Nieuwsuur 🇳🇱

_id 6817c999ca6c7ea47131c250
url https://npo.nl/start/serie/nieuwsuur/seizoen-2025/nieuwsuur_5078/afspelen
datetime 2025-05-04 21:30:00
description Verloren gewaande passagierslijsten van zogenoemde kindertransporten zijn opgedoken in Israëlische archieven. Ze werden gevonden door de Britse historica Amy Williams. Joodse kinderen uit handen van de Nazi's houden, was het doel van de vooroorlogse kindertransporten. * In Syrië zijn Druzen het doelwit van de pro-regeringsstrijders. Er zijn ongeveer een miljoen Druzen, die een afsplitsing van de sjiitische islam aanhangen. De spanningen tussen de Druzen en de Syrische regering lopen de laatste tijd flink op. * De regering van de Hongaarse premier Orbán wil gezichtsherkenning inzetten tijdens demonstraties. De EU onderzoekt nu of dat wel mag.

 

Statements

idx statement score
2 En hier zie je waar ze aankwam, in Harwich, in veiligheid, in Engeland. 4.55
3 Op de dag dat de doden worden herdacht staan we ook stil bij diegenen die het wel overleefden. 18.04
4 Zoals de Joodse kinderen uit heel Europa die net op tijd naar Engeland werden gebracht. 25.25
5 Nieuw opgedoken passagierslijsten van deze Kindertransporten bieden antwoorden op vragen die al leefden bij familieleden. 11.42
6 Geweld tegen religieuze minderheden is er ook in het heden. 75.3
7 We spreken met druzen in Nederland en in Syrië over de hoogoplopende spanningen en het geweld tegen de druzen daar. 35.65
8 En in zijn strijd tegen mensen met een andere mening zet de Hongaarse premier Orban nu ook een nieuw wapen in: namelijk gezichtsherkenning. 16.8
9 LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond. 3.7
10 Kijk met liefde en mededogen naar de ander, aldus premier Schoof vanavond. 8.43
11 Hij sprak die woorden niet in politiek Den Haag, maar tijdens de Dodenherdenking in Amsterdam. 6.38
12 De les, zei Schoof, leerde hij van zijn moeder en zij had het weer geleerd van haar vader, de opa van Schoof. 6.91
13 Die zat in het verzet en werd kort voor de bevrijding gefusilleerd door de Duitsers. 14.47
14 Aan het eind van een week waarin iedereen wat vond over wie wat precies mocht herdenken kwam Schoof behalve met dat persoonlijke verhaal ook met een les. 3.97
15 In een wereld vol oorlog verliezen mensen elkaar uit het oog. 86.21
17 En op de donkerste momenten horen we de echo uit het verleden. 3.6
18 Op deze dag, in de 2 minuten stilte, klinkt die echo extra luid. 3.47
19 Straks meer over de herdenking, maar we staan eerst stil bij diegenen die het overleefden. 4.41
20 Of, preciezer: bij de Joodse kinderen aan boord van de zogeheten Kindertransporten vlak voor de Tweede Wereldoorlog. 31.74
21 Duizenden kinderen werden om ze uit handen van de nazi's te houden.. via Nederland naar Engeland gebracht, zonder hun familie, maar wel in veiligheid. 54.68
22 Lange tijd waren de passagierslijsten van de meer dan 90 treinen die gebruikt werden zoek en zelfs verloren gewaand totdat ze begin dit jaar gevonden werden in Israëlische archieven. 9.46
23 De vondst van de documenten is goed nieuws voor de familieleden. 4.99
24 Zij krijgen nu een beter beeld van de evacuatie van hun familie, ruim 85 jaar geleden. 17.62
26 Dit is een van de plekken waar dit mooie standbeeld staat. 3.93
28 Tienduizend kinderen krijgen toestemming om naar Engeland te reizen. 76.23
30 Ze staan ook in alle verschillende stations waar de kinderen zijn gestopt. 14.53
31 Mijn moeder was een van die kinderen, dus voor mij is dit heel belangrijk. 4.91
33 En dan hier in Hoek van Holland, in Harwich, waar die boot naartoe ging. 5.22
34 En dan Liverpool Street Station, waar de kinderen naartoe gingen met de trein. 13.97
35 En daar worden ze opgehaald door pleegouders of familie. 10.41
46 hier zie je Ja, dat hakenkruis vind ik altijd zo opvallend om dat zo te zien. 3.92
49 Hier is mijn moeder, 85 jaar geleden, naar Engeland gegaan. 11.74
50 En als ik dat water zie Ja, dit was van oorlog naar veiligheid. 3.64
51 Hier zie je de lijst die Amy heeft gevonden in de archieven van Yad Vashem. 9.09
53 Het is heel mooi om te zien dat dit eigenlijk de trein was waar mijn moeder was. 4.26
54 En dan zie je hier mijn moeders naam, geboortedatum. 3.95
55 En heel opvallend voor mij is dat dat haar vluchtelingnummer is. 6.32
58 En we zagen er daarstraks al even een stukje van: De Dodenherdenking vanavond op de Dam, Iris. 5.37
59 Ja, daar waren vanavond zo'n 16.000 mensen bij, op de Dam dus voor de Nationale Dodenherdenking. 30.61
60 Net als in het hele land, was het daar om precies 20 uur 2 minuten stil. 7.68
62 De politie zegt dat er 5 mensen zijn aangehouden op of om de Dam. 23.9
63 Maar de aanwezigen hebben daar niet veel van gemerkt. 3.74
64 In tegenstelling tot vorig jaar, toen mensen zich moesten aanmelden, stond de dam nu helemaal vol. 5.68
65 In tegenstelling tot vorig jaar, toen mensen zich moesten aanmelden, stond de Dam nu helemaal vol. 5.95
66 Aan het einde van de 2 minuten stilte lieten twee betogers van zich horen. 6.77
67 Kort gezegd was er even een moment dat iemand een vlag opstak, 'free Palestine' riep Er werd snel ingegrepen. 6.81
68 De politie was er snel bij en arresteerde een vrouw en een man. 20.66
72 Ook tijdens de speech van premier Schoof keerden een aantal mensen hem de rug toe. 5.8
73 Het waren kleine smetjes op wat voor de rest als een hele waardige herdenking werd ervaren. 3.45
85 In Den Haag was er een alternatieve herdenking voor mensen die stil willen staan bij confllicten en oorlogen van nu. 26.93
87 Ze hadden 500 aanwezigen verwacht, maar het werden er veel meer op wat de organisatietie noemde 'de alternatieve nationale herdenking'. 8.34
89 Iedereen die zit met verdriet en dat graag met elkaar wil delen en daarbij stil wil staan, vandaag. 4.59
90 Dat doen we op 4 mei, want dit is de dag van de Dodenherdenking. 9.59
91 Er waren sprekers uit Nederland, Bosnië, Gaza Want herdenken, vinden ze hier, moet niet, zoals op de Dam, alleen over Nederlandse slachtoffers gaan. 8.56
92 Datgene wat er in de Tweede Wereldoorlog is gebeurd Erg genoeg, ik kan erover meepraten. 5.01
94 Maar ik ga toch liever naar iets wat het verleden en het heden verbindt. 3.82
95 Waar de zorgen hier bij veel aanwezigen het grootst over zijn, is Gaza. 9.36
96 Ik sta hier, omdat ik het niet eens ben met de regering. 3.72
100 Volgens het Nationaal Comité 4 en 5 mei werd er in totaal op zeker 480 plekken in het land publiekelijk herdacht. 6.98
101 En dan gaan we van deze oorlog naar een land waar het al even vrede leek te zijn: Syrië. 5.17
102 Maar na een periode van relatieve rust na de val van Assad wordt er gevochten in delen van het land. 7.73
103 Met aan de ene kant pro-regeringsstrijders en aan de andere kant druzische milities. 3.69
104 Daarbij vallen doden, en dat zorgt voor grote onrust. 22.57
107 Vanmiddag belt hij vanuit Amsterdam met een vriend in Syrië. 7.35
108 De druzische vriend patrouilleert op dat moment zwaarbewapend in druzisch gebied in Zuid-Syrië waar de afgelopen week tientallen druzen zijn vermoord. 61.71
110 Maar eerst antwoord op de vraag: wie zijn deze druzen. 5.44
111 En waarom worden ze zo gewantrouwd door regeringsgezinde Syriërs? 16.41
112 Druzen hebben een geloofsopvatting die nogal afhijkt van wat wij dan zien als de mainstream islam. 17.57
113 Dus bijvoorbeeld ze vasten niet tijdens de ramadan, ze gaan ook niet eens in hun leven naar Mekka wat twee religieuze plichten zijn voor moslims. 20.78
114 Ze geloven in reïncarnatie, en dat staat nergens in de Koran. 4.66
115 En eigenlijk is hun geloofsopvatting dermate anders dan van moslims zoals wij die kennen dat je ze eigenlijk zoals wij die kennen dat je ze eigenlijk moet beschouwen als een aparte godsdienst. 11.03
117 Droeze vormen een afsplitsing van de ahiïtische islam en staan daarom bekend dat ze zich aanpassen aan hun omgeving. 75.79
118 Een druus kan zowel in de kerk als in de moskee zijn eigen geloof beleiden. 10.03
119 Tijdens het regime van Assad leverden de druzen hem soldaten. 42.1
120 Die werden echter alleen ingezet in druzische gebieden. 10.54
121 De druzen hebben altijd gezegd van: we gaan niet het offensief aan en ook niet met de rebellen. 4.08
122 We verdedigen alleen onze stamgebieden en dat hebben ze ook gedaan. 14.38
123 Ze hebben milities gevormd in de gebieden die behoren tot de druzen. 8.78
124 Dat is met name het gebied rond Suweda in het zuiden van Syrië. 19.17
126 En dat is een standpunt, een principe eigenlijk wat de druzen altijd hebben aangehangen. 4.39
128 Val je ons wel aan, dan verdedigen we ons en dan kunnen we heel goed vechten. 4.03
129 Vijf maanden terug werd Assad verdreven en nam HTS de macht over. 14.63
130 Vanaf dat moment delen soennitische moslims de lakens uit. 26.29
131 Minderheden zoals de roeze, de Alewieten en de christenen vrezen eigenlijk dat ze het onderspit Minderheden zoals de druzene, de Alewieten en de christenen vrezen eigenlijk dat ze het onderspit delven bij een regering van HTS. 14.18
132 Omdat ze worden beschouwd als niet-moslims of als afvalligen zelfs. 12.23
134 Afrekeningen die worden uitgevoerd door extremistische milities. 7.97
135 Je moet nagaan dat heel veel milities zijn in december naar de hoofdstad Damascus getrokken. 5.04
137 Ze hebben Damascus veroverd, ze hebben de staat veroverd, ze gaan nu het nieuwe Syrië opbouwen. 77.73
138 Maar die strijders zijn ook nog heel erg in de modus van de burgeroorlog. 5.6
139 Een burgeroorlog waar met name sectarische verschillen een enorme rol speelden. 8.98
140 Ook strijders werden gemotiveerd om te strijden tegen de druzen, tegen de alawieten. 8.65
141 Kortom, die zitten nog helemaal in de modus van de burgeroorlog. 4.26
145 Al dagen achtereen ontvangt Yamen Azzam het ene na het andere filmpje met gruwelijke beelden uit Syrië. 11.32
146 Herkomst, toedracht en waarheidsgehalte van dit soort video's is lastig te bepalen. 5.1
147 Een groot deel van zijn familie zit midden in het conflictgebied. 20.84
149 Wat we hebben gezien, is dat de nieuwe leider zich geïnstalleerd heeft als de tijdelijke president van Syrië voor de komende vijf jaar. 19.11
151 Er is nog helemaal geen zicht op een nieuwe grondwet. 7.33
152 Dus ook geen zicht over hoe minderheden zoals de druzen Hoe hun rechten kunnen worden gegarandeerd in de nieuwe grondwet. 7.85
154 Wat we zien, is een regering die ook maar heel ten dele Syrië beheerst. 36.22
155 En belangrijker nog, al die milities die moeten samengaan in het nieuwe Syrische leger zijn nog helemaal niet geïntegreerd. 5.09
156 Dus het is heel wankel, heel instabiel, maar het is het beste wat we hebben. 3.63
157 Straks: In Hongarije zinnen ze op een nieuwe methode om tegenstanders de mond te snoeren. 62.58
159 Het wordt surfers en zwemmers aangeraden om morgen vooral uit de zee te blijven. 81.66
160 De golfsurfbond en de KNRM slaan alarm vanwege gevaarlijke schuimvorming. 59.72
161 Door de noordelijke wind is de kans op schuimvorming Zo'n schuimlaag kan ontstaan door een combinatie van algen, harde wind en stroming. 84.83
164 Je komt in het schuim terecht een kan eigenlijk geen plek meer vinden waar je adem kan halen. 9.37
165 Dus het is niet een verdrinkingsdood, maar het is meer door het schuim dat je die verschijnselen krijgt. 3.99
169 Pfas zit ook in het schuim, hebben we dit jaar geleerd. 35.3
170 Ik heb het zelf in het verleden best wel een aantal keer binnengekregen. 3.44
171 Je moet er bijna direct van overgeven als je het binnenkrijgt. 4.38
172 Maar niet alle surfers zijn op de hoogte van de risico's. 8.45
173 Er is ook een waarschuwing voor, hè, voor het schuim. 3.77
174 Ja Ja Maar als je daar niet bent, komt het wel goed. 4.39
175 Daarom is deze waarschuwing ook zo belangrijk, zegt de golfsurfbond. 8.18
176 Vijf jaar geleden kwamen in zo'n schuimlaag bij Scheveningen vijf surfers om het leven. 66.8
177 Op de rotsen zijn deze vissen geschilderd ter nagedachtenis aan de omgekomen watersporters. 16.02
178 In Alphen aan de Rijn is gistermiddag een jeugdscheidsrechter mishandeld. 68.67
179 De coach van Lugdunum, een club uit Leiden, vloog de scheidsrechter aan. 13.58
180 De wedstrijd tussen twee jeugdteams werd hier gespeeld, bij de club ARC. 7.66
181 De coach sloeg de scheidsrechter op z'n keel die is vervolgens per ambulance afgevoerd naar het ziekenhuis, en daar ligt hij nog steeds. 25.46
183 Roemenië lijkt opnieuw te kiezen voor een extreemrechtse president. 71.57
184 In de eerste ronde van de presidentsverkiezingen staat de extreemrechtse George Simion aan kop. 6.17
185 De vorige verkiezingen werden door de rechter ongeldig verklaard vanwege Russische inmenging. 12.77
186 Daarom mag hij vandaag wel zijn stem uitbrengen, maar is hij zelf niet meer verkiesbaar. 3.6
187 De omstreden pro-Russische kandidaat Georgescu is dit. 18.84
188 Hij won eind vorig jaar nog de eerste ronde van de verkiezingen. 6.45
189 Maar die uitslag werd uiteindelijk ongeldig verklaard door de hoogste rechter. 15.79
191 Nu neemt zijn politieke bondgenoot George Simion, hier naast hem, de leiding in de eerste exitpolls. 6.34
192 Hij is pro-Moskou en wil de steun aan Oekraïne stopzetten. 45.23
193 De Roemeense autoriteiten waarschuwen dat Moskou ook dit jaar weer probeert de verkiezingen te beïnvloeden. 62.26
194 Als Simion niet met meer dan 50% direct de eerste ronde wint, dan volgt er nog een tweede stemronde. 6.25
197 In buurland Hongarije is het al jarenlang de praktijk: Een leider die openlijk pro-Rusland is en Poetin steeds vaker nadoet. 32.57
198 Zo wil Viktor Orban nu gezichtsherkenning gaan inzetten tijdens demonstraties. 10.2
199 In onze serie 'De Nieuwe Tijd' kijken we naar een wereld De Europese Commissie onderzoekt nu of dat wel mag maar waar ze ook uitkomen, duidelijk is dat de regering Orban steeds verder gaat om tegenstanders de mond te snoeren. 13.75
201 En wil hij, in zijn woorden, het land zuiveren van 'foute mensen' die hij ongedierte noemt. 6.31
202 Niet alleen de Pride-mars is vanaf nu verboden in Hongarije. 86.61
203 Volgens een nieuwe wet mag de regering van Viktor Orban gezichtsherkenning inzetten. 23.97
205 In Hongarije durven veel mensen zich niet uit te spreken. 76.53
206 Maar Anita Angyal maakt op TikTok video's over het dagelijks leven en onderwerpen die haar raken, zoals het verbod op de Pride-mars. 65.54
208 Ze zien met lede ogen aan dat hier het juridisch systeem wordt ontmanteld. 6.85
209 Aanhangers van Fidesz, Orbans partij, krijgen de zwaarste posten. 68.04
210 Kritische rechters worden aangevallen en grote corruptiezaken worden niet behandeld. 16.3
211 Ze besloot haar post als rechter op te geven en is nu advocaat. 21.27
212 In Boedapest was verzet toen het parlement stemde over de wetten die de Pride-marsen verbiedt en gezichtsherkenning goedkeurt. 35.0
213 De radicale wetten die hier in het parlement zijn aangenomen staan niet op zichzelf. 11.73
214 Het lijkt een opmaat naar de verkiezingen volgend jaar. 3.92
215 Viktor Orban en zijn Fidesz-partij zullen er alles aan doen om de macht te behouden. 11.69
216 Uit alles blijkt dat Orban zijn tegenstanders, de oppositie maar ook rechters en journalisten, hard gaat aanpakken. 6.28
217 Premier Orban zegt z'n land te willen zuiveren van foute mensen, door hem bestempeld als insecten die naar z'n zeggen samenwerken met buitenlandse machten. 55.93
218 Want voor het eerst in 15 jaar staat de macht van Viktor Orban onder druk. 33.18
219 Deze man, Peter Magyar, leider van oppositiepartij Tirza zou volgens de peilingen volgend jaar de verkiezingen winnen. 8.3
220 Maar voor Orban is het cruciaal om z'n machtspositie te behouden. 6.42
221 We hebben een tiental ministers, parlementariërs en andere woordvoerders van Orbans partij benaderd voor commentaar. 6.92
223 Op station Kelenföld komen veel treinen samen ook uit gebieden met een grote Fidesz-aanhang. 9.71
224 Want er is nog steeds steun voor Viktor Orban en z'n nieuwe wetten. 35.12
225 Anita en Oliver denken dat Orban alles uit de kast zal halen om in het zadel te blijven. 4.46
226 Kijken we nog even naar het weer op Bevrijdingsdag, Iris. 5.65
227 Het weer: Vannacht valt er in het noorden een enkele bui. 20.11
228 Verder koelt het in het binnenland flink af, tot net boven het vriespunt. 6.57
229 Morgen op Bevrijdinsdag is er zon maar er staat ook een frisse noordenwind. 6.34
231 Meer nieuws in het Late Journaal, met sport, om 22.50 uur, op NPO 1. 5.48