Nieuwsuur 🇳🇱

_id 67eeed710a59ce37f22956d7
url https://npo.nl/start/serie/nieuwsuur/seizoen-2025/nieuwsuur_5044/afspelen
datetime 2025-04-03 21:30:00
description Importheffingen VS leiden tot wereldwijde ontzetting. Trump voert de heffingen in omdat volgens hem andere landen Amerikaanse producten belasten. Economen vrezen juist dat het de Amerikaanse economie in een recessie stort die mogelijk de wereldhandel meesleept. In de studio reageert Klaas Knot, president van De Nederlandsche Bank. * De Nederlandse inlichtingendiensten delen nog steeds informatie met Amerikaanse inlichtingendiensten. De AIVD en MIVD zijn tot nu toe terughoudend met het herzien van de inlichtingenrelatie, blijkt uit onderzoek. Te gast is Eelco Bosch van Rosenthal, die het onderzoek voor Nieuwsuur heeft gedaan.

 

Statements

idx statement score
0 888 Momenteel loopt er een order van 4,5 miljoen voor Amerika. 0.01
1 En als je dat nu omzet in 20% extra, zou dan 900.000 euro zijn. 0.08
3 We bespreken de gevolgen van de heffingen van Trump met president van de Nederlandsche bank, Klaas Knot. 0.01
4 En moeten westerse inlichtingendiensten geheime informatie blijven delen met de VS.. of moeten er voorwaarden worden gesteld? 0.01
5 De huidige administration in de VS is democratisch gekozen. 0.01
6 Maar je kunt je wel afvragen of er nog steeds sprake is van een democratisch bestuur. 0.02
7 Of er nog steeds sprake is van scheiding der machten. 0.01
8 En niet alleen bij deze oud-baas van de AIVD is er twijfel over de toekomst van deze samenwerking. 0.04
9 LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond. 0.01
11 Dan is er eerst een oorlog, en dan een bevrijdingsdag. 0.01
13 Wat hij gisteren 'bevrijdingsdag' noemt, is volgens economen de aftrap van een handelsoorlog. 0.04
14 Die iedereen zal raken, want de Amerikaanse president legt zo'n beetje de hele wereld ongekend hoge heffingen op. 98.65
16 Zijn hoop is dat het miljarden oplevert, maar zeker is dat het in elk geval miljarden kóst. 0.01
17 Alle reden om de president van de Nederlandsche Bank uit te nodigen. 0.01
21 Hoe hebt u gisteren gekeken naar de speech van Trump? 0.01
22 Het was natuurlijk in zekere zin een kroniek van een aangekondigde handelsoorlog. 0.01
23 Maar ik heb wel met enige verbazing gekeken naar het drama alsof dit goed zou zijn voor iemand. 0.01
25 En daarnaast de wijze waarop hij gekomen is tot die tarieven dat is ook verbazingwekkend. 0.01
26 Wat dacht u toen dat bord naar voren kwam en de heffingen voor Europa werden genoemd? 0.02
28 Het was wel binnen wat we voor mogelijk hadden gehouden. 0.57
29 Het gaat er vooral om wat er wel en niet onder valt. 0.01
32 U noemde het wel een kroniek van een aangekondigde handelsoorlog. 0.01
34 Ik denk dat we nu in het stadium van een handelsoorlog zijn. 0.01
37 Maar dit is wel het type versnelling en verergering zoals we eerder in de geschiedenis alleen in de jaren 30 hebben gezien. 0.03
38 We gaan het hebben over de gevolgen, en over de vraag hoe Europa hier op moet reageren. 0.19
39 Maar laten we voordat we dat doen even kijken wat dit nu al in de praktijk betekent. 0.01
40 Wij zijn een klein bedrijf in Brabant, in Liend, met 45 personen. 0.01
41 Het leuke daarvan is dat wij heel veel grote internationale klanten hebben. 0.05
42 Ondanks onze 45 personen hebben we echt wereldwijde OEM'ers als klant. 0.02
44 Vaak zijn het Amerikaanse klanten van origine die dan over heel de wereld bedrijven hebben. 0.01
45 Zijn Amerikaanse klanten, zoals Mars en General Electric meer moeten gaan betalen voor deze machines. 0.08
46 Deze machine, dit wordt een totale machine zijn meerdere lijnen, je ziet, het zijn drie lijnen. 0.01
48 En die gaat jouw yoghurtpakken, vouwen en aan elkaar sealen. 0.01
50 Dit is dus een totale orderwaarde van rond de 4,5 miljoen. 0.01
51 En hoeveel moet daar dan aan importheffing voor betaald worden? 0.01
52 Zoals het er nu voor staat, zou dat dus 900.000 euro zijn. 0.02
53 En die 20 procent geldt dus voor alle Europese producten. 0.01
54 Ook voor de kassen die hier in Bleiswijk worden gemaakt. 0.02
56 Want die producten die wij leveren, die hebben een behoorlijke prijs. 0.41
57 En de kosten voor een hightech kas, die lopen soms wel op tussen de 80, 100, 120 miljoen per stuk. 0.03
59 En ook bij Sanders Machinebouw gaat het om veel geld. 0.03
60 Want de export naar de VS is een groot deel van de omzet. 0.02
61 Dit jaar, ik denk dat we rond de 50 procent zitten. 0.79
62 Dat is een groot deel als je nu kijkt wat dat voor impact kán hebben. 0.01
63 In het verleden ging het misschien over een procent of tien. 0.05
64 Daar kun je met z'n allen nog wel een keer overheen stappen. 0.01
65 Maar de vraag is natuurlijk wel wat bedrijven gaan doen als er 20% toeslag op gaat komen. 0.02
66 Op het moment heb je gewoon contractvormingen en die worden afgemaakt en die worden geleverd. 0.01
67 Maar daar zaten ook nog misschien vervolgordes aan vast. 1.08
68 En daar is natuurlijk nu wel de vraag voor: Hoe gaat zich dat ontwikkelen? 15.78
69 En omdat de VS wereldwijd heffingen instellen gaat dit wereldwijd gevolgen hebben. 0.03
70 De Europese Unie moet snel handelen, zeggen ze hier in Brabant. 0.02
71 Ze gaan nog in gesprek maar ik denk wel dat ze zich harder moeten opstellen. 0.03
72 Het is goed dat er overleg is maar ik denk wel dat we wat minder moeten praten en meer moeten doen. 0.01
73 Het zou ook kunnen zijn dat je dan toch weer een andere kant als een partner kiest toch als China, voor bepaalde producten, om weer samenwerking te zoeken. 0.01
74 Dat is nogmaals eigenlijk een oproep naar de EU, maar ook naar het Nederlandse bedrijfsleven. 2.32
75 Zeker de grote jongens proberen dadelijk snel beslissingen te maken: Hoe gaan we verder? 0.01
76 Want er hangt zo'n piramide aan kleine bedrijven net als wij onder.. die er wel allemaal afhankelijk van zijn. 1.49
77 En er liggen tegelijkertijd kansen, zeggen deze bedrijven als Europa uitgaat van de eigen kracht. 0.32
78 Ik geloof niet zo in tegenmaatregelen, want dan krijg je inderdaad een handelsoorlog. 0.01
79 Als iemand met modder gooit, kan je het beste maar met klasse reageren. 0.01
80 Ik denk dat wij gewoon scherp moeten proberen te blijven innoveren die markt gewoon voorblijven zodat we ze echt een hand kunnen helpen om hun doelstellingen te bereiken. 0.01
81 Dus het kan een bedreiging zijn, maar het zijn speciaal machines die wij ontwikkelen. 0.01
82 Het is niet zomaar dat je die bij Piet op de hoek weer ergens anders kunt inkopen. 0.01
89 Die wijzen erop dat we dit jaar een paar tienden procent van onze groei gaan verliezen. 0.3
90 Dat zou volgend jaar kunnen oplopen tot een vol punt. 0.01
91 De uitgangssituatie was dat onze groei op anderhalf procent per jaar ligt dan kunt u nagaan dat er een behoorlijk deel van af zal gaan. 0.02
92 Wat betekent dat concreet voor onze portemonnee en de werkeloosheid? 0.01
93 Dat betekent dat er minder ruimte in de overheidsfinanciën zal zijn. 0.01
94 Ik verwacht nog niet dat het tot veel werkloosheid gaat leiden omdat de arbeidsmarkt nog steeds structureel krap is. 0.06
95 Er zal iets minder financiele ruimte zijn iets minder winst worden gemaakt in het bedrijfsleven. 0.03
97 Op zich gaat vijf procent van de export naar de Verenigde Staten. 0.02
100 Sectoren die het meest exporteren naar de Verenigde Staten dan heb je het over voeding, staal en chemie. 2.51
104 De manier waarop ze tot de 20 procent zijn gekomen is een verhaal apart. 0.01
106 Het heeft te maken met dat Trump een inschatting maakt van hoe hoog het bilaterale handelstekort van de Verenigde Staten met het land in kwestie is. 0.06
110 De totale export naar de Verenigde Staten is 605 miljard. 0.06
113 Is dat een gebruikelijke manier om heffingen te bepalen. 0.01
116 Hij vindt dat elk handelsoverschot fout is en er is geen enkele econoom die dat wil bevestigen. 0.27
117 Bij sommige van de stadia hoort een handelsoverschot of een handelstekort. 0.01
120 Maar de gedachte zit er bij hem achter dat bedrijven die we in de reportage hebben gezien dan maar een Amerikaanse vestiging moeten openen en dan kunnen ze daar een fabriek openen waar Amerikanen gaan werken en dan hebben ze geen heffingen. 6.13
123 Maar de prijs die de Amerikanen hiervoor gaan betalen is toch dat de Amerikaanse consument fors meer zal moeten betalen voor deze importgoederen. 0.24
124 De heer Trump heeft hij zijn eerste termijn importheffingen opgelegd. 0.02
125 Achteraf is gebleken dat die voor 100 procent door Amerikaanse consumenten zijn betaald. 1.49
126 De inflatie in de Verenigde Staten is niet onder controle. 99.99
128 De boodschappen in de winkels zullen duurder worden. 0.09
129 De Amerikaanse consument betaalt hier een hoge prijs voor. 0.02
131 Behalve misschien de paar werknemers in zo'n bedrijf dat een nieuwe vestiging krijgt aan het werk gaan komen. 0.01
132 Dat is tastbaar en zichtbaar voor de kleine groep mensen maar de grote groep Amerikaanse consumenten verliest een hoop. 0.03
133 Als ik schoenen of laarzen van buiten Europa bestel daar staat dat gewoon dan betaal ik 17 procent invoerrechten. 0.01
137 Er zijn importheffingen maar dit is een versnelling. 0.02
138 En ik denk ook dat we moeten proberen aan tafel te komen dat moet de Europese commissie doen, die door dit soort onderhandelingen namens ons. 0.01
139 En dat we moeten proberen de importheffingen van tafel te krijgen. 0.01
140 Maar een wereld zonder importheffingen was er al niet en zal er niet komen. 0.03
141 Die is alleen maar sterker geworden, de wereld met importheffingen. 0.03
145 Maar vlak daarachter komt Vietnam met een heffing van 46%. 0.02
146 De Vietnamese economie is sterk afhankelijk van de export naar de VS. Op deze handelsbeurs in Hanoi komt het nieuws hard aan. 0.11
147 Vietnam is een belangrijk en goedkoop productieland voor de grote kleding- en schoenenbedrijven zoals het Amerikaanse Nike. 1.3
148 Er worden andersom amper spullen uit de VS geïmporteerd. 5.26
150 De Vietnamezen worden gedwongen om hem tegemoet te komen zegt deze Canadese econoom die al 30 jaar in Vietnam werkt. 0.54
151 Trump belooft dat bedrijven die nu in het buitenland produceren door de heffingen terug zullen komen. 0.07
152 Volgens economen van ING staat door de heffingen meer dan 5% van de hele Vietnamese economie op het spel. 99.99
153 Daarnaast zou de zet van Trump ook nog geopolitieke gevolgen kunnen hebben, denkt de econoom. 0.04
154 Hoe moet de wereld hier nou, en vooral Europa, op reageren? 0.01
156 Geopolitiek worden andere landen naar elkaar toe gedreven. 0.02
157 Hebben vorige week gezien dat Japan, China en Korea dat niet zogoed lang geleden aartsvijanden waren met elkaar afgesproken dat ze een vrijhandelszone gaan vormen. 0.02
159 Ik denk dat wij een Europa onze interne kracht zouden moeten vergroten. 0.01
161 Hebben op onze interne markt helaas nog allerlei belemmeringen om in het buitenland te werken. 0.04
162 Om in een ander Europees land je spullen te verkopen om financiering op te halen. 0.01
163 Het IMF heeft becijferd dat dit soort belemmeringen effectief hetzelfde zou zijn als een intern ter tarief van 45 procent. 0.06
164 De belemmeringen die we zelf maken en waar we zelf voor verantwoordelijk zijn waardoor het woordje hak in het buitenland zoveel goedkoper is dan in Nederland om maar iets te noemen. 0.04
167 Als wij hetzelfde zouden doen gaat onze economische groei omhoog. 2.34
168 Dat betekent voor de Nederlandse economie dat er elk jaar 70 miljard euro meer aan economische activiteiten kan worden gegenereerd puur door interne Europese dynamiek. 99.99
171 Je kan toch niet als iemand 20 procent oplegt aan jou niks terugdoen. 0.01
173 Dan moet je de taal spreken die president Trump begrijpt. 0.01
175 Die taal is dat je natuurlijk wel een situatie moet creëren dat er ook voor meneer Trump iets te onderhandelen valt. 0.01
176 450 miljoen consumenten is een markt die interessant is. 2.53
177 Wij hebben een handelsoverschot in goederen maar de Amerikanen hebben een handelsoverschot in diensten dat is een situatie waar de commissie ook eens naar zou moeten kunnen kijken. 0.02
178 Dan moet de inzet wel zijn om zo snel mogelijk te de-escaleren en de bedoeling moet zijn om de handelstarieven van tafel te krijgen. 0.01
180 Om daar te komen zou je kunnen kijken als Europa naar bijvoorbeeld handelstarieven op die diensten? 0.01
181 Ik wilde het bij de commissie laten maar die moet zorgen dat we in een volwaardige onderhandelingspositie met Trump aan tafel komen. 0.01
182 Daar zijn verschillende technieken voor en dat ligt bij de commissie. 0.01
187 Straks: als we de relatie met Amerika moeten herzien kunnen onze inlichtingendiensten dan nog wel geheimen met ze delen? 0.01
189 De natuurbrand op de heide bij Ede is onder controle. 99.99
190 De brand ontstond waarschijnlijk door een oefening van defensie. 0.12
192 Door de harde wind konden de vlammen zich snel verspreiden. 0.12
193 En was het dus ook een hele klus om de brand te blussen. 0.01
194 Je ziet achter ons dat het terrein niet heel effen is. 0.01
198 Dus daar moesten we ook voor de brandweermensen zelf rekening mee houden. 0.01
200 En dat willen mensen toch graag met eigen ogen zien. 0.01
201 Ik was hier vanmiddag toen het net een half uurtje bezig was. 0.01
202 En nu terug, want ik woon hier niet zo ver vandaan. 0.02
203 Ze komt kijken, leuk om te zien hoe ze blussen met de helikopter. 0.09
205 Vooral omdat er een blushelikopter van defensie aan te pas kwam. 0.01
209 Maar de mensen die er woonden, moesten hun huis verlaten. 0.01
211 In dat droge gebied werd dus geoefend door defensie. 0.01
214 Wat op dit moment weten is dat we aan de rand staan van een militair oefenterrein. 0.05
217 Men wist dat het een droog gebied was en dat men voorzichtig moet zijn. 0.05
219 Op een of andere manier heeft de begroeiing toch vlam gevat. 0.01
220 Dat was het begin van een fikse brand die begon rond half drie. 0.01
223 We begrijpen van de locoburgemeester dat het nog een paar uur duurt voor de vlammen helemaal uit zijn. 0.02
227 Ook de bestuurder stond in brand, het is een man van 50, die is opgepakt. 0.11
228 Op camerabeelden is te zien dat de auto rond half 2 rustig richting het monument op de Dam rijdt. 0.05
229 En is er een ontploffing en vliegt de auto in brand. 0.01
230 De bestuurder stapt uit terwijl hij in brand staat. 0.02
232 Het zijn dan de agenten die toevallig in de buurt zijn die meteen met blussen beginnen. 0.03
239 Iemand die in brand staat en toch nog rustig blijft. 0.01
242 De Dam is vanmiddag urenlang afgesloten geweest omdat de explosievenopruimingsdienst onderzoek moest doen aan de auto. 2.76
244 Inmiddels heeft de politie sterke vermoedens te hebben dat het hier om een poging tot zelfmoord ging want ze kennen de man. 0.06
246 Maar hij stond echt zo te accepteren en onderging het. 0.01
248 Behalve de bestuurder van de auto zijn er geen andere gewonden. 0.04
249 De man is overgebracht naar het ziekenhuis en is uiteindelijk aangehouden. 0.02
250 De stad Charkiv in het oosten van Oekraïne is opnieuw geraakt door een grote drone-aanval uit Rusland. 99.99
251 Ook op andere plaatsen waren Russische aanvallen, zoals in de omgeving van Dnipro. 0.1
252 De grootschalige inzet van de drones maakt het voor militairen moeilijk, zeggen ze. 0.04
264 De VS wil dat NAVO-landen hun defensie-uitgaven verhogen naar 5% van het bruto binnenlands product. 0.04
265 Dat zei de Amerikaanse minister van Buitenlandse zaken Rubio op een NAVO-bijeenkomst in Brussel. 0.2
266 Ook zei Rubio dat de VS van plan is om in de NAVO te blijven. 0.09
267 Twijfel aan de Amerikaanse steun omschreef hij als 'hysterisch'. 0.01
268 Hongarije trekt zich terug uit het Internationaal Strafhof. 0.03
269 Dat maakte premier Orban bekend tijdens een bezoek van de Israëlische premier Netanyahu. 0.05
270 Het Strafhof vaardigde eerder een arrestatiebevel uit voor Netanyahu vanwege de oorlog in Gaza. 0.09
272 Zeeleeuwen en dolfijnen in het Dolfinarium moeten tijdens de shows kunstjes opvoeren die tegen de regels zijn. 4.39
273 Dat stelt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. 0.02
274 Zo moeten dolfijnen de verzorgers voortduwen met hun neus wat volgens de dienst onnatuurlijk gedrag is. 0.06
275 Gaan ze weer in de fout, dan volgt er een boete van 2000 euro per overtreding. 0.01
276 Het park heeft tot 11 april om de shows aan te passen. 0.01
278 Een Amerikaanse regering die vaak harder oordeelt over Oekraïne dan over Rusland en die bovendien stevig tekeer kan gaan tegen zijn bondgenoten in de EU. 0.01
279 Het zijn zaken waarover niet alleen veel Europese politici zich zorgen maken maar ook Europese inlichtingendiensten. 0.02
280 Zeker als die zien hoe ze in Amerika soms omspringen met vertrouwelijke informatie. 0.01
281 De zorgen zijn zo groot dat Europese diensten zich afvragen hoeveel informatie ze nog met de oude bondgenoot kunnen of willen delen. 0.02
286 Jij bent hier de afgelopen tijd ingedoken samen met collega's van de Volkskrant. 0.03
288 Eigenlijk de hele politieke storm die sinds de rentree van Trump opstak. 0.01
289 Er was veel ander land, ook in de inlichtingenwereld. 0.02
290 Normaal blijven politieken inlichtingen ver bij elkaar vandaan. 0.02
291 Een storm op de oceaan kan flinke golven zijn maar diep onder het water werken de inlichtingendiensten en die hebben van de storm weinig last maar de scheiding dreigt nu te verdwijnen. 99.96
292 En dat maakt natuurlijk dat de politisering van de diensten ook Europese bondgenoten zorgen. 0.05
294 Had u verwacht, een poos geleden, dat u op deze manier over Amerikaanse inlichtingendiensten toch een zeer trouwe partner, zou oordelen? 0.01
298 Dat zegt dat er een heleboel veranderd is en niet ten goede. 0.26
299 Ze lijken vooral te zijn uitgezocht vanwege hun loyaliteit aan Trump en ze springen soms roekeloos om met gevoelig informatie. 0.05
300 De zorgen over het nieuwe Amerikaanse veiligheidsteam zijn een stuk groter dan tijdens Trumps eerste termijn weet professor inlichtingenstudies David Gio. 0.03
302 De onrust onder Amerika's belangrijkste inlichtingendiensten in Europa is groot en bijna overal klinkt de roep om minder informatie met Amerikanen te delen. 87.5
303 Maar daarbij staan de Europeanen ook voor een dilemma. 0.01
304 Want het is een woelige wereld en wie minder deelt, krijgt ook minder terug. 0.05
305 En bijvoorbeeld als het over Oekraïne gaat is de informatie die uit Washington komt nog steeds cruciaal. 0.02
306 Nieuwsuur en De Volkskrant spraken met acht bronnen die goed zicht hebben op de uitwisseling van inlichtingen met de VS en op de huidige discussie daarover. 0.03
307 Ze willen vanwege hun functie en het gevoelige onderwerp anoniem blijven. 0.02
309 Hij stond tijdens de eerste termijn van Trump aan het hoofd van de AIVD. 0.02
311 Natuurlijk wel zo is dat je op dat moment gaat nadenken en met elkaar kijken, wat kunnen we wel, wat kunnen we niet delen. 0.01
313 Eventuele risico's van de samenwerking met een buitenlandse inlichtingendienst leggen AIVD en MIVD sinds een paar jaar vast in een zogeheten Wegingsnotitie. 0.01
315 De eerste is meteen degene die wat mij betreft in het oog springt. 0.01
316 En dat is de democratische inbedding van de dienst. 0.01
317 Kijk, er bestaat geen twijfel over dat de huidige administration in de Verenigde Staten democratisch is gekozen. 0.03
318 Maar je kunt je wel afvragen of er nog steeds sprake is van een democratisch bestuur of er nog steeds sprake is van scheiding der machten. 0.02
319 Twee zaken die heel duidelijk naar voren komen in die afweging democratische inbedding van de dienst. 0.01
320 Je zou ook kunnen kijken naar de professionaliteit en de betrouwbaarheid van de dienst met wie je zaken doet. 0.01
322 Volgens voormalig MIVD-directeur Peter Bindt heeft het Amerika van Trump: En hij concludeert: We spraken ook een voormalig hoofd juridische zaken van de AIVD die jarenlange ervaring heeft met het beoordelen van de wegingsnotities. 0.04
324 Susan Miller stopte afgelopen najaar na bijna 40 jaar bij de CIA. 0.48
325 Ze gaf onder meer leiding aan de afdeling Contraspionage en tijdens Trumps eerste termijn aan het onderzoek naar Russische inmenging in de verkiezingen van 2016. 0.02
326 Een inlichtingenveteraan dus, met een boodschap voor haar Nederlandse collega's. 0.01
334 Er is dus zo'n systeem om te kijken: kunnen we die informatie nog wel delen. 0.11
337 De belangrijkste reden dat Nederland dingen blijven ontvangen is dat Nederland klein is en Amerika is groot een regel is je geeft en je krijgt. 0.58
339 Hoe wisten we al maanden van tevoren dat Rusland Oekraïne ging binnenvallen. 4.63
345 Je kunt wel vaststellen dat een land een hoog risicoland is. 0.01
347 Wij weten dat sinds Trump is teruggekomen op olietype toneel Wij weten dat sinds Trump is teruggekomen op het politieke toneel dat niet is gebeurd. 14.03
349 Het aanpassen van de notitie betekent niet dat je niet wil delen maar bijvoorbeeld dat een minister het delen moet goedkeuren. 0.36
352 Maar er wordt ook gezegd er kan een rode lijn worden overschreden dat je minder deelt of stopt met delen. 0.02
353 En ook de commissie stiekem het licht ook op hun bordje. 28.03
356 En om maar aan te geven hoe gevoelig dat ligt: De commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten, de commissie stiekem laat vanavond weten dat ze stappen nemen om te onderzoeken wie de bron is achter die informatie. 0.02
358 Dit begon toen de Amerikanen begin maart ineens stopten met het delen van inlichtingen met Oekraïne. 0.16
360 En naar wat daar gebeurde hebben jullie ook gekeken. 2.95
362 Vooral omdat het zo'n gigantische schok was toen Trump de informatiestop ingelaste. 0.01
363 Het was een schok omdat de Amerikanen belangrijk zijn geweest.. 0.01
364 In het opbouwen van het Oekraïense inlichtingenapparaat. 0.01
366 Waarbij de opbouw ervan was met name de CIA onmisbaar. 5.43
368 Wat nieuw is dat Nederland een bescheiden rol heeft gespeeld bij het dichterbij brengen van die diensten. 0.35
371 De oorlog in Oost-Oekraïne is net een jaar aan de gang als in Kiev twee buitenlandse inlichting-officieren bij toeval kennis maken. 99.46
372 De een is het plaatsvervangend hoofd van het plaatselijke CIA-station. 0.01
375 Want hoe zou het kleine Oekraïne, het grote Rusland, echt pijn kunnen doen? 0.01
376 Omdat ze willen helpen, maakt het tweetal een afspraak met het hoofd van de Oekraïense militaire inlichtingdienst HUR, generaal Valeri Kondratjoek. 0.01
378 Hij wil al veel langer met de Amerikanen samenwerken maar stuit in het CIA-hoofdkwartier in de VS tot dan toe vooral op wantrouwen. 0.02
379 Kondratjoek is er veel aan gelegen om de relatie met de sceptische Amerikanen te herstellen. 0.01
380 Hij wil niet alleen bewijzen dat de Oekraïense diensten gezuiverd zijn van Russische invloeden maar ook dat ze het spionnenvak goed onder de knie hebben. 26.62
381 De tijd is rijp voor een nieuwe start en voor een innige samenwerking. 0.01
382 Met de Amerikanen en ook met de Nederlanders met wie de relatie sinds het MH17-onderzoek sowieso al goed was. 0.02
383 Terug in Kyiv wordt in een restaurant, samen met onder meer vertegenwoordigers van AIVD, MIVD en de CIA, een trainingsmissie bedacht. 0.01
384 Er moet dus een nieuwe generatie inlichtingenofficieren worden opgeleid die undercover in Rusland kunnen opereren. 0.07
385 Generaal Kondratjoek bedenkt een naam voor de training. 0.38
386 Operatie Goldfish, ontleend aan een grap over de Russen. 99.97
388 Zo'n 10 Oekraïense rekruten zijn met een zakenvisum Nederland binnengekomen. 99.97
389 Ze zijn allemaal onder de 30 en hebben een militaire achtergrond. 0.01
390 Een Airbnb vlakbij het Anne Frank Huis is ingericht als leslokaal. 0.19
391 En voor de groep staan Amerikaanse, Oekraïense en Nederlandse trainers. 0.01
392 Het doel van de oefening, hoe kan je in Rusland, maar ook daarbuiten in het geheim Russen rekruteren en ze overhalen om voor je te komen werken? 0.01
393 Gevaarlijk werk dus, soms achter de vijandelijke linies en altijd met het risico dat je wordt gevolgd. 0.01
394 Tijdens de training in Amsterdam moeten de rekruten uit handen zien te blijven van observatieteams. 0.68
395 De rekruten zitten in hotels verspreid over de stad en mogen elkaar buiten de theorielessen niet ontmoeten. 0.02
396 Als ze vanwege een Oekraïense feestdag toch stiekem samenkomen voor een biertje worden ze streng toegesproken. 3.54
397 Toch slaagt uiteindelijk elke rekruut voor de oefening. 0.02
398 De goede afloop wordt gevierd met bitterballen op een salonboot op de Amsterdamse gracht en later in een restaurant. 0.01
402 Op de dag van de bijeenkomst in de Oval Office met Zelensky kreeg hij een appje van een hoge Amerikaanse inlichtingenofficier die appte: ik schaam me rot voor mijn land. 0.02
404 Het laat zien dat in de top van mensen zoals hij, lage officieren daar is de relatie goed. 1.02
405 Het gaat om de top van de inlichtingendiensten dan is het ironischer waren de Amerikanen de Oekraïners niet vertrouwen kun je nu zeggen dat de Oekraïners die eigenlijk hetzelfde vermoeden van de Amerikanen, dat ze de Russen steunen. 10.67
409 En dan kijken we nog even naar het weer van morgen. 12.97
413 Morgen zonnig en warm lenteweer met 14 tot 22 graden. 27.74
416 Meer nieuws in het Late NOS Journaal, met sport, rond 23.25 uur op NPO1. 0.01