Nieuwsuur 🇳🇱

_id	680e8cc3ca6c7ea47178f45c
url	https://npo.nl/start/serie/nieuwsuur/seizoen-2025/nieuwsuur_5066/afspelen
datetime	2025-04-27 21:30:00
description	Explosie haven Iran. Na de explosie brak een grote brand uit, waarna alle activiteiten in de haven werden stilgelegd. 24 uur na de explosie waren hulpdiensten nog altijd bezig met blussen. * Hezbollah was de afgelopen twintig jaar de dominante macht in Libanon. Maar Israël wist veel leiders uit te schakelen en Hezbollah ook militair hard te raken. Met Hezbollah verzwakt, ligt er een kans voor de Libanese regering om de macht naar zich toe te trekken. * Tentoonstelling Johan de Witt in Het Dordrechts museum. Werken van de beroemdste kunstenaars uit zijn tijd, waaronder een Rembrandt, geven een tijdsbeeld van het leven in de 17e eeuw.

 

Statements

idx	statement	score
0	Men is heel erg zenuwachtig dat dit gebruikt wordt om in het land sfeer van chaos te creëren waarbij onveiligheid ontstaat.	6.78
1	Dat komt de legitimiteit van van de Iraanse staat niet ten goede.	8.35
2	Verdriet maar ook een gevoel van onheil in Iran na de explosie van gisteren in de belangrijkste haven van het land.	6.93
5	En hoe gaat het met één van Irans bondgenoten, namelijk Hezbollah.	13.68
6	Die beweging is zeer verzwakt uit de strijd met Israël gekomen en de regering van Libanon, waar Hezbollah gevestigd is probeert de macht en de goodwill weer naar zich toe te trekken.	10.01
8	En het turbulente leven van politicus Johan de Witt aan de hand van schilderijen uit zijn tijd.	4.34
9	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	3.7
10	De gevolgen zijn groot, de timing opvallend maar de precieze oorzaak nog altijd onbekend.	3.48
11	Veel vragen zijn er over de mega-explosie gisteren in de meest strategisch gelegen haven in Iran, Shahid Rajaee.	12.19
12	Tot nu toe zijn er 28 doden gemeld, en rond de 1000 gewonden.	15.71
13	Speculaties over een mogelijke aanslag, bijvoorbeeld door Israël worden door Iran meteen de kop in gedrukt maar daarmee zijn ze niet weg.	11.02
14	En dat heeft onder meer te maken met de aanwezigheid van chemicaliën in de haven die gebruikt worden voor het Iraanse atoomprogramma.	76.0
15	Anderhalve dag na de verwoestende explosie zijn hulpdiensten nog altijd bezig met blussen.	7.86
17	De beelden die naar buiten komen, zijn afkomstig van de Iraanse staatstelevisie.	9.79
19	Te zien is dat het vuur ontstaat naast een van de blauwe havengebouwen.	14.59
21	Shahid Rajaee is de grootste containerhaven van Iran en ligt in de straat van Hormuz.	41.53
22	De explosie zou op 50 kilometer afstand gevoeld zijn.	18.93
23	Veel infrastructuur in de haven zou verwoest of zwaar beschadigd zijn.	11.2
24	Over de oorzaak van de explosie is nog veel onduidelijk al lijkt het regime in Iran niet uit te gaan van opzet.	30.03
25	De explosie komt op een gevoelig moment nu de Verenigde Staten en Iran onderhandelen over een atoomdeal.	52.69
26	Volgens persbureau AP zou de brand zijn ontstaan in een container met chemische stoffen die gebruikt zouden worden voor de productie van raketten.	54.69
27	Voor de uitzending sprak ik met Iran-deskundige Peyman Jafari.	6.27
28	Hij is verbonden aan de William & Mary University in Virginia.	8.09
29	Ik vroeg hem allereerst naar de speculaties over de oorzaak van de explosie.	6.79
30	Een ongeluk is waarschijnlijk omdat in die haven ook brandbare stoffen zoals petrochemische spullen vloeibaar gas, olie opgeslagen zit.	56.54
31	En Iran heeft natuurlijk een lange geschiedenis van mismanagement rond dit soort ongelukken, dus dat zou kunnen.	10.69
32	Maar er is ook 'n lange geschiedenis van Israëlische sabotages in Iran.	23.49
33	Op deze haven is in 2020 een cyberaanval geweest vanuit Israël.	47.57
34	Ook op andere plekken zijn er aanslagen gepleegd vanuit Israël.	53.27
35	Dus ook die optie kunnen we niet helemaal uitsluiten hoewel het door zowel Israël als Iran nog ontkend wordt.	11.03
37	Het verhaal van de Iraanse regering is dat dit inderdaad een ongeluk is veroorzaakt door een opslagplaats van brandbare stoffen en verder verspreid naar de rest van de haven.	67.61
38	En ze ontkennen dat dit het werk van Israël zou zijn.	8.67
39	En ze treden streng op tegen iedereen die dat wel meldt.	6.65
40	Er zijn een aantal journalisten die al boetes hebben gekregen.	22.71
42	Dat Iran dit ook als onderdeel van een psychologische oorlogsvoering ziet.	43.19
43	En men is heel erg zenuwachtig dat dit gebruikt wordt om in het land een sfeer van chaos te creëren, waarbij onveiligheid ontstaat.	6.08
44	Dat komt de legitimiteit van de Iraanse staat niet ten goede.	7.87
45	Ze willen laten zien dat ze alles onder controle hebben.	4.34
46	We hoorden net al, er zijn kennelijk wel chemicaliën opgeslagen in die haven die voor het Iraanse atoomprogramma worden gebruikt.	52.9
48	Wat we weten is dat ongeveer vier weken geleden uit China in die haven chemische stoffen zijn aangekomen die gebruikt worden in de vaste brandstof van raketten die Iran gebruikt.	44.19
49	Het zou dus kunnen dat die chemische stoffen nu in brand zijn gestoken of in brand zijn gegaan, maar dat zou wel betekenen dat ze in de afgelopen vier maanden, sorry, vier weken in die haven zijn blijven liggen.	7.47
50	Het is een strategisch heel belangrijke haven, waarom?	5.74
52	85% van Iraanse containers komen door die haven heen.	80.27
53	Het is ook een belangrijke schakel tussen het noordelijke corridor naar Rusland en de Centraal-Aziatische landen en naar China waar Iran ook olie en gas naar vervoert.	25.32
55	Ik begrijp dat Rusland ook meteen hulp heeft aangeboden.	5.27
56	Ja, Rusland, maar ook China willen laten zien dat ze naast Iran staan in deze rampspoed.	49.77
57	Dus vliegtuigen vol producten naar Iran sturen, maar het helpen om de brand uit te blussen is dit een symbolisch moment om die alliantie kracht bij te zetten.	23.4
58	Iran zet zich nu schrap voor de economische gevolgen van deze ramp, wat is de vrees?	33.94
59	Vooral de gewone Iraniër gaat dat merken want heel veel vlees, vis, graan komt in die haven binnen en heel veel daarvan is er nu in brand gegaan.	69.5
60	En dat zou in een economie die het al heel erg slecht doet inflatie boven de 30 procent, in de komende weken en maanden te merken zijn voor de gewone Iraniër.	77.28
64	Lange rijen voor de plekken waar bloed gedoneerd kan worden voor de slachtoffers.	5.59
65	Er is drie dagen lang rouw aangekondigd in de provincie waar dit plaats heeft gevonden.	22.69
66	En morgen is er een nationale rouwdag voor het hele land.	4.77
67	En je ziet dat mensen enorm bezorgd zijn om het hoge aantal slachtoffers hier.	7.37
69	Bij de meesten is hij vooral bekend vanwege zijn gruwelijk einde.	18.62
70	De legendarische 17e eeuwse politicus Johan de Witt zeg maar de minister-president van zijn tijd.	9.15
71	Hij werd samen met zijn broer letterlijk aan stukken gescheurd door een woedende menigte.	6.78
72	400 jaar geleden werd hij geboren en het Dordrechts museum wijdt nu een grote tentoonstelling aan Johan De Witt.	8.64
73	Werken van beroemde kunstenaars uit zijn tijd waaronder een Rembrandt geven een tijdsbeeld van zijn leven in de 17e eeuw.	13.07
74	Twee enorme doeken werden er speciaal voor ingevlogen uit de Eerste Kamer.	6.84
77	Het gevoel van oorlog stormt uit dit kunstwerk, vind ik.	4.68
78	En het gevoel van vrede straalt je tegemoet vanuit dit andere kunstwerk.	3.81
81	Dit is de dageraad, de ochtend, de nieuwe hoop, de vrede, die duif.	3.82
83	De donkerte van de nacht, de donkere wolken die er hangen.	4.61
84	Een tentoonstelling over het dagelijks leven van Johan de Witt.	17.32
86	Een hele mooie man, zoals je kan zien, met een grote neus.	3.62
87	Hij was onze raadspensionaris in de 17e eeuw, onze minister-president.	8.46
90	Legendarisch politicus, maar ook een groot kunstliefhebber.	4.02
91	In de 17e eeuw liet hij deze twee enorme doeken schilderen.	7.78
92	Vanwege de verbouwing van het Binnenhof zijn ze nu voor het eerst in het museum te zien.	7.94
93	Dit schilderij hangt in de zaal van de Eerste Kamer aan de kant waar ook de kamer van Johan de Witt was.	6.14
94	En als je nu naar de kamer gaat, dan zie je daar een lege muur.	3.91
98	We lopen nu de vergaderzaal binnen en het was Johan de Witt die 400 jaar geleden opdracht gaf tot de bouw van deze vergaderzaal.	7.28
100	Alle belangrijke dingen zijn weggehaald om het goed te kunnen renoveren.	4.96
101	Johan de Witt, die dus opdracht gaf tot de bouw van deze zaal zat 400 jaar geleden in zijn werkkamer achter die deur daar op de hoek.	7.2
103	De voorzitter van de Eerste Kamer zit daar in het midden.	6.79
104	De leden zitten hier links en rechts in de bankjes, de groene bankjes.	4.2
106	De allegorie op de oorlog hangt hier aan de oostkant, normaal gesproken.	4.65
109	En de allegorie op de vrede, met Irene in de afbeelding die hangt hier aan de andere kant, aan de westkant.	4.75
110	Boven die majestueuze schouwen, die op zich al kunstwerken zijn.	4.07
111	Prachtig haar, wat zo naar beneden valt, hij ziet er heel verzorgd uit.	3.66
112	En uit zijn brieven weet ik ook dat hij een sprankelende persoonlijkheid is dat maakt hem extra interessant.	4.3
113	Johan de Witt was lang getrouwd met wat men toen dacht zijn grote liefde Wendela.	8.17
114	Maar de hedendaagse kunst geeft een meer realistisch beeld van de relatie.	6.88
116	Je ziet Johan de Witt en zijn vrouw Wendela ten voeten uit met allemaal familiewapens eromheen.	7.39
117	Tegelijkertijd heeft het iets heel triest, of misschien bijna horrorachtigs.	3.98
118	De verf druipt naar beneden, ook op de gezichten van Wendela.	4.6
119	En dat werk verwijst ook naar hun verstandshuwelijk, uithuwelijking en het feit dat de vrouw vooral onderdeel was van het voortzetten van het geslacht.	8.44
120	Johan de Witt gaf dus opdracht aan kunstenaars om hier de zaak in te richten.	8.28
121	In het midden zie je een gat met die blauwe hemel erboven en dan zie je dat de jongere generatie meekijkt wat we hier doen.	4.04
122	Voor hun is het ook heel belangrijk wat hier gebeurt.	3.99
123	En zelfs al een been over de rand steekt om zich ermee te bemoeien.	3.63
124	En daarmee heeft de kunstenaar ongetwijfeld willen uitbeelden en dus ook zijn opdrachtgever Johan de Witt dat we vooral rekening moeten houden met nieuwe generaties voor wie we dit land onderhouden en goed achterlaten.	4.35
128	Die hebben we mogen lenen en daar zijn we superblij mee.	3.72
133	En dan zie je hier de eieren, Holland, die hij verdedigt.	3.61
134	En dan hier de vijand van de staat die de eieren probeert te stelen.	4.29
137	Hij werd hier raadspensionaris een soort minister-president, heel bijzonder.	4.6
138	Hij nam zijn intrek in deze werkkamer op het Binnenhof waar hij ging werken en uitkeek op de Hofvijver.	4.81
139	En ook op de plaats waar hij later met zijn broer tragischerwijs vermoord werd.	14.1
140	20 augustus 1672 werden de gebroeders de Witt tegenover de Eerste Kamer op gruwelijke wijze vermoord en gelyncht door een woedende menigte.	18.87
141	Het was een turbulente tijd in wat toen nog de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden heette.	3.96
142	In het jaar waarin hij overlijdt zijn we in oorlog met drie landen.	12.14
143	Het Rampjaar en hij wordt gelyncht in Den Haag, met zijn broer.	8.18
146	Tot en met oktober kunt u nog terecht in het Dordrechts museum voor: De Wereld van Johan de Witt.	8.46
148	Die beweging in Zuid-Libanon werd vorig jaar flink verzwakt door Israël, en dus probeert de Libanese regering het land nu naar z'n hand te zetten.	31.28
153	Want voetbalclub Liverpool FC is kampioen van Engeland geworden.	22.4
154	Het is een titel met een grote Nederlandse inbreng.	3.77
155	Dankzij coach Arne Slot en spelers als Virgil van Dijk, Cody Gakpo en Ryan Gravenberch.	8.28
156	Feest bij het Anfield stadion van Liverpool vanavond.	7.86
157	De overwinning is dus mede te danken aan de Nederlandse coach Arne Slot.	6.07
158	Het is zijn debuutjaar bij de club, maar hij sleept nu al deze titel binnen.	4.58
159	De Nederlandse speler Cody Gakpo wist vandaag voor Liverpool te scoren.	19.63
166	Iedereen heeft hier een persoonlijk verhaal verbonden aan de voetbalclub.	4.04
168	Iedereen viert feest bij het stadion of in de stad.	10.97
169	Het is voor het eerst sinds lange tijd dat ze het kunnen vieren.	3.94
170	Toen ze vorige keer wonnen, was dat tijdens corona.	14.38
185	Hier hebben we de hele dag mee te maken, deze gezelligheid.	3.51
189	Al verarmde slot, binnen een seizoen heeft hij de landstitel binnengehaald.	6.7
190	Hij eerst de eerste Nederlandse trainer die dat heeft gedaan.	6.97
193	In de Canadese stad Vancouver zijn zeker elf mensen om het leven gekomen nadat een auto op een straatfestival was ingereden.	87.94
200	De Canadese premier heeft de verkiezingscampagne stilgelegd.	13.42
202	En tijdens de campagne was daar sprake van een opmerkelijke ommezwaai.	4.68
203	De liberale kandidaat Mark Carney gaat aan kop in de peilingen.	4.98
204	Zijn voorsprong is opmerkelijk want zijn partij lag begin dit jaar nog mijlenver achter op de conservatieve kandidaat Pierre Poilievre.	7.97
205	De inhaalslag van de liberalen heeft alles te maken met Donald Trump.	81.18
206	Mark Carney leidde voorheen de Centrale Bank van Canada en nam vorige maand het leiderschap van de Liberale Partij over van de impopulaire Justin Trudeau.	8.65
207	Carney neemt het op tegen de conservatief Pierre Poilievre.	7.8
208	Die liep in december nog ruim 25% voor in de peilingen.	15.79
210	Door de associatie met Trump en zijn handelsoorlog heeft Poilievre zijn voorsprong zien verdampen en ligt zijn liberale rivaal nu nipt aan kop.	14.65
211	Trumps aanvallen op Canada hebben geleid tot een historisch grote verschuiving van stemmen.	90.84
213	En zo helpt Trump ongewild mogelijk weer een linkse politicus aan de macht bij de bovenburen.	7.35
214	In Apeldoorn stonden vandaag twee loodsen van een verhuisbedrijf in brand.	38.78
215	De rookpluim veroorzaakte overlast voor de omgeving.	83.75
216	Mensen uit de buurt kregen ook de oproep om binnen te blijven.	8.36
217	In de loodsen stonden spullen opgeslagen, daarvan is 60 tot 80 procent gered.	18.44
218	Het is niet duidelijk of er spullen van klanten verloren zijn gegaan.	5.47
219	Het dodental door de explosie in een Iraanse oliehaven is opgelopen naar 40.	87.72
220	In het zuiden van de Libanese hoofdstad Beiroet is een gebouw geraakt bij een Israëlische aanval.	39.26
221	Volgens Israël had Hezbollah precisiewapens opgeslagen in het gebouw.	21.78
222	De aanval kwam nadat Israël een evacuatiebevel had uitgevaardigd voor de wijk.	19.16
225	Het land dat eind vorig jaar nog een zwaarbevochten staakt-het-vuren bereikte met Israel.	81.75
226	Het moest een einde maken aan ruim een jaar oorlog tussen Israël en Hezbollah de militante beweging die grote delen van Libanon bestuurt en al jaren aanvallen uitvoert op Israelisch grondgebied.	24.94
227	Volgens de afspraken zou Israel zich terugtrekken uit het Zuiden van Libanon maar het leger zit nog op 5 locaties langs de grens en voert nog regelmatig aanvallen uit.	15.75
228	Ook Hezbollah moet dat gebied verlaten en posities overdragen aan het Libanese leger.	39.04
230	Hezbollah was de afgelopen 20 jaar DE dominante macht in Libanon.. vooral dankzij militaire en financiele steun uit Iran.	35.82
231	Maar Israel wist veel leiders uit te schakelen en Hezbollah ook militair hard te raken.	24.5
232	Met Hezbollah verzwakt ligt er een kans voor de Libanese regering.. om de macht naar zich toe te trekken.	25.0
234	In het zuiden, waar de oorlog enorme schade heeft aangericht, wordt duidelijk hoe moeilijk dat zal zijn.	5.93
236	Hij werkt voor de Raad van het Zuiden, die namens de regering over wederopbouw gaat.	9.07
238	Het geel van Hezbollah mag dan in het zuiden nog overal te zien zijn maar de organisatie is een groot deel van zijn wapenarsenaal kwijt.	20.1
239	En politiek is Hezbollah ook verzwakt en heeft veel minder invloed binnen de regering dan voorheen.	25.41
240	De president wil nu dat Hezbollah zijn wapens inlevert.	72.92
241	Maar dat zal niet makkelijk zijn, gezien de opstelling van Hezbollah.	6.21
243	En grootschalige wederopbouw zit er zonder geld uit het buitenland niet in.	5.11
244	De inspecties van Hassan Hani voor schadevergoedingen die hij niet kan uitbetalen, schieten ondertussen ook niet op.	11.45
245	Mensen die toch nieuwe ramen kunnen betalen, kunnen bij Hassan Khreiss terecht.	6.35
247	Het Internationaal Gerechtshof buigt zich komende week over de vraag of Israël het internationaal recht schendt door noodhulp aan Gaza te blokkeren.	82.08
249	De Liberale Partij van premier Mark Carney gaat aan kop in de peilingen.	5.04
251	Het is morgen Workers Memorial Day: Wereldwijd worden mensen herdacht die door hun werk zijn overleden.	87.58
252	In Nederland organiseert vakbond FNV een herdenking.	13.91
253	Vannacht onbewolkt, alleen later in de nacht kans op mistbanken.	91.04
255	Morgen zonnig en warm lenteweer met 17 tot 23 graden.	33.03
257	Meer nieuws in het Late NOS Journaal, om half 12 op NPO1.	6.24