Een Vandaag 🇳🇱

_id	68028514ca6c7ea471eb0dce
url	https://npo.nl/start/serie/eenvandaag/seizoen-12/eenvandaag_5668/afspelen
datetime	2025-04-18 18:30:00
description	De Voorjaarsnota: twee tientjes minder op de energiebelasting per jaar * Sneller hulp voor mensen met zware psychische problemen: staatssecretaris wil wachtlijsten in ggz nu echt aanpakken * Zijn examenstunts onvermijdelijk? * Universiteiten bang voor gevolgen van bezuinigingen

 

Statements

idx	statement	score
1	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	3.7
2	Veel grote keuzes, zoals over de stikstofcrisis en het klimaat bijvoorbeeld, zijn uitgesteld.	13.88
4	Het kabinet heeft eindelijk de details van de Voorjaarsnota bekendgemaakt.	24.23
5	Na weken van moeizame onderhandelingen bereikten de coalitiepartijen deze week overeenstemming over de begroting.	6.06
9	Nou, kiezers staan niet massaal te applaudisseren bij dit eindresultaat.	3.65
10	Ruim een derde, 36%, is wel positief, vooral omdat er in elk geval iets gebeurt.	22.59
11	Maar, op basis van wat nu bekend is, zijn de meesten, 53%, negatief.	28.81
12	Kiezers noemen de plannen symboolpolitiek, zoethoudertjes.	5.23
13	Echte problemen worden niet opgelost, maar weer vooruitgeschoven, wordt gezegd.	3.58
14	Veel kritiek is er op het plan dat de particuliere huren verhoogd moeten worden.	38.27
15	En onbegrijpelijk vindt men dat er geen geld gaat naar het oplossen van het cellentekort.	42.75
17	Waar kiezers, zowel linkse als rechtse, wél blij mee zijn is het extra geld naar defensie.	6.26
18	Ook is men tevreden met het verlagen van de energiebelasting.	13.22
20	Maar het bedrag waar het om zou gaan, 20 euro, noemen ze wel 'verwaarloosbaar'.	9.24
22	Nu krijgen we op de energiebelasting 20 euro terug.	63.12
28	Daar hebben ze net een keer dat licht even voor aangedaan.	5.03
30	Ja, natuurlijk is dat weinig, maar beter iets dan niets.	3.89
34	Die wordt niet verlaagd, maar elk huishouden krijgt wel extra geld terug.	24.32
35	Een gemiddeld huishouden betaalt per saldo ongeveer 900 euro aan belasting op het gebruik van aardgas en elektriciteit.	31.06
39	Dat is toch een beetje een druppel op een gloeiende plaat?	4.4
40	Het is een heel klein bedrag ten opzichte van alle energiebelasting die je betaalt.	21.91
41	Maar voor sommige mensen zal dit een hele fijne extra belastingvermindering zijn, voor mensen met een lager inkomen.	4.44
42	Maar voor veel mensen met hogere inkomens of met een gemiddeld inkomen, is het heel erg weinig, inderdaad.	9.57
47	Ze moeten de mensen met het laagste inkomen helpen.	54.63
51	Ook als je zonnepanelen hebt, een heel goed geïsoleerd huis of een hoog inkomen.	19.64
54	Als je mensen wilt ondersteunen met een hoge energierekening die ze moeilijk kunnen betalen, dan is het wel een kleine bijdrage.	6.07
55	Terwijl heel veel mensen het niet zo nodig hebben, maar hetzelfde bedrag krijgen.	4.16
56	Wie het kleine niet eert, wie het grote niet waardeert, zeg ik altijd.	3.85
61	Marloes, mensen zijn dus positief over de verlaging van de energiebelasting Marloes Lemson, mensen zijn dus positief over de verlaging van de energiebelasting ook al is het nog geen twee euro per maand.	18.62
63	Alle partijen wilden graag iets aan oplopende energiekosten doen maar de oplossing die gevonden is, is dus vrij summier: nog geen twee euro per maand.	9.78
64	Binnenskamers schijnt minister van Klimaat Sophie Hermans hier ook kritisch op geweest te zijn.	39.11
65	Binnenskamers schijnt minister van Klimaat Sophie Hermans hier ook kritisch op geweest te zijn.	39.11
67	Hermans vindt: kunnen we dat geld niet beter investeren in langetermijn klimaatplannen dan een symbolisch cadeau?	31.87
68	Gisteren was er veel onduidelijkheid over waar het geld vandaan kwam voor het verlagen van de energiebelasting.	24.39
69	Dat blijkt uit haar portefeuille te komen, uit het klimaatfonds.	11.18
76	Een belangrijk thema van dit kabinet is toch migratie.	7.07
77	Een belangrijk thema van dit kabinet is toch migratie.	7.07
79	Wat vinden coalitiekiezers ervan dat er extra geld gaat naar opvang van asielzoekers?	56.19
80	Ja, die keuze zullen de politici hun achterbannen goed moeten gaan uitleggen.	6.46
81	Je ziet dat bij VVD en NSC ongeveer de helft hiertegen is.	16.5
82	Bij de BBB en zeker de PVV vindt men dit plan helemaal bizar.	15.92
87	De meeste PVV-kiezers, 56%, vinden dan ook dat hun partij onvoldoende heeft binnengehaald bij deze voorjaarsnota.	18.56
88	Zo schrijft iemand: Het vertrouwen in het kabinet was de laatste maanden laag omdat kiezers weinig daadkracht zagen.	53.74
90	Nou, het zal je waarschijnlijk niet verbazen na alles wat ik net zei: Dat herstelt niet.	3.66
91	Bij de presentatie van het regeerakkoord had 42% vertrouwen.	8.66
92	Bij de presentatie van het regeerakkoord had 42% vertrouwen.	8.66
95	Kiezers zagen weer vooral geruzie, ministers die niks te zeggen hadden.	10.04
101	Dat gevoel dat Joyce omschrijft herken ik heel erg uit de Tweede Kamer.	5.95
105	Ze willen minder geld voor asiel omdat hun strenge asielplannen heel succesvol zullen zijn.	63.57
106	Maar dat merk je nog niet, dus is er meer geld nodig.	4.16
108	Hoe probeert de PVV deze keuzes dan toch te verkopen?	19.25
109	In de Voorjaarsnota zit ook een staaltje politieke framing.	5.67
113	Dat klinkt als dat de boodschappen goedkoper worden of dat iedereen meer geld krijgt voor boodschappen.	8.93
114	Maar dit is eigenlijk alleen maar het verhogen van de huurtoeslag.	17.84
115	En die krijgen alleen maar mensen die daar recht op hebben.	9.83
116	Die mensen die huren en die een laag inkomen hebben.	82.89
119	Een boodschappen bonus wekt de suggestie dat het voor iedereen is.	34.58
124	Het kabinet gaat er mee door het zo in de Voorjaarsnota te zetten.	51.35
126	Omdat Wilders voorafgaand aan deze onderhandelingen vaak heeft gezegd dat hij de btw op boodschappen om lachen.	19.96
133	Waar nog steeds te veel mensen op de wachtlijst staan voor psychologische hulp.	73.7
134	Het resultaat: grote problemen, persoonlijk leed en ook verwarde mensen op straat.	7.3
135	Al jaren loopt de politiek op dit dossier achter de feiten aan.	11.69
137	We zien dat juist mensen met zware problematiek juist vaak het langst moeten wachten.	11.53
138	En dat is de problematiek waarvan je wil dat die het snelst geholpen wordt.	4.54
139	En we zien dat heel veel lichte problematiek ook in die GGZ wordt behandeld.	10.31
140	Waarvan we eigenlijk zeggen: Dat zou ook op een andere manier behandeld kunnen worden.	5.21
141	Bijvoorbeeld met lotgenotengroepen of via zelfregiecentra of via ervaringsdeskundigengesprekken.	10.73
143	Ruim 100.000 mensen wachten op dit moment op psychologische of psychiatrische hulp.	50.49
144	Vooral mensen met ernstige mentale problemen, zoals eetstoornissen psychoses of ernstige depressies, zijn hier de dupe van.	63.84
150	En ik denk dat heel veel mensen dat wel in hun eigen omgeving zien.	3.8
153	En dat leidt soms ook tot mensen die een hele tragische keuze maken om uit het leven te stappen bijvoorbeeld.	5.2
154	Dan is het natuurlijk altijd lastig om te zeggen: Ligt dat aan het wachten op de hulp of aan de mentale problemen?	6.81
156	Om de wachtlijsten te verkleinen, wil Karremans onder meer dat de lichte mentale problemen aangepakt worden in een zelfregiecentrum.	22.65
157	Daar zijn er al 280 van en die moeten in het hele land komen.	9.86
159	Denk aan een buurthuis waar je, als het niet goed met je gaat, kunt binnenlopen zonder verwijzing en waar ervaringsdeskundigen met je in gesprek gaan.	5.71
161	We gaan het thema acceptatie introduceren door het maken van een mind map of word map.	4.05
162	We spreken met Maiwenn van 25, begeleider en ervaringsdeskundige 50'er Sascha, die een burn-out heeft en Sander van 56.	8.22
164	Ben je hier binnengelopen, of ben je verwezen door de huisarts?	6.12
167	Ik woon hier niet eens zo heel ver vandaan, maar ik kende het niet.	3.45
168	Ik denk dat ik met googelen gewoon in één keer deze link aanklikte.	3.69
170	En wat ik ook heel fijn vond is dat iedereen gelijk heel open is over wat er met hem of haar aan de hand is.	4.06
171	Je kunt mij best classificeren als zwaar mentaal gestoord, ja.	4.32
173	Ik heb natuurlijk nog steeds lichte mentale problemen.	3.55
174	Bij mij is het natuurlijk zaak om het niet zwaar te laten worden.	4.35
175	Want Sander komt juist bij het steunpunt na 25 jaar GGZ-behandeling.	29.03
176	De programma's die hier gebruikt worden de lessen die ik hier krijg maken gebruik ook van de lessen die ik daar ook heb meegemaakt.	4.01
180	Speciaal opgeleide ervaringsdeskundigen zoals Maiwenn zijn cruciaal.	9.84
181	Ja, ik denk dat mensen die zelf dingen meegemaakt hebben of ontwrichtende gebeurtenissen dat die zelf ook een veel groter empathisch vermogen hebben.	5.25
183	Omdat ze weten hoe het is om in hele diepe dalen te zitten en daar weer uit te moeten komen.	5.83
184	Philippe Delespaul, expert op het gebied van innovatie in de GGZ ziet ook veel in de steunpunten.	18.96
185	Als je mensen laat wachten dan denk je dat daar de oplossing zit.	5.12
186	Terwijl dat op het moment dat je mensen ín hun leven mogelijkheden geeft om iets aan hun eenzaamheid te doen misschien iets aan hun schulden te doen, enzovoorts dat die verrijking daarvan mensen meer kansen geeft en vaker een oplossing zal geven dan wat we tot hiertoe hebben.	4.9
188	En natuurlijk moet je voor de echt complexe casussen of als je echt behandeling nodig hebt dan heb je echt behandeling nodig.	4.66
190	Kijk, als je iets zelf bedenkt of ergens achter staat of ontdekt dan neem je dat veel beter aan dan dat een psycholoog heeft gezegd: Nou, doe maar dit.	5.19
191	Nu worden die steunpunten naar voren geschoven als een soort toveroplossing voor die 100.000 mensen op de wachtlijst.	75.22
192	Dat moeten gemeenten financieren en die hebben geen geld.	16.45
195	Op het moment dat je zegt: 'Ik zou een derde van de verwijzingen naar de GGZ kunnen afschuiven naar het maatschappelijk domein' dan krijg je daar wachtlijsten.	69.71
196	Op een aantal plaatsen waarin dat je dat ziet gebeuren zie je dat die verschuiving uiteindelijk andere wachtlijsten creëert, op andere plekken.	43.35
198	Dus dat mensen naar zo'n steunpunt gaan en daarna nog door naar de GGZ?	20.15
201	We willen juist ervoor zorgen dat de mensen die het nodig hebben die zware mentale problemen hebben dat die ook de zorg kunnen krijgen die ze nodig hebben.	7.17
203	Voormalig staatssecretaris Blokhuis wilde de GGZ verplichten tot behandelen.	70.3
204	Ik beloof jullie: Wat er tegen mij gezegd wordt is niet tegen dovenansoren.	3.74
208	Dus Paul Blokhuis heeft natuurlijk al dat weet ik zeker van hem de juiste intenties gehad om dat aan te pakken.	4.14
210	En dat komt ook omdat je natuurlijk heel veel afspraken moet maken met partijen die in de GGZ werken.	6.6
211	Maar wat ik nu zie is dat de problemen ook sinds dat hij staatssecretaris is geweest zo enorm zijn verslechterd dat iedereen nu snapt, ook die partijen die toen bij hem aan tafel zaten en die nu bij mij aan tafel zitten echt heel goed snappen dat er nu echt wat moet gebeuren.	6.24
212	Het ministerie hoopt later deze maand nieuwe afspraken voor de GGZ te maken.	66.71
214	Neem dan gratis en anoniem contact op met 0800-0113.	6.73
215	Deze week liep een aantal examenstunts flink uit de hand, Tom.	4.91
216	Ja, wij hadden vandaag een flinke discussie op de redactie want zo'n examenstunt mag toch best uit de hand lopen of niet?	6.33
217	Nou, een grapje is leuk, maar dit Nou, een grapje is leuk, maar dit Als mensen bang worden gemaakt en de dingen stuk worden gemaakt.	4.01
219	Op vijf plekken liepen examenstunts namelijk behoorlijk uit de hand.	8.5
220	Toen begon het uit de hand te lopen en toen werden er spullen gegooid.	5.36
231	Dat de politie eraan te pas moet komen is natuurlijk niet normaal.	5.76
232	En dus is de vraag of examenstunts verboden moeten worden.	16.08
233	Of moeten we accepteren dat scholieren de grenzen opzoeken?	17.65
235	Dus het is vanzelfsprekend dat zij de grens opzoeken dat ze dingen uitproberen, dat er ook dingen misgaan.	4.23
236	Daar heeft het puberbrein heel veel mee te maken want in een puberbrein gaan de impulsen voor.	26.28
237	Die kinderen doen wat en later denken ze: Dat had ik misschien niet moeten doen.	3.88
239	We zagen de afgelopen jaren al vaker berichten voorbijkomen van examenstunts die uit de hand zijn gelopen.	29.22
240	En in de archieven kwamen we dit fragment tegen, uit 1992: 'Lieve Margreet, op dinsdag 12 mei is onze examenstunt van de KSG in Apeldoorn al na tien minuten afgelast.'	6.26
247	En waren de leraren daarvan op de hoogte, van tevoren?	8.23
249	Toen allemaal nog wel wat onschuldiger, met taarten.	3.61
250	Maar de laatste jaren lijkt het heftiger te worden.	4.17
251	Precieze cijfers ontbreken, maar we zien de laatste jaren steeds vaker dat er zwaar vuurwerk wordt gebruikt en dat de politie moet ingrijpen bij examenstunts.	79.94
253	Deze examenstunts vallen, zoals bijna alle andere dingen die kinderen doen, in de categorie van gezien worden stoer zijn, in beeld komen.	9.26
254	En helaas gebeurt dat dus ook bij dit soort hele vervelende dingen.	4.3
255	En op TikTok zien we inderdaad veel filmpjes voorbijkomen.	27.77
257	Gelukkig zagen we de afgelopen jaren ook al genoeg berichten van scholieren die zelf alle rommel ook weer netjes opruimen.	4.75
258	Op sommige scholen zijn examenstunts al verboden, om te voorkomen dat het uit de hand loopt maar dat is niet de oplossing.	61.99
259	Je moet natuurlijk de afsluiting van een schoolperiode niet in algemene zin gaan verbieden.	6.55
260	Er zijn een heleboel plekken waar dat prima kan en waar ze deze incidenten ook nooit hebben gehad en ze ook niet gaan verwachten.	4.38
266	In het journaal zagen we al een goede suggestie: de conciërge er meer bij betrekken.	5.42
267	Er komen grote bezuinigingen op het hoger onderwijs aan in Nederland en daar zijn vrijwel alle universiteiten ongelukkig mee.	87.31
268	Een estafette staking trekt langs Nederlandse universiteitssteden en is nu in Maastricht aangekomen.	55.3
269	Die universiteit wordt hard geraakt, met name door de ambitie om het aantal buitenlandse studenten terug te brengen.	9.47
278	De bezuinigingen die nu al een feit zijn geworden daar vallen harde klappen aan verschillende universiteiten.	11.88
280	Normaal gesproken is Janosch Prinz politiek filosoof aan de Universiteit van Maastricht.	7.33
287	Want Janosch is net als vrijwel alle universiteitsmedewerkers in Nederland boos.	55.42
288	Boos op de bezuinigingsplannen van minister Eppo Bruins.	19.46
289	Het is de beurt aan Maastricht om het stokje van de stakingsmarathon over te nemen die langs alle universiteiten van Nederland trekt.	8.99
290	Vandaag willen wij het brede publiek laten zien wat UM en de Open Universiteit bieden voor Limburg.	5.35
292	En natuurlijk onze stemmen te horen tegen de bezuinigingen.	5.0
294	In totaal wordt er 497 miljoen euro bezuinigd op allerlei posten zoals beurzen en onderzoek.	8.08
295	Maar een van de grootste bezuinigingen is op de taakstelling internationale studenten: 168 miljoen euro.	11.26
296	En over juist die bezuiniging maakt Janosch zich boos.	5.07
297	Zes jaar geleden ben ik naar Maastricht verhuisd uit Engeland omdat de universiteiten daar te maken hadden met grote financiële problemen.	9.37
298	Ik was er zeker van dat Nederlanders de baten van universiteiten kennen en daarop blijven investeren.	7.1
300	Rianne Letschert, de rector van de Universiteit van Maastricht merkt de impact van de maatregelen.	7.77
301	We zien nu al dat de daling is begonnen omdat studiekiezers nu al denken: Wil ik wel studeren in een land waar we eigenlijk niet welkom zijn?	12.88
302	Dus die wet internationalisering gaat daar nog eens bovenop komen.	6.4
303	Je maakt de kwaliteit van het Nederlands hoger onderwijs zó kwetsbaar en nogmaals, niet alleen voor die internationale studenten maar ook onze Nederlandse kinderen gaan daar de dupe van worden.	28.48
306	De Universiteit van Maastricht is financieel sterk afhankelijk van buitenlandse studenten omdat die fors meer collegegeld betalen.	70.55
307	De bezuinigingsplannen van minister Bruins zullen grote gevolgen hebben.	10.46
308	Dus dat betekent: Wij gaan keihard met die bijl in die sector hakken op die internationale instroom, die ga je zo veel schade toebrengen.	4.5
309	In deze universiteit waar wij in deze regio zo'n belangrijke rol spelen gaan we weer een nieuw mijntraject in.	3.77
311	Als deze universiteit instort, heeft deze regio een heel groot probleem.	15.08
312	*Hee ho, kabinet *Hee ho, kabinet *Jullie vragen om verzet *Jullie vragen om verzet* Toch blijft minister Bruins achter zijn bezuinigingen staan.	6.03
313	Waarom wilt u 500 miljoen bezuinigen op het hoger onderwijs?	16.08
316	We willen ook dat mensen aan het eind van de maand wat meer overhouden in de portemonnee.	14.72
317	Dat betekent ook dat je op sommige plekken pijnlijke keuzes moet maken.	4.59
318	En een van die keuzes is dat er bezuinigd wordt op onderwijs en wetenschap.	4.32
319	De gevolgen van die pijnlijke keuzes zijn hier, aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, nu al voelbaar.	4.15
320	Dit lab wordt niet meer afgebouwd want dat wordt gezien als te duur.	4.34
321	De bezuinigingen zijn de nekslag geworden voor de afdeling aardwetenschappen.	9.84
322	Per 1 augustus zijn hoogleraar Wouter Schellart en veel van zijn collega's werkloos.	15.95
323	Wat gewoon pijnlijk is: Ik heb hier 30 jaar van mijn leven in geïnvesteerd.	3.81
331	Aardwetenschappen is essentieel voor een duurzame toekomst.	67.46
332	We kunnen natuurlijk niet batterijen gaan ontwikkelen die van houtstof en van sojabonen zijn gemaakt.	73.15
333	Daar hebben we echt aardse mineralen en metalen voor nodig.	7.81
338	Een deel van die bezuinigingen gaat ook over buitenlandse studenten.	11.11
340	We zien dat we in Nederland veel internationale studenten trekken die eigenlijk nagenoeg gratis kunnen studeren.	83.54
342	Tegelijkertijd, na hun studie gaan veel van die studenten ook meteen weer terug naar het buitenland en dragen ze niet bij aan onze samenleving.	23.12
343	Wat we willen, is de juiste studenten trekken die we hier heel goed kunnen gebruiken.	4.4
344	En dan willen we ze ook verleiden om te blijven zodat ze kunnen bijdragen aan onze economie.	9.18
347	Het is dan ook niet voor niets dat in Maastricht vooral de buitenlandse studenten zich zorgen maken.	7.42
348	Het lot van haar buitenlandse studenten gaat rector Letschert aan het hart.	5.16
349	Samen met alle andere Nederlandse universiteiten deed ze de minister daarom een tegenvoorstel: Spaar die instellingen die financieel afhankelijk zijn van buitenlandse studenten.	24.2
350	We hebben de minister een voorstel gedaan dat wij zelf regie gaan voeren op de internationale instroom en bij een aantal grote bachelors, met name in de Randstad aan die taalknop gaan draaien.	18.32
351	En dat is een voorstel dat we alleen maar gaan implementeren als de minister de toets anderstalige opleiding over ál die opleidingen die we hebben, van tafel veegt.	21.92
353	En we hopen dat de politiek omarmt dat wij zelf regie voeren op zowel de instroom als op taal.	4.47
354	GroenLinks-PvdA-fractievoorzitter Frans Timmermans Limburger in harte nieren Limburger in hart en nieren Geweldige jullie hier te zien, in mijn eigen stad.	3.54
355	spreekt in Maastricht zijn steun uit voor dit initiatief.	11.21
356	Ik vind het helemaal niet erg als er ook opleidingen in het Engels zijn.	4.3
358	Waar het niet nodig is, kan het ook gewoon in het Nederlands.	4.23
359	En dat de universiteiten nu zelf met een plan komen om ervoor te zorgen dat het goed geregeld wordt, dat juich ik toe.	7.62
360	Denk je dat dat een goede oplossing is en gebeurt dat nu ook?	6.24
361	Wat de universiteiten voorstellen is een goede oplossing.	8.48
362	En nu moet de politiek erachter gaan staan en niet nog meer vragen van de universiteiten.	4.63
363	Als ze het zelf kunnen regelen, laat ze het in hemelsnaam zelf regelen.	4.5
372	Ik ben echt wel sterk onder de indruk van de grote actiebereidheid van de studenten, medewerkers en betrokken burgers.	3.96
374	Maar ik ben alleen maar echt blij als de sloop wordt gestopt.	4.13
375	Dus vandaag is alleen maar een stapje in die richting.	3.44
376	Volgende week eindigt de stakingsestafette in Delft.	20.93
377	Heeft u vragen over dit verhaal of andere onderwerpen in deze uitzending?	4.09