Een Vandaag 🇳🇱

_id	6807cb12ca6c7ea4710b1294
url	https://npo.nl/start/serie/eenvandaag/seizoen-12/eenvandaag_5676/afspelen
datetime	2025-04-22 18:30:00
description	Regels rond stankoverlast door veehouderijen zijn te soepel, vindt GGD * 3 op de 10 jongeren staan open voor klusjes voor criminelen * Arbeidsinspectie onderzoekt misbruik van arbeidsmigranten in pgb-fraudeconstructie * Waarom de goudprijs maar blijft stijgen

 

Statements

idx	statement	score
1	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	3.7
2	De arbeidsinspectie heeft onderzoek aangekondigd naar een geval van zorgfraude.	63.11
3	Duizenden buitenlandse vrouwen werken in de zogenaamde 24-uurszorg.	50.53
4	Daar maken ze vaak veel meer uren dan wettelijk is toegestaan en worden ze zwaar onderbetaald.	34.66
5	EenVandaag deed hier de afgelopen maanden onderzoek naar.	17.35
6	In de komende reportage gaan we in op één voorbeeld.	4.35
7	Een familie in Den Haag declareerde jarenlang zorg maar dat geld kwam voor het grootste deel niet bij de zorgverleners terecht.	42.47
8	De familie waar het allemaal om draait woont in Den Haag en bestaat uit de 73-jarige vader en twee zoons die alle drie zorg nodig hebben die wordt vergoed met een PGB een persoonsgebonden budget waarmee je zelf zorg kan inkopen.	9.57
9	Een derde zoon is de vertegenwoordiger voor die PGB's.	9.46
10	Hij regelt alle zaken en huurt ook de zorgmedewerkers uit Portugal en Brazilië in.	7.01
11	Die zorgmedewerkers wonen en werken in huis De vader is halfzijdig verlamd.	35.21
12	De twee zoons hebben zware psychiatrische problemen.	83.73
13	Toch moeten de nauwelijks opgeleide vrouwen daarmee 24 uur per dag kunnen omgaan.	80.44
15	We zijn hier om te praten met vrouwen die in Nederland bij het gezin in den Haag in de 24-uurszorg hebben gewerkt en gedesillusioneerd zijn teruggekeerd.	8.9
16	Honderden, zo niet duizenden, vrouwen uit Brazilië en Portugal doen dat soort werk in Nederland, eigenlijk met maar één reden.	40.22
17	Sandra is een Braziliaanse die zes maanden werkte voor de familie in Den Haag.	7.16
18	Sofia, het is niet haar echte naam werkte 18 maanden voor dezelfde familie.	7.21
19	Isabelle werkte drie maanden in het huis in Den Haag.	7.48
21	Dit verhaal laat zien hoe eenvoudig het is om te frauderen met de PGB en hoe makkelijk het is om tegelijk arbeidsmigranten uit te buiten.	11.53
22	Om de vrouwen te beschermen en ook de privacy van de mensen in dit verhaal die zorg nodig hebben hebben we het verhaal volledig geanonimiseerd.	5.05
23	We spraken in totaal met zes vrouwen waarvan er drie in dit verhaal verschijnen.	8.04
24	De vrouwen komen voor nog meer onaangename verrassingen te staan.	6.83
25	Want een van de twee zonen vertoont seksueel ontremd gedrag.	89.95
27	In Nederland is dat ruim 2400 euro bij een 40-urige werkweek.	18.29
29	Maar hoewel ze veel meer dan 40 uur per week werkte zag Isabelle tot haar verbijstering dat ze maar voor een paar dagen per week werd uitbetaald.	7.12
30	Dan ontdekt een van de vrouwen in het huis in Den Haag een brief van zorgverzekeraar CZ het zorgkantoor dat verantwoordelijk is voor die PGB's.	38.36
31	De vader blijkt jaarlijks 132.619,70 euro te krijgen om zorg in te kopen.	36.44
34	De PGB van 132.000 euro verdwijnt in de zakken van de familie.	14.77
37	Dat bedrijf stuurt elke maand een rekening naar de vader voor verleende zorg.	14.15
38	Zo stroomt verreweg het meeste geld van de vader naar de zoon.	85.87
39	De vrouwen worden afgescheept met een fooi die komt uit een van de twee kleinere PGB's, van de broers.	10.21
40	Sandra heeft haar contract van zes maanden volledig uitgediend en werkt nu in een schoonheidssalon in Porto.	7.94
43	Isabelle protesteerde tegen haar veel te lage salaris en werd op straat gezet.	9.48
45	Ze heeft vervolgens zeven dagen in haar auto geslapen.	19.69
47	De arbeidsinspectie is dus een onderzoek begonnen naar aanleiding van dit verhaal.	22.11
48	De advocaat van de familie laat weten niet te willen reageren op de aantijgingen.	21.39
49	CZ, de verzekeraar die in dit geval de PGB's uitbetaalt, wil wel reageren.	51.23
50	Zij zien dat het mis gaat, maar kunnen niet ingrijpen.	4.37
51	Binnen de huidige constructie is het relatief makkelijk om daar misbruik van te maken.	4.37
52	En het probleem is dat we het vaak wel voelen een niet-pluisgevoel, maar er heel weinig mee kunnen.	4.91
55	Op het moment dat wij een signaal krijgen kunnen we niet iemand verplichten om met ons mee te werken om onderzoek te doen, om in de boekhouding te kijken om andere vragen te stellen.	12.3
62	En u weet eigenlijk niet waar dat aan besteed wordt.	4.28
63	Nou, we weten het in zoverre er moet natuurlijk een zorgdossier gemaakt worden.	3.87
65	Dan kijken we met de budgethouder of de zorgverlener of dat reëel is.	4.63
67	Hoe dat verder daarna besteed wordt, kunnen wij helaas niet zien, nee.	3.78
68	Maar dan maakt u het fraudeurs misschien ook wel erg makkelijk.	4.71
71	Kijk, de PGB is heel erg mooi, maar het is ook wel een materie waar je relatief makkelijk misbruik van kunt maken.	5.49
72	Het is toch eigenlijk gek dat als u wel die controlerende rol heeft het eigenlijk niet echt kan controleren?	6.87
75	Ik kan niet anders dan het er helemaal mee eens zijn.	4.03
76	En dat is ook waarom wij al heel lang ervoor pleiten: Geef ons meer bevoegdheden, want dan kunnen we ons werk goed doen.	4.13
78	Heeft u nog vragen of opmerkingen over dit onderwerp dan kunt u ze stellen op eenvandaag.nl/chat.	4.18
79	Wat doe je als je wordt benaderd voor een crimineel klusje?	25.81
80	Drie op de tien jongeren geven in onderzoek van EenVandaag aan dat ze zich voor kunnen stellen hier ja op te zeggen 'voor de juiste prijs'.	79.97
81	Joyce Boverhuis, jij hebt dat onderzoek gedaan voor 3Vraagt het jongerenpanel van EenVandaag.	13.71
82	Waarom zijn er toch best wat jongeren die dit overwegen?	15.93
83	Als jongere verdien je vaak nog niet zo veel terwijl je wel van alles wil of moet betalen.	49.61
85	Dan ben je toch gevoeliger voor snel en veel geld verdienen.	5.4
86	We deden onderzoek onder ruim 1900 jongeren onder de 35 jaar.	37.11
87	En 29% zegt: Ja, als de prijs hoog genoeg is kan ik me echt wel voorstellen dat het verleidelijk is.	9.4
91	Het gaat bijvoorbeeld om drugs verkopen of vervoeren.	31.38
92	Je pinpas even uitlenen om via jouw bankrekening geld wit te wassen.	7.77
94	Dat klinkt misschien heftig, maar met één klusje kan je soms zo veel geld verdienen dat je uit de zorgen bent.	4.59
95	Een jongere vertelt ons daarover: Ik denk dat vanaf 500 euro er al twijfels ontstaan.	6.88
97	Hoe kom ik aan een huis en hoe ga ik mijn studieschuld afbetalen?	8.31
98	En jongeren weten ook: Zeggen dat iemand dom is als die ingaat op een klusje is te kort door de bocht.	84.98
99	Het is makkelijk om vanuit mijn gegoede positie 'nee' te antwoorden.	4.13
100	Ik hoop dat ik dit ook doe als puntje bij paaltje komt.	3.88
101	Behoorlijk wat jongeren kunnen het zich dus voorstellen maar doen ze het ook?	11.94
103	16% van de jongeren zegt dat ze wel eens gevraagd zijn om iets illegaals te doen voor criminelen.	90.59
105	Soms zijn ze benaderd via social media, maar vaker door een bekende.	7.42
106	En meestal gebeurt het dat je gewoon rechtstreeks wordt aangesproken op school, straat of bij het uitgaan.	20.09
107	Van de jongeren die benaderd zijn, zeggen ruim 4 op de 10 dat ze het klusje ook hebben aangenomen.	78.74
108	Voor het verwerken van wietplanten kon ik binnen twee weken 4000 euro verdienen.	8.94
109	Ik werkte acht uur in de week voor een minimumloon dus dit aanbod klonk heel mooi.	4.62
111	Het risico is natuurlijk dat je daarna vaker iets gaat doen.	4.75
113	De Stichting Young Perspectives probeert geholpen door ervaringsdeskundigen, jongeren uit de criminaliteit te houden.	67.44
116	Het is wel wennen natuurlijk omdat ik wel lange tijd vast heb gezeten, zeg maar.	3.42
120	Dat is best lang, Dat is best lang, vooral als je jong bent.	4.48
123	Maar een groot gedeelte van hun jeugd brengen Malcolm en Brayten door in de gevangenis.	11.13
124	Vanaf mijn 14e vertoonde ik al een beetje baldadig gedrag.	3.86
125	En toen ging het over op een beetje spijbelen en dat soort dingen.	3.45
126	En dan word je met open armen ontvangen door jongeren die hetzelfde doen.	14.26
129	Dus dan vergat ik eigenlijk gewoon dat ik mensen een traumatische ervaring gaf.	4.07
130	En dat is nu wel iets waar ik me echt bewust van ben en me ook wel echt schuldig over voel.	4.37
131	Het begon eigenlijk een beetje bij telkens de grenzen opzoeken afgetrapt worden van school.	3.78
132	Dan ga je een beetje op straat hangen, een beetje blowen.	3.72
134	En ja, zo ga je wat kleine dingetjes doen, wat stelen hier en daar.	3.65
135	En ja, dat gaat dan een beetje van kwaad tot erger.	3.74
136	Wat ze precies hebben gedaan daar willen ze het liever niet meer over hebben.	4.17
138	Maar als zogenaamde vrienden je kunnen helpen om makkelijk geld te verdienen, zeg dan maar eens nee.	5.8
139	Als je jong bent en er wordt aan jou gevraagd om wat te doen dan denk ik dat je het eerder als positief ervaart omdat jij wordt uitgekozen uit heel veel andere jongens om wat te doen.	6.84
140	In mijn hoofd had ik natuurlijk: Het zijn mijn vrienden.	3.49
141	En ik wil altijd koste wat het kost er voor hen zijn.	3.97
142	Dus als ze mij dingen vroegen bijvoorbeeld om ergens mee te helpen, was ik daar voor hen.	3.69
143	Maar ik denk ook dat veel jongeren die worden benaderd voor iets niet meteen denken aan de gevolgen.	4.59
144	Had je zelf ergens zoiets van: Dit kan eigenlijk niet?	4.66
146	Je weet toch wel dat je met slechte dingen bezig bent.	4.45
147	Maar je loopt met zo veel frustratie rond dat je daar eigenlijk geen boodschap aan hebt.	5.4
149	Waar andere jongeren uitgaan, vrienden maken en zich ontwikkelen, staat het leven van Malcolm en Brayten binnen de muren van de gevangenis stil.	11.27
150	En ze moeten leren leven met het stempel van een crimineel verleden.	4.13
152	Vooral als je in detentie hebt gezeten op het moment dat je nog in ontwikkeling bent.	7.92
155	Dat was wel echt voor mij het enige punt waarvan ik zeg: Ja, dat was voor mij echt zwaar.	3.44
156	Dat stukje familie, dat zij teleurgesteld waren en slapenoze nachten hebben gehad, ja, dat raakt mij dan wel echt.	3.94
157	En dat heeft ook gemaakt dat ik nu tot een andere keuze ben gekomen, zeg maar om het juiste te doen.	3.58
159	In de gevangenis is hij in aanraking gekomen met Young Perspectives een organisatie die jongeren helpt om hun leven weer op te bouwen na detentie.	20.37
160	Hij wil nu voorkomen dat jongeren ook het verkeerde pad opgaan.	16.41
161	Ik heb ervaring natuurlijk met een gesloten instelling, open maar ook met de jeugdgevangenis.	3.57
162	En ik zou graag jongeren mijn rugzak mee willen geven zodat ze niet de fouten die ik heb gemaakt, zelf ook maken.	4.03
163	Ja, ik ben nu al tien jaar actief als ervaringsdeskundige, oftewel expert.	4.58
164	Ik begeleid heel veel jongeren die dezelfde rugzak dragen, zeg maar.	57.82
165	Ik denk dat er meer geïnvesteerd moet worden in het vertellen van verhalen die een negatief einde hebben gehad.	4.21
166	En niet alleen maar de mooie verhalen van een of andere drugsdealer die rijk is geworden maar ook gewoon jongens die het niet hebben gehaald.	8.01
167	Die bij wijze van spreken zijn overleden of een hele lange gevangenisstraf hebben gehad.	11.73
169	Ik denk dat als die kant wat vaker naar buiten wordt gedragen jongeren dan wel wat sneller gaan nadenken.	6.75
170	Stichting Young Perspectives geeft de komende weken creatieve en sportieve workshops in jeugdgevangenissen.	14.52
174	Ja, mensen die ergens goud hebben liggen zullen het deze week vast even oppakken en afstoffen.	4.5
178	Voor zo'n goudstaaf van een kilo betaalde je vanochtend zo'n 97.000 euro.	16.13
182	Twintig jaar geleden stond de prijs van een kilo goud nog op zo'n 11.000 euro.	15.18
185	We zien hele grote onzekerheid en instabiliteit in de wereld.	8.9
186	We zien nu ook president Trump die nogal behoorlijk met handelstarieven dreigt.	30.48
187	Goud wordt dan toch gezien als risicoloos in tijden van grote onzekerheid en spanningen.	16.3
188	Dat zag je ook tijdens de financiële crisis van 2008 en in coronatijd.	12.81
190	Want we vinden goud mooi het is bijna onverwoestbaar en het is schaars.	6.18
191	De onzekerheid rond de handelstarieven van Trump zorgen er ook voor dat de dollar nu laag staat.	76.67
193	Maar er was een tijd dat de waarde van geld gekoppeld was aan een bepaald gewicht aan goud en dat je voor een dollar dus altijd een vaste hoeveelheid goud kon krijgen: De gouden standaard.	6.76
194	Maar dat ging mis toen de Amerikanen steeds meer dollars gingen bijprinten.	15.55
195	De rest van de wereld werd bang dat er niet meer genoeg goud zou zijn om te kunnen wisselen.	5.74
196	En dus werd het systeem uiteindelijk in 1971 door Richard Nixon afgeschaft, ook wel de Nixon-schok genoemd.	12.77
197	De dollar kelderde en de goudprijs steeg juist ook omdat je, in tegenstelling tot de dollar niet méér goud kunt maken.	64.13
199	En dus dragen jij en ik altijd een beetje goud bij ons.	3.67
203	En door alle onrust in de wereld zijn de afgelopen jaren vooral centrale banken een stuk meer goud gaan kopen.	50.38
204	En er zijn zorgen over het goud dat nog bij de Amerikanen ligt.	28.07
206	Wij haalden in 2014, in het geheim, 20 procent van onze voorraad terug.	15.63
207	Maar er ligt nog steeds voor 17 miljard aan Nederlands goud onder de Federal Reserve.	52.43
208	En met de onrust van nu kan de waarde daarvan nog wel wat oplopen.	4.05
209	Op het moment dat het palet van slecht nieuws en onzekerheid voor de wereldeconomie doorgaat zou het kunnen zijn dat de goudprijs blijft doorstijgen.	31.16
210	Maar als president Trump toch allerlei deals gaat sluiten dan komen we weer in stabieler vaarwater en zou de goudprijs weer kunnen dalen.	9.8
211	Dus misschien toch maar even wat laatjes opentrekken thuis, Rob.	3.46
213	Veehouderijen mogen te veel stankoverlast veroorzaken.	90.51
214	Volgens de GGD schiet de wet die overlast moet beperken, ernstig tekort.	76.52
215	Door relatief hoge wettelijke 'stankplafonds' zouden omwonenden nu onvoldoende beschermd zijn tegen de geurhinder van met name intensieve veehouderijen.	57.07
218	En hier zitten geen koeien in, maar er zaten koeien in.	3.71
222	Dus we zitten hier met 200 mensen ongeveer met een paar honderdduizend beesten, letterlijk.	6.69
223	In het dorpje Zeeland, in de provincie Noord-Brabant woont Piet Catsburg samen met zijn vrouw.	12.23
224	Hier aan de rand van de Peel vergaan ze dikwijls van de stank.	3.54
229	En daar zit er één, daar zit er één en daar zit er één.	3.77
233	Van de 16 klagers in heel Nederland werden er toen twee in het gelijk gesteld omdat ze extreme overlast ervaren volgens de rechter.	15.35
235	Toch zegt de GGD, ook op basis van wat Piet moet ondergaan dat er nu wat moet gebeuren.	15.39
238	Die doen niet wat ze zouden moeten doen namelijk gezondheid beschermen.	14.12
239	De wet die dit nu allemaal regelt de WGV, Wet geurhinder en veehouderij is speciaal geschreven om dit in goede banen te leiden.	27.03
240	Maar de wet zou te soepel zijn, zegt de Gezondheidsdienst nu.	48.31
242	En we moeten geurregels zo inrichten dat ze doen wat we willen dat ze doen, namelijk gezondheid beschermen.	16.04
243	Geurhinder vinden wij daadwerkelijk een gezondheidseffect.	75.92
248	Ik ken mensen die, als het stinkt, naar binnen vluchten.	11.14
249	Die krijgen hoofdpijn, buikpijn, maagpijn, van alles doet pijn.	89.79
253	Het is geen stront wat je ruikt her zijn de varkens die je ruikt, ammoniak.	87.97
254	We hebben het hier niet over concentraties die direct gezondheidseffecten hebben in de zin van dat ze toxicologisch voor problemen zorgen.	23.59
255	Tegelijkertijd, die directe gezondheidseffecten van hoofdpijn, misselijkheid, luchtwegklachten zijn wel degelijk het resultaat van geur.	77.47
258	Die krijgen een vergunning voor het houden van een X aantal beesten.	46.24
259	Die boeren krijgen daar ook gelijk het recht van vervuiling bij.	53.41
261	Want als Shell dit zou doen om maar een bedrijf te noemen, die wordt gelijk aangepakt.	23.99
262	En daar heeft Piet het belangrijkste punt te pakken.	3.96
263	Veehouderijen mogen meer stankhoofdlast veroorzaken dan andere bedrijven en krijgen er ook vaker de ruimte voor.	86.54
264	Ja, de norm voor industrie is vele malen strenger dan dat die voor veehouderijen is.	64.43
265	Dus voor industrie moet je denken aan geurbelasting van een half, een, twee odour units En voor veehouderijen met een geurbelasting van 25 odour units en meer.	9.1
269	De normen voor industrie zijn strenger dan die voor veehouderijen.	58.29
271	Maar in Den Haag is het vooral de stikstof waar het over gaat niet de stankhoofdlast.	61.83
273	En vroeger vonden we het altijd heerlijk om naar het platteland te gaan, want dan rook je juist de mest.	11.43
274	Tegenwoordig hebben mensen andere klachten en die ervaren dat niet meer zo.	11.36
275	Het heeft misschien ook te maken met het feit dat heel veel mensen niet meer in een omgeving zijn opgegroeid waar veel boeren wonen.	17.83
276	Als we kijken wat er in de jaren 70 aan boeren was en nu.	11.69
277	En vroeger was dat gewoon onderdeel van de samenleving.	6.48
279	In al die jaren is hier het vee alleen maar meer, meer, meer en meer geworden.	4.81
280	Een boer met 60 koeien is nu een boer met 200 koeien.	78.94
281	Een varkensboer met 2000 varkens heeft er nu 17.000.	67.38
284	Wat iemand heel erg vindt stinken, een ander heeft daar geen last van.	5.22
285	GroenLinks-PvdA zou in de Tweede Kamer met een nieuw voorstel komen.	31.27
286	Ik vind dat er in de wet vastgelegd moet worden dat de normen die gelden voor industrie ook moeten gelden voor boerenondernemingen.	16.15
287	Sowieso vind ik dat als je een visie hebt op het platteland dan horen daar niet hele intensieve veehouderijen bij.	6.9
288	Ik weet dat er mensen zijn die de geurnormen willen verscherpen.	4.91
290	Dan kunnen echt heel veel boeren gewoon direct stoppen.	65.28
291	Ik denk dat de normen die er nu zijn streng genoeg zijn.	3.99
293	Want deze boeren hebben vaak ook gewoon vergunningen ook om het aantal dieren te houden.	57.97
294	Ja, maar we staan aan de vooravond van hele grote veranderingen in de veehouderij.	8.56
295	Wij staan een veehouderij voor die veel meer grondgebonden is waar dieren naar buiten kunnen, waar niet die stallen met eindeloze hoeveelheden dieren dicht op elkaar staan.	26.55
298	Ik denk dat er ook mensen zijn die nu kijken en die denken: Maar meneer kan ook verhuizen eventueel.	4.68
302	Als u zo'n last heeft van de stank, is dat misschien wel een optie.	4.69
303	De meeste mensen die hier gewoond hebben zijn inmiddels ook weg.	24.0
306	Het kan gewoon niet wat hier gebeurt in dit kikkerland, die idiote onzin.	5.24
307	Om de echte problemen op te lossen, moet je het heel anders aanpakken.	4.64
308	Voor deze reportage hebben we meerdere veehouderijen in de wijde omgeving benaderd.	5.94
310	Heeft u vragen over dit verhaal of andere onderwerpen in deze uitzending?	4.09