WNL Haagse Lobby 🇳🇱

_id	6819166aca6c7ea4716d9710
url	https://www.nporadio1.nl/uitzendingen/wnl-haagse-lobby/9d86d4f7-aba7-4fd1-aa8f-c6fe76204d55/2025-05-05-wnl-haagse-lobby
datetime	2025-05-05 00:00:00

 

Statements

idx	statement	score
0	Onder meer Lufthansa en Air France vliegen niet meer over Pakistan.	48.31
1	Dat hebben ze besloten vanwege oplopende spanningen in het gebied na de moord op een groep toeristen in het Indiaanse deel van de betwiste regio Kashmir.	37.34
3	KLM vliegt nog wel over Pakistan, maar houdt de situatie scherp in de gaten.	6.57
4	Israël gaat inwoners van de Gaza-strook verplaatsen voor hun eigen veiligheid zegt de Israëlse premier Netanyahu.	88.92
5	Hij zegt ook dat het leger ingenomen gebieden niet meer zal verlaten.	9.17
6	De krant The Jerusalem Post schrijft dat Noord-Gaza volledig zal worden ontruimd.	30.71
8	Marcel Tjolaku zegt zijn geloofwaardigheid te hebben verloren na het verkiezingssucces van uiterst rechts.	19.66
9	De extreem-nationalistische George Simeon won gisteren de eerste ronde van de presidentsverkiezingen.	11.12
10	En een wethouder van de Zuid-Limburgse gemeente Beekdalen heeft onder invloed van alcohol een ongeluk veroorzaakt.	67.05
11	Hij stapte gisteren na een bezoekje aan een bierbrouwerij in zijn auto raakte met hoge snelheid een tuinmuurtje en botste op een geparkeerde auto.	31.0
12	Of die als wethouder kan aanblijven is nog niet duidelijk.	4.48
13	Goedenavond en hartelijk welkom bij WNO-Haagse Lobby.	3.8
14	Het programma over het spelende knikkers in Politiek Den Haag.	21.72
15	Eerst was het Liberation Day en een week later Reversal Day.	7.58
16	De pauze van 90 dagen voor de wederkerige handelstarieven die de Amerikaanse president Donald Trump eerder had afgekondigd.	24.75
17	Hoe benutten Nederlandse ondernemingen met de groot belang in Amerika deze adempauze om hun verdere strategie uit te denken?	9.52
18	En wat voor rol spelen overheid en de Europese Unie daarin?	8.37
19	Dat en vele andere vragen gaan we voorleggen aan onze drie gasten.	3.77
21	Hij is algemeen directeur bij MKB Nederland en plaatsvervangend directeur van de werkgeversorganisatie VNO-NCW.	6.92
28	Wilt u meepraten, dan kan dat via de gratis NPO Radio 1-app.	6.04
29	En op X gebruik dan hashtag WNL of volgens via het WNL Haagse Lobby.	9.51
32	Ja, Menno Simons, we beginnen even bij u. Niet iedereen zal uw bedrijf kennen.	3.43
34	U mag ze eigenlijk even van mij kortstondig even pitchen.	3.52
35	Want u bent eigenlijk handelaar, maar ook maker eigenlijk, hè?	4.86
42	En dat leveren we dan aan consumenten en bedrijven.	6.41
43	Ja, en u heeft ook klanten als Nespresso, Starbucks, zag ik staan.	10.85
45	Waar ik ongebrande koffie wereldwijd verkoop aan koffiebranders.	16.05
46	En ja, dat is de stap voor de koffiebrander eigenlijk.	4.63
47	U haalt uw koffie eigenlijk, laat u maken eigenlijk in landen als Ethiopië, Kenia?	17.14
52	Ja, er komen vanzelf bij de problemen komen wel uit.	4.71
55	Er zijn natuurlijk veel meer producerende koffielanden, maar wij doen heel veel in Ethiopië.	50.42
57	En onder andere verscheepen we naar Amerika vrij veel.	12.11
59	En dit jaar is er wederom weer iets nieuws aan de hand.	3.5
63	Dus dat is een substantieel deel van uw hele omzet, neem ik aan.	3.74
68	We zitten precies in het verschepingstermijn van de oogst die net geweest is.	5.93
71	Wat ik al zei, ik kom net uit Amerika terug, waar we koffiebeursen hebben gehad.	4.98
74	Dat ze niet goed weten hoe ze hiermee met die nieuwe tarieven moeten gaan dealen.	7.75
76	Om die koffie zo snel mogelijk daar binnen te hebben voordat die tarieven op u losklappen.	3.61
79	Je zou zeggen op het moment van het inklaren, dat dat het moment is.	3.8
80	Het inklaren is eigenlijk dat de bonen op het schip worden geplaatst, toch?	14.1
83	Maar het lijkt er nu op dat het inderdaad op FOB-waarde, free on board, dus in het land van origine.	3.86
84	Dat de waarde die daar aan de lading wordt gegeven, dat daar de tarieven over worden geheven.	6.03
87	En dat hangt er een beetje vanaf op wat voor een manier je het verkoopt.	3.81
95	De koffiebranders, wat dan onze klanten zijn in Amerika, die moeten dat gaan ophoesten.	11.74
97	Onder andere over die jaarlijkse grote koffiebijeenkomst in Houston.	5.31
98	Daar komt heel koffieminnend en koffiebepalend wereldwijd bij elkaar, wat daar de sfeer was.	3.87
103	En het aardige is even, daarom ben ik ontzettend blij dat we Menno Siemens in de studio hebben.	3.74
104	Koffie is een veel gebruikt voorbeeldproduct om uit te leggen hoe de situatie nu is in de tarievenoorlog.	31.66
107	Als je kijkt naar de uitleg over waarom deze tarieven, deze universele tarieven, nou een heel slecht idee zijn om banen terug naar de VS te halen.	21.91
108	Wordt koffie veel genoemd, want koffie kan je niet maken in de VS. Nou, dat weet u beter dan ik.	17.83
109	Maar het is in principe zo dat koffie komt ergens bij de Evenaar ongeveer vandaan.	4.04
110	En het is gewoon onmogelijk om dat in de VS te gaan maken.	7.74
113	Dus je ziet precies bij een product als koffie heel goed dat daar uiteindelijk het gewoon prijsverhogend voor de Amerikanen is.	10.43
115	Nee, dus per saldo komt niet meer bedrijvigheid naar Amerika.	7.2
116	En per saldo gaat de Amerikaan meer betalen voor zijn koffie.	75.53
117	Nog los van of ze het bij Menno Kopen of ergens anders.	3.93
121	Maar dan zou het ook denkbaar kunnen zijn dat koffie ook een uitzonderingspositie verovert.	6.77
122	Nou, je zou eigenlijk al verwacht hebben dat dat het geval was.	3.92
123	Dus als je kijkt naar de bigger picture en je kijkt van nou, wat zijn nou de redenen om dit te doen?	5.31
124	Dan worden er een hele hoop verschillende dingen worden er al genoemd.	3.71
125	Maar ja, dit is toch een product waarbij je denkt op bij elk doel wat je hierbij hebt, zou je hier een uitsluitsel voor geven.	4.28
128	Dat zou zomaar kunnen, want het gaat heel snel heen en weer allemaal.	4.31
129	En over die onzekerheid gaan we het uitgebreid hebben.	3.79
130	Dat doen we dus ook met Lene-Jan Visser, zoals gezegd, algemeen directeur bij MKB Nederland.	5.67
131	En plaatsvang directeur van de werkgeversorganisatie Veno NCW.	7.94
135	Hoe zou u op dit moment de sfeer omschrijven bij uw leden die dus een afzetmarkt in Amerika hebben?	4.88
136	Is het brexit all over again, qua sentiment en gevoel, of is het iets anders aan de hand?	8.34
138	De eerste reacties waren toen Trump met dat tarievenbord ging zwaaien.	15.72
140	De kosten zijn de afgelopen jaren enorm gestegen voor onze ondernemers.	87.7
142	Dus het is best lastig om dat allemaal in je prijzen door te rekenen.	4.32
143	Als aan de kant van de markt dan ook nog zo'n schok plaats gaat vinden, niet alleen in onze relatie met Amerika, maar hij stortert natuurlijk over de hele wereld heen, dan is er grote onzekerheid en het slechtste voor ondernemers is onzekerheid.	3.95
145	En wat natuurlijk echt helemaal absurd is, want één van de, als er al een strategieën te ontdekken is, maar één van de ideeën is toch dat dus bedrijven hun fabrieken, hun productieplekken, naar Amerika gaan laten verplaatsen, maar met zo'n onzekerheid.	5.12
146	Merkt u iets van zo'n vertrekkende beweging, dat leden van uw achterban zeggen, nou, we gaan misschien om onze fabriek verplaatsen naar Amerika, dan zijn we eindelijk van dit tarief af.	3.79
147	Nee, wat ik merk is, de ondernemers zoals Menno, die direct leveren aan Amerika, die gaan daar heel erg goed naar kijken.	4.95
148	Wat gaat er nu in mijn directe relatie met Amerika veranderen?	5.55
149	Maar er zijn talloze ondernemers die leveren aan grotere bedrijven, mqb-bedrijven die leveren aan grotere bedrijven, die gaan nu naar, ja, waar levert dat bedrijf eigenlijk aan?	21.95
152	En een oriëntatie op, ja, als ik aan Amerika of lever aan een bedrijf wat veel in Amerika afzet, heb ik alternatieven.	3.57
157	Dus je oriëntatie is bezig, dat zijn ondernemers enorm aan het doen, maar het tweede, heel opvallende is, er wordt niet meer geïnvesteerd.	4.04
159	Je weet gewoon nu niet goed wat je moet doen, dus je kan je heel goed voorbereiden, maar beslissingen om echt te investeren zijn er niet.	3.9
160	Dus nou, je concrete vraag was, zie je een beweging naar Amerika?	4.85
162	Zitten jullie wel richting China, want dat is ook een land waar we toch een half jaar geleden van zeiden, oh, daar moeten we vooral een beetje afstand van nemen, bedrijfsspionage, infiltratie, et cetera.	3.68
163	Of zijn we qua handelsgeest dan zodanig dat we zeggen, hup, de bakers verzetten, op naar China?	25.02
165	Wat ik wel veel zie, is productieverplaatsingen binnen Europa.	33.44
167	En dat heeft alles te maken met best hoge kosten voor maakbedrijven in Nederland.	14.62
169	Dat is echt uniek hoor, dat heb ik nog niet eerder gezien, hun productieverplaatsing naar Oostelijke Europa.	17.1
173	Ja, productielijnen verplaatsen en de productie daar doen.	27.5
175	Ja, nee, dat is, dat beeld, dat herken ik inderdaad wel.	3.93
176	En zeker inderdaad ook het, vooral het verlammende wat hiervan hierin speelt.	4.34
177	Dus als we teruggaan naar wat nu precies de handelsoorlog doet, dan is het inderdaad gewoon dat het tot een soort pauze in investeringsplannen zorgt.	9.27
178	Het is maar kort, 90 dagen aan de ene kant, aan de andere kant ook best natuurlijk een lange tijd.	4.29
179	Maar het is heel veel dat die onzekerheid die je ziet over hoe het speelveld aan het veranderen is, dat dat echt een verlammende werking over investeringen heeft.	4.66
180	En wat dat betreft, ook al voelt het voor ondernemers erger dan brexit, lijkt het ook wel weer erg op brexit, omdat dat ook is wat we destijds tijdens de onderhandelingen tussen de EU en het VK zagen.	10.54
181	Heel veel onzekerheid over wat voor een handelsakkoord er precies gesloten zou worden, wat nu precies de spelregels over de internationale handel zouden zijn.	8.13
182	En je zag dat dat zeker de investeringen in het VK erg drukte, dus gewoon slecht voor het VK was.	7.1
183	Ja, en Bert, als ik je mag vragen, het was al niet zo'n sterk punt van onze Nederlandse economie.	7.54
184	Hij werd al niet uitbundig geïnvesteerd, dus daar moeten we echt wel op letten.	4.19
185	Dat is heel erg belangrijk, ja, en om meerdere redenen, maar we zien natuurlijk ook binnenlands allerlei factoren die dat momenteel wat verhinderen.	4.07
187	Nou, als je kijkt bijvoorbeeld naar, het is natuurlijk in Nederland niet een makkelijke plek om in te investeren op het moment, omdat wij als economie erg tegen de grenzen van onze capaciteit aan zitten.	7.4
188	Dus als je bijvoorbeeld kijkt, je hoort natuurlijk veel bedrijven die zeggen, nou we willen investeringen doen, maar het stroomnet zit vol.	5.2
189	We zijn veel aan het investeren, maar we hebben de ruimte niet, we hebben de mensen niet om de investering te doen.	5.05
190	Zo zie je dat dat soort factoren lijken erg te spelen.	4.09
191	Maar dat punt speelt in heel veel West-Europese landen.	6.45
193	Dat is toch ook omdat wij, het is ook een luxe probleem ergens, omdat onze economie het de afgelopen tijd heel goed gedaan heeft.	9.34
194	Zie je dat wij gewoon als economie het sterk doen en dat eigenlijk de aanbordsproblemen groter zijn dan de vragen.	6.81
195	De vraag naar onze spulleser, maar het is moeilijk om de nieuwe fabriek neer te zetten.	3.68
197	In Duitsland, als we kijken, dat is echt een heel ander probleem.	10.31
198	Duitsland is een economie, daar is de vraag naar hun producten een stuk minder.	68.71
199	Er is heel veel zorg over dat de Chinezen geen Duitse auto's meer kopen, maar dat de Duitse Chinese auto's kopen.	53.04
200	En tegelijk, wij zijn ook in die zin ook bijzonder, want wij hebben relatief ontzettend veel handel met Amerika.	11.89
202	Wij investeren ook trouwens heel veel daar in Amerika, over investeringen gesproken, relatief heel veel.	7.57
203	Wat betekent dat voor die grote investeringen die we daar gedaan hebben?	7.07
204	Dus los van de investeringen die nu onder hold gezet worden?	9.5
205	Dat ligt natuurlijk heel erg aan wat voor type investeringen dat zijn.	4.07
206	Op het moment dat je daar als Nederlands bedrijf geïnvesteerd hebt om daar je eigen productiecapaciteit op te zetten, dan ben je nu spekoper.	15.71
207	Want dan betekent het dat je nu geen last hebt van al die onzekerheid omtrent tarieven.	4.03
208	Dus dat is heel moeilijk om dat goed uit elkaar te halen.	4.19
209	Het is inderdaad zo dat wij veel handel met de VS drijven, maar tegelijkertijd is het ook wel weer zo dat het ook niet is dat er bepaalde sectoren echt een enorme afhankelijkheid van de Verenigde Staten hebben.	21.25
210	We zijn ook wel redelijk gediversificeerd en Nederlandse bedrijven zijn veel meer afhankelijk van Europese vraag dan van Amerikaanse vraag.	68.75
211	Dus dat is een geluk bij een ongeluk in deze situatie.	4.5
212	Het is niet zo dat hiermee wij ineens in een soort van economische schok terechtkomen.	4.49
213	Het is zeker niet positief, maar de handelsimpact hiervan lijkt zeker als het op 10% tarieven aankomt dat het toch wel behapbaar is voor onze economie.	42.72
215	Ik bedoel, kijk, toch te vergelijking met die brexit.	7.54
216	Op een gegeven moment was het wel duidelijk, oké, het wordt geen halve brexit.	7.62
218	Toen kwam Boris Johnson en toen werd er duidelijk dat het een harde brexit zou worden.	35.72
219	En we los van wat je daar vindt, maar het is ook een duidelijkheid.	3.92
220	Dit is zo grillig dat je er ook rekening mee moet houden dat er helemaal geen duidelijkheid komt.	4.96
221	Ik bedoel, sinds vanochtend geloof ik de hele filmindustrie is het nieuwe onderwerp geworden.	6.18
226	Als je als bedrijf gewoon niet weet of jij een deal kan sluiten in de VS, omdat er mogelijk tarieven op gaan komen die te hoog zijn om in je winstmarge ergens te absorberen.	15.68
227	Of die te hoog zijn om door de Amerikaanse counterparty die van jou wil kopen te absorberen zijn.	5.01
229	En dan betekent het dus gewoon dat je een bepaalde hoeveelheid business die wij anders in de VS zouden doen, dat die gewoon een langere tijd niet gaat komen.	5.05
231	Jullie zijn natuurlijk ook adviseur voor jullie klanten, maar je bent waarschijnlijk ook financier voor veel van jullie klanten.	3.8
232	En dus er is nu een disruptie bij die klant in zijn omzet, in zijn afzetmarkt.	4.46
233	Wat adviseert u dan bij deze internationale klant op dit moment?	5.73
234	Ja, nou, ik duid meer dan dat ik daar daadwerkelijk adviseer.	3.45
235	Ik ben niet de consultant die daar over de vloer is.	3.81
236	Ik ben niet zo daarnet dat het idee toch is dat die klant dan daar een actie kan ondernemen.	4.96
237	Nou, kijk, het lastige is natuurlijk gewoon dat de verschillen zijn natuurlijk enorm.	4.06
238	Als je kijkt naar 10 of 20 procent waar het in Europa nu over gaat.	25.59
239	Zeker als je kijkt naar China, waar het nu over 145 procent gaat.	33.83
240	Er zijn natuurlijk genoeg Nederlandse bedrijven die vanuit China ook dingen naar de VS exporteren.	43.59
241	Zo wereldwijd zijn wij wel als Nederlands bedrijfsleven.	11.88
242	Ja, die verschillen zijn zo enorm dat dat is heel moeilijk om daar.	4.82
243	Daar moet je echt verschillende plannen voor gaan maken.	4.14
244	Je kan niet zeggen van nou, dat is een beetje aan deze kant en aan de andere kant.	3.85
245	De Nederlandse kaasgraaf erover heen en dan zijn we er wel.	6.56
247	En dat betekent dus dat die onzekerheid echt wel aanhoudt.	4.52
248	Maar we zijn nu toch op het punt gekomen, gewoon in het verloop van de tijd, dat we toch echt nu significante dingen gaan opmerken.	3.82
249	Dus u zit dan, stel ik me zo voor, dagelijks achter dat scherm van u, zit u allemaal indicatoren.	3.5
250	Laten we nou bijvoorbeeld even de scheepvaart nemen.	7.52
251	Die moeten allemaal volgestopt worden, die schepen.	3.93
252	En die hebben ongeveer twee weken nodig om van Azië de grote oversteek te maken.	4.38
254	Nou ja, we zien natuurlijk dat daar heel veel minder containers nu naar de VS toe gaan.	34.37
255	Dat is natuurlijk een teken dat er gewoon minder vraag van de VS naar Chinese producten is op het moment.	10.57
258	Het ligt er een beetje aan welk voor cijfer je neemt.	3.96
259	Maar je hebt het over 60% minder containers die die kant op gaan bijvoorbeeld.	39.46
262	Het zijn echt de enorme veranderingen die we daarin zien.	4.4
273	Sommige producten, daar ligt nog een hele grote voorraad van op de schap.	5.33
274	Wat een aardig voorbeeld is, is bijvoorbeeld de wasmachines.	6.16
275	Trump in zijn eerste termijn heeft hij daar een heffing op ingesteld.	26.28
276	En toen duurde het ongeveer drie maanden voordat de voorraad die er nog aan de lagere tarieven stond, voordat die verkocht was.	6.92
277	En toen zag je dat bij de consumentenprijs ook echt toch je daar een sprong omhoog zag.	6.17
278	Omdat de duurdere producten met heffing toen verkocht gingen worden.	16.33
280	Ja, ik weet niet hoe die voorraden nu precies liggen.	3.85
282	Dus voordat er legenschappen komen in de VS, dat moment dat lijkt wel steeds dichterbij te komen.	8.45
283	Ja, is dat houdbaar is dan de vraag wat daar de reactie op wordt.	5.23
284	Meneer Simons, even die scheepvaart is voor u ook belangrijk.	3.7
286	Dat container verhaal, dat is voor mij data van de laatste drie weken inderdaad.	9.2
288	Inmiddels merk ik al in Ethiopië dat er een tekort is aan lege containers.	54.15
290	Dat zijn de wat kleinere containers waar koffie normaal in verscheept wordt.	5.95
291	20-voet, even voor de niet-scheepvaartdeskundige, waaronder ikzelf.	5.89
295	En dan heb je 40-voet containers, die zijn twee keer zo groot.	25.97
298	Maar die gebruiken wij nu wel en die stoppen we dan niet helemaal vol.	3.72
302	Nou, het hele ecosysteem van de containers wereldwijd, die is verstoord.	18.26
307	Maar de schokgolven daarna, die gaan nog eigenlijk jaren door.	6.0
308	Want we hadden destijds volgens mij dat de helft van de lege containers lagen allemaal in Amerika.	18.96
309	En die moesten eigenlijk in Azië zijn om weer goederen te verschepen.	7.81
310	Dus dan moeten mensen lege containers gaan verschepen.	8.05
313	Dus dan gierden die prijzen inderdaad door het dak.	3.91
317	Dus ook met de handel moet je daar rekening mee houden.	3.94
318	Als jij inclusief verscheping verkoopt, dan kan je maar beter goed gedekt zijn.	4.1
319	Want je kan onderweg dan onaangenaam verraste raken.	34.42
322	Of zijn het gewoon de kosten gaan omhoog en dus de prijzen omhoog?	13.64
323	Mijn ervaring met de scheep, met de rederijen is dat je daar niet zo heel veel tegen kan doen.	3.92
324	Je moet gewoon betalen en dan maar hopen dat je hem krijgt.	5.92
327	En je moet natuurlijk inderdaad goed oppassen dat je in je contracttermen daar jezelf in hebt gedekt.	5.0
328	Dat je een verandering onderweg, dat je die niet zelf voor je kiezen krijgt.	6.43
329	Want dit soort verhogingen, bij handelshuizen die werken relatief lage marges.	34.58
330	Dus dan ben je heel snel naar de verkeerde kant op.	4.09
331	We komen direct even uit bij wat uw inschatting is wat dit gaat doen voor de consumptie van koffie in Amerika.	37.64
332	Maar de prijs van koffie was al in de lucht gegaan.	4.23
335	Ja, we hebben all time high zitten we al een tijdje boven.	4.03
336	En dat komt onder andere door de ene kant toch wel effecten van het klimaat.	7.97
337	Die, vooral Brazilië en ook in Vietnam, de grootste exporterende landen voor koffie.	74.76
338	De oogsten worden minder door de klimaatgerandering.	89.77
340	Dus die effecten heb je daar ook in de andere landen uiteraard.	8.12
341	En aan de andere kant begint China ineens koffie te drinken.	39.74
343	Ik zou zeggen, theedrinkend land nummer één, maar die gaan aan de koffie dus?	4.63
344	Ja, die zijn al een tijdje, maar dat groeit vrij gestaagd door.	3.87
345	Die beide effecten, dat geeft gewoon druk op de markt.	5.55
347	Maar betekent dat dat u dan nu ook uw product schreekt in Amerika?	6.48
351	Moet u dan ook uw product anders in de markt gaan zetten?	5.64
352	Maar als een soort premium iets van het is niet normaal dat je koffie drinkt.	7.89
355	Kunt u de gemiddelde prijs van een kopje koffie in Amerika?	5.43
358	Als je echt naar de kostprijs en de component koffie in een kopje, dat hangt een beetje vanaf.	4.31
359	Als je bijvoorbeeld voor 30 euro, ik geef dat voorbeeld wel eens, voor 30 euro per kilo een koffie koopt.	7.33
360	Dan heb je potentieel de allermooiste koffie van de wereld voor handen.	3.89
361	Als je daar dan filterkoffie van maakt en je maakt daar één liter van.	12.25
362	Dan is de daadwerkelijke kostprijs van een koffiecomponent 1,80 euro.	8.19
365	Maar ja, wij vinden dat allemaal als de prijs omhoog.	4.19
366	En inderdaad, als je in Amsterdam een mooie cappuccino wil, dan moet je misschien 4 euro zoveel voor betalen.	9.05
367	Maar dat is niet de koffiecomponent die zo duur is.	6.18
372	En de Amerikanen drinken er ook veel fysie smaakjes in, toch?	24.56
375	Maar ik ben een purist, dus daar moe ik me niet mee.	3.55
376	Maar u moet dus nu als ondernemer, moet u een inschatting maken wat deze tariefverhoging U gaat die prijs natuurlijk even disconteren, dus naar het eindproduct, naar de prijs naar de klant toe.	3.87
377	Dan moet u ook een inschatting maken, wat gaat die klant doen?	7.43
378	Gaat die minder koffie drinken of is die bereid er meer voor te betalen?	30.65
380	Hetzelfde vraagstuk hebben we even los van de hele tarieven, omdat die prijs inderdaad al zo hard omhoog is gegaan.	11.95
381	Ik zie bijvoorbeeld bij mijn koffiebanderij dat inderdaad klanten nog steeds om kortingen vragen.	9.88
382	Terwijl ik dan denk van ja, dan lees je de krant niet, want we zijn al een half jaar ver boven de all-time high zitten we.	5.1
383	En aan de andere kant, ja, je moet echt daadwerkelijk die prijzen gaan betalen in de origine.	4.36
384	Dus als koffiebander zit je wel een beetje in een sandwich op dat moment, waar je dan uit moet zien te komen.	3.93
385	En in Amerika krijgen ze er nog eens een keer 10% extra overheen op dit moment.	39.0
386	En dat is wel iets wat geabsorbeerd moet worden door de consumenten uiteindelijk.	3.98
387	Want iedereen gaat het natuurlijk gewoon wel door berekenen.	5.17
388	Maar zorgt dat dan ook daadwerkelijk voor een daling in de vraag?	12.69
389	Of gaan mensen gewoon meer betalen en dat gewoon Het is een goede vraag.	6.1
391	Dus op het moment dat het de pleuris uitbreekt, dan blijft men toch wel koffie drinken.	4.11
392	Maar misschien dat mensen inferiore koffie gaan drinken.	4.67
395	Maar over het algemeen, ja, mensen laten niet snel een kopje koffie staan.	4.03
398	Het onderwerp was een soort symbool geworden van hoe gaat het?	5.62
403	Kunt u, wij spreken op een of andere manier, de Amerikaanse overheid al dan niet met collega's, met de hele koffiemarkt samen die die Amerikaanse overheid benaderen om uit te leggen jongens, jullie schieten jezelf in je eigen voet.	4.54
405	Als u het van ons niet afneemt, is het gewoon minder.	4.12
408	Alleen Hawaii, dat is het enige producerende land maar dat is zo weinig Amerikaanse land, moet ik zeggen dan.	15.65
410	Maar ja, we denken dat het er misschien wel afgaat op koffie.	3.78
411	Omdat het inderdaad niet Het is niet iets wat Amerika zelf gaat maken in een vorm dat Volgens mij heb je nog steeds in Europa ook import duties op reis.	9.52
413	En dat is eigenlijk omdat er een paar boertjes in Italië nog risotto maken.	18.37
414	Dus Europa heeft reis, dus er moet een import duty op zitten.	7.87
415	Dus je kan je voorstellen dat als je je eigen markt wil beschermen dat het dan op die manier kan. Maar voor koffie is het niet relevant voor Amerika.	12.31
425	Amerika is vrij fors bijgekomen op een gegeven moment.	15.65
426	En nu zijn de groeimarkten wel niet zozeer Azië, maar China zeker.	29.32
427	En het Middel-East is ook echt een upcoming koffieland op de regio.	5.92
429	Dat moment, dus we hadden het net te leveren over hier met Bert Colijn ook even.	4.22
430	Dat die schappen dus, dat de Amerikaan het in zijn schappen gewoon gaat zien.	6.69
431	En dat zal de komende dagen, komende weken voor verschillende producten zal echt zijn.	3.5
432	Kijken jullie er eigenlijk in deze bepaalde manier rijkhalsend naar uit?	4.73
433	Dat je gewoon zegt, en dan gaan we het gewoon letterlijk zien.	4.28
436	Dat Amerika ontdekt van, oh, dit economisch beleid van onze president is toch eigenlijk helemaal niet zo handig.	12.44
437	Dat er een beetje druk ontstaat, of een beetje flinke druk op de president ontstaat.	4.05
438	Verder keek je vooral uit naar, ja de Europese onderhandeling.	4.54
439	Ik vind dat we als Europa erg verstandig gereageerd hebben door niet direct terug te slaan met ook tarieven aan onze kant.	9.59
440	En ik verwacht wel, we kunnen wel wat kaarten op tafel leggen bij Trump.	4.57
441	Ik verwacht, ik vind die onderhandeling wel kansrijk.	4.1
442	Oké, nou het mooie is, u maakt het allemaal een brugje.	3.71
443	Wij gaan ons direct vlak na het nieuws en reclame gaan we praten met Tom Berets, Europarlementariër.	4.27
444	En die zit nu in Straatsburg en die zijn druk bezig om te bedenken wat hebben we als EU in de gereedschapskist zitten?	27.85
445	Op welke toon moeten we reageren als Trump weer wat zegt?	11.85
447	Moeten dat algemene maatregelen of specifieke maatregelen zijn?	5.67
448	Zijn jullie op één manier als VNO, NCW en MKB daar goed weer aangesloten qua lobby?	10.74
449	Kun je ook je Nederlandse belangen daar goed in kwijt?	9.73
451	Rechtstreeks met Brussel en via het Nederlands kabinet.	5.16
453	Wij denken mee en geven input op de onderhandelingsstrategie van Europa met Amerika.	4.33
454	Maar vooral moeten we echt nou een stempel mee maken.	3.97
456	Nederland kent, of Nederland, alle Europese landen kennen nog zoveel eigen regels op economisch gebied.	16.84
458	Ieder zijn eigen regels op het terrein van logistiek.	4.0
461	En IMF heeft uitgerekend dat dat vergelijkbaar is met een importtarief van 45 procent.	13.39
462	Ik ga u daar onderbreken met het noemen van dit getal.	3.9
464	Zometeen na het nieuws en de reclame praten we uitgebreid door hoe te reageren op de tarievenoorlog vanuit Amerika.	10.01
467	Ik heb nog veel meer Russische schepen gevonden die bij ons in de buurt zijn geweest.	4.75
468	in de podcast Spionnen op de Noordzee van KRO-NCRV Pointer voor NPO Radio 1.	7.69
471	Hoe fijn is het als het even helemaal om jou draait?	4.97
473	In de winkel, in ons atelier en bij de bezorging doen we daar alles aan om jou de ideale zitervaring te bezorgen.	3.6
474	Kom naar een winkel bij jou in de buurt of kijk op Prominent.nu.	4.49
478	Ontdek de beste Booty Deals en meer op SocialDeal.nl.	11.05
486	Lees Tegen Populisme van psycholoog Huub Buijsen en ontdek zo hoe de opmars van populisme te stoppen.	22.17
488	Ontdek ook de beste moederdagdeals op SocialDeal.nl.	5.82
490	Het vervolg op de bestseller De Psychologie achter Populisme.	9.63
491	Eneco verlicht de vergaderzaal en het agendapunt uw bedrijfspand verduurzamen.	41.01
492	De totaaloplossing Eneco Groen Gebouw laat zien dat verduurzamen een kans is.	80.78
493	Want uw investering kan tot 10% rendement opleveren.	5.85
498	Moet ik natuurlijk weer hartstikke lang wachten op mijn Nou, het is al geregeld.	3.42
499	Met Allianz Direct is alles makkelijk en snel geregeld.	10.19
500	En als je naast je autoverzekering ook een woon- of doorlopende reisverzekering afsluit krijg je direct extra korting.	26.8
507	Israël gaat inwoners van de Gazastrook verplaatsen voor hun eigen veiligheid zegt de Israëlische premier Netanjahu.	88.47
508	Hij zegt ook dat het leger ingenomen gebieden niet meer zal verlaten.	9.17
509	Hoeveel mensen er weg moeten en hoeveel grondgebied zal worden bezet zei Netanjahu er niet bij.	9.42
510	De krant The Jerusalem Post schrijft dat Noord-Gaza volledig zal worden ontruimd en dat alle inwoners naar het zuiden moeten.	42.16
511	Eerder vandaag besloot het Israëlische veiligheidskabinet de oorlog tegen Hamas uit te breiden.	55.46
512	Volgens de ultra-rechtse minister Smotrich Smotrich zal de hele Gazastrook permanent worden bezet.	10.29
513	Een aantal westerse luchtvaartmaatschappijen vliegt niet meer over Pakistan.	68.41
514	Dat hebben ze besloten vanwege de oplopende spanningen tussen Pakistan en India.	17.91
515	KLM vliegt nog wel over het land maar zegt de veiligheidssituatie continu te beoordelen.	35.44
516	Twee weken geleden werden in de regio Kashmir in het noorden van India 26 toeristen vermoord door terroristen.	75.11
517	India zegt dat die werden gesteund door Pakistan maar dat land ontkent elke betrokkenheid.	56.66
518	Steeds meer Canadese bedrijven willen zaken doen met Nederland blijkt uit een rondgang van de NOS.	63.1
519	Veel ondernemers zoeken door de handelsoorlog met Amerika nieuwe partners vooral in Europa en in het bijzonder in Nederland.	35.62
520	Canadese bedrijven hebben vooral interesse in Nederlandse landbouwtechnologie.	52.46
521	Ook worden bijvoorbeeld gesprekken gevoerd over het opslaan van data.	6.0
522	Marianne Vos heeft de tweede etappe van de Vuelta Feminina gewonnen.	11.71
523	De 37-jarige renster van Visma Lisebike kwam na een heuvelachtige rit door de regen als eerste over de finish in Catalonië.	25.74
524	De Italiaanse Laetitia Paternoster werd tweede en neemt de rode trui over van Ellen van Dijk.	6.25
532	Lees de nieuwe Nicky French Tyler Green komt nooit meer vrij.	7.78
533	Tyler Green houdt vol dat hij onschuldig is, maar spreekt hij de waarheid.	7.5
537	Met jouw donatie verbindt het Cultuurfonds Jongeren met ambachtelijke beroepen.	6.03
538	Daarmee zorg je voor de vakmensen van morgen en het behoud van ons erfgoed.	4.15
540	Word donateur op cultuurfonds.nl Kom naar Power to the Flower.	4.62
542	Nu te zien in het nieuwe Drents Museum De Buitenplaats in Eelden.	7.64
543	Ga voor tickets naar dmdebuitenplaats.nl De donatie die blijft geven, wordt donateur op cultuurfonds.nl Betaal jij ook nog steeds te veel voor je autoverzekering?	5.54
544	Stap over naar Promovendum en bespaar minimaal 20% op de premie die je nu betaalt.	6.72
548	Ook Festival Soek, een feest van Arabische muziek op 30 en 31 mei.	8.91
549	Diverse Arabische sterren treden op met het Nederlands Kamerorkest, het Nationale Ballet en vele anderen.	7.23
550	Bestel op concertgebouw.nl NPO Radio 1 BNL Haagse Lobby Martijn de Greve en Elif Isidman Goedenavond en welkom terug bij WNO Haagse Lobby.	4.67
551	Tot half tien zijn we bij u met het programma over het spel en de knikkers in Politiek Den Haag.	5.78
552	Eerst kwam Liberation Day en een week later Reversal Day, de pauze van 90 dagen voor de handelstarieven die de Amerikaanse president Donald Trump eerder had afgekondigd.	9.71
553	We zijn inmiddels drie weken verder en dat werpt de vraag op hoe benutten Nederland en Europa deze periode om de handelsstrategie op langere termijn uit te denken.	18.85
554	En wat voor impact heeft de pauze op Nederlandse ondernemingen met een groot belang in Amerika?	16.55
555	En hoe je die pauze nou het beste kan gebruiken, die vraag leggen vooraan Leenert-Jan Visser.	3.95
556	Hij is algemeen directeur bij MKB Nederland, tevens plaatsvang directeur van de werkgeversorganisatie WNO-NCW.	7.34
558	En Menno Siemans, hij is eigenaar en ondernemer van het koffiemerk Bokka.	14.1
559	Hij importeert bonen, die verhandelt hij ook, maar hij maakt ook eigen koffie.	12.53
560	Er is zelfs een expresso bar hier aan het Leidsplein Amsterdam.	13.51
561	Je weet het ongetwijfeld nog dat inmiddels beroemde beruchte bord, de tarievenbord van Trump, dat hield hij in de lucht.	5.02
563	Er stond geloof ik één land bij waar alleen pingwins leefden, maar dat doet er allemaal niet toe.	9.7
564	Het kwaad was al geschiet, want de onrust was daar.	6.99
565	En die tarieven waren daadwerkelijk en ze waren in de lucht.	4.33
566	Mevrouw Van der Leijen, de voorzitter van de Europese Commissie, reageerde een 2,5 week later op vrij koelbloedige toon als volgt.	5.09
568	Dat willen we natuurlijk binnen al die EU-landen heel graag weten.	4.13
569	En iemand die heel dicht bij dat vuur zit en zelfs meehelpt de gereedschapschids van de EU gestalte te geven, is CDA-Europarlementariër Tom Berendsen, op dit moment in Straatsburg.	5.38
572	Ja, want volgens mij staat het vanavond op de agenda, als gespreksonderwerp.	4.66
574	Sorry, er komt hier een motor achter mij langs rijden.	3.67
577	Omdat we zijn natuurlijk zeer verrast met het verliezen van onze trouwe bondgenoot.	4.23
578	En iedereen vraagt ons, en jullie terecht ook, wat wordt de tegenreactie van Europa?	11.96
580	Want je wil aan de ene kant niet zomaar over je heen laten lopen.	4.65
584	En tegelijkertijd wil je ook niet een handelsoorlog, nou ja, wij ontketen hem niet, maar niet verder escaleren.	3.63
585	En dat betekent dat, ik denk wat Vonderlei op dit moment doet, namelijk aan de ene kant zeggen, luister, we kunnen tegenmaatregelen nemen.	3.97
586	Tarieven instellen, nou ja, strengere tarieven instellen op Amerikaanse producten, dat kan. Maar aan de andere kant, ja, alle maatregelen die wij nemen, tegelijkertijd met uitgestoken hand naar de Verenigde Staten.	6.01
587	Kom alsjeblieft snel naar de onderhandelingstafel, dan kan het morgen afgelopen zijn met die maatregelen en kunnen we gewoon op een fatsoenlijke manier handel drijven.	4.21
588	Maar als u zegt, kom naar de onderhandelingstafel, dan zegt u dat we dus nog niet aan het onderhandelen zijn.	5.27
589	En ik begreep dat van meneer Trump, dat er al honderden landen in onderhandeling zijn, maar wij dus niet als EU.	35.11
590	Nou ja, als EU is het op dit moment nog zo dat Trump Vonderleiën nog niet heeft ontvangen.	57.78
591	En dat de eurocommissaris van handel, Sefcovic, meerdere keren in Amerika is geweest, maar ook nog niet op het hoogste niveau heeft kunnen onderhandelen.	9.94
592	Dat heeft alles te maken met het feit dat Trump net zo goed als Poetin en net zo goed als Xi Jinping weet dat een verdeelde Europese Unie voor dat soort grootmachtigen altijd makkelijker is dan een eensgezinde Europese Unie.	40.91
593	Maar er is natuurlijk achter de schermen, is er volop overleg, is er ook een tegenbod gedaan door Vonderleiën, laten we 0% tarieven instellen.	13.95
594	Dus van beide kanten alle tarieven van tafel, laten we gewoon handel drijven.	3.76
595	Dus ja, er is een heel spel achter de schermen gaande.	3.61
596	Maar officieel onderhandelen, ja, dat niet via de paden van in ieder geval Vonderleiën op dit moment.	5.08
597	Maar het is natuurlijk wel opmerkend dat dus meneer Macron is er geweest, mevrouw Meloni is er geweest, maar mevrouw Van der Leyen nog niet.	8.46
599	Omdat zij liever niet met de Europese Unie werken, maar met individuele landen, want die kun je lekker uit elkaar spelen.	6.11
601	Dus ook Macron en ook Meloni zijn in die gesprekken zich volledig bewust van het Europese belang en dragen dat Europese belang ook uit.	14.23
602	En ik denk dat het ook goed is dat we regeringsleiders hebben in Europa die ja wel goede contacten ook onderhouden met de Verenigde Staten om te kunnen deescaleren.	5.98
603	Maar er wordt dus eigenlijk niet op het allerhoogste, maar op het niveau daaronder onderhandeld.	4.25
604	Kunt u, want u zit vrij dicht op het vuur, u heeft daar in zin wel de weinige goed wel zicht op, kunt u iets zeggen over de sfeer of de constructieve houding van die al dan niet op het hoogste niveau onderhandelingen?	4.74
607	Wij zijn bereid om streng op te treden, we zijn bereid om tegenmaatregelen te nemen, maar wat ik net al zei, die uitgestoken hand is er ook continu.	3.75
608	Lastiger is natuurlijk op dit moment om te voorspellen en ook om te proeven wat er in de Verenigde Staten aan de hand is.	3.72
610	En dat betekent dat ook onderhandelaars vanuit Amerikaanse zijde niet 1, 2, 3 kunnen voorspellen wat er vanuit het Witte Huis de dag erna of de dag erna komt.	4.3
611	En dat maakt de onderhandelingen sowieso natuurlijk lastig.	5.91
612	Lene-Jan Visser is bij ons, die heeft een vraag voor u. Ja, ton, allereerst complimenten voor de koelheid van Europa.	3.75
613	Ik vind dat jullie een hele goede strategie hebben.	4.3
615	Een andere kant van het Europees beleid, willen we nog eens benadrukken, is dat die interne markt gewoon nog niet af is.	4.75
617	Als je al die belemmeringen optelt, dan hebben we eigenlijk een intern tarief tussen Europese landen van 45% maar liefst.	26.37
618	Onze Europees inkomen kan met ruim 700 miljard stijgen als we die belemmeringen weghalen.	89.58
621	Dat is natuurlijk ook een van de voorstel die Draghi ook gedaan heeft in zijn toch belangrijke rapport.	16.87
622	Een van de rapporten die niet in de la is verdwenen voorlopig.	10.36
624	Want we kunnen inderdaad nog veel meer winst halen op die interne markt.	5.12
625	Als de grenzen voor producten en voor diensten een stuk lager worden dan ze nu zijn.	5.17
629	Ik denk een andere opdracht voor onszelf is ook nog.	3.8
631	Dat we er alles aan moeten doen om dat weer toegankelijk en makkelijker te maken.	4.9
633	Maar dat wij tegelijkertijd natuurlijk ook aanlopen tegen de afhankelijkheden die wij in een aantal strategische sectoren en voor belangrijke producten ook hebben van anderen.	3.74
634	En als je sterker wil staan aan die onderhandelingstafel, zullen we ook daar flink aan moeten werken.	3.94
635	Dus minder afhankelijk van defensie, energie en strategische producten.	6.25
636	Ton, wij vertellen onze ondernemers dat we hiermee bezig zijn.	5.33
638	Dat we daar een goede gesprek over hebben met jullie.	4.18
640	Wanneer kunnen Nederlandse ondernemers zien dat die barrières minder worden?	12.39
642	Ja, ik denk dat je snel kunt gaan zien dat ze minder worden.	4.15
644	Een van de onderwerpen die nu vrij actueel zijn en snel op tafel liggen.	4.06
646	Dat betekent dat kun je als Nederlandse start-up of als Nederland bedrijf eenvoudiger investeringen vanuit Italië of vanuit Polen binnenhalen.	6.09
648	Het heeft ook te maken met faillissementwetgevingen, noem het maar op.	24.53
649	Ik verwacht dat daar vrij snel, dus komend jaar, stappen op gezet gaan worden.	3.71
650	Dat komt ook een voorstel van de Europese Commissie.	16.75
651	En juist als je van buiten onderdrukt gezet wordt, zie je altijd in de geschiedenis van de Europese Unie dat wij in staat zijn om met z'n allen stappen te zetten die voorheen veel lastiger waren.	5.86
652	En dat voorzie ik ook voor de Europese interne markt, want het is gewoon keihard nodig.	3.63
653	Meneer Biers, ik heb nog twee belangrijke punten voor u. Allereerst, er stond vandaag een belangrijk stuk over Paul Krugman, dat is een belangrijke econoom, voormalig Nobelprijswinnaar.	4.63
654	En die zei, je moet helemaal niet onderhandelen met die Trump.	6.76
655	Als je er een stuk vlees op tafel legt, dan gaat hij zich als winnaar eruit rommelen.	4.14
656	En voordat je het weet, maakt hij zich klaar voor de tweede stap.	3.55
657	Die zei eigenlijk, je moet gewoon naar achter zitten en heel koelbloedig zijn.	4.03
658	Elke actie die hij neemt, met gelijke munt terugbetalen en niet onderhandelen.	4.66
660	Ja, dat werkt misschien op het schoolplein, als je met een pestkop te maken hebt.	4.8
664	En dat betekent dat wij, ook als je andere delen van de wereld wil blijven aanspreken op gedrag wat ze vertonen.	4.31
665	Betrouwbare partner zijn, ja, dan moeten wij onszelf niet al zodanig gaan gedragen.	4.47
666	Maar ik denk dat we nu een mooie combinatie hebben hoor.	3.97
667	Dus we kunnen hard terugslaan, daar dreigen we ook mee.	3.98
672	Ook op het gebied van bijvoorbeeld digitale diensten, op het gebied van andere producten.	8.48
674	En tegelijkertijd zie je ook in de wereld, en dat biedt dan ook wel weer kansen, dat meer delen van de wereld hebben hier last van.	3.91
675	En dat betekent dat wij ook weer partnerschappen mee kunnen sluiten.	3.98
676	Dus er wordt gesproken met India, er wordt gesproken met Indonesië.	5.6
678	Ja, nou gaat u meteen een mooi brugje naar mijn laatste punt.	3.47
680	En nou hoorde ik mevrouw van der Leijen een paar weken geleden ineens het weer hebben over China.	4.01
686	Want natuurlijk zien we dat China maar al te graag nu naar de Europese Unie kijkt om samen dingen te doen.	11.25
688	Maar ook China wil ons niets liever dan losweken van die transatlantische band.	5.53
689	En ik denk gewoon dat wij heel erg naïef zijn geweest over de wijze waarop China steeds ons meer afhankelijk heeft gemaakt van hen.	8.25
691	Maar ik zie China nou niet meteen als een partner tegen de Verenigde Staten.	6.05
694	Ja, nee, het is natuurlijk het lastige aan China is natuurlijk ook dat je ook heel erg goed op moet letten.	4.86
695	Wat er gebeurt nu die handelsoorlog zich vooral tussen de VS en China ontvouwt.	12.8
696	Momenteel hebben wij met die 90 dagen pauze te maken.	5.44
697	Maar de VS en China hebben 145 en 125 procent tarieven op elkaar die momenteel in effect zijn.	29.69
700	Is dat iets waar u ook momenteel mee bezig bent om daarover na te denken?	5.62
703	En er is al contact geweest met von der Leyen en China.	10.77
705	Dat wij niet zullen accepteren dat China zijn spullen die ze niet meer in de Verenigde Staten kunnen kopen.	23.38
707	Want laten we wel wezen, de Europese industrie, zeker de maakindustrie, even afgezien van de handelstarieven, hebben het al ontzettend zwaar met energieprijzen en allerlei andere uitdagingen.	37.99
713	We gaan even een klein sprongetje maken en dat doen we eigenlijk.	4.09
715	Dat is namelijk een interessante plek voor u, zeg ik tegen Menno.	3.91
716	Menno Simons, hij is de directeur dus van Trabocca.	7.52
717	En dat is eigenlijk twee manieren bent u met de koffie bezig.	3.74
718	U bent eigenlijk handelaar en u bent maker eigenlijk.	4.01
720	Ja, het zijn drie verschillende bedrijven inderdaad.	13.85
723	Ik zeg het toch nog maar even voor de mensen die wat laten inschakelen.	3.5
726	En u was, u bent volgens mij vrij recent zelfs terug uit Amerika.	5.11
727	U was in Houston, want er is een jaarlijkse koffiebijeenkomst waar alle koffiegiganten van de wereld bij elkaar komen en de stand van zaken doornemen en de plannen voor het nieuwe jaar doornemen.	4.45
728	Dat was dit jaar natuurlijk wel een hele bijzondere bijeenkomst.	3.78
730	Want dat is, volgens mij als ik het goed zeg een liberale stad in een republikeinse omgeving.	4.43
735	Zeker een enorme congrescentrum waar duizenden koffiehandelaren rondlopen.	5.87
740	Maar daar moet je echt als een beetje jezelf serieuze koffie maken.	4.04
741	Ja, het is de Specialty Coffee Associatie van Amerika, zo heet het.	24.72
744	En er komen dus leveranciers, maar koffiebranders, kopers Nou, alles wat met koffie te maken heeft, dat komt daar.	6.56
748	Ja, de tarieven was echt een gesprek van de dag natuurlijk.	4.13
749	Ik merkte ook bij mijn eigen collega's dat ze toch echt wel onrustig waren.	3.78
755	Maar ze vonden dat wij misschien een deel van die 10% voor onze rekening zouden moeten nemen.	9.0
756	Dus ja, ze zijn een beetje sympathie voor onze klanten die ineens 10% extra krijgen.	8.16
757	Naast natuurlijk dat we een extreem hoge koffiemarkt hadden.	5.57
761	Ik gaf al even het voorbeeld dat mijn aandeelhouders, die hadden dan een voorbeeld dat ze met sinaas op een concentraat vanuit Mexico met drugs reden naar Amerika.	34.64
762	Precies op een moment dat Trump die 30% of 25%, ik weet niet exact wat het was, had actief had gezet.	26.74
763	Dus zij moesten echt een extreem groot bedrag aan importuties betalen.	11.4
767	Dus voor mij was dat wel een mooi voorbeeld om echt te zien wat er al daadwerkelijk was te gebeuren.	4.12
771	En een week later is alles weer zoals het daarvoor was.	3.77
777	En dat je in je systeem je tarieven helder zichtbaar moet kunnen krijgen.	4.14
782	Dus dat is in het land van origine waar de goederen vandaan komen.	8.21
784	En ja, dan kan men dus doorrekenen wat jouw marge is die je maakt.	4.27
788	Van waarom maak je je 8% in plaats van 6% of ik noem maar wat.	10.31
790	Dat zijn allemaal discussies waar je helemaal gezien in hebt.	3.84
792	Wij probeerden in deze uitzending, natuurlijk wilden we graag een ondernemer hebben.	3.67
795	Want dit punt, wat je nu even maakt, is heel veel bedrijven vinden het best lastig om te komen vertellen.	5.71
796	En omdat er ook een concurrentiegevoelige informatie wellicht tussen zit.	5.27
797	Ik had bijvoorbeeld vanmiddag, belde ik ook even met iemand, een werkgeversorganisaties uit Amsterdam.	5.14
798	Die vertellen bijvoorbeeld dat de wethouder had dan een meldpunt georganiseerd voor bedrijven die dus in de problemen komen.	33.62
799	Of in ieder geval tegenslag gaan ondervinden door die tarieven.	4.52
802	Hoewel we toch uit de cijfers kunnen zien dat er toch een substancial aantal dat moeten zijn.	5.01
804	Nee, nou kijk, dat is misschien ook de manier waarop ik met bedrijven over praat.	4.01
805	Je bent de huisbankier van die mensen, dus als ze u niet meer vertrouwen, dan hebben we een probleem.	4.14
806	Ik merk wel dat ze zich er gewoon zorgen over maken.	4.77
807	Maar ook gewoon dat het heel lastig is om daar een goede weg in te vinden.	4.41
808	Het voorbeeld van die vrachtauto met sinaasappelconcentraat is denk ik het lichtend voorbeeld waarom dit een probleem is.	15.89
809	En wat voor een onzekerheid dit beleid met zich meebrengt.	4.38
810	Dat je dus niet weet, als je met een vrachtwagen begint te rijden, wat dan precies het bedrag is wat je aan de grens af moet rekenen.	5.23
812	Dat is een situatie die je niet lang vol kunt houden.	4.34
814	Het klinkt wel meestal, de hoofdvraag van onze uitzending is natuurlijk van hoe formuleren bedrijven dan nu een strategie?	9.1
816	Op basis daarvan kan je natuurlijk heel moeilijk een goede strategie bepalen.	4.58
817	Dus je ziet dat uitstel is een strategie om hiermee om te gaan.	4.91
818	Het gewoon kijken van nou, we doen nu geen hele grote beslissingen maken we nu.	3.78
821	Maar in de marge, en economie gaat vaak over kleine percentages die veel impact kunnen hebben.	12.01
822	Ja, zie je toch dat bedrijven uitstel van investeringen doen.	13.23
823	En dat is dan een vorm van verlamming inderdaad, zoals je dat noemt.	4.49
824	Waarvan je kan zeggen dat dat natuurlijk wel een negatieve impact uiteindelijk op de wereldeconomie in zijn totaal heeft.	7.28
825	Lenert Jan Visser, ik zag uw vinger, stuik u netjes in de lucht.	4.05
828	Onzekerheid, dan is de reactie altijd en dat is heel erg begrijpelijk.	4.42
830	Wat ik erg herken is, als overheden, Kamerverkoopende, dat ook wel eens een meldpunt in het leven roept.	5.22
832	Ondernemers vertellen het ons wel, omdat het in een hele vertrouwde omgeving is.	6.38
834	Dat je twijfelt of dat je zorgen hebt of dat je het moeilijk hebt.	5.15
835	Want dat heeft effect op je klantrelaties en je leveranciersrelaties.	10.24
837	Maar je wil wel in een vertrouwde omgeving kunnen sparren.	4.28
841	Wij vertellen dan natuurlijk waar wij mee bezig zijn.	3.72
842	Op welke termijnen de overheid wat zou kunnen gaan doen.	6.58
844	Nou, allereerst moeten ze ervoor zorgen dat de energie veel goedkoper wordt.	10.76
845	Dat er enorm geïnvesteerd gaat worden in de energieinfrastructuur in ons land.	19.33
846	Maar dat buiten de begroting om Nou, je plakt er gewoon uw bestaande lobby tegenaan.	4.35
848	Ik begrijp u, ik volg u. Nee, maar het punt wat ik net maakte.	3.5
849	Die Europese interne markt zijn we ook al wel lang mee bezig.	4.1
852	Daar maak ik me toch wel een klein beetje zorgen over.	3.93
853	Ik hoor nog teveel uit dichtbij, uit de politiek Den Haag.	3.7
855	We kunnen toch nog wel weer eens wat dingetjes doen aan de koopkracht.	5.01
856	Wel, koopkracht helemaal geen issue is eigenlijk in ons land, economisch gezien.	12.46
857	Ook in deze uitzending zeg ik maar weer, politiek let nou op.	4.7
859	We hebben een sterke economie, maar die moet wel zo blijven.	6.33
861	Het interessante is, ik zit met een schuin oog hier.	4.37
862	Dat heb je altijd als je in de studio in Hilversum zit.	3.49
863	Ik probeer nu even, teletek staat hier altijd permanent aan.	4.13
865	Als je bijvoorbeeld alleen nu op dit moment naar teletek kijkt.	4.62
866	Dan zie ik staan, EU wil wetenschappers VS opvangen.	32.32
867	Daaronder, Interesse Canada, verhandel met Nederland.	7.05
868	Gaat vooral over industrie of landbouwproductie trouwens.	6.75
870	Dus even plat gezegd, zitten er ook in die zin, we praten natuurlijk heel erg over de negatieve effecten.	4.21
873	Laten we daar eens even een positieve jubelstemming mee afronden in dit programma.	3.43
875	En kijk, nou toch even, het Nederlandse parlement heeft heel veel moeite gehad om handelsverdragen met andere landen te gaan sluiten.	17.33
876	Daarvan zeg ik inderdaad, dat is een positief punt.	4.17
880	En aanzien nou niet, politiek, dat hoeft helemaal niet.	4.42
882	Ja, daarnaast zien we natuurlijk ook dat we, we zien natuurlijk in Europa al dingen veranderen.	5.56
883	En dat is op zich zien we nog niet echt een grote push Europa breed.	5.04
884	Maar als we kijken naar wat er in Duitsland gebeurt.	6.09
885	Waar je natuurlijk vrij direct de relatie tussen het beleid van Trump.	8.15
886	En het loslaten van de schuldenrem in Duitsland, waardoor Duitsland nu veel meer eindelijk in zijn economie gaat investeren.	45.52
887	Dat zijn dingen die zijn redenen om voorzichtig positief over wat er in Europa gebeurt te zijn.	4.61
888	En het is inderdaad te hopen dat er nog veel andere stappen genomen worden waar we het eerder vanavond al aandacht aan gehad hebben.	4.08
889	Maar dit is toch wel een vrij concreet punt waarvan je echt kan zeggen, nou het is nu logisch om te verwachten dat Duitsland op basis van meer overheidsinvesteringen die ze nu eindelijk lijken te gaan doen.	6.83
890	Dat daar de Europese economie toch sterker van wordt en dat wij daar ook een mooi graantje van mee kunnen pikken.	6.26
891	Stelt u zich nou voor, en ik kan me niet voorstellen dat u dat niet, ik heb in de stoutste droom een keer gedaan, heeft dat u nou als groot economisch adviseur bij Trump daar in het overal-offen zou rondlopen.	4.09
892	En Trump zou aan jou vragen gaan zeggen, ik wil resultaat hebben.	5.35
893	Ik wil zo snel mogelijk aan mijn kiezers laten zien dat ze op de goede weg zitten en dat deze economie ook voor hun in goede handen is.	4.27
895	Ervan uitgaat dat hij niet zomaar uit deze handelsoorlog stapt.	7.91
898	Nou kijk, waar Trump uiteindelijk om gaat volgens mij, is dat de Amerikaanse economie beter gaat draaien.	28.77
900	Dan moet je heel erg cherry pikken uit zijn beleid voor dingen die relevant zijn.	4.33
901	Je kan je best voorstellen dat de VS op bepaalde strategisch belangrijke gebieden sterker wil worden.	5.2
902	Dat gebeurde onder Biden, waren ze daar ook al mee bezig.	12.36
903	Daar meer in investeren in de VS zelf, zorgen dat daar meer in geïnvesteerd wordt.	33.87
904	En tegelijkertijd heel snel onderdelen van deze handelsoorlog het meeste ervan terugdraaien.	4.47
905	Zodat consumenten daar absoluut niet de last van gaan krijgen die ze nu lijken te gaan hebben, lijkt me het beste.	7.27
906	Trump heeft volgens mij deze week ergens gezegd, ja mensen moeten er maar van uitgaan dat hun kinderen met kerst geen dertig maar twee cadeautjes kunnen krijgen.	82.57
907	Ja dat is natuurlijk niet iets waar je de handen voor op elkaar krijgt.	4.19
908	Het is heel belangrijk om snel ergens dit terug te draaien en je te focussen op de dingen die in een veranderde wereld echt relevant zijn.	4.48
909	En dan gaat het echt om een paar strategische gebieden waar je groot in wil worden en dan gaat het niet om.	4.11
912	De lijn Colijn, die wordt nu door Trump gehanteerd.	39.93
913	Dus hij zou zeggen, hij wil wel die consument ontlasten, bijvoorbeeld door de koffie, want dat is belangrijk goed voor iedereen.	8.11
914	Haat de tarieven bij u eraf, dan kan iedereen lekker koffie blijven drinken.	3.73
915	Op welke terreinen zou hij dan kunnen handhaven die tarieven en er daardoor sterker uit kunnen komen?	17.97
917	Ja nou de vraag is helemaal of je dat met tarieven überhaupt moet doen.	5.84
918	Maar wat natuurlijk is waar in de VS, waar wereldwijd het heel erg over gaat, is of we de race om AI aan het winnen zijn.	8.03
920	Kan ik me heel goed van voorstellen dat een land, dat de economische machthebber is van het moment dat die dat wil doen.	4.74
921	En dat we natuurlijk ook heel veel horen, dat hij wil dat er een productie die kant op gaat.	3.96
923	Ik laat maar vertellen door de collega's van uw andere economen, dat kost jaren als ze dat al doen.	4.03
925	Maar probeer dat toch eens even vanuit de Trumpiaanse blik te bekijken.	4.18
926	Wat voor een type bedrijven ziet u wel degelijk inderdaad zeggen, onder deze druk gaan we onze fabriek hier ergens sluiten en we gaan in Amerika een fabriek openen.	4.19
928	Maar de vraag is helemaal, ga je daar inderdaad echt banen structureel weer die maakindustrie groot mee maken?	10.2
931	Het is een soort nostalgische beweging die je daarmee creëert.	4.83
932	Maar dat werk wordt wat naar China geëxporteerd is, wordt in China al in grote mate door robots gedaan.	35.95
933	Dus er zijn een paar banen die daarbij overblijven.	5.46
934	Maar een grote golf met mensen die terug in de maakindustrie gaan werken, lijkt echt een utopie te zijn.	8.43
935	Dus ook daarbij moet je zeggen, ja, de vraag is of je dat echt zou moeten willen.	4.12
936	Ik moet hem toch even nu stellen, het is toch een soort stare down, zo'n western waar twee van die mensen elkaar dan, wie het eerst een pistool trekt.	4.08
938	Nee, niet tussen u en mij, maar wel tussen Amerika en China.	4.45
939	Wie houdt dit het langs vol als het echt die krachtmeting doorgezet wordt?	5.39
942	Ik denk dat ze in China eigenlijk zeggen, de tijd tikt momenteel in ons voordeel.	4.34
943	Sowieso is dat natuurlijk zo, omdat Trump heeft twee jaar voordat de midterms er alweer zijn.	18.37
944	En in China hebben ze daar niet zoveel last van, van verkiezingen.	6.72
945	En tegelijkertijd zie je dat die prijzen, die prijsstijgingen voor consumenten, legenschappen lijken er in de VS aan te komen.	15.16
946	Waardoor het echt steeds, de onderhandelingen, steeds meer in het nadeel van de VS gaan tikken.	10.63
947	En dat geldt ook voor de EU, dus ook voor Ursula von der Leyen is het zo.	17.75
948	Dat in de VS de nadelige effecten toch steeds meer zullen gaan spelen.	7.41
949	En dat je dat ook steeds meer waarschijnlijk zal gaan zien in peilingen en dergelijke.	3.91
950	Wat de onderhandelingspositie van de VS niet per se makkelijker maakt.	11.08
953	Lene Jan Visser, hij is algemiddirecteur van MKB Nederland.	9.79
954	En tevens plaatsvervangendirecteur van de werkgeversorganisatie VNU-NCW.	5.51
956	U hoorde net ook de stem van Bert Corlein, hij is hoofdeconom van IAG Nederland.	7.12
958	En hij is koffiehandelaar, koffiemaker en koffieschenker ook nog.	5.91
959	Op een koffie-espressobar hier aan het Leidseplein, zeg ik maar even bij.	3.82
962	Heel graag tot volgende week, zoals iedere maandag half negen, Weenohaagse lobby.	3.41
963	Ik ga u nog melden dat Christian Bonenbakken klaar zit voor het nieuws.	5.75
964	En dat in de studio hiernaast de collega's Henri Schut en Guilene Placht klaar zitten voor het programma Langs Lijnen Omstreken.	6.13
968	En zoals het er nu naar uitziet, zeg ik tegen jou, zou het kunnen zijn dat we de komende week in Amerika toch wel iets in de schappen gaan zien.	3.68