Tweede Kamer 🇳🇱

_id 67b5793ff54554f729fe43ab
url https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/plenaire_verslagen/detail/2024-2025/55
datetime 2025-02-18 00:00:00

 

Statements

idx statement speaker association score
4 Een hartelijk woord van welkom aan de minister van Buitenlandse Zaken, die ondanks drukke werkzaamheden toch hiernaartoe is gekomen. voorzitter None 0.01
6 Hij heeft een vraag van de heer Paternotte van de fractie van D66. voorzitter None 0.02
8 Dat zal de heer Paternotte zelf even toelichten, neem ik aan. voorzitter None 0.17
13 Daarover had ik met vijf collega's Kamervragen en die stelden we een dag nadat Sinterklaas ons land verliet. Paternotte D66 0.01
15 Te laat antwoorden gebeurt in meer dan de helft van de gevallen. Paternotte D66 0.01
16 Op die manier maakt het kabinet van de termijn van 21 dagen een farce. Paternotte D66 0.01
17 Zo kunnen ik en andere collega's onze controlerende taak ook niet effectief uitvoeren. Paternotte D66 0.01
18 Daarom hebben de collega's Sneller, Van Nispen en Krul een serie van deze vragen aangemeld. Paternotte D66 0.01
21 Aan de minister stel ik de vraag: waarom konden deze vragen tweeënhalve maand lang niet beantwoord worden, maar vanochtend nadat de Kamervoorzitter ze hier op de agenda had gezet ineens wel, en dan binnen 70 minuten? Paternotte D66 0.02
24 Deze Kamervragen zijn inderdaad in december gesteld. Veldkamp None 0.01
26 Dit heeft te maken met het feit dat, ondanks een uitstelbrief, de termijn niet genoeg bleek om af te stemmen met vier ministeries, de Voedsel- en Warenautoriteit en dergelijke. Veldkamp None 0.02
30 Afgelopen weken en maanden zijn mijn ambtenaren zeer druk bezig geweest met het ontwerpen van het zestiende sanctiepakket jegens Rusland. Veldkamp None 0.01
31 Ik hoop dat samen met Europese collega's maandag aan te nemen. Veldkamp None 0.02
32 Ik vind het buitengewoon belangrijk dat Nederland zich bevindt in de voorhoede van Europa bij het ontwerpen van die sancties. Veldkamp None 0.01
34 Het zijn diezelfde ambtenaren die deze sancties ontwerpen in Europa, en helpen ontwerpen, die ook deze Kamervragen moeten beantwoorden. Veldkamp None 0.01
37 Ik zal bezien hoe dit voortaan sneller kan. Voorzitter. Veldkamp None 0.01
38 Ik wijs er wel op dat het aantal Kamervragen de afgelopen jaren natuurlijk ook enorm is geweest. Veldkamp None 0.01
40 Als ik terugkijk op mijn decennialange loopbaan in Den Haag, zie ik dat het echt gestegen is. Veldkamp None 2.44
41 Als ik daarvan de statistieken opzoek, zie ik de enorme toename. Veldkamp None 0.15
44 We hebben dus niet alleen meer moties, we hebben niet alleen meer Kamerdebatten, we hebben ook veel meer Kamervragen. Veldkamp None 0.03
45 Ondertussen is er een capaciteit aan ambtenaren en expertise beschikbaar om deze vragen te beantwoorden. Veldkamp None 0.01
46 Het zijn nu net deze ambtenaren, experts met een zeldzaam soort expertise — ik heb het over juridische en andere expertise — die zich in de eerste plaats moeten bezighouden met het ontwerpen van nieuwe sancties tegen Rusland. Veldkamp None 0.07
47 En sancties tegen Rusland vind ik buitengewoon belangrijk op dit moment, juist vanwege alles wat er rond Oekraïne speelt. Veldkamp None 0.01
48 Want op dit moment is het niet alleen zaak Oekraïne goed te blijven steunen — daar hebben we straks samen een debat over met de premier en de minister van Defensie — maar ook zaak om de sanctiedruk op Rusland te maximaliseren. Veldkamp None 0.02
50 De vragen gingen inderdaad ook over de sancties op Rusland. Paternotte D66 0.02
51 Het is allemaal erg complex, maar de minister ging er heel snel aan voorbij wat of welk onderdeel van deze vragen nu maakt dat die afstemming echt tweeënhalve maand moet duren. Paternotte D66 0.03
53 Uiteindelijk gaat het om sancties op Russische vis. Veldkamp None 0.02
54 De complexiteit van de materie maakt dat er uiteindelijk vier ministeries zijn betrokken en agentschappen als de Voedsel- en Warenautoriteit. Veldkamp None 0.01
58 Nogmaals, dezelfde ambtenaren die die vragen beantwoorden, zijn dat buitengewoon juridisch complexe werk aan het doen, samen met Frankrijk en andere Europese landen, om die sanctiedruk van Europa hoog te houden. Veldkamp None 0.01
59 Uw Kamer — van de heer Paternotte weet ik dat zeker — wil natuurlijk ook graag dat Nederland zich in die voorhoede van Europa bevindt om extra sancties op Rusland te ontwerpen. Veldkamp None 0.07
60 Wat Nederland betreft liggen daarvoor overigens alle opties op tafel, ook sancties op Russische vis. Veldkamp None 0.02
61 Het heeft misschien niet meteen de prioriteit, want het is zo'n 1,4% van de Russische uitvoer in financieel volume. Veldkamp None 95.53
62 Misschien zijn er andere terreinen die belangrijker zijn, maar alle opties liggen op tafel. Veldkamp None 0.07
63 Dat geldt wat ons betreft ook voor de sancties op Russische vis, al hebben wij op Europees niveau wel afgesproken dat er een caveat is voor voedselzekerheid en voedselprijzen. Veldkamp None 0.05
64 Dat heeft er ook mee te maken dat als Europa sancties op Russische vis en voedsel instelt, dit ook effecten gaat hebben in derde landen. Veldkamp None 0.09
66 Die landen hebben wij juist weer nodig om met ons te staan om die druk op Rusland te houden, bijvoorbeeld aanstaande maandag in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, waar we weer een resolutie over Oekraïne willen aannemen. Veldkamp None 0.12
68 Daar wil ik zo meteen ook naartoe, alleen wilde ik graag ook al eerder een inhoudelijk antwoord op mijn vraag. Paternotte D66 0.01
69 Het klinkt alsof de minister dat antwoord wel had kunnen geven, maar hij zag deze vragen dus pas vanochtend, op 18 februari, terwijl die ruim tweeënhalve maand geleden zijn ingediend. Paternotte D66 0.04
70 Hoe kan dat en hoe gaan we voorkomen dat dit nog een keer gebeurt? Paternotte D66 0.01
72 Deze minister gaat, zoals u weet, graag naar de inhoud. Veldkamp None 0.01
73 Maar de heer Paternotte heeft natuurlijk wel een valide punt. Veldkamp None 0.01
75 Ik denk dat ik hier iets te repareren heb in die zin dat ik graag alle ingediende vragen onmiddellijk onder ogen zou willen krijgen. Veldkamp None 0.01
76 Dan zie ik wat de intake is, en niet pas op het moment dat er een conceptbeantwoording ligt. Veldkamp None 0.11
77 Een concept van een andere, tweede set vragen dat door de VVD was ingediend, had ik volgens mij wel langs zien komen, maar deze vragen niet. Veldkamp None 0.02
78 Nogmaals, het gaat om buitengewoon complexe materie en we moeten dat goed organiseren. Veldkamp None 0.03
81 Buitenlandse collega's zeggen mij dat ook: "Je hebt een fantastisch team met expertise op sanctiegebied". Veldkamp None 0.01
82 Het is een fantastisch team dat met de Europese Commissie en dergelijk instellingen samenwerkt, dat met andere landen — Frankrijk noemde ik al — samenwerkt, die de sanctiedruk op Rusland ook hoog willen houden. Veldkamp None 0.02
86 Ze zijn, zoals u weet, ook bezig met de naleving van sancties. Veldkamp None 0.01
87 Daarover is onlangs een brief naar de Kamer gestuurd. Veldkamp None 0.01
88 We hebben medio januari in Den Haag een conferentie over de naleving van sancties georganiseerd, met een nationale en een internationale component. Veldkamp None 0.01
89 Dat zijn de dingen waar wij druk op willen zetten, want sancties naleven is een kat-en-muisspel. Veldkamp None 0.01
92 Iedere keer moeten we de sancties weer bijscherpen en aanscherpen. Veldkamp None 0.01
93 Dat is echt iets wat heel veel werk kost en waar deze mensen buitengewoon vaardig en goed mee bezig zijn. Veldkamp None 0.02
94 Ik ga kijken naar de systematiek van hoe we ervoor zorgen dat Kamervragen op tijd worden beantwoord. Veldkamp None 0.01
96 Maar ik wijs u er wel op dat het aantal Kamervragen — dat zeg ik ook echt uit mijn ervaring — buitengewoon is toegenomen. Veldkamp None 0.04
97 De ruimhartigheid in de beantwoording, ook in aantal woorden, in tekst en uitleg, is ook heel veel toegenomen de afgelopen decennia. Veldkamp None 16.9
98 Dat is iets waar wij ons als departement, als ministerie toe hebben te verhouden. Veldkamp None 7.02
100 Maar net als het aantal moties is dat wel een ding. Veldkamp None 0.01
101 Dat zegt misschien iets over een groter probleem, want de minister zegt zelf: het ministerie moet dat met agentschappen en de NVWA afstemmen. Paternotte D66 0.02
103 Als we het hebben over hybride dreigingen en het controleren van de schaduwvloot, dan zegt de minister: IenW is daar aan zet. Paternotte D66 0.02
104 De minister van Buitenlandse Zaken is coördinerend minister op de sancties, maar lijkt heel vaak toch niet de instrumenten te hebben om snel ook de collega's op de juiste manier aan het werk te kunnen zetten. Paternotte D66 0.02
105 Dit probleem hebben we al eerder geconstateerd, drie jaar geleden, in een groot debat in de Kamer over sancties. Paternotte D66 0.01
106 Daar kwam toen uiteindelijk meneer Blok uit voort als aparte coördinator. Paternotte D66 0.01
107 Nu laten ook deze schriftelijke vragen weer zien hoe complex we het hebben gemaakt om sancties niet alleen in te stellen, maar ook te zorgen dat ze gehandhaafd worden, dat Nederland daar effectief in is. Paternotte D66 0.04
109 Als het om sancties gaat, dan is het complex en blijft het complex. Veldkamp None 0.01
110 Het gaat namelijk vaak over een andere sector, bijvoorbeeld de landbouw- of de visserijsector. Veldkamp None 0.01
113 Het gaat vaak over allerlei diensten op het gebied van justitie en veiligheid. Veldkamp None 0.01
114 Het kan niet anders dan dat het complexe materie is als we sancties ontwerpen en sancties instellen. Veldkamp None 0.01
115 Zeker als er, zoals hier, vragen worden gesteld over bijvoorbeeld Russische vis, wat niet direct de grootste prioriteit is, gezien de omvang van die sector in de Russische economie. Veldkamp None 0.03
116 Dan moeten er echt zaken worden uitgezocht en opgezocht. Veldkamp None 0.01
119 Dat blijkt uit het feit dat Nederland echt in de voorhoede een rol speelt in Europa wat betreft het ontwerpen van sancties. Veldkamp None 0.02
120 Dat blijkt uit het feit dat Nederland echt wordt gezien als belangrijk en aan de bal bij het naleven van sancties. Veldkamp None 0.02
121 Deze Kamervragen hadden sneller moeten worden beantwoord. Veldkamp None 0.14
122 Ik ga bekijken hoe dat kan. Maar ik zeg u er wel bij dat het aantal Kamervragen enorm is toegenomen. Veldkamp None 0.03
123 Ik heb de afgelopen Kamervragen gezien over onderwerpen van zwerfhonden in Turkije tot en met wc-papier uit Brazilië. Veldkamp None 0.12
124 Ik neem ze allemaal serieus, want ik begrijp welke zorgen erachter liggen. Veldkamp None 0.01
125 Maar het is wel een enorme toename van 400 per jaar in 1990, toen we toch echt een serieuze parlementaire controle op het regeringsbeleid hadden, tot de afgelopen jaren 3.000 per jaar. Veldkamp None 34.77
126 Nogmaals, het aantal moties, Kamervragen en Kamerdebatten neemt zeer sterk toe. Veldkamp None 0.01
127 Nu ik de slag naar de inhoud heb gemaakt, begint de minister over zwerfhonden in Brazilië. Paternotte D66 0.01
128 Alle Kamervragen moeten volgens mij gewoon op tijd beantwoord worden. Paternotte D66 0.01
130 De minister zegt: vis heeft niet de hoogste prioriteit. Paternotte D66 0.02
131 Vis is na olie en gas en graan de derde inkomstenbron van Rusland, dus ook van de Russische oorlogsmachine. Paternotte D66 99.99
132 Maar oké, Russisch vloeibaar gas is inderdaad een veel grotere. Paternotte D66 1.38
133 Gaan we dan met de import daarvan stoppen in de Rotterdamse haven? Paternotte D66 0.01
135 Er zijn exportsectoren van Rusland die veel groter waren in de afgelopen jaren. Veldkamp None 0.04
137 Ik denk aan edelmetalen, ijzer en staal, kunstmest, aluminium, hout, koper, granen en dergelijke. Veldkamp None 0.21
139 Wij zijn op dit moment ook andere sancties aan het ontwerpen. Veldkamp None 0.01
140 Over het zestiende sanctiepakket, waar wij nu heel concreet en hard mee bezig zijn, zal ik vandaag graag een aantal Europese collega's bellen. Veldkamp None 0.03
141 Wat betreft dat zestiende sanctiepakket zijn wij op dit moment aan de bal in Europa, want we willen graag maandag samen met de Europese collega's dat sanctiepakket neerzetten. Veldkamp None 0.01
142 Ik kan helaas geen uitspraken doen over wat daar dan precies in zal zitten. Veldkamp None 0.01
143 Als ik dat hier doe nog voordat die sancties worden aangenomen, dan laten we de mensen van Poetin namelijk ook al in onze kaarten kijken. Veldkamp None 0.01
144 Ik ben graag bereid te zorgen dat onze ambtenaren een technische briefing over onze sanctiemaatregelen verzorgen voor de heer Paternotte en andere Kamerleden, waar ook nog verder kan worden doorgevraagd en kan worden gekeken wat daar precies allemaal speelt en hoe dat in elkaar zit. Veldkamp None 0.1
145 Maar ik kan de heer Paternotte verzekeren dat wij als Nederland bij de sancties die we in Europees verband ontwerpen — dat doen we graag in Europees verband, want dan heb je slagkracht; anders ontstaat er alleen maar een waterbedeffect — in de voorhoede zitten en on the ball blijven. Veldkamp None 0.62
146 In het onderzoek waar de Kamervragen over gingen, staat vis als een belangrijke derde inkomstenbron van Rusland. Paternotte D66 99.9
147 Er staat bovendien in dat we hier heel veel vis importeren die illegaal blijkt te zijn. Paternotte D66 0.1
148 Nederland draagt dus ook nog met illegale vis bij aan de oorlogsschat. Paternotte D66 99.99
149 Oké, dit onderzoek is van tweeënhalve maand geleden; wie weet is het achterhaald. Paternotte D66 0.06
150 Maar ja, daarom willen we natuurlijk ook sneller antwoord op die Kamervragen. Paternotte D66 0.01
152 Dat is mooi, maar wat willen we dan met die opties die op tafel liggen? Paternotte D66 0.01
153 Willen we ons er ook voor gaan inzetten om Russische witvis en dat Russische bedrijf dat zich aan de illegale bevissing schuldig maakt, te sanctioneren? Paternotte D66 0.02
156 In Europa weten de andere lidstaten heel goed dat Nederland zich in die voorhoede bevindt en dat voor Nederland al die opties op tafel liggen, op energiegebied en op het gebied van voedsel, met het caveat dat ik er eerder al bij noemde. Veldkamp None 0.03
158 Maar nogmaals, dat doen we graag in Europees verband, want als Nederland alleen sancties zou instellen, dan gaat dezelfde productie meer naar bijvoorbeeld Duitsland en België. Veldkamp None 0.09
161 Daar willen we ook graag andere landen in meetrekken. Veldkamp None 0.01
162 Noorwegen heeft bijvoorbeeld bepaalde sancties niet. Veldkamp None 0.02
163 Daardoor kan Noorwegen bepaalde schepen niet tegenhouden. Veldkamp None 0.07
164 Ik wil dat graag met mijn Noorse collega opnemen — de betrekkingen tussen Nederland en Noorwegen zijn uiteraard altijd heel goed — en ook tegen hem kunnen zeggen: "Waarom kijk je daar niet naar? Veldkamp None 0.02
166 Is het echt zo'n probleem voor jouw nationale economie en nationale sector om daarnaar te kijken?" Veldkamp None 0.01
167 Daar kan de heer Paternotte zich van verzekerd weten. Veldkamp None 0.01
169 Ik vind het buitengewoon belangrijk dat we juist nu, in deze historische tijden waarin er echt iets aan de hand is rond Europese veiligheid en Oekraïne, niet alleen de steun aan Oekraïne op peil houden en maximaal leveren op die toegezegde steun, maar ook maximale druk op Rusland zetten. Veldkamp None 0.01
170 Dat doen we met die vijftien sanctiepakketten die we samen al hebben ingesteld. Veldkamp None 0.01
171 Nogmaals, Nederland heeft bijvoorbeeld rond het veertiende sanctiepakket een buitengewoon sterke rol gespeeld, ook dankzij mijn experts. Veldkamp None 0.14
172 Ik zou heel graag willen dat we bij de volgende EU-ministerraad, die van aanstaande maandag, politiek akkoord kunnen geven wat betreft dat zestiende pakket. Veldkamp None 0.02
174 Voor de kijkers thuis: de minister zegt twee keer "caveat". Paternotte D66 0.01
176 Ik ben het natuurlijk volledig eens wat betreft die maximale druk op Rusland. Paternotte D66 0.01
177 Daarom de volgende vraag: er zijn twee landen in Europa die Russische vis via hun havens importeren. Paternotte D66 0.02
179 Waarom controleert Spanje wél alle schepen, maar Nederland niet? Paternotte D66 0.06
180 Er is een uitgebreide beantwoording gegeven van de Kamervragen daarover, van in totaal negen bladzijden. Veldkamp None 0.01
181 Dit is echt iets waar je interdepartementaal naar moet kijken. Veldkamp None 0.01
182 Dit gaat om 96,1 miljoen van de totale importwaarde van Nederland. Veldkamp None 0.02
183 Het gaat dus niet om miljarden, zoals weleens gesuggereerd is. Veldkamp None 0.06
184 Gelet op de totale handelsstromen, gaat het om een relatief beperkt bedrag. Veldkamp None 0.01
185 We zijn daarmee bezig, maar het is een kat-en-muisspel. Veldkamp None 0.01
186 We zouden er graag meer aan willen doen, maar op dit moment is het niet mogelijk voor de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit om alle schepen met Russische vis aan boord te controleren en te inspecteren. Veldkamp None 1.16
188 Misschien heeft de minister dan nog meer antwoorden. Paternotte D66 0.01
190 Maar mijn vraag is: als Amerika überhaupt geen Russische vis meer importeert, dan is het controleren van al die schepen toch wel het minste wat wij kunnen doen? Paternotte D66 0.02
191 Het is niet mogelijk om alle schepen met Russische vis aan boord te controleren. Veldkamp None 99.98
192 De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit inspecteert in het kader van de vastgestelde regels tegen illegale visvangst vaartuigen van derde landen conform de daarvoor geldende benchmarks, die zijn vastgesteld in Europese verordeningen, en dus in Europees verband. Veldkamp None 0.03
193 Voor alle vis die voor het eerst aanlandt, geldt een weegverplichting van 100% voor de marktpartij. Veldkamp None 0.01
194 De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit houdt daar ook toezicht op. Veldkamp None 0.01
195 Voor alle vis die al eerder in een ander land is aangeland, geldt dat de weegverplichting dáár uitgevoerd dient te worden. Veldkamp None 0.02
196 De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit voert geen controles uit op vis die via containers Rotterdam binnenkomt en vervolgens, als gehele container, vrijwel direct doorreist. Veldkamp None 9.73
197 We hebben geen bevoegdheid als het gaat om de vangstquota voor vaartuigen uit derde landen. Veldkamp None 0.01
198 Maar nogmaals: dit is iets waar we in Europees verband naar zouden moeten kijken. Veldkamp None 0.01
199 We zouden in EU-verband moeten kijken of we wat dit betreft scherpere maatregelen kunnen nemen. Veldkamp None 0.01
200 Maar op dit moment ligt de prioriteit bij het tot stand komen van het zestiende sanctiepakket voor Rusland; dat geldt ook voor diezelfde ambtenaren die deze Kamervragen moeten beantwoorden. Veldkamp None 0.02
201 De heer Paternotte zal het met me eens zijn dat het in de huidige omstandigheden buitengewoon belangrijk is om, juist nu, extra sanctiedruk op Rusland te leggen. Veldkamp None 0.01
202 Dat Noorse onderzoek laat zien dat illegale vis Nederland binnen kan komen omdat wij de certificaten niet controleren. Paternotte D66 99.99
203 Daardoor daalt de visstand ook nog eens enorm in de gebieden waar de Russen die vis vandaan halen. Paternotte D66 99.98
204 Als wij dus maximale druk willen uitoefenen, waarom vertrouwen we dan automatisch op Russische certificaten en controleren we dan ook nog eens niet alle schepen? Paternotte D66 0.02
205 Dat is omdat het gewoon praktisch niet altijd mogelijk is om alle scheepsladingen te controleren. Veldkamp None 0.21
206 Als we dat bijvoorbeeld in Rotterdam of Vlissingen, of in Amsterdam en in de Eemshaven zouden willen doen, zouden we enorm veel mensen, veel meer mensen, nodig hebben om dat ook te kunnen doen. Veldkamp None 0.01
209 De prioriteiten leg ik, en dit kabinet, bij de EU-sanctiepakketten; die hebben de hoofdfocus. Veldkamp None 0.01
212 Die kwamen niet aan in Rotterdam, maar in IJmuiden. Paternotte D66 0.02
213 Spanje controleerde alle acht Russische visschepen die binnenkwamen. Paternotte D66 0.02
214 Waarom controleren wij zelfs minder schepen dan Spanje, terwijl die er zo veel minder binnenkrijgen? Paternotte D66 5.51
216 Dat zou ik echt even … Nogmaals, ik heb deze Kamervragen vanochtend pas onder ogen gekregen. Veldkamp None 0.01
217 Dat zou ik echt even moeten opnemen met de minister die verantwoordelijk is voor de Voedsel- en Warenautoriteit en voor de inspectie van scheepvaart en vissersschepen. Veldkamp None 0.02
218 Staatssecretaris Rummenie is daar zeker zeer deskundig op. Veldkamp None 0.13
219 Het geval blijft dat bijvoorbeeld Nederland ervoor zorgt dat de sanctiepakketten die door de EU zijn ingesteld, zo goed mogelijk worden uitgevoerd, binnen de beperkingen die er aan capaciteit op de uitvoering zijn. Veldkamp None 0.87
222 Dat is ook een reden waarom we onlangs die sanctienalevingsconferentie hebben gehad, waarop we bewust even al die Nederlandse uitvoeringsinstanties bij elkaar hebben getrokken. Veldkamp None 0.01
226 Dat wordt op dit moment tegen het licht gehouden, zodat we daarop scherper kunnen opereren. Veldkamp None 0.01
227 Ondertussen blijven we bezig in de upstream, zoals ik het dan maar noem. Veldkamp None 0.01
228 Hoe kunnen we de EU-sancties en de sanctiepakketten die verder moeten worden ontworpen, nog scherper aanzetten? Veldkamp None 0.01
229 Dat is waar ik op dit moment, ook gezien de internationale ontwikkelingen, die prioriteit van mijn sanctie-experts op heb zitten. Veldkamp None 0.06
230 Dank aan de minister voor zijn aanwezigheid vandaag. voorzitter None 0.03
232 Dan wacht ik even tot de minister van Justitie … O, u wilt een vervolgvraag stellen, meneer Kahraman? voorzitter None 4.17
233 Ik wil toch gebruikmaken van de mogelijkheid om vragen te stellen aan de minister. Kahraman NSC 0.01
234 Ik heb op 14 mei vorig jaar de minister van Defensie hier in het mondelinge vragenuurtje bevraagd over de Russische vissersboten die aanmeren in de Eemshaven, die eigenlijk gewoon gebruikt worden voor spionage vanuit Rusland. Kahraman NSC 0.17
235 We zien de laatste tijd dat de Russische vloot ook wordt gebruikt om sabotage te plegen op onze vitale infrastructuur in de Noordzee, maar ook in de Baltische Zee. Kahraman NSC 99.99
236 Mijn vraag is of de minister kan aangeven welke maatregelen we daartegen kunnen nemen. Kahraman NSC 0.95
238 In een ander Kamerdebat ben ik daar al eens op ingegaan. Veldkamp None 0.01
239 We maken ons natuurlijk zorgen over talloze incidenten met bijvoorbeeld onderzeekabels, onderzee-infrastructuur, zoals die in de Oostzee hebben plaatsgevonden en ook in de Noordzee wel. Veldkamp None 3.37
240 Ik kan me uit mijn eigen tijd bij de marine herinneren dat er honderden incidenten per jaar op zee plaatsvinden met ankers en scheepsnetten die niet intentioneel zijn, die gewoon echt ongelukken zijn. Veldkamp None 87.78
241 Maar we zijn natuurlijk buitengewoon alert, want er zijn ook gevallen geweest die buitengewoon verdacht zijn en die we kunnen herleiden tot bepaalde statelijke en andere actoren. Veldkamp None 0.02
243 Dat heb ik onlangs nog gehad samen met de minister van Defensie en met een ambtelijke delegatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Veldkamp None 0.02
244 Hierover gaat, ik meen in april, ook nog een brief naar de Kamer toe van de minister van Infrastructuur en Waterstaat, ik neem aan mede namens andere betrokken bewindslieden. Veldkamp None 0.02
246 Er is natuurlijk dat onderzee-infrastructuurprogramma van het Nederlandse kabinet: 41 miljoen, zeg ik uit het hoofd, voor onderwatersensoren op onderwaterinfrastructuur en dergelijke. Veldkamp None 0.03
247 Je kunt natuurlijk ook gaan denken aan het verder inbedden in de zeebodem van kabels en dat soort maatregelen. Veldkamp None 0.01
250 Ik verwacht dat hybride dreigingen de komende jaren groot blijven en groter zullen worden. Veldkamp None 0.01
252 De manier waarop we ermee omgaan, is buitengewoon belangrijk. Veldkamp None 0.01
255 Van harte welkom aan de minister van Justitie en Veiligheid. voorzitter None 0.03
256 Ik geef graag het woord aan de heer Omtzigt van de fractie van Nieuw Sociaal Contract. voorzitter None 0.02
259 We zijn getuige geweest van de zoveelste aanslag van IS, Daesh, in Europa, dit keer in Villach. Omtzigt NSC 0.04
261 We hebben de afgelopen jaren Madrid, Brussel en Parijs, op de Champs-Élysées en bij Bataclan, gezien. Omtzigt NSC 0.01
262 Denk ook aan Londen bij London Bridge, Manchester bij een popconcert, en Dagestan. Omtzigt NSC 0.01
263 Bijna al onze omliggende landen hebben grote aanslagen van IS gehad. Omtzigt NSC 74.8
264 Dit parlement heeft als een van de eerste parlement erkend dat IS genocide gepleegd heeft. Omtzigt NSC 17.75
265 Daarbij hebben ook honderden Nederlanders meegevochten. Omtzigt NSC 0.01
266 We moeten dus weerbaar zijn als samenleving, want we weten dat deze mensen niet van hun ideologie afgekomen zijn. Omtzigt NSC 0.01
267 Wat doet de Nederlandse regering dus om dat te voorkomen? Omtzigt NSC 0.01
268 Ik heb vragen daarover op een aantal punten, want deze mensen moeten niet op Nederlandse straten terechtkomen. Omtzigt NSC 0.01
269 Wat wordt er gedaan zodat deze mensen niet in vluchtelingenstromen terechtkomen? Omtzigt NSC 0.01
270 Dan hebben we al twee maanden de uitstaande vraag hoeveel IS-strijders op dit moment bij HTS strijden. Omtzigt NSC 0.02
272 De NCTV zegt: vanaf 2025 komen deze voor terrorisme veroordeelden vrij uit detentie; zij hebben een hoog dreigingsprofiel. Omtzigt NSC 0.02
273 Wat gebeurt er met de IS'ers die hun straf uitgezeten hebben, maar nog wel gevaarlijk zijn voor de Nederlandse samenleving? Omtzigt NSC 0.1
274 Er zijn velen die gevangenzitten in de gevangenissen van Noord-Syrië; denk aan Al-Hol. Omtzigt NSC 0.03
278 Stopt de Nederlandse regering nu eindelijk met het terughalen van de ouders van de kinderen? Omtzigt NSC 0.01
279 We hebben in de Raad van Europa een voorstel aangenomen gekregen dat je de kinderen wel kan terughalen, maar níét hun ouders. Omtzigt NSC 0.02
280 Dat valt niet onder artikel 8 van het EVRM over het recht op een gezinsleven. Omtzigt NSC 0.03
281 Dat verspil je als je een dreiging voor de Staat bent. Omtzigt NSC 0.01
282 Deze mensen zijn een dreiging voor de Staat, heeft de Assemblee daar uitgesproken. Omtzigt NSC 0.02
283 Steunt de Nederlandse regering de aangifte die ik gedaan heb bij het Internationaal Strafhof tegen de IS-strijders? Omtzigt NSC 0.01
286 De Nederlandse regering heeft gezegd dat er een tribunaal opgezet wordt — dat staat in het hoofdlijnenakkoord — om IS'ers te bestraffen. Omtzigt NSC 0.32
293 We hebben de afgelopen weken allemaal gezien dat IS, en ook het gedachtegoed van IS, niet is verdwenen. Van Weel None 0.53
294 Allereerst spreek ik mijn medeleven uit voor de mensen die zijn geraakt door de gebeurtenissen in München en in Villach. Van Weel None 43.32
295 Het beeld van de jongeman die na de aanslag in Villach lachend wordt opgepakt, laat me niet los. Van Weel None 0.01
296 Dit geeft aan hoe hardnekkig dit gedachtegoed is en hoe diep het zit. Van Weel None 0.23
297 Het geeft aan dat we ons uiterste best moeten doen om te voorkomen dat zoiets ook hier gebeurt. Van Weel None 0.03
302 Gelukkig — en dat hebben we ook de afgelopen jaren meerdere malen gezien — zijn onze veiligheidsdiensten alert en zijn er ook meerdere potentiële aanslagen of gevaarlijke situaties voorkomen. Van Weel None 0.01
306 Hoe voorkomen wij dat Nederlandse IS-terroristen zich bevinden in de vluchtelingenstroom? Van Weel None 0.01
307 Allereerst staan deze mensen allemaal internationaal gesignaleerd. Van Weel None 0.01
308 Zodra zij Syrië verlaten en naar een ander land gaan, worden wij daar, als het goed is, op geattendeerd en kunnen wij daar dus ook op acteren. Van Weel None 0.57
309 Ze hebben ook niet allemaal meer de Nederlandse nationaliteit. Van Weel None 0.02
310 Zij die niet meer de Nederlandse nationaliteit hebben, kunnen überhaupt nooit meer terugkeren naar Nederland. Van Weel None 0.27
311 Ten derde vindt er altijd een uitgebreide screening plaats van iedereen die uit Syrië komt, om te bepalen wat hun rol daar is geweest en/of er al dan niet sprake zou moeten zijn van verdere vervolging als deze mensen naar Nederland komen op basis van de daden van IS. Van Weel None 0.01
312 Ik weet niet exact hoeveel IS-strijders er op dit moment bij HTS zitten. Van Weel None 0.2
314 Ik heb daarover contact met de kopgroep van contraterrorismelanden in EU-verband. Van Weel None 0.02
315 Met acht collega's kom ik regelmatig bijeen om, juist nu, te spreken over de situatie in Syrië, over de kampen — daar kom ik zo meteen nog op — over HTS en over mensen die zijn vrijgelaten uit de gevangenissen die werden bewaakt door het bewind van Assad. Van Weel None 0.01
316 Ook daar zitten namelijk mensen tussen die mogelijk een risico zouden kunnen vormen. Van Weel None 0.01
317 We delen die informatie met elkaar, voor zover we die hebben. Van Weel None 0.01
318 Maar op de vraag hoeveel Nederlandse IS-strijders er exact nog bij HTS actief zijn, zou ik op een later moment schriftelijk moeten terugkomen. Van Weel None 0.04
320 Ik heb het dan ook over mensen die volgens ons nog steeds een risico vormen voor de maatschappij vanuit terroristisch oogpunt, omdat ze het gedachtegoed niet hebben afgezworen of anderszins. Van Weel None 0.07
322 Er is een heel traject waarbij gemeentes, reclassering en zorginstanties zijn aangesloten om in casusoverleggen dit soort mensen te bespreken. Van Weel None 0.01
323 Er kan ook geëvalueerd worden welke maatregelen mogelijk nodig zijn, wat het risico is dat acuut van iemand uitgaat en of iemand acuut crisiszorg nodig heeft op het moment dat die bijvoorbeeld mentaal instabiel zou worden. Van Weel None 0.33
324 Er wordt dus van alle kanten gekeken naar deze mensen. Van Weel None 0.02
325 Ik zeg erbij dat er ook door de inlichtingen- en veiligheidsdiensten naar gekeken wordt, zeker bij de hoogrisicomensen. Van Weel None 0.01
326 De inlichtingen- en veiligheidsdiensten zijn zeer alert, juist als het gaat om de mensen die een hoog risico vormen. Van Weel None 0.06
327 Dan de gevangenissen in Noordoost-Syrië, waaronder Al-Hol. Van Weel None 0.02
328 De laatste informatie die wij hebben, is dat er geen acuut gevaar is voor een uitbraak uit deze gevangenissen of dat de Syrian defence forces, die verantwoordelijk zijn voor het bewaken van die gevangenis, daar op dit moment niet voor betaald zouden worden of niet toe in staat zouden zijn. Van Weel None 0.07
329 De situatie lijkt dus, na de eerdere berichten van een aantal weken geleden, nu stabiel. Van Weel None 0.02
330 Dat neemt niet weg dat dit natuurlijk een blijvend aandachtspunt is. Van Weel None 0.01
331 Terecht merkt de heer Omtzigt op — zeer onlangs heeft hij daar ook nog een documentaire over kunnen zien — dat er daar natuurlijk echt tienduizenden mensen vastzitten. Van Weel None 0.03
332 We kunnen ervan uitgaan dat die niet gederadicaliseerd zijn in de tijd dat ze daar zaten. Van Weel None 0.01
334 Dat wegen we ook nadrukkelijk mee daar waar het gaat om het terughalen van ouders uit deze kampen. Van Weel None 0.03
335 U weet dat we daar zeer terughoudend in zijn, maar ik kan u niet in algemene zin zeggen: dat doen we nooit. Van Weel None 0.12
336 Dat wordt elke keer gewogen vanuit het oogpunt van nationale veiligheid. Van Weel None 0.1
339 Welke gevangenisstraf zou daar dus mogelijk uit voort kunnen komen? Van Weel None 0.01
341 Want ook de rechter in Nederland stelt in sommige gevallen voorwaarden aan de aanwezigheid of afwezigheid van deze mensen bij hun eigen rechtszaak voor de voortgang van die rechtszaak. Van Weel None 0.01
343 Zoals u weet, is het een tijdje geleden dat we pogingen hebben ondernomen om iemand terug te halen. Van Weel None 0.01
347 U heeft die gedaan vanuit uw rol bij de Raad van Europa. Van Weel None 0.01
348 In die zin steunen wij de inhoud van die aangifte, maar het past ons dan weer niet om ons daarin te voegen. Van Weel None 0.03
349 Het is nu aan het Internationaal Strafhof om die aangifte op te pakken en daar wat mee te doen. Van Weel None 0.02
351 U merkt terecht op dat dit in het hoofdlijnenakkoord staat. Van Weel None 0.02
353 Wij spannen ons ervoor in om er in ieder geval voor te zorgen dat bewijsmateriaal dat is verzameld, onder andere in UNITAD-verband, ook beschikbaar blijft voor de vervolging van IS-strijders in de toekomst. Van Weel None 1.15
354 In alle contacten die we hebben met de Iraakse autoriteiten spreken we ze ook aan op het kijken naar de mogelijkheden voor de oprichting van zo'n tribunaal in de regio, waarmee de meeste mensen die zich immers in de regio bevinden, daar vervolgd zouden kunnen worden. Van Weel None 0.01
356 Dat waren in sneltreinvaart de antwoorden op zeven vragen. Van Weel None 0.01
359 Al in december heeft de premier beloofd dat hij zou terugkomen op de IS-strijders die bij HTS zitten. Omtzigt NSC 0.04
360 Ik verwacht dus de brief van de minister of de minister-president echt binnen twee weken om te horen hoe het daarmee zit. Omtzigt NSC 0.01
361 Ik heb een hele specifieke vraag over de terughoudendheid in het terughalen van ouders. Omtzigt NSC 0.01
362 Tot nu toe deed de Nederlandse regering dat vanwege het recht op gezinsleven, artikel 8 van het EVRM. Omtzigt NSC 0.03
363 Maar artikel 8 heeft de clausule dat bij gevaar voor de staatsveiligheid, de staatsveiligheid voorgaat. Omtzigt NSC 0.01
364 Dus het recht op gezinsleven is heel belangrijk, maar de staatsveiligheid is nog net een beetje belangrijker. Omtzigt NSC 0.05
365 De Raad van Europa heeft op mijn voorstel gezegd: dan hoef je de ouders niet terug te halen. Omtzigt NSC 0.02
366 Is de regering bereid om daar een beleidslijn van te maken en juist iemand te benoemen die IS'ers gaat vervolgen in Nederland bij het OM? Omtzigt NSC 0.01
369 Die aangifte kan wel degelijk gesteund worden, niet alleen moreel, maar ook met een brief van de Nederlandse regering aan het Internationaal Strafhof. Omtzigt NSC 0.02
370 Dat zou ik zeer op prijs stellen, dat ook zij vindt dat ze vervolgd moeten worden. Omtzigt NSC 0.02
372 Ik heb ook een stuk gepubliceerd over hoe het tribunaal eruit kan zien. Omtzigt NSC 0.02
373 Ook dat kan ik aan de voorzitter geven, zodat het in de Handelingen kan komen. Omtzigt NSC 0.01
374 Het is een academisch artikel, waarin volledig wordt onderbouwd hoe je het staatsrechtelijk zou kunnen opzetten. Omtzigt NSC 0.01
375 Is de Nederlandse regering bereid daar haast mee te maken? Omtzigt NSC 0.01
377 Ik kom met een brief over de aantallen Nederlandse strijders die bij HTS aanwezig zijn. Van Weel None 0.02
379 Die toezegging had u al en ik begrijp dat die uit december komt, van de premier. Van Weel None 0.03
380 Ik zal die op me nemen als eerstverantwoordelijke voor dit dossier. Van Weel None 0.01
382 Wat betreft de beleidslijn met betrekking tot het terughalen van ouders: we hebben recentelijk geen ouders teruggehaald omwille van gezinshereniging. Van Weel None 0.02
383 In die zin is dat niet iets waar we nu actief uitvoer aan geven. Van Weel None 0.01
385 Er wordt in samenspel tussen het OM, de regering en de rechterlijke macht op een case-by-casebasis gekeken hoe wij omgaan met Nederlanders die daar vastzitten. Van Weel None 0.01
386 Dat doe ik om verschillende redenen, onder andere om niet in bepaalde gevallen al bij voorbaat de rechtsgang uit te sluiten. Van Weel None 3.44
388 We hebben ook niet geacteerd in de geest van hetgeen u noemt; er zijn recent geen ouders teruggekomen omwille van de kinderen door ons toedoen. Van Weel None 0.09
389 Maar verder wil ik dit op een case-by-casebasis laten geschieden. Van Weel None 0.01
390 Wat betreft uw aangifte: ik kom in dezelfde brief over de HTS-strijders terug op wat we daarmee zouden kunnen doen, en datzelfde geldt voor het tribunaal, op basis van het voorstel dat u inricht. Van Weel None 0.02
392 In die brief zal ik ook bij u terugkomen op welke vervolgstappen wij nog voor mogelijk houden. Van Weel None 0.01
393 Dank dat we in een brief horen hoe het tribunaal opgezet wordt. Omtzigt NSC 0.3
394 Het is meer dan tien jaar geleden, dus er zit echt haast achter dat het tribunaal opgezet wordt. Omtzigt NSC 0.01
395 Dat tribunaal is niet alleen voor Irak belangrijk, maar is juist ook voor onze eigen staten ongelofelijk belangrijk. Omtzigt NSC 0.03
398 Het academische artikel dat u mij hebt doen toekomen, heb ik inmiddels doorgestuurd naar de minister. voorzitter None 0.01
405 Ik heb twee weken geleden een debat over ongeveer hetzelfde aangevraagd. Ceder ChristenUnie 0.01
406 Daar heeft de Kamer niet bij meerderheid mee ingestemd. Ceder ChristenUnie 0.04
408 Er is namelijk een tikkende tijdbom — die is er al jaren — en er is laksheid, ook vanuit Nederland. Ceder ChristenUnie 0.22
409 De minister geeft aan dat er vanuit SDF geen signalen zijn dat er sprake is van een dreiging. Ceder ChristenUnie 0.08
410 Tegelijkertijd geeft het autonome bestuur in Noordoost-Syrië al jaren aan dat er wel degelijk sprake is van het niet meer kunnen faciliteren van de gevangenen. Ceder ChristenUnie 0.08
411 Is de minister bereid om in gesprek te gaan met het autonome bestuur om te verifiëren wat nu de stand van zaken is? Ceder ChristenUnie 0.01
414 Dat is ook hoe ik aan deze informatie kom, ondanks de berichten die ons een paar weken geleden bereikten over dat er geen betalingen meer zouden worden gedaan en dat de gevangenissen op het punt stonden om open te gaan. Van Weel None 0.06
415 Zo hebben we ook kunnen verifiëren dat dat niet het geval is. Van Weel None 0.34
417 Daar blijven we over in contact via de geëigende kanalen, zoals ik al zei. Van Weel None 0.01
418 De reden waarom het instabiel is, heeft ermee te maken dat de NAVO-lidstaat Turkije al jaren met bombardementen bezig is. Ceder ChristenUnie 1.38
419 Een aantal moties, ook van mijn kant, hebben het kabinet ertoe opgeroepen om daartegen op te treden en om Turkije daarop aan te spreken. Ceder ChristenUnie 0.01
420 Ook de veiligheid van Nederland komt door die bombardementen namelijk in het geding. Ceder ChristenUnie 0.02
421 Ik constateer dat de moties helaas nog maar weinig gebracht hebben. Ceder ChristenUnie 1.18
423 Nogmaals, ik heb geen indicatie dat daarvan op dit moment sprake is. Van Weel None 0.11
424 De recente gebeurtenissen in Syrië hebben natuurlijk te maken met de val van het Assad-regime en de opmars van HTS, die overigens tot op zekere hoogte gesteund wordt door Turkije. Van Weel None 0.04
425 Dat heeft een enorme dynamiek in beweging gebracht. Van Weel None 0.01
426 Toen kwam er een bericht van de nieuwe Amerikaanse administratie dat zij mogelijk betalingen die de kampen ten goede komen stop zouden zetten. Van Weel None 0.02
429 Dan zullen we ook weten wat de nieuwe situatie betekent, onder andere voor het bestuur in de regio en voor deze gevangenenkampen. Van Weel None 0.01
431 Zoals ik net via de voorzitter aan de heer Omtzigt vertelde, ben ik daarover regelmatig in contact met de meest betrokken collega's. Van Weel None 0.01
432 Dat zijn zowel de collega's die daar evenals wij landgenoten hebben zitten, alsook landen die een groot belang zien bij Syrië en de stabiliteit daar. Van Weel None 0.18
433 Dit is dus geen geëindigd gesprek; dit blijft lopen. Van Weel None 0.02
435 Er vinden vrijwel wekelijks aanslagen plaats in Europa door islamitische terroristen. Vondeling PVV 0.04
436 Deze minister heeft het over case-by-casemanagement als het gaat over het terughalen van IS'ers en hun ouders. Vondeling PVV 0.02
437 Wij willen de garantie van deze minister dat IS'ers niet worden teruggehaald, dat ze Nederland niet binnenkomen en dat Nederlanders gewoon veilig kunnen leven en niet bang hoeven te zijn voor nog meer terrorisme. Vondeling PVV 0.03
439 Ik denk dat die niet zozeer mij als wel onze veiligheidsdiensten echt zwaar tekortdoet. Van Weel None 0.01
440 Er wordt in Nederland met man en macht gewerkt om ons veilig te houden. Van Weel None 0.01
443 Ik denk dat we daar met z'n allen trots op en blij mee moeten zijn. Van Weel None 0.01
444 Tegelijkertijd heb ik al gezegd dat dat geen garanties geeft. Van Weel None 0.02
445 Dat zien we nu ook in Villach en München, waar mensen in een hele korte tijd en in redelijk isolement lijken te zijn geradicaliseerd en vervolgens dit soort daden plegen. Van Weel None 0.83
447 Dat betekent dat we zo alert mogelijk moeten zijn op de signalen die we krijgen, maar garanties hebben we niet. Van Weel None 0.01
448 Natuurlijk willen we de komst van IS'ers naar Nederland voorkomen. Van Weel None 0.01
449 Ik meldde al dat deze mensen om die reden gesignaleerd staan en dat we ze in sommige gevallen het Nederlanderschap hebben afgenomen, waardoor ze überhaupt niet meer kunnen terugkeren naar Nederland. Van Weel None 0.04
450 De regering heeft in de afgelopen periode niemand teruggehaald uit Syrië. Van Weel None 99.99
451 De enige reden waarom ik dat niet als een wet van Meden en Perzen zie, is omdat het in de context van onze eigen nationale veiligheid en rechtsgang elke keer een individuele afweging zal zijn. Van Weel None 0.01
452 We hebben in het verleden een aantal vrouwen teruggehaald. Michon-Derkzen VVD 0.01
455 Dat hebben we ook nooit onder stoelen of banken gestoken. Michon-Derkzen VVD 0.01
456 Het argument waarom we deze vrouwen terughaalden, was omdat ze anders hun straf zouden ontlopen. Michon-Derkzen VVD 16.72
458 Gelukkig is de strafmaat nu verhoogd naar twintig jaar. Michon-Derkzen VVD 0.01
461 Maar deze mannen hebben straf gekregen en zitten daar in de gevangenis. Michon-Derkzen VVD 0.02
463 Er is dus geen enkele reden om deze mannen terug te halen. Michon-Derkzen VVD 0.01
464 Een van de belangrijkste criteria is juist de nationale veiligheid van Nederland. Michon-Derkzen VVD 0.31
465 Kan de minister bevestigen dat die criteria overeind blijven staan, dat we die hanteren en dat die mannen, in de ogen van mijn fractie, dus niet terug naar Nederland zullen komen? Michon-Derkzen VVD 0.02
466 Die criteria zijn nog hetzelfde en die passen we ook in elk concreet geval toe. Van Weel None 0.02
467 De nationale veiligheid speelt daarbij, en zeker ook bij mij, een hele, hele grote rol. Van Weel None 0.01
468 Dan een vervolgvraag over de gedetineerden in Nederland die binnenkort vrijkomen; ook een enorme zorg. Michon-Derkzen VVD 7.14
469 Ik zou het heel goed vinden als daar waar dat kan het Nederlanderschap wordt ontnomen. Michon-Derkzen VVD 0.01
471 De minister heeft het over lokale casusoverleggen en de diensten. Michon-Derkzen VVD 0.02
472 Ik heb groot respect voor iedereen die daar werkt, maar we hebben het vaak over informatiedeling en de moeite om informatie met elkaar te delen. Michon-Derkzen VVD 5.39
473 Werken die lokale casusoverleggen dan wel goed als je ziet hoe moeilijk het is om informatie te delen? Michon-Derkzen VVD 0.01
474 Wat hebben we aan de Wet langdurig toezicht, die we juist voor deze groep van toepassing hebben verklaard, juist om gevaarlijke types in te gaten te kunnen houden nadat ze zijn vrijgekomen? Michon-Derkzen VVD 0.02
475 De ervaringen met de casusoverleggen zijn erg positief. Van Weel None 0.17
476 Op basis van wat daar al gebeurde op het gebied van informatie delen hebben we de wet aangepast. Van Weel None 0.01
479 De manier waarop het gebeurde, hebben we daarmee dus nu ook wettelijk verankerd. Van Weel None 0.01
480 Dus: wie mag welke informatie delen over welke personen en op welk moment? Van Weel None 0.01
481 Ik moet u eerlijk zeggen, dat biedt echt een vrij ruim kader voor de diensten om in de casusoverleggen heel specifiek en heel open te zijn over de gevallen die het betreft. Van Weel None 0.01
483 Ik wil verder ingaan op met name het nationale aspect. Mutluer GroenLinks-PvdA 0.01
484 We weten al langer dat de kans op een aanslag in Nederland vrij reëel is. Mutluer GroenLinks-PvdA 0.02
486 Het IS-gedachtegoed mag niet onze jongeren bereiken en verzieken, waardoor ze gaan radicaliseren. Mutluer GroenLinks-PvdA 0.03
487 Daarvoor moet je investeren, ook in je lokale casusoverleggen in je gemeente, in je wijkagenten en jongerenwerkers. Mutluer GroenLinks-PvdA 0.01
489 Welke extra inspanningen gaat de minister, gelet op dit dreigingsbeeld, doen om te voorkomen dat onze jongeren met dat IS-gedachtegoed worden besmet? Mutluer GroenLinks-PvdA 0.01
490 Een van onze grote zorgen is ... Daar heeft mevrouw Mutluer gelijk in. Van Weel None 0.01
491 Zoals je ook nu weer ziet in München en in Villach … Je ziet het in ieder geval in Villach; wat betreft München weet ik het nog niet honderd procent zeker. Van Weel None 0.05
492 In heel korte tijd kunnen deze mensen in hun eentje online radicaliseren op basis van IS-propaganda, zelfs misschien gepushte propaganda. Van Weel None 0.93
493 We hebben hier in Nederland sinds afgelopen jaar de Autoriteit online Terroristisch en Kinderpornografisch Materiaal. Van Weel None 0.02
495 Ingeval dit materiaal wordt aangetroffen, kunnen we websites heel snel op zwart zetten. Van Weel None 0.01
498 In december ben ik gekomen met de Versterkte Aanpak Online. Van Weel None 0.01
499 Die beschrijft een aantal sporen waarlangs we dat online radicaliseringsspoor willen aanpakken. Van Weel None 0.01
500 De AIVD komt in dit voorjaar met een openbaar rapport om aandacht te vragen voor dit fenomeen en wat we daar verder aan kunnen doen. Van Weel None 0.03
501 Het is zeker een groot risico, vooral vanwege het feit dat het zicht erop heel moeilijk is. Van Weel None 0.01
502 Het gebeurt immers op zolderkamertjes met mensen die daar alleen zitten. Van Weel None 0.05
503 Soms heeft zelfs de omgeving of de familie niet eens door wat daar gebeurt. Van Weel None 0.11
504 Afgelopen weekend was er een afschuwelijke aanslag in Villach en vorige week in München. De Vos FVD 0.01
505 We zien eigenlijk iedere week dat het raak is in Europa met aanslagen. De Vos FVD 0.03
506 De minister verwijst naar signaleringen die hij wil gaan doen of al doet, maar volgens mij is het probleem dat er iedere maand duizenden mensen Nederland binnenkomen, om nog maar niet te spreken van de mensen die hier al naartoe gekomen zijn. De Vos FVD 5.93
508 Wanneer gaat hij de veiligheid van Nederlanders vooropstellen? De Vos FVD 0.01
509 Voor mij staat de veiligheid van Nederlanders absoluut voorop. Van Weel None 0.01
510 Dat heeft niet alleen maar te maken met migratiestromen. Van Weel None 0.04
511 Ik concentreer mij voornamelijk op een screening op risicoprofielen van degenen die binnenkomen, op het signaleren van mensen van wie we weten dat ze deel hebben genomen aan de strijd van IS, op het screenen van mensen die binnenkomen op dit potentieel gedachtegoed. Van Weel None 0.01
512 Dan nog kunnen ook mensen die hier al jarenlang zijn of die hier geboren zijn, radicaliseren op basis van het IS-gedachtegoed. Van Weel None 0.03
514 Het probleem is voor mij dus veel groter dan alleen de migratie. Van Weel None 0.01
515 Voor de migratiestromen en de maatregelen die dit kabinet daarop neemt, verwijs ik graag door naar mijn collega van Asiel en Migratie. Van Weel None 0.07
518 Ik heet van harte welkom de minister van Klimaat en Groene Groei. voorzitter None 0.01
519 Ik geef graag het woord aan de heer Kops van de fractie van de PVV voor het stellen van een mondelinge vraag. voorzitter None 0.01
522 Het Burgerberaad Klimaat is nog maar net begonnen, maar het wordt nu al met de dag krankzinniger. Kops PVV 0.03
523 175 mensen gaan met elkaar keuvelen over klimaat, en hoe. Kops PVV 0.01
524 Alleen al de vraag die daarbij centraal staat, is fout. Kops PVV 0.01
525 De vraag is namelijk: hoe kunnen we als Nederland eten, spullen gebruiken en reizen op een manier die beter is voor het klimaat? Kops PVV 0.02
529 Maar wat niet bepaald goed is voor het klimaat, is de spendeerdrift van deze praatclub. Kops PVV 0.01
532 Alsof het allemaal nog niet genoeg is, heeft de voorzitter van het beraad nu al gevraagd om zes à negen ton extra. Kops PVV 0.02
535 Daarom de vraag aan de minister: is zij bereid om per direct de stekker uit dit geldverslindende klimaatcircus te trekken? Kops PVV 1.06
538 We zijn in ons land een forse slag aan het maken om ons land toekomstbestendig te maken, om onze economie te verduurzamen en om onze eigen schone energie te produceren. Hermans None 0.14
539 Dat vraagt veel van onze industrie, van ons bedrijfsleven en van mensen thuis. Hermans None 0.01
541 We gaan op een meer verantwoorde manier om met de wereld waarin we leven. Hermans None 0.01
542 We zijn bewuster bezig met hoe we in dit land met elkaar samenleven en hoe al die dingen die we hier willen doen naast elkaar kunnen bestaan. Hermans None 0.01
543 We lossen knelpunten op die bijvoorbeeld ondernemers in de weg staan en we pakken kansen door de technieken van de toekomst hier te ontwikkelen. Hermans None 29.01
544 We bouwen aan een land waarin generaties na ons ook prettig kunnen leven. Hermans None 0.01
545 We zorgen er ook voor dat we voor energie niet afhankelijk zijn. Hermans None 0.47
546 De afgelopen dagen tonen het belang daarvan nog eens aan. Hermans None 2.12
548 Ik vind het goed en ook belangrijk dat wij spreken over wat wij doen met de mensen voor wie wij het doen. Hermans None 0.01
551 Het burgerberaad is een initiatief vanuit de Kamer, waar door het vorige kabinet in overleg met de Kamer invulling aan is gegeven. Hermans None 0.02
552 Natuurlijk is het van belang, zeg ik tegen de heer Kops, dat we scherp kijken naar hoe we dat georganiseerd hebben. Hermans None 0.02
553 Al een aantal weken geleden heb ik samen met mijn collega Uitermark, de minister van Binnenlandse Zaken, kritische vragen gesteld over dat extra budget. Hermans None 0.01
557 Het is onbegrijpelijk dat de minister het gewoon staat goed te praten. Kops PVV 0.01
558 De vraag is: waarom moet dat hele beraad in hemelsnaam zo ontzettend veel geld kosten? Kops PVV 0.01
559 Wordt er soms kaviaar geserveerd of champagne geschonken? Kops PVV 0.01
560 Worden de deelnemers uitgebreid in de watten gelegd, zodat ze netjes in de klimaatpas gaan lopen? Kops PVV 0.01
563 Er worden hotelovernachtingen vergoed, net als allerhande reiskosten en vervoerskosten. Kops PVV 0.01
564 Zelfs de kinderdagopvang wordt vergoed voor ouders met jonge kinderen. Kops PVV 0.02
569 Nogmaals, kan de minister daarom onmiddellijk stoppen met dit belachelijke, geldverslindende klimaatberaad? Kops PVV 0.01
570 Ik snap de vraag van de heer Kops, maar ik trek hier echt twee dingen uit elkaar: de vorm van het burgerberaad in het algemeen en uw vragen daarover, die ik snap. Hermans None 0.02
571 Ik zal die bespreken met mijn collega en het kabinet. Hermans None 24.52
572 De kritische vragen die we erover gesteld hebben, stellen we niet voor niks. Hermans None 0.08
573 Laat ik het zo zeggen: de noodzaak van extra budget staat voor ons niet zomaar buiten kijf. Hermans None 0.01
575 Nogmaals, ik ben het met u eens dat we kritisch moeten kijken naar hoe we dat organiseren met elkaar. Hermans None 0.03
578 Het wordt steeds gekker, want wás het maar alleen praten wat daar gaat gebeuren. Kops PVV 0.01
579 Er is zelfs psychische ondersteuning aanwezig voor de deelnemers, inclusief een vertrouwenspersoon. Kops PVV 0.02
580 Deelnemers worden na afloop van een bijeenkomst opgebeld als zij daar behoefte aan hebben. Kops PVV 0.01
581 Ik vraag me echt af: wat is dit allemaal voor een gekkigheid? Kops PVV 0.01
583 Wordt de deelnemers aan die bijeenkomsten een soort klimaatangst aangepraat, of wat is het? Kops PVV 0.01
584 Het lijkt wel op een heel behandeltraject voor mensen met klimaatangst. Kops PVV 0.01
587 Daar gaan dus vele, vele miljoenen naartoe, naar die onzin. Kops PVV 1.38
588 En als we niet uitkijken, wordt het nog zes à negen ton meer. Kops PVV 0.02
589 Ik stel nogmaals de vraag: wil de minister deze gekte werkelijk in stand houden, of trekt zij onmiddellijk de stekker eruit? Kops PVV 1.65
590 Ik vind het van groot belang — en dat blijf ik vinden — dat wij hier in de politiek in gesprek gaan over wat wij aan het doen zijn met de mensen voor wie wij het doen. Hermans None 0.01
592 Ik heb in de media ook een aantal voorbeelden gelezen waarvan ik me afvraag: hm, moeten we daar belastinggeld aan uitgeven? Hermans None 0.01
593 Maar ik heb ook dingen gelezen die ik heel fatsoenlijk en normaal vind. Hermans None 0.05
594 Als je praat met de mensen voor wie je het doet en die mensen van ver komen, vind ik het gewoon netjes en fatsoenlijk dat je ze een broodje geeft. Hermans None 0.01
595 Dat hoort bij een land als wij zijn, waarin we ook over de lastige onderwerpen met elkaar in gesprek gaan. Hermans None 0.01
596 Welke mening je ook hebt over dit onderwerp, elke mening is daar vertegenwoordigd. Hermans None 17.59
599 Ik zei al dat ik kritische vragen heb gesteld over de aanvullende budgettaire claim die er ligt. Hermans None 0.02
600 Het is voor mij geen vanzelfsprekendheid dat we dat geld zomaar toekennen. Hermans None 0.01
601 Kritische vragen stellen is natuurlijk leuk, maar de minister moet er gewoon mee stoppen. Kops PVV 0.01
603 De minister heeft het over "mensen een broodje geven". Kops PVV 0.01
607 Maar het kan altijd nog erger, want wat gebeurt er allemaal bij die bijeenkomsten? Kops PVV 0.01
608 Er zijn zelfs kennisvertalers aanwezig, wat dat ook mogen zijn, die zorgen voor een inclusieve kennisoverdracht. Kops PVV 0.01
609 Er zijn verschillende werkvormen, met aandacht voor diversiteit, inclusiviteit en creativiteit. Kops PVV 0.04
611 In het kader van inclusiviteit komt alle informatie ook in het Engels, Turks en Arabisch beschikbaar. Kops PVV 0.01
617 Ik kan het daarom niet vaak genoeg herhalen: is de minister gewoon bereid om daar hier en nu de stekker uit te trekken? Kops PVV 0.01
619 De heer Kops vraagt mij om de stekker te trekken uit een gesprek dat ik voer of wij voeren — ik niet, want dat wordt namens ons gedaan — met de mensen voor wie wij het doen. Hermans None 0.02
621 Ik stop niet een gesprek met de mensen voor wie wij dit doen. Hermans None 0.01
622 Dat gesprek gaat over een heel belangrijk onderwerp, namelijk over de toekomst van ons land. Hermans None 0.01
623 Wat ik wel wil doen, wat ik al gedaan heb en blijf doen, is heel kritisch kijken naar de manier waarop we dat georganiseerd hebben. Hermans None 0.01
624 Hoe is dat door het vorige kabinet in overleg met de Kamer vormgegeven? Hermans None 0.01
625 Is dat op een manier gebeurd waarvan wij zeggen: ja, zo wordt ons belastinggeld op de beste manier uitgegeven? Hermans None 0.01
626 Ik zie ook voorbeelden voorbijkomen waarbij ik denk: hm, is dat echt nodig? Hermans None 0.1
628 Het is voor mij niet vanzelfsprekend dat dat extra geld er komt. Hermans None 0.01
629 Sterker nog, mijn basishouding is een andere: dit kan prima binnen het bestaande budget! Hermans None 0.01
630 Maar ik trek niet de stekker uit een gesprek dat ik voer met de mensen voor wie ik in de politiek zit. Hermans None 0.01
631 De mensen voor wie de minister het doet … Als we de voortgangsrapportage eens gaan lezen, dan zien we dat mensen die voor deelname waren uitgenodigd per brief 824 keer contact hebben opgenomen met het beraad. Kops PVV 0.01
632 Het ging daarbij 479 keer, dus in meer dan de helft van de gevallen, om afmelding van deelname. Kops PVV 0.02
633 Oftewel, de mensen die zijn uitgenodigd, hebben zich massaal afgemeld voor het beraad. Kops PVV 0.02
634 Zo enthousiast waren die genodigden dus helemaal niet, dus ik vraag de minister hoe representatief het klimaatberaad dan is. Kops PVV 0.04
636 Mijn conclusie is dat het hele beraad één grote farce is. Kops PVV 0.01
641 De heer Kops vraagt mij om de stekker te trekken uit een gesprek dat ik met mensen in Nederland voer die een mening hebben over het klimaatbeleid, of ze nou voor of tegen zijn of iets daartussenin. Hermans None 0.02
644 Ik vind het belangrijk om die meningen te horen over een onderwerp dat gaat over de toekomst van ons land, over onze veiligheid en over de kracht van onze economie. Hermans None 0.01
645 Meneer Eerdmans, wilt u zich niet vanuit de zaal bemoeien met de beraadslaging? voorzitter None 0.01
648 Dat was de vraag die ik stelde toen dit mij ter ore kwam. Eerdmans JA21 0.08
650 Dat is ook nu weer goed naar voren gebracht door de heer Kops. Eerdmans JA21 0.02
651 Op de vraag voor wie we dit doen, zeg ik: vooral voor D66, lijkt mij, want dit is een eenvoudige doorzetting van de lijn van het vorige kabinet. Eerdmans JA21 0.03
652 Ik heb dus ook gevraagd waarom de eerste vraag "hoe kunt u beter bijdragen aan het klimaat?" Eerdmans JA21 0.01
655 Als de minister iets anders wil doen dan D66-klimaatbeleid voeren en miljarden uitgeven aan een beraad, dat volgens mij een eenzijdig beraad is met alleen maar voorstanders van het huidige en vorige klimaatbeleid, wat is dan de meerwaarde hiervan voor deze minister? Eerdmans JA21 0.02
657 Ik raad hem aan om ook naar de feiten van de samenstelling van dit burgerberaad te kijken. Hermans None 0.01
658 Het is een brede samenstelling met alle meningen over het klimaatbeleid. Hermans None 0.01
659 Wat hier wordt voortgezet, is een initiatief dat is voortgekomen uit de Kamer. Hermans None 0.01
660 127 Kamerleden hebben indertijd voor die motie gestemd. Hermans None 0.01
661 In overleg tussen Kamer en kabinet is dit burgerberaad ingesteld. Hermans None 0.01
663 Ik ga het gesprek voortzetten met de mensen voor wie wij het doen over een onderwerp dat ons allemaal aangaat, en niet alleen ons, maar ook de toekomstige generaties. Hermans None 11.28
664 Ik zet dat wel op een normale manier voort en binnen randvoorwaarden waarvan we allemaal zeggen: ja, dit is logisch. Hermans None 0.01
665 De minister heeft zelf gezegd dat er een paar echt perverse zaken tussen zitten, zoals hotelkosten. Eerdmans JA21 0.04
666 Ook werden de vertalingen naar Arabische talen genoemd. Eerdmans JA21 0.02
667 Haal die er ten minste uit, zou ik aan de minister willen vragen. Eerdmans JA21 0.01
668 Het lijkt me duidelijk dat we dit beraad kunnen killen. Eerdmans JA21 0.01
669 Ik denk dat er zomaar een Kamermeerderheid te vinden is, met in ieder geval JA21 erbij, om deze nep-inspraak te beëindigen. Eerdmans JA21 0.02
670 Kan de minister in ieder geval zeggen dat de claim die ze nu blijkbaar voorbereidt, ambtelijk, van tafel kan? Eerdmans JA21 0.01
671 Op mijn vragen antwoordt de minister namelijk dat er een claim wordt voorbereid voor 10% tot 15% aanvullende middelen en dat doen haar eigen ambtenaren. Eerdmans JA21 0.01
672 Ik zei al: ik heb hier een aantal weken geleden samen met de minister van BZK al kritische vragen over gesteld. Hermans None 0.02
673 Ik ben ook niet overtuigd van de noodzaak van extra geld. Hermans None 0.01
674 Mijn basishouding is dat het binnen bestaande budgettaire kaders moet. Hermans None 0.01
675 Ik vind het wel zo fatsoenlijk om daar in een land als Nederland wel even op een normale manier het gesprek over aan te gaan, maar dit is mijn houding. Hermans None 0.01
676 Ook de SGP is heel kritisch op het instrument burgerberaad. Flach SGP 0.02
677 De geschiedenis van onze democratie is inmiddels 2.000 jaar oud. Flach SGP 0.02
679 We hebben hier 150 gekozen vertegenwoordigers van het volk zitten, en er zitten een heleboel kundige ambtenaren op het ministerie van de minister zelf. Flach SGP 0.01
680 We gaan nu 175 mensen die we niet kennen en niet kunnen controleren, voor miljoenen vragen om ideeën op tafel te leggen. Flach SGP 0.02
682 Mijn vraag aan de minister is: laat het feit dat je deze ondersteuning allemaal nodig hebt, niet zien dat je gaandeweg het proces tot de ontdekking komt dat het helemaal nog niet zo gek was hoe het burgerberaad was georganiseerd? Flach SGP 0.23
683 We hebben namelijk een Tweede Kamer die goed uitgerust is, die is voorzien van alle gemakken zoals die genoemd zijn, en die voor de minister uitstekend kan dienen als gesprekspartner uit het volk. Flach SGP 0.02
684 Het komt natuurlijk absoluut niet in de plaats daarvan, absoluut niet. Hermans None 0.01
686 Ik sta hier nu ook in de Tweede Kamer met u over dit burgerberaad de discussiëren en te debatteren. Hermans None 0.02
687 Dit burgerberaad is ingesteld nadat er een motie is ingediend door de Tweede Kamer. Hermans None 0.02
689 De Kamer en het toenmalige kabinet zijn met elkaar in gesprek gegaan en daar zijn de vormgeving van het burgerberaad zoals dat er nu is en de onderwerpkeuze, uit naar voren gekomen. Hermans None 0.02
690 Dat is wat ik voortzet, maar de besluiten worden natuurlijk uiteindelijk hier genomen, in het kabinet en in het debat tussen de Kamer en het kabinet. Hermans None 0.01
695 Het kabinet heeft te motiveren wat het wel of niet met een gegeven advies doet. Hermans None 0.15
696 De Kamer is de plicht aangegaan om het te bespreken. Hermans None 0.03
697 Maar de besluitvorming ligt hier in het parlement, in debat met de Kamer. Hermans None 0.01
699 Het is natuurlijk een waarheid als een koe dat hier de bevoegdheid ligt. Flach SGP 0.01
700 Tegelijkertijd worden er ook claims gedaan, in de trant van: als we deze mensen serieus willen nemen en het een kans willen geven, moeten we ook wel iets doen met de uitkomsten. Flach SGP 0.02
701 Dat soort claims worden ook al geuit vanuit het beraad zelf en uit andere kringen. Flach SGP 0.02
702 Met andere woorden, het is maar zeer de vraag of dat allemaal zo vrijblijvend is en of het beperkt blijft tot een gesprek. Flach SGP 0.01
703 Ik zou de minister in dit verband in ieder geval willen oproepen om het terug te brengen naar de nuchtere proporties van een gesprek, zoals de minister het zelf noemt. Flach SGP 0.01
704 Daar passen niet een budget en de faciliteiten van 6 miljoen of meer bij. Flach SGP 12.33
710 Forum voor Democratie is groot tegenstander van het klimaatbeleid an sich, omdat het ontzettend duur en zinloos is. De Vos FVD 15.53
711 Dat gezegd hebbende, de minister geeft meermaals aan dat zij het belangrijk vindt om de mensen voor wie zij het beleid voert, bij de totstandkoming van dat beleid te betrekken. De Vos FVD 0.02
712 Daar is Forum voor Democratie het volmondig mee eens, maar volgens mij doe je dat niet door een klimaatberaad op te richten, maar door referenda te organiseren. De Vos FVD 0.03
713 Mijn vraag is dus eigenlijk waarom de VVD, de partij van minister Hermans, het referendum heeft afgeschaft. De Vos FVD 0.02
714 Dat vind ik een beetje een verkeerde vraag, want de minister staat hier namens de Kroon en niet namens een partij. voorzitter None 0.04
715 Maar als de minister hierop wil reageren, dan kan dat. voorzitter None 0.01
716 Nee, voorzitter, dan gaan we hier in het vragenuurtje allerlei debatten door elkaar voeren. Hermans None 1.19
717 Inderdaad, ik sta hier als minister van Klimaat en Groene Groei namens het kabinet. Hermans None 0.01
718 Die vraag kunt u op elk ander moment stellen aan een van mijn … Of nee, aan een van de leden van de fractie van de VVD. Hermans None 5.19
720 Als ik naar dat vak kijk, denk ik ook nog weleens terug aan de tijd dat ik daar zat. Hermans None 0.02
723 Los van wat we allemaal vinden van het klimaatberaad — volgens mij is het goed dat mensen met elkaar in gesprek zijn en dat wij daar als politiek naar luisteren — ben ik toch echt geschrokken van de kosten. Postma NSC 0.02
724 Ik hoor de minister eigenlijk al een toezegging geven en zeggen dat ze niet geneigd is de extra kosten te honoreren. Postma NSC 0.03
725 Ik ben even heel benieuwd naar de visie van de minister. Postma NSC 0.01
726 Vindt de minister ook dat die 6 miljoen eigenlijk veel te veel is? Postma NSC 0.01
727 Ik vind 2 miljoen ook al veel, maar dit had toch ook voor een derde of een vierde daarvan gekund? Postma NSC 3.28
730 Even los van al die randvoorwaarden en al die elementen die in de krant zijn genoemd en waarover ik ook mijn wenkbrauwen fronste, snap ik ook wel dat het goed organiseren van zo'n burgerberaad wel iets kost, evenals het goed selecteren van een representatieve selectie van deelnemers. Hermans None 15.75
731 Maar ik ben niet voor niks kritisch op aanvullend budget. Hermans None 0.88
732 Wij waren dat al, maar dat ben ik niet minder geworden in de afgelopen dagen. Hermans None 0.02
733 Dat is precies de reden waarom ik samen met de minister van BZK hierover vragen heb gesteld. Hermans None 0.01
734 Wij zijn zeker niet overtuigd van de noodzaak van extra budget. Hermans None 0.01
735 Het valt me toch op dat partijen die populisme hoogtij laten vieren niet naar het volk willen luisteren wanneer hun wordt gevraagd om met elkaar in gesprek te gaan over een onderwerp als energietransitie, dat iedereen aangaat. Rooderkerk D66 0.77
736 Ook BBB zegt online, wat dan kennelijk wel een plek is waar ze naar het volk luisteren: stop er maar mee. Rooderkerk D66 0.03
737 Ik zou ze dan willen omdopen in Bang voor de Burger Beweging. Rooderkerk D66 0.01
739 Er zijn nu al 175 mensen met elkaar bezig in gesprek te gaan, met heel veel verschillende meningen over dit onderwerp. Rooderkerk D66 0.02
740 Gaat de minister ervoor zorgen dat dit doorgaat en neemt zij de uitkomsten van dit gesprek serieus? Rooderkerk D66 0.01
741 Ik heb volgens mij meermaals gezegd dat ik dit gesprek niet ga stoppen. Hermans None 0.15
742 Ik ga een gesprek met de mensen in Nederland, voor wie wij bezig zijn met deze energietransitie, niet stoppen. Hermans None 0.12
743 Ik kijk wel serieus naar de kosten die ermee gemoeid zijn. Hermans None 0.01
744 Wij hebben met elkaar afgesproken dat wij als kabinet, als er straks een advies ligt — nogmaals, dat is niet een bindend advies, zeg ik ook tegen de heer Flach — een plicht hebben om te motiveren waarom we iets wel of niet overnemen. Hermans None 0.03
745 De Kamer heeft de plicht op zich genomen om het advies te bespreken. Hermans None 0.15
746 Ik denk dat dit past bij hoe het is vormgegeven tussen Kamer en kabinet. Hermans None 0.01
747 Het vorige kabinet is ermee begonnen en dit kabinet is ermee doorgegaan. Hermans None 0.02
748 Op die manier doen we recht aan wat we hebben afgesproken. Hermans None 0.01
749 Het is goed om te horen dat de minister ervoor staat dat dit gewoon doorgaat, maar ik vind "met elkaar erover spreken in het kabinet" nog wel wat zwakjes klinken. Rooderkerk D66 2.93
750 Er zijn 175 mensen die er tijd en energie in steken om met elkaar in gesprek te gaan. Rooderkerk D66 0.01
751 Vervolgens krijgen zij allerlei geluiden over zich heen, ook vanuit de Kamer. Rooderkerk D66 0.01
753 Dus nogmaals echt mijn vraag aan de minister: neemt zij dan ook de uitkomsten daarvan serieus? Rooderkerk D66 0.01
754 Als je de motiveringsplicht op je neemt, moet je er serieus naar kijken en motiveren waarom je wel of niet iets met die adviezen doet. Hermans None 0.01
756 Dus dat is wat ik hier tegen mevrouw Rooderkerk kan zeggen. Hermans None 0.02
757 Het burgerberaad wordt heel vaak weggezet als een elitair iets. Koekkoek Volt 0.01
758 Alleen een rijk deel van de bevolking zou daaraan kunnen meedoen, met één mening. Koekkoek Volt 0.01
760 Ik wil eigenlijk de volgende vraag aan de minister stellen. Koekkoek Volt 0.01
761 Stel nu dat die reisbewegingen, die overnachtingen of die kinderopvang niet op een of andere manier gefaciliteerd zouden worden. Koekkoek Volt 0.01
762 Zou dan iedereen in Nederland nu nog kunnen meedoen en zou het burgerberaad dan een afspiegeling zijn van iedereen in Nederland? Koekkoek Volt 0.01
763 Het is natuurlijk moeilijk om daar vanaf deze plek zomaar antwoord op te geven. Hermans None 0.01
764 Ik weet niet exact hoe de selectie heeft plaatsgevonden. Hermans None 0.78
765 Er nemen nu mensen deel aan dit burgerberaad vanuit het hele land. Hermans None 0.02
767 Je moet mensen wel in staat stellen om dat te doen. Hermans None 0.01
768 Als dat niet zou zou zijn gebeurd, kan ik mij voorstellen dat er bepaalde groepen zouden zijn afgevallen. Hermans None 0.01
769 Maar dat durf ik ook niet met zekerheid te zeggen, omdat ik natuurlijk niet exact weet wie zich hadden aangemeld en wie er zijn afgevallen en om welke redenen. Hermans None 9.72
771 Ik snap dat de minister zegt "een als-dansituatie kan ik niet helemaal uitklaren", maar we zijn natuurlijk niet het eerste land dat dit georganiseerd heeft. Koekkoek Volt 3.04
773 We hebben geleerd van andere landen die een burgerberaad hebben georganiseerd, neem ik aan. Koekkoek Volt 0.03
774 Is er ook meegenomen dat je een zo wijd mogelijk net uitgooit, zodat je een zo divers mogelijk publiek in het burgerberaad hebt? Koekkoek Volt 0.01
776 er is echt in omringende landen gekeken naar: hoe doe je nou die selectie om tot een representatieve groep te komen? Hermans None 0.02
777 Dit burgerberaad is natuurlijk een initiatief vanuit de Kamer en het kabinet. Kröger GroenLinks-PvdA 0.01
778 Het is juist bedoeld om stevig borging te geven aan het klimaatbeleid. Kröger GroenLinks-PvdA 0.01
779 Het is in die zin een uitermate democratisch instrument. Kröger GroenLinks-PvdA 0.01
780 Ik vind het eigenlijk bizar om dan te horen dat de grootste partij van deze regeringscoalitie dit gewoon onderuit kan schoffelen en andere partijen hier verontwaardigd zijn, terwijl ze mee hebben gestemd over moties over het burgerberaad. Kröger GroenLinks-PvdA 34.21
783 Wij hebben als Kamer tien randvoorwaarden meegegeven aan het burgerberaad. Kröger GroenLinks-PvdA 0.01
784 Een ervan was representativiteit en het daarvoor ter beschikking stellen van de middelen. Kröger GroenLinks-PvdA 0.79
785 Zoiets als kinderopvang of reiskostenvergoeding is dan toch gewoon iets wat je goed moet regelen? Kröger GroenLinks-PvdA 0.01
786 Daar moet deze minister dan toch gewoon pal voor gaan staan? Kröger GroenLinks-PvdA 0.01
787 Er zijn inderdaad tien randvoorwaarden tussen Kamer en kabinet overeengekomen. Hermans None 0.02
788 Daar hoort ook bij dat je in de organisatie een aantal dingen organiseert om dat netjes en fatsoenlijk voor elkaar te krijgen. Hermans None 0.01
789 Ik gebruikte het voorbeeld van het broodje, maar ook de reiskosten om van A naar B te komen, horen daar wat mij betreft bij. Hermans None 0.01
790 Ik ben blij dat de minister aangeeft dat het eigenlijk binnen dit budget zou moeten. Vermeer BBB 0.44
791 Wat ons betreft stoppen we er direct mee, maar dat is een andere discussie. Vermeer BBB 0.01
793 Hoe kan iemand die een tolk nodig heeft door de eerste vragenlijst en selectie gekomen zijn? Vermeer BBB 0.01
794 Voor zover ik weet, is er één keer een tolk ingezet om een brochure te vertalen en is er daarna geen gebruik meer van gemaakt. Hermans None 0.02
796 Van de paar getoonde deelnemers in de publiekscampagne was minimaal één deelnemer politiek actief. Vermeer BBB 0.01
797 Bent u bereid aan de Kamer mee te delen hoeveel deelnemers in de afgelopen drie jaar een actieve rol gespeeld hebben binnen een politieke partij of een klimaatactivistische organisatie, of welke belanghebbende zijn in de windmolen- of zonnepanelensector? Vermeer BBB 0.01
798 De selectie van het burgerberaad heeft helemaal onafhankelijk van het kabinet plaatsgevonden. Hermans None 0.02
799 Volgens mij is in de eerste voortgangsrapportage al het een en ander vermeld over de achtergrond van de deelnemers. Hermans None 0.02
800 Zonder in privacydingen te treden, waar we natuurlijk niet in mogen treden, kan ik nagaan of daar in de volgende voortgangsrapportage, die vanuit het burgerberaad zelf komt, nog wat meer aandacht aan kan worden besteed. Hermans None 11.02
804 De vergadering wordt van 15.09 uur tot 15.15 uur geschorst. voorzitter None 0.01
806 Ik deel aan de Kamer mee dat het volgende lid zich heeft afgemeld: Ouwehand. voorzitter None 0.02
807 Deze mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen. voorzitter None 0.01
808 Ik stel vast dat we heel veel onbeantwoorde schriftelijke vragen hebben. voorzitter None 0.01
810 Daarom ga ik na het voorjaarsreces een speciaal moment prikken in de agenda voor een mondeling vragenmoment, waar ik de bewindspersonen die nu weigeren al die vragen een beetje bijtijds te beantwoorden, hier van harte uitnodig, zodat we die vragen gewoon mondeling kunnen doornemen. voorzitter None 0.04
812 Er staan er nu meer dan 30 die al meer dan zes weken op beantwoording wachten. voorzitter None 0.01
813 Dat wordt dus nog een hele zit als we hier dan 30 bewindspersonen hebben, maar het wordt wel gezellig. voorzitter None 0.02
814 De heer Vermeer stelt voor om het volgende week te doen, maar dat gaat me iets te ver. voorzitter None 0.02
818 Daarom begin ik met een prachtig gedicht over het voorjaar. voorzitter None 0.09
820 Het is een gedicht van Jan Campert, die u kent als dichter van Het lied der achttien dooden. voorzitter None 0.02
821 Verzetsman, om het leven gekomen in een concentratiekamp. voorzitter None 0.2
822 Hij is natuurlijk ook bekend als de vader van Remco Campert. voorzitter None 0.01
824 De lente nadert en daarmee de lieve dromen; het licht blinkt op het koel en vochtig gras. voorzitter None 8.65
825 Ik meen hieraan kan toch geen sterveling ontkomen, alles wordt weer gelijk het altijd was. voorzitter None 0.01
826 De paarlemoeren lucht, de broze wiegel-twijgen en na den regen het geuren van den grond, de luwe voorjaarswind en het verrukte stijgen der sterren aan het doorzichtig hemelrond. voorzitter None 0.04
827 Men kan zich daaromtrent bezwaarlijk meer vergissen, want het ontvanklijk hart kent zijn bestemden tijd. voorzitter None 0.01
828 Het heeft een winter lang de warmte moeten missen, waarnaar het hunkert, en het weet zich thans bereid. voorzitter None 0.02
830 Ik stel voor zo dadelijk ook te stemmen over: Ik geef graag het woord aan de heer Kisteman van de fractie van de VVD voor een huishoudelijke mededeling. voorzitter None 0.01
832 Ik zou graag willen voorstellen de stemmingen onder punt 12, over de Instellingswet Adviescollege toetsing regeldruk, uit te stellen tot de eerste week na het reces. Kisteman VVD 0.05
833 Graag zou ik voor die stemmingen een brief willen ontvangen van het kabinet, met een duidelijke toelichting op de appreciaties van de amendementen. Kisteman VVD 0.01
840 Ik heb één motie onder punt 13, de stemmingen over moties ingediend bij de Instellingswet Adviescollege toetsing regeldruk, waarvan ik heb gezegd: als er een amendement wordt aangenomen, dan trek ik die motie in. Sneller D66 0.02
841 Het lijkt me daarom beter om die motie aan te houden. Sneller D66 0.01
844 Op verzoek van de heer Sneller stel ik voor zijn motie (36450, nr. voorzitter 36450, nr. 40 0.01
847 Dan geef ik graag het woord aan de heer Flach van de Staatkundig Gereformeerde Partij. voorzitter None 0.16
850 Op verzoek van de heer Flach stel ik voor zijn motie (31239, nr. voorzitter 31239, nr. 414 0.01
857 Politiek is meerderheden zoeken en soms lukt dat net niet. Ceder ChristenUnie 0.01
858 Daarom zou ik graag onder punt 9, de stemmingen over moties ingediend bij het tweeminutendebat Vreemdelingen- en asielbeleid, de motie op stuk nr. Ceder ChristenUnie 44.04
862 Op verzoek van de heer Ceder stel ik voor zijn motie (19637, nr. voorzitter None 0.01
867 Op verzoek van de heer Erkens stel ik voor zijn motie (31239, nr. voorzitter 31239, nr. 405 0.01
873 56) is in die zin gewijzigd dat zij thans luidt: Zij krijgt nr. voorzitter 36600-XVII, nr. 56 0.01
883 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP en het CDA voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
887 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA en JA21 voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
889 Het had bij de vorige motie bij Volt wél moeten zijn. Dassen Volt 0.02
898 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA en de VVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
902 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie en het CDA voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
906 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD en BBB voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
909 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
912 Ik constateer dat de leden van de fracties van NSC, de SGP, de VVD, BBB, JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
916 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie en het CDA voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat de uitslag bij handopsteken niet kan worden vastgesteld. voorzitter None 0.03
921 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie en het CDA voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat de uitslag bij handopsteken niet kan worden vastgesteld. voorzitter None 0.03
926 Op verzoek van de heer Bamenga stel ik voor zijn motie (36600-XVII, nr. voorzitter None 0.01
932 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie, de SGP en het CDA voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
936 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie, de SGP en het CDA voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
937 In stemming komt de motie-De Korte (36600-XVII, nr. voorzitter None 0.01
939 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, de VVD, BBB, JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
943 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66 en het CDA voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
944 In stemming komt de motie-Beckerman/Dobbe (36600-XVII, nr. voorzitter None 0.01
946 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie en het CDA voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
947 In stemming komt de motie-Boswijk/Hirsch (36600-XVII, nr. voorzitter None 0.01
949 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP en het CDA voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
953 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie en het CDA voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
955 In stemming komt het nader gewijzigde amendement-Diederik van Dijk/Van Zanten (stuk nr. de stemmingen Archiefwet 20.. 0.01
957 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SGP, BBB en FVD voor dit nader gewijzigde amendement hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat het is verworpen. voorzitter None 0.03
958 Ik stel vast dat door de verwerping van dit nader gewijzigde amendement de overige op stuk nr. voorzitter None 0.02
959 30 voorkomende nader gewijzigde amendementen als verworpen kunnen worden beschouwd. voorzitter None 0.02
960 In stemming komt het gewijzigde amendement-Van Vroonhoven/Mohandis (stuk nr. voorzitter None 0.01
962 Ik constateer dat dit gewijzigde amendement met algemene stemmen is aangenomen. voorzitter None 0.02
963 In stemming komt het gewijzigde amendement-Mohandis c.s. voorzitter None 0.01
966 Ik constateer dat dit gewijzigde amendement met algemene stemmen is aangenomen. voorzitter None 0.02
967 In stemming komt het amendement-Diederik van Dijk c.s. voorzitter None 0.01
970 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, de PvdD, DENK, NSC, de SGP, BBB, JA21, FVD en de PVV voor dit amendement hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat het is aangenomen. voorzitter None 0.03
973 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, de ChristenUnie en FVD voor dit amendement hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat het is verworpen. voorzitter None 0.03
974 In stemming komt het gewijzigde amendement-Van Vroonhoven/Koops (stuk nr. voorzitter None 0.01
976 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor dit gewijzigde amendement hebben gestemd en de leden van de fractie van de SGP ertegen, zodat het is aangenomen. voorzitter None 0.03
977 In stemming komt het wetsvoorstel, zoals op onderdelen gewijzigd door de aanneming van het gewijzigde amendement-Van Vroonhoven/Mohandis (stuk nr. voorzitter None 0.01
982 26) en het gewijzigde amendement-Van Vroonhoven/Koops (stuk nr. voorzitter None 0.01
984 Ik constateer dat dit wetsvoorstel met algemene stemmen is aangenomen. voorzitter None 0.02
986 In stemming komt de motie-Van der Velde (35968, nr. de stemmingen over moties Archiefwet 20.. 0.01
988 Ik constateer dat de leden van de fracties van Volt, NSC, de SGP, het CDA, BBB, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
989 In stemming komt de motie-Van der Velde (35968, nr. voorzitter None 0.01
991 Ik constateer dat de leden van de fracties van BBB, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
995 Ik constateer dat deze motie met algemene stemmen is aangenomen. voorzitter None 0.02
999 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1000 In stemming komt de motie-Beckerman/Mohandis (35968, nr. voorzitter None 0.01
1002 Ik constateer dat deze motie met algemene stemmen is aangenomen. voorzitter None 0.02
1005 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, de ChristenUnie en de SGP voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1007 In stemming komt het amendement-Van Haasen (stuk nr. de stemmingen Wet bescherming tegen discriminatie op de BES 0.01
1009 Ik constateer dat de leden van de fracties van FVD en de PVV voor dit amendement hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat het is verworpen. voorzitter None 0.04
1013 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB en FVD voor dit amendement hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat het is aangenomen. voorzitter None 0.02
1014 In stemming komt het wetsvoorstel, zoals op onderdelen gewijzigd door de aanneming van het amendement-White c.s. voorzitter None 0.01
1017 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, het CDA, de VVD, BBB en JA21 voor dit wetsvoorstel hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat het is aangenomen. voorzitter None 0.02
1021 Ik constateer dat de leden van de fracties van JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.04
1022 In stemming komt de motie-Van Haasen/Deen (36551, nr. voorzitter None 0.01
1024 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SGP, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1026 Op verzoek van mevrouw Podt stel ik voor haar motie (19637, nr. voorzitter 19637, nr. 3354 0.01
1029 We beginnen met een stemverklaring van mevrouw Rajkowski van de fractie van de VVD. voorzitter None 0.02
1032 De VVD staat voor een streng asielbeleid dat Nederland kan dragen: opvang voor echte vluchtelingen, maar streng beleid ten aanzien van mensen die hier niet horen of overlast veroorzaken. Rajkowski VVD 0.02
1033 Tijdens beide debatten van vorige week heeft de minister de VVD toegezegd dat er een ruimere compensatie komt voor ondernemers en dat overlastgevende asielzoekers worden vastgezet. Rajkowski VVD 0.03
1035 Die zijn ongedekt, ontijdig, of helpen ons niet om ons doel van een streng asielbeleid te bereiken. Rajkowski VVD 48.31
1040 Als laatste nog een stemverklaring over de motie op stuk nr. Rajkowski VVD 0.01
1042 De VVD deelt niet de uitspraken die in het debat zijn gedaan door de PVV. Rajkowski VVD 0.12
1043 We stemmen echter niet over uitspraken van Kamerleden. Rajkowski VVD 0.02
1047 Dan de heer Boomsma van de fractie van Nieuw Sociaal Contract. voorzitter None 0.01
1049 Ik heb een stemverklaring over de motie op stuk nr. Boomsma NSC 0.01
1051 Onder normale omstandigheden is het duidelijk dat als mensen hier asiel hebben gekregen en vervolgens op vakantie teruggaan, ze hun asielvergunning verliezen. Boomsma NSC 3.39
1052 In Syrië is het nu met de val van Assad zo snel veranderd en zo onduidelijk dat wij het logisch vinden dat mensen voor korte tijd de kans krijgen om met één persoon per gezin terug te keren om te kijken hoe het daar is. Boomsma NSC 0.05
1053 We denken ook dat dit gaat bijdragen aan de terugkeer van meer Syriërs. Boomsma NSC 0.01
1055 In stemming komt de motie-Eerdmans/Diederik van Dijk (19637, nr. Boomsma NSC 0.01
1057 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, de PvdD, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1058 In stemming komt de motie-Eerdmans/Rajkowski (19637, nr. voorzitter None 0.01
1060 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1063 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, NSC, de ChristenUnie, de SGP, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1066 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SGP, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1070 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD en BBB voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1073 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie en BBB voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1074 In stemming komt de motie-Piri/Bontenbal (19637, nr. voorzitter None 0.01
1076 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP en het CDA voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1079 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66 en de ChristenUnie voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1082 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD en BBB voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1085 Ik constateer dat de leden van de fracties van GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt en D66 voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1086 In stemming komt de motie-Diederik van Dijk/Podt (19637, nr. voorzitter None 0.01
1088 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD en BBB voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1091 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, BBB, JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1094 Ik constateer dat de leden van de fracties van BBB, JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1098 Ik constateer dat de leden van de fracties van de ChristenUnie, de SGP, het CDA, BBB, JA21 en FVD voor dit amendement hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat het is verworpen. voorzitter None 0.03
1099 In stemming komt het gewijzigde amendement-Flach (stuk nr. voorzitter None 0.01
1101 Ik constateer dat de leden van de fracties van DENK, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor dit gewijzigde amendement hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat het is aangenomen. voorzitter None 0.03
1102 Ik stel vast dat door de aanneming van dit gewijzigde amendement het andere op stuk nr. voorzitter None 0.02
1103 21 voorkomende gewijzigde amendement als aangenomen kan worden beschouwd. voorzitter None 0.01
1104 In stemming komt het nader gewijzigde amendement-Van der Lee/Aukje de Vries (stuk nr. voorzitter None 0.01
1106 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor dit nader gewijzigde amendement hebben gestemd en de leden van de fractie van het CDA ertegen, zodat het is aangenomen. voorzitter None 0.03
1107 Ik stel vast dat door de aanneming van dit nader gewijzigde amendement het andere op stuk nr. voorzitter None 0.02
1108 14 voorkomende nader gewijzigde amendement als aangenomen kan worden beschouwd. voorzitter None 0.01
1109 In stemming komt het amendement-Idsinga/Six Dijkstra (stuk nr. voorzitter None 0.01
1111 Ik constateer dat de leden van de fracties van DENK, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, BBB, JA21 en FVD voor dit amendement hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat het is verworpen. voorzitter None 0.03
1112 Ik stel vast dat door de verwerping van dit amendement de overige op stuk nr. voorzitter None 0.02
1113 23 voorkomende amendementen als verworpen kunnen worden beschouwd. voorzitter None 0.02
1116 Ik constateer dat dit amendement met algemene stemmen is aangenomen. voorzitter None 0.02
1117 In stemming komt het wetsvoorstel, zoals op onderdelen gewijzigd door de aanneming van de gewijzigde amendementen-Flach (stuk nrs. voorzitter None 0.01
1118 21, I en II), de nader gewijzigde amendementen-Van der Lee/Aukje de Vries (stuk nrs. voorzitter None 0.01
1121 Ik constateer dat dit wetsvoorstel met algemene stemmen is aangenomen. voorzitter None 0.02
1125 10 willen wij geacht worden voor te hebben gestemd. Van Baarle DENK 0.01
1127 te weten: (Zie wetgevingsoverleg van 10 februari 2025.) de stemmingen over moties Wijzigingswet beperking toegang UBO-registers 1.6
1128 In stemming komt de motie-Six Dijkstra/Idsinga (36584, nr. de stemmingen over moties Wijzigingswet beperking toegang UBO-registers 0.01
1130 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, DENK, Volt, NSC, de ChristenUnie, de SGP, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1131 In stemming komt de motie-Aukje de Vries (36584, nr. voorzitter None 0.01
1133 Ik constateer dat deze motie met algemene stemmen is aangenomen. voorzitter None 0.02
1134 In stemming komt de motie-Aukje de Vries (36584, nr. voorzitter None 0.01
1136 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1140 Ik constateer dat de leden van de fracties van DENK, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1143 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van de PVV ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1146 Nu de stemmingen onder punt 12 van de stemmingslijst, over de Instellingswet Adviescollege regeldruk, op verzoek van collega Kisteman zijn uitgesteld, is het ook wel netjes als ik de motie op stuk nr. Grinwis ChristenUnie 0.02
1147 35 onder punt 13, over moties ingediend bij de Instellingswet Adviescollege toetsing regeldruk, aanhoud. Grinwis ChristenUnie 0.01
1148 Die stemming was afhankelijk van een amendement dat wel of niet zou worden aangenomen. Grinwis ChristenUnie 0.01
1151 Op verzoek van de heer Grinwis stel ik voor zijn motie (36450, nr. voorzitter 36450, nr. 35 0.01
1158 37) is in die zin gewijzigd dat zij thans luidt: Zij krijgt nr. voorzitter 36450, nr. 37 0.01
1166 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van de PvdD ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1167 In stemming komt de motie-Grinwis/Inge van Dijk (36450, nr. voorzitter None 0.01
1169 Ik constateer dat de leden van de fracties van GroenLinks-PvdA, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1170 In stemming komt de gewijzigde motie-Kisteman (36450, nr. voorzitter None 0.01
1174 Ik constateer dat de leden van de fracties van GroenLinks-PvdA, Volt, D66, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21 en FVD voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1177 Ik constateer dat de leden van de fracties van GroenLinks-PvdA, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1181 Ik constateer dat de leden van de fracties van DENK, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1184 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van de PvdD ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1187 Ik constateer dat de leden van de fracties van DENK, NSC, de ChristenUnie, de SGP, de VVD, BBB, JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1189 In stemming komt de motie-Meulenkamp (36600-XXII, nr. de stemmingen over moties None 0.01
1191 Ik constateer dat de leden van de fracties van GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, de VVD, BBB en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1194 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, BBB en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1196 In stemming komt de motie-Grinwis/Welzijn (32847, nr. de stemmingen over moties None 0.01
1198 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, BBB en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1202 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1206 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt en de ChristenUnie voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1207 In stemming komt de motie-Beckerman/De Hoop (32847, nr. voorzitter None 0.01
1209 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie en het CDA voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1210 In stemming komt de motie-Beckerman/El Abassi (32847, nr. voorzitter None 0.01
1212 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66 en de ChristenUnie voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1215 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie, de SGP, de VVD, BBB, JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1219 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van NSC ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1223 Ik constateer dat de leden van de fracties van GroenLinks-PvdA, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1227 Ik constateer dat de leden van de fracties van DENK, NSC, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1231 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van D66 ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1235 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van de PvdD ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1239 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de fractie van JA21 ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1243 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie, de SGP, het CDA en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1247 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1251 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1255 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van GroenLinks-PvdA ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1256 In stemming komt de motie-Peter de Groot (32847, nr. voorzitter None 0.01
1258 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, DENK, Volt, D66, de VVD, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1262 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van FVD ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1266 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1270 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1273 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK en Volt voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1276 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt en de ChristenUnie voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1279 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, DENK, JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1283 Ik constateer dat deze motie met algemene stemmen is aangenomen. voorzitter None 0.02
1284 In stemming komt de motie-Heutink/Olger van Dijk (29893, nr. voorzitter None 0.01
1286 Ik constateer dat deze motie met algemene stemmen is aangenomen. voorzitter None 0.02
1289 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, de VVD, BBB, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1292 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie, JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1295 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK en de ChristenUnie voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1298 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie, de SGP, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1301 3370) is in die zin gewijzigd dat zij thans is ondertekend door de leden Podt, Piri, Van Nispen, Boomsma, Diederik van Dijk, Eerdmans, Koekkoek, Bontenbal, Ceder en Van der Plas. voorzitter 19637, nr. 3370 0.01
1307 3374) is in die zin gewijzigd dat zij thans is ondertekend door de leden Eerdmans en Veltman, en luidt: Zij krijgt nr. voorzitter 19637, nr. 3370 0.01
1311 Ik stel vast dat wij nu over deze gewijzigde moties kunnen stemmen. voorzitter 19637, nr. 3370 0.01
1315 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP en het CDA voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1316 In stemming komt de motie-Ceder/Diederik van Dijk (19637, nr. voorzitter None 0.01
1318 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB en JA21 voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1324 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, BBB, JA21 en FVD voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1328 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66 en de ChristenUnie voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1331 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP en de PvdD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1334 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD en BBB voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1335 In stemming komt de gewijzigde motie-Eerdmans/Veltman (19637, nr. voorzitter None 0.01
1339 Ik constateer dat de leden van de fracties van NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1342 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SGP, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1346 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1350 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1351 In stemming komt de motie-Diederik van Dijk/Van der Plas (19637, nr. voorzitter None 0.01
1353 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, DENK, D66, de ChristenUnie, de SGP, BBB, JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1354 In stemming komt de motie-Diederik van Dijk/Van der Plas (19637, nr. voorzitter None 0.01
1356 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, Volt, D66, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1359 Ik constateer dat de leden van de fracties van JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1362 Ik constateer dat de leden van de fracties van JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1364 In stemming komt de gewijzigde motie-Van Eijk (31934, nr. de stemming over een aangehouden motie None 0.01
1366 Ik constateer dat de leden van de fracties van D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1368 In stemming komt de motie-Paternotte/Van Campen (21501-02, nr. de stemmingen over moties None 0.01
1370 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD en BBB voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1374 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD en BBB voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1375 In stemming komt de motie-Van Campen/Klaver (21501-02, nr. voorzitter None 0.01
1377 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, het CDA, de VVD en BBB voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1379 Op verzoek van mevrouw Hirsch stel ik voor haar motie (21501-02, nr. voorzitter 21501-02, nr. 3048 0.01
1382 Aangezien de motie-Hirsch/Paternotte (21501-02, nr. voorzitter 21501-02, nr. 3049 0.01
1383 3049) is ingetrokken, maakt zij geen onderwerp van behandeling meer uit. voorzitter 21501-02, nr. 3049 0.02
1386 3046) is in die zin gewijzigd dat zij thans is ondertekend door de leden Paternotte, Piri, Boswijk, Ceder, Teunissen en Dassen. voorzitter 21501-02, nr. 3049 0.01
1392 3047) is in die zin gewijzigd dat zij thans luidt: Zij krijgt nr. voorzitter 21501-02, nr. 3049 0.01
1396 Ik stel vast dat wij nu over deze gewijzigde moties kunnen stemmen. voorzitter 21501-02, nr. 3049 0.01
1399 Ik heb een stemverklaring over de motie op stuk nr. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
1401 Mijn fractie vindt het onverantwoord om bij voorbaat uit te sluiten dat Nederlandse militairen mogelijk een rol spelen bij de naleving van een bestand in Oekraïne. Piri GroenLinks-PvdA 50.3
1402 Maar het is ook erg voorbarig om vooruit te lopen op de uitkomst van onderhandelingen die nog niet eens gestart zijn en om al een carte blanche te geven voor Nederlandse militaire inzet zonder te weten met welk mandaat, met welke partners en met welk doel, en zonder een gedegen risico-inschatting. Piri GroenLinks-PvdA 0.04
1403 Een discussie over de inzet van de mannen en vrouwen van onze krijgsmacht dient uiterst zorgvuldig gevoerd te worden. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
1405 De reden dat wij toch voorstemmen, is dat wij het kabinet steunen in de gesprekken die nu met de Europese leiders worden gevoerd over de opties om geloofwaardige veiligheidsgaranties te bieden aan Oekraïne zonder vooruit te willen lopen op de uitkomsten ervan. Piri GroenLinks-PvdA 0.03
1408 In stemming komt de gewijzigde motie-Paternotte c.s. voorzitter None 0.01
1413 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, Volt, D66, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD en JA21 voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1414 In stemming komt de gewijzigde motie-Paternotte/Van Campen (21501-02, nr. voorzitter None 0.01
1418 Ik constateer dat de leden van de fracties van GroenLinks-PvdA, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD en JA21 voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1422 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1425 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP en het CDA voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1426 In stemming komt de motie-Kahraman/Van Campen (21501-02, nr. voorzitter None 0.01
1428 Ik constateer dat de leden van de fracties van GroenLinks-PvdA, de PvdD, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB en JA21 voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.02
1429 In stemming komt de motie-Van Baarle (21501-02, nr. voorzitter None 0.01
1431 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt en D66 voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1432 In stemming komt de motie-Van Baarle (21501-02, nr. voorzitter None 0.01
1434 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie en het CDA voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1435 In stemming komt de motie-Van Campen/Kahraman (21501-02, nr. voorzitter None 0.01
1437 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van FVD ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1441 3382 (19637) wil de SGP geacht worden vóór te hebben gestemd. Diederik van Dijk SGP 0.02
1447 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA en de PvdD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.03
1449 In stemming komt de motie-Dassen/Boswijk (28676, nr. de stemming over een aangehouden motie None 0.01
1451 Ik constateer dat de leden van de fracties van GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1455 1257 (32847) worden wij geacht ook vóór te hebben gestemd. Van Baarle DENK 0.01
1461 23) is in die zin gewijzigd dat zij thans luidt: Zij krijgt nr. voorzitter 36600-XVII, nr. 23 0.01
1471 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, het CDA en de VVD voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.03
1473 Ik schors een enkel ogenblik en dan gaan wij over tot de regeling van werkzaamheden. voorzitter None 0.01
1476 Op de tafel van de Griffier ligt een lijst van ingekomen stukken. voorzitter None 0.01
1477 Op die lijst staan voorstellen voor de behandeling van deze stukken. voorzitter None 0.01
1478 Als voor het einde van de vergadering daartegen geen bezwaar is gemaakt, neem ik aan dat daarmee wordt ingestemd. voorzitter None 0.01
1482 Ik stel voor toe te voegen aan de agenda het tweeminutendebat Verdienvermogen van Nederland (CD d.d. voorzitter None 0.01
1483 13/02), met als eerste spreker het lid Thijssen van GroenLinks-Partij van de Arbeid. voorzitter None 0.01
1484 Overeenkomstig de voorstellen van de voorzitter wordt besloten. voorzitter None 0.01
1485 Dan geef ik graag in de regeling het woord aan de heer Van Baarle van de fractie van DENK. voorzitter None 0.01
1488 Onderzoeken over moskeeën belandden zonder dat mensen dit wisten bij de AIVD. Van Baarle DENK 99.99
1489 Dit ging over gegevens van tientallen moslims uit Ede en Veenendaal. Van Baarle DENK 0.03
1490 De gemeente Almere was ernstig nalatig bij het beschermen van de grondrechten van moslims vanwege infiltratieonderzoek in de lokale moskee, zegt de lokale ombudsman. Van Baarle DENK 99.6
1491 Over Delft oordeelde de rechter dat het aannemelijk is dat geheim onderzoek naar een moskee inbreuk maakte op mensenrechten. Van Baarle DENK 99.98
1492 In de afgelopen weken werd pijnlijk duidelijk dat de nasleep van de illegale surveillance van moskeeën een enorme impact heeft op de samenleving. Van Baarle DENK 0.09
1493 Mensen voelen zich geschoffeerd en willen weten wat de overheid ze heeft aangedaan. Van Baarle DENK 0.01
1495 Daarom willen wij hier, na de beantwoording van schriftelijke vragen die zijn gesteld, zo snel mogelijk een debat over voeren met de minister van Binnenlandse Zaken. Van Baarle DENK 0.07
1497 We gaan bekijken of daar een meerderheid voor bestaat. voorzitter None 0.09
1505 Geen steun voor het debat, maar we willen ook wel graag het rapport zien, dus we doen het verzoek aan de regering om dat aan ons door te geleiden. Van Waveren NSC 0.07
1509 Mensenrechten geschonden, moskeeën illegaal bespioneerd maar geen debat. Van Baarle DENK 0.02
1513 Dan mevrouw Tseggai, GroenLinks-Partij van de Arbeid. voorzitter None 0.01
1515 Vorige week kwam de staatscommissie tegen discriminatie en racisme met een indringend rapport over discriminatie in de publieke dienstverlening. Tseggai GroenLinks-PvdA 0.01
1516 Ik denk dat het om meerdere redenen goed is om hier snel met het kabinet over in debat te gaan, want dit soort conclusies moeten we niet normaal gaan vinden. Tseggai GroenLinks-PvdA 0.01
1517 We willen allemaal een nieuwe toeslagenaffaire voorkomen. Tseggai GroenLinks-PvdA 0.01
1518 Daarvoor is het van cruciaal belang dat we discriminerend overheidshandelen te lijf gaan. Tseggai GroenLinks-PvdA 0.01
1520 Daarom graag een debat met minister-president Schoof, minister Uitermark en staatssecretaris Nobel, en graag een kabinetsreactie op het rapport. Tseggai GroenLinks-PvdA 0.04
1523 Het gaat over racisme en discriminatie binnen de overheid. Kostić PvdD 0.02
1526 Als we het hier in de plenaire zaal, zeer terecht, hebben over antisemitisme, moet het ook over racisme en discriminatie in brede zin gaan. Kostić PvdD 0.02
1536 Laten we eerst wachten tot het hele rapport van de staatscommissie er is. Van Waveren NSC 0.02
1539 We hebben net juist een debat dat over twee weken zou plaatsvinden mede op verzoek van mevrouw Tseggai vervroegd, waardoor dit nu niet samenvalt. Rajkowski VVD 0.03
1540 Ik zou zeggen: eerst een brief en daarna kunnen we altijd in een commissiedebat nog verder debatteren. Rajkowski VVD 0.01
1542 We hebben met elkaar een staatscommissie ingesteld over het belangrijke onderwerp discriminatie en racisme, die met een rapport komt. Van Baarle DENK 0.01
1548 Ik kan me van harte aansluiten bij de woorden van de heer Van Baarle. Tseggai GroenLinks-PvdA 0.01
1553 Uit recent onderzoek van de Universiteit Leiden blijkt dat een groot deel van gedwongen uit huis geplaatste kinderen niet meer terugkeert naar hun ouders. Bruyning NSC 99.99
1554 Slechts 39% keer terug, waarvan ook nog eens een deel opnieuw uit huis wordt gehaald. Bruyning NSC 0.07
1555 Daarnaast is duidelijk dat 43% van de uithuisplaatsingen gebeurt met een spoedmachtiging. Bruyning NSC 0.02
1556 Dat betekent dat ouders en kinderen plots worden geconfronteerd met deze ingrijpende maatregel. Bruyning NSC 0.01
1557 De bevindingen in het rapport roepen ernstige vragen op over de rechtsbescherming van ouders en kinderen, de effectiviteit van jeugdzorg en de proportionaliteit van gedwongen uithuisplaatsing. Bruyning NSC 0.02
1559 Gezien de ingrijpende gevolgen voor betrokkenen, zou ik graag een plenair debat willen met de staatssecretaris Rechtsbescherming om de knelpunten in het systeem te bespreken en concrete verbeteringen te realiseren. Bruyning NSC 0.01
1563 Eens, maar twee weken geleden is over exact hetzelfde onderwerp een debat aangevraagd door collega Ceder. Grinwis ChristenUnie 0.01
1564 Ik doe mede namens CDA en SGP de suggestie om het debat dat hier wordt aangevraagd, samen te voegen met dat al aangevraagde en toegekende debat. Grinwis ChristenUnie 0.01
1573 Geen steun voor het verzoek zoals het er nu ligt, maar wel voor het samenvoegen met dat andere debat. Wijen-Nass BBB 0.01
1574 En anders kan het ook in een commissiedebat; dat is nog sneller, denk ik. Wijen-Nass BBB 0.01
1576 Maar ik kan me voorstellen dat het andere debat eerder wordt gepland en we dit daar dan bij betrekken. Westerveld GroenLinks-PvdA 0.01
1577 Er komen ook nog twee andere rapporten over uithuisplaatsing aan. Westerveld GroenLinks-PvdA 0.01
1578 Ik zou me dus zomaar kunnen voorstellen dat het gewoon één groot debat over uithuisplaatsing gaat worden, over alle onderliggende rapporten. Westerveld GroenLinks-PvdA 0.02
1584 Ik sta hier voor de elfde keer, inclusief de keer dat ik een dertigledendebat heb aangevraagd, over de wolf. Van der Plas BBB 0.02
1585 Ik vraag opnieuw om dat dertigledendebat om te zetten in een meerderheidsdebat. Van der Plas BBB 0.01
1586 Ik wil daarbij nog even opmerken dat het echt elke week — elke week! Van der Plas BBB 0.01
1588 In de afgelopen dagen waren er weer zwervende wolven in woonwijken in Gelderland, op de Utrechtse Heuvelrug en zelfs ook in Overijssel. Van der Plas BBB 0.26
1590 Nee, even serieus, want we moeten hier geen grapjes over maken. Van der Plas BBB 0.01
1592 Heel veel schapen liggen urenlang te creperen voordat een dierenarts erbij komt om het dier te euthanaseren. Van der Plas BBB 99.99
1593 Dat heeft allemaal met regelgeving te maken; dat mag een boer niet zomaar zelf doen. Van der Plas BBB 0.27
1595 Maar we moeten het ook gewoon hebben over: wat voor plek heeft de wolf nou eigenlijk in Nederland? Van der Plas BBB 0.01
1597 Daarom wil ik opnieuw het verzoek doen om het dertigledendebat om te zetten in een meerderheidsdebat en om dat dan ook zo spoedig mogelijk in te plannen. Van der Plas BBB 0.01
1602 Over rituele martelingen van miljoenen schapen, waarbij zij heel erg lijden, hoor ik vrijwel nooit iemand, zeg ik om mee te beginnen. Graus PVV 38.57
1603 Ik ga dit debat nu steunen, niet omdat ik buig voor het wekelijkse circus van mevrouw Van der Plas, maar omdat wij als fractie voorstellen hebben ingediend om alles in toom te houden. Graus PVV 0.04
1604 Dat was al tien jaar geleden, nog voordat de wolf hiernaartoe kwam. Graus PVV 0.02
1605 Dit ligt bij de regering, maar hier wordt niks mee gedaan. Graus PVV 21.61
1606 BBB-bestuurders frustreren de plannen die wij hebben ingediend. Graus PVV 2.76
1608 Ik zeg dit zodat de mensen dit ook weten, meneer de voorzitter. Graus PVV 0.08
1609 Wij worden namelijk belaagd met e-mailbombardementen, maar ik ga die mensen dan bellen en dan blijkt dat ze onwetend zijn. Graus PVV 0.27
1611 Dan zal ik eens laten zien wie hier altijd gelijk heeft gehad. Graus PVV 0.01
1612 En als ze naar ons geluisterd hadden, was het niet zover gekomen. Graus PVV 0.01
1615 De verzoeken van mevrouw Van der Plas worden inmiddels live uitgezonden op de Utrechtse Heuvelrug en op de Veluwe, maar van harte steun vanuit de SGP. Flach SGP 0.03
1616 Zelfs zonder de heer Van Campen gaan we als VVD dit debat steunen. Kamminga VVD 0.02
1618 Over de heer Graus kan ik niet heen, maar graag steun. Podt D66 0.01
1620 Ik heb vast last van het roodkapjesyndroom, maar steun. Grinwis ChristenUnie 2.03
1624 We hebben volgens mij al genoeg circuspolitiek, dus dit moet er niet nog bij komen. Kostić PvdD 0.01
1625 De meeste boeren beschermen hun dieren niet, meer dan 90%. Kostić PvdD 99.99
1626 Daar zou dit debat over moeten gaan; wat ons betreft geen ophitspolitiek. Kostić PvdD 0.01
1627 Dus wederom geen steun van de Partij voor de Dieren. Kostić PvdD 0.01
1630 Ik was van plan om het verzoek weer niet te steunen, maar na de motivatie van de heer Graus denk ik: van harte steun. Bromet GroenLinks-PvdA 0.02
1635 Iedereen staat in de rij, zie ik, dus kennelijk is er grote behoefte aan, nadat er elf keer om verzocht is. Van der Plas BBB 0.02
1638 Het maakt me niet zo veel uit om welke reden er steun gegeven wordt. Van der Plas BBB 0.01
1640 Linksom of rechtsom — in dit geval rechtsom — gaat het debat plaatsvinden. Van der Plas BBB 0.01
1642 U kunt achteraan in de rij aansluiten, zou ik zeggen. voorzitter None 0.81
1646 Dat snap ik wel, want er waren op universiteiten in Middelburg, Limburg en Twente in één week op elke plek tientallen ontslagen. Paternotte D66 36.24
1648 Daardoor gaat onderzoek naar parkinson en kanker niet meer door. Paternotte D66 0.18
1649 We kunnen de regio, waarvoor dit onderwijs zo'n ongelofelijk belangrijke functie vervult, niet op deze manier laten vallen. Paternotte D66 0.01
1650 Daarom wil ik graag in maart een debat met de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Paternotte D66 7.15
1652 Ik wijs de collega's in de Eerste Kamer erop dat de bezuinigingen nog niet zijn aangenomen. Stultiens GroenLinks-PvdA 0.02
1653 Ze liggen nog steeds in de Eerste Kamer, dus: stem ze weg. Stultiens GroenLinks-PvdA 0.02
1654 Dank u wel voor deze dienstmededeling voor de Eerste Kamer. voorzitter None 0.07
1655 We hebben net de begroting behandeld, inclusief de voorgenomen bezuinigingen, dus volgens mij hebben we het besproken. Martens-America VVD 0.02
1667 Namens alle regio's wil ik het dan wel graag op de lijst van dertigledendebatten laten zetten. Paternotte D66 0.01
1668 Jammer dat zelfs de BBB-fractie geen woord wijdt aan zo veel ontslagen in de regio. Paternotte D66 2.22
1673 Er zijn veel nieuwe ontwikkelingen op het gebied van het stikstofdossier. De Vos FVD 0.02
1674 We gaan daar aankomende donderdag natuurlijk een debat over voeren, maar afgelopen vrijdag heeft minister Wiersma via de krant allerlei nieuwe maatregelen aangekondigd, waaronder het verhogen van de rekenkundige ondergrens. De Vos FVD 0.03
1675 Ik zou in dat kader eigenlijk twee verzoeken willen doen. De Vos FVD 0.01
1676 Het eerste is om de spreektijd van het debat te verlengen, om genoeg tijd te hebben om deze ontwikkelingen te bespreken. De Vos FVD 0.04
1677 Ik zou de spreektijd graag willen verlengen van vier minuten naar zes minuten, of, als daar niet voldoende steun voor is, naar vijf minuten. De Vos FVD 0.01
1678 Het andere is dat er al een verzoek ligt om een brief te krijgen van de minister over deze nieuwe plannen. De Vos FVD 0.02
1679 Daaraan zou ik graag het verzoek willen toevoegen om de wetenschappelijke onderzoeken waar zij naar verwijst, voor het debat naar de Kamer te sturen. De Vos FVD 0.02
1681 Van het verlengen van de spreektijd ben ik niet zo'n voorstander, want dan wordt het heel laat. voorzitter None 0.01
1682 Je kunt heel veel dingen gewoon in vier minuten zeggen. voorzitter None 0.01
1683 Als we er twee minuten aan vastplakken, leidt dat weer tot heel veel extra spreektijd en dan ga ik het aantal interrupties beperken. voorzitter None 0.07
1685 Ik ben het eigenlijk heel erg eens met de voorzitter. Bromet GroenLinks-PvdA 0.01
1686 Ik heb een heleboel vragen aan de minister over haar handelwijze. Bromet GroenLinks-PvdA 0.01
1687 Ik vind het zonde als wij de tijd opmaken aan onze eigen betogen, dus laat de spreektijd maar gewoon op vier minuten staan. Bromet GroenLinks-PvdA 0.03
1688 Het andere verzoek is gewoon een verzoek van het CDA en van GroenLinks-PvdA, dus dat had hier niet herhaald hoeven worden. Bromet GroenLinks-PvdA 0.02
1701 Ik steun de lijn dat we het bij vier minuten houden en dat we voldoende tijd overhouden voor interrupties. Kamminga VVD 0.01
1707 Graag veel vragen en veel antwoorden van de minister, want dat is hard nodig. Podt D66 0.01
1717 Een heel korte reactie op de opmerking van mevrouw Bromet. De Vos FVD 3.29
1718 Ik heb haar verzoek ook gesteund, maar ik heb daar het verzoek aan toegevoegd om ook de onderzoeken te krijgen. De Vos FVD 0.02
1719 In de e-mailprocedure was daar een miscommunicatie over, dus vandaar dat ik dat hier inbracht. De Vos FVD 0.02
1720 Mevrouw Bromet steekt haar duim op, dus zij is geheel overtuigd. voorzitter None 12.28
1721 Dan de heer Omtzigt, van de fractie van Nieuw Sociaal Contract. voorzitter None 0.01
1723 In de NRC stond het bericht Fundamentele koerswijziging OM: dieven en oplichters zo min mogelijk voor de strafrechter. Omtzigt NSC 0.06
1724 Een paar uur later verscheen op de website van het Openbaar Ministerie het bericht dat het strafbeschikkingen meer gaat benutten. Omtzigt NSC 0.02
1728 En de Ombudsman zegt ook nog dat er grote problemen zijn met de positie van het slachtoffer. Omtzigt NSC 0.03
1732 En dus, voorzitter, zou ik hier graag een debat over willen voeren … Omtzigt NSC 0.01
1734 … binnen zes weken, samen met de minister van Justitie. Omtzigt NSC 1.74
1737 Ik wil weten hoe die tot stand gekomen is en wanneer die is ingegaan. Omtzigt NSC 0.01
1738 Ik wil weten of daarover overleg heeft plaatsgevonden, hoe wenselijk de regering dit acht en hoe er met de problemen wordt omgegaan die ik zojuist heb aangekaart. Omtzigt NSC 0.02
1741 Dat kan op allerlei momenten besproken worden, dus geen steun. Ellian VVD 0.03
1743 Het is een belangrijk onderwerp, dus steun wat mij betreft. Wijen-Nass BBB 0.01
1749 Ik geloof dat de toon wat anders wordt, maar het lijkt me goed om dit debat fundamenteel te voeren. Sneller D66 0.01
1757 Dan gaan we luisteren naar de heer Jetten, van de fractie van D66. voorzitter None 0.01
1759 De ontwikkelingen rondom Oekraïne volgen zich razendsnel op. Jetten D66 0.36
1760 Vandaag hebben de Amerikanen en Russen hun eerste gesprekken in Riyad gehad en gisteren was er een top in Parijs. Jetten D66 0.02
1761 Om te voorkomen dat we een week moeten gaan broeden op moties die richting kunnen geven aan de inzet van het kabinet, wil ik u verzoeken om vanavond na het debat over Oekraïne direct te stemmen. Jetten D66 0.01
1764 Stemmen doen we dinsdagmiddag, tenzij er een zeer zwaarwegende reden is. voorzitter None 5.66
1765 Mijn voorstel is dus om het gewoon op dinsdag te houden. voorzitter None 0.02
1767 Misschien zegt u: ik heb het liever op woensdag of donderdag bij de lunch. Omtzigt NSC 0.01
1768 Maar ik vermoed dat er best veel dingen gebeuren in de komende twee weken, dus ik kan me best goed voorstellen dat we ofwel vanavond laat ofwel morgen tijdens de lunchpauze stemmen. Omtzigt NSC 0.01
1769 Als dat de keuze zou zijn, dan zou ik toch liever voor woensdag aan het begin van de middageditie zijn. voorzitter None 0.01
1773 Dan is mijn voorstel dat we het gewoon morgenmiddag doen. voorzitter None 0.97
1780 Ik ga eens lekker achteroverleunen om daarnaar te luisteren. voorzitter None 0.01
1781 Er is geen Raad en er ligt geen voorstel voor; er is feitelijk helemaal niets wat hier vraagt om een afwijking van de normale regel die wij hebben, namelijk dat we gewoon op dinsdag stemmen. Vermeer BBB 0.06
1782 Dat ben ik met u eens, maar er is een meerderheid om het morgen te doen. voorzitter None 0.03
1783 Maar ik ben het helemaal met uw eens: stemmen doen we gewoon op dinsdag, conform de motie-Hamer. voorzitter None 0.65
1786 Dan gaan we niet één keer maar twee keer luisteren naar mevrouw Paulusma. voorzitter None 0.09
1789 Vandaag kwam het zeer verontrustende bericht binnen dat de wachtlijsten voor zorg in dit land alleen maar oplopen. Paulusma D66 1.09
1790 Dat betekent dat patiënten veel te laat zorg krijgen, met alle gevolgen van dien. Paulusma D66 0.08
1791 Dan moet de funeste maatregel van het halveren van het eigen risico nog worden ingevoerd, waarmee de wachtlijsten alleen nog maar langer worden. Paulusma D66 41.33
1792 Dus in het belang van patiënten zou ik graag zo snel mogelijk hierover het debat willen voeren met de minister van VWS. Paulusma D66 0.01
1793 Ik denk dat het voor heel veel mensen een actuele zorg is. Tielen VVD 0.01
1799 Ondanks dat het weghalen van het eigen risico een zeer goed idee is, wel steun voor dit debat. Vermeer BBB 0.01
1810 Wij zijn als land niet klaar voor nieuwe pandemieën. Paulusma D66 0.01
1811 Dat geven experts al geruime tijd aan en de minister is nog steeds stil. Paulusma D66 0.02
1812 Ze zou met een plan naar de Kamer komen, maar tot nu toe is er niets. Paulusma D66 0.29
1813 In het belang van de gezondheid van alle Nederlanders wil ik graag zo snel mogelijk een debat over de staat van de pandemische paraatheid. Paulusma D66 0.01
1824 Maar wel steun voor een dertigledendebat, als ik goed geteld heb. Paulusma D66 0.01
1830 Dan mevrouw Chakor van de fractie GroenLinks-Partij van de Arbeid. voorzitter None 0.01
1832 Het Sociaal en Cultureel Planbureau waarschuwt in zijn recente rapport dat de voorgenomen bezuinigingen op gemeentelijke budgetten de groeiende ongelijkheid in Nederland zullen vergroten. Chakor GroenLinks-PvdA 0.54
1833 Deze ongelijkheid leidt tot verminderd welzijn, latere participatie, groeiend wantrouwen tussen burgers onderling en ook richting de overheid. Chakor GroenLinks-PvdA 29.92
1834 Gezien de ernst van de bevindingen willen wij graag een debat over het rapport van het Sociaal en Cultureel Planbureau met de minister van Binnenlandse Zaken, de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Chakor GroenLinks-PvdA 0.01
1837 Ik kijk eerst even of mevrouw Chakor ook om een kabinetsreactie had gevraagd. Sneller D66 0.02
1838 Maar steun voor het verzoek, en het lijkt mij goed als we een reactie van het kabinet krijgen. Sneller D66 0.01
1843 Voorzitter, het SCP adviseert zelf om het bij de Voorjaarsnota te betrekken en het lijkt ons verstandig om dat te doen en het op dat moment te bespreken. Van Waveren NSC 0.02
1847 Voorzitter, dan wens ik inderdaad een kabinetsreactie en sowieso een dertigledendebat hierover. Chakor GroenLinks-PvdA 2.94
1851 Ik heb een debat aangevraagd over het pakket aan maatregelen tegen antisemitisme. Eerdmans JA21 0.01
1852 Dat was op basis van het pakket van de minister van november vorig jaar. Eerdmans JA21 0.02
1854 Ik zou graag het verzoek opnieuw doen, mede namens de SGP. Eerdmans JA21 0.12
1856 Daar heb ik ook een meerderheid voor gekregen, maar dat was het jaarlijkse debat rond de dag tegen antisemitisme. Eerdmans JA21 0.01
1857 Ik zou dat eigenlijk willen combineren tot één debat, het liefst op de korte termijn. Eerdmans JA21 0.01
1859 Steun, en het verzoek om ook de minister van SZW uit te nodigen. Boon PVV 0.36
1862 Voorzitter, dank aan de heer Eerdmans dat hij dit debatverzoek van collega Bikker dat was verlopen weer op de agenda heeft gezet. Grinwis ChristenUnie 0.02
1870 Tegelijkertijd zien wij in de agenda van de regering dat kritiek op de Staat Israël gelijkgesteld wordt aan antisemitisme. Van Baarle DENK 0.08
1877 De laatste spreker van de zijde van de Kamer in de regeling is de heer De Hoop, GroenLinks-Partij van de Arbeid. voorzitter None 0.02
1879 Vanochtend ontvingen we een petitie in de Kamer over de voorgenomen bezuinigingen van 110 miljoen euro op het openbaar vervoer in de grote steden. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.02
1880 Dat is erg zorgelijk, want het zorgt voor verschraling. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.01
1881 De tickets van de tram en de bus worden 12% duurder. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.01
1882 We lazen vanochtend ook nog dat de bouw van 300.000 woningen hiermee op de tocht staat. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
1883 Daarom zou ik graag een debat willen met de minister van Volkshuisvesting en de staatssecretaris van Infrastructuur. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.34
1885 Aanstaande donderdag hebben we een commissiedebat Openbaar vervoer en taxi. Heutink PVV 0.01
1886 Ik ga ervan uit dat meneer De Hoop het daar vast gaat hebben over dit onderwerp, dus geen steun voor een plenair debat. Heutink PVV 0.01
1887 Overmorgen hebben we een debat over openbaar vervoer, dus nu geen steun. Veltman VVD 0.02
1888 Het is een belangrijk onderwerp, maar het kan bij het commissiedebat. Olger van Dijk NSC 0.01
1896 Belangrijk om hier een plenair debat over te voeren, dus van harte steun voor het verzoek. Van Kent SP 0.01
1898 Donderdag hebben we inderdaad een commissiedebat, maar ik verwacht geen doorbraak. Grinwis ChristenUnie 0.03
1901 Overmorgen is er inderdaad een debat, maar er is geen reden om het niet te steunen uiteraard. El Abassi DENK 0.07
1905 Dan zou ik hier nog wel het verzoek willen doen om nog voor het debat van donderdag een brief van de minister van Volkshuisvesting te krijgen over dit bericht dat die 300.000 woningen op de tocht staan. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.51
1906 Dat geleid ik door en ik wens u veel succes met het debat donderdag. voorzitter None 2.16
1909 De vergadering wordt van 16.29 uur tot 16.35 uur geschorst. voorzitter None 0.01
1910 Uitspraken van president Trump over Oekraïne en de gevolgen voor de veiligheid van Europa voorzitter None 99.95
1912 Aan de orde is het debat over de uitspraken van president Trump over Oekraïne en de gevolgen voor de veiligheid van Europa. voorzitter None 0.01
1913 Een hartelijk woord van welkom aan de mensen in de Voorzittersloge: de zaakgelastigde van Oekraïne, de ambassadeur van Denemarken en hun mensen. voorzitter None 0.05
1915 Een hartelijk woord van welkom aan de drie bewindspersonen in vak K, om te beginnen de minister-president, maar natuurlijk ook de minister van Buitenlandse Zaken en de minister van Defensie, die even de zaakgelastigde van Oekraïne een hand geeft. voorzitter None 0.01
1916 Ik geef graag het woord aan de vertegenwoordiger van de fractie van GroenLinks-Partij van de Arbeid, de heer Timmermans. voorzitter None 0.01
1917 Hij heeft, zoals iedereen, vier minuten spreektijd. voorzitter None 0.01
1918 Ik beperk het aantal interrupties in deze termijn tot zes per fractie. voorzitter None 0.01
1921 Als we ons allemaal beperken tot korte interrupties, zou ik willen voorstellen om geen maximum op te leggen. Jetten D66 0.01
1922 Het gaat over vrij grote vragen voor ons continent, voor Oekraïne, voor de geopolitiek. Jetten D66 35.84
1923 Het lijkt me goed als we daar gewoon vrijuit over kunnen debatteren met elkaar. Jetten D66 0.01
1924 Ik ben het met u eens dat het een belangrijk onderwerp is dat we goed moeten bespreken, maar een onbeperkt aantal interrupties betekent gewoon dat het tot ver na middernacht gaat duren. voorzitter None 0.06
1927 Dat doen we niet voor onszelf, maar op de eerste plaats voor ons personeel, dus zes lijkt me een mooi aantal. voorzitter None 0.01
1929 Ik geef graag het woord aan de heer Timmermans, GroenLinks-Partij van de Arbeid. voorzitter None 0.02
1931 Soms gaan er hele tijdperken voorbij zonder dat er iets verandert en soms verandert een tijdperk in een paar dagen tijd. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
1932 Dat is wat we sinds vorige week hebben meegemaakt, culminerend ook in de Veiligheidsconferentie in München. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
1933 We zien dat op Europa en op Nederland een hele nieuwe uitdaging afkomt: 80 jaar onverbrekelijke veiligheidsalliantie met de Verenigde Staten staat op het spel. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.21
1934 Het is op dit moment nog niet te voorspellen of dat een definitieve breuk is, maar er is een breuk. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.24
1935 Ik hou me een beetje vast aan de woorden van Churchill, die zei: "Uiteindelijk doen de Amerikanen het goede, nadat ze al het andere hebben geprobeerd." Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
1936 Misschien dat het deze keer ook weer zo zal zijn, maar vooralsnog lijkt het erop alsof de Amerikaanse president op dit moment zijn rug keert naar Europa en tegen Europa zegt: "Zoek het zelf maar uit. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.07
1937 Ik maak een deal met Poetin en jullie moeten het daar maar mee doen. Timmermans GroenLinks-PvdA 5.17
1942 Nu lijkt het erop alsof macht voor recht gaat, en als macht voor recht gaat, kan de Europese Unie dat niet overleven. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.04
1943 Als wij willen dat recht voor macht blijft gaan, zal de Europese Unie schouder aan schouder moeten werken aan de versterking van haar eigen defensie. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
1945 Ik heb gezien dat daarover gisteravond in Parijs is gesproken. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
1946 Ik juich het toe dat premier Schoof aan tafel zat en daarbij aanwezig was. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
1947 Ik heb goed nota genomen van wat hij daar gezegd heeft en ik wil hem vragen hier nader toe te lichten wat dat betekent voor de stappen die wij de komende tijd zullen moeten nemen. Timmermans GroenLinks-PvdA 2.58
1948 Ik zie dit debat als het eerste in een reeks debatten die we zullen moeten voeren, over hoe wij in Nederland onze veiligheid organiseren, en hoe we dat doen op een manier die te financieren is zonder dat we andere zaken ondermijnen. Timmermans GroenLinks-PvdA 2.08
1949 Ik haal ook aan wat minister Brekelmans heeft gezegd, namelijk dat ook de stabiliteit van de samenleving en het vertrouwen van onze burgers in de samenleving belangrijke elementen zijn voor onze veiligheid. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
1950 We moeten ervoor zorgen dat we de extra financiering die we nodig hebben voor defensie niet weghalen bij zaken die voor het vertrouwen van onze burgers in de samenleving belangrijk zijn, zoals sociale zekerheid, zorg en onderwijs. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
1953 Er kan niet over Europa worden beslist zonder dat Europa daarbij betrokken is. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.05
1956 Daarom zeg ik tegen de minister van Defensie, met heel veel waardering voor de voorstellen die hij doet, het volgende. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
1957 Als hij zegt "Europa moet een plaats aan tafel verdienen", dan ben ik het op dat punt niet met hem eens. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
1959 Die hoeven we niet te verdienen, want het gaat over Europa, het gaat om onze veiligheid, onze toekomst. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
1960 Daarom moeten we gewoon aan tafel zitten als er over de inrichting van Europa wordt gesproken. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
1961 Ik zou de heer Timmermans, die gelijk heeft dat er nu heel veel geopolitieke vragen op tafel liggen — dat ben ik met hem eens — willen vragen waarom hij ondanks de uitdagingen voor Europa niet toch een wat positievere invalshoek neemt. Wilders PVV 6.12
1964 Zijn voorganger Biden is het niet gelukt of hij heeft het niet eens echt geprobeerd. Wilders PVV 0.08
1965 De strijdende partijen hebben er, om voor de hand liggende redenen, ook niet aan gewild. Wilders PVV 0.01
1966 De Europese Unie is het ook niet gelukt, voor zover ze die ambitie al hadden. Wilders PVV 0.51
1968 Daar kunnen we allemaal verschillende meningen over hebben. Wilders PVV 0.06
1970 Hij zou ook kunnen zeggen, althans zo zie ik het, en mijn fractie ook: "Nou ja, natuurlijk, de rol van Europa, de geopolitieke verhoudingen, de veiligheid van Nederland en de rest van Europa. Wilders PVV 0.01
1971 Maar toch, wat goed dat er iemand opstaat en op zijn manier zegt 'ik ga het proberen'." Wilders PVV 0.01
1972 De Secretary of State Rubio heeft een paar dagen geleden gezegd: Europa en ook Oekraïne horen daar in een bepaalde fase bij aan tafel. Wilders PVV 0.02
1973 Dus is het, ondanks alle uitdagingen die ik voor een deel zelfs met u deel, allemaal wel zo negatief? Wilders PVV 0.01
1975 Ik wil het graag positief bekijken, maar ik heb ook gekeken naar wat president Trump heeft gezégd. Timmermans GroenLinks-PvdA 26.9
1976 En ik heb geleerd, door schade en schande, dat je mensen als Trump niet alleen serieus moet nemen; je moet ze ook letterlijk nemen als ze iets zeggen. Timmermans GroenLinks-PvdA 5.24
1977 Trump heeft in de afgelopen week gezegd: ja, Poetin heeft er zo hard om gevochten, hij heeft zo veel slachtoffers geleden, hij verdient wel een stukje van Oekraïne. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.56
1978 Alleen al die uitlating betekent dat hij streeft naar een onrechtvaardige vrede. Timmermans GroenLinks-PvdA 2.15
1979 En ik weet één ding zeker: een onrechtvaardige vrede is de vereffening van het pad naar een volgende oorlog. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.03
1980 Poetin wil maar één ding, en dat is Oekraïne van de kaart vegen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
1984 Dat bewijs is vandaag geleverd met Lavrov, die zegt: er mag geen vredesmissie komen, ze moeten bovendien nog verkiezingen organiseren, zodat we van Zelensky af komen, en ze moeten verder ontwapenen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.03
1986 Dat vind ik buitengewoon onverstandig en roekeloos van de Amerikaanse president. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
1987 Ik wil de heer Wilders graag toezeggen dat ik wil kijken of ik ook positieve dingen zie. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
1990 Ik zou het ondanks alles wat u zegt, toch wat positiever willen zien. Wilders PVV 0.01
1993 Ik begrijp wel wat u zegt over wat er allemaal is gezegd door Lavrov en anderen, maar het is nog te vroeg. Wilders PVV 0.02
1994 Ik geloof dat ze vandaag voor het eerst met elkaar in Saudi-Arabië aan tafel hebben gezeten. Wilders PVV 0.03
1995 Het is natuurlijk zo dat een deal nooit een deal kan zijn als Oekraïne er niet mee instemt. Wilders PVV 0.4
2001 Er zijn nu partijen aan het praten in Saudi-Arabië. Wilders PVV 0.02
2002 Ondanks wat Lavrov heeft gezegd, hebben anderen gezegd, ook aan de Amerikaanse kant: nee, Europa en Oekraïne horen er later wel degelijk bij. Wilders PVV 0.04
2004 U kunt dat glas vanwege uw begrijpelijke afkeer van Rusland, die ik voor een groot deel deel — want, nogmaals, dat is de agressor geweest — dus nu al de prullenbak in gooien. Wilders PVV 0.03
2007 Laten we zeggen wat we vinden van wat de Amerikanen doen — dat doet u; dat doe ik ook — maar laten we nu wel kijken hoe we constructief kunnen kijken. Wilders PVV 0.02
2008 Wat zou het mooi zijn als wij na al die jaren en die honderdduizenden doden — er zijn ontzettend veel slachtoffers gevallen — dit boek nu zouden kunnen sluiten. Wilders PVV 0.05
2009 Dat zal niet makkelijk zijn; dat zal heel lang duren. Wilders PVV 0.01
2010 Wat zou het mooi zijn als er vrede zou kunnen komen. Wilders PVV 0.01
2012 Nogmaals, ik wil heel serieus ingaan op de vragen die de heer Wilders aan mij stelt. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2013 Ik heb al een aantal argumenten genoemd waarom ik heel sceptisch ben over de houding van Trump. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2015 Het leken wel herstelbetalingen die nog groter waren dan die van de Duitsers werden geëist in Versailles. Timmermans GroenLinks-PvdA 1.54
2016 Dat is toch geen manier om de toekomst van Oekraïne veilig te stellen? Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2018 Dat is toch niet iemand die probeert een land te steunen dat vecht voor zijn vrijheid? Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2019 Ik wil tegen de heer Wilders ook heel duidelijk zeggen dat ik blij ben dat hij de slachtoffers noemt. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2020 Dagelijks sterven er nog Oekraïense mannen en vrouwen omdat ze proberen een agressor van het lijf te houden. Timmermans GroenLinks-PvdA 99.99
2026 Alleen door die agressor te zeggen "er is maar één eerlijke vrede; jij gaat terug naar je land en je neemt je troepen mee" kunnen we daarop insisteren, hopelijk weer eens samen met de Amerikanen, en kunnen we de rechtvaardige vrede tot stand brengen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.15
2027 Ik zeg nog een keer tegen de heer Wilders: nog erger dan oorlog is een onrechtvaardige vrede, want die lokt nieuwe oorlogen uit. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2028 Als Poetin hier niet gestopt wordt, dan zijn andere Europese landen vervolgens aan de beurt. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2029 Ook die ervaring heb ik inmiddels wel met Rusland opgedaan. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2032 Samen met collega Yeşilgöz zal ik het kabinet oproepen om met voorstellen te komen om extra steun voor Oekraïne te regelen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2034 Nederland heeft al zo veel gedaan de afgelopen jaren — daarvoor wil ik dit kabinet, maar vooral het vorige kabinet een compliment maken — maar we moeten nu doorzetten. Timmermans GroenLinks-PvdA 16.04
2036 Ik hoop dat de motie die mevrouw Yeşilgöz en ik zullen indienen, kan rekenen op een meerderheid in de Kamer en ook op een positieve reactie van het kabinet. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.07
2038 Dat zal nu allemaal in kaart moeten worden gebracht. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2039 Het is ook een lichtpuntje dat de heer Timmermans en mevrouw Yeşilgöz samen een voorstel indienen in dat debat. Jetten D66 0.01
2040 Dat smaakt hopelijk naar meer in deze toch heel urgente tijden. Jetten D66 0.01
2041 Ik wil de heer Timmermans ook complimenteren met zijn Mathieu Segers Lezing van niet zo heel erg lang geleden, waarin hij ook een mooi stevig pleidooi hield voor een Europa dat zelfbewust is en trots en ook echt gaat staan voor zijn eigen zaak. Jetten D66 0.06
2042 De heer Timmermans zei in die lezing onder andere: "Europese NAVO-partners zullen een groter aandeel moeten nemen in hun eigen veiligheid." Jetten D66 0.03
2044 Mijn vraag is of er dan ook ruimte is bij de partij van de heer Timmermans de komende tijd om toe te groeien naar die minstens 3% bestedingen voor defensie, en om echt samen te werken in een Europees leger, zodat we als Europeanen ons eigen continent kunnen verdedigen. Jetten D66 0.03
2046 Het is voor mij wel duidelijk dat waar we ons al op hadden vastgelegd, namelijk de 2% bnp voor defensie-uitgaven, hoogst waarschijnlijk niet voldoende zal zijn. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2047 Op basis van de analyse die ik verwacht van het kabinet en die ook besproken zal worden in de NAVO en in de Europese Unie, is GroenLinks-Partij van de Arbeid bereid om te kijken naar wat nog meer nodig zal zijn. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2048 En wat nodig is, daar zullen we ook steun aan verlenen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2049 Maar daarbij is wel heel belangrijk: waar moet dat geld vandaan komen? Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2050 Zoals ik ook in mijn bijdrage heb gezegd, willen wij niet dat het ten koste gaat van andere uitgaven die ook bijdragen aan de stabiliteit en de veiligheid van ons land, in zorg, in onderwijs, in de sociale zekerheid. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.04
2051 Dus als je die keuze maakt, moet je ook out of the box in Europa durven denken. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2052 Dan moet je doen wat sommige landen voorstellen, namelijk dat uitgaven voor defensie niet onder de Maastricht-criteria hoeven te vallen, het schuldcriterium en het tekortcriterium. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.04
2056 Ik denk dat we moeten afwachten wat de discussie in NAVO-verband en in ander verband oplevert. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2057 Ik zeg u nu al dat ik zeker weet dat we het niet bij 2% kunnen houden. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.04
2058 Ik weet niet of het 3% moet zijn, maar met GroenLinks-Partij van de Arbeid valt te praten over mogelijke extra investeringen om onze defensie te versterken. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.04
2059 De effectiviteit van onze defensie zal ook alleen maar groeien als we veel meer Europees samenwerken. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2060 Dat kun je vatten in de term "Europees leger", maar in ieder geval zijn taakspecialisatie en nog meer integratie met andere krijgsmachten, zoals Nederland al een tijd doet, wel de toekomst voor Europa. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.07
2061 Verstandige dingen: Europese aanpak, Europese oplossingen. Jetten D66 0.01
2062 Daar ben ik zeer voor, maar de heer Timmermans zei net in zijn termijn ook "Europa, let op uw zaak". Jetten D66 0.03
2065 Dan hebben de Russen en de Amerikanen alles al onderling geregeld. Jetten D66 0.01
2073 We moeten in die haast niet de verkeerde keuzes maken. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2074 Als we investeren in de defensie-industrie, moet dat op een manier gebeuren die niet alleen maar leidt tot defensieondernemers die ineens veel meer geld voor hun producten kunnen vragen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.04
2075 Dan moeten we ook structureel een sterkere Europese defensie-industrie kunnen opzetten. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2077 Collega Timmermans verwees in zijn bijdrage naar de speech van Vance. Bontenbal CDA 0.02
2082 Maar ik denk dat het over een ander vrijheidsbegrip gaat dan wij samen hebben. Bontenbal CDA 0.01
2083 Hij gebruikte citaten van paus Johannes Paulus II als "wees niet bang", die hij heel erg uit de context heeft gehaald. Bontenbal CDA 0.02
2084 Is de reactie van Europa toch ook niet een beetje schokkend? Bontenbal CDA 0.01
2085 We zijn namelijk toch een beetje in een slachtofferrol gekropen. Bontenbal CDA 0.01
2087 Is het niet ook schokkend dat dit schokkend is voor Europa? Bontenbal CDA 0.01
2088 Hadden wij dit niet gewoon de afgelopen tien jaar allang moeten zien aankomen? Bontenbal CDA 0.01
2090 Zouden we niet ook verbaasd moeten zijn over de trage reactie van Europa op dit punt? Bontenbal CDA 0.01
2092 Ik heb mezelf die vraag natuurlijk ook gesteld de afgelopen weken, ook gelet op de verantwoordelijkheden die ik in het verleden heb mogen dragen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2096 Maar dit, deze mate, zo agressief, zo naar Duitsland gaan en een partij openlijk steunen die gevolgd wordt door de veiligheidsdiensten omdat die rechts-extremistisch is? Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2097 Dat had ik van een Amerikaanse vicepresident niet verwacht. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2098 Roemenië, dat ternauwernood kon voorkomen dat iemand verkozen werd door Russische tussenkomst, de les lezen omdat ze dat gedaan hebben? Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2100 Nu eisen dat een veroordeeld crimineel, iemand die vervolgd wordt voor vrouwenhandel, Andrew Tate, wordt vrijgelaten? Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2102 Dat Project 2025 en de extremistische houding op dit vlak zo ver zouden gaan en dat onze waarden rechtstreeks aangevallen zouden worden, had ik niet in die mate verwacht. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2103 Ik geef de heer Bontenbal dus gelijk; we hadden veel eerder moeten en kunnen anticiperen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2104 Maar de heftigheid waarmee het in de afgelopen twee weken gebeurt, heeft mij eerlijk gezegd ook overvallen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2105 Hoe kijkt de heer Timmermans dan naar de eenheid in Europa? Bontenbal CDA 0.01
2106 Ik heb verschillende regeringsleiders zelf zien reageren, zelf zien opereren en zelf gesprekken zien voeren. Bontenbal CDA 0.01
2107 Ik zou zeggen dat we veel meer Europese eenheid zouden moeten uitstralen, want wat ik nu zie, is toch ook een heel versnipperd landschap. Bontenbal CDA 0.01
2108 Zou niet de belangrijkste oproep moeten zijn — ik doe die via mijn Europese volkspartij, maar die zou ook via de sociaaldemocraten enzovoort gedaan moeten worden — dat we er echt voor moeten zorgen dat Europa vanaf nu eenheid uitstraalt? Bontenbal CDA 0.01
2109 Het zal niet het probleem zijn van Renew, van de liberalen, noch het probleem van de christendemocraten, de EVP, noch het probleem van de sociaaldemocraten, noch het probleem van de Groenen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2110 Het probleem zit bij radicaal-rechtse partijen in Europa. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2111 Het probleem zit bij mensen zoals Orbán en Fico, die agenten van Poetin zijn in de Europese Unie. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.03
2112 Dat is ook de reden dat niet de voorzitter van de Europese Raad een bijeenkomst bij elkaar kon roepen in Parijs. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.07
2115 Het feit dat de Britse premier meteen is aangesloten en nu meteen op veiligheidsgebied intensiever met de Europese Unie wil samenwerken, is goed nieuws. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2116 Hoewel er niet echt concrete afspraken gemaakt zijn, vind ik het feit dat ook op de bijeenkomst waar premier Schoof bij was, het gevoel van urgentie toch wel gedeeld werd door de aanwezigen, ook door iemand als premier Meloni, die toch politiek wel even ergens anders staat, goed nieuws. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.03
2117 Ik geef de heer Wilders bijna gelijk, want ik probeer daarin wel enige lichtpuntjes te vinden. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2118 Die hebben we nodig om de Europese samenwerking goed vorm te kunnen geven in de komende tijd. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2120 Ik probeer in deze lijn ook concrete acties voor ons nu hier met elkaar te ontdekken. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2121 Ik denk dat het positief nieuws is als een meerderheid in deze Kamer uiteindelijk zal zeggen dat er meer nodig is dan die 2% voor defensie. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2122 Het is wel iets wat we nu met elkaar kunnen vastleggen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2123 Persoonlijk denk ik dat deze ongewone tijden — we staan voor een historisch keerpunt — wellicht ook vragen dat meer partijen zich scharen achter het wetsvoorstel dat nu in de Eerste Kamer ligt. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2124 Dat zegt: laten we die 2% nu voor eens en altijd vastleggen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 6.56
2125 Ik ben het meteen met de heer Timmermans eens dat dit waarschijnlijk te weinig gaat zijn, maar dan hebben we die basis al vastgelegd. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.29
2126 De heer Timmermans weet van de VVD dat wij het ontzettend jammer vonden dat PvdA- GroenLinks besloot dat niet te steunen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.04
2127 Mag ik het naar aanleiding van dit betoog nu zo interpreteren dat er nu in de Eerste Kamer wel de steun van de PvdA is? Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2129 Waarom zouden we dan een wetsvoorstel moeten aannemen waarin die 2% vastligt? Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2131 Ik vind dat je bij het vastleggen van dit soort uitgaven een politiek commitment hebt. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2134 Ik heb u hier vandaag ook duidelijk gezegd: het zal meer worden. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2137 Dan vind ik dat wettelijk vastleggen op die 2%, terwijl je nu al weet dat het meer wordt, wel een beetje symboolpolitiek. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2139 Volgens mij was de heer Timmermans al niet voor toen hij nog niet wist dat het meer zou worden, maar prima. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.05
2140 Als hij zou zeggen "ik zal dit steunen en VVD kom, zodra we weten hoeveel meer het wordt, met een nieuw wetsvoorstel", dan doe ik dat graag. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2141 Hij kan dan dus dit nu steunen en dan kunnen we straks die 3%, 4%, 5% of wat er ook maar nodig is — wat de VVD betreft staan we voor wat nodig is voor onze veiligheid — neerleggen in een aangepast wetsvoorstel. Yeşilgöz-Zegerius VVD 18.0
2142 Ik zou de heer Timmermans dus toch mee willen geven dit te heroverwegen, want ik vind dit verhaal niet helemaal rondlopen met zijn betoog. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2144 De heer Timmermans zegt vervolgens: "Dat percentage zou omhoog moeten. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2145 We horen graag hoe, want dat moeten we onderbouwd hebben, maar daar gaan we niet zelf aan werken als land. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2146 Dat gaan we gewoon lenen in Europa en we gaan onszelf, met heel Europa, in de schulden steken." Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2147 Ik wil tegen de heer Timmermans zeggen dat dit soort moeilijke tijden gewoon om moeilijke keuzes vragen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2148 Dat betekent dat we er ook voor in huis moeten kijken en ook moeten bekijken waar het hier bij de overheid minder kan om ervoor te zorgen dat we staan voor onze veiligheid. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2149 Dus ik denk dat je niet hier een betoog kunt houden over dat defensie belangrijk is en dat daar meer in geïnvesteerd moet worden, als je ondertussen niet thuis geeft voor die 2%, niet thuis geeft voor zelf je zaakjes op orde hebben per lidstaat, maar eigenlijk alles over de schutting gooit. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.03
2150 Dat past gewoon niet bij het betoog van de heer Timmermans, dat ik aan het begin wel waardeerde. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2151 Wij zullen ook niet alles over de schutting gooien. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2152 Wij weten ook dat daar in onze nationale begroting keuzes in gemaakt zullen moeten worden. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.69
2153 Wij vinden bijvoorbeeld dat het geen verstandige keuze is om in deze tijd belastingverlichting te geven aan buitenlandse aandeelhouders en de rijkste Nederlanders. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2155 Daar is nog wel wat te halen, ook wat dit onderwerp betreft. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2156 Ik doelde met de woorden "gezamenlijk investeren in Europa en daar ook gezamenlijke schulden van maken" op het volgende. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2157 Onze industriële kracht moet snel omhoog, veel sneller dan we met gewone investeringen uit de markt kunnen financieren. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2158 Dat gaat niet alleen over de defensie-industrie, maar dat heeft ook alles te maken met onze energietransitie, want we zijn nog steeds veel te afhankelijk van energieleveranciers uit het buitenland. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.85
2159 Even terugkomend op dat percentage: kennelijk krijgen we nu een wetsvoorstel voor 3%, 4% of 5%. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2160 Misschien mag ik de heer Brekelmans weer citeren: "Er zijn meer onderwerpen die bijdragen aan de stabiliteit van ons land en het vertrouwen van de burgers van ons land." Timmermans GroenLinks-PvdA 0.04
2161 Op al die uitgaven hebben we ook geen wettelijk vastgelegde percentages. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.03
2162 We maken iedere keer weer politieke keuzes over wat we uitgeven voor onderwijs, voor zorg en voor sociale zekerheid. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.11
2163 Waarom zou je dat voor dit specifieke onderwerp anders doen? Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2164 Daarmee leg je het al vast, waardoor de Kamer zichzelf de vrijheid en het budgetrecht ontneemt voor andere politieke keuzes over andere onderwerpen, bijvoorbeeld op het moment dat er misschien een andere crisis is. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.35
2165 Daarom ben ik tegen het vastleggen van een wettelijk minimum voor welke uitgave dan ook. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2166 Tegelijkertijd zeg ik u dat GroenLinks-Partij van de Arbeid serieus zal kijken naar de noodzaak van het uitgeven van meer dan 2% van ons bnp aan defensie. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.11
2167 Ik wil de heer Timmermans vragen om straks zijn eigen betoog terug te lezen en dit terug te luisteren. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2168 Dit gaat over het meest fundamentele dat we hebben: onze veiligheid. Yeşilgöz-Zegerius VVD 1.43
2170 Zoals ik al zei, staan we voor een historisch keerpunt. Yeşilgöz-Zegerius VVD 16.04
2171 Dit is het moment om te beslissen of we gaan leveren, ja of nee. Yeşilgöz-Zegerius VVD 27.36
2172 Als je antwoord dan is "maar straks is er misschien iets anders aan de hand dat we ook belangrijk vinden" … Dít is het. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2174 Als we hier niet het commitment naar elkaar toe kunnen uitspreken en het niet kunnen vastleggen met een ondergrens, dan gaan we dit dus altijd afhankelijk laten zijn van wat de politieke wind ons op dat moment meegeeft. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2175 Daarvoor is de veiligheid van Nederlanders te belangrijk. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2176 Dus het verhaal loopt niet rond, meneer Timmermans. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.05
2177 Ik zal nooit mezelf terugluisteren, want dat is verschrikkelijk. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2179 Ik wil wel tegen mevrouw Yeşilgöz zeggen dat ik, als leider van GroenLinks-Partij van de Arbeid, u de garantie geef dat wij serieus willen kijken naar de noodzaak om meer uit te geven aan Defensie. Timmermans GroenLinks-PvdA 42.1
2180 Dat is een politiek commitment waar ik nu in alle openbaarheid bekentenis voor afleg. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2182 Ik vind het vastleggen van een bepaald percentage voor uitgaven, en dan ook nog eens een percentage waarvan je nu al weet dat het niet voldoende zal zijn, eerlijk gezegd symboolpolitiek. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2183 En ja, ik heb ook geprobeerd om in mijn bijdrage te laten zien hoe ongelofelijk belangrijk deze Zeitenwende is, want dat is het. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.53
2184 Maar ik vind het jammer om die Zeitenwende in te koken tot "je bent alleen maar geloofwaardig als je nu die 2% wettelijk vastlegt". Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2187 Ik bedoel: 40 jaar lang heeft de PvdA met GroenLinks als een emmer achter de boot gehangen als het gaat om defensiecapaciteit, en nu de Russische beer op de weg loopt, gaan we naar 3%, 4% of 5%. Eerdmans JA21 3.99
2188 Dat maakt mij bezorgd over PvdA-GroenLinks als het zo meteen zou zijn opgelost tussen Oekraïne en Rusland. Eerdmans JA21 0.17
2189 Waar blijft dan het belang van defensie voor PvdA-GroenLinks? Eerdmans JA21 0.01
2190 Waar zijn we dan op voorbereid, als wij het moeten laten afhangen van degene die ons het meest bedreigt of waar de problemen vandaan komen? Eerdmans JA21 0.01
2191 Dan ben ik het heel erg met mevrouw Yeşilgöz eens; laten we alsjeblieft met elkaar een vaste norm neerleggen. Eerdmans JA21 0.01
2192 Het bijzondere was dat bijna de hele Kamer daarvoor was, op PvdA-GroenLinks na. Eerdmans JA21 0.06
2193 Dat was een beetje een betoog uit de zweefmolen zonder vraag, dus ik heb ook geen antwoord. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2195 Dat is meestal het geval als er ook geen antwoord is. Eerdmans JA21 0.04
2197 Meneer Eerdmans heeft zijn stelling — dat mag aan de interruptiemicrofoon — maar als er geen vraag is, hoef ik ook geen antwoord te geven. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.04
2198 Waarom heeft de PvdA jarenlang niet willen investeren in defensie in Nederland, in de capaciteit van ons militaire apparaat, in de productie en in de materialen? Eerdmans JA21 0.03
2199 En waarom gaat dat nu, vanwege de Oekraïnedreiging, in een keer naar 3%, 4%, 5%, nog niet eens met de belofte dat we dat op peil gaan houden, omdat de wereld misschien op andere fronten ook wel in brand staat? Eerdmans JA21 0.02
2200 Deze vraag kunt u stellen aan alle fracties in deze Kamer die in de afgelopen 30 jaar regeringsverantwoordelijkheid hebben gedragen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2201 Dit heeft de Partij van de Arbeid nooit in zijn eentje gedaan. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.79
2202 Ik kan u verzekeren dat in de onderhandelingen die ik heb mogen voeren in de coalities met de VVD, de defensiebezuiniging het makkelijkste punt was. Timmermans GroenLinks-PvdA 4.79
2205 Die verantwoordelijkheid dragen wij als Nederlandse politiek collectief. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.31
2206 We hebben heel erg geprofiteerd van het vredesdividend. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.04
2207 Daarin zijn we doorgeschoten en dat moeten we nu corrigeren. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2209 Ik wil die verantwoordelijkheid niet bij anderen leggen, maar die verantwoordelijkheid berust ook niet alleen bij de Partij van de Arbeid-GroenLinks. Timmermans GroenLinks-PvdA 49.53
2210 De hele Nederlandse politiek mag zichzelf dit aanrekenen en dus ook de hele Nederlandse politiek zal dit samen moeten corrigeren. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2211 Dit vind ik een beter antwoord dan het eerste antwoord. Eerdmans JA21 0.01
2214 De PvdA-GroenLinks stond hierin inderdaad niet alleen, maar het baart mij zorgen dat het nogal afhankelijk is van de situatie op dit moment. Eerdmans JA21 0.05
2215 De Tweede Kamer heeft gelukkig in grote meerderheid gezegd dat er een structureel tekort is in onze defensie-uitgaven. Eerdmans JA21 0.09
2216 Ik hoop dat dit ook voor de Eerste Kamer zal gelden. Eerdmans JA21 0.01
2218 Dit heeft niet alleen te maken met de situatie van 2025. Eerdmans JA21 0.02
2219 Ik zeg tegen de heer Eerdmans: die wet wordt misschien aangenomen in de Eerste Kamer. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2220 Dan staat vast dat we minstens 2% uitgeven aan defensie. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.09
2221 Vervolgens gaan we hier weer de discussie aan over of het misschien 3%, nog iets meer of misschien toch iets minder moet worden. Timmermans GroenLinks-PvdA 4.87
2222 Wat heb je dan aan die wet, los van het feit dat je er een symbool mee hebt neergelegd? Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2223 De uitdagingen waar we voor staan, zijn veel en veel breder. Timmermans GroenLinks-PvdA 2.47
2224 Nogmaals, mijn politiek commitment lijkt me vandaag glashelder. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2225 Zoals de heer Eerdmans mij vraagt, wil ik best terugkijken naar wat er in het verleden is misgegaan, maar u kunt op GroenLinks-Partij van de Arbeid rekenen als het gaat om de veiligheid van de Nederlanders, die nu wordt bedreigd door Poetin. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.36
2227 Het idee van een structurele norm is dat je kunt bouwen op uitgaven die jaarlijks terugkeren. Eerdmans JA21 0.04
2229 Dan kun je wel zeggen "de ene keer dit en dan weer dat", maar zo werkt het niet bij Defensie. Eerdmans JA21 0.02
2231 Praat misschien eens met Tuinman; ik hoop ook dat de minister hier antwoord op gaat geven. Eerdmans JA21 0.01
2232 Je kunt niet zeggen: het ene jaar zoveel en het andere jaar de helft. Eerdmans JA21 0.05
2233 We zullen structureel geld moeten uitgeven aan Defensie. Eerdmans JA21 0.01
2236 Ik ben ook bereid om me daar structureel en langetermijnpolitiek op vast te leggen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2237 Ik ben niet de enige in deze Kamer die weleens de eer heeft gehad om een uniform te dragen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.1
2239 Ook ben ik ongelofelijk trots op al die Nederlandse mannen en vrouwen die ervoor kiezen om voor onze collectieve veiligheid in te staan. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2240 Zij verdienen het om ook de middelen en uitrusting te krijgen die nodig is om die taak te vervullen — een taak die misschien wel heel moeilijk kan worden in de komende tijd. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2244 Nu zullen we inderdaad moeten kijken naar andere vraagstukken; dat ben ik volledig met de heer Timmermans eens. Bikker ChristenUnie 0.01
2245 Maar dat begint er wel mee dat we die symbolische stap zetten en structureel gaan investeren. Bikker ChristenUnie 0.16
2246 In die zin zou ik collega Timmermans geheel vrijblijvend mee willen geven: kom, laten we er samen achter gaan staan, want we hebben grotere vraagstukken voor de boeg. Bikker ChristenUnie 0.01
2248 Een van mijn eerste herinneringen is dat de Muur viel. Bikker ChristenUnie 0.04
2253 Ik heb pas later ontdekt wat het betekende dat Oost-Europa onder Russische invloedssfeer stond en hoe belangrijk het is dat er een Europa is gekomen van verschillende naties die zich verbinden op basis van diepe waarden. Bikker ChristenUnie 0.04
2254 Juist nu vind ik het zo belangrijk dat we ons op dat punt, waar we ooit de Britten verloren hebben, weer verbinden op diezelfde waarden. Bikker ChristenUnie 0.01
2258 Ik heb nog hele duidelijke herinneringen aan de val van de Muur en wat er daarna volgde. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.15
2259 Ik heb ook nog hele sterke herinneringen aan hoe blij de Oekraïners waren toen ze hun vrijheid hadden gekregen na het einde van de Sovjet-Unie. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.03
2260 Ik lijd met hen mee, iedere dag dat er weer onschuldige mensen sneuvelen die hun land verdedigen, en er heel veel mensen verminkt naar huis gaan. Timmermans GroenLinks-PvdA 10.25
2264 Ze zijn onmisbaar omdat ze een capaciteit hebben die aanvullend is op andere capaciteiten, maar ze zijn ook politiek onmisbaar. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.03
2265 Want als er iemand in staat is om nog een brug te bouwen naar de Verenigde Staten, dan is dat het Verenigd Koninkrijk. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2266 Zo zag ik ook de uitlatingen van premier Starmer gisteravond. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2267 Hij probeert vanuit zijn perspectief de Amerikanen nog steeds aan boord te krijgen voor de Europese veiligheid. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2268 Ik ben er bijna van overtuigd dat vroeg of laat de Amerikanen tot het inzicht zullen komen dat ze ook in hun eigen belang bij de Europese veiligheid betrokken moeten worden. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2269 Mijn zorg is alleen dat tot dat moment er ontzettend veel schade kan optreden. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2270 En tot dat moment doen we er verstandig aan de handreiking van de Britten ook goed op te pakken. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2271 Ik wil graag de vraag van mevrouw Bikker "wat gaat u daarvoor doen?" Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2273 Want na de Britten is Nederland de volgende steen, de volgende partner voor de Amerikanen op het Europese continent. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2275 Ik zou graag ook inderdaad van het kabinet, van de minister-president, horen hoe dat in te vullen is. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2276 Dat is een mooie tweeslag die collega Timmermans aangeeft in die betrekkingen die we met de Britten hebben. Bikker ChristenUnie 0.03
2277 Daarnaast zou ik willen zeggen: dat geldt ook ten aanzien van defensie. Bikker ChristenUnie 0.01
2280 Volgens mij is dit zo'n kans: als er hier gesproken wordt in deze Kamer over een Europees leger, dan moet dat niet van de EU uitgaan, maar juist vanuit het Europese deel zoals dat aangesloten is bij de NAVO. Bikker ChristenUnie 0.07
2281 Als we nu meer gaan investeren in het leger, laten we dat dan op een manier doen dat we juist ook de bescherming die de Britten voor een stuk kunnen bieden — want dat is wel hoe ons leger er nu voor staat — versterken in plaats van afbreken. Bikker ChristenUnie 0.02
2282 Ik denk dat wij in Nederland daarin te lang te weinig stappen vooruit hebben gezet. Bikker ChristenUnie 0.01
2283 Ik ben dus heel blij dat collega Timmermans nu vooruit stapt. Bikker ChristenUnie 0.01
2284 Ik verwacht ook dat we dat dan ook verder gaan doen in de uitbouw. Bikker ChristenUnie 0.01
2285 Maar wat mij betreft doen we dat op een manier waarmee we ook de Britten er weer bij krijgen in Europa en deze kans in die zin dus ten goede benutten. Bikker ChristenUnie 0.01
2287 Het slechte nieuws is wel dat de Britten verhoudingsgewijs nog harder bezuinigd hebben op hun defensie dan wij hier hebben gedaan. Timmermans GroenLinks-PvdA 99.92
2288 Zij hebben op dit moment dus ook betrekkelijk weinig capaciteit, maar nu gaan zij ook wel fors investeren. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.03
2290 Ik zou hier ook nadrukkelijk Polen bij willen noemen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2292 Het land investeert echt massaal in defensie, namelijk 5% van het bruto nationaal product. Timmermans GroenLinks-PvdA 45.11
2293 Het land heeft een heel goed begrip van wat er in Centraal- en Oost-Europa gebeurt en neemt een steeds grotere, leidende rol in Europa. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.39
2294 Maar we zullen ook de relatie met de Turken goed moeten houden, hoe onprettig sommigen hier dat misschien ook vinden. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2295 Want als er een krijgsmacht is in Europa met een serieuze mogelijkheid om ook de zuidflank van Europa tegen een Russische dreiging te beschermen, dan is dat die van Turkije. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2296 Je moet dus ook niet al te kieskeurig zijn en je moet samenwerking willen zoeken met NAVO-partners die bij kunnen dragen aan onze collectieve veiligheid. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2297 Ik wil de heer Timmermans complimenteren met het deel van zijn betoog waarin hij waarschuwt voor een onrechtvaardige vrede. Teunissen PvdD 0.03
2299 We zien dat Oekraïne volledig buitenspel is gezet en dat de buit verdeeld wordt tussen Poetin en Trump. Teunissen PvdD 15.07
2300 Het kabinet reageert met: we willen die vredesfaciliteit wel faciliteren en we willen mogelijk ook militaire troepen sturen. Teunissen PvdD 0.03
2301 Ik zou in dit debat ook heel graag samen met de heer Timmermans optrekken om het kabinet ervoor te behoeden dat we een vredesfaciliteit gaan instellen die een onrechtvaardige vrede gaat handhaven. Teunissen PvdD 0.01
2303 Zoals ik eerder zei, maak ik mij ontzettend veel zorgen over de contouren die nu lijken op te komen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.67
2305 Oekraïne mag waarschijnlijk aanschuiven en op het stippellijntje tekenen als de Verenigde Staten en Rusland eruit zijn. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.21
2307 Daarnaast is mijn ervaring met de Russen dat zij hun inzet altijd maximeren. Timmermans GroenLinks-PvdA 34.57
2308 Voor Poetin is een staakt-het-vuren een gevechtspauze en geen staakt-het-vuren. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.27
2310 Hij heeft zijn hele economie tot een oorlogseconomie gemaakt. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.04
2311 Hij gijzelt het hele Russische volk met deze oorlog. Timmermans GroenLinks-PvdA 99.95
2312 Hij kan het zich bijna niet permitteren om echt voor vrede te kiezen, tenzij hij ertoe gedwongen wordt. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2315 Daarmee is hij een permanente dreiging voor onze veiligheid. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2316 Met u wil ik ook graag dat het kabinet op deze punten ingaat. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2317 Ik ben blij om te horen dat ook de heer Timmermans vragen stelt over of er nu echt wel aangestuurd wordt op vrede. Teunissen PvdD 0.02
2318 Dat klinkt nu wel zo, maar Poetin heeft eigenlijk weinig belang bij vrede. Teunissen PvdD 0.08
2319 Er zijn verschillende experts die zeggen: hij wil gewoon dooronderhandelen; er komt misschien een bestand, maar dan kan hij zijn leger in de tussentijd weer verder versterken. Teunissen PvdD 0.02
2321 Moeten we niet nu als Europa zeggen "de VS zijn een volledig onbetrouwbare partner; we moeten onafhankelijker worden en we moeten ons nu concentreren op hoe wij als Europa Oekraïne kunnen versterken, en hoe wij dat met sancties en intensivering van militaire samenwerking kunnen doen"? Teunissen PvdD 0.02
2322 Daar moeten we ons op concentreren in plaats van op dit moment al na te denken — nadenken kan altijd — of echt stappen te zetten op het gebied van veiligheidsfaciliteiten. Teunissen PvdD 0.01
2323 We zullen als Europeanen veel meer zelf moeten doen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2324 Maar ik weiger de Amerikanen definitief af te schrijven. Timmermans GroenLinks-PvdA 27.66
2325 Er zijn 250.000 jonge Amerikanen gesneuveld voor onze vrijheid in de Tweede Wereldoorlog. Timmermans GroenLinks-PvdA 99.85
2327 Er liggen Amerikaanse slachtoffers in Nederlandse bodem, net als Canadese slachtoffers, Poolse slachtoffers en Britse slachtoffers. Timmermans GroenLinks-PvdA 99.88
2328 Dat is een band die zelfs deze president niet ineens volledig kan verbreken. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2329 Hij kan die band beschadigen en die band kan uiteindelijk definitief gebroken zijn, maar ik wil het nog niet opgeven. Timmermans GroenLinks-PvdA 23.31
2330 Dus ja, Europa zal veel meer moeten doen, maar ik blijf erbij dat we ook alles op alles moeten zetten om de Amerikanen betrokken te houden op zo'n manier dat ze zien dat het in hun eigen fundamentele belang is. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2331 Uiteindelijk zijn de waarden die we delen — als samenleving; we delen ze niet met deze administratie — nog steeds aanwezig. Timmermans GroenLinks-PvdA 11.29
2332 Op basis van die waarden kunnen we, als er straks misschien een andere administratie is, misschien ook weer samen instaan voor onze gemeenschappelijke veiligheid. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2333 De heer Timmermans sprak net uit dat onze industriële kracht omhoog moet, maar bijna in dezelfde ademtocht had hij het over het belasten van buitenlandse aandeelhouders. Vermeer BBB 0.03
2334 Ik zit in meerdere commissies, ook die voor Economische Zaken, voor Klimaat en Groene Groei en voor Financiën. Vermeer BBB 0.01
2335 U bent niet bij die debatten, maar uw collega's uit uw fractie wel. Vermeer BBB 0.03
2336 Zij doen er naar mijn idee echt alles aan om er in ieder geval voor te zorgen dat de industriële kracht omlaaggaat. Vermeer BBB 0.01
2338 Kan de heer Timmermans toelichten waarom in het ene debat de industrie afgebroken wordt en hij in het andere debat pleit voor meer industriële kracht? Vermeer BBB 0.02
2339 Als de heer Vermeer denkt dat je de industriële kracht van Nederland versterkt door buitenlandse aandeelhouders nog meer te belonen, dan zitten we echt op een ander spoor. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2340 We hebben in de afgelopen jaren gezien dat 30% van de winsten in Europa het gevolg is van investeringen in duurzame industrie en in de energietransitie. Timmermans GroenLinks-PvdA 99.99
2341 Als we de energietransitie niet meer hadden gestimuleerd in Europa, hadden we de afgelopen jaren 100 miljard meer aan energie moeten uitgeven dan we nu doen. Timmermans GroenLinks-PvdA 99.74
2342 Investeren in de industrie en de economie van de toekomst is dus investeren in onze concurrentiekracht. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2343 Als wij er als Europeanen niet in slagen om op korte termijn de energieprijzen omlaag te krijgen, dan gaan we het verliezen van de Amerikanen, ongeacht de beloning van aandeelhouders. Timmermans GroenLinks-PvdA 2.09
2344 Dan gaan we het verliezen van de Chinezen, ongeacht de beloning van aandeelhouders. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.67
2345 De transitie naar een duurzame economie is verstandig industriebeleid. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2346 Dat is goed voor het klimaat, maar dat is nog veel beter voor de werkgelegenheid van de toekomst. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.67
2347 Alle rapporten, of die nou van de OESO of van het Internationaal Energieagentschap zijn, wijzen deze kant op. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2348 Ik ben blij dat de minister verantwoordelijk voor dit beleid in Nederland, ook deze lijn kiest. Timmermans GroenLinks-PvdA 6.48
2350 De heer Timmermans wijst erop dat alle rapporten in die richting wijzen, maar alle cijfers wijzen op dit moment in een andere richting, namelijk dat we steeds verder achterlopen op Amerika en China en dat het op deze manier niet werkt. Vermeer BBB 0.05
2351 Onze energiekosten en onze netwerkkosten zijn 60% hoger dan die in bijvoorbeeld Duitsland. Vermeer BBB 65.93
2352 Hoe wil de heer Timmermans de industriële kracht op peil houden, terwijl hier allerlei maatregelen voorgesteld worden die dat juist beperken en de investeringscapaciteit en het ondernemersklimaat in Nederland beperken? Vermeer BBB 0.02
2353 En dat komt van een vertegenwoordiger van een partij die nu al jaren alles loopt te frustreren dat ons helpt om de transitie naar een toekomstige economie mogelijk te maken! Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2354 Of het nou gaat om stikstof of hernieuwbare energie, de BBB doet alles om te voorkomen dat we die transitie maken. Timmermans GroenLinks-PvdA 21.51
2355 Ik laat me door de heer Vermeer dus helemaal niet vertellen hoe het moet. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2356 Meneer Vermeer, u frustreert al jaren de transitie van de Nederlandse industrie naar de toekomstige industrie, waar de werkgelegenheid zit. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.54
2358 Dan kunnen we verder praten over waar het verdienvermogen van Nederland in de toekomst zit. Timmermans GroenLinks-PvdA 29.22
2359 Dat zit niet bij de verouderde industrie die u voortdurend maar verdedigt! Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2363 Ik zou de heer Timmermans graag willen vragen hoe hij denkt dat de vredesonderhandelingen wél kunnen slagen. Dijk SP 0.01
2364 Dat is een grote vraag voor iemand die niet direct overal bij betrokken is. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2365 Als de heer Dijk dat wil, dan kan ik alleen de ervaring delen die ik heb opgedaan tijdens gesprekken met Russen en met anderen in de regio. Timmermans GroenLinks-PvdA 34.86
2366 Dan zeg ik: je moet met de Russen aan tafel met een keiharde positie! Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2367 Je moet met de Russen aan tafel op een manier die erop ziet dat je het met elkaar eens bent over wat je wilt bereiken. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2368 Je moet met de Russen aan tafel gaan om te laten zien waar het hun pijn gaat doen als ze niet serieus aan de onderhandelingen willen deelnemen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2369 Helaas zondigt de Amerikaanse president tot nu toe tegen al deze regels. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2370 Hij legt zijn kaarten op tafel en hoopt dat het daarmee zo gebeurt. Timmermans GroenLinks-PvdA 46.14
2371 Zo onderhandel je in ieder geval niet met de Russen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2372 Ik ben voor vrede, zoals wij allemaal in deze Kamer, met het moet wel een rechtvaardige vrede zijn. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2373 Een van de dingen die je kunt doen, is tegen de Russen zeggen: we hebben het NAVO-lidmaatschap beloofd aan Oekraïne, dus we gaan toewerken naar het NAVO-lidmaatschap van Oekraïne, want Rusland heeft nog nooit een NAVO-lid aangevallen. Timmermans GroenLinks-PvdA 79.3
2374 Als Oekraïne NAVO-lid is, dan zal Rusland ook wel twee keer nadenken, voordat het dat doet. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2375 Op dit moment kan dat niet vanwege de veranderde positie van de Verenigde Staten. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.18
2377 De Russen zeggen — maar dat menen ze niet — dat het EU-lidmaatschap van Oekraïne voor hen wel aanvaardbaar zou zijn. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.25
2378 Als Poetin één ding vreest, dan is het wel dat hij de blauwe vlag met gele sterren, die zo succesvol was op de Majdan, ook op het Rode Plein krijgt. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.4
2379 Ook EU-lidmaatschap vindt hij uiteindelijk een bedreiging. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2380 Een maatschappelijk succes van Oekraïne zal uiteindelijk de bestendiging van de vrede tot stand brengen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2382 Ik ben het er helemaal mee eens dat de manier waarop Trump dit aanpakt, namelijk dat hij met Poetin gaat onderhandelen zonder Oekraïne, waarbij hij ook nog even Oekraïens grondgebied weggeeft, niet de juiste manier is om tot een duurzame vrede te komen. Dijk SP 1.42
2383 Als je in deze zaal de afgelopen jaren de woorden "vrede" of "vredesonderhandelingen" noemde, heeft het me ook wel verbaasd dat het er dan toch vooral over ging dat de procentsnorm ontzettend omhoog moest. Dijk SP 0.12
2384 Ik zie nu een minister-president op pad gaan die zegt: ja, hoor, wij zijn wel bereid om vredestroepen te sturen; ja, hoor, als er een vredesgarantie moet worden geboden, dan zijn wij daartoe bereid. Dijk SP 0.01
2387 Eerlijk gezegd verwacht ik dan van een sociaaldemocratische partij in dit huis een beter en sterker antwoord dan de riedel die we de afgelopen maanden al hebben gehoord en die alleen maar tot duizenden, honderdduizenden meer doden heeft geleid. Dijk SP 25.14
2388 Ik vraag om een nieuwe visie, nu ook in verband met een nieuwe samenstelling, een nieuwe wereldorde, helaas. Dijk SP 0.02
2389 Ik ben daar ook niet blij mee, maar hoe gaan we ervoor zorgen dat er wél vrede komt in plaats van dat we inderdaad nog gaan toezien hoe er tienduizenden, honderdduizenden mensen gewond en gedood raken? Dijk SP 0.02
2390 Als de vrede zou bestaan uit het toegeven aan iemand die een deel van een ander land in Europa verovert, dan weet je dat de volgende oorlog al wordt voorbereid. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.03
2393 Dus ja, vrede, maar alleen een rechtvaardige vrede. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2394 En tegen de heer Dijk zeg ik: maakt u zich alstublieft geen illusies over de intenties van deze dictator. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.08
2396 Daar moeten we ons letterlijk en figuurlijk zowel militair als politiek, moreel als economisch tegen wapenen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2398 Als u even wilt blijven staan, heeft de heer Dassen nog een vraag. voorzitter None 0.02
2401 Een van mijn grote zorgen in het debat, waar ook de heer Timmermans nog een zorg over heeft, is: gaan we niet te langzaam in ons handelen? Dassen Volt 0.02
2402 Ik hoorde de heer Schoof gisteren na de bijeenkomst in Parijs zeggen dat we nog moeten praten, nog moeten overleggen en er nog over moeten nadenken. Dassen Volt 0.02
2403 Ik hoorde de heer Timmermans net ook zeggen: in deze mate had ik het eigenlijk niet verwacht. Dassen Volt 0.01
2404 We moeten natuurlijk nadenken over de toekomstige band met de Verenigde Staten, maar mijn grote zorg is dat we als Europa nog steeds niet bereid zijn om nu een heel krachtig signaal richting de Verenigde Staten te sturen dat Europa hier gezamenlijk in zit. Dassen Volt 0.02
2405 De heer Timmermans kondigt een motie over de Voorjaarsnota aan. Dassen Volt 0.01
2407 Is de heer Timmermans het met mij eens dat we, gezien de snelheid waarmee alles nu gaat, moeten oppassen dat we niet de hele tijd door de realiteit worden ingehaald? Dassen Volt 0.01
2408 We zouden dus veel sneller acties moeten ondernemen met elkaar, juist om nu een krachtig signaal richting de Verenigde Staten te sturen. Dassen Volt 0.01
2410 Dan kunnen we toch niet nog een paar maanden wachten totdat het kabinet met een plan komt? Dassen Volt 0.01
2412 We zullen bezonnen moeten handelen, zo snel als maar mogelijk. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2413 Je zal er ook voor moeten zorgen dat je de Europese landen zo veel mogelijk op die lijn krijgt. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2414 Door te hard aan die lijn te trekken, voelen landen zich genoodzaakt om afstand te gaan nemen van hun positie. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.18
2417 Ik ben het met de heer Dassen eens: zo snel mogelijk. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2418 Maar ik ben ook realistisch genoeg om in te zien dat je sommige landen de tijd moet gunnen om het been bij te trekken. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2419 Het grootste land in Europa heeft zondag verkiezingen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.06
2420 Je kunt niet een week voor de verkiezingen verwachten dat de kanselier zich aan allerlei dingen committeert waarvan hij terecht denkt dat een volgende regering erover gaat. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2422 Tegelijkertijd herhaal ik dat het goed nieuws is dat de Britten nu op dit punt aansluiten. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.08
2423 Dat geeft de Europese Unie en Europa een kans om verder te werken. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.03
2424 We moeten snelheid hebben, maar laten we ook realistisch zijn. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2425 Een aantal klanten in de Europese Unie zit veel meer op de lijn van Moskou dan op de lijn van Brussel. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.19
2428 Ik begrijp de urgentie van de heer Dassen, maar ik wil dus ook iets van realisme in deze discussie brengen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2429 Het moet zo snel als het maar enigszins kan, maar je moet er ook zo veel mogelijk partners in mee zien te nemen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2430 Pas als je dan gezamenlijk vooruitkomt, maak je indruk. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2431 Wij zouden daar als Nederland een leidende rol in kunnen nemen door als parlement nu een duidelijke opdracht aan het kabinet te geven. Dassen Volt 0.01
2433 Als de verkiezingen in Duitsland zijn geweest, zorg je daarmee dat je volgende week vanuit Nederland in ieder geval een plan hebt klaarliggen waarbij de Duitsers kunnen aanhaken. Dassen Volt 0.01
2434 Maar het antwoord van de heer Timmermans is duidelijk. Dassen Volt 0.04
2435 Hij snijdt nog een ander belangrijk punt aan, namelijk dat we ons precies in Europa zo georganiseerd hebben dat er geen duidelijk leiderschap is. Dassen Volt 0.02
2437 Er zaten verschillende landen, de Europese Raad en de Europese Commissie aan tafel. Dassen Volt 0.01
2439 Is het niet verstandig als we als Europa zouden zeggen: dit is zo belangrijk en zo groot dat we een heel duidelijk mandaat bij de Europese Commissie leggen, bij Kaja Kallas, om ons te vertegenwoordigen op het wereldtoneel? Dassen Volt 0.01
2440 Zo gaat de Europese Unie met één stem spreken en komen we daadwerkelijk aan tafel, in plaats van dat we inderdaad al die verschillende landen de hele tijd met elkaar in discussie zien gaan. Dassen Volt 0.03
2441 Ja, dat zou mooi zijn, ware het niet dat je daar op dit moment niet alle lidstaten achter krijgt. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2443 Daar heeft Kallas een hele belangrijke rol in te spelen, daar heeft António Costa een belangrijke rol in te spelen en daar heeft Von der Leyen een rol in te spelen. Timmermans GroenLinks-PvdA 13.04
2444 Maar ook de leiders van de grote landen zullen mede die verantwoordelijkheid moeten dragen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2445 Het is rommelig, maar dit is hoe de kaarten geschud zijn. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2447 Natuurlijk had ik graag gezien dat er één president was die zowel president van de Europese Raad als van de Europese Commissie was. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.03
2450 We moeten dus werken met Europa zoals het is en niet met Europa zoals we het graag hadden willen zien. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2451 En in het Europa zoals het is, kan Nederland inderdaad een meer leidende rol spelen; dat ben ik met de heer Dassen eens. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2452 Ik wil hier vandaag niet alleen maar oppositie voeren. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2454 Daarom wil ik graag het kabinet en de premier de kans geven om de opening die gisteren is gecreëerd, heel snel en heel diepgaand in te vullen, ook met de Kamer. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2455 Ik heb de hoop dat we op korte termijn van het kabinet en de premier hoofdlijnen krijgen over welke kant het uitgaat. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2456 Dan kunnen we dat samen uitbenen in verschillende debatten, in de commissies of plenair, zodat we voor Nederland de best mogelijke strategische positie kunnen uitwerken voor de komende maanden en jaren. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2460 Ik ben het vanuit een andere invalshoek — godzijdank hebben we geen eenhoofdige Europese leiding — eens met de heer Timmermans. Wilders PVV 0.05
2462 Daar zaten een aantal regeringsleiders bij elkaar die toch een beetje gefrustreerd waren over hoe het daarvoor in München was gegaan om te kijken of ze verder kwamen. Wilders PVV 0.01
2463 En het resultaat is dat ze eerder drie stappen achteruit dan vooruit hebben gezet. Wilders PVV 0.27
2464 Zelfs de Volkskrant opende vandaag met "geen draagvlak voor vredesmacht" of hoe het ook wordt genoemd. Wilders PVV 0.12
2465 U zei het zelf eigenlijk ook: er is een gehaastheid en men wil scoren, zonder het proces af te lopen dat de Amerikanen nu met de Russen en dadelijk hopelijk ook met de Europeanen en de Oekraïners doen. Wilders PVV 0.01
2467 Deelt u met mij dat ze hiermee eigenlijk in hun eigen voet schieten? Wilders PVV 0.01
2470 Scholz, uw geestverwant, zei inderdaad een beetje pissig, een beetje boos: hou erover op nu, want dit is ongepast en ontijdig. Wilders PVV 0.01
2472 Als dat overdreven, gehaaste werk van Europa — dat vind ik — zo doorgaat, dan komt die troepenmacht er niet. Wilders PVV 0.01
2473 En als die er niet komt, wat is dan volgens u de oplossing om ervoor te zorgen dat als er vrede komt — het is dan geen NAVO-grens maar de Oekraïense grens — dat dan wordt opgelost terwijl Europa in z'n eigen voet heeft geschoten? Wilders PVV 0.03
2474 Voorzitter, met uw permissie heb ik toch een iets andere lezing van gisterenavond dan de lezing die nu door de heer Wilders wordt gegeven. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.07
2475 De stap naar voren van premier Starmer zag ik duidelijk als een signaal naar de Amerikanen: "Trump, jij vraagt om een eventuele bijdrage, ook met troepen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2478 Dus het is ook weer niet zo heel verschillend van wat anderen hebben gezegd. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2479 De uitlatingen van Scholz, de Deense premier, de Nederlandse premier en eigenlijk ook wel de Italiaanse premier verschillen ook niet zo veel van elkaar. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.04
2480 Die komen namelijk hierop neer: we willen wel een bijdrage leveren, maar het is nog te vroeg om te zeggen welke vorm die bijdrage kan krijgen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.04
2481 Ik denk namelijk dat de discussie die nu is ontbrand over wel of geen troepen, een reactie is op de vraag van de Amerikanen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.45
2482 Die is niet het gevolg van een eigen analyse van wat er straks nodig is. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2484 Dat hangt er helemaal van af wat voor vredesakkoord er komt en van wat ze afspreken. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2485 Het kan namelijk zo zijn dat je dan waarnemers krijgt, omdat iedereen tevreden is, de dreiging weg is en er geen Russische troepen meer aan de grens staan. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2486 Maar het kan ook zo zijn dat Poetin een paar honderdduizend troepen aan de grens handhaaft. Timmermans GroenLinks-PvdA 54.38
2487 Dan kan je niet anders dan denken in termen van 200.000 of 300.000 vredestroepen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2491 Ik heb er alle begrip voor om te proberen om zo snel mogelijk dingen te regelen, maar de complexiteit van dit onderwerp mogen we niet onderschatten. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2492 Dat is ook verantwoordelijkheid nemen, zeg ik tegen de heer Wilders. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2494 Hoewel we die bijeenkomst anders analyseren, delen we, in ieder geval enigszins, de conclusie dat de gehaastheid van de Europese Unie … Ze kwamen gister bij elkaar om iets voor elkaar te krijgen. Wilders PVV 0.04
2496 Allemaal met de beste intenties, hoor; daar twijfel ik niet aan. Wilders PVV 0.01
2497 Het beeld na afloop is dat de Europese vredesmacht verder van huis is dan daarvoor. Wilders PVV 0.01
2498 Dat landt natuurlijk ook meteen — dat hebben we vandaag gezien — in Saudi-Arabië aan die tafel. Wilders PVV 0.02
2502 Dat was anders misschien ook gebeurd, maar dat landt daar nu en dat was onnodig. Wilders PVV 0.07
2504 Dat was ook mijn punt bij mijn eerdere interruptie op u, toen u net begon vandaag: geef het de tijd; geef het een kans. Wilders PVV 0.02
2506 Als je gehaast doet om te scoren, om erbij te horen, om te kunnen zeggen "wij doen ook wat" en het averechts werkt, ben je verder van huis en speel je de Russen eerder in de kaart dan wanneer je afwacht. Wilders PVV 0.01
2507 De analyse is misschien niet hetzelfde, maar volgens mij vindt u ook dat het niet te snel moet gaan. Wilders PVV 0.01
2508 Ik denk dat dat breed in de Kamer wordt gedeeld, maar ik luister met enige verbazing naar de bijdrage van de heer Wilders, want als er één iemand is die meteen een conclusie trok, dan is dat wel de heer Wilders. Timmermans GroenLinks-PvdA 14.82
2510 Hij verwijt anderen dat ze overhaast zijn, maar zelf trekt hij meteen de conclusie "nee". Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2511 Dat is ook niet heel consistent, zeg ik met alle mogelijke vriendelijkheid tegen de heer Wilders. Timmermans GroenLinks-PvdA 32.88
2513 Dat is zeer consistent, want wij zijn tegen een Nederlandse deelname aan die macht, om de reden die ik heb genoemd. Wilders PVV 0.03
2514 Maar als je vanuit Europa een rol wilt spelen, en dat wil Europa … Ik heb het niet verzonnen. Wilders PVV 0.01
2515 Ik zat er niet bij, maar ze hebben daar ingezet op een Europese vredesmacht die ík niet wilde, maar die zíj wilden. Wilders PVV 0.03
2516 Ik kan hier ook zeggen: geweldig, ze hebben 'm om zeep geholpen. Wilders PVV 0.01
2518 Europa moet geduld hebben, moet de zaken op orde hebben, maar loopt de onderhandelaars nu voor de voeten. Wilders PVV 0.01
2521 De heer Wilders gaat ervan uit dat het heel normaal is dat Amerikanen en Russen over ons onderhandelen zonder dat we aan tafel zitten. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.3
2522 We hebben dat als Nederlanders in 1713 al een keer meegemaakt, bij de Vrede van Utrecht. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2523 Toen zei de Franse onderhandelaar: we onderhandelen bij u, over u en zonder u. Dat is precies wat er op dit moment gebeurt rond Oekraïne en Europa en dat is onacceptabel. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.04
2524 Daar moet Europa zich tegen verzetten: niet bedelen om aan tafel te komen, maar duidelijk maken dat er zonder ons gewoon geen duurzame vrede mogelijk is en dat je dan alleen maar een volgend conflict voorbereidt. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2526 Dat vind ik verstandige politiek, in plaats van meteen "nee" te roepen, want dat is wél vooruitlopen op de zaken en dat heeft de heer Wilders gedaan. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2528 Er is precies gebeurd wat ik dacht dat er zou gaan gebeuren. Wilders PVV 0.01
2529 De onderhandelingen moeten nog beginnen en de Amerikaanse administratie heeft gezegd: wij gaan Oekraïne en Europa erbij betrekken. Wilders PVV 0.03
2530 De heer Rubio heeft zojuist ook nog gezegd in Riyad: het moet voor beide acceptabel zijn. Wilders PVV 0.02
2531 Dat loop je allemaal voor de voeten als je met je eigen plannetjes komt omdat je geen geduld hebt om te wachten. Wilders PVV 0.01
2532 Als we allemaal vrede willen, geef het dan alsjeblieft een kans. Wilders PVV 0.01
2533 Geef het een kans en ga er niet doorheen fietsen met beelden die een mislukking laten zien. Wilders PVV 0.01
2534 Want nogmaals, alle kranten, ook uw eigen Volkskrant, openden er vanmorgen mee dat het idee al is begraven. Wilders PVV 0.02
2535 Ik vind het prachtig, maar dat kan toch niet de bedoeling zijn. Wilders PVV 0.01
2539 Dan wil ik toch terug naar de eerste interruptie van de heer Wilders. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2540 Hij vindt het heel normaal dat de Amerikaanse president tegen de Russische president zegt "je hebt er zo hard voor gevochten, dat je een deel van Oekraïne mag hebben" en dat ze met z'n tweeën kunnen beslissen over het lot van een Europees land. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.16
2543 Ik ga ervan uit dat dit voor een grote meerderheid van deze Kamer niet acceptabel is. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2545 We gaan luisteren naar de volgende spreker, de heer Dijk van de fractie van de SP. voorzitter None 0.02
2547 Een maand geleden vond de inauguratie van president Trump plaats. Dijk SP 0.01
2548 Wie wil weten wie Trumps beste vrienden zijn, hoeft slechts de eerste rang te bekijken, die vol techmiljonairs zat. Dijk SP 0.04
2549 Die techmiljonairs worden nu ook ingezet om verkiezingen in Europa te beïnvloeden. Dijk SP 0.02
2550 Ook vicepresident Vance deed daar ongegeneerd aan mee door zich te mengen in de Duitse verkiezingen. Dijk SP 0.03
2551 Lieden als Vance en Musk gebruiken hun podia voor hun nieuwe internationale as, een as van rechts-radicale partijen en multimiljardairs die internationaal georganiseerd zijn. Dijk SP 0.01
2553 Wie wil weten wie hieraan meewerken, hoeft alleen maar te kijken naar de onderlinge contacten: Trump, Musk, de AfD, Farage, Meloni, Orbán, Wilders, Milei. Dijk SP 0.04
2554 Via de rechts-radicale as loopt het contact nu ook tussen Trump en Poetin, tussen wereldleiders die niets hebben met waarden zoals democratie, solidariteit en vrijheid. Dijk SP 0.01
2555 Ze zetten hun macht in om mensen te verdelen en gebruiken vrijheid alleen in het belang van oligarchen, niet in dat van mensen. Dijk SP 16.52
2556 Ondertussen wakkeren ze een globalistische cultuuroorlog aan. Dijk SP 0.03
2557 De reactie van Nederland op zowel Trump als op NAVO-secretaris Rutte is stuitend. Dijk SP 0.01
2558 Trump roept op tot het uitgeven van 5% aan defensie door de NAVO-lidstaten. Dijk SP 0.07
2559 Zijn NAVO-loopjongen Rutte kopieerde dit meteen en riep op tot bezuinigen op zorg, onderwijs en sociale zekerheid. Dijk SP 0.2
2560 De Amerikaanse buldog blaft één keer, en Nederland loopt meteen in het gareel. Dijk SP 0.03
2561 Partijen buitelen over elkaar heen met hogere percentages aan uitgaven aan defensie. Dijk SP 99.94
2563 Stop dus met het lopen aan de leiband van de VS. Ik wil hier graag een reactie op van het kabinet. Dijk SP 0.01
2565 Trump belde niet met de oude bondgenoten, maar met zijn buddy Poetin. Dijk SP 0.04
2566 Hij besloot zonder Oekraïne te gaan onderhandelen met Rusland. Dijk SP 0.04
2567 Zijn belofte om de oorlog in Oekraïne in één dag te beëindigen, werd niet ingelost. Dijk SP 0.02
2568 Wel gaf hij in één telefoontje Oekraïens grondgebied helemaal weg. Dijk SP 0.01
2569 Dat is onacceptabel, en dat is bovendien niet aan de VS. Het is aan Oekraïne zelf om te onderhandelen over voorwaarden voor vrede. Dijk SP 0.37
2570 Stop dus als EU met calimero spelen, en zet druk om Oekraïne aan tafel te krijgen. Dijk SP 0.09
2572 Als klap op de vuurpijl wil Trump ons nu opleggen dat ons land, als vorm van veiligheidsgarantie, Nederlandse militairen naar het front gaat sturen. Dijk SP 0.34
2573 Dat Nederlandse politici en ook de minister-president hiertoe reeds vooraf hun bereidheid tonen, is onverantwoord. Dijk SP 0.01
2574 Trump en Poetin verdelen Europa en Oekraïens grondgebied, en vervolgens zouden onze Nederlandse soldaten de risico's moeten dragen. Dijk SP 0.38
2575 Dus onze mannen en vrouwen mogen de rechts-radicale ellende gaan oplossen? Dijk SP 0.01
2578 Wij hebben eerder missies gesteund in Bosnië, Libanon, Congo en Liberia. Dijk SP 0.02
2579 Ik sluit dus niet uit dat we bereid zijn onder VN-mandaat een vredesmissie te steunen. Dijk SP 0.11
2580 Maar dat willen we niet, nooit, via deze nieuwe rechts-radicale as. Dijk SP 0.01
2581 Dat willen we niet, nooit, zonder zelf invloed op de afspraken te hebben. Dijk SP 0.01
2582 En dat willen we niet, nooit, als loopjongen van de VS en hun nieuwe beste vrienden in het Kremlin. Dijk SP 0.01
2583 Er is nog geen enkele duidelijkheid over een staakt-het-vuren en de vorm daarvan. Dijk SP 0.06
2584 Het is een veel te groot risico om hieraan deel te nemen. Dijk SP 0.01
2585 Onder de NAVO-vlag, maar ook in een zogenaamde coalition of the willing, zou dat enorme risico's op escalatie met zich meebrengen. Dijk SP 0.01
2586 Partijen die nu roepen dat ons land mee moet doen, weten niet waar ze ja op zeggen en zetten de levens van onze Nederlandse militairen op het spel. Dijk SP 0.04
2587 Daarom een aantal vragen aan de minister-president. Dijk SP 0.02
2588 U gaf aan positief te staan ten opzichte van een vredesmacht of zelfs een afschrikkingsmacht. Dijk SP 0.02
2589 Waarom bent u zo snel met deze vergaande uitspraken? Dijk SP 0.01
2590 Weinig presidenten en landen hebben dit al aangegeven. Dijk SP 0.02
2591 Waarom aangeven bereid te zijn soldaten in te zetten als je niet aan de onderhandelingstafel mag zitten en de voorwaarden van vrede niet mag bepalen? Dijk SP 0.01
2594 Partijen die aangeven dat er vele voorwaarden voor een vredesmissie zijn, wil ik graag het volgende voorleggen. Dijk SP 49.12
2596 Dat geeft de beste garantie op vrede, omdat zowel de VS als Rusland zich dan moeten committeren en binden aan een vredesakkoord. Dijk SP 4.44
2597 Dat zou volgens de SP de belangrijkste voorwaarde zijn. Dijk SP 0.02
2600 We gaan luisteren naar mevrouw Yeşilgöz, van de fractie van de VVD. voorzitter None 0.02
2602 Ik begin met een iets andere inleiding, want we hebben zojuist afscheid moeten nemen van Frits Bolkestein. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2603 Dit is niet het moment om daar uitgebreid bij stil te staan, maar laat ik wel zeggen dat ik hoop dat wij ons tijdens dit debat vandaag laten leiden door hoe hij in de politiek stond. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2604 Dat betekent: zonder taboes en altijd met realisme. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2605 Ik denk dat we dat ook bij dit debat prima kunnen gebruiken. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2608 We zijn het vierde jaar ingegaan van een oorlog die niet alleen afschuwelijk is voor al die mensen die dagelijks vechten, dierbaren hebben verloren, in angst leven of gevlucht zijn. Yeşilgöz-Zegerius VVD 18.77
2609 Het is ook een oorlog die direct de veiligheid en vrijheid van Nederlanders raakt. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2610 Dat is ook de reden dat de VVD vanaf de eerste dag Oekraïne steunt en onverminderd zal blijven steunen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2611 Wij steunen Oekraïne uit solidariteit met een soeverein land, dat met bruut geweld werd binnengevallen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2612 Wij Nederlanders weten immers wat het betekent als opeens de vijand door je straten marcheert. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.04
2613 Deze steun is er ook omdat het zich op ons continent afspeelt en wij opkomen voor onze buren, zoals zij dat ook voor ons zouden doen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 5.61
2615 Deze steun is vooral ook een noodzakelijke verdediging van onze eigen toekomst. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2616 Zoals we drie jaar geleden op een keerpunt stonden, staan we dat vandaag weer. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2617 Europa is voor het eerst in iets minder dan een eeuw volledig op zichzelf aangewezen voor zijn veiligheid. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2619 Er is een voortdurende oorlog op ons continent en onze grootste bondgenoot trekt zich terug, een bondgenoot die niet meer kijkt naar de normen en waarden die ons binden, maar de wereld eerder inricht langs transactionele en zakelijke lijnen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 6.17
2620 Wat de VVD betreft is het een wake-upcall voor iedereen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2621 In alle eerlijkheid, onze veiligheid zou niet afhankelijk moeten zijn van wie er in het Witte Huis zit. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2622 Ik kan persoonlijk ook helemaal niks met het geklaag daarover. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2626 De enige relevante vraag is hoe je bij echte duurzame vrede komt. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2627 Hoe garanderen we de veiligheid van Oekraïne, van Europa en van Nederland? Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2628 Dat doen we niet door Oekraïne de rug toe te keren, als moderne Chamberlains, en dat "vrede" te noemen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.04
2629 Zoals Churchill al zei: je kunt niet verwachten dat een roofdier je met rust laat door het te voeden. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.09
2630 Poetin is een agressor die onze vrije manier van leven kapot wil maken, niet voor niets zijn wapenproductie opvoert, steeds agressiever wordt richting Europa en echt niet bij Oekraïne zal stoppen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.03
2632 We zijn in Nederland nu al met regelmaat doelwit van cyberaanvallen uit Rusland op onze ziekenhuizen, onze bedrijven en onze belangrijke voorzieningen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 99.98
2633 Dit zal vaker gebeuren, met alle gevolgen van dien. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2634 Willen we dat vrijheid wint, dat onze manier van leven overeind blijft, dan is het tijd voor een Nederland en een Europa dat niet achter de ontwikkelingen in de wereld aanhobbelt, maar juist leidend is en zelf het heft in handen neemt. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2635 Het is goed dat de minister-president gisteren met zijn collega's in Parijs heeft kunnen spreken. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2637 Ik verwacht dat Nederland een leidende rol pakt en houdt om ervoor te zorgen dat Nederland en Europa daadwerkelijk aan tafel zitten. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2639 Wat de VVD betreft heeft het kabinet dan ook het mandaat om te kijken hoe de continue steun aan Oekraïne, waarover we al in het hoofdlijnenakkoord besloten hebben, nu het beste vormgegeven kan worden. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2640 Daarnaast willen we onze waarden en vrijheden echt verdedigen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2641 Dan moeten we ook bereid zijn om structureel meer te investeren in volwassen buitenlandbeleid. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2644 En of dat 3%, 4% of 8% is, wij zullen doen wat nodig is. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2645 Mijn vraag aan minister Brekelmans is: wat is er nodig om ons land de komende jaren veilig te houden en om een betrouwbare NAVO-bondgenoot te zijn? Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.04
2647 Ik neem hier ook een moment om richting alle vrouwen en mannen bij Defensie, die elke dag voor onze veiligheid en onze vrijheid staan, mijn respect en dankbaarheid uit te spreken. Yeşilgöz-Zegerius VVD 7.4
2648 Zij verdienen een politiek debat dat respect toont voor hun inzet en hun paraatheid. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2649 Laten wij hier die verantwoordelijkheid ook oppakken. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2650 Wij moeten doen wat nodig is om te voorkomen dat Poetin deze oorlog wint. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2657 Ik vond het een hele goeie inbreng van mevrouw Yeşilgöz. Jetten D66 0.01
2658 Een Europa dat volwassen moet zijn en voor zijn eigen veiligheid moet kunnen zorgen, omdat het gaat om onze waarden, onze vrijheid en onze veiligheid. Jetten D66 0.01
2659 Daar hoort bij: meer geld voor defensie, meer Europese samenwerking en een continue steun voor de Oekraïners. Jetten D66 0.01
2660 De Tweede Kamer heeft net ook een motie aangenomen van de VVD en D66 over het aannemen van een constructieve houding en dat mocht er een vredesakkoord komen dat acceptabel is voor Oekraïne en Europa, Nederland dan constructief zal kijken naar een vredesmacht om die vrede ook te bewaken. Jetten D66 0.04
2661 De grootste coalitiepartij heeft daartegen gestemd en heeft net ook hier weer klip-en-klaar gezegd dat het van hem niet hoeft. Jetten D66 0.04
2663 Is zij het met mij eens dat er een grote pro-Oekraïense coalitie in deze Kamer is en dat als die pro-Oekraïense coalitie het kabinet steunt om aan zo'n vredesmacht mee te werken, we dan die ene fractie kunnen negeren? Jetten D66 0.07
2664 Ik denk dat het inderdaad erg belangrijk is dat het kabinet met een zo groot mogelijk mandaat de ruimte krijgt om aan die tafel te gaan zitten. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2665 Dat kan alleen maar als je ook iets te leveren hebt, en niet als je van tevoren met een lijstje komt met daarop wat allemaal niet mag. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2666 En inderdaad, ik vind dat wij hier met elkaar moeten staan voor de veiligheid van Nederlanders en ik was niet van plan om dat vervolgens aan anderen over te laten en te zeggen: laat anderen dat dan maar voor ons uitvechten. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2667 Heel eerlijk: dat hebben we ook veel te lang gedaan. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2669 Dus ja, wat mij betreft krijgt dit kabinet alle ruimte om te verkennen wat nodig is en dan terug te komen naar de Kamer met zo'n breed mogelijk mandaat. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2670 Dat hoeft niet unaniem te zijn, want dat is in de Kamer niet altijd het geval. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.1
2671 Dan was ik het niet alleen maar roerend eens met de bijdrage van mevrouw Yeşilgöz, maar ook met dit antwoord. Jetten D66 0.01
2672 Complimenten ook dat u zich niet laat gijzelen door één partij, die de veiligheid van Nederland en van Europa niet op één wil zetten. Jetten D66 0.01
2673 Ik heb mevrouw Yeşilgöz in haar bijdrage en in een aantal interrupties heel nadrukkelijk naar het kabinet zien kijken. Jetten D66 0.54
2675 Het is ook aan het kabinet om heel duidelijk te maken: wat hebben de Oekraïners nu nodig? Jetten D66 0.34
2676 Hoe kunnen we extra geld aan defensie zo goed mogelijk besteden? Jetten D66 0.01
2677 Maar ik zou wel willen voorkomen dat we in een eindeloze mitsen-en-marendiscussie komen, gaan wachten op analyses en onderzoeken, nog een keer in Europa gaan overleggen, en dat we dan pas over een jaar echt knopen met elkaar kunnen gaan doorhakken. Jetten D66 0.01
2678 Welke urgentie zit er bij de VVD-fractie om ook in de komende weken al hele concrete voorstellen van het kabinet te krijgen voor die steun aan Oekraïners en voor die extra defensiebestedingen? Jetten D66 0.01
2679 Wat mij betreft is die urgentie hoog, vergelijkbaar met wat de heer Timmermans zojuist zei. Yeşilgöz-Zegerius VVD 2.27
2680 Je moet wel weten waar je het over hebt en met wie je het daarover hebt. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2681 Daarom vind ik het zo belangrijk dat we ook vandaag het kabinet een zo breed mogelijk mandaat meegeven: ga aan die tafel zitten, zorg dat je wat te leveren hebt, zorg dat je wat te bieden hebt, volwassen buitenlandbeleid, en kom dan terug naar de Kamer. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2682 En inderdaad, dit is een situatie die altijd verre van ideaal blijft, dus wij moeten daarna ook met elkaar, net als het kabinet, die belangrijke keuzes durven maken. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2684 Goed om te horen dat mevrouw Yeşilgöz aangeeft: Europa is op zichzelf aangewezen en moet volwassen worden. Dassen Volt 0.68
2685 Alleen, wat ik daarna nog mis in haar betoog, is wat we dan precies anders gaan doen. Dassen Volt 0.05
2686 Als we het hebben over de defensie-industrie, dan hebben we op dit moment in Europa 178 verschillende wapensystemen, 12 verschillende tanks, 16 verschillende vliegtuigen, 33 verschillende fregatten. Dassen Volt 0.01
2687 Die communiceren niet met elkaar op het slagveld en dat komt doordat we alles nationaal willen doen, ook nu nog. Dassen Volt 0.05
2688 Is de VVD dan nu bereid om te zeggen: Europa moet echt volwassen worden; we moeten onszelf zelfstandig kunnen verdedigen. Dassen Volt 0.01
2689 Is zij bereid te zeggen: we moeten op een andere manier naar de Europese defensie-industrie gaan kijken en we moeten gezamenlijke Europese projecten gaan doen om ervoor te zorgen dat we tot standaardisatie komen, maar ook tot echt Europese defensieproducten? Dassen Volt 0.01
2690 Dat wordt allang gedaan en minister Brekelmans is daar ook ontzettend druk mee bezig, als je bijvoorbeeld kijkt naar de samenwerking met de Duitsers. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2692 De VVD is ook voorstander van die verdergaande integratie en samenwerking. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2693 Het grote verschil tussen onze partijen, zeg ik tegen de heer Dassen, is dat wij geen voorstander zijn van een Europees leger. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.04
2694 Dat is een stap die wij niet bereid zijn te zetten. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2695 Maar alle voorbeelden die hij aanhaalt van waar het allemaal efficiënter en beter kan, daar staan wij ook voor, en ik vind het ook heel mooi dat minister Brekelmans daar al ontzettend mee bezig is. Yeşilgöz-Zegerius VVD 43.2
2696 Volt is inderdaad voor een Europees leger, want 27 verschillende krijgsmachten ... Stel je voor dat de Verenigde Staten 50 verschillende krijgsmachten zouden hebben. Dassen Volt 0.02
2697 Dan zouden ze geen vuist op het wereldtoneel kunnen maken. Dassen Volt 0.01
2698 Dus inderdaad, een Europese krijgsmacht ís nodig om te zorgen dat we Europa op een goede manier kunnen verdedigen. Dassen Volt 0.01
2699 Maar wat je nu ziet, is dat juist heel veel investeringen nog steeds nationaal gedaan worden, dat er nationaal geïnvesteerd wordt, en dat er geen gezamenlijke Europese projecten worden opgezet om te zorgen dat we die investeringen vanuit Europa doen. Dassen Volt 3.09
2700 We kunnen elk jaar wel tot 100 miljard besparen als we bereid zijn om die krijgsmachten inderdaad nog veel verder te integreren. Dassen Volt 36.43
2701 Wat mij betreft moeten we dit zo snel mogelijk doen, want dat is volgens mij de Europese volwassenwording. Dassen Volt 0.01
2702 Ik hoor helaas nog niet welke extra stappen de VVD nu bereid is te nemen om daadwerkelijk daarnaartoe te werken met elkaar. Dassen Volt 5.15
2703 De heer Dassen gaat niet naar de vraag die hij eigenlijk wil stellen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2704 Wij zijn gezamenlijk voor verdere integratie en voor samenwerking. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.84
2705 Natuurlijk, als je efficiënt en beter samen kunt aanbesteden en samen kunt werken, waarom zou je dat dan niet doen? Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2708 Uiteindelijk is het aan elk land, elk kabinet en de Kamer zelf om vervolgens te zeggen: ja, wij sturen onze vrouwen en mannen die kant op. Yeşilgöz-Zegerius VVD 1.44
2709 Ik vind dat dat een ontzettend belangrijke afweging van een lidstaat zelf is, van een soeverein land, en dat je dat niet moet overdragen aan een Europese abstracte entiteit. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2711 Maar in al die stappen die de heer Dassen noemt, trekken we samen op. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2712 Dat is ook wat minister Brekelmans doet en waar we voor zijn. Yeşilgöz-Zegerius VVD 1.67
2713 Maar dat is volgens mij niet waar de heer Dassen naar zocht. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2714 Een Europees leger en daarmee onze bevoegdheid over en betrokkenheid met onze eigen mensen overdragen, daar gaat hij de VVD niet in meekrijgen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.12
2715 Ten tweede vind ik dat elke lidstaat zelf die investeringen moet vrijmaken. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.03
2716 Dat kwam ook even in een interruptiedebat tussen mij en de heer Timmermans langs. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2717 Ik ben niet voor gezamenlijke schulden en zorgen dat je dat over de schutting gooit. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2718 Nederland heeft op weg naar de 2% laten zien dat we het zelf kunnen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.09
2720 Als wij dat als land moeten laten zien op een hoger percentage, zullen wij daar ook voor staan. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2721 Dat heet ook zelf volwassen worden en zelf je verantwoordelijkheid pakken. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2722 Dat kan heel goed met Europese samenwerking zonder al je bevoegdheden over die schutting te gooien; daar gaan we elkaar niet op vinden. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2725 Want juist heel veel landen hebben op dit moment niet de mogelijkheid om te zorgen dat ze die extra investeringen kunnen doen. Dassen Volt 0.04
2726 We moeten met elkaar zorgen dat we juist ook die Europese aanpak voor ogen houden. Dassen Volt 0.01
2727 Het is een beetje te makkelijk om dan te zeggen dat wij het in Nederland allemaal zelf gaan doen. Dassen Volt 0.01
2729 Dan gaan we het in Nederland in onze eigen industrieën investeren. Dassen Volt 0.01
2730 Dan gaat Frankrijk het in de eigen industrieën investeren. Dassen Volt 0.09
2731 Dan gaat Duitsland het in de eigen industrieën investeren. Dassen Volt 0.32
2732 Maar als we nu zeggen dat we dit gezamenlijk als Europa gaan aanpakken, dan geven we natuurlijk juist ook een enorm krachtig signaal richting de buitenwereld: we doen dit samen; we zijn bereid om te gezamenlijk die investeringen te doen. Dassen Volt 0.01
2735 Het gaat erom dat je landen vervolgens aanspreekt op hun eigen verantwoordelijkheid en dat je die niet overneemt. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2736 Als een land als Nederland die 2% waar kon maken, dan kunnen andere landen dat ook. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.03
2737 Het gaat over moeilijke keuzes maken in tijden van dit soort enorme geopolitieke ontwikkelingen en het historische keerpunt waar we nu voor staan. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2739 Als al die landen dat zouden doen en die 2% zouden pakken, waarvan we nu met elkaar zeggen dat dat eigenlijk zelfs nog te laag is, dan zouden er al tientallen miljarden extra in de Europese defensie-industrie geïnvesteerd worden. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.55
2741 Maar de heer Dassen wil hier een Europees leger, gezamenlijke schulden en geen eigen verantwoordelijkheid van landen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2742 Ik vind dit onderwerp te groot en te belangrijk om over de schutting te kieperen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2743 Mevrouw Yeşilgöz heeft een helder betoog over de noodzaak dat Europa meer voor zijn eigen veiligheid gaat zorgen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
2744 Mevrouw Yeşilgöz heeft ook steeds gezegd dat de steun aan Oekraïne en de versterkte steun aan Oekraïne een hoeksteen is van het kabinetsbeleid, dat door de VVD wordt gesteund. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.04
2746 Enigszins in tegenstelling tot wat de heer Jetten zegt, zeg ik het volgende. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.32
2749 Maar dan moet dat toch ook door alle vier de coalitiepartijen worden gesteund? Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2750 Dat is niet een btw-verhoginkje of een ander klein onderwerp waar je ook met andere partijen in de Kamer een meerderheid mee kunt halen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.89
2751 Dat is toch een hoeksteen van waar u voor staat en waar het kabinet voor staat? Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2752 Dan kan je toch niet de grootste coalitiepartij de ruimte geven om te doen wat de heer Wilders de afgelopen week heeft gedaan, namelijk zeggen: minder geld naar Oekraïne, geen NAVO- en EU-lidmaatschap en ook geen troepen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.87
2754 Dan heb je toch geen eenheid van kabinetsbeleid meer? Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2756 Gesprekken moeten überhaupt nog beginnen, eerst op internationaal niveau, laat staan in het kabinet. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2757 U kent mijn standpunt: wij besturen dit land niet via Twitter. Yeşilgöz-Zegerius VVD 1.2
2759 We hebben inderdaad in het hoofdlijnenakkoord heel duidelijk afgesproken: de steun aan Oekraïne staat. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2760 Ik heb er alle vertrouwen in dat de coalitiepartners zich daar ook aan zullen houden. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2763 Dat betekent dat de vorm van die steun opnieuw ter discussie staat. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2765 Ik wil graag, net als de heer Timmermans, dat het kabinet met mandaat, met ruimte die gesprekken aangaat. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2766 Ik zeg niet dat het uitgesloten is dat er troepen die kant op gaan. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.09
2769 Dan gaan we het er ook weer met elkaar over hebben. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2770 Dan zal ik ook zien hoe men in de Kamer opereert en hoe men daarin staat. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2772 Ik zal de heer Timmermans meegeven wat ik net al een beetje richting de heer Jetten zei: ik ben niet een leider die denkt dat de veiligheid van Nederlanders door anderen verdedigd kan worden. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.03
2774 Ik begrijp het dus niet als mensen zeggen: laat dat anderen maar opknappen; ik hoor wel of ze ook voor onze veiligheid staan. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2776 Ik hoor nu dat er andere leiders zijn die die keuze in essentie wel zouden maken, maar we gaan het zien als het zover is. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.03
2781 Terecht zegt minister Van Weel: dat moet unaniem worden besloten door het kabinet. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2782 Dat kabinet wordt gedragen door die vier leiders van de coalitiepartijen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2784 Anders creëer je een situatie die ik Nederlandse militairen niet aan zou willen doen en die ook internationaal niet begrepen zou worden, waarin de grootste coalitiepartij in dit land niet zou meegaan in zo'n verregaand besluit van het kabinet. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2785 We doen het ook echt stap voor stap, dus ik ga nu niet anticiperen op een mogelijke missie, omdat ik weet dat diezelfde militairen nu kijken. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.03
2786 Dit gaat over levens in Oekraïne en in Europa, over de veiligheid van Nederlanders en over onze mensen die we eventueel een kant wel of niet op sturen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 15.29
2787 Dat is dus de reden waarom ik hier niet mee ga doen in elkaar politiek vliegen afvangen of als-danvragen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2789 Ik moet wel zeggen dat ik in betoog van de heer Timmermans had verwacht — misschien zit het in deze interruptie — wat ik hem in de media zag zeggen: als de PVV het niet steunt, gaan wij dat als GL-PvdA ook niet doen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 2.2
2790 Ik vind dat daar waar we nu staan, voor deze enorme mondiale ontwikkelingen, voor een historisch keerpunt, voor een moment waarvan we allemaal hoopten dat het niet zou komen, te groot is, te zwaar is, te belangrijk is voor dit soort wat mij betreft kleine politieke spelletjes. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2792 Laten we het gewoon stap voor stap doen en dan kijken waar we voor staan en waar alle leiders zelf voor staan. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2795 Op het moment dat zo'n vergaande beslissing wordt genomen — ik geef dat maar mee, want ik weet dat mevrouw Yeşilgöz daar vandaag geen antwoord op zal geven — dan is mijn oordeel dat die door de hele coalitie moet worden gedragen. Timmermans GroenLinks-PvdA 34.04
2796 Dit is de enige manier waarop je dat in goed vertrouwen kunt doen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2797 Dit is ook de enige manier die internationaal zal worden begrepen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2800 Maar laten we dit niet nu bij de oppositie op schoot leggen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2802 Dit is een vraagstuk dat u met de coalitie zult moeten oplossen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
2803 Volgens mij ben ik heel erg helder over het standpunt van de VVD. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2804 Op het moment dat ik een probleem ervaar, zal ik het er zelf over hebben. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2805 Voor nu vind ik het ongelofelijk belangrijk dat het kabinet met mandaat en ruimte die gesprekken aan kan gaan, leiderschap kan tonen, aan die tafel komt en weet dat er ook gewoon wat te leveren valt. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2808 De heer Rutte, secretaris-generaal van de NAVO, heeft uitgesproken dat het hele Westen, dus van — wat zei hij? Dekker FVD 0.08
2809 — San Francisco tot Ankara, maar een derde aan wapentuig en munitie kan produceren van wat Rusland produceert. Dekker FVD 99.96
2811 Nu, vandaag al, dreigen wij in de situatie te zitten dat Oekraïne met volledige steun van de NAVO dit conflict verliest. Dekker FVD 0.09
2812 Is het dan niet wereldvreemd om te zeggen "we gaan als Europa zelf onze broek ophouden" en "we gaan er desnoods voor zorgen om zelf maar iets tegen die Russen teweer te stellen"? Dekker FVD 0.01
2814 Mijn eerste reactie zou niet zijn om op mijn rug te liggen met mijn pootjes omhoog en aan Poetin te vragen hoe ver hij Europa door wil trekken. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2816 Ik zal er vervolgens alles aan doen om ervoor te zorgen dat wij paraat staan. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2817 Dat kan een samenwerking met Europa zijn, maar het kan ook op een andere manier, namelijk toch met Amerikaanse bondgenoten. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2818 Maar de suggestie dat we moeten zeggen "Poetin, alsjeblieft, hier is de rode loper" … Ik mag hopen dat ze dit debat in het Kremlin niet volgen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2822 Hegseth heeft uitgesproken dat er geen "boots on the ground" komen en dat er geen conventionele steun vanuit de Verenigde Staten zou zijn. Dekker FVD 0.05
2823 Ik denk dat we, als het zo zou zijn dat de Verenigde Staten op de een of andere manier niet meer mee willen doen, op z'n minst andere wegen moeten onderzoeken. Dekker FVD 0.01
2825 Die andere wegen liggen in de scenario's waarin je inderdaad voor de veiligheid van je eigen continent en je eigen land opkomt. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2826 Die liggen niet in het feit dat je vervolgens de sleutel afgeeft aan een agressor, een dictator, die alles kapot wil maken waar wij hier in Europa met elkaar voor staan. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2827 Dan kies je dus welbewust voor een soort zelfmoordoorlog. Dekker FVD 0.01
2830 Dit soort geluiden horen ook bij een democratie, zeg ik dan maar. Yeşilgöz-Zegerius VVD 24.86
2831 Maar ik kan meegeven dat ik nooit zal kiezen voor het "Russisch realisme" dat hier nu wordt voorgelegd. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2832 Dit is geen conflict; het is een inval van een brute agressor in een soeverein land. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2833 Zoals ik in mijn inbreng al zei: wij Nederlanders weten wat het betekent als de vijand door je straten marcheert, en daar zullen wij altijd tegen opstaan. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2834 We hebben ervaring met twee landen die ons land wilden innemen en dat ook gedaan hebben: Duitsland en Frankrijk. Dekker FVD 0.01
2835 Daar hebben we vervolgens diplomatieke relaties mee opgebouwd. Dekker FVD 0.01
2836 Met Rusland hebben we zulke situaties nooit gehad, en nu spreken we oorlogstaal. Dekker FVD 0.25
2840 De partij van mevrouw Yeşilgöz en die van mijzelf, de VVD en de ChristenUnie, hebben elkaar de laatste jaren gevonden in het investeren in defensie. Bikker ChristenUnie 0.02
2842 Maar daarbij is volgens mij ook een minister-president nodig die stevige uitspraken kan doen in het buitenland als we aan tafel zitten en in de gesprekken daarvoor. Bikker ChristenUnie 0.01
2843 Die uitspraken kunnen dan niet ondermijnd worden door allerlei berichten op X. Deelt collega Yeşilgöz dat? Bikker ChristenUnie 0.01
2846 Dát is juist wat hier vandaag ook besproken moet worden: wij voelen hier samen een verantwoordelijkheid voor wat er in de komende weken en maanden echt op het spel staat. Bikker ChristenUnie 0.01
2847 Ik hoop dan ook van harte dat de fractievoorzitters in de coalitie, en zeker de fractievoorzitter van de grootste partij, als één man achter onze minister-president staan. Bikker ChristenUnie 0.01
2848 Hij moet het Nederlands én het Europees belang op een goede manier naar buiten kunnen brengen. Bikker ChristenUnie 0.01
2850 Het helpt dan niet als de minister-president aan een vergadertafel zit, en er ondertussen op X totaal andere geluiden klinken. Bikker ChristenUnie 0.01
2851 Mijn oproep aan deze coalitie is dus, echt vanuit het diepst van mijn hart: alsjeblieft, zorg dat onze minister-president in staat is om goed ons belang te verdedigen, in plaats van dat je telkens weer getwist en geharrewar hebt via X. Bikker ChristenUnie 0.01
2852 Uiteindelijk is dit ook een democratie, waar elke leider en elk Kamerlid zich mag en kan uiten zoals die dat zelf wil. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2853 Dat zijn de keuzes, en dan is het daarna aan de kiezer om daar wat van te vinden. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.04
2855 Daarom zeg ik nu — ik ben het namelijk wel eens met mevrouw Bikker — dat het belangrijk is dat we in deze enorm verwarrende tijden van grote conflicten waarvan we eigenlijk niet weten welke kant ze op gaan, één ding zeker weten: dit raakt ons direct, hier in Nederland. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.28
2858 We vinden het belangrijk dat het kabinet met stevige mandaten op pad gaat. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2859 Daarom vind ik het ook belangrijk dat dit zo breed mogelijk in deze Kamer wordt gedragen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2860 Ik denk daarnaast dat het handig is om met elkaar te beseffen dat dit land en de wereld niet geregeerd worden door Twitter, hoe graag onze Amerikaanse collega's dat misschien ook willen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2861 Uiteindelijk gebeurt het aan de tafels, via diplomatie, via onderhandelingen, via afspraken en via het elkaar in de ogen aankijken. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2866 Dit wordt uw achtste interruptie, meneer Bontenbal. voorzitter None 0.05
2869 Mijn fractie zou het mooi vinden als we aan het eind van het debat het kabinet en de minister-president met een helder mandaat op pad kunnen sturen naar Brussel. Bontenbal CDA 0.01
2871 Is dat wat de VVD betreft zonder al te veel clausules en beperkingen? Bontenbal CDA 0.01
2872 Want we kunnen allemaal wel zeggen dat het met een groot mandaat moet, maar ik vermoed dat er ook grenzen aan dat mandaat zitten. Bontenbal CDA 0.01
2873 Hoe gaan we ervoor zorgen dat er genoeg dekking blijft? Bontenbal CDA 0.01
2874 Deze minister-president gaat dat in de komende dagen doen. Bontenbal CDA 0.16
2877 U zult daar in de coalitie of buiten de coalitie steeds draagvlak voor moeten vinden. Bontenbal CDA 0.01
2878 Hoe groot is het mandaat dat we deze minister-president gaan meegeven? Bontenbal CDA 0.01
2879 Wat de VVD-fractie betreft gaan we niet aan de voorkant lijstjes meegeven over wat wel en wat niet. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2883 Ik heb er vertrouwen in dat het kabinet, met het open mandaat dat we vanuit de Kamer zouden kunnen geven, gaat verkennen wat er überhaupt aan de hand is en hoe die vrede er voor ons, in Europa en in Nederland, en voor Oekraïne uit zou kunnen zien. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2884 Zoals het altijd gaat, zal het kabinet uiteindelijk in de Kamer terug moeten komen en zeggen: jongens, zo ziet het scenario eruit; hebben we hier ruimte voor? Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2885 Als je dat al aan de voorkant invult, ga je geen plek aan die tafel krijgen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2886 Zo werkt de wereld niet en zo werkt de onderhandelingstafel niet. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2887 Ik heb niet de illusie dat de Tweede Kamer dat nu op een goede manier kan inrichten, terwijl niemand nog weet wat eruit gaat komen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2888 Ik ben blij met dit antwoord, want ik denk inderdaad dat het zo is en zo zou moeten zijn. Bontenbal CDA 0.01
2889 Er was hier net wel een discussie over eurobonds voor defensie. Bontenbal CDA 0.02
2890 U weet dat mijn fractie daar altijd zeer terughoudend in is geweest, maar er kan een situatie ontstaan waarin Nederland het niet wil of er in de Kamer niet genoeg draagvlak voor is, maar heel veel Europese partners dat wel van ons gaan vragen. Bontenbal CDA 0.55
2891 Als ik kijk naar mijn collega-partijleiders in de EPP — ik heb ze vanochtend in een meeting ontmoet — dan zie ik dat er best veel gesprekken plaatsvinden over dit soort instrumenten. Bontenbal CDA 0.02
2893 U zult een vermoeden hebben over de landen waarin dit wel of niet speelt. Bontenbal CDA 0.01
2894 Maar er kan ons natuurlijk gevraagd worden of we toch willen meedoen aan die eurobonds, zij het in ruil voor andere zaken. Bontenbal CDA 9.12
2895 Zegt u dan nog steeds — ik zou dat in principe toejuichen — "we geven nu geen restricties mee en we laten de minister-president op pad gaan met dat brede mandaat; er zullen misschien dingen gebeuren die we niet helemaal gewenst vinden, maar zolang het pakket goed is, kunnen we dat steunen"? Bontenbal CDA 0.02
2897 Ik hoop ook dat de heer Bontenbal in zijn Europese familie laat horen hoe het ook anders kan, en dat je ook in je eigen land je verantwoordelijkheid kunt pakken zonder gezamenlijke schulden te maken en nieuwe problemen te creëren. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2898 Maar als je zegt "met breed mandaat", dan zeg je: we bekijken het stap voor stap. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2899 Het is duidelijk hoe de VVD erin staat, hoe het CDA erin staat. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2901 Het zal ook gaan over de vraag wat "vrede" dan betekent; we zijn dus nog in de fase van dit soort fundamentele gesprekken. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2905 Het betreft dus al die vraagstukken die de afgelopen tijd langs zijn gekomen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2906 Dan kom je terug naar het kabinet en naar de Kamer met: dit zijn de scenario's en dit is wat wij zouden willen doen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.03
2909 Ik zou nu niet een kant op willen gaan, behalve dat ik heb gezegd dat ik het belangrijk vind dat elk land zijn eigen verantwoordelijkheid pakt. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2921 Ik zit een beetje met die oproep om de minister-president een mandaat te geven, want je moet toch wel weten waarvoor je een mandaat geeft. Wilders PVV 0.01
2922 Je kan niet zeggen: ik geef een mandaat en dan komt hij met iets terug wat je voor een deel misschien sympathiek vindt, maar voor een deel niet sympathiek. Wilders PVV 0.02
2923 Ik zou dus niet graag een mandaat geven dat niet van tevoren is omschreven, maar ik ben bereid om zeer welwillend mee te denken als u aangeeft wat dan bereikt zou moeten worden binnen dat mandaat. Wilders PVV 0.01
2924 Alleen maar zeggen "we geven de minister-president een breed mandaat; veel geluk, en we zien waarmee u terugkomt" — hij zou zelf natuurlijk graag een mandaat willen, als niet wordt omschreven wat het is — gaat mij te ver. Wilders PVV 0.01
2925 Maar als u een mandaat bedoelt om A, B of C te doen, dan kunnen we als fractie overwegen of we dat wel of niet steunen. Wilders PVV 0.01
2926 Maar als hij alleen een breed mandaat krijgt, dan kan hij — niet dat ik hem daarvoor aanzie — met de meest gekke dingen terugkomen, waarvan je kunt denken: daar heb ik 'm ook nog het mandaat voor gegeven. Wilders PVV 48.31
2927 Waar het hier wat mij betreft om gaat, is dat we aan de voorkant geen dingen uitsluiten of verplichten maar zeggen: ga onderzoeken wat de rol van Nederland, van Europa kan zijn om ervoor te zorgen dat er vrede en veiligheid is in Europa. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2928 En daar voeg ik aan toe: en daarmee ook in Nederland. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2929 Als je als Kamer van tevoren zegt "maar daar mogen geen troepen bij" of "daar moet wel dat bij en het moet op zo'n manier ingericht worden", dan zullen de mensen aan tafel zeggen: ga effe opzij, de volwassenen zijn in gesprek; ik spreek jou later wel. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2931 Dus inderdaad, wat mij betreft geven we een open mandaat. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.03
2932 Maar dat wil niet zeggen dat we carte blanche geven en dat het kabinet bij terugkomst zegt: dit is het geworden. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.07
2933 Maar wil je een plek aan die tafel, dan moet je straks als Kamer en kabinet dus ook die moeilijke besluiten kunnen nemen en moet je dáár dus ook het gesprek over aan kunnen gaan. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2935 Zou mevrouw Yeşilgöz kunnen aangeven wat het verschil is tussen een open mandaat en een blanco cheque? Vermeer BBB 0.01
2936 Dat wordt beide nu in één zin genoemd, maar volgens mij is het hetzelfde. Vermeer BBB 0.02
2938 Dit gaat om een mandaat om te onderzoeken wat de rol kan zijn, om te onderzoeken wat echte, duurzame vrede — zonder dat Poetin wint, zonder dat Poetins agressie beloond wordt — betekent voor Europa en de veiligheid van Nederland. Yeşilgöz-Zegerius VVD 1.97
2940 We zeggen als Kamer dus niet "dat moet met troepen", "het mag absoluut niet met troepen" of "dat moet met gemeenschappelijke schulden". Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.08
2941 Ik vind dat eerlijk gezegd allemaal onzin aan de voorkant. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2944 Het is zó zwaar dat ik zeg: ga daar aan die tafel zitten en weet dat je de Nederlandse politiek achter je hebt. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2945 Dat is iets anders dan dat vervolgens het kabinet terugkomt en zegt: het is dit scenario geworden en we hebben het zus en zo ingevuld. Yeşilgöz-Zegerius VVD 4.08
2947 Je komt het eerst hier toetsen, zeggen hoe het eruit zou zien en vragen: kunt u daarmee leven, ja of nee? Yeşilgöz-Zegerius VVD 1.45
2948 Het kan best zijn dat de VVD nee zegt en de BBB ja, of andersom. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2949 Dat kan. Maar als je aan de voorkant beperkt waar men het over mag hebben, dan komen wij nooit aan die tafel. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2950 Daarmee zeggen wij hier in deze Kamer feitelijk: de veiligheid van Nederland en Nederlanders laten we over aan anderen; we horen het wel. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.11
2952 Als partijen als BBB en PVV zeggen "laten we dan bespreken hoe je dat mandaat kunt formuleren" — dat vind ik op zich heel erg positief — dan zeg ik: graag. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2953 Maar het gaat mij over de ruimte om te onderzoeken waar we het hier überhaupt over hebben. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2954 Feit is dat we nu nog aan geen enkele tafel zitten. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.21
2955 Het is niet alsof we de luxe hebben om te bepalen of we daar wel of niet aan tafel willen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2957 Ik ga dus graag met deze partijen kijken hoe we samen kunnen invullen hoe ruim dat mandaat is. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2958 Dat vind ik dan een enorm positieve wending van dit debat. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2959 Ik geef nogmaals mee: als je het aan de voorkant afbakent, dan ga je niet aan die tafel zitten; dan wordt de veiligheid van Nederlanders besproken door anderen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
2961 Ik ga toch even door op het verschil tussen een open mandaat en een blanco cheque. Van Baarle DENK 0.01
2962 Mevrouw Yeşilgöz, de VVD, en mijn fractie denken over een aantal zaken anders, bijvoorbeeld over het sturen van militairen naar Oekraïne en over hoe je je daar nu toe zou moeten verhouden. Van Baarle DENK 0.02
2965 Vervolgens hebben we als Kamer niet meer de mogelijkheid om daar iets van te vinden zonder die hele deal weg te gooien en kunnen we dus niet meer bijsturen. Van Baarle DENK 0.1
2966 Hoe voorkomen we straks in de praktijk dat die open houding een blanco cheque is? Van Baarle DENK 0.01
2967 Kijk, als het over zoiets zwaars zou gaan als over het sturen van mensen, dan hebben we daar ook bijzondere procedures voor in de Kamer, zoals de artikel 100-brief. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.21
2968 Dan hebben we het er ook echt over met elkaar en dan wordt het ook zwaar gewogen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2969 Gelukkig is het bij zulke zware zaken, waarbij het over mensenlevens gaat en over mensen die voor ons naar voren stappen voor vrede en veiligheid, nooit zo dat we daar op zo'n korte manier een besluit over nemen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.46
2970 Maar het werkt wel zo dat, zeker op dit moment, nu er over ons hoofd wordt gepraat over onze eigen veiligheid, als je niet bereid bent om aan tafel te komen en te zeggen "oké, wat is er aan de hand; hoe kan ik staan voor mijn eigen veiligheid? Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.11
2972 Dan ga je sowieso tekenen bij het kruisje en gaan anderen het voor jou bepalen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2974 In eerdere debatten en in de kranten leek het alsof het alleen zou gaan over wat er in Oekraïne aan de hand is. Yeşilgöz-Zegerius VVD 2.32
2976 Maar daarom herhaal ik nog maar eens dat dit een directe impact heeft op Nederland. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.03
2977 Als je zegt "ik ben gekozen om ook voor de veiligheid van Nederlanders te staan", dan zal je dus ook het vertrouwen moeten hebben in het kabinet dat het ook snapt dat het het gesprek aan moet gaan, het moet gaan verkennen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2978 Ze moeten ook tijdig terug naar het kabinet, naar de coalitie en zeker naar de hele Kamer om op te halen of dit wel of niet kan. Maar de luxepositie waarbij je dat eens aan gaat zien en eisen aan de voorkant gaat stellen, heb je meestal niet in complexe situaties en die heb je zeker nu niet. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.03
2979 Mevrouw Yeşilgöz heeft het over "tekenen bij het kruisje". Van Baarle DENK 0.02
2980 Als je zo'n open mandaat geeft aan de Nederlandse regering, dan kan de realiteit zijn dat de Nederlandse regering in Europees verband of met andere Europese landen gaat aftasten waar eventueel een overeenkomst zou kunnen komen te liggen. Van Baarle DENK 0.02
2981 Wellicht kan die daar in een inventarisatie al afspraken over maken. Van Baarle DENK 0.01
2982 Vervolgens komt de regering hier terug bij de Tweede Kamer en zegt dan: "We hebben een overeenkomst gesloten en dit zijn contouren van waar het naartoe zou kunnen gaan. Van Baarle DENK 0.01
2983 U heeft als Kamer eigenlijk maar twee keuzes: of tekenen bij dat kruisje of de hele deal weggooien." Van Baarle DENK 0.01
2984 Ik zou van mevrouw Yeşilgöz graag wat meer horen hoe zij de positie van de Tweede Kamer gaat beschermen, maar met name ook hoe zij gaat beschermen dat wij als Nederland straks nog wat kunnen vinden van de vraag wat wij hier als Nederland in doen. Van Baarle DENK 0.01
2986 Wat gaan we doen met de steun in de richting van Oekraïne? Van Baarle DENK 0.01
2987 Als je dat open mandaat geeft aan de Nederlandse regering, kan je als Tweede Kamer straks niets meer dan tekenen bij het kruisje of de deal bij het grofvuil zetten. Van Baarle DENK 0.01
2989 De heer Van Baarle begon met "de realiteit kan zijn dat". Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2991 De realiteit is dat we nergens aan een tafel zitten. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2992 De realiteit is dat anderen op dit moment over de vrede en veiligheid van Europa aan het beslissen zijn. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2993 De realiteit is dat als het zo doorgaat, Poetin ziet dat zijn agressie beloond wordt en doortrekt naar de Baltische Staten, NAVO-bondgenoten. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.12
2994 Vervolgens is een oorlog nog dichterbij dan we al dachten. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2995 Feit is dat Nederlanders dan nog meer in onveiligheid leven dan nu. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
2999 Dat betekent — dat is dan de grotemensenpolitiek — dat je aan de voorkant moet zeggen: "Oké, dan gaan we de verantwoordelijkheden neerleggen waar ze horen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.06
3004 Want ik zal u zeggen: we kunnen hier eindeloos over praten en we kunnen er ook voor kiezen om het allemaal niet te doen, maar uiteindelijk wordt het besloten. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.05
3005 Als je kijkt welke kant het nu opgaat, zie je dat dat direct nadelige gevolgen heeft voor de veiligheid van Nederlanders. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3007 Ik heb dus liever dat we daar wat slimmer in opereren. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3010 Mevrouw Yeşilgöz hoeft mij niet te vertellen wat grotemensenpolitiek is. Van Baarle DENK 0.04
3011 Grotemensenpolitiek is ook dat je als Tweede Kamer aangeeft waar je zorgen liggen, dat je als Tweede Kamer aangeeft wat je wel acceptabel vindt en wat niet. Van Baarle DENK 33.56
3012 Zoals ik net zei, heeft mijn fractie, de fractie van DENK, er grote bedenkingen bij dat de Nederlandse regering nu zou moeten zeggen: we staan welwillend tegenover het eventueel sturen van troepen. Van Baarle DENK 0.02
3014 Volgens mij kun je op zo'n manier een mandaat geven aan een kabinet. Van Baarle DENK 0.01
3015 Sommige dingen zijn acceptabel en bespreekbaar en sommige niet. Van Baarle DENK 0.01
3016 Maar deze regering een open mandaat geven en zeggen "bepaalt u het zelf maar", en vervolgens die regering hier terug laten komen met een deal waar we als Kamer niks meer van kunnen vinden, vind ik geen grotemensenpolitiek. Van Baarle DENK 0.01
3017 Hoe gaat mevrouw Yeşilgöz nou voorkomen dat we straks als Tweede Kamer totaal geen invloed meer hebben op waar we naartoe gaan met elkaar? Van Baarle DENK 0.01
3018 Misschien komen de heer Van Baarle en ik nu ergens. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3019 Feit is dat we als Tweede Kamer nu geen enkele invloed hebben op waar we naartoe gaan met elkaar. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.03
3021 Er wordt over onze veiligheid gesproken ver weg hiervandaan en het gaat direct alle Nederlanders raken. Yeşilgöz-Zegerius VVD 9.07
3024 De heer Van Baarle zegt dat hij het belangrijk vindt dat het kabinet weet waar de zorgen van de Kamer liggen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
3027 Ik vind het ook vrij logisch dat de heer Van Baarle in dit debat en op andere plekken zijn zorgen meegeeft. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3028 Als je daar echter aan koppelt "dat betekent dus dat dit, dit en dit sowieso niet mag" of "dat dat, dat en dat moet" dan is dat geen manier om als volwassen partner aan tafel te komen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
3029 Ik bedoelde dat niet richting de heer Van Baarle, want ik had het in mijn spreektekst over een volwassen buitenlandpolitiek van Europa. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.03
3030 Als je dus de handen van het kabinet vastbindt, maar ook wilt dat het kabinet een stoel gaat bezetten en meepraat, dan wordt het kabinet opzijgeschoven. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
3032 Ik zou ook zeggen: kun je even opzij, want ik ben hier nu zaken aan het doen? Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3034 Maar men moet wel de zorgen meegeven, zodat het kabinet weet hoe dit verhoudingsgewijs ligt in de Kamer en waar men aan denkt. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3036 Ik herhaal het nog maar eens: voor mij als VVD'er is het geen gegeven dat troepen daarnaartoe gaan en voor mij is het ook geen gegeven dat ze er niet naartoe gaan. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.4
3037 Ik zit hier dus niet zorgeloos te denken: ik hoor het wel. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3038 Ik wil alleen héél graag dat we in het Nederlandse belang en in het belang van de Nederlandse veiligheid aan die tafel zitten. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3040 De reden voor mijn vorige interruptie was dat ik mij zorgen maak over de vraag met hoeveel mandaat de minister-president in Brussel kan acteren. Bontenbal CDA 0.05
3041 De interrupties van collega Wilders en van collega Vermeer maken ook wel weer duidelijk dat die zorg terecht is. Bontenbal CDA 0.01
3043 De minister-president zal in Brussel onderhandelen, maar zal niet elk moment terug kunnen naar de Kamer om te laten accorderen wat hij heeft gezegd. Bontenbal CDA 0.02
3044 Er zullen ter plekke dingen moeten worden afgesproken. Bontenbal CDA 0.01
3046 Zelfs daarvoor is niet de instemming van de Kamer nodig. Bontenbal CDA 0.01
3048 Als er dus snelheid nodig is in Europa — en die is nodig — dan zal er een minister-president moeten zijn die zich gedekt weet door een coalitie. Bontenbal CDA 0.01
3049 Dat is het verschil tussen de situatie van nu en die van een aantal jaren geleden. Bontenbal CDA 0.02
3050 Toen kon de minister-president naar Europa, wetende dat er een coalitie was die hem door dik en dun, natuurlijk ook wel met correcties, zou steunen. Bontenbal CDA 0.08
3052 Daarom maak ik mij zo'n zorgen over de positie van de minister-president. Bontenbal CDA 0.01
3053 Ik ben bang dat hij steeds met twee handen op zijn rug moet onderhandelen. Bontenbal CDA 0.01
3054 Ik hoop dat u mij kunt geruststellen en kunt zeggen dat dat niet zo zal zijn. Bontenbal CDA 0.01
3056 Het zijn zorgelijke tijden, maar dit pessimisme van de heer Bontenbal deel ik niet. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3058 Ik vond de interrupties van de PVV en de BBB juist ... Zal ik even wachten? Yeşilgöz-Zegerius VVD 4.13
3059 Misschien is het fijn als de heer Bontenbal mijn antwoord ook hoort. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3060 Ik zei dat ik het pessimisme van de heer Bontenbal in dit verband niet deel. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
3061 Zoals ik al aangaf, vond ik de interrupties van BBB en PVV juist ontzettend verrassend en geruststellend. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.12
3062 Er wordt namelijk ook nagedacht over de vraag wat er nou nodig is om in te staan voor de Nederlandse veiligheid. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3063 Van mij, van de VVD, heeft het kabinet het mandaat en ik hoop dus ook van anderen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3064 Ik was het oorspronkelijk niet van plan, maar er wordt nu zo veel gedeeld dat ik het toch even iets scherper wil hebben. Stoffer SGP 0.44
3065 Als we het over een mandaat hebben, dan hebben we het er volgens mij vooral over dat er mensen in vak K zitten die ons vertrouwen hebben in die zin dat de Nederlandse positie, de Europese positie, de Oekraïense positie en de NAVO-positie in goede handen ligt. Stoffer SGP 0.02
3066 We geven ze het vertrouwen dat ze aan tafel de goede dingen doen voor al die verenigde landen die ik zojuist noemde. Stoffer SGP 0.06
3069 Als ik even kijk waar we het over hebben, dan zou dat de inzet van Nederlandse militairen kunnen zijn. Stoffer SGP 0.01
3070 Dat kan via artikel 100, een kabinetsbesluit, maar dat komt qua instemming hier terug. Stoffer SGP 0.01
3071 Als we het over geld hebben, dan hebben we het altijd over een financieel mandaat van de Kamer. Stoffer SGP 0.02
3075 Over de eerste dingen die ik noemde, zijn we het eens. Stoffer SGP 0.02
3077 Ik geef dat vertrouwen ook rustig in handen van de minister-president. Stoffer SGP 0.01
3079 Maar kan mevrouw Yeşilgöz iets zeggen over dat laatste? Stoffer SGP 0.01
3081 Ik vind eigenlijk de samenvatting van de heer Stoffer wel een mooie. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3082 Ik denk dat dit de eerste stappen zijn, maar dan met de volgorde andersom. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3085 Ik hoop nog steeds op brede steun in de Eerste Kamer. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3086 Ik zou willen dat alle Europese landen die 2% halen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3087 Zoals ik al zei, zou dat fors meer investering in defensie in Europa betekenen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
3088 Terwijl dat gaande is, zal het ondertussen vooral gaan over hoe de situatie in Oekraïne en daaromheen eruitziet. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
3089 Naar wat we nu weten, is dat volgens mij het meest acute waarover gesproken wordt. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
3092 Dit lijken me al twee enorme stappen, waar een miljoen kleine stapjes in zitten. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3093 Als we die met elkaar hebben doorlopen, zijn we al een heel end. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3096 Ik heb er ook alle vertrouwen in dat dit kabinet alle emoties, gevoelens, zorgen en terechte vragen hier hoort en meeneemt, maar dat het ook snapt dat het daar nog tig keer complexer is en dat het Nederlandse belang dan altijd leidend zal moeten zijn. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3098 Dank voor dit antwoord, zeg ik via u, voorzitter, aan mevrouw Yeşilgöz. Stoffer SGP 0.02
3100 Er wordt hier telkens iets gezegd over "de coalitie". Stoffer SGP 0.01
3101 Is mevrouw Yeşilgöz het met mij eens dat het niet alleen de coalitie, maar zo breed mogelijk moet zijn? Stoffer SGP 0.01
3102 We moeten dat vertrouwen zo breed mogelijk meegeven aan de minister-president, om daar een goede positie aan tafel te hebben en met hetgeen nodig is hier terug te kunnen komen. Stoffer SGP 0.01
3107 Daarom zei ik net ook: laten we er geen heel kleine politiek van maken, over welke partijtjes, wat en met wie. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
3108 Dit gaat over iets heel fundamenteels, over iets heel groots, over onze veiligheid, over de veiligheid van ons continent en over een zo breed mogelijk draagvlak in de Kamer. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3109 Dit debat is er een ontzettend goed moment voor om richting het kabinet te zeggen: doe wat nodig is, zorg dat je aan tafel komt en zorg dat je het leiderschap toont waarom dit land en de tijd vragen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3112 Dan gaan we luisteren naar de volgende spreker van de zijde van de Kamer, de heer Omtzigt van de fractie van Nieuw Sociaal Contract. voorzitter None 0.01
3118 De Verenigde Staten en Rusland nemen besluiten over een soeverein Europees land, Oekraïne, zonder dat dit land aan tafel zit. Omtzigt NSC 2.89
3119 Oekraïne zal ook afwezig zijn in Saudi-Arabië, omdat ze eerst verkiezingen in Oekraïne willen. Omtzigt NSC 0.05
3121 Wij dienen als Europa daar aan tafel te zitten, maar Amerika en Rusland doen dit omdat het kan. Europa krijgt de rekening gepresenteerd voor het royaal innen van het vredesdividend. Omtzigt NSC 0.02
3122 Grote bezuinigingen op de krijgsmacht hebben ons tandeloos gemaakt. Omtzigt NSC 0.02
3123 Daarbij hebben we te veel op de Amerikanen geleund. Omtzigt NSC 0.01
3124 Nu de Amerikanen bezig zijn met een transactioneel buitenlandbeleid onder Trump, delen Amerika en Rusland op ons continent de lakens uit. Omtzigt NSC 0.4
3125 Let op, zowel de VS als Rusland houden zich niet aan internationale verdragen. Omtzigt NSC 0.02
3126 Het Boedapestmemorandum, waarmee Oekraïne de nucleaire wapens opgaf, bevatte een veiligheidsgarantie van onder andere de VS en Rusland. Omtzigt NSC 0.03
3127 Die schenden zij beide met de onderhandelingen die ze nu willen beginnen. Omtzigt NSC 0.37
3128 Onze Amerikaanse bondgenoten — dat zijn onze belangrijkste bondgenoten — hebben er nu vaker een handje van om verdragen te negeren. Omtzigt NSC 0.02
3129 Ze dreigen het grondgebied van bevriende landen in te nemen — denk aan het Panamakanaal of Groenland — en ondermijnen mondiale organisaties, zoals het Internationaal Strafhof. Omtzigt NSC 0.18
3130 Dit is niet onze wereldorde, maar we zullen er snel mee moeten leren leven. Omtzigt NSC 0.01
3131 Europese landen zullen moeten zien dat geopolitiek veel meer is dan soft power en aardige uitspraken. Omtzigt NSC 0.01
3132 De op recht en verdragen gebaseerde wereldorde is geen vanzelfsprekendheid meer. Omtzigt NSC 0.01
3133 De Amerikanen zullen hier niet elk probleem komen oplossen. Omtzigt NSC 0.01
3135 Het cv van Poetin op het gebied van oorlog voeren is lang en bloedig. Omtzigt NSC 2.41
3137 Hij houdt al die tijd natuurlijk ook al een deel van Moldavië bezet, Transnistrië. Omtzigt NSC 0.02
3138 Hij is Georgië binnengevallen en houdt nog steeds Zuid-Ossetië en Abchazië bezet. Omtzigt NSC 0.03
3139 Hij nam de Krim in, hij vocht mee met de rebellen in de Donbas en daarna is hij natuurlijk met een invasie in Oekraïne begonnen. Omtzigt NSC 0.27
3140 Deze man zal niet automatisch stoppen op het moment dat er een vredesverdrag is. Omtzigt NSC 0.01
3142 Daarom zullen Europese landen voorbereid moeten zijn om erger te voorkomen. Omtzigt NSC 0.01
3143 Er bestaat geen bestaanszekerheid zonder veiligheid. Omtzigt NSC 0.01
3144 Laat ik maar zeggen dat de geschiedenis niet mild zal oordelen over hoe laks en hoe naïef Europese landen geweest zijn sinds 2010. Omtzigt NSC 0.02
3145 De afhankelijkheid van Russisch gas, het vrij accepteren van Russisch geld op de Zuidas, het meedoen aan Nord Stream en het open laten staan van geopolitieke achterdeuren komen ons duur te staan. Omtzigt NSC 0.02
3148 Wij steunen de premier bij zijn inzet van gisteravond. Omtzigt NSC 0.01
3149 Wat ons nu te doen staat als Europa, is ervoor zorgen dat we een gezamenlijke gezant of vertegenwoordiger aan tafel hebben. Omtzigt NSC 0.01
3151 En hoe zal ervoor gezorgd worden dat Oekraïne zelf aan tafel zit? Omtzigt NSC 0.01
3154 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk dienen samen een plan te maken voor de veiligheid van Europa. Omtzigt NSC 0.16
3155 De tijd van naïviteit is voorbij, zeker nu Amerika dreigt om een aantal troepen terug te trekken. Omtzigt NSC 1.93
3156 En ja, we hebben extra investeringen nodig in weerbaarheid, defensie, strategische voorraden. Omtzigt NSC 0.01
3157 Hoe gaat Nederland ervoor zorgen dat de defensie op orde is? Omtzigt NSC 0.01
3158 Kan de minister van Defensie aangeven in hoeverre Defensie op dit moment op orde is? Omtzigt NSC 0.01
3159 Is Defensie in staat om te doen wat ze volgens de gereedstellingen zouden moeten doen? Omtzigt NSC 0.01
3160 Hoe gaat de regering de afspraak uit het hoofdlijnenakkoord uitvoeren dat er voorraden zijn van voedsel, medicijnen en water, maar ook van cashgeld, zoals beloofd bij het rapport van de Rekenkamer? Omtzigt NSC 2.52
3161 Want als er hier een hack is en we geen betalingsverkeer kunnen hebben, hebben we echt een probleem. Omtzigt NSC 0.02
3166 Dan gaan we luisteren naar mevrouw Bikker van de fractie van de ChristenUnie. voorzitter None 0.01
3167 Ik streef ernaar na de eerste termijn van de Kamer te gaan schorsen voor het diner en de bedenktijd van het kabinet. voorzitter None 21.13
3171 "De doden op straat zijn niet gekleed in uniform, maar houden een boodschappentas vast of liggen naast een fiets. Bikker ChristenUnie 99.41
3172 Meerdere slachtoffers liggen met hun handen op hun rug gebonden op straat." Bikker ChristenUnie 98.59
3174 De gruwelijke wreedheden zijn bekend: moorden, verkrachtingen, ontvoeringen van kinderen, tot op de dag van vandaag. Bikker ChristenUnie 0.16
3176 Ook vandaag herhaal ik richting Oekraïne: wij zien jullie leed en het onrecht, en we zullen naast jullie staan om te komen tot vrede en gerechtigheid. Bikker ChristenUnie 6.32
3179 Komende weken, maanden en jaren staat er heel veel op het spel, allereerst voor Oekraïne, maar ook voor Europa en ook voor Nederland. Bikker ChristenUnie 1.64
3180 We voelden het dit weekend nagenoeg allemaal: de schuivende panelen van een nieuwe tijd. Bikker ChristenUnie 0.06
3181 In zo'n zware tijd komt het erop aan: wie staan er op en met welke waarden? Bikker ChristenUnie 0.01
3182 Het is aan deze minister-president met dit kabinet om te laten zien wie zij zijn, door leiderschap te tonen, verantwoordelijkheid te nemen en te knokken voor een bondgenootschap dat al zo lang verbonden is door de diepe waarden die we delen. Bikker ChristenUnie 0.02
3183 Je verwacht dan ook dat een coalitie de ernst van zo'n moment voelt en de minister-president voluit steunt. Bikker ChristenUnie 0.01
3184 Maar helaas zijn we op X elke dag getuige van een wankele coalitie. Bikker ChristenUnie 0.01
3186 Ik zeg het hier ook maar: dit is niet het onderwerp om aan stoelpoten te gaan zagen vanwege partijbelangen. Bikker ChristenUnie 4.3
3187 Ik vraag de minister-president: sta pal voor de internationale gerechtigheid, zoals onze Grondwet dat vraagt, en laat je niet afleiden door de wankele coalitie. Bikker ChristenUnie 0.01
3188 Doe uw werk voor ons land als premier van alle Nederlanders, voor de veiligheid die in Oekraïne begint, maar doortikt in Europa en ons land. Bikker ChristenUnie 0.02
3190 En ja, als Europa moeten we meer verantwoordelijkheid nemen. Bikker ChristenUnie 0.01
3191 Daarin moeten we optrekken met het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen, en met plannen komen. Bikker ChristenUnie 0.01
3192 Spant de minister-president zich in voor deze coalitie? Bikker ChristenUnie 0.01
3193 Laat de NAVO hierbij het uitgangspunt blijven, want hoe sterk de Europese eenheid ook is, een afschrikwekkende tegenmacht bieden aan Rusland kan niet zonder de Verenigde Staten. Bikker ChristenUnie 0.01
3195 Er wordt gesproken over Nederlandse deelname aan een militaire missie. Bikker ChristenUnie 0.03
3196 Ik hecht eraan om te zeggen dat we op dit moment zo ver nog niet zijn, want er moet eerst echt een akkoord zijn. Bikker ChristenUnie 0.01
3197 Tegelijkertijd moeten we in de tussentijd niet achteroverleunen, maar we moeten wel nadenken over en uitspreken wat er kan. Daar kan deelname wel toe behoren. Bikker ChristenUnie 0.02
3198 De opstelling van de PVV, waarbij via X wordt meegedeeld of we wel of geen militairen leveren, is daarom van een ondraaglijke lichtheid. Bikker ChristenUnie 0.06
3199 Een besluit tot eventuele deelname is geen lichtvaardig besluit. Bikker ChristenUnie 0.02
3200 Nederlandse mannen en vrouwen laten dan namelijk hun familie achter om onze vrijheid te bewaken. Bikker ChristenUnie 39.77
3201 Hoe verenigen we ons, nu de grootste partij zich terugtrekt en haar eigen premier daarin niet steunt? Bikker ChristenUnie 0.31
3202 Ook als het gaat om de defensiebudgetten graven de coalitiepartijen zich in. Bikker ChristenUnie 0.01
3203 Maar laat helder zijn: investeren in defensie is keihard nodig. Bikker ChristenUnie 0.01
3204 De kritiek van de Verenigde Staten is op dit punt gewoon terecht. Bikker ChristenUnie 0.01
3206 Ik vraag ook actie van het kabinet voor de strategische tekorten die we oplopen aan munitie, aan materiaal en aan personeel. Bikker ChristenUnie 0.01
3207 Het is tijd dat het kabinet daarin kiest voor een sturende, economische, innovatieve en strategische agenda voor de defensie-industrie in Nederland. Bikker ChristenUnie 0.01
3209 We hebben het sanctieregime nog niet op orde als er nog steeds olie via schimmige constructies geëxporteerd wordt richting Rusland. Bikker ChristenUnie 2.29
3210 We hebben onze digitale weerbaarheid niet op orde als we Russische hacks niet keihard aanpakken. Bikker ChristenUnie 0.01
3211 Voor beide geldt: benoem wat je ziet en geef er ruchtbaarheid aan via naming-and-shaming; pak aan. Bikker ChristenUnie 0.01
3215 Ik wens het kabinet daar wijsheid, zegen en kracht bij. Bikker ChristenUnie 0.01
3220 De new sheriff in town gebruikt verrassende onderhandelingstechnieken voor Panama, Mexico, Gaza en Groenland, maar ook voor Oekraïne, waar we het vandaag over hebben. Vermeer BBB 0.13
3221 Velen vinden dat niet leuk, omdat wij het niet fijn vinden om door anderen geconfronteerd te worden met ons eigen falende beleid. Vermeer BBB 0.02
3223 Ja, wij stonden stil en de wereld om ons heen denderde in sneltreinvaart voort. Vermeer BBB 0.06
3224 Rumsfeld waarschuwde ons in 2003 al, in München ook, voor het oude Europa en het eventueel sluiten van de Amerikaanse bases op ons continent. Vermeer BBB 0.03
3227 BBB verbaast zich dan ook over de grote paniek in München en de grote verbijstering over de Europese degradatie op het wereldtoneel van de afgelopen dagen. Vermeer BBB 0.04
3228 Onze vorige regeringen en de Europese Commissie hebben daar zelf een flinke duit voor in het zakje gedaan. Vermeer BBB 5.58
3229 Van deze verzwakking moeten wij nu de wrange vruchten plukken, ook bij mogelijke onderhandelingen. Vermeer BBB 0.01
3230 De talloze incidenten met onze vitale infrastructuur en in ons luchtruim maken de korte lont in het broeierige kruitvat steeds makkelijker ontvlambaar. Vermeer BBB 81.42
3231 BBB heeft daarom steeds gepleit voor een diplomatieke oplossing en de-escalatie. Vermeer BBB 0.02
3233 En Trump heeft een punt: het is niet de Amerikaanse belastingbetaler die moet betalen voor de veiligheid van Europa; Europa moet zelf zijn broek ophouden voor zijn veiligheid. Vermeer BBB 0.12
3234 Onze industriële kracht moet omhoog, zei de heer Timmermans al. Vermeer BBB 0.04
3235 BBB zet zich in de eerste plaats in voor onze Nederlandse belangen. Vermeer BBB 0.02
3236 Daar horen voldoende strategische voorraden en voedselzekerheid bij. Vermeer BBB 0.04
3237 De Algemene Rekenkamer maakte daar in 2022 al een uitgebreid rapport over. Vermeer BBB 0.02
3238 Het gaat om voedsel, om water en zelfs om contant geld. Vermeer BBB 0.09
3241 BBB benadrukt daarbij het belang van een gezonde en sterke economie. Vermeer BBB 0.02
3243 Dat brengt ook genoeg inkomsten op om ook te investeren in onze veiligheid en luchtverdediging, want daarop is een inhaalslag te maken. Vermeer BBB 0.05
3245 Ook zaken als het verzwaren van dijken, bruggen, viaducten en tunnels of het uitbreiden van wegen en spoorlijnen zijn nodig, niet alleen voor defensie, maar ook voor onze economie. Vermeer BBB 0.05
3246 Daarmee maken wij kortere verbindingen tussen onze havens en de oostflank en de Oostzee. Vermeer BBB 0.01
3247 Ondertussen moeten wij onze aandacht uiteraard blijven richten op Nederland. Vermeer BBB 0.01
3248 Naast aandacht voor onze veiligheid moet er ook aandacht zijn voor betaalbare boodschappen en voor de energiekosten. Vermeer BBB 0.01
3249 Als we defensie kunnen uitzonderen van de stikstofregels, zoals de minister van Defensie heeft gezegd, moet dat toch ook gewoon gelden voor onze boeren, die zorgen voor voedselzekerheid, en voor het oplossen van de wooncrisis? Vermeer BBB 0.07
3251 Het is belangrijk dat Oekraïne aan de onderhandelingstafel zit met de Amerikanen en de Russen. Vermeer BBB 0.01
3252 Ook Europa moet een rol bij de onderhandelingen spelen, helemaal als verwacht wordt dat wij ook wat gaan leveren. Vermeer BBB 0.01
3253 Dat brengt immers grote risico's met zich mee, helemaal als Europese troepen mogelijk oog in oog komen te staan met hun Russische tegenstanders. Vermeer BBB 0.01
3254 Als van Europa wordt verwacht dat wij een bijdrage leveren aan het handhaven van een eventuele vrede, dan willen wij wel mee kunnen praten over wat de voorwaarden hiervoor zijn. Vermeer BBB 0.01
3255 Deze moeten realistisch en uitvoerbaar zijn, met een duidelijk omschreven mandaat. Vermeer BBB 0.01
3256 Nederland heeft al troepen in Litouwen die bijdragen aan stabiliteit aan de oostflank en moet geen troepen voor Oekraïne leveren als er een tweede Srebrenica op de loer ligt, bijvoorbeeld omdat de missie onduidelijk is. Vermeer BBB 94.88
3260 Dan gaan we luisteren naar de heer Jetten van de fractie van D66. voorzitter None 0.01
3262 Na één maand Trump II staat de wereld op een kantelpunt. Jetten D66 0.01
3263 Poetin en Trump willen besluiten over de toekomst van Oekraïne en Europa zonder Europa en Oekraïne. Jetten D66 15.0
3264 Het is bizar en het zet de op recht gebaseerde wereldorde compleet op zijn kop. Jetten D66 0.01
3265 Tegelijkertijd staan wij voor een hele heldere keuze: staan we erbij en kijken we ernaar of neemt Europa het heft in eigen handen, voor de veiligheid en vrijheid van onze vrije samenleving? Jetten D66 0.01
3266 Twee weken geleden was ik met collega Paternotte en de stichting Protect Ukrainein Oekraïne. Jetten D66 0.01
3267 Het was een reis die diepe indruk op mij heeft gemaakt. Jetten D66 0.02
3268 Het is een oorlog die hele diepe wonden slaat in de samenleving en waar mensen met een speciale app het luchtalarm checken alsof het de buienradar is. Jetten D66 3.31
3269 Ik ben onder de indruk van Oekraïners die continu zoeken naar manieren om te overleven en wat bij te dragen aan de strijd tegen de Russen. Jetten D66 0.01
3270 Een van de ontmoetingen die de meeste indruk op mij hebben gemaakt, was een gesprek met de 19-jarige Victoria. Jetten D66 0.01
3271 Haar vader Volodymyr was voor de oorlog elektricien, maar sloot zich na de Russische invasie vrijwillig aan bij het leger om te vechten aan het front voor zijn gezin en voor zijn land. Jetten D66 51.82
3273 Dat leidt natuurlijk tot verdriet, maar Victoria vertelde me: ik ben ook trots, mijn vader is een held, omdat hij ons veilig wilde houden. Jetten D66 0.02
3274 Ze vertelde dat op de Heldenbegraafplaats in Lviv, waar elke dag gesneuvelde militairen worden begraven terwijl graafmachines verderop nieuwe graven aan het maken zijn omdat die oorlog vandaag de dag nog gewoon doorgaat, ondanks mooie woorden van Trump en Poetin en gesprekken in Saudi-Arabië. Jetten D66 18.9
3275 Het is het verhaal van miljoenen Oekraïners, die familieleden zijn verloren, familieleden hebben wonen in bezette gebieden en zich nu afvragen of de wereld hen in de steek gaat laten terwijl zij de grootse offers brengen voor hun eigen vrijheid en de vrijheid van Europa. Jetten D66 0.08
3277 Dit is niet alleen een Oekraïens conflict; het is een Europees conflict. Jetten D66 0.09
3279 De Amerikanen en de Russen zitten al aan tafel in Riyad. Jetten D66 0.02
3280 Die gesprekken raken direct aan onze eigen veiligheid. Jetten D66 0.01
3282 D66 roept het kabinet op: kom direct met een extra pakket aan noodsteun voor Oekraïne. Jetten D66 0.03
3283 We roepen dus niet op tot het voortzetten van die steun, maar tot het intensiveren van die steun. Jetten D66 27.97
3284 Laat Poetin daar zelf voor betalen, met zijn eigen bevroren tegoeden. Jetten D66 0.08
3285 Elke vierkante kilometer die Oekraïne nu kan terugveroveren, maakt het namelijk sterker aan de onderhandelingstafel. Jetten D66 0.06
3287 Verhoog de investeringen in defensie, wat D66 betreft naar minstens 3%. Jetten D66 0.04
3288 Op één punt heeft Trump namelijk gelijk: het is absurd dat we als Europeanen niet ons eigen continent kunnen beschermen. Jetten D66 0.04
3291 Kies voor een Europees leger, want als de Amerikanen zich terugtrekken, is dit het moment om als serieuze wereldmacht in staat te zijn ons eigen continent veilig te houden. Jetten D66 0.04
3292 Tot slot heb ik een aantal vragen aan de minister-president. Jetten D66 0.01
3293 Wat heeft Oekraïne nu acuut nodig en wat kan Nederland extra doen? Jetten D66 0.01
3294 Wat is de inzet van het kabinet om als EU zelf aan tafel te zitten bij de vredesonderhandelingen? Jetten D66 0.02
3295 Steunt het kabinet de oproep voor versnelde toetreding van Oekraïne tot de Europese Unie? Jetten D66 0.01
3296 Staat het kabinet nog altijd volwaardig achter een Oekraïens NAVO-lidmaatschap? Jetten D66 0.01
3297 Kiest het kabinet nu ook voor het toegroeien naar minstens 3% aan defensie-uitgaven en het bouwen van een Europees leger? Jetten D66 0.01
3299 Is het kabinet bereid constructief te kijken naar deelname aan een eventuele vredesmacht als daar ruime steun voor is in deze Tweede Kamer, zelfs als de PVV daar niet voor durft te kiezen? Jetten D66 0.01
3301 Ik heb nog één afsluitende zin, maar dat kan ook na de interrupties. Jetten D66 0.01
3303 Afgelopen week zei iedereen: dit is een kantelpunt in onze geschiedenis. Jetten D66 0.01
3305 Wat mij betreft geven we met alle pro-Oekraïense partijen in dit parlement de volle steun aan het kabinet voor meer defensie, meer Europese samenwerking en steun voor Oekraïne whatever it takes. Jetten D66 0.01
3306 Als pro-Nederlandse partij heb ik een belangrijke vraag voor de heer Jetten. Vermeer BBB 0.01
3308 Ik wil graag van de heer Jetten horen hoe hij dat voor zich ziet en of hij ook vindt dat bijvoorbeeld een Hongaarse generaal straks Nederlandse jongens en meisjes naar een front kan sturen. Vermeer BBB 0.01
3310 Wij zijn hier ook verkozen om ons land veilig te houden en onze vrije democratische samenleving koste wat het kost te verdedigen. Jetten D66 0.29
3312 We hebben daarvoor decennialang gesteund op de NAVO als belangrijk bondgenootschap. Jetten D66 0.01
3313 We hebben al decennia vrede, veiligheid en welvaart dankzij de Europese Unie. Jetten D66 0.24
3314 In een wereld waarin Trump, Poetin, Xi en anderen denken te kunnen spelen met ons continent, is het ook aan ons om na te denken over hoe we onze soevereiniteit het beste verdedigen. Jetten D66 0.01
3315 Dat doen we niet door dat alleen te doen, maar juist door dat als Europa samen te doen. Jetten D66 0.17
3316 In de VS zijn er 30 verschillende wapensystemen, maar hier in Europa hebben we er 178. Jetten D66 0.02
3317 We hebben 12 verschillende soorten tanks, 16 verschillende soorten gevechtsvliegtuigen en 33 soorten fregatten. Jetten D66 0.01
3318 Als er een oorlog is op ons eigen continent, moeten we een week wachten op een spoedtop in Parijs waar vervolgens helemaal niets uitkomt. Jetten D66 0.01
3319 Mijn oproep is dus: als we echt staan voor Nederlandse veiligheid en vrijheid, dan moet dat Europees. Jetten D66 0.04
3320 Wat mij betreft gaan wij als Nederlands parlement altijd zelf over de vraag waar Nederlandse militairen naartoe worden gestuurd, maar ik wil slagkracht die hoort bij een wereldmacht die Europa hoort te zijn. Jetten D66 0.01
3322 Er zijn natuurlijk ook strategen die vinden dat je niet alle wapensystemen gelijk moet trekken, omdat het ook een strategisch voordeel kan zijn om heel veel verschillende systemen te hebben. Vermeer BBB 49.14
3323 Dan ben je ook minder kwetsbaar op een bepaalde manier, maar dat terzijde. Vermeer BBB 0.01
3324 Mag ik uit het verhaal van de heer Jetten opmaken dat er wat hem betreft dus nooit Nederlandse militairen naar een front gaan zonder toestemming van een Nederlands kabinet? Vermeer BBB 0.14
3325 Mensen naar een front sturen is iets dat we hier heel goed hebben geregeld met de artikel 100-procedure. Jetten D66 0.02
3326 Daarbij neemt een kabinet een weloverwogen besluit waar wij als Tweede Kamer uiteindelijk ook mee moeten instemmen, voordat er Nederlandse militairen ergens naar een front toe gaan. Jetten D66 0.02
3327 Maar nu, in deze concrete situatie van Oekraïne, vind ik het jammer dat u vandaag tegen een motie heeft gestemd om daar constructief naar te kijken. Jetten D66 0.03
3328 Want als er uiteindelijk een vredesakkoord komt dat ook voor de Oekraïners duurzame vrede en veiligheid betekent, dan vind ik dat we als Europeanen ook moeten helpen zo'n vredesakkoord overeind te houden. Jetten D66 0.01
3329 Het gaat er dus over met welke houding je naar dit soort vraagstukken kijkt. Jetten D66 0.01
3330 Dat eindeloze gemits en gemaar van Europeanen voordat we een keer een standpunt innemen, is precies waar Trump en Poetin zo'n plezier in hebben. Jetten D66 0.01
3331 Daarom zitten ze met z'n tweeën aan tafel zonder de Europeanen: omdat ze ons niet serieus nemen. Jetten D66 0.02
3332 Laten we nu dus heel klip en klaar als Tweede Kamer zeggen: wij kiezen ervoor om als Europeanen ons eigen continent veilig te houden, en Nederland heeft daar een constructieve en proactieve houding in. Jetten D66 0.02
3335 Ik geef graag het woord aan de heer Bontenbal van de fractie van het CDA. voorzitter None 0.05
3339 Met die woorden begon Johan Huizinga in 1935 zijn boek In de schaduwen van morgen. Bontenbal CDA 0.01
3340 Ik moest de afgelopen dagen aan deze woorden denken. Bontenbal CDA 0.01
3341 We staan op een scharnierpunt in de geschiedenis en dat voelen we allemaal wel aan. Bontenbal CDA 10.96
3342 De goede verhouding tussen Europa en de Verenigde Staten staat onder druk. Bontenbal CDA 0.01
3344 Europa staat op een kruispunt: laat Europa zich verzwakken en uit elkaar spelen of gaat Europa op eigen benen staan? Bontenbal CDA 0.01
3347 Hoe zorgt dit kabinet ervoor dat Europa met één stem spreekt en zich niet uit elkaar laat spelen? Bontenbal CDA 0.01
3349 De EU is naast de VS en China een economische grootmacht, een wereldspeler. Bontenbal CDA 0.02
3350 We moeten alleen militair op eigen benen leren staan. Bontenbal CDA 0.01
3351 Het is ondenkbaar dat Oekraïne zelf geen plaats heeft aan de onderhandelingstafel. Bontenbal CDA 0.02
3352 Ook de EU hoort aan de onderhandelingstafel te zitten, zeker als er een beroep wordt gedaan op de Europese landen om de veiligheid in Oekraïne te garanderen en een aantal landen met de grens aan Rusland steeds de dreiging van Rusland voelt. Bontenbal CDA 11.68
3353 Hoe ziet het kabinet de rol van Europa in de onderhandelingen over Oekraïne? Bontenbal CDA 0.01
3355 Met welke opdracht gaat de minister-president naar de overleggen in Brussel toe? Bontenbal CDA 0.01
3356 Lukt het hem het leiderschap op zich te nemen dat nu nodig is? Bontenbal CDA 0.01
3357 Ervaart u, minister-president, voldoende mandaat vanuit de Tweede Kamer? Bontenbal CDA 0.01
3358 Vindt de minister-president het ook niet een treurige conclusie dat Nederland niet meer mee lijkt te tellen op het internationale toneel? Bontenbal CDA 0.01
3359 Nederland had de afgelopen jaren een bovenmatig grote invloed op het Europese beleid. Bontenbal CDA 0.03
3362 Hoewel de EU een economische reus is, is zij militair een dwerg. Bontenbal CDA 0.02
3364 De EU-Commissievoorzitter Von der Leyen heeft gezegd dat er honderden miljarden extra nodig zijn voor defensie. Bontenbal CDA 80.72
3367 Welke instrumenten is het kabinet bereid in te zetten? Bontenbal CDA 0.01
3368 Wanneer gaan we nu eens echt fors investeren in een eigen Europese defensie-industrie? Bontenbal CDA 0.01
3369 Europa koopt driekwart van zijn defensiematerieel buiten Europa. Bontenbal CDA 30.32
3370 Van de 75 miljard euro in een jaar ging er bijna 50 miljard naar de VS, Israël en Zuid-Korea. Bontenbal CDA 0.18
3372 Er is ook een kans om een eigen defensie-industrie op te bouwen. Bontenbal CDA 0.01
3375 Het CDA vindt dat we nu niets op voorhand moeten uitsluiten. Bontenbal CDA 29.53
3376 Tegelijktijdig vindt het CDA het ontijdig om nu al te spreken over het sturen van troepen. Bontenbal CDA 0.05
3377 Eerst zal duidelijk moeten worden hoe de weg naar een akkoord eruit zal zien en welke garanties en condities er gegeven kunnen worden. Bontenbal CDA 0.01
3381 Laten we dat vandaag in deze Kamer dan ook laten zien. Bontenbal CDA 0.01
3382 Het is hoog tijd dat we dit leiderschap, dat we als land in de geschiedenis van Europa op cruciale momenten hebben getoond, opnieuw laten zien. Bontenbal CDA 0.01
3383 Laten we daarom vandaag met alle partijen die onvoorwaardelijke steun aan Oekraïne willen geven en hiervoor ook in Europa stappen voorwaarts willen zetten, samen optrekken. Bontenbal CDA 0.01
3386 Nog zeven sprekers van de zijde van de Kamer te gaan. voorzitter None 0.02
3387 Ik geef graag het woord aan de heer Wilders van de fractie van de PVV. voorzitter None 0.02
3389 Wat zou het geweldig zijn als er vrede komt tussen Rusland en Oekraïne. Wilders PVV 0.01
3390 Het gaat om een oorlog die bijna drie jaar geleden is begonnen door de illegale inval van de Russische agressor in Oekraïne en waarin al honderdduizenden doden zijn gevallen. Wilders PVV 99.9
3391 De Amerikaanse president Trump heeft een belangrijke stap gezet door het initiatief te nemen om die vrede te bewerkstelligen en de onderhandelingen te beginnen. Wilders PVV 0.02
3392 Hij is ook de enige die het voor elkaar kan krijgen. Wilders PVV 0.01
3393 Inderdaad, Rusland is een enorm gevaar gebleken voor de veiligheid in Europa. Wilders PVV 0.01
3394 Maar wat had de Amerikaanse vicepresident Vance gelijk in zijn speech in München! Wilders PVV 0.1
3395 Ik doel dan meer specifiek op de passage waarin hij sprak over het gevaar dat van binnenuit Europa komt. Wilders PVV 0.01
3396 Zie de moordaanslag van de Syrische moslimterrorist in Oostenrijk afgelopen zaterdag, waarbij een 14-jarige jongen om het leven kwam, en de aanslag van de Afghaanse asielzoeker in München twee dagen daarvoor, waarbij 39 mensen gewond raakten en een moeder met haar 2-jarige dochter werd vermoord. Wilders PVV 0.4
3397 Dat gevaar is Europa binnengelaten door veel van de regeringsleiders die in München zo geschokt op de speech reageerden. Wilders PVV 0.02
3400 Voor de PVV is het belangrijkste dat die vrede er ook echt komt. Wilders PVV 0.01
3401 Dat Trump dat nu probeert, is gewoon goed nieuws; ik zei dat net al in een interruptiedebat met de heer Timmermans. Wilders PVV 0.03
3403 Het gaat dus niet alleen om aanwezig zijn, maar het moet ook acceptabel zijn. Wilders PVV 0.01
3404 Ik hoor het wel van het kabinet als ik dat verkeerd heb begrepen. Wilders PVV 0.01
3406 Want vrede zonder instemming van Zelensky is natuurlijk schier onmogelijk. Wilders PVV 0.01
3407 Er zullen ook gevolgen zijn voor de veiligheid van Europa, zeker nu de VS zich meer op Azië en China gaan richten, en minder op ons werelddeel. Wilders PVV 0.01
3408 We moeten die dreiging echter ook niet overdrijven. Wilders PVV 0.01
3409 Ik geloof niet dat Rusland NAVO-landen van de Baltische staten zal aanvallen. Wilders PVV 0.01
3410 Het is dan natuurlijk wel van belang dat de NAVO, als militair bondgenootschap met de Verenigde Staten, blijft bestaan, inclusief artikel 5. Wilders PVV 0.02
3411 Ik zit geboeid te luisteren naar het betoog van de heer Wilders. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.27
3413 Hij heeft vandaag namelijk gezegd dat het voor hem bespreekbaar is om meer geld uit te trekken voor Oekraïne, terwijl hij, als ik zijn Twitteraccount goed heb gevolgd, vorige week nog zei dat er minder geld naar Oekraïne moest gaan. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.11
3416 Ik heb volgens mij nooit gezegd dat er minder geld naar Oekraïne moet gaan. Wilders PVV 7.22
3418 Ik heb wel het volgende gezegd; dat zal ik dadelijk weer zeggen. Wilders PVV 0.01
3419 Op het moment dat wij meer aan defensie besteden, moeten wij op een gegeven moment ook aan belangrijke zaken voor de Nederlandse burger gaan denken. Wilders PVV 0.01
3420 Volgens mij heeft u daar in uw eigen termijn ook opmerkingen over gemaakt. Wilders PVV 0.02
3424 Daar gaan wij natuurlijk niet alleen over; het grootste gedeelte bevindt zich niet in Nederland. Wilders PVV 0.03
3427 Als het nodig zou zijn dat wij … Ik kom daar zo op terug, want wij zijn tegen die vredesmacht; ik vind die nu niet goed. Wilders PVV 0.01
3430 Maar stel dat die er ooit, in een later stadium, zou komen, op het moment dat die wel zin heeft en niet meer prematuur is. Wilders PVV 0.01
3431 Dan ben ik nog steeds tegen boots on the ground van Nederlandse militairen. Wilders PVV 0.04
3432 Maar als wij dan zien dat die missie zin heeft, sluit ik niet uit dat we positief zullen kijken naar andere bijdragen dan militairen op de grond. Wilders PVV 0.01
3434 In de eerste plaats gaat het om mogelijk meer geld en in de tweede plaats gaat het om mogelijke steun voor een missie, in welke vorm dan ook. Timmermans GroenLinks-PvdA 4.68
3435 Dan was er nog een derde punt waar u uitgesproken over was. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
3436 Misschien denkt u daar nu ook anders over: NAVO-lidmaatschap en EU-lidmaatschap. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.17
3437 Heeft u ook op dat punt voortschrijdend inzicht opgebouwd? Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
3439 De andere punten zijn ook geen voortschrijdend inzicht. Wilders PVV 0.06
3440 Maar zoals u weet, is er in een week tijd een nieuwe situatie ontstaan. Wilders PVV 0.11
3441 Het is dus een beetje flauw om het dan te hebben over "voortschrijdend inzicht". Wilders PVV 0.01
3442 Maar wij zijn nog steeds tegen lidmaatschap van de EU en van de NAVO. Wilders PVV 0.04
3443 We kunnen het er lang over hebben, hoor, maar u zei het zelf al: wat betreft die NAVO heeft Trump dat idee eigenlijk al buitenspel gezet. Wilders PVV 0.11
3444 Los van wat wij ervan vinden, gaat dat dus sowieso niet gebeuren. Wilders PVV 0.01
3445 Maar ook lidmaatschap van de Europese Unie is, denk ik, niet handig. Wilders PVV 0.01
3446 Het lijkt me niet handig dat wij … Ten eerste denk ik dat ze in geen 30 jaar aan de Kopenhagencriteria zullen voldoen. Wilders PVV 0.01
3449 Als je internationale media leest, ook kritische berichten over dat land zelf, zie je dat het alleen nog maar erger is geworden. Wilders PVV 0.05
3450 Ik zie ze dus nog een hele lange tijd niet voldoen aan die Kopenhagencriteria. Wilders PVV 9.17
3451 In de Financial Times stond ook nog zo'n verhaal: als dat land ooit lid zou worden, zou dat ons de eerste zeven jaar 186 miljard euro kosten. Wilders PVV 0.03
3452 Dat is een artikel in de Financial Times van anderhalf jaar geleden. Wilders PVV 0.02
3454 Nou, we zijn al de grote nettobetaler; dan zouden we ongeveer de helft van onze salarissen kunnen inleveren. Wilders PVV 0.03
3455 Heel veel landen zouden dan gewoon meer moeten gaan betalen, Nederland ook. Wilders PVV 0.04
3456 Maar los daarvan vind ik het sowieso geen goed idee om het land lid te maken van de Europese Unie: het is te duur, ze zijn corrupt en het kost een hele hoop geld. Wilders PVV 0.02
3457 En daar is wel een deel van de ellende mee begonnen. Wilders PVV 0.02
3458 De ellende is helaas begonnen — en nogmaals, ik ben het met u eens dat Rusland de enige agressor in het totale gebeuren is — doordat een land dat toen al verdeeld was tussen een deel dat met Rusland heulde en een deel dat richting Europa wilde, in de aanbieding werd gedaan. Wilders PVV 0.09
3459 Althans, er waren politici die daar, ook in Kiev, over spraken. Wilders PVV 0.02
3460 Daardoor zijn een hoop van de gevoeligheden ontstaan. Wilders PVV 0.01
3463 Ik deel die laatste analyse over Oekraïne totaal niet; Oekraïne heeft het recht om zelf de lotsbestemming te kiezen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.15
3465 Maar ik probeerde aardig te zijn door te spreken over voortschrijdend inzicht. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
3467 Maar ja, dan zal ik het maar zeggen zoals het is: u bent gedraaid wat betreft het geld en u bent gedraaid wat betreft steun aan een eventuele missie. Timmermans GroenLinks-PvdA 24.9
3469 Het is helemaal niet erg om steun te geven aan een missie, maar ik blijf erbij — daar is dus geen sprake van een ander standpunt — dat wij als PVV niet zullen instemmen met militairen in zo'n vredesmissie. Wilders PVV 0.06
3471 Dan kunt u zeggen dat wij zijn gedraaid, maar dat zijn wij niet. Wilders PVV 1.59
3472 Als zo'n missie op een gegeven moment wel zinvol zou zijn, wat die nu niet is, en als wij een andere bijdrage kunnen leveren, willen wij daarnaar kijken. Wilders PVV 0.01
3475 We hebben de afgelopen jaren ook voor een aantal missies in Europa gestemd, van Estland tot Nederlandse militairen in Litouwen. Wilders PVV 0.02
3476 Voorzitter, als ik het mag zeggen: ik heb daar de broer van de heer Timmermans nog ontmoet. Wilders PVV 0.01
3479 "We hebben ook aardige mensen in de familie", roept de heer Timmermans! voorzitter None 0.01
3481 De heer Timmermans is natuurlijk ook aardig, maar zijn broer was nog een stuk aardiger! Wilders PVV 3.57
3482 Maar ik bedoel: daar hebben we ook allemaal voorgestemd. Wilders PVV 0.01
3485 Er staat deze week wel heel veel op het spel, zowel voor de positie van Europa als voor de positie van Nederland en ook wat die de komende jaren zal betekenen voor onze defensie. Bikker ChristenUnie 0.01
3486 Juist dan is het belangrijk dat een minister-president namens ons allen daadkrachtig aan tafel kan zitten en dat hij niet telkens op allerlei manieren wordt teruggefloten of begrensd door berichten via X van de grootste dragende partij in de coalitie. Bikker ChristenUnie 0.01
3489 Dit toont dus precies de ondraaglijke lichtheid aan van de fase waarin we beland zijn. Bikker ChristenUnie 0.01
3491 Ik zou dus echt een totaal ander verantwoordelijkheidsbesef verwachten dan alleen maar "nee" en een grijns. Bikker ChristenUnie 0.01
3495 Misschien wist de minister-president wel hoe ik daarover dacht, voordat hij daarnaartoe ging. Wilders PVV 2.83
3498 Maar het zou zomaar kunnen dat wat u zegt, gewoon niet klopt, omdat hij wist hoe ik daarover dacht voordat hij ging en voordat dat bericht verscheen. Wilders PVV 0.06
3499 De Tweede Kamer heeft vandaag een motie aangenomen waarin staat dat Nederland constructief kan kijken naar deelname aan zo'n vredesmissie. Jetten D66 0.08
3500 Ook in dit debat werd duidelijk dat echt een ruime meerderheid van de Kamer onder de juiste voorwaarden bereid is om zo'n vredesakkoord ook te handhaven. Jetten D66 0.06
3501 De heer Wilders heeft nu meermaals herhaald dat de PVV daartegen is. Jetten D66 0.05
3502 Omdat hij toch de leider van de grootste partij van de coalitie is, wil ik aan de heer Wilders vragen: als het kabinet uiteindelijk voorstelt om Nederlandse militairen te laten deelnemen aan zo'n vredesmissie, blaast hij dan het kabinet op? Jetten D66 11.97
3503 Ik blaas helemaal niks op, maar ik zeg wel wat mijn fractie vindt. Wilders PVV 0.01
3510 Ik heb duidelijk in verschillende gremia, op verschillende momenten en daarna ook publiekelijk aangegeven dat mijn fractie de zogenaamde "boots on the ground" niet zal steunen. Wilders PVV 0.02
3512 We hebben hier in Nederland nog 47.000 Oekraïense mannen rondlopen, waarvan 31.000 tussen de 18 en 60 jaar. Wilders PVV 40.59
3515 Van die 31.000 mensen zijn 20.000 à 25.000 mensen in de leeftijd en de gezondheid dat ze daar nog wat kunnen doen. Wilders PVV 0.07
3518 Wij gaan als PVV nooit instemmen met het sturen van onze eigen mensen, als hier 31.000 Oekraïners zijn die nog wat kunnen doen. Wilders PVV 0.15
3520 De belangrijkste belofte van de heer Wilders aan het land is meer grip op migratie en minder overlast van vluchtelingen. Jetten D66 0.03
3521 De afgelopen jaren zijn er twee grote vluchtelingengroepen naar dit land gekomen: Syriërs en Oekraïners. Jetten D66 0.02
3522 Die hebben één ding gemeen: die zijn voor een deel gevlucht voor de bommen van Poetin. Jetten D66 0.02
3523 De Russen hebben die landen namelijk helemaal kapotgebombardeerd. Jetten D66 0.01
3524 Als u meer grip op migratie en minder vluchtelingen in Nederland wil, dan moet u dus ook bereid zijn om de oorlogen in Syrië en Oekraïne te helpen beëindigen en de vrede die daar komt ook te helpen bewaken. Jetten D66 0.01
3526 De heer Wilders is namelijk al gedraaid op het punt van meer geld voor Oekraïne. Jetten D66 97.93
3527 Maar we kunnen nu ook allemaal de heer Wilders ontvolgen op X. Jetten D66 0.04
3528 Want de afgelopen weken hebben we allemaal hele stoere woorden gezien over migratiewetten, maar hij bijt geen enkele keer door. Jetten D66 0.07
3529 We zagen de afgelopen dagen een grote bek van de heer Wilders op X, over dat er geen Nederlandse militairen naar zo'n vredesmissie mogen. Jetten D66 0.06
3530 Maar nu komt de aap uit de mouw: zijn fractie is dan misschien wel tegen, maar hij gaat helemaal niet doorbijten als het kabinet gewoon met volle steun van de Tweede Kamer in een pro-Oekraïne-alliantie gaat zitten. Jetten D66 3.35
3531 Dit is dus heel goed nieuws voor Oekraïne, voor Europa en voor Nederland. Jetten D66 0.01
3532 Dáár staat de meneer met een hele grote mond, die uiteindelijk helemaal niks voor elkaar krijgt. Jetten D66 0.01
3533 Dus, kabinet, ik zou zeggen: doe wat nodig is voor onze veiligheid en voor de Oekraïners. Jetten D66 0.01
3535 Er zat geen vraag bij, maar ik zou niet te snel juichen, als ik u was. Wilders PVV 0.02
3538 In het betoog zei collega Wilders dat hij zich er niet zo'n zorgen over maakt dat de Baltische staten door Rusland worden binnengevallen. Bontenbal CDA 17.91
3540 Medvedev — dat is geen kleine jongen in Rusland — heeft vrij recent nog gezegd dat hij dat soort landen niet als soevereine landen beschouwt. Bontenbal CDA 0.03
3541 We gaan toch niet weer de fout maken die we de afgelopen jaren ook gemaakt hebben? Bontenbal CDA 0.01
3542 We dachten namelijk tien, vijftien jaar geleden ook dat Rusland Oekraïne nooit zou binnenvallen. Bontenbal CDA 0.25
3543 Alstublieft, kunnen we nu realistisch worden over de aspiraties van Rusland en van Poetin? Bontenbal CDA 0.01
3544 Zou collega Wilders willen toegeven, of het er in ieder geval mee eens willen zijn, dat Europa zich wel degelijk heel goed moet voorbereiden op dit soort slechte scenario's? Bontenbal CDA 0.01
3545 Want het zou wat mij betreft echt onvergefelijk zijn om daar naïef over te zijn. Bontenbal CDA 0.01
3548 Voordat u aan de interruptiemicrofoon stond, heb ik al gezegd dat wij, met steun van de PVV, actief zijn bij veel missies in de Baltische staten. Wilders PVV 0.04
3549 U weet dat F-35's, ook met steun van de PVV, het luchtruim van Estland bewaken. Wilders PVV 0.1
3550 U weet dat er nu, ook met steun van de PVV, patrouilles zijn in de Oostzee die tegen Russische sabotage proberen te waken. Wilders PVV 0.07
3553 We hebben als fractievoorzitters in de commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten onze militairen in Litouwen bezocht. Wilders PVV 0.02
3554 Daar is een verslag van gekomen, dus dat is niet geheim. Wilders PVV 0.02
3555 Het is hartstikke goed dat we dat allemaal doen, en dat hebben we hier ook allemaal gesteund. Wilders PVV 0.09
3557 Ik denk niet — dat was mijn punt — dat we de Russen moeten vertrouwen, maar ik denk wel dat het niet in het Russische eigenbelang is om een NAVO-land aan te vallen. Wilders PVV 0.02
3560 Oekraïne is geen NAVO-land, dus ik begrijp dat daar iets zou moeten gebeuren. Wilders PVV 9.11
3562 Maar zolang de Amerikanen niet zeggen dat ze geen lid meer van de NAVO willen zijn of artikel 5 van het NAVO-handvest niet meer willen respecteren voor Europa of wat dan ook — God behoede dat ze dat nooit veranderen — denk ik dat de Russen niet zo dom zullen zijn. Wilders PVV 0.02
3563 Dan hebben ze namelijk de hele NAVO op hun dak, en dan zijn ze verder weg dan ze nu zijn. Wilders PVV 1.87
3564 Dus nee, we moeten nooit naïef zijn en we moeten steun geven aan alle missies die we daar hebben, wat de PVV ook doet, maar we moeten nu ook niet net doen alsof ze morgen Vilnius binnenrijden, want dat is ook echt niet in hun eigen belang. Wilders PVV 0.02
3565 Er wordt in ieder geval begonnen met spreken over vrede; die positiviteit voel ik ook. Van Baarle DENK 0.23
3566 De heer Wilders steekt wel de loftrompet over Trump en zelfs over Marco Rubio, die zegt dat Europa en Oekraïne er eventueel in de toekomst bij betrokken moeten worden. Van Baarle DENK 0.04
3567 Dat vind ik heel erg zorgelijk, want Europa, Oekraïne en Nederland zitten op dit moment niet aan tafel. Van Baarle DENK 7.77
3569 Van een politicus als de heer Wilders, die altijd zegt dat Nederlanders op één staan, zou ik toch verwachten dat hij veel feller is tegen Trump over wat er nu gebeurt. Van Baarle DENK 0.13
3570 Er wordt namelijk, zonder dat wij ook maar weten wat er gebeurt, over ónze toekomst en ónze mensen gesproken door Trump en Poetin. Van Baarle DENK 35.99
3571 Kan de heer Wilders er veel harder over zijn in de richting van Trump en Poetin dat de Nederlander, de Europeaan, gewoon aan tafel moet zitten, en dat het onacceptabel is hoe dat nu gaat? Van Baarle DENK 0.02
3572 Ik ben om te beginnen positief, omdat er eindelijk een kans op vrede is. Wilders PVV 0.01
3573 Daar begon ik mijn interruptie op de inbreng van de heer Timmermans ook mee, toen we dit debat begonnen, in de eerste termijn. Wilders PVV 0.01
3576 De heer Biden, oud-president, heeft dit nooit geprobeerd. Wilders PVV 0.02
3577 De strijdende partijen, die elkaars bloed wel kunnen drinken, hebben dat nooit geprobeerd. Wilders PVV 0.03
3579 Wat je ook van Trump vindt: er is nu een nieuwe administratie, die in ieder geval een poging doet. Wilders PVV 0.05
3581 Het gesprek vindt nu inderdaad plaats tussen de Amerikanen en de Russen. Wilders PVV 0.02
3582 Maar Marco Rubio, de nieuwe Secretary of State, heeft gezegd: Europa en Oekraïne moeten daarbij betrokken worden en het is ondenkbaar dat er een deal komt zonder dat die beide partijen, in ieder geval Oekraïne, daarmee kunnen instemmen. Wilders PVV 0.02
3583 U heeft gelijk: ook voor Europa is dit uitermate relevant, want dit heeft ook gevolgen voor ons. Wilders PVV 0.01
3585 Ook wij hebben last van een instabiel Oekraïne of van een Russische beer die doorgaat. Wilders PVV 6.95
3587 Ik ben niet alleen maar positief, maar ik ben wel heel blij dat er wat gebeurt. Wilders PVV 0.01
3588 Er gaan daar iedere dag duizenden mensen dood aan beide kanten, niet alleen militairen, maar ook burgers. Wilders PVV 2.28
3590 Ik vind dit een ontzettend slap antwoord voor iemand die normaal altijd zegt dat het belang van de Nederlanders op één staat. Van Baarle DENK 0.01
3591 Naar die Nederlanders wordt op dit moment niet geluisterd, want we zitten niet aan die tafel en we hebben ook niet het vooruitzicht dat we aan die tafel komen, als we zien wat er nu gebeurt. Van Baarle DENK 2.76
3592 Mijn tweede vraag gaat over de strepen in het zand, die de heer Wilders in de afgelopen periode heeft getrokken. Van Baarle DENK 0.01
3594 Hij heeft een streep in het zand getrokken als het gaat om het sturen van Nederlandse militairen. Van Baarle DENK 0.02
3596 Hij heeft een streep in het zand getrokken als het gaat om een NAVO-lidmaatschap en een EU-lidmaatschap. Van Baarle DENK 0.49
3598 Hij heeft ook een streep in het zand getrokken als het gaat om extra geld voor Oekraïne. Van Baarle DENK 0.53
3599 Zijn coalitiepartners zeggen allemaal dat dat wel moet gebeuren. Van Baarle DENK 0.02
3600 Als de heer Wilders hier niet aangeeft dat hij namens de PVV niet zal toestaan dat dit gaat gebeuren, dan kunnen we dit toch alleen maar toevoegen aan de lange rij van gebroken beloftes van de heer Wilders? Van Baarle DENK 0.02
3601 Dan wordt de heer Wilders toch een ontzettend ongeloofwaardige politicus? Van Baarle DENK 0.01
3602 Kan de heer Wilders hier klip-en-klaar aangeven of dit uitingen voor de bühne zijn of zegt hij "ik ga dit niet meemaken en ik accepteer niet dat dit gaat gebeuren"? Van Baarle DENK 0.02
3604 Ik begrijp dat u mij graag als onbetrouwbaar wil neerzetten. Wilders PVV 0.01
3610 Ik heb gezegd dat — of misschien moet ik dat nog gaan zeggen; ik weet niet eens waar ik was gebleven met mijn tekst — wij Oekraïne blijven steunen. Wilders PVV 0.02
3611 Dat hebben we ook afgesproken in het hoofdlijnenakkoord. Wilders PVV 0.02
3612 Wij zijn goed voor onze handtekening, dus dat zullen we ook blijven doen. Wilders PVV 0.02
3613 Ik heb zelfs gezegd dat we die bevroren gelden — dat betreft de motie van D66 waar we vandaag voor hebben gestemd — ook in kunnen zetten voor Oekraïne. Wilders PVV 0.03
3614 Ik heb ook nog gezegd dat wij op het moment inderdaad geen boots on the ground willen, maar als een eventuele vredesmissie later wel opportuun zou zijn, we daar misschien op een andere manier aan bij kunnen dragen. Wilders PVV 0.04
3615 Ik denk dat dat een heel afgewogen en redelijk verhaal is, waarbij we op sommige punten nee zeggen en op andere punten zeggen dat we kijken hoe we dat wel kunnen doen. Wilders PVV 0.01
3617 Het is niet mijn levenswerk om de heer Wilders als onbetrouwbaar neer te zetten. Van Baarle DENK 0.01
3618 De heer Wilders doet er namelijk zelf al alles aan om zichzelf als onbetrouwbaar neer te zetten. Van Baarle DENK 0.01
3621 Dan staat hier toch iemand die niets meer waard is dan een bericht op X en een oneliner hier in de Kamer. Van Baarle DENK 0.01
3622 Dat is eigenlijk iemand in deze coalitie, in deze Kamer, onwaardig. Van Baarle DENK 0.01
3624 Maar het ergste dat de collega zei, is toch wel dat hij het met mij eens is. Wilders PVV 21.3
3627 In het betoog van de heer Wilders zit het besef dat wat er nu in Oekraïne gebeurt, de oorlog, direct impact heeft op de veiligheid van Nederlanders. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.15
3628 Toch zegt hij bij voorbaat: wij zullen als PVV niet steunen dat daar troepen naartoe gaan. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
3629 Als lid van de VVD heb ik al gezegd dat het geen gegeven is dat het wel gebeurt en het niet is uitgesloten dat het wel gebeurt. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.05
3631 Als elke leider in elk land in Europa hetzelfde zou zeggen als de heer Wilders, en zou zeggen dat iemand anders het daar moet oplossen … Ik ga met hem mee, hè? Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3632 Hij zegt dat heel veel Oekraïense mannen zijn gevlucht. Yeşilgöz-Zegerius VVD 86.89
3633 Die kunnen wat hem betreft ook terug en naar het front. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3634 Als ik daarin meega, dan weten we dat het alsnog niet voldoende zou zijn. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3635 Als verder elk Europees land dat zou zeggen, wie staat er dan uiteindelijk voor onze veiligheid? Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3638 Ik zeg juist dat we de 31.000 mannen die daar kunnen werken, terug moeten sturen, dat we de tijdelijke regeling op grond waarvan ze hier zijn, moeten intrekken. Wilders PVV 0.02
3639 Dat kan. Op het moment dat er vrede zou zijn — dat is niet vandaag — zijn er mogelijkheden om dat te doen. Wilders PVV 0.03
3640 Dit aantal van 31.000 gaat alleen over Nederland, maar er zijn er honderdduizenden in Europa. Wilders PVV 0.1
3642 Het aantal mannen dat een dienstplichtige leeftijd heeft of in ieder geval een leeftijd heeft waarbij ze iets in het leger kunnen doen, is vier of vijf keer de omvang van het Nederlandse leger. Wilders PVV 0.04
3644 Het kabinet van de heer Zelensky zelf en de ambassadeur van Oekraïne, die ik heb gesproken, hunkeren ernaar dat die mensen terugkomen om te helpen het land op te bouwen. Wilders PVV 0.02
3646 Je hebt een paar honderdduizend man als ze uit heel Europa teruggaan naar hun land. Wilders PVV 0.01
3647 Wij gaan onze militairen toch niet sturen als er 30.000 mannen in Nederland en honderdduizenden in Europa zijn die als ze teruggaan, hun eigen land kunnen verdedigen? Wilders PVV 0.02
3649 Zoals ik al zei: ik ga daar gewoon even in mee, voor de retoriek. Yeşilgöz-Zegerius VVD 6.69
3650 Dan nog zit het in het eigen verhaal van de heer Wilders dat dat daar gebeurt. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.35
3651 De stelling van de heer Bontenbal dat Poetin na Oekraïne door zou trekken naar de Baltische staten is totaal niet vergezocht. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
3652 Sterker nog, Poetin is niet heel erg geheimzinnig over zijn eigen agenda. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.43
3654 Stel dat elke Europese leider op het moment dat die oorlog doortrekt en dichter bij ons komt, zou zeggen: iemand anders moet dat oplossen; ik wil die verantwoordelijk voor de veiligheid van mijn continent en mijn eigen mensen niet dragen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3658 Dan nog weten we dat de veiligheid van Nederlanders op het spel staat. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3659 Ik zag dat de heer Wilders heeft gezegd dat we ons eigen grondgebied moeten verdedigen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.05
3662 Waarom zou je niet opstaan voor de veiligheid van Nederlanders en zeggen: wij pakken ook onze eigen verantwoordelijkheid? Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3664 U zegt dat ik heb gezegd dat we ons eigen land moeten verdedigen. Wilders PVV 0.03
3665 Het was uw eigen minister van Defensie die dat heeft gezegd. Wilders PVV 0.02
3666 De chef Defensiestaf, de heer Onno Eichelsheim, heeft gezegd: als we al meedoen, kan dat alleen een minimale bijdrage zijn. Wilders PVV 0.02
3670 Vandaag — ik geloof dat het vanmorgen was — stond er een groot stuk in De Telegraaf waarin stond dat heel Defensie op z'n gat ligt. Wilders PVV 0.03
3674 Het ligt niet helemaal op z'n gat, maar het kan in ieder geval fors verbeterd worden, als ik het zo mag formuleren. Wilders PVV 0.01
3675 Het is dus helemaal niet zo dat wij zomaar even overal aan mee kunnen doen. Wilders PVV 0.01
3676 Dat zou voor een groot deel gewoon onverantwoord zijn. Wilders PVV 0.01
3677 Dan nog zeg ik — dat heb ik net gezegd — dat de PVV geen mensen wil sturen. Wilders PVV 0.03
3678 Wat u ook zegt, hoe u het ook vraagt, hoe u het ook inkleedt, dat gaan wij niet doen. Wilders PVV 0.01
3679 Maar ik heb ook gezegd dat als er later een moment komt — nu zie ik er helemaal niks in — dat een soort vredesmissie, die ik nu niet wil, onder goede voorwaarden en omstandigheden wel zinvol zou zijn, wij daar dan op een andere manier aan zouden bijdragen. Wilders PVV 0.03
3681 Wij zeggen: geen mensen, maar als we op een andere manier kunnen bijdragen, via materieel, via geld, via vliegtuigen of wat dan ook, dan lopen wij niet weg voor die verantwoordelijkheid. Wilders PVV 0.02
3682 Ik moet toch toegeven dat ik dat ontzettend jammer vind. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3684 Terwijl de Amerikanen zeggen "kom met je plan", zegt hij: ik laat dat even aan anderen over; ik ga die verantwoordelijkheid niet pakken. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
3685 Hij verwacht wel dat anderen die verantwoordelijkheid pakken. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3686 In mijn boekje is dat gewoon zwartrijden: zorgen dat anderen wel betalen, maar zelf een free ride willen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
3687 Dat vind ik echt ontzettend teleurstellend van een partij die zegt te staan voor de veiligheid van Nederlanders. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3688 Als de Amerikanen zeggen "sta er dan ook voor", dan moet je het niet de rug toekeren; dan moet je het gesprek aangaan en niet de verantwoordelijkheid aan anderen laten en zelf een gratis ritje willen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
3690 Helemaal niets moet ik, en zeker niet als mevrouw Yeşilgöz het zegt. Wilders PVV 0.01
3691 Dan moet ik het niet alleen niet; dan doe ik het ook niet. Wilders PVV 0.01
3692 Maar los daarvan heb ik aangegeven dat wij als PVV the boots on the ground niet steunen. Wilders PVV 0.03
3694 Als er echter later door Nederland een bijdrage kan worden geleverd, als het wel zinvol is als er een missie komt en de minister-president gevraagd zou worden om materieel of extra geld te leveren, dan doen we dat natuurlijk. Wilders PVV 0.01
3695 Die Nederlander, mevrouw Yeşilgöz, snapt hier helemaal niets van. Wilders PVV 0.04
3696 U zegt wel dat u het steunt, maar u praat er gewoon overheen. Wilders PVV 0.05
3697 Die Nederlander ziet 30.000 Oekraïners hier in Nederland, die vaak in dure auto's rijden en die op vakantie teruggaan naar hun eigen land. Wilders PVV 99.81
3698 Mijn mailbox zit vol met mails van mensen die zeggen: ze gaan terug naar hun eigen land! Wilders PVV 0.08
3699 Het zijn mensen van jonge leeftijd, twintigers, dertigers vaak, die niet teruggaan naar hun eigen land om hun te verdedigen. Wilders PVV 0.03
3700 Vaak ontlopen ze de dienstplicht in hun eigen land. Wilders PVV 0.01
3701 Vervolgens sturen wij onze mensen daarnaartoe om ze daar te laten sneuvelen; ik dacht het niet! Wilders PVV 2.02
3702 Ik hoorde de heer Wilders net zeggen dat hij het positief vindt dat er over vrede wordt gesproken. Dijk SP 0.07
3704 Ik neem aan dat de heer Wilders het dan wel een beetje een gekke vertoning vindt dat Oekraïne niet aan tafel zit en dat ondertussen al een deel van Oekraïne zo ongeveer is ingeleverd door Trump. Dijk SP 5.3
3706 Dat is mooi, want dan kan mijn volgende vraag heel kort zijn. Dijk SP 0.01
3707 Vindt de heer Wilders ook niet dat het opdracht één van dit kabinet is om Oekraïne aan tafel te krijgen? Dijk SP 0.02
3708 Luister, ik heb u gezegd ... De conclusies worden allemaal veel te snel getrokken. Wilders PVV 7.75
3712 Er is nu een Amerikaanse president — nogmaals, je kunt van hem houden of je kunt hem haten — wiens administratie zegt: wij gaan onderhandelen. Wilders PVV 0.04
3715 Er is vandaag in Saudi-Arabië een gesprek geweest tussen een delegatie van de Amerikanen en een delegatie van de Russen onder leiding van de Saudi's. Wilders PVV 0.02
3718 Ik heb echter ook gezegd dat er ministers van Amerikaanse zijde zijn die hebben gezegd: nee, Europa en Oekraïne komen aan tafel en nee, Europa en zeker Oekraïne zullen ook in moeten stemmen met de vrede. Wilders PVV 0.04
3719 Reken die mensen dus niet na één dag af op wat ... Ik zeg niet dat u dat doet, meneer Dijk, maar ik zeg dat over uw hoofd heen, excuses. Wilders PVV 0.02
3720 Reken die mensen nou niet na één dag af op wat ze doen. Wilders PVV 0.01
3722 Natuurlijk moeten we de vinger op de zere plek leggen. Wilders PVV 0.01
3724 Ik heb ook gezegd: Oekraïne en Europa moeten erbij betrokken worden. Wilders PVV 0.02
3725 Ik heb in mijn termijn gezegd dat het ondenkbaar is dat Oekraïne een vrede moet slikken die het land niet heeft geaccepteerd. Wilders PVV 0.07
3728 Voorzitter, dat de hele Kamer of een groot deel van de Kamer na één dag al doet alsof het een grote mislukking is, is een gotspe. Wilders PVV 0.01
3729 Ik hoor veel herhalingen, maar ik wil ook een beetje de vaart erin krijgen, dus een korte vraag en een kort antwoord graag. voorzitter None 0.12
3730 Ik stel deze vraag, omdat ik dit belangrijk vind en omdat ik net een aantal partijen heb horen praten over het mandaat dat dit kabinet heeft. Dijk SP 0.02
3731 Als dit een begin is, namelijk dat het kabinet op pad wordt gestuurd om Oekraïne aan tafel te krijgen en dat zo snel mogelijk te doen, dan kan zo'n vredeonderhandeling nog weleens een goed resultaat hebben. Dijk SP 0.01
3733 Ik heb hier ook veel partijen horen zeggen dat ze de NAVO-norm flink willen verhogen. Dijk SP 0.02
3734 We zitten nu op 2% en ze willen een wet maken met een percentage hoger dan 2%. Dijk SP 0.02
3735 Ik wil graag van de heer Wilders weten wat hij daarvan vindt. Dijk SP 0.01
3737 Wij hebben op zich geen principiële bezwaren tegen een hogere bijdrage aan defensie. Wilders PVV 0.02
3740 Ik snap dat het zinvol is om op een gegeven moment meer geld daaraan uit te geven. Wilders PVV 0.01
3741 Als wij dat doen, moeten we ook aan die Nederlander denken. Wilders PVV 0.01
3742 Als we meer geld gaan uitgeven, om goede redenen, aan de defensie en de NAVO-norm ophogen als deel van het bbp, dan moeten we ook geld vrijmaken voor de gasrekening, de boodschappen en lagere huren. Wilders PVV 0.03
3743 Het kan niet zo zijn dat mensen zien dat we extra geld uitgeven aan defensie, terwijl die Nederlander zelf met zijn problemen geen cent krijgt. Wilders PVV 0.15
3747 ... omdat de reactie van de heer Wilders in ongeveer ieder debat dat hier plaatsvindt, anders is dan de reactie op sociale media. Dijk SP 6.62
3748 Daar wordt gezegd: geen geld meer naar Oekraïne en geen geld meer voor de NAVO. Dijk SP 0.03
3751 We hebben het wetsvoorstel over 2% in de wet vastleggen, dat nu in de senaat ligt, ondersteund. Wilders PVV 0.02
3752 Wij zijn, nogmaals, hier helemaal niet principieel in. Wilders PVV 0.01
3754 Sterker nog, er is een heel goede reden om nu meer geld aan defensie uit te geven. Wilders PVV 1.01
3762 Maar wat behalve alleen investeren in defensie nodig is, is dat we dan ook investeren in de portemonnee van de Nederlander. Wilders PVV 0.01
3763 Voorzitter, het goede nieuws is dat ik door alle interrupties alles al heb gezegd, dus dat ik niet meer hoef. Wilders PVV 0.02
3771 Ik heb, als het goed is, niet eens meer nodig dan drieënhalve minuut, maar we gaan het zien. Eerdmans JA21 0.02
3773 Ik denk dat president Zelensky het heel mooi zei: vanaf nu zullen de dingen anders zijn en Europa moet zich daaraan aanpassen. Eerdmans JA21 0.07
3775 Daar kunnen we als Nederland en Europa heel boos of verontwaardigd over doen, maar beter ga je je voordeel ermee doen, positief zijn en handelen. Eerdmans JA21 0.01
3777 De paniekerige situatie die de afgelopen weken ontstond, is onverstandig. Eerdmans JA21 0.01
3778 De VS hebben sinds vorige maand een compleet nieuwe positie in de wereld ingenomen. Eerdmans JA21 0.02
3780 Je kan heel veel van Trump zeggen, maar niet dat hij zijn verkiezingsbeloftes door de shredder gooit zodra hij aan de macht is. Eerdmans JA21 0.03
3782 Maar het is wennen voor Europa, dat decennialang leunde op de VS. Amerika haalde ons twee keer uit de shit. Eerdmans JA21 0.19
3783 We gingen er met z'n allen gewoon van uit dat dit voor een derde keer wel weer zou gebeuren. Eerdmans JA21 31.22
3787 Ik weet niet of u ervaring heeft met een emmer ijswater: het voelt in het begin heel onprettig, maar als het eenmaal voorbij is, voel je een soort tintelende energie. Eerdmans JA21 0.07
3790 We moeten bekijken wat wij binnen de NAVO kunnen doen en een eigen fair share pakken. Eerdmans JA21 0.01
3799 Ik hoop dat de minister-president mij hier iets over kan zeggen. Eerdmans JA21 0.01
3801 Hoe gaat het straks met de troepenmacht die er mogelijk komt om de vrede te handhaven aan de grens met Oekraïne? Eerdmans JA21 0.01
3803 Staat Nederland dan dus weer vooraan, als braafste jongetje van de klas? Eerdmans JA21 0.01
3810 JA21 had volgens het Centraal Planbureau de hoogste defensie-uitgaven van alle doorgerekende verkiezingsprogramma's. Eerdmans JA21 4.37
3811 Wij zeiden het toen al: onze soldaten roepen "pang, pang", we hebben geen munitie en geen kogels en we verkochten al onze tanks. Eerdmans JA21 0.02
3812 In het tijdperk van de eeuwige vrede konden we ons eindeloos bezighouden met klimaathulp en coronaherstelfondsen. Eerdmans JA21 0.27
3816 Ik ben blij te constateren dat ook links de pacifistische broek heeft uitgetrokken en nu ook pleit voor meer uitgaven voor broodnodige defensie-investeringen. Eerdmans JA21 0.04
3818 Maar goed, de conclusie is dat Trump de leider van de vrije westerse wereld is. Eerdmans JA21 4.38
3819 Voor sommigen lijkt het gestrekte been richting de VS het juiste antwoord. Eerdmans JA21 0.01
3826 We gaan luisteren naar de heer Dassen van de fractie van Volt. voorzitter None 0.01
3828 Onder de warme deken van de Verenigde Staten konden we lekker slapen, dromend over eeuwige vrede. Dassen Volt 4.42
3829 Maar in 2008 ging het alarm voor de eerste keer af toen Poetin Georgië binnenviel. Dassen Volt 0.02
3836 In 2022 gingen bij de agressieaanval van Rusland alle alarmbellen af en werden we langzaam wakker, maar we kunnen het ons niet veroorloven om nogmaals door een wake-upcall heen te slapen. Dassen Volt 0.06
3837 Nu is er leiderschap en politieke moed nodig, die Europa tot een supermacht maken: niet alleen Europese woorden, maar ook Europese daden. Dassen Volt 0.01
3838 Dat is ook de kern van waarom Volt is opgericht: voor een Verenigde Staten van Europa dat met één mond op het wereldtoneel spreekt, met de kracht van 450 miljoen Europeanen daarachter. Dassen Volt 16.67
3839 Niet 27 kleine nationale legertjes, maar één Europese krijgsmacht die in staat is om onze vrede, vrijheid en welvaart te beschermen. Dassen Volt 0.12
3842 Hoe zorgen we ervoor dat Europa met één stem gaat spreken? Dassen Volt 0.01
3844 Op dit historische kruispunt zit hier een coalitie met onverenigbare geluiden. Dassen Volt 0.02
3845 De PVV, de grootste partij van Nederland, betuigt steun aan Trump, Vance en Musk, die de uitholling van de Europese waarden voorstaan. Dassen Volt 0.02
3846 Vance had misschien onbedoeld gelijk dat het gevaar inderdaad juist van binnen komt, van partijen die die Europese waarden willen uithollen. Dassen Volt 0.01
3847 Want we worden op dit moment bedreigd in onze veiligheid. Dassen Volt 7.48
3848 Oekraïne moet nu direct gesteund worden, niet alleen met versneld EU-lidmaatschap, maar ook met financiële en militaire steun. Dassen Volt 0.02
3851 We weten: Oekraïne heeft liever geen deal dan een slechte deal. Dassen Volt 0.02
3853 Er is nu actie nodig, niet nog meer praten; dat hoor ik te veel vanuit dit kabinet. Dassen Volt 0.01
3855 Twee weken geleden zei dit kabinet dat speculeren over Europese verdediging zonder betrokkenheid van de Verenigde Staten niet kon. Dassen Volt 0.16
3856 Ik mag aannemen dat het kabinet inmiddels van mening veranderd is. Dassen Volt 0.01
3857 Of gaat het kabinet de snoozeknop nog een keer indrukken? Dassen Volt 0.01
3858 Europa moet weten wat het nodig heeft om zichzelf te kunnen verdedigen, ook op het moment dat de Verenigde Staten geen thuis geven. Dassen Volt 0.01
3859 We moeten kappen met die twaalf verschillende tanks en met die 178 verschillende wapensystemen. Dassen Volt 0.01
3860 We moeten gezamenlijk investeren in één echte Europese defensie-industrie. Dassen Volt 0.01
3861 Niks is zo sterk als een Europa dat zijn krachten bundelt en aan de wereld laat zien: wij doen dit samen. Dassen Volt 0.02
3862 Dus kabinet, ga ook aan de slag met die defensiebonds, zoals we nu al zien gebeuren in Duitsland. Dassen Volt 0.02
3865 Wat Volt betreft moet Europa bereid zijn om afschrikkingstroepen te sturen naar Oekraïne. Dassen Volt 0.01
3866 Mijn vraag aan de minister-president is of het mogelijk is om nu al Oekraïense soldaten te trainen voor mogelijk ondersteunende rollen. Dassen Volt 0.02
3868 Vandaag werd mijn motie om de Russische bevroren tegoeden te gebruiken om de Oekraïense industrie te steunen, aangenomen. Dassen Volt 0.01
3870 Is het kabinet bereid om de steun aan Oekraïne te verdubbelen en ook de hier in Nederland gestalde Russische tegoeden per direct te gebruiken? Dassen Volt 0.01
3873 Het is tijd om te tonen dat Europa wel degelijk ruggengraat heeft. Dassen Volt 0.01
3876 Want er is maar één antwoord op "America first" en Poetins agressie, en dat is een verenigd Europa. Dassen Volt 34.73
3877 De twintigste eeuw van het Amerikaanse is voorbij en als het aan Volt ligt, wordt de eenentwintigste eeuw van Europa. Dassen Volt 0.08
3882 De illegale Russische invasie in Oekraïne is een misdaad die zijn weerga niet kent: de totale vernietiging van steden en dorpen, moorden gepleegd op weerloze burgers en krijgsgevangenen, talloze burgerslachtoffers. Van Baarle DENK 90.5
3885 De Russische misdaden mogen niet onbestraft blijven. Van Baarle DENK 0.01
3886 We moeten ons blijven inzetten tegen straffeloosheid en druk houden op de plegers van deze oorlogsmisdadigers. Van Baarle DENK 0.01
3888 Dat laat volgens DENK onverlet dat we ervoor moeten zorgen dat het geweld stopt, dat mensen niet meer doodgaan. Van Baarle DENK 0.19
3890 Het is niet realistisch dat wij een eindeloze wapenwedloop met Rusland en indirect ook met China aangaan. Van Baarle DENK 0.01
3891 2%, 5%, hoe hoog de uitgaven aan defensie ook zullen worden, andere landen zullen er ook weer één of twee euro bij doen voor elke euro die wij erbij doen en dan komen we in een wapenwedloop terecht. Van Baarle DENK 1.11
3892 Het is niet realistisch dat we eindeloos miljarden stoppen in een oorlog en in wapens. Van Baarle DENK 0.02
3893 Dit mag geen wereldwijde oorlog worden zonder einde. Van Baarle DENK 0.01
3894 We moeten daarom actief aansturen op een staakt-het-vuren en op vrede. Van Baarle DENK 0.01
3895 Dat er nu gesprekken zijn over vrede, is daarom op zich positief. Van Baarle DENK 42.73
3896 Ik zeg "op zich", want wat niet positief is, is dat Trump toenadering tot Rusland zoekt zonder Oekraïne en zonder Europa. Van Baarle DENK 48.9
3897 Vanuit zijn stoel beslist Trump over de toekomst van Europa zonder z'n bondgenoten hierbij te betrekken. Van Baarle DENK 0.02
3899 De Europese landen en Oekraïne verdienen die plek aan de onderhandelingstafel. Van Baarle DENK 0.07
3902 Wat ziet het kabinet uiteindelijk als rechtvaardige en acceptabele vrede, vanuit Nederlands perspectief en vanuit Europees perspectief? Van Baarle DENK 0.01
3903 Er wordt door Europese leiders inmiddels volop gespeculeerd over mogelijke Europese troepen in Oekraïne die als boots on the ground de vrede moeten bewaken. Van Baarle DENK 0.11
3905 Premier Schoof zei vorige week dat hij er welwillend naar zal kijken of Nederlandse soldaten op Oekraïens grondgebied zullen worden ingezet. Van Baarle DENK 0.04
3906 Wat DENK betreft is het onacceptabel om te speculeren over mogelijke Nederlandse troepen die uitgezonden worden naar Oekraïne. Van Baarle DENK 0.21
3907 Nederland mag niet zonder debat, zonder goede besluitvorming, een oorlog in gepraat worden. Van Baarle DENK 0.01
3913 Zijn zijn uitingen dus niet veel te voorbarig geweest? Van Baarle DENK 0.01
3914 Het is volstrekt legitiem dat Oekraïne veiligheidsgaranties voor de toekomst vraagt. Van Baarle DENK 0.01
3915 Wat DENK betreft is het geen wetmatigheid dat Oekraïne daarvoor in de NAVO moet komen. Van Baarle DENK 0.3
3916 Of dat later opportuun is, moet blijken, maar het is geen doel op zich als de Oekraïense veiligheid op andere manieren gegarandeerd kan worden. Van Baarle DENK 0.01
3918 Hoe kijkt de minister-president hiernaar en hoe gaat Nederland zich hiertoe verhouden? Van Baarle DENK 0.01
3920 Oekraïne is niet het enige internationale onderwerp waarop Donald Trump zich roert. Van Baarle DENK 99.94
3922 Terecht spreken kabinet en Kamer zich uit over de illegale annexatie van Oekraïens land door Rusland. Van Baarle DENK 0.02
3923 Terecht veroordeelt de Nederlandse regering de oorlogsmisdaden van Rusland, en de Kamer doet dat ook. Van Baarle DENK 0.07
3924 Maar het blijft doodstil, tot op de dag van vandaag, over de oorlogsmisdaden die we gepleegd zien worden door Israël in Gaza en de illegale annexatie van Palestijns land. Van Baarle DENK 0.09
3925 De Nederlandse regering heeft boter op het hoofd en die dubbele maat wordt steeds pijnlijker zichtbaar. Van Baarle DENK 0.02
3929 Mevrouw Teunissen van de fractie van de Partij voor de Dieren. voorzitter None 0.01
3931 Honderdduizenden mensen hebben hun leven verloren of zijn verminkt geraakt door de agressie van Poetin. Teunissen PvdD 99.99
3933 De grens schuift op naar het westen en al een vijfde van het land wordt bezet. Teunissen PvdD 0.02
3935 Er worden verschrikkelijke oorlogsmisdaden gepleegd en er is maar één oorzaak — dat mogen we nooit vergeten — en dat is de agressor, Poetin. Teunissen PvdD 0.07
3936 Trump heeft de Oekraïense bevolking vervolgens verraden. Teunissen PvdD 99.98
3938 Vandaag worden de banden tussen een autocraat en een oorlogsmisdadiger nog even steviger aangehaald, want terwijl ik hier sta, wordt in Riyad de buit verder verdeeld. Teunissen PvdD 0.01
3939 De Oekraïense bevolking wordt door Trump in een onmogelijke positie gebracht. Teunissen PvdD 40.62
3940 Het kabinet dreigt nu in de houding te schieten door het te hebben over het leveren van mogelijke vredestroepen, terwijl Oekraïne nog niet eens aan het begin van onderhandelingen staat. Teunissen PvdD 39.41
3941 Sterker nog, Oekraïne is volledig buitenspel gezet. Teunissen PvdD 0.05
3942 Daar heb ik als eerste een aantal vragen over aan het kabinet. Teunissen PvdD 0.01
3943 Hoe gaat het kabinet eisen dat Oekraïne een plek krijgt aan de onderhandelingstafel? Teunissen PvdD 0.01
3944 Hoe gaat het kabinet voorkomen dat er nu een vredesmacht komt die precies de situatie die Trump en Poetin willen, bestendigt? Teunissen PvdD 0.01
3945 Waarom is het kabinet nu al positief over een vredesmacht, alleen omdat de VS daarom vragen? Teunissen PvdD 0.69
3946 Erkent het kabinet dat het Poetin en Trump in de kaart speelt door voorbarig te praten over het meedoen aan een vredesmacht, terwijl er over Oekraïne wordt gepraat en ook de EU niet aan tafel zit? Teunissen PvdD 0.03
3949 Wat er nu in Saoedi-Arabië gebeurt, heeft weinig te maken met vredesonderhandelingen. Teunissen PvdD 1.71
3950 Dat is het verdelen van de buit, en Oekraïne staat buitenspel. Teunissen PvdD 21.81
3952 Wat dus wel nodig is, is ons onafhankelijker opstellen van de VS, en Oekraïne intensiever steunen. Teunissen PvdD 0.01
3953 Wat dat betreft: welke mogelijkheden ziet het kabinet nu om acuut die steun voor Oekraïne te intensiveren? Teunissen PvdD 0.01
3955 Experts spreken daarnaast over mogelijke afzwakking van sancties tijdens de onderhandelingen. Teunissen PvdD 0.01
3956 Welke mogelijkheden ziet het kabinet om deze sancties uit te breiden? Teunissen PvdD 0.01
3959 Naast disruptie is er ook continuïteit in wat we wel kunnen doen. Teunissen PvdD 0.01
3961 Kan het kabinet garanderen dat wij qua gas onafhankelijk van Rusland worden? Teunissen PvdD 0.01
3962 Ook wil ik graag dat het kabinet toezegt dat de nadrukkelijke inzet blijft om de oorlogsmisdaden van Poetin te bestraffen. Teunissen PvdD 5.44
3965 We mogen Oekraïne niet laten vallen en we moeten pal voor de Oekraïense bevolking staan, maar we moeten ervoor waken dat we niet zwemmen in een trumpiaanse fuik van zogenaamde vrede onder de voorwaarden van Poetin. Teunissen PvdD 0.02
3968 De heer Stoffer van de Staatkundig Gereformeerde Partij. voorzitter None 0.01
3970 Op 24 februari aanstaande is het drie jaar geleden dat Rusland de oorlog in Oekraïne begon. Stoffer SGP 2.33
3972 Tot op de dag van vandaag zien we frontlinies die nauwelijks verschuiven, verliezen die aan beide kanten ontzettend hoog zijn en grootschalige verwoestingen. Stoffer SGP 2.61
3973 Oekraïne vecht dapper door en vele vaders, broers en zonen betalen hiervoor een hoge prijs. Stoffer SGP 99.78
3974 Het heeft dus een grote impact op de bevolking van Oekraïne, maar ook op de wereld, en dus op Europa en daarmee Nederland. Stoffer SGP 0.45
3977 Dat is een boodschap die pijnlijk is, maar ook te verwachten viel. Stoffer SGP 0.03
3979 Een snelle beëindiging van de oorlog is belangrijk en noodzakelijk, maar laten we ook duidelijk zijn: dat kan niet zonder Oekraïne. Stoffer SGP 4.24
3980 Het is van belang dat ze een stoel aan de tafel krijgen, waarbij ze ook veiligheidsgaranties krijgen. Stoffer SGP 0.01
3981 Daarom is onze boodschap: niet over Oekraïne onderhandelen zonder Oekraïne. Stoffer SGP 0.01
3982 Laten we recht doen aan Oekraïne, een duurzame vrede behalen en de veiligheid waarborgen, ook voor Europa, ook voor Nederland. Stoffer SGP 0.01
3984 We worden geconfronteerd met de rekening van 30 jaar naïviteit. Stoffer SGP 0.12
3985 De SGP heeft zich hier steeds verzet tegen bezuinigingen op defensie. Stoffer SGP 0.03
3986 De Oekraïneoorlog toont opnieuw glashelder aan hoe cruciaal het is dat de NAVO haar afschrikking aan de Europese grenzen, en zeker aan de oostgrenzen, verder versterkt. Stoffer SGP 0.57
3987 Voor de SGP is en blijft de NAVO dan ook de basis voor onze veiligheid. Stoffer SGP 0.07
3988 Kortgeleden kregen we de handen op elkaar om die 2%-norm wettelijk te verankeren. Stoffer SGP 0.01
3989 Dat is een mooi resultaat, maar tegelijkertijd moeten we constateren dat het na de boodschap van onze Amerikaanse bondgenoten niet bij die 2% kan blijven. Stoffer SGP 0.2
3991 Wat heeft onze krijgsmacht nodig om onze veiligheid voor de toekomst te kunnen waarborgen? Stoffer SGP 0.01
3992 Is het kabinet bereid om onze Europese bondgenoten ertoe op te roepen hun aandeel in het NAVO-bondgenootschap te vergroten? Stoffer SGP 0.01
3994 Dit debat gaat niet alleen over Oekraïne; dit debat gaat ook over de veiligheid van Nederland, over ons en onze kinderen, en daarmee over de toekomst van ons Europese continent. Stoffer SGP 0.03
3997 De laatste spreker van de zijde van de Kamer is de heer Dekker van de fractie van Forum voor Democratie. voorzitter None 0.02
3999 Formeel kwam de Koude Oorlog ten einde rond het jaar 1990, maar de dieperliggende laag in de Amerikaanse politiek, de bureaucratische onderstroom, dat wat men met een duur woord "deep state" noemt, heeft dat nooit willen accepteren. Dekker FVD 0.58
4000 Met instrumenten van de Amerikaanse beïnvloedingsmacht, zoals USAID en de National Endowment for Democracy, organiseerde deze deep state talloze regime change-operaties, kleurenrevoluties en andere interventies rondom de oude Sovjet-Unie. Dekker FVD 0.01
4001 De NAVO rukte steeds verder op, Kosovo werd ingelijfd en ook in Tsjetsjenië, Georgië, Moldavië en Kazachstan poogden de Amerikaanse ambtenaren, wapenbedrijven en mega-investeerders de yankee-invloedsfeer uit te breiden, geheel in de geest van de Koude Oorlog. Dekker FVD 0.03
4002 Die oorlog was, zoals gezegd, formeel voorbij, maar ging in wezen gewoon door. Dekker FVD 0.02
4003 Al 30 jaar voert Amerika zo de druk op richting Rusland. Dekker FVD 0.24
4004 Dit gebeurde ook in Oekraïne, waarin vanaf 1992 anti-Russische groeperingen werden gesteund, milities werden bewapend en uiteindelijk zelfs een staatsgreep werd gepleegd door de Amerikanen, met een belofte op NAVO-lidmaatschap tot gevolg. Dekker FVD 0.03
4005 We hebben dus te maken met een proxyoorlog, namelijk van de Verenigde Staten tegen Rusland, een proxyoorlog die in talloze landen op meer of minder hybride wijze is uitgevoerd en die thans wordt uitgevochten op het grondgebied van Oekraïne. Dekker FVD 0.02
4006 Deze oorlog, die louter en alleen is ontstaan door Amerikaanse provocaties, wordt geheel in lijn met alle verwachtingen hands down gewonnen door Rusland. Dekker FVD 0.03
4008 De nieuwe Amerikaanse regering onder leiding van Donald Trump ziet dit. Dekker FVD 0.09
4010 Terwijl het Westen kampt met stagnatie en krimp, hoge schulden, de-industrialisatie en torenhoge energieprijzen, doet Rusland het economisch goed met meer dan 4% economische groei, een aanzienlijke verhoging van de industriële output, nauwelijks schulden, een investeringsboom en dalende inflatie. Dekker FVD 99.84
4011 Terwijl het Russische leger nu sterker, groter en beter uitgerust is dan ooit tevoren, heeft Oekraïne militair gigantische verliezen geleden. Dekker FVD 99.99
4012 Het Westen heeft ook niet veel militaire capaciteit meer over. Dekker FVD 8.01
4013 De voorraden aan materieel zijn flink geslonken en er is veel te weinig productiecapaciteit om deze weer aan te kunnen vullen. Dekker FVD 0.69
4015 Maar godzijdank gaat het Amerikaanse beleid ten aanzien van Oekraïne en Rusland nu eindelijk om. Dekker FVD 0.01
4016 In het gesprek tussen Rubio en Lavrov, dat vandaag heeft plaatsgevonden, is zelfs aan de orde dat men de relatie weer wil normaliseren. Dekker FVD 0.02
4017 Dan zouden alle sancties snel van de baan zijn en kan de vrede eindelijk terugkeren. Dekker FVD 0.01
4019 Ze waren gisterenavond bijeen in Parijs, waar ze onder leiding van Macron bespraken hoe het bestaande beleid tóch kan worden voortgezet: toch oorlog. Dekker FVD 0.02
4022 In onze ogen zou de beste oplossing nu zijn dat heel Europa tot inkeer komt en dat gezond verstand in de breedte doorbreekt. Dekker FVD 0.01
4023 Helaas lijkt de Europese politieke elite door de jarenlange onophoudelijke NAVO-oorlogspropaganda zelf te zijn gaan geloven in de intens slechte bedoelingen van Rusland en de goede kansen voor Oekraïne om Rusland te verslaan. Dekker FVD 0.04
4025 We moeten er dus serieus rekening mee houden dat Europa de vlucht naar voren kiest en zich nog verder in deze zinloze en onwinbare oorlog wil storten. Dekker FVD 0.01
4026 In dat geval moet Nederland een alleingang aandurven. Dekker FVD 0.01
4027 Dat zou een prachtige kans zijn voor ons land om weer een diplomatieke hoofdrol te nemen. Dekker FVD 0.01
4028 Dan zou het als eerste Europese land, als gidsland meebewegen met Trump en eveneens de relatie met Rusland normaliseren. Dekker FVD 0.01
4029 De economie zal er wel bij varen en daarnaast helpen we een einde te maken aan het zinloze bloedvergieten. Dekker FVD 0.01
4033 Ik schors tot 20.45 uur en dan gaan we luisteren naar de bewindspersonen. voorzitter None 0.01
4034 De vergadering wordt van 19.49 uur tot 20.45 uur geschorst. voorzitter None 0.01
4036 We gaan door met het debat over de uitspraken van president Trump over Oekraïne en de gevolgen daarvan voor de veiligheid van Europa. voorzitter None 0.01
4037 Het is nog steeds mijn intentie om om 23.00 uur klaar te zijn met dit debat, maar dat heeft u meer in uw handen dan ik. voorzitter None 0.03
4041 Met zes interrupties in deze termijn moeten we weer een heel eind kunnen komen. voorzitter None 0.01
4047 Daarna ga ik in op twee specifieke onderwerpen, dat wil zeggen de inzet van het kabinet, inclusief de financiële vragen, en de samenwerking met andere landen. Schoof None 0.01
4048 De minister van Buitenlandse Zaken zal spreken over het vredesproces, de inzet van de EU en de uitbreiding van de NAVO. Schoof None 0.02
4049 De minister van Defensie zal spreken over de militaire steun aan Oekraïne, over de NAVO-norm en over weerbaarheid. Schoof None 0.02
4050 Dan heeft u en dan heeft de Kamer enig idee hoe we het hebben gestructureerd. Schoof None 0.02
4052 Ik geloof niet dat ik overdrijf als ik zeg dat de druk van het geopolitieke moment ook in deze Kamer overduidelijk wordt gevoeld. Schoof None 0.01
4053 Vele van uw leden hebben het een historisch moment genoemd, of ze gebruikten woorden van gelijke strekking. Schoof None 0.01
4054 Dat was ook te merken in de bijdragen van de Kamer in de eerste termijn. Schoof None 0.01
4055 Ik heb bij bijna alle sprekers grote zorgen gehoord, een grote urgentie en tegelijk een groot gevoel van verantwoordelijkheid om als Nederland bij te dragen aan een duurzame vrede in Oekraïne. Schoof None 15.57
4056 Een vrede die heel, heel hard nodig is, niet alleen voor de Oekraïners, maar ook voor onze eigen veiligheid. Schoof None 0.01
4057 Het kabinet deelt die zorgen, deelt die urgentie en deelt dat verantwoordelijkheidsgevoel voluit. Schoof None 0.73
4058 Laat dat aan het begin van het debat glashelder zijn. Schoof None 0.01
4059 Voordat ik inga op de meer specifieke vragen en opmerkingen, lijkt het mij goed dat ik in meer algemene zin nog eens schets wat de Nederlandse positie is en hoe we als kabinet aankijken tegen de wervelwind aan gebeurtenissen die we speciaal de laatste week hebben gezien rond de oorlog in Oekraïne. Schoof None 0.01
4060 Dus als de Kamer het mij toestaat, begin ik met een korte inleiding. Schoof None 0.01
4061 Dan denk ik aan de vooravond van drie jaar oorlog toch allereerst aan de bevolking van Oekraïne. Schoof None 0.01
4062 Drie jaar lang gaat de illegale agressieoorlog van Rusland tegen Oekraïne al door. Schoof None 0.17
4063 Drie jaar lang veroorzaakt Rusland onnoemelijk veel en groot menselijk leed in Oekraïne, maar ook houden de Oekraïners al drie jaar lang stand tegen de Russen. Schoof None 99.96
4064 Het lukt Rusland niet Oekraïne op de knieën te dwingen. Schoof None 0.09
4065 Daar kunnen we alleen maar met diep respect en grote bewondering naar kijken. Schoof None 0.01
4066 Dat de Oekraïners daar tot nu toe in slagen, komt mede door de brede militaire, financiële en politieke steun die Oekraïne krijgt van onder andere Nederland, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en andere landen in het Westen. Schoof None 0.05
4067 Dat is steun die we geven om twee redenen, ten eerste omdat de internationale rechtsorde in het geding is. Schoof None 0.01
4068 Deze oorlog gaat over de democratische en rechtsstatelijke waarden waarvoor we staan. Schoof None 0.05
4069 Dat zijn waarden die ervoor gezorgd hebben dat er na 1945 zo lang vrede is geweest in ons deel van de wereld, met als kern de vrijheid van elk soeverein land om zijn eigen toekomst te bepalen. Schoof None 5.0
4070 Maar we geven ook steun vanuit welbegrepen eigenbelang. Schoof None 0.01
4071 Als Rusland in Oekraïne zijn zin krijgt, moeten we ervan uitgaan dat het daarmee niet eindigt. Schoof None 0.01
4072 Dan komen ook onze eigen vrijheid, veiligheid en manier van leven op het spel te staan. Schoof None 0.01
4073 Daarmee is het een keihard Nederlands en Europees belang dat Rusland niet wint en ook niet de ruimte voelt om ooit andere landen in Europa aan te vallen. Schoof None 0.01
4074 De internationale inzet van Nederland is en blijft onveranderd. Schoof None 5.43
4076 Dat is alleen mogelijk als Oekraïne kan onderhandelen vanuit de sterkst mogelijke positie. Schoof None 0.12
4077 We willen vrede door kracht, geen oorlog door zwakte. Schoof None 0.01
4078 Daarom zullen we Oekraïne onverminderd blijven steunen conform het hoofdlijnenakkoord en het regeerprogramma. Schoof None 0.03
4079 Daarom moeten we ook maximaal druk blijven zetten op Rusland, zoals we dat bijvoorbeeld op 24 februari gaan doen met het inmiddels zestiende Europese sanctiepakket. Schoof None 0.14
4080 Tegelijkertijd is er wel een nieuwe realiteit waartoe we ons moeten verhouden. Schoof None 0.01
4082 Het is duidelijk dat we in een nieuwe fase zijn beland, nu de VS inzetten op een snelle deal en een groter Europees aandeel in de toekomstige veiligheidssituatie op ons continent. Schoof None 16.89
4083 Het lijkt erop dat mogelijke vredesonderhandelingen nu in een stroomversnelling komen. Schoof None 0.01
4085 Als er nu een kans komt op duurzame vrede, is dat op zichzelf genomen reden voor optimisme. Schoof None 0.01
4086 Maar het kan niet betekenen: een bestand tegen elke prijs. Schoof None 0.01
4088 Essentieel is dat bij de onderhandelingen de juiste partijen aan tafel zitten. Schoof None 0.01
4089 Dat wil zeggen: niets over Oekraïne zonder Oekraïne; niets over Europa zonder Europa. Schoof None 0.02
4090 De afgelopen dagen hebben we hierover intensieve gesprekken gevoerd met onze Amerikaanse, Europese en Oekraïense partners, onder andere op de Veiligheidsconferentie in München en op de informele bijeenkomst in Parijs van gisteren met een aantal Europese regeringsleiders, de EU en de NAVO. Schoof None 0.02
4091 Het staat, denk ik, voor bijna iedereen als een paal boven water dat Europa meer zal moeten doen. Schoof None 0.01
4092 Dat was ook de gezamenlijke afdronk van het overleg van gisteren in Parijs. Schoof None 0.02
4093 Maar dat moet wel gebeuren in het besef dat de samenwerking met de Verenigde Staten cruciaal is en blijft, evenals die binnen de NAVO. Schoof None 0.01
4094 Het gaat er niet alleen om dat je aan tafel zit; je moet ook concreet iets brengen. Schoof None 0.01
4095 In deze fase zullen we dus snel opnieuw moeten bekijken wat dat iets dan kan of moet zijn. Schoof None 0.01
4096 Ik heb eerder al gezegd dat we in dit stadium niets kunnen uitsluiten; alles ligt nog open. Schoof None 0.03
4097 Dit kabinet zal over elke serieuze optie welwillend het gesprek aangaan. Schoof None 0.01
4098 Uiteraard gebeurt dit alles in nauw overleg met deze Kamer. Schoof None 0.01
4099 Wat voor het kabinet ook als een paal boven water staat, is het volgende: Nederland kan en moet in dit proces niet in isolement opereren. Schoof None 0.02
4100 De invloed die we internationaal kunnen uitoefenen, vraagt om samenwerking: samenwerking binnen Europa en samenwerking in NAVO-verband. Schoof None 0.5
4101 Het vraagt ook om zo veel mogelijk rust en consistentie in het proces, ondanks alle urgentie. Schoof None 0.01
4102 Dat is met alles wat er om ons heen gebeurt, niet altijd gemakkelijk. Schoof None 0.01
4104 Maar toch is het verstandig om af en toe tot tien te tellen en je woorden zorgvuldig te kiezen. Schoof None 0.01
4105 Dat probeer ik ook steeds te doen, om daarmee oog op het doel te houden. Schoof None 0.01
4106 Dat doel is en blijft duurzame vrede voor Oekraïne en de veiligheid van Europa. Schoof None 4.27
4107 Nederland zal zich daarvoor constructief blijven opstellen. Schoof None 0.01
4109 Dat is ook niet meer en niet minder dan in het Nederlands belang. Schoof None 0.01
4111 Ik benoemde de Nederlandse strategie al even kort in mijn inleiding. Schoof None 0.01
4112 Maar voor de volledigheid: het is belangrijk — en dit is ook naar aanleiding van de vragen van de heer Timmermans — dat Nederland koers houdt. Schoof None 0.03
4116 Dat is alleen mogelijk als Oekraïne kan onderhandelen vanuit de sterkst mogelijke positie. Schoof None 0.12
4117 Daarom zullen we Oekraïne onverminderd blijven steunen, samen met de Europese en Amerikaanse partners. Schoof None 0.01
4118 Concreet betekent dit ten eerste dat we de steun die Nederland heeft toegezegd, zowel militair als niet-militair, zo snel mogelijk moeten realiseren. Schoof None 0.01
4119 Dan praat ik over F-16's, drones, en steun voor de energiesector. Schoof None 0.01
4121 We werken met onze partners aan robuuste veiligheidsgaranties voor Oekraïne. Schoof None 0.03
4123 We houden de druk op Rusland hoog, via de sancties. Schoof None 0.02
4125 We blijven pal achter Oekraïne staan op het vlak van accountability en wederopbouw. Schoof None 0.01
4127 Niets over Oekraïne zonder Oekraïne en niets over Europa zonder Europa. Schoof None 0.02
4128 Het is belangrijk om in dit stadium niets uit te sluiten. Schoof None 0.01
4129 Nederland stelt zich constructief op, en blijft om die reden met de relevante partners in gesprek om concrete stappen mogelijk te maken, zoals eerder deze week in Parijs gebeurde. Schoof None 0.02
4130 De heren Jetten en Bontenbal en mevrouw Bikker en mevrouw Yeşilgöz hebben een aantal vragen gesteld die te maken hebben met ruimte, de inzet van het kabinet en hoe we hiermee omgaan. Schoof None 0.01
4131 We kunnen niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het is om niet op de zaken vooruit te lopen. Schoof None 0.01
4132 Nederland heeft geen concreet aanbod gedaan; laat ik dat nog een keer expliciet herhalen. Schoof None 0.15
4136 Maar het kabinet heeft hier bij voorbaat al een aantal belangrijke voorwaarden aan verbonden, zoals een sterk mandaat en een escalatiemechanisme. Schoof None 9.99
4137 Bovendien is Amerikaanse backing van essentieel belang. Schoof None 0.02
4138 Ik proef vandaag in de Kamer ruimte voor deze benadering. Schoof None 0.01
4139 Tegelijkertijd brengt die ruimte voor het kabinet een grote verantwoordelijkheid jegens de Kamer met zich mee. Schoof None 0.01
4140 Ik hoor de diverse opvattingen zoals die hier in de Kamer zijn gedeeld. Schoof None 0.01
4142 Het kabinet krijgt ruimte, maar dat schept de verplichting om de Kamer ook tijdig, en volgens alle regels van de kunst, te betrekken. Schoof None 0.13
4143 Die Kamer heeft uiteindelijk het laatste woord, ook hierover. Schoof None 0.01
4144 Voorop staat dus dat, zodra er een concreet voorstel komt voor te liggen, alle gebruikelijke procedures, gelet op het belang van het onderwerp, tijdig en — dat zeg ik u zonder meer toe — ruimhartig worden doorlopen, zowel in de ministerraad als in het parlement. Schoof None 0.02
4146 Maar denk ook aan een zorgvuldige en integrale besluitvorming, bijvoorbeeld rond de Voorjaarsnota, of aan de betrokkenheid van de Kamer bij de voorbereidingen van de discussies in de Europese Raad, zoals die weer in maart plaatsvindt. Schoof None 1.98
4147 Het ligt voor de hand dat dit type kabinetsbesluiten, meer nog dan andere besluiten, op de grootst mogelijke steun moet kunnen rekenen. Schoof None 0.01
4149 Wij zullen hierover vast intensief komen te spreken, maar ik heb alle vertrouwen in deze coalitie en in de Kamer. Schoof None 0.01
4150 Ik ga het hier en nu echter niet ontstijgen door te gaan speculeren. Schoof None 0.01
4152 Is het onderwerp hiermee afgesloten of heeft u nog meer? voorzitter None 0.01
4153 Ik heb nog een enkele opmerking over de vredesmissie. Schoof None 0.01
4156 Die is naar aanleiding van een vraag van de heer Dijk: ben ik niet te snel geweest met mijn uitspraken? Schoof None 0.01
4157 Ik heb in mijn introductie al aangegeven dat er een nieuwe realiteit is, waartoe we ons moeten verhouden. Schoof None 0.02
4159 De VS-administratie zet in op een snelle deal en vraagt aan Europa om een grotere rol te pakken. Schoof None 0.03
4160 Dat zit 'm ook in de veiligheidsgaranties die in de fase na een vredesovereenkomst nodig zullen zijn om verdere Russische agressie af te schrikken. Schoof None 0.02
4161 Ik heb niet gezegd dat we nu Nederlandse soldaten in gaan zetten. Schoof None 0.26
4162 Ik heb gezegd dat we in dit stadium niets uit kunnen sluiten en dat Nederland bereid is om over elke serieuze optie welwillend het gesprek aan te gaan. Schoof None 0.09
4163 Het gaat er niet alleen om dat je als Europa aan tafel zit, maar, herhaal ik, dat je ook iets kan brengen. Schoof None 3.58
4164 Dat vergt allemaal nadere uitwerking en daar kijken we naar met onze Europese partners. Schoof None 0.3
4166 De samenwerking met de VS staat daarbij en blijft daarbij centraal. Schoof None 17.89
4167 Ik herhaal: vooropstaat dat alle procedures moeten worden doorlopen, zowel in de ministerraad als in het parlement, zodra dit concreet wordt. Schoof None 0.01
4168 Ik kom later op de financiën terug, maar ik zie inmiddels twee interrupties wachten. Schoof None 0.02
4170 Ik denk dat de minister-president heel terecht afpelt hoe je stap voor stap tot dit soort zware besluiten komt. Jetten D66 0.01
4171 Het is dan ook relevant dat die op brede steun kunnen rekenen, want het is nogal iets wat je bijvoorbeeld van Nederlandse militairen vraagt. Jetten D66 0.01
4173 We bevinden ons in de eerste fase van de onderhandelingen. Schoof None 0.01
4174 Er is een aantal keren door u aan gerefereerd in de Kamer: vandaag is het eerste overleg geweest tussen Amerika en Rusland. Schoof None 0.02
4175 Ik voel de ruimte om met de Europese partners het gesprek aan te gaan over elk onderwerp, ook als het gaat om een eventuele vredesmissie, maar dan wel zonder daarover bij voorbaat al punten vast te leggen. Schoof None 0.03
4179 Ik heb ook het vertrouwen dat ik, met de wetenschap over wat hier gezegd is, die gesprekken kan aangaan. Schoof None 0.01
4180 Ik heb gezegd dat ik over elke stap die moet worden gezet, als die ook tot besluitvorming leidt, in de ministerraad een goed gesprek zal voeren, en vervolgens ook in de Kamer. Schoof None 0.03
4181 Er worden namelijk geen stappen gezet zonder dat uw Kamer daar expliciet bij betrokken is. Schoof None 0.02
4182 Het begint natuurlijk met ... Laat er eerst maar eens een fatsoenlijk vredesakkoord komen. Jetten D66 0.01
4184 Pas als dat fatsoenlijke vredesakkoord er is, met daarin veiligheidsgaranties et cetera, kun je tot besluitvorming komen. Jetten D66 0.01
4185 Maar ik wil ook niet de positie van de minister-president in de internationale gesprekken verzwakken. Jetten D66 0.01
4187 Het gaat namelijk over meer dan 100 zetels in deze Kamer. Jetten D66 0.02
4188 Dat betekent ook wat voor de mindset waarmee de minister-president die gesprekken kan aangaan. Jetten D66 0.01
4190 Zijn allereerste punt in die opsomming van vijf was de steun aan Oekraïne. Jetten D66 0.01
4191 Ik heb de brief van het kabinet van gister minutieus gelezen. Jetten D66 0.01
4192 Ik kom dan tot de conclusie dat u zegt: we zetten die steun aan Oekraïne voort. Jetten D66 0.02
4193 Maar is het niet zo dat de ontwikkelingen van de afgelopen weken ook vragen om een intensivering van die steun, zodat Oekraïne in de komende weken en maanden eventueel ook genoeg gebied kan terug veroveren, om sterker aan de onderhandelingstafel te zitten? Jetten D66 0.01
4194 Ik denk dat de heer Jetten hier een terecht punt aanstipt. Schoof None 0.01
4196 Ik denk dat — laat ik het even anders formuleren — de grootste fout die we nu met elkaar kunnen maken, is dat we denken: de vredesonderhandelingen lopen, dus we laten het maar even gaan. Schoof None 0.07
4197 Dat betreft zowel de steun aan Oekraïne als de druk op Rusland. Schoof None 0.01
4198 Beide moeten gedurende deze fase volop worden doorgezet. Schoof None 0.01
4200 Dat komt ongetwijfeld ook op een aantal andere podia steeds terug. Schoof None 0.01
4202 Wij zullen, in overleg met de partners en natuurlijk met Oekraïne, kijken wat we kunnen doen om te zorgen dat Oekraïne de juiste spullen krijgt dan wel het geld krijgt om te zorgen dat ze in Oekraïne de juiste spullen kunnen maken. Schoof None 0.01
4203 De heer Schoof reageerde op mijn vraag door te zeggen dat hij alle opties open wil houden en dat hij positief staat tegenover een eventuele vredesmissie of afschrikmissie, omdat de VS dat van ons vragen. Dijk SP 0.02
4204 Maar heel even … De VS hebben ons natuurlijk gewoon zo, hop, met 180 ingehaald. Dijk SP 0.27
4206 Maar wat vraagt of eist u dan van de VS, in plaats van dat u nu al zegt dat wij bereid zijn om troepen in te zetten als dat nodig is? Dijk SP 0.02
4210 Daar heeft u ook in uw Kamer over gesproken, en ik denk dat veel partijen daar eigenlijk ook wel begrip voor hebben. Schoof None 0.02
4211 Een aantal leden hebben er ook nog even een historisch exposé over gegeven dat het belangrijk is dat Europa, en daarmee ook Nederland, een belangrijk deel van de eigen veiligheid zelf regelt, meer dan Amerika. Schoof None 0.02
4212 Maar het is ook belangrijk dat dat altijd gebeurt samen met Amerika en niet ter vervanging van Amerika. Schoof None 0.01
4214 Het NATO-bondgenootschap is en blijft cruciaal voor de veiligheid van Europa. Schoof None 0.1
4215 Ten aanzien van Oekraïne hebben wij een heldere vraag, ook als het gaat om de vredesonderhandelingen. Schoof None 0.62
4217 Als het over Europa gaat, moet Europa ook aan tafel. Schoof None 0.01
4218 Het is belangrijk dat de vredesonderhandelingen tot duurzame vrede leiden. Schoof None 0.01
4219 Duurzame vrede betekent dat de afschrikking van de Russische Federatie ten aanzien van Oekraïne, maar eigenlijk ook ten aanzien van het bondgenootschap, minder wordt. Schoof None 36.46
4220 Tegelijkertijd zijn we ook heel helder geweest, ook ik, als het gaat over een discussie over een vredesmacht of een afschrikkingsmacht. Schoof None 0.02
4221 Maar nogmaals, dan zijn we alweer tien stappen verder. Schoof None 0.02
4222 Ik weet in de tijd niet precies waar we dan zijn, maar ik weet wel dat we dan tien stappen verder zijn. Schoof None 0.03
4223 Die vredesmacht of afschrikkingsmacht kan alleen maar functioneren — dat zeg ik hier heel helder — als diezelfde macht wel back-up krijgt vanuit Amerika, en als er een escalatiedominantie is die Amerika kan leveren. Schoof None 0.04
4224 De heer Schoof zegt dat we dan tien stappen verder zijn. Dijk SP 0.02
4225 Maar ik heb de afgelopen dagen toch echt constant op tv en in de kranten gezien: "Nee hoor, wij zijn bereid." Dijk SP 0.01
4227 "Wij zijn bereid, wij zijn bereid, wij zijn bereid." Dijk SP 0.01
4228 Waarom heeft u dan niet de focus gelegd op wat Nederland bijvoorbeeld eist, of op wat Europa zou moeten eisen? Dijk SP 0.01
4229 Oekraïne zou aan tafel moeten zitten, zodat Oekraïne bepaalt op welke manier de vredesonderhandelingen plaatsvinden. Dijk SP 38.11
4230 Als de heer Dijk al mijn interviews, in welk medium dan ook, terughaalt, denk ik dat hij alle punten die ik nu noem, meerdere keren terug ziet komen, en niet verdeeld over meerdere media. Schoof None 0.04
4231 Ik ben daar volstrekt helder over geweest in al mijn commentaren, of het nou gaat over het mandaat, Amerikaanse back-up, Oekraïne aan tafel of Europa aan tafel. Schoof None 0.08
4233 Dan nog één vraag, die ik ook in mijn eigen bijdrage heb gesteld. Dijk SP 0.01
4234 Wij hebben in de wereld iets opgezet dat speciaal gericht is op het veroorzaken van vrede en het tegengaan van oorlog, en dat is de VN. Dijk SP 0.04
4235 Daar zitten toevallig ook deze twee landen in, die nu in Saudi-Arabië aan het onderhandelen zijn over een land dat daar nu niet bij betrokken is. Dijk SP 0.03
4236 Zou deze minister-president kunnen aangeven waarom dat niet de beste weg is naar vrede en waarom hij dat niet geopperd heeft? Dijk SP 0.01
4237 Waarom hebben wij wel steeds gezien dat hij bereid is om troepen in te gaan zetten wanneer dat nodig is, over tien stappen? Dijk SP 0.04
4238 Ik ben er niet op uit om troepen in te zetten vanuit Nederland. Schoof None 0.01
4240 Dat hangt allemaal af van de stappen die nu gezet worden. Schoof None 0.01
4241 Ik ben bereid om daar een serieus gesprek over aan te gaan en te spreken over de invulling daarvan, onder andere met de partners. Schoof None 0.01
4242 Dat doen we dan in de context van het debat zoals het hier in de Kamer plaatsvindt en in de context van fatsoenlijke besluitvorming in de ministerraad, volgens de procedures zoals we die hier in de Kamer gewend zijn, zodat u daar volledig bij betrokken bent. Schoof None 0.01
4243 Vervolgens heb ik me te verhouden tot de realiteit. Schoof None 0.01
4244 Die realiteit is dat Amerika, zoals verwacht, een andere lijn kiest voor hoe het de vrede in Oekraïne wil bereiken. Schoof None 0.02
4245 Vervolgens bekijken we op welke manier wij daar als Europa en Nederland een bijdrage aan kunnen leveren en hoe wij onze inzet ten behoeve van die onderhandelingen helder kunnen maken, zodat er duurzame vrede kan komen. Schoof None 0.01
4246 Dit is de weg die Amerika gecreëerd heeft om het op deze manier te doen. Schoof None 0.02
4247 We horen vanuit de Amerikaanse administratie dat Oekraïne er natuurlijk bij moet worden betrokken, omdat het over Oekraïne gaat. Schoof None 0.17
4248 Natuurlijk moet Europa er ook bij betrokken worden als het over Europa gaat, bijvoorbeeld in relatie tot een dergelijke vredesmacht. Schoof None 0.01
4249 Ik denk dat dit de realiteit is waartoe we ons hebben te verhouden. Schoof None 0.01
4251 Dat moeten we samen met de Amerikanen en Oekraïne doen op een manier die ons duurzame vrede in Oekraïne brengt, want dat geeft ons ook een garantie voor de veiligheid in Europa. Schoof None 0.01
4252 Ik kan de redenering en de uitleg van de minister-president heel goed volgen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
4253 Voor de relatie tussen Kamer en kabinet wil ik voor de zekerheid graag nog één ding opgehelderd hebben. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
4254 Deze Kamer zegt in grote meerderheid: we gooien geen deuren dicht. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
4256 Er wordt alleen maar gezegd: we gooien geen deuren dicht. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.07
4257 Op basis van mijn ervaringen uit het verleden weet ik dat er op dit punt geen enkel misverstand mag bestaan tussen Kamer en kabinet. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
4258 Voor iedere stap die u zet, heeft u geen mandaat totdat u dat mandaat heeft gekregen van de Kamer. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
4260 Voor de zekerheid wil ik de bevestiging van de minister-president dat hij hier niet terugkomt en zegt: u heeft mij een mandaat gegeven, dus ik heb al een aantal dingen afgesproken omdat u mij daarvoor de ruimte heeft gegeven. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
4261 Ik weet dat dat niet zo is, maar ook voor de Handelingen wil ik dat heel helder van de minister-president horen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.05
4262 Het spreekt voor zich dat ik de discussie heb opgevat als: ruimte om gesprekken te voeren. Schoof None 0.01
4263 Ik kan de Kamer niet confronteren door te zeggen: u heeft mij de ruimte gegeven, dus wat doet u nu, beste Kamer? Schoof None 0.01
4264 Belangrijker vind ik dat dit ook een proces in de ministerraad behelst. Schoof None 37.75
4265 Dat leidt tot besluitvorming, en die brengen wij vervolgens ook naar de Kamer. Schoof None 0.02
4266 Dat betekent — dat heb ik ook gezegd; ik heb zelf het woord "ruimhartig" gebruikt, wellicht geheel ten overvloede — dat ik dit onderwerp inderdaad zo belangrijk vind dat we dit niet alleen stap voor stap als kabinet, maar ook stap voor stap met uw Kamer, gezamenlijk, gaan meemaken. Schoof None 0.02
4268 Ik vraag het ook omdat er inderdaad eerst besluitvorming in de ministerraad plaatsvindt. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
4269 Als ik het goed begrepen heb van uw collega van Justitie, moet dat unaniem door de ministerraad worden besloten. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.05
4270 Gelet op de bijzondere constructie van deze coalitie is mijn conclusie dat dat dan ook unaniem gesteund moet worden door de coalitiepartijen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
4272 Daarom persisteer ik ook op uiterste zorgvuldigheid en om het stap voor stap te doen, zodat er geen enkel misverstand tussen Kamer en kabinet is, ongeacht of dit een Kamerlid is van de coalitiepartijen of van de oppositiepartijen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.05
4273 De heer Timmermans heeft al aangegeven dat ik niet hoefde te reageren. Schoof None 0.04
4274 Dat laat iemand zich geen twee keer zeggen natuurlijk. voorzitter None 0.01
4275 Het wordt ook niet tegengesproken, hoor ik de heer Timmermans zeggen. voorzitter None 0.03
4277 Ik wil graag aan de minister-president vragen of hij het met mij eens is dat dat wat er gaande is in Oekraïne geen lokaal conflict is maar in wezen een proxyoorlog tussen de Verenigde Staten en Rusland. Dekker FVD 0.54
4279 Dit is een agressieoorlog van Rusland tegen Oekraïne, met verstrekkende consequenties. Schoof None 0.43
4280 Een agressieoorlog die dient te worden gestopt, omdat het ook in het kader van de veiligheid en vrede in Europa van cruciaal belang is dat die wordt gestopt. Schoof None 0.01
4281 Dat laatste ben ik volstrekt met de minister-president eens. Dekker FVD 0.01
4282 Maar mijn punt is dat als Oekraïne niet gesteund zou worden op grote schaal door de Verenigde Staten, het allang niet meer overeind zou kunnen staan. Dekker FVD 0.03
4283 Dus de oorlog is alleen maar gaande doordat de Verenigde Staten en veel van de NAVO-staten dit voluit steunen. Dekker FVD 0.01
4284 Maakt dat het niet in wezen een conflict tussen Rusland en de Verenigde Staten? Dekker FVD 0.01
4285 Ik heb toch de indruk dat de situatie hier op een merkwaardige manier wordt omgedraaid. Schoof None 0.01
4286 Laat volstrekt helder zijn dat als Amerika en een fors aantal andere landen niet die steun aan Oekraïne hadden gegeven, we nu niet meer te maken hadden gehad met een soevereine staat Oekraïne. Schoof None 0.19
4287 Dus het hele idee ... Ja, misschien had u gelijk: dan was de oorlog in Oekraïne misschien over. Schoof None 0.01
4288 Maar dan was een soevereine staat overlopen door Rusland, met alle risico's en gevaren die daarmee samenhangen. Schoof None 0.02
4290 Ik denk dat de minister-president volstrekt gelijk heeft. Dekker FVD 0.01
4291 Maar dat maakt het toch de facto een oorlog tussen Amerika en Rusland en niet tussen Oekraïne en Rusland? Dekker FVD 0.02
4293 Dit is een oorlog die begonnen is door Rusland, een agressieoorlog tegen Oekraïne. Schoof None 0.02
4294 Vervolgens hebben diverse landen terecht vol hun steun aan Oekraïne gegeven om te voorkomen dat de territoriale integriteit en de soevereiniteit van Oekraïne zouden sneuvelen door deze agressieoorlog. Schoof None 0.02
4295 Gelukkig zijn we de afgelopen drie jaar in staat geweest om Oekraïne met elkaar zodanig te steunen dat Oekraïne zich kon verzetten. Schoof None 0.1
4296 Dat ging moeizaam, maar de Russische Federatie is niet zover gekomen als ze eigenlijk hadden gewild, helemaal niet zelfs. Schoof None 0.06
4297 Om nu te zeggen dat dit dan een oorlog is tussen Rusland en Amerika, is echt bezijden elke waarheid. Schoof None 0.02
4298 Wij, diverse landen waaronder de Verenigde Staten, hebben Oekraïne gesteund in het belang van de vrede en veiligheid van primair Oekraïne maar, niet te vergeten, ook de veiligheid van Europa en daarmee van Nederland. Schoof None 0.01
4299 Doen alsof dat een proxyoorlog is tussen Amerika en Rusland, is echt een curieuze voorstelling van zaken. Schoof None 0.01
4300 Ik ben het helemaal eens met die woorden van de minister-president, want Rusland is hier de absolute agressor. Dassen Volt 0.01
4301 Een van de zorgen die ik zelf heb — en dat is ook de vraag die ik aan de minister-president wil stellen: is Rusland überhaupt nog wel bereid om ooit vrede te sluiten op een manier die echt duurzaam is? Dassen Volt 4.57
4302 Bronnen om de Verenigde Staten heen zeggen eigenlijk nu al dat er helemaal geen aanwijzingen voor zijn. Dassen Volt 1.34
4303 Sterker nog, er zijn aanwijzingen dat Poetin denkt: oké, ik ga nu rustig mee, zodat ik op een gegeven moment gewoon lekker door kan pakken. Dassen Volt 0.19
4304 Dat is wel een zorg waar we met elkaar voor moeten waken. Dassen Volt 0.01
4305 Want in deze discussie die we vandaag met elkaar voeren, gaat het er al heel erg over dat er daadwerkelijk vredesonderhandelingen en vredesmachten komen en hoe we daarmee omgaan. Dassen Volt 0.03
4306 De kritische vraag die we volgens mij wel moeten blijven stellen, is: is Rusland wel bereid om ooit tot vrede te komen? Dassen Volt 0.01
4307 Of gaan we straks weer gewoon een situatie krijgen waarbij er een bestand is en Rusland gewoon weer doorstoomt of bij de Baltische staten gaat prikken? Dassen Volt 0.01
4308 We zijn namelijk al continu onderhevig aan cyberaanvallen. Dassen Volt 0.98
4309 Ik hoor dus graag hoe de minister-president met deze zorg denkt om te gaan. Dassen Volt 0.01
4310 Ik denk dat dit een terechte vraag van de heer Dassen is. Schoof None 0.01
4311 Scepsis zou misschien ook op zijn plaats moeten zijn. Schoof None 0.01
4312 Tegelijkertijd zeg ik: als de kans er is om door middel van onderhandelingen te komen tot duurzame vrede — dan heb ik het dus niet over een bestand, maar over duurzame vrede — dan moeten we die kans vol pakken. Schoof None 0.02
4314 Daarom is het ook zo belangrijk dat Oekraïne zelf ook betrokken is bij deze onderhandelingen. Schoof None 0.01
4315 Het land kan bepalen wat voor hen de duurzame vrede is, ondanks het feit dat die twee grootmachten daar ongetwijfeld ook stevige gesprekken met elkaar over zullen hebben. Schoof None 16.82
4317 Daarom is die term "duurzame vrede" zo van belang en gebruik ik dus niet het woord "bestand". Schoof None 0.63
4319 We vinden zelf ook — dat heb ik ook vandaag in uw Kamer gehoord — dat we met elkaar ook echt moeten kijken op welke manier Europa zijn eigen defensie fors kan versterken en daardoor niet alleen maar afhankelijk hoeft te zijn van de Amerikanen. Schoof None 0.03
4321 De imperialistische waanbeelden waarmee Poetin deze agressieoorlog is begonnen, zijn dadelijk niet weg. Dassen Volt 0.01
4323 Laten we dus alsjeblieft waakzaam zijn met elkaar en zien dat we hier te maken hebben met iemand die de grenzen van Europa totaal wil hertekenen. Dassen Volt 0.01
4324 Hij zet dat niet in één keer even uit zijn hoofd omdat Trump zegt dat er een deal moet komen. Dassen Volt 0.55
4326 Dan wil ik door naar het punt dat de minister-president noemde, dat heel terecht is. Dassen Volt 0.03
4327 Hij zei dat we juist nu Oekraïne extra moeten blijven steunen. Dassen Volt 0.03
4328 In de beantwoording op een vraag van de heer Jetten gaf de minister-president net aan dat we de komende weken gaan bezien wat daarvoor nodig is. Dassen Volt 0.03
4330 Volgende week gaat de Europese Commissie naar Oekraïne toe. Dassen Volt 0.02
4331 Er wordt nu een nieuw pakket voor Oekraïne opgetekend. Dassen Volt 0.01
4332 Is Nederland op dit moment onderdeel van dat pakket en, zo nee, ziet de minister-president mogelijkheden om dat pakket nog verder te verstevigen om te zorgen dat er volgende week een hele goede deal ligt? Dassen Volt 0.01
4333 Mag ik vragen, via de voorzitter, of de heer Brekelmans deze vraag kan meenemen in zijn onderdeel van de beantwoording? Schoof None 0.01
4336 Maar dan wil ik nog een laatste zorg met de minister-president delen. Dassen Volt 0.01
4337 We moeten namelijk voorkomen dat er nu heel veel zaken vooruitgeschoven worden. Dassen Volt 0.01
4338 Er vinden nu onderhandelingen plaats tussen Trump en Poetin. Dassen Volt 0.02
4339 Europa moet heel duidelijk het signaal afgeven dat wij bereid zijn om ons steentje bij te dragen. Dassen Volt 0.01
4340 Dat betekent dus dat er veel meer militaire, maar ook financiële steun nodig gaat zijn. Dassen Volt 0.01
4341 In het interruptiedebat met de heer Timmermans heb ik ook aangegeven dat we niet kunnen gaan wachten tot de Voorjaarsnota. Dassen Volt 0.02
4342 Ik hoop dat de minister-president dat met mij eens is. Dassen Volt 0.01
4343 Ik wil aan hem vragen wat hij nodig heeft om eerder naar de Kamer te komen met een voorstel om Oekraïne extra te kunnen steunen. Dassen Volt 0.01
4344 Voorzitter, het blokje rond de financiering heb ik nog liggen. Schoof None 0.01
4345 Ik stel voor dat we dit punt na dat blokje even herpakken. Schoof None 0.01
4346 Ik zie dat er ook nog een andere interruptie is, maar u gaat over de orde en ik niet. Schoof None 0.03
4350 Meneer Omtzigt, heeft u iets op dit punt, iets van deze orde? voorzitter None 0.01
4351 Ik heb nog twee vragen over wat de premier net gezegd heeft. Omtzigt NSC 0.01
4354 Het lijkt me wel handig dat we het onderwerp van de vredesmacht even afmaken. voorzitter None 0.01
4355 Ik vind het helemaal prima om dat af te ronden en daarna door te gaan. Dassen Volt 0.01
4357 Had u een punt over de vredesmacht, meneer Van Baarle? voorzitter None 0.01
4361 In het verlengde van het debat dat de minister-president net had met de heer Dijk zeg ik: mijn zorg op dit punt is gewoon nog niet helemaal weg. Van Baarle DENK 0.01
4363 Dat komt gewoon op mij over alsof de Nederlandse regering aangeeft: in principe zijn wij bereid om daaraan mee te doen als aan die voorwaarde voldaan wordt. Van Baarle DENK 0.03
4364 Ik wil gewoon heel helder van de minister-president horen dat dat niet het geval is. Van Baarle DENK 0.01
4365 Ik wil aan hem vragen of het wel gepast is om op dit moment een welwillende grondhouding aan te nemen. Van Baarle DENK 0.01
4366 Dan zeg je in principe dat Nederland bereid zou zijn om daaraan mee te doen, voordat we ook maar weten waar zo'n troepenmacht aan voldoet en wat de situatie wordt. Van Baarle DENK 0.01
4367 Ik vind dat de minister-president daar veel te snel mee gaat. Van Baarle DENK 0.01
4368 "Welwillend een gesprek aangaan" is in mijn ogen echt iets heel anders dan "ten principale bereiken". Schoof None 0.01
4369 Ik heb willen aangeven dat, gelet op de serieuze vragen die we hier hebben, het feit dat er vredesonderhandelingen lopen en het feit dat veiligheidsgaranties voor Oekraïne, voor Europa en voor Nederland van het grootste belang zijn, het goed is als Nederland daarover meepraat. Schoof None 0.02
4371 Dit is niet een overleg dat alleen Nederland voert; dat voeren we met diverse Europese partners. Schoof None 0.03
4373 Dat gesprek moet je altijd met elkaar willen aangaan, ook in het belang van de veiligheid van Nederland. Schoof None 0.01
4375 Dat is niet omdat we er ten principale toe bereid zijn, maar om meteen een paar hele heldere lijnen neer te zetten. Schoof None 0.01
4377 Het kan niet zo zijn dat we onze Nederlandse militairen, mannen en vrouwen, met een onduidelijk mandaat in zo'n situatie brengen. Schoof None 0.01
4378 Daar zal in uw Kamer ongetwijfeld breed begrip voor zijn. Schoof None 0.01
4379 Dat vind ik een volstrekt logisch punt dat je onmiddellijk aan de voorkant moet maken. Schoof None 0.01
4381 Omdat je in een heel tricky, gevaarlijke veiligheidssituatie zit, hoe dat vredesverdrag er ook uitziet, is onze relatie met Amerika in het kader van escalatie en dominantie van belang. Schoof None 0.01
4382 Het is terecht dat men vraagt of Europa niet iets meer kan doen. Schoof None 0.05
4384 Ook moeten we aan de voorkant meteen al zeggen: wat we ook doen, dat kan niet zonder Amerika, dus zonder die back-up. Schoof None 1.18
4385 Want als Amerika ons niet steunt en ook niet bereid is om op te treden in geval van incidenten, dan wordt Europa vleugellam voordat je het weet. Schoof None 0.02
4386 Daarom is het ontzettend belangrijk dat ik meteen een paar heel heldere punten heb gezet waar het wat betreft Nederland aan moet voldoen. Schoof None 0.01
4387 Dat is dus niet omdat we "in principe bereid" zijn. Schoof None 0.01
4388 Ik ben blij dat de minister-president aangeeft dat we dit dus niet moeten interpreteren als "in principe bereid". Van Baarle DENK 0.02
4389 Ik snap goed dat Nederland een aantal voorwaarden stelt aan de omstandigheden waaronder dit überhaupt in theorie bespreekbaar zou zijn. Van Baarle DENK 0.01
4390 Het is goed dat we elkaar op deze manier kunnen verstaan. Van Baarle DENK 0.01
4392 Als we naar het verdere proces gaan en er eventueel besprekingen worden gevoerd over de Nederlandse bijdrage aan zo'n missie, begrijp ik het dan goed dat de minister-president dan eerst terugkomt bij de Kamer? Van Baarle DENK 0.01
4393 Voordat er dus een moment zou komen dat de Nederlandse regering concreet een eventuele bijdrage van Nederland aan zo'n missie gaat bespreken, dus als de voorwaarden en de omstandigheden concreter worden, komt deze minister-president dan vanzelfsprekend eerst terug bij de Kamer? Van Baarle DENK 0.01
4395 De eerste stap die ik zet als het om besluitvorming gaat, is besluitvorming in de ministerraad. Schoof None 6.61
4396 Zonder besluitvorming in de ministerraad kan ik niet het debat hier in de Kamer voeren, want dat heeft te maken met het kabinetsbeleid. Schoof None 0.68
4397 Besluitvorming in de ministerraad is de eerste stap die ik zet. Schoof None 0.01
4399 Betekent dit dat ik de volgorde als volgt moet zien? Van Baarle DENK 0.01
4400 Bedoelt de minister-president dat hij in gesprekken in internationaal verband tot een overeenkomst kan komen dat Nederland onder bepaalde omstandigheden bereid zou zijn om deel te nemen aan zo'n missie? Van Baarle DENK 0.01
4401 Legt hij dat besluit vervolgens voor aan de ministerraad? Van Baarle DENK 0.01
4402 Wordt dan vervolgens aan de Kamer een besluit gepresenteerd? Van Baarle DENK 0.01
4403 Welke mogelijkheid heeft de Tweede Kamer dan nog om over dat besluit te spreken? Van Baarle DENK 0.01
4404 Hoe moet ik dit zien, vraag ik aan de minister-president. Van Baarle DENK 0.01
4405 Het is natuurlijk volstrekt logisch dat ik hier alleen maar iets kan inbrengen waartoe de ministerraad heeft besloten. Schoof None 0.02
4407 De eerste stap is dat je altijd het voorbehoud maakt van besluitvorming in het kabinet en instemming van het parlement. Schoof None 0.01
4408 Dat is overigens gebruikelijk in internationale onderhandelingen en gesprekken. Schoof None 0.01
4409 In de Nederlandse setting is dat de normale manier waarop je dit soort gesprekken voert. Schoof None 0.01
4410 Maar ik herhaal: eerst een besluit in de ministerraad en dan hier in de Kamer verantwoording afleggen over dat besluit. Schoof None 17.18
4411 Dan heeft de Kamer alle mogelijkheden om daarover met het kabinet in gesprek te gaan. Schoof None 0.01
4412 De minister-president zei net dat hij alleen nadenkt over de volgende stap, als er sprake is van een duurzame vrede en dus niet van een wapenstilstand. Omtzigt NSC 0.05
4413 Toen zei hij in een zin dat Rusland dan niet in staat moet zijn om zich te herbewapenen. Omtzigt NSC 0.04
4414 Het hele probleem is nu juist dat Rusland wel in staat is om zich te herbewapenen, als er wapenstilstand of vrede is. Omtzigt NSC 3.01
4416 Deelt de minister-president de mening dat wij ook voorbereid moeten zijn op een Rusland dat zich gaat hergroeperen en herbewapenen en dat zijn leger weer op sterkte gaat brengen? Omtzigt NSC 0.01
4417 Is Nederland en zijn de Europese landen daar dan ook op voorbereid? Omtzigt NSC 0.01
4419 Ik heb een onderscheid willen aanbrengen tussen een bestand en een duurzame vrede, omdat een bestand in mijn ogen iets tijdelijks is. Schoof None 0.01
4420 Je zou kunnen zeggen dat dit Rusland de gelegenheid geeft om zich letterlijk te hergroeperen. Schoof None 0.01
4421 In dat opzicht is het iets fundamenteel anders dan duurzame vrede. Schoof None 0.01
4422 Ik ga ervan uit dat de onderhandelingen duurzame vrede opleveren en dat je in de onderhandelingen over duurzame vrede, omdat het ook gaat over de veiligheidssituatie in Europa, wellicht andere afspraken kunt maken dan sec in de onderhandelingen ten aanzien van een bestand. Schoof None 0.02
4423 Dat neemt niet weg dat het wel erg naïef is, hoewel ik de heer Omtzigt daar niet van beschuldig en mijzelf overigens ook niet, om te denken dat daarmee de Russische dreiging weg is. Schoof None 0.56
4424 Dat is ook precies de reden waarom we in Europa moeten zorgen dat we een goeie en stevige defensie hebben, die functioneert samen met de Amerikanen, zodat we onze afschrikking als Europa volledig op peil houden. Schoof None 0.01
4425 Dan hebben we ermee te maken — ook dat beschouw ik maar even als een feitelijkheid — dat de Amerikanen zeggen: we willen prima met jullie samenwerken, maar jullie moeten wel meer gaan doen. Schoof None 48.71
4426 De reden daarvoor is precies dat de dreiging van de Russische Federatie — dan heb ik het nog niet over allerlei andere geopolitieke ontwikkelingen — niet in één klap weg zou zijn op het moment dat er duurzame vrede is. Schoof None 0.02
4427 De grootste fout die we met elkaar kunnen maken, is dat we door duurzame vrede met Rusland denken dat we opnieuw zwaar kunnen bezuinigen op defensie omdat het wel goed zal komen. Schoof None 0.01
4430 Een aantal mensen dacht een duurzame vrede te hebben met Moldavië en Transnistrië, maar daarna is Poetin alsnog Georgië binnengevallen. Omtzigt NSC 1.37
4431 Hij houdt daar twee provincies bezet: Zuid-Ossetië en Abchazië. Omtzigt NSC 0.01
4434 Het zou naïef zijn om te denken dat de kans op een vorm van wapenstilstand en een iets langere vrede een duurzame vrede is. Omtzigt NSC 0.01
4435 Ik versta de minister-president dus goed dat we daarop voorbereid moeten zijn. Omtzigt NSC 0.04
4436 Ik heb nog wel één vraag over de opmerking die minister Van Weel plaatste dat alle ministers moeten instemmen met stappen. Omtzigt NSC 0.02
4438 De positie van de minister-president is dat hij er altijd naar streeft om te zorgen dat alle neuzen in het kabinet een gelijke kant op staan. Schoof None 0.06
4439 Dan hoor ik dus niet ... Ik ga ervan uit dat u daarnaar streeft. Omtzigt NSC 0.01
4441 Het is erg belangrijk om niet te streven naar de smalste meerderheden voor dit beleid en om niet te denken dat je er met 76 zetels bent. Omtzigt NSC 0.01
4448 Het kabinet komt met een standpunt naar de Kamer na besluitvorming in het kabinet. Schoof None 0.01
4449 Het is mijn taak als voorzitter om ervoor te zorgen, ik herhaal het, dat we alle neuzen dezelfde kant op hebben staan. Schoof None 0.35
4451 Maar als er een kabinetsbesluit ligt, ben ik het volstrekt met u eens dat het vervolgens belangrijk is dat een zo'n groot mogelijke meerderheid in de Kamer dat kan steunen. Schoof None 0.01
4452 Daar hebben onze mannen en vrouwen van Defensie, als het allemaal al zover komt, hè ... Nogmaals, in de tijd weet ik niet precies waar we zitten, maar we zijn echt al heel veel stappen verder als het zover komt. Schoof None 0.04
4453 Het is ook nog afhankelijk van de invulling van de missie en de invulling die Nederland eraan geeft. Schoof None 0.72
4454 Maar als het zo is, is de situatie in ieder geval zodanig dat het belangrijk is dat de grootst mogelijke meerderheid hier in het parlement de mannen en vrouwen van Defensie des te meer steunt. Schoof None 0.01
4457 Gaat het ook om een zo groot mogelijke meerderheid in het kabinet, of is er absolute unanimiteit voor vereist? Omtzigt NSC 0.01
4458 Ik hou het erbij dat het een kabinetsbesluit is waarmee ik hier sta. Schoof None 0.02
4459 Ik zal er echt alles aan doen om te zorgen dat in het kabinet de neuzen dezelfde kant op zijn gericht. Schoof None 0.01
4460 Maar u heeft altijd te maken met een kabinetsbesluit. Schoof None 0.01
4464 Vooropstaat dat dit kabinet Oekraïne actief en onverminderd blijft steunen, politiek, militair, financieel en moreel, in tijd van oorlog, herstel en wederopbouw, zo lang als dat nodig is. Schoof None 0.01
4466 Het kabinet streeft naar solide, meerjarige hulp aan Oekraïne, zowel militair als niet-militair. Schoof None 0.03
4467 We werken aan een nadere financiële invulling van het politieke commitment. Schoof None 0.06
4468 Dat zal onderwerp van bespreking zijn, uiterlijk bij de voorjaarsbesluitvorming. Schoof None 0.1
4471 Zoals u weet — een aantal van u in deze Kamer heeft daar ook op gewezen — spelen er allerlei dilemma's, zoals onder andere de oplopende kosten voor de Nederlandse burgers. Schoof None 0.02
4472 Dat is een afweging met één integraal wegingsmoment, de Voorjaarsnota. Schoof None 0.01
4473 Het is van belang om op één moment in het jaar een afweging te maken over alle tegenvallers en meevallers, en over eventuele extra wensen. Schoof None 0.01
4474 Dat doen we in het voorjaar, want we kunnen een euro nou eenmaal maar één keer uitgeven. Schoof None 0.02
4475 Dat brengt uw Kamer ook in de best mogelijke positie om de keuzes van het kabinet te appreciëren. Schoof None 0.01
4476 Maar voor ons is het duidelijk: het voortzetten van onverminderde steun aan Oekraïne is niet alleen het juiste om te doen, maar het is ook niets meer en niets minder dan in het Nederlandse belang. Schoof None 0.02
4477 Daar zullen we bij de Voorjaarsnota ook in die zin rekening mee houden. Schoof None 0.01
4479 Er waren nog een paar vragen ten aanzien van de Europese defensie-industriefinanciering. Schoof None 0.01
4480 Als dit het blokje geld was, dan keek ik even naar de Kamer, maar u continueert. voorzitter None 0.21
4481 Het is evident dat de EU meer moet investeren in Europese defensie. Schoof None 0.01
4483 Ik ben het ook eens met de noodzaak tot standaardiseren, samenwerken en capabilities afstemmen, zoals ook in deze Kamer is gezegd. Schoof None 0.02
4484 Wat mij betreft blijft financiering wel het sluitstuk van deze discussie. Schoof None 0.01
4485 Er moet dus vanuit een analyse van beleid op industrie en capabilities een inschatting volgen van de benodigde financiering. Schoof None 0.01
4486 Startpunt hierbij is dat alle EU-lidstaten die lid zijn van de NAVO, structureel die 2%-norm behalen. Schoof None 0.02
4488 Daarmee worden namelijk ook al heel veel miljarden ten behoeve van de defensie-industrie vrijgemaakt. Schoof None 0.05
4489 U heeft in uw bijdragen namelijk ook gewezen op het feit dat een aantal landen dat nog niet doet. Schoof None 0.04
4490 Dat zal dus ook veel aanvullende financiering creëren. Schoof None 0.01
4491 Volgens het Draghi-rapport gaat het dan om 60 miljard extra. Schoof None 0.07
4493 Voor additionele financiering dient in eerste instantie gekeken te worden hoe private financiering kan worden gestimuleerd. Schoof None 0.07
4494 Pas als allerlaatste zou gekeken moet geworden naar aanvullende publieke financiering, waar mogelijk via herprioriteren. Schoof None 0.01
4496 Ik weet dat de Commissie binnenkort met een aantal voorstellen komt ten aanzien van de financiering van defensie en defensie-industrie. Schoof None 0.02
4497 Als die voorstellen er zijn, zullen we daar natuurlijk ook op reageren. Schoof None 0.01
4498 De heer Dassen had hier zonet al een vraag over gesteld. voorzitter None 0.01
4500 Ik had net de vraag gesteld wat de minister-president nodig heeft om niet pas bij de voorjaarsbesluitvorming te kunnen zorgen dat we Oekraïne extra kunnen steunen, want dat is pas over een paar maanden en de steun is nu nodig. Dassen Volt 0.03
4501 Dat was de vraag die ik net had en hij zou daarop terugkomen. Dassen Volt 0.01
4502 Het zijn niet een paar maanden maar ongeveer zes weken, want zo rond 11 april moet dit kabinet de besluitvorming over de Voorjaarsnota hebben afgerond. Schoof None 0.01
4503 Oké, dat is misschien bijna twee maanden; zes à zeven weken. Schoof None 23.8
4505 Er is overigens in 2025 ook nog steeds geld beschikbaar voor Oekraïne. Schoof None 0.16
4506 En als wij in een situatie komen waarin wij acuut de situatie moeten bezien, dan zullen we daarnaar handelen in het kabinet. Schoof None 0.01
4508 Dat is volgens mij ook precies de reden waarom we dit debat hebben. Dassen Volt 0.01
4510 We hebben het hier allemaal over historische kantelpunten. Dassen Volt 0.02
4511 De minister-president haalde het zelf ook aan in z'n inleiding. Dassen Volt 0.01
4512 Wat is dan de concrete actie die dit kabinet nu neemt om te zorgen dat we Oekraïne extra gaan steunen? Dassen Volt 0.01
4513 Want de discussie over de Voorjaarsnota liep hiervoor ook al. Dassen Volt 0.02
4515 Het ene na het andere signaal dat we nu vanuit die onderhandelingen krijgen, is schokkend: de Verenigde Staten onderhandelen met Rusland over economische activiteiten op de Noordpool, de aardmetalen van Oekraïne moeten verdeeld worden en Europa moet z'n sancties opheffen zodra er een deal is. Dassen Volt 0.35
4516 Het is werkelijk waar schokkend wat daar op dit moment gebeurt. Dassen Volt 0.01
4517 Dan vind ik het eigenlijk onacceptabel, ook na alles wat er in de eerste termijn van de Kamer is gezegd, dat de minister-president nu zegt: nee, we gaan nog zeven à acht weken rustig kijken en met het kabinet bespreken wat er nodig is. Dassen Volt 0.14
4519 De budgetten voor 2025 zijn nog grotendeels beschikbaar. Schoof None 0.02
4520 Die kunnen we elk moment inzetten ten behoeve van Oekraïne, als helder is dat we daarvoor materieel kunnen krijgen dan wel dat Oekraïne in staat is om dat geld in materieel om te zetten. Schoof None 0.38
4522 Dat betekent naar mijn beleving dat wij nu ook nog de tijd hebben om te kijken of we daarbovenop nog iets willen, dus ten opzichte van wat er voor 2025 al beschikbaar is. Schoof None 0.09
4523 We hebben die weken, omdat we echt nog fors geld op de plank hebben liggen waarmee we Oekraïne op korte termijn kunnen steunen. Schoof None 0.03
4524 Die steun is strikt noodzakelijk, maar die moet ook kunnen worden omgezet in materiële spullen ... Dat is wat dubbelop, geloof ik. Schoof None 0.02
4526 Ik begreep deze interruptie eigenlijk niet, want de steun aan Oekraïne is op dit moment ook gaande. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
4527 Alleen, we kijken naar de veranderende omstandigheden. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
4530 Daar wordt eind juni over gesproken, op het moment dat de NAVO-top hier is. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.03
4531 Ik zou graag van de minister-president en wellicht van de minister van Defensie willen weten ... Nee, eigenlijk neem ik aan dat het kabinet daar ook ambitieus in zal zitten, zal kijken wat er nodig is en een fors hogere norm zal afspreken. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
4532 Ik zou daarvan graag een bevestiging van de minister-president willen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
4533 Ik begrijp heel goed dat er nog niks te zeggen is over het percentage waar het dan over gaat, maar omdat we niet alleen gastland zijn, maar ook onze verantwoordelijkheid in de wereld en voor onze eigen veiligheid nemen, ga ik uit van een ambitieuze houding van het kabinet. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
4536 We zullen daar met een ambitieuze houding naar kijken. Schoof None 0.01
4537 Tegelijkertijd is het ook afhankelijk van de discussie in de NATO. Schoof None 0.01
4538 Overigens vindt besluitvorming daar ook in unanimiteit plaats. Schoof None 0.01
4539 Nederland zit daar ook aan tafel en stemt ook mee over dat percentage, dus daar kunnen we ongetwijfeld dan ook weer het debat met elkaar over voeren. Schoof None 0.02
4540 We kijken ook naar het tijdpad waarin het moet worden gerealiseerd. Schoof None 0.01
4541 Dat moeten we afzetten tegen de mogelijkheden die we hier in Nederland hebben ten aanzien van de financiële arrangementen die daarvoor kunnen worden getroffen. Schoof None 0.01
4542 Eigenlijk kunnen we met z'n allen wel constateren dat die hogere NAVO-norm er zal komen. Yeşilgöz-Zegerius VVD 1.43
4543 Ik vind het fijn om te horen dat het kabinet dat ook volledig zal uitvoeren. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
4544 Ik had zojuist een interruptiedebat met de heer Timmermans over het vastleggen daarvan. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
4545 Ik zou de minister-president willen vragen of hij bereid is om de 2% wettelijk te vervangen door de nieuwe NAVO-norm, zodat we dat percentage als leidraad en als ondergrens kunnen hanteren. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.12
4546 Ik vind dat een interessante gedachte en ik denk dat het goed is om daar te gelegener tijd het debat met de Kamer over te voeren. Schoof None 0.01
4547 Volgens mij zijn de mening en de inzet van de VVD daarbij helder. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
4550 Het is goed om te horen dat we inzetten op een duurzame vrede en niet op een bestand dat een tijdelijke gevechtspauze oplevert, maar eigenlijk een steeds groter gevaar voor Europa vormt. Bikker ChristenUnie 0.01
4551 Juist in dat licht heb ik twee vragen aan de minister-president. Bikker ChristenUnie 0.01
4552 Betekent duurzame vrede voor ons kabinet ook gerechtigheid, dus het vastleggen van de oorlogsmisdaden die hebben plaatsgevonden, waar Nederland ook in heeft geïnvesteerd, en het voor het gerecht brengen van degenen die die misdaden hebben begaan? Bikker ChristenUnie 0.02
4554 Twee: betekent duurzame vrede voor de minister-president ook dat we enorm gaan investeren in een economie die weerbaar is en in dual use, dus juist in een industrie die kan omschakelen en die op tijd kan schakelen? Bikker ChristenUnie 0.01
4555 Ik denk namelijk dat Europa juist op dat punt een beetje in slaap is gesukkeld. Bikker ChristenUnie 0.01
4556 Ik geloof dat op de vraag van mevrouw Bikker het officiële woord "accountability" van toepassing is. Schoof None 0.63
4557 Daarin blijft het beleid van Nederland onveranderd. Schoof None 0.08
4558 De minister van Buitenlandse Zaken zal daar nog nader op ingaan. Schoof None 2.61
4560 Meestal praten we over dual use als een grote bron van zorg, omdat dual use meestal misbruikt wordt in landen waar onze spullen naartoe gaan en waar we dat liever niet zien. Schoof None 2.05
4561 Maar ik deel uw opvatting dat dual use juist kan helpen om de defensie-industrie in een positieve beweging te krijgen. Schoof None 0.54
4562 Daarbij teken ik aan, zeg ik heel eerlijk, dat de defensie-industrie hierin wisselend is. Schoof None 0.03
4563 Er is defensie-industrie die zegt: ja, we willen graag long-term contracts, anders vinden we het moeilijk om te investeren. Schoof None 0.02
4564 Als ik kijk naar de ontwikkeling van de defensie-uitgaven, zou ik de defensie-industrie ertoe willen oproepen om intensief samen te werken, vanuit de wetenschap dat de vraag groot is en dat er ook veel geld is, en daar ook haast mee te maken. Schoof None 0.01
4565 We moeten er met elkaar voor zorgen dat we de defensie-industrie goed op streek krijgen, zodat we naast Amerikaanse spullen ook Europese spullen hebben, want dan snijdt het mes ook in Europa aan twee kanten. Schoof None 0.01
4566 De defensie-industrie kan namelijk ook een belangrijke motivator zijn voor innovatie. Schoof None 0.01
4568 Juist die innovatie vind ik belangrijk, omdat we daarmee de blik vooruit houden, in plaats van dat we hetzelfde blijven doen. Bikker ChristenUnie 0.01
4569 In andere tijden hebben we gezien hoe belangrijk het is dat je blijft innoveren. Bikker ChristenUnie 0.04
4570 Mijn zorg over het plaatje dat de minister-president schetst, is dat we nog wel behoorlijk afhankelijk zullen zijn van private bronnen, waarin we moeten investeren, maar die wel vertragend kunnen zijn. Bikker ChristenUnie 3.31
4571 Ik zou de minister-president willen vragen om in dat opzicht — dat hoeft van mij niet nu; dat kan echt wel bij de Voorjaarsnota — een stap vooruit te zetten, om als Nederland vooruit te schaken. Bikker ChristenUnie 0.01
4572 Wat voor industrie willen we hier, vlakbij, hebben? Bikker ChristenUnie 0.01
4573 Ik zou willen dat we daarin een stap verder komen in plaats van dat we op dat vlak toch een beetje een afwachtende houding hebben. Bikker ChristenUnie 0.01
4574 Ik denk dat ook de minister van Defensie zo meteen nog wel een aantal zaken zal zeggen over de Europese defensie-industrie en de ontwikkelingen. Schoof None 0.01
4575 Ik denk dat we daar te gelegener tijd, zoals mevrouw Bikker vraagt, daadwerkelijk op terug kunnen komen. Schoof None 0.01
4578 Het kabinet en deze minister-president hebben gezegd: onvoorwaardelijke steun voor Oekraïne. Bontenbal CDA 0.02
4579 Feit is dat we van 3,5 miljard aan uitgaven voor Oekraïne naar, ik meen, 2,3 miljard zijn gegaan. Bontenbal CDA 0.1
4580 Er wordt dit jaar dus 30% minder uitgegeven dan vorig jaar. Bontenbal CDA 0.09
4582 En zouden we als we dit soort teksten gebruiken, namelijk "onvoorwaardelijke steun" en "blijven investeren in Oekraïne", niet ook in de cijfers moeten zien dat we dat dan ook doen? Bontenbal CDA 0.01
4583 Volgens mijn informatie zijn er door dit kabinet nog geen enkele nieuwe toezeggingen gedaan. Bontenbal CDA 0.02
4584 De uitgaven en de toezeggingen die zijn gedaan, zijn allemaal door het vorige kabinet gedaan. Bontenbal CDA 0.02
4586 Als mijn informatie klopt, is het geld dat nu beschikbaar is — dat is 2,3 miljard — dus 30% minder dan de 3,5 miljard. Bontenbal CDA 0.06
4588 Volgens mij heb ik dit debat in het kader van Europese Raden al één of twee keer gevoerd. Schoof None 0.01
4589 De exacte cijfers weet ik ook niet, maar ik weet wel dat Nederland de afgelopen jaren 10 miljard voor defensie beschikbaar heeft gesteld en 7 miljard voor niet-defensie, zoals energie, humanitaire hulp, wederopbouw et cetera. Schoof None 0.42
4591 Nederland staat meestal vrij hoog in de lijstjes als het gaat om de steun aan Oekraïne. Schoof None 0.54
4592 Dat vinden we ook goed, want het gaat ook om de veiligheid van Oekraïne, Europa en Nederland. Schoof None 0.02
4595 We hebben miljarden beschikbaar die nog steeds richting Oekraïne kunnen. Schoof None 0.06
4596 Tegelijkertijd hebben we gezegd: as long as it takes, as much as needed. Schoof None 0.21
4597 We zullen optreden op het moment dat dat mogelijk is en zullen ervoor zorgen dat we geld beschikbaar maken. Schoof None 0.01
4598 Dat is vast een van de discussies die bij de Voorjaarsnota weer aan de orde zullen komen. Schoof None 0.56
4599 Het klopt dat Nederland een van de grootste donateurs is. Bontenbal CDA 0.04
4601 Des te pijnlijker is het ook dat we er in mijn optiek niet altijd meer toe doen, maar misschien komt dat straks in uw bijdrage nog terug. Bontenbal CDA 0.21
4602 Er zit bij mijn fractie ook frustratie over de defensie-industrie. Bontenbal CDA 0.11
4604 Maar vanuit de defensie-industrie zelf horen wij dat het ook gewoon schort aan langjarig beleid, langjarige contracten en dat het maar niet lukt om duidelijke toezeggingen te krijgen. Bontenbal CDA 0.28
4605 Dat geldt niet alleen voor dit jaar, maar ook voor de komende vier, vijf, zes, zeven jaar. Bontenbal CDA 3.92
4606 Ik vind dat de minister-president daar regie op moet gaan nemen, want als de industrie dat zelf zegt — die zegt: we komen maar niet door; we kunnen bouwen, maar het lukt niet — moet er volgens mij echt beweging in komen. Bontenbal CDA 0.04
4607 Kunt u mij toezeggen dat het langetermijnbeleid, die zichttermijn van veel meer dan vier jaar, er gaat komen? Bontenbal CDA 0.01
4608 Want anders komt het gewoon echt niet van de grond. Bontenbal CDA 0.01
4609 De minister van Defensie heeft het onderwerp defensie-industrie. Schoof None 0.02
4611 Net zei de heer Schoof in een interruptiedebatje met mevrouw Yeşilgöz: er komt een ambitieuze nieuwe NAVO-norm, een nieuw percentage voor defensie-uitgaven. Dijk SP 0.02
4614 Dan hebben we het over ongeveer 9 miljard per jaar erbij. Dijk SP 0.01
4615 Of gaat het om 3,7%, zoals de heer Rutte graag wil? Dijk SP 0.01
4617 Ik vind het nogal wat dat dat hier zo eventjes en passant passeert. Dijk SP 0.01
4618 Dan is de hele concrete, directe vraag of dat ten koste gaat van onderwijs, zorg, woningbouw en sociale zekerheid. Dijk SP 0.02
4620 Ik heb gezegd dat Nederland een ambitieuze inzet heeft, omdat de Verenigde Staten duidelijk maken dat Europa veel meer zelf moet doen. Schoof None 0.03
4621 We worden domweg gedwongen om veel meer zelf te doen. Schoof None 0.01
4624 Daarom is dit ook precies het vraagstuk dat we in de Voorjaarsnota willen behandelen. Schoof None 0.02
4625 Ik heb overigens ook gezegd dat we die ambitieuze lijn in de NAVO met elkaar overeen moeten komen. Schoof None 0.02
4626 Er zijn ook nog landen die nog steeds niet voldoen aan de 2%-norm. Schoof None 0.02
4627 De eerste insteek is dus om te zorgen dat andere landen aan die 2%-norm voldoen. Schoof None 0.02
4628 Maar er wordt al heel veel geld beschikbaar gesteld. Schoof None 0.01
4629 Bovendien heb ik gezegd dat het doorgroeien naar de norm die uiteindelijk met elkaar wordt vastgesteld in de NATO, een tijdpad nodig heeft. Schoof None 0.01
4630 Dat betekent dat dat tijdpad ook nog een apart onderwerp van gesprek is. Schoof None 0.03
4631 Dat zijn dus wel een aantal clausuleringen die hierbij een rol spelen, die ik overigens ook allemaal heb genoemd vandaag, maar dat neemt niet weg dat we de noodzaak dat er meer geld naar defensie moet, met elkaar gewoon onder ogen moeten zien. Schoof None 0.02
4632 Er is de afgelopen jaren al veel meer, miljarden meer, naar defensie gegaan. Dijk SP 0.06
4634 Ik benadrukte het net heel expliciet, hè: 3% betekent 9 miljard; 3,7% betekent 19 miljard. Dijk SP 0.02
4635 Ik vind het nogal wat dat dat hier even wordt gezegd. Dijk SP 0.01
4636 Ik snap nu wel dat u een beetje terugkrabbelt, want ik zat net namelijk ook te kijken naar het interruptiedebatje tussen Yeşilgöz en u. Dijk SP 0.02
4641 U gaat hier nu niet verkopen dat u zo meteen 19 miljard euro meer aan defensie gaat uitgeven en dan tegelijkertijd beweren: nee hoor, dat gaat niet ten koste van zorg, onderwijs, sociale zekerheid, de boodschappenprijs van mensen of de energieprijs van mensen. Dijk SP 0.13
4642 Als u dat nu hier allebei zegt, wil ik ook graag een hele expliciete uitleg over hoe jullie dat allemaal gaan betalen. Dijk SP 0.01
4643 Ik ben nou toch even enigszins verrast, zeg ik heel heerlijk. Schoof None 0.01
4646 Alles wat ik zojuist heb gezegd, is: het zijn wel dilemma's waar we naar moeten kijken, want je kan een euro maar één keer uitgeven. Schoof None 0.02
4647 We hebben ook te maken met zorgen van Nederlanders op een heel ander vlak, of het nou om boodschappen gaat, of om energie et cetera. Schoof None 0.25
4648 Dat moeten we allemaal wegen en we hebben besluitvorming om juist die weging bij de Voorjaarsnota te kunnen doen. Schoof None 0.27
4649 Ik heb alleen op vragen van mevrouw Yeşilgöz gezegd dat de inzet van Nederland op dat punt ambitieus moet zijn, omdat we te maken hebben met het feit dat Europa en daarmee ook Nederland meer verantwoordelijkheid voor zijn eigen defensie en zijn eigen veiligheid moet nemen, niet meer en niet minder. Schoof None 0.03
4650 Dat komt nu bij de Voorjaarsnota en ongetwijfeld ook later aan de orde, want besluitvorming in de NATO is pas voorzien in juni. Schoof None 0.02
4652 Uit die verschillende interruptiedebatten is in ieder geval duidelijk dat we een hele interessante discussie rond de Voorjaarsnota gaan krijgen, rond ramingen en rond begrotingsregels. Vermeer BBB 0.01
4653 Er zijn partijen die alle trossen los lijken te gooien. Vermeer BBB 0.01
4654 Voor een deel komt me dat goed uit, maar voor een ander deel niet, maar daar komen we nog wel verder op terug. Vermeer BBB 19.49
4656 Ik noem de bevroren Russische tegoeden — ik weet niet of het kabinet daar straks iets over gaat zeggen — maar wijs er ook op dat een vredesakkoord ertoe zal leiden dat die 100.000 Oekraïense vluchtelingen weer terug kunnen gaan. Vermeer BBB 0.31
4658 Dus daar liggen natuurlijk ook nog wel zaken die gaan veranderen ten opzichte van wat we begroot hebben. Vermeer BBB 29.24
4659 Ik zou graag horen van het kabinet of hier parallel al over wordt nagedacht, over hoe we die hele repatriëring en dat uitfaseren van die opvang gaan doen. Vermeer BBB 0.01
4661 De minister van Buitenlandse Zaken gaat nader in op de bevroren tegoeden. Schoof None 0.01
4663 De tijdelijke regeling loopt sowieso af in maart volgend jaar. Schoof None 0.01
4664 De discussie in Europa speelt nu natuurlijk volop, ook naar aanleiding van de vredesonderhandelingen. Schoof None 0.49
4665 Het moge volstrekt helder zijn dat, als er sprake is van een vredesakkoord, de tijdelijke bescherming niet meer nodig is. Schoof None 0.03
4666 Dan zullen we ook met elkaar de discussie hebben over de vraag hoe we ervoor zorgen dat de Oekraïners ... Voor een deel zullen ze graag teruggaan en voor een deel moeten we ze misschien iets meer vragen om terug te gaan, om het maar vriendelijk te zeggen. Schoof None 0.01
4667 Dan komt ook de vraag aan de orde hoe we kunnen helpen met de wederopbouw daar en overigens ook met de verdediging van het land. Schoof None 0.03
4669 Het gaat om veel opvangplekken en het gaat om veel geld. Schoof None 0.02
4671 Dat is een vraagstuk dat we ook in Europa aan de orde hebben en waar we nadrukkelijk met elkaar over spreken. Schoof None 0.02
4672 Daarbij bestaat overigens ook nog een keer de mogelijkheid dat, als het vredesakkoord wordt gesloten en er daarmee ook een veilige situatie ontstaat in Oekraïne voor maart 2026, de tijdelijke regeling eventueel eerder kan worden ingetrokken. Schoof None 0.05
4673 Ik mag hopen dat we ruim voor die tijd een vredesakkoord bereikt hebben. Vermeer BBB 0.03
4674 Ik zou graag van het kabinet horen wat men denkt dat een acceptabel aantal weken zou zijn om na het bereiken van een vredesakkoord forse stappen te zetten in het afsluiten van de opvang. Vermeer BBB 0.01
4676 Ik stel voor dat ik daar in de tweede termijn nog niet op terugkom. Schoof None 0.01
4677 Als de Kamer mij toestaat, zal ik daar in het kabinet over spreken en de minister van Asiel en Migratie vragen hoe zij dat wil doen als Europa deze stappen zet. Schoof None 0.01
4678 Mag ik dat zo interpreteren dat wij als Kamer hier binnen een paar weken een brief over krijgen? Vermeer BBB 0.01
4679 Er moeten eerst vredesonderhandelingen komen die tot resultaat moeten leiden. Schoof None 0.01
4682 Ik zou mevrouw Piri willen vragen om niet namens het kabinet antwoord te geven. voorzitter None 0.01
4683 Maar het punt staat op de agenda van de ministerraad, met enige regelmaat overigens, dus dit punt hebben wij heel scherp voor ogen. Schoof None 0.02
4684 Ik kom nog even terug op het punt van de heer Dijk. Wilders PVV 0.01
4688 Mevrouw Yeşilgöz staat op — dat is natuurlijk haar goed recht — en zegt: een fors hogere NAVO-norm. Wilders PVV 0.03
4689 De premier zegt: ik zeg u een ambitieuze houding toe. Wilders PVV 0.01
4694 Ik heb zelf aangegeven dat als wij boven die 2% komen, waar nog niet eens iedereen in Europa al op zit, zoals u zelf net ook zei, ik dan ook nog wel wat andere wensen heb, bijvoorbeeld over huren, boodschappen of belasting op de gasrekening van mensen. Wilders PVV 0.08
4697 Mevrouw staat op, u zegt nog net niet "dat gaan we doen", maar u zegt wel "ambitieus", terwijl dat natuurlijk niet iets kan zijn tussen u en de VVD alleen. Wilders PVV 0.04
4699 Dat is primair aan het kabinet en als daar de besluitvorming is afgerond, is het vervolgens aan de Kamer. Schoof None 0.02
4701 Ik heb ook in mijn gesprek met mevrouw Yeşilgöz, en ook anderszins, al een aantal punten genoemd waar allemaal rekening mee wordt gehouden, waaronder een aantal van de punten die u zelf heeft genoemd. Schoof None 0.02
4703 Ik weet alleen dat die druk vanuit Amerika op Nederland en op Europa bij de NATO ongeveer hét onderwerp van gesprek zal zijn. Schoof None 0.02
4705 Ik denk dat het ook in het belang is van de veiligheid van Nederland en van Europa dat we dat daadwerkelijk onder ogen zien, onder het volle begrip dat het hele moeilijke keuzes met zich meebrengt, omdat Nederlanders ook andere zorgen hebben dan de veiligheid. Schoof None 0.01
4706 Die zorgen hebben, zoals u zei, te maken met de boodschappenmand en de energiekosten, en ik heb u ook in uw bijdrage goed gehoord. Schoof None 0.02
4708 U zegt "er ligt druk van de NAVO en de Amerikanen en er is een discussie", en daar heeft u niet eens ongelijk in, maar wat dacht u van de druk op al die gezinnen in Nederland? Wilders PVV 0.03
4709 Dat is waarvoor wij hier staan, waarvoor wij zijn gekozen. Wilders PVV 49.61
4710 Zij zeggen: "Ik kan mijn boodschappen niet meer betalen. Wilders PVV 0.02
4713 Dat is minstens net zo belangrijk als die druk die mevrouw Yeşilgöz hier brengt. Wilders PVV 0.01
4714 Nogmaals, dat is haar goed recht, maar ik zou wel willen dat u die ambitie in ieder geval gelijk verdeelt. Wilders PVV 0.01
4715 Het kan niet zo zijn dat u dat wel doet voor die NAVO-norm en dat u dat niet doet … U zegt het wel, maar u heeft er niet dezelfde ambitie bij. Wilders PVV 0.04
4716 Kunnen we dus met elkaar afspreken dat we dat debat in de Kamer en ook in de coalitie later nog voeren en dat dat op z'n minst allemaal gelijk behandeld wordt? Wilders PVV 0.01
4717 De urgentie bij de mensen thuis is net zo groot als de urgentie, die ik ook deel, dat er een hogere NAVO-norm zou moeten komen. Wilders PVV 0.02
4718 Dat is precies wat we in de Voorjaarsnota met elkaar moeten doen, denk ik. Schoof None 0.01
4719 Dan moeten we namelijk die weging maken ten opzichte van de vele vraagstukken die voor ons liggen. Schoof None 0.01
4720 Ik kom daar graag in de coalitie en ook hier in de Kamer te gelegener tijd op terug. Schoof None 0.01
4722 Heel eerlijk gezegd had ik hetzelfde gevoel even daarvoor in het debat. Jetten D66 0.01
4724 dacht ik toen de heer Wilders suggereerde dat hij, voordat de minister-president naar Parijs ging, wel degelijk contact had gehad met de premier over de eventuele Nederlandse inzet bij een vredesmissie. Jetten D66 0.09
4725 Als dat contact er is geweest, vraag ik me werkelijk af naar welke poppenkast we de afgelopen dagen hebben zitten kijken. Jetten D66 0.01
4726 Mijn simpele vraag aan de minister-president is: heeft het kabinet contact gehad met de fractievoorzitter van de PVV voorafgaand aan de top in Parijs over eventuele vredesmissies? Jetten D66 0.06
4727 Ik heb met enige regelmaat contact met de fractievoorzitters van de coalitie en daar wou ik het in mijn beantwoording bij laten. Schoof None 0.01
4729 Dan heeft in ieder geval één lid van deze Kamer nogal veel ophef veroorzaakt om niets. Jetten D66 0.01
4731 Steunt het kabinet die inzet van de voorzitter van de Europese Commissie? Jetten D66 0.01
4732 Dat kan eigenlijk alleen met een versnelde toetreding van Oekraïne tot de Europese Unie. Jetten D66 0.07
4733 Steunt het kabinet die inzet van de Europese Commissie? Jetten D66 0.01
4734 Het standpunt van het kabinet was en is niet gewijzigd. Schoof None 0.02
4735 Dat betekent dat er moet worden voldaan aan de Kopenhagencriteria. Schoof None 0.01
4736 Dat geldt voor elke toetreder, en het geldt ook voor Oekraïne. Schoof None 0.07
4737 Als dat proces versneld kan worden, is dat allemaal prima. Schoof None 0.01
4738 Maar uiteindelijk gaat het om het voldoen aan de Kopenhagencriteria. Schoof None 0.03
4739 Wat betreft Nederland worden daar geen uitzonderingen op gemaakt. Schoof None 0.04
4741 Want we hebben allemaal — dat geldt ook voor leden van het kabinet — de afgelopen week heel duidelijk gemarkeerd dat dit een kantelpunt in de geschiedenis is. Jetten D66 0.02
4742 De houding van Trump ten opzichte van Europa maakt Europa onveiliger. Jetten D66 0.01
4743 Het is dus ook aan ons om als Europa opnieuw op te gaan staan, het heft in eigen handen te nemen en ervoor te zorgen dat we zelf aan het stuur zitten wat betreft de toekomst van ons continent. Jetten D66 0.01
4744 Dan is vasthouden aan de Kopenhagencriteria natuurlijk belangrijk, maar dat kan ook tot een enorme vertraging leiden. Jetten D66 0.09
4745 En als Trump niet bereid is om Oekraïne toe te laten treden tot de NAVO, hebben de Oekraïners wel een andere vorm van garanties nodig; dat is het lidmaatschap van de Europese Unie. Jetten D66 0.12
4746 Het Nederlandse kabinet werkt via de Lviv-gesprekken heel intensief samen met de Oekraïense regering om hen voor te bereiden op die toetreding. Jetten D66 0.04
4747 Zou het niet in ons belang en in het belang van Oekraïne zijn om te zeggen: hoe eerder jullie in die Unie zitten, hoe beter. Jetten D66 0.01
4748 En als ze er dan nog niet helemaal klaar voor zijn, gaan we er natuurlijk bovenop zitten om ervoor te zorgen dat ze zo snel mogelijk aan die Kopenhagencriteria voldoen. Jetten D66 0.01
4749 Maar deze tijd vraagt om grootser denken dan alleen maar vasthouden aan het oude standpunt van het kabinet. Jetten D66 0.01
4750 Deze tijd vraagt ons inderdaad om naar heel veel punten te kijken. Schoof None 0.01
4751 Dat is ook een deel van het onderwerp van dit debat. Schoof None 0.01
4752 Dat heeft te maken met de Europese veiligheid, met de Oekraïense veiligheid en met de Nederlandse veiligheid, maar het heeft ook te maken met de veiligheidsgaranties, met de vredesonderhandelingen, het vredesakkoord en met alles wat daarmee samenhangt. Schoof None 0.06
4753 Tegelijkertijd denk ik het volgende: we hebben altijd hele strikte criteria gehanteerd voor de toetreding tot de Europese Unie. Schoof None 13.21
4755 Maar als we die criteria loslaten, maken we het voor onszelf echt ongelofelijk ingewikkeld, ook ten aanzien van vele andere Europese landen. Schoof None 0.03
4756 Ik geef toe: in een andere context … Maar we voeren met Oekraïne ook vele andere gesprekken, om ervoor te zorgen dat we onze verantwoordelijkheid ten aanzien van Oekraïne kunnen waarmaken. Schoof None 0.01
4757 De interrupties van de afgelopen minuten van onder andere collega Wilders en mevrouw Yeşilgöz brengen bij mij wel weer de zorgen naar boven waarmee ik dit debat ben ingegaan. Bontenbal CDA 0.01
4758 Kijk, collega Wilders heeft het volste recht om zijn visie te geven als het gaat om de manier waarop hij kijkt naar de besteding van het belastinggeld, net zoals mevrouw Yeşilgöz dat recht ook heeft. Bontenbal CDA 0.05
4759 Maar tegelijkertijd moet u naar Brussel toe en die onderhandelingen voeren. Bontenbal CDA 0.01
4760 U zegt natuurlijk terecht: ik zal alles overleggen met de Kamer. Bontenbal CDA 0.01
4761 Maar mijn grote zorg is gewoon — dat heb ik ook in mijn bijdrage proberen te verwoorden — dat u als minister-president daar dan toch met twee handen op de rug aan het praten bent. Bontenbal CDA 0.01
4763 Anders geformuleerd: hoe gaat u daar invulling aan geven? Bontenbal CDA 0.01
4765 Want op het moment dat je een verdeelde coalitie hebt, lijkt dat me echt een heel stuk lastiger onderhandelen dan wanneer je grosso modo weet dat men de richting die je kiest, steunt. Bontenbal CDA 0.01
4766 Ik heb in ieder geval de afgelopen periode en ook de afgelopen dagen op geen enkele manier het gevoel gehad dat ik als premier met twee handen op de rug gesprekken of onderhandelingen aan het voeren was, gewoon helemaal niet. Schoof None 0.03
4767 Ik heb ook niet het gevoel gehad dat degenen met wie ik praatte, het gevoel hadden dat ik met twee handen op mijn rug aan het praten was; dat is minstens zo belangrijk. Schoof None 0.01
4768 Dat geeft mij ook de volle overtuiging, ook gelet op het debat van vandaag, dat ik echt de ruimte heb om die gesprekken te voeren. Schoof None 0.01
4769 Ik luister goed naar uw Kamer, en ik weet wat de ruimte is waarbinnen ik mij kan bewegen. Schoof None 0.02
4774 Dit is een beetje een bruggetje naar mijn volgende onderwerp: de internationale samenwerking. Schoof None 0.02
4775 Ik heb ook de ervaring dat in het bijzonder de verhoudingen tussen Nederland en het Verenigd Koninkrijk echt uitstekend zijn en dat we intensief samenwerken. Schoof None 0.08
4776 Ik denk dat ik twee of drie weken geleden, nog niet zo heel lang geleden, nog op Downing Street 10 ben geweest, waar we juist over deze onderwerpen hebben gesproken. Schoof None 0.03
4777 Nederland doet dus volop mee in het internationale debat en wordt serieus genomen. Schoof None 0.01
4779 De minister-president is niet bang dat het hem belemmert in de snelheid die hij de komende dagen moet maken? Bontenbal CDA 0.01
4782 Zoals ik het nu beluister, hoor ik eerst collega Yeşilgöz zeggen: als er meer nodig is, zal het kabinet dan ambitie tonen? Bikker ChristenUnie 0.01
4784 Ik zie collega Wilders naar de microfoon komen en hoor hem zeggen: ho, ho; denk aan al die andere dingen die ik op mijn lijstje heb staan. Bikker ChristenUnie 0.03
4785 En voor je het weet, is dat eigenlijk al het mandaat van de minister-president: de tussenstand van de onderhandelingen voor de Voorjaarsnota. Bikker ChristenUnie 0.01
4786 Onze veiligheid en internationale gerechtigheid zullen soms echter vragen om een offer en om stuurmanskunst van het kabinet om de stap net wat verder vooruit te zetten dan naar de tussenstand van de onderhandelingen voor de Voorjaarsnota. Bikker ChristenUnie 0.01
4788 Ik denk dat ik mijn werk als minister-president niet zo goed zou doen als ik die ruimte niet zou voelen en het debat niet zou opzoeken als ik het gevoel heb dat ik dat moet doen. Schoof None 0.01
4790 Tegelijkertijd voel ik ook in de huidige periode, zoals ik ook net op vragen van de heer Bontenbal aangaf, alle vrijheid. Schoof None 0.01
4791 Natuurlijk ben ik in enige gebondenheid, want datgene wat ik doe, en wat overigens ook de collega's doen, is ook een zware verantwoordelijkheid. Schoof None 0.01
4793 We hebben het dan nog niet eens over stikstof, asiel of het bouwen van de woningen van de Nederlanders gehad. Schoof None 13.82
4794 Al die vraagstukken waar we gewoon mee bezig moeten, zijn precies waar dit kabinet voor staat: om ook daar de keuzes in te maken, daar de weging in te maken. Schoof None 0.01
4796 Dan hebben we hier ook ongetwijfeld weer een stevig debat in de Kamer ten aanzien van de keuzes die gemaakt zijn. Schoof None 0.01
4798 Dat is ook waarom ik altijd heb gezegd: minister-president, de ChristenUnie zal u in ieder geval steunen daar waar u goede plannen heeft. Bikker ChristenUnie 0.01
4799 Waarom is het zo vermoeiend om ergens dubbelheid te horen in de coalitie? Bikker ChristenUnie 0.01
4800 Aan de ene kant hoor ik bijvoorbeeld: "Vertrouw nou een beetje meer op Trump. Bikker ChristenUnie 0.04
4803 Maar vervolgens hoor ik: "Nee, we hoeven dus niet nog meer te investeren in defensie." Bikker ChristenUnie 0.02
4805 Aan de andere kant hoor ik: "Wees nou héél bezorgd om wat er aan de hand is, om wat er is gebeurd op de Veiligheidsconferentie in München. Bikker ChristenUnie 0.01
4807 Maar vervolgens wordt er door een andere coalitiepartner weer op de rem getrapt. Bikker ChristenUnie 0.02
4809 Deze minister-president heeft veel problemen te fiksen. Bikker ChristenUnie 0.01
4810 Daar hoort dan toch een mandaat bij waarin hij zich gesteund weet? Bikker ChristenUnie 0.01
4813 Maar het valt me zo tegen dat deze coalitie daarin geen vuist kan maken. Bikker ChristenUnie 0.01
4814 Ik zou de minister-president écht wensen dat dat lukt en dat het spook van de Voorjaarsnota niet boven alles hangt. Bikker ChristenUnie 0.01
4815 Ik dank mevrouw Bikker voor haar hartverwarmende woorden. Schoof None 0.32
4817 Ik zou graag naar een wat hogere versnelling in dit debat willen. voorzitter None 0.01
4819 Ik heb ondertussen namelijk ook al veel gezegd over … Schoof None 0.01
4825 Anders had ik hier nog een lyrisch verhaal gehouden over onze samenwerking met het VK, maar dat zal ik dan maar overslaan. Schoof None 0.08
4827 Ik denk dat het goed is om te zeggen dat dat een informele bijeenkomst was. Schoof None 0.02
4828 Ik vind het toch wel ingewikkeld dat u zegt dat "daar niets wordt klaargemaakt". Schoof None 0.6
4829 Ik denk dat het belangrijk is dat we versnellingen aanbrengen. Schoof None 0.01
4831 Er was ook een breed gevoel voor trans-Atlantische samenwerking en voor samenwerking met de Amerikanen. Schoof None 0.1
4832 Er was een breed gevoel om die samenwerking echt overeind te houden, dus om daarmee samen te werken. Schoof None 0.16
4833 Er was een breed gevoel om iets te doen ten aanzien van Oekraïne, met de vele vraagtekens die daar spelen. Schoof None 0.01
4834 Maar dat betekent niet — daarmee rond ik dan af — dat we daarmee aan de leiband van Amerika lopen. Schoof None 0.01
4837 Maar dat doen we wel in de wetenschap van wat de koers van Amerika is, zodat we ons daar zo goed mogelijk toe kunnen verhouden. Schoof None 0.01
4838 Zo kunnen we ervoor zorgen dat we heel nadrukkelijk blijven samenwerken. Schoof None 0.01
4839 Zo kunnen we zorgen voor vrede en veiligheid in Oekraïne. Schoof None 0.01
4840 Dat is ook in het belang van de Nederlandse vrede en veiligheid. Schoof None 0.01
4847 Wat er allemaal gebeurt, verrast niet helemaal, maar het komt nu wel publiekelijk en in versnelling op tafel. Veldkamp None 0.04
4852 Deze maanden en weken doen denken aan de tijd rond de val van de Muur. Veldkamp None 0.09
4853 Dat heeft in mijn optiek heel veel te maken met het feit dat de VS veel meer de blik op Azië, en met name op China, zullen gaan richten. Veldkamp None 0.02
4855 De VS zien China als de grote tegenstrever, en daar hebben ze redenen voor. Veldkamp None 0.62
4856 De Chinese marine heeft inmiddels meer schepen dan de US Navy. Veldkamp None 0.04
4857 Ook in kernwapens neemt het arsenaal van China toe. Veldkamp None 77.16
4858 De VS zullen de blik meer op China gaan richten, en verwachten dat Europa steeds meer de eigen broek zal ophouden voor de eigen veiligheid en voor de veiligheid van de omgeving. Veldkamp None 0.01
4860 Dat betekent niet dat de VS de NAVO loslaten; daar verzekert men ons ook van. Veldkamp None 0.27
4861 Het zal een robuust militair bondgenootschap moeten blijven, inclusief de Amerikaanse atoomparaplu. Veldkamp None 0.01
4862 Maar de 100.000 Amerikaanse militairen in Europa zullen er minder worden. Veldkamp None 0.02
4863 Ook de zogeheten strategic enablers — denk aan luchttransport, strategic airlift, inlichtingenvergaring en dergelijke — zullen minder worden. Veldkamp None 0.03
4865 De VS spreken niet meer over burden sharing, waar vorige Amerikaanse regeringen telkens over spraken, maar spreken inmiddels over burden shifting. Veldkamp None 0.15
4866 Ze willen daadwerkelijk dat Europa meer verantwoordelijkheid neemt en meer betaalt voor de eigen defensie binnen het NAVO-kader. Veldkamp None 0.01
4867 De mate waarin de VS betrokken blijven bij de Europese veiligheid zal mede afhangen van de mate waarin Europese landen invulling zullen willen en kunnen geven aan een naoorlogse macht — ik noem het een "afschrikkingsmacht" — in Oekraïne. Veldkamp None 0.01
4868 De Trump-administratie eist dat Europese landen daarin een hoofdrol spelen. Veldkamp None 0.02
4869 De heer Eerdmans zei het al: Europa moet aan de bak. Veldkamp None 0.01
4870 "Europa" is in dat geval niet hetzelfde als "de EU", omdat bijvoorbeeld ook het VK er duidelijk bij betrokken moet worden. Veldkamp None 0.01
4871 Het VK beschikt niet alleen over capaciteiten, hoewel er veel is bezuinigd, maar ook over een besluitvormingscultuur die met oorlog en vrede weet om te gaan. Veldkamp None 0.05
4872 Het zal gaan om een coalitie van Europese landen die het voortouw moet nemen. Veldkamp None 0.01
4873 Die Europese landen zijn momenteel in gesprek met de VS. Het gaat daarbij over zaken zoals hoe robuuste veiligheidsgaranties kunnen worden gebouwd, wat militaire presentie precies kan zijn en hoe de Amerikaanse nabijheid en betrokkenheid daarbij kunnen worden vormgegeven. Veldkamp None 0.02
4874 Dit gesprek wordt op allerlei manieren, langs allerlei kanalen, op allerlei niveaus en aan allerlei tafels gevoerd. Veldkamp None 0.01
4875 Nederland is daarbij betrokken, kan ik u verzekeren. Veldkamp None 0.01
4876 Zoals u zag aan de aanwezigheid van de premier afgelopen maandag in Parijs, zit Nederland daarbij ook aan tafel. Veldkamp None 0.02
4877 Er zullen ook weleens tafels zijn waar Nederland niet per se aan zit, bijvoorbeeld als grotere landen, met veel meer inwoners en een veel grotere krijgsmacht, bij elkaar komen. Veldkamp None 0.01
4881 De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, de heer Rubio, geeft inmiddels ook duidelijk aan — dat heeft hij zonet weer gedaan richting een aantal Europese collega's — dat Europa zal worden betrokken bij de nabije toekomst van Oekraïne en bij een vorm van afschrikkingsmacht. Veldkamp None 0.05
4882 Het is ook van belang dat Europa erbij betrokken is. Veldkamp None 0.01
4883 Dat is van belang omdat het ook over de veiligheid van ons continent gaat. Veldkamp None 0.01
4884 Wij willen dan ook bewaken dat het geen slechte deal wordt. Veldkamp None 0.01
4885 Wordt er ook naar Nederland gekeken, diplomatiek, militair en anderszins? Veldkamp None 0.01
4887 Dat komt mede doordat Nederland militaire capaciteit en ervaring en diplomatieke contacten heeft. Veldkamp None 0.04
4888 Dat komt ook door de rol die Nederland speelt in NAVO- en EU-kader, waarin het vaak anderen op de schouders tikt om meer te doen, waarin het vaak bruggen kan bouwen en waarin het overeenstemming kan helpen bereiken. Veldkamp None 0.14
4889 Het is een land met grote belangen en een open economie, die veel omvangrijker is dan ons grondgebied op het eerste gezicht suggereert. Veldkamp None 1.45
4890 Ik kom tot de conclusie dat we in ieder geval moeten blijven meepraten met de VS, het VK, Duitsland, Frankrijk, Italië, dat ook zijn rol pakt, en anderen over de mogelijke vormgeving van zo'n macht en van de garanties. Veldkamp None 0.04
4891 Voor de veiligheid van Europa moeten we helpen om ervoor te zorgen dat dat solide in elkaar zit. Veldkamp None 0.01
4892 Wat betreft de besluitvorming over een mogelijke Nederlandse deelname: de premier heeft aangegeven dat dat volgens een ordentelijk proces zal verlopen, via de ministerraad en met het gewenste draagvlak in de Kamer. Veldkamp None 0.02
4894 Het is wel belangrijk dat we aan die tafels blijven meepraten, omdat daar invloed en een signaal van uitgaat, ook richting Trump en zijn mensen, namelijk dat we meedoen, meepraten en meedenken, en dat we ons daar niet van afkeren. Veldkamp None 0.04
4895 Anders wordt er uiteindelijk over ons gesproken en besloten, zonder ons. Veldkamp None 0.05
4896 Dat is niet de bedoeling in deze historische fase, waarin de Europese veiligheid voor de komende decennia wordt vormgegeven. Veldkamp None 0.02
4903 Wij willen ook vrede, maar het maakt nogal uit hoe. Veldkamp None 0.01
4905 Ten eerste moeten we in deze fase Oekraïne blijven steunen. Veldkamp None 0.01
4906 Dat betekent dat we de toegezegde steun moeten leveren. Veldkamp None 0.01
4907 Dat moeten we niet alleen zelf doen, maar daar moeten we ook andere Europese landen toe oproepen, zodat Oekraïne niet met het mes op de keel in de onderhandelingen hoeft te staan en in deze periode hoeft te verkeren. Veldkamp None 0.01
4908 De minister van Defensie kan verder ingaan op de manier waarop dat daadwerkelijk gebeurt. Veldkamp None 0.01
4909 Er is veel hulp gecommitteerd, maar er zit ook nog heel veel in de pijplijn om te spenderen. Veldkamp None 0.01
4910 Het is van belang, ook voor Oekraïne op het slagveld, dat dat nu wordt geleverd, van F-16's tot munitie en alles daartussenin, van uitrusting tot geweren, YPR's en dergelijke. Veldkamp None 3.83
4912 Denk bijvoorbeeld even aan Frankrijk, dat de eerste Mirage 2000 ter beschikking heeft gesteld. Veldkamp None 0.01
4913 Dat geldt ook voor niet-militaire steun, bijvoorbeeld voor de kritieke infrastructuur op energiegebied, die concreet telkens weer wordt getarget door Rusland om niet alleen het moreel van de Oekraïners in de winter te raken, maar ook een negatieve tik uit te delen aan de economie. Veldkamp None 0.52
4914 Die economie van Oekraïne moet blijven draaien; dat is het front achter het front. Veldkamp None 0.01
4915 Als de economie van Oekraïne onderuitgaat, dan vervalt ook een groot deel van het vermogen om belastinginkomsten te generen waarmee de Oekraïense regering de oorlog weer kan voortzetten. Veldkamp None 86.3
4916 Die economie moet blijven draaien; daar werken we hard aan op allerlei manieren. Veldkamp None 0.01
4917 Ik ben heel blij dat er vanuit de Kamer zo'n breed draagvlak wordt gevoeld over die steun aan Oekraïne. Veldkamp None 0.02
4918 Wat we ook moeten doen, is de druk op Rusland houden en opvoeren, juist nu, juist op dit moment. Veldkamp None 0.01
4919 De EU heeft vijftien sanctiepakketten afgekondigd tegen Oekraïne. Veldkamp None 0.8
4920 Ik denk niet dat Poetin in het Kremlin ooit in februari 2022 had gedacht dat de EU tot zoveel in staat was. Veldkamp None 0.14
4921 Ja, we zijn bezig aan een zestiende sanctiepakket en ik hoop dat aanstaande maandag op de EU-Raad van ministers van Buitenlandse Zaken te kunnen goedkeuren. Veldkamp None 0.02
4922 Die sancties zijn ook belangrijk om aan die tafel te kunnen zitten. Veldkamp None 0.01
4923 De Amerikaanse Secretary of State, Marco Rubio, heeft gezegd dat die sancties een leverage van Europa bieden om aan tafel te zitten. Veldkamp None 0.05
4924 Want om die sancties op te heffen, zal de EU ook weer nodig zijn. Veldkamp None 0.01
4929 Waar in de vorige eeuw hete oorlogen plaatsvonden in Azië, Korea en Vietnam, bleef de hoofdfocus van het Amerikaanse veiligheids- en defensiebeleid op Europa gericht. Veldkamp None 0.03
4932 Er is een hete oorlog op het Europees continent gaande, maar de focus van het Amerikaans veiligheidsdenken verschuift naar het oosten op de wereldkaart: Azië en vooral China. Veldkamp None 5.38
4933 Het gevolg is dat de VS voor onze Europese veiligheid willen dat we ons meer op onszelf verlaten. Veldkamp None 0.02
4935 Er zijn ook vragen gesteld over de NAVO en het NAVO-lidmaatschap, onder anderen door de heer Jetten. Veldkamp None 0.02
4936 Ja, de positie van het kabinet is hetzelfde als voorheen. Veldkamp None 0.04
4937 De horizon voor Oekraïne voor NAVO-toetreding is er en die blijft staan. Veldkamp None 0.11
4938 Daarbij heeft telkens wel gegolden dat er consensus moet zijn onder de 32 NAVO-bondgenoten en aan de voorwaarden moet worden voldaan. Veldkamp None 0.01
4939 Dus de mogelijkheid van een toekomstig Oekraïens NAVO-lidmaatschap is niet nieuw. Veldkamp None 0.2
4940 Dat besluit is al meer dan vijftien jaar publiek bekend en uitgedragen, en telkens bevestigd, bijvoorbeeld op de NAVO-toppen van Madrid, Vilnius en afgelopen juli nog in Washington. Veldkamp None 0.03
4941 Die horizon blijft wat Nederland betreft ook staan. Veldkamp None 0.01
4943 Het ging ook over de EU en het EU-toetredingsperspectief van Oekraïne. Veldkamp None 0.02
4945 Al sinds het begin van de Russische agressieoorlog wordt in Brussel meer door een geopolitieke lens naar de EU-uitbreiding gekeken. Veldkamp None 0.05
4946 Tegelijkertijd benadrukt ook de Commissie dat hervormingen en merites, het verdienen van die toetreding, leidend moeten zijn in het toetredingsproces. Veldkamp None 0.01
4947 De premier zei het al: de nadruk op hervormingen is essentieel voor dit kabinet en tevens van belang voor het draagvlak van de uitbreiding in onze samenleving. Veldkamp None 0.02
4948 Wat Oekraïne betreft wil ik benadrukken dat het land onder zeer moeilijke omstandigheden hervormingen blijft doorvoeren, en dat is bewonderenswaardig. Veldkamp None 0.03
4949 Het is voor ons van groot belang dat aan de Kopenhagencriteria wordt voldaan; no shortcuts wat dat betreft. Veldkamp None 0.01
4950 President Zelensky begrijpt ook, als je hem daarover spreekt, dat het gaat om goed bestuur, om transparantie, inclusief inderdaad corruptiebestrijding, en dat het gaat om de rechtsstatelijke verbeteringen. Veldkamp None 0.02
4951 Hij begrijpt dat de Oekraïners die zelf aan het front zitten, straks niet willen terugkeren naar de stad of het dorp waar ze vandaan komen en dat er dan weer een oligarch aan de macht is, die via het omkopen van de gemeenteraden en burgemeesters de dingen wel even regelt. Veldkamp None 0.13
4952 Dat is niet de vrijheid waarvoor die soldaten vechten. Veldkamp None 0.31
4953 Juist nu wordt niet getolereerd dat er nog langer grepen in de kas worden gedaan. Veldkamp None 0.01
4954 Voor de toekomst van Oekraïne is het ook van belang dat die economie, die samenleving, die rechtsstaat en dat bestuur zich hervormen. Veldkamp None 0.01
4955 Ik heb echt wel de indruk, als je met Oekraïners spreekt, dat het EU-toetredingsperspectief als transformerend wordt ervaren. Veldkamp None 0.02
4958 Dat doen we door bij te staan met technische assistentie, expertise en dergelijke. Veldkamp None 0.03
4959 De heer Wilders verwees naar de corruptie in Oekraïne. Veldkamp None 3.09
4960 Corruptiebestrijding blijft een belangrijke prioriteit in het beleid. Veldkamp None 1.37
4961 In 2023 is er veel voortgang geboekt op dit vlak, ook volgens Transparency International. Veldkamp None 0.01
4962 Na een significante verbetering in 2023 is die verbetering in 2024 ietsje in tempo afgenomen, maar ze wordt nog wel gemaakt. Veldkamp None 0.04
4963 Volgens de Corruption Perceptions Index van Transparency International zijn in 2024 35 van de mogelijke 100 punten ontvangen. Veldkamp None 0.01
4964 Daarmee staat Oekraïne op plek 105 van de beoordeelde 180 landen. Veldkamp None 0.84
4965 Nogmaals, het is van groot belang dat we daar keihard aan blijven trekken. Veldkamp None 0.01
4967 De premier heeft het al gehad over steun aan Oekraïne. Veldkamp None 0.03
4970 De heer Jetten vroeg: wat heeft Oekraïne acuut nodig en wat kan het extra doen? Veldkamp None 0.01
4971 De minister van Defensie zal verder ingaan op de militaire behoeften, maar de militaire behoeften die Oekraïne meldt, worden telkens doorgegeven aan het zogeheten NSATU, een hoofdkantoor van de NAVO in Wiesbaden. Veldkamp None 0.02
4972 Dat betreft op dit moment vooral artillerie, munitie en luchtafweer. Veldkamp None 0.01
4973 Hier geven we zo snel mogelijk gehoor aan, onder andere via het zogeheten Tsjechische munitie-initiatief. Veldkamp None 0.01
4974 Dan de energie-infrastructuur, die hard getroffen is. Veldkamp None 0.01
4975 Toen ik recentelijk in Kiev was, heb ik aan president Zelensky nog 20 miljoen extra energiesteun kunnen toezeggen om te voorkomen dat Oekraïners in de kou zitten. Veldkamp None 0.02
4976 Binnenkort komt van de Wereldbank en anderen een nieuw Rapid Damage and Needs Assessment uit. Veldkamp None 0.02
4977 Het vorige Needs Assessment wees erop dat er inmiddels 486 miljard dollar aan schade is aangericht, die de komende tien jaar zal moeten worden hersteld. Veldkamp None 70.86
4978 Binnenkort krijgen we een update van dat Rapid Damage and Needs Assessment. Veldkamp None 0.01
4979 Verwacht wordt dat de noden daarin verder zijn opgelopen door de grote schade die Rusland aanricht. Veldkamp None 0.01
4980 We betrekken juist zo'n Needs Assessment ook bij — daar hebt u 'm — de voorjaarsbesluitvorming. Veldkamp None 0.01
4984 Daar zijn we druk mee bezig in het kader van die onverminderde steun. Veldkamp None 0.05
4985 Diverse leden van uw Kamer maakten opmerkingen over de tegoeden van de Russische centrale bank. Veldkamp None 0.03
4986 Ik ben heel blij dat daar in de Kamer brede aandacht voor is en dat de motie van de heren Dassen en Boswijk vandaag echt brede steun heeft gekregen. Veldkamp None 0.48
4987 Het is duidelijk dat Rusland moet betalen voor de schade die het aanricht in Oekraïne. Veldkamp None 0.07
4988 Het kabinet kijkt heel serieus naar het verkennen van het gebruik van de bevroren tegoeden van de Russische centrale bank zelf. Veldkamp None 17.18
4989 Vooralsnog is daar internationaal geen overeenstemming over. Veldkamp None 0.02
4990 De internationaalrechtelijke basis daarvoor is moeizaam. Veldkamp None 0.07
4991 Ik heb de Commissie van advies inzake volkenrechtelijke vraagstukken afgelopen zomer gevraagd om een rapport hierover uit te brengen. Veldkamp None 0.02
4994 U ziet daar alle juridische complicaties die daarbij horen. Veldkamp None 2.72
4995 U zult spoedig een kabinetsappreciatie daarvan krijgen. Veldkamp None 0.01
4996 Daarnaast is het goed om op te merken dat een grote groep landen binnen de EU zich zorgen maakt over mogelijke risico's van confiscatie voor de internationale positie van de euro. Veldkamp None 0.15
4997 Daarbij gaat het om het vestigingsklimaat, maar denk ook even aan de macrofinanciële stabiliteitsrisico's. Veldkamp None 0.04
4998 Als de EU of de eurozone dit zou doen zonder bijvoorbeeld G7-partners, zou dat echt gevolgen hebben voor de nationale reserves van derde landen die in de EU geparkeerd zijn. Veldkamp None 0.11
4999 We moeten wat dit betreft naar zorgvuldige oplossingen toewerken. Veldkamp None 0.01
5001 Als u het zou navragen bij de collega's in andere landen, zou u weten dat Nederland hier actief mee bezig is, in de persoon van de minister van Financiën en ondergetekende. Veldkamp None 0.03
5002 Nogmaals, ik ben blij dat hier ook positieve aandacht voor is in uw Kamer. Veldkamp None 0.01
5003 Dan kom ik op een aantal opmerkingen over het vredesproces. Veldkamp None 0.01
5004 Daar betrek ik dan ook even de peace formula van president Zelensky bij. Veldkamp None 1.14
5005 Er is al een aantal malen gevraagd, ook aan de premier, hoe het nou zit met Europese partners die aan tafel zitten. Veldkamp None 0.03
5006 Wij brengen telkens op, bij de VS en ook weer bij de Münchner Sicherheitskonferenz, dat het van belang is dat Europese partners erbij worden betrokken. Veldkamp None 0.01
5007 Het gaat er niet alleen om dat je aan tafel zit, maar het gaat ook om wat je op die tafel zet. Veldkamp None 0.02
5008 Als je iets aan mogelijke bijdragen op die tafel legt, dan zul je beter worden gehoord. Veldkamp None 0.01
5009 Want onderhandelen zonder Oekraïne en Europa aan tafel speelt in mijn optiek vooral Poetin in de kaart. Veldkamp None 0.01
5010 Het risico is dat een niet rechtvaardige, aan Oekraïne opgelegde vrede niet duurzaam zal zijn, want dan zou je slechts de zaden voor nieuwe, ook Russische, agressie zaaien. Veldkamp None 0.01
5011 De heer Omtzigt vroeg naar een gezamenlijke Europese gezant. Veldkamp None 0.01
5013 Ik heb in de wandelgangen in München het een en ander daarover vernomen. Veldkamp None 0.01
5014 Het idee is heel goed, maar op dit moment is er nog geen sprake van een specifieke rol of functie of van een specifieke naam. Veldkamp None 0.03
5015 Men denkt veel meer aan het betrekken van functionarissen die de Europese instellingen vertegenwoordigen bij de groepjes landen die bij elkaar komen. Veldkamp None 0.03
5016 Denk hierbij aan mevrouw Von der Leyen van de Commissie, de heer Costa van de Europese Raad of de Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlands Beleid, mevrouw Kaja Kallas. Veldkamp None 4.12
5017 Uiteraard zal ook de secretaris-generaal van de NAVO erbij worden betrokken, de heer Mark Rutte. Veldkamp None 0.03
5019 Ik heb nog enkele overige punten die nog niet aan de orde zijn gekomen. Veldkamp None 0.01
5020 Mevrouw Teunissen vroeg specifiek naar sancties met betrekking tot gas. Veldkamp None 0.01
5021 De lijn van Nederland is dat we niet langer direct afhankelijk zijn van Russisch gas. Veldkamp None 0.33
5023 In Nederland komt nog wel een deel Russisch lng binnen. Veldkamp None 0.01
5024 Dat willen we ook uitfaseren, conform REPowerEU, een routekaart om energieonafhankelijk te worden van Rusland. Veldkamp None 0.02
5026 Er zijn lidstaten, met name in Centraal-Europa, die nog zeer afhankelijk zijn van Russisch gas. Veldkamp None 0.03
5027 De lijn is daarom dat we willen uitfaseren zonder onaanvaardbare gevolgen voor de leveringszekerheid. Veldkamp None 0.01
5028 Afgelopen zomer zijn in het veertiende sanctiepakket van de EU wel voor het eerst sancties ingesteld gerelateerd aan Russisch lng, die het Russische verdienvermogen in de gassector op lange termijn moeten ondermijnen. Veldkamp None 0.06
5029 Voor Nederland blijven telkens alle opties op tafel waar het sancties betreft. Veldkamp None 0.03
5030 We bevinden ons in de EU in de voorhoede van de besluitvorming hierover, ook door middel van de expertise die Nederland op dit terrein kan inbrengen. Veldkamp None 46.49
5031 Mevrouw Teunissen en mevrouw Bikker vroegen nog naar de oorlogsmisdaden begaan door het regime-Poetin. Veldkamp None 0.02
5032 Ja, de regering is van mening dat er geen straffeloosheid mag bestaan voor internationale misdrijven, waaronder oorlogsmisdrijven en het misdrijf agressie oftewel de Russische inval in Oekraïne. Veldkamp None 6.7
5033 Daarom zet de regering zich onverminderd in voor het oprichten van een speciaal tribunaal voor het misdrijf agressie tegen Oekraïne. Veldkamp None 0.01
5034 De volgende onderhandelingen daarover vinden plaats op 18 en 19 maart in Straatsburg. Veldkamp None 0.01
5035 We hopen in april of mei, in ieder geval dit voorjaar, de onderhandelingen hierover te kunnen afronden. Veldkamp None 0.03
5036 Daarnaast heeft, zoals bekend, het Internationaal Strafhof een arrestatiebevel tegen oorlogsmisdrijven uitgevaardigd in verband met oorlogsmisdrijven gepleegd in Oekraïne. Veldkamp None 0.02
5037 Nederland zet zich dus actief in tegen die straffeloosheid, niet alleen in theorie, maar ook in praktijk op de grond, bijvoorbeeld de eervorige keer dat ik in Kiev was, met 8 miljoen extra voor het VN-kantoor dat in Oekraïne bezig is met bewijsgaring over oorlogsmisdaden. Veldkamp None 99.84
5038 Het ministerie van Defensie draagt — dank voor de samenwerking — daaraan ook bij met een mobiel forensisch laboratorium, dat dicht aan het front kan worden neergezet zodat het bewijsmateriaal dat daar wordt verzameld, ook daar kan worden bekeken. Veldkamp None 0.02
5039 We zijn bezig met punt 7 van president Zelensky's vredesformule. Veldkamp None 0.01
5040 Dat betekent inderdaad dat aan gerechtigheid, aan accountability, aandacht wordt besteed op een volgende bijeenkomst van de zogeheten United for Justice-conferentie, die dit voorjaar zal plaatsvinden. Veldkamp None 0.03
5041 De minister van Justitie en Veiligheid zal daaraan deelnemen. Veldkamp None 0.01
5043 Voordat we verdergaan en ik het stokje overdraag aan de minister van Defensie, wil ik tot slot aandacht vragen voor al die Nederlanders die zich in deze onzekere tijden in den vreemde inzetten voor onze veiligheid. Veldkamp None 1.16
5044 Dat zijn diplomaten, maar nog veel meer militairen en ook burgermedewerkers van Defensie. Veldkamp None 0.02
5045 Of ze nu in Estland bijdragen met F35's en Air Policing, of bijvoorbeeld in Litouwen samen met de Duitsers aan de Enhanced Forward Presence, of in Roemenië, waar Nederlanders de F16-training voor Oekraïense piloten hebben opgezet: het is belangrijk werk. Veldkamp None 4.38
5046 Ik wil hier markeren dat de minister van Buitenlandse Zaken dit werk ook waardeert. Veldkamp None 0.01
5047 Ik ben heel erg blij om te weten dat velen, ook hier in deze Kamer, dit werk breed dragen en het waarderen dat er wordt bijgedragen aan onze veiligheid. Veldkamp None 0.11
5048 Zoals eerder al is gezegd, is er zonder veiligheid inderdaad geen bestaanszekerheid. Veldkamp None 0.02
5051 Dan geef ik graag het woord aan de minister van Defensie. voorzitter None 9.62
5052 Daarna gaan we naar de tweede termijn van de Kamer. voorzitter None 0.01
5053 Bij deze laatste mooie woorden van de minister van Buitenlandse Zaken voor onze militairen sluit ik me natuurlijk volledig aan. Brekelmans None 0.01
5054 Het belang van het werk dat zij doen, is volgens mij juist in deze tijd alleen nog maar duidelijker en zichtbaarder. Brekelmans None 0.01
5055 Die waardering proef ik ook uit de eerdere inbrengen van diverse Kamerleden. Brekelmans None 17.74
5058 Dat komt omdat na de Tweede Wereldoorlog vrijheid in West-Europa overwon. Brekelmans None 1.0
5059 Dat komt ook omdat na de Koude Oorlog vrijheid in heel Europa overwon. Brekelmans None 8.12
5060 We moeten er niet aan denken dat nu, na drie jaar grootschalige agressie in Oekraïne, de conclusie is dat agressie in Europa overwint. Brekelmans None 0.31
5061 Eerder in het debat kwam een vraag op die vaker wordt gesteld: zou Poetin dat eventueel ook in de Baltische staten kunnen doen? Brekelmans None 0.02
5062 Als je luistert naar wat Poetin en andere Russen uit zijn regime de afgelopen jaren hebben gezegd, dan hoor je dat zij steevast spreken over het herstellen van de Russische invloedssfeer. Brekelmans None 0.04
5064 We zien dat Rusland alleen maar bezig is om de oorlogsproductie verder op te voeren, en dat het alleen maar meer wapens produceert en meer militairen rekruteert. Brekelmans None 94.5
5065 Rusland is alleen maar bezig om de oorlogsmachine verder uit te bouwen. Brekelmans None 0.03
5066 Het is ook in het belang van Poetin en zijn regime om ervoor te zorgen dat de oorlogseconomie blijft draaien, en dat al die Russen die nu in de loopgraven zitten niet met PTSS en allerlei andere problemen weer terugkeren in de maatschappij. Brekelmans None 0.05
5067 Als Poetin de intentie, de capaciteiten en het belang heeft om deze agressie voort te zetten, dan vind ik dat het aan ons als kabinet en als land verplicht is om ons daartegen te verweren en om te doen wat nodig is om onszelf veilig te houden. Brekelmans None 0.01
5068 Het bondgenootschap waarin wij zitten, de NAVO, is het schild van onze veiligheid. Brekelmans None 43.32
5069 We moeten ervoor zorgen dat dit ten koste van alles in stand blijft en dat we in Europa niet weer teruggaan naar de tijd van ieder voor zich. Brekelmans None 0.01
5070 We weten namelijk dat we dan als relatief klein land daarin het onderspit zullen delven. Brekelmans None 0.01
5071 Ik wil ook even stilstaan bij het belang voor de Oekraïners. Brekelmans None 0.01
5072 Er zijn hier vandaag natuurlijk ook afvaardigingen van Oekraïners aanwezig bij dit debat. Brekelmans None 0.02
5073 Je moet er toch niet aan denken dat na wat er de afgelopen week is gebeurd en gezegd, het gevoel in Oekraïne is dat alles voor niks is geweest: die tienduizenden doden, die honderdduizenden gewonden en alle schade die is aangericht. Brekelmans None 0.07
5074 Je moet er niet aan denken dat het gevoel onder de Oekraïense bevolking nu is dat dat allemaal voor niks is geweest. Brekelmans None 0.02
5076 We moeten echt zorgen dat als er vrede komt in Oekraïne — dat hopen we allemaal — het een vrede is door kracht en dat daar robuuste veiligheidsgaranties onder liggen, zodat al die offers die zijn gebracht, niet voor niks zijn. Brekelmans None 0.02
5077 Ik vind zelf dat belang van Oekraïne van belang, maar dat staat ook een-op-een gelijk aan ons eigen belang. Brekelmans None 0.01
5078 Volgens mij is het het daarom waard om alle dingen te doen waarover we vandaag spreken, namelijk zorgen dat Oekraïne een veilige toekomst heeft en zorgen dat we als Europa ook de komende decennia nog in vrijheid kunnen leven. Brekelmans None 0.01
5079 Dan ga ik naar de verschillende vragen die zijn gesteld. Brekelmans None 0.01
5081 Er waren een aantal leden van uw Kamer, onder anderen de heer Jetten, die vroegen: hoe zit het op dit moment met de steun aan Oekraïne, kunnen we niet meer doen en kunnen we het niet sneller doen? Brekelmans None 0.02
5083 We hebben wat dat betreft de afgelopen maanden ook echt een versnelling ingezet. Brekelmans None 0.01
5086 Dat zit natuurlijk deels in de F-16's die we hebben geleverd en alles wat daarbij komt kijken, dus munitie, reserveonderdelen, training. Brekelmans None 0.02
5087 Het gaat dus om alles wat daarbij hoort, het totale pakket. Brekelmans None 4.44
5088 We hebben natuurlijk ook het actieplan drones opgezet. Brekelmans None 0.01
5090 Maar daarnaast leveren we eigenlijk van alles, zou je kunnen zeggen: houwitsers, tanks, munitie. Brekelmans None 0.1
5091 We hebben in totaal meer dan 1 miljard aan munitie geleverd. Brekelmans None 0.02
5092 Maar we leveren ook dingen als medische kits en uitrusting. Brekelmans None 0.01
5093 We leveren dus alles wat nodig is voor Oekraïne om dit gevecht te kunnen blijven voortzetten. Brekelmans None 0.23
5094 Op dit moment hebben we 4 miljard nog niet gerealiseerd, maar we hebben wel plannen om dat uit te geven. Brekelmans None 0.06
5095 Een heleboel dingen zijn namelijk al in werking gezet. Brekelmans None 0.01
5096 Het is eerder gezegd, maar als we verder vooruitkijken dan alleen dit jaar en daarbij de steun op het huidige niveau willen voortzetten, is het zaak om daar dan ook additionele middelen voor vrij te maken. Brekelmans None 0.02
5097 Daarmee kom ik ook op de vraag van de heer Bontenbal. Brekelmans None 0.01
5098 Uiteindelijk gaat het er bij de steun aan Oekraïne niet om of een besteding toevallig in het ene of in het andere jaar valt. Brekelmans None 0.24
5099 Als je jaar op jaar de kasstromen vergelijkt, dan zit daar fluctuatie in. Brekelmans None 0.05
5100 Maar het belangrijkste is dat we de continue stroom voortzetten die we hebben ingezet en waardoor we als Nederland zowel in absolute als relatieve zin in de top vijf in Europa staan qua steun. Brekelmans None 0.02
5101 We hebben de middelen vrijgemaakt voor dit jaar, voor 2025, om op dat niveau te blijven. Brekelmans None 0.01
5102 Dat komt omdat het vorige kabinet in april, meen ik, in de Voorjaarsnota, meerjarig steun heeft vrijgemaakt. Brekelmans None 0.02
5103 Maar als we dat ook vanaf 2026 en later op datzelfde niveau willen blijven houden, dan zijn er aanvullende middelen nodig. Brekelmans None 0.01
5104 Dan kom ik meteen op de vraag van volgens mij de heren Dassen en Jetten over het additionele steunpakket dat op dit moment wordt vormgegeven. Brekelmans None 0.01
5105 Er wordt nu inderdaad gekeken — dat ligt met name bij de ministers van Buitenlandse Zaken, bij de RBZ van aankomende maandag, terwijl het wordt gecoördineerd door de Hoge Vertegenwoordiger — of het op korte termijn mogelijk is om nog additionele middelen bij elkaar te brengen en te leveren. Brekelmans None 0.03
5106 Ik moet zeggen: wij zijn nog aan het aftasten waar het precies om gaat. Brekelmans None 0.12
5110 Wij kijken ook wat er nog mogelijk is om te versnellen en of we kunnen bijdragen aan dit soort initiatieven. Brekelmans None 0.01
5112 Ik noem een heel concreet voorbeeld waar we nu mee bezig zijn. Brekelmans None 0.01
5113 Toen de minister van Defensie Umerov laatst in Den Haag op bezoek was, zei hij: we hebben op de hele korte termijn echt nog veel meer drones nodig, omdat we eigenlijk een dronedefensielijn willen neerzetten aan het front. Brekelmans None 0.03
5114 Wij zijn nu dus ook heel specifiek aan het kijken of we invulling kunnen geven aan die wens, die Oekraïne dus op de hele korte termijn heeft. Brekelmans None 15.89
5115 Dan vroeg de heer Dassen ook nog of het mogelijk is om Oekraïense soldaten te trainen. Brekelmans None 0.02
5117 Wij dragen bij aan grootschalige trainingen via EUMAM in Duitsland — toevallig ga ik daar morgen zelf naartoe om daar te kijken — en via Interflex in het Verenigd Koninkrijk. Brekelmans None 0.02
5118 Daarnaast is er nog een hele lijst van trainingen waar we ook aan bijdragen of die we zelf hebben helpen opzetten, zoals het F-16-trainingscentrum in Roemenië, waar wij een belangrijke bijdrage aan leveren. Brekelmans None 0.02
5119 We trainen sinds kort ook de technici die nodig zijn om F-16's te onderhouden. Brekelmans None 0.01
5120 Waar we kunnen, nemen we daarin een hele prominente rol. Brekelmans None 0.01
5121 Ik heb hier nog een hele lijst van andere specifieke trainingen die we verzorgen. Brekelmans None 0.01
5122 Die zijn er met name op gericht om ervoor te zorgen dat Oekraïne de spullen en het materieel dat we hebben geleverd, effectief kan inzetten. Brekelmans None 1.19
5123 Dan had de heer Dassen nog een vraag over een Europese coalition of the willing. Brekelmans None 0.02
5124 Dat sluit volgens mij heel erg aan bij wat de premier al eerder heeft gezegd over onze algehele inzet om veiligheidsgaranties voor Oekraïne vorm te geven, dus laat ik dat niet herhalen. Brekelmans None 0.1
5126 De vraag die ik heb gesteld, ging eigenlijk over een discussie die we eerder in de Kamer hebben gevoerd, maar dan met het vorige kabinet. Dassen Volt 0.02
5127 Is er een mogelijkheid om Oekraïners in Oekraïne zelf te trainen, om te zorgen dat je mensen dichter bij het front hebt? Dassen Volt 0.01
5128 Een van de discussies die we ook in de Kamer hebben gevoerd, is of we Oekraïne kunnen steunen in bepaalde niet-gevechtstaken. Dassen Volt 0.02
5129 Die discussie is nooit afgemaakt, maar is toen wel gestart. Dassen Volt 0.02
5131 Ik ben benieuwd waar die discussie is gestrand en hoe het kabinet daarnaar kijkt. Dassen Volt 0.01
5134 Er waren een aantal landen, waaronder het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk, die zich daar eerder publiekelijk over hebben uitgelaten. Brekelmans None 0.02
5135 Zij zeiden dat ze daar wel over na wilden denken of daar initiatieven voor wilden ontwikkelen. Brekelmans None 0.02
5137 Dat komt ook doordat het niet een van de grote prioriteiten van Oekraïne is. Brekelmans None 0.02
5138 Als je aan hen vraagt of ze willen dat we gaan trainen in Oekraïne, zeggen ze natuurlijk ja, maar als de Oekraïners een oproep doen om hen te steunen, staat dit niet typisch in de top vijf van dingen die zij belangrijk vinden. Brekelmans None 6.75
5139 Je ziet nu eigenlijk dat de hele discussie over veiligheidsgaranties die sinds vorige week in een stroomversnelling is gekomen — hoe gaan we die vormgeven, wel of geen Europese aanwezigheid in Oekraïne? Brekelmans None 0.15
5141 We moeten de komende tijd gaan zien hoe zich dat verder ontwikkelt. Brekelmans None 0.01
5142 Ik denk dat de prioriteiten en de aandacht nu meer gericht zijn op het vormgeven van die robuuste veiligheidsgaranties. Brekelmans None 0.01
5143 Een onderdeel daarvan kan dan eventueel zijn dat er ook trainingen in Oekraïne plaatsvinden, maar dat zal dan bij elkaar gebracht moeten worden. Brekelmans None 0.06
5144 Ik denk dat ik dan de vragen over Oekraïne heb beantwoord. Brekelmans None 0.01
5145 De heer Eerdmans had ook nog een vraag over de robuuste veiligheidsgaranties, maar de premier heeft daarover eerder gezegd dat het nog te vroeg is om daar concreet iets over te zeggen. Brekelmans None 0.03
5146 Er moet nog verder worden uitgewerkt en doordacht wat in zo'n geval de rol wordt van Oekraïne, van Europese landen, van de Verenigde Staten en van eventuele derde landen die daaraan gaan deelnemen. Brekelmans None 0.01
5147 Het is te vroeg om daar concreet iets over te zeggen op dit moment. Brekelmans None 0.01
5149 Ik ben inmiddels bij het blokje NAVO en onze eigen krijgsmacht. Brekelmans None 0.02
5150 Mevrouw Yeşilgöz vroeg wat er de komende jaren nodig is om ons veilig te houden, ook binnen de NAVO. Brekelmans None 0.37
5151 Voor de NAVO is het uitgangspunt altijd: welke dreigingen komen er op ons af? Brekelmans None 12.17
5152 Vervolgens vertalen zij dat in de risico's die daarmee gepaard gaan en wat je ervoor moet doen om die veiligheidsrisico's omlaag te brengen. Brekelmans None 1.7
5154 De afgelopen maanden zijn we met de NAVO in gesprek gegaan over de vraag wat de totale capaciteiten zijn die de NAVO nodig heeft om ons bondgenootschap te verdedigen en wat de bijdrage is die Nederland daaraan moet leveren. Brekelmans None 0.02
5155 We zijn nu verder gevorderd met het gesprek daarover, met die dialoog. Brekelmans None 6.34
5156 We zijn dat nu aan het vertalen naar wat het financieel voor ons betekent als wij daar invulling aan zouden willen geven. Brekelmans None 0.12
5157 Ik heb de Kamer eerder toegezegd dat we daarover in de loop van het eerste kwartaal — dat is dus al op korte termijn — zullen communiceren richting de Kamer. Brekelmans None 0.02
5158 Dan kunnen we iets concreter aangeven welke ordegrootte nodig is als wij ons aandeel daarin willen leveren. Brekelmans None 0.01
5159 Maar er is natuurlijk een langer tijdpad om daaraan verder invulling te geven. Brekelmans None 1.6
5161 Ik neem aan dat dat in overleg gaat met andere collega's van de heer Brekelmans, om ook het totaalbeeld te hebben. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.4
5162 Ik wilde weten — dat kan ook in die brief of wellicht via een andere commissie — of andere landen worden aangemoedigd om op z'n minst 2% te halen, terwijl wij bezig zijn om de boel omhoog te trekken. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.05
5163 Dat zou op relatief korte termijn betekenen dat er tientallen miljarden extra naar de Europese defensie-industrie gaan. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.04
5164 Kan hij daar misschien nu al op ingaan, of kan hij anders bij een andere defensiebrief wat nader ingaan op onze leidende rol daarin als Nederland? Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
5166 Bij iedere NAVO-bijeenkomst die ik heb, roep ik en roepen collega's van mij anderen op om aan die 2% te voldoen. Brekelmans None 0.01
5167 Inmiddels is die sociale druk, zou je kunnen zeggen, zo hoog dat ik het soms niet eens zelf hoef te zeggen omdat ik dan de vierde of vijfde in de rij ben die dat punt maakt. Brekelmans None 0.4
5168 We kennen de voorbeelden van landen die daaronder zitten: de Belgen, de Spanjaarden, de Italianen en de Canadezen. Brekelmans None 0.01
5169 Ik merk dat zij ook echt zitten te kijken naar hun oorspronkelijke plan om in 2032 die 2% te halen. Brekelmans None 0.16
5170 Die zijn dat nu allemaal naar voren aan het halen, omdat ze dat ook echt voelen. Brekelmans None 24.18
5174 Het tweede is dat de individuele landen nu met de NAVO in gesprek zijn over de capaciteitsdoelstellingen. Brekelmans None 0.02
5175 Dat gaat er inderdaad om dat iedereen zijn fair share levert. Brekelmans None 0.01
5177 Die zal straks door de volledige NAVO worden bekrachtigd. Brekelmans None 0.03
5179 Dan kunnen wij dus ook zien of het aandeel dat wij leveren, in juiste verhouding staat tot wat andere landen inbrengen. Brekelmans None 0.01
5181 Ik kan binnen een paar weken meer zeggen over wat dat voor Nederland betekent. Brekelmans None 0.02
5182 Daarmee heb ik volgens mij een deel van de vragen van de heer Jetten beantwoord. Brekelmans None 1.98
5183 Hij had, niet heel verrassend, de oproep tot een Europees leger. Brekelmans None 0.01
5184 Ik ben het ermee eens dat we binnen Europa meer samen moeten doen. Brekelmans None 0.01
5186 Ik heb hier een hele lijst met tientallen projecten die op Europees niveau samen worden gedaan om Europese capaciteiten te ontwikkelen. Brekelmans None 0.01
5187 Desalniettemin moet er inderdaad nog veel meer samen gebeuren. Brekelmans None 0.01
5188 De oproep om meer samen te doen wordt al jaren gedaan, maar toch komt het onvoldoende van de grond. Brekelmans None 0.26
5189 Een reden daarvoor is dat als individuele landen, en met name de grote landen, iets willen aankopen of de industrie willen stimuleren, die toch te veel vanuit hun eigen belang kijken en dus niet in staat of bereid zijn om over die nationale schaduw heen te stappen. Brekelmans None 0.01
5190 Ik vind dat we dat wel veel meer zouden moeten doen. Brekelmans None 0.01
5191 Volgens mij zijn er twee dingen die we daar als Nederland heel actief en heel praktisch aan kunnen bijdragen. Brekelmans None 0.01
5192 Het eerste is dat we bij alle grotere en meer geavanceerde materieelaankopen die we doen, zelf het goede voorbeeld geven. Brekelmans None 0.01
5193 Dus als wij tanks kopen, dan kopen we gewoon de tanks die Duitsland ook heeft. Brekelmans None 46.58
5194 Een tank die goed genoeg is voor Duitsland, is goed genoeg voor Nederland en andersom. Brekelmans None 84.49
5196 Het tweede is dat we steeds proberen om de "bulkgoederen" — het klinkt wat oneerbiedig — zoals munitie, raketten en artillerie gezamenlijk met andere landen aan te kopen, zodat je voldoende massa hebt. Brekelmans None 40.77
5198 Het gaat erom dat je voldoende volume hebt voor de defensie-industrie om meer te investeren. Brekelmans None 0.01
5199 Als we op de korte termijn in die twee dingen het goede voorbeeld geven en daar veel meer aan doen, kan dat echt op korte termijn tot resultaat leiden. Brekelmans None 0.01
5200 Ik denk eerlijk gezegd dat een meer abstracte discussie over een Europees leger alleen maar afleidt van de voortgang die we op hele korte termijn met elkaar moeten bereiken. Brekelmans None 0.01
5205 De heer Omtzigt vroeg hoe Nederland ervoor gaat zorgen dat de defensie op orde is. Brekelmans None 0.02
5210 Dit betekent dat we niet alleen het gevecht nog steviger kunnen voeren, maar dat we het ook langer kunnen volhouden. Brekelmans None 0.06
5211 De achterstanden die we de afgelopen jaren hebben opgelopen, zitten eigenlijk vooral in het tweede deel. Brekelmans None 0.04
5212 We zijn wel in staat om het gevecht te voeren, maar niet om het lang vol te houden. Brekelmans None 0.27
5213 Nu we gelukkig de 2% halen, hebben we miljarden extra beschikbaar. Brekelmans None 0.02
5215 Het is ook iets te breed voor vandaag om daar nog verder op in te gaan. voorzitter None 0.01
5217 Onder anderen de heer Bontenbal had het over een heel groot deel van de materieelaankopen doen buiten Europa. Brekelmans None 0.02
5219 We vinden ook echt dat de Europese industrie fors moet opschalen en dat we meer in Europa moeten investeren, produceren en aankopen. Brekelmans None 0.01
5220 Het is wel zo dat wij er steeds voor pleiten om dat wel met de Amerikanen, de Britten en de Noren te blijven doen, omdat de systemen van onze hele luchtmacht, bijvoorbeeld, helemaal verweven zijn met die van de Amerikanen. Brekelmans None 1.53
5221 Als wij de Amerikanen buitensluiten, dan hebben wij een groot probleem met het opschalen van dat deel van de krijgsmacht en de industrie die daarvoor nodig is. Brekelmans None 0.02
5222 Het is aan de andere kant ook zo dat een heel groot deel van wat Europa produceert, wordt geëxporteerd. Brekelmans None 0.08
5223 Dat laat alleen maar zien dat die netwerken internationaal zijn. Brekelmans None 8.83
5224 Voor de nieuwe Europese Commissie, die nu bezig is om na de eerste 100 dagen een nieuwe strategie te formuleren, een white paper zoals dat heet, is opschalen van de industrie prioriteit nummer 1, 2 en 3. Brekelmans None 0.01
5225 Mevrouw Bikker stelde eigenlijk dezelfde vraag, maar iets meer over de Nederlandse industrie: wat doen we daaraan? Brekelmans None 0.02
5227 Van die 75 miljard gaat bijna 60 miljard naar de Verenigde Staten, Zuid-Korea of Israël. Bontenbal CDA 0.08
5228 Zou je het dan ook hier niet over de strategische autonomie van Europa moeten hebben? Bontenbal CDA 0.01
5230 Ik snap dat die samenwerking in stand moet blijven. Bontenbal CDA 0.01
5231 Maar zou toch niet een doel moeten zijn om in ieder geval een deel gewoon door Europa zelf te laten plaatsvinden? Bontenbal CDA 0.01
5232 Ik snap dat we exporteren, en dat moeten we ook blijven doen. Bontenbal CDA 0.01
5234 Daar zou misschien ook een target of iets van een doelstelling op moeten komen, toch? Bontenbal CDA 0.01
5238 Maar juist in deze tijd moeten we het op een slimme manier doen. Brekelmans None 0.01
5239 We hebben Amerikaanse producenten nodig om die opschaling voor elkaar te krijgen. Brekelmans None 0.01
5242 De nieuwe Amerikaanse president is nogal transactioneel van aard, dus als wij nu op dit moment het signaal zouden afgeven dat Europa zijn industrie voor derden sluit, dan weet ik niet of dat zou leiden tot meer bereidwilligheid van Amerikaanse kant om bij te dragen aan onze defensie in Europa. Brekelmans None 1.48
5243 Maar onder de streep moet, precies zoals de heer Bontenbal zegt, het effect wel zijn dat we veel meer in Europa zelf produceren en dat we wat dat betreft in staat zijn om veel meer te doen. Brekelmans None 27.66
5245 Ik kan de dagen niet meer uit elkaar houden, maar ik sprak afgelopen zaterdag met de hoogste baas van Rheinmetall. Brekelmans None 0.02
5246 Die vertelde hoe hij in korte tijd is opgeschaald, bijvoorbeeld wat betreft 155 millimeter van tienduizenden naar honderdduizenden per jaar. Brekelmans None 98.36
5247 Er is bijvoorbeeld een enorm grote fabriek in Spanje. Brekelmans None 0.01
5248 Er gebeurt dus heel veel, maar de conclusie is dat het niet snel genoeg gaat en dat we nog veel harder zullen moeten groeien. Brekelmans None 43.09
5249 Herkent de minister dan ook het signaal dat wij krijgen dat sommige bedrijven in de defensie-industrie het teleurstellend vinden dat Nederland weinig langetermijnbeleid en langetermijnperspectief lijkt te bieden en dat dat voor hen een reden is om op dit moment niet te investeren? Bontenbal CDA 0.02
5250 Dat soort signalen krijgen wij gewoon van concrete bedrijven. Bontenbal CDA 0.03
5251 Dat zal u ook vaker van mijn collega Boswijk te horen hebben gekregen. Bontenbal CDA 46.31
5254 Volgens mij laten we daar namelijk veel kansen liggen. Bontenbal CDA 0.01
5256 Een heleboel van de meer geavanceerde systemen zijn in de aard lange termijn. Brekelmans None 0.01
5257 Het meest extreme voorbeeld zijn natuurlijk de onderzeeboten. Brekelmans None 0.04
5258 Dat is een enorm grote aankoop die voor meerdere jaren geldt en waarvan de industrie in Nederland weet dat een miljard in Nederland terecht zal komen. Brekelmans None 0.07
5260 Maar juist de orders van de voorbeelden die ik net noemde, dus raketten, artillerie en munitie, kunnen we nog veel meer meerjarig neerzetten. Brekelmans None 2.52
5262 Ik heb met onze mensen die daarmee bezig zijn, natuurlijk besproken of we ook van dat soort dingen meer langjarig kunnen wegzetten, zodat de industrie meer zekerheid heeft. Brekelmans None 0.01
5263 Het ingewikkelde is dat zelfs als wij dat als Nederland doen, we nog steeds relatief klein zijn. Brekelmans None 2.02
5264 Als wij als Nederland bijvoorbeeld zouden zeggen dat voor vijf jaar voor munitie te doen, dan is de schaal nog steeds te klein om een nieuwe fabriek neer te zetten. Brekelmans None 0.06
5265 Wat ik en wat wij dus moeten doen, is met Duitsland, Frankrijk en België in gesprek gaan over hoe we er samen voor kunnen zorgen dat er een nieuwe munitiefabriek komt. Brekelmans None 46.9
5266 Maar dat wordt ingewikkeld, want dan wil Duitsland natuurlijk dat die munitiefabriek in Duitsland staat en wil Frankrijk dat die in Frankrijk staat. Brekelmans None 0.03
5267 Zoals ik net ook tegen de heer Jetten zei, is het eigenlijk heel slecht dat we als Europese landen niet over die nationale schaduw heen stappen en zeggen: die taart is zo groot; of je nou 4% of 4,5% krijgt, we profiteren er allemaal van. Brekelmans None 0.02
5268 Maar het is wel wat we moeten doen, waar de NAVO een belangrijke rol in kan spelen, waar de EU een rol in kan spelen en wat een grote prioriteit moet zijn wat mij betreft. Brekelmans None 0.01
5271 Aan de ene kant kijken we bij heel veel van de inkopen die we doen, wat er in Nederland kan plaatsvinden. Brekelmans None 0.06
5272 Met name de maritieme industrie is in Nederland natuurlijk heel sterk. Brekelmans None 0.03
5273 Ik noemde net het voorbeeld van de onderzeeboten, maar heel veel fregatten schaffen we nu aan in Nederland. Brekelmans None 0.02
5274 Het tweede is dat we ook met individuele bedrijven die traditioneel niet in de defensie-industrie zaten, aan het kijken zijn of ze een omslag kunnen maken waardoor ze toch voor de defensie-industrie of dual-usegoederen kunnen produceren. Brekelmans None 0.02
5275 Ik zeg daar wel bij dat we dat aankondigen op het moment dat dat duidelijk is en dat het bedrijf in kwestie ook zegt te willen dat daar openlijk over wordt gecommuniceerd. Brekelmans None 0.04
5276 Maar ik verwacht daar de komende tijd wel wat mooie voorbeelden van te kunnen melden. Brekelmans None 0.01
5277 Het derde is dat we daarnaast hebben gezegd dat we per jaar 150 miljoen, dus over een periode van zeven jaar meer dan een miljard investeren om de Nederlandse industrie aan te jagen. Brekelmans None 0.06
5278 Daarvoor hebben we vijf gebieden aangewezen waarbij we denken dat Nederland echt van toegevoegde waarde kan zijn. Brekelmans None 0.02
5282 NSC vroeg hoe we zorgen dat in brede zin de voorraden op orde komen. Brekelmans None 0.01
5283 Even kortheidshalve: in het najaar hebben we een eerste brief met de brede kabinetsaanpak over weerbaarheid gepresenteerd. Brekelmans None 0.01
5284 Dat beschreef vooral de reikwijdte van dit vraagstuk en in brede zin wat er allemaal moet gebeuren. Brekelmans None 0.02
5285 De komende maanden werken we verder uit wat zowel vanuit het kabinet als vanuit andere partners de acties zijn om die brede weerbaarheid tot stand te brengen. Brekelmans None 0.02
5286 Daarbij horen inderdaad ook de voorbeelden die de heer Omtzigt noemde, dus hoe je zorgt dat onze voedselvoorraden, watervoorziening, elektriciteitsvoorziening en dat soort zaken allemaal zijn veiliggesteld. Brekelmans None 0.01
5287 De heer Omtzigt vroeg ook nog wat we doen om onze cyberveiligheid op orde te brengen. Brekelmans None 0.01
5288 Uiteraard is dat voor Defensie een zeer belangrijk aandachtspunt, want er vinden ook dagelijks cyberaanvallen op onze systemen plaats. Brekelmans None 0.14
5289 Daar hebben wij uiteraard een strategie voor, die ik nu niet helemaal uiteen zal zetten. Brekelmans None 0.06
5292 Laat ik kortheidshalve zeggen dat dit onze volle aandacht heeft. Brekelmans None 0.01
5293 Het hoeft niet nu hoor, maar ik zou graag ook iets meer willen horen over de cyberveiligheid voor de rest. Omtzigt NSC 0.01
5294 Het is inderdaad belangrijk dat Defensie die goed op orde heeft, maar als je vanuit buiten onze sluizen en dergelijke, of vitale infrastructuur rond het openbaar vervoer kunt aanvallen of hacken … Je kunt zo tien dingen bedenken waarmee je Nederland redelijk goed plat kunt leggen. Omtzigt NSC 0.01
5297 Als het meer om de civiele kant gaat, ligt de coördinatie meer bij mijn collega van Justitie en Veiligheid. Brekelmans None 0.1
5298 Maar naarmate dit meer richting cyberwarfare gaat — bij cyberaanvallen komen natuurlijk ook onze diensten om de hoek kijken; ook het Defensie Cyber Security Centrum en het Defensie Cyber Commando houden zich daarmee bezig — is vooral een hele nauwe samenwerking tussen al die partijen noodzakelijk. Brekelmans None 0.04
5299 Want als Defensie kunnen wij niet alle digitale systemen in Nederland verbeteren; dat begint bij die bedrijven of organisaties zelf. Brekelmans None 18.74
5300 Die moeten ervoor zorgen dat de beveiliging op orde is. Brekelmans None 0.01
5301 Wij ondersteunen dit vanuit Justitie en Veiligheid als het gaat om de bredere coördinatie en het delen van informatie daarover. Brekelmans None 0.02
5302 Als het meer richting cyberwarfare gaat, komt Defensie daar natuurlijk ook bij kijken. Brekelmans None 0.01
5305 Dat is in de Baltische staten geweest; dat waren aanvallen rond cyber. Omtzigt NSC 0.08
5306 Die waren niet enkel op militaire doelen, maar juist op niet-militaire doelen. Omtzigt NSC 0.01
5307 Je kunt een samenleving redelijk goed platleggen als je een aantal vitale dingen hackt. Omtzigt NSC 0.04
5308 Denk aan de gezondheidszorg, of aan de infrastructuur: je kunt zo tien dingen aanwijzen waarmee je een land goed platlegt. Omtzigt NSC 0.01
5310 Op het moment dat men dat plat weet te leggen, heb je als samenleving binnen een dag een probleem; in Nederland betaalt bijna niemand meer met cash geld. Omtzigt NSC 99.98
5311 Is dat nu voldoende getackeld, of is het een kwestie van "die doet dit, die doet dit en die doet dit", en als er wat gebeurt, kijken we elkaar allemaal aan en zeggen we "hm, die voorbereiding was niet voldoende"? Omtzigt NSC 0.03
5312 Ik ben volgens mij een van de eersten die heeft gezegd dat wij als Nederland in een grijze zone tussen oorlog en vrede leven, precies vanwege dit punt. Brekelmans None 0.03
5313 We zien namelijk dagelijks dat onze kritieke infrastructuur wordt aangevallen, ook digitaal. Brekelmans None 0.01
5315 Zoals ik al zei: in de eerste plaats moeten we ervoor zorgen dat de bedrijven en de instellingen die daarover gaan, hun cyberveiligheid op orde hebben. Brekelmans None 0.04
5316 We moeten ervoor zorgen dat wij ze ondersteunen, want ze kunnen namelijk niet alles doen; zij kunnen de inlichtingen hierover niet verzamelen. Brekelmans None 4.96
5318 Als wij dat soort aanvallen zien en zien dat er zwakheden zijn, ondersteunen we ze daarin. Brekelmans None 0.01
5319 Dan wordt er ook heel concreet informatie uitgewisseld wat betreft hoe bedrijven zich daartegen kunnen beschermen. Brekelmans None 0.01
5321 Ik denk dat wij over het algemeen kunnen zeggen dat wij het goed op orde hebben. Brekelmans None 0.01
5322 Het is niet zo dat die duizenden aanvallen die nu dagelijks plaatsvinden, tot succes leiden. Brekelmans None 9.72
5323 Het is niet zo dat onze samenleving dagelijks wordt ontwricht. Brekelmans None 0.01
5325 Dus binnen die hele brede weerbaarheidsaanpak zijn we vier à vijf domeinen aan het identificeren waarop volgens ons echt de focus moet liggen. Brekelmans None 19.82
5326 Daarover zullen we binnenkort, als we die nader hebben uitgewerkt, ook uitgebreid communiceren richting de Kamer. Brekelmans None 0.02
5330 We beginnen aan de tweede termijn, als de heer Timmermans daar klaar voor is. voorzitter None 0.02
5331 Dan geef ik hem met alle soorten van plezier het woord, als eerste spreker in de tweede termijn van de Kamer. voorzitter None 0.01
5332 Ik neem aan dat interrupties onderling niet meer nodig zijn. voorzitter None 0.16
5335 Ik begin met het voorlezen van een motie die ik mede namens collega Yeşilgöz indien. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
5336 Deze motie is voorgesteld door de leden Timmermans en Yeşilgöz-Zegerius. voorzitter None 0.02
5340 Ik wil aan deze motie iets toevoegen, namelijk dat al het nieuws dat ik sinds vandaag krijg, over de opstelling van de Amerikanen en over wat Trump in Mar-a-Lago weer heeft gezegd, de urgentie van het steunen van Zelensky en Oekraïne alleen maar doet toenemen. Timmermans GroenLinks-PvdA 5.33
5341 Hoe sterker hij staat, hoe meer middelen hij heeft, hoe sterker hij ook tegenover de Russische agressie kan staan. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
5342 Ik ben uiterst bezorgd over de Amerikaanse president, die zegt: Zelensky is eigenlijk een slechte president; ik wil verkiezingen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.02
5343 Dat doet hij alleen maar omdat hij dat ingefluisterd krijgt door de Russen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.12
5344 Ik ben bezorgd over de minister van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten, die zegt: ach, misschien kunnen we wel leuke businessdeals doen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.03
5345 Dat is een Russische minister die tegen hem zegt: laten we de poet onderling verdelen. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.03
5346 In deze situatie moeten we denken aan onze veiligheid, aan de toekomst van Europa, en moeten we Zelensky deze confrontatie zo sterk mogelijk laten aangaan. Timmermans GroenLinks-PvdA 0.01
5355 Ik heb het debatje even gevolgd tussen mevrouw Yeşilgöz en de heer Schoof. Dijk SP 0.01
5366 Volgens mij is er breed besef in deze Kamer dat dit direct gaat over de veiligheid van Nederlanders. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
5367 Er is breed besef dat we met respect en beheersbaarheid moeten spreken over eventuele uitzending van onze jongens en meisjes en dat er vooral daadkracht in ons handelen nodig is om deze situatie aan te gaan. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.32
5369 Ik heb een duidelijke invulling gehoord van het mandaat door de minister-president. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
5370 Op geen enkele wijze heb ik het hem horen invullen als een "carte blanche". Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
5371 Ik heb juist gehoord dat we met ruimte gaan verkennen wat er nodig is om te zorgen voor vrede en veiligheid op ons continent, ook direct in het belang van de veiligheid van Nederlanders. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
5372 Dank aan de minister-president en de minister van Defensie voor het commitment om te kijken wat nodig is om voor die veiligheid te staan, daar ook echt voor te leveren en te streven naar een ambitieus doel tijdens de NAVO-top. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.08
5373 De heer Timmermans heeft onze motie al ingediend, dus dan rest mij alleen nog het kabinet veel daadkracht en succes te wensen de komende tijd in al die gesprekken, waar we hopelijk ook breed met elkaar de steun voor uitspreken. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
5378 Dank aan de collega's en aan de regering voor een inhoudelijk debat. Omtzigt NSC 0.01
5379 Dit is pas het begin van het begin van een best ingewikkeld en moeilijk traject. Omtzigt NSC 0.01
5382 Ik heb de minister-president goed gehoord: wij zullen van elke stap goed op de hoogte gehouden worden. Omtzigt NSC 0.01
5383 Dat zal niet betekenen dat we totale onderhandelingsmandaten zouden moeten geven, want als we dat in 27 EU-lidstaten en Oekraïne en overal en elders gaan doen, komt er niets van de grond. Omtzigt NSC 0.02
5384 Het is wel belangrijk om goed te voelen wat we moeten doen om dit continent ook de komende twintig jaar veilig te houden. Omtzigt NSC 0.01
5387 Er is wel één ding: we moeten ons echt beter voorbereiden. Omtzigt NSC 0.01
5388 We hebben de afgelopen vijftien jaar veel te gemakkelijk gedaan. Omtzigt NSC 0.01
5390 Dat lag aan meerdere partijen; het was niet één partij. Omtzigt NSC 0.02
5391 We zijn te gemakkelijk omgegaan met defensie, te gemakkelijk omgegaan met het opgeven van voorraden, te gemakkelijk omgegaan met cybersecurity. Omtzigt NSC 0.03
5393 Deze motie is voorgesteld door de leden Omtzigt, Yeşilgöz-Zegerius en Vermeer. voorzitter None 0.02
5402 Volgens mij hebben we een stevig debat gevoerd in een spannende tijd, waarin we voelen hoe de panelen schuiven en hoe het zoeken is voor Europa om in die nieuwe verhoudingen ook krachtig te zijn en te staan voor die diepste waarden. Bikker ChristenUnie 0.13
5404 Aan het eind van dit debat wil ik eigenlijk allereerst de leden van het kabinet bedanken, niet alleen voor de woorden hier, maar ook voor de inzet dag en nacht in de afgelopen dagen om op te staan voor ons land en voor ons continent. Bikker ChristenUnie 0.09
5406 Dank jullie wel, zeg ik via de voorzitter, voor die inzet daarvoor. Bikker ChristenUnie 0.01
5409 Als ik naar dit debat kijk, zie ik een coalitie die de analyse niet deelt, die de problemen wisselend bekijkt en die de oplossingen niet deelt. Bikker ChristenUnie 0.56
5410 Het vraagt erg veel om dan te kunnen sturen en met verantwoordelijkheid tot oplossingen te komen. Bikker ChristenUnie 0.01
5411 Vanuit de ChristenUnie wens ik het kabinet daar heel veel sterkte bij. Bikker ChristenUnie 1.49
5413 Ik heb gezien dat een Kamermeerderheid dit kabinet wel mandaat geeft om stevig aan de slag te gaan en er juist ook te zijn met een defensie die opbouwt. Bikker ChristenUnie 0.02
5415 Laten we wat dat betreft niet remmen, zeg ik via u tegen het kabinet, door de verdeeldheid in de coalitie, maar kies voor ons land. Bikker ChristenUnie 0.03
5421 U begon al buiten de rails, u kwam er weer een beetje in en u eindigde weer met stikstof. voorzitter None 0.02
5422 Ik heb het woord "stikstof" nog niet gehoord vandaag. voorzitter None 0.01
5423 Maar goed, er staan heren bij de interruptiemicrofoon. voorzitter None 0.01
5424 Voorzitter, u zegt het al: waar gaat deze motie in hemelsnaam over? Bontenbal CDA 0.06
5425 Wat staat er, wat wil u en is dit niet buiten de orde van het debat? Bontenbal CDA 0.01
5426 Ik neig ernaar om deze motie buiten de orde te verklaren. voorzitter None 43.77
5427 Dat is precies de vraag die ik heb: waar gaat deze motie over? Dassen Volt 9.61
5428 Als u mijn bijdrage in het debat gehoord heeft, dan zou u precies snappen waar deze motie voor bedoeld is. Vermeer BBB 0.01
5429 Als wij de weerbaarheid van Nederland willen versterken, dan zullen we dat op alle terreinen moeten doen. Vermeer BBB 0.01
5430 Wij moeten er dan ook voor zorgen dat de infrastructuur er is om bijvoorbeeld de positie in te vullen voor de NAVO als host country, dus om ervoor te zorgen dat tanks die binnenkomen in de havens, getransporteerd kunnen worden verder Europa in. Vermeer BBB 0.02
5431 Dat was de portee van mijn inbreng, namelijk dat wij veiligheid breder moeten bekijken dan alleen het versterken van defensie. Vermeer BBB 0.01
5434 Als u aan het debat wilt deelnemen, meneer Dijk, dan moet u bij de interruptiemicrofoon gaan staan, want nu begrijp ik er niks van. voorzitter None 0.01
5437 Daar teken ik meteen bij aan dat als de Kamer dat met mij oneens is, men dat bij meerderheid moet zijn en dat ik het dan intrek. voorzitter None 7.65
5439 Het is niet ter sprake gekomen, ik heb de bewindspersonen er niet over gehoord en ik heb ook geen van de deelnemers gehoord over stikstof. voorzitter None 0.09
5443 Maar als u dit niet wilt, dan ga ik er een andere weg voor zoeken. Vermeer BBB 0.01
5450 Ik hoop dat die wel binnen de orde van het debat valt. Vermeer BBB 0.01
5451 Anders weet ik niet wat ik hier vandaag gedaan heb. Vermeer BBB 0.01
5456 Collegialiteit is ook gewoon dat we ons bij het onderwerp van het debat houden. voorzitter None 0.01
5457 Daar hebben we ons laatst bij het debat inzake het quotum van de heer Bontenbal over uitgesproken. voorzitter None 0.01
5458 Kamerbreed vindt men — dat is ook een taak van de voorzitter — dat we ons qua moties bij het onderwerp houden. voorzitter None 0.01
5460 Voorzitter, naar mijn mening heb ik dat gedaan vanuit mijn debatbijdrage, met de allerbeste intenties voor Nederland. Vermeer BBB 0.01
5464 Deze motie is voorgesteld door de leden Vermeer en Wilders. voorzitter None 0.02
5468 Hoelang moet er sprake zijn van duurzame vrede voordat je mensen verplicht kan terugsturen volgens de BBB? Jetten D66 0.01
5469 Geldt dat verplicht terugsturen ook voor gebieden die eventueel door Oekraïne aan Rusland worden afgestaan? Jetten D66 0.01
5470 Wat mij betreft is er maar één vrede en dat is een duurzame vrede. Vermeer BBB 0.01
5471 Anders moeten we niet meewerken aan een akkoord hierover. Vermeer BBB 0.01
5473 Wat ons betreft is, als er gebieden nog … Wij weten niet wat de uiteindelijke situatie zal zijn. Vermeer BBB 0.01
5474 Maar uiteindelijk horen wat ons betreft Oekraïners terug te gaan naar Oekraïne. Vermeer BBB 0.02
5475 Welke streken dat zijn, zullen we te zijner tijd pas kunnen bekijken. Vermeer BBB 0.01
5479 Ik hoop dat we met z'n allen in dit hele debat en in alle keuzes die we nog moeten maken, de voeten warm houden en het hoofd koel. Vermeer BBB 0.01
5481 Dat is een terechte vraag, maar ik wil toch nog even terugkomen op de vraag van de heer Jetten. Omtzigt NSC 0.04
5482 Geldt dat volgens de indiener ook voor de gebieden waar op dit moment mensen vandaan komen die bij een vredesdeal niet meer onderdeel van Oekraïne zijn? Omtzigt NSC 0.06
5483 Ik kan hier totaal niet op vooruitlopen op dit moment, of überhaupt al. Vermeer BBB 0.01
5484 Als we op deze manier gaan praten, lijkt het alsof die gebieden al weggegeven zijn. Vermeer BBB 0.01
5487 De motie loopt natuurlijk wel vooruit op een situatie, namelijk dat er een duurzame vrede is. Omtzigt NSC 4.94
5488 Ik deel de wens van de heer Vermeer dat die er komt, dus daar is geen enkel misverstand over. Omtzigt NSC 0.01
5489 Maar het lijkt zeer, zeer onwaarschijnlijk in die duurzame vrede dat Rusland zich terugtrekt uit alle gebieden die het bezet heeft in Oekraïne. Omtzigt NSC 0.91
5490 Ik bedoel, als dat de Russische wens was, dan was dat al gebeurd. Omtzigt NSC 0.01
5491 De vraag blijft: is het de bedoeling van deze motie dat mensen gedwongen worden terug te gaan naar steden die op dat moment onder Russische controle vallen? Omtzigt NSC 0.02
5492 Dat is ook voor ons van belang om te weten wat we met deze motie doen. Omtzigt NSC 0.01
5493 In mijn overweging geef ik aan dat het grootste deel van hen na een vredesakkoord terug zou kunnen gaan, mede om hun land te herbouwen. Vermeer BBB 0.02
5494 Op al die speculaties over welke gebieden wel of niet op dat moment bij Oekraïne horen, kunnen wij nu niet ingaan. Vermeer BBB 0.11
5496 De volgende spreker van de zijde van de Kamer is de heer Jetten van de fractie van D66. voorzitter None 0.02
5498 Deze motie is voorgesteld door de leden Jetten, Dassen en Eerdmans. voorzitter None 0.01
5501 Deze motie is voorgesteld door de leden Jetten, Dassen en Timmermans. voorzitter None 0.01
5504 De heer Jetten ging heel snel, maar ik had een vraag over zijn eerste motie. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
5505 Daar heeft hij zich al eerder over uitgelaten, dus ik snap op zich wel dat hij een motie indient. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
5506 De afdronk van het debat is, denk ik, toch wel dat we eerst willen weten welk percentage nodig zal zijn. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
5507 Het zou zomaar kunnen dat dat fors hoger is dan die 3%. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
5511 Dat baseer ik op alles wat we horen in NAVO-verband, van de secretaris-generaal en alle experts daar. Jetten D66 0.01
5512 Ik hoor vanavond vanuit het kabinet iets te vaak dat er eerst nog een paar landen naar die 2% toe moeten. Jetten D66 0.05
5513 Dat moeten ze ook, maar we zullen ook met z'n allen meer dan 2% moeten doen. Jetten D66 0.01
5514 Waarom heb ik nou een maand geleden, misschien voor sommigen onverwachts, op de Rally for Europe de knuppel in het hoenderhoek gegooid? Jetten D66 0.01
5515 Ik wil voorkomen dat we in een veel te lange discussie met een hele hoop mitsen en maren komen. Jetten D66 0.01
5518 Ik vond het niet per se een knuppel, maar ik vond het niet zo erg onderbouwd. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
5520 Ik hoorde het kabinet juist zeggen: naast dat andere landen naar 2% moeten, zullen wij fors omhoog moeten. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.04
5522 De VVD zal er niet voor stemmen, omdat ik me afvraag of 3% überhaupt voldoende gaat zijn. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
5525 Dus ik zou zeggen: houd 'm even aan en kijk waar het kabinet mee komt. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
5526 Hoge ambities richting de NAVO-top zijn al uitgesproken. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.02
5527 Laten we samen kijken of we een hoger percentage in een wet kunnen gieten. Yeşilgöz-Zegerius VVD 0.01
5529 Eén is dat we dingen in de wet kunnen vastleggen als streefnorm of -doel, maar we zullen het ook moeten leveren met elkaar. Jetten D66 0.02
5530 Ik heb vanavond heel veel partijen tegen het kabinet horen zeggen: doe meer dan we nu al aan het doen zijn. Jetten D66 0.01
5531 Ik baseer me echt op de secretaris-generaal van de NAVO, die bij recente bijeenkomsten met parlementsleden heeft gezegd: die 3% is waar u minimaal naartoe zou moeten groeien. Jetten D66 0.03
5532 Ik hoor graag de reactie van het kabinet, want de NAVO-top in Den Haag moet ook een succes worden. Jetten D66 0.01
5534 Ik hoorde van het kabinet vanavond een aantal scherpe analyses, maar het mag niet blijven hangen in analyses. Jetten D66 0.02
5535 Want zoals de minister van Buitenlandse Zaken zei: dit is historisch, het spel gaat snel en dit is een hete oorlog. Jetten D66 0.03
5536 We moeten nu voorbij de mooie woorden en naar de concrete actie. Jetten D66 0.01
5541 Ik begon mijn betoog met een citaat van Johan Huizinga. Bontenbal CDA 0.01
5542 De dichter Martinus Nijhoff heeft hem later nog eens een brief geschreven. Bontenbal CDA 0.01
5543 Daarin schreef hij de mooie zin dat "pessimisme een luxe is geworden." Bontenbal CDA 0.01
5545 We hebben niet de luxe van pessimisme op dit moment. Bontenbal CDA 0.01
5546 In diezelfde brief schrijft hij ook: "Niet allerlei filosofie maar alleen de daad kan ons redden." Bontenbal CDA 0.02
5548 We moeten aan de slag als Europa, want Europa staat op een kruispunt. Bontenbal CDA 0.01
5549 In mijn bijdrage, maar ook in de interrupties, is het een aantal keren gegaan over het mandaat en het draagvlak dat dit kabinet heeft in de Kamer, het mandaat van de minister-president, waarmee hij naar Brussel gaat. Bontenbal CDA 0.01
5552 Tegelijkertijd begrijp ik ook heel goed dat dat niet in de beantwoording opgelost kan worden, dus dat moeten we de komende weken zien. Bontenbal CDA 0.02
5553 U heeft in ieder geval de volledige support van de CDA-fractie om het goede voor Europa, het goede voor Oekraïne en het goede voor Nederland te doen. Bontenbal CDA 0.16
5557 Ik wens alle bewindspersonen veel succes en sterkte de komende weken. Bontenbal CDA 0.01
5561 Bij die woorden van de heer Bontenbal sluit ik mij graag aan, met dank voor de beantwoording van de leden van het kabinet. Eerdmans JA21 34.93
5563 Het is eigenlijk een waarschuwing, maar ik denk dat de minister-president 'm ook wel zal omarmen. Eerdmans JA21 0.01
5564 Deze motie is voorgesteld door de leden Eerdmans en Stoffer. voorzitter None 0.01
5573 Deze motie is voorgesteld door de leden Dassen en Jetten. voorzitter None 0.01
5577 Ik dank de bewindspersonen, maar ik wil toch nogmaals benadrukken dat waar we hier mee te maken hebben zo ontzettend snel gaat. Dassen Volt 0.3
5578 Trump en Poetin spelen op een totaal ander schaakbord dan wij met elkaar denken. Dassen Volt 0.02
5579 Ik wil het kabinet nogmaals op het hart drukken dat er op dit moment geen enkele aanwijzing is dat Poetin ook maar geïnteresseerd is in wat voor vrede dan ook. Dassen Volt 0.01
5580 Dat moeten wij in ons achterhoofd houden om te zorgen dat we Oekraïne blijven steunen en zo snel mogelijk onze eigen defensie op orde krijgen. Dassen Volt 0.01
5583 De heer Baarle van DENK ziet af van zijn spreektijd. voorzitter None 0.01
5584 Dan gaan we luisteren naar mevrouw Teunissen van de Partij voor de Dieren. voorzitter None 0.01
5586 Wat ik bij het kabinet toch wel gemist heb, en waar ik ook in mijn betoog voor waarschuwde, is het volgende: het zijn geen normale vredesonderhandelingen die we nu zien. Teunissen PvdD 0.03
5587 Er is echt een validatie gaande van Poetin door Trump. Teunissen PvdD 23.91
5588 Ik vind dat ik weinig respons van het kabinet op die realiteit heb gekregen. Teunissen PvdD 0.01
5589 Ik wil absoluut niet zeggen dat Nederland niets doet om Oekraïne te steunen; dat hebben we van de minister van Defensie uitgebreid gehoord. Teunissen PvdD 0.07
5590 Maar ik mis wel het feit dat we echt op een kruispunt staan. Teunissen PvdD 0.01
5592 Dan verwacht je ook dat er acuut en concreet iets extra's wordt geboden om Oekraïne te helpen. Teunissen PvdD 0.01
5593 Ik heb vaak "duurzame vrede" gehoord, maar mijn vraag is: is er ook sprake van een duurzame, rechtvaardige vrede voor Oekraïne? Teunissen PvdD 0.02
5597 Het is me echt een doorn in het oog dat er nog steeds Europese landen zijn die afhankelijk zijn van energiebronnen afkomstig uit Rusland, waarmee we meebetalen aan de oorlogskas. Teunissen PvdD 99.51
5598 Er ligt een aangenomen motie om te stoppen met lng, maar ik zou echt een duurzame onafhankelijkheid van Russische energiebronnen willen voorstellen. Teunissen PvdD 0.11
5604 De laatste spreker van de zijde van de Kamer is de heer Dekker van Forum voor Democratie. voorzitter None 0.02
5605 De heer Dekker gaat een handgeschreven motie indienen. voorzitter None 0.01
5606 Ik heb straks vier leden van de Kamer nodig om te beoordelen of zijn handschrift duidelijk genoeg is. voorzitter None 10.78
5609 Ik heb de beraadslagingen toch met wat verbazing aangehoord. Dekker FVD 0.01
5610 Het leek net alsof wij op het punt stonden om de oorlog te winnen en allerlei eisen te stellen over allerlei zaken. Dekker FVD 0.02
5620 De vergadering wordt van 23.27 uur tot 23.37 uur geschorst. voorzitter None 0.01
5621 Voor de bel is de minister-president al klaar met het nadenken over de moties. voorzitter None 0.01
5624 Ik hoor wel welke moties hij gaat behandelen en welke zijn collega's gaan behandelen. voorzitter None 0.04
5625 Ik sta alleen vragen toe van de eerste indiener van een motie. voorzitter None 0.01
5627 Voorzitter, dank u. Het is even opletten, want ik doe een aantal moties — ik zal steeds het nummer er goed bij noemen — en daarna doen de twee andere ministers dat. Schoof None 0.01
5628 Dat betekent dat de volgorde af en toe wat wisselend is. Schoof None 0.01
5630 191 vraagt om de benodigde middelen op zo kort mogelijke termijn vrij te maken. Schoof None 0.01
5633 192 van de heer Dijk, die vraagt om vredesmissies niet zonder VN-mandaat te laten plaatsvinden. Schoof None 0.01
5636 193 van de heer Dijk van de SP, die vraagt om hoge defensiekosten niet ten koste te laten gaan van sociale zekerheid et cetera. Schoof None 0.01
5638 De afweging vindt in dit geval plaats bij de Voorjaarsnota. Schoof None 0.01
5640 195 verzoekt om uiterlijk 10 april met een plan van aanpak te komen voor de repatriëring van Oekraïense vluchtelingen. Schoof None 0.02
5643 Daarna zullen wij zo spoedig mogelijk komen met een plan van aanpak en dat ook aan de Kamer toesturen. Schoof None 0.01
5645 198 gaat over niet instemmen met eurobonds en krijgt oordeel Kamer. Schoof None 0.02
5646 Gelet op de positie van het kabinet had ik er overigens ook voor kunnen kiezen om te zeggen dat de motie overbodig is. Schoof None 0.03
5656 In het debat is namelijk gezegd dat er heel breed gekeken wordt en dat er vooraf niks uitgesloten wordt. Bontenbal CDA 0.06
5658 Ik heb volgens mij ook al diverse keren en in diverse overleggen gezegd dat het kabinetsstandpunt ten aanzien van eurobonds onveranderd is. Schoof None 0.03
5660 202 van de heer Dekker verzoekt om realisme te betrachten en geen schepen te verbranden. Schoof None 35.47
5661 Deze motie ontraad ik, onder verwijzing naar het debat. Schoof None 0.01
5665 Ik dank de Kamer voor een, zoals het door een aantal van u ook is genoemd, buitengewoon waardig debat in bijzondere tijden. Schoof None 0.01
5666 Gezien de historische context van waar we nu staan en het debat dat we voeren, is het goed dat we het debat op deze wijze met elkaar hebben gevoerd. Schoof None 0.01
5667 Het kabinet voelt de verantwoordelijkheid in alle vezels. Schoof None 0.01
5668 Het voelt ook de ruimte die uw Kamer het kabinet heeft gegeven. Schoof None 0.01
5669 We zullen elke stap bij besluitvorming in de ministerraad zorgvuldig zetten. Schoof None 0.01
5670 Daar zullen we de Kamer over informeren, zodat het debat daarover kan worden voortgezet. Schoof None 0.01
5673 Het woord is aan de minister van Buitenlandse Zaken. voorzitter None 0.02
5676 200 wordt ontraden onder verwijzing naar het debat. Veldkamp None 0.01
5678 201 gaat over inzetten op volledige onafhankelijkheid van gas, olie en andere energiebronnen uit Rusland. Veldkamp None 0.01
5680 Dan geef ik graag het woord aan de minister van Defensie. voorzitter None 9.62
5686 Deze motie past goed binnen de weerbaarheidsaanpak die het kabinet voorstaat. Brekelmans None 0.01
5688 196 van de heer Jetten: ontraden, onder verwijzing naar het debat. Brekelmans None 0.01
5691 Ik heb er wel een mening over, maar die laat ik even achterwege. Brekelmans None 0.05
5694 In NAVO-verband moeten we samen met de Amerikanen bekijken welke taken we overnemen. Brekelmans None 0.08
5695 In de motie staat dat we het als Europa eigenstandig moeten doen. Brekelmans None 0.02
5696 Dat lijkt me niet handig, want we gaan bijvoorbeeld niet massaal kernwapens ontwikkelen. Brekelmans None 0.01