Tweede Kamer 🇳🇱

_id	67aefddff54554f729434fa6
url	https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/plenaire_verslagen/detail/2024-2025/51
datetime	2025-02-06 00:00:00

 

Statements

idx	statement	speaker	association	score
1	Ik open de vergadering van donderdag 6 februari 2025.	voorzitter	None	0.03
3	Ik deel aan de Kamer mee dat er geen afmeldingen zijn.	voorzitter	None	0.12
4	Deze mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen.	voorzitter	None	0.03
5	Hamerstukken Aan de orde is de behandeling van: Deze wetsvoorstellen worden zonder beraadslaging en, na goedkeuring van de onderdelen, zonder stemming aangenomen.	voorzitter	None	0.03
7	Dan is thans aan de orde het tweeminutendebat Kennisveiligheid.	voorzitter	None	0.03
8	Een hartelijk woord van welkom aan de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap; fijn om u weer te zien.	voorzitter	None	0.03
10	De eerste spreker staat reeds te trappelen van ongeduld.	voorzitter	None	0.03
12	Hij heeft, zoals iedereen, twee minuten spreektijd.	voorzitter	None	0.05
16	De Chinese strategie om leidend te zijn in alle strategische technologieën op de wereld, kan niet zonder het halfgeleidercluster in Nederland.	Paternotte	D66	0.69
17	Hybride dreigingen, bijvoorbeeld vanuit Rusland, betekenen dat we nog waakzamer moeten zijn op cyberaanvallen op universiteiten en onderzoeksinstellingen.	Paternotte	D66	44.36
19	Daarom is het zo belangrijk dat de screeningswet er komt.	Paternotte	D66	0.04
20	Wat ons betreft kan die er ook niet snel genoeg komen, want het is een heel belangrijke wet.	Paternotte	D66	0.02
21	Maar het is ook een heel ingewikkelde wet voor instellingen; dat snappen we heel erg goed.	Paternotte	D66	0.03
24	Ik zou de minister willen vragen om hier tempo mee te maken.	Paternotte	D66	0.03
25	Hij zei over die uitvoeringstoets en die datum in september: ik loop te lang in Den Haag rond om niet te weten dat september heel vaak december of januari wordt.	Paternotte	D66	0.09
27	Ik zou hem ook willen vragen of hij met instellingen wil spreken, om er zo voor te zorgen dat die, op het moment dat er sprake is van cyberaanvallen, daar meer open over willen vertellen.	Paternotte	D66	0.05
28	Dan kunnen anderen gewaarschuwd worden, maar dan kunnen we in Nederland ook zien waar die aanvallen vandaan komen en waarom het zo belangrijk is dat je de verdediging op orde hebt.	Paternotte	D66	0.08
29	De minister zei ook, de Raadsconclusies van de Europese Commissie, dat wij in de EU een leidende rol spelen.	Paternotte	D66	0.08
30	Laten we die rol dan ook benutten, en laten we met die samenwerking heel Europa versterken.	Paternotte	D66	0.03
33	Deze motie is voorgesteld door de leden Paternotte en Martens-America.	voorzitter	None	0.04
37	Dan is het woord aan de heer Stultiens van de fractie GroenLinks-Partij van de Arbeid.	voorzitter	None	0.03
39	Ik heb namelijk een jaar geleden al een motie ingediend.	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.05
40	Ik dacht dus: ik dien er deze keer niet nog één in.	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.02
41	Maar ik maak wel graag gebruik van de gelegenheid om die nog eens onder de aandacht te brengen.	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.02
42	Die motie van vorig jaar vroeg namelijk inderdaad om samen op te trekken met andere landen en om een gelijk speelveld.	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.05
43	Ook vroeg die motie om goed te kijken naar de zorgen van universiteiten zelf.	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.06
44	Die motie is aangenomen, dus ik hoop dat de minister die ook blijft betrekken bij de uitvoering van de wet.	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.05
45	Dan wat betreft de wet die eraan komt: ik deel de urgentie van de heer Paternotte.	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.05
46	Daar wil ik nog aan toevoegen dat ik wat betreft het wetsvoorstel ook graag van de minister wil horen hoe hij precies voor het volgende gaat zorgen.	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.05
49	Maar hij heeft al aangegeven dat er geen geld komt.	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.15
51	Ik hoop dat hij deze vragen bij de wet kan betrekken: "Wat is de verwachting over hoeveel geld dit gaat kosten?	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.03
52	Hoe verwacht hij dat universiteiten en hogescholen dit geld zelf gaan vinden?"	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.06
56	Dan mevrouw Martens-America van de fractie van de VVD.	voorzitter	None	0.04
61	Academische vrijheid en vrijheid van meningsuiting: dat zijn begrippen die we lang als vanzelfsprekend hebben beschouwd, maar die dat vandaag de dag niet overal meer zijn.	Martens-America	VVD	0.07
62	Zo hebben wij gisteren kunnen zien dat de UvA opnieuw een instelling bleek te zijn waar schurende debatten moeten plaatsmaken voor geweld en intimidatie.	Martens-America	VVD	1.05
63	Mijn zorg is dat we inmiddels als land niet meer weten hoe we dit soort debatten met elkaar moeten voeren.	Martens-America	VVD	0.07
65	Ik verwacht dan ook meer van de minister dan de tweet die we hebben kunnen lezen.	Martens-America	VVD	0.03
66	Dat brengt me bij de toezeggingen wat betreft het debat dat we hier hebben gevoerd over kennisveiligheid, en bij mijn vragen, namelijk: "Wat is die escalatieladder dan precies?	Martens-America	VVD	0.03
71	De VVD vraagt hier dus om een toezegging dat er eind Q2 een escalatieladder met deze Kamer wordt gedeeld, zodat wij allemaal weten waar we aan toe zijn.	Martens-America	VVD	0.07
74	Ik dacht niet dat dit onderwerp ter sprake is gekomen in het commissiedebat, maar ik kan me vergissen.	voorzitter	None	0.03
75	Maar wellicht wil de minister er toch iets over zeggen.	voorzitter	None	0.02
78	Dan gaan we nu luisteren naar de minister, die meteen antwoorden kan geven, naar ik begrijp.	voorzitter	None	0.1
83	Ik kijk met tevredenheid terug op een goed en heel inhoudelijk debat.	Bruins	None	0.04
84	Ik wil graag uw leden, uw Kamer complimenteren met de inhoudelijkheid en met de kennis waarmee uw leden hebben gedebatteerd met mij.	Bruins	None	0.03
85	Het was echt een goed debat, goed voor de democratie, en het gaat over een belangrijk onderwerp dat onze aandacht blijft verdienen.	Bruins	None	0.03
86	Als het over veiligheid gaat, kan je eigenlijk nooit achteroverleunen en moet je alert blijven.	Bruins	None	0.04
87	Wat ik belangrijk vind om nogmaals te benoemen, is dat onze kennisinstellingen echt goede stappen hebben gezet.	Bruins	None	0.04
88	De heer Paternotte zei het ook al: we lopen echt voorop.	Bruins	None	0.06
92	We moeten scherp blijven op de risico's, steeds de actuele dreigingsinformatie betrekken en zorgen dat we nooit denken dat we er zijn.	Bruins	None	0.04
93	Het is inderdaad goed om tempo met de screeningswet te houden.	Bruins	None	0.04
94	Ik zet me er dan ook voor in om dat tempo erin te houden, maar ook om de verwachte belasting voor instellingen echt beperkt te houden.	Bruins	None	0.06
96	Ik wil de wet zo snel mogelijk openbaar in internetconsultatie, zoals ik ook in het debat heb gezegd.	Bruins	None	0.07
97	De heer Paternotte zei: zouden instellingen ook open kunnen delen wat er gebeurt en hoe het gaat?	Bruins	None	0.06
98	Ik zal dit op mijn lijst van mogelijke bespreekpunten zetten wanneer ik met universiteitsbestuurders spreek.	Bruins	None	0.03
99	Daar komt kennisveiligheid sowieso aan bod en ook wat dit gaat betekenen voor de uitvoering, waar de heer Stultiens ook op wees.	Bruins	None	0.05
100	Die zet ik op mijn lijst voor de agenda voor een komend overleg.	Bruins	None	0.04
101	Ik denk ook dat dat nodig is om als gidsland voorop te kunnen blijven lopen.	Bruins	None	0.03
102	Ik neem de woorden van mevrouw Martens over de escalatieladder ter harte.	Bruins	None	0.04
104	Ze vraagt nu "uiterlijk eind Q2", dus ze trekt weer een beetje aan het touw.	Bruins	None	0.03
106	Ik wil 'm opnemen in de brief in de zomer die ik hier al over had toegezegd.	Bruins	None	0.07
107	Ik kan wel proberen te trekken of dat inderdaad voor het reces kan komen.	Bruins	None	0.03
108	In de brief die ik al heb toegezegd, ga ik hier uitgebreid op in.	Bruins	None	0.03
109	Dan wil ik ook duidelijk maken hoe de mandaten lopen, zowel bij de instellingen als richting de overheid.	Bruins	None	0.12
110	Het is fijn dat de minister ziet dat ik aan het touw trek.	Martens-America	VVD	0.05
112	Het was het voorstel van de minister zelf om het in de zomer te doen.	Martens-America	VVD	0.05
113	We hebben gister gezien wat er gebeurt als niet duidelijk is wat die escalatieladder is, ook in relatie tot het dossier dat we vandaag bespreken.	Martens-America	VVD	0.14
114	Het lijkt mij logisch dat allang bekend is wat die escalatieladder is, dus lijkt het me vrij simpel om dat ook te delen met de Kamer en is eind Q2 niet meer dan redelijk.	Martens-America	VVD	0.05
115	Mijn vraag aan de minister is: kan hij met ons delen wat er is, zodat wij in ieder geval weten wat wij van deze minister kunnen vragen?	Martens-America	VVD	0.16
117	Ik ga mijn uiterste best doen om de brief die ik wil sturen en waar ik dit ook uitgebreid in wil opnemen inderdaad voor het reces bij u te krijgen.	Bruins	None	0.02
118	Dan zijn we mooi op tijd om ver voor behandeling van die wet hierover met elkaar van gedachten te wisselen.	Bruins	None	0.09
121	De motie van de heer Paternotte verzoekt de regering een aantal verstandige dingen, dus die wil ik oordeel Kamer geven.	Bruins	None	0.03
122	Ik onderschrijf het belang van Europese samenwerking op veiligheid.	Bruins	None	0.03
125	Er is eind dit jaar een conferentie over kennisveiligheid, georganiseerd door de Europese Commissie.	Bruins	None	0.07
126	Ik wil daar opnieuw aandacht vragen voor een gelijk speelveld, zodat we hetzelfde doen als de ons omringende landen, die de heer Paternotte ook noemt.	Bruins	None	0.13
128	Ik wil dit thema ook inbrengen bij de European Research Area.	Bruins	None	0.03
129	Ook in de Raad Concurrentievermogen, waar wij aanwezig zullen zijn, is dit een onderwerp dat we zullen agenderen.	Bruins	None	0.03
131	Ik geef deze motie dus graag oordeel Kamer, en dan gaan we hiermee verder door dit ook op Europees niveau aan te kaarten.	Bruins	None	0.12
134	Dank aan de minister voor zijn aanwezigheid hedenochtend.	voorzitter	None	0.03
138	De vergadering wordt van 10.25 uur tot 10.37 uur geschorst.	voorzitter	None	0.04
139	Instellingswet Adviescollege toetsing regeldruk Aan de orde is de behandeling van:	voorzitter	None	0.03
141	Aan de orde is het wetsvoorstel Regels omtrent de instelling van het Adviescollege toetsing regeldruk (Instellingswet Adviescollege toetsing regeldruk) (36450).	voorzitter	Instellingswet Adviescollege toetsing regeldruk	0.04
143	Een hartelijk woord van welkom aan de minister van Economische Zaken.	voorzitter	None	0.04
145	We hebben negen sprekers van de zijde van de Kamer.	voorzitter	None	0.04
146	De eerste is de heer Grinwis van de fractie van de ChristenUnie.	voorzitter	None	0.05
150	Als je een ondernemer vraagt naar een van de grootste irritaties richting de overheid, dan hoor je al snel "onnodige regeldruk".	Grinwis	ChristenUnie	0.03
151	Elke ondernemer weet dat de administratie erbij hoort, maar een ondernemer wil ondernemen.	Grinwis	ChristenUnie	0.19
152	Die is geen ondernemer geworden om maar eindeloos te boekhouden.	Grinwis	ChristenUnie	0.05
153	Toch hebben we als overheid één groot regelcircus opgetuigd.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
155	Een ambtenaar van de NVWA komt op de ene dag naar de Rotterdamse haven om een partij levensmiddelen in te klaren, waarna er een nieuwe aanvraag moet worden gedaan zodat dezelfde ambtenaar een dag later de partij kan komen uitklaren, terwijl dit prima achter elkaar kon gebeuren op die ene dag.	Grinwis	ChristenUnie	0.06
156	Als je als werkgever een zieke werknemer hebt, moet je elke zes weken documenten uploaden op de site van het UWV, inclusief handtekeningen en parafen.	Grinwis	ChristenUnie	98.08
158	Als werkgever moet je het uit dienst gaan van een werknemer op diezelfde dag melden, en geen dag eerder.	Grinwis	ChristenUnie	0.06
160	Een boer heeft de verplichting om vóór 1 oktober op zand- en lössgrond zijn aardappelen te oogsten, op straffe van een stikstofkorting in het volgende jaar, terwijl ze nog niet zijn volgroeid.	Grinwis	ChristenUnie	0.57
161	Die boer zou juist ruimte moeten hebben om zelf keuzes te maken die leiden tot een goede kwaliteit van grond- en oppervlaktewater.	Grinwis	ChristenUnie	0.06
162	Kortom, doelsturing in plaats van domme middelsturing.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
163	Dat zijn zomaar drie voorbeelden van onnodige regels waar ondernemers mee te maken hebben.	Grinwis	ChristenUnie	0.06
164	Zo zou ik het ook nog kunnen hebben over regels in de zorg en in het onderwijs, of over de regels waar vrijwilligers mee te maken hebben.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
165	Veel van de regeldruk komt uit Europa, maar we moeten ook kijken naar de rijksoverheid en naar toezichthouders, die soms hun boekje misschien wel te buiten gaan, met vergaande interpretaties.	Grinwis	ChristenUnie	0.27
166	Sinds enkele jaren hebben we gelukkig het Adviescollege toetsing regeldruk.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
167	Dat wil de minister met deze wet permanent instellen.	Grinwis	ChristenUnie	0.15
169	Over de noodzaak van het college, en dus van deze wet, kan ik echt kort zijn: die is er.	Grinwis	ChristenUnie	0.13
170	Dat is omdat ik me zorgen maak over de enorme regeldruk en om hoe de overheid hiermee omgaat.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
171	De adviezen van het ATR horen een vangnet te zijn, maar als we kijken naar de lijst van negatieve dicta van het adviescollege, lijkt de overheid inmiddels op een acrobaat die dit vangnet eerder als hangmat gebruikt.	Grinwis	ChristenUnie	0.16
173	Deze minister heeft het aanpakken van overbodige regeldruk topprioriteit gemaakt.	Grinwis	ChristenUnie	0.06
175	Tegelijkertijd moet de eerste ambtenaar of politicus die zegt voorstander te zijn van overbodige regeldruk nog geboren worden.	Grinwis	ChristenUnie	0.05
176	Bij dit debat over regeldruk zou ik van de minister graag enige reflectie willen horen over het fenomeen regeldruk.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
177	Hoe komt het nou dat de overheid toch met zo veel onnodige regels komt en dat, zo valt te lezen in de memorie van toelichting, "de destijds verwachte internalisering van de aandacht voor regeldruk onvoldoende heeft plaatsgevonden"?	Grinwis	ChristenUnie	0.52
178	Hoe wil hij borgen dat die internalisering alsnog gaat plaatvinden?	Grinwis	ChristenUnie	0.06
180	Wat de ChristenUniefractie betreft zit een deel van de oplossing hierin: laten we allereerst een politiek voeren van vertrouwen.	Grinwis	ChristenUnie	0.08
181	Nu voert wantrouwen nog steeds te vaak de boventoon.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
182	Dat is een politiek waarin de overheid en ondernemers en de overheid en maatschappelijke organisaties niet met de ruggen naar elkaar toe staan, maar met elkaar om tafel gaan.	Grinwis	ChristenUnie	0.18
183	Dat wekt wederzijds vertrouwen en zo kom je tot oplossingen, maar dat vraagt wel om lef.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
184	Durven toezichthouders om tafel te gaan met het bedrijfsleven en andere sectoren om samen te werken en om samen te kijken aan welke normen de sector moet voldoen en hoe de handhaving voor beide kanten werkbaar kan worden vormgegeven?	Grinwis	ChristenUnie	0.06
185	Hiervoor hoeft de onafhankelijkheid van de toezichthouder echt niet in het geding te komen.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
186	Ik hoor graag van de minister hoe hij dit wil aanjagen.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
187	Bij vertrouwen past ook vrijheid voor ondernemers, waarbij de overheid stuurt op doelen en niet op middelen.	Grinwis	ChristenUnie	0.22
190	Deelt de minister dit uitgangspunt en, zo ja, op welke manier wil hij ervoor zorgen dat de overheid steeds meer op doelen in plaats van op middelen stuurt?	Grinwis	ChristenUnie	0.06
191	Bij vertrouwen past ook dat de overheid terughoudend is met zeer ingrijpende wetsvoorstellen.	Grinwis	ChristenUnie	0.06
192	Afgelopen dinsdagavond is de Wet transparantie en tegengaan ondermijning door maatschappelijke organisaties in eerste termijn behandeld.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
193	Dit voorstel gaat volgens het maatschappelijk middenveld uit van wantrouwen.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
194	Er wordt voor gewaarschuwd dat het zorgt voor immense administratieve lasten en werkdruk.	Grinwis	ChristenUnie	0.29
195	Ik noem een ander voorbeeld: de wet die het tweestatusstelsel introduceert, een stelsel dat juist is afgeschaft vanwege de administratieve lasten en lange wachttijden.	Grinwis	ChristenUnie	0.05
196	Ik noem nog een derde voorbeeld: er komt een wet die toezicht op het informeel onderwijs introduceert.	Grinwis	ChristenUnie	0.06
197	De beoogd toezichthouder zegt: deze vorm van toezicht past niet bij ons.	Grinwis	ChristenUnie	0.05
198	Het ATR adviseert daar helder over, namelijk: niet indienen.	Grinwis	ChristenUnie	0.05
199	Hoe zorgt deze minister ervoor, samen met de ministeriële stuurgroep die zich ook met de regeldruk bezighoudt, dat dergelijke wetsvoorstellen niet of enkel met zeer stevige aanpassingen worden ingediend?	Grinwis	ChristenUnie	0.08
200	Hoe voorkomt deze minister dat gedegen en uitvoerbare wet- en regelgeving het onderspit delft ten gunste van politiek scoren?	Grinwis	ChristenUnie	0.08
203	Een politicus die voor onnodige regeldruk is, moet nog geboren worden.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
204	Ik vind het ook interessant dat hij zegt: kan het ministerie of het ATR in gesprek gaan met bedrijven om te kijken hoe we de regels zo goed mogelijk vorm kunnen geven?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.21
205	Die regels zijn er ook om zieke werknemers te beschermen en een positie te geven, zodat ze zo snel mogelijk weer beter worden.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
206	De heer Grinwis noemde daar zelf ook al een voorbeeld van.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
207	Vindt de heer Grinwis dan ook dat het ATR in contact zou moeten treden met werknemers of met vakbonden, om ook hun perspectief op regelgeving te horen en zo die regels zo goed en effectief mogelijk vorm te geven?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
208	Nou, als het gaat over arbeidsrechtelijke zaken, zaken die het arbeidsrecht raken, kan ik me voorstellen dat je je ook verhoudt tot een ondernemingsraad, bijvoorbeeld.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
209	Ik kan nu niet helemaal precies met een schaartje knippen: zo zou het moeten.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
210	In algemene zin denk ik dat het goed zou zijn dat met bedrijven om tafel wordt gegaan en wordt gezegd: "Oké, hoe moeten we de regels interpreteren, zodat er aan twee kanten duidelijkheid is?	Grinwis	ChristenUnie	0.04
211	Hierop wordt er gecontroleerd en gehandhaafd, en zo moet het worden geïmplementeerd."	Grinwis	ChristenUnie	0.17
213	Ik denk dat dat in eerste instantie de insteek van mijn bijdrage is, maar ik kan me voorstellen dat als dat aan de orde is of rechtstreeks werknemers raakt, je je dan ook verhoudt tot een ondernemingsraad.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
214	Tegelijkertijd wil ik van het ATR niet een soort topzwaar instituut maken met eindeloos veel werknemers om allemaal overleggen te gaan voeren.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
215	Een beetje terughoudendheid is hier dus ook wel op z'n plaats.	Grinwis	ChristenUnie	0.02
216	Dit is ook de worsteling die ik heb bij de behandeling van dit voorstel.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.02
217	Ergens ben ik het met de heer Grinwis eens dat het geen topzwaar instituut moet worden.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.07
218	Maar die regels worden natuurlijk wel genomen met een reden, of dat nou is voor de bescherming van werknemers, voor consumentenveiligheid, voor eerlijke concurrentie tussen ondernemers.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.27
219	Dus praten met bedrijven is heel nuttig, om die regeldruk zo laag mogelijk en de regels duidelijk te krijgen, maar het is toch ook van belang om ook die andere belangen waarvoor die regels worden gesteld, op de een of andere manier een plek te geven bij het verminderen van de regeldruk.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
221	Ja, met dien verstande dat ik er voorstander van ben om zo veel mogelijk te sturen op doelen en zo min mogelijk op middelen.	Grinwis	ChristenUnie	0.06
222	Ik wil dus de ruimte geven aan bedrijven, aan ondernemers, en daarmee ook aan werknemers, om te kijken hoe je een doel het beste kunt dienen.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
223	Want er is een soort regelparadox dat we gaan handhaven op de regels, terwijl die regels soms een onvolkomen middel zijn om een bepaald doel te bereiken.	Grinwis	ChristenUnie	0.11
224	Ik vind dat we altijd het achterliggende doel in de smiezen moeten houden.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
226	Ik heb zelf het voorbeeld van de landbouw genoemd, waar heel veel middelvoorschriften zijn.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
227	Als je dan vraagt "wat is nou het effect van een bepaald middelvoorschrift om het doel te bereiken?	Grinwis	ChristenUnie	0.05
228	", is het antwoord vaak dat dat marginaal is, omdat we andere keuzes uit de weg gaan.	Grinwis	ChristenUnie	0.08
229	Dus ik zou erbij willen zeggen: ik ben het eens met mijn collega Thijssen, maar vooral met het oog op het doel.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
237	Dat adviescollege hebben we natuurlijk al een aantal jaren.	Idsinga	NSC	0.06
238	Ik bedoel: het wordt nu weliswaar officieel ingesteld, maar dat bestaat natuurlijk al sinds ongeveer 2000, zeg ik uit mijn hoofd.	Idsinga	NSC	0.04
240	Dat adviescollege komt al vaak met adviezen, tientallen adviezen per jaar, en in ongeveer 50% van de gevallen wordt er niks met die adviezen gedaan.	Idsinga	NSC	1.38
243	Ik ben het met hem eens dat het heel belangrijk is dat we een instituut als het ATR hebben om ons te adviseren, maar als wij vervolgens als kabinet maar ook als Kamer die adviezen naast ons neerleggen, wat zegt dat dan?	Idsinga	NSC	0.07
246	Ik kom zo meteen op het onderzoek van de Erasmus Universiteit, waaruit blijkt dat slechts 18% van de ambtenaren het instrument Beleidskompas gebruikt.	Grinwis	ChristenUnie	75.3
247	Ik zei net al: blijkbaar zijn die adviezen van het ATR niet echt geïnternaliseerd in het hele wetgevingsproces, in het hele regelcircus.	Grinwis	ChristenUnie	0.06
250	Ik heb ook een aantal actuele politieke voorbeelden genoemd: het tweestatusstelsel, of het informeel onderwijs en de Wet transparantie maatschappelijke organisaties.	Grinwis	ChristenUnie	0.05
251	Dat zijn hele actuele voorbeelden, waarvan ik vind dat we het advies van het ATR daar nadrukkelijker bij zouden moeten wegen.	Grinwis	ChristenUnie	0.07
253	Wij kunnen ons er zelf in oefenen door, als wij als Kamer een wetgevingstraject beginnen met een schriftelijke inbreng, daar als fractie individueel heel veel aandacht voor te hebben.	Grinwis	ChristenUnie	0.05
254	Ik denk dat het instellen van dit instituut als structureel instrument ons helpt om scherp te blijven.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
255	Ik heb ook een aantal amendementen ingediend om het ATR eigenlijk nog meer eigen initiatief te geven om met advies te komen.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
257	Ik zeg dit ook tegen collega Idsinga, die lid is van de coalitie: dat betekent ook dat hij bij actuele voorliggende vraagstukken, ook al zijn ze supergevoelig, zoals het tweestatusstelsel, dit aspect moet durven mee te nemen.	Grinwis	ChristenUnie	0.05
258	Dan moet het niet alleen gaan over het politieke primaat van "jongens, we willen toch een strenger asielbeleid en daar zou een tweestatusstelsel misschien wel of niet bij kunnen helpen"; dan moet dit belang ook nadrukkelijk meegewogen worden.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
260	Dat zal de heer Idsinga bij zo'n voorbeeld ook gelijk zeggen.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
262	Kijk, er zijn ontzettend veel amendementen binnengekomen.	Van Meetelen	PVV	0.14
264	Maar de vraag is nu: bent u het ook eens met de PVV dat …	Van Meetelen	PVV	0.05
267	Is de heer Grinwis het met de PVV eens dat de verantwoordelijkheid uiteindelijk hier bij ons in de Kamer en bij de minister ligt?	Van Meetelen	PVV	0.05
268	Wij moeten gewoon beter gaan kijken wat we doen en waar we mee instemmen.	Van Meetelen	PVV	0.04
269	De minister moet gewoon de juiste afweging gaan maken.	Van Meetelen	PVV	0.03
270	Het moet niet het ATR zijn dat de afweging gaat maken.	Van Meetelen	PVV	0.03
273	Die verantwoordelijkheid ligt bij ons als wetgever, als medewetgever.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
275	Dat neemt niet weg dat er vaak interpretaties plaatsvinden door bijvoorbeeld toezichthoudende instanties nadat wij wetten hebben aangenomen.	Grinwis	ChristenUnie	0.09
276	Dat kan leiden tot interpretaties die wij misschien niet voorzien hebben.	Grinwis	ChristenUnie	0.02
277	Het ATR is dus niet iets om je achter te verschuilen.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
278	Het is een instituut dat ons helpt bij een belangenafweging.	Grinwis	ChristenUnie	0.1
279	Vandaag staan we stil bij het feit dat het heel belangrijk is om je wel drie keer achter je oren te krabben voordat je akkoord gaat met een wet die leidt tot meer regeldruk.	Grinwis	ChristenUnie	0.12
282	De heer Grinwis zegt dat het óns helpt om die inschattingen te maken.	Sneller	D66	0.12
284	Als je een wet zelf hebt behandeld, dan denk je: nou, dit kan wel.	Sneller	D66	0.03
285	Later spreek je dan een ondernemer, een organisatie, die zegt: in de ministeriële regeling, in het besluit, is het geconcretiseerd en daardoor loop ik nu vast.	Sneller	D66	0.05
286	Het valt mij op dat ik de adviezen van het ATR over die besluiten eigenlijk nooit zie.	Sneller	D66	0.22
287	Ik vraag me af hoe we inderdaad ook kunnen zorgen dat het ons helpt om dat te volgen, omdat we die adviezen over die ministeriële regelingen nu vaak niet zien, terwijl de lastendruk daar in concreto wel vandaan komt.	Sneller	D66	0.13
288	Volgens mij liggen er een aantal amendementen voor waarmee we dat in ieder geval wat inzichtelijker proberen te krijgen.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
290	Volgens deze wet heeft de Eerste Kamer de bevoegdheid om, nadat een wet hier in de Tweede Kamer is aangenomen met amendementen, opnieuw advies te vragen aan het ATR.	Grinwis	ChristenUnie	0.05
291	Zij kunnen aan het ATR vragen: geven jullie nog steeds hetzelfde advies over het wetsvoorstel waar jullie over geadviseerd hebben toen het van de ministerraad naar de Tweede Kamer ging of zijn er amendementen aangenomen die ongedacht tot extra regeldruk leiden?	Grinwis	ChristenUnie	0.21
292	Het ATR kan daar dan misschien wat anders van vinden dan toen het wetsvoorstel naar de Tweede Kamer ging.	Grinwis	ChristenUnie	0.18
294	Over ministeriële regelingen en AMvB's: ik heb die amendementen nu even niet allemaal hier bij me.	Grinwis	ChristenUnie	0.15
295	Ik kan dus niet zeggen waar dat aspect van de heer Sneller geregeld is.	Grinwis	ChristenUnie	0.28
297	Ik geleid de vraag ook graag even door naar de minister.	Grinwis	ChristenUnie	0.06
299	Ik ben het met de heer Sneller eens dat het niet alleen een soort punt in de tijd moet zijn waarop we hier toevallig een keer een wet behandelen en het advies van het ATR ter harte nemen.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
300	Nee, het moet ook echt bij ons geïnternaliseerd zijn.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
301	Ik vroeg of het bij ambtenaren, ministers en staatssecretarissen geïnternaliseerd is.	Grinwis	ChristenUnie	0.06
302	Maar het gaat ons ook aan; dan bedoel ik niet alleen op het moment dat we hier toevallig een wet staan te behandelen.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
306	Een groot deel van de wetgeving raakt aan toezicht en controle.	Grinwis	ChristenUnie	0.06
307	Afgelopen weekend waarschuwde de directeur van het Centraal Planbureau, Pieter Hasekamp, in Het Financieele Dagblad voor de toezichtsparadox.	Grinwis	ChristenUnie	0.08
308	Legitieme activiteiten worden steeds scherper bekeken en daarmee bemoeilijkt, terwijl buiten het zicht van de toezichthouders een schaduwsector kan groeien.	Grinwis	ChristenUnie	0.07
309	Zijn voorbeeld was: waar je de lamp op zet, daar ga je zoeken naar iets wat je verloren bent, maar je weet aan de voorkant eigenlijk al dat datgene niet te vinden is waar de lamp op gericht staat, want het ligt buiten die lichtstraal.	Grinwis	ChristenUnie	0.13
311	Welke publieke belangen vragen nu echt om overheidsingrijpen?	Grinwis	ChristenUnie	0.07
312	En hoe kunnen we regels zo vormgeven dat we deze toezichtsparadox ontlopen?	Grinwis	ChristenUnie	0.05
313	Die vragen geleid ik ook graag door naar de minister.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
314	Misschien kan de minister hier nu niet op terugkomen, maar is hij dan bereid om er in een brief op terug te komen?	Grinwis	ChristenUnie	0.04
315	Het is namelijk wel een opinie van de directeur van het Centraal Planbureau die nadere doordenking vraagt en vereist.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
318	Bij het voorkomen van onnodige regeldruk hoort gedegen wetgeving.	Grinwis	ChristenUnie	0.05
319	De minister verwijst in zijn antwoorden diverse keren naar het Beleidskompas, een waardevol instrument voor ambtenaren om de kwaliteit van beleid en regelgeving te verbeteren.	Grinwis	ChristenUnie	0.08
320	Maar uit onderzoek van de Erasmus Universiteit — ik noemde het al — blijkt dat slechts 18% van de ambtenaren dat instrument gebruikt.	Grinwis	ChristenUnie	87.18
321	Waar het kompas een integrale afweging van meerdere beleidsopties beoogt, blijkt uit onderzoek dat vaak maar één beleidsoptie wordt onderzocht.	Grinwis	ChristenUnie	0.24
322	Hoe reflecteert de minister op de uitkomsten van dit onderzoek?	Grinwis	ChristenUnie	0.07
324	En hoe wil hij nog beter borgen dat ambtenaren de tijd en ruimte hebben om voldoende aandacht te geven aan uitvoerbare wetgeving?	Grinwis	ChristenUnie	0.06
327	De ChristenUniefractie kan zich vinden in de wet zoals die hier voorligt.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
328	Ik heb een aantal amendement ingediend om de wet wat te verbeteren.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
329	Twee zien op de onnodige regeldruk vanuit Europese wet- en regelgeving.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
330	Eentje geeft het ATR de bevoegdheid om ontwerpen vanuit de Europese Commissie ook op werkbaarheid te beoordelen.	Grinwis	ChristenUnie	0.06
331	Nu lijkt de minister dat in de memorie en in de nota naar aanleiding van het verslag uit te sluiten, terwijl het juist goed is als de ATR kijkt wat er al over te zeggen is.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
332	Het gaat uiteindelijk immers ook om een werkbare regelgeving.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
333	Het andere amendement geeft het ATR de bevoegdheid om te beoordelen of de minister zich in het BNC-fiche voldoende rekenschap geeft van de gevolgen voor uitvoering, handhaving en toezicht.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
334	Als de minister dat onvoldoende doet, kan dat immers een signaal zijn dat het college hiermee aan de slag moet.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
335	Ten slotte heb ik een amendement ingediend dat regelt dat het ATR ook kan adviseren over beleidsregels vanuit toezichthouders na signalen vanuit de samenleving.	Grinwis	ChristenUnie	0.06
336	Ik ben benieuwd naar het oordeel van de minister over de ingediende amendementen.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
339	Als Kamer stemmen we geregeld voor wetsvoorstellen die we zelf flink hebben gewijzigd via amendementen.	Grinwis	ChristenUnie	0.07
340	Zou het niet goed zijn als het ATR ook op eigen initiatief, dus uit eigen beweging, advies mag uitbrengen richting de Eerste Kamer over de regeldrukeffecten van een gewijzigd voorstel?	Grinwis	ChristenUnie	0.05
341	Of moeten we het houden bij hoe het nu is geregeld, waarbij alleen de Eerste Kamer kan vragen om dat advies?	Grinwis	ChristenUnie	0.06
344	Of brengen we het ATR daarmee te veel in politiek vaarwater?	Grinwis	ChristenUnie	0.04
345	Het is goed dat er vanuit de samenleving signalen kunnen komen over regeldruk.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
346	Een gestandaardiseerde werkwijze, een format, kan helpen, zodat het ATR deze zo efficiënt mogelijk kan verwerken.	Grinwis	ChristenUnie	0.15
347	Is de minister bereid om het ATR te vragen om samen met brancheorganisaties een dergelijke werkwijze te ontwikkelen?	Grinwis	ChristenUnie	0.06
349	Ook zien we dat in de memorie van toelichting soms onduidelijk is in hoeverre de regering opvolging heeft gegeven aan alle adviespunten van het ATR.	Grinwis	ChristenUnie	0.09
350	Wat daarbij helpt, is als voortaan in elke memorie per adviespunt van het ATR helder wordt aangegeven hoe het punt wordt opgevolgd of waarom ervan wordt afgeweken.	Grinwis	ChristenUnie	0.1
353	Ik zou willen afsluiten met een citaat van Abraham Kuyper: "Regeren is iets anders dan administreren."	Grinwis	ChristenUnie	0.03
354	Laat dat een les zijn voor ons allen: voor het kabinet, maar ook voor het parlement.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
355	Laten we proberen onze drang te beteugelen om alles te willen bijhouden en controleren; dat zeg ik dus ook nadrukkelijk tegen mijzelf.	Grinwis	ChristenUnie	0.05
356	Voor de samenleving werkt dat meer dan eens verstikkend.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
357	Laten we juist vanuit vertrouwen het goede zoeken en ons zo inzetten voor de bloei van onze samenleving.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
361	De volgende spreker is de heer Kisteman van de fractie van de VVD, die vijftien minuten spreektijd heeft aangevraagd.	voorzitter	None	0.05
366	Terwijl ik met mijn handen in het deeg wilde staan, zat ik achter de computer rapportageverplichtingen in te vullen.	Kisteman	VVD	0.18
367	Alle aandacht voor een nieuw product ging niet door, omdat ik ellenlange lijsten van het CBS moest aanleveren.	Kisteman	VVD	0.13
368	Tijd hebben voor de klant lukte niet, omdat ik met een ambtenaar stond te testen of de verlichting in mijn winkel functioneel of voor de sier was om zo vast te kunnen stellen of deze vijf lampen direct vervangen moesten worden of pas als ze kapotgingen.	Kisteman	VVD	0.11
369	In plaats van aandacht te kunnen besteden aan een zieke werknemer, zat ik eindeloze documenten in te vullen over de re-integratie van deze werknemer.	Kisteman	VVD	0.25
371	Toen ik mijn bakkerij startte, wist ik niet dat ik zoveel tijd kwijt zou zijn aan regeldruk.	Kisteman	VVD	0.52
372	Ik durf gerust te stellen dat toen mijn team uitgroeide naar twintig werknemers, we in totaal een dag per week kwijt waren aan alle verplichtingen die we hadden.	Kisteman	VVD	0.17
373	Het waren geen verplichtingen omdat het zo goed ging met mijn bedrijf of omdat we steeds groter werden.	Kisteman	VVD	0.26
374	Nee, het grootste gros is ontstaan uit wantrouwen tegen ondernemers die gewoon willen ondernemen, goed willen zijn voor hun werknemers of nieuwe producten willen verzinnen.	Kisteman	VVD	0.18
376	De VVD vindt dat wij onze ondernemers kunnen vertrouwen.	Kisteman	VVD	0.25
377	De ondernemers hebben het over het algemeen goed voor met hun werknemers, de lokale economie en hun onderneming.	Kisteman	VVD	0.12
378	We hoeven hen niet lastig te vallen met onnodige regels die hun doel volledig voorbijschieten.	Kisteman	VVD	0.03
380	De VVD is dan ook zeer positief over het feit dat het Adviescollege toetsing regeldruk een permanente status gaat krijgen en vanaf de totstandkoming van wetgeving betrokken gaat worden bij het proces.	Kisteman	VVD	0.05
381	Er zijn ontzettend veel wetten en regels gemaakt waarbij amper is nagedacht over de uitvoerbaarheid.	Kisteman	VVD	20.49
382	Het is dan ook goed om te zien dat de minister het verminderen van regeldruk hoog op de agenda heeft staan.	Kisteman	VVD	0.05
383	Na jaren over regeldruk te hebben gesproken, gaat er nu echt wat gebeuren om tot minder regeldruk te komen.	Kisteman	VVD	0.27
384	Met het Actieprogramma Minder Druk Met Regels, de Ondernemersgezant en nu de permanente instelling van het adviescollege lijkt het erop dat het echt goed is doorgedrongen.	Kisteman	VVD	0.11
385	Ik wil de minister mijn complimenten geven voor hoeveel aandacht dit onderwerp bij hem heeft.	Kisteman	VVD	0.03
386	De wil is er om het voor onze ondernemers weer leuk te maken.	Kisteman	VVD	0.02
387	We zeggen dat we hen weer zien staan, maar nu moeten er ook echt stappen gezet gaan worden.	Kisteman	VVD	0.09
388	Het is altijd interessant om de heer Kisteman hierover te horen, gezien zijn eigen ervaringen als ondernemer.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.12
389	Bij de voorbeelden die hij noemt, kan ik me ook wel voorstellen dat je denkt: hoezo is dit nou allemaal nodig?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
390	Maar ik wil toch even checken wat we hier nou aan het doen zijn.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
391	Zijn we aan het kijken hoe we zo veel mogelijk regels kunnen schrappen of zijn we aan het kijken welke regels onnodig zijn en proberen we die te schrappen?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
392	Het lijkt me bijvoorbeeld toch wel dat de VVD voor een verbod op giftige pfas-lozingen is en blijft.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.19
393	Laten we ons hier focussen op hoe we onnodige regels geschrapt kunnen krijgen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
395	De VVD zegt niet dat we alle regels moeten schrappen.	Kisteman	VVD	0.16
396	De VVD vindt dat regels werkbaar en uitvoerbaar moeten zijn voor ondernemers.	Kisteman	VVD	0.15
397	We zeggen niet: schrap alle regels maar en succes, ondernemers.	Kisteman	VVD	0.04
398	De verhalen uit de eigen praktijk zijn altijd mooi.	Inge van Dijk	CDA	0.03
399	De heer Kisteman spreekt natuurlijk veel ondernemers, alleen al omdat hij heel veel ondernemers kent vanuit zijn netwerk.	Inge van Dijk	CDA	0.11
400	Iedere keer vraag ik me af: hoe gaan we ondernemers nou meer stimuleren om ook zelf signalen af te geven aan ons of aan het ministerie?	Inge van Dijk	CDA	0.05
401	Zo krijgen we die voorbeelden uit de praktijk veel sneller boven tafel.	Inge van Dijk	CDA	0.04
402	Ze klagen veel, en terecht, en toch vind ik het altijd ingewikkeld om echt concrete voorbeelden bij ze los te krijgen.	Inge van Dijk	CDA	0.03
403	Misschien heeft mijn collega daar wel goede ideeën over.	Inge van Dijk	CDA	0.03
404	Een van de mogelijkheden is de mkb-toets als wetgeving tot stand komt.	Kisteman	VVD	0.13
406	Bij die mkb-toets kunnen ondernemers vooraf al betrokken worden bij de totstandkoming van nieuwe regels.	Kisteman	VVD	0.05
408	Ik denk dat het ook een taak is van ons als Kamerleden om met ondernemers in gesprek te gaan.	Kisteman	VVD	0.03
409	En zoals mevrouw Van Dijk weet, gaan we dat binnenkort ook samen doen.	Kisteman	VVD	0.08
410	Ik denk dat daarin een hele goede rol weggelegd is voor ons.	Kisteman	VVD	0.02
414	Complimenten aan de heer Kisteman voor zijn bijdrage.	Idsinga	NSC	0.04
415	Ik ben het met hem eens: die regeldruk moet minder.	Idsinga	NSC	0.15
416	Maar ik stel hem toch dezelfde vraag, ook om onszelf even een spiegel voor te houden.	Idsinga	NSC	0.02
418	Dat geeft tientallen adviezen per jaar en toch leggen wij in 50% van de gevallen die adviezen naast ons neer.	Idsinga	NSC	0.09
419	De regering legt het naast zich neer door er onvoldoende aandacht aan te besteden in wetgevingstrajecten en wij als parlement leggen het in 50% van de gevallen naast ons neer.	Idsinga	NSC	0.3
420	Vindt de heer Kisteman het acceptabel dat we dat in de helft van de gevallen doen?	Idsinga	NSC	0.05
421	Zo nee, wat gaan we dan vanaf vandaag of morgen anders doen?	Idsinga	NSC	0.05
422	Deels heeft dat te maken met totstandkoming van nieuwe wetgeving.	Kisteman	VVD	0.08
423	We zijn nu bezig met hoe we dat beter kunnen regelen, bijvoorbeeld door de mkb-toets beter toe te passen.	Kisteman	VVD	0.08
424	Daarnaast moeten ministeries als er een dictum 3 of 4 komt, proberen dat naar dictum 1 of 2 te krijgen.	Kisteman	VVD	0.15
425	En als ze dat niet doen, moeten ze uitleggen waarom dat niet gebeurt.	Kisteman	VVD	0.04
427	Het ATR krijgt de mogelijkheid om daar meer op toe te zien en daar iets van te vinden.	Kisteman	VVD	0.04
428	Ik denk dus dat met deze instelling er best wel wat gaat veranderen aan de totstandkoming van nieuwe wetten en regels.	Kisteman	VVD	0.03
430	Alleen, ik vind het nog een beetje formeel klinken.	Idsinga	NSC	0.03
431	MKB-Nederland stelt dat er een cultuurverandering nodig is in Den Haag.	Idsinga	NSC	0.1
432	Je kunt allerlei instituten instellen en je kunt adviescommissies benoemen — dat doen we ook, en dat is ook goed; ik ben het er helemaal mee eens dat we dat moeten doen — maar hoe ziet de heer Kisteman die echte cultuurverandering?	Idsinga	NSC	0.11
433	Die betekent dat wij ons vanaf morgen in ons dagelijkse werk anders moeten gedragen ten aanzien van het terugbrengen van de regeldruk.	Idsinga	NSC	0.04
435	De cultuurverandering die wij met z'n allen kunnen doorvoeren, is dat wij onze ondernemers weer gaan vertrouwen, dat wij hen niet moeten wantrouwen, wat we doen als we steeds weer nieuwe regels en wetten toepassen en hun de ruimte niet geven.	Kisteman	VVD	0.05
436	Als er één cultuurverandering mogelijk is — daar kunnen we als Kamer zelf vandaag al mee beginnen — dan is het die.	Kisteman	VVD	0.04
438	Zij hebben in het algemeen het goede voor met hun werknemers en met hun omgeving.	Kisteman	VVD	0.03
441	Zoals de minister weet, rekenen we regeldruk om naar regeldrukkosten.	Kisteman	VVD	0.05
442	In 2024 stegen de structurele regeldrukkosten in totaal met 821 miljoen, in 2023 met zo'n 50 miljoen en in 2022 met zo'n 164 miljoen.	Kisteman	VVD	9.23
443	Heeft de minister enig idee hoe hoog de structurele regeldrukkosten in Nederland zijn?	Kisteman	VVD	0.1
444	Hoeveel zijn onze bedrijven en ondernemers per jaar kwijt aan alle regeldruk die Den Haag en Brussel hun hebben opgelegd?	Kisteman	VVD	0.16
445	Uit het onderzoek naar mkb-indicatorbedrijven is gebleken dat een kapper per jaar gemiddeld €40.000 kwijt is aan regeldrukkosten, een aannemer €140.000 en een modezaak zelfs €235.000.	Kisteman	VVD	99.96
446	Ik zat echt heel lekker in mijn betoog, meneer Grinwis.	Kisteman	VVD	0.02
452	Het is allemaal geld dat ondernemers niet kunnen gebruiken om te investeren in hun bedrijf of om de lonen van hun werknemers te verhogen.	Kisteman	VVD	4.1
454	Is de minister echt bereid om de daad bij het woord te voegen en het verminderen van de regeldruk concreet te maken?	Kisteman	VVD	0.05
455	Wil de minister vandaag in dit debat toezeggen dat aan het einde van 2026 bij de negen indicatorbedrijven de regeldrukkosten met 20% zijn afgenomen?	Kisteman	VVD	0.14
457	Vandaag kwam in de mkb-monitor naar buiten dat 67% van de ondernemers het ondernemingsklimaat verslechterd vindt.	Kisteman	VVD	97.25
458	40% noemt ons land niet aantrekkelijk om in te ondernemen.	Kisteman	VVD	76.01
459	Ze zijn somber over de regeldruk, over het krijgen van vergunningen en over de economische ontwikkelingen.	Kisteman	VVD	0.12
461	Hoe gaat hij ervoor zorgen dat ondernemers het weer leuk gaan vinden om te ondernemen en weer vertrouwen krijgen in de toekomst?	Kisteman	VVD	0.05
462	Hoe gaat de minister ervoor zorgen dat deze monitor bij de volgende editie een veel positiever geluid laat horen?	Kisteman	VVD	0.07
463	Wat gaat de minister doen om ervoor te zorgen dat het niet alleen maar bij mooie woorden blijft, maar dat er ook daadwerkelijk actie wordt ondernomen?	Kisteman	VVD	0.06
467	Mijn interruptie ging eigenlijk over een punt daarvoor: het antwoord op de vraag van de heer Idsinga.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
470	Ik heb in mijn eigen betoog een paar voorbeelden genoemd van actuele wetsvoorstellen, bijvoorbeeld de Wet transparantie maatschappelijke organisaties — die is deze week ook in deze zaal behandeld — en de Wet toezicht informeel onderwijs.	Grinwis	ChristenUnie	0.05
472	De ATR is ongelofelijk duidelijk; ik kan niet anders zeggen.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
473	De enige conclusie zou dan moeten zijn, als ik het betoog van de heer Kisteman serieus neem: niet indienen.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
474	Is de heer Kisteman dat met mij eens, bijvoorbeeld met betrekking tot het voorstel als het gaat om het toezicht op het informele onderwijs?	Grinwis	ChristenUnie	0.05
475	Ik heb het in dit geval over ondernemers: wat kunnen we doen om ondernemers minder regeldruk te geven?	Kisteman	VVD	0.1
476	Daar zeg ik over: vertrouw deze ondernemers en geef hun de ruimte.	Kisteman	VVD	0.05
479	Er zijn namelijk ook heel veel vrijwilligers die misschien in het dagelijks leven ondernemer zijn en veel last hebben van de Wet transparantie maatschappelijke organisaties.	Grinwis	ChristenUnie	0.23
480	Er zijn misschien ongelofelijk veel mensen in Nederland die enorm veel last hebben van die regeldruk door de Wet toezicht informeel onderwijs.	Grinwis	ChristenUnie	23.05
481	Wie weet is er een zondagsschooljuffrouw of -meester die in het dagelijks leven ook ondernemer is.	Grinwis	ChristenUnie	0.17
484	De ATR geeft een ongelofelijk duidelijk negatieve beoordeling en zegt: doe het niet; dien het niet in.	Grinwis	ChristenUnie	0.06
485	Gaan die wetsvoorstellen dan met steun van de VVD-fractie wel worden ingediend?	Grinwis	ChristenUnie	0.05
486	Dan concludeer ik toch dat dit betoog wel selectief is.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
487	Ook concludeer ik dat het hemd soms nader dan de rok is.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
488	Dat geeft de heer Kisteman namelijk aan: we gaan de regeldruk verminderen, behalve daar waar wij heel graag de samenleving in de tang willen nemen.	Grinwis	ChristenUnie	0.05
489	Het is volgens mij een goede en terechte vraag van de heer Grinwis.	Kisteman	VVD	0.02
490	In mijn betoog focus ik mij op deze ondernemers en geef aan dat we hen moeten vertrouwen.	Kisteman	VVD	0.03
491	Ik snap dat er ook adviezen zijn op andere gebieden waar een dictum 3 en 4 komt.	Kisteman	VVD	0.26
492	Misschien moeten we daar nog eens een keer naar gaan kijken en ons afvragen: wat zouden we daar dan aan moeten doen?	Kisteman	VVD	0.04
495	Dit gaat over regeldrukeffecten voor bedrijven, burgers en beroepsbeoefenaren in een aantal sectoren.	Sneller	D66	0.03
496	Het antwoord van de heer Kisteman is: ondernemers kunnen we vertrouwen, maar die andere groepen kunnen we niet vertrouwen; daar heb ik een andere aanpak voor.	Sneller	D66	0.04
497	Dan ben ik toch wel benieuwd wat nu precies het verhaal is.	Sneller	D66	0.03
498	Ik heb niet gezegd dat we alle groepen niet kunnen vertrouwen.	Kisteman	VVD	0.15
500	Ik zei dat we ondernemers kunnen vertrouwen en hun de ruimte kunnen geven.	Kisteman	VVD	0.04
501	Ik zal niet de interruptie van de heer Grinwis overdoen, maar het ongerijmde is dan toch dat er met die andere groepen iets anders aan de hand is dan met ondernemers, namelijk dat we ze niet kunnen vertrouwen?	Sneller	D66	0.04
502	Anders was er namelijk een ander antwoord van de heer Kisteman gekomen op de terechte vragen van de heer Grinwis, toch?	Sneller	D66	0.07
503	Het is voor mij niet zo dat wij de ene groep wel kunnen vertrouwen en een andere groep automatisch niet.	Kisteman	VVD	0.57
504	In mijn betoog zeg ik: we kunnen de ondernemers vertrouwen, dus geef hun de ruimte en val ze minder lastig met al deze wetten en regels.	Kisteman	VVD	0.03
505	Maar wat is dan de aanpak, benadering of manier waarop we gaan zorgen voor minder regeldruk voor die andere groepen?	Sneller	D66	0.06
506	De heer Kisteman houdt zijn antwoord kort, wat op zich goed is, maar hij geeft daarmee geen antwoord op de vraag wat we voor die andere groepen doen.	Sneller	D66	0.04
507	Wat is het antwoord op de vraag wat we doen voor de rest van de samenleving als het gaat om de bejegening, de cultuurverandering en alle andere dingen die de heer Kisteman heeft genoemd?	Sneller	D66	0.05
508	Wat wij voor alle groepen in de samenleving doen, is dat het adviescollege een permanente instelling krijgt en betrokken wordt bij het ontstaan van regels.	Kisteman	VVD	0.05
510	Volgens mij gaan we dat hier bespreken en instellen.	Kisteman	VVD	0.02
511	Dat doen we volgens mij voor iedereen in de samenleving.	Kisteman	VVD	0.08
513	Ik proef een basishouding van vertrouwen bij de heer Kisteman.	Flach	SGP	0.05
516	Dat is ook de meest vocale groep als het gaat om regelgeving.	Flach	SGP	0.12
517	Maar dan toch even: er zijn ook duizenden vrijwilligers binnen kerken, verenigingen en stichtingen, die zich maatschappelijk nuttig maken, maar gedemotiveerd worden en afhaken door de zware regeldruk.	Flach	SGP	0.07
518	Ik zou graag expliciet uit de mond van de heer Kisteman horen dat voor de VVD die basishouding van vertrouwen ook geldt voor de kerken, stichtingen en verenigingen waar al die duizenden vrijwilligers actief zijn.	Flach	SGP	0.25
519	Zij kijken wellicht ook naar dit debat en hopen dat er eindelijk een einde komt aan de regelbrij waardoor het hun onmogelijk wordt gemaakt om hun werk te doen.	Flach	SGP	0.03
520	Als ik het goed heb, heeft collega Inge van Dijk hierover een amendement ingediend.	Kisteman	VVD	0.04
521	Ik weet niet of dat precies aansluit bij wat de heer Flach voorstelt en of hij het amendement kent.	Kisteman	VVD	0.07
523	Dan weet de heer Flach misschien voldoende en is zijn vraag daarmee beantwoord.	Kisteman	VVD	0.06
526	De houding die je inneemt, bepaalt ook de cultuur waarmee je wetgevingstrajecten bekijkt en de manier waarop gewerkt wordt binnen de overheid.	Flach	SGP	0.3
527	Dus ik stel nog een keer de vraag, en die mag gewoon met ja of nee worden beantwoord.	Flach	SGP	0.03
528	Is er wat betreft de VVD een basishouding van vertrouwen die breder gaat dan alleen ondernemers?	Flach	SGP	0.06
531	Als u specifiek doelt op het informeel onderwijs: de VVD zegt ook niet dat we bij iedereen achter de deur moeten gaan controleren, maar die mogelijkheid moet er zijn.	Kisteman	VVD	0.07
532	Dat is een heel andere discussie dan waar de heer Flach het nu over heeft.	Kisteman	VVD	0.07
535	Bij de mkb-toets krijgt een panel van individuele ondernemers de mogelijkheid om in een vroege fase met het betreffende ministerie zijn inzicht te delen over de voorgenomen wetgeving.	Kisteman	VVD	0.06
536	Voor deze mkb-toets wordt door het ministerie een startnotitie gebruikt.	Kisteman	VVD	0.05
537	Hierin staan de vragen die aan de orde komen in het panelgesprek.	Kisteman	VVD	0.03
538	Uit de praktijk blijkt dat deze vragen heel vaak niet aansluiten of helemaal niet over de werkbaarheid gaan.	Kisteman	VVD	0.24
539	Is de minister bereid om samen met het adviescollege een nieuw format te ontwikkelen?	Kisteman	VVD	0.06
540	Als het ministerie de startnotitie heeft verwerkt tot een definitieve, is hij dan bereid om deze standaard eerst met het adviescollege te delen en af te stemmen, voordat deze naar het panel van ondernemers gaat?	Kisteman	VVD	0.07
542	Uit de praktijk blijkt dat heel vaak lang niet alle aanbevelingen over werkbaarheid worden overgenomen.	Kisteman	VVD	1.84
543	Als dit gebeurt, wordt vervolgens niet toegelicht waarom deze niet worden overgenomen.	Kisteman	VVD	0.14
544	Ik zal vandaag met mijn collega Flach een amendement indienen waarmee het verplicht wordt de aanbevelingen uit de mkb-toets over te nemen.	Kisteman	VVD	0.08
545	Als dit niet wordt gedaan, moet uitgelegd worden waarom niet.	Kisteman	VVD	0.04
546	Het adviescollege moet daarmee kunnen toezien op de naleving.	Kisteman	VVD	0.07
548	Vorige week kwam het bericht naar buiten dat Brussel ongekend gaat ingrijpen in de brij aan regels.	Kisteman	VVD	0.23
550	Het is op zich goed dat er ook vanuit Brussel iets gedaan gaat worden aan de enorme onnodige regeldruk.	Kisteman	VVD	0.04
551	Misschien biedt dit wel een heel mooie kans voor de minister.	Kisteman	VVD	0.02
552	Haalt de minister inspiratie uit de nieuwe wind die in Brussel waait?	Kisteman	VVD	0.06
554	Hoe staat het eigenlijk met de nieuwe mkb-gezant in Brussel?	Kisteman	VVD	0.07
555	Is deze inmiddels al aangesteld, nadat de vorige plots moest vertrekken?	Kisteman	VVD	0.05
556	Aan alle wetten en regels die vanuit Brussel naar ons toekomen, hebben wij in Nederland vaak iets toegevoegd, de kop op regels.	Kisteman	VVD	0.05
557	In het regeerprogramma is afgesproken dat wij geen nationale koppen op regels toestaan.	Kisteman	VVD	0.06
558	Uit de beantwoording op mijn schriftelijke vragen over het krappe zesje voor het ondernemersklimaat blijkt dat er helemaal geen definitie is van een nationale kop.	Kisteman	VVD	0.07
559	In diverse debatten heb ik al gemerkt dat als bedrijven dit moeten doen, terwijl geen enkel ander bedrijf in Europa dat moet, er toch wordt volgehouden dat er geen nationale kop is.	Kisteman	VVD	3.8
560	Vervolgens komt er ook nog extra regelgeving en wordt het voor onze ondernemers onmogelijk om te ondernemen.	Kisteman	VVD	0.08
561	Met deze nationale koppen moet de minister echt aan de slag.	Kisteman	VVD	0.03
562	Ik zal hier in mijn tweede termijn een motie over indienen.	Kisteman	VVD	0.02
563	De VVD vindt dat ondernemers moeten kunnen ondernemen.	Kisteman	VVD	0.2
567	Dan gaan we luisteren naar mevrouw Van Meetelen van de fractie van de Partij voor de Vrijheid.	voorzitter	None	0.04
570	Regels, regels en nog eens regels: dat is wat je letterlijk iedere dag hoort, bij de slager, in de taxi, op het terras, overal.	Van Meetelen	PVV	0.1
571	Het maakt niet uit welke ondernemer je spreekt of uit welke sector, allemaal zuchten zij onder de regeldruk.	Van Meetelen	PVV	0.05
574	Ondernemers besteden steeds meer tijd en middelen aan het naleven van wet- en regelgeving.	Van Meetelen	PVV	0.27
575	Voor veel kleine ondernemers betekent dit dat ze een aanzienlijk deel van hun werkweek kwijt zijn aan administratieve verplichtingen en kosten.	Van Meetelen	PVV	68.08
576	Grotere bedrijven moeten hier vaak zelfs extra personeel voor aannemen.	Van Meetelen	PVV	0.07
577	Dat zijn kosten die beter besteed kunnen worden aan loon, innovatie en groei.	Van Meetelen	PVV	0.1
578	Een van de oorzaken van deze regeldruk is de neiging om elke vorm van risico te vermijden.	Van Meetelen	PVV	0.03
579	We lijken regels op te stellen voor elk denkbaar scenario, zelfs als de kans dat er iets misgaat, klein is.	Van Meetelen	PVV	0.04
580	Maar ondernemen brengt nu eenmaal risico's met zich mee.	Van Meetelen	PVV	0.03
581	Die moeten we niet volledig willen uitsluiten, maar accepteren als een onderdeel van een dynamische economie.	Van Meetelen	PVV	0.03
582	Daarnaast is er niet alleen bij de rijksoverheid regeldruk.	Van Meetelen	PVV	0.07
583	De vele lagere overheden stellen ook regels op die de ondernemers raken.	Van Meetelen	PVV	0.05
584	Hierdoor ontstaat er een enorme stapeling van regelgeving, die voor ondernemers steeds moeilijker te overzien is.	Van Meetelen	PVV	0.38
585	Wat de ene overheid versoepelt, kan de andere weer ingewikkelder maken.	Van Meetelen	PVV	0.04
589	Dit alles betekent niet dat de PVV vindt dat alles zomaar moet kunnen.	Van Meetelen	PVV	0.06
591	Maar we moeten wel zorgen dat overbodige en ineffectieve regels worden afgeschaft, en dat nieuwe regelgeving niet onnodig complex of kostbaar is.	Van Meetelen	PVV	0.05
592	Kleine ondernemers moeten hun tijd en geld kunnen investeren in hun bedrijf en niet in externe adviesbureaus die hen door de regelgeving heen moeten loodsen.	Van Meetelen	PVV	0.06
593	We zien dat de minister samen met meerdere departementen het voortouw neemt met het actieprogramma regeldruk.	Van Meetelen	PVV	0.06
599	De PVV heeft zich altijd ingezet voor vermindering van de regeldruk.	Van Meetelen	PVV	0.06
600	Mijn voorganger op dit dossier, de heer Graus, heeft zich hier hard voor gemaakt en was betrokken bij de invoering van de mkb-toets.	Van Meetelen	PVV	0.06
601	Dat was een belangrijke stap, maar we zien dat er ondanks deze inspanningen nog steeds heel veel nieuwe regels bij komen.	Van Meetelen	PVV	0.16
602	Een recent voorbeeld hiervan is de rapportageverplichting woon-werkverkeer.	Van Meetelen	PVV	0.04
603	Dit lijkt op papier misschien een goed idee, maar in de praktijk leidt het tot onnodige administratieve lasten voor bedrijven.	Van Meetelen	PVV	0.12
604	Het kost het bedrijfsleven naar verwachting 160 miljoen euro.	Van Meetelen	PVV	0.12
605	Bovendien is de controle en handhaving hiervan bijzonder lastig, waardoor het risico bestaat dat dit een papieren werkelijkheid wordt zonder echte meerwaarde.	Van Meetelen	PVV	0.05
607	We willen graag weten hoever de minister op dit punt is.	Van Meetelen	PVV	0.04
609	We vragen de minister ook om extra aandacht te besteden aan de regeldruk voor kleine ondernemers en het mkb.	Van Meetelen	PVV	0.04
610	De verantwoordelijkheid ligt tenslotte bij het kabinet en de Kamer om ervoor te zorgen dat administratieve lasten niet onnodig blijven toenemen.	Van Meetelen	PVV	0.04
612	Hoe kijkt de minister aan tegen de regeldruk voor kleine ondernemers?	Van Meetelen	PVV	0.11
613	Kan hier in het werkprogramma 2025 van het ATR meer aandacht aan worden besteed?	Van Meetelen	PVV	0.05
614	Kan de minister toezeggen dat er kritisch gekeken wordt naar de kosten en uitvoerbaarheid van nieuwe regels, zodat kleine ondernemers er niet weer onnodig extra door worden belast?	Van Meetelen	PVV	0.07
617	Regeldruk komt niet alleen vanuit de rijksoverheid, maar ook vanuit provincies, gemeenten, waterschappen en allerlei andere instanties.	Van Meetelen	PVV	0.12
618	Wat kan de minister doen om hier meer coördinatie op te krijgen?	Van Meetelen	PVV	0.08
619	Is het mogelijk om samen met provincies, gemeenten en al die andere organisaties te kijken hoe we de stapeling van regels kunnen verminderen?	Van Meetelen	PVV	0.06
620	Ik hoorde daarstraks mevrouw Van Dijk van het CDA spreken over eventuele voorbeelden of oplossingen.	Van Meetelen	PVV	0.05
621	Ik heb hier op mijn bureau niet voor niets een enorme stapel liggen.	Van Meetelen	PVV	0.31
622	Sinds ik een jaar geleden Kamerlid ben geworden, hebben we van allerlei brancheorganisaties en sectoren, zoals MKB-Nederland en Ondernemend Nederland, actieagenda's, oplossingen en position papers gekregen met heel concrete voorbeelden en eventueel oplossingen.	Van Meetelen	PVV	0.08
623	Er wordt echt niet overal meteen gezegd: schrap het maar.	Van Meetelen	PVV	0.08
624	Maar wel: ga er in ieder geval op een andere manier mee om en zorg dat de administratieve last en de kosten gedrukt worden.	Van Meetelen	PVV	0.03
625	Ik zou dus tegen iedereen willen zeggen: pak die stapel en ga daar eens goed naar kijken.	Van Meetelen	PVV	0.03
626	Ik denk dat we daarmee al een heel stuk opschieten.	Van Meetelen	PVV	0.03
628	Regeldruk verminderen is geen eenvoudige opgave, maar het is wel noodzakelijk.	Van Meetelen	PVV	0.03
629	Het mkb is de motor van onze economie en het verdient een overheid die het faciliteert in plaats van frustreert met extra regels.	Van Meetelen	PVV	0.17
633	Zij heeft natuurlijk ook heel veel praktijkervaring.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.08
634	Vandaar dat er, denk ik, ook zo'n dikke stapel op haar bureau ligt.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
637	In de wet lees ik dat de elementen "regeldruk verminderen" en "onnodige regels voorkomen en afschaffen" een beetje door elkaar lopen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
638	Ik hoor het in de bijdrage van mevrouw Van Meetelen ook een beetje door elkaar lopen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
639	Moeten we nu coûte que coûte regeldruk verminderen en moeten al die mensen die daar bij grote bedrijven mee bezig zijn iets anders gaan doen?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
640	Of gaat het over het wegnemen van de onnodige regels en regeldruk?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
641	Meneer Thijssen, u heeft helemaal gelijk: we moeten niet coûte que coûte alles zomaar schrappen.	Van Meetelen	PVV	0.05
642	Dat klinkt leuk, maar zo werkt het natuurlijk niet.	Van Meetelen	PVV	0.03
644	Maar we willen gewoon echt stappen gaan maken om ervoor te zorgen dat vooral de administratieve lasten en de kosten die daarmee gepaard gaan, gedrukt gaan worden.	Van Meetelen	PVV	0.04
645	Dat moet niet ten koste gaan van bepaalde dingen die we hebben opgezet voor werknemers of voor de bescherming van consumenten.	Van Meetelen	PVV	0.04
646	We moeten echt gewoon bekijken wat dit kost, en welke rapportages overbodig en alleen maar papieren tijgers zijn maar wel heel veel tijd en geld kosten.	Van Meetelen	PVV	0.11
649	Dan gaan we luisteren naar de heer Flach van de Staatkundig Gereformeerde Partij.	voorzitter	None	0.03
650	Mevrouw Inge van Dijk staat ook in de startblokken, maar zij moet nog eventjes wachten.	voorzitter	None	0.03
651	Ik streef ernaar om na de eerste termijn van de Kamer te schorsen voor de lunch.	voorzitter	None	0.09
652	Ik groet nog even onze oud-collega de heer Veldman, voormalig Kamerlid van de VVD, die op de publieke tribune zit.	voorzitter	None	0.05
656	Een dienende overheid zou als basishouding vertrouwen moeten hebben richting inwoners, bedrijven, instellingen en verenigingen.	Flach	SGP	0.05
658	Regels zouden dan bescherming moeten bieden in plaats van dat ze een blokkade of werkverschaffing zijn.	Flach	SGP	0.06
659	Toch zijn wij erin geslaagd om een hele industrie van wantrouwen te creëren, waar onze ondernemers, stichtingen en burgers in dreigen te verdrinken.	Flach	SGP	0.03
660	De afgelopen vijf jaar stegen bijvoorbeeld de structurele regeldrukkosten met 731 miljoen euro.	Flach	SGP	0.49
661	Tegelijkertijd werd de berg met 2,1 miljard eenmalige regeldrukkosten verhoogd.	Flach	SGP	0.09
662	Het is een wijdverbreid probleem: onnodige regeldruk die als een schimmel om zich heen grijpt.	Flach	SGP	0.03
663	Bedrijven, burgers, kerken, vrijwilligers, zorginstellingen en andere professionals: uiteindelijk herkent iedereen het frustrerende gevoel van overtollige — dat woord zeg ik er nadrukkelijk voor meneer Thijssen bij — regels en belastende bureaucratie.	Flach	SGP	0.1
664	Ze zetten een rem op ons werkplezier, onze concurrentiekracht en onze ondernemersgeest.	Flach	SGP	0.06
665	Daarom wil de SGP graag dat het mes gaat in de regeldruk in ons land.	Flach	SGP	0.06
666	Daarvoor hebben we in Nederland gelukkig een uitstekende regeldrukwaakhond, het Adviescollege Toetsing Regeldruk.	Flach	SGP	0.19
667	Mijn fractie staat positief tegenover de instellingswet voor dit college.	Flach	SGP	0.06
668	Tijdens mijn inbreng zal ik nog een aantal voorstellen doen om de wet verder te verbeteren.	Flach	SGP	0.02
669	Het zal niet verrassen als ik zeg dat de SGP geen partij is die alle heil van de overheid verwacht.	Flach	SGP	0.04
670	We denken ook niet dat de wereld zich laat vangen in allerlei regeltjes en wetten.	Flach	SGP	0.03
675	Dat betekent dat je wijs moet omgaan met wet- en regelgeving en steeds de noodzaak, de effectiviteit en de proportionaliteit moet wegen.	Flach	SGP	0.04
676	De eerste vraag die beleidsmakers zichzelf bij hun plannen moeten stellen, is: gaat wet- of regelgeving echt iets oplossen?	Flach	SGP	0.09
677	Vervolgens zal moeten worden getoetst wat de regeldrukeffecten zijn.	Flach	SGP	0.03
678	Bij instelling van het tijdelijk Adviescollege voor de toetsing van de regeldruk was de verwachting dat de aandacht voor regeldruk vanzelf wel tussen de oren van beleidsmedewerkers op ministeries zou komen.	Flach	SGP	0.05
680	En ik zeg daar ook maar even bij: daar hebben wij als Kamer ook wel een rol in gespeeld.	Flach	SGP	0.13
682	Sterker nog, ongeveer de helft van de kabinetsvoorstellen krijgt nu nog steeds een negatief ATR-dictum.	Flach	SGP	0.27
683	Hoe gaat het kabinet er alsnog voor zorgen dat er bij de overheid veel meer oog komt voor regeldrukeffecten, vraag ik de minister.	Flach	SGP	0.08
684	Het Beleidskompas bevat goede vragen, maar wordt in de praktijk door slechts 18% van de ambtenaren gebruikt, zo bleek uit recent onderzoek.	Flach	SGP	57.32
685	Hoe wil het kabinet de bekendheid van het kompas vergroten en wordt het gebruik ervan voortaan verplicht bij besluitvorming?	Flach	SGP	0.06
686	Kan de minister toezeggen dat in de ministeriële regeling wordt vastgelegd dat het ATR voor zijn advisering alle relevante ingevulde documenten krijgt toegestuurd, waaronder het Beleidskompas, de vragenlijst van de bedrijfseffectentoets, de startnotitie en het verslag van de mkb-toets?	Flach	SGP	0.23
688	Dit kabinet heeft de ambitie de regeldruk te verminderen, en dat is een goede zaak.	Flach	SGP	0.37
690	Laten we maar zeggen: met hoeveel procent moet die afnemen?	Flach	SGP	0.05
691	Naast regeldruk en administratievelastendruk mag het doenvermogen ook niet ontbreken.	Flach	SGP	0.09
693	Maakt het doenvermogen integraal onderdeel uit van de toets die het ATR doet en is het burgerperspectief voldoende verankerd in die advisering?	Flach	SGP	0.06
695	Het ATR krijgt een belangrijke rol bij de advisering over nieuwe wetsvoorstellen.	Flach	SGP	0.04
696	Dat advies heeft betrekking op het oorspronkelijke wetsvoorstel.	Flach	SGP	0.03
697	Daarna wordt het voorstel soms nog behoorlijk gewijzigd, onder andere als gevolg van het ATR-advies, of naar aanleiding van een consultatieronde.	Flach	SGP	0.06
698	Mijn fractie zou het goed vinden als het ATR dan opnieuw in staat gesteld wordt om te beoordelen of het met een nieuw, gewijzigd advies moet komen.	Flach	SGP	0.07
699	In de memorie van toelichting lees ik dat ATR de mogelijkheid krijgt een aanvullende zienswijze te leveren, maar is de minister het met mij eens dat het hier gaat om een verplichting?	Flach	SGP	0.1
700	De instellingswet stelt nu dat alleen in het geval van substantiële regeldrukeffecten het ATR om een aanvullende zienswijze wordt gevraagd.	Flach	SGP	0.05
701	Of er sprake is van substantiële regeldrukeffecten, wordt overgelaten aan ATR.	Flach	SGP	0.05
703	14 wordt vastgelegd dat ATR zelf bepaalt of er sprake is van substantiële regeldrukeffecten en of daarom een aanvullende zienswijze noodzakelijk is.	Flach	SGP	0.06
704	Stel dat een voorstel in eerste instantie een negatief dictum krijgt.	Flach	SGP	0.04
705	Het is dan goed om te weten of na aanpassing het oordeel over de regeldruk leidt tot een positief advies.	Flach	SGP	0.04
706	Zodoende kan in het vervolgtraject worden meegewogen of sprake is van een verbetering of een verslechtering ten aanzien van de regeldrukeffecten.	Flach	SGP	0.05
707	Zouden wij niet idealiter geen wetsvoorstellen met een negatief dictum moeten behandelen?	Flach	SGP	0.06
708	Aan de minister wil ik vragen of hij vindt dat een voorstel dat bij aanvullende zienswijze van het ATR opnieuw een rood sein krijgt, moet worden voorgelegd aan de ministeriële Stuurgroep Regeldruk.	Flach	SGP	0.05
710	Het feit dat burgerlijk procesrecht en bestuursprocesrecht worden uitgezonderd van de toetsingsbevoegdheid van het ATR deed mij op z'n minst één van mijn wenkbrauwen fronsen.	Flach	SGP	0.03
711	De SGP wil een zo breed mogelijk mandaat en dus zo min mogelijk uitzonderingen daarop.	Flach	SGP	0.05
712	Volgens mij zou het logisch zijn als het ATR op dit punt ook kan adviseren, zodat de toegang tot het recht niet ingewikkelder maar juist eenvoudiger wordt voor burgers, bedrijven en instellingen.	Flach	SGP	0.06
713	Ook het ATR wijst erop dat wijzigingen op deze terreinen wel degelijk tot ervaren regeldruk kunnen leiden.	Flach	SGP	0.06
714	De bewering in de nota naar aanleiding van het verslag dat er op dit terrein geen sprake zou zijn van regeldrukeffecten gaat dan ook niet op.	Flach	SGP	0.21
716	13 ingediend zodat het ATR, als het dat noodzakelijk vindt, wel kan adviseren over voorstellen op het terrein van burgerlijk procesrecht en bestuursprocesrecht.	Flach	SGP	0.05
717	Wat de SGP betreft worden ATR-adviezen in principe gewoon overgenomen.	Flach	SGP	0.05
718	Dat is ook het uitgangspunt van het kabinet, zo blijkt uit het regeerprogramma.	Flach	SGP	0.07
720	17 leggen we vast dat het "pas toe of leg uit"-principe gaat gelden voor de oordelen van het Adviescollege toetsing regeldruk.	Flach	SGP	0.05
721	Daarbij moet per adviespunt worden aangegeven hoe hiermee is omgegaan.	Flach	SGP	0.11
722	Niet overgenomen adviezen worden dan vermeld in de memorie van toelichting, zoals ook Berenschot adviseerde.	Flach	SGP	0.05
723	Dat is nu al de afspraak, maar in de praktijk gebeurt dit onvoldoende.	Flach	SGP	0.11
724	Door dit in de wet vast te leggen wordt inzichtelijk wat met de adviezen is gedaan.	Flach	SGP	0.13
725	Daarnaast hebben we met de VVD het amendement op stuk nr.	Flach	SGP	0.05
726	19 ingediend, dat ervoor zorgt dat het ATR ook controleert in hoeverre de inbreng van de doelgroep is verwerkt in het ontwerp of voorstel.	Flach	SGP	0.05
728	Hoe is de stem van de kleine ondernemer meegenomen in het voorstel?	Flach	SGP	0.07
729	Dat zijn belangrijke vragen die op deze manier de aandacht krijgen die zij verdienen.	Flach	SGP	0.02
730	Een nog onderbelicht punt in deze wet vindt mijn fractie de regeldruk als gevolg van bestaande wetgeving.	Flach	SGP	0.05
731	In deze wetgevingsmachine, die wij toch zijn, stapelen we regel op regel en gebod op gebod.	Flach	SGP	0.07
732	Maar de vraag is: kan het niet ook met een onsje minder?	Flach	SGP	0.03
733	Het kabinet heeft daar niet voor niets een ministeriële stuurgroep voor ingesteld.	Flach	SGP	0.07
735	Is hij voornemens om ATR hierin ook een belangrijke rol te geven?	Flach	SGP	0.06
737	Het is niet meer dan logisch dat we ook gaan kijken naar een stapeling of samenloop van verplichtingen, zoals het amendement van het CDA en de VVD voorstelt.	Flach	SGP	0.1
738	Het argument dat het ingewikkeld is, dat vaak vanuit het ministerie klinkt, vind ik te makkelijk.	Flach	SGP	0.03
739	Als we dat als uitgangspunt nemen, kunnen we beter helemaal stoppen met regeldrukvermindering.	Flach	SGP	0.04
740	Ik zie dat als een extra aanmoediging om het kluwen van regels juist nog eens onder de loep te nemen.	Flach	SGP	0.02
741	In de wet wordt ook vastgelegd dat ATR beide Kamers kan adviseren over regeldruk.	Flach	SGP	0.08
742	Het is goed dat de minister via een nota van wijziging naar aanleiding van onze vragen de eerste Kamer alsnog de mogelijkheid biedt om advies te vragen over amendementen en initiatiefwetgeving.	Flach	SGP	0.07
745	Het zou kunnen voorkomen dat de Kamer een advies wil ontvangen over een wet die is ingediend bij de Tweede Kamer, zoals ook de Raad van State weleens om een nader oordeel wordt gevraagd.	Flach	SGP	0.24
746	Ik denk ook aan de situatie waarin een wetsvoorstel grondig door de Kamer is gerenoveerd en de Eerste Kamer de vraag heeft hoe ATR de regeldrukeffecten van het gewijzigde voorstel beoordeelt.	Flach	SGP	0.06
747	Ook dan zou het goed zijn als ATR nog een blik kan werpen op de wet.	Flach	SGP	0.04
748	Daarnaast heb ik een amendement ingediend om te verduidelijken dat beide Kamers de mogelijkheid hebben om advies te vragen over regeldrukeffecten.	Flach	SGP	0.04
749	In het wetsvoorstel staat nu: "Beide Kamers der Staten-Generaal kunnen het adviescollege advies vragen over regeldrukeffecten in algemene zin."	Flach	SGP	0.05
750	Dat roept wel de vraag op wat "in algemene zin" betekent.	Flach	SGP	0.03
751	Kan de Kamer ook advies vragen over specifieke zaken en bestaande wetten, of over regeldruk in een specifieke sector?	Flach	SGP	0.05
752	Om op dit punt absolute duidelijkheid te scheppen, schrapt het amendement op stuk nr.	Flach	SGP	0.03
753	16 de woorden "in algemene zin", zodat de formulering precies hetzelfde blijft als in het huidige tijdelijke instellingsbesluit.	Flach	SGP	0.06
755	Het leeuwendeel van de regeldruk komt vanuit de Brusselse beleidstorens.	Flach	SGP	0.08
756	De EU heeft altijd het "one in, one out"-principe gehuldigd, zodat er voor iedere regel die erbij komt, op z'n minst één overboord gaat.	Flach	SGP	0.05
757	Dringt deze minister er in EU-verband stevig op aan dat dit principe in ere wordt hersteld, zoals een aangenomen SGP-motie ook vraagt?	Flach	SGP	0.06
758	In 2023 was zelfs 94% van de structurele regeldrukkosten het gevolg van Europese regelgeving.	Flach	SGP	8.76
759	Daarom is het meer dan terecht dat het adviescollege het vizier ook op de Europese Unie kan gaan richten, door het kabinet te adviseren over de regeldrukgevolgen van EU-voorstellen.	Flach	SGP	0.05
761	We hebben met de ChristenUnie amendementen ingediend om de wet op dit punt aan te scherpen.	Flach	SGP	0.07
762	Ik heb wel de vraag of dit voldoende is om de EU-regelgeving in te dammen.	Flach	SGP	0.03
763	Hoe voorkomen we dat voorstellen waarover geen BNC-fiche wordt geschreven, buiten beeld raken wat betreft toetsing van regeldruk?	Flach	SGP	0.07
764	Een BNC-fiche is de beoordeling van de regering van het initiële voorstel.	Flach	SGP	0.04
765	Maar het uiteindelijke voorstel kan er heel anders uitzien, terwijl de uitwerking — dat heb ik in de praktijk echt wel ervaren — bepalend is voor de regeldruk op de schouders van burgers en bedrijven.	Flach	SGP	0.11
766	Hoe zorgt het kabinet ervoor dat EU-regeldruk daadwerkelijk wordt beperkt, zodat niet alleen aan het begin, maar ook in het vervolg van het traject steeds wordt getoetst op regeldruk?	Flach	SGP	0.08
767	Hoe houden we daarbij zicht op de uitwerking in lagere regelgeving?	Flach	SGP	0.06
768	Gisteren was ik met een aantal collega's bij een bijeenkomst van MKB-Nederland.	Flach	SGP	0.05
769	We kregen daar echt een heleboel voorbeelden te horen van lagere regelgeving die knellend werkt in de praktijk — de heer Sneller zei hier ook iets over — en veel verder gaat dan in andere Europese landen.	Flach	SGP	0.13
770	Zie dat dus als een aanmoediging, zeg ik tegen de minister.	Flach	SGP	0.03
772	Ik hoop dat we er als Kamer voor kiezen om dit adviescollege ook een stevige plaats in de wet te geven.	Flach	SGP	0.04
773	Vervolgens is het zaak dat we de regeldrukadviezen als Kamer en kabinet heel serieus nemen.	Flach	SGP	0.03
774	Wat de SGP betreft krijgt het ATR een breed mandaat en scherpe tanden om de onnodige regeldruk te lijf te gaan.	Flach	SGP	0.07
775	Niemand zit immers te wachten op een tandeloze waakhond.	Flach	SGP	0.03
778	Dan is het woord aan mevrouw Inge van Dijk van het CDA.	voorzitter	None	0.04
780	We lijken in een samenleving terecht te zijn gekomen waarin procedures en regels steeds vaker boven het gezamenlijk ideaal en de inhoudelijke visie staan.	Inge van Dijk	CDA	0.22
782	Als iets fout gaat, bedenken we vaak een nieuwe regel om het risico af te dichten, maar we vergeten dat de maatschappelijke schade van het afdichten van elk risico dat we maar kunnen bedenken, uiteindelijk veel groter is dan de oorspronkelijke schade die we wilden voorkomen.	Inge van Dijk	CDA	0.04
783	Het zorgt voor een grote druk op burgers en bedrijven en het verstikt creativiteit en innovatie.	Inge van Dijk	CDA	0.4
784	En misschien nog wel het meest schadelijk is dat deze regelzucht maximaal bijdraagt aan wantrouwen in plaats van het voor een weerbare samenleving zo belangrijke ingrediënt van vertrouwen.	Inge van Dijk	CDA	0.46
785	Vandaag zetten we een nieuwe stap in de strijd tegen deze regelzucht.	Inge van Dijk	CDA	0.08
786	We behandelen het wetsvoorstel om het Adviescollege toetsing regeldruk een wettelijke grondslag te geven.	Inge van Dijk	CDA	0.03
787	Het ATR gaat daarmee van een tijdelijk college naar een college met een permanente, wettelijke status en met een stevig mandaat om te adviseren over het aanpakken van regeldruk.	Inge van Dijk	CDA	0.05
788	Het CDA beoordeelt de voorstellen van het kabinet op de inhoud.	Inge van Dijk	CDA	0.1
789	Wat goed is, steunen we; wat niet goed is, steunen we niet.	Inge van Dijk	CDA	0.17
790	Het wetsvoorstel waar we vandaag over spreken, vinden wij een goed en belangrijk voorstel.	Inge van Dijk	CDA	0.05
791	Nu was dit wetsvoorstel al door het vorige kabinet ingediend, zeg ik met een knipoog, maar dit kabinet heeft via nota's van wijziging het mandaat nog steviger gemaakt.	Inge van Dijk	CDA	0.06
793	Voor dit debat zijn voor ons twee vragen het meest relevant.	Inge van Dijk	CDA	0.04
794	De eerste is: hebben we het mandaat van het ATR en de positie van de Tweede Kamer nu goed in de wet geregeld?	Inge van Dijk	CDA	0.05
795	Ten tweede: hoe zorgen we ervoor dat de adviezen van het ATR goed opgevolgd worden en dat ze leiden tot verbeteringen in de praktijk?	Inge van Dijk	CDA	0.06
797	Als het ATR vroegtijdig betrokken is bij nieuw beleid, kan veel onnodige regeldruk voorkomen worden.	Inge van Dijk	CDA	0.25
798	In het wetsvoorstel zijn hiervoor enkele belangrijke punten opgenomen.	Inge van Dijk	CDA	0.03
800	Er is een verplichting geïntroduceerd om bij nieuw beleid met substantiële regeldrukeffecten het ATR vroegtijdig te laten meekijken.	Inge van Dijk	CDA	0.06
801	Dat is belangrijk, want hoe verder je een bepaalde weg bent ingeslagen, hoe lastiger het wordt om daar nog van af te wijken of zelfs op terug te komen.	Inge van Dijk	CDA	0.04
802	Het ATR krijgt ook een stevigere rol bij het beoordelen van voorstellen van de Europese Commissie.	Inge van Dijk	CDA	0.05
803	Ook dat is heel belangrijk, omdat we zien dat het merendeel van de nieuwe wet- en regelgeving haar oorsprong vindt in Europa.	Inge van Dijk	CDA	0.15
804	We zien nog wel een risico, want Europese wetgevingstrajecten duren lang en voorstellen kunnen vaak flink wijzigen.	Inge van Dijk	CDA	0.08
805	De impact is dan vooraf nog niet goed in te schatten.	Inge van Dijk	CDA	0.04
806	Hoe zorgt de minister ervoor dat het ATR blijft meekijken, niet alleen aan het begin maar ook gedurende een Europees wetgevingstraject?	Inge van Dijk	CDA	0.08
807	Het wetsvoorstel voorziet verder in een rol voor de Tweede Kamer, die zelfstandig advies kan inwinnen bij het ATR over regeldrukeffecten in algemene zin.	Inge van Dijk	CDA	0.04
810	Een goede, onafhankelijke verbinding met de Tweede Kamer kan daarbij helpen.	Inge van Dijk	CDA	0.03
811	Ik zou graag van mevrouw Van Dijk het volgende willen weten.	Vermeer	BBB	0.03
812	Zoals wij het lazen, is het zo dat het ATR geen rol heeft bij implementatie van Europese regelgeving die geen ruimte laat voor nationale afwegings- en beleidsruimte.	Vermeer	BBB	0.16
814	Toch hoor ik nu mevrouw Van Dijk zeggen dat het ATR juist ook bij de Europese regelgeving een rol speelt, maar dus niet op dit onderdeel.	Vermeer	BBB	0.07
816	Wij hadden inderdaad begrepen dat het wel kan. Als het niet kan — volgens mij is het ook een punt dat voor BBB relevant is — dan moeten we bekijken of we het dusdanig op een goede manier kunnen verstevigen dat we daar wel goed naar laten kijken.	Inge van Dijk	CDA	0.03
817	Hoewel dit belangrijke punten zijn, vindt het CDA dat het wetsvoorstel op enkele punten verbeterd kan worden.	Inge van Dijk	CDA	0.07
818	Daarvoor heb ik twee amendementen ingediend, die ik graag toelicht.	Inge van Dijk	CDA	0.04
819	De Kamer en de minister kennen wellicht mijn zeer sterke overtuiging over het belang van onze verenigingen en vrijwilligers als belangrijk cement van onze samenleving.	Inge van Dijk	CDA	0.04
820	Het is echt ongelofelijk hoe we hen aan het frustreren zijn in plaats van aan het stimuleren.	Inge van Dijk	CDA	0.03
821	De gemiddelde vrijwilligersorganisatie heeft te maken met tientallen verplichtingen, van de AVG tot de Wwft, de WBTR, de nieuwe Omgevingswet en lokale regels.	Inge van Dijk	CDA	0.64
822	We zien dat bestuurders gewoon letterlijk uitgeput afhaken en dat vrijwilligers het opgeven.	Inge van Dijk	CDA	0.05
823	Dat raakt mij diep, want de samenleving heeft hierbij het nakijken.	Inge van Dijk	CDA	0.02
824	In het wetsvoorstel staat nu dat het ATR kijkt naar de regeldrukeffecten voor bedrijven en burgers.	Inge van Dijk	CDA	0.08
826	Je zou natuurlijk kunnen zeggen dat verenigingen en vrijwilligers hier ook onder vallen, maar vrijwilligersorganisaties zijn geen bedrijven, ondanks dat we ze hier in Den Haag graag en vaak in dat malletje proberen te gieten.	Inge van Dijk	CDA	0.24
827	Daarom heb ik een amendement ingediend om expliciet aandacht te vragen voor instellingen zonder winstoogmerk en voor vrijwilligers.	Inge van Dijk	CDA	0.04
829	Keer op keer vragen we hier aandacht voor, en keer op keer gebeurt er bitter weinig.	Inge van Dijk	CDA	0.07
830	Ter illustratie: ik wacht al anderhalf jaar op de door het kabinet beloofde concrete acties naar aanleiding van een schrikbarend rapport over de regeldruk voor verenigingen.	Inge van Dijk	CDA	0.06
831	We hebben dit nu een keer of vier gerappelleerd, maar er ligt nog steeds niks.	Inge van Dijk	CDA	0.09
832	Er zijn mooie woorden gesproken en mooie beloftes aan onze verenigingen gedaan, maar er zijn nul daden geweest.	Inge van Dijk	CDA	0.21
835	Het wetsvoorstel is nu zo opgezet dat het ATR bij individuele nieuwe wet- en regelgeving kijkt naar de regeldrukeffecten.	Inge van Dijk	CDA	0.05
837	Maar wij denken dat het vaak niet alleen gaat om een individuele regel, maar juist ook om de stapeling van wet- en regelgeving; daarin raken ondernemers en burgers volledig verstrikt.	Inge van Dijk	CDA	0.06
838	Sterker nog, soms staan regels zelfs haaks op elkaar.	Inge van Dijk	CDA	0.14
839	Denk aan de mkb-ondernemer die van de ene toezichthouder iets moet, maar van de andere toezichthouder juist iets niet mag doen.	Inge van Dijk	CDA	0.04
840	Ook in de zorg, de sociale zekerheid en het onderwijs zien we dit terug.	Inge van Dijk	CDA	0.13
841	Het ATR heeft vrijdag een zeer kritisch advies gepubliceerd over de verlaging van het eigen risico.	Inge van Dijk	CDA	0.08
842	De strekking daarvan was het volgende: het lijkt makkelijk om aan één draadje te trekken, maar als je niet oplet, trek je daarmee een heel breiwerk uit elkaar.	Inge van Dijk	CDA	0.03
843	Het voorstel van het CDA is daarom dat het ATR ook een taak krijgt om te adviseren over de stapeling van en samenhang tussen complexe regelgeving.	Inge van Dijk	CDA	0.05
844	Ook willen we dat de Tweede Kamer het ATR hierover om advies kan vragen.	Inge van Dijk	CDA	0.13
845	Bovendien willen we het ATR vragen om periodiek, bijvoorbeeld jaarlijks, een staat van de regeldruk te presenteren aan het parlement, zodat we goed op de hoogte blijven van trends en specifieke knelpunten.	Inge van Dijk	CDA	0.04
846	Graag hoor ik van de minister, maar ook van mijn collega's, hoe hiernaar wordt gekeken.	Inge van Dijk	CDA	0.08
847	Ik denk echt dat de Tweede Kamer hierin een sterke positie voor zichzelf hoort op te eisen.	Inge van Dijk	CDA	0.03
850	Hoe zorgen we ervoor dat adviezen niet in een bureaula verdwijnen?	Inge van Dijk	CDA	0.05
852	Ik had ze allemaal nog wel zo mooi genummerd, maar nu gaat het alsnog mis.	Inge van Dijk	CDA	0.09
853	Hoe zorgen we ervoor dat er op departementen serieus wordt gekeken naar minder regels, meer eenvoud en meer samenhang?	Inge van Dijk	CDA	0.06
854	Met andere woorden: hoe verinnerlijken we deze nieuwe houding van minder regelzucht en meer burgerruimte?	Inge van Dijk	CDA	0.05
855	In de memorie van toelichting lees ik: "Regeldruk is bij voorgenomen regelgeving een bijeffect dat aandacht vergt, doch niet altijd de hoogste prioriteit krijgt."	Inge van Dijk	CDA	0.04
856	Dit is de spijker op z'n kop, want dat zien we ook in de praktijk.	Inge van Dijk	CDA	0.02
857	Het ATR brengt best wel regelmatig negatieve adviezen uit.	Inge van Dijk	CDA	0.05
860	Want hoewel regeldruk een hele belangrijke afweging is wat betreft nieuw beleid, is het natuurlijk nooit de enige afweging.	Inge van Dijk	CDA	0.04
861	Het is aan ons om al die verschillende belangen af te wegen.	Inge van Dijk	CDA	0.02
862	Maar het CDA wil wel meer inzicht in de opvolging van adviespunten.	Inge van Dijk	CDA	0.06
863	Daarom is mijn vraag aan de minister om het ATR te vragen om een inventarisatie op te stellen van de opvolgingen van die adviespunten vanaf 2021 tot heden.	Inge van Dijk	CDA	0.04
864	Dit zou vervolgens onderdeel kunnen worden van die jaarlijkse staat van de regeldruk waar ik zojuist voor pleitte.	Inge van Dijk	CDA	0.03
865	Ook zou ik graag de toezegging van de minister willen dat de regering in de memorie van toelichting bij wetsvoorstellen per adviespunt gaat aangeven wat er precies mee gebeurd is.	Inge van Dijk	CDA	0.07
866	Dat moet kunnen, want die adviespunten staan altijd dikgedrukt in het ATR-advies.	Inge van Dijk	CDA	0.06
867	Zo kan de Kamer beter controleren of het kabinet de eigen belofte waarmaakt, namelijk dat ATR-adviezen beter worden opgevolgd.	Inge van Dijk	CDA	0.61
869	Het CDA is van mening dat er bij voorgenomen wet- en regelgeving altijd eerst de volgende principiële vragen moeten worden gesteld: "Wat is het nut en de noodzaak van een nieuwe regel?	Inge van Dijk	CDA	0.08
870	Kan iets ook op een andere manier gebeuren dan met nieuwe regelgeving?"	Inge van Dijk	CDA	0.06
871	Dit moet wat ons betreft onderdeel zijn van het Beleidskompas dat door departementen wordt gebruikt bij de voorbereiding van beleid.	Inge van Dijk	CDA	0.11
872	We weten dat het gebruik van het Beleidskompas nog te wensen overlaat.	Inge van Dijk	CDA	0.18
873	Wat gaat de minister doen om dit wel tussen de oren van alle departementen te krijgen?	Inge van Dijk	CDA	0.06
874	Want zoals ik al zei, gaat het om het aanleren van een nieuwe houding en om op een andere manier kijken naar het oplossen van problemen.	Inge van Dijk	CDA	0.05
875	Lossen we een probleem op met een nieuwe regel, of doen we juist een stap naar achteren en schuiven we de samenleving naar voren?	Inge van Dijk	CDA	0.05
878	Eerst was het er alleen voor ondernemers, maar nu staan daar, terecht, ook onze inwoners bij.	Inge van Dijk	CDA	0.07
879	Het is logisch dat we in een debat van de commissie Economische Zaken minder aandacht aan hen besteden, maar ook onze inwoners zuchten onder dichtgeregeld Nederland.	Inge van Dijk	CDA	0.06
882	De volgende spreker van de zijde van de Kamer is de heer Sneller van D66.	voorzitter	None	0.03
884	Ik was vorig jaar op bezoek bij een mooi mkb-bedrijf dat aan precisieplaatwerk doet.	Sneller	D66	0.11
885	Dat is een mooi MVO-bedrijf, met zonnepanelen op het dak.	Sneller	D66	0.09
886	Ze geven aan dat ze de apparaten die ze in hun hal hebben staan, proberen te gebruiken voor warmteterugwinning, et cetera et cetera.	Sneller	D66	0.08
887	En toch stond de omgevingsdienst op de stoep, want "er was geen weersafhankelijke regeling aanwezig".	Sneller	D66	0.06
888	Alle experts die dit bedrijf had ingehuurd om te kijken hoe ze zo goed mogelijk voor het milieu kunnen zorgen en zo efficiënt mogelijk daarmee kunnen omgaan, hadden juist gezegd: dat is in jouw situatie onverstandig en niet nodig.	Sneller	D66	0.07
889	Uiteindelijk stuurde deze ondernemer na afloop ook nog even dat besluit naar mij toe; daarom ook de interruptie bij de heer Grinwis.	Sneller	D66	0.03
890	Er wordt dan verwezen naar artikel 4.3 Omgevingswet.	Sneller	D66	0.04
891	Dan lees ik 'm als medewetgever en denk ik: ja, dat staat er niet.	Sneller	D66	0.04
893	Ik kende 'm niet, maar de heer Thijssen wel, zie ik.	Sneller	D66	0.06
894	Dan denk ik nog steeds: daar staat het ook niet echt zo sterk.	Sneller	D66	0.02
895	Het is dus de interpretatie van de omgevingsdienst op basis van een wet die wij hier ooit gemaakt hebben die uiteindelijk leidt tot irritatie bij deze ondernemer, die dan mij als groene partij gaat aanspreken: jullie maken het voor ons onmogelijk.	Sneller	D66	0.11
896	In die zoektocht kijk ik ook naar dit wetsvoorstel, waar ik verder een groot voorstander van ben.	Sneller	D66	0.04
897	Ik zoek naar: hoe zorgen we nou dat het ook effectief wordt?	Sneller	D66	0.03
899	Ik hoor graag hoe wij dit soort adviezen over een ministeriële regeling, over een besluit ook in de Kamer goed kunnen wegen.	Sneller	D66	0.04
903	Ik sluit me van harte aan bij de vraag of er al een overzicht van afgeschafte regels is.	Sneller	D66	0.05
904	Maar ik zie ook dat het in de praktijk lastig is om te doen wat er wordt voorgenomen.	Sneller	D66	0.04
907	Ik heb vanuit het kabinet niks gehoord, terwijl daar dictum 4 ligt.	Sneller	D66	0.09
908	Tijdens het debat komt er een tweede nota van wijziging.	Sneller	D66	0.03
909	Ook daarin wordt niks gedaan met die adviezen, terwijl er zo'n plechtige belofte in het regeerprogramma staat.	Sneller	D66	0.35
910	We krijgen ook aangereikt, onder andere van Koninklijke Horeca Nederland: kies nou voor die sectorgerichte aanpak en die actieagenda.	Sneller	D66	0.06
911	Ik hoor graag wat het kabinet daarin concreet gaat doen en ook wat we leren van de aanpak van hardheden bij Binnenlandse Zaken, wat volgens mij veel van dezelfde symptomen laat zien.	Sneller	D66	0.03
912	We zijn er allemaal voor dat die hardheden worden aangepakt.	Sneller	D66	0.05
913	Maar drie jaar na Ongekend onrecht, vier jaar inmiddels, kijken we nog steeds naar: waar blijft de echte aanpak?	Sneller	D66	0.12
914	Nu gaat het ministerie van Binnenlandse Zaken het echt goed inregelen, wordt ons beloofd.	Sneller	D66	0.09
916	Volgens mij — een aantal collega's delen dat volgens mij, heel goed en terecht — moeten we ook onszelf de vraag stellen: hoe komen we voorbij de plechtige belofte hier?	Sneller	D66	0.02
918	Dat hoor ik iedereen netjes zeggen en ik zal dat ook herhalen: ik ben tegen onnodige regeldruk.	Sneller	D66	0.02
919	Alleen, hoe zorgen we dat het deze keer echt anders wordt?	Sneller	D66	0.05
920	Volgens mij moet je dan inderdaad kijken naar wat de onderliggende logica is.	Sneller	D66	0.04
921	Zoals Jet Bussemaker vorig jaar in het FD schreef: wat is de onderliggende beleidslogica die we moeten doorbreken?	Sneller	D66	0.06
922	Iemand anders schreef in het FD: op donderdag doen we dit, dan beloven we dit, en op dinsdag tussen twee en drie staan we daar en dan vragen wij hoe het kon gebeuren en hoe we herhaling gaan voorkomen.	Sneller	D66	0.06
923	Dat is natuurlijk ook gewoon de interne tegenstrijdigheid van de politieke logica die we hier met z'n allen beleven.	Sneller	D66	0.03
924	Hoe zorgen we er nou voor dat dat wordt doorbroken?	Sneller	D66	0.06
925	Daarvoor moet je volgens mij ook uitgaan van vertrouwen: ja, hoe dan?	Sneller	D66	0.04
926	Wat doet het kabinet nou om dat wat diepere gesprek over risicomijding, over het omarmen van onzekerheid et cetera aan te jagen?	Sneller	D66	0.07
928	Ik hoor de heer Sneller zeggen: ook wij zijn tegen onnodige regeldruk.	Kisteman	VVD	0.05
929	Ik heb namens de VVD een motie ingediend zodat voor kappers en schilders het werken makkelijker wordt.	Kisteman	VVD	0.1
930	Het gaat over bladen, over het registreren van verf.	Kisteman	VVD	0.05
931	Het gaat om een Nederlandse kop, totaal onnodig, een onnodige regel.	Kisteman	VVD	0.03
933	Kan de heer Sneller uitleggen waarom deze onnodige regel wat hem betreft niet hoeft?	Kisteman	VVD	0.05
934	Nee, dat kan ik niet, want ik ken dit specifieke voorbeeld niet.	Sneller	D66	0.21
935	Maar ik kom er graag in tweede termijn op terug, want dat is het andere wat ik hier had opgeschreven en wat mevrouw Van Meetelen heel terecht zei.	Sneller	D66	0.04
936	Onnodig, en vervolgens is het in the eye of the beholder: is dit onnodig of is dit iets met verf voor de bescherming van de volksgezondheid?	Sneller	D66	0.03
937	Nogmaals, ik kan dat niet zo beoordelen, maar wat is onnodige regeldruk?	Sneller	D66	0.04
938	Ik haalde de Wet transparantie maatschappelijke organisaties aan.	Sneller	D66	0.04
940	Daarom vinden we het acceptabel als iedereen zijn donaties moet registreren, terwijl een ander deel van de Kamer of een andere fractie zegt: voor ons is nou onnodige regeldruk.	Sneller	D66	0.13
941	Hoe kunnen we, ook met de ATR-adviezen en het debat over regeldruk, dat een stap verder brengen door daar misschien een verdiepingsslag in te maken?	Sneller	D66	0.04
942	Is de heer Sneller het met ons eens dat we dus echt moeten gaan kijken naar de extra regeldruk bij de lagere overheden?	Van Meetelen	PVV	0.05
943	Want eigenlijk geeft hij het al een beetje aan: hij kijkt naar de Omgevingswet en ziet een linkje naar dit of dat.	Van Meetelen	PVV	0.04
945	Ik ben blij met wat we nu gaan doen en met de stappen die de minister al heeft gezet en nog gaat zetten, hoor.	Van Meetelen	PVV	0.04
946	Ik denk echt dat hij dat wel goed op zijn netvlies heeft.	Van Meetelen	PVV	0.03
947	Maar er zijn natuurlijk allerlei regels, ook groene regels, die u graag heeft, die gewoon heel veel administratieve lasten met zich meebrengen en eigenlijk niets bereiken.	Van Meetelen	PVV	0.12
948	Het zijn allemaal verplichtingen, en die worden dan ook nog versterkt door lagere overheden, dus bij provincies en gemeenten.	Van Meetelen	PVV	0.06
949	Is de heer Sneller het met mij eens dat we daar ook naar moeten kijken?	Van Meetelen	PVV	0.05
950	En als we daar wat aan gaan doen, gaat u daar dan in mee?	Van Meetelen	PVV	0.04
951	Ik had de memorie van toelichting zo gelezen dat de motie-Paternotte uit 2017 juist in dit wetsvoorstel verwerkt is, waardoor er ook naar deze regelgeving kan worden gekeken.	Sneller	D66	0.07
952	Ik hoor graag hoe die dan verwerkt is, want dat was mijn indruk.	Sneller	D66	0.02
953	Ik snap dat mevrouw Van Meetelen het heeft over de groene regels.	Sneller	D66	0.04
954	Maar de vraag is of dat zo is, want de ene keer is het "we zijn tegen fraude, dus we moeten strengere regels hebben", en de andere keer is het "we zijn voor veiligheid" of "we zijn voor contant geld".	Sneller	D66	0.1
958	Ik snap dat partijen zeggen dat ze voor contant geld of voor veiligheid zijn.	Sneller	D66	0.04
959	Het kan vanuit heel veel verschillende hoeken en belangen komen, en daar moeten we volgens mij allemaal naar kijken als we zeggen dat onnodige regeldruk zo'n belangrijk onderwerp is.	Sneller	D66	0.03
961	We hebben hier natuurlijk enorme discussies gehad over de zero-emissiezones.	Van Meetelen	PVV	0.15
962	Die hoeven we nu niet te voeren; u weet hoe wij daarin staan en wat wij daarvan vinden.	Van Meetelen	PVV	0.03
963	Maar je ziet nu al dat het onmogelijk is wat er gevraagd wordt van de mensen om het uit te voeren, bijvoorbeeld als het gaat om het aanvragen van een ontheffing.	Van Meetelen	PVV	0.71
965	Er is een enorme lijst van de RDW met punten waar je aan moet voldoen.	Van Meetelen	PVV	0.2
966	Dat wordt getoetst door een extern adviesbureau om die ontheffing te kunnen verlenen aan de mensen die daar recht op hebben.	Van Meetelen	PVV	0.06
967	Ik heb mensen hierover aan de lijn gehad en ik heb een hele lijst mails van mensen die het keurig netjes hebben gedaan.	Van Meetelen	PVV	0.07
968	Zij hebben gecomplyd; ze hebben zes weken voor 1 januari een ontheffing aangevraagd.	Van Meetelen	PVV	0.06
973	Er is dus van alles en nog wat opgetuigd, en de mensen verstikken gewoon.	Van Meetelen	PVV	0.17
974	De markt in Amsterdam is voor de helft leeg, omdat de mensen er gewoon niet heen kunnen.	Van Meetelen	PVV	91.84
976	Daarom heb ik met belangstelling geluisterd naar het voorstel van de heer Grinwis over de toezichthouders.	Sneller	D66	0.03
977	Ik weet niet of dit een IenW-regel of een RDW-regel is.	Sneller	D66	0.28
978	Hoe kunnen we er inderdaad voor zorgen dat het proces rondom de ontheffingen soepel loopt en dat daar geen onmogelijke obstakels in zitten?	Sneller	D66	0.06
980	Denk hierbij ook aan de Staat van de Uitvoering, waarvan de titel "Doorbreek de status quo" was.	Sneller	D66	0.04
981	Ik denk dat we het snel met elkaar eens zijn dat dat moet gebeuren.	Sneller	D66	0.03
982	Maar wat is nou het gesprek dat je tot stand moet brengen om te zorgen dat je dat goed op tafel krijgt?	Sneller	D66	0.04
983	Dat proberen we dus met de Staat van de Uitvoering op een andere manier te behandelen.	Sneller	D66	0.04
984	Mijn gevoel is dat je dan aan tafel moet met zowel de uitvoerende macht als de volksvertegenwoordigers als de uitvoering.	Sneller	D66	0.03
985	De uitvoering is aan de ene kant het ministerie en aan de andere kant de uitvoeringsorganisatie.	Sneller	D66	0.07
986	Dan pas ga je van elkaar begrijpen waarom je doet wat je doet en waarom je de regel hebt gemaakt zoals die is.	Sneller	D66	0.04
988	We hebben een technische briefing, waarin zij ons uitleggen hoe het zit, wij roepen hen op ter verantwoording of wij hebben een politiek debat met de minister.	Sneller	D66	0.04
989	We hebben nooit een van die andere werkvormen gehad om juist hiertoe te komen, om te zorgen dat het ook verandert, zou ik willen zeggen, in plaats van dat we lekker kunnen klagen over de ambtenaren of over wie dan ook.	Sneller	D66	0.03
990	Nou, meneer Sneller, ik ben het daar dus niet mee eens.	Van Meetelen	PVV	0.03
992	Daar zitten ook een heleboel noodkreten in van brancheorganisaties en ondernemers die al heel lang hebben aangegeven: dit gaat niet werken; we hebben hier een probleem.	Van Meetelen	PVV	0.09
994	Op de een of andere manier komen die noodkreten en alle voorbeelden die laten zien dat dit in de praktijk niet gaat werken, niet aan.	Van Meetelen	PVV	0.04
996	Ik denk dat dit ook een mindset is en dat iedereen beter moet gaan luisteren.	Van Meetelen	PVV	0.03
997	De lagere overheden gaan dit vervolgens nog naar eigen inzicht aanpassen.	Van Meetelen	PVV	0.11
999	Ik wil even terugkomen op het voorbeeld van de zero-emissiezone.	Van Meetelen	PVV	0.02
1000	Als je een marktkoopman bent in verschillende steden en je in al die steden door een zero-emissiezone moet, moet je voor al die steden apart een heel traject doorlopen.	Van Meetelen	PVV	0.05
1001	Dat is voor de eerste stad al niet te doen, dus laat staan dat je dat voor allemaal moet doen.	Van Meetelen	PVV	0.72
1002	De kosten en de tijd die daarmee gepaard gaan: het is abnormaal.	Van Meetelen	PVV	0.03
1003	Dat is exact het probleem dat we hier elke keer creëren.	Van Meetelen	PVV	0.03
1005	Dit staat nog even los van wat ik ervan vind, want ik wil dit in zijn geheel niet.	Van Meetelen	PVV	0.05
1006	Het wordt neergezet en mensen kunnen gewoon niet meer functioneren.	Van Meetelen	PVV	0.11
1007	Is de heer Sneller het met mij eens dat hier sprake is van een mate van urgentie?	Van Meetelen	PVV	0.05
1008	Op deze manier gaan alle ondernemers gewoon kapot, want ze kunnen niet meer ondernemen.	Van Meetelen	PVV	0.23
1009	Ik heb allemaal concrete suggesties gedaan, maar mevrouw Van Meetelen kiest ervoor om in haar groef te blijven zitten.	Sneller	D66	0.04
1010	We hebben het hoofdlijnenakkoord al meer dan zes maanden liggen en ze moet zelf vragen: is er al een regel afgeschaft?	Sneller	D66	0.08
1011	Hoe vindt mevrouw Van Meetelen dat het gaat met haar aanpak, met dat stapeltje?	Sneller	D66	0.06
1012	De minister zit er al zes maanden, maar heeft nog geen enkele regel afgeschaft die mevrouw Van Meetelen in haar eigen inbreng kan noemen.	Sneller	D66	0.42
1013	Ik probeer daar juist voorbij te komen, maar mevrouw Van Meetelen probeert in haar groef te blijven.	Sneller	D66	0.09
1015	Ik wens haar veel succes met harder in de groef wrijven.	Sneller	D66	0.04
1016	Ik zit dit allemaal even te verwerken, te processen.	Idsinga	NSC	0.03
1017	Ik stel de heer Sneller dezelfde vraag die ik ook aan de anderen heb gesteld.	Idsinga	NSC	0.04
1018	Uit het rapport van 2022 blijkt dat voor een kleine mkb'er de regeldrukkosten ongeveer €40.000 per jaar zijn.	Idsinga	NSC	19.41
1019	Dat kan oplopen tot enkele tonnen per jaar, afhankelijk van de grootte van het bedrijf en de sector waarin wordt gewerkt.	Idsinga	NSC	0.08
1020	Vandaag hebben we het over het terugdringen van regels.	Idsinga	NSC	0.03
1021	Met 50% van alle adviezen die het ATR heeft uitgevaardigd, doen we als politiek niks.	Idsinga	NSC	0.41
1023	Ik ben zo bang voor het volgende, en de heer Sneller gaf dat zonet al aan in zijn voorbeeld: volgende week dinsdag staat hij hier weer "schande dit, schande dat, en zus moeten we regelen en zo moeten we regelen, en daar hebben wij dus een regel voor nodig".	Idsinga	NSC	0.06
1024	Wat gaan wij nou echt anders doen vanaf vandaag en morgen?	Idsinga	NSC	0.06
1026	Ik weet niet of het per se negeren is, of dat we gewoon zien dat andere belangen boven de regeldruk worden gesteld, en dat we daarom geen uitvoering geven aan die adviezen.	Sneller	D66	0.05
1027	Dat is ook de zoektocht die ik probeerde te verwoorden.	Sneller	D66	0.02
1028	Ik probeer met mijn "doorbreek de status quo"-motto ook naar andere werkvormen te zoeken, om te zorgen dat je daar dus op een andere manier naar gaat kijken.	Sneller	D66	0.02
1029	Want de heer Idsinga zei het net heel goed in een interruptie op iemand anders: sinds 2000 zijn we hier al met alle Actals en tijdelijke dingen mee bezig.	Sneller	D66	0.07
1030	Maar bij de ambtenarij heeft het niet geleid tot het goed tussen de oren krijgen, en in de Kamer hebben we nou niet echt een doorbreking van de dynamiek gezien, terwijl we dat met de mond toch wel hebben beleden op enig moment.	Sneller	D66	0.05
1031	Ik probeer hier daarom te kijken of we het gesprek en de manier waarop we als Kamer opereren, toch op een iets andere manier kunnen doen.	Sneller	D66	0.03
1033	Maar ik ben blij dat de heer Idsinga in ieder geval structureel die vraag aan iedereen stelt, want dat is volgens mij eerder het begin van verandering dan met vingers wijzen.	Sneller	D66	0.02
1036	Ik stel de vraag wat de heer Sneller vanaf morgen anders gaat doen.	Idsinga	NSC	0.03
1037	Staat hij dinsdag wederom in het vragenuurtje om te zeggen dat er weer nieuwe regels moeten komen en om te zeggen "dit is een schande, dat is een schande, zus en zo moeten we aanpakken"?	Idsinga	NSC	0.07
1038	Op zich begrijpelijk, maar ik vraag wat híj persoonlijk anders gaat doen.	Idsinga	NSC	0.02
1040	Ik sta niet zo vaak in het vragenuurtje vragen te stellen, maar dat heeft heel andere redenen.	Sneller	D66	0.07
1041	Ik ben van plan om vaker te kijken naar het hele systeem van gesprekken in de Kamer, dus met de uitvoering en de uitvoerende macht, met beleidsambtenaren, het beleidsdepartement en de politiek.	Sneller	D66	0.16
1042	Ook in het kader van Rekenkameronderzoeken proberen we dit een stap verder te brengen.	Sneller	D66	0.09
1043	Ik merk alleen dat je dan tegen heel veel logica, angst en koudwatervrees van uitvoeringsorganisaties aanloopt, met name van collega's van deze minister.	Sneller	D66	0.03
1044	Maar ook in de Kamer zie je verkokering als het gaat om hoe wij dingen aanpakken.	Sneller	D66	0.04
1045	Dus ik hoop dat de heer Idsinga of een van zijn collega's ook wil helpen om dat soort initiatieven van de grond te krijgen, om dat gesprek op een andere manier te voeren en om dat vervolgens ook zichtbaar te krijgen.	Sneller	D66	0.03
1046	Dus ik hoop dat we dat kunnen doen — en dat zeg ik niet omdat ik zelf dingen niet veel beter kan doen.	Sneller	D66	0.03
1049	Ik snap dat in artikel 1 staat dat het alleen professionals in de zorg, onderwijs, veiligheid en sociale zekerheid betreft.	Sneller	D66	0.09
1050	Dat is vanuit de geschiedenis zo, maar wat is nou de inhoudelijke argumentatie waarom dat zo is, want ik snap 'm niet.	Sneller	D66	0.03
1051	Het strafrecht wordt uitgezonderd, met de hele summiere redenering dat het dan aan burgers zelf te wijten is.	Sneller	D66	0.22
1052	Als ik kijk naar het wetsvoorstel voor het verbeteren van de bestrijding van heling, witwassen en de daaraan ten grondslag liggende vermogensdelicten — veel recyclingbedrijven et cetera klagen over de administratieve lasten van dit wetsvoorstel — dan raakt dat rechtstreeks aan het strafrecht.	Sneller	D66	0.13
1054	Aan de andere kant heb ik met veel belangstelling de uitbreiding van de heer Vermeer beluisterd, die zegt: laten we ook meer naar concurrentievermogen en innovatie kijken.	Sneller	D66	0.05
1056	Als er een Europese regel komt, in welke mate wordt dan meegenomen welke nationale regels we al hadden die daarmee overlappen of daar heel nauw aan raken?	Sneller	D66	0.07
1062	De Raad van State waarschuwt dat met een extra budget van 1,8 miljoen een deel van de nieuwe bevoegdheden een dode letter gaat worden.	Sneller	D66	0.1
1063	Tegelijkertijd liggen er hele sympathieke amendementen — ik ben benieuwd naar de appreciatie — over waarom het nog meer zou moeten zijn.	Sneller	D66	0.04
1065	Hoe gaat de minister er ook voor zorgen dat we bij de eerste evaluatie zo meteen "het heeft echt gewerkt" gaan horen en niet "het waren mooie voornemens, maar het budget was ontoereikend en toen kwam er ook nog een bezuiniging overheen"?	Sneller	D66	0.06
1068	Dan gaan we luisteren naar de heer Thijssen van de fractie van GroenLinks-Partij van de Arbeid.	voorzitter	None	0.03
1070	Laatst kregen we van Koninklijke Horeca Nederland — die is de minister welbekend — het Regeldruk Actieplan Horeca.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1071	Daar staat een voorbeeld van een regel in die veel werk en veel kosten met zich meebrengt voor de horeca.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.07
1072	Daarin staat namelijk dat er in ieder café iemand met een verklaring sociale hygiëne aanwezig moet zijn, zodat er op een verantwoorde manier alcohol wordt geschonken.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.13
1073	Zo'n café moet aantonen dat er iemand met die verklaring is door deze persoon bij de gemeente in het aanhangsel van de alcoholwetvergunning bij te schrijven.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.29
1074	Maar je kan het ook anders doen volgens Koninklijke Horeca Nederland: als de Arbeidsinspectie langskomt, kan deze zeggen "wie is hier de persoon met dit diploma?"	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
1075	Dan kan de Arbeidsinspectie in een bestaand register kijken of deze persoon dit diploma inderdaad heeft.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.07
1077	Het punt is wel dat deze regelgeving ook wordt gebruikt door gemeentes om een Bibob-toets te doen, om te kijken of er geen criminele activiteiten zijn.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.12
1078	Daar heeft Koninklijke Horeca Nederland ook over meegedacht.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
1079	Die zegt: waarom registreren we in datzelfde register, bij de mensen die zo'n diploma hebben, ook niet een verklaring omtrent het gedrag?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.08
1080	Als ik dat zo hoor, dan weet ik niet zeker of dat helemaal werkt, want zo diep zit ik niet in het dossier, maar ik denk wel: zou het nou niet fijn zijn als er een ATR was, een Adviescollege toetsing regeldruk — we praten vandaag over een instellingswet daarvoor — dat hiernaar kan kijken?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1081	Dat kan ons, de minister en de horeca dan adviseren of we op deze manier inderdaad onnodige regels tegen kunnen gaan.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1082	Ik denk dat de heer Thijssen hier een heel illustrerend voorbeeld gebruikt.	Vermeer	BBB	0.03
1084	Volgens de oude regels moest dat certificaat, dat bewijst dat je die opleiding hebt gehad, gewoon in de zaak aanwezig zijn.	Vermeer	BBB	0.06
1085	Als er dan iemand langskwam, kon die persoon gewoon in dat boekje kijken.	Vermeer	BBB	0.04
1087	De heer Thijssen geeft hier nu aan dat we de vog hieraan kunnen koppelen, maar die is altijd slechts een halfjaar geldig.	Vermeer	BBB	0.08
1089	Is het niet veel beter om die achterlijke regel gewoon te schrappen in plaats van daar nog iets extra's aan te hangen en weer door te gaan op datgene wat voorgesteld wordt?	Vermeer	BBB	0.05
1090	We hebben hier namelijk vaak de neiging om te reageren op datgene wat voorgesteld wordt in plaats van één stap terug te doen, te kijken welk probleem dit voor wie gaat oplossen en te zeggen: weg met die zooi.	Vermeer	BBB	0.03
1091	Dit is nou juist waarom ik denk dat het adviescollege waar wij vandaag over praten ons heel erg goed zou kunnen helpen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.02
1093	Ik heb dit gekregen van Koninklijke Horeca Nederland.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1095	Ik zie dus wel dat een Adviescollege toetsing regeldruk ons daarbij kan helpen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1096	Dat is eigenlijk het punt dat ik wilde maken: zo'n adviescollege kan ons echt wel helpen om die onnodige regeldruk te verminderen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1097	Ik constateer hier ook bij dat er heel veel regels zijn die echt fantastisch zijn.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.07
1098	Laten we wel wezen: er zijn heel veel regels die zorgen voor veilig voedsel.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.51
1099	Ik kijk naar de heer Kisteman, die zelf ondernemer in de voedselbranche is geweest.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.07
1100	Het is heel fijn dat consumenten zeker weten dat het voedsel dat ze kopen veilig is.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.84
1101	Als we naar een kermis gaan, dan is het ook heel fijn dat we weten dat al die karretjes die daar in de rondte gaan — ik kijk naar mevrouw Van Meetelen — er niet af vallen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
1104	Ik ben eerlijk gezegd ook heel erg blij dat er allerlei voorschriften zijn waardoor hardwerkende Nederlanders aan het werk gaan met stalen neuzen in hun schoenen, een helm op hun hoofd en eventueel bescherming tegen giftige dampen, en dat ze dat niet ieder voor zich moeten bevechten bij hun baas.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.53
1106	Laatst hadden we het nog over een nuttige regel die we gaan onderzoeken, namelijk een verbod op giftige pfas.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1108	Mijn fractie vindt het dus heel goed en prima als het ATR objectief aangeeft wat regeldrukgevolgen zijn, onnodige regels naar voren haalt en advies geeft over hoe hetzelfde doel behaald kan worden met minder regels.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1109	Maar mijn fractie heeft ook wat twijfels over de werking en de instellingswet.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.19
1110	Daarom wil ik even een paar adviezen van dit tijdelijke adviescollege, dat nu natuurlijk al bestaat, doornemen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1111	Neem het voorbeeld van een advies over het voorkomen van misstanden in de uitzendsector.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1112	Dit is een sector waarbij mensen naar Nederland worden gehaald om hier aan het werk te gaan.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.07
1113	We zien in rapport na rapport dat daar heel veel misstanden zijn.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.09
1114	Mensen worden onderbetaald en slecht behandeld en werken onder slechte arbeidsomstandigheden.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	82.33
1116	Daar zijn extra regels voor opgesteld door het kabinet.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.07
1121	Dan denk ik: ja, dat is lekker makkelijk van het ATR.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1122	Dan haal je het weg bij bedrijven en die hebben dan inderdaad minder regeldruk, maar de Arbeidsinspectie krijgt meer taken, en die heeft al te veel taken.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.38
1123	Dat betekent dat de Arbeidsinspectie groter moet worden.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.07
1124	Dan denk ik: dit is een sector die in Nederland wil opereren, maar de belastingbetaler moet meer gaan betalen om die misstanden te voorkomen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.12
1126	Ik zou het logischer vinden als het ATR zou zeggen: "We hebben er twijfels over of deze regels werken.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.14
1127	We snappen het doel; die misstanden moeten worden gestopt.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1129	Wij komen met andere regels, met minder regeldruk, waarvan we denken dat die het doel ook behalen."	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1131	Ik vraag aan de minister of hij ook ziet dat dat de functie moet zijn van het ATR.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1132	Ik denk dat de heer Thijssen hier een heel belangrijk punt aansnijdt.	Vermeer	BBB	0.03
1135	Maar was het in deze case nou niet juist het geval dat het ATR dat zei omdat de huidige wet die misstanden eigenlijk al niet toelaat?	Vermeer	BBB	0.25
1136	Als iets al verboden is, is het toch ook een taak van het ATR om niet nog weer een regel in een andere wet op te nemen om te bepalen dat dat verboden is?	Vermeer	BBB	0.04
1137	Dat vraag ik aan de heer Thijssen, want een van de problemen die we hier in Den Haag hebben, is dat we op meerdere plekken aan meerdere knoppen zitten te draaien, soms zelfs tegengesteld.	Vermeer	BBB	0.05
1138	De heer Vermeer heeft er gelijk in dat het grote probleem natuurlijk is dat die misstanden niet mogen van de wet, maar we zien ze wel rapport na rapport nog steeds gebeuren.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.18
1139	Volgens mij probeert het kabinet dus met regelgeving te komen om te zeggen: dit willen we echt in de wet; hoe kunnen we nou regels maken waardoor die misstanden ook echt eens stoppen?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
1140	Ik vind het prima als het ATR dan zegt dat het twijfels heeft of deze regels werken, maar kom dan met een voorstel voor andere regels, die waarschijnlijk wél gaan werken.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.13
1141	En wentel het niet af op een Arbeidsinspectie, waarvan we weten dat die ook al te veel taken heeft, want daardoor gaan wij als belastingbetalers eigenlijk betalen voor het wegwerken van misstanden in een bepaalde sector.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.92
1142	Dan denk ik: als dat voor meer regeldruk zorgt in die sector, is die regeldruk misschien wel nodig om de misstanden die we allemaal niet willen, uit deze wereld te krijgen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1143	Ik vrees toch dat de heer Thijssen hier de illusie wekt dat een nieuwe regel een probleem dat er al is, iets wat al onwettig bedrag is, in een keer gaat beperken.	Vermeer	BBB	0.03
1145	Wij moeten dan juist een stap terug doen en zeggen: het ATR zegt dat dit wettelijk al is verboden; wij moeten het dus zoeken in de handhaving.	Vermeer	BBB	0.09
1146	Met de regels gaan we dit land niet beter maken; alleen met handhaving.	Vermeer	BBB	0.06
1147	Als ikzelf als scheidsrechter op het voetbalveld sta, heb ik niks aan het regelboekje.	Vermeer	BBB	0.05
1148	Het gaat erom wanneer ik de fluit pak en zeg: en nou is het klaar.	Vermeer	BBB	0.04
1149	Is het niet zo dat de heer Thijssen te veel nadruk legt op de regels, terwijl we de handhaving hier in Nederland volledig uit het oog verloren hebben en daar te weinig inspanning op doen?	Vermeer	BBB	0.06
1150	Ik ken heel veel dossiers, bijvoorbeeld bij Tata, waar heel veel vieze lucht vandaan komt, waar de handhaving er inderdaad een tandje bij mag doen en waar het ook goed zou zijn als er niet op handhaving bezuinigd wordt maar als daarin wordt geïnvesteerd.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.54
1151	Maar we hebben het nu over de instellingswet voor het Adviescollege toetsing regeldruk.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1152	Ik zou willen dat dit adviescollege zegt: we snappen het doel dat de wetgever voor ogen heeft, maar die komt met regels waarvan wij niet weten of die nou zo effectief zijn; wij komen dus met een alternatieve set regels waarmee dat doel waarschijnlijker wel gehaald wordt.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.17
1153	Ik vind het te makkelijk voor een adviescollege om te zeggen: we weten het niet; we schrappen het maar, want dan reduceren we regels.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1155	Dat is het gesprek dat ik wil hebben met deze minister, want ik denk dat we het ATR de opdracht mee moeten geven om de wetgever te helpen om regels te maken ten behoeve van het doel dat we hebben, namelijk het voorkomen van vreselijke misstanden door die uitzendbureaus met arbeidskrachten.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
1157	Die misstanden moeten bestreden worden; daar ben ik het helemaal mee eens.	Vermeer	BBB	0.03
1158	Maar het toevoegen van een nieuwe regel … Ik denk dat het ATR hier terecht zegt dat die nieuwe regel niets gaat toevoegen, want de regel dat dit niet mag, is er al.	Vermeer	BBB	0.11
1159	Dan zou ik graag hebben dat het ATR gewoon zegt: als u dit probleem echt wil oplossen, zult u aan de handhaving van de bestaande regels moeten werken.	Vermeer	BBB	0.06
1160	Dan is dat een appel, ook aan ons, in de zin van: hé, jongens, opletten; het is allang verboden.	Vermeer	BBB	0.07
1162	Nou, ik ben het ermee eens dat die misstanden eigenlijk al verboden zijn en ik vind het ook goed als de inspectie daarop handhaaft.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.39
1163	Maar nogmaals, we hebben het hier over de instelling van een adviescollege.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1164	Ik denk dat het belangrijk is dat we zo'n adviescollege hebben en dat we goed kijken naar die adviezen, maar ik wil dat adviescollege ertoe uitdagen dat het niet te makkelijk moet zeggen: deze regel is niet nuttig.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1165	Ik wil het adviescollege uitdagen om dan met regels te komen die dit land daadwerkelijk gaan helpen bepaalde misstanden, bijvoorbeeld in de uitzendsector, te voorkomen en om niet zomaar te zeggen: hop, we schrappen het maar, want dan hebben we minder regels.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1166	Ik wil dit college uitdagen om ons dan te helpen om de wet beter te maken.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1170	De heer Thijssen wil dat het ATR, als het zegt dat een regel niet goed is, met andere regels komt.	Van Meetelen	PVV	0.05
1172	Dat is volgens mij ook wat nu in de memorie van toelichting staat, namelijk dat het ATR inderdaad voorstellen kan doen voor alternatieve regels die de regeldruk verlagen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1174	Maar als ik dit advies lees, dan denk ik: nu schrappen ze gewoon alle regels.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.08
1175	Terwijl de sturing van deze instellingswet moet zijn om met alternatieve regels te komen die het doel overeind houden, maar de regeldruk verminderen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1178	Dan vraag ik toch aan de heer Thijssen: het kan toch nooit de bedoeling zijn dat anderen regels gaan opstellen?	Van Meetelen	PVV	0.07
1180	Dat is toch aan de Kamer, die met een wet komt, of aan een minister die met een regel komt?	Van Meetelen	PVV	0.04
1181	Zij moeten toetsen of die nieuwe regel of die nieuwe wet eventueel heel veel regeldruk met zich meebrengt.	Van Meetelen	PVV	0.04
1183	Dan komt hij weer terug en dan is het aan de minister of aan de Kamer om te oordelen wat ze daarvan vinden.	Van Meetelen	PVV	0.04
1184	Het lijkt mij niet dat zij voor de minister of de Kamer moeten gaan schrijven.	Van Meetelen	PVV	0.04
1186	Ik vind ook dat wij hier met elkaar de wetgevers van het land zijn en dat we dat niet moeten uitbesteden aan het ATR.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1188	Maar ik vind wel dat als we een adviescollege hebben met als expertise regeldruk, we dat dan niet alleen moeten laten zeggen of het een regel niet zo effectief of onnodig vindt.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1189	Ze hebben daar ook de knowhow om ons een advies te kunnen geven, zoals: als je het nou op deze manier doet, haal je je doel nog steeds, maar heb je minder regeldruk.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.13
1190	Dus ja, volgens mij is het een kleine moeite om dat aan het ATR te vragen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1192	Er was nog een ander advies, namelijk over het voorkomen van discriminatie op de werkvloer.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1193	Gelukkig erkent het ATR heel duidelijk wel volmondig dat er nog steeds discriminatie bestaat, dat dit onwenselijk is en dat het een probleem is.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.08
1194	Ook hier heeft het ATR twijfels of de extra regels die voorgesteld worden wel effectief zijn.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
1195	Maar ook hier zegt het vervolgens: dan doen we maar helemaal geen regels.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1196	Daardoor weten we dus eigenlijk zeker dat discriminatie op de werkvloer blijft bestaan.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.07
1197	Dus ook daar zou ik graag willen dat we het ATR uitdagen en zeggen: vervelend als het ATR moet oordelen dat regels waarschijnlijk niet effectief zijn, maar kom dan met een alternatief, help het kabinet en de Tweede Kamer om discriminatie van de werkvloer af te krijgen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1198	Zo lijkt het soms dus alsof het ATR er meer is om te zeggen dat we regels moeten schrappen dan om te zeggen dat we onnodige regels moeten schrappen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
1199	Terwijl het toch heel fijn is dat er sommige regels zijn; daar heb ik net een aantal voorbeelden van genoemd.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1200	De Tweede Kamer zegt ook dat ze de giftige pfas-lozingen wil stoppen en een extra regel wil stellen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.11
1202	Dus mijn vraag aan de minister is: is het nu de bedoeling dat het ATR adviseert over de vraag of een wet of regeling onnodige regels bevat, of moet het ATR zo veel mogelijk regels zien te schrappen?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.25
1203	In de memorie wordt één keer gesteld: onnodige regels.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1204	Maar ik blijf twijfel hebben over de precieze bedoeling.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.02
1205	Ik zal dadelijk een amendement indienen waarin ik probeer dat nog iets duidelijker te maken, om helder te krijgen dat het wat ons betreft moet gaan over het reduceren van onnodige regels.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1213	Dit amendement geeft eigenlijk precies weer — dit zeg ik in relatie tot het interruptiedebatje dat we net hadden — dat als een regel er al is of als in een wet al iets niet mag, nog weer een nieuwe regel toevoegen over hetzelfde onnodig is.	Vermeer	BBB	0.05
1217	Ik hoorde de heer Thijssen een aantal keer zeggen dat we onnodige regels moeten schrappen.	Flach	SGP	0.08
1220	Gisteren heb ik een mooi voorbeeld gehoord van de Nederlandse Zuivel Organisatie.	Flach	SGP	0.05
1221	Die moest aantonen dat er geen MKZ-melk in de melk uit Duitsland was gekomen.	Flach	SGP	2.36
1224	En het is ook niet voldoende dat de leveranciers dat aantonen; de Duitse overheid moet dat garanderen.	Flach	SGP	0.14
1226	Daarmee is die regel onwerkbaar geworden en zit zo'n zuivelorganisatie met de problemen.	Flach	SGP	0.05
1227	Ziet de heer Thijssen naast het schrappen van onnodige regelgeving ook het schrappen van onwerkbare regels als een taak van het ATR, althans het adviseren daarover?	Flach	SGP	0.05
1228	Dit heb ik natuurlijk ook gelezen in het voorstel dat nu voorligt.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1229	Als iets onwerkbaar is, waarom gaan we het dan invoeren?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1230	Het instellen van een regel gaat dan ook niet het doel bereiken dat we willen bereiken.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
1231	Het punt is hier natuurlijk wel dat wat de een niet werkbaar vindt of voor de een niet werkbaar is, misschien voor de ander wel werkbaar is.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1233	Daarom heb ik ook een vraag aan de minister: kunnen we objectiveren wanneer het werkbaar is en wanneer niet?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1234	De ATR moet daar dus ook wel streng naar kijken, zodat het niet zomaar een mening is.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1235	Zo voorkomen we dat ondernemers zeggen "dit is onwerkbaar" — daar bedoelen ze eigenlijk mee: ik wil dit niet — terwijl het prima werkbaar is.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1236	Een ondernemer vindt het vaak alleen vervelend om eraan te voldoen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
1238	Mijn vraag aan de minister is: kunnen we dat begrip "onwerkbaarheid" in de wet zo objectief mogelijk maken?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.12
1241	Ik denk wel dat dat enigszins subjectief zal blijven, want veel van onze toezichthouders zijn natuurlijk ook monopolist.	Flach	SGP	0.03
1242	Ondernemers of andere betrokkenen hebben geen keuze.	Flach	SGP	0.19
1243	Zij moeten zich laten toetsen of handhaving laten toepassen door die ene handhaver.	Flach	SGP	0.04
1244	Met andere woorden: je zult dat nooit helemaal objectief krijgen.	Flach	SGP	0.03
1246	Ik steun op zich uw vraag aan de minister om dat onwerkbare ook beter ...	Flach	SGP	0.02
1249	Ik steun op zich de vraag van de heer Thijssen aan de minister om het begrip "onwerkbaarheid" beter te definiëren.	Flach	SGP	0.03
1252	In het wetsvoorstel staat ook de term "ervaren nut".	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1254	Ik kan me namelijk voorstellen dat een ondernemer die een uitvinding naar de markt probeert te brengen, probeert talent aan te trekken en probeert investeerders te vinden, al snel van zo ongeveer elke regel zal zeggen: "Is dit nou nuttig?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1257	Veel politici hier in deze Kamer vinden de stikstofregels niet nuttig, terwijl toch keer op keer ecologen zeggen dat onze natuur bedreigd wordt.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	4.98
1258	Ook drinkwaterbedrijven zeggen dat ons drinkbaar water ondrinkbaar dreigt te worden.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	91.76
1259	Dus volgens mijn fractie zijn die stikstofregels hartstikke nuttig.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
1260	Natuurlijk is het wel heel uitdagend voor boeren om met hun bedrijven te voldoen aan die stikstofregels.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.07
1261	Daarom vind ik het ook zo onvoorstelbaar dat het fonds daarvoor geschrapt is.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.1
1263	Daarom is ook mijn vraag aan de minister: wat is nu "ervaren nut" en wie bepaalt dat nou eigenlijk?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1264	Is het een ondernemer die kan zeggen "ik vind dit niet nuttig", of worden daar bijvoorbeeld ook consumenten, werknemers en burgers bij betrokken door hun te vragen of zij een regel nuttig vinden?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1265	Om een voorbeeld te geven: in de EU zijn er regels waarmee nepnieuws op social media moet worden tegengegaan.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.39
1266	Als nou CEO Zuckerberg van Meta zegt "dat vind ik niet zo nuttig", wat gaat de ATR dan adviseren?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.29
1267	Is het niet nuttig, of wordt er dan ook nog gevraagd aan burgers of zij dit een nuttige regel vinden?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
1269	In de memorie van toelichting staat ook dat het moet gaan om "forse regeldruk".	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1270	Ook daarbij zou ik willen vragen: wanneer is nou iets fors?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1271	Voor één bedrijf kan €10.000 te veel zijn en voor een groot bedrijf valt het bij wijze van spreken weg in de begroting.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	2.09
1272	Dus ik wil ook een nadere duiding van de term "forse regeldruk".	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.02
1274	De regels worden ook uitgedrukt in regeldrukkosten.	Kisteman	VVD	0.04
1275	De kapper is €40.000 per jaar kwijt aan regeldrukkosten, een aannemer €140.000 en een modezaak €245.000.	Kisteman	VVD	57.23
1276	Dat zijn hele mooie voorbeelden van wat een ondernemer daaraan kwijt is.	Kisteman	VVD	0.04
1277	Dat is geld dat deze ondernemers niet kunnen gebruiken om te investeren in hun bedrijf of om bijvoorbeeld de lonen van hun werknemers te verhogen, iets wat de heer Thijssen altijd zeer belangrijk vindt.	Kisteman	VVD	0.2
1279	Gaat GroenLinks-PvdA deze motie om de regeldrukkosten te laten dalen zodat ondernemers weer geld krijgen om te investeren of de lonen te verhogen, steunen?	Kisteman	VVD	0.06
1280	Ik ga een motie steunen die zegt: onnodige regeldruk moet worden gereduceerd of zelfs naar nul worden gebracht.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
1282	Ik ben er niet zomaar voor om de regeldruk an sich naar beneden brengen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1283	Ik denk namelijk dat bepaalde regels voor het beschermen van werknemers of voor de veiligheid van consumenten hartstikke nuttig zijn.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1284	Ik zal heel goed kijken naar de motie van de heer Kisteman en dan zal ik bepalen of ik daarin mee kan gaan of niet.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1285	Als uit de regeldrukkosten blijkt dat dit gewoon onnodig is en verminderd kan worden, waardoor ondernemers dit geld op een andere manier kunnen investeren of besteden, dan is GroenLinks-PvdA dus bereid om te zeggen dat het onnodig is en dat we dat niet moeten doen.	Kisteman	VVD	0.36
1288	"De politicus die tegen onnodige regeldruk is, moet nog geboren worden."	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1290	"De politicus die vóór onnodige regeldruk is, moet nog geboren worden."	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1292	Dus als dat in de motie staat, dan steun ik die uiteraard.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1293	Ik ben ook voor het wegnemen van onnodige regeldruk, zeker als dat ondernemers in staat stelt om lekker te ondernemen en de lonen van hun medewerkers te verhogen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1294	Voorzitter, dit is precies waar ik was met mijn betoog.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.02
1296	We willen graag wetten en regels waarbij de balans tussen de belangen van bedrijven, consumenten, hardwerkende Nederlanders en burgers wordt gevonden.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1297	Dat is ook de essentie van de motie-Klaver/Ploumen, die in de memorie van toelichting wordt aangehaald.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1298	Dat betekent dat er niet alleen moet worden gekeken vanuit het perspectief van bedrijven, maar ook vanuit het perspectief van burgers, consumenten, hardwerkende Nederlanders et cetera.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1299	In sommige adviezen van de ATR zie ik vooral het perspectief van bedrijven.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1300	Bij de evaluatie van de ATR van een aantal jaar geleden zag ik ook dat de geïnterviewde stakeholders bedrijven en overheden zijn.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1301	Maar ik mis daarbij alle andere stakeholders die ook belang hebben bij goede regelgeving.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1302	Ik heb natuurlijk al gevraagd of het gaat over zo min mogelijk regels of over onnodige regels schrappen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.07
1303	Ik denk dat de balans van belangen, zowel van bedrijven als ook van consumenten en werknemers, goed wordt geborgd bij het ATR.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
1304	Daarom heb ik een amendement ingediend om het ATR niet alleen bij deze minister te beleggen maar ook bij de minister van Binnenlandse Zaken, want die is al belast met deugdelijke wetgeving, waarbij al die belangen worden afgewogen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
1309	In de evaluatie van Berenschot van een aantal jaren geleden hebben we gezien dat noch de burgers, noch de consumenten, noch de werknemers erbij betrokken zijn geweest, terwijl zij zowel last als profijt kunnen hebben van regels.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.17
1310	Dus ik zou graag de toezegging willen dat deze stakeholders wel betrokken worden bij een toekomstige evaluatie.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1311	Om daar nog een voorbeeld bij te schetsen: recent is er een advies gekomen over internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1312	Ik ben blij dat het ATR zei: "Er kunnen misstanden zijn op het gebied van mensenrechten en milieuvervuiling in de keten van bedrijven.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.14
1313	Het is een verplichting vanuit Europa, dus we moeten daar regels voor maken."	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1314	Maar als ik zie welke stakeholders erbij betrokken zijn om dat advies tot stand te brengen, dan mis ik organisaties in de landen die te maken hebben met mensenrechtenschendingen, of internationale vakbonden die te maken hebben met slechte arbeidsomstandigheden.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.08
1315	Ook hierbij vraag ik aan de minister: hoe worden al die belangen betrokken bij de adviezen die we van het ATR krijgen?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.07
1317	De Raad van State is kritisch op extra bevoegdheden, zoals het beoordelen van bestaande regels en van decentrale bevoegdheden, omdat hiervan in het verleden nauwelijks gebruik is gemaakt.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.13
1318	Waarom volgt de minister de Raad van State hierin niet en kent hij deze bevoegdheden niet toe aan het ATR?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.19
1321	De bedoeling van het tijdelijke college was steeds om de bewustwording bij de departementen te vergroten.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1322	Verwacht de minister dan dat er nu wel bewustwording gaat komen bij de ministeries?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
1323	Of gaan we hiermee eigenlijk de druk bij ambtenaren weghalen om hier goed rekening mee te houden als zij wetgeving maken?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1324	Tot slot wil ik van harte mijn steun uitspreken voor het amendement van Inge van Dijk over de regeldruk voor vrijwilligers en ngo's.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1325	Volgens mij is het heel goed dat dit wordt meegenomen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1329	Regeldruk is een serieuze bedreiging voor ons land geworden.	Vermeer	BBB	0.33
1330	Het vestigingsklimaat, en ook het investeringsklimaat, staat mede door de regeldruk zelf onder druk.	Vermeer	BBB	0.3
1331	De gevolgen tekenen zich vandaag de dag af in Nederland en Europa.	Vermeer	BBB	0.18
1332	We dalen in internationale ranglijsten, in de wereldwijde ranglijst van vijf naar negen.	Vermeer	BBB	0.08
1333	Bedrijven die ontzettend belangrijk zijn of kunnen zijn voor onze economie en onze werkgelegenheid, vertrekken naar het buitenland of dreigen te vertrekken.	Vermeer	BBB	1.13
1335	De heer Vermeer maakt zich zorgen over het investeringsklimaat.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.09
1337	Ik heb aan de minister gevraagd hoeveel het gaat helpen voor het internationale investeringsklimaat als we die onnodige regeldruk weten te verminderen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.11
1338	Hoe tekent dat zich bijvoorbeeld af bij de bezuiniging op onderwijs, of op onderzoek en innovatie?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
1340	Daar zeiden ze: een heel groot probleem dat wij hebben, is dat we geen vergunning meer kunnen krijgen vanwege de stikstofproblematiek.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.08
1341	De heer Vermeer doet nu alsof het verslechteren van het investeringsklimaat allemaal komt door de regeldruk, terwijl ik toch heel andere signalen hoor.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.26
1342	De minister kan niet kwantificeren hoeveel het reduceren van regeldruk gaat helpen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	16.14
1343	Dat heb ik hem laatst gevraagd bij de Raad Concurrentievermogen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1346	Stel dat we onnodige regeldruk weten te reduceren, hoeveel gaat dat het investeringsklimaat helpen?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1347	De heer Thijssen slaat al aan op mijn eerste alinea, terwijl ik nog lang niet klaar ben.	Vermeer	BBB	0.04
1348	Hij lijkt het nu te vernauwen, alsof dit het enige is wat mij interesseert, maar ik zal hier dadelijk nog meer over zeggen.	Vermeer	BBB	0.02
1350	Investeren in innovatie heeft niets met regeldruk te maken.	Vermeer	BBB	0.05
1351	Dat is een kwestie van keuzes maken voor waar we in investeren.	Vermeer	BBB	0.03
1352	Doen we dat met subsidies, of doen we dat door meer ruimte te geven voor ondernemen, zodat de businessmodellen van bedrijven beter worden en ze zelf meer geld hebben om aan innovatie te besteden?	Vermeer	BBB	0.05
1354	Tijdens de formatie hebben wij gekozen voor minder subsidies en meer ruimte om te ondernemen, omdat ook door de bedrijven wordt aangegeven dat dat op de lange termijn de basis is voor een investeringsbeslissing en het businessmodel op termijn, en niet de eenmalige subsidie.	Vermeer	BBB	0.08
1357	Dow Chemical in Terneuzen wilde de complete fabriek CO<sub>2</sub>-neutraal maken.	Vermeer	BBB	0.92
1358	Daarvoor wilde het internationale bedrijf 900 miljoen euro investeren in Nederland.	Vermeer	BBB	0.08
1360	Er is een IenW-regel die zegt dat wij moeten kijken naar de concentratie van stikstof bij de uitstoot van een proces.	Vermeer	BBB	0.14
1361	Nu is het heel vervelend dat de concentratie van stikstof net iets hoger is als je op waterstof gaat stoken, dan wanneer je dat op gas doet.	Vermeer	BBB	99.72
1364	De investering gaat in Nederland niet door, maar internationaal wel.	Vermeer	BBB	0.22
1365	Op dat moment draait de fabriek hier door zonder reductie.	Vermeer	BBB	0.07
1369	Het moet namelijk aantonen dat dit zeer van invloed is op wat wij hier aan het bespreken zijn.	Vermeer	BBB	0.02
1372	Thijssen heeft dit najaar gezegd dat het verdienvermogen van dit land op de langere termijn kapot gaat door de bezuiniging op innovatie, onderzoek en onderwijs.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.96
1373	Het gaat hier niet om het lid Thijssen, dus niet om mij, maar om de voorzitter van de lobbyclub VNO-NCW die dit zei namens alle bedrijven in Nederland.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.08
1375	Wat dit kabinet in het hoofdlijnenakkoord heeft bedacht, is dus niet goed voor het investeringsklimaat en het verdienvermogen van Nederland.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	1.4
1377	Ik kan me helemaal vinden in het voorbeeld over Dow.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.02
1378	Als een investering niet doorgaat door onnodige regels, laten we die onnodige regels dan schrappen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1381	U doet alsof het verdienvermogen en het investeringsvermogen van Nederland afhangen ...	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1384	De heer Vermeer doet alsof het verdienvermogen en het investeringsklimaat van Nederland afhangen van het reduceren van regels.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.17
1385	Ik wil van de heer Vermeer weten hoe de reductie van regeldruk zich verhoudt tot de investeringen in onderzoek en innovatie, het niet kunnen investeren door het ontbreken van een stikstofvergunning, en het niet kunnen vinden van talent en goed opgeleide mensen om bedrijven te laten groeien.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.25
1388	Als de heer Thijssen goed geluisterd heeft, heeft hij kunnen horen dat ik heb gezegd: het vestigings- en investeringsklimaat staan mede door de regeldruk zelf onder druk.	Vermeer	BBB	0.11
1392	De stikstofregelgeving is inderdaad onacceptabele regeldruk.	Vermeer	BBB	0.05
1397	Nederland verliest inkomsten, inkomsten die nodig zijn om onze voorzieningen op peil te houden.	Vermeer	BBB	46.75
1398	Goede infrastructuur, hoogwaardig onderwijs, zorg en onze sociale voorzieningen kunnen we anders simpelweg niet op niveau houden.	Vermeer	BBB	0.08
1401	In de EU lijkt het op dit vlak niet goed te gaan, maar door een opeenstapeling van factoren naast regeldruk lijkt het in Nederland nog net iets minder goed te gaan.	Vermeer	BBB	0.39
1402	De heer Grinwis gaf al de absurditeit aan van kalenderlandbouwregels.	Vermeer	BBB	0.06
1403	De heer Sneller noemde net ook het voorbeeld van weersafhankelijke inregeling.	Vermeer	BBB	0.05
1404	Zonnepanelen moeten we dus weersafhankelijk inregelen.	Vermeer	BBB	0.05
1405	Bij landbouw moeten we kijken naar welke dag het op de kalender is, ongeacht de weersomstandigheden.	Vermeer	BBB	0.05
1407	Mevrouw Van Meetelen had het ook al over lokale regeldruk, zoals de zero-emmissiezones.	Vermeer	BBB	0.06
1408	Door arbeidskrapte zijn de gevolgen straks misschien minder groot voor de bedrijven, maar wel groot voor alle inwoners in grachtenpanden, die straks acht weken kunnen wachten op een monteur, als er al iemand wil komen.	Vermeer	BBB	4.52
1409	Uit Volendam willen ze al niet meer komen, begrijp ik.	Vermeer	BBB	0.04
1412	Hetzelfde probleem hebben we bijvoorbeeld bij de tankstations.	Vermeer	BBB	0.05
1413	De bestaande tankstations mogen geen laadpalen bijplaatsen, omdat wij hier weer een regel bedacht hebben dat we die apart moeten gaan aanbesteden.	Vermeer	BBB	0.14
1414	Diezelfde tankstationhouder mag wel het winkeltje exploiteren en het toilet openhouden voor de mensen.	Vermeer	BBB	0.08
1417	We moeten er ook naar kijken dat een regel an sich misschien wel reëel lijkt — dat toetst het ATR — maar dat er ketengevolgen zijn.	Vermeer	BBB	0.21
1418	Ik heb de vraag aan de minister of het ATR die wel kan beoordelen.	Vermeer	BBB	0.05
1419	Er wordt bijvoorbeeld altijd gezegd: de duurzaamheidsrapportages in het kader van CSRD hoef je pas vanaf zoveel-honderd medewerkers te doen.	Vermeer	BBB	0.1
1420	Maar het gevolg is dat die grotere bedrijven tegen al hun toeleveranciers zeggen: omdat ik erover moet rapporteren, moet jij erover rapporteren aan mij.	Vermeer	BBB	0.2
1421	Dan is een mkb-bedrijf met vijf medewerkers gewoon de sjaak en moet die iets doen wat voor een multinational bedoeld is.	Vermeer	BBB	0.04
1423	Dit gaat om meer dan alleen regeldruk, hoewel het een wezenlijk onderdeel van het probleem is.	Vermeer	BBB	0.04
1427	Is dat de vraag aan de minister of dit voldoende wordt ondervangen?	Sneller	D66	0.05
1428	Heeft de heer Vermeer een voorstel om erin te betrekken?	Sneller	D66	0.06
1430	Soms stellen we een vraag aan de minister, maar is het misschien meer een aandachtsveld voor onszelf.	Vermeer	BBB	0.04
1431	Wij moeten met z'n allen meer integraal bekijken wat regels voor de ene plek doen op een andere plek.	Vermeer	BBB	0.04
1432	Ik vraag wel of de minister ook ziet dat het ATR moet kijken naar de effecten in ketens.	Vermeer	BBB	0.4
1433	Heel basic kun je zeggen: zij beoordelen de wet en daar staat in dat het gaat om bedrijven vanaf 500 medewerkers.	Vermeer	BBB	0.08
1434	Dan constateren zij: het is geen probleem voor bedrijven vanaf 500 medewerkers.	Vermeer	BBB	0.05
1435	Maar zitten er bij het ATR dan ook mensen met kennis van de praktijk, die er voldoende gevoel bij hebben, zodat ze kunnen zien dat het ook gevolgen heeft voor een mkb-bedrijf van vijf medewerkers dat toeleverancier is van dat grote bedrijf?	Vermeer	BBB	0.06
1437	De wet die we vandaag bespreken, is wat ons betreft een stap in de goede richting.	Vermeer	BBB	0.02
1438	Al jaren zeggen wij dat de regeldruk gereduceerd moet worden.	Vermeer	BBB	0.07
1440	Ik zeg bij elke bijeenkomst met ondernemers: alsjeblieft, roep niet dat je last hebt van de regeldruk, maar vertel ons van welk regeltje, van welke wet en het liefst ook nog van welk artikel je last hebt.	Vermeer	BBB	0.09
1442	Anders zitten we elkaar op sommige momenten alleen een probleem aan te praten, terwijl het moet gaan om het actuele probleem voor dat bedrijf.	Vermeer	BBB	0.02
1443	Door uitvoerig onderhandelen hebben we dit punt over regeldruk in het hoofdlijnenakkoord weten te krijgen.	Vermeer	BBB	0.04
1444	Met dit wetsvoorstel wordt daar een basis voor gelegd, maar we hebben nog wel een aantal opmerkingen en verhelderende vragen.	Vermeer	BBB	0.03
1446	Het voorstel stelt voor om een adviescollege voor het toetsen van regeldruk in het leven te roepen.	Vermeer	BBB	0.04
1447	Dit zal als doel hebben om alle wetsvoorstellen, ontwerp-algemene maatregelen van bestuur en ontwerp-ministeriële regelingen te toetsen en te kijken wat voor extra regeldruk er in de praktijk bij komt.	Vermeer	BBB	0.05
1448	Naast het adviseren van de regering kan dit adviescollege ook de Kamer adviseren over regeldruk.	Vermeer	BBB	0.04
1449	Dat is dan een advies; wij moeten de politieke afweging maken, zoals dat geldt voor alle adviesorganen.	Vermeer	BBB	0.14
1451	In het interruptiedebat met mevrouw Van Dijk hadden we het daar al even over, dus ik hoop dat de minister duidelijkheid kan geven over de vraag of dat gaat zoals wij het ons voorstellen en ons kan geruststellen.	Vermeer	BBB	0.07
1452	Wij kunnen ons in de meeste uitzonderingen vinden, behalve in die van de Europese regelgeving.	Vermeer	BBB	0.06
1453	Het is juist de EU die verantwoordelijk is voor enorm veel regeldruk die onze ondernemers ervaren, gepaard met eventuele nationale koppen die wij daarop hebben gezet.	Vermeer	BBB	3.37
1454	Daarom wilden wij daar ook de kop eraf hebben in plaats van erop.	Vermeer	BBB	0.03
1455	Ik begrijp dat het hier gaat om verordeningen die geen implementatieruimte bieden voor de landen, maar mijn vraag is waarom deze Europese regelgeving uitgezonderd is, want er wordt gekozen voor externe toetsing.	Vermeer	BBB	0.09
1456	Het lijkt mij juist dat het adviescollege aan de voorkant meekijkt en input levert vanuit het nationale belang, die zowel het kabinet als de Kamer kan gebruiken in de stellingname ten opzichte van de Europese regelgeving.	Vermeer	BBB	0.12
1457	Dat is volgens ons wat een adviescollege bij uitstek zou moeten doen.	Vermeer	BBB	0.03
1459	Ik begrijp dat het adviescollege advies kan geven over nationale koppen.	Vermeer	BBB	0.03
1460	Tegelijkertijd merk ik dat dit tamelijk ongrijpbaar blijft.	Vermeer	BBB	0.02
1462	Is dat voldoende om advies te geven over al bestaande regeldruk?	Vermeer	BBB	0.05
1464	Ik denk dat het ATR zich vooral gaat en kan richten op nieuwe wet- en regelgeving die het voorgeschoteld krijgt, maar het grootste probleem zit in alle wetten die we al hebben.	Vermeer	BBB	0.05
1467	Nogmaals, wat hanteert het ATR momenteel als werkdefinitie van een "nationale kop"?	Vermeer	BBB	0.07
1471	In artikel 1 van het wetsvoorstel wordt gesproken over investeringen en inspanningen die bedrijven, burgers en beroepsoefenaars in de zorg, het onderwijs, de veiligheid en de sociale zekerheid moeten plegen.	Vermeer	BBB	0.04
1473	In eerdere consultaties is het advies gegeven om in plaats van het woord "bedrijven" een neutraler begrip te gebruiken, bijvoorbeeld "organisaties", zodat alles eronder kan vallen.	Vermeer	BBB	0.04
1475	Is het niet beter om gewoon het woord "organisaties" te gebruiken in plaats van het weer af te bakenen?	Vermeer	BBB	0.05
1476	Dit sluit bepaalde organisaties hiervan uit, terwijl het eigenlijk voor iedereen zou moeten gelden.	Vermeer	BBB	0.05
1478	In het licht van het rapport van Mario Draghi van zomer vorig jaar zien wij graag dat de toetsing verdergaat dan alleen regeldruk.	Vermeer	BBB	0.1
1479	Ik begon er mijn inbreng al mee: het gaat hier net zo goed over het verdienvermogen — dit zeg ik tegen de heer Thijssen — het vestigingsklimaat en het concurrentievermogen.	Vermeer	BBB	0.04
1480	Een toets op alleen de regeldruk is belangrijk, maar gezien de realiteit van vandaag de dag zou het eigenlijk breder moeten.	Vermeer	BBB	0.03
1481	Regels hebben effect op de kosten die ondernemers maken en dus ook op inflatie en dus ook op de portemonnee van burgers.	Vermeer	BBB	0.86
1482	Regels hebben ook een cumulatieve werking op het al dan niet kunnen voeren van een businessmodel.	Vermeer	BBB	0.04
1483	Los van het gegeven dat alle regels een doel hebben, zien we in de praktijk ook dat ze soms de kosten van een bedrijfsactiviteit zodanig verhogen dat een activiteit niet meer loont en niet meer kan worden uitgevoerd.	Vermeer	BBB	0.05
1485	Dit moet wél gebeuren in nieuwe wetgeving, zodat het bedrijfsleven concurrerend kan blijven en het verdienvermogen van Nederland op peil blijft.	Vermeer	BBB	0.13
1488	Het aanpakken van regeldruk, bijvoorbeeld in Europa, is daarvoor heel belangrijk.	Vermeer	BBB	0.03
1489	Het voorstel van de minister zet een goede stap met het in kaart brengen van regeldruk, maar er moet per wetsvoorstel ook gekeken worden wat de impact is op — de heer Thijssen noemde het al — concurrentiekracht en innovatie.	Vermeer	BBB	0.05
1491	Stopt bepaalde bedrijvigheid doordat de optelsom te veel is geworden?	Vermeer	BBB	0.07
1492	Het Adviescollege toetsing regeldruk kan ook een adviescollege voor de toetsing van regeldruk en innovatie worden.	Vermeer	BBB	0.05
1494	We moeten leren van een land als Israël, dat innovatie echt een stem geeft met een innovatieautoriteit.	Vermeer	BBB	0.05
1495	Daardoor is er enorm veel innovatie en kent het land veel start-ups.	Vermeer	BBB	0.34
1496	We hebben daarom een amendement ingediend om dit aan te pakken.	Vermeer	BBB	0.03
1497	Het wordt namelijk hoog tijd dat we regeldruk terugdringen en onze ondernemers de ruimte bieden om vanuit een gelijk speelveld te concurreren, met ruimte om te ondernemen en te floreren en ruimte bieden in de portemonnee van burgers.	Vermeer	BBB	0.04
1498	Ik heb een vraag over het amendement waar de heer Vermeer het over heeft.	Inge van Dijk	CDA	0.04
1499	Kan daar meer aan worden toegevoegd, zodat het ook ziet op concurrentievermogen?	Inge van Dijk	CDA	0.06
1501	Maar tegelijkertijd denk ik: moeten we dit bij het ATR neerleggen?	Inge van Dijk	CDA	0.04
1502	Daardoor krijgt het alleen maar meer, meer, meer op het bordje en komt het misschien niet toe aan de kerncompetentie.	Inge van Dijk	CDA	0.03
1504	Het idee om daar serieuzer naar te kijken, vind ik namelijk heel mooi.	Inge van Dijk	CDA	0.02
1505	Alleen, ik twijfel of we het ATR daarvoor moeten gebruiken.	Inge van Dijk	CDA	0.04
1507	Het idee is dat we dat hier gewoon bij in kunnen voegen, zodat we daar geen aparte autoriteit voor hoeven op te richten.	Vermeer	BBB	0.03
1508	Als men dat wel wil, kan dat ook een alternatief zijn.	Vermeer	BBB	0.03
1510	Ik dacht dat de heer Sneller zelfs al een idee had voor een motie hierover.	Vermeer	BBB	0.03
1511	Maar het is natuurlijk beter om dat in de wet te verankeren.	Vermeer	BBB	0.04
1512	We kunnen ook nog zeggen dat het al in de Bedrijfseffectentoets zit, die op de ministeries wordt gehanteerd.	Vermeer	BBB	0.06
1513	Maar in die toets zit ook weer regeldruk voor bedrijven.	Vermeer	BBB	0.06
1514	Dus ja, het lijkt ons het beste om dit gewoon bij deze autoriteit onder te brengen, zodat er integraal naar gekeken wordt.	Vermeer	BBB	0.03
1515	Het kan dan ook gaan om beperkingen die gesteld worden aan bijvoorbeeld ontwikkelingen op het gebied van genetische modificatie.	Vermeer	BBB	0.05
1516	Dat soort dingen kunnen ook meegenomen worden in de overweging.	Vermeer	BBB	0.03
1518	Nogmaals, wij worstelen met de vraag waar wij dit nou goed kunnen laten landen.	Inge van Dijk	CDA	0.04
1521	Ik hoop dat hij met een briljante ingeving gaat komen.	Inge van Dijk	CDA	0.03
1525	Ik wil een vraag stellen over dit amendement, want dan kan ik bepalen of ik voor of tegen ben.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1528	Nederland had in 2013 een doel vastgesteld voor duurzame energie in 2023.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.12
1529	Daardoor is er een enorme innovatie op gang gekomen bij wind op zee.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.13
1530	Deze week vertelde iemand me dat er eigenlijk geen windmolen op zee wordt gebouwd zonder dat daar Nederlandse betrokkenheid bij is.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	47.89
1531	Bedoelt de heer Vermeer met dit amendement dus ook dat regels kunnen zorgen voor extra innovatie en daarmee voor extra concurrentiekracht?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
1532	Moet het ATR daar ook op die manier naar kijken als we dit amendement aannemen?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
1535	Als je ze kort houdt, geven ze ook gewoon korte antwoorden!	voorzitter	None	0.13
1537	De laatste spreker van de zijde van de Kamer is de heer Idsinga van NSC.	voorzitter	None	0.04
1541	Het is een dagelijkse realiteit voor veel ondernemers, burgers en professionals.	Idsinga	NSC	0.07
1542	We horen het overal: formulierenstapels, verplichte rapportages en complexe procedures.	Idsinga	NSC	0.21
1543	De overheid belooft al jaren minder regeldruk, maar in de praktijk wordt het juist meer.	Idsinga	NSC	0.32
1544	Een rapport uit 2022 liet bijvoorbeeld zien dat mkb-ondernemingen in verschillende sectoren aan gemiddeld 70 tot 90 wettelijke verplichtingen moeten voldoen.	Idsinga	NSC	0.18
1545	De regeldrukkosten die daarmee gemoeid zijn, variëren van zo'n €40.000 tot enkele tonnen per jaar, afhankelijk van de grootte van het bedrijf en de sector waarin wordt gewerkt.	Idsinga	NSC	0.3
1547	De bedragen zullen waarschijnlijk hoger zijn als we dat onderzoek vandaag zouden laten doen.	Idsinga	NSC	0.05
1548	Het is daarom goed dat de regering de aanpak van deze regeldruk tot topprioriteit heeft gemaakt.	Idsinga	NSC	0.05
1549	Met deze wet krijgt het Adviescollege toetsing regeldruk, het ATR, een permanente status en een bredere rol.	Idsinga	NSC	0.05
1551	Máár, de cruciale vraag is en blijft: gaat ATR hierdoor ook echt effectiever worden of blijft het een papieren tijger?	Idsinga	NSC	0.03
1552	Wat zijn de concrete doelstellingen van de regering qua administratieve verplichtingen en kosten, vis-à-vis bijvoorbeeld het rapport uit 2022 dat ik net noemde?	Idsinga	NSC	0.06
1555	Al sinds het jaar 2000 bestaat het als tijdelijk adviescollege.	Idsinga	NSC	0.04
1556	De bedoeling was om politici te wijzen op de gevolgen van nieuwe wetgeving voor de administratievelastendruk.	Idsinga	NSC	0.08
1557	Dan zou de politiek er vanzelf wel meer op gaan letten, was de gedachte.	Idsinga	NSC	0.09
1559	In de periode 2018-2023 stegen de regeldrukkosten met honderden miljoenen euro's per jaar; mevrouw Van Meetelen noemde het al.	Idsinga	NSC	0.51
1561	Van de tientallen adviezen die het college jaarlijks uitbracht in de periode 2017-2020, werd iets meer dan de helft geheel of gedeeltelijk geïmplementeerd, laat extern onderzoek uit 2021 zien.	Idsinga	NSC	0.23
1562	Hoe is dat beeld nu vandaag de dag, vraag ik de minister.	Idsinga	NSC	0.04
1563	In 2023 was meer dan de helft van de adviezen negatief.	Idsinga	NSC	0.05
1566	Als mijn adviezen in meer dan de helft van de gevallen niet zouden worden opgevolgd, dan zou ik toch eens in de spiegel kijken.	Idsinga	NSC	0.05
1567	Toch werden de wetsvoorstellen gewoon ingediend, vaak zonder een heldere motivering waarom het advies niet was opgevolgd.	Idsinga	NSC	0.05
1568	Bij ongeveer de helft van de dossiers schiet de onderbouwing van regeldruk tekort, zo bleek uit recente analyses van ATR.	Idsinga	NSC	0.23
1569	Nut en noodzaak zijn vaak niet goed onderbouwd en minder belastende alternatieven worden onvoldoende overwogen.	Idsinga	NSC	0.21
1570	Dan moeten we onszelf de vraag stellen: wat heeft ATR tot nu toe eigenlijk opgeleverd als ministeries structureel dezelfde fouten blijven maken?	Idsinga	NSC	0.07
1571	Kan de minister ons straks uitleggen wat dit kabinet nu fundamenteel anders gaat doen?	Idsinga	NSC	0.06
1573	En hoe gaat het kabinet in de praktijk handen en voeten geven aan het "comply or explain"-principe?	Idsinga	NSC	0.05
1575	Ik zou de heer Idsinga heel graag de vraag willen stellen die hij aan heel veel collega's heeft gesteld, namelijk: wat gaat NSC doen met de adviezen van het ATR?	Inge van Dijk	CDA	0.08
1576	Gaat NSC, bijvoorbeeld in het geval van een dictum 4, die wet dan toch invoeren of dat dictum naast zich neerleggen?	Inge van Dijk	CDA	0.05
1579	Maar dat kunt u gewoon in het verloop van uw tekst doen en dan gaan we daar met veel plezier naar luisteren.	voorzitter	None	0.02
1582	Op het moment dat ik een dictum 4 of een dictum 3 krijg, dan ga ik in de spiegel kijken en u ook die spiegel voorhouden, zeg ik tegen mevrouw Inge van Dijk.	Idsinga	NSC	0.03
1584	Ik ga dan met haar de discussie aan door te zeggen: ik zie hier een dictum 3 of een dictum 4; dat betekent in feite dat het voorstel niet deugt, dus daar moeten we wat mee.	Idsinga	NSC	0.04
1585	Dan kan het zo zijn dat we er inderdaad wat mee doen.	Idsinga	NSC	0.03
1587	Maar het kan ook zo zijn dat we alsnog de politieke weging maken om er niks mee te doen.	Idsinga	NSC	0.04
1588	Dat kan. Het is uiteindelijk natuurlijk een politieke keuze die we hier met elkaar maken.	Idsinga	NSC	0.02
1589	Maar ik denk dat we wel op een meer verdiepende manier die voorgaande discussie met elkaar, maar ook binnen de fracties en in het parlement, moeten voeren.	Idsinga	NSC	0.03
1590	Ik heb hier nog nooit een debat meegemaakt waarin we tegen elkaar zeiden: nou, ik heb hier een dictum 4 of een dictum 3 van het ATR, misschien moeten we het daar eens even over hebben.	Idsinga	NSC	0.15
1591	Het kan aan mij liggen dat ik dat niet heb meegemaakt, maar ik denk wel dat we, op het moment dat deze nieuwe wet in werking is getreden, die discussie hier inhoudelijk met elkaar moeten voeren.	Idsinga	NSC	0.05
1593	Ik heb niet echt een interruptie, maar ik kijk uit naar deze inhoudelijke debatten met u.	Inge van Dijk	CDA	0.02
1597	"Een echte cultuurverandering binnen het Rijk op het gebied van regeldruk moet nog plaatsvinden", zei een medewerker van MKB-Nederland in het FD afgelopen week.	Idsinga	NSC	0.12
1598	Ik vraag de minister hoe hij met dit wetsvoorstel die echte cultuuromslag afdwingt.	Idsinga	NSC	0.04
1599	Als adviezen in de meerderheid van de gevallen structureel genegeerd blijven, dan wordt het namelijk een exercitie zonder resultaat.	Idsinga	NSC	0.03
1602	En dan nu onze eigen rol, de rol van ons als parlementsleden.	Idsinga	NSC	0.05
1603	Ook de Kamer moet kritischer zijn op regeldruk in wetgeving.	Idsinga	NSC	0.07
1604	We mogen niet alleen naar het kabinet wijzen; we moeten zelf ook beter toetsen en de ATR-adviezen serieus nemen.	Idsinga	NSC	0.04
1605	Voor de rest van dit betoog verwijs ik naar het interruptiedebatje dat ik net met mevrouw Inge van Dijk had.	Idsinga	NSC	0.03
1607	Het ATR moet in beginsel standaard adviseren over nieuwe regels, behalve bij spoedgevallen.	Idsinga	NSC	0.07
1608	Dat is op zich logisch, maar kan de minister toch iets beter duiden in welke gevallen er sprake is van dergelijke spoed?	Idsinga	NSC	0.04
1609	De toelichting bij de tweede nota van wijziging geeft als summier voorbeeld de coronaperiode.	Idsinga	NSC	0.03
1610	Kan de minister toezeggen dat het kabinet zeer terughoudend zal zijn bij het inroepen van de spoedclausule, die het ATR in feite buitenspel zet?	Idsinga	NSC	0.06
1611	Kan hij toezeggen dat er bij de gevallen die, volgens de letter van de wet, in overleg met het adviescollege zijn besloten, kort wordt ingegaan op de uitkomst van een dergelijk overleg?	Idsinga	NSC	0.05
1613	Het is mijn fractie menens: de regeldruk in Nederland moet minder.	Idsinga	NSC	0.03
1614	Wij steunen dit wetsvoorstel en zien graag dat dit ook in de praktijk een positieve impact zal hebben wat betreft het verminderen van regels.	Idsinga	NSC	0.05
1615	Om een bijdrage te leveren aan een nog betere wet, heb ik een amendement ingediend.	Idsinga	NSC	0.03
1616	Dat ziet erop om de toegang vanuit het parlement tot het ATR zo laagdrempelig mogelijk te houden.	Idsinga	NSC	0.14
1617	De Kamer kan immers ook zelfstandig het ATR om advies vragen.	Idsinga	NSC	0.04
1618	Wat NSC betreft zou zo'n verzoek ook gehonoreerd moeten worden als het bijvoorbeeld door tenminste 30 leden wordt gesteund, in plaats van alleen bij een meerderheid van de Kamer.	Idsinga	NSC	0.33
1621	Dit voorstel is een stap in de goede richting, maar dat is het alleen als het in de praktijk ook werkt.	Idsinga	NSC	0.04
1622	Want laten we eerlijk zijn: als we hier over vijf jaar weer staan en dan moeten constateren dat de regeldruk alleen maar is toegenomen, dan hebben we simpelweg gefaald.	Idsinga	NSC	0.13
1623	Dan is dit een exercitie geweest in de trant van "ze dronken een glas, ze deden een plas en alles bleef zoals het was".	Idsinga	NSC	0.11
1631	De vergadering wordt van 12.51 uur tot 13.39 uur geschorst.	voorzitter	None	0.04
1633	Op de tafel van de Griffier ligt een lijst van ingekomen stukken.	voorzitter	None	0.04
1634	Op die lijst staan voorstellen voor de behandeling van deze stukken.	voorzitter	None	0.04
1635	Als voor het einde van de vergadering daartegen geen bezwaar is gemaakt, neem ik aan dat daarmee wordt ingestemd.	voorzitter	None	0.04
1638	Ik stel voor toe te voegen aan de agenda: Het Presidium heeft de recessen tot en met het zomerreces 2026 vastgesteld.	voorzitter	None	0.04
1639	Deze zullen op de agenda van de Kamer worden vermeld.	voorzitter	None	0.09
1640	Ik stel voor toestemming te verlenen aan de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap voor het houden van een wetgevingsoverleg met stenografisch verslag op maandag 23 juni 2025 van 10.00 uur tot 18.00 uur over de Staat van het Onderwijs 2025.	voorzitter	None	0.04
1641	Aangezien alle sprekers zich hebben teruggetrokken, stel ik voor het tweeminutendebat Grensverleggende IT van de agenda af te voeren.	voorzitter	None	0.04
1642	Ingekomen is een beschikking van de Voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal inzake aanwijzing van het Tweede Kamerlid Hirsch tot plaatsvervangend lid in plaats van het Tweede Kamerlid Van der Lee in de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa.	voorzitter	None	0.04
1643	Ik deel mee dat de volgende debatten zijn komen te vervallen: Ik deel mee dat de volgende aangehouden moties zijn komen te vervallen: 36600-XX-42; 36600-XX-40; 36600-XX-38; 36600-XX-33; 36600-XX-31.	voorzitter	None	0.05
1644	Op verzoek van het lid Bamenga stel ik voor zijn motie op stuk nr.	voorzitter	None	0.04
1646	Aangezien voor de volgende stukken de termijnen zijn verstreken, stel ik voor deze voor kennisgeving aan te nemen: 29665-522; 35958-21; 29383-420; 34487-6.	voorzitter	None	0.04
1648	Overeenkomstig de voorstellen van de voorzitter wordt besloten.	voorzitter	None	0.03
1650	Als u een samenvatting wil van deze tekst, kan de heer Vermeer u die doen toekomen.	voorzitter	None	0.05
1651	Instellingswet Adviescollege toetsing regeldruk (voortzetting) Aan de orde is de voortzetting van de behandeling van:	voorzitter	None	0.03
1653	We gaan beginnen aan de eerste termijn van de regering.	voorzitter	None	0.04
1654	Ik zit wel met een groot tijdprobleem, want het volgende debat moet om 15.15 uur beginnen, omdat minister Hermans strak in de tijd zit.	voorzitter	None	0.1
1655	Ik zou dolgraag dit hele debat willen afmaken, inclusief de tweede termijn.	voorzitter	None	0.03
1656	Als dat niet lukt — daar hoop ik niet op — zou dat betekenen dat we de tweede termijn op een andere datum moeten doen, maar dan moet ook de minister weer hiernaartoe komen.	voorzitter	None	0.03
1658	Aangezien ik ook een beetje het idee had dat de verschillen binnen de Kamer niet enorm waren, zou ik het mooi vinden als we er met z'n allen in slagen om het hele debat of te ronden voor 15.15 uur.	voorzitter	None	0.03
1659	Ik hoop ook dat de minister puntig kan zijn in zijn mededelingen.	voorzitter	None	0.03
1661	De heer Sneller heeft afgezien van zijn interrupties.	voorzitter	None	0.05
1665	"Regels die werken en de lasten beperken", dat is mijn ambitie.	Beljaarts	None	0.02
1666	Het is goed dat we hier vandaag de tijd hebben voor dit belangrijke onderwerp.	Beljaarts	None	0.03
1668	We hebben van de vorige sprekers voorbeelden gehoord.	Beljaarts	None	0.03
1669	Of het nu gaat om koffiezaken, producenten van, bouwmaterialen of kappers: men wordt niet vrolijk van het beeld.	Beljaarts	None	0.03
1670	Dat blijkt ook uit de werkbezoeken en de gesprekken die ik met ondernemers heb gehad in de afgelopen tijd, in de afgelopen jaren.	Beljaarts	None	0.11
1672	Ze hebben allemaal begrip voor het feit dat ons land regels nodig heeft, maar ze geven ook aan dat het simpelweg te veel wordt.	Beljaarts	None	0.11
1673	De regeldruk houdt ze af van wat ze het liefste doen, namelijk ondernemen, en daarmee ook van het werken aan onze welvaart.	Beljaarts	None	0.12
1675	De gemiddelde mkb-ondernemer moet voldoen aan 71 tot 93 wettelijke verplichtingen.	Beljaarts	None	0.12
1677	Afhankelijk van de omvang en de sector, variëren de regeldrukkosten voor mkb-bedrijven van ruim €38.000 tot ruim €240.000 per jaar.	Beljaarts	None	0.2
1680	Daarom heb ik in december mijn offensief gelanceerd om de regeldruk aan te pakken, namelijk het Actieprogramma Minder Druk Met Regels.	Beljaarts	None	0.04
1681	Ik geef onze waakhond voor de nieuwe regels meer tanden.	Beljaarts	None	0.07
1683	Het wetsvoorstel dat we hier vandaag met elkaar bespreken, is wat mij betreft het ankerpunt van deze aanpak.	Beljaarts	None	0.09
1684	De grootste winst van de regeldrukaanpak ligt in de toekomst, namelijk in het voorkomen van erger.	Beljaarts	None	0.03
1687	Met dit wetsvoorstel zorgen we dat we aan de voorkant beter nadenken over regels en mogelijke alternatieven.	Beljaarts	None	0.06
1688	Vandaar dat ik vandaag expliciet stilsta bij het feit dat we met deze instellingswet een belangrijke stap zetten in het voorkomen van onnodige regeldruk.	Beljaarts	None	0.14
1690	Ik heb mijn beantwoording gestructureerd in drie kopjes: de algemene regeldruk, de Instellingswet ATR en de regeldruk uit Brussel.	Beljaarts	None	0.03
1691	Tot slot zal ik natuurlijk de amendementen appreciëren.	Beljaarts	None	0.02
1693	Misschien kunt u even aangeven wanneer een blokje is afgelopen, want dat is het moment om te interrumperen.	voorzitter	None	0.08
1696	Mevrouw Van Meetelen vroeg specifiek naar de regeldruk voor kleine ondernemers.	Beljaarts	None	0.04
1698	Binnen het Actieprogramma Minder Druk Met Regels wordt specifiek aandacht besteed aan de regeldruk voor deze kleine bedrijven, bijvoorbeeld door de mkb-toets, zodat de wetgeving beter aansluit bij de praktijk van deze specifieke kleine ondernemers.	Beljaarts	None	0.04
1699	Bovendien wordt de aanpak vooral gericht op regeldrukvermindering per sector, in samenspraak met de brancheorganisaties.	Beljaarts	None	0.05
1700	In de werkwijze van het ATR, zoals opgenomen in het werkprogramma, wordt bij de advisering ook rekening gehouden met de uitvoerbaarheid voor het mkb.	Beljaarts	None	0.05
1702	Daarmee kan ik toezeggen dat het mkb expliciet zal worden meegenomen in het werkprogramma voor 2025.	Beljaarts	None	0.06
1703	Dan de vraag over het bewustzijn van de regeldruk bij ambtenaren.	Beljaarts	None	0.03
1704	Ik geef daarop een gecombineerd antwoord op meerdere terechte vragen.	Beljaarts	None	0.03
1706	Iedereen weet dat regels nodig zijn om de samenleving werkbaar te maken.	Beljaarts	None	0.07
1707	Maar om dit verder te internaliseren, gaan we het voorkómen van regeldruk dus ook verankeren middels een sterker ATR, maar ook door middel van een scherpere bedrijfseffecttoets met meer aandacht voor regeldruk.	Beljaarts	None	0.11
1708	We stellen een ambtelijke bewustwordingscampagne over regeldruk in, want daar begint het mee, en een ministeriële stuurgroep om het regelreductieprogramma te sturen.	Beljaarts	None	0.04
1709	Verder bespreek ik het met collega-ambtsgenoten, bijvoorbeeld als adviezen van het ATR daar aanleiding toe geven.	Beljaarts	None	0.04
1710	De staatssecretaris Rechtsbescherming stuurt aan het einde van de maand de kabinetsreactie op het onderzoek door de Erasmus Universiteit naar het gebruik van het Beleidskompas aan uw Kamer.	Beljaarts	None	0.11
1711	De heer Sneller vroeg mij naar de cultuurverandering.	Beljaarts	None	0.05
1712	Wat ik concreet doe om deze cultuurverandering te realiseren, is het opstarten van de bewustwordingscampagne voor beleidsambtenaren, waar ik zojuist aan refereerde, en ook het aangaan van het gesprek hierover met toezichthouders en uitvoerders.	Beljaarts	None	0.03
1713	Wat ik u echter ook hoor zeggen, is een cultuurverandering waar ook dit debat aan bijdraagt.	Beljaarts	None	0.04
1714	We moeten dus bij het maken van nieuwe wetten en het stemmen over die nieuwe wetten gezamenlijk de afweging maken of het het risico van de regeldrukkosten waard is.	Beljaarts	None	0.03
1715	Dus ik hoop ook van harte dat dit vernieuwde mandaat voor het ATR ons en de hele Kamer erin sterkt om die afweging goed geïnformeerd te blijven maken.	Beljaarts	None	0.03
1716	De heer Thijssen vroeg mij naar de bewustwording bij ministeries.	Beljaarts	None	0.06
1717	Dat ligt een beetje in het verlengde van het vorige antwoord.	Beljaarts	None	0.03
1718	Ik verwacht zeker dat die bewustwording nu gaat komen bij de ministeries.	Beljaarts	None	0.03
1719	Dat gaat niet vanzelf; dat realiseer ik mij heel goed.	Beljaarts	None	0.02
1720	Maar mijn voorstel voor de instellingswet gaat daar absoluut bij helpen.	Beljaarts	None	0.03
1721	Het nieuwe mandaat en de grotere rol van het ATR gaan het kabinet en hun ministeries ook beter bij de les houden.	Beljaarts	None	0.24
1722	Ik ben er dus van overtuigd dat die zaken de bewustwording zullen vergroten.	Beljaarts	None	0.02
1723	Aanvullend komt het kabinet ook met een bewustwordingscampagne om die ambtenaren aan de voorkant veel meer bewust te maken, nog voordat er iets voorligt waar een eventueel dictum 3 of 4 op afgegeven kan worden.	Beljaarts	None	0.05
1724	De heer Flach en de heer Grinwis vroegen mij naar de ministeriële stuurgroep en welke ambities ik heb op dat punt.	Beljaarts	None	0.05
1725	We hebben als kabinet in het regeerprogramma het Actieprogramma Minder Druk Met Regels afgesproken.	Beljaarts	None	0.06
1726	Dat we onnodige regeldruk gaan aanpakken neem ik heel serieus, en ik zal uiteraard mijn collega's hierop aanspreken.	Beljaarts	None	0.02
1730	Ik zal er ook op toezien dat we als kabinet serieus de adviezen van het ATR meenemen in onze afweging.	Beljaarts	None	0.04
1731	U kunt mij in de ministerraad altijd als een soort gatekeeper zien die hier altijd voor zal staan.	Beljaarts	None	0.02
1732	Maar we moeten ook eerlijk blijven: het blijven natuurlijk complexe afwegingen die altijd ook aan uw Kamer zullen worden voorgelegd.	Beljaarts	None	0.08
1733	Dus wat mij betreft staan we allemaal voor de opgave om waar mogelijk zo veel mogelijk onnodige regeldruk te voorkomen.	Beljaarts	None	0.03
1734	De heer Kisteman stelde mij een vraag over de mkb-monitor.	Beljaarts	None	0.05
1735	Een aantrekkelijk ondernemersklimaat is essentieel om groei en innovatie binnen het bedrijfsleven te faciliteren en onze economie en ons bredewelvaartsniveau te behouden.	Beljaarts	None	0.07
1736	De eerste stap is weten hoe we ervoor staan en welke zorgen er bij de ondernemers leven.	Beljaarts	None	0.03
1738	Daarvoor organiseerde ik onder andere op 9 december jongstleden de eerste ondernemerstop in Eindhoven, waar ook een aantal van uw Kamerleden aanwezig was.	Beljaarts	None	0.05
1739	Daar ben ik ook de dialoog aangegaan met de ondernemers om te kijken naar de uitdagingen die ze ervaren, maar ook om te kijken welke kansen er zijn.	Beljaarts	None	0.04
1740	Daarnaast presenteerde ik diezelfde dag nog de nieuwste editie van de monitor ondernemingsklimaat en het actieprogramma Minder Druk Met Regels.	Beljaarts	None	0.05
1741	Dit jaar ga ik verder met de verkenner, de ondernemersgezant en het ondernemerspact.	Beljaarts	None	0.04
1742	Over de concrete ambities stelden de heer Kisteman en mevrouw Van Meetelen een vraag.	Beljaarts	None	0.03
1743	Het schrappen van regels duurt te lang om toe te kunnen zeggen dat de kosten met 20% zijn afgenomen in 2026.	Beljaarts	None	5.17
1744	Het gaat mij bovendien om die merkbare verlichting van regeldruk.	Beljaarts	None	0.02
1747	Ook komen de meeste regels uit Brussel, en daar zijn we natuurlijk ook weer afhankelijk van de andere lidstaten.	Beljaarts	None	0.09
1748	Ik maak het verminderen van de regeldruk concreet met mijn Actieprogramma Minder Druk met Regels, waarin de meest belastende verplichtingen uit het indicatorenonderzoek aangepakt worden in het reductieprogramma.	Beljaarts	None	0.05
1749	Nieuwe druk wordt voorkomen door dit nieuwe mandaat van het ATR, de nieuwe Bedrijfseffectentoets en de bewustwordingscampagne voor ambtenaren.	Beljaarts	None	0.14
1750	Hierbovenop kan ik toezeggen dat ik nog dit jaar die drie sectoren laat onderzoeken, waardoor nieuwe knelpunten in bestaande wetgeving aan het licht kunnen komen.	Beljaarts	None	0.05
1752	Uiteraard volg ik de kostenontwikkeling ook nauwlettend met de Regeldrukmonitor.	Beljaarts	None	0.06
1753	De heer Idsinga vroeg naar concrete doelstellingen van de regering qua administratieve verplichtingen.	Beljaarts	None	0.05
1754	In het regeerprogramma is een kwantitatieve doelstelling opgenomen, namelijk dat de regeldruk voor ondernemers merkbaar daalt gedurende deze kabinetsperiode.	Beljaarts	None	0.07
1755	Dat wordt ook gemonitord door de Regeldrukmonitor waar ik net ook aan refereerde.	Beljaarts	None	0.05
1756	Dat wil ik dus bereiken door het regelreductieprogramma — dat heeft specifiek als doel de druk te reduceren — en door het voorkomen van nieuwe onnodige regeldruk.	Beljaarts	None	0.14
1757	Anders is het namelijk ook weer dweilen met de kraan open.	Beljaarts	None	0.03
1758	De heer Kisteman had het erover dat de regeldrukkosten gestegen zijn.	Beljaarts	None	0.08
1759	Hij vroeg hoeveel tijd onze bedrijven en ondernemers elk jaar kwijt zijn aan datgene wat Den Haag en Brussel hen opleggen.	Beljaarts	None	0.09
1760	Het antwoord daarop is: nee, er is geen nulmeting gedaan van die regeldrukkosten.	Beljaarts	None	0.09
1761	Dit zou namelijk ook een zeer arbeidsintensieve exercitie zijn.	Beljaarts	None	0.03
1762	Wel wordt met de Regeldrukmonitor maandelijks en jaarlijks de toename van de regeldruk gemeten.	Beljaarts	None	0.09
1763	Hoeveel tijd ondernemers besteden wordt daarin omgezet in de regeldrukkosten.	Beljaarts	None	0.08
1765	Verder wordt met het mkb-indicatorbedrijvenonderzoek en de specifieke sectoren ook onderzoek gedaan naar aan hoeveel verplichtingen ze moeten voldoen en hoeveel geld ze dit kost.	Beljaarts	None	0.07
1766	Maar dit gaat dus niet per se over hoeveel tijd ze eraan besteden.	Beljaarts	None	0.17
1767	Mevrouw Van Meetelen vroeg mij naar de stapeling van regelgeving en zei dat het onoverzichtelijk is voor ondernemers.	Beljaarts	None	0.05
1770	Ik heb ook veel begrip voor ondernemers die aangeven dat de verplichtingen cumuleren en zeggen dat het daardoor onoverzichtelijk wordt.	Beljaarts	None	0.03
1771	Misschien is het goed om te benoemen dat ik samen met de bewindspersoon van BZK met de pilot van de wetwijzer naga of we bijvoorbeeld met een AI-tool wetgeving inzichtelijk kunnen maken voor ondernemers of hoe we kunnen helpen om snel inzicht te krijgen in voor hen relevante wet- en regelgeving.	Beljaarts	None	0.11
1772	Dankzij een combinatie van slimme zoektechnologie en generatieve AI kunnen ondernemers interactief vragen stellen over wet- en regelgeving en ook antwoord krijgen.	Beljaarts	None	1.35
1773	De heer Grinwis vroeg mij te sturen op doelen in plaats van middelen.	Beljaarts	None	0.07
1776	Het sturen op doelen kan het beleid ook innovatievriendelijker maken.	Beljaarts	None	0.08
1777	Daarom is in het Beleidskompas bewust opgenomen welk doel we beogen te bereiken.	Beljaarts	None	0.04
1778	Daarnaast is de bewustwordingscampagne voor ambtenaren ook opgenomen in het Actieprogramma Minder Druk Met Regels.	Beljaarts	None	0.06
1779	De heer Kisteman vroeg naar de startnotitie van de mkb-toets.	Beljaarts	None	0.05
1780	De startnotie dient als leidraad voor een gesprek of een panelgesprek bij de mkb-toets.	Beljaarts	None	0.36
1781	Om de kwaliteit van die startnotitie te borgen, zal ik samen met de departementen, het ATR en de koepelorganisatie kijken op welke onderdelen deze verbeterd kan worden, bijvoorbeeld door nog meer aan te sluiten bij het Beleidskompas, zodat onderlinge vergelijkbaarheid ook wordt versterkt.	Beljaarts	None	0.15
1782	Het versturen van de startnotitie naar het ATR is op zich niet nodig.	Beljaarts	None	0.12
1783	Er zijn verschillende actoren betrokken bij de uitvoering van de toets.	Beljaarts	None	0.04
1784	Zij zien toe op de kwaliteit van de startnotitie en de verslagen.	Beljaarts	None	0.04
1785	Het verslag van de mkb-toets is uiteraard wel relevant voor het ATR.	Beljaarts	None	0.05
1786	Daarom zeg ik ook toe dat het verslag naar het ATR wordt verzonden.	Beljaarts	None	0.05
1787	Dan ga ik naar de vraag van de heer Grinwis over het Beleidskompas.	Beljaarts	None	0.04
1788	De kabinetsreactie op het onderzoek naar het gebruik van het Beleidskompas wordt naar verwachting deze maand nog door de staatssecretaris Rechtsbescherming naar uw Kamer gestuurd.	Beljaarts	None	0.06
1789	Zoals u weet, draagt het Beleidskompas bij aan het vroegtijdig betrekken van ambtenaren bij het beleidsproces, zodat ze nadenken over de uitvoerbaarheid van het beleid en de wetgeving, net als de bewustwordingscampagne voor het Actieprogramma Minder Druk Met Regels.	Beljaarts	None	0.06
1790	Ik blijf bij de heer Grinwis, die een vraag had over toezichthouders en bedrijven.	Beljaarts	None	0.05
1792	Dit wordt een onderdeel van het regelreductieprogramma.	Beljaarts	None	0.04
1794	De precieze vormgeving gaan we nog afstemmen met de andere departementen, toezichthouders en het bedrijfsleven.	Beljaarts	None	0.06
1796	Dan de toezichtsparadox, waarover de heer Grinwis een goede vraag stelde.	Beljaarts	None	0.04
1797	Hoe toezicht wordt vormgegeven, is per domein weer anders.	Beljaarts	None	0.21
1798	Voor elk domein is ook weer een andere bewindspersoon verantwoordelijk.	Beljaarts	None	0.05
1799	Het lijkt me dus niet helemaal passend om hierover in algemene zin een brief te schrijven, want ik zou het graag specifieker maken ten aanzien van het regelreductieprogramma.	Beljaarts	None	0.03
1800	Ik ben namelijk ook van plan om de problemen op het gebied van regeldruk waar de toezichthouders een rol in spelen, op te pakken in het regelreductieprogramma.	Beljaarts	None	0.11
1802	Voor de zomer van dit jaar zal ik uw Kamer informeren over de voortgang en de resultaten van de stuurgroep en het regelreductieprogramma.	Beljaarts	None	0.08
1803	Het lid Van Meetelen heeft mij een vraag gesteld over de rol van gemeenten.	Beljaarts	None	0.05
1805	Mijn ministerie en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, de VNG, werken samen in het programma Betere Dienstverlening en Regelgeving Economie 2024-2027.	Beljaarts	None	0.06
1806	Dit programma is gericht op verbetering van de dienstverlening en van de regelgeving voor bedrijven bij gemeenten.	Beljaarts	None	0.03
1807	Daarnaast kennen gemeenten en provincies ook een bepaalde autonomie.	Beljaarts	None	0.05
1808	Het is natuurlijk aan de vakdepartementen om erop toe te zien hoe die wetgeving door provincies en gemeenten wordt ingevuld.	Beljaarts	None	0.12
1809	Er zijn een aantal specifieke voorbeelden genoemd, onder anderen door de heer Grinwis, die het UWV noemde.	Beljaarts	None	0.05
1810	Dat is specifiek een verantwoordelijkheid van de minister van SZW.	Beljaarts	None	0.15
1811	Er was ook een specifieke vraag over het administreren van woon-werkverkeer.	Beljaarts	None	0.04
1813	Daarover hebben we eigenlijk al heel veel toegelicht en gezegd dat het beter moet.	Beljaarts	None	0.05
1815	De heer Sneller had het nog over een advies in de horecasector.	Beljaarts	None	0.06
1816	Ook voor die sector zijn sectorspecifieke verplichtingen bepalend voor de hoogte van de regeldrukkosten.	Beljaarts	None	0.04
1817	Dat blijkt uit het onderzoek naar mkb-indicatorbedrijven uit 2023.	Beljaarts	None	4.46
1818	In het kader van het ondernemingspact blijf ik uiteraard ook in gesprek met deze sector.	Beljaarts	None	0.04
1819	De verkenner gaat nu de knelpunten ophalen, ook bij de horeca.	Beljaarts	None	0.05
1820	Voorzitter, daarmee ben ik aan het einde gekomen van dit blokje.	Beljaarts	None	0.03
1823	Ik dank de minister voor alle antwoorden op deze vragen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1824	Een belangrijk punt van mijn inbreng was dat we kijken naar regels en dat we, wat mijn fractie betreft, het aantal onnodige regels naar nul moeten brengen, maar dat er ook heel veel regels zijn die wel degelijk hartstikke nuttig en goed zijn.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.08
1826	Ik wil hier dus graag van hem horen waar we het over hebben als we het hebben over vermindering van de regeldruk.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1827	Gaan we het dan hebben over onnodige regels of gaat het om het überhaupt schrappen van zo veel mogelijk regels?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1829	Met deze instellingswet beogen we om het ATR meer mogelijkheden te geven.	Beljaarts	None	0.04
1830	Dat betekent niet dat er een opdracht ligt om alle bestaande regels vanuit overheidswege door te lichten en daar met de pen doorheen te gaan.	Beljaarts	None	0.03
1831	Vandaar dat ik aan het begin van mijn betoog ook benadrukte dat de grootste winst misschien wel in de toekomst ligt.	Beljaarts	None	0.03
1832	Uiteraard ben ik de eerste die me er hard voor maakt om te kijken waar we bestaande regels kunnen schrappen.	Beljaarts	None	0.03
1833	Dat doen wij ook met het Actieprogramma Minder Druk Met Regels.	Beljaarts	None	0.05
1834	Daarmee zijn we aan het kijken en bij alle brancheorganisaties aan het ophalen waar de knelpunten zitten.	Beljaarts	None	0.14
1835	Maar de grootste winst ligt in de toekomst door het ATR te betrekken bij Europese wet- en regelgeving en door het ATR met veel meer kracht aan de voorkant erbij te betrekken.	Beljaarts	None	0.05
1836	Dan is ook die cultuurverandering nodig, want ambtenaren moeten in een veel vroeger stadium voelen en ervaren welk effect datgene waar ze mee bezig zijn, heeft op burgers, overheden of bedrijven.	Beljaarts	None	0.04
1838	We gaan nu niet alle bestaande regels doorlichten om te kijken wat daar gewijzigd kan worden.	Beljaarts	None	0.2
1844	Richten we ons nu op het verminderen van regels of gaat het erom de onnodige regels en de onnodige regeldruk die zij veroorzaken voor ondernemers naar nul te brengen?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1845	Dat is precies wat ik net poogde aan te geven: het is en-en.	Beljaarts	None	0.06
1846	Bij waar we het nu over hebben, de extra bevoegdheden van het ATR, is de grootste opgave niet om alle bestaande wet- en regelgeving door te lichten en met een lijstje te komen van wat overbodig is.	Beljaarts	None	0.06
1847	Wat wij wél doen, alleen al vanuit Economische Zaken, is inventariseren waar die onnodige regels zitten.	Beljaarts	None	0.08
1851	In dat Actieprogramma Minder Druk Met Regels hebben we ook al een aantal concrete gevallen gedefinieerd waarmee we aan de slag gaan om, waar er onnodige of onwerkbare regels zijn, die wel te schrappen.	Beljaarts	None	0.06
1854	Van mij mag het ATR of de minister ook kijken naar het verleden om te zien waar toen sprake was van onnodige regels en onnodige regeldruk.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.1
1855	Het is heel goed dat we in ieder geval ook naar de toekomst kijken.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
1856	Maar de minister zegt net in zijn antwoord ook: en-en.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.07
1857	We gaan dus ook kijken hoe we het aantal regels überhaupt kunnen reduceren.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
1858	Als dat zo is, vraag ik mij af welke wet of welk doel in de wetten en de regels die we hebben, de minister eigenlijk onnodig vindt, waardoor we die kunnen schrappen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1859	Ik hoor de minister "en-en" zeggen, waardoor ik toch een beetje vrees krijg: gaan we met deze wet toch proberen om nuttige regels te schrappen?	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1861	Ik vrees dat ik toch bij het vorige antwoord moet blijven.	Beljaarts	None	0.03
1862	Waar we het vandaag over hebben qua instellingswet, is dat er regels in de toekomst zijn waar nu over wordt overlegd en die in bewerking zijn om uiteindelijk voorgelegd te worden in de ministerraad en in uw Kamer.	Beljaarts	None	0.06
1863	Het schrappen en het inventariseren van onnodige regels uit het verleden, in de huidige regels, liggen nu niet bij het ATR.	Beljaarts	None	0.05
1864	Wij zijn als ministerie van Economische Zaken met alle sectoren druk bezig met het kijken daarnaar.	Beljaarts	None	0.11
1866	Oké, dan hebben we het over het ATR en het gaat over toekomstige regelgeving.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
1867	Het doel is dan om onnodige regels die we mogelijk gaan maken met elkaar, te voorkomen en om dus onnodige regeldruk te voorkomen.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.1
1869	En er wordt gekeken bij alle wetgeving die aangeboden wordt bij de ministerraad.	Beljaarts	None	0.07
1870	Dan wordt met een dictum gekeken naar de haalbaarheid, de effecten en de opstapeling, bijvoorbeeld bij het bedrijfsleven of bij andere dingen.	Beljaarts	None	0.04
1872	In zijn beantwoording geeft de minister aan dat het reduceren van de regeldrukkosten met 20% in 2026 niet haalbaar is vanwege de processen die lopen.	Kisteman	VVD	0.14
1873	Maar stel nu dat we zeggen: als de processen zijn gestart, maar nog niet zijn afgerond, dan tellen we die ook mee.	Kisteman	VVD	0.11
1876	Het liefst zou ik ook een harde deadline noemen of een hard cijfer hebben: één in en één uit, of zoveel procent minder.	Beljaarts	None	0.04
1877	We moeten er alleen ook bij stilstaan dat er veel regelgeving vanuit Europa komt, waar wij weinig of geen invloed op hebben.	Beljaarts	None	1.01
1878	Om een voorbeeld te geven: er is een wet uit Europa die bijvoorbeeld al 400 miljoen kost voor het bedrijfsleven en voor de bv Nederland om te implementeren.	Beljaarts	None	0.38
1879	Dat soort zaken maken het dus onmogelijk om een fixed percentage aan te houden, omdat Europese regelgeving best intrusief kan zijn en dus ook veel kosten kan hebben.	Beljaarts	None	0.51
1880	Dat maakt dat ik me niet vast wil leggen op een hard percentage, een bedrag of een aantal, want dat is buiten onze invloed.	Beljaarts	None	0.03
1881	Dat snap ik, maar uit die indicatorbedrijven is echt wel duidelijk te zien welke regeldrukkosten uit Brussel komen en welke niet.	Kisteman	VVD	0.23
1882	Dan zouden we daar toch vanuit Nederlandse regeldrukkosten een hard cijfer aan kunnen koppelen?	Kisteman	VVD	0.06
1883	Nogmaals, ik begrijp de ambitie, maar het is niet zo makkelijk om daar kwantitatief een bedrag of een percentage aan te hangen.	Beljaarts	None	0.02
1884	Dat is dus iets waar ik me niet aan wil committeren.	Beljaarts	None	0.02
1886	We hebben gezegd dat het merkbaar minder moet worden.	Beljaarts	None	0.06
1887	Dat is natuurlijk kwantitatief, want dat meten we ook in de regeldrukmonitor.	Beljaarts	None	0.06
1888	Dus in die zin hebben we daar al wel een kwantitatieve doelstelling.	Beljaarts	None	0.14
1889	De minister zei in zijn beantwoording dat veel van de regels uit Europa komen.	Flach	SGP	0.1
1890	Dat is natuurlijk zo, maar daar hoeven we ook niet naar te kijken.	Flach	SGP	0.04
1891	We gaan natuurlijk geen richtlijnen of verordeningen schrappen.	Flach	SGP	0.22
1893	Het punt zit vaak in de manier waarop wij die richtlijnen handhaven of daar onderliggende regelgeving aan verbinden, bijvoorbeeld hoe wij sinaasappels uit Egypte keuren voordat ze hier op te markt mogen komen, of hoe we de certificaten rondom zuivel uit Duitsland regelen.	Flach	SGP	0.25
1894	Daar wijken we in belangrijke mate af van Duitsland en België, die daar veel eenvoudigere, toepasbaardere en werkbaardere regels voor hebben.	Flach	SGP	0.53
1895	Zou de minister daar specifiek aandacht aan willen besteden, ook naar aanleiding van de signalen van MKB-Nederland?	Flach	SGP	0.06
1896	Hoe kunnen we nou meer in lijn met onze buurlanden werken?	Flach	SGP	0.06
1897	Ik denk dat dat al tot een enorme lastenverlichting leidt voor ondernemers.	Flach	SGP	0.03
1898	Ik merk op dat deze vraag wat breder is dan de discussie van vandaag over de Instellingswet Autoriteit Consument en Markt.	Beljaarts	None	0.13
1902	Dat doen we natuurlijk ook voor een gelijk speelveld.	Beljaarts	None	0.13
1903	Dat doen we ook omdat we hebben gezegd dat we geen nationale koppen willen.	Beljaarts	None	0.08
1904	Dus in die zin: als die signalen bij ons komen, dan kijken we altijd heel kritisch of het in lijn is met de ambitie van geen nationale koppen, met een gelijk speelveld en met alle andere afspraken die we hebben gemaakt.	Beljaarts	None	0.03
1905	Dus dat is een heel helder punt, dat ik absoluut overneem.	Beljaarts	None	0.02
1907	We gaan een apart debat hebben met een staatssecretaris over de NVWA.	Flach	SGP	0.04
1908	Maar het zit hem dus ook vaak bij onafhankelijke toezichthouders.	Flach	SGP	0.2
1909	Ik kan me voorstellen dat het lastiger is om daar direct op te sturen, maar in onderliggende regelgeving kan het kabinet, denk ik, wel hele duidelijke kaders aangeven.	Flach	SGP	0.05
1911	Ik vroeg inderdaad naar een kwantificering van de vermindering van de regeldruk.	Idsinga	NSC	0.04
1915	Ik zeg dit niet om flauw te doen, maar "merkbaar minder" kan al één regel minder zijn of 1% in de regeldrukmonitor minder.	Beljaarts	None	0.2
1917	Uiteraard is helder dat de ambitie is dat ondernemers dusdanig merken dat ze minder tijd kwijt zijn achter de laptop met lijstjes invullen, dat ze meer in de zaak of met hun bedrijf bezig kunnen zijn.	Beljaarts	None	0.06
1918	De heer Kisteman had een paar mooie praktijkvoorbeelden daarvan.	Beljaarts	None	0.03
1919	Merkbaarheid is dus gelieerd aan de regeldrukmonitor.	Beljaarts	None	0.25
1921	Dus die cijfers uit 2022 … Een beetje mkb'er is al zo'n €40.000 per jaar kwijt aan kosten.	Idsinga	NSC	87.29
1925	Hier lopen natuurlijk ambities van het kabinet en de realiteit waar we in zitten door elkaar.	Beljaarts	None	0.08
1927	In de bijdragen van de leden hebben we veel voorbeelden gehoord van waar wet- en regelgeving wél nodig is.	Beljaarts	None	0.06
1929	Het is dus niet zo makkelijk om daar een hele harde kwantitatieve doelstelling aan te verbinden.	Beljaarts	None	0.04
1931	Volgens mij bedoelt de heer Idsinga dat dit een topprioriteit van het kabinet is, maar dat er geen enkele afrekenbare doelstelling ligt.	Sneller	D66	0.21
1934	Misschien moet hij toch proberen met een ambitieuzere doelstelling te komen, waarvan we over een aantal jaar — wie weet — kunnen zeggen dat het gelukt is of niet.	Sneller	D66	0.03
1938	Wat we alleen niet moeten doen, is valse verwachtingen managen, ook deels omdat uw Kamer daar voor een groot deel over gaat.	Beljaarts	None	0.43
1940	Die is ook al merkbaar in de gesprekken met ondernemers, met de brancheverenigingen, met de Malietoren.	Beljaarts	None	0.19
1941	Dat doen we ook met de verkenner die daarmee bezig is.	Beljaarts	None	0.05
1944	Dus we hebben meerdere ijkmomenten waarop we dat merkbaar laten terugkomen.	Beljaarts	None	0.04
1945	Was het maar zo eenvoudig dat we konden zeggen: 20% minder.	Beljaarts	None	0.37
1946	Of: voor een gemiddelde mkb-ondernemer €20.000 minder als effect.	Beljaarts	None	0.12
1947	Dat zou fantastisch zijn, maar we zitten in de moeilijke context waarin het schrappen van regels nu eenmaal niet zo eenvoudig is.	Beljaarts	None	0.03
1948	Voor elk argument om een regel te schrappen komen er weer twee in de plaats om 'm vooral te behouden.	Beljaarts	None	0.05
1950	Dat maakt ook dat het niet eenvoudig is om een harde doelstelling te formuleren, wat ik wel een beetje proef.	Beljaarts	None	0.03
1952	Het kabinet heeft heel erg de suggestie gewekt, bij ondernemers, bij mensen, dat er minder lasten komen.	Sneller	D66	0.1
1953	Het is misschien wel goed om deze winstwaarschuwing, die de minister nu ook afgeeft, wat vaker erbij te noemen, want dan kunnen we allemaal onze verwachtingen wat lager stellen.	Sneller	D66	0.07
1955	Wij hebben namelijk geen kwantitatieve doelstellingen genoemd, dus we hebben ook niet die verwachting gewekt.	Beljaarts	None	0.14
1956	Wat wel erg gewaardeerd wordt bij ondernemers en brancheorganisaties, is dat er eindelijk op een serieuze manier werk van wordt gemaakt.	Beljaarts	None	0.04
1957	Ik denk dat ondernemers in het land blij zijn dat er actie ondernomen wordt.	Beljaarts	None	0.03
1958	Daar heb je meer aan dan aan een percentage noemen en dat daarna niet halen.	Beljaarts	None	0.04
1959	Voorzitter, met uw goedvinden ga ik naar het volgende blokje, ATR en instellingswet.	Beljaarts	None	0.07
1960	De heer Sneller vroeg mij naar de keuze voor de professionals in de zorg, het onderwijs en de sociale zekerheid.	Beljaarts	None	0.05
1961	De advisering van het ATR over de regeldruk voor bedrijven en burgers gaat over alle bedrijven en burgers, maar er is voor beroepsbeoefenaren een beperking tot de sectoren zorg, onderwijs, veiligheid en sociale zekerheid.	Beljaarts	None	0.06
1962	Bij het instellingsbesluit voor Actal in 2011 bleek al dat beroepsbeoefenaren in deze sectoren in de praktijk de meeste last hebben van regeldruk.	Beljaarts	None	0.07
1963	Het ATR hanteert dus een brede uitleg van de doelgroepen met betrekking tot regeldruk.	Beljaarts	None	0.04
1964	Zo vallen agrariërs onder de categorie "bedrijven" en vrijwilligersorganisaties onder de categorie "burgers".	Beljaarts	None	0.05
1966	De heer Vermeer vroeg naar het gebruik van de term "organisaties".	Beljaarts	None	0.05
1967	In het verleden zijn naast bedrijven en burgers sectoren als speerpunten naar voren gekomen waarbij de regeldruk extra aandacht verdiende.	Beljaarts	None	0.05
1969	Daarom is niet gekozen voor de term "organisaties" en zijn de speerpunten expliciet naar voren gebracht.	Beljaarts	None	0.06
1971	De heer Grinwis stelde een vraag over de signalen uit de samenleving, en over een gestandaardiseerde werkwijze en een format.	Beljaarts	None	0.05
1972	Kan het ATR helpen om het zo efficiënt mogelijk te maken?	Beljaarts	None	0.05
1973	Het staat het ATR vrij om een dergelijk meldpunt te ontwikkelen.	Beljaarts	None	0.05
1974	Het voorstel bevat al de mogelijkheid voor het adviescollege om de regering te adviseren omtrent knelpunten in bestaande regelgeving naar aanleiding van signalen uit de samenleving.	Beljaarts	None	0.05
1975	Hoe het ATR deze signalen verzamelt, is uiteraard aan het ATR zelf.	Beljaarts	None	0.07
1976	De heer Flach vroeg of het ATR opnieuw in staat gesteld moet worden tot een gewijzigd advies.	Beljaarts	None	0.06
1977	Het gaat inderdaad om een verplichting, die al in het wetsvoorstel is opgenomen.	Beljaarts	None	0.05
1979	De minister bereidt regelgeving voor en hoort het advies van het ATR.	Beljaarts	None	0.05
1980	Als de minister na advisering van het ATR de regelgeving nog een keer wijzigt op een manier die zorgt voor substantiële extra regeldruk, heeft de minister de verplichting deze wijziging opnieuw aan het ATR voor te leggen voor een aanvullende zienswijze.	Beljaarts	None	0.07
1981	Kortom, hoewel het initiatief bij de minister ligt, heeft het ATR nu al de mogelijkheid om een aanvullende zienswijze te geven bij wijzigingen die leiden tot substantiële regeldruk.	Beljaarts	None	0.04
1984	Daar waar burgers tot de doelgroep behoren, wordt door het ATR ook reeds bezien of een doenvermogentoets is uitgevoerd, of er oog is geweest voor het burgerperspectief en of er overleg is gevoerd met de burgers.	Beljaarts	None	0.05
1985	Burgers worden dus ook in de regeldrukoverzichten meegenomen.	Beljaarts	None	0.06
1986	Dus mijns inziens is het burgerperspectief daarmee voldoende verankerd in de advisering van het ATR.	Beljaarts	None	0.08
1988	Hij stelde dat deze kritisch zou zijn over de extra bevoegdheden.	Beljaarts	None	0.04
1989	De Raad van State adviseerde mij hierover op grond van beperkte gegevens.	Beljaarts	None	0.04
1990	Ze namen niet mee waartoe de adviezen wel hebben geleid.	Beljaarts	None	0.08
1991	Ik onderschrijf dus het nut en de noodzaak van de extra bevoegdheden.	Beljaarts	None	0.07
1993	De heer Flach vroeg mij of het idealiter niet zo zou moeten zijn dat we geen wetsvoorstellen met een negatief dictum behandelen.	Beljaarts	None	0.06
1995	Bij een negatief dictum moet het worden vermeld in de memorie van toelichting.	Beljaarts	None	0.16
1996	Dit moet ook worden meegestuurd met het wetsvoorstel.	Beljaarts	None	0.06
1997	Dan kan uw Kamer beoordelen hoe ze het belang van de regeldruk weegt tegen de andere belangen van het wetsvoorstel dat voorligt.	Beljaarts	None	0.21
1998	Mevrouw Van Dijk vroeg mij naar het voorstel dat het ATR ook een taak krijgt in het adviseren van stapeling en de samenhang van de wet- en regelgeving.	Beljaarts	None	0.05
1999	Hoewel ik wel begrip heb voor het idee, omdat verplichtingen kunnen cumuleren en ondernemers dan aangeven dat het te veel wordt.	Beljaarts	None	0.07
2001	Het is wel ingewikkeld om hierover te adviseren, want de structurele uitbreiding van hun taak past niet in de brede doelstelling van dit specifieke wetsvoorstel.	Beljaarts	None	0.28
2002	Daarnaast is het ook onduidelijk wat de afbakening is van de samenloop van verplichtingen en wordt het onwerkbaar als dit ook departementoverstijgend zou zijn.	Beljaarts	None	0.14
2003	Het wetsvoorstel bevat een mogelijkheid voor het ATR om de regering te adviseren over knelpunten in bestaande regelgeving, naar aanleiding van signalen uit de samenleving, waaronder bedrijven.	Beljaarts	None	0.05
2004	Denk bijvoorbeeld aan een samenloop van verplichtingen.	Beljaarts	None	0.03
2005	In het Actieprogramma Minder Druk Met Regels heb ik ook een nieuw instrument geïntroduceerd: het regelreductieprogramma.	Beljaarts	None	0.05
2006	Daarin worden de bestaande regels nog eens onder de loep genomen.	Beljaarts	None	0.04
2007	Laten we die samenloop van verplichtingen met het regelreductieprogramma aanpakken.	Beljaarts	None	0.03
2008	De heer Idsinga stelde mij een vraag over de 60% geïmplementeerde adviezen en wat er dan gedaan wordt.	Beljaarts	None	0.06
2009	Uit de recente monitoring blijkt dat de opvolging van de ATR-adviezen vergelijkbaar is met de periode 2017-2020.	Beljaarts	None	0.11
2010	Gemiddeld wordt ruim 60% van die adviezen geheel of gedeeltelijk overgenomen.	Beljaarts	None	0.06
2011	Ik blijf me uiteraard inzetten voor een betere borging van de ATR-adviezen, onder andere door een duidelijkere verantwoording in de memorie van toelichting en een actievere rol van het ATR in de vroege fase van de wetgeving en mijn rol als gatekeeper in de ministerraad.	Beljaarts	None	0.08
2012	Mevrouw Van Dijk had mij een vraag gesteld over de inventarisatie opvolging.	Beljaarts	None	0.05
2013	Ze vroeg of ik meer inzicht wilde geven in de opvolging van de adviespunten.	Beljaarts	None	0.04
2016	De heer Idsinga vroeg mij naar het "comply or explain"-principe.	Beljaarts	None	0.05
2017	Door de adviespunten van het ATR met toelichting vanuit de vakdepartementen op te nemen in de memorie van toelichting onder een separaat kopje.	Beljaarts	None	0.06
2019	Het vakdepartement geeft bij ieder adviespunt aan op welke wijze deze is verwerkt en of het adviespunt wel of niet is overgenomen.	Beljaarts	None	0.06
2021	De heer Vermeer had een vraag over bestaande koppen.	Beljaarts	None	0.05
2023	Is het voldoende om advies te geven over de bestaande regeldruk.	Beljaarts	None	0.04
2024	Het wetsvoorstel heeft het ATR het mandaat om te adviseren over knelpunten door regeldrukeffecten van bestaande regelgeving, naar aanleiding van signalen uit de samenleving.	Beljaarts	None	0.05
2026	Als die signalen bijvoorbeeld uit het bedrijfsleven komen, dan nemen we die uiteraard ter harte.	Beljaarts	None	0.02
2027	Het ATR kan op die manier dan ook adviseren over de gevallen waarin niet lastenluw is geïmplementeerd en nationale koppen zijn ontstaan.	Beljaarts	None	0.06
2028	Als uitgangspunt hanteert het ATR dus dat er sprake is van een nationale kop wanneer de Nederlandse werkwijze van EU-implementatie meer regeldruk veroorzaakt dan strikt nodig om bepaalde Europese regelgeving te implementeren.	Beljaarts	None	0.1
2030	De heer Sneller vroeg mij of het budget voldoende is.	Beljaarts	None	0.06
2031	De afgelopen periode heeft het ATR het extra budget al ingezet voor de voorbereidingen op de nieuwe taken, door het secretariaat en de kennis te versterken.	Beljaarts	None	0.06
2032	De indruk is dat het ATR hiermee goed is voorbereid op de geschetste taken.	Beljaarts	None	0.11
2035	Ik zal daarbij uiteraard de vinger aan de pols houden over de uitwerking van de wet.	Beljaarts	None	0.03
2036	Waar nodig zal ik overleg hebben met het ATR om te kunnen optreden bij knelpunten.	Beljaarts	None	0.03
2037	De heer Grinwis vroeg mij of het ATR op eigen initiatief advies zou mogen uitbrengen aan de Eerste Kamer.	Beljaarts	None	0.05
2038	In artikel 3, derde lid van het wetsvoorstel is al geregeld dat de Eerste Kamer het ATR kan verzoeken om te adviseren over een amendement van de Tweede Kamer.	Beljaarts	None	0.05
2039	Voorts vind ik het onwenselijk als het ATR dit ongevraagd zou kunnen doen, omdat het ATR dan het risico loopt in politiek vaarwater te komen.	Beljaarts	None	0.06
2040	Volgens mij werd daar al aan gerefereerd door andere sprekers.	Beljaarts	None	0.08
2041	Als je over het ene amendement wel ongevraagd adviseert maar niet over het andere, loop je ook het risico van politieke advisering.	Beljaarts	None	0.09
2044	De definitie in deze wet van "ervaren regeldruk" gaat juist uit van de visie van degene voor wie de wet- of regelgeving gaat gelden.	Beljaarts	None	0.12
2045	In deze definitie accepteren we dus als Rijk juist dat een burger of bedrijf een wet als niet nuttig ervaart, en dat hij daarom wat hij moet doen voor deze nieuwe regelgeving als extra belastend ervaart.	Beljaarts	None	0.17
2046	Kortom, het Rijk bepaalt niet het ervaren nut, maar de burger of het bedrijf doet dat.	Beljaarts	None	0.08
2047	De heer Thijssen vroeg me ook om een nadere duiding te geven van het begrip "forse regeldruk".	Beljaarts	None	0.05
2049	Wat "forse regeldruk" precies betekent, is niet in vaste, algemene termen te definiëren.	Beljaarts	None	0.22
2050	De reden daarvoor noemt de heer Thijssen eigenlijk zelf al: het hangt van de context af.	Beljaarts	None	0.05
2051	Het hangt af van de vraag of bepaalde regelgeving alleen gaat gelden voor grote bedrijven, of ook of alleen voor kleine mkb'ers, want hun financiële armslag is natuurlijk verschillend.	Beljaarts	None	0.23
2052	Maar ook de kosten kunnen fors zijn in termen van totale kosten voor Nederland, bijvoorbeeld omdat er heel veel bedrijven zijn in Nederland die te maken hebben met een bepaald stuk van de regelgeving.	Beljaarts	None	2.15
2053	Ook relevant is natuurlijk de vraag of regelgeving betrekking heeft op burgers of bedrijven, want ook hun financiële positie is compleet anders.	Beljaarts	None	0.26
2054	Meerdere van deze aspecten bepalen dus of iets als "fors" wordt beschouwd.	Beljaarts	None	0.04
2056	Hij vroeg mij om de begrippen "werkbaar" en "onwerkbaar" te definiëren.	Beljaarts	None	0.05
2057	De werkbaarheid van een verplichting hangt af van hoe gemakkelijk deze in de reguliere bedrijfsvoering past.	Beljaarts	None	0.04
2058	Dit verschilt dus ook per sector en kan in die zin ook niet worden geobjectiveerd.	Beljaarts	None	0.07
2059	Hoe specifieker de wet, des te meer de werkbaarheid objectief kan worden beoordeeld.	Beljaarts	None	0.05
2060	Maar de wetgeving wordt daardoor ook ingewikkelder en daarmee vanzelf minder werkbaar.	Beljaarts	None	0.07
2061	De heer Idsinga stelde mij een vraag over de spoedprocedure.	Beljaarts	None	0.05
2062	In de afgelopen jaren is ervaring opgedaan met de spoedprocedure.	Beljaarts	None	0.07
2063	Ik kan zeggen dat die in zeer beperkte gevallen worden toegepast, bijvoorbeeld bij overheidsbesluiten in fiscale zin of landbouwbesluiten die een dag na besluitvorming al moeten ingaan.	Beljaarts	None	0.05
2064	Ik ben uiteraard bereid om toe te zeggen dat ik ga bezien hoe de uitkomst van het overleg kan worden opgenomen in de toelichting van een dergelijke regelgeving.	Beljaarts	None	0.08
2065	De heer Thijssen vroeg mij naar de arbeidsomstandigheden en naar het advies van imvo.	Beljaarts	None	0.06
2066	Uiteraard zal ik de toezegging doen dat alle stakeholders worden gehoord bij toekomstige evaluaties.	Beljaarts	None	0.05
2067	Onderdeel van het ATR-advies is juist het toetsen of betrokken doelgroepen zijn betrokken en gehoord bij het leidende ministerie.	Beljaarts	None	0.04
2068	Als er onvoldoende betrokkenheid is geconstateerd door het ATR, zullen wij dat altijd melden in onze evaluatie.	Beljaarts	None	0.06
2069	De laatste vraag in dit blokje is die van de heer Sneller over de verwerking van de motie-Paternotte.	Beljaarts	None	0.04
2070	Onder artikel 4, lid c van de wet is opgenomen dat op verzoek van de regionale overheid, een waterschap of openbare lichamen zoals de eilanden, het ATR kan adviseren over de regeldrukeffecten van hun regelgeving indien geen afbreuk wordt gedaan aan de uitvoering van de kerntaken van het ATR.	Beljaarts	None	0.05
2071	Daarmee is mijn inziens inderdaad voldaan aan de motie van de heer Paternotte.	Beljaarts	None	0.05
2073	Het woord is aan de heer Vermeer, die wakker schrikt.	voorzitter	None	0.04
2074	De minister gaf op mijn vraag over organisaties aan dat in het begin van het voorstel precies is omschreven welke organisaties het zijn.	Vermeer	BBB	0.09
2075	Maar mijn punt was juist om die organisaties niet te beschrijven en alleen het woord "organisaties" te gebruiken, zodat er niets uitgesloten wordt.	Vermeer	BBB	0.14
2079	We hebben juist getracht om het zo breed mogelijk te maken zodat we niemand uitsluiten, want we willen het advies zo breed mogelijk dekken.	Beljaarts	None	0.04
2081	Maar dan is het beschrijven van "bedrijven", "burgers" en "beroepsoefenaars in de zorg, het onderwijs, de veiligheid en de sociale zekerheid" dus overbodig.	Vermeer	BBB	0.06
2082	Gaat de minister dat er dus nog uit gooien in een nota van wijziging?	Vermeer	BBB	0.05
2084	We hebben die juist wel specifiek opgenomen, omdat we hebben ervaren dat de regeldruk daar aanzienlijk is.	Beljaarts	None	0.06
2086	We hebben getracht om de definitie niet te eng te maken, door organisaties, bedrijven en burgers op die manier te benoemen, zodat dat de reikwijdte op een juiste manier beschrijft.	Beljaarts	None	0.03
2087	Dan verschillen we erover van mening of dit een beperking is of juist een verbreding.	Vermeer	BBB	0.13
2088	Wat ons betreft wordt het een beperking door specifieke sectoren te noemen.	Vermeer	BBB	0.05
2089	Mijn laatste vraag aan de minister is of het dan zijn bedoeling is om het te beperken.	Vermeer	BBB	0.03
2091	Het is wel de bedoeling om enigszins te beperken, omdat je anders alles en iedereen meeneemt.	Beljaarts	None	0.03
2092	Een deel van de beperking is dus wel van toepassing, maar niet om uit te sluiten dat een burger of een bedrijf of een maatschappelijke organisatie hieronder zou vallen.	Beljaarts	None	0.06
2093	Komt er dan een nota van wijziging, zodat er "waaronder" staat en niet "uitsluitend"?	Vermeer	BBB	0.05
2094	Als we daarmee het comfort kunnen bieden dat het zeker geen verenging is, kan ik dat inderdaad toezeggen.	Beljaarts	None	0.03
2095	Het is natuurlijk nooit de bedoeling geweest om mensen zich buitengesloten te laten voelen.	Beljaarts	None	0.05
2097	De minister is tot op het bot gemotiveerd om de regeldruk terug te dringen.	Flach	SGP	0.03
2098	Daar ben ik van overtuigd, ook gezien zijn verleden.	Flach	SGP	0.02
2099	Maar deze wet is geen weergave van de goede bedoelingen van deze minister.	Flach	SGP	0.05
2100	Eén ding is namelijk zeker: na deze minister komt er weer een andere minister.	Flach	SGP	0.09
2101	Het kan zijn dat een minister Sneller of minister Thijssen daar in de toekomst heel anders over denkt.	Flach	SGP	0.04
2102	Het is dus ook belangrijk dat we dingen goed vastleggen in de wet.	Flach	SGP	0.04
2103	Dat hangt af van een aantal punten, bijvoorbeeld van de vraag waar het initiatief ligt voor een hertoets bij substantiële wijzigingen.	Flach	SGP	0.04
2106	Dat is nu een goede bedoeling, zo van: we nemen dat op onder een apart kopje.	Flach	SGP	0.06
2107	Zou het niet veel beter zijn als de minister zijn geurspoor achterlaat door dat te verankeren in de wet, zodat toekomstige ministers daar ook aan gebonden zijn?	Flach	SGP	0.07
2109	De ambitie die we als kabinet hebben wat betreft regeldruk, houdt niet op bij deze instellingswet.	Beljaarts	None	0.14
2111	Uiteindelijk zit het in de daadkracht en in het voor elkaar krijgen daarvan.	Beljaarts	None	0.02
2112	We hebben in alle jaren namelijk best veel en goed geïnventariseerd waar de schoen knelt.	Beljaarts	None	0.86
2113	Alleen, de executiekracht is niet altijd op hetzelfde tempo meegegaan.	Beljaarts	None	0.23
2115	Het probleem is niet opgelost met de wijziging die u aangeeft.	Beljaarts	None	0.03
2116	Het gaat om het aanpakken van een veelvoud aan regels.	Beljaarts	None	0.1
2117	Of het initiatief nou ligt bij het ATR of de minister; het gaat er uiteindelijk om dat het kabinet het als prioriteit ervaart en daar stappen voor zet.	Beljaarts	None	0.05
2118	Ik zie dus niet in waarom deze wijziging per se bewijst of borgt dat het in de toekomst beter gaat.	Beljaarts	None	0.04
2119	Het blijft ook echt afhankelijk van de bewindspersonen en de Kamer of we met dit onderwerp aan de slag gaan.	Beljaarts	None	0.04
2120	Volgens mij staan we hier vandaag om een hele belangrijke stap te zetten, die ook warm onthaald wordt.	Beljaarts	None	0.03
2121	Alleen, ik zie deze specifieke wijziging niet als waarborg dat het in de komende jaren of met nieuwe kabinetten ineens beter zal gaan.	Beljaarts	None	0.03
2122	Ik zie het niet als borging die voorkomt dat je terugvalt.	Beljaarts	None	0.03
2124	Een minister die een negatief dictum op een voorstel krijgt en op basis daarvan een wijziging doet, zal gewoon niet zo heel erg gemotiveerd zijn om zelf opnieuw een advies te vragen aan het ATR.	Flach	SGP	0.05
2125	Zou het niet veel beter zijn als een onafhankelijk instituut als het ATR gewoon zelf het initiatief zou kunnen nemen om opnieuw een advies te geven over die wijziging?	Flach	SGP	0.06
2127	Daarmee maak je het ook persoonsonafhankelijk en onafhankelijk van de motivatie van een volgend kabinet of volgende minister.	Flach	SGP	0.09
2129	Nu is het toch een beetje te veel afhankelijk van de persoon die op dat moment van goede wil is.	Flach	SGP	0.03
2131	Maar het heeft natuurlijk ook altijd te maken met de ministerraad die ergens mee moet instemmen en met de Kamer, die natuurlijk ook meekijkt met wat er voorligt.	Beljaarts	None	0.15
2132	Er zitten dus wel meer waarborgen in het systeem dan alleen een tweede ronde door het ATR.	Beljaarts	None	0.12
2133	Ik ben dus niet bang dat het niet gebeurt als we de stap die u voorstelt niet nemen.	Beljaarts	None	0.03
2134	De beoordeling om iets wel of niet te laten passeren, heeft te maken met de interne motivatie van het kabinet, de betreffende minister en de Kamer.	Beljaarts	None	0.09
2137	Als het om interne motivatie gaat, hebben we geen wet nodig.	Flach	SGP	0.04
2138	We hebben een tijdelijke instelling gehad van het ATR.	Flach	SGP	0.06
2140	Dat doen we toch om dingen vast te leggen en onafhankelijk te maken van intrinsieke motivatie?	Flach	SGP	0.04
2143	We komen daar straks misschien nog over te spreken bij de appreciatie van de amendementen, maar dit is toch het moment om dingen voorbij goede bedoelingen in de wet te verankeren?	Flach	SGP	0.03
2145	Het heeft natuurlijk niet alleen met de permanente status versus de tijdelijke status te maken, maar ook met de blik op Europa.	Beljaarts	None	0.16
2146	Maar het valt of staat bij met de ambitie, vandaar dat het duidelijk is opgenomen in het hoofdlijnenakkoord en het regeerprogramma.	Beljaarts	None	0.07
2147	De bewustwordingscampagne voor ambtenaren is ook essentieel om te zorgen dat je al veel eerder in het traject nadenkt over welk effect dit gaat hebben op burgers of bedrijven.	Beljaarts	None	0.05
2152	Nogmaals, ik neem de suggestie mee, maar het is niet iets waarvan ik denk dat we het nu in de wet moeten verankeren omdat het anders niet goed gaat.	Beljaarts	None	0.09
2153	Ik zie juist in die intrinsieke motivatie, ook van de collega-bewindspersonen, dat er echt op een andere manier gekeken wordt.	Beljaarts	None	0.03
2154	Ik wil nog even doorgaan op die intrinsieke motivatie en goede bedoelingen.	Inge van Dijk	CDA	0.03
2157	Maar ik hoorde ook wel een beetje een negatieve appreciatie vooruitlopend op mijn amendement over de stapeling.	Inge van Dijk	CDA	0.03
2160	Het ATR geeft zelf aan dat het het zelf graag zou willen.	Inge van Dijk	CDA	0.08
2161	Ik zou het zo'n gemiste kans vinden als we die stap nu niet zetten.	Inge van Dijk	CDA	0.04
2162	Ik ben er namelijk echt van overtuigd dat we dan over een paar jaar zeggen: hadden we het maar wel gedaan, want we zien dat de stapeling van regels echt heel belemmerend is.	Inge van Dijk	CDA	0.03
2164	Die stapeling is ook een belemmering, maar we moeten ergens beginnen.	Beljaarts	None	0.03
2165	Ik denk dat de instellingswet een hele belangrijke stap is.	Beljaarts	None	0.03
2166	Die is nooit volledig om de problematiek aan te pakken.	Beljaarts	None	0.08
2168	We gaan ook evalueren en blijven dat natuurlijk doen.	Beljaarts	None	0.16
2169	Daarin kunnen we dit soort zaken meenemen als we merken dat deze onvoldoende tractie krijgen binnen departementen of als signalen niet goed doorkomen.	Beljaarts	None	0.03
2171	Het is dus niet zo dat dit voor eeuwig de enige manier is waarop we kunnen werken.	Beljaarts	None	2.64
2172	We gaan dit evalueren en we gaan het meenemen als blijkt dat het niet op een juiste manier gebeurt.	Beljaarts	None	0.06
2173	Evalueren is mooi, maar we weten nu al dat dit een van de grote problemen is.	Inge van Dijk	CDA	0.02
2175	Als we gaan evalueren, dan komt daaruit dat het nog steeds een heel groot probleem is en dat de wet te beperkt is, waardoor het nog niet echt goed opgepakt wordt.	Inge van Dijk	CDA	0.14
2176	Ik denk: we staan hier nu; laten we het dan ook aanpakken.	Inge van Dijk	CDA	0.03
2178	Dat past misschien heel mooi in het cultuurtraject dat we aan het opzetten zijn, om over je eigen hokje heen ook naar andere departementen te kijken.	Inge van Dijk	CDA	0.04
2182	De vraag is alleen of we dat nu in de tijd moeten doen of dat we dat bij een evaluatie moeten doen.	Beljaarts	None	0.06
2183	Ook hierbij is de definiëring natuurlijk van belang.	Beljaarts	None	0.02
2186	En tuig je niet een ATR op die drie keer zo groot moet zijn om ook dit probleem op een zorgvuldige manier te kunnen aanpakken?	Beljaarts	None	0.07
2188	Dat betekent niet dat ik geen sympathie heb voor wat mevrouw Van Dijk aangeeft.	Beljaarts	None	0.04
2189	Het is inderdaad een ervaren lastendruk en een ervaren probleem.	Beljaarts	None	0.02
2190	Voor nu denk ik dat dit wat voorligt een goed startpunt is, maar het is iets wat we op voorhand al voor de evaluatie mee kunnen nemen.	Beljaarts	None	0.02
2192	Aan sympathie hebben ondernemers natuurlijk niet zo heel veel.	Inge van Dijk	CDA	0.04
2193	Nogmaals, ik denk echt dat het een gemiste kans is.	Inge van Dijk	CDA	0.02
2194	Ik hoop toch dat de minister na mijn vlammende betoog om het wel te doen, nog een keer goed achter zijn oren krabt en denkt: weet je, laten we die stap gewoon zetten, want we weten wat er uit die evaluatie gaat komen.	Inge van Dijk	CDA	0.03
2198	Als ik het goed heb, zei de minister zojuist: het kan zolang extra regeldruk passend is.	Kisteman	VVD	0.07
2199	In het regeerprogramma hebben we afgesproken: geen nationale koppen.	Kisteman	VVD	0.05
2200	De vraag is of ik dit goed heb gehoord en, zo ja, waarom de minister hier dan van afwijkt.	Kisteman	VVD	0.24
2201	We hebben aangegeven dat de definitie van een nationale kop is dat het extra zwaar en onnodig drukt op Nederlandse wetgeving uit Europa.	Beljaarts	None	0.11
2202	Het uitgangspunt is dat we dat niet doen, maar er kunnen natuurlijk altijd redenen zijn waarom het wel noodzakelijk is.	Beljaarts	None	0.22
2204	Je kunt het dus niet bij voorbaat helemaal uitsluiten, maar als kabinet zijn we er heel helder over: geen nationale koppen, tenzij echt niet anders mogelijk.	Beljaarts	None	0.06
2206	In het regeerprogramma hebben we afgesproken: geen nationale koppen.	Kisteman	VVD	0.05
2208	Volgens mij moeten we daar met z'n allen hard aan gaan werken.	Kisteman	VVD	0.03
2209	Dank aan de minister voor de toezegging om bij de evaluatie van deze wet alle belanghebbenden te betrekken, dus ook andere belanghebbenden dan alleen de ondernemers.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
2210	Maar ik wil toch nog even terugkomen op het ervaren nut.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.02
2212	Stel dat de CEO van een socialmediabedrijf het checken op nepnieuws niet als nuttig zegt te ervaren.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
2213	Dan zou dat het enige zijn wat meegenomen wordt in een ATR-advies.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
2214	Maar ik zou zeggen: dan wil ik ook nog wel even de mening van bijvoorbeeld een burger weten, of van degene waarover het nepnieuws wordt verspreid.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
2216	Dat ervaren nut kunnen we natuurlijk niet helemaal definiëren, maar we kunnen wel tegen het ATR zeggen: praat niet alleen met de ondernemer; praat ook met andere belanghebbenden.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.07
2218	Ik denk dat het onze rol is om dat te doen, om er zo voor te zorgen dat we een brede afweging maken en met alle partijen praten.	Beljaarts	None	0.02
2220	Dat is namelijk geen politiek instrument, maar een instrument om te toetsen welke regeldruk ervaren wordt door de persoon, het bedrijf of de organisatie, welke het ook betreft.	Beljaarts	None	0.21
2221	Het idee is niet per se om daarbij een maatschappelijke discussie te voeren over de voors en tegens.	Beljaarts	None	0.04
2222	In die zin zie ik het dus zo: het ATR toetst heel zuiver de regeldruk daar waar die van toepassing is.	Beljaarts	None	0.12
2224	Ik zou daar nog in mee kunnen gaan als we daar met toeters en bellen bij zouden zetten: dit is het ervaren nut volgens de ondernemer.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
2225	Maar vervolgens komt er een dictum van het ATR dat gewoon zwart-op-wit zegt of iets onnodige regeldruk is of niet.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
2226	Als dat dan zegt dat er sprake is van onnodige regeldruk, dan moet je het eigenlijk ofwel niet invoeren ofwel voldoen aan de "comply or explain"-regel.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.05
2227	Als dat alleen gebaseerd is op het door de ondernemer ervaren nut, vind ik dat wel weer heel zwaar.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
2228	Wij stellen een regel niet op omdat we het zo fijn vinden om een ondernemer te plagen, maar we doen dat omdat we willen dat mensen beschermd naar hun werk kunnen of zodat consumenten veilig voedsel hebben.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.09
2229	Ik vind het eigenlijk onacceptabel dat het door een ondernemer ervaren nut kan leiden tot een oordeel van het ATR dat iets onnodige regelgeving is.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.06
2234	Het ATR toetst namelijk op de regeldruk daar waar die van toepassing wordt, ongeacht of dat nou om een organisatie of een burger gaat.	Beljaarts	None	0.06
2235	Dan vraag je naar de mening van die persoon, dat bedrijf of die organisatie.	Beljaarts	None	0.04
2236	Wat mij betreft is dat ook een heldere manier om dat te doen.	Beljaarts	None	0.03
2237	Een hele brede afweging van alle voors en tegens is ook niet altijd van toegevoegde waarde; je moet iets juist zo lean en mean mogelijk houden.	Beljaarts	None	0.03
2238	Daar waar de regel van toepassing is, moet je de ervaren druk en nut toetsen.	Beljaarts	None	0.03
2239	Anders is het namelijk onbegonnen werk; dan wordt het spectrum zo enorm breed dat het ondoenlijk wordt.	Beljaarts	None	0.03
2241	Als we 15.15 uur nog willen halen, inclusief tweede termijn, moet echt de turbo erop.	voorzitter	None	0.04
2244	Dit was ook het blokje waar de afbakeningen allemaal in zaten, toch?	Sneller	D66	0.05
2246	Ik had namelijk ook gevraagd waarom het strafrecht uitgezonderd is.	Sneller	D66	0.06
2247	Ik zie namelijk gewoon wetsvoorstellen — die gaan we binnenkort ook behandelen — waarbij er uit wijzigingen in het Wetboek van Strafrecht gewoon extra administratieve lasten volgen, ook voor ondernemers.	Sneller	D66	0.05
2248	Ik ga kijken of ik die vraag nog even kan terugvinden.	Beljaarts	None	0.03
2249	Zo niet, dan doe ik dat met uw goedvinden in de tweede termijn, voorzitter.	Beljaarts	None	0.02
2250	Maar dan moet u deze twee blokjes echt als een speer behandelen, want u heeft ook die amendementen nog te gaan.	voorzitter	None	0.15
2251	Ik ben aangekomen bij het blokje regeldruk Brussel.	Beljaarts	None	0.04
2252	Onder andere de SGP en het CDA vroegen naar het aandringen bij de EU wat betreft het "one in, one out"-principe.	Beljaarts	None	0.05
2253	De Europese Commissie hanteert momenteel al het "one in, one out"-principe.	Beljaarts	None	0.05
2254	Ik dring er bij de Commissie ook op aan om dit consequent toe te passen.	Beljaarts	None	0.06
2255	Het BNC-fiche zit inderdaad aan het begin van het wetgevingstraject.	Beljaarts	None	0.04
2256	Dankzij de nieuwe betrokkenheid van het ATR bij dat BNC-fiche zal het kabinet de regeldrukeffecten van het EU-voorstel extra goed in het vizier hebben.	Beljaarts	None	0.07
2257	Het kabinet zal de regeldrukeffecten vervolgens tijdens de onderhandeling ook scherp in het vizier houden en nadrukkelijk meewegen in de EU-besluitvorming.	Beljaarts	None	0.04
2258	Als de uitwerking van de implementatie van de EU-regelgeving eenmaal is opgenomen, kijkt het ATR kritisch mee.	Beljaarts	None	0.05
2260	Als over bepaalde mededelingen of voorstellen van de Europese Commissie geen BNC-fiche wordt geschreven, is dat omdat zo'n mededeling of voorstel nog te weinig concreet is.	Beljaarts	None	0.06
2262	Hij vroeg waarom bepaalde EU-regelgeving uitgezonderd wordt.	Beljaarts	None	0.05
2263	Voorstellen die uitsluitend strekken tot de uitvoering van een bindend EU-besluit zijn inderdaad uitgezonderd van de plicht om advies te vragen aan het ATR.	Beljaarts	None	0.05
2264	Dat is gebaseerd op de Algemene wet bestuursrecht, artikel 1:7, lid 1.	Beljaarts	None	0.04
2265	Die formuleert voor dit soort voorstellen een uitzondering op wettelijke adviesverplichtingen.	Beljaarts	None	0.04
2266	De reden daarvoor is dat er bij bindende EU-besluiten geen beleidsruimte is.	Beljaarts	None	0.1
2267	Anders gezegd: het kabinet doet in zo'n geval precies wat het moet om EU-regelgeving te implementeren.	Beljaarts	None	0.04
2268	In zo'n geval valt door het ATR niets te adviseren over hoe daar anders of beter mee kan worden omgegaan.	Beljaarts	None	0.2
2269	De heer Kisteman stelde mij een vraag over regeldruk en de mkb-gezant.	Beljaarts	None	0.05
2271	Ik vind het dus belangrijk dat hier hard aan wordt gewerkt.	Beljaarts	None	0.03
2272	Die boodschap heb ik dan ook meerdere keren zelf overgebracht in Brussel, zowel bij de Europese Commissie als bij de andere lidstaten.	Beljaarts	None	0.06
2273	Ik zet mij er dus voor in om de Commissie en de andere lidstaten te inspireren tot het nemen van de juiste stappen.	Beljaarts	None	0.04
2274	Het is goed om te zien dat ook mijn eerdere oproepen in de Raad Concurrentievermogen hebben geleid tot de huidige acties vanuit de Commissie.	Beljaarts	None	0.08
2275	De heer Sneller vroeg in welke mate meegenomen wordt, als er een Europese regel komt, of wij al nationale regels hadden en of ze overlappen.	Beljaarts	None	0.07
2276	Het is inderdaad belangrijk dat er geen overlap of tegenstrijdigheid ontstaat tussen de Europese en nationale regels.	Beljaarts	None	0.05
2277	Voor een deel vervalt nationale regelgeving automatisch door Europese regelgeving, die een rechtstreekse werking heeft.	Beljaarts	None	0.06
2279	Het kabinet schrapt regelgeving die niet meer nodig is door de komst van Europese regelgeving.	Beljaarts	None	22.2
2280	Het voorbeeld van de CSRD is dan ook heel goed gekozen; dat is een heel belangrijk en actueel onderwerp.	Beljaarts	None	0.03
2281	Het kabinet wil dat de diverse stukken omtrent EU-regelgeving over duurzaamheidsrapportages duidelijk en overzichtelijk zijn voor ondernemers.	Beljaarts	None	0.18
2282	De heer Vermeer vroeg mij naar de ketengevolgen van het ATR.	Beljaarts	None	0.06
2283	In het ATR-advies Implementatiebesluit richtlijn duurzaamheidsrapportering noemt het ATR de gevolgen voor de keten en het belang van het doen van een invoeringstoets, een jaar na inwerkingtreding van het besluit.	Beljaarts	None	0.06
2284	In het afgelopen halfjaar is er onderzoek gedaan naar de impact van de CSRD op specifiek het mkb.	Beljaarts	None	0.11
2285	De onderzoeksresultaten zullen in het eerste kwartaal van dit jaar openbaar worden en met uw Kamer gedeeld worden.	Beljaarts	None	0.16
2286	Daarmee ben ik aan het einde gekomen van dit blokje.	Beljaarts	None	0.04
2291	Het ging mij niet om de eindregel die er dan uit komt, maar om het voorbereidende proces.	Vermeer	BBB	0.08
2292	Gaat het ATR dan ook het kabinet adviseren voordat dingen in de Raad komen?	Vermeer	BBB	0.05
2293	Er is altijd een voortraject, waar ook Nederland een inbreng in zal hebben.	Vermeer	BBB	0.1
2294	Dat is inderdaad beoogd met het proces rondom het BNC-fiche.	Beljaarts	None	0.11
2297	Ik ben aangekomen bij het appreciëren van de amendementen, met uw welvinden.	Beljaarts	None	0.03
2298	Die krijgen allemaal oordeel Kamer, neem ik aan; dat scheelt tijd!	voorzitter	None	0.04
2299	Gelet op de tijd en op uw verzoek, ben ik voornemens om zo kort mogelijk te appreciëren met "oordeel Kamer" of "ontraden".	Beljaarts	None	0.02
2300	Dan hoor ik graag of er nog een aanvulling nodig is.	Beljaarts	None	0.03
2316	20 van de heer Kisteman en mevrouw Van Dijk: ontraden.	Beljaarts	None	0.03
2326	27 van de heer Grinwis en de heer Flach: oordeel Kamer.	Beljaarts	None	0.04
2334	Ik heb heel veel werk gemaakt van vijf amendementen — ik zal ze niet allemaal langslopen — waarvan de rode draad is: goede bedoelingen zijn leuk, maar in de wet vastleggen is beter.	Flach	SGP	0.05
2335	Wat de minister hier doet, is verwijzen naar het regeerakkoord en zeggen: we hebben toch zulke goede bedoelingen?	Flach	SGP	0.08
2337	Ik vind het echt heel teleurstellend dat de minister de in mijn ogen goede wijzigingen — ik proef ook herkenning bij de minister — niet wil verankeren in de wet.	Flach	SGP	0.05
2338	Dat vind ik heel teleurstellend, nadat we een goed debat hebben gehad en nadat ik goede bedoelingen heb geproefd.	Flach	SGP	0.02
2339	Ik vind het echt zeer teleurstellend dat vijf amendementen die proberen om de zaken zo neer te leggen dat deze waakhond ook tanden krijgt, in één klap van tafel worden geveegd.	Flach	SGP	0.41
2342	Het moeilijke van korte appreciaties is dat ik daardoor de goede bedoelingen van de heer Flach niet heb kunnen benadrukken, want ik zie de wil om hier het beste van te maken.	Beljaarts	None	0.03
2343	De tijd laat het echter niet toe om alle amendementen door te nemen.	Beljaarts	None	0.09
2344	Ik denk dat we elkaar in de geest echt wel vinden, maar dat sommige dingen gewoon niet kunnen of niet per se nodig zijn.	Beljaarts	None	0.02
2345	Een korte opmerking voor de orde van de heer Vermeer.	voorzitter	None	0.05
2346	Is het een idee om de uitgebreide toelichting en appreciaties naar ons toe te sturen?	Vermeer	BBB	0.05
2351	De minister is daartoe bereid, dus dan krijgt u dat schriftelijk.	voorzitter	None	0.05
2355	Ik wil hier toch graag op reageren, want wij zijn medewetgever.	Grinwis	ChristenUnie	0.06
2356	Het belangrijkste aspect van het medewetgeverschap, namelijk dat je af en toe zelf een wijziging indient, wordt hier in 30 seconden afgedaan, in de vorm van: ontraden, oordeel Kamer et cetera.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
2357	Ik heb dus één vraag over één amendement, het amendement op stuk nr.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
2359	Ik dank de minister voor de reactie, maar het oordeel luidde "ontraden".	Grinwis	ChristenUnie	0.03
2360	Dat gaat om de werkbaarheid in de praktijk voor bijvoorbeeld ondernemers van met name Europese regelgeving.	Grinwis	ChristenUnie	0.09
2361	Ik begrijp gewoon niet dat de minister zegt "dat ontraad ik", terwijl voor de Nederlandse regelgeving dat wél goed is geregeld, maar voor die Europese regelgeving niet.	Grinwis	ChristenUnie	0.91
2362	Dat blijkt ook uit de memorie van toelichting, dat blijkt uit de nota naar aanleiding van het verslag.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
2363	Dat expliciteer ik hier op z'n minst, en wat mij betreft is het gelet op de memorie van toelichting een uitbreiding van een taak van het ATR.	Grinwis	ChristenUnie	0.06
2365	Het past zo bij de lijn van antwoorden van deze minister.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
2366	Nou, omdat dit amendement niet nodig is omdat de advisering over de werkbaarheid van het ontwerp bij de BNC-fiches al is vervat in artikel 1, in combinatie met artikel 5, derde lid, van het wetsvoorstel.	Beljaarts	None	0.08
2367	Het is daar al geregeld dat het ATR ook adviseert over werkbaarheid.	Beljaarts	None	0.08
2368	Dus in artikel 5, derde lid, is geregeld of het EU-voorstel de substantiële regeldrukeffecten heeft en of de hoogte van de verwachte regeldrukkosten in Nederland voldoende inzichtelijk is.	Beljaarts	None	0.07
2369	Dus in artikel 1 is dan ook gedefinieerd dat de regeldrukeffecten bestaan uit regeldrukkosten, ervaren regeldruk en niet-kwantificeerbare regeldruk die voortvloeit uit de werkbaarheid van de wet.	Beljaarts	None	0.06
2370	Wat mij betreft is daarmee het amendement ook niet nodig, omdat het eigenlijk al geborgd is.	Beljaarts	None	0.19
2372	Op basis van de memorie van toelichting kwam ik tot een andere conclusie.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
2373	Als de minister dit zegt, dan is dat fijn, maar dan is mijn amendement volgens mij een explicitering van dat wat de minister zegt.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
2374	Ik had de indruk dat het een uitbreiding was, maar dan is het een explicitering, en dan kan het volgens mij geen kwaad.	Grinwis	ChristenUnie	0.02
2375	Maar oké, daarover kunnen we natuurlijk van mening verschillen.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
2380	Een van onze allerbelangrijkste taken als parlement is zorgen voor goede wetgeving.	Idsinga	NSC	0.06
2381	Ik heb nu echt het gevoel dat we met een soort race tegen de klok bezig zijn om dit nu even snel te doen.	Idsinga	NSC	0.02
2384	Die krijgen we dan schriftelijk en vervolgens kunnen we daar niet op reageren.	Idsinga	NSC	0.04
2385	De Kamer is volgens mij redelijk eensgezind over de noodzaak en de goede kanten van dit wetsvoorstel.	Idsinga	NSC	0.03
2386	Ik vind het wel belangrijk dat we een verdiepende discussie, een verdiepend debat met elkaar voeren.	Idsinga	NSC	0.03
2387	Mijn suggestie zou zijn dat we misschien toch nog een keer wat ruimer de tijd nemen voor een eventuele tweede termijn.	Idsinga	NSC	0.03
2388	Ehm … Ik zou dit het liefst willen afronden, gewoon om ons te besparen dat we nog een keer bij elkaar moeten komen, maar ik zie ook de tijd wegtikken.	voorzitter	None	0.02
2389	Ik heb wat contact gehad met de Griffie plenair in het afgelopen halfuur, dus ik kan ook niet echt uitlopen.	voorzitter	None	0.06
2390	U wilt ook nog echt een tweede termijn houden en dan moties indienen, denk ik?	voorzitter	None	0.04
2393	Maar ik wil ook gewoon een debat kunnen voeren over de appreciatie van de amendementen.	Idsinga	NSC	0.03
2395	Ik stel voor dat we de tweede termijn dan maar een andere keer doen.	voorzitter	None	0.03
2396	Dan verzoek ik de minister om iets uitgebreider in te gaan ... Als het oordeel Kamer is, dan zijn we verder niet geïnteresseerd, want dan zijn we er, maar als het ontraden wordt, dan moet dat misschien met een toelichting gebeuren.	voorzitter	None	0.1
2397	In lijn daarmee zou het fijn zijn als we de brief dan ook voor het debat hebben, zodat we daar ook inhoudelijk over door kunnen praten.	Inge van Dijk	CDA	0.03
2400	Het verzoek aan de minister is om de ontraden amendementen even door te nemen.	voorzitter	None	0.04
2401	Voor onze boekhouding: wij missen het amendement op stuk nr.	voorzitter	None	0.1
2403	Wij hadden niet gehoord dat dat een appreciatie had gehad.	voorzitter	None	0.07
2409	Ik pas me uiteraard aan de wensen van de Kamer aan.	Beljaarts	None	0.04
2414	Omdat het procesrecht essentiële waarborgen biedt voor een eerlijke rechtspleging.	Beljaarts	None	0.19
2415	Het betreft de lasten voor partijen door het procesrecht, bijvoorbeeld door het overleggen van stukken die voortkomen uit de procesbeginselen, zoals het recht op een eerlijk proces en hoor en wederhoor.	Beljaarts	None	0.05
2416	Het gaat hierbij dus niet om het aanleveren van informatie aan een bestuursorgaan maar aan de rechter of de wederpartij.	Beljaarts	None	0.05
2417	Deze lasten zijn daarom ook niet aan te merken als regeldrukkosten en het heeft daarom ook geen zin om dit soort regelgeving aan het ATR voor te leggen.	Beljaarts	None	0.21
2420	Het amendement zou regelen dat indien de voorgenomen regelgeving na het uitbrengen van een ATR-advies maar voor de besluitvorming in de ministerraad wordt gewijzigd, het ATR in staat wordt gesteld een aanvullende zienswijze over de gewijzigde stukken te geven.	Beljaarts	None	0.05
2421	Het adviescollege geeft een aanvullende zienswijze indien de wijziging naar het oordeel substantiële regeldrukeffecten heeft.	Beljaarts	None	0.04
2422	Ik snap uw zorg dat er bij de beoordeling sprake is van substantiële regeldruk, omdat het lijkt alsof de slager zijn eigen vlees keurt.	Beljaarts	None	0.05
2423	Echter, het amendement zou betekenen dat alle gewijzigde voorstellen voor een tweede keer naar het ATR moeten.	Beljaarts	None	0.04
2424	Hierdoor zal de facto een tweede adviesronde ontstaan, met de bijbehorende vertraging in het wetgevingsproces.	Beljaarts	None	0.05
2425	Dit past dan weer niet binnen het Nederlandse rechtsbestel, waarin zelfs de Raad van State geen tweede adviesronde heeft.	Beljaarts	None	0.1
2428	Het amendement beoogt de beoordeling of er een substantiële wijziging heeft plaatsgevonden bij het ATR te leggen en niet bij de minister.	Flach	SGP	0.03
2429	Ook daarvan hebben we gezegd dat de minister er uiteindelijk verantwoordelijk voor is om dit in een onderraad van de ministerraad voor te leggen.	Beljaarts	None	0.05
2430	Het kabinet maakt daarin de afweging om het wel of niet naar uw Kamer te sturen.	Beljaarts	None	0.04
2431	De ambitie van het kabinet, die ik zojuist uitgesproken heb, om hier heel nadrukkelijk naar te kijken, is daarmee ook geborgd.	Beljaarts	None	0.1
2434	Met het wetsvoorstel wordt geregeld dat beide Kamers een ATR-advies kunnen vragen over regeldrukeffecten in algemene zin.	Beljaarts	None	0.05
2435	De toevoeging "in algemene zin" is dan ook bedoeld om de taak te onderscheiden van de taak van het derde lid, waarbij het gaat over de advisering van de Tweede Kamer over de regeldrukeffecten van initiatiefwetgeving en amendementen.	Beljaarts	None	0.03
2436	Het is dus niet de bedoeling dat door het schrappen van deze woorden het ATR ook aan beide Kamers zou kunnen adviseren over de specifieke, andere voorgenomen regelgeving van de regering, als het ATR daar al over heeft geadviseerd.	Beljaarts	None	0.32
2437	Het is ook hierbij niet de bedoeling dat er een tweede adviesronde kan plaatsvinden over hetzelfde voorstel.	Beljaarts	None	0.04
2438	Dan blijf ik bij de heer Flach voor het amendement op stuk nr.	Beljaarts	None	0.03
2442	Dit wetsvoorstel regelt namelijk wat het ATR doet, maar wat de regering daar vervolgens mee doet, is niet iets om in deze wet te regelen.	Beljaarts	None	0.08
2443	Het zou wel kunnen door middel van een verduidelijking in de aanwijzing voor de regelgeving.	Beljaarts	None	0.04
2445	In het bijzonder ligt er dan bij de wettelijke adviseurs, zoals het ATR, een verplichting om duidelijk en transparant aandacht te besteden aan het ontvangen advies en aan wat daarmee is gebeurd.	Beljaarts	None	0.05
2446	Het ligt voor de hand dat dat per adviespunt gebeurt.	Beljaarts	None	0.03
2453	Met dit amendement wordt er bewerkstelligd dat in de begripsbepalingen een definitie wordt opgenomen van de samenhang en opeenstapeling van toepasselijke wet- en regelgeving.	Beljaarts	None	0.06
2454	Hoewel ik begrip heb voor het idee, omdat verplichtingen kunnen cumuleren en ondernemers dan aangeven dat het te veel wordt, ontraad ik het amendement toch.	Beljaarts	None	0.09
2455	Het amendement zou het ATR een extra toetsingsbevoegdheid geven in situaties waarbij regeldruk ontstaat door een combinatie van bestaande en nieuwe regels.	Beljaarts	None	0.05
2456	Dit past niet in de brede doelstelling van dit wetsvoorstel.	Beljaarts	None	0.11
2457	Daarnaast is het ook onduidelijk wat de afbakening van de samenloop van verplichtingen is en wordt het onwerkbaar als dit ook departementoverstijgend is.	Beljaarts	None	0.08
2460	Het amendement is niet nodig, omdat de advisering over de werkbaarheid van het ontwerp al bij de BNC-fiches al is vervat in artikel 1, in combinatie met artikel 5, derde lid van het wetsvoorstel.	Beljaarts	None	0.07
2461	Het is daar al geregeld dat het ATR ook adviseert over werkbaarheid.	Beljaarts	None	0.08
2463	23 is ook ontraden, omdat met dit amendement wordt bewerkstelligd dat beide Kamers het adviescollege kunnen vragen naar de regeldrukeffecten van wetsvoorstellen en amendementen en niet meer alleen die van initiatiefwetsvoorstellen.	Beljaarts	None	0.06
2464	Dit betreft een onlogische wijziging van de adviesstructuur.	Beljaarts	None	0.12
2465	Het ATR adviseert al over wetsvoorstellen van de regering voordat ze worden ingediend.	Beljaarts	None	0.09
2466	Hiermee zou een tweede toetsingsronde door het ATR op verzoek van beide Kamers worden gecreëerd.	Beljaarts	None	0.04
2471	Het gaat erom dat het nu voor initiatiefwetsvoorstellen bij de Kamers is gelegd, maar dat de Kamers nu zelf niet om een advies kunnen vragen over andere wetsvoorstellen.	Flach	SGP	0.1
2473	Maar ik hoor de minister zeggen dat dit niet in ons stelsel past.	Flach	SGP	0.07
2474	Nee, dat klopt, want ook de Raad van State adviseert niet nog een tweede keer.	Beljaarts	None	0.07
2475	Met wat nu voorligt, is dit nu niet van toepassing.	Beljaarts	None	0.04
2480	Ik wou de heer Flach namelijk graag even bijvallen.	Sneller	D66	0.02
2482	Volgens mij hebben we ook met de Raad van State de afspraak dat er gewoon om voorlichting kan worden gevraagd.	Sneller	D66	0.09
2483	Volgens mij past dit dus prima bij alles wat er in het rechtsbestel gebeurt.	Sneller	D66	0.03
2485	Ik moet toch blijven bij wat ik net heb aangegeven, namelijk dat er al mogelijkheden zijn voor toetsing door het ATR.	Beljaarts	None	0.06
2486	Dan zou ook de mogelijkheid voor het ATR vervallen om over initiatiefwetsvoorstellen te adviseren.	Beljaarts	None	0.05
2488	Of het amendement is volledig verkeerd geïnterpreteerd.	Beljaarts	None	0.05
2493	24 van de heer Vermeer moet ik ook ontraden, want het ATR is ingesteld om te adviseren over de mogelijke regeldrukeffecten van voorgenomen regelgeving.	Beljaarts	None	0.04
2494	Het amendement beoogt de taak van het ATR significant uit te breiden, omdat wordt voorgesteld om het ATR ook te laten adviseren over concurrentiekracht en innovatie.	Beljaarts	None	0.06
2495	Dit gaat dan dus verder dan regeldruk en ook dan de reikwijdte van het ATR.	Beljaarts	None	0.09
2496	Bovendien hebben we al de bedrijfseffectentoets, die onder andere ingaat op concurrentiekracht en innovatie.	Beljaarts	None	0.05
2497	Hiermee maakt dit onderdeel uit van het beleidsproces van de ministeries.	Beljaarts	None	0.06
2498	Ik let er als minister van Economische Zaken uiteraard op dat dit ook goed gebeurt.	Beljaarts	None	0.14
2505	De minister zegt ook dat innovatie al in die bedrijfseffectentoets zit, maar er zit ook regeldruk in.	Vermeer	BBB	0.13
2506	Gaat de regeldruk nu uit de bedrijfseffectentoets gehaald worden?	Vermeer	BBB	0.06
2509	Wat hier belangrijk is, is dat we volgens mij dezelfde ambitie op het punt van innovatie delen, maar dat we dit nu niet ook bij het ATR leggen.	Beljaarts	None	0.09
2510	We zien nu immers al dat we deze wet nodig hebben om het ATR meer tanden te geven op het punt van de regeldruk.	Beljaarts	None	0.04
2511	Om nu dan ook de reikwijdte ineens te verbreden … Ik zou liever willen dat we dit eerst goed doen.	Beljaarts	None	0.03
2512	En er zijn dus ook andere manieren waarop we naar die innovatiemogelijkheden kijken.	Beljaarts	None	0.13
2514	26 wordt ontraden, omdat met dit amendement ook wordt geregeld dat niet alleen beide Kamers als geheel maar ook een groep van minimaal een vijfde van het grondwettelijke aantal leden van een van de Kamers het adviescollege kunnen verzoeken om advies uit te brengen over de regeldrukeffecten.	Beljaarts	None	0.06
2515	Daarom ontraad ik het amendement, omdat het me beter lijkt dat er een meerderheid moet zijn voor een adviesaanvraag, zoals ik ook heb voorgesteld in de leden 3 en 4 van artikel 3.	Beljaarts	None	0.04
2516	Het is niet altijd zinvol en efficiënt als het ATR gaat adviseren over initiatiefwetsvoorstellen waarvan de kans gering is dat ze aangenomen worden.	Beljaarts	None	0.18
2517	Die "30 leden" — ik vertaal het even naar de situatie van de Tweede Kamer — komt natuurlijk ergens vandaan, namelijk uit de aanbevelingen van het rapport van de Venetië-Commissie, mede naar aanleiding van de kinderopvangtoeslagaffaire.	Idsinga	NSC	0.06
2521	Ik ben best bereid om daar, laten we zeggen, 50 leden van te maken om het ATR toch zo laagdrempelig mogelijk te maken voor het parlement en ook voor de senaat.	Idsinga	NSC	0.09
2522	Als ik die 30 zou verhogen naar 50, dus als ik niet uitga van een vijfde maar van een derde van de Kamers, is de minister dan bereid om zijn appreciatie te heroverwegen?	Idsinga	NSC	0.06
2525	Die laagdrempeligheid is een terechte ambitie, want zo moet dat ook ervaren worden.	Beljaarts	None	0.03
2526	Aan de andere kant moeten we het ook werkbaar houden en moeten we ook naar de financiële consequenties kijken.	Beljaarts	None	0.04
2527	Als we het ATR op een dergelijke manier mogelijk gaan overvragen, heeft dat ook consequenties voor de doorlooptijd, het budget en het aantal mensen die we nodig hebben.	Beljaarts	None	0.07
2534	28 van de heer Thijssen betreft: het ATR toetst zowel regeldruk als voorgenomen regelgeving voor burgers, bedrijven en ook professionals.	Beljaarts	None	0.05
2535	Ik ben verantwoordelijk voor het ATR als organisatie.	Beljaarts	None	0.06
2536	De minister van BZK is hoeder van de kaderwetadviescolleges.	Beljaarts	None	0.06
2537	Het ATR is een onafhankelijk adviesorgaan, zoals u weet.	Beljaarts	None	0.05
2538	De koppeling aan een extra minister voegt mijns inziens ook geen waarde toe aan de uitvoering van de taken.	Beljaarts	None	0.04
2543	Het lijkt er een beetje op dat er dadelijk een advies komt dat zegt "onnodige regeldruk volgens ondernemers", terwijl volgens mij de kracht ligt bij het kijken naar het doel van de wet.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.07
2544	Het doel van de wet gaat over meer dan alleen maar het belang van een ondernemer.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.14
2545	Daarom denk ik dat het goed is dat de minister van BZK erbij betrokken is.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.04
2546	Ik ben bang dat anders deze adviezen hiermee worden afgedaan, want natuurlijk vinden ondernemers het onnodige regeldruk.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
2547	Dat ondermijnt volgens mij de kracht van het adviescollege dat we proberen te installeren.	Thijssen	GroenLinks-PvdA	0.03
2548	Ik had net een discussie met de heer Vermeer over organisaties, bedrijven en burgers.	Beljaarts	None	0.05
2550	Dat ik verantwoordelijk ben voor de ATR, betekent niet dat er alleen naar regeldruk voor bedrijven wordt gekeken.	Beljaarts	None	0.13
2552	De minister van BZK is erbij betrokken, maar op een andere manier.	Beljaarts	None	0.07
2564	Helaas moeten we de tweede termijn een andere keer doen, maar die wordt minstens zo plezierig als de eerste termijn van vandaag.	voorzitter	None	0.03
2567	Mag ik ervan uitgaan dat ik niet nog een keer schriftelijk op de amendementen hoef terug te komen, omdat ik de appreciatie nu gedaan heb?	Beljaarts	None	0.04
2571	Goed dat u dat nog even zegt, want anders zouden onze bevriende ambtenaren nog heel veel werk moeten verrichten voor niets.	voorzitter	None	0.06
2581	Aan de orde is het tweeminutendebat Waterstof, groen gas en andere energiedragers, naar aanleiding van een commissiedebat dat is gehouden op 16 januari jongstleden.	voorzitter	None	0.04
2582	Ik heet de leden van harte welkom en uiteraard ook de minister.	voorzitter	None	0.03
2583	Ik heet ook de mensen op de publieke tribune van harte welkom en de mensen die dit debat elders volgen.	voorzitter	None	0.03
2584	We hebben een sprekerslijst van acht personen, want mevrouw De Vos heeft zich ook nog ingeschreven.	voorzitter	None	0.05
2585	Ik wil dus voorstellen om maar snel van start te gaan, ook gelet op de tijd, waarbij ik de leden erop attendeer dat we niet een heel debat opnieuw gaan doen.	voorzitter	None	0.03
2588	Maar dat gezegd hebbend: meneer Erkens, u staat als eerste op mijn lijst, dus voor u weer gaat zitten, nodig ik u toch uit om hier te komen spreken, namens de VVD uiteraard.	voorzitter	None	0.05
2590	Ik heb nog een aantal vragen aan de minister naar aanleiding van het debat en één motie.	Erkens	VVD	0.04
2591	Ik heb nog een vraag over de uitrol van de Delta Rhine Corridor.	Erkens	VVD	0.05
2592	De VVD vindt het belangrijk dat bij de aanleg van de Delta Rhine Corridor vanuit het oogpunt van de toekomstbestendigheid ook ruimte overblijft voor de mogelijke aanleg van andere buizen dan alleen voor waterstof en CO<sub>2</sub>.	Erkens	VVD	0.65
2593	Hoe kijkt de minister hiernaar en kan zij ook toezeggen dat ze daarmee rekening zal houden bij de aanleg van de Delta Rhine Corridor?	Erkens	VVD	0.07
2595	Daarnaast hechten we er ook aan nogmaals te benadrukken dat we het echt van belang vinden dat we de komende jaren ook stevig inzetten op blauwe waterstof, om die waterstofmarkt van de grond te krijgen.	Erkens	VVD	0.06
2596	Het is van groot belang om die economie op te schalen in Nederland.	Erkens	VVD	0.05
2597	Zitten er ook grote blauwewaterstofprojecten in de pijplijn die mogelijk versneld kunnen worden?	Erkens	VVD	0.08
2606	Ik zie de heer Vermeer al aan komen lopen, die zijn inbreng komt doen namens de BBB.	voorzitter	None	0.05
2615	Voor u vervolgt: er is over deze motie een vraag van mevrouw Kröger, GroenLinks-PvdA.	voorzitter	None	0.05
2617	Er is al CCS mogelijk in de SDE++, dus wat vraagt deze motie?	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.09
2620	Zoals ik zei: wij willen dat die markt meer op gang komt.	Vermeer	BBB	0.03
2629	Dank u wel, meneer Vermeer, voor uw inbreng namens de BBB.	voorzitter	None	0.1
2630	Dan is de volgende spreker van de zijde van de Kamer de heer Grinwis namens de ChristenUnie.	voorzitter	None	0.04
2633	Deze motie is voorgesteld door de leden Grinwis, Bontenbal, Kröger en Rooderkerk.	voorzitter	None	0.05
2636	Dan had ik nog een tweede motie meegebracht, maar die kat ik hier live om tot een vraag.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
2638	Ik weet dat dit nu nog twee bruggen te ver is, omdat het er nog niet is, maar mijn vraag is om daar toch over na te gaan denken in het inkoopbeleid.	Grinwis	ChristenUnie	0.08
2639	De laatste vraag gaat over het bestuurlijk overleg van 14 februari met de glastuinbouw, volgende week dus.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
2641	Dat is een heet hangijzer waar duidelijkheid over moet komen.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
2642	Ik wil graag dat er een schriftelijke onderbouwing, dus met deze partijen, naar de Kamer komt.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
2645	Dan gaan we door naar mevrouw Postma namens Nieuw Sociaal Contract.	voorzitter	None	0.04
2648	Bij mijn tweede motie hoort ook een vraag, die we niet konden stellen omdat de tweede termijn er niet was.	Postma	NSC	0.05
2655	We hadden het in het debat over de periode van dunkelflaute.	Postma	NSC	0.03
2656	Die is erg lang geweest dit jaar, veel langer dan we normaal kennen.	Postma	NSC	0.65
2657	Waarschijnlijk heeft dit te maken met de klimaatverandering.	Postma	NSC	0.06
2659	Mijn vraag gaat erover of die nieuwe grote periode van dunkelflaute standaard meegenomen kan worden in de berekeningen van de gasvoorraad.	Postma	NSC	0.04
2660	Deze motie is voorgesteld door de leden Postma en Flach.	voorzitter	None	0.04
2664	Dank u wel voor uw inbreng namens Nieuw Sociaal Contract.	voorzitter	None	0.04
2665	Dan gaan we nu door naar mevrouw Kröger namens GroenLinks-PvdA.	voorzitter	None	0.04
2667	Deze motie is voorgesteld door de leden Kröger en Grinwis.	voorzitter	None	0.05
2675	Dank u wel, mevrouw Kröger, voor uw inbreng namens GroenLinks-PvdA.	voorzitter	None	0.1
2676	Dan is het woord nu aan de heer Flach namens de SGP.	voorzitter	None	0.04
2678	Terugkijkend op het debat, waarbij we helaas geen tweede termijn hebben kunnen doen, is het wel duidelijk dat waterstof, en dan met name groene waterstof, het nieuwe goud is.	Flach	SGP	0.06
2679	Ik dring er nogmaals op aan dat we gaan werken aan de beschikbaarheid van die groene waterstof voordat we met elkaar allerlei regels opstellen.	Flach	SGP	0.04
2680	Dan kan het niet anders dan dat je gezamenlijk optrekt aan zowel de vraag- als de aanbodzijde, want zonder kip geen ei en zonder ei geen kip.	Flach	SGP	0.11
2683	Deze motie is voorgesteld door de leden Flach, Erkens, Grinwis en Bontenbal.	voorzitter	None	0.04
2687	Dan is de volgende spreker van de zijde van de Kamer de heer Bontenbal namens het CDA.	voorzitter	None	0.04
2689	Deze motie is voorgesteld door de leden Bontenbal, Erkens, Vermeer, Grinwis, Postma, Koekkoek en Flach.	voorzitter	None	0.04
2693	Dan heb ik nog de vraag of we ook niet aan een nieuwe importstrategie moeten gaan werken.	Bontenbal	CDA	0.04
2694	Ik heb dat niet in mijn motie willen versleutelen, maar volgens mij stokt het daar ook.	Bontenbal	CDA	0.14
2695	Tot slot kan ik het toch ook niet laten, meneer Vermeer, om u even aan te spreken.	Bontenbal	CDA	0.03
2696	We hebben vorige week een debat gehad over het indienen van moties.	Bontenbal	CDA	0.04
2697	Toen ging het over zelfbeheersing en prompt in het eerste debat dat ik hier weer met u sta, dient u vier moties in.	Bontenbal	CDA	0.03
2703	Ik heb ze in vorige tweede termijnen zelfs laten lopen om vandaag extra kracht bij te kunnen zetten aan dit belangrijke onderwerp.	Vermeer	BBB	0.03
2705	Maar ik zou dit debat nu hier niet willen voeren, ook gelet op de debatten die nog volgen vandaag.	voorzitter	None	0.03
2711	Dank u wel, meneer Bontenbal, voor uw inbreng namens het CDA.	voorzitter	None	0.05
2712	Dan zijn we aanbeland bij de laatste spreker van de zijde van de Kamer.	voorzitter	None	0.03
2713	Dat is mevrouw De Vos namens Forum voor Democratie.	voorzitter	None	0.04
2715	Tijdens mijn eerste debat in dit huis spraken we over de energietransitie.	De Vos	FVD	0.04
2716	Ik wijdde mijn bijdrage aan het ontbreken van een fundamentele onderbouwing voor die transitie.	De Vos	FVD	0.03
2718	Dat dit kabinet streeft naar een klimaatneutraal Nederland in 2050 en daarvoor onze energiezekerheid en welvaart opoffert, is voor mij dan ook onbegrijpelijk en totaal onverantwoordelijk.	De Vos	FVD	0.04
2721	Ik heb mij namelijk altijd verbaasd over het feit dat politici bij dit onderwerp in hun onderbouwing een beroep doen op de meerderheid.	De Vos	FVD	0.05
2722	De meerderheid van de wetenschappers is het met ons eens, zo stelt men.	De Vos	FVD	0.06
2723	Ook de minister verwees in haar beantwoording van mijn vragen naar alle mensen in de zaal die ook geloven in de energietransitie.	De Vos	FVD	0.06
2724	Nu is het niet bewezen dat de meerderheid van de wetenschappers denkt dat er een klimaatcrisis is.	De Vos	FVD	99.82
2725	Ook zat de publieke tribune drie weken geleden vol met lobbyisten.	De Vos	FVD	0.04
2726	Geen wonder dat ze geloven in de energietransitie; het is immers hun dagelijks brood.	De Vos	FVD	0.03
2727	Maar mijn fundamentele punt is dat wetenschap nu juist niet democratisch is en niet wordt gedragen door consensus.	De Vos	FVD	0.56
2728	Wetenschap is een methode waarbij het beste argument wint, niet dat met de meeste stemmen.	De Vos	FVD	0.44
2730	Toch durf ik te wedden dat mijn ambtgenoten en de minister er net als ik van overtuigd zijn dat de aarde om de zon draait en dieren en planten kunnen evolueren.	De Vos	FVD	0.11
2731	Misschien kunnen zij dat in hun achterhoofd houden de volgende keer dat ze een beroep doen op een meerderheid van de wetenschap.	De Vos	FVD	0.05
2734	Dan zijn we hiermee aan het einde gekomen van dit debat.	voorzitter	None	0.05
2736	Mevrouw De Vos, voor u vertrekt, heeft u nog een interruptie van de heer Bontenbal.	voorzitter	None	0.05
2737	Ik neem tenminste aan dat hij geen punt van orde heeft.	voorzitter	None	0.03
2738	Het klopt dat 1 wetenschapper gelijk kan hebben en 99 niet, maar dat oordeel wordt niet geveld door politici.	Bontenbal	CDA	0.88
2739	Dat gebeurt namelijk door bijvoorbeeld natuurwetenschappers zelf.	Bontenbal	CDA	0.05
2740	Daarom is het gevaarlijk als politici op de stoel van wetenschappers gaan zitten.	Bontenbal	CDA	76.58
2741	Er is natuurlijk wel degelijk zoiets als een wetenschappelijke consensus.	Bontenbal	CDA	0.03
2742	Die wordt bereikt in de wetenschappelijke gemeenschap door middel van allerlei tijdschriften, peerreviews enzovoorts.	Bontenbal	CDA	0.06
2743	Eén ding gebeurt er niet, namelijk dat politici zelf bepalen wat de conclusies van wetenschap zijn.	Bontenbal	CDA	0.16
2744	Wij proberen hier, denk ik, als Kamer de conclusies die er in de wetenschap getrokken worden te volgen en daar niet in te freeriden.	Bontenbal	CDA	0.03
2745	Dat is, denk ik, wel wat Forum voor Democratie doet.	Bontenbal	CDA	0.02
2746	Ik denk dat deze interruptie precies mijn punt bevestigt.	De Vos	FVD	0.03
2747	De heer Bontenbal presenteert nu namelijk een verhaal alsof wetenschap een geheel is, terwijl mijn punt nu precies is dat er niet één conclusie uit de wetenschap volgt.	De Vos	FVD	0.07
2749	Die komt met allerlei argumenten en artikelen, die in allerlei tijdschriften verschijnen.	De Vos	FVD	0.04
2750	Uiteindelijk is het aan de mensen die die informatie gebruiken, en dus juist ook aan politici, om te beoordelen welke artikelen en argumenten het meeste hout snijden.	De Vos	FVD	0.06
2753	Dat de heer Bontenbal dat juist niet doet toont, denk ik, precies het probleem aan dat ik in mijn bijdrage probeerde aan te kaarten.	De Vos	FVD	0.02
2758	Ik snap dat mevrouw De Vos dit punt geadresseerd heeft, dus ik geef u de gelegenheid.	voorzitter	None	0.05
2760	Het punt is juist dat politici in een discussie tussen wetenschappers niet kunnen beoordelen wie er gelijk heeft.	Bontenbal	CDA	1.25
2762	Het is niet zo dat politici kunnen bepalen welke versie van de kwantumtheorie het meest zinnig is.	Bontenbal	CDA	0.1
2763	Dat doen wetenschappers zelf, in wetenschappelijke tijdschriften.	Bontenbal	CDA	0.07
2764	Als politicus kun je op een gegeven moment een consensus volgen.	Bontenbal	CDA	0.04
2765	Dat is dan ook het meest rationeel om te doen, zeker als je een outsider bent.	Bontenbal	CDA	0.03
2766	Ik denk dat het dus verstandig is om als politicus de consensus in de klimaatwetenschap, die voornamelijk wordt opgeschreven door het IPCC, te volgen.	Bontenbal	CDA	0.12
2769	Mevrouw De Vos, u mag ook kort reageren als u de behoefte heeft.	voorzitter	None	0.07
2770	Ik denk dat dit een heel goede reden is om wat meer mensen met een wetenschappelijke achtergrond in de politiek te hebben.	De Vos	FVD	0.04
2772	Daardoor kan ik juist beter beoordelen wat er voor zin en onzin in de klimaatwetenschap gaande is.	De Vos	FVD	0.05
2773	Ik denk dat het juist heel relevant is dat de politiek niet blind de consensus volgt, die er volgens mij ook helemaal niet is, maar dat we heel kritisch kijken naar wat de zin en onzin is in al die argumentatie.	De Vos	FVD	0.04
2776	Dan zijn we hiermee aan het einde gekomen van de inbreng van de zijde van de Kamer bij dit tweeminutendebat.	voorzitter	None	0.12
2777	De minister heeft aangegeven dat ze ongeveer vijf minuten nodig heeft.	voorzitter	None	0.09
2779	De vergadering wordt van 15.30 uur tot 15.35 uur geschorst.	voorzitter	None	0.04
2781	Aan de orde is het tweeminutendebat Waterstof, groen gas en andere energiedragers naar aanleiding van een commissiedebat dat is gehouden op 16 januari jongstleden.	voorzitter	None	0.03
2782	We hebben net de inbreng gehad van de zijde van de Kamer en zijn aanbeland bij de beantwoording van de minister, die ik uiteraard wederom welkom heet.	voorzitter	None	0.03
2783	Er zijn een aantal vragen gesteld en een elftal moties ingediend, dus ik geef de minister het woord om de vragen te beantwoorden en de moties te appreciëren.	voorzitter	None	0.05
2785	Ik begin met het beantwoorden van de gestelde vragen.	Hermans	None	0.02
2786	De eerste vraag van de heer Erkens is of er binnen de DRC ook ruimte overblijft voor andere modaliteiten.	Hermans	None	0.04
2787	Door het scopebesluit zoals dat nu genomen is voor de Delta Rhine Corridor beperken we de procedure tot CO<sub>2</sub> en waterstof, maar er blijft ruimte voor andere modaliteiten.	Hermans	None	0.07
2788	Ik ben in overleg met het ministerie van IenW en het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening om te komen tot een actieve monitoring van het hele project en hoe alles loopt door het Rijk, zodat we dit ook in de toekomst kunnen blijven garanderen.	Hermans	None	0.06
2790	De heer Erkens vroeg mij nog of blauwewaterstofprojecten feitelijk in de pijpleiding zitten.	Hermans	None	0.1
2791	Het antwoord daarop is: ja, die zitten in de pijpleiding.	Hermans	None	0.04
2792	Een laatste update, een brief over de CES'en, is gestuurd afgelopen september.	Hermans	None	0.05
2794	Dan zal het kabinet daar verder inhoudelijk op ingaan.	Hermans	None	0.03
2795	De heer Grinwis vroeg mij naar de inkoop: kan de overheid dat ook in eigen inkoop stimuleren?	Hermans	None	0.05
2796	Daarop kan ik antwoorden dat de staatssecretaris van IenW in het eerste kwartaal van volgend jaar komt met een nieuw nationaal plan maatschappelijk verantwoord inkopen.	Hermans	None	0.07
2797	In dat plan zal ook worden ingegaan op deze specifieke vraag van de heer Grinwis.	Hermans	None	0.06
2798	De heer Grinwis vroeg nog naar een verslag of een schriftelijke onderbouwing van een gezamenlijke bespreking die gevoerd gaat worden tussen de glastuinbouw en het kabinet, tot en met de datum van dat overleg aan toe.	Hermans	None	0.07
2800	Als de partners met wie het kabinet daar aan tafel zit akkoord zijn, dan kan het kabinet na dat overleg een update sturen over de voortgang met een feitelijke uiteenzetting van de voor- en nadelen, precies waar de heer Grinwis mij naar vroeg.	Hermans	None	0.19
2801	Het kabinet moet zich natuurlijk ook na dat overleg nog wel beraden op en overleggen over het uiteindelijke definitieve standpunt.	Hermans	None	0.04
2804	Daarover heeft de Kamer in meerderheid, ook mijn fractie, uitgesproken: dat willen we niet.	Grinwis	ChristenUnie	0.07
2805	Ik moet natuurlijk nagaan of de andere partijen aan tafel daartoe bereid zijn, maar ik heb het vermoeden dat de heer Grinwis daar met een van die partijen mogelijk contact over heeft gehad.	Hermans	None	0.23
2807	Ik vind het belangrijk dat de partijen met wie ik spreek ook akkoord zijn met dat we naar aanleiding van dat gesprek iets naar buiten brengen.	Hermans	None	0.03
2808	Een feitelijke inventarisatie van voor- en nadelen, van kosten et cetera, kan ik wat mij betreft toezeggen als we het over die feiten eens zijn.	Hermans	None	0.02
2809	Maar ik kan gewoon niet vooruitlopen op elke stap verder: wat betekent dat en wat ga je daarmee doen?	Hermans	None	0.03
2815	De heer Bontenbal vroeg mij nog of het tijd is voor een nieuwe importstrategie.	Hermans	None	0.06
2816	In algemene zin geldt dat de importstrategie continu wordt geüpdatet op basis van de laatste ontwikkelingen en stand van zaken in de markt.	Hermans	None	0.06
2817	Er komt nog voor de zomer een brief over de energiediplomatie.	Hermans	None	0.05
2818	Ik zou daarin wat nader kunnen ingaan op wat we daarop gedaan hebben in de afgelopen periode en wat we daar nu en ook in de komende periode op doen.	Hermans	None	0.04
2819	Ik heb zelf een aantal MoU's gesloten toen ik in Denemarken en Noorwegen was.	Hermans	None	0.09
2820	Een paar van dat soort stappen van de afgelopen periode kan ik daarin nader toelichten.	Hermans	None	0.07
2825	Die vraagt om het wetsvoorstel over de RED-verplichting vorm te geven zonder een individuele bedrijfsverplichting.	Hermans	None	0.05
2826	Ik moet deze motie ontraden, omdat het wetsvoorstel zonder zo'n verplichting geen wetsvoorstel is.	Hermans	None	0.07
2827	Ik kan dan dus überhaupt geen wetsvoorstel indienen.	Hermans	None	0.31
2828	Het is Europese wetgeving, dus elke lidstaat in Europa moet dit doen.	Erkens	VVD	0.19
2829	Alleen Nederland en Roemenië kiezen ervoor om het op bedrijfsniveau op te leggen.	Erkens	VVD	0.08
2830	Ik ben dan wel benieuwd wat alle andere landen gaan doen.	Erkens	VVD	0.04
2831	De vragen die in het debat gesteld zijn, en die net ook weer in het tweeminutendebat gesteld zijn … Om de groenewaterstofmarkt op gang te krijgen, is het belangrijk om zowel de vraagkant als de aanbodkant te stimuleren of een prikkel op te leggen.	Hermans	None	0.05
2832	In de RED III hebben wij doelen met elkaar vastgesteld.	Hermans	None	0.03
2833	Deze motie zet die doelen naar mijn mening onder druk.	Hermans	None	0.02
2834	De vormgeving van het wetsvoorstel zoals dat er nu ligt, is een vertaling van de RED III-verplichting.	Hermans	None	0.04
2835	Die is juist bedoeld om de afzetmarkt te stimuleren of om daarin een zekere mate van zekerheid te creëren.	Hermans	None	0.05
2836	Door het voorstel in de motie uit te voeren, haal je dat doel onderuit en blijft er dus geen wetsvoorstel over.	Hermans	None	0.24
2838	Misschien moet het volgende dan voor de stemmingen maar per brief.	Erkens	VVD	0.04
2839	Ik ben namelijk heel benieuwd hoe andere Europese lidstaten dit doen.	Erkens	VVD	0.04
2840	Alleen Roemenië en Nederland kiezen voor deze invulling ervan.	Erkens	VVD	0.09
2841	Ik snap dat dit misschien voor dit tweeminutendebat te uitgebreid is, maar ik zou het wel fijn vinden om te horen hoe andere landen het doen.	Erkens	VVD	0.03
2842	Want ook Duitsland is met groene waterstof bezig, net als heel veel andere landen.	Erkens	VVD	1.38
2844	Ik kijk even naar de minister of ze daartoe bereid is.	voorzitter	None	0.05
2845	Ik ben altijd bereid om dingen nog even op papier te zetten, dus dan doe ik dat.	Hermans	None	0.06
2848	Ik laat het even aan de heer Erkens of hij de motie al dan niet aanhoudt in afwachting van die brief.	voorzitter	None	0.03
2850	Mijn fractie heeft het wel nodig om hier een betere reactie op te krijgen om deze motie te kunnen beoordelen.	Bontenbal	CDA	0.04
2851	Want als het inderdaad zo is dat andere landen dit niet doen en toch de RED III implementeren, dan wil ik weten waarom zij het niet op bedrijfsniveau doen en wij wel.	Bontenbal	CDA	0.21
2852	Voordat we kunnen stemmen, heb ik dus wel die reactie nodig.	Bontenbal	CDA	0.05
2855	Ik laat het even aan u allen over om met de heer Erkens te schakelen, mocht de brief er nog niet zijn voor aanstaande dinsdag.	voorzitter	None	0.03
2857	Wellicht is de heer Erkens dan bereid de motie aan te houden.	voorzitter	None	0.05
2859	Maar dat laat ik dan even aan het oordeel van de commissie.	voorzitter	None	0.04
2864	406 van de heer Vermeer over het opnemen van blauwe waterstof in de SDE++-regeling voor het einde van 2025.	Hermans	None	0.05
2866	We kunnen nu geen nieuwe categorieën meer toevoegen aan de SDE++-regeling voor de openstelling voor 2025.	Hermans	None	0.13
2868	We kijken wel naar manieren om blauwe waterstof te stimuleren.	Hermans	None	2.56
2869	Het is de vraag of de SDE++ daar de meest geëigende route voor is.	Hermans	None	0.05
2870	We kijken naar het stimuleren ervan, maar in de SDE++ voor 2025 kan dat niet meer.	Hermans	None	0.11
2871	Mijn intentie is om het voor het einde van dit jaar in de regeling op te nemen.	Vermeer	BBB	0.09
2873	Als de minister dit zo mag interpreteren, wat vindt ze er dan van?	Vermeer	BBB	0.07
2875	Ik wil blauwe waterstof namelijk wel stimuleren, maar ik weet niet zeker of de SDE++ daar de beste en de meest geëigende route voor is.	Hermans	None	1.1
2876	Ik wil dus ruimte houden om dat te kunnen bekijken.	Hermans	None	0.03
2881	407 van de heer Vermeer over het versnellen van vergunningsprocedures voor mestvergisting.	Hermans	None	0.04
2884	Voor de volledigheid moet ik wel zeggen dat deze vergunningverlening aan de provincies is, maar ik ben op veel manieren en momenten met hen in gesprek.	Hermans	None	0.04
2891	408 is ook van de heer Vermeer, en gaat over de vrijstelling van netwerktarieven in het kader van de concurrerende waterstofmarkt.	Hermans	None	0.05
2894	Ik zal dan ook voor de zomer de belangrijkste resultaten daarvan met de Kamer delen.	Hermans	None	0.03
2895	Ik hecht er wel aan om te zeggen dat daadwerkelijk besluiten over vrijstelling van netwerktarieven een bevoegdheid van de ACM is.	Hermans	None	0.05
2901	We zouden ook scherper appreciëren en scherper een conclusie trekken.	Bontenbal	CDA	0.04
2903	Dan is deze motie dus overbodig en gaan we er niet over stemmen, zou ik zeggen.	Bontenbal	CDA	0.14
2905	Het voorstel is om de motie de appreciatie "overbodig" te geven dan wel de motie over te nemen.	voorzitter	None	0.07
2906	Voorzitter, heel precies: TNO doet voor KGG op basis van de input van de sector onderzoek naar welke kostprijsreductie van elektrolyse mogelijk is de komende jaren.	Hermans	None	0.1
2908	Ik moet dat dus nog wel even expliciet vragen en onder de aandacht brengen.	Hermans	None	0.03
2910	Dan de motie van de leden Grinwis, Bontenbal, Kröger en Rooderkerk, op stuk nr.	Hermans	None	0.03
2912	Daarin wordt de regering verzocht om in Europees verband en in de verdere uitwerking van de Clean Industrial Deal te pleiten voor stimulering van de vraagkant.	Hermans	None	0.04
2914	Ik had in het debat volgens mij al toegezegd de Kamer voor 1 maart te informeren over de uitkomsten van het onderzoek naar groene waterstof in eindproducten; daar zal ik dit ook een plek in geven.	Hermans	None	0.05
2920	Die betaalbaarheid wordt eigenlijk continu gemonitord en daarin zal ook dit aspect worden meegenomen.	Hermans	None	0.15
2921	Dan noteren we oordeel Kamer bij de motie op stuk nr.	voorzitter	None	0.03
2925	411 wordt de regering verzocht om de dunkelflaute mee te nemen in de jaarlijkse vaststelling van de vullingsgraad.	Hermans	None	0.04
2926	Het kabinet wordt geadviseerd over de vullingsgraad.	Hermans	None	0.06
2927	Bij het bepalen van en adviseren over de vullingsgraad wordt continu met alle ontwikkelingen rekening gehouden.	Hermans	None	0.05
2928	Ik zie wel dat we deze winter, zoals mevrouw Postma benadrukte, een langere periode van dunkelflaute hebben gehad, dus dat specifieke punt zal ik onder de aandacht brengen, zodat dat volgend jaar — dat is eigenlijk al dit jaar — wordt meegenomen in de analyses.	Hermans	None	0.04
2935	Dat zit 'm in de concrete doelen voor het gebruik van hernieuwbare energie.	Hermans	None	0.03
2938	We hebben het Nationaal Plan Energiesysteem voor het hele plaatje, het hele plan, in Nederland.	Hermans	None	0.09
2940	Dan noteren we ontraden, maar mevrouw Kröger heeft daar een interruptie over.	voorzitter	None	0.04
2941	Volgens mij hebben we best een groot probleem, waarbij we vraag en aanbod tegelijk en parallel willen laten ontwikkelen, waarbij er grote vraag is vanuit zowel de afnemende als de producerende industrie.	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.04
2943	Als het 'm zit in het woordje "doelen" wil ik dat best aanpassen, maar het gaat om een ingroeipad, een sectoraanpak, waarbij je vraag en aanbod bij elkaar brengt en financiële zekerheid biedt.	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.04
2944	Nu gebeurt dat … We hebben maatwerkafspraken en allerlei subsidieregelingen voor verduurzaming van de industrie, maar er is geen aanpak die dit in congruentie laat gebeuren.	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.13
2945	We hebben het vorige week in het debat op een aantal momenten gehad over de Routekaart Elektrificatie in de Industrie, die nu wordt bijgesteld of geüpdatet.	Hermans	None	0.06
2946	Die stamt volgens mij uit 2021 en die komt, als ik het goed zeg uit mijn hoofd, in het tweede kwartaal naar de Kamer.	Hermans	None	0.05
2947	Als mevrouw Kröger bedoelt dat we daarin ook hieraan aandacht moeten besteden, kunnen we samen nog even kijken hoe we het dictum in die zin kunnen aanpassen.	Hermans	None	0.04
2950	Ik wil deze sectoraanpak best onderdeel maken van de routekaart elektrificatie.	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.04
2951	Het gaat mij erom dat je vraag en aanbod in een sectoraanpak bij elkaar brengt.	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.03
2952	Nu zijn dat losse trajecten en werkt het overduidelijk niet.	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.04
2953	Anders zou niet de hele industrie, aan zowel de productiekant als de vraagkant, met de handen in het haar zitten met deze oproep.	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.03
2954	Ik deel helemaal dat het aan zowel de vraag- als de aanbodkant niet loopt of onvoldoende van de grond komt.	Hermans	None	0.03
2955	Je krijgt dan het kip-eiverhaal waarnaar een van de Kamerleden verwees; volgens mij was dat de heer Flach.	Hermans	None	0.06
2957	Ik deel dus dat er iets moet gebeuren om het kip-eivraagstuk te doorbreken.	Hermans	None	0.06
2958	Ik ben een beetje huiverig voor hele nieuwe sectoraanpakken, omdat we al zo veel programma's en uitvoeringsplannen hebben.	Hermans	None	0.04
2960	Ik wil serieus kijken wat ik daarin kan doen, maar ik ben terughoudend over een nieuwe sectoraanpak.	Hermans	None	0.04
2961	Ik zoek echt naar een manier — dat bindt ons — om dit kip-eiprobleem op te lossen.	Hermans	None	0.02
2965	Anders zijn er ongetwijfeld nog talloze momenten waarop u nader over dit onderwerp kunt discussiëren.	voorzitter	None	0.02
2968	413 van mevrouw Kröger over de Delta Rhine Corridor ook ontraden.	Hermans	None	0.04
2969	Het punt is dat het kabinet met het besluit van 5 december juist de andere modaliteiten uit de scope of de reikwijdte van de Delta Rhine Corridor heeft gehaald, dus uit de procedure heeft gehaald, om snelheid te kunnen maken voor waterstof en CO<sub>2</sub>.	Hermans	None	0.09
2970	Door dit besluit blijft er wel ruimte in de strook voor andere modaliteiten, zoals ik toezegde aan de heer Erkens.	Hermans	None	0.04
2971	Maar als ik het nu meeneem in de projectprocedure, ga ik opnieuw de vertraging in voor CO<sub>2</sub> en waterstof, en dat wil ik voorkomen.	Hermans	None	0.22
2978	414 over de ammoniakproductie, met het verzoek om de vrijstelling verder te verhogen.	Hermans	None	0.03
2980	In het huidige voorstel zit al een vrijstelling van 60% voor ammoniak.	Hermans	None	0.08
2981	De richtlijn bevat geen formele uitzonderingsgrond.	Hermans	None	0.08
2983	Ik zie juridisch geen gronden om daar verder in te gaan.	Hermans	None	0.03
2986	U heeft een vraag daarover van de indiener, de heer Flach.	voorzitter	None	0.04
2987	Die 60% lijkt op dit moment toch wat arbitrair, op basis van wat er in de markt gebeurt en uit consultatie komt.	Flach	SGP	0.06
2988	In de motie staat dat de Europese richtlijn ruimte biedt voor een algehele vrijstelling als verduurzaming op een andere wijze is geborgd.	Flach	SGP	0.11
2990	Ik ken niet alle zinnen van de richtlijn exact, maar zoals ik het heb begrepen en op grond van datgene waarop wij de vrijstelling van 60% in ons concept hebben verwerkt, klopt de redenering van de heer Flach niet.	Hermans	None	0.09
2991	Tot slot, want ik kijk ook een beetje naar de tijd.	voorzitter	None	0.07
2993	Ik heb beloofd om een brief te sturen over de jaarverplichting.	Hermans	None	0.05
2994	Ik kan daarin ook even ingaan op dit specifieke punt, want dit raakt natuurlijk allemaal aan elkaar.	Hermans	None	0.06
3002	Met een aantal van die verzoeken zou ik best iets kunnen doen, maar met een heel aantal ook niet.	Hermans	None	0.02
3003	Dat maakt dat ik, alles overwegende, de motie moet ontraden.	Hermans	None	0.03
3004	De indiener, de heer Bontenbal, heeft daar uiteraard een vraag over.	voorzitter	None	0.03
3013	U legde de bal op de stip, dus ik moest 'm gewoon inkoppen!	Bontenbal	CDA	0.02
3015	Bent u het ten minste met mij eens dat een dergelijke steen in de vijver nu wel nodig is?	Bontenbal	CDA	0.05
3016	Als ik met de markt praat, hoor ik: alles ligt dicht, er gebeurt niks.	Bontenbal	CDA	0.06
3017	De hele energietransitie staat op dit moment zo ongeveer stil.	Bontenbal	CDA	0.1
3018	Als wij in Nederland nog een beetje met de energietransitie aan de gang willen gaan, zullen we een aantal grote wijzigingen moeten doen.	Bontenbal	CDA	0.04
3019	Dit is er eentje van, dus ik zou zeggen: de bocht om en nu een keer echt gaan bouwen met waterstof.	Bontenbal	CDA	0.07
3020	Dit sluit heel erg aan op het debatje dat ik net met mevrouw Kröger had, een debat dat we vorige week volgens mij ook hadden.	Hermans	None	0.03
3021	Ik zie dit, ik zie dat er iets moet gebeuren, maar de vraag is wel wat verstandig is.	Hermans	None	0.03
3022	Wat doe je in balans en hoe zorg je ervoor dat vraag én aanbod gaan rollen?	Hermans	None	0.06
3023	Ik ben bereid — ik zal dat ook doen, ook in mijn gesprekken, ook in Brussel, en qua vormgeving van voorstellen — om hier zo ver mogelijk in te gaan.	Hermans	None	0.02
3025	Dan ziet u meteen de keerzijde van het alles in één motie zetten, meneer Bontenbal.	voorzitter	None	0.03
3029	We gaan nu windparken bouwen en we gaan aan de slag met elektrolysers.	Bontenbal	CDA	0.08
3031	We weten allebei dat we windparken zo veel mogelijk moeten laten draaien op zee en dat we ook elektrolysers moeten gebruiken.	Bontenbal	CDA	0.31
3032	Maar door die gelijktijdigheid gaat een waterstoffabriek meebewegen met een windpark.	Bontenbal	CDA	0.09
3033	Ook een fysicus kan je uitleggen dat het een heel suboptimaal gebruik van zo'n elektrolyser …	Bontenbal	CDA	0.14
3036	Vindt de minister dat de strenge eisen ten aanzien van gelijktijdigheid het hele energiesysteem suboptimaal maken en daardoor waterstof ook te duur maken?	Bontenbal	CDA	0.08
3037	Dit is een concreet voorbeeld waarin we die restrictie moeten versoberen of aanpassen.	Bontenbal	CDA	0.03
3039	Dit is nou precies zo'n punt waarvan ik snap dat de heer Bontenbal hierover een vraag stelt.	Hermans	None	0.11
3041	Dit moeten we in Europa gezamenlijk doen, of er moet in ieder geval een Europees akkoord zijn.	Hermans	None	0.04
3042	Ik wil graag toezeggen dat ik bij mijn Europese collega's naga … Niet nagaan.	Hermans	None	0.03
3043	Ik zal een groepje verzamelen van collega's die op dezelfde lijn zitten en hierover het gesprek aangaan.	Hermans	None	0.02
3046	Uw naam staat niet eens onder de motie, maar u heeft er toch een vraag over aan de minister.	voorzitter	None	0.07
3048	Ik weet ook niet of ik ervoor ga stemmen, maar ik heb een vraag over het antwoord van de minister.	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.06
3049	Zij geeft op basis van zowel de motie van de heer Bontenbal als mijn eigen motie aan: "ja, er is een probleem" en "vraag en aanbod moeten we allebei stimuleren".	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.06
3050	Komt er nou gewoon een concrete brief, desnoods bij de brief over de Routekaart Elektrificatie in de Industrie, met daarin de aanpak om zowel vraag als aanbod groene waterstof te stimuleren?	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.05
3055	In elk geval doet het niet wat we gedacht of gehoopt hadden dat het zou doen.	Hermans	None	0.03
3056	Zowel aan de vraagkant als aan de aanbodkant stimuleren we.	Hermans	None	0.05
3060	Maar goed, daarmee heb je de vraag nog niet per se van de kant gekregen.	Hermans	None	0.18
3061	Ik kan bij de routekaart schrijven wat we op dit moment doen, wat we zien gebeuren, misschien ook in landen om ons heen, en wat we mogelijk gezamenlijk kunnen doen om de kip of het ei — welke dan ook als eerste — om in ieder geval de boel in beweging te krijgen.	Hermans	None	0.11
3063	Ik dank de minister voor de beantwoording van de vragen en de appreciatie van de moties.	voorzitter	None	0.03
3065	Nadat de bel geklonken heeft, gaan we meteen door naar het volgende tweeminutendebat.	voorzitter	None	0.03
3068	Aan de orde is het tweeminutendebat RES en wind op zee naar aanleiding van een commissiedebat dat gehouden is op 29 januari.	voorzitter	None	0.03
3070	We hebben een hele lange sprekerslijst, want er zijn op het laatste moment nog sprekers toegevoegd.	voorzitter	None	0.06
3071	Dus ook hiervoor geldt weer: het debat is echt net geweest, dus ik ga u echt verzoeken om u te beperken tot de moties en de vragen die echt niet in een ander debat kunnen.	voorzitter	None	0.05
3072	De eerste spreker van de zijde van de Kamer is mevrouw Rooderkerk, die al klaarstaat — dank daarvoor — namens D66.	voorzitter	None	0.04
3077	Deze motie is voorgesteld door de leden Rooderkerk, Grinwis, Postma en Kröger.	voorzitter	None	0.05
3086	De volgende spreker van de zijde van de Kamer is de heer Erkens namens de VVD.	voorzitter	None	0.04
3088	Al meerdere jaren zijn er geen geldige normen vanuit het Rijk, waardoor gemeentes zelf beslissen wat wel en niet kan rondom wind op land.	Erkens	VVD	0.3
3089	Dat leidt tot willekeur en onvoldoende bescherming van omwonenden op veel plekken.	Erkens	VVD	0.11
3090	Het was de VVD die met de SP enkele jaren terug een voorstel indiende om te komen tot afstandsnormen voor wind op land.	Erkens	VVD	0.07
3091	Het was de VVD die de afstandsnormen in het coalitieakkoord van Rutte IV heeft gezet, waardoor er nu uitgewerkte normen liggen.	Erkens	VVD	0.09
3092	Die normen moeten gebaseerd worden op het gedane onderzoek en niet op basis van wie het hoogste getal kan roepen.	Erkens	VVD	0.05
3093	Het kabinet is nu aan zet om te komen met strenge nieuwe normen, zodat omwonenden weten dat er geen willekeur bestaat tussen gemeentes en ze goed worden beschermd tegen overlast en gezondheidsproblematiek.	Erkens	VVD	0.3
3094	Het is ook vrij bizar dat er in een klein land als Nederland windmolenparken gebouwd worden naast woonwijken.	Erkens	VVD	65.08
3095	Nieuwe normen moeten wat ons betreft dus een fors deel van de huidige zoekgebieden schrappen.	Erkens	VVD	0.06
3096	Het gaat wat ons betreft echt om een flinke aanscherping, zeg ik tegen de minister.	Erkens	VVD	0.04
3097	Het gaat om ten minste 80% van de zoekgebieden, de scherpste aanscherping ooit op het gebied van wind op land.	Erkens	VVD	7.34
3099	Ik zie uit naar het moment waarop die antwoorden komen.	Erkens	VVD	0.02
3101	Voordat u de motie voorleest, heeft u een interruptie van mevrouw Kröger.	voorzitter	None	0.05
3102	Ik hoor dit pleidooi van de VVD, maar ik ben toch heel benieuwd hoe de heer Erkens ernaar kijkt dat de leider van de grootste coalitiepartij in dit kabinet zegt: deze VVD-klimaatminister mag geen nieuwe windmolens bouwen; er komt geen windmolen op land meer bij.	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.26
3103	Ze — nou ja, ik wou een lelijk woord zeggen — gooien de minister lelijk voor de bus.	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.03
3105	Elke partij mag haar eigen standpunt hebben rondom wind op land.	Erkens	VVD	0.06
3106	Ik vind het wel handiger om het debat in de Kamer te voeren en niet via X.	Erkens	VVD	0.04
3109	Wat zijn de afspraken die er met elkaar gemaakt worden?	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.07
3110	Wat is een heel proces, een consultatieproces, en het contact met gemeenten, provincies, VNO en Bouwend Nederland waard, als een minister zo gegijzeld kan worden door een partij die in De Telegraaf wat tettert?	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.07
3111	De vragen over waarom een partij iets doet, zult u moeten stellen aan de partij zelf.	Erkens	VVD	0.03
3112	Wat ons betreft gaan de normen flink aangescherpt worden.	Erkens	VVD	0.04
3113	In de vorige periode heeft de VVD daar voorstellen voor ingediend.	Erkens	VVD	0.05
3114	Wat nu volgens mij ter discussie staat, is de vraag: wil je de normen aanscherpen en omwonenden goede bescherming geven, of wil je gewoon dat er geen windmolen op land meer gebouwd wordt?	Erkens	VVD	0.04
3116	We hebben ook niet de luxe om hier elke optie te gaan afstrepen en dan met elkaar te concluderen dat we maar energie blijven importeren uit Qatar en Rusland.	Erkens	VVD	0.1
3117	Waar het kan, moet het nog kunnen, maar de normen moeten flink aangescherpt worden, zodat windmolens niet naast woonwijken komen.	Erkens	VVD	0.1
3119	Ik dacht dat u "Erkens" zei, maar u zei "Eerdmans"; dat ben ik.	Eerdmans	JA21	0.07
3122	Die citeert uit betrouwbare bronnen dat op het ministerie van minister Hermans een afstandsnorm van twee keer de tiphoogte circuleert.	Eerdmans	JA21	1.4
3123	Dat zou 400 meter afstand tot bewoners betekenen bij een turbine van 200 meter hoog.	Eerdmans	JA21	0.23
3124	Mijn vraag aan de heer Erkens is of de VVD daarmee kan leven, als dat is wat er naar buiten komt.	Eerdmans	JA21	0.05
3125	Ik ben niet de expert op het gebied van tiphoogtes.	Erkens	VVD	0.22
3127	Daarom heeft het jaren geduurd voordat het naar de Kamer kon.	Erkens	VVD	0.11
3128	Die jaren hebben er ook voor gezorgd dat omwonenden van bestaande projecten onvoldoende bescherming hebben genoten.	Erkens	VVD	0.28
3129	Wat ons betreft is het belangrijkste dat de normen aangescherpt worden.	Erkens	VVD	0.03
3130	Een afstandsnorm, ons eigen voorstel, moet daarin zitten.	Erkens	VVD	0.04
3132	Het kabinet moet met een stevig voorstel komen, zodat de windmolens niet meer voor overlast zorgen voor omwonenden.	Erkens	VVD	0.22
3133	Maar ga ik hier niet ter plekke zelf getallen bedenken en bepalen of het 2, 3, 5 of 2,2 is.	Erkens	VVD	0.06
3135	Ik controleer de uitkomst waarmee het kabinet komt, en die moet heel scherp zijn.	Erkens	VVD	0.03
3138	Dit levert grote zorgen op en ook een heleboel boosheid.	Eerdmans	JA21	0.04
3141	Dit kabinet dat zei dat ze ze op zee zouden plaatsen, gaat toch op een paar honderd meter afstand turbines neerzetten?	Eerdmans	JA21	0.28
3146	Maar de VVD zit volgens mij met de vinger tussen deur, want groene doelen halen kan alleen als die turbines op een paar honderd meter komen te staan.	Eerdmans	JA21	0.07
3147	Dit levert gewoon heel veel stress op bij mensen die dat voor de deur gaan krijgen.	Eerdmans	JA21	0.07
3148	Mijn vraag is nog een keer: kan de VVD nu wel of niet ontkrachten dat twee keer de tiphoogte — dat is echt een paar honderd meter — bespreekbaar is?	Eerdmans	JA21	0.15
3151	Ik heb twee doelen genoemd die wij van belang vinden.	Erkens	VVD	0.03
3152	Het eerste is dat Nederland energieonafhankelijker gaat worden.	Erkens	VVD	0.21
3153	Dat betekent dat we niet de luxe hebben om opties uit te sluiten.	Erkens	VVD	0.04
3154	Daarnaast heb ik aangegeven dat de normen enorm aangescherpt moeten worden.	Erkens	VVD	0.08
3155	Ik heb me daar jaren voor ingezet, ook samen met de heer Eerdmans.	Erkens	VVD	0.04
3156	Het is aan het kabinet om met een heel stevig voorstel te komen.	Erkens	VVD	0.04
3157	Ik heb daar zelf net over gezegd dat ten minste 80% van de zoekgebieden in Nederland, dus van alle gebieden waar nu mogelijk windmolens gebouwd kunnen worden, geschrapt moet worden.	Erkens	VVD	0.21
3160	Het kabinet staat nu aan de lat om met een voorstel te komen.	Erkens	VVD	0.11
3161	Dan zullen de heer Eerdmans en ik samen controleren of dat scherp genoeg is.	Erkens	VVD	0.07
3162	Wat D66 betreft moet de energietransitie doorgaan en zoeken we naar een manier waarop we wel degelijk doorgaan, ook met de bouw van windmolens, op een manier die verantwoord is.	Rooderkerk	D66	0.06
3163	Mijn vraag aan de VVD is wel wat de heer Erkens dan voorstelt.	Rooderkerk	D66	0.13
3164	Door dat antwoord te ontwijken, laat hij het nu liggen bij mevrouw Hermans, die dit moet uit zien te vechten in een kabinet waar klimaatontkenners en klimaatvertragers de dienst aan het uitmaken zijn.	Rooderkerk	D66	0.14
3165	Als de VVD geen serieus voorstel neerlegt en alleen maar afwacht waar ze mee komen, dan maak ik me zorgen over de voortgang van de transitie.	Rooderkerk	D66	0.05
3166	Ik wacht af waarmee ze komen, omdat het bij het kabinet ligt om een voorstel te doen.	Erkens	VVD	0.07
3167	Het is onze rol als Kamerlid om te controleren of we dat een goed besluit vinden.	Erkens	VVD	0.08
3170	Volgens mij geeft deze interruptie wel duidelijk aan dat er drie smaken zijn in het debat.	Erkens	VVD	0.03
3171	Je hebt het doordrammen, het flink aanscherpen — meer dan 80% van de zoekgebieden wegstrepen zodat mensen in een dichtbevolkt land als Nederland ervan uit kunnen gaan dat er geen loopje genomen wordt met hun gezondheid en de overlast — en het gewoon niet willen plaatsen van windmolens.	Erkens	VVD	0.13
3174	Het is toch wat makkelijk om te zeggen: wij controleren alleen.	Rooderkerk	D66	0.04
3175	De heer Erkens doet hier legio voorstellen over allerlei onderwerpen, maar als het aankomt op de vraag wat de VVD wil, komt hij niet zelf met een voorstel.	Rooderkerk	D66	0.06
3176	Ze hebben wel een akkoord getekend waarin staat dat ze doorgaan met het halen van de klimaatdoelen, maar ze doen dat met partijen die dat nu aan het ondermijnen zijn.	Rooderkerk	D66	0.16
3180	De VVD wil heel veel: aardwarmte, groen gas, kerncentrales bouwen.	Erkens	VVD	0.12
3181	Voor wind op land zullen er meer restricties moeten komen in een dichtbevolkt land.	Erkens	VVD	0.05
3188	Dan nodig ik nu de heer Grinwis uit om te spreken namens de ChristenUnie.	voorzitter	None	0.04
3191	Deze motie is voorgesteld door de leden Grinwis, Kröger, Bontenbal, Rooderkerk en Erkens.	voorzitter	None	0.04
3194	Voorzitter, er moet mij toch wel iets van het hart.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
3195	Af en toe lijkt dit huis net een theater, nu weer over afstandsnormen.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
3196	Af en toe voel ik een afstandsnorm of een afstand van minimaal tien keer de tiphoogte tot deze coalitie.	Grinwis	ChristenUnie	0.1
3197	Het is toch niet te geloven dat de meeste oppositie uit deze coalitie komt?	Grinwis	ChristenUnie	0.06
3198	Waar heb je dan nog een oppositie voor nodig, zou ik bijna vragen.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
3199	Iedere keer heeft het kabinet nog geen besluit genomen, lekt er iets uit en regeert X.	Grinwis	ChristenUnie	0.11
3200	Of het nou over de btw gaat: mogelijk gaat die naar 21,4%.	Grinwis	ChristenUnie	0.06
3201	Slecht plan natuurlijk, maar het is nog niet eens voorgesteld of het wordt alweer afgefakkeld via X. Nou, gevangenen.	Grinwis	ChristenUnie	0.35
3202	Dit kabinet schijnt gevangenen eerder vrij te willen laten.	Grinwis	ChristenUnie	0.21
3207	Er is nog geen afstandsnorm vastgesteld en het wordt alweer afgefakkeld, eerst via de krant en vervolgens via X. Ik vind dat een bijzondere wijze van regeren van deze coalitie en een bijzondere vorm van theater.	Grinwis	ChristenUnie	0.07
3212	Dan gaan we door naar de volgende spreker van de zijde van de Kamer.	voorzitter	None	0.03
3213	In dit geval is dat mevrouw Kröger namens GroenLinks-PvdA.	voorzitter	None	0.04
3216	Deze motie is voorgesteld door de leden Kröger, Rooderkerk en Flach.	voorzitter	None	0.05
3220	We hebben in het debat veel gewisseld over de noodzaak om ook op land duurzame energie op te wekken, zon en wind.	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.08
3221	Dat is nodig omdat we daar afspraken over gemaakt hebben in de klimaatdoelen, het is nodig om netcongestie tegen te gaan en het is nodig om nieuwe woonwijken aan te sluiten op duurzame lokaal geproduceerde stroom.	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.42
3226	Dank u wel, mevrouw Kröger, voor uw inbreng namens GroenLinks-PvdA.	voorzitter	None	0.1
3227	Dan is nu het woord aan de heer Flach, namens de SGP.	voorzitter	None	0.04
3229	Het stikstofprobleem bij energie-infra- en duurzame-energieprojecten blijft een graat in de keel.	Flach	SGP	0.27
3230	De minimale tijdelijke depositie tijdens de bouwfase wordt ruimschoots tenietgedaan door de bijdrage van elektrificatie aan blijvende reductie van de stikstofuitstoot op langere termijn.	Flach	SGP	0.52
3231	De minister heeft samen met het IPO en LVVN een verkenning gedaan naar verschillende opties, waaruit de ADC-route als voorkeursoptie naar voren is gekomen.	Flach	SGP	0.07
3232	Er wordt gewerkt aan een ADC-programma waarbij tijdelijke uitstoot weggestreept wordt tegen blijvende stikstofreductie in de toekomst.	Flach	SGP	0.19
3233	Wat de minister er niet bij vertelt in het debat, is dat het ADC-programma alleen geldt voor energie-infrastructuurprojecten.	Flach	SGP	0.15
3234	Mijn eerste vraag: waarom worden nu bekende en verwachte duurzame-energieprojecten hier niet gewoon in meegenomen?	Flach	SGP	0.12
3235	Daarnaast lees ik dat recente jurisprudentie aanleiding geeft om te veronderstellen dat de beperkte en tijdelijke ecologische effecten van energieprojecten in veel Natura 2000-gebieden geen aantasting geven, waardoor geen ADC-procedure nodig is.	Flach	SGP	0.16
3236	Mijn tweede vraag is dus: waarom dan een ADC-programma en voor die gebieden niet gewoon een vrijstelling?	Flach	SGP	0.14
3237	Het kan niet waar zijn dat energie-infrastructuur- en duurzame-energieprojecten die onderaan de streep juist bijdragen aan verlaging van de stikstofuitstoot op natuurgebieden vertraging oplopen door de stikstofregels.	Flach	SGP	73.86
3243	De heer Flach staat er weer en de heer Grinwis heeft een interruptie.	voorzitter	None	0.07
3245	Het is echt tenenkrommend en niet te harden wat er gebeurt.	Grinwis	ChristenUnie	0.04
3246	Maar wat is volgens de heer Flach de oplossing voor dit specifieke probleem?	Grinwis	ChristenUnie	0.03
3247	Moeten we dan terug naar een meer gerichte vrijstelling, zoals we die eerder hebben gehad voor de bouw, en dan gericht op woningbouw, onderwijshuisvesting en zaken in het kader van duurzame energie, en dan dus niet allerlei andere zaken, zoals stallen?	Grinwis	ChristenUnie	0.06
3248	Want daarmee schoffel je het via de Raad van State waarschijnlijk weer onderuit.	Grinwis	ChristenUnie	0.03
3250	Met uw welnemen, voorzitter: we hebben nog niet zo lang geleden een motie ingediend met het verzoek om een vrijstelling voor energie-infrastructuurprojecten.	Flach	SGP	0.05
3253	Hij zegt: een vrijstelling kan eigenlijk niet, maar een ADC-toets lijkt wel een mogelijkheid.	Flach	SGP	0.06
3254	Daarvan zeg ik: als je die route kiest, waarom neem je dan ook niet gewoon de duurzame-energieprojecten mee die nu al bekend zijn en op stapel staan?	Flach	SGP	0.12
3256	Recente jurisprudentie zegt dat het eigenlijk geen effect heeft op de Natura 2000-gebieden.	Flach	SGP	0.26
3257	De nuchterheid gebiedt ook te zeggen dat je naar de langere termijn moet kijken en niet alleen naar het moment van aanleg.	Flach	SGP	0.03
3259	Dan is nu wel het woord aan mevrouw Postma van Nieuw Sociaal Contract.	voorzitter	None	0.04
3263	De ambities die zijn neergelegd in het regeerprogramma zijn duidelijk.	Postma	NSC	0.15
3264	Tegelijkertijd zien we dat het op dit moment voor de markt heel moeilijk is om de tenders goed voor elkaar te krijgen.	Postma	NSC	0.03
3265	Daar zijn zorgen over en daar gaat mijn motie over.	Postma	NSC	0.07
3266	Deze motie is voorgesteld door de leden Postma, Rooderkerk, Bontenbal, Erkens en Kröger.	voorzitter	None	0.04
3270	Dank u wel voor uw inbreng namens Nieuw Sociaal Contract, mevrouw Postma.	voorzitter	None	0.09
3271	Ik denk dat de heer Eerdmans er staat voor zijn eigen inbreng.	voorzitter	None	0.03
3279	Deze motie is voorgesteld door de leden Eerdmans en Vermeer.	voorzitter	None	0.04
3287	Hoorde ik het goed dat de motie zei "van mening dat windturbines ernstige gezondheidsschade veroorzaken"?	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.05
3289	Dus dan klopt het dat JA21 toegeeft dat dat louter een mening is en dat daar geen wetenschappelijk bewijs voor is.	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.24
3292	Het windturbinesyndroom is daar vastgesteld, ook door de rechtbank.	Eerdmans	JA21	0.15
3293	Er is schadevergoeding uitgekeerd aan omwonenden van grote turbines, die daar ernstige hinder van ondervinden.	Eerdmans	JA21	0.17
3309	Dank u wel, meneer Eerdmans, voor uw inbreng namens JA21.	voorzitter	None	0.04
3310	Dan zijn we aanbeland bij de heer Vermeer namens de BBB.	voorzitter	None	0.03
3316	Dan heb ik een motie om lokale keuzes te respecteren.	Vermeer	BBB	0.04
3320	Dat is met name ook omdat de landelijke RES-doelstellingen al gehaald zijn.	Vermeer	BBB	0.08
3321	Verder had ik zelf een motie klaarliggen voor de tiphoogte op vier keer, maar de heer Eerdmans had eerder ingeschreven.	Vermeer	BBB	0.05
3323	Ik wil er wel even bij zeggen dat bij die vier keer tiphoogte het van belang is dat er uitzonderingen gemaakt worden voor windturbines op industrieterreinen waarop bedrijfswoningen liggen.	Vermeer	BBB	0.13
3324	Dat moet niet als reguliere woningbouw gehanteerd worden, zodat ook energyhubs zichzelf van energie kunnen voorzien.	Vermeer	BBB	0.11
3325	Ook moet er een uitzondering komen voor kleinere windmolens op erven in het buitengebied, die even hoog zijn als bomen, circa 25 meter.	Vermeer	BBB	0.32
3329	Hij is nu niet in de zaal, maar we zullen hem meedelen dat u een motie hierover heeft bespaard.	voorzitter	None	0.07
3331	Ik zie drie mensen bij de interruptiemicrofoon staan.	voorzitter	None	0.05
3332	Ik heb net wat ruimte gelaten, maar ik merk dat we over dit tweeminutendebat ongeveer net zo lang doen als over het hele commissiedebat dat u al heeft gevoerd.	voorzitter	None	0.28
3333	Ik sta korte vragen toe, maar we gaan niet een heel nieuw debat openen.	voorzitter	None	0.02
3336	De heer Vermeer dacht: ik heb mijn handtekening onder dat akkoord gezet, maar elke keer als er een concrete maatregel wordt voorgesteld om klimaatverandering tegen te gaan en de klimaatdoelen te halen, werp ik gewoon zo veel obstakels op dat er helemaal niets mogelijk is.	Rooderkerk	D66	0.15
3338	Als we namelijk kijken naar het voorstel dat hier wordt gedaan — vier keer de tiphoogte — dan blijft er 5% tot 8% van het potentieel aan gebied voor windmolens over in Nederland.	Rooderkerk	D66	2.16
3339	Daarmee wordt zo'n kleine schaal gekozen dat er vrij weinig overblijft van de afspraak en de handtekening van BBB onder dit akkoord.	Rooderkerk	D66	0.3
3340	Mevrouw Rooderkerk doet hier net alsof er nergens windmolens staan.	Vermeer	BBB	0.06
3341	Ik woon in Harderwijk en ik zie een zee van windmolens aan de overkant van het water.	Vermeer	BBB	0.45
3343	Daarnaast heb ik in het vorige debat over waterstof en groen gas meerdere moties ingediend, juist om de energietransitie te bevorderen.	Vermeer	BBB	0.05
3345	Alleen maken wij binnen alle oplossingen keuzes, die ook de gezondheid meenemen en risico's op negatieve gevolgen voor de gezondheid reduceren, waarmee we burgers maximaal in bescherming proberen te nemen.	Vermeer	BBB	0.25
3347	Nou ja, dit is natuurlijk niet de enige blokkade die de BBB opwerpt.	Rooderkerk	D66	0.26
3349	De heer Vermeer moet toch ook inzien dat hij zich gewoon niet aan de gemaakte afspraken houdt door elke keer blokkades op te werpen en dat we daarmee nergens komen?	Rooderkerk	D66	0.05
3350	Ik heb nergens gezegd dat wij niets moeten doen omdat ook in het buitenland uitgestoten wordt.	Vermeer	BBB	0.33
3351	Wij zijn juist volop aan de slag, met onder andere het promoten van meer inzet op kernenergie en inzet van diepe geothermie.	Vermeer	BBB	0.05
3352	Wat mij betreft gaan we ook de warmtecapaciteit van kerncentrales benutten om onze warmtenetten aan te jagen.	Vermeer	BBB	0.06
3353	Het liefst verminderen we ook nog het publieke aandeel iets, zodat zowel publiek als privaat daar volop in gaat investeren.	Vermeer	BBB	0.05
3355	Ik hoop dat mevrouw Rooderkerk inmiddels gewoon feitelijk kan bekijken wat wij zeggen en niet wat zij denkt dat wij zeggen.	Vermeer	BBB	0.04
3358	Ik zie dat de heer Vermeer in een coalitie is gestapt die op papier zegt klimaatbeleid te willen voeren, maar in de praktijk de boel gewoon aan het slopen is, of het nu gaat om wind op zee of om wind op land.	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.14
3359	Dan is mijn vraag aan de heer Vermeer toch: erkent hij dat het nodig is om zowel op zee alsook op land zon en wind door te zetten om in de toekomst onze eigen onafhankelijke energievoorziening te hebben?	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.04
3360	Ik heb geen enkele motie ingediend om de vele windmolens die er al staan, af te breken, noch op land, noch op zee.	Vermeer	BBB	2.08
3361	Ik heb nog tegen geen enkel voorstel gestemd dat te maken heeft met windparken op zee of de uitbreiging daarvan.	Vermeer	BBB	0.85
3362	Ik geef nogmaals aan dat wij allerlei voorstellen steeds steunen die ervoor zorgen dat wij onze energie- en grondstoffentransitie op een haalbare en betaalbare manier kunnen doorvoeren.	Vermeer	BBB	0.05
3363	Als je een hoofdlijnenakkoord steunt, dan doe je dat niet óp papier, maar vanaf papier, en dat doe je gewoon in de praktijk.	Vermeer	BBB	0.16
3365	Maar dat betekent niet dat wij alle details daarvan hoeven te accepteren zoals die aan ons voorgelegd worden.	Vermeer	BBB	0.03
3370	Het is een heel nieuw fenomeen: een hoofdlijnenakkoord steunen vanaf papier.	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.13
3372	Als deze minister elke keer als ze iets voorstelt, onderuit geschoffeld wordt door ofwel de BBB ofwel de PVV, hoe gaat zij dat klimaatbeleid dan robuust houden?	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.07
3373	Ik bedoel eigenlijk "robuust maken", want robuust is het nu nog niet.	Kröger	GroenLinks-PvdA	0.03
3374	Kan mevrouw Kröger dan nu even aangeven welk voorstel van de minister dat bij de Kamer op tafel heeft gelegen de afgelopen tijd door de BBB is weggestemd?	Vermeer	BBB	0.06
3376	Dit is dus een puur theoretische verhandeling om ons in een bepaald daglicht te plaatsen.	Vermeer	BBB	0.02
3377	Dan gaan we nu … Nee, mevrouw Kröger, dat gaan we niet doen.	voorzitter	None	0.24
3378	Mevrouw Kröger zegt dat dit uitlokking is, maar dit is totaal geen uitlokking.	Vermeer	BBB	0.08
3380	Ik geef het woord nu aan mevrouw Postma van Nieuw Sociaal Contract.	voorzitter	None	0.04
3381	Qua uitlokking wil ik zeggen: volgens mij kunt u er allemaal wat van.	voorzitter	None	0.02
3383	Dit is een voorstel dat nu bij het kabinet ligt om uit te werken.	Postma	NSC	0.05
3384	De heer Vermeer kwam aan met het voorstel om dan maar vier keer de tiphoogte te hanteren.	Postma	NSC	0.06
3385	Hij dient vervolgens geen motie in, "want dat heeft de heer Eerdmans al gedaan".	Postma	NSC	0.05
3386	Maar hij gaat hier vervolgens wel een aantal voorwaarden aan verbinden die ook mee moeten worden genomen, "zodat het uitvoerbaar is".	Postma	NSC	0.05
3388	Stel dat je een bedrijf hebt dat wil vergroenen; ik weet dat de heer Vermeer zich daar hard voor maakt.	Postma	NSC	0.04
3389	Denk bijvoorbeeld aan mensen die een energyhub willen starten op een bedrijventerrein.	Postma	NSC	0.03
3390	Kunnen die er na dit debat dan voor zorgen dat ze een windmolen aan kunnen leggen, of zitten die in rechtsonzekerheid?	Postma	NSC	0.06
3391	Er is namelijk een motie van de heer Eerdmans, er is iets wat bij het kabinet ligt, en er zijn twee zinnen toegevoegd door de heer Vermeer.	Postma	NSC	0.06
3393	Nou, dit bestrijd ik ten zeerste, want ik geef juist de nuancering erbij; ik geef aan hoe wij ernaar kijken.	Vermeer	BBB	0.03
3394	Dat geef ik mee in dit debat zodat het in de Handelingen opgenomen wordt.	Vermeer	BBB	0.08
3395	Op die manier weet de minister ook dat wij die uitzonderingen acceptabel vinden.	Vermeer	BBB	0.29
3397	Het zou onzorgvuldig zijn geweest om dit wel in mijn hoofd te hebben en straks bij de stemmingen ook van invloed te laten zijn, maar dat nu niet te melden.	Vermeer	BBB	0.04
3399	Ik weet ook niet of dat idee een meerderheid krijgt.	Vermeer	BBB	0.05
3400	Volgens de laatste stand van zaken hebben wij 7 zetels, geen 77.	Vermeer	BBB	0.09
3402	Voordat we naar de brede beschouwingen gaan … Er is een vervolgvraag.	voorzitter	None	0.03
3403	Maar als u wilt toetsen of u een meerderheid krijgt, moet het in een net geformuleerde motie zitten.	Postma	NSC	0.04
3405	We weten dus niet of dit in meerderheid mee wordt genomen.	Postma	NSC	0.09
3406	We weten ook niet wat die vier keer tiphoogte gaat doen, bijvoorbeeld met het bedrijfsleven, dat heel graag wil verduurzamen en die energie gewoon nodig heeft.	Postma	NSC	0.08
3408	Dit gaat niet om een voorstel dat vanuit het kabinet aan de Kamer is gedaan.	Vermeer	BBB	0.08
3409	Dit is puur een reactie op zaken die in de pers verschenen zijn en ergens, door wie of wat dan ook, gelekt zijn.	Vermeer	BBB	0.06
3411	Zodra er een voorstel ligt vanuit het kabinet — dat moet vanuit de staatssecretaris IenW komen — rond de afstands- en geluidsnormen, wordt dat hier behandeld.	Vermeer	BBB	0.15
3413	Ik geef alvast mee dat ik erop zal letten dat die uitzonderingen worden opgenomen.	Vermeer	BBB	0.12
3414	Als ze niet worden opgenomen op de manier die wij graag willen, kom ik met een amendement.	Vermeer	BBB	0.04
3419	Toen ik daar net stond, zei ik in een interruptiedebat dat er in dit debat drie smaakjes zijn wat betreft windmolens op land.	Erkens	VVD	0.06
3420	Je hebt mensen die het koste wat het kost willen doordrammen; daar hoort de heer Vermeer niet bij, en ik ook niet.	Erkens	VVD	0.17
3421	Je hebt de partijen die het willen aanscherpen, zodat de gezondheid van omwonenden wordt geborgd en de overlast afneemt.	Erkens	VVD	0.11
3422	Je hebt ook het smaakje: we willen gewoon geen windmolens op land meer zien.	Erkens	VVD	0.07
3424	Ik zal duidelijk aangeven dat ik persoonlijk tegen windmolens ben.	Vermeer	BBB	0.03
3425	Maar in het hoofdlijnenakkoord hebben we afgesproken dat wij bij voorkeur geen windmolens op land willen.	Vermeer	BBB	0.11
3426	Aan de molens die we dan wel op het land willen, moeten voorwaarden worden gesteld.	Vermeer	BBB	0.05
3428	We hebben ook in het hoofdlijnenakkoord opgenomen dat als we iets niet doen, er ruimte moet zijn voor alternatieve strategieën.	Vermeer	BBB	0.07
3429	Daarom wil ik extra gas geven op blauw waterstof, op groen gas, op mestvergisting, op geothermie, op kerncentrales en noem maar op.	Vermeer	BBB	0.05
3430	Als u morgen nog iets nieuws verzint waar wij achter kunnen staan, zal ik dat ook steunen.	Vermeer	BBB	0.03
3432	De heer Vermeer is het er volgens mij mee eens dat de randvoorwaarden voor omwonenden moeten kloppen.	Erkens	VVD	0.14
3433	De gezondheid moet dus worden geborgd, ze moeten niet naast een woonwijk komen en ga zo door.	Erkens	VVD	0.06
3434	Vindt de heer Vermeer dat dit moet worden gebaseerd op de onderzoeken die de laatste jaren zijn gedaan, onder andere door het kabinet waarvan zijn partij deel uitmaakt?	Erkens	VVD	0.07
3437	Er beginnen nu heel veel internationale studies los te komen.	Vermeer	BBB	0.06
3438	Het gros van wat er nu ligt, is ouder en komt uit een periode dat de windmolens niet hoger waren dan 150 meter.	Vermeer	BBB	0.95
3439	We praten nu over projecten waarbij het gaat om windmolens met een tiphoogte tot 240 meter.	Vermeer	BBB	0.12
3440	Ik zal de komende tijd wat uitgebreider terugkomen op de onderzoeken waarvan wij het van belang vinden dat ze worden meegenomen.	Vermeer	BBB	0.03
3442	Volgens mij loopt er bij het RIVM op dit moment ook nog een onderzoek.	Vermeer	BBB	0.05
3444	Overigens is die vier keer tiphoogte precies hetzelfde als wat mevrouw Leijten en de heer Erkens al eerder inbrachten in de Kamer en wat op 95 stemmen voor kon rekenen.	Vermeer	BBB	0.33
3448	Ik weet dat deze commissie elkaar onderling altijd aan het uitlokken is.	voorzitter	None	0.02
3453	Ik nodig nu de een-na-laatste spreker van de zijde van de Kamer uit.	voorzitter	None	0.03
3456	We hebben het al zo vaak gezegd: windmolens op land kunnen omwonenden ziek maken: slaapstoornissen, concentratieverlies, een verminderde afweer en zelfs depressie.	Kops	PVV	97.46
3457	We hebben ook al zo vaak gezegd dat wij niet willen dat het hele land wordt volgebouwd met windturbines.	Kops	PVV	0.86
3460	De vrees is dat windturbineprojecten even doorgedrukt kunnen worden."	Kops	PVV	0.03
3461	De minister zou willen vasthouden aan de afstandsnorm van twee keer de tiphoogte, slechts twee keer de tiphoogte.	Kops	PVV	0.65
3464	In de praktijk betekent dit namelijk heel concreet dat windturbines op heel korte afstand van omwonenden komen te staan, praktisch in hun eigen achtertuin.	Kops	PVV	0.28
3466	Het betekent nog meer windturbines op land, torenhoog, dicht bij de bebouwde omgeving en ziekmakend, die worden doorgedrukt aan de hand van een veel te lage afstandsnorm.	Kops	PVV	0.06
3469	Wij als PVV steunen dit dus in ieder geval niet, in geen enkel geval, onder geen enkele omstandigheid en in geen honderdduizend jaar.	Kops	PVV	8.11
3470	Dus zeg ik tegen de minister: kom alstublieft tot bezinning en doe dit dus niet.	Kops	PVV	0.04
3473	Dan gaan we nu naar de laatste spreker van de zijde van de Kamer.	voorzitter	None	0.03
3474	Dat is in dit geval mevrouw De Vos van Forum voor Democratie.	voorzitter	None	0.04
3476	Forum voor Democratie is tegenstander van windturbines op land en op zee; zoveel mag duidelijk zijn.	De Vos	FVD	3.33
3486	Dank u wel, mevrouw De Vos voor uw inbreng namens Forum voor Democratie.	voorzitter	None	0.09
3487	We zijn hiermee aan het einde gekomen van de termijn van de zijde van de Kamer.	voorzitter	None	0.08
3488	De minister heeft aangegeven ongeveer zeven minuten nodig te hebben.	voorzitter	None	0.08
3490	De vergadering wordt van 16.38 uur tot 16.45 uur geschorst.	voorzitter	None	0.04
3492	Aan de orde is het tweeminutendebat RES en wind op zee naar aanleiding van een commissiedebat gehouden op 29 januari.	voorzitter	None	0.03
3493	Ik deel de leden mede dat gelet op het aantal moties dat is ingediend en op de ruime discussie die er net al is geweest, alleen de indieners van een motie een vraag kunnen stellen over hun motie.	voorzitter	None	0.07
3494	Het brede debat gaan we nu niet meer aan, want ik wil ook de collega's die na u komen nog de gelegenheid geven om een tweede termijn te hebben.	voorzitter	None	0.06
3496	Dus alleen verduidelijkende vragen over de motie, maar geen nieuw debat.	voorzitter	None	0.11
3499	Ik had een vraag van de heer Flach over de duurzame-energieprojecten.	Hermans	None	0.05
3500	Hij vroeg of we de ADC-toets die nu alleen op energie-infrastructuurprojecten ziet, breder kunnen trekken en ook kunnen toepassen bij de hernieuwbare-energie-opwekprojecten.	Hermans	None	0.05
3501	De heer Flach begon ook nog even over de vrijstelling, maar die is juridisch gezien niet mogelijk.	Hermans	None	0.06
3502	Dus vandaar dat we op de ADC-toets zijn uitgekomen en ik daar ook bij blijf.	Hermans	None	0.08
3503	Gelet op de netcongestie ligt de focus nu op de energie-infrastructuurprojecten en op het daarvoor werkbaar krijgen van de ADC-toets.	Hermans	None	0.04
3504	Dit is bij de hernieuwbare-energie-opwekprojecten niet onmogelijk, maar dat is juridisch gezien wel een uitdaging, als ik het zo mag omschrijven.	Hermans	None	0.17
3505	Ik wil dat dus nadere onderzoeken, maar ik zou nu wel door willen gaan met de energie-infrastructuurprojecten.	Hermans	None	0.09
3506	En als dat mogelijk is, wil ik de hernieuwbare-energie-opwek meenemen in een volgende ronde.	Hermans	None	0.03
3509	En niet loslaten op het gebied van de duurzame-energie-opwek.	Flach	SGP	0.03
3510	Maar ik zou de minister ook een vraag willen stellen.	Flach	SGP	0.03
3511	Er is jurisprudentie die aangeeft dat er mogelijk toch een vrijstelling kan komen en dat de effecten op Natura 2000-gebieden heel beperkt zijn.	Flach	SGP	0.14
3512	Zou de minister de juridische route daarom niet willen opgeven, maar daarop inspanning willen blijven plegen, zodat het toch kan als het lukt?	Flach	SGP	0.05
3513	Als er nieuwe mogelijkheden of opties ontstaan die meer ruimte bieden, dan sta ik daar altijd voor open, want dat helpt om de energie-infrastructuur sneller aangelegd te krijgen, maar ik wil de verwachting wel temperen.	Hermans	None	0.02
3517	68 vraagt mij om een routekaart elektrificatie voor de industrie op te stellen met acties, doelen en instrumenten om de elektrificatie te bevorderen.	Hermans	None	0.06
3518	Wij hadden het er in het vorige tweeminutendebat al even over.	Hermans	None	0.03
3519	Zoals ik ook in het vorige debat heb gezegd, wil ik nu geen doelen verbinden aan die routekaart.	Hermans	None	0.06
3523	69 over de motiveringsplicht voor lokaal eigendom geef ik oordeel Kamer.	Hermans	None	0.05
3530	We hebben daar vorige week in het debat ook over gesproken.	Hermans	None	0.05
3531	Ik hoorde het de heer Erkens in zijn inbreng nog een keer zeggen, maar het is geen bestuursorgaan.	Hermans	None	0.06
3532	Het is een samenwerkingsverband, een informele samenwerking, waarbij afstemming plaatsvindt tussen provincies en tussen gemeenten.	Hermans	None	0.04
3533	De werkwijze en de manier waarop de RES-regio's werken én invulling geven aan de doelen en ambities die we met elkaar hebben vastgesteld, zijn heel succesvol.	Hermans	None	0.18
3535	Het is een aanpak die ook een lerend karakter heeft.	Hermans	None	0.06
3536	Het werkt nu dus ook beter en effectiever dan in het begin van de RES-regio's.	Hermans	None	6.96
3537	Dat blijvend verbeteren zit in die systematiek ingebakken.	Hermans	None	0.03
3546	Ik denk dat we aan het eind van het kwartaal voldoende informatie hebben om de Kamer hierover te kunnen informeren, dus oordeel Kamer.	Hermans	None	0.04
3550	72 van mevrouw Kröger over de visie op energiegemeenschappen.	Hermans	None	0.04
3557	73 van mevrouw Postma gaat over concrete voorstellen voor het verminderen van risico's voor de tender van 2025 inclusief opties om de vraagzijde te stimuleren en verzoekt de minister de Kamer hierover binnen een maand te informeren.	Hermans	None	0.06
3558	Ik zei net al in reactie op de motie van de heer Grinwis over de tender dat ik dat kan doen aan het einde van dit kwartaal.	Hermans	None	0.06
3560	De routekaart komt iets later; die komt in het tweede kwartaal.	Hermans	None	0.06
3561	Dat deel kan ik dus niet binnen een maand organiseren, maar de informatie over de tender en over hoe we omgaan met de risico's en of we die kunnen beperken, kan aan het einde van dit kwartaal komen, volgende maand.	Hermans	None	0.05
3562	Ik zie mevrouw Postma knikken, dus daarmee oordeel Kamer.	voorzitter	None	0.03
3566	74 van de heer Eerdmans verzoekt mij geen nieuwe vergunningen af te geven voor windturbineprojecten totdat er meer duidelijkheid is over de gezondheidseffecten.	Hermans	None	0.1
3568	Dat kan ik niet doen vanwege het belang voor de energietransitie, dus ik ontraad deze motie.	Hermans	None	0.05
3574	75 gaat over aansluiting vinden bij de Deense windturbineaanpak.	Hermans	None	0.04
3575	In de overweging wordt gesproken over de afstandsnorm en de inmiddels veelbesproken tiphoogte.	Hermans	None	0.04
3576	Er komt nog een aantal andere moties met andere aantallen of verzoeken daaromtrent.	Hermans	None	0.04
3577	Ik kan alvast zeggen dat ik al die moties ga ontraden.	Hermans	None	0.02
3578	Het kabinet is in overleg over de afstandsnormen en de bijbehorende milieunormen voor windmolens.	Hermans	None	0.13
3579	Ik zeg het één keer in reactie op deze motie, maar het geldt dus voor al deze moties.	Hermans	None	0.05
3581	We willen daar wonen, we willen daar economische activiteit en we willen onze eigen schone energie.	Hermans	None	0.05
3582	Dan is het belangrijk om te kijken hoe dat naast elkaar kan bestaan.	Hermans	None	0.04
3583	Het is, vind ik, de taak van het kabinet om daar een balans in te vinden en daar verstandig beleid op te maken.	Hermans	None	0.02
3585	Alle moties die nu een oproep doen tot een x-aantal tiphoogtes, die ontraad ik.	Hermans	None	0.04
3589	De heer Eerdmans vraagt mij in de motie op stuk nr.	Hermans	None	0.04
3590	76 of ik zelf een nacht wil doorbrengen naast een windturbine op 400 meter afstand.	Hermans	None	0.09
3592	Ik laat mij op mijn eigen manier informeren over het beleid waar ik verantwoordelijk voor ben en waar ik keuzes in moet maken.	Hermans	None	0.1
3594	Ik ben natuurlijk bereid om dat ook te doen aan windmolens; dat zal ik ook doen.	Hermans	None	0.08
3595	Maar dan ga ik ook een gesprek voeren met het RIVM, want dan wil ik alle feiten, ook van gerenommeerde onderzoeksinstituten in dit land, tot mij laten komen in een gesprek.	Hermans	None	0.12
3596	Precies daarover ging het volgens mij in het interruptiedebat met mevrouw Kröger.	Hermans	None	0.02
3597	Het RIVM doet gedegen, grondig en ongelofelijk goed onderzoek op dit vlak.	Hermans	None	0.44
3601	Wilt u daarover iets zeggen, meneer Eerdmans, of wilt u wachten tot alle appreciaties van uw moties zijn geweest?	voorzitter	None	0.04
3604	De minister gaat helemaal over haar eigen agenda, hoor.	Eerdmans	JA21	0.12
3607	Ik hou ervan als ministers de praktijk opzoeken waar de problemen zich voordoen.	Eerdmans	JA21	0.03
3608	Ik denk dat het belangrijk is om zelf ook te ervaren wat die mensen ervaren.	Eerdmans	JA21	0.03
3609	Dat kan je volgens mij dus het beste doen door het mee te maken, die wieken die maar rond blijven zoemen de hele nacht door.	Eerdmans	JA21	0.04
3610	Dat gezegd hebbende, begrijp ik dus dat het antwoord op de vraag van de heer Kops of de berichtgeving in De Telegraaf van vanochtend klopt, namelijk dat twee keer de tiphoogte op tafel ligt op het departement, ontkennend is?	Eerdmans	JA21	0.25
3613	Ik gaf een reactie op een motie die iets vroeg over vier keer de tiphoogte.	Hermans	None	0.04
3615	In reactie op deze vraag: ik heb de berichtgeving in de krant ook gelezen.	Hermans	None	0.03
3616	Ik ben in gesprek met collega's in het kabinet, precies om de balans te vinden die ik net schetste, om al die activiteiten die we belangrijk vinden in dit land op een goede manier en in balans met elkaar te kunnen laten plaatsvinden.	Hermans	None	0.04
3617	Daarom wil ik milieunormen en afstandsnormen voor windmolens, die ervoor zorgen dat mensen goed en fijn kunnen wonen, maar dat we ook kunnen ondernemen.	Hermans	None	0.08
3618	Ondernemers moeten bij dat bedrijventerrein samen kunnen zeggen: we starten een energiehub of wij zetten hier windmolens neer om in onze eigen energievraag te voorzien.	Hermans	None	0.22
3619	Dat kan overigens ook gelden voor een boer op het boerenerf.	Hermans	None	0.28
3620	Het is noodzakelijk dat die mogelijkheden blijven bestaan, want dat is ongelofelijk belangrijk voor de energietransitie en voor het oplossen van netcongestie.	Hermans	None	0.04
3621	Dát is verantwoordelijkheid nemen en dat is een verstandig bestuurlijk besluit nemen.	Hermans	None	0.03
3627	Nee, meneer Eerdmans, ik sta hierop geen interruptie meer toe.	voorzitter	None	0.11
3628	Ik had net al gezegd dat we niet opnieuw het debat gaan voeren.	voorzitter	None	0.05
3630	We gaan niet steeds allemaal concluderende dingen doen.	voorzitter	None	0.02
3631	Achter de schermen mag u dat doen, maar we zijn hier nu bezig met een tweeminutendebat.	voorzitter	None	0.03
3636	Dat is een verzoek om af te zien van een afstandsnorm.	Hermans	None	0.03
3638	Die ontraad ik, onder verwijzing naar wat ik daar eerder over gezegd heb.	Hermans	None	0.03
3643	78 verzoekt het kabinet uit het klimaatakkoord van Parijs te stappen.	Hermans	None	0.05
3650	79 van de heer Vermeer gaat over het ontwikkelkader windenergie op zee.	Hermans	None	0.06
3651	Hij verzoekt om dat zodanig aan te passen dat visserijbelangen expliciet worden meegewogen en geborgd.	Hermans	None	0.04
3652	Het ontwikkelkader is een kader dat de technisch-functionele eisen bepaalt voor de aansluiting van wind op zee.	Hermans	None	0.04
3653	Dus dat gaat niet over hoe je de ruimte op zee gebruikt.	Hermans	None	0.03
3655	Dit gaat echt over wat de opleverdatum voor parken is, hoe je omgaat met de reservering voor klantaansluitingen op dat park.	Hermans	None	0.23
3657	Dus dit gaat echt over functionele en technische eisen.	Hermans	None	0.14
3658	De heer Vermeer heeft gelijk dat we in het regeerakkoord afspraken hebben gemaakt over ruimte voor de visserij, wel in balans ook met de andere belangen op zee.	Hermans	None	0.11
3659	Daar wordt absoluut aandacht aan besteed in de partiële herziening van de aanpak Noordzee.	Hermans	None	0.12
3660	In de tenders houden we er natuurlijk rekening mee.	Hermans	None	0.08
3661	Dus op al die plekken waar het daadwerkelijk over het bouwen van een windpark in zee gaat en het mogelijk ook de visserij raakt, is daar aandacht voor.	Hermans	None	0.05
3667	80 verzoekt de regering om provincies te verplichten de keuzes van gemeenten en hun inwoners te respecteren.	Hermans	None	0.05
3670	Het is aan provincies en gemeenten om projecten voor zonne- en windenergie op land zorgvuldig in te passen.	Hermans	None	0.17
3675	81 van mevrouw De Vos gaat over windturbines op land, een moratorium, afstandsnormen en een herbeoordeling van dat alles.	Hermans	None	0.04
3677	Ik heb al gezegd waarom we wind op land nodig hebben en hoe ik kijk naar de afstandsnormen, dus ik ontraad deze motie.	Hermans	None	0.06
3681	82, waarin de regering wordt verzocht om de Kamer vóór het meireces te informeren over het Noordzeeoppervlak dat volgens deze plannen in 2050 bedekt is met windturbineparken.	Hermans	None	0.39
3682	Deze motie kan ik aan het oordeel van de Kamer laten.	Hermans	None	0.03
3683	Ik kan daar iets over opschrijven in een brief, maar ik kan het antwoord ook hier geven: dat is ongeveer 12% tot 13% als je in 2050 70 gigawatt wind op zee hebt.	Hermans	None	89.94
3685	Dan noteren we wel oordeel Kamer en laten we het aan de collega om te kijken of de motie in stemming wordt gebracht.	voorzitter	None	0.04
3688	Omdat hij een vraag gesteld heeft, geef ik hem de gelegenheid om te interrumperen, maar dan niet in tweeën; gewoon één vraag.	voorzitter	None	0.03
3691	Er wordt al jarenlang over gesproken, over gesoebat.	Kops	PVV	0.07
3693	Het staat al in een ontwerpbesluit van jaren geleden: twee keer de tiphoogte.	Kops	PVV	0.06
3694	Vanmorgen stond in de krant dat erover wordt gediscussieerd: twee keer de tiphoogte; ja, dat moet het worden; dat wil de Klimaatminister.	Kops	PVV	0.06
3695	Maar nu zegt de minister hier, in het debat: nee, we zijn nog aan het praten in het kabinet; we weten het nog niet.	Kops	PVV	0.07
3699	Daarbij ook meteen de vraag wat daarbij voor de minister prevaleert: is dat het halen van klimaatdoelen, met windturbines, of de gezondheid van omwonenden?	Kops	PVV	0.11
3700	Wat voor mij prevaleert, zijn heel veel verschillende belangen, die je met elkaar in evenwicht moet brengen: op een prettige, veilige, gezonde manier wonen, kunnen ondernemen en het opwekken van onze eigen schone energie.	Hermans	None	0.07
3701	Ik vind dat we dat naast elkaar moeten laten bestaan.	Hermans	None	0.03
3702	Wij kijken nu in het kabinet hoe we aan die belangen invulling kunnen geven.	Hermans	None	0.1
3703	Daaruit zal een voorstel komen en dat komt naar de Kamer.	Hermans	None	0.07
3704	Heeft mevrouw De Vos nog een vraag over een van de moties?	voorzitter	None	0.05
3708	Begrijp ik het goed dat de minister daar ook nog in een brief op terugkomt, voor een nadere specificatie van deze procenten?	De Vos	FVD	0.05
3710	Ja, ik wil die percentages best in een brief schrijven die op enig moment over dit onderwerp naar de Kamer komt, maar het is niet heel veel meer dan dit.	Hermans	None	0.03
3711	Vandaar dat ik dacht: ik kan hier gelijk het antwoord geven.	Hermans	None	0.02
3712	Misschien kan in de brief iets specifieker worden ingegaan op waar deze procenten vandaan komen.	De Vos	FVD	0.04
3714	Als het mogelijk is, zou het zeer op prijs gesteld worden als er wat nadere duiding bij kan komen.	voorzitter	None	0.05
3716	Hiermee zijn we gekomen aan het einde van dit tweeminutendebat.	voorzitter	None	0.04
3717	Het leek zowaar een echt commissiedebat, maar goed, dat terzijde.	voorzitter	None	0.02
3719	Ik zie dat heel veel collega's al klaarzitten voor het debat dat hierna komt.	voorzitter	None	0.11
3720	Ik schors echt voor een enkel moment, zodat we meteen door kunnen.	voorzitter	None	0.03
3724	Aan de orde is een tweeminutendebat Medische kindzorg.	voorzitter	None	0.04
3727	Als eerste is het woord aan mevrouw Westerveld, namens de fractie GroenLinks-Partij van de Arbeid.	voorzitter	None	0.04
3730	Stel je eens voor dat je altijd alert moet zijn, omdat er iets kan gebeuren met je kind en je dan een spoedrit moet maken naar het ziekenhuis, dag en nacht, soms jarenlang.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.13
3731	En niet alleen jij, maar ook oma, ook de buren, ook de school en eventuele vriendjes en vriendinnetjes moeten alert zijn.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.06
3732	Ik was een paar weken geleden op bezoek bij een gezin met een zorgintensief kind, dat naast de zorgen die er zijn en het gevecht dat ze voeren om erkenning en de juiste hulp, ook dit aan mij vertelde.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.09
3733	Het maakte weer opnieuw ontzettend veel indruk om te zien wat al die ouders doormaken en waar ze met hun hele gezin zo lang mee bezig zijn, terwijl soms ook andere broertjes en zusjes in het gezin hulp nodig hebben.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.37
3734	Het is onze taak als Kamer om daar alert op te zijn.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.03
3735	Dat is natuurlijk ook de taak van de staatssecretaris.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.05
3736	Het is onze taak om dan moties in te dienen, maar ook om te kijken of ouders in de praktijk echt merken dat er wat met die moties gebeurt.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.03
3737	Ik noem er even drie waarvan ik graag van de staatssecretaris hoor wat ouders daarvan in de praktijk merken.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.04
3738	Dat zijn aangenomen moties die gaan over de aantoonbare rol van de hoofdbehandelaar bij de indicatiestelling, de omgekeerde bewijslast voor verzekeraars en de meerjarige indicaties.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.04
3740	Dan heb ik ook nog een motie die gaat over een lacune in ons systeem van verlofregeling.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.04
3741	Deze motie is voorgesteld door de leden Westerveld en Patijn.	voorzitter	None	0.04
3745	Dan gaan we luisteren naar mevrouw Rikkers-Oosterkamp.	voorzitter	None	0.03
3750	Deze motie is voorgesteld door het lid Rikkers-Oosterkamp.	voorzitter	None	0.04
3754	Deze motie is voorgesteld door het lid Rikkers-Oosterkamp.	voorzitter	None	0.04
3758	Ik wil tot slot heel graag de ouders bedanken die hier aanwezig zijn en die naar ons toekomen om ons te vertellen waar zij allemaal tegenaan lopen, terwijl ze eigenlijk veel liever bij hun kind zijn.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.04
3759	BBB wil met de ingediende moties ervoor zorgen dat de ouders weer ouders kunnen zijn, zonder dat er allerlei bureaucratische hoepels komen waar ze doorheen moeten springen.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.31
3762	Ik hoor over precies dezelfde belemmeringen als de BBB.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.03
3763	Wanneer is de BBB tevreden met de uitvoering van de moties?	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.06
3764	Want moties over meerjarige indicatie maar ook het wegnemen van administratieve lasten zijn al vaker ingediend.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.06
3765	Heel vaak hoor ik van ouders dat ze in de praktijk niks merken.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.73
3769	We gaan luisteren naar mevrouw Beckerman namens de Socialistische Partij.	voorzitter	None	0.03
3771	Mijn collega Sarah Dobbe is ziek — ik wens haar van harte beterschap — en ik neem het dus heel even van haar over.	Beckerman	SP	0.04
3772	Zij heeft in het commissiedebat al benadrukt hoe belangrijk het is dat aangenomen moties worden uitgevoerd, zodat de gezinnen waar het hier om gaat ook echt geholpen worden.	Beckerman	SP	0.09
3774	Ik wil de staatssecretaris nogmaals oproepen hierin verandering te brengen.	Beckerman	SP	0.02
3776	Deze motie is voorgesteld door de leden Beckerman, Dobbe en Krul.	voorzitter	None	0.04
3780	Deze motie is voorgesteld door de leden Beckerman en Dobbe.	voorzitter	None	0.04
3787	Dan gaan we luisteren naar de heer Krul, die spreekt namens de CDA-fractie.	voorzitter	None	0.04
3789	Het overkoepelend thema of de rode draad in de bijdragen is tot nu toe het uitvoeren van moties.	Krul	CDA	0.1
3792	In die motie van de SP wordt weer verwezen naar een andere motie, de motie-Werner/Mohandis, en in de motie-Werner/Mohandis wordt weer verwezen naar een andere motie.	Krul	CDA	0.05
3793	Het gaat elke keer over hetzelfde: we willen gewoon meerjarig indiceren.	Krul	CDA	0.13
3794	Met dat indiceercircus moeten we op de een of andere manier kunnen stoppen.	Krul	CDA	0.03
3795	Stel je voor dat je kind een progressieve spierziekte heeft, een chronische beperking, en je elk jaar weer opnieuw moet bewijzen dat hij toch echt dat leerlingenvervoer nodig heeft.	Krul	CDA	0.17
3800	Die uitspraak heeft de hele politiek meerdere keren gedaan.	Krul	CDA	0.08
3801	Ik ben echt benieuwd of de staatssecretaris eens kan reflecteren op de vraag waarom dat nou niet lukt en wat de staatssecretaris nodig heeft zodat wij als Kamer kunnen helpen.	Krul	CDA	0.04
3802	Hier moet namelijk echt verandering in gebracht worden.	Krul	CDA	0.04
3804	— was ik blij en opgelucht toen die motie aangenomen werd, omdat ik dacht dat we nu het verschil zouden maken.	Krul	CDA	0.03
3805	Maar we zijn eigenlijk nog geen steek verder gekomen.	Krul	CDA	0.05
3806	Dat stemt mij toch een beetje verdrietig, maar ik ben heel benieuwd hoe de staatssecretaris daarop reflecteert.	Krul	CDA	0.03
3811	We hebben een goed inhoudelijk en ook betrokken debat met elkaar gevoerd.	Claassen	PVV	0.04
3812	We hebben ook stilgestaan bij de zorg voor kinderen die de leeftijd van 18 jaar bereiken en de zorgen over de overdracht van zorg en wie dat dan moet doen.	Claassen	PVV	0.05
3813	We delen ook de zorgen die de staatssecretaris daarbij heeft geuit.	Claassen	PVV	0.06
3814	De staatssecretaris heeft gezegd met een brief te komen over een oplossing daarvoor.	Claassen	PVV	0.13
3816	In die geest wil de PVV-fractie de volgende motie als handvat meegeven aan de minister, misschien voor het overbruggingsbeleid of voor wat er verder nodig is voor wat er uit de brief komt.	Claassen	PVV	0.1
3818	Deze motie is voorgesteld door de leden Claassen, Krul en Rikkers-Oosterkamp.	voorzitter	None	0.05
3823	De heer Claassen verwijst zelf al naar de toezegging van de staatssecretaris.	Bevers	VVD	0.06
3824	Wat voegt de motie nu toe aan de toezegging van de staatssecretaris?	Bevers	VVD	0.07
3825	Of vragen we een toezegging van de staatssecretaris en gaan we alsnog een motie indienen?	Bevers	VVD	0.04
3827	Toen ik u er eerder naar vroeg, heb ik begrepen dat de overgang geen extra financiële investering vraagt.	Bevers	VVD	0.04
3831	Dan maakt het in principe niet uit wie die zorg geeft.	Claassen	PVV	0.2
3832	Het gaat erom dat voor dat kind de juiste zorg door kan blijven lopen, zonder dat er gesteggel is over wie die dan zou moeten geven.	Claassen	PVV	0.04
3834	De staatssecretaris gaf aan te gaan kijken naar een goede oplossing.	Claassen	PVV	0.08
3835	Wij denken dat dit een goede oplossing is, die onderdeel zou kunnen uitmaken van het beleid.	Claassen	PVV	0.03
3836	Een heel terecht aandachtspunt dat volgens mij heel erg raakt aan het 18-min-18-plusverhaal, waarbij we heel vaak zien dat die harde leeftijdsgrens in de wet ertoe leidt dat niet de zorg wordt gegeven die nodig is.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.05
3837	Ik zou de heer Claassen willen vragen of hij dit ook als een breder probleem ziet.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.03
3838	We zien eigenlijk dezelfde problematiek bij de overgang van de Jeugdwet naar andere stelselwetten.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.03
3839	Is hij ook bereid om met ons mee te kijken hoe we die overgang — en daarmee wil ik niets afdoen aan de motie — ook in andere stelselwetten wat kunnen verzachten?	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.05
3841	Ik verwijs alleen wel naar mijn collega, die woordvoerder Jeugd is en dat probleem daar ook al vaker heeft aangekaart.	Claassen	PVV	0.07
3842	Volgens mij vindt u in hem een medestander in uw verhaal.	Claassen	PVV	0.02
3843	Dat zal dan in die debatten een plek moeten hebben, maar ik weet uit mijn hoofd zeker dat ook de heer Crijns zich al vaker heeft uitgelaten over die 18-min-18-plusregeling.	Claassen	PVV	0.06
3849	We hebben inderdaad op 10 oktober met elkaar gedebatteerd in het commissiedebat.	Bevers	VVD	0.04
3850	Een goed debat volgens mij, met een goede wisseling van argumenten.	Bevers	VVD	0.02
3851	Complimenten aan een zeer bij dit onderwerp betrokken staatssecretaris.	Bevers	VVD	0.03
3852	We hebben de nodige vragen beantwoord gekregen en de nodige toezeggingen van haar kant ook gekregen.	Bevers	VVD	0.03
3853	Een van die toezeggingen was dat ze in het voorjaar 2025 met een voortgangsbrief komt over de stand van zaken van de moties over medische kindzorg.	Bevers	VVD	0.04
3855	Er zijn hier al een aantal opmerkingen gemaakt over moties.	Bevers	VVD	0.06
3856	Ik ga ervan uit dat deze brief daarover een hoop duidelijkheid zal geven.	Bevers	VVD	0.02
3859	Er gaat niet altijd alles goed, maar deze staatssecretaris en de betrokken mensen eromheen, ook in het veld, doen hun uiterste best om datgene en die situaties waarin het niet goed gaat, op te lossen.	Bevers	VVD	0.15
3866	Ik zat nog met de heer De Kort in mijn hoofd van gisteravond.	voorzitter	None	0.04
3868	Mevrouw De Korte spreekt namens Nieuw Sociaal Contract.	voorzitter	None	0.04
3870	Allereerst wil ik mijn waardering uitspreken voor ouders die thuis de zwaarste zorg bieden aan hun kind.	De Korte	NSC	0.03
3873	Mijn collega Joseph constateerde al in het commissiedebat dat de indiceerders bij het rondetafelgesprek aangaven dat het goed ging met de indicaties, terwijl ouders er problemen mee ervoeren.	De Korte	NSC	0.16
3874	Wij horen als Nieuw Sociaal Contract nog steeds van ouders dat de hoofdbehandelaar niet altijd betrokken wordt bij de indicaties, terwijl daarover een motie met meerderheid is aangenomen.	De Korte	NSC	0.16
3876	Wij horen dat kinderen vanaf 8 jaar gedwongen worden om invasieve en risicovolle medische handelingen zelf uit te voeren.	De Korte	NSC	0.5
3877	Wij horen nog steeds dat meerdere gezinnen zonder duidelijke reden veel zorguren moeten inleveren.	De Korte	NSC	1.91
3879	Het addendum van de Zorgverzekeringswet is glashelder: zorg is zorg, en mantelzorg mag nooit afgedwongen worden.	De Korte	NSC	0.15
3880	Wat gaat de staatssecretaris doen zodat ouders en hun kind de zorg krijgen die zij verdienen?	De Korte	NSC	0.07
3882	We lazen in de oktoberbrief dat de staatssecretaris aan de slag gaat met het verminderen van de regeldruk voor pgb-houders en dat zij het indicatieproces wil vereenvoudigen.	De Korte	NSC	0.11
3884	Wij nemen aan dat hierbij ook het doel is om 50% van de regeldruk voor de ouders te verminderen.	De Korte	NSC	0.07
3885	Wanneer wordt dit geregeld en wanneer horen wij daar als Kamer van?	De Korte	NSC	0.08
3887	Er zijn al genoeg moties ingediend en debatten gevoerd.	De Korte	NSC	0.06
3888	Wanneer komt de staatssecretaris in actie voor deze ouders?	De Korte	NSC	0.06
3892	We gaan een kleine tien minuten schorsen en krijgen dan een antwoord op een aantal vragen en een appreciatie van de zes ingediende moties.	voorzitter	None	0.03
3893	De vergadering wordt van 17.17 uur tot 17.25 uur geschorst.	voorzitter	None	0.03
3895	Aan de orde is de voortzetting van het tweeminutendebat Medische kindzorg.	voorzitter	None	0.03
3896	We zijn toe aan de termijn van de zijde van het kabinet.	voorzitter	None	0.04
3899	Ik ben het volledig met onder anderen mevrouw De Korte eens, die zei dat er eigenlijk al genoeg moties zijn ingediend en debatten zijn gevoerd.	Maeijer	None	0.06
3900	Ik deel ook de onderliggende frustratie die de leden hier hebben uitgesproken, omdat ik natuurlijk net als zij de gesprekken met de ouders voer die vastlopen in het systeem.	Maeijer	None	0.06
3901	Ik wil toch tegen mevrouw Westerveld zeggen: ik ben het volledig met u eens.	Maeijer	None	0.03
3902	Ik ben ook diep onder de indruk van de offers, van de inspanningen, maar ook van de liefde die ouders, familie en ook het netwerk hun kinderen geven.	Maeijer	None	0.08
3907	Om te beginnen de vraag van mevrouw Westerveld over de moties.	Maeijer	None	0.03
3908	Ik moet even kijken, want ik heb stukken met een handschrift gekregen waardoor ik toch een beetje ga twijfelen wat er staat.	Maeijer	None	0.11
3909	Ik wilde tegen u zeggen dat de Kamer voor de zomer een brief ontvangt over de uitvoering van de moties, met de focus op de mogelijkheden voor verlaging van de drempels voor herindicaties.	Maeijer	None	0.03
3910	Ook ga ik dan in op de aantoonbare rol van de hoofdbehandelaar.	Maeijer	None	0.03
3911	Dat is een vraag die gesteld is door mevrouw De Korte van NSC.	Maeijer	None	0.04
3912	Die betrokkenheid vinden we namelijk niet altijd goed terug in het zorgplan.	Maeijer	None	0.03
3914	De beroepsgroep werkt aan de uitvoering van een apart blokje in het zorgplan, waardoor de input en de betrokkenheid van de beroepsgroep worden geborgd.	Maeijer	None	0.04
3915	Daar zal ik in de brief voor de zomer ook op terugkomen.	Maeijer	None	0.02
3917	Dan was er een vraag van mevrouw De Korte over het addendum.	Maeijer	None	0.04
3918	Het addendum van het Zorginstituut zegt dat zorg binnen de geneeskundige context niet verplicht opgelegd kan worden aan de ouders.	Maeijer	None	0.08
3919	Dat is ook het uitgangspunt bij de gesprekken met verpleegkundigen over het addendum.	Maeijer	None	0.1
3920	Zorg is altijd zorg en moet dus ook zo geïndiceerd worden.	Maeijer	None	0.15
3922	Dan is er nog een vraag van mevrouw De Korte over de regeldruk voor het pgb.	Maeijer	None	0.05
3923	Ik wil in de breedte van het pgb een aantal zaken vereenvoudigen, zoals ik ook in de brief heb aangegeven.	Maeijer	None	0.08
3924	Dat gaat onder andere over informele zorg, het werkgeverschap en het wegnemen van het kastje-naar-de-muurgevoel.	Maeijer	None	0.04
3925	Ik moet in de richting van mevrouw De Korte zeggen: dat zijn ook complexe trajecten, die we samen met de ketenpartijen verder gaan brengen.	Maeijer	None	0.08
3926	Ik kan nu dus ook nog niet helemaal concreet zeggen wanneer dat klaar is, maar ik begrijp wel dat er een debat over het pgb ingepland is voor de zomer.	Maeijer	None	0.07
3932	Die zou ik graag willen combineren met de motie op stuk nr.	Maeijer	None	0.03
3934	Dat zijn de moties van mevrouw Westerveld en van de leden Beckerman en Dobbe.	Maeijer	None	0.04
3935	Ik zou hen willen vragen — ik weet dat mevrouw Beckerman er nu niet meer is —om ze aan te houden.	Maeijer	None	0.14
3936	Wij zijn bezig met het uitwerken van mogelijke oplossingen.	Maeijer	None	0.04
3937	Die oplossingen bekijk ik ook met de collega van SZW.	Maeijer	None	0.04
3939	Ik ga heel even overleggen met de SP-woordvoerder, mevrouw Dobbe of mevrouw Beckerman, als ze er weer zijn.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.08
3940	"Voor de zomer" kan ook nog heel lang duren, want "voor de zomer" is over een paar maanden of het is echt pas in juni.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.17
3941	Ik hoor dus ook graag nog wat specifieker van de staatssecretaris wanneer precies "voor de zomer" is.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.04
3942	Dat nemen we dan mee en dan koppel ik dat nog even terug naar zowel de staatssecretaris als de griffier.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.03
3943	Dat is heel mooi, maar ik moet wel een definitief oordeel hebben, dus zolang de motie niet is aangehouden, moet ik een oordeel van de staatssecretaris vragen.	voorzitter	None	0.04
3947	Wij doen ons best om de brief in juni naar de Kamer te sturen, als ik het goed begrijp.	Maeijer	None	0.03
3954	Ik zou haar willen vragen om de motie aan te houden.	Maeijer	None	0.03
3957	Ook daar is mijn verzoek om de motie aan te houden.	Maeijer	None	0.03
3958	Bij de appreciatie van de motie van Werner en Mohandis over verlengde toekenning heb ik toegezegd om samen met de partijen te bekijken of dit op een andere wijze kan worden vormgegeven.	Maeijer	None	0.03
3960	De moties die nu zijn ingediend, hebben eigenlijk een vergelijkbare strekking, maar zien ook op dat proces.	Maeijer	None	0.03
3962	Ik zou daarom willen vragen om deze moties aan te houden.	Maeijer	None	0.02
3983	Daarbij moet ik volgens mij nog wel een toelichting uitspreken.	Maeijer	None	0.02
3986	Zoals ik mijn inbreng benoemde, is dit een handvat voor invulling van hetgeen waar de staatssecretaris mee bezig is.	Claassen	PVV	0.05
3987	Dus ja, zo lees ik de motie en zo was die ook bedoeld.	Claassen	PVV	0.04
3992	We gaan stemmen over de ingediende moties op 11 februari, dinsdag aanstaande.	voorzitter	None	0.03
3993	Uitbreiding en verdere uitwerking van de bekostigingsmogelijkheden met middelen vanuit het Fonds langdurige zorg Aan de orde is de behandeling van:	voorzitter	None	0.03
3994	Wat mij betreft kunnen we meteen doorgaan met het volgende debat, want ik zie de woordvoerders al in de zaal.	voorzitter	None	0.09
3998	Als eerste gaat het woord worden gevoerd door de heer Bushoff.	voorzitter	None	0.03
3999	Hij spreekt namens de fractie van GroenLinks-Partij van de Arbeid.	voorzitter	None	0.04
4002	Een hele mond vol inderdaad: een wijziging van de Wet langdurige zorg, de Wet marktordening gezondheidszorg, de Wet financiering sociale verzekeringen en volgens mij ook nog de Algemene wet bestuursrecht.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
4003	In de volksmond wordt het ook wel de "wet domeinoverstijgende samenwerking" genoemd.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.05
4004	Dat dekt de lading wat beter, want deze wet gaat over samenwerking tussen gemeenten, zorgkantoren en zorgverzekeraars om preventieve maatregelen te nemen om zo te voorkomen dat iemand op een later moment zorg nodig heeft.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
4006	De beweging van zorg naar preventie vindt mijn fractie een goede beweging, om in ieder geval twee redenen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.05
4007	Een: voor jezelf is het natuurlijk prettig als je geen zorg nodig hebt en die kan voorkomen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.06
4008	In de tweede plaats is het ook een goede beweging omdat we zien dat we in Nederland met z'n allen steeds ouder worden en te maken hebben met vergrijzing, terwijl er aan de andere kant ook een schreeuwend tekort is aan mensen in de zorg.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	4.8
4009	Ook in dat licht is het goed als we kunnen voorkomen dat mensen zorg nodig hebben, of een tijdje kunnen uitstellen dat mensen zorg nodig hebben, door te investeren in preventie.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.05
4011	De voorliggende wetswijzigingen regelen de grondslag voor zorgkantoren om preventieve maatregelen te kunnen financieren.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.11
4012	Wij vinden dat op zichzelf een goede beweging, maar tegelijkertijd denk ik dat de wet zoals die nu voorligt nog net iets beter kan. Dat is ook de reden dat ik 'm heb onthamerd.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
4013	Ik ga het niet heel lang houden, maar ik heb 'm onthamerd omdat ik denk dat de wet nog iets beter kan. Daartoe heb ik ook met een aantal collega's een amendement ingediend.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.05
4016	Ik denk dat het heel goed is dat zorgkantoren preventieve maatregelen kunnen nemen en dat dat wellicht ook een financiële besparing met zich meebrengt.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.05
4018	Je zou ook preventieve maatregelen moeten kunnen nemen omdat het de kwaliteit van leven van mensen verbetert.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.25
4020	Ik denk dus dat de wet daar nog enige aanscherping op verdient.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
4022	Het tweede punt gaat over de betrokkenheid van burgers, als dat relevant is voor het nemen van preventieve maatregelen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
4023	Ik zeg dat niet omdat ik denk dat dat op dit moment niet goed gaat.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.07
4024	Nee, ik ken juist heel mooie voorbeelden uit de praktijk waarbij zorgorganisaties, gemeentes en provincies gezamenlijk met inwoners preventieve maatregelen nemen om te voorkomen dat iemand zorg nodig heeft.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.07
4025	Ik vind het eigenlijk heel goed als daarbij inwoners betrokken worden en ik denk dat het daarom een plek verdient in deze wet.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
4026	Tot slot ziet het amendement erop toe dat er een evaluatiebepaling wordt opgenomen in de voorliggende wetswijzigingen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.05
4027	Ik wil daarbij specifiek ingaan op het punt dat de voorliggende wetswijziging zorgkantoren de vrijblijvende mogelijkheid geeft om te investeren in preventieve maatregelen, maar dat daar eigenlijk geen dwingend karakter bij zit.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.07
4029	Zorgkantoren kúnnen preventieve maatregelen nemen, maar zijn daar niet toe verplicht.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.15
4030	In snap de overwegingen om daar op dit moment voor te kiezen, maar als we met z'n allen echt vinden dat de toekomst wel ligt in meer preventie en minder zorg, hopelijk, zou je misschien ook wel moeten overwegen op termijn om dat een wat verplichtender karakter te geven.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
4031	Ik denk dus dat het zinvol is om specifiek op dat punt de wet na enige tijd te evalueren om te kijken of het inderdaad niet wenselijk is dat dat een wat verplichtender karakter krijgt.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
4032	Ik ben ook benieuwd hoe de staatssecretaris dat voor de toekomst voor zich ziet.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
4033	Zouden we niet sowieso toe moeten naar meer preventie en minder zorg, naar dat dat iets minder vrijblijvend is en iets meer een verplichtend karakter krijgt?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.05
4034	Ik dank de heer Bushoff voor zijn verhaal en het feit dat hij een amendement heeft ingediend.	Bevers	VVD	0.04
4035	Ik heb over dat amendement een paar redelijk korte vragen.	Bevers	VVD	0.03
4038	Dat betekent ook dat ik mij vandaag niet uitspreek over het wel of niet steunen.	Bevers	VVD	0.03
4040	Over een evaluatiebepaling heb ik, om heel eerlijk te zijn, zelf ook contact gehad met Bureau Wetgeving.	Bevers	VVD	0.05
4041	Ik heb er uiteindelijk voor gekozen om geen amendement in te dienen op dat punt, maar het zal duidelijk zijn dat ik dat van harte steun.	Bevers	VVD	0.08
4042	Bij de eerste bepaling waar de heer Bushoff naar verwijst, zegt hij: ik wil invoegen "in combinatie met verbetering van de kwaliteit van leven van verzekerden".	Bevers	VVD	0.05
4043	Ik vind dat wel wat bijzonder, omdat het wat mij betreft glashelder is dat dat het uitgangspunt moet zijn.	Bevers	VVD	0.02
4045	Maar zeker als je kijkt naar de experimenten die er zijn geweest, dan is dat eigenlijk vanzelfsprekend.	Bevers	VVD	0.03
4047	Het is niet de bepaling waar ik de meeste vragen over heb, maar over de tweede bepaling heb ik die wel.	Bevers	VVD	0.04
4048	U zegt dat u wilt dat in die wet wordt opgenomen: "Daarbij worden vertegenwoordigers of mantelzorgers van verzekerden betrokken."	Bevers	VVD	0.06
4050	Daar ga ik ook van uit, want met name deze wet zorgt ervoor dat het sociaal domein, de Wet langdurige zorg en de Wet maatschappelijke ondersteuning met elkaar verbonden worden.	Bevers	VVD	0.05
4053	Laten we helder zijn: niet iedereen kan dat of wil dat.	Bevers	VVD	0.38
4055	Ik zou dus van u willen weten wat voor u nou de kern is, waarom u zegt: ik wil echt dat vertegenwoordigers en mantelzorgers in de wet worden opgenomen.	Bevers	VVD	0.06
4056	Het lijkt mij een vanzelfsprekendheid, maar ik hoor graag het argument.	Bevers	VVD	0.02
4058	Allereerst als het gaat over of het niet een vanzelfsprekendheid is dat bij preventieve maatregelen naast de financiële besparing ook de kwaliteit van leven verbeterd moet worden.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
4059	Ik denk dat dat in het ideale scenario zo is en dat het daarom goed is dat we dat verankeren, zoals dat nu nog niet verankerd is.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
4061	Twee gaat over of inwoners niet betrokken moeten worden en of dat niet sowieso al gebeurt.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
4062	Ik denk dat de praktijk is dat dat gelukkig heel vaak heel goed gebeurt.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
4063	Als ik het over inwoners heb, dan is de juridische term "vertegenwoordigers van verzekerden".	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.14
4064	Dan gaat het dus gewoon over burgers zoals u en ik.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.14
4065	Ik denk dat dat in de praktijk al heel veel vaak gebeurt.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
4066	Dat vind ik dus ook goed en daarom zeg ik: laten we het ook in de wet opnemen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
4067	En dwingen we dan mensen om altijd daarbij betrokken te worden?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.05
4069	Ik denk dat het amendement dat niet beoogt en ik denk dat dat ook niet voortvloeit uit hoe het er staat.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
4070	We stellen alleen wel als doel dat we in principe, waar dat relevant is en kan, wel gewoon inwoners betrekken, net zoals dat vaak eigenlijk al staande praktijk is.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.07
4071	Wat mij betreft laten we hiermee de wet eerder meer aansluiten bij de staande praktijk dan dat we de praktijk dwingen om te veranderen door een wet die we nu aannemen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
4074	Wat mij betreft staat het er wel heel erg dwingend.	Bevers	VVD	0.03
4075	Ik zal daarover nadenken — ik hoop dat u er ook nog even over na wilt denken — alvorens tot een definitieve beoordeling te komen.	Bevers	VVD	0.02
4076	Maar ik blijf het wel wat dwingend vinden en daar zit voor mij wel een punt.	Bevers	VVD	0.02
4078	Natuurlijk is het in die zin wel enigszins dwingend dat het wel echt de bedoeling is dat als het ook maar even kan en relevant is, ook echt gepoogd wordt om burgers te betrekken bij het nemen van preventieve maatregelen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
4079	Dat beoogt het amendement in die mate natuurlijk wel.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
4080	Maar er zijn heel veel situaties denkbaar waarin het niet relevant is.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.12
4081	Dan is het ook geen zaak om inwoners te betrekken bij het nemen van preventieve maatregelen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
4083	Hiermee ben ik ook aan het einde gekomen van de verbetervoorstellen die ik wil doen ten aanzien van deze wet.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.07
4084	Ik heb nog een paar korte vragen aan de staatssecretaris, als dat mag.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
4085	Herkent de staatssecretaris signalen dat het soms voorkomt dat gemeentes liever iemand vanuit de Wmo naar de Wlz overbrengen?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.06
4088	Dat brengt mij bij mijn volgende vraag; ik ben benieuwd hoe de staatssecretaris ertegen aankijkt.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
4089	Ik denk dat het heel goed is dat we met deze wet een beweging maken van het versterken van zorg naar preventie.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
4090	Tegelijkertijd, als gemeentes weinig financiële middelen hebben, dan zou het zomaar kunnen dat ze te weinig middelen hebben om te investeren in deze beweging.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.14
4092	Sterker nog, het zou zomaar kunnen dat gemeentes gedwongen worden om te bezuinigen op de sociale basis en dan ben je misschien wel aan het dweilen met de kraan open.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
4093	Aan de ene kant wordt dan de sociale basis wegbezuinigd en kunnen gemeentes niet investeren in het nemen van preventieve maatregelen en aan de andere kant creëren we wel de grondslag voor zorgkantoren om dat te doen met deze wetgeving.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.16
4096	Ik wil de staatssecretaris ook vragen om bij deze domeinoverstijgende samenwerking de administratieve lasten voor professionals en zorgorganisaties zo laag mogelijk te houden.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.07
4101	De kwaliteit van leven is vooral ook belangrijk in de laatste levensdagen van iemand.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.07
4102	We hebben deze week allemaal kunnen meekrijgen dat mensen soms niet in staat worden gesteld om te sterven op de plek waar ze dat het liefste willen, namelijk thuis, en wel om financiële redenen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	4.72
4103	Ik zou daar een reflectie op willen van de staatssecretaris.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
4104	Als het om de kwaliteit van leven gaat, moeten zeker in die laatste levensdagen, in die laatste levensfase, mensen geliefden om zich heen kunnen hebben en ook op de plek kunnen zijn waar ze het liefst willen zijn.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
4105	Als dat thuis is, moet dat kunnen zonder belemmerende financiële overwegingen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
4108	Ik weet eigenlijk niet of het een punt van orde is of een opmerking.	Bevers	VVD	0.03
4109	Deze Kamer heeft afgelopen dinsdag besloten hierover op korte termijn een debat in te plannen.	Bevers	VVD	0.05
4110	Ik vind het op z'n zachtst gezegd dus wel wat bijzonder om nu dit broze onderwerp … Het is een broos onderwerp en wij gaan altijd heel zorgvuldig om met debatten over palliatieve zorg en over zaken die de dood aangaan.	Bevers	VVD	0.03
4111	Ik vind het wel wat bijzonder dat u in dit debat deze vraag, waarop volgens mij niemand is voorbereid, inbrengt.	Bevers	VVD	0.06
4115	Ik weet dat de Kamer heeft besloten tot een plenair debat hierover.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
4116	Ik weet ook dat de Kameragenda heel vol is en dat het nog onzeker is wanneer dat debat wordt ingepland.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.13
4120	Ik vind het dan heel logisch, met al het respect dat ik kan opbrengen om hierover te spreken, om dit punt te maken.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
4122	Ik verwacht op zich ook wel van de collega-Kamerleden dat ze dat perspectief ook begrijpen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
4123	Met alle begrip, maar dan begrijp ik niet waarom de partij GroenLinks-Partij van de Arbeid mij niet gesteund heeft in mijn voorstel om eerst en zo snel mogelijk een informatieverzoek aan de staatssecretaris te sturen in plaats van dat debat ter sprake te brengen.	Bevers	VVD	0.12
4124	En nu wordt dit debat aangegrepen — en dat vind ik echt heel jammer — om het er via een zijdeur nu hier over te gaan hebben, terwijl niemand daarop voorbereid is.	Bevers	VVD	0.08
4125	Niet alle woordvoerders Palliatieve zorg zitten in de zaal.	Bevers	VVD	0.1
4127	Maar het is aan u. Iedereen kiest zijn eigen woorden, dus daar laat ik het bij.	Bevers	VVD	0.11
4128	Ik constateer dat het niet een onderwerp is dat hoorde bij het commissiedebat.	voorzitter	None	0.05
4129	O nee, dit is geen tweeminutendebat, maar gewoon een wetsbehandeling.	voorzitter	None	0.16
4130	Daarbij staat het iedereen vrij om dit soort punten te noemen.	voorzitter	None	0.05
4131	Het is aan de staatssecretaris om te beoordelen of ze er nu op in wil gaan of dat dit op een ander moment gebeurt.	voorzitter	None	0.18
4133	In zekere zin is het natuurlijk ook een zorgverzekeringsonderwerp.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
4134	Het wordt gefinancierd vanuit de Zorgverzekeringswet.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.06
4135	Wij hebben begrepen dat zorgverzekeraars het ten dele om financiële redenen niet altijd toelaten dat mensen sterven op de plek waar zij dat willen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.29
4136	Gelet op dat het iets is waar denk ik heel veel mensen in deze Kamer — wij ook — zich zorgen over maken, maar het best nog wel lang zou kunnen duren voordat daar een debat over plaatsvindt, vind ik het nu heel zinvol dat we alvast een reflectie daarop vragen van de staatssecretaris.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.06
4138	We gaan nu luisteren naar de heer Bevers, die zijn eigen inbreng gaat doen namens de VVD-fractie.	voorzitter	None	0.05
4143	Al veel langer en vaker zien we discussies, ook in dit huis, over de kosten van preventieve maatregelen en de opbrengsten daarvan, of de voordelen — zichtbaar of onzichtbaar.	Bevers	VVD	0.13
4144	Zelf moest ik vaak terugdenken aan een voorbeeld dat ik tijdens een werkbezoek kreeg.	Bevers	VVD	0.06
4145	Ik heb het weleens vaker genoemd, ook bij de staatssecretaris.	Bevers	VVD	0.08
4146	Dit ging om de zogenaamde valairbags en het gebruik daarvan in een verpleeghuis.	Bevers	VVD	0.05
4147	Waar ik op bezoek was, scheelde dat zo'n 25 valpartijen met heupoperaties als gevolg per jaar.	Bevers	VVD	1.15
4148	Als je dan kijkt naar alleen al de financiële kant — daar hebben we het dan over: wat zijn de baten — kost een heupoperatie €10.000 tot €20.000.	Bevers	VVD	10.41
4149	Maar de valairbags moeten wel door het verpleeghuis zelf betaald worden omdat die niet onder de Zorgverzekeringswet vallen.	Bevers	VVD	0.2
4150	Kortom, qua preventie en alles wat daarmee te maken heeft, hebben we nog wel wat te winnen.	Bevers	VVD	0.04
4151	Maar het uitgangspunt is natuurlijk dat het de kwaliteit van leven bevordert.	Bevers	VVD	0.18
4153	Dit voorstel gaat natuurlijk over een ander soort preventie, en zeker niet een minder belangrijke.	Bevers	VVD	0.04
4154	Natuurlijk bestaat de neiging om vooral eerst naar de financiële kant te kijken, maar in die zin ben ik het er zeker mee eens dat het zo ontzettend veel betekent voor mensen als de stap naar het verpleeghuis verder uitgesteld kan worden.	Bevers	VVD	0.04
4155	Zo is het bijvoorbeeld bekend dat het voor mensen met dementie of beginnende dementie veel beter is om zo lang mogelijk in de bestaande woonomgeving te blijven.	Bevers	VVD	1.32
4157	Die ziekte kunnen we niet stoppen, maar als we zo kunnen bijdragen, ook via dit voorstel, aan het vertragen van de consequenties daarvan, is dat winst.	Bevers	VVD	0.04
4159	Domeinoverstijgend samenwerken is nodig om de kwaliteit van preventieve zorg en zorg in het algemeen te waarborgen.	Bevers	VVD	0.04
4160	Het biedt de kans voor meer synergie en daarmee meer kwaliteit van leven.	Bevers	VVD	0.1
4162	De VVD heeft altijd positief gestaan tegenover deze wet.	Bevers	VVD	0.3
4167	Dan gaan we nu luisteren naar mevrouw De Korte namens Nieuw Sociaal Contract.	voorzitter	None	0.03
4170	De collega's weten het: bij een maidenspeech wordt er niet geïnterrumpeerd.	voorzitter	None	0.11
4173	Geachte voorzitter, collega-Kamerleden en belangstellenden.	De Korte	NSC	0.08
4174	Ik zal eerst iets vertellen over mijn achtergrond, zoals dat in een maidenspeech gebruikelijk is.	De Korte	NSC	0.07
4175	Ik ben in een gewoon liefdevol boerengezin opgegroeid.	De Korte	NSC	0.62
4176	Misschien omdat het gewoon was, was het juist zo bijzonder.	De Korte	NSC	0.03
4178	Ik woon in een gewoon bijzonder dorp, waar de inwoners onlangs de buurtsuper hebben opgehouden.	De Korte	NSC	0.13
4179	Ik maak deel uit van een gewoon bijzondere dorpskerk, waar mensen voor je bidden, met je lachen en prachtig zingen.	De Korte	NSC	0.08
4181	Ik heb veel goeds ontvangen, maar ik heb ook geleerd dat het de verantwoordelijkheid met zich mee brengt om veel weg te geven, in tijd en geld, zonder daarvoor iets terug te ontvangen.	De Korte	NSC	0.22
4182	Niemand leeft voor zichzelf, niemand sterft voor zichzelf.	De Korte	NSC	4.01
4183	En dat is ook waar Nieuw Sociaal Contract voor staat: het contract dat we van de samenleving iets mogen vragen als zij daartoe in staat is, gewoon vanzelfsprekend, maar dat degenen die het niet kunnen, van de overheid mogen verwachten dat zij naast hen staat, in vertrouwen.	De Korte	NSC	0.11
4184	Vanuit het vertrouwen van mijn ouders en gezin kon ik mij verder ontwikkelen.	De Korte	NSC	0.05
4186	Mijn moeder moest al op haar twaalfde jaar voor haar broers en zusters zorgen.	De Korte	NSC	0.1
4187	Ik heb warme gevoelens voor mijn familie en ouders.	De Korte	NSC	0.03
4188	Zij gaven mij veel liefde, zelfvertrouwen en vooral een sterk gevoel voor de kwetsbare naaste mee.	De Korte	NSC	0.06
4189	Met die basis ben ik het leven ingegaan: met zelfvertrouwen, nieuwsgierig naar nieuwe uitdagingen en altijd met oog voor de naaste.	De Korte	NSC	0.04
4191	Vrouwen hoefden niet per se meer thuis te blijven voor hun kinderen.	De Korte	NSC	99.94
4192	Het lijkt een tijd die ver achter ons ligt, maar dat is niet zo.	De Korte	NSC	0.05
4193	Mijn man steunde mij in het zelfvertrouwen en ik ging verder.	De Korte	NSC	0.07
4194	Ik ging verplegingswetenschap studeren terwijl ik zwanger van ons derde kind, en later ook promoveren.	De Korte	NSC	0.14
4196	Toen steeds meer zorgtaken naar de gemeente werden overgeheveld, werd mijn nieuwsgierigheid gewekt.	De Korte	NSC	0.05
4197	Ik heb met veel plezier bijna elf jaar gemeentepolitiek bedreven, met lef en trots en met oog voor de kwetsbare naaste in de samenleving.	De Korte	NSC	0.18
4198	Maar mijn nieuwsgierigheid leidde mij verder, naar de landelijke politiek.	De Korte	NSC	0.04
4200	Ik mag het woord voeren over zorg, medische ethiek, ontwikkelingshulp en buitenlandse handel.	De Korte	NSC	0.16
4201	Het zijn niet allemaal thema's waar ik een grote expertise in heb, maar ik zeg altijd tegen mijzelf: als een ander het kan, waarom zou ik het dan zelf niet kunnen?	De Korte	NSC	0.09
4203	Grote teleurstellingen horen erbij, en die moeten verwerkt worden.	De Korte	NSC	0.04
4204	Dat kan met steun van mijn gewoon bijzondere familie, dorp en kerk.	De Korte	NSC	0.04
4205	Ondertussen is NSC ook een beetje mijn familie geworden.	De Korte	NSC	0.18
4207	Vandaag gaat het over domeinoverstijgende samenwerking.	De Korte	NSC	0.03
4209	Ik heb mij als gemeenteraadslid bijna elf jaar beziggehouden met het sociaal domein en de Wmo.	De Korte	NSC	0.06
4210	In mijn werk hield ik mij bezig met het verbeteren van ouderenzorg die onder de Wlz valt.	De Korte	NSC	0.04
4211	De wetten zijn zo neergezet dat we eerst kijken naar wat de samenleving en de mensen zelf kunnen.	De Korte	NSC	0.09
4213	De andere kant van het sociaal contract is wat de overheid kan doen als vangnet voor de kwetsbare mensen.	De Korte	NSC	0.09
4214	De gedachte achter de Wmo was goed, maar in de uitvoering is een oerwoud aan systemen ontstaan.	De Korte	NSC	0.12
4215	Cliënten die thuis wonen, kunnen zorg ontvangen via de Wmo, de Wlz, de ziektekostenverzekering en het sociaal domein.	De Korte	NSC	0.25
4216	Ik zie in de praktijk dat verantwoordelijkheden naar elkaar toegeschoven worden.	De Korte	NSC	0.04
4218	Ik wil graag een fictief voorbeeld noemen uit de praktijk.	De Korte	NSC	0.03
4221	Zij is vrij gezond en doet voor haar man een verzoek bij de gemeente voor dagopvang en huishoudelijke hulp.	De Korte	NSC	0.17
4222	De gemeente stelt een indicatie en biedt een cliëntondersteuner aan om de mantelzorger bij de gemeentelijke indicatie te ondersteunen.	De Korte	NSC	0.09
4223	Er wordt door de gemeente een indicatie gegeven voor huishoudelijke hulp en dagopvang, en deze biedt ook vanuit de welzijnsorganisatie een casemanager dementie aan om de mantelzorger begeleiding te geven.	De Korte	NSC	0.12
4224	Daarnaast wordt geadviseerd om de wijkverpleging langs te laten komen voor het wassen en aankleden van meneer, zodat de mantelzorger ook ontlast wordt.	De Korte	NSC	0.09
4225	Dat vereist een andere indicatie vanuit de Zorgverzekeringswet, de Zvw.	De Korte	NSC	0.13
4226	De wijkverpleegkundige komt langs en vertelt dat ze ook een goede casemanager dementie vanuit de Zvw hebben.	De Korte	NSC	0.18
4227	De mantelzorger raakt dan in de war, want er komt al iemand langs vanuit de welzijnsorganisatie.	De Korte	NSC	0.04
4228	De praktijkondersteuner van de huisarts komt ook af en toe kijken hoe het gaat met meneer Geel en zijn vrouw, en tevens vertelt de casemanager dat de gemeente ook mantelzorgondersteuning kan bieden voor enkele dagen per jaar.	De Korte	NSC	0.11
4229	Dat heet dan "tijdelijke respijtzorg"; dat is een korte opname in het verpleeghuis.	De Korte	NSC	0.05
4230	Dat kan vanuit de gemeente verzorgd worden, maar ook de Zorgverzekeringswet levert dat.	De Korte	NSC	0.08
4232	Het aantal dagen dagopvang zou eigenlijk van drie naar vier dagen moeten.	De Korte	NSC	0.22
4233	Maar dan komt de indicatiesteller van de gemeente langs.	De Korte	NSC	0.03
4237	Dan komt er iemand van het CAK een indicatie stellen, en zegt dat meneer een vtp of mpt vanuit de Wlz kan krijgen.	De Korte	NSC	0.05
4239	De eigen wijkverpleegkundige komt niet meer langs, want de Wlz-zorg wordt door een andere organisatie gegeven.	De Korte	NSC	0.11
4241	Dit is geen bijzondere situatie; dit is een vrij gewone situatie.	De Korte	NSC	0.06
4242	Op dit moment hebben ongeveer 200.000 mensen dementie.	De Korte	NSC	0.16
4243	Velen van hen hebben met een dergelijke situatie te maken.	De Korte	NSC	0.1
4244	Het wordt ook steeds complexer als mensen met dementie ook andere lichamelijke, sociale of psychische problemen hebben, of als de mantelzorger het niet meer redt.	De Korte	NSC	36.4
4245	Voorzitter, ik denk dat u net niet meegeteld hebt, maar er komen zo'n tien verschillende professionals over de vloer.	De Korte	NSC	0.05
4246	Wat kan domeinoverstijgende samenwerking dan betekenen?	De Korte	NSC	0.06
4247	Het doel is om binnen de wet, de Wlz, meer mogelijkheden te bieden voor preventieve maatregelen en voor maatwerk.	De Korte	NSC	0.1
4248	Ik lees dat er nog een extra begeleider beschikbaar komt.	De Korte	NSC	0.08
4249	Maar wat voegt die toe tussen al die andere begeleiders, zoals de verschillende casemanagers dementie, of de wijkverpleegkundige?	De Korte	NSC	0.05
4252	Ik weet het, de gemeenten schuiven de zware zorg van zich af, omdat er geen prikkel is om ondersteuning te bieden bij zware zorg thuis, en ze hebben er geen geld voor.	De Korte	NSC	3.89
4253	Wat echt zou helpen, is als niet steeds andere, verschillende instanties nieuwere indicatiestellingen deden, maar als er voortgebouwd werd op dezelfde indicatie, waarbij alleen aanvullende vragen gesteld zouden worden.	De Korte	NSC	0.19
4254	Dit vraag ik ook aan de staatssecretaris: komt er met deze wet minder registratielast voor de cliënten, minder indicatiestellers of minder papierwerk?	De Korte	NSC	0.14
4255	Kan er misschien een en dezelfde cliëntondersteuner of casemanager bij de cliënt komen, in plaats van steeds andere via verschillende wetten?	De Korte	NSC	0.05
4256	Net als de Raad van State vragen wij ons echt af of die samenwerking echt gaat plaatsvinden.	De Korte	NSC	0.14
4258	Wie doet de coördinatie van projecten van domeinoverstijgende samenwerking?	De Korte	NSC	0.07
4259	Aan de staatssecretaris de vraag: wie is eindverantwoordelijk voor de projecten?	De Korte	NSC	0.19
4261	In ziekenhuizen is het wel zo geregeld dat één arts de regie heeft.	De Korte	NSC	0.12
4262	Zou de regie in ieder geval niet bij één functie belegd moeten worden?	De Korte	NSC	0.05
4265	Ik verlang soms terug naar de eenvoud van vroeger, toen ik als verpleegkundige in de wijk mocht werken.	De Korte	NSC	0.05
4266	Ik deed de indicaties; waste patiënten; bood terminale zorg; leende materialen uit, zoals een eenvoudige rolstoel; ik dronk wat koffie met de mantelzorger, om die mentale steun te bieden en wegwijs te maken in het zorgaanbod; en soms hielp ik met formulieren invullen.	De Korte	NSC	0.06
4267	Het koffiedrinken met de wijkverpleegkundige is wegbezuinigd.	De Korte	NSC	0.87
4268	Nu komen er speciale casemanagers dementie en cliëntondersteuners.	De Korte	NSC	0.06
4269	Bij de domeinoverstijgende zorg heet dat nu "zorgarrangeur".	De Korte	NSC	0.07
4270	Mijn collega Joseph van NSC verwees al eerder naar het rapport van de NZa over het scheiden van wonen en zorg om de zorg thuis met minder wetten te regelen.	De Korte	NSC	0.1
4271	Dit NZa-rapport adviseert om thuiswonende cliënten onder de Zorgverzekeringswet te laten vallen en geclusterd wonen onder de Wlz.	De Korte	NSC	0.38
4272	Wij vullen daarbij aan dat er onderscheid zou moeten komen tussen mensen met 24 uurszorg, mensen die wel of niet geclusterd wonen en mensen die thuis wonen.	De Korte	NSC	0.05
4273	Is de staatssecretaris bereid om dit advies verder te verkennen en uit te werken hoe aanspraken voor thuiswonende cliënten vereenvoudigd kunnen worden, en onderscheid te maken tussen cliënten die thuis wonen en die geclusterd wonen?	De Korte	NSC	0.06
4274	Domeinoverstijgende samenwerking zou als smeerolie moeten zijn tussen domeinen en structuren.	De Korte	NSC	0.08
4275	Daarnaast is het belangrijk om mantelzorgers erbij te betrekken, niet om alle lasten op hun schouders te leggen, maar om het samen te doen, zodat zij het ook volhouden.	De Korte	NSC	0.03
4276	Daarom steunen we het amendement van Bushoff, dat we medeondertekend hebben.	De Korte	NSC	0.03
4277	Het doel van de wet is maatwerk en innovatieve projecten tussen de Wmo, Wlz en Zvw.	De Korte	NSC	0.06
4278	Wij zien als Nieuw Sociaal Contract echt wel mogelijkheden, zoals verpleeghuizen die hun deuren openzetten voor de wijk.	De Korte	NSC	0.21
4279	We zien dat veel knelpunten niet helemaal worden opgelost.	De Korte	NSC	0.21
4281	Vooralsnog willen we deze wet de ruimte bieden en zullen we voor deze wet stemmen.	De Korte	NSC	0.02
4282	Ik hoop dat domeinoverstijgende samenwerking uitgaat van de gewone medemenselijkheid.	De Korte	NSC	0.03
4287	Ik ben onder de indruk van uw loopbaan en uw kennis op dit terrein.	voorzitter	None	0.04
4288	U noemde een bepaald motto over de andere onderdelen van uw portefeuille.	voorzitter	None	0.03
4289	Dat deed mij denken aan Pippi Langkous, die ooit zei: "Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan." Daar was het een beetje een variant op.	voorzitter	None	0.05
4290	We gaan even schorsen, zodat iedereen u kan feliciteren.	voorzitter	None	0.04
4298	De staatssecretaris gaf in haar antwoorden op de inbreng voor het verslag van het wetsvoorstel aan dat er op dit moment verschillende onderzoeken worden uitgevoerd die meer inzicht moeten geven in de verschillende prikkels in het zorg- en ondersteuningsstelsel.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.12
4299	Het doel hiervan is om duurzame financiële verhoudingen tussen het Rijk en de gemeenten te creëren.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.12
4300	Kan de staatssecretaris uiteenzetten welke onderzoeken op dit moment lopen?	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.07
4302	Tot slot wil ik graag even stilstaan bij het amendement-Bushoff.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.07
4303	Dit amendement beoogt dat er actief burgerschap is en dat de kwaliteit van leven een belangrijke voorwaarde wordt bij het preventiebeleid in de zorg.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.07
4304	Hierdoor wordt de geplande verandering in de zorg beter en gegarandeerd en krijgen regio's veel meer ruimte om zelf invulling te geven aan de zorg, iets wat BBB steunt.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.06
4306	Het moet mij echter wel even van het hart dat ik het heel erg jammer vind dat wij dit amendement pas gisteravond kregen.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.09
4307	Ik heb mijn oordeel hierover dus nog niet kunnen afstemmen met mijn collega's.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.08
4310	Dan gaan we tot slot in de eerste termijn van de Kamer luisteren naar de heer Thiadens.	voorzitter	None	0.03
4315	Een mooi en herkenbaar verhaal, over meneer Geel, met alle loketten waar hij mee te maken krijgt.	Thiadens	PVV	0.13
4317	In het regeerprogramma lezen we dat het kabinet de zorgkantoren, zorgverzekeraars en zorgaanbieders gaat ondersteunen bij het ont-regelen van de zorg.	Thiadens	PVV	0.09
4318	De wetswijziging die wij vandaag behandelen, is hier onderdeel van.	Thiadens	PVV	0.03
4319	Nu is het nog zo dat gemeenten en zorgverzekeraars regelmatig te weinig prikkels hebben om te investeren in preventieve maatregelen die ertoe moeten leiden dat mensen langer thuis blijven wonen.	Thiadens	PVV	6.12
4320	De kosten van gezamenlijke initiatieven voor betere ondersteuning van en zorg voor zelfstandig wonende ouderen komen vaak terecht bij de gemeente en de zorgverzekeraar, terwijl de financiële baten bij de Wlz belanden.	Thiadens	PVV	0.22
4322	Daarom ziet de PVV-fractie het belang van goed georganiseerde, domeinoverstijgende zorg of samenwerking, waarbij zorg en ondersteuning meer rondom de patiënt worden georganiseerd.	Thiadens	PVV	0.08
4324	Een complete stelselwijziging is wellicht nog beter, maar duurt veel langer om te realiseren, terwijl er nu behoefte is aan domeinoverstijgende samenwerking.	Thiadens	PVV	0.08
4325	Mijn fractie wil echter zeker weten dat het stelsel met deze wetswijziging niet nog ingewikkelder wordt.	Thiadens	PVV	0.03
4326	Een aantal veldpartijen waarschuwt er namelijk voor dat het stelsel met dit wetsvoorstel wél ingewikkelder wordt en pleit voor een meer fundamentele aanpassing van het stelsel.	Thiadens	PVV	0.06
4329	In het regeerakkoord lezen we dat verschillen in regels en vereisten waar zorgverleners van zorgverzekeraars en zorgkantoren aan moeten voldoen, gelijk worden getrokken.	Thiadens	PVV	0.1
4331	Hoe kijken de zorgverzekeraars en zorgkantoren hier zelf tegen aan?	Thiadens	PVV	0.07
4333	De PVV-fractie heeft er jarenlang voor gestreden om de administratietijd en, hiermee samenhangend, de regeldruk in de zorg terug te dringen.	Thiadens	PVV	0.21
4334	De PVV-fractie is dan ook blij dat het kabinet er nu op inzet om wet- en regelgeving die tot onnodige administratietijd leiden, op te heffen.	Thiadens	PVV	0.11
4335	We kijken uit naar de eerste resultaten hiervan en zijn benieuwd hoe deze veranderingen door het werkveld ervaren zullen worden.	Thiadens	PVV	0.06
4336	Wat zijn tot nu toe de bevindingen van de landelijke experimenten die lopen om domeinoverstijgend werken en de regel- en administratiedruk te verminderen?	Thiadens	PVV	0.12
4337	Wat gaat de zorgverlener er in de dagelijkse praktijk van merken?	Thiadens	PVV	0.08
4340	Ik begon mijn bijdrage met het ont-regelen van de zorg, maar ik wil graag afsluiten met het regelen van de zorg.	Thiadens	PVV	0.03
4341	Is er al meer bekend over de terugkeer van de verzorgingshuizen?	Thiadens	PVV	0.07
4343	Is er inmiddels al een oplossing voor 2026 voor de ouderenzorg?	Thiadens	PVV	0.06
4344	Want anders staat de ouderenzorg nog een bezuiniging van 600 miljoen te wachten.	Thiadens	PVV	0.05
4345	De PVV-fractie wil dat de zorg beter georganiseerd wordt en dat er minder versnippering plaatsvindt, want die heeft nu uiteindelijk vaak grote, maatschappelijke gevolgen.	Thiadens	PVV	0.3
4347	Het zelfde lot trof eerder al de 25-jarige Rens in Amsterdam.	Thiadens	PVV	0.06
4348	Vorig jaar was er een gijzeling in een café in Ede.	Thiadens	PVV	0.47
4349	In november kwam er een verwarde en agressieve man in Arnhem om het leven bij een flatbrand.	Thiadens	PVV	99.87
4350	In alle gevallen was er sprake van langer bestaand verward gedrag.	Thiadens	PVV	0.07
4351	Veelal betreft dit mensen met een niet-westerse afkomst.	Thiadens	PVV	0.07
4352	Zij zouden wat de PVV-fractie betreft, zoals bekend voor zover mogelijk, gedenaturaliseerd en het land uitgezet moeten worden.	Thiadens	PVV	0.22
4353	De ggz hangt ondertussen van wachtlijsten aan elkaar.	Thiadens	PVV	0.18
4355	Er overlijden mensen omdat de juiste hulp ontbreekt.	Thiadens	PVV	5.97
4356	Wat gaat dit kabinet doen aan verwarde personen die een wijk of wooncomplex op stelten zetten?	Thiadens	PVV	0.07
4357	En hoe gaat hier de domeinoverstijgende samenwerking geregeld worden?	Thiadens	PVV	0.06
4361	Ik stel voor dat we even een kwartier schorsen, dan het antwoord krijgen, dan de tweede termijn afmaken en daarna schorsen voor de dinerpauze.	voorzitter	None	0.03
4362	Er zijn nog twee andere debatten vanavond, dus ik wil het even op deze manier doen.	voorzitter	None	0.04
4364	De vergadering wordt van 18.08 uur tot 18.23 uur geschorst.	voorzitter	None	0.04
4366	Aan de orde is de voortzetting van de behandeling van de Wet domeinoverstijgende samenwerking in de zorg.	voorzitter	None	0.03
4367	We zijn toe aan de kabinetsreactie in de eerste termijn.	voorzitter	None	0.03
4370	Allereerst zeg ik in de richting van mevrouw De Korte: van harte gefeliciteerd met uw maidenspeech.	Maeijer	None	0.03
4371	Dank voor het delen van uw gewone, maar toch bijzonder verhaal.	Maeijer	None	0.03
4372	En natuurlijk ook dank voor uw inzet voor kwetsbaren en degenen die het niet kunnen, en nogmaals dank voor uw oproep tot een stukje gewone menselijkheid.	Maeijer	None	0.04
4375	De uitdagingen in de zorg voor onze zorgbehoevende ouderen zijn groot.	Maeijer	None	0.15
4376	Onze zorg is van onschatbare waarde en staat al langere tijd onder grote druk.	Maeijer	None	0.04
4377	Maar toch zijn er ook kansen: vaak kan zorg ook worden afgewend, met behoud, of nog beter, verbetering van kwaliteit van leven.	Maeijer	None	0.17
4378	Bijvoorbeeld omdat er sneller kan worden ingespeeld op signalen van eenzaamheid voordat deze zich in lichamelijke klachten vertalen.	Maeijer	None	0.8
4379	Het wetsvoorstel domeinoverstijgende samenwerking, waar we het vandaag over hebben, kan hier een belangrijke bijdrage aan leveren.	Maeijer	None	0.04
4380	Dit wetsvoorstel heeft als doel om eraan bij te dragen dat zorg en ondersteuning die vanuit verschillende domeinen wordt geleverd, integraal en in samenhang rondom en samen met de cliënt en de naasten wordt georganiseerd, en niet vanuit verschillende schotten.	Maeijer	None	0.05
4381	Mooie voorbeelden van projecten die als voorloper van het wetsvoorstel door de SPUK DOS tot stand zijn gekomen zijn er genoeg, zoals de gemeenschapsvorming in Hollands Kroon en Utrecht.	Maeijer	None	0.09
4382	Hier wonen mensen met en mensen zonder ondersteuningsvraag samen, wat bijdraagt aan het stimuleren van gemeenschapszin, waardoor minder een beroep wordt gedaan op professionele zorg.	Maeijer	None	0.07
4383	Mensen zorgen hier voor elkaar, bijvoorbeeld door elkaar gezelschap te houden of door boodschappen voor elkaar te doen.	Maeijer	None	0.42
4385	Gelijksoortige projecten zijn de Lang Leven Thuisflats in Amsterdam, waar bewoners met ondersteuning vanuit meerdere domeinen zelfstandig blijven wonen.	Maeijer	None	0.07
4386	Hier wordt ingezet op preventie en op het versterken van zelfredzaamheid.	Maeijer	None	0.04
4387	Ook is er het project vanuit Delft in het kader van DemenTalent dat ervoor zorgt dat mensen met geheugenproblemen gewoon kunnen blijven meedoen.	Maeijer	None	0.15
4388	Uit deze experimenten komt duidelijk naar voren dat cliënten een betere kwaliteit van leven ervaren.	Maeijer	None	99.4
4389	Het gesprek voeren met en niet over de cliënt versterkt hun zeggenschap.	Maeijer	None	0.31
4390	Door aandacht te besteden aan persoonlijke wensen, zoals hobby's en sociale relaties, verbetert de kwaliteit van leven aanzienlijk.	Maeijer	None	1.19
4391	Het heeft een positief effect voor de naasten, omdat zij veel beter betrokken worden bij de invulling van de zorg- en ondersteuningsvraag.	Maeijer	None	0.48
4393	Zij voelen zich ontlast, doordat er meer passende zorg wordt geleverd.	Maeijer	None	1.1
4394	Ook voor professionals brengt dit meer plezier in het werk, omdat zij meer autonomie ervaren.	Maeijer	None	0.53
4395	Ook binnen het huidige systeem kunnen dit soort initiatieven vormgegeven worden, maar ik zie dat die onvoldoende van de grond komen en dat een extra stimulans nodig is.	Maeijer	None	0.15
4396	Dit wetsvoorstel zorgt ervoor dat de broodnodige initiatieven — dat zijn er op dit moment 37 — om in te zetten op de kwaliteit van leven en om de Wlz-zorg toegankelijk te houden, kunnen worden voortgezet en dat nieuwe initiatieven ontplooid kunnen worden.	Maeijer	None	0.08
4398	Het is wel een wijziging die vanaf volgend jaar een verschil kan maken.	Maeijer	None	0.03
4399	Het kabinet heeft daarnaast wel afgesproken dat we ervoor gaan zorgen dat zorgwetten beter op elkaar worden afgestemd.	Maeijer	None	0.17
4400	Dat past ook goed bij de voorbereidingen die we treffen voor een staatscommissie, zoals het is verwoord in de motie van de heer Krul, die door uw Kamer is aangenomen.	Maeijer	None	0.04
4401	Deze staatscommissie gaat onder andere onderzoek doen naar een toekomstbestendige en weerbare inrichting van het zorgstelsel in Nederland en hiervoor concrete voorstellen doen.	Maeijer	None	0.05
4403	Dan ga ik nu over naar de beantwoording van de vragen.	Maeijer	None	0.03
4405	Zouden we niet toe moeten naar meer preventie en minder zorg en zou die niet minder vrijblijvend moeten zijn en een iets meer verplichtend karakter moeten krijgen?	Maeijer	None	0.05
4406	Zoals ik net al zei, wil ik om de zorg toegankelijk te houden zo veel mogelijk inzetten op het voorkomen van zorg.	Maeijer	None	0.13
4407	Ik heb echter bewust gekozen voor een kan-bepaling, zodat zorgkantoren zorgvuldig kunnen afwegen of zij de premiemiddelen in willen zetten om te investeren in preventieve maatregelen.	Maeijer	None	0.05
4408	Bij een verplichting wordt het een doel om middelen uit te geven in plaats van gericht te investeren.	Maeijer	None	0.05
4409	Ik denk dat er op dit moment nog te weinig bekend is over welke maatregelen effectief zijn en daarom is het echt nog te vroeg voor een verplichting.	Maeijer	None	0.04
4410	Een duidelijker beeld van succesvolle preventiemaatregelen geeft mogelijk op termijn aanleiding om dit wel vorm te geven, maar in dit stadium en ook in de komende jaren lijkt mij dat niet aan de orde.	Maeijer	None	0.03
4412	De heer Bushoff vroeg ook of ik signalen herken dat gemeentes mensen van de Wmo naar de Wlz overplaatsen, aangezien gemeentes beperkte financiering hebben.	Maeijer	None	0.09
4414	Dit wordt natuurlijk mede veroorzaakt door de financiële prikkels in het zorgsysteem.	Maeijer	None	0.26
4416	Gemeentes maken geen kosten meer als iemand een Wlz-indicatie heeft, terwijl het gemeentelijk budget hier niet op wordt aangepast.	Maeijer	None	9.65
4417	Hierbij moeten we er natuurlijk oog voor houden dat iemand pas een Wlz-indicatie kan krijgen als de zorgvraag zo hoog is dat iemand aanspraak kan maken op de Wlz.	Maeijer	None	0.72
4418	Gemeenten kunnen dus niet iedereen naar de Wlz sturen.	Maeijer	None	0.13
4419	Het wetsvoorstel maakt het mogelijk dat zorgkantoren mee kunnen investeren in het gemeentelijk domein, zodat mensen bijvoorbeeld langer thuis kunnen blijven wonen, maar vooral betere kwaliteit van leven hebben en de zorg en ondersteuning vanuit de Zvw en de Wmo krijgen.	Maeijer	None	0.16
4420	Ik denk dat dit een stap is in het oplossen van dit "wrong pocket"-probleem, verkeerde zak, waarbij de baten in de Wlz vallen en de kosten onder het gemeentelijke domein.	Maeijer	None	0.13
4421	Daarnaast zetten we er natuurlijk ook op in, zoals ik net al zei, om de zorgwetten beter op elkaar af te stemmen en treffen we voorbereidingen voor een staatscommissie.	Maeijer	None	0.04
4423	De heer Bushoff zei ook: "Het zou kunnen dat gemeentes te weinig middelen hebben om te investeren in de beweging van zorg naar preventie.	Maeijer	None	0.1
4426	Gemeenten hebben natuurlijk de beschikking over financiële middelen om uitvoering te geven aan de Wmo 2015, de Jeugdwet en de Wpg.	Maeijer	None	0.05
4427	Mijn collega-bewindspersonen bij BZK voeren gesprekken met de VNG over die balans in taken en middelden voor de gemeenten.	Maeijer	None	0.05
4428	Gemeenten hebben natuurlijk de vrijheid om keuzes te maken in hoe ze deze middelen inzetten, maar tegelijkertijd zijn we dus als medeoverheid in gesprek met de VNG en de gemeenten over die balans tussen taken en middelen.	Maeijer	None	0.05
4430	Dan vroeg de heer Bushoff ook nog om de administratieve lasten zo laag mogelijk te houden.	Maeijer	None	0.05
4433	De administratieve lasten zijn laag, omdat er één professional is die de registraties, indicaties en het papierwerk voor cliënt en naasten organiseert en regelt.	Maeijer	None	0.14
4435	Dan een vraag van mevrouw De Korte: net als de Raad van State vragen wij ons af of de samenwerking er echt gaat komen of dat we meer van hetzelfde gaan doen.	Maeijer	None	0.04
4436	Met dit wetsvoorstel maak ik mogelijk dat zorgkantoren rechtmatig kunnen investeren in preventieve maatregelen.	Maeijer	None	0.06
4437	Met de SPUK die vooruitlopend op dit wetsvoorstel is ingeregeld, zijn er, zoals ik net al aangaf, heel veel mooie initiatieven van de grond gekomen.	Maeijer	None	0.06
4438	Ik verwacht dat met de inwerkingtreding van dit wetsvoorstel deze initiatieven structureel geïmplementeerd kunnen worden, maar dat er ook nieuwe ontplooid gaan worden.	Maeijer	None	0.04
4439	De resultaten van de eerste experimenten zijn namelijk positief, zowel voor de kwaliteit van leven van mensen als van de naasten en van de professionals.	Maeijer	None	0.82
4441	Nog een vraag van mevrouw De Korte: wie doet de coördinatie van project- en domeinoverstijgende zorg?	Maeijer	None	0.06
4442	De coördinatie ligt bij één professional die het dichtst bij de cliënt betrokken is vanuit de zorg en ondersteuning.	Maeijer	None	0.07
4443	In het voorbeeld waar mevrouw De Korte over sprak van meneer Geel zou dat dus één iemand moeten zijn die de cliënt en zijn naasten ondersteunt.	Maeijer	None	0.06
4446	Kan de staatssecretaris ook bevorderen dat het indicatieproces van de verschillende wetten wordt vereenvoudigd en dat er door dit wetsvoorstel niet nog meer indicatietellers gaan ontstaan?	Maeijer	None	0.07
4447	Zoals ik net al zei ondersteunt het wetsvoorstel projecten waarin met name de afstemming tussen de indicatiestelling vanuit de Wmo en de Zvw, de wijkverpleging, plaatsvindt.	Maeijer	None	0.06
4448	Daarbij is vaak sprake van een mandatering vanuit de gemeenten en zorgverzekeraars van een centrale contactpersoon.	Maeijer	None	0.04
4449	Dit is een bestaande functionaris, bijvoorbeeld de wijkverpleegkundige.	Maeijer	None	0.05
4450	Er is dan binnen de huidige experimenten al sprake van een vereenvoudiging van het indicatieproces en ook een beperking van het aantal indicatiestellers.	Maeijer	None	0.06
4452	Mevrouw De Korte vroeg ook nog wie er uiteindelijk eindverantwoordelijk is voor de projecten.	Maeijer	None	0.07
4453	De betrokken partijen werken nauw samen en zijn daarmee ook gezamenlijk verantwoordelijk voor de projecten en voor de belangen van alle deelnemers.	Maeijer	None	0.05
4455	Mevrouw De Korte zei ook: "Zorg thuis zou vereenvoudigd moeten worden conform het advies van de NZa.	Maeijer	None	0.08
4456	Er zou onderscheid moeten komen tussen geclusterd wonen en mensen die thuis wonen.	Maeijer	None	0.05
4458	In de richting van mevrouw De Korte zou ik willen zeggen dat we in het hoofdlijnenakkoord Ouderenzorg ook naar vereenvoudiging van de zorg thuis kijken.	Maeijer	None	0.2
4459	Deze verkenning gaat verder dan geclusterd en niet geclusterd, want dit onderscheid is in de praktijk niet altijd goed te maken.	Maeijer	None	0.14
4461	Dan vroeg de heer Thiadens of door het wetsvoorstel de zorg niet complexer wordt.	Maeijer	None	0.04
4463	Het regelt dat er meer financiële manoeuvreerruimte tussen de verschillende domeinen komt, waardoor het huidige stelsel wordt verbeterd.	Maeijer	None	0.06
4464	Het wetsvoorstel maakt het mogelijk dat zorgkantoren rechtmatig kunnen investeren in preventieve maatregelen, die op dit moment nog niet voldoende van de grond komen.	Maeijer	None	0.14
4465	Daarnaast versterkt het de samenwerking voor inkopende partijen, zodat zorgkantoren alleen mogen investeren in preventieve maatregelen als ze dat samen met andere inkopende partijen doen.	Maeijer	None	0.12
4466	Er wordt dus ook geen extra inkopende partij geregeld en er vindt ook geen aanpassing in de verantwoordelijkheid plaats van de inkopende partijen.	Maeijer	None	0.16
4467	Het is alleen een uitbreiding van de financiële mogelijkheden van de zorgkantoren, waar zij gebruik van kunnen maken.	Maeijer	None	0.08
4468	De heer Thiadens zei ook dat het regeerakkoord gaat over het verschil in regels en eisen die gelijk worden getrokken bij zorgverzekeraars.	Maeijer	None	0.1
4469	Hij vroeg hoe dit eruit gaat zien en hoe de zorgkantoren hier tegenaan kijken.	Maeijer	None	0.05
4470	Het kabinet heeft afgesproken dat zorgwetten beter op elkaar afgestemd gaan worden.	Maeijer	None	0.33
4471	Dit past ook bij de voorbereidingen die we treffen voor de staatscommissie, zoals verwoord is in de motie van de heer Krul, die door uw Kamer is aangenomen.	Maeijer	None	0.04
4472	Dan vroeg de heer Thiadens wat de status is van investeringen in verpleeg- en verzorgingshuizen.	Maeijer	None	0.06
4474	In het regeerprogramma is opgenomen dat er onderzoek zal worden uitgevoerd naar de mogelijke terugkeer van de verzorgingshuizen.	Maeijer	None	0.08
4475	We hebben daarin ook opgeschreven dat in 2025 zal worden bezien hoe we de investering van 600 miljoen vanaf 2027 zullen inzetten voor betere ouderenzorg, bijvoorbeeld voor betere zorg- en verpleegplekken.	Maeijer	None	0.09
4478	Naar verwachting kan het onderzoek binnenkort starten en zal het in september worden afgerond.	Maeijer	None	0.06
4479	De heer Thiadens vroeg ook: zijn er garanties dat de ombuiging van 615 miljoen in de langdurige zorg in 2026 van tafel is?	Maeijer	None	0.06
4480	Zoals de heer Thiadens weet, zal er in het kader van het hoofdlijnenakkoord ouderenzorg opnieuw worden gekeken naar het financiële kader van de Wlz.	Maeijer	None	0.09
4481	Hierover ben ik met de minister in goed overleg met het veld.	Maeijer	None	0.08
4482	We zullen de Kamer daar in het voorjaar over informeren.	Maeijer	None	0.02
4485	Dan vroeg de heer Thiadens ook nog of ik uiteen kan zetten welke onderzoeken lopen en wat de tijdlijn van deze onderzoeken is.	Maeijer	None	0.06
4486	Op dit moment loopt het onderzoek van de VU Amsterdam naar de effecten.	Maeijer	None	0.08
4487	We krijgen het rapport over de eerste bevindingen op 30 juni a.s. De heer Thiadens vroeg wat tot nu toe de bevindingen zijn van de landelijke experimenten met de DOS, de administratie en het verminderen van de werkdruk, en wat de zorgverlener hiervan gaat merken.	Maeijer	None	0.06
4488	Ik gaf net in eerdere antwoorden al aan dat de bevindingen tot nu toe positief zijn.	Maeijer	None	0.08
4490	De staatssecretaris had inderdaad al eerder op een vraag van een van mijn collega's geantwoord over de bevindingen van de experimenten.	Thiadens	PVV	0.11
4491	Die lopen volgens mij vanaf 2018, al behoorlijk lang.	Thiadens	PVV	0.06
4492	Een van de doelstellingen is dat de kwaliteit van leven verbetert.	Thiadens	PVV	0.05
4493	Een tweede doelstelling, daaraan gekoppeld, is dat dit een maatschappelijke besparing oplevert.	Thiadens	PVV	0.03
4497	Aan de andere kant is er vaak langer de tijd nodig om echt de effecten te kunnen doorgronden.	Maeijer	None	0.11
4498	Dat is een van de redenen waarom in dit wetsvoorstel is gekozen voor een kan-bepaling in plaats van een verplichting.	Maeijer	None	0.05
4501	Wat we wel zien, is wat ik net zei, namelijk wat het vooral heeft opgeleverd voor de kwaliteit van leven van mensen.	Maeijer	None	0.13
4502	Ik begon mijn verhaal met een aantal projecten die onder de SPUK DOS zijn gestart.	Maeijer	None	0.04
4503	Dat zijn projecten waarvoor ik ook een aantal mensen heb gesproken die daar dicht bij betrokken waren.	Maeijer	None	0.05
4504	Zij hebben mij verteld over de positieve impact op het leven van mensen waarvoor we het doen, maar ook over de impact op de naasten en de positieve impact op de professionals.	Maeijer	None	0.08
4505	Maar zoals ik net al aangaf, loopt het onderzoek nog, waarvan we eind juni de bevindingen verwachten.	Maeijer	None	0.06
4508	Maar nogmaals, de tweede doelstelling was die maatschappelijke besparing.	Thiadens	PVV	0.03
4511	Nogmaals stel ik dus de vraag: is daar niet ook al iets over te zeggen?	Thiadens	PVV	0.04
4512	Nou, ik ben enigszins terughoudend daarmee, omdat ik vind dat dit een zorgvuldig antwoord vraagt.	Maeijer	None	0.02
4513	Ik wil ook niet uit de losse heup schudden en daar nu bevindingen aan hangen.	Maeijer	None	0.03
4514	Ik stel voor dat ik daar in de tweede termijn op terugkom.	Maeijer	None	0.03
4515	De effecten, zoals ik die net heb geschetst, zijn zichtbaar.	Maeijer	None	0.03
4516	Aan de andere kant zijn er ook zaken waarvan we het overzicht nog niet hebben en is er een groot onderzoek van de VU in Amsterdam, waar we eind juni 2025 de bevindingen van zullen delen.	Maeijer	None	0.09
4519	De heer Thiadens vroeg ook nog wat het kabinet gaat doen met verwarde mensen die wooncomplexen op stelten zetten.	Maeijer	None	0.06
4521	De heer Thiadens sloot zijn betoog af met het schetsen van een aantal vreselijke incidenten — dat woord dekt de lading ook niet — zoals steekpartijen die zich hebben voorgedaan in de afgelopen jaren, en recent ook in onze straten.	Maeijer	None	0.05
4522	Ik heb er alle begrip voor dat de heer Thiadens daar aandacht voor vraagt.	Maeijer	None	0.03
4523	Het is natuurlijk verschrikkelijk; dat komt keihard aan.	Maeijer	None	0.02
4524	Het gaat hier over de veiligheid van onze samenleving.	Maeijer	None	0.12
4525	Dit wetsvoorstel verandert daar in die zin niks aan; dat moet ik de heer Thiadens natuurlijk zeggen.	Maeijer	None	0.13
4526	Dit wetsvoorstel gaat over domeinoverstijgende samenwerking om te kijken: hoe kunnen we hetgeen wat gemeentes doen in het kader van preventie combineren met het inkoopbeleid van zorgkantoren?	Maeijer	None	0.07
4528	Maar u wist waarschijnlijk ook al, toen u mij de vraag stelde, dat dit wetsvoorstel aan die situaties niet zoveel gaat veranderen.	Maeijer	None	0.05
4531	Ik heb 'm bewaard voor het laatst, omdat het een vraag uit mijn hart is.	Maeijer	None	0.05
4532	Kwaliteit van leven, waar we het al vaker over hebben gehad in dit debat, zou altijd voorop moeten staan.	Maeijer	None	0.15
4533	Maar zeker in de laatste levensdagen van iemand moet die met stip op één staan.	Maeijer	None	0.03
4534	Dat mensen soms niet in staat zijn of worden gesteld om te sterven op de plek waar ze dat het liefst willen doen, bijvoorbeeld thuis ... Ik deel met u dat dat volledig onwenselijk en onacceptabel is, en zeker als dat financiële redenen heeft.	Maeijer	None	0.09
4535	Ik steun dus van harte uw oproep om daarop actie te ondernemen.	Maeijer	None	0.02
4536	En ik wil u bij dezen zeggen dat ik volledig erken dat het niet mag gebeuren dat terminaal zieke patiënten vanwege omzetplafonds of doelmatigheidseisen in dit soort situaties terechtkomen.	Maeijer	None	0.26
4537	Wat we hebben gezien in de berichtgeving van Trouw is verdrietig.	Maeijer	None	0.05
4538	Het woord dekt de lading niet, maar u snapt welke lading ik daar zelf aan zou willen geven.	Maeijer	None	0.02
4539	Ik ben afgelopen week daarom ook met VGZ over deze casus in gesprek geweest om te begrijpen wat hier nu precies is voorgevallen.	Maeijer	None	0.06
4541	We werken er ook hard aan om hierover afspraken te maken in het zorg- en welzijnsakkoord dat het kabinet wil sluiten.	Maeijer	None	0.08
4542	Ik wil de Kamer daar op zeer korte termijn mijn terugkoppeling van geven.	Maeijer	None	0.03
4545	Wilt u nog een appreciatie geven op het amendement?	voorzitter	None	0.05
4547	Misschien maakt u dan de tweede termijn overbodig, zeg ik hoopvol.	voorzitter	None	0.03
4549	De korte variant is dat het amendement oordeel Kamer heeft.	Maeijer	None	0.04
4550	Ik had daar ook nog tekst bij, maar de korte variant is oordeel Kamer.	Maeijer	None	0.04
4554	Graag kort, want we moeten ook nog dineren en vanavond nog twee debatten doen.	voorzitter	None	0.03
4558	Hartelijk dank aan de staatssecretaris voor haar beantwoording.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
4560	Deze motie is voorgesteld door de leden Bushoff en Slagt-Tichelman.	voorzitter	None	0.04
4564	Over de volgende motie heb ik even getwijfeld, maar ik denk dat ik 'm toch indien, ook gelet op de brede ondertekening.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.05
4565	Ik denk ook dat ik er samen met de staatssecretaris wel uit zal komen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
4566	Deze motie is voorgesteld door de leden Bushoff, Slagt-Tichelman, Dijk, Diederik van Dijk en Krul.	voorzitter	None	0.04
4569	Het enige wat ik kan zeggen is: onvoorstelbaar wat de heer Bushoff hier doet.	Bevers	VVD	0.04
4570	Ik wil u, voorzitter, dan ook formeel het verzoek doen om deze motie buiten de orde van dit debat te verklaren, want ik vind wat hier nu gebeurt echt onvoorstelbaar: een onderwerp erdoor drukken zonder fatsoenlijk debat.	Bevers	VVD	0.03
4571	We hebben in oktober een uitgebreid debat gehad over de palliatieve zorg.	Bevers	VVD	0.04
4572	Daar is dit onderwerp met heel veel zorgvuldigheid behandeld door heel veel woordvoerders.	Bevers	VVD	0.1
4573	Wat er nu gebeurt, vind ik echt buitengewoon kwalijk.	Bevers	VVD	0.03
4574	Ik doe u formeel dit verzoek en hoor wel of dat tot de mogelijkheden behoort.	Bevers	VVD	0.04
4575	Als dit een tweeminutendebat naar aanleiding van een commissiedebat was geweest en dit zou niet besproken zijn, dan had ik een grond om een motie buiten de orde te verklaren.	voorzitter	None	0.03
4576	Maar bij een wet, en dan ook nog een wet die heel breed is, heb ik geen formele grond om een motie buiten de orde te verklaren.	voorzitter	None	0.7
4577	Er zijn de afgelopen periode helaas nogal wat voorbeelden geweest waarbij bij wetsbehandelingen ook andere gerelateerde onderwerpen in een motie zijn voorgelegd.	voorzitter	None	0.05
4580	Dan kan ik niet anders dan constateren dat het ongelofelijk jammer is dat de zorgvuldigheid die wordt betracht als wij het hier in dit huis hebben over leven en sterven, en met name het laatste, hiermee blijkbaar wordt doorbroken.	Bevers	VVD	0.04
4584	Het raakt mij wel dat er gezegd wordt dat de nodige zorgvuldigheid in de omgang met dit precaire onderwerp hier niet betracht en in stand gehouden zou worden.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
4586	Ik denk ook dat ik heel duidelijk heb kunnen maken waarom ik het belangrijk vind om dit nu aan de orde te stellen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
4587	Dat is omdat het best wel zou kunnen dat een debat over dit onderwerp nog maanden op zich laat wachten.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.14
4588	Dan is het toch goed als we in de tussentijd — Kamer, kabinet, zorgverzekeraars — kunnen kijken of we aan dit probleem iets kunnen doen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
4589	Vandaar ook de breed ondertekende motie die ik net heb ingediend.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
4590	Ik had eigenlijk gehoopt dat we in ieder geval proberen elkaar daarin te vinden, zonder elkaar van kwade intenties te betichten.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
4591	Ik heb goed geluisterd naar de staatssecretaris, die volgens mij ook op deze route zit.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.13
4594	Dan kijk ik even naar de heer Bevers voor zijn tweede termijn.	voorzitter	None	0.03
4601	Eén gaat over de samenwerking, die toch vaak niet duidelijk is.	De Korte	NSC	0.08
4602	Daar zou verduidelijking over moeten komen, daarom deze motie.	De Korte	NSC	0.02
4607	Omdat we hebben aangegeven dat het toch heel complex blijft voor de mensen thuis, hebben we deze motie.	De Korte	NSC	0.04
4617	Dan zijn we klaar met de tweede termijn van de zijde van de Kamer.	voorzitter	None	0.05
4621	Dan wachten we heel even tot ze zijn rondgedeeld en dan kan de staatssecretaris gelijk een appreciatie geven.	voorzitter	None	0.08
4629	Allereerst ben ik de heer Thiadens nog een antwoord schuldig.	Maeijer	None	0.03
4630	Hij had natuurlijk helemaal gelijk dat er al inzicht is in de financiële effecten.	Maeijer	None	0.05
4631	In 2020 heeft Significant de eerste drie experimenten geëvalueerd.	Maeijer	None	0.07
4632	Uit dit onderzoek blijkt dat de interventies en de experimenten leiden tot een latere instroom van de Wlz-cliënten van circa negen maanden, en dat daarmee ook de uitgaven voor de Wlz worden verlicht.	Maeijer	None	0.37
4636	10, over minder administratieve lasten bij domeinoverstijgend samenwerken, kan ik oordeel Kamer geven.	Maeijer	None	0.06
4637	Het wetsvoorstel is zo vormgegeven dat alle administratieve lasten bij zowel zorgaanbieders als zorgprofessionals zo beperkt mogelijk zijn.	Maeijer	None	0.08
4638	Dit is ook de reden dat het aantal voorwaarden zoals opgenomen in de wet beperkt is tot het minimale.	Maeijer	None	0.07
4639	Zorgkantoren moeten in hun verantwoording wel kunnen laten zien dat er rekening wordt gehouden met voorwaarden zoals de kwaliteit van leven van de cliënten die betrokken zijn bij het initiatief.	Maeijer	None	0.15
4640	Als ik uw motie zo mag lezen dat ik samen met de VU kan bezien hoe de administratieve handelingen het beste meegenomen kunnen worden in de monitor, kan ik deze motie oordeel Kamer geven.	Maeijer	None	0.05
4644	11, over de toegankelijkheid van zorg in de laatste levensfase.	Maeijer	None	0.08
4645	Deze motie kan ik oordeel Kamer geven als ik dit onderwerp eerst goed met de verzekeraars kan bespreken.	Maeijer	None	0.04
4646	Met de zorgverzekeraars bespreek ik dan of er nog wel sprake is van doelmatigheidstoetsing bij palliatieve zorg en of, als deze toetsing er is, die vertragend werkt voor de toegang tot palliatieve zorg.	Maeijer	None	0.07
4651	Het is zeker gewenst dat er goede coördinatie is bij domeinoverstijgende projecten.	Maeijer	None	0.04
4652	In het geval van het wetsvoorstel over domeinoverstijgende samenwerking worden bij de projecten duidelijke afspraken gemaakt over wie welke verantwoordelijkheid heeft bij de uitvoering van de maatregel.	Maeijer	None	0.06
4653	Over deze verantwoordelijkheidsverdeling tussen professionals bij elk project moeten duidelijke afspraken worden gemaakt.	Maeijer	None	0.04
4656	Middels mooie richtinggevende publieke voorbeelden kan gedeeld worden hoe de verantwoordelijkheid van het leveren van zorg en ondersteuning georganiseerd kan worden.	Maeijer	None	0.11
4657	Ik vind het dus een mooie manier om andere initiatieven hiervan op de hoogte te brengen zodat zij hiervan kunnen leren.	Maeijer	None	0.03
4662	Op dit moment is het niet mogelijk om onderscheid te maken tussen cliënten die ongeclusterd thuis wonen en degenen die geclusterd wonen, omdat hier nog geen goede definitie voor is.	Maeijer	None	0.28
4663	Geclusterd versus ongeclusterd vind ik niet helemaal het goede uitgangspunt, maar ik kan mij zeker vinden in een bredere verkenning.	Maeijer	None	0.02
4664	Daarnaast is op dit moment een vereenvoudiging van de afspraken nog niet aan de orde.	Maeijer	None	0.05
4665	Ik ben wel met de veldpartijen aan de slag om afspraken te maken in een hoofdlijnenakkoord over de ouderenzorg.	Maeijer	None	0.04
4666	Hierbij zijn we ook in gesprek over de inrichting van de toekomst van de ouderenzorg, waar de aanspraken onderdeel van kunnen zijn.	Maeijer	None	0.05
4669	Hartelijk dank, ook aan de ondersteuning van de staatssecretaris en aan de leden.	voorzitter	None	0.04
4671	We gaan dinsdag aanstaande, 11 februari, stemmen over de moties.	voorzitter	None	0.03
4672	Ik schors de vergadering tot 19.40 uur voor de dinerpauze.	voorzitter	None	0.04
4673	De vergadering wordt van 19.20 uur tot 19.42 uur geschorst.	voorzitter	None	0.04
4676	Aan de orde is het tweeminutendebat NAVO Defensie Ministeriële.	voorzitter	None	0.03
4677	Welkom aan de minister van Defensie, de leden, de mensen op de publieke tribune en iedereen die dit debat op afstand volgt.	voorzitter	None	0.07
4678	We hebben zes leden die willen spreken in hun termijn en als eerste is dat mevrouw Van der Werf.	voorzitter	None	0.05
4683	Deze motie is voorgesteld door de leden Van der Werf, Paternotte, Olger van Dijk en Dassen.	voorzitter	None	0.04
4687	Deze motie is voorgesteld door het lid Van der Werf.	voorzitter	None	0.04
4691	Dan gaan we nu luisteren naar de heer Nordkamp, die het woord voert namens de fractie van GroenLinks-Partij van de Arbeid.	voorzitter	None	0.04
4694	Daar waar de coalitiepartijen bij de behandeling van de initiatiefwet over de 2%-norm nog eensgezind leken als het gaat om hogere defensie-uitgaven, lijken zij nu in aanloop naar de discussie over daadwerkelijk hogere defensie-uitgaven te duiken en zich achter deze wet te verschuilen.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.1
4695	Het standpunt van het kabinet is dat 2% een absoluut minimum is en dat er meer nodig is.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.09
4696	Dat kan op steun rekenen van GroenLinks-Partij van de Arbeid.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.11
4697	Tegelijkertijd zeggen de BBB en de PVV dat die 2% een bovengrens is.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.07
4701	Ze zeggen wel dat er meer nodig zal zijn, maar steunen geen motie die dit uitspreekt.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.09
4703	Hier maken wij ons zorgen over, want met welk mandaat gaat de minister straks de onderhandelingen in als dit de richting is die hij meekrijgt vanuit de coalitiepartijen?	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.06
4704	De minister heeft toegezegd dat hij ons voor de NAVO-top een nadere toelichting zal geven op de positie van het kabinet met betrekking tot de discussie over de NAVO-norm.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.07
4705	Mijn vraag is nog wel hoe serieus hij de Kamer hierin neemt voordat hij de onderhandelingen ingaat over een hogere NAVO-norm.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.11
4706	Dat het radicaal-rechtse en populistische gedachtegoed is doorgedrongen tot het hart van ons landsbestuur, dreigt nu ook consequenties te krijgen voor onze nationale veiligheid.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.67
4708	U kunt rekenen op een positieve benadering van GroenLinks-Partij van de Arbeid, maar we rekenen ook op betrokkenheid van de Kamer bij de inzetbepaling van Nederland in aanloop naar de onderhandelingen over een vernieuwde NAVO-norm tijdens de aankomende top in Den Haag.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.21
4714	Het kunnen debatteren in ons land is een groot goed.	Boswijk	CDA	0.03
4715	Het is een groot goed dat veel mensen eigenlijk maar voor waar aannemen, dat we dat altijd hebben gehad, maar het is dankzij een krijgsmacht dat wij in een veilig en vrij land leven en dat wij in dit land van mening kunnen verschillen en daar ook over kunnen debatteren.	Boswijk	CDA	0.1
4716	Ik wil me daarom ook eerst hard uitspreken tegen wat de minister gisteren is aangedaan, dat het debat onmogelijk is gemaakt door een stel onverlaten.	Boswijk	CDA	0.03
4718	Ik hoop dat het goed gaat met de beveiligers, want ik heb gehoord dat daar geweld tegen is gebruikt, en dat er de volgende keer met een lange lat overheen wordt gegaan, want dit is echt onacceptabel.	Boswijk	CDA	0.18
4720	Dan terug naar het debat, waarover we het hebben gehad.	Boswijk	CDA	0.03
4722	We hebben de uitdagingen geschetst, de gigantische opgaves waarvoor we staan.	Boswijk	CDA	0.11
4723	Ik had toch wel gehoopt dat de coalitie en zeker ook de bewindspersonen zouden zeggen: jongens, we gaan vooroverleunen, we gaan bij de topgroep horen als het gaat om extra investeringen.	Boswijk	CDA	0.04
4724	Ik heb het meerdere keren gezegd, ik verwacht geen wedstrijdje verpiesen, maar ik wil wel enig comfort: gaan we meer investeren, ja of nee?	Boswijk	CDA	0.1
4725	Mijn zorgen zijn alleen maar toegenomen, aangezien twee partijen in de coalitie, PVV en BBB, hebben aangeven dat het bij die 2% blijft, en that's it.	Boswijk	CDA	0.09
4726	Terwijl we allemaal weten dat dat bij lange na niet voldoende is.	Boswijk	CDA	0.02
4728	Ik ben ook wel benieuwd naar de reactie van de minister.	Boswijk	CDA	0.03
4730	Heeft collega Van der Burg bijvoorbeeld de vrijheid om uiteindelijk naar de verstandige oppositie over te komen en deze minister een opdracht te geven?	Boswijk	CDA	0.05
4731	Dat wil zeggen, mét een dekkingsvoorstel; we gaan niet met ongedekte moties komen.	Boswijk	CDA	0.06
4732	Als we richting de NAVO-top onvoldoende comfort hebben, kunnen we dan als Kamer zeggen: beste minister, u heeft die ruimte.	Boswijk	CDA	0.04
4736	We gaan luisteren naar de heer Dassen, die het woord voert namens de fractie van Volt.	voorzitter	None	0.04
4739	Deze motie is voorgesteld door de leden Dassen en Boswijk.	voorzitter	None	0.04
4744	Allereerst gaf de minister gisteren in het debat aan dat hij inzicht heeft gekregen in de manier waarop de heer Rutte, secretaris-generaal van de NAVO, tot 3,7% is gekomen.	Dassen	Volt	0.73
4745	Ik was benieuwd of de minister een mogelijkheid ziet om die achterliggende gedachte met de Kamer, al dan niet vertrouwelijk, te delen.	Dassen	Volt	0.04
4746	De tweede vraag sluit aan bij wat de heer Boswijk en de heer Nordkamp net ook aangaven.	Dassen	Volt	0.04
4747	We hebben de afgelopen week een motie in stemming gehad van mevrouw Van der Werf waarin de Kamer om een uitspraak werd gevraagd om die NAVO-norm van 2% als minimum te beschouwen en ervan uit te gaan dat er meer nodig zal zijn.	Dassen	Volt	0.1
4749	De PVV, de BBB en NSC hebben tegen deze motie gestemd.	Dassen	Volt	0.06
4750	Mijn vraag aan de minister is: voelt hij voldoende mandaat om dadelijk de onderhandelingen in te gaan om daadwerkelijk tot een normafspraak te komen die recht gaat doen aan hetgeen nodig is?	Dassen	Volt	0.07
4751	Als ik kijk naar de Kameruitspraak die er nu ligt, dan vraag ik me af welk mandaat de minister voelt.	Dassen	Volt	0.19
4754	Tot slot in de termijn van de Kamer is het woord aan mevrouw Wijen-Nass en zij doet dat namens de BBB-fractie.	voorzitter	None	0.04
4767	BBB heeft aangegeven: we willen niet meer investeren dan 2%.	Boswijk	CDA	0.08
4768	Ik ben wel benieuwd hoe sterk je dan staat als je tegen andere landen gaat zeggen "je moet meer investeren".	Boswijk	CDA	0.05
4769	Stel, zo meteen komt uit de NAVO-top "we moeten meer gaan investeren" — daar lijkt het eerlijk gezegd wel op — gaat de BBB daar dan voor liggen?	Boswijk	CDA	0.04
4770	Gaat ze zeggen: ammenooitniet, dat gaat niet gebeuren, wij zullen dat nooit steunen?	Boswijk	CDA	0.04
4771	Ik heb een beetje het idee dat we het debat van gisteren aan het overdoen zijn.	Wijen-Nass	BBB	0.03
4772	We hebben duidelijk aangegeven: nu die 2%-ondergrens.	Wijen-Nass	BBB	0.05
4774	We vinden het ook belangrijk dat dit voor de lange termijn is vastgelegd.	Wijen-Nass	BBB	0.03
4775	We hebben alleen gezegd: laten we nu niet te ver vooruitlopen.	Wijen-Nass	BBB	0.05
4776	We vinden dat ook binnen NAVO-verband echt nog wel stappen te zetten zijn.	Wijen-Nass	BBB	0.03
4777	Vandaar nu ook mijn motie met echt die dringende oproep.	Wijen-Nass	BBB	0.02
4779	Spreek die andere bondgenoten wel aan, want samen staan we gewoon een stuk sterker als we allemaal in ieder geval aan die 2% gaan voldoen.	Wijen-Nass	BBB	0.05
4781	Afgelopen week hadden we hier een debat over een motiequotum.	Dassen	Volt	0.04
4782	Een van de conclusies die we daarbij trokken is dat we elkaar ook moeten aanspreken op het moment dat een motie misschien overbodig is omdat de minister iets al meerdere keren heeft toegezegd.	Dassen	Volt	0.07
4784	De minister heeft namelijk meerdere keren aangegeven dat hij bondgenoten hierop aan zal spreken.	Dassen	Volt	0.08
4785	Ik wil mevrouw Wijen-Nass daarom in overweging geven om deze motie in te trekken omdat deze eigenlijk overbodig is.	Dassen	Volt	0.09
4786	Het is heel aardig dat de heer Dassen mij hierop attendeert, maar ik ben me ook heel erg bewust van het aantal moties.	Wijen-Nass	BBB	0.04
4787	Als de heer Dassen zou kijken hoeveel moties ik heb ingediend, denk ik dat dat aantal echt reuze meevalt.	Wijen-Nass	BBB	0.05
4788	Elke keer weeg ik goed af of ik een motie wel of niet wil indienen.	Wijen-Nass	BBB	0.11
4789	In dit geval wil ik gewoon heel erg graag een Kameruitspraak hierover.	Wijen-Nass	BBB	0.03
4790	Mevrouw Wijen-Nass vervolgt haar betoog, met een tweede motie.	voorzitter	None	0.03
4799	BBB stelt nu voor om te gaan onderzoeken of we infrastructurele projecten onder het budget kunnen rekenen.	Van der Burg	VVD	0.05
4800	Als je dat zou doen, betekent dit de facto dat BBB zegt — in tegenstelling tot de PVV, die in ieder geval zegt "laten we meegroeien als het gaat om die 2%" — dat we feitelijk mínder geld gaan uitgeven aan de huidige defensietaken.	Van der Burg	VVD	0.11
4801	Of zegt BBB: als er infrastructurele zaken gebeuren, dan mag het budget wel naar boven de 2% groeien?	Van der Burg	VVD	0.44
4802	Dit debat vindt plaats naar aanleiding van het commissiedebat van gisteren.	Wijen-Nass	BBB	0.03
4803	Ik zei gisteren dat het wat ons betreft best een win-winsituatie mag worden.	Wijen-Nass	BBB	0.05
4804	Als dat zou kunnen betekenen dat de Defensie-uitgaven ook meteen onze infrastructuur versterken, zou dat best een win-win kunnen zijn.	Wijen-Nass	BBB	0.05
4806	Dat speelt voor ons wel een rol met betrekking tot de afweging rond de 2%-norm.	Wijen-Nass	BBB	0.03
4809	Dat is toch niet echt een land dat de NAVO-norm haalt.	Van der Burg	VVD	0.1
4810	Als die eindelijk eens die hobbelwegen gaan aanpakken en die behoorlijk gaan asfalteren, zegt BBB dan: de hobbelwegen in België zijn aangepast; nu is aan de 2%-norm voldaan?	Van der Burg	VVD	0.33
4812	Dan moet u denk ik mijn motie nog een keer goed lezen, zeg ik tegen de heer Van der Burg.	Wijen-Nass	BBB	0.04
4813	Ik heb gezegd: infrastructuur die voor Defensie van belang is.	Wijen-Nass	BBB	0.05
4815	Volgens mij is een groot gedeelte van de wegen en het spoornetwerk voor Defensie van belang voor het verplaatsen van materieel en troepen.	Dassen	Volt	0.33
4816	Ik zou toch graag een specificering van mevrouw Wijen-Nass horen van de infrastructurele projecten waar zij aan denkt en wat daar momenteel voor op de begroting staat in Nederland.	Dassen	Volt	0.1
4817	Mijn motie is meer algemeen, in de zin van: ga eens kijken of dat überhaupt kan; hoe berekenen we dat percentage en zouden we bepaalde extra investeringen in de infrastructuur kunnen doen?	Wijen-Nass	BBB	0.18
4818	Wellicht zijn dat ook extra investeringen die nu nog niet op de planning staan.	Wijen-Nass	BBB	0.15
4819	Denk bijvoorbeeld aan het zuiden van het land, om de verbindingen te versterken met België en Duitsland.	Wijen-Nass	BBB	0.11
4820	Daar ziet deze motie op: ga eens kijken als regering naar hoe we zo'n win-winsituatie kunnen creëren.	Wijen-Nass	BBB	0.06
4823	Ik ben dus even zoekende naar wat precies het doel is van deze motie, want ik heb het gevoel dat mevrouw Wijen-Nass ook niet helemaal weet wat ze nou precies met "infrastructurele projecten" bedoelt.	Dassen	Volt	0.05
4824	Gaat het om projecten waar alleen Defensie gebruik van kan maken, of telt het ook als het gewoon civiele projecten zijn?	Dassen	Volt	0.05
4825	Het is echt gefocust op infrastructuur waar Defensie ook echt voordeel van heeft.	Wijen-Nass	BBB	0.04
4830	Het is prima als de heer Dassen het niet met mij eens is, hoor.	Wijen-Nass	BBB	0.03
4833	Ik probeer gewoon een verduidelijking te krijgen van wat er met deze motie bedoeld wordt.	Dassen	Volt	0.02
4835	Daarom zal ik inderdaad tegen deze motie gaan stemmen.	Dassen	Volt	0.02
4837	Eerst gooit BBB het slot op de deur: 2%, dat is het.	Boswijk	CDA	0.07
4838	Door deze motie gaan we nog meer onder die 2% zitten.	Boswijk	CDA	0.11
4842	Nederland geeft ongeveer 6% van onze NAVO-uitgaven uit aan pensioenen.	Boswijk	CDA	2.39
4844	Zij investeren dus al veel minder en dan gaat ook nog een deel van dat geld naar pensioenen.	Boswijk	CDA	0.16
4845	Dat draagt feitelijk niet bij aan het veilig maken van ons continent.	Boswijk	CDA	0.13
4847	Ik ben het er zeker mee eens dat die 2% moet dienen om ons land veiliger te maken.	Wijen-Nass	BBB	0.04
4849	Maar nu de roep er is om meer te investeren in defensie, gaat het mij meer om de vraag of we er niet op een andere manier voor kunnen zorgen dat we ook in de infrastructuur investeren en zo een win-win creëren.	Wijen-Nass	BBB	0.08
4850	Mijn oproep aan de minister is dan ook: kijk eens hoe dat kan.	Wijen-Nass	BBB	0.03
4853	Vervolgens gooien we die win-win weg, want we zeggen: "Joh, in potentie kan er over de N201 bij Mijdrecht ook een tank rijden.	Boswijk	CDA	0.05
4854	De provincie zit altijd al te janken om een rotonde.	Boswijk	CDA	1.03
4858	Dan heeft de minister aan het einde van de dag misschien wel de 2% gehaald, maar dan wordt het door IenW uitgegeven.	Boswijk	CDA	0.13
4860	Uw voorstel is uiteindelijk gewoon een bezuiniging op defensie.	Boswijk	CDA	0.07
4867	Ik heb mijn best gedaan, maar ik begrijp er helemaal niets van.	Van der Werf	D66	0.02
4868	Kan mevrouw Wijen-Nass nog één keer uitleggen wat de win-win is?	Van der Werf	D66	0.05
4870	We hebben in deze Kamer samen bepaald dat het 2% moet zijn.	Wijen-Nass	BBB	0.07
4873	Maar ik denk dat we naar de toekomst toe best wel met uitdagingen zitten.	Wijen-Nass	BBB	0.02
4874	Daarover heeft BBB gezegd: laten we voor nu vasthouden aan die 2%.	Wijen-Nass	BBB	0.07
4875	Laten we onze bondgenoten in de NAVO oproepen om ook naar die 2% te gaan.	Wijen-Nass	BBB	0.03
4876	Als we naar de toekomst gaan kijken en als we gaan kijken of we eventueel willen kiezen voor een verhoging van dat budget, dan vinden wij het wel belangrijk om te weten wat er dan onder de NAVO-norm valt en wat niet.	Wijen-Nass	BBB	0.04
4877	Het zou kunnen betekenen dat een percentage daarvan ook bedoeld is om onze infrastructuur te verbeteren.	Wijen-Nass	BBB	0.04
4878	Als dat oké is voor de NAVO, dan betekent dat dat zij zien dat dat dus goed is in het kader van de veiligheid en voor onze defensie.	Wijen-Nass	BBB	0.05
4880	Daar mag mevrouw Van der Werf het best niet mee eens zijn, hoor.	Wijen-Nass	BBB	0.03
4881	Maar dat zie ik als een win-win, want dan investeren we in onze infrastructuur én dan telt het mee voor de NAVO-norm.	Wijen-Nass	BBB	0.11
4882	Dus als ik het goed begrijp, dekt mevrouw Wijen-Nass zich een beetje in voor het geval dat de norm meer dan 2% wordt, want dan vallen ook andere dingen onder deze norm.	Van der Werf	D66	0.06
4884	Nu is dat met infrastructuur, maar volgende week zegt ze misschien dat ook ziekenhuizen daaronder vallen.	Van der Werf	D66	0.08
4886	Of zegt mevrouw Wijen-Nass hier eigenlijk dat de win-win is dat we geld in andere zaken gaan investeren als de NAVO-norm hoger wordt?	Van der Werf	D66	0.06
4888	Ik ga nog één keer proberen uit te leggen wat ik bedoelde te zeggen.	Wijen-Nass	BBB	0.02
4889	Op het moment wil ik gewoon graag duidelijkheid van de minister: wat valt nou onder die 2%, wat valt er nu onder het percentage van de NAVO, en kunnen we dat niet ook inzetten voor infrastructuur?	Wijen-Nass	BBB	0.09
4891	Ja, nou ... We zitten al op het tijdstip waarop het volgende debat zou beginnen.	voorzitter	None	0.05
4893	Een ander antwoord dan dit ga ik gewoon niet geven, meneer de voorzitter.	Wijen-Nass	BBB	0.02
4898	Ik begrijp nog steeds niet wat daar win-win aan is.	Van der Werf	D66	0.03
4899	Wat is de winst van het feit dat je die infrastructuur daar dan onder zou rekenen?	Van der Werf	D66	0.06
4900	Ik heb u net uitgelegd wat u in mijn optiek probeerde te zeggen, maar dat was het dus niet.	Van der Werf	D66	0.04
4902	Ik denk dat ik mevrouw Van der Werf vanavond niet ga overtuigen.	Wijen-Nass	BBB	0.02
4904	Gisteren was ik complimenteus tegenover D66 en GroenLinks-PvdA, dus ik probeer dit nu ook voor BBB positief om te zetten.	Van der Burg	VVD	0.04
4905	We komen nog heel veel geld tekort om de Lelylijn aan te leggen.	Van der Burg	VVD	0.77
4906	Als de Lelylijn zo wordt aangelegd dat via dat spoor ook militaire voertuigen vervoerd kunnen worden naar het noorden van Europa en we hetzelfde doen met de Nedersaksenlijn, zouden de Nedersaksenlijn en de Lelylijn dan betaald kunnen worden uit het budget voor Defensie?	Van der Burg	VVD	0.09
4910	Ik denk dat we in dit land wel meerdere uitdagingen kennen op het gebied van infrastructuur.	Wijen-Nass	BBB	0.03
4911	Ik wil daar niet meteen concrete projecten aan koppelen, maar ik zou wel heel graag willen kijken of we zo'n infrastructuurproject misschien langs die weg verder zouden kunnen vormgeven.	Wijen-Nass	BBB	0.03
4915	Ja, maar dan wil ik wel écht een nieuwe vraag horen, want ik heb nu, denk ik, acht of negen keer dezelfde vraag gehoord.	voorzitter	None	0.06
4920	Collega Wijen-Nass zegt: alle infrastructuur die in potentie door Defensie in een oorlog gebruikt kan worden, kan misschien onder die 2% gaan vallen.	Boswijk	CDA	0.08
4921	Maar stel dat, in het meest zwarte scenario, alle luchthavens gebombardeerd worden.	Boswijk	CDA	0.04
4922	Dan kunnen bijvoorbeeld snelwegen worden gebruikt als landingsstrip.	Boswijk	CDA	0.1
4924	We weten dat het beheer van snelwegen in 2018 1,8 miljard per jaar kostte, en de aanleg ervan 1 miljard.	Boswijk	CDA	35.82
4926	En dat was in 2018; ik kan me zomaar voorstellen dat die kosten inmiddels hoger zijn.	Boswijk	CDA	0.12
4927	Eigenlijk zegt collega Wijen-Nass: 2,8 miljard kunnen we nu standaard van het Defensiebudget afhalen.	Boswijk	CDA	0.16
4929	Dan heb ik het nog niet over sporen of de luchthavens.	Boswijk	CDA	0.26
4930	Ja, dan kom ik toch een beetje op het punt dat collega Dassen naar voren bracht.	Boswijk	CDA	0.03
4932	Zou het niet beter zijn om na te gaan wat hiervan ongeveer, grofmazig, de consequenties zijn voordat u deze bezuiniging op Defensie voorstelt?	Boswijk	CDA	0.06
4933	Mijn motie is absoluut niet bedoeld als bezuiniging.	Wijen-Nass	BBB	0.04
4935	Ik merk wel dat er heel veel vragen komen over deze motie.	Wijen-Nass	BBB	0.06
4936	Ik ga dus nog wel even kijken hoe het exact geformuleerd is, maar dat was niet de bedoeling.	Wijen-Nass	BBB	0.04
4937	Het was meer bedoeld om een win-winsituatie te creëren.	Wijen-Nass	BBB	0.03
4942	Althans, het gaat vooral om het appreciëren van de vijf ingediende moties.	voorzitter	None	0.07
4947	De heer Nordkamp gaf mij een aanmoediging voor de onderhandelingen die internationaal plaatsvinden.	Brekelmans	None	0.05
4949	Hij vroeg ook nog hoe serieus ik de Kamer in dezen neem.	Brekelmans	None	0.04
4953	Maar de Kamer daarin steeds op een goede manier meenemen, neem ik uiteraard zeer serieus, zeg ik tegen de heer Nordkamp.	Brekelmans	None	0.05
4954	Dan had de heer Boswijk de vraag: zou het kunnen dat, wanneer de Kamer komt met een voorstel om aan een hoger percentage te voldoen en met een dekking, de minister dat serieus neemt?	Brekelmans	None	0.06
4955	Tja, als daar een Kamermeerderheid voor is en het kan rekenen op steun, ook van de coalitie, dan zal ik daar uiteraard naar kijken.	Brekelmans	None	0.04
4956	Maar het gaat wel meteen om hele hoge bedragen, dus ik zou het knap vinden als het de heer Boswijk lukte om de vele miljarden op die manier gedekt te krijgen.	Brekelmans	None	0.45
4957	Nou ja, iedere aanmoediging neem ik natuurlijk mee.	Brekelmans	None	0.09
4958	Ik vind het jammer dat de collega van NSC niet opspringt, want dit is natuurlijk niet wat we hebben afgesproken.	Boswijk	CDA	0.25
4959	Tenminste, niet "we", maar de coalitie, die extraparlementaire.	Boswijk	CDA	0.03
4960	Die zou moeten zeggen: het maakt niet uit wat voor meerderheid in de Kamer, oppositie of coalitie.	Boswijk	CDA	0.04
4961	En de minister zou dan moeten zeggen: oké, dit is de wil van de Kamer; dit gaan we doen.	Boswijk	CDA	0.04
4962	Dit los nog van of het haalbaar is, maar dat is wel het principe van extraparlementair.	Boswijk	CDA	0.11
4963	Dus dan hoeven wij als oppositie alleen nog maar de VVD en NSC mee te krijgen, en wat de PVV en BBB willen, is dan wat minder relevant.	Boswijk	CDA	0.06
4965	Het is voor mij, in deze positie, natuurlijk heel risicovol om de Kamer te gaan recenseren.	Brekelmans	None	0.04
4966	Maar wat ik tot nu toe heb gezien, is dat als het om dekking gaat, deze coalitie het dan met elkaar eens moet zijn.	Brekelmans	None	0.04
4967	Maar ja, misschien dat het de heer Boswijk lukt om daar een wig in te drijven en te wrikken ... Dan zal ik dat vanuit deze positie met veel interesse volgen.	Brekelmans	None	0.03
4970	Inzicht als het gaat om de NATO Capability Targets en het percentage dat de heer Rutte noemde.	Brekelmans	None	0.08
4971	Kijk, wat ik gisteren in het debat heb gezegd, is dat wanneer vanuit de NAVO bepaalde percentages worden genoemd, ook door de secretaris-generaal, daar natuurlijk ook wel een gedachte achter zit, dus dat die niet zomaar uit de lucht komen vallen.	Brekelmans	None	0.08
4973	Wat misschien een suggestie is: ik heb reeds een technische briefing toegezegd als het gaat om de capability targets, meer specifiek gericht op Nederland.	Brekelmans	None	0.05
4974	Wat we zouden kunnen doen, is bij dit soort meer specifieke vragen kijken in hoeverre die kunnen worden meegenomen in die technische briefing.	Brekelmans	None	0.04
4975	Daarbij geef ik dus wel aan dat je dan al vrij snel aan gerubriceerde informatie zit die geen enkele NAVO-bondgenoot mag en kan delen.	Brekelmans	None	0.85
4976	Dat zou ik erg waarderen, als de minister daar invulling aan kan geven en dan inderdaad kan meenemen hoeveel hij wel kan delen van wat interessant is voor de Kamer om te weten hoe dat percentage uiteindelijk is opgebouwd.	Dassen	Volt	0.06
4979	Dan vroeg de heer Dassen ook nog: vindt de minister dat hij voldoende mandaat heeft?	Brekelmans	None	0.05
4980	Ik heb gisteren heel uitvoerig geschetst in welke fase de discussie zich op dit moment bevindt.	Brekelmans	None	0.04
4981	Die is echt nog in een eerste stadium, waarbij het niet zo is dat de 32 bondgenoten al een concreet percentage gaan noemen en op die manier het gesprek plaatsvindt.	Brekelmans	None	0.05
4982	Dus gegeven het stadium waar de discussie zich nu in bevindt, heb ik voldoende mandaat om volwaardig aan die discussie deel te nemen.	Brekelmans	None	0.05
4984	De eerste motie, die van mevrouw Van der Werf op stuk nr.	Brekelmans	None	0.03
4985	481, is een motie voor de Kamer, dus daar heb ik geen ... Daar heb ik eigenlijk wel een opvatting over, maar die ga ik niet uiten.	Brekelmans	None	0.06
4988	We zullen voor de Voorjaarsnota met meer informatie komen over hoe we met dit punt omgaan.	Brekelmans	None	0.03
4989	Het zal met name de staatssecretaris zijn die daar nader op terugkomt.	Brekelmans	None	0.02
4993	De CAVV heeft hier namelijk eind december een adviesrapport over geschreven.	Brekelmans	None	0.05
4994	Het kabinet, met de minister van Buitenlandse Zaken voorop, komt met een appreciatie daarop.	Brekelmans	None	0.11
4995	Ik denk dat het goed is als wij als kabinet op basis van die appreciatie deze motie appreciëren en dat daar vervolgens over gestemd wordt.	Brekelmans	None	0.03
4996	Als de heer Dassen dat goedvindt, zou ik hem willen verzoeken deze motie aan te houden.	Brekelmans	None	0.03
4998	Op verzoek van de heer Dassen stel ik voor zijn motie (28676, nr.	voorzitter	None	0.04
5002	484 van mevrouw Wijen-Nass verzoekt mij om bondgenoten te verzoeken om aan hun norm en plicht te voldoen.	Brekelmans	None	0.05
5003	Ik heb in het debat aangegeven dat ik dat al met zeer grote regelmaat doe en dat het in plenaire settings vaak niet echt nodig is, omdat heel veel landen die niet aan de 2% voldoen worden aangekeken en specifiek benoemd.	Brekelmans	None	0.12
5004	Ik zie dit als aanmoediging om de inzet die ik al pleeg te blijven plegen, zeker nu de druk toeneemt.	Brekelmans	None	0.02
5009	Kijk, feitelijk is het zo dat een infrastructuurproject eventueel onder de NAVO-definitie gerekend kan worden als het exclusief voor militaire doeleinden is.	Brekelmans	None	0.11
5010	Er was net een discussie in de Kamer over de vraag of je een weg, een spoorlijn of een luchthaven daaronder kan rekenen als daar militair gebruik van wordt gemaakt.	Brekelmans	None	0.08
5011	Dan wordt die definitie wel heel erg grijs, want bijna iedere weg, spoorlijn en luchthaven kun je eventueel voor Defensie inzetten.	Brekelmans	None	0.1
5013	Het is zo dat volgens de NAVO-definitie … Dat gebeurt soms bij havens die voor militaire doelen worden gebruikt.	Brekelmans	None	0.1
5014	Als je daar dan een aanpassing in maakt puur om marineschepen te kunnen laten aanmeren, dan kunnen die onder de NAVO-definitie worden gebracht.	Brekelmans	None	0.09
5015	Dat is echter al zoals de definitie nu in elkaar zit.	Brekelmans	None	0.03
5017	Ik vind dat we wanneer er onderhoud aan wegen, bruggen en andere zaken plaatsvindt, ook moeten kijken wat dat betekent voor Defensie.	Brekelmans	None	0.05
5018	Als wij nu zien dat er heel veel militair materieel overheen moet of vervoer daarvan plaatsvindt, moet dat zo veel mogelijk worden meegenomen in bestaande plannen.	Brekelmans	None	0.06
5019	Maar dat gaan wij niet vanuit Defensie financieren, want dan ga je een definitie oprekken waar je vervolgens niet meer uit komt.	Brekelmans	None	0.16
5024	We stemmen dinsdag 11 februari aanstaande over de moties.	voorzitter	None	0.03
5025	We schorsen een ogenblik en dan gaan we door naar een meerderheidsdebat over de aanpak van de incasso-industrie.	voorzitter	None	0.04
5030	Aan de orde is het debat over de aanpak van de incasso-industrie.	voorzitter	None	0.03
5033	Ik heet de staatssecretarissen van SZW en van Justitie en Veiligheid van harte welkom.	voorzitter	None	0.04
5034	Ik stel voor dat we het aantal interrupties beperken tot vier.	voorzitter	None	0.04
5035	Ik heb deze week al twee avonden voorgezeten en het liep de spuigaten uit met de interrupties, terwijl dat niet altijd nodig is.	voorzitter	None	0.05
5036	Als eerste gaat de heer Ceder spreken, namens de ChristenUnie.	voorzitter	None	0.04
5039	Ongeveer tien jaar geleden kwam ik als jurist in aanraking met het Nederlandse incassosysteem.	Ceder	ChristenUnie	0.04
5040	Toen ontdekte ik dat er ongelofelijk veel geld verdiend wordt aan mensen die geen geld hebben.	Ceder	ChristenUnie	1.67
5041	Ik sprak mensen die vertelden hoe schulden en incasso's de zuurstof uit hun gezin zogen en hoe ze, verlamd door angst, thuiszaten.	Ceder	ChristenUnie	0.2
5042	Ik kreeg heel vaak de vraag: hoe kan het toch dat dit in Nederland mogelijk is?	Ceder	ChristenUnie	0.05
5043	Tien jaar later krijg ik nog steeds, wekelijks, dezelfde vragen.	Ceder	ChristenUnie	0.03
5044	Waarom zijn de incassokosten voor een rekening van €5 wettelijk nog steeds minimaal €40?	Ceder	ChristenUnie	0.09
5046	Waarom kan een tandartsrekening van €50 nog steeds oplopen tot een beslaglegging van bijvoorbeeld ruim €1.100?	Ceder	ChristenUnie	0.12
5047	Waarom krijgen mensen die hun zorgpremie al zes maanden niet kunnen betalen geen hulp, maar een duurdere premie, waardoor ze nog verder wegzakken?	Ceder	ChristenUnie	0.18
5048	Hoe kan het dat een kosteloze herinnering bij een CJIB-boete nog steeds niet is geregeld en dat de verhogingen nog steeds zo hoog zijn?	Ceder	ChristenUnie	0.15
5049	Deurwaarders vragen mij waarom ze wel betaald krijgen om een dagvaarding uit te brengen, maar €0 krijgen als het ze lukt om een minnelijke regeling te treffen.	Ceder	ChristenUnie	0.18
5050	Er zitten perverse financiële prikkels in het systeem.	Ceder	ChristenUnie	0.18
5051	Ouders vragen mij hoe het kan dat hun 14-jarige dochter via Klarna op afbetaling een broek van €20 kan kopen.	Ceder	ChristenUnie	0.78
5052	Waarom handhaaft de overheid niet op leeftijdsverificatie?	Ceder	ChristenUnie	0.06
5053	Waarom kost het huidige systeem de maatschappij momenteel nog steeds jaarlijks 8,5 miljard euro?	Ceder	ChristenUnie	0.42
5056	Ik hoor graag de visie van de staatssecretaris en krijg graag een antwoord op deze vragen, want die zijn urgent.	Ceder	ChristenUnie	0.09
5058	Gelukkig is mijn motie van vorig jaar voor een nieuw incassostelsel breed aangenomen, maar we zijn er nog niet.	Ceder	ChristenUnie	0.08
5059	Daarom is het goed om dit debat met elkaar te voeren.	Ceder	ChristenUnie	0.03
5061	Ik heb een aantal punten en vraag de staatssecretaris aan te geven welke stappen er gezet worden.	Ceder	ChristenUnie	0.04
5062	Hoe staat het met het proces en de contouren voor een nieuw incassostelsel?	Ceder	ChristenUnie	0.08
5063	Het nieuwe stelsel moet gericht zijn op het publiek belang.	Ceder	ChristenUnie	0.04
5064	Zowel schuldenaren als schuldeisers en deurwaarders zijn daarmee beter af.	Ceder	ChristenUnie	0.99
5065	Op welke termijn komt dit naar de Kamer en wat staat erin?	Ceder	ChristenUnie	0.06
5067	Beperk het gigantische oplopen van de kosten in de invorderingsketen.	Ceder	ChristenUnie	0.06
5069	We krijgen nog steeds meldingen van een stapeling van incassokosten bij dezelfde schuldeisers, ondanks een gewijzigde wet.	Ceder	ChristenUnie	0.91
5072	Geef Wki-geregistreerde incassobureaus inzagerecht in de BRP, zodat ze kunnen kijken of iemand zich al bij de schuldhulpverlening heeft gemeld.	Ceder	ChristenUnie	0.07
5073	Beëindig de preferente positie van de overheid, want de rekening van de Belastingdienst wordt nu eerder betaald dan de rekening van de lokale fietsenmaker of een andere ondernemer.	Ceder	ChristenUnie	1.08
5075	Het zorgt voor veel frustratie, met name bij ondernemers in Nederland.	Ceder	ChristenUnie	0.07
5076	Ik pleit daarom voor een einde aan dit wettelijke onderscheid.	Ceder	ChristenUnie	0.07
5077	Kan de staatssecretaris op deze punten een voor een reageren?	Ceder	ChristenUnie	0.05
5079	De aanleiding van dit debat was de aankondiging van "buy now, pay later"-bedrijven om hun diensten uit te rollen in de winkelstraten van Nederland.	Ceder	ChristenUnie	0.06
5080	Gisteren hadden we een hoorzitting en één partij, Klarna, verklaarde zich, ondanks een Kameruitspraak, het verzoek van meerdere ministers en de roep van experts, niet bereid om het plan stop te zetten.	Ceder	ChristenUnie	0.07
5081	Klarna wil doorgaan met de uitrol van dit plan naar de winkelstraten, want de markt wil het.	Ceder	ChristenUnie	0.12
5082	Deze redenatie zorgde destijds ook voor de introductie van woekerpolissen en we weten hoe dat is afgelopen.	Ceder	ChristenUnie	0.05
5084	Ik vind het onwenselijk, maar ook maatschappelijk onverantwoord ondernemen.	Ceder	ChristenUnie	0.03
5085	Het kabinet heeft al laten weten er niets aan te kunnen doen, maar daar neem ik geen genoegen mee.	Ceder	ChristenUnie	0.12
5086	Ga in gesprek met de bedrijven die het aanbieden, de platformen en de retailers en bespreek met hen de grote zorgen die er leven en wijs hen op hun verantwoordelijkheid.	Ceder	ChristenUnie	0.07
5088	Wanneer komt het kabinet met de implementatiewetgeving van de Europese richtlijn en hoe ziet deze implementatie eruit?	Ceder	ChristenUnie	0.1
5090	Ik hoop dat de staatssecretaris deze kabinetsperiode echt stappen gaat zetten om de schuldenindustrie een halt toe te roepen.	Ceder	ChristenUnie	0.04
5091	Ik zit hier op de eerste rij om ervoor te zorgen dat we die stappen daadwerkelijk gaan zetten.	Ceder	ChristenUnie	0.07
5095	We hebben inderdaad gisteren een rondetafelgesprek gehad.	Inge van Dijk	CDA	0.04
5096	De heer Ceder was ook heel duidelijk in zijn vraagstelling.	Inge van Dijk	CDA	0.09
5098	En ondanks dat gesprek zegt, in dit geval, Klarna: de groeten, ik doe lekker wat ik zelf wil.	Inge van Dijk	CDA	0.04
5099	Ik vraag me een beetje af of nog een gesprek wel gaat helpen, of dat er andere manieren zijn om een stevigere vuist te maken.	Inge van Dijk	CDA	0.03
5102	Ik snap de staatssecretaris als hij zegt: ik kan nu niet binnen een week wetgeving maken.	Ceder	ChristenUnie	0.17
5104	Maar eigenlijk zegt ze dus dat onze kinderen dit jaar vogelvrij zijn.	Ceder	ChristenUnie	0.1
5106	Ik zou graag willen dat er in die nieuwe richtlijn stappen komen om dit verder te beperken — Mevrouw Van Dijk vindt hetzelfde — maar dat we nu ook gaan kijken wat we in de tussentijd doen.	Ceder	ChristenUnie	0.08
5107	Ik heb het niet over nog een gesprek met alleen Klarna en de andere partijen.	Ceder	ChristenUnie	0.07
5108	Overigens waren de andere partijen veel terughoudender.	Ceder	ChristenUnie	0.04
5109	Die zeiden: eigenlijk willen we het niet, maar als één partij gaat, kunnen we niet anders dan meegaan.	Ceder	ChristenUnie	0.05
5110	Ik vond het dus ook wel een eerlijk gesprek ten aanzien van de andere aanbieders.	Ceder	ChristenUnie	0.03
5111	Maar winkeliers hebben hier ook een verantwoordelijkheid.	Ceder	ChristenUnie	0.02
5112	Retailers hebben hier ook een verantwoordelijkheid.	Ceder	ChristenUnie	0.03
5113	Mijn punt is dat de staatssecretaris er alles aan moet gaan doen — juridisch is daar slechts een onderdeel van — om met de retailers en de branches te gaan kijken, en ook te waarschuwen dat de Kamer, de regering en experts dit niet willen en we ook dit jaar die uitrol niet gaan meemaken.	Ceder	ChristenUnie	0.3
5116	We gaan luisteren naar de heer Van Kent, die het woord voert namens de Socialistische Partij.	voorzitter	None	0.04
5120	Dat bedrijven schathemeltjerijk worden door te zorgen dat mensen schulden krijgen, moet wat de SP betreft direct onmogelijk worden gemaakt.	Van Kent	SP	0.09
5121	We sluiten ons aan bij de goede vragen en ook bij het initiatief van de ChristenUnie om dit hier opnieuw op de agenda te zetten, omdat het een zaak is waarbij we zo snel mogelijk moeten ingrijpen; en ik kom straks ook nog op Klarna.	Van Kent	SP	0.14
5124	Het eerste gaat over het incassostelsel, dat natuurlijk draait op het verdienmodel van het creëren van schulden; en laat de overheid nou de grootste schuldeiser zijn.	Van Kent	SP	0.05
5125	Het gekke is dat de overheid commerciële partijen oplegt dat ze het schuldbedrag of boetebedrag niet met meer dan 15% mogen verhogen, maar als het de overheid zelf aangaat, bij verkeersboetes, er verhogingen van wel 100% tot uiteindelijk 300% mogen plaatsvinden.	Van Kent	SP	0.17
5126	Dit heeft tot gevolg dat mensen die dat simpelweg niet kunnen betalen ... We moeten streng zijn voor de mensen die het niet willen betalen, maar we moeten goed zorgen voor de mensen die het niet kunnen betalen en door die extreme verhoging direct in grote problemen komen.	Van Kent	SP	0.05
5127	Dat wil zeggen dat daar incassobureaus en deurwaarders aan te pas komen en dat zelfs gevangenisstraf daar een consequentie van is.	Van Kent	SP	0.25
5128	Ik vind het heel gek dat de overheid commerciële partijen iets oplegt en voorschrijft, maar zich daar zelf niet aan houdt.	Van Kent	SP	0.09
5129	Ik vraag het kabinet om in te grijpen en ervoor te zorgen dat ook voor de overheid gaat gelden dat ze dat bedrag nooit met meer dan 15% mag verhogen.	Van Kent	SP	0.08
5131	Vooral jongeren maken gebruik van eerst kopen en later betalen, of later in de betalingsproblemen komen, want dat is vaak het geval.	Van Kent	SP	0.95
5132	Het is krankzinnig om te zien dat het bedrijf Klarna vorig jaar de omzet met 27% zag stijgen naar 1,2 miljard euro.	Van Kent	SP	9.6
5135	Het is goed voor de bedrijven die toch spullen willen verkopen aan mensen die het eigenlijk niet kunnen betalen.	Van Kent	SP	0.09
5137	En het is goed voor de Klarna's, die in verband met de steeds oplopende kosten de winsten en de omzet gigantisch zien stijgen.	Van Kent	SP	0.48
5138	Voor de rest is het slecht voor iedereen, want wat hebben we er eigenlijk aan?	Van Kent	SP	0.06
5139	Als mensen geen geld hebben om producten te kopen, is de oplossing dat we de lonen en de uitkeringen gaan verhogen, maar niet dat we het voor mensen mogelijk maken om voor korte termijn krediet aan te gaan tegen hele hoge kosten en met hele hoge risico's.	Van Kent	SP	0.11
5140	De vraag aan de staatssecretaris is dan ook: wanneer gaat er ingegrepen worden?	Van Kent	SP	0.05
5141	Het dreigt nu in de winkelstraten ingevoerd te gaan worden.	Van Kent	SP	0.13
5142	De heer Ceder had het daar net zeer terecht ook over.	Van Kent	SP	0.04
5143	Welke mogelijkheden zijn er om dat alsnog te verbieden en hoe snel kan dat?	Van Kent	SP	0.08
5144	We gaan niet een jaar wachten, want als we een jaar wachten, hebben we daar later heel veel schade van.	Van Kent	SP	0.21
5145	Wij als samenleving, maar zeker ook de vooral jonge mensen die daar mee te maken hebben.	Van Kent	SP	0.14
5148	Vraag twee is: is het ook mogelijk om dat voor de onlinehandel te doen?	Van Kent	SP	0.18
5149	De winkelstraat is één ding, maar dat er ook online nog steeds gebruik van kan worden gemaakt, zorgt voor een gigantische toevoer naar de schuldenindustrie, die daar vervolgens weer schathemeltje rijk van wordt.	Van Kent	SP	0.29
5153	Ik kan het betoog van de heer Van Kent uitstekend volgen en ik begrijp zijn zorgen ook.	Smitskam	PVV	0.03
5154	Maar u geeft aan dat u eigenlijk het liefst Klarna zou willen verbieden, ook voor onlineaankopen en dergelijke.	Smitskam	PVV	0.08
5155	Het is natuurlijk niet zo dat men alleen maar schulden maakt bij Klarna.	Smitskam	PVV	0.2
5156	Klarna kan ook een buffer zijn voor mensen die iets aankopen bij een website die ze niet helemaal kennen en niet helemaal vertrouwen.	Smitskam	PVV	0.13
5157	Ze hebben dan een mogelijkheid om hun geld niet te verliezen.	Smitskam	PVV	0.06
5160	Maar Klarna is geen goedwillende organisatie die er is om consumenten te beschermen.	Van Kent	SP	56.65
5161	Klarna is een organisatie die mensen wil verleiden om op afbetaling iets te kopen en vervolgens geld verdient aan het feit dat mensen dat niet terug kunnen betalen.	Van Kent	SP	0.56
5162	Het klopt: het is een verdienmodel van Klarna om uitgestelde betalingen te faciliteren.	Smitskam	PVV	0.08
5163	Maar, zoals ik al zei, het kan ook prima een buffer opwerpen voor mensen die online aankopen doen en niet zeker weten of ze daadwerkelijk de kwaliteit geleverd krijgen die ze verwachten te krijgen.	Smitskam	PVV	0.06
5164	Als Klarna daar niet tussen zou zitten, zouden ze een enorm proces door moeten gaan om te zorgen dat ze hun geld terugkrijgen of de spullen kunnen retourneren.	Smitskam	PVV	0.08
5165	Ik ben het met u eens: er moet heel kritisch gekeken worden naar organisaties als Klarna.	Smitskam	PVV	0.03
5166	Maar ik zou ze niet helemaal in het verdomhoekje willen zetten.	Smitskam	PVV	0.03
5168	Waarschijnlijk heeft u ook goed gelezen wat de voorlichters van Klarna voor boodschap hebben willen verspreiden, het beeld dat ze hebben willen neerzetten van hun organisatie, maar het zijn boeven.	Van Kent	SP	0.05
5169	Het zijn mensen die uit zijn op het geld van mensen die heel weinig te besteden hebben.	Van Kent	SP	0.05
5170	Het is geen organisatie die er is om een buffer te zijn in het kader van consumentenbescherming, want dan zouden creditcardmaatschappijen dat ook zijn.	Van Kent	SP	2.26
5172	Klarna en die bedrijven die dat uitgesteld betalen organiseren, zijn erbij gebaat om mensen schulden aan te laten gaan, terwijl dat in veel gevallen onverantwoord is.	Van Kent	SP	0.1
5175	Ze worden rijk over de rug van mensen die vervolgens aangewezen zijn op vaak publiek georganiseerde en gefinancierde schuldhulpverlening.	Van Kent	SP	0.11
5179	In een debat met de vorige ministers van JenV en van Sociale Zaken en Werkgelegenheid hebben we de toezegging gekregen dat er geïnvesteerd gaat worden in het toezicht vanuit de rechters op de commerciële bewindvoerders.	Van Kent	SP	0.07
5181	Mijn vraag is hoe het daarmee staat en welke resultaten we daar nu van zien.	Van Kent	SP	0.12
5184	De derde spreker is mevrouw Rikkers-Oosterkamp, die het woord voert namens de BBB-fractie.	voorzitter	None	0.04
5187	We voeren vanavond dit debat over de aanpak van de incasso-industrie, omdat we het er als Kamer over eens zijn dat het een belangrijk onderwerp is.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.05
5188	Iedereen kent wel de verhalen van hoe een relatief klein bedrag in een incassotraject kan oplopen tot een enorme schuld.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	3.93
5189	Die enorme schuld is vervolgens nauwelijks nog terug te betalen door degene die de schuld heeft gemaakt.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	3.34
5190	Het is immers meestal niet voor niets dat mensen een betalingsachterstand hebben.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.11
5191	De manier waarop wij het incassobeleid vormgeven is van groot belang bij de aanpak van problematische schulden.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.06
5192	Daarbij is het moeilijk te verkroppen dat er een commercieel belang is bij het innen van die schulden.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.04
5193	Het contrast: winst behalen over de rug van mensen die in de financiële problemen zitten.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.03
5194	De andere kant van de medaille is natuurlijk dat er diensten of producten zijn afgenomen die gewoon betaald moeten worden.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.06
5195	Het is ook niet terecht dat een bedrijf de kosten die het moet maken om de rekening betaald te krijgen zelf moet dragen.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.5
5196	Het lijkt dan ook logisch om er in ieder geval voor te zorgen dat de incassokosten redelijk zijn.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.06
5197	Bij beantwoording van de Kamervragen van collega Inge van Dijk stelt de minister dat er geen eenduidig antwoord valt te geven op de vraag of de huidige maximale incassokosten nog steeds redelijk zijn.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.09
5198	Is de staatssecretaris het met mij eens dat het aan ons is om te bepalen wat redelijk is?	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.06
5199	Zouden we niet op z'n minst paal en perk moeten stellen aan het oplopen van alle kosten bij die kleine vorderingen?	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.05
5200	Het werken met forfaitaire bedragen werkt in de hand dat de incassokosten vaststaan.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.08
5202	Als de incasso-industrie commercieel is, zou het dan niet beter zijn om ook de concurrentie te bevorderen, zodat we de kosten kunnen gaan beheersen?	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.07
5203	Ziet de staatssecretaris misschien mogelijkheden om de kosten op een andere manier te beheersen, bijvoorbeeld door het innen te vereenvoudigen?	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.05
5204	Als iemand een termijn van een afbetaling mist, blijft het vaak niet bij één termijn.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.09
5205	We zien nu dat voor elke gemiste termijn een incassotraject gaat lopen met bijbehorende kosten.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.08
5206	Ziet de staatssecretaris mogelijkheden om daar iets mee te doen, bijvoorbeeld maximaal één incassotraject per crediteur?	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.05
5208	In alle eerlijkheid vind ik dat betalingsachterstanden geen onderdeel zouden moeten zijn van een verdienmodel.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.04
5209	Moeten we niet zorgen dat de commerciële incasso-industrie er niet meer is?	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.06
5210	Wat mij betreft zou doorverkoop van schulden in ieder geval niet meer moeten mogen.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.03
5213	Ook vind ik het een goed idee dat eerst op de hoofdsom wordt afgelost en daarna pas op de kosten, zodat het allemaal wat makkelijker wordt voor de mensen.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.03
5216	Tot slot moet me nog iets van het hart over het BKR.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.03
5217	Op dit moment is het zo dat, wanneer je een betalingsachterstand hebt op je hypotheek, die netjes zelf oplost, alles netjes betaalt en er hard voor werkt om de betalingsachterstand weg te werken, pas na vijf jaar de registratie bij het BKR weg is.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.34
5218	Iemand die in de schuldsanering zit, is na anderhalf jaar helemaal vrij.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	99.57
5220	BBB vindt dat niet terecht en zou graag zien dat dit gelijkgesteld wordt.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.1
5223	Dan gaan we luisteren naar mevrouw Welzijn, die het woord voert namens de fractie van NSC.	voorzitter	None	0.04
5225	Ruim 700.000 huishoudens kampen met problematische schulden.	Welzijn	NSC	99.74
5226	Dat zijn ongeveer 1,8 miljoen mensen, waar ook de nodige kinderen bij betrokken zijn.	Welzijn	NSC	0.06
5227	Mijn fractie vindt dat te veel mensen in Nederland te maken hebben met problematische schulden.	Welzijn	NSC	0.18
5228	Naast de schrijnende persoonlijke verhalen die hierachter schuilgaan, kost deze problematiek de samenleving, ons allemaal, minstens 8,5 miljard.	Welzijn	NSC	75.38
5229	In 2024 was ons bruto nationaal product 1,154 biljoen.	Welzijn	NSC	0.07
5231	Afhankelijk van je mensbeeld zou je kunnen zeggen: "Dat zijn dan dus casualties of war.	Welzijn	NSC	0.04
5232	Het gaat goed met de economie en de incasso-industrie doet haar duit in het zakje.	Welzijn	NSC	5.32
5233	Het is logisch dat, als je geld leent, je het netjes terugbetaalt."	Welzijn	NSC	0.05
5235	Mijn fractie vindt dat er bereidheid moet zijn om verder te kijken.	Welzijn	NSC	0.04
5236	Er is een fundamentele fout in ons financiële systeem, die samenkomt met een overheid die niet bereikbaar is voor mensen, mensen met een kleine portemonnee die te maken hebben met een wasmachine die kapot gaat.	Welzijn	NSC	0.1
5237	Waarom is het makkelijker om je dan te melden bij zo'n "buy now, pay later" dienst dan dat je je kunt melden bij de overheid?	Welzijn	NSC	0.08
5241	Daarom hebben wij bijvoorbeeld ingezet op een nationaal schuldenregister, zodat we een beeld krijgen bij wat er überhaupt gebeurt, dat er analyses kunnen worden gemaakt van oorzaken en dat we door kunnen kijken naar structurele oplossingen.	Welzijn	NSC	0.07
5242	Wij dienden een motie in om voortaan te gaan werken met een zorgplicht en een BKR-toets bij "buy now, pay later"-diensten.	Welzijn	NSC	0.07
5243	Kan de staatssecretaris aangeven hoe het staat met de uitvoering van deze motie?	Welzijn	NSC	0.07
5244	We lezen ook in de kabinetsreactie op het IBO-rapport dat het kabinet inzet op het volgende: "Voorkomen moet worden dat de kosten die gepaard gaan met de invordering een verdienmodel worden."	Welzijn	NSC	0.08
5245	Om dit te voorkomen hebben de heer Ceder en ik namens onze fracties een motie ingediend — mevrouw Rikkers had het daar net al over — om de hoofdsom eerst te betalen en daarna pas de andere kosten.	Welzijn	NSC	0.05
5246	Ook hier stel ik graag de vraag: hoe staat het hiermee?	Welzijn	NSC	0.03
5247	Is er al een mogelijkheid om een tussentijdse terugkoppeling te geven?	Welzijn	NSC	0.05
5248	Dat geldt ook voor de motie-Palmen, die ziet op de verlaging van aanmanings- en incassokosten.	Welzijn	NSC	0.04
5252	Maar ook de payday loan is een probleem, vanwege de extreem hoge kosten en boetes.	Welzijn	NSC	0.21
5253	Deze staat ook wel bekend als minilening of flitskrediet.	Welzijn	NSC	0.06
5254	Dit is officieel verboden in Nederland, maar via achterdeurtjes op het internet kun je daar toch gewoon kredieten afsluiten.	Welzijn	NSC	0.1
5255	De vraag van mijn fractie is: heeft de AFM deze kredietverstrekkers in beeld, hoe groot is dit probleem en wat gaat de staatssecretaris hieraan doen?	Welzijn	NSC	0.19
5256	Ik doe hierbij de aanname dat de staatssecretaris het net als mijn fractie totaal onwenselijk vindt dat je met leningen tot een bedrag van 2.000 euro een rentetarief van 30% zou moeten betalen, en zeer hoge boetes als je het niet redt.	Welzijn	NSC	0.42
5257	Ik proef eensgezindheid in de Kamer op dit onderwerp, en ik daag de bewindspersoon dus ook uit om de Kamer tegemoet te komen met wetgeving en strakke acties, en om echt in te zetten op het uitbannen van de zaken die we met z'n allen echt niet vinden kunnen.	Welzijn	NSC	0.11
5260	De heer Smitskam is aan de beurt, en hij gaat spreken namens de PVV-fractie.	voorzitter	None	0.04
5263	Door de cowboys in dit vak heeft de incasso-wereld een enigszins slechte naam gekregen, terwijl niet alle incassobureaus dergelijke praktijken hanteren.	Smitskam	PVV	2.3
5264	De incasso-industrie vervult een rol in de samenleving, die voorkomt dat wanbetaling de norm wordt.	Smitskam	PVV	0.34
5265	Voor wat betreft incassobureaus die het niet zo nauw nemen met de regels is het wat de PVV betreft essentieel om strikte grenzen te stellen en misstanden aan te pakken, zodat de sector niet verwordt tot een speelveld voor intimidatie, bedreiging en andere ongewenste pressiepraktijken.	Smitskam	PVV	0.11
5266	Ongeoorloofde druk, buitensporige kosten en agressieve incassomethoden ondermijnen het vertrouwen in de rechtsstaat en mogen geen plaats hebben binnen een transparant en rechtvaardig incassobeleid.	Smitskam	PVV	0.05
5268	De PVV is voorstander van de harde aanpak van malafide incassobureaus die misbruik maken van kwetsbare schuldenaren en het vertrouwen in het incassosysteem ondermijnen.	Smitskam	PVV	1.06
5269	Wat ons betreft gaan de boetes voor bureaus die burgers misleiden of intimideren fors omhoog, zodat overtredingen niet langer als een te verwaarlozen risico worden gezien.	Smitskam	PVV	1.47
5271	Daarnaast moet de overheid snel en doortastend kunnen ingrijpen door vergunningen van wetsovertredende incassobureaus al dan niet tijdelijk in te trekken.	Smitskam	PVV	0.06
5272	Ook vinden wij het van belang om te voorkomen dat kleine schulden onnodig oplopen tot onbetaalbare bedragen door buitensporige renten en kosten.	Smitskam	PVV	0.07
5273	Hoe denkt de staatssecretaris over het verder verlagen van de maximale incassokosten voor kleine schulden?	Smitskam	PVV	0.13
5274	Een rechtvaardig incassobeleid moet transparantie en bescherming van burgers vooropstellen, zonder ruimte voor misbruik en uitbuiting.	Smitskam	PVV	0.06
5276	In de brief van 11 oktober vorig jaar schreef de staatssecretaris voornemens te zijn om te werken aan een zogenoemd integraal schuldenoverzicht.	Smitskam	PVV	0.07
5277	Zo'n overzicht moet zich wat ons betreft beperken tot daadwerkelijk problematische schulden, dus alleen vorderingen waarbij inmiddels een incassobureau of gerechtsdeurwaarder is ingeschakeld.	Smitskam	PVV	0.24
5278	We willen niet dat mensen ten onrechte worden bestempeld als problematische schuldenaren, terwijl ze met overige nog lopende schulden nog binnen de betalingstermijn zitten.	Smitskam	PVV	0.1
5280	Zo'n schuldenoverzicht moet transparantie en hulp bieden zonder dat het leidt tot onnodige stigmatisering of bureaucratische lasten.	Smitskam	PVV	0.05
5281	Wij vragen de staatssecretaris tevens om te onderzoeken hoe een verbod op het doorverkopen van schulden aan buitenlandse schuldeisers zo snel mogelijk kan worden ingevoerd.	Smitskam	PVV	0.05
5282	Het doorverkopen van schulden met name aan partijen buiten Nederland maakt het voor Nederlandse burgers vaak moeilijk, zo niet onmogelijk, om inzicht te krijgen in hun financiële situatie en zich te verdedigen tegen onterechte of buitensporige kosten.	Smitskam	PVV	19.99
5283	Dit gebrek aan transparantie vergroot het risico op misstanden en schrijnende gevallen, waarin schulden onnodig oplopen door agressieve opkopers.	Smitskam	PVV	55.24
5284	Een verbod op deze praktijk zal bijdragen aan een eerlijker en beter controleerbaar incassosysteem, waarin de rechten van Nederlandse burgers beter worden beschermd.	Smitskam	PVV	0.15
5286	Ik wil graag opnieuw aandacht vragen voor de rol van de overheid als schuldeiser, die lange tijd bekendstond als "onmenselijk" en "meedogenloos".	Smitskam	PVV	0.04
5287	Ik erken dat er stappen zijn gezet en nog steeds worden gezet om dit te verbeteren, maar ik wil de staatssecretaris vragen hoe het er nu precies voorstaat.	Smitskam	PVV	0.14
5288	Welke concrete verbeteringen zijn al doorgevoerd en welke maatregelen kunnen we op korte termijn nog verwachten?	Smitskam	PVV	0.07
5290	De PVV heeft in het verleden het idee geopperd om een nationaal incassoloket te openen, waar burgers terechtkunnen als zij zich onterecht of onredelijk behandeld voelen.	Smitskam	PVV	0.25
5295	Ik ben heel blij dat de heer Smitskam de rol van de overheid als schuldeiser benoemt.	Ceder	ChristenUnie	0.14
5296	De overheid is gewoon de grootste schuldeiser van Nederland.	Ceder	ChristenUnie	5.01
5297	Er zitten wettelijk een paar fundamentele verschillen tussen private schuldeisers, commerciële schuldeisers en de overheid als schuldeiser.	Ceder	ChristenUnie	0.12
5298	Ik ben benieuwd hoe de PVV als grootste partij van Nederland hiernaar kijkt.	Ceder	ChristenUnie	0.06
5300	Ik heb in mijn bijdrage gesproken over bijvoorbeeld de rol van de overheid als preferente schuldeiser, waardoor ondernemers het nakijken hebben, omdat de overheid bij een faillissement altijd als eerste haar aandeel veiligstelt.	Ceder	ChristenUnie	0.08
5301	Ik sprak ook over het verschil tussen incassokosten, en tussen de regels die voor de private sector gelden en de regels die voor de overheid gelden.	Ceder	ChristenUnie	0.06
5302	Ik ben benieuwd hoe de PVV naar dit verschil kijkt en of zij ook vindt dat hier verandering in moet komen.	Ceder	ChristenUnie	0.05
5305	Ik hoop dat we elkaar hierop kunnen vinden en ook stappen kunnen zetten.	Ceder	ChristenUnie	0.03
5306	Ja, ik denk dat ik het grotendeels met u eens kan zijn.	Smitskam	PVV	0.02
5307	Voor zover ik heb begrepen, heeft de overheid al de nodige stappen gezet om iets aan die hele incassomethodiek te doen, door mensen tegemoet te komen, ze de mogelijkheid te geven om op een rechtvaardige manier van hun schulden af te komen.	Smitskam	PVV	0.36
5308	Maar ik denk dat er nog heel veel stappen gezet moeten worden en ik denk dat we dat met z'n allen kunnen realiseren.	Smitskam	PVV	0.02
5309	Ik ben het met u eens dat de overheid flinke stappen gezet heeft als het gaat om het laagdrempelig maken van de schuldhulpverlening, zodat als iemand aan de bel trekt, er ook gekeken kan worden wat mogelijk is.	Ceder	ChristenUnie	0.2
5311	De wettelijke bevoordeling bijvoorbeeld van de overheid als preferentie schuldeiser is al decennia niet meer aangetast, voor zover ik weet.	Ceder	ChristenUnie	0.29
5312	Ook is er nog steeds verschil tussen de diverse wettelijke incassoregimes.	Ceder	ChristenUnie	0.05
5314	Ik wil heel graag dat we ook aan de harde kant, de wettelijke kant, wissels om gaan zetten, in plaats van alleen aan de zachte kant.	Ceder	ChristenUnie	0.04
5315	Mijn vraag is of ik de PVV daarop kan vinden en of de PVV ook durft te stellen dat het belangrijk is om nu eindelijk over te gaan tot wijzigingen, waarmee die verschillen gelijkgetrokken worden.	Ceder	ChristenUnie	0.11
5318	Ik ben in ieder geval bereid om daarnaar te kijken.	Smitskam	PVV	0.02
5319	Als u met goede voorstellen komt, dan staan wij daar zeker voor open.	Smitskam	PVV	0.02
5320	Een goed voorstel zal de SP straks in tweede termijn doen, namelijk om te kijken naar de vrijheid die de overheid heeft om verkeersboetes te verhogen met 300%.	Van Kent	SP	0.33
5321	Zou dat een punt zijn waarvan ook de PVV zegt: het is natuurlijk heel gek dat je dat commerciële partijen verbiedt en een maximum stelt van 15%, terwijl de overheid zelf tot 300% mag gaan.	Van Kent	SP	0.15
5323	Dat is ook eigenlijk wat ik hier in mijn betoog aangeef.	Smitskam	PVV	0.02
5324	Daar moet serieus naar worden gekeken, omdat het nu gewoon niet evenredig is.	Smitskam	PVV	0.03
5326	Het zou heel goed zijn als daar een Kamermeerderheid voor was.	Van Kent	SP	0.05
5327	Dan hoefde ik de motie niet eens in te dienen, als de staatssecretaris hier meeluistert en zegt "nou, dat punt moeten we serieus gaan oppakken en we moeten ervoor zorgen dat ook de overheid naar die 15% gaat".	Van Kent	SP	0.23
5328	Het is immers krankzinnig dat je, als je per ongeluk net wat te hard gereden hebt, een boete van €100 krijgt en na twee aanmaningen is het al €300.	Van Kent	SP	67.98
5329	Dat kunnen mensen met lage inkomens vaak niet betalen.	Van Kent	SP	0.38
5330	Dat escaleert dan extreem snel, met heel veel schade voor deze mensen en voor de samenleving.	Van Kent	SP	0.18
5331	Laten we dus samen de staatssecretaris oproepen om dit snel op te lossen.	Van Kent	SP	0.03
5332	Op de eerste plaats moeten mensen de wet natuurlijk niet overtreden.	Smitskam	PVV	0.04
5333	Op het moment dat je een snelheidsovertreding begaat, weet je dat je het risico loopt dat je een boete krijgt.	Smitskam	PVV	78.23
5334	Maar ik ben het absoluut met u eens: het moet wel binnen de juiste proporties blijven.	Smitskam	PVV	0.02
5341	Schulden kunnen grote gevolgen hebben voor mensen, niet alleen financieel, maar ook mentaal en sociaal.	Inge van Dijk	CDA	3.4
5342	Het begint met een rekening die je niet kunt betalen, waar rentes en snel stijgende boetes overheen komen.	Inge van Dijk	CDA	2.05
5343	Om die af te betalen, betaal je de huur of energierekening een keer te laat.	Inge van Dijk	CDA	1.26
5344	Je stapelt achterstand op achterstand of sluit zelfs een krediet af om schulden af te kunnen lossen, met weer hogere kosten tot gevolg.	Inge van Dijk	CDA	1.99
5345	Je hebt slapeloze nachten, angstgevoelens en moedeloosheid.	Inge van Dijk	CDA	99.26
5346	Je schaamt je voor de situatie waarin je terecht bent gekomen en komt de deur niet meer uit.	Inge van Dijk	CDA	0.09
5347	Als die spiraal naar beneden inzet, dan zijn het niet de incassobureaus die inspringen en rekening houden met de mens achter de schuld, maar drukt de last op de samenleving.	Inge van Dijk	CDA	0.04
5348	Zo schat het Nibud de jaarlijkse kosten van problematische schulden voor de samenleving op 8,5 miljard euro.	Inge van Dijk	CDA	0.3
5349	Afgelopen jaar verscheen ook het ibo over problematische schulden.	Inge van Dijk	CDA	0.07
5350	Daarin gaven ze een heel duidelijk advies om alle kosten rondom invordering te herijken, om het verdienen aan kosten bij verkoop van dossiers te verbieden en om te zorgen dat een vordering niet tot in de eeuwigheid kan blijven doorlopen.	Inge van Dijk	CDA	0.05
5351	Vervolgens lezen we dat het kabinet vooral gaat bezien of en, zo ja, hoe maatregelen kunnen worden genomen.	Inge van Dijk	CDA	0.06
5352	Dus nog meer onderzoek in plaats van acties om zaken echt te gaan regelen.	Inge van Dijk	CDA	0.03
5353	In het voorjaar komt het kabinet met de uitkomsten.	Inge van Dijk	CDA	0.06
5354	Ik hoop van harte op een actieagenda in plaats van een opsomming van wat al gebeurt, iets wat we nu nog te vaak zien in brieven van het kabinet.	Inge van Dijk	CDA	0.03
5356	De adviezen overlappen ook met het manifest "Eerlijk incasseren" van de Consumentenbond.	Inge van Dijk	CDA	0.05
5357	We hebben als CDA aandacht daarvoor gevraagd in ons actieplan Financiële weerbaarheid en er met de ChristenUnie vragen over gesteld.	Inge van Dijk	CDA	0.05
5358	Ook wij zijn voorstander van het omdraaien van de toerekenvolgorde bij incasso's, zodat mensen eerst de hoofdsom aflossen in plaats van alleen rente en kosten.	Inge van Dijk	CDA	0.06
5359	Maar de staatssecretaris rechtvaardigde de huidige volgorde "ter bescherming tegen de calculerende debiteur".	Inge van Dijk	CDA	0.04
5360	Wantrouwen dus, terwijl wij veel liever redeneren vanuit de mens achter de schuld.	Inge van Dijk	CDA	0.03
5361	We zijn daarom blij met de aangenomen motie-Welzijn/Ceder, die vraagt het omdraaien van de toerekenvolgorde voor overheidsincasso's te onderzoeken.	Inge van Dijk	CDA	0.04
5362	Mijn vraag is of de staatssecretaris bereid is in het onderzoek ook de private schulden en incasso's mee te nemen, waar dit net zo goed speelt.	Inge van Dijk	CDA	0.08
5364	We willen niet zeggen dat de hele incassosector slecht is, want een ondernemer moet ook beschermd worden tegen wanbetaling.	Inge van Dijk	CDA	0.08
5365	Er zijn gelukkig goede voorbeelden, maar helaas ook agressieve praktijken en weinig controles op ethiek.	Inge van Dijk	CDA	0.06
5366	Volgens de staatssecretaris zijn winstmarges van 46%, waar in 2022 sprake van was, achterhaald.	Inge van Dijk	CDA	0.25
5367	Kan hij ons vertellen hoe hoog deze marges dan tegenwoordig zijn?	Inge van Dijk	CDA	0.07
5368	Ik ben ook erg benieuwd naar de uitwerking van de wettelijke zorgplicht voor deurwaarders.	Inge van Dijk	CDA	0.03
5371	Graag zouden we aan de actieagenda nog willen toevoegen hoe we omgaan met boetes.	Inge van Dijk	CDA	0.08
5372	Zijn de hoogtes van boetes realistisch als we kijken naar het gemiddelde financiële weerstandsvermogen van onze inwoners?	Inge van Dijk	CDA	0.1
5373	Hoe kunnen we meer maatwerk organiseren als het komt tot kwijtschelden van boetes?	Inge van Dijk	CDA	0.07
5374	Als iemand bijvoorbeeld met zijn parkeerapp de verkeerde auto heeft aangevinkt maar dus wel netjes parkeerkosten heeft betaald, willen we dan echt halsstarrig vasthouden aan de uitgeschreven boete?	Inge van Dijk	CDA	0.09
5378	Laten we nu alsjeblieft de onnodige verleidingen om schulden op te bouwen zo veel mogelijk tegengaan.	Inge van Dijk	CDA	0.04
5379	Wij vinden dat er echt veel steviger dan nu ingezet moet worden op het aan banden leggen van buy now, pay later.	Inge van Dijk	CDA	0.03
5380	We waren hier al ongerust over, maar wat gisteren tijdens de rondetafel over buy now, pay later gebeurde, was exemplarisch.	Inge van Dijk	CDA	0.07
5381	Ik doel dan op de houding van in dit geval Klarna, die duidelijk aangaf vol door te gaan met het uitrollen van buy now, pay later in de winkelstraat, dit ondanks de oproep vanuit de Kamer en de acties van het kabinet richting deze partij.	Inge van Dijk	CDA	0.05
5382	Het kabinet zou met deze partij in gesprek gaan om ze te overtuigen kopen op de pof in de winkelstraat niet door te voeren.	Inge van Dijk	CDA	0.18
5386	Dit accepteren we toch niet, zeg ik richting het kabinet.	Inge van Dijk	CDA	0.05
5387	Wat gaan jullie nu doen, vraag ik deze bewindspersonen.	Inge van Dijk	CDA	0.03
5388	Lijdzaam toezien en achteraf tegen elkaar zeggen: we waren naïef?	Inge van Dijk	CDA	0.03
5391	Mevrouw Lahlah gaat nu spreken namens de fractie van GroenLinks-Partij van de Arbeid.	voorzitter	None	0.04
5395	Laten we helder zijn: de meeste mensen willen hun rekeningen betalen, maar ze kunnen het soms niet door geldgebrek.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	1.01
5396	En in plaats van hulp, krijgen ze extra kosten, torenhoge boetes en incassotrajecten die hen verder de afgrond in duwen.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.11
5397	Zoals de NVVK het treffend zei: deze industrie legt in feite een boete op armoede.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.05
5400	De commerciële incasso-industrie moet drastisch op de schop.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.07
5401	Het is onacceptabel dat incassobureaus winstpercentages van gemiddeld 46% halen, terwijl schuldenaren steeds verder in de problemen komen.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	99.86
5402	Hoe staat het met de uitvoering van de motie-Ceder/Kat over een verbod op de opkoop en doorverkoop van schulden, vraag ik de staatssecretaris.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.06
5403	Daarnaast was er al in 2024 veel kritiek op de hoogte van de incassokosten.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.07
5404	Aan de staatssecretaris voor Participatie en Integratie vraag ik dan ook of het kabinet bereid is om deze kosten structureel te verlagen.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.06
5405	En zo ja, hoe gaat de staatssecretaris dat concreet aanpakken en op welke termijn?	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.06
5406	Sorry, ik ben even van mijn à propos door het lopen voor me.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.02
5411	Veel commerciële incassobureaus trekken schuldenaren alleen maar verder het moeras in.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	5.83
5412	En in plaats van dat hen hulp wordt geboden, hebben mensen met schulden ook nog eens geen recht op betaalde rechtsbijstand.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	2.21
5414	De Raad voor Rechtsbijstand verleent geen toevoegingen voor zaken over het opeisen van schulden.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.07
5415	Hierdoor staan schuldenaren machteloos tegenover de soms agressieve incassobureaus, terwijl rechtszaken voor deze bureaus het standaard verdienmodel zijn.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.64
5416	Is de staatssecretaris voor Rechtsbescherming het met mij eens dat dit de rechtszekerheid van deze groep zwaar onder druk zet en het speelveld nog ongelijker maakt?	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.07
5417	Is hij bereid om de uitzondering op rechtsbijstand inzake van schuldinvordering te schrappen, zodat schuldenaren zich fatsoenlijk kunnen verdedigen?	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.06
5419	De overheid moet het goede voorbeeld geven, maar doet dat niet of onvoldoende.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.04
5420	Zo hanteren het CJIB en het CAK nu nog steeds incassomethodes die niet altijd oog hebben voor het bestaansminimum.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.08
5421	Wat ons betreft wordt sociaal incasseren, waarbij niet alleen het belang van de schuldeiser, maar ook dat dat van de schuldenaar wordt meegenomen, dan ook de norm.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.18
5422	De Algemene Rekenkamer heeft de overheid vorig jaar op de vingers getikt vanwege het incassobeleid.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	98.79
5423	Welke concrete maatregelen heeft het kabinet inmiddels genomen om ervoor te zorgen dat de overheid wel sociaal incasseert, vraag ik de staatssecretaris voor Participatie en Integratie.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.1
5424	Is hij bereid om sociaal incasseren verplicht te stellen voor alle overheidsinstanties?	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.06
5427	Kijk naar initiatieven als Faircasso of naar het keurmerk Sociaal Verantwoord Incasseren.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.18
5428	Of kijk naar Zweden, waar de overheid met het Zweeds Koninklijk Incassobureau zelf de regie neemt, waar ze rekening houden met de financiële situatie van schuldenaren, minimale incassokosten rekenen en met realistische betalingsplannen werken.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.08
5429	Ziet de staatssecretaris iets in een dergelijk systeem?	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.05
5430	Wat kan Nederland hiervan leren en eventueel overnemen?	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.07
5432	Geen pleisters plakken, maar het systeem hervormen.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.05
5434	Een incasso-industrie die floreert terwijl mensen steeds dieper in de schulden raken, is geen foutje in het systeem.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	1.05
5435	Dat is het systeem en dat systeem moeten wij veranderen.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.06
5438	Als laatste in de eerste termijn van de Kamer is het woord aan mevrouw Van Eijk en zij voert het woord namens de VVD-fractie.	voorzitter	None	0.04
5442	Er zijn veel partijen met een eigen rol belang, belang en onderlinge afhankelijkheid.	Van Eijk	VVD	0.18
5443	In de kabinetsreactie op het ibo Problematische schulden wordt een aantal maatregelen genoemd ten aanzien van de invordering van schulden, waaronder het beperken van kostenoploop.	Van Eijk	VVD	0.05
5444	Het overdragen van een vordering is een gebruikelijke handeling in het handelsverkeer en draagt bij aan de liquiditeit en kredietwaardigheid van ondernemers.	Van Eijk	VVD	0.04
5446	Wel vindt de VVD het onwenselijk dat door het stelsel van invordering bij het overdragen van vorderingen de invorderingskosten voor de consument oplopen.	Van Eijk	VVD	0.59
5447	De VVD vindt dan ook dat het doorverkopen van schulden op consumenten als verdienmodel moet worden tegengegaan.	Van Eijk	VVD	0.19
5448	In het ibo wordt voorgesteld om te verbieden dat bij herexecutie kosten die eerder in rekening zijn gebracht maar nooit daadwerkelijk zijn betaald door de schuldeiser, alsnog in rekening worden gebracht bij de schuldenaar.	Van Eijk	VVD	0.09
5449	Hierdoor zal herexecutie minder als verdienmodel worden gebruikt.	Van Eijk	VVD	0.25
5450	Ik wil de staatssecretaris Rechtsbescherming vragen of inmiddels duidelijk is of deze maatregel kan worden ingevoerd en, zo ja, hoe en op welke termijn.	Van Eijk	VVD	0.14
5451	Ik wil het debat gebruiken om, zoals veel van mijn collega's hebben gedaan, stil te staan bij het breed uitrollen van buy now, pay later in fysieke winkels.	Van Eijk	VVD	0.09
5452	De VVD heeft grote zorgen over de risico's die het gebruik van buy now, pay later met zich meebrengt voor kwetsbare groepen, met name jongeren.	Van Eijk	VVD	3.91
5453	Daardoor kunnen ze eerder en meer in de schulden komen.	Van Eijk	VVD	0.66
5454	Ook de vertegenwoordigers van de detailhandelssector hebben het kabinet laten weten zich zorgen te maken.	Van Eijk	VVD	0.08
5455	Zij zien het als een slechte ontwikkeling voor zowel de consument als de winkelier.	Van Eijk	VVD	0.06
5456	Wat hebben de gesprekken van het kabinet met vertegenwoordigers van de detailhandelssector om buy now, pay later in fysieke winkels zo veel mogelijk te ontmoedigen en te voorkomen opgeleverd?	Van Eijk	VVD	0.07
5458	Ondanks dat ik echt vind dat we gisteren met de aanbieders een goed gesprek hebben gehad, ben ik er niet gerust op dat we erin slagen om buy now, pay later uit de winkelstraat te weren.	Van Eijk	VVD	0.04
5459	Bovendien zijn deze aanbieders maar een radertje in het geheel.	Van Eijk	VVD	0.03
5460	In de Kamerbrief staat dat het kabinet alle betrokkenen oproept, een beroep doet op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid et cetera, et cetera.	Van Eijk	VVD	0.05
5463	De Kamerbreed aangenomen motie is hierover kraakhelder.	Van Eijk	VVD	0.25
5464	Ik verwacht echt een stevigere inzet van dit kabinet.	Van Eijk	VVD	0.03
5466	Als gevolg van een nieuwe richtlijn in de schuldhulpverlening krijgen crediteuren steeds vaker een nulaanbod.	Van Eijk	VVD	1.04
5467	Dat komt neer op het kwijtschelden van de schuld, zonder aflossing of een andere tegenprestatie.	Van Eijk	VVD	0.08
5468	Er klinkt kritiek op de nieuwe werkwijze van de schuldhulpverlening.	Van Eijk	VVD	0.06
5469	In feite is de boodschap: je hoeft niet te betalen, want je kunt gezien de hoogte van het inkomen niet betalen.	Van Eijk	VVD	0.17
5471	Een schuldenaar kan na het kwijtschelden verdere begeleiding van hulpverleners weigeren, want die is vaak op vrijwillige basis.	Van Eijk	VVD	0.05
5472	De VVD wil ervoor pleiten dat ook na het kwijtschelden er een vorm van verplichte begeleiding blijft bestaan om het ontstaan van nieuwe schulden te voorkomen.	Van Eijk	VVD	0.08
5473	Mensen vallen soms terug in oude patronen en de weg naar problematische schulden begint dan weer opnieuw.	Van Eijk	VVD	0.45
5474	Wat gaat de staatssecretaris Participatie en Integratie hieraan doen?	Van Eijk	VVD	0.07
5478	De PVV gaf net aan dat zij het ook onjuist vinden dat de overheid boetes met 300% kan verhogen, terwijl ze de markt voorschrijft dat dit met maximaal 15% mag.	Van Kent	SP	0.39
5479	Natuurlijk, iedereen moet zich aan de regels houden, maar zouden dezelfde regels die aan commerciële partijen worden opgelegd, niet ook voor de overheid moeten gelden?	Van Kent	SP	0.06
5481	Terecht dat de heer Van Kent zegt: iedereen moet zich aan de regels houden.	Van Eijk	VVD	0.05
5484	Natuurlijk is het absurd als uiteindelijk de hoogte van een boete kan oplopen tot meer dan 300%.	Van Eijk	VVD	0.19
5485	Ik heb begrepen dat dit op dit moment ook allemaal in beeld wordt gebracht.	Van Eijk	VVD	0.05
5487	Op het moment dat die informatie de Kamer bereikt, gaan wij ons standpunt daarover bepalen.	Van Eijk	VVD	0.06
5489	We hebben natuurlijk helemaal geen onderzoek nodig om te weten dat het verschil tussen 15% en 300% groot is, veel te groot is.	Van Kent	SP	0.64
5490	Daarom moeten we de overheid dezelfde regel opleggen als de commerciële partijen, namelijk: maximaal 15%.	Van Kent	SP	0.06
5491	Daar hebben we geen onderzoek voor nodig, daar hebben we geen papierwinkel voor nodig.	Van Kent	SP	1.72
5494	De PVV heeft net die stap gezet, dus volgens mij is de weg nu ook voor de VVD vrij.	Van Kent	SP	0.09
5495	Eerder stemde de PVV immers net als de VVD tegen de motie van de heer van Nispen om deze stap te zetten.	Van Kent	SP	0.05
5496	Volgens mij moeten we vandaag met elkaar zeggen, zonder die papierwinkel ertussen te laten komen: 15% geldt voor de commerciële partijen, maar ook voor de overheid.	Van Kent	SP	0.47
5499	Ik ga afwachten waar het kabinet mee komt: het inzicht in en het overzicht van de verhogingen.	Van Eijk	VVD	0.03
5500	Die zouden kritisch tegen het licht worden gehouden en daar wachten wij op.	Van Eijk	VVD	0.03
5502	Ik heb in mijn verhaal geprobeerd oog te hebben voor de schuldenaren, maar ook breder te kijken.	Ceder	ChristenUnie	0.05
5503	Ik heb ook deurwaarders genoemd, die aangeven dat dit systeem ook voor hen knelt.	Ceder	ChristenUnie	0.06
5504	Incassobureaus geven aan dat zij graag meer mensen willen helpen, maar ook dat dit systeem klemmend werkt.	Ceder	ChristenUnie	0.08
5506	Een van de grootste problemen daarin is een overheid die hen niet gelijkwaardig behandelt, bijvoorbeeld daar waar een faillissement is.	Ceder	ChristenUnie	0.09
5507	Vaak zegt zij "ik neem het eerste deel", waardoor er heel weinig overblijft voor ondernemers.	Ceder	ChristenUnie	0.06
5508	Ik weet dat de VVD de partij van de ondernemers is, of zich zo graag wil profileren.	Ceder	ChristenUnie	0.06
5509	Ik vraag me toch ook af of de VVD in ieder geval bereid is om een historische stap te zetten, niet om nu al iets te wijzigen, maar om in ieder geval te gaan kijken wat de rol van de overheid als preferente schuldeiser betekent.	Ceder	ChristenUnie	0.04
5511	Ik zou graag de VVD aan mijn kant willen, in ieder geval om te onderzoeken wat daarin mogelijk is.	Ceder	ChristenUnie	0.04
5513	Gelukkig is het al zo dat de rijksoverheid, vaak de Belastingdienst, haar preferente positie al tijdelijk opgeeft.	Van Eijk	VVD	0.07
5515	Ik voel mee met de ChristenUnie als het gaat om de private schuldeiser, de ondernemer die achter zijn geld aan moet en vaak achter het net vist.	Van Eijk	VVD	0.22
5516	Het mooiste is het wanneer er afspraken ontstaan waarbij iedereen een eerlijk deel krijgt, maar we moeten ook eerlijk zijn dat de overheid met de inkomsten die zij krijgt, de belastingen die betaald worden, ook heel veel voorzieningen financiert.	Van Eijk	VVD	1.57
5517	Dat kun je ook niet zomaar op z'n beloop laten, dus die preferente positie is er niet voor niks.	Van Eijk	VVD	0.03
5518	Maar ik snap wel dat we kunnen en misschien ook wel moeten kijken waar het eerlijker kan.	Van Eijk	VVD	0.03
5521	We gaan even een kwartier schorsen en dan krijgen we antwoorden van de beide staatssecretarissen.	voorzitter	None	0.04
5522	De vergadering wordt van 21.01 uur tot 21.19 uur geschorst.	voorzitter	None	0.04
5524	Aan de orde is het vervolg van het debat over de aanpak van de incasso-industrie.	voorzitter	None	0.03
5525	Als eerste gaat spreken de staatssecretaris van Rechtsbescherming, tevens staatssecretaris van Justitie en Veiligheid.	voorzitter	None	0.04
5528	Het is goed dat er vanavond opnieuw aandacht is voor dit belangrijke onderwerp, dat heel veel mensen in onze samenleving raakt.	Struycken	None	0.11
5529	De staatssecretaris en ik vinden dit een erg belangrijk onderwerp en zijn verheugd dat we er ook vanavond met uw Kamer weer over van gedachten kunnen wisselen.	Struycken	None	0.09
5530	Ik zal eerst aandacht besteden aan buy now, pay later en daarna aan civiele invordering, aan boetes, aan de deurwaarders en de incasso en ten slotte nog aan de rechtsbijstand.	Struycken	None	0.05
5531	Laat ik vooropstellen dat wij allen, de Kamer met mij, maar ook met de minister van Financiën aan de zijde, vinden dat er terechte zorgen zijn rond buy now, pay later.	Struycken	None	0.06
5532	Dat geldt in het bijzonder wanneer het gaat om jongeren en jongvolwassenen, en in het bijzonder wanneer het gaat om aanbieding ervan in de winkelstraat.	Struycken	None	0.11
5533	Zoals u in de Kamerbrief van begin januari over dit onderwerp hebt kunnen lezen, roept het kabinet alle betrokken partijen, waaronder de BNPL-betaaldienstverleners, maar ook de hele detailhandelsector, op om af te zien van het aanbieden van dit product in fysieke winkels in het bijzonder.	Struycken	None	0.06
5535	De ministeries van Financiën, Sociale Zaken en Werkgelegenheid, en Justitie en Veiligheid werken al enige tijd intensief samen om te komen tot een verbeterde consumentenbescherming bij buy now, pay later.	Struycken	None	0.06
5536	Het ministerie van Economische Zaken is betrokken gezien de relatie met de retailsector.	Struycken	None	0.06
5537	De staatssecretaris Participatie en Integratie is verantwoordelijk voor de schuldenaanpak.	Struycken	None	0.06
5538	De minister van Financiën is samen met mij verantwoordelijk voor de regels over verantwoorde kredietverlening, waar de aanbieders van deze diensten vanaf eind 2026 aan moeten voldoen.	Struycken	None	0.06
5539	Daarbij is de minister van Financiën ook verantwoordelijk voor de implementatie van de herziene Europese Richtlijn consumentenkrediet, die wel bekend staat als de CCD II.	Struycken	None	0.06
5540	Als staatssecretaris Rechtsbescherming ben ik verantwoordelijk voor de regels over consumptief krediet, zoals vastgelegd in het Burgerlijk Wetboek.	Struycken	None	0.05
5541	Ik draag ook verantwoordelijkheid voor de incassodienstverlening.	Struycken	None	0.06
5542	In de brief die de minister van Financiën en ik uw Kamer op 21 januari zonden, hebben wij uitvoerig uiteengezet wat de drie actielijnen van het kabinet zijn.	Struycken	None	0.05
5543	Eén daarvan is heel in het kort dat we op de korte termijn inzetten op zelfregulering door de sector door middel van de gedragscode, met name door deze gedragscode zo snel mogelijk in lijn te brengen met de regels die van toepassing zullen zijn na implementatie van de CCD II.	Struycken	None	0.07
5545	Ik denk dat wij allen op één lijn staan in het ernaar streven dat er zo snel mogelijk verscherpingen van toepassing worden en dat de industrie zich daaraan houdt.	Struycken	None	0.03
5546	Ook gisteren tijdens de hoorzitting is duidelijk geworden dat dat de inzet is.	Struycken	None	0.11
5547	Wij gaan als kabinet proberen om die gedragscode zo snel mogelijk zo veel mogelijk aan te scherpen, zeker ook zodra duidelijk wordt op welke wijze het kabinet de regels van CCD II gaat implementeren.	Struycken	None	0.04
5548	De minister van Financiën is er voortdurend mee bezig om dat zo spoedig mogelijk te doen.	Struycken	None	0.05
5549	Het kabinet zet zich er vanzelfsprekend ook voor in om dit proces zo zorgvuldig mogelijk te doorlopen.	Struycken	None	0.06
5551	De verwachting is dat de implementatiewetgeving nog dit kwartaal in consultatie gaat.	Struycken	None	0.14
5554	We kennen de richtlijn, maar we weten ook dat de richtlijn niet tegenhoudt dat buy now, pay later in fysieke winkels aangeboden kan worden.	Inge van Dijk	CDA	0.07
5556	Wij twijfelen over het succes dat deze brief gaat hebben in de strijd tegen buy now, pay later in de winkels.	Inge van Dijk	CDA	0.05
5557	Ik hoor graag van de staatssecretaris in hoeverre hij wel verwacht succesvol te zijn hierin met de acties die zij voornemens zijn in te zetten.	Inge van Dijk	CDA	0.05
5558	Wij verwachten dat op het moment dat duidelijk wordt op welke wijze Nederland de richtlijn wil implementeren, dat ook richtinggevend zal zijn voor de industrie en dat we op dat moment de aanbieders kunnen aanspreken op de uitgesproken intentie om hun gedrag erop aan te passen.	Struycken	None	0.04
5560	Maar ik vroeg hoe succesvol we denken te zijn bij het uit de fysieke winkels halen van buy now, pay later.	Inge van Dijk	CDA	0.05
5561	Ik ken de gedragscode en ik weet van de aanscherping: leeftijdsverificatie et cetera et cetera.	Inge van Dijk	CDA	0.07
5562	Kijk, bij online kun je nog zeggen: wij willen consumenten beschermen tegen malafide webwinkels.	Inge van Dijk	CDA	0.19
5564	Maar fysiek, gewoon in de winkel, als je je mascaraatje koopt?	Inge van Dijk	CDA	0.05
5566	De Kamer ziet het gewoon helemaal niet zitten dat dat op de pof kan.	Inge van Dijk	CDA	0.04
5567	Niet alleen de Kamer, maar ook het kabinet ziet dat niet zitten bij aankopen in fysieke winkels.	Struycken	None	0.86
5569	Het product buy now, pay later is goed verklaarbaar en dient ook een doel in het kader van onlineaankopen, maar niet in het kader van fysieke aankopen in een winkelstraat.	Struycken	None	0.06
5571	Wat we kunnen doen om dat te voorkomen, is enerzijds inzetten op zelfregulering in anticipatie op de implementatie van de richtlijn.	Struycken	None	0.07
5572	Anderzijds is er nog een partij bij betrokken, en dat is de retailsector, dat zijn de winkeliers die het product aanbieden.	Struycken	None	0.05
5573	Het is opportuun om dat zo veel mogelijk te voorkomen.	Struycken	None	0.04
5575	Ik kan niet voorspellen hoe succesvol dit zal zijn, maar dat het nodig is, is duidelijk.	Struycken	None	0.03
5576	Ik heb een ontmoeting gehad met de wethouder Schulden en Armoede van Rotterdam.	Struycken	None	0.05
5577	Het is haar grote zorg dat dit product uitgerold wordt in fysieke winkels in de hele stad.	Struycken	None	0.11
5579	De vraag is inderdaad hoe we dat langs verschillende routes zo snel mogelijk kunnen terugdringen of hoe we kunnen voorkomen dat dit wordt uitgerold.	Struycken	None	0.06
5580	Ik hoor de staatssecretaris zeggen: ik heb dat gevoel van urgentie; we gaan vooral het gesprek aan.	Ceder	ChristenUnie	0.03
5582	Op onderwerpen waarop dit kabinet zegt ook urgentie te voelen — denk aan asiel — is aangegeven: wij komen met spoed met noodwetten.	Ceder	ChristenUnie	0.08
5583	Het zette zelfs de parlementaire democratie buitenspel.	Ceder	ChristenUnie	0.13
5584	Maar "wij voelen urgentie, dus gaan we over tot vergaande stappen", mis ik in dit verhaal.	Ceder	ChristenUnie	0.03
5587	In de afgelopen twee jaar zijn wij hiermee bezig geweest.	Ceder	ChristenUnie	0.06
5589	Voelt de staatssecretaris zich na al deze pogingen en het negeren van de motie, het negeren van de wens van de regering en heel veel wethouders in dit land niet in zijn hemd gezet?	Ceder	ChristenUnie	0.06
5590	Want deze partijen hebben jarenlang aan tafel gezeten en gezegd: wij volgen een gedragscode.	Ceder	ChristenUnie	0.07
5591	Maar één van hen zegt: ja, wij hebben alles voor, maar we gaan gewoon door.	Ceder	ChristenUnie	0.05
5594	De zorgen over buy now, pay later bestaan al langer.	Struycken	None	0.08
5595	Daar is natuurlijk ook veel over gesproken in het kader van de eerste richtlijn consumentenkrediet.	Struycken	None	0.06
5596	De meer urgente, acute en pregnante zorgen zijn volgens mij van korter geleden.	Struycken	None	0.03
5597	Die zijn er namelijk sinds het voornemen is uitgesproken om dit uit te rollen in de fysieke winkelstraten.	Struycken	None	0.05
5603	Het is onder de thans geldende regelgeving niet verboden om het "buy now, pay later"-product aan te bieden aan minderjarigen.	Struycken	None	26.24
5604	Er is geen wettelijk verbod op het aangaan van een transactie met een minderjarige, zij het dat op grond van het Burgerlijk Wetboek wel het risico bestaat dat die overeenkomst wordt vernietigd.	Struycken	None	0.19
5606	We kunnen onder het huidige recht dus niet zeggen dat er een verbod is om het product aan te bieden.	Struycken	None	0.23
5607	Het is op basis van zelfregulering dat de industrie zegt het voornemen te hebben het product niet aan te bieden aan minderjarigen.	Struycken	None	0.53
5608	Maar daar ligt geen wettelijke regel aan ten grondslag, althans, nog niet.	Struycken	None	0.25
5610	Het is bepaald niet zo dat wij stilzitten, maar naar onze analyse is inzetten op een vervroegde en versnelde implementatie van de CCD II wel de meest realistische en kansrijke aanpak.	Struycken	None	0.04
5612	Een zorgvuldig wetgevingsproces is niet alleen een wens die breed gedeeld wordt, ook in deze Kamer, maar ook een opdracht die ik als portefeuillehouder voor de kwaliteit van wetgeving hooghoud.	Struycken	None	0.1
5615	Maar we doen er alles aan, met name de collega's bij het ministerie van Financiën, om dat zo snel mogelijk te doen, zodat het ook zijn schaduw vooruit kan werpen zodra duidelijk wordt langs welke lijnen we het gaan implementeren.	Struycken	None	0.11
5622	We hebben het gedrag gezien van de Klarna's van deze wereld.	Welzijn	NSC	1.75
5623	Het lijkt er niet op dat ze heel erg voor rede vatbaar zijn.	Welzijn	NSC	0.03
5624	Zij hebben een businesscase in hun hoofd, ze hebben acties die moeten leiden tot het maximaliseren van hun businesscase.	Welzijn	NSC	0.07
5625	En wat er ook gezegd wordt, door het parlement, door de regering, zij gáán daar gewoon voor.	Welzijn	NSC	0.06
5626	Daarom heb ik toch de behoefte om ook deze vraag aan de staatssecretaris te stellen: die gedragscode, hoe effectief taxeert de staatssecretaris dat die nou echt zal zijn?	Welzijn	NSC	0.03
5627	Ik hoor hem gelukkig ook zeggen dat we misschien een aantal andere dingen in de hardware moeten gaan versnellen.	Welzijn	NSC	0.07
5628	Ik vermoed dat we die hardware keihard nodig gaan hebben, omdat het gedrag niet direct te verwachten is.	Welzijn	NSC	0.03
5629	Althans, ik verwacht niet direct dat ze dat uit zichzelf zullen laten zien.	Welzijn	NSC	0.03
5630	In het algemeen geldt dat zelfregulering een wijze van normering is die nadelen kent, met name dat die niet verbindend is.	Struycken	None	0.07
5631	Naar mijn indruk is zelfregulering altijd wel normerend, onder meer doordat in ieder geval deze gedragscode voorziet in een jaarlijkse evaluatie.	Struycken	None	0.04
5632	Op ons verzoek heeft die ook plaatsgevonden, en dat leidt ertoe dat inzichtelijk wordt wie zich aan welke normen houdt.	Struycken	None	0.04
5633	Het is juist die gedragscode die ertoe geleid heeft dat in de zitting die uw Kamer gisteren gehouden heeft, duidelijk is geworden wie zich wel en wie zich niet conformeert aan bepaalde normen daaruit.	Struycken	None	0.08
5634	Dus ik geloof zeker dat die gedragscode een functie heeft, als onderdeel van een bredere aanpak om zo veel mogelijk te ontmoedigen dat dit product wordt aangeboden in de chique winkelstraten.	Struycken	None	0.04
5635	Wij hebben ook gezien tijdens die briefing dat er een ander mechanisme is dat gedrag afstraft, en dat is: wat gebeurt er op de markt?	Welzijn	NSC	0.11
5636	Er zaten daar letterlijk drie partijen die zeiden: tja, eigenlijk willen wij het niet, we geloven er zelf niet in, maar als een van de partijen het toch gaat doen, dan zal dat een invloed hebben op ons gedrag.	Welzijn	NSC	0.07
5637	Dus vandaar dat ik zeg dat het erop lijkt dat er een harder spel nodig is, een wettelijk spel, om het gedrag te gaan reguleren, omdat er ook andere aspecten zijn buiten de wet, namelijk de markt, die het gedrag bepalen van de spelers op deze markt.	Welzijn	NSC	0.17
5639	Uiteraard hebben we met wetgeving een veel harder instrument, en daarom werken we daar hard aan.	Struycken	None	0.04
5640	Maar wetgeving komt niet van de ene op de andere maand tot stand.	Struycken	None	0.08
5642	Maar in aanloop daarnaar is die gedragscode functioneel.	Struycken	None	0.06
5643	Ik wil toch nog een kanttekening plaatsen bij de veronderstelling dat de vrijemarktwerking rechtvaardigt dat deze partijen dat doen.	Struycken	None	0.03
5644	Voor elk handelen, ook dat van een marktpartij, geldt natuurlijk dat die uiteindelijk ook een keuze maakt om er wel of niet aan mee te doen, dat die een keuze maakt om wel of niet dit product aan te bieden.	Struycken	None	0.05
5646	Niet elke verkoop van elk type product is zonder meer ethisch verantwoord.	Struycken	None	0.34
5647	Dus die keuze blijft liggen bij de marktpartijen, ook bij de drie die zeggen dit niet te willen doen.	Struycken	None	0.05
5649	Ze hebben geen gedragscode nodig, maar een duidelijk verbod.	Van Kent	SP	0.04
5650	En wat de SP betreft geldt dat voor alle vormen van buy now, pay later, van koop nu, betaal later.	Van Kent	SP	0.07
5651	Ik hoop dat de staatssecretaris de Kamer hoort, want volgens mij is hier een ruime meerderheid die de staatssecretaris vraagt om ervoor te zorgen dat dit verbod er ook komt.	Van Kent	SP	0.1
5654	Gaat de staatssecretaris ervoor zorgen dat in de wet wordt opgenomen dat het ook verboden gaat worden om online aan minderjarigen spullen te verkopen via deze regeling?	Van Kent	SP	0.09
5655	Want de staatssecretaris zei terecht dat er nu geen verbod is en dat een koopovereenkomst nu alleen nietig kan worden verklaard.	Van Kent	SP	0.15
5656	Is de staatssecretaris bereid om bij de wetgeving die voorbereid wordt, ook dit te regelen?	Van Kent	SP	0.06
5657	Ik heb deze Kamer niet in algemene zin horen zeggen dat er een verbod op buy now, pay later moet komen.	Struycken	None	0.22
5658	Sterker nog, ik heb ook horen zeggen dat het product bij onlineaankopen een functie heeft en de consumenten beschermt.	Struycken	None	0.1
5660	Er is een breed gedeeld gevoel, ook in het kabinet, dat dat een onwenselijke toepassing van dit product is en eigenlijk neerkomt op een vorm van kredietverlening.	Struycken	None	0.11
5661	Een verbod is echter niet mogelijk in het licht van de Europese richtlijn, die buy now, pay later in het algemeen faciliteert, zonder een toespitsing op online of fysieke winkelverkopen.	Struycken	None	0.09
5662	Het wordt dus gereguleerd als een vorm van kredietverschaffing onder CCD II.	Struycken	None	0.05
5664	Dat moeten we misschien ook niet willen, want als het goed gereguleerd is, is het ook minder problematisch.	Struycken	None	0.03
5668	Ik ben nu even zoekende, maar ik meen dat de leeftijdsverificatie en de leeftijdsgrens ... De leeftijdsverificatie is in ieder geval onderdeel van de implementatie van de herziene Europese richtlijn.	Struycken	None	0.12
5669	Ik neem maar even aan, behoudens tegenbericht, dat dat ook impliceert dat het onder die richtlijn verboden is om het product aan te bieden aan minderjarigen.	Struycken	None	0.13
5671	Bovendien voorziet de Europese richtlijn en de implementatie daarvan in verplichte verificatie van de leeftijd.	Struycken	None	0.06
5672	De richtlijn wordt straks geïmplementeerd in de Nederlandse wet- en regelgeving.	Van Eijk	VVD	0.06
5673	Er zitten ongetwijfeld een aantal lidstaatopties in.	Van Eijk	VVD	0.05
5674	Nu is mijn partij niet altijd voorstander van nationale koppen, zoals we dat noemen, maar in dit geval zou ik voor de fysieke winkels graag een uitzondering willen maken.	Van Eijk	VVD	0.18
5675	Met andere woorden: kan de wet in Nederland dusdanig geïmplementeerd worden dat er een verbod van buy now, pay later in fysieke winkels wordt gecreëerd?	Van Eijk	VVD	0.05
5676	In algemene zin wijs ik erop dat deze richtlijnen uitgaan van maximumharmonisatie.	Struycken	None	0.03
5677	Dat betekent niet dat aanvullende regels tot aanvullende verplichtingen kunnen leiden.	Struycken	None	0.04
5678	Het is bepalend in hoeverre de richtlijn zoals die er ligt die ruimte biedt.	Struycken	None	0.04
5679	Voor de specifieke vraag of dit onderdeel zou kunnen zijn en worden van de implementatie, verwijs ik naar de informatie die in de loop van dit kwartaal naar uw Kamer gaat.	Struycken	None	0.03
5680	Ik kan nu niet vooruitlopen op waar meer concreet invulling aan wordt gegeven en de wijze waarop geïmplementeerd wordt.	Struycken	None	0.05
5681	Maar ik heb in ieder geval genoteerd dat deze wens bestaat.	Struycken	None	0.05
5683	Ik neem heel even de gelegenheid om te kijken of ik alle vragen over buy now, pay later heb beantwoord.	Struycken	None	0.04
5686	Onderdeel van de regels die vanaf 20 november 2026 gaan gelden — dat is dus de uiterste datum waarop de implementatie van de richtlijn effectief wordt, maar hopelijk dus al eerder in Nederland — is dat BNPL-aanbieders onder meer een BKR-toets moeten uitvoeren.	Struycken	None	0.09
5687	Er gelden ook andere verplichtingen om overkreditering te voorkomen.	Struycken	None	0.06
5688	Er werd ook gevraagd of de registratietermijn in de BKR gelijk wordt getrokken met de termijn van zes maanden voor schuldhulpverlening.	Struycken	None	0.08
5689	Namens de minister van Financiën zeg ik dat er wordt gewerkt aan een wetsvoorstel om van de kredietregistratie een wettelijke taak te maken.	Struycken	None	0.07
5691	Daarbij wordt een verkorting van de registratietermijn van vijf tot drie jaar voorgesteld.	Struycken	None	0.04
5692	De duur van de registratie bij het BKR, die thans vijf jaar is, wordt naar drie jaar getrokken op basis van het voorstel dat in consultatie is geweest.	Struycken	None	0.05
5693	Ook het advies van de Autoriteit Persoonsgegevens over dit voorstel wordt verwerkt.	Struycken	None	0.09
5694	Er wordt dus gekeken naar de lengte van de registratietermijn voor krediet.	Struycken	None	0.05
5695	Het doel van de registratie is natuurlijk om mensen te beschermen tegen overkreditering en om verantwoord krediet te verstrekken.	Struycken	None	0.04
5696	Daartegenover staat het belang van privacy en de last die burgers van kredietregistratie kunnen hebben.	Struycken	None	0.24
5697	Het is dus een afweging van twee belangen, waarbij in het kader van de schuldhulpverlening een termijn van zes maanden geldt.	Struycken	None	0.04
5698	Daar zit spanning tussen en daar is uiteindelijk een keuze in te maken, maar dat zal onderdeel zijn van het wetsvoorstel dat de minister van Financiën in het komende jaar naar de Kamer zal sturen.	Struycken	None	0.11
5699	Ik begrijp dat we mensen moeten beschermen met de registratie en dat we, als mensen in de problemen hebben gezeten, mensen en bedrijven moeten beschermen door die registratie te laten staan.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.04
5700	Wat voor ons heel lastig uit te leggen is, is het volgende.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.03
5701	Wanneer je in de schuldsanering zit en heel veel schulden zijn kwijtgescholden, wat op zich een goed doel is, is dat traject na zes maanden klaar.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.52
5702	Maar wanneer je een hypotheekachterstand van drie maanden hebt gehad die je zelf netjes hebt opgelost en na twee jaar een andere hypotheek wilt, moet je eerst de hele molen door.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.05
5703	Je moet bij de bank aantonen waarom je geen nieuwe hypotheek krijgt en je moet al je gegevens verstrekken, dus je loonstroken en noem maar op, om te kijken of je alsjeblieft van die registratie af kunt komen, terwijl je wel alles netjes betaald hebt.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.25
5706	Ik verwijs graag naar het voorstel dat eraan komt voor de herziening van de regelgeving rond de BKR.	Struycken	None	0.07
5707	Ik onderschrijf dat dat niet te veel uiteen moet gaan lopen.	Struycken	None	0.04
5711	Dat was een vraag van mevrouw Welzijn inzake flitskredietverstrekkers.	Struycken	None	0.04
5712	De Autoriteit Financiële Markten heeft die kredietverstrekkers inderdaad in beeld en zet zich ervoor in om misstanden aan te pakken.	Struycken	None	0.34
5713	In Nederland geldt een maximale kredietvergoeding van 14% voor kredieten.	Struycken	None	0.07
5715	Het is echter moeilijk gebleken om partijen uit andere lidstaten aan onze nationale regels te binden.	Struycken	None	0.06
5716	Het College van Beroep voor het bedrijfsleven heeft in een heel recente uitspraak, van 28 januari jongstleden, de Regeling aanpak flitskrediet onverbindend verklaard.	Struycken	None	0.05
5717	Het gevolg is dat buitenlandse aanbieders van consumptief krediet niet langer gehouden zijn aan de maximumkredietvergoeding van 14%.	Struycken	None	0.12
5718	Het ministerie van Financiën gaat nu aan de slag om te verkennen wat de andere mogelijkheden zijn.	Struycken	None	0.04
5719	Bij de implementatie van de richtlijn consumptief krediet, en indien nodig daarbuiten, gaat het kabinet er met regels voor zorgen dat de Autoriteit Financiële Markten de buitenlandse aanbieders van flitskredieten aan kan blijven pakken.	Struycken	None	0.08
5721	Invordering is uiteindelijk een onderdeel van de schuldenproblematiek en regels inzake invordering dragen bij aan het oplossen van de schuldenproblematiek.	Struycken	None	0.05
5722	Ik wil graag benadrukken dat er aan invordering altijd twee kanten zitten: de kant van de schuldenaar, waar we terecht naar kijken, maar ook de kant van de schuldeiser.	Struycken	None	0.13
5723	De schuldeisers zijn niet per se altijd particulieren, maar het zijn vaak kleine ondernemers, heel veel kleine ondernemers, die het belang hebben dat de vorderingen die zij hebben, ook op consumenten en particulieren, worden betaald.	Struycken	None	0.08
5724	We moeten die twee kanten in de gaten houden en we moeten een balans zien te vinden.	Struycken	None	0.04
5725	De belangen van de schuldeisers, zeker ook dergelijke schuldeisers, mogen niet uit balans raken.	Struycken	None	0.04
5726	Om de problematische schulden, met name de invordering, fundamenteel aan te pakken, komen we dus met een integraal pakket aan maatregelen.	Struycken	None	0.07
5728	Ten slotte kijken we ook naar een analyse van de kosten van de invoering en naar manieren om ervoor te zorgen dat het minder snel oploopt, mede door betere samenwerking tussen schuldeisers.	Struycken	None	0.05
5729	Dit is ook de crux van onze kabinetsreactie bij het ibo-rapport.	Struycken	None	0.03
5730	Heel concreet gaat het, wat mijn portefeuille betreft, om uitwerking van het instrument van het collectief afbetalingsplan, in verband met de pauzeknop voor incassoactiviteiten.	Struycken	None	0.04
5732	Ten tweede: de uitwerking van de veranderende rol van de deurwaarder door invoering en uitwerking van een wettelijke zorgplicht die de deurwaarder in staat stelt mee te werken aan een oplossing.	Struycken	None	0.06
5733	Ik heb nog een vraag met betrekking tot dat integraal schuldenoverzicht.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.04
5734	Kan de staatssecretaris aangeven op welke termijn hij denkt dat dit er zal zijn?	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.06
5735	Deze vraag zal worden beantwoord door de staatssecretaris Participatie en Integratie.	Struycken	None	0.03
5737	De verdere juridische uitwerking, en daarmee ook een analyse van wat er wel en wat er niet mogelijk is bij deze beoogde maatregelen, zal onderdeel zijn van de brief die ik voor 1 mei naar uw Kamer zal sturen onder de noemer: Juridische aanpak civiele invordering.	Struycken	None	0.04
5738	Dan brengen we in kaart wat er mogelijk is, welke wetten gewijzigd moeten worden en wat er verder mogelijk is.	Struycken	None	0.08
5739	Op basis van de uitwerking van de contouren die we in de brief van 1 mei zullen schetsen, zullen we vervolgens zo snel mogelijk het wetsvoorstel aanhangig maken.	Struycken	None	0.02
5740	Omdat ik vandaag nog de gelegenheid wil hebben om de brief en wat daarin staat bij te sturen, zou ik graag twee dingen willen weten.	Ceder	ChristenUnie	0.03
5741	Allereerst of het punt over de incassokosten die nu op minimaal €40 staan expliciet meengenomen wordt.	Ceder	ChristenUnie	0.05
5742	Er ligt nog een motie van mijzelf en oud-Kamerlid Hülya Kat van D66.	Ceder	ChristenUnie	0.05
5744	Dat is drie jaar geleden geweest, en ik heb daar nog geen uitwerking over gehad.	Ceder	ChristenUnie	0.08
5746	Ik wil graag weten of dat daar een onderdeel van is.	Ceder	ChristenUnie	0.04
5747	Het tweede is of in het deurwaarderstraject behalve naar de sociale rol ook naar het bekostigingsaspect wordt gekeken.	Ceder	ChristenUnie	0.05
5748	Nu wordt er per handeling betaald, terwijl de-escaleren en een minnelijke regeling regelen eigenlijk niet beloond wordt.	Ceder	ChristenUnie	0.13
5749	Dat zorgt nu dus voor een perverse financiële prikkel.	Ceder	ChristenUnie	0.04
5750	Wordt dat ook meegenomen in de contourenschets en in de brief die komt?	Ceder	ChristenUnie	0.05
5752	Wat het element van de tarieven en de kosten betreft: een gedetailleerde analyse daarvan zal geen onderdeel zijn van de brief die wij voor 1 mei aan uw Kamer sturen.	Struycken	None	0.1
5753	Dat zal wel onderdeel zijn van een onderzoek en een nadere reactie in de loop van de zomer.	Struycken	None	0.03
5754	Nu gaat in eerste instantie onze tijd en aandacht uit naar uitwerking van het collectieve afbetalingsplan en een invulling van de rol van de deurwaarder.	Struycken	None	0.04
5755	Dus als het gaat om de incassokostenoploop zullen een analyse van de nu geldende tarieven en de mogelijkheden om daar iets aan te doen onderdeel zijn van een onderzoek dat daarop volgt.	Struycken	None	0.03
5756	Het tweede element dat de heer Ceder noemt, is interessant en belangrijk om te signaleren.	Struycken	None	0.04
5757	Ik weet nog niet op welk moment we daarop terug zullen komen, maar ik vind het van belang om te benadrukken dat we dat zullen meenemen in onze analyses.	Struycken	None	0.03
5758	Dan gaat het denk ik om het financieringsmodel voor deurwaarders.	Struycken	None	0.05
5760	Is dat nog consistent en kent het nog de juiste prikkels?	Struycken	None	0.06
5761	Dus we komen daarop terug, want we zijn bezig met onderzoek naar het financieringsmodel voor deurwaarders.	Struycken	None	0.05
5765	Maar ik zou wel graag een toezegging willen hebben.	Ceder	ChristenUnie	0.03
5766	De staatssecretaris geeft aan dat hij graag wil weten ...	Ceder	ChristenUnie	0.1
5768	Nee, want dan moet concreet worden aangegeven wanneer het eraan komt.	Ceder	ChristenUnie	0.04
5769	Nee, want de staatssecretaris legt uit dat hij nog niet weet wanneer hij erop terugkomt.	voorzitter	None	0.13
5772	Als het over twee jaar is, dan wil ik daar iets van vinden als Kamerlid.	Ceder	ChristenUnie	0.03
5773	Ik wil graag weten wat ik in de tweede termijn wil gaan doen.	Ceder	ChristenUnie	0.03
5774	Daarom wil ik ook graag weten hoeveel tijd de staatssecretaris denkt nodig te hebben.	Ceder	ChristenUnie	0.04
5777	Het verlagen van de maximale incassokosten is onderdeel van een WODC-onderzoek dat binnenkort uitgezet gaat worden.	Struycken	None	0.16
5778	Dat rapport zal in de loop van dit jaar, maar in ieder geval na 1 mei, opgeleverd worden.	Struycken	None	0.12
5779	Ik denk dat we daarop kunnen terugkomen kort nadat het WODC-onderzoek is afgerond.	Struycken	None	0.14
5781	Sorry, meneer Ceder, maar de staatssecretaris heeft net uitgelegd dat hij wil terugkomen op het punt van de deurwaarders, maar hij weet nog niet op welk moment.	voorzitter	None	0.09
5784	Mag ik dan voorstellen dat de staatssecretaris daarop terugkomt voordat de tweede termijn begint?	Ceder	ChristenUnie	0.06
5785	Ik vind het belangrijk, omdat er al moties zijn aangenomen van drie jaar oud, die nog niet zijn uitgevoerd.	Ceder	ChristenUnie	0.07
5786	Als ik nu weer drie jaar moet wachten, wil ik dat graag weten, om ook van de Kamer een richtinggevende uitspraak te vragen.	Ceder	ChristenUnie	0.03
5787	Ja, we wachten wel af wat er in tweede termijn komt, maar ik wil geen herhaling van vragen.	voorzitter	None	0.11
5790	Gezien het beperkte aantal vragen ga ik nu weer proberen om met één vraag een antwoord te krijgen.	Van Kent	SP	0.06
5793	Er is toch werkelijk waar op geen enkele manier een noodzaak om daar een onderzoek naar te doen nu gewoon vaststaat dat die verhoging tot 300% plaats kan vinden na twee aanmaningen en dat die voor commerciële sectoren op 15% is gesteld.	Van Kent	SP	1.11
5794	Daar heeft de Kamer helemaal geen onderzoek voor nodig.	Van Kent	SP	0.17
5795	Als de Kamer zegt dat dat gelijkgetrokken moet worden, dan kan dat gewoon een opdracht zijn aan de staatssecretaris.	Van Kent	SP	0.04
5796	Is de staatssecretaris dat met de SP eens en is het verwijzen naar een onderzoek niet slechts een manier om uit te stellen, te vertragen en vooruit te schuiven?	Van Kent	SP	0.05
5797	U loopt al vooruit op het volgende blokje, want daar zou ik terugkomen op de verkeersboetes.	Struycken	None	0.03
5798	Ook mevrouw Welzijn, de heer Ceder en mevrouw Van Dijk hadden gevraagd naar verkeersboetes en wat er thans mogelijk is en mogelijk gemaakt gaat worden.	Struycken	None	0.05
5799	In het regeerprogramma is al aangekondigd dat het CJIB de mogelijkheid gaat krijgen een gratis betalingsherinnering te sturen als mensen vergeten te betalen in eerste instantie.	Struycken	None	0.23
5800	Daarnaast krijgt het CJIB de mogelijkheid om ophogingen van verkeersboetes in situaties van overmacht kwijt te schelden.	Struycken	None	0.05
5801	Met deze maatregelen wordt een volgende stap gezet wat betreft schulden als gevolg van verkeersboetes en ophogingen daarvan.	Struycken	None	0.13
5802	Wij werken ook aan opvolging van de motie van het Kamerlid Palmen waarin opgeroepen wordt te onderzoeken hoe een eventuele verlaging van de ophogingspercentages bij verkeersboetes vorm kan krijgen en welke kosten daarmee gepaard gaan.	Struycken	None	0.05
5803	Het zijn namelijk wel voorstellen waar financiële dekking voor moet bestaan.	Struycken	None	0.14
5804	Zonder financiële dekking kunnen we geen toezeggingen doen om op dat punt iets te veranderen aan de percentages van de ophogingen.	Struycken	None	0.34
5805	Ik denk eerlijk gezegd dat de crux van het debat van vandaag is dat we mensen tegemoet kunnen komen die wel willen, maar niet kunnen betalen.	Struycken	None	0.03
5806	Vanuit dat perspectief zit het probleem niet zozeer in de ophogingspercentages, maar met name in de mogelijkheden die er thans bestaan of komen om passende afbetalingsregelingen af te spreken en aanmaningen kwijt te schelden.	Struycken	None	0.05
5807	Dat is precies de bevoegdheid die het CJIB ten dele al heeft en die eventueel wordt uitgebreid.	Struycken	None	0.05
5808	Daar waar het nodig is kan het dan kwijtschelding verlenen wat de aanmaningen betreft.	Struycken	None	0.13
5809	We moeten overigens wel een zorgvuldig onderscheid maken tussen de boetes zelf en de aanmaningen.	Struycken	None	0.04
5810	Bij de aanmaningen is het wettelijk mogelijk om een discretionaire bevoegdheid toe te kennen aan het CJIB in dezen, terwijl de bevoegdheid voor de boetes zelf bij het Openbaar Ministerie moet liggen.	Struycken	None	0.05
5812	De uitvoering van de motie-Palmen wordt in kaart gebracht.	Struycken	None	0.07
5813	Wij hadden al aangekondigd dat we de Kamer in de komende maanden zullen rapporteren over wat we kunnen doen wat betreft verkeersboetes, in het bijzonder wat de aanmaningen betreft en de kwijtscheldingen van de aanmaningen.	Struycken	None	0.06
5814	Niet voor niks is onder andere ook door de SP betoogd dat "gelijke monniken, gelijke kappen" het uitgangspunt moet zijn.	Van Kent	SP	0.11
5815	Als je de sector, met goede redenen, een beperking oplegt van 15%, dan moet die ook voor de rijksoverheid gelden.	Van Kent	SP	0.26
5816	Het is natuurlijk krankzinnig dat dat niet zo is, met alle gevolgen van dien.	Van Kent	SP	0.04
5817	Ik wil de staatssecretaris dus echt verzoeken om niet te verwijzen naar nog een studie en nog een brief en nog een traject, maar om hier gewoon te zeggen: dat vind ik ook krom.	Van Kent	SP	0.03
5818	Ik neem aan dat de staatssecretaris daar ook een opvatting over heeft.	Van Kent	SP	0.03
5821	De dekking kan bijvoorbeeld gevonden worden door meer crimineel geld op te halen.	Van Kent	SP	11.65
5823	Er zijn dus ook andere manieren te vinden, ook binnen de portefeuille van deze staatssecretaris, om geld binnen te halen bij mensen die kwaadwillend zijn.	Van Kent	SP	0.12
5824	Ik wil hem nogmaals verzoeken om hier gewoon heel duidelijk te zeggen: gelijke monniken, gelijke kappen; als we dit aan commerciële partijen opleggen, dan ook aan onszelf.	Van Kent	SP	0.02
5826	Dat is wat anders dan een handelsvordering van een commerciële partij.	Struycken	None	0.04
5827	Alleen al daarom is er geen sprake van gelijke monniken, gelijke kappen.	Struycken	None	0.96
5829	Daar komt bij dat er geen financiële dekking is voor een verlaging van het aanmaningspercentage zoals het wordt geschetst.	Struycken	None	0.21
5830	Op die basis kan ik dus niet meegaan in de uitlatingen van de heer Van Kent.	Struycken	None	0.06
5831	Het ging nu heel snel naar het volgende blokje, maar ik vraag me af of het blokje civiele invordering al is afgerond.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.06
5832	Ik had nog een vraag gesteld over het schrappen van de uitzondering op rechtsbijstand.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.05
5837	Ik kijk wel of er nog iets anders was waarbij we het hadden over civiele invordering.	Struycken	None	0.09
5838	We hebben het gehad over verkeersboetes en het maatwerk van het CJB.	Struycken	None	0.04
5839	Ook hebben we het gehad over verlaging van de incassokosten.	Struycken	None	0.04
5841	Mevrouw Rikkers stelde nog twee vragen die ik wil adresseren.	Struycken	None	0.04
5842	De ene betreft de toerekenvolgorde oftewel de imputatieregeling.	Struycken	None	0.03
5843	Ik kondig aan dat we daaraan uitvoering aandacht zullen besteden in de aangekondigde Kamerbrief die voor 1 mei naar u toekomt.	Struycken	None	0.03
5844	Daarin zullen we een reflectie geven op de werking van die imputatieregeling en de gevolgen van een eventuele aanpassing daarvan.	Struycken	None	0.03
5845	Mevrouw Rikkers stelde ook de vraag of het mogelijk is om toe te gaan naar één incassotraject per crediteur, dus of, als een crediteur meerdere vorderingen heeft op dezelfde schuldenaar, die kunnen worden samengevoegd in één incassotraject.	Struycken	None	0.07
5847	Dat kan ertoe leiden dat voorkomen wordt dat er per vordering meerdere kosten worden gemaakt.	Struycken	None	0.16
5850	Het is lang niet altijd in het belang van de debiteur, want het kan zijn dat bij dezelfde crediteur het vorderingen zijn met een heel verschillende status.	Struycken	None	0.04
5851	Het is wel wenselijk om tot een collectieve benadering te komen, maar dat betekent nog niet een wettelijke regeling waarbij een schuldeiser al zijn vorderingen in één incassotraject moet vorderen.	Struycken	None	0.1
5852	Het kan zijn dat voor het ene type vorderingen een andere regeling passender is dan voor een ander type.	Struycken	None	0.11
5853	Het collectieve element moet terugkomen in de collectieve regeling en het collectieve afbetalingsplan.	Struycken	None	0.05
5855	Daar zou ik willen kunnen kiezen voor concentratie, overigens niet voor elk incassotraject.	Struycken	None	0.07
5857	Het gaat ons ook echt puur om de kleine vorderingen, bijvoorbeeld een maandabonnement waarbij in incassotrajecten iedere maand €40 extra wordt gerekend, omdat het wordt gezien als een losstaand incassotraject, waarbij het iedere maand €15, €40 of €65 wordt.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.09
5858	Ik stel voor dat we dit meenemen in de analyses, want ik onderken dat dit een problematische regeling is.	Struycken	None	0.03
5860	Er waren ten minste twee vragen die erop zien om de verkoop van vorderingen te verbieden.	Struycken	None	0.04
5861	Dat lijkt mij niet wenselijk, met name omdat de mogelijkheid om vorderingen te verkopen in het reguliere handelsverkeer van groot belang is.	Struycken	None	0.05
5862	Heel veel kleine ondernemers hebben belang bij de mogelijkheid om hun vorderingen te verkopen en daarmee snel een groot deel van de vordering betaald te zien, zonder de lasten van de incasso te hoeven dragen.	Struycken	None	0.26
5863	De verkoop van vorderingen is dus van heel groot praktisch belang voor de liquiditeit van veel kleine ondernemingen.	Struycken	None	0.14
5864	Het categorisch verbieden van elke vorm van verkoop van vorderingen lijkt mij dus hoogst onwenselijk.	Struycken	None	0.04
5865	Ik zie wel dat er een problematiek is bij de stapeling van executiekosten, als bijzonder risico bij de verkoop van vorderingen.	Struycken	None	0.16
5866	Bijvoorbeeld een vordering waar eerst incassokosten zijn gemaakt, waarna de vordering verkocht wordt en er dan alsnog extra executiekosten worden gemaakt.	Struycken	None	0.05
5867	Daar gaan we naar kijken in het kader van de kostenoploop.	Struycken	None	0.03
5868	Maar dan gaat het niet per se om het verbieden van de verkoop van vorderingen, maar om de vraag wat de koper van die vorderingen dan vervolgens kan vorderen, met name waar het gaat om kosten van herexecutie.	Struycken	None	0.06
5869	Dat moeten we reguleren, maar niet de verkoop van vorderingen in het algemeen.	Struycken	None	0.03
5870	Dat geldt evenzeer wanneer er wordt verkocht aan een partij in het buitenland.	Struycken	None	0.18
5872	Die zorg heb ik niet, want de Wet kwaliteit incassodienstverlening geeft in artikel 2 ten aanzien van de reikwijdte aan dat incassodiensten die zijn gericht op een natuurlijke persoon met zijn woonplaats in Nederland, vallen onder die wet.	Struycken	None	0.07
5873	Ook de buitenlandse koper van vorderingen is dus onverminderd gehouden aan de naleving van de Nederlandse wet voor de incassodienstverlening.	Struycken	None	0.1
5874	De kwaliteitseisen, maar ook de verplichte registratie, gelden bovendien ook voor incassodienstverleners die in het buitenland gevestigd maar in Nederland actief zijn.	Struycken	None	0.07
5875	De plaats van vestiging van de incassodienstverlening is dus niet relevant voor de toepasselijkheid van de Nederlandse regeling, dus vanuit dat perspectief heb ik geen moeite met de verkoop aan een partij in het buitenland.	Struycken	None	0.29
5879	Dank aan de staatssecretaris voor de antwoorden van de vragen over de doorverkoop en met name de herexecutie.	Van Eijk	VVD	0.06
5880	Ik had heel specifiek gevraagd: kan er dus een maatregel worden ingevoerd, hoe en wanneer?	Van Eijk	VVD	0.05
5881	Ik schetste al wat onderdeel zal zijn van de brief die voor 1 mei naar uw Kamer gaat.	Struycken	None	0.04
5882	Dat is dus de juridische aanpak civiele invordering.	Struycken	None	0.05
5883	Ik noemde ook al dat de kostenoploop als zodanig en een analyse van de tarieven pas daarna zullen volgen.	Struycken	None	0.05
5884	Maar ik verwacht dat het probleem van het verbieden van kosten van herexecutie wel al deel zal uitmaken van de brief die we vóór 1 mei sturen.	Struycken	None	0.03
5886	Dan de vraag van de heer Ceder en de wens die bij Wki-geregistreerde incassobureaus bestaat om inzage te krijgen in de Basisregistratie Personen, met name met als oogmerk om te bezien of iemand aangemeld is bij de schuldhulpverlening.	Struycken	None	0.04
5887	In het IBO-rapport is aangegeven dat het inderdaad meerwaarde kan hebben als in het minnelijke traject die inzagemogelijkheid bestaat.	Struycken	None	0.07
5888	Uiteraard is de keerzijde dat het ook een inzage in persoonsgegevens is, dus de uitdaging is om hier binnen de kaders te blijven van de AVG, en ook vanuit dat perspectief ernaar te kijken.	Struycken	None	0.21
5889	We moeten zorgvuldig omgaan met persoonsgegevens, ook in dit kader, waarin het een goed doel dient.	Struycken	None	0.04
5890	Het toezicht op de incassodienstverlening is pas sinds 1 april 2024 geregeld, en er geldt een overgangsbepaling.	Struycken	None	0.08
5891	Dit onderwerp zullen we meenemen bij een eventuele herziening, maar dat doen we graag wanneer de invoeringstoets is afgerond.	Struycken	None	0.1
5892	Er is toegezegd dat die invoeringstoets na een jaar zou plaatsvinden, dus dat is na 1 april 2025, en dan zal dit vraagstuk ook onderdeel zijn van de evaluatie.	Struycken	None	0.07
5893	Mevrouw Van Dijk stelde de vraag hoe hoog de winstmarges zijn in de incassosector.	Struycken	None	0.08
5895	In de kabinetsreactie op het IBO-rapport wordt een kostprijsonderzoek aangekondigd, en daarbij wordt gekeken naar de financieringssystematiek van de invorderingskosten.	Struycken	None	0.06
5896	Dan verwachten wij ook meer zicht te krijgen op de financiering aan de achterkant van het stelsel.	Struycken	None	0.03
5897	De vraag van de heer Smitskam was hoe ik aankijk tegen hoge boetes voor malafide incassobureaus.	Struycken	None	0.06
5898	Dat zal ook een onderdeel zijn dat wordt meegenomen in de evaluatie nadat de invoeringstoets is voltooid.	Struycken	None	0.06
5899	De Inspectie Justitie en Veiligheid is primair verantwoordelijk voor het toezicht op de incassobranche.	Struycken	None	0.05
5900	De focus van de toezichthouder ligt in de eerste periode op het informeren, stimuleren en interveniëren, maar er kan een moment komen dat deze ook een sanctiearsenaal omvat.	Struycken	None	0.04
5901	Dan zullen we zeker ook kijken of de boetes volstaan qua hoogte.	Struycken	None	0.04
5902	Het is immers evident dat het juist de malafide partijen zijn die de grootste problemen veroorzaken, mede doordat ze zich ook onttrekken aan regulering.	Struycken	None	0.04
5906	Afgezien van de rechtsbijstand was er nog een vraag over toezicht op het beschermingsbewind.	Struycken	None	0.04
5907	Als ik me niet vergis, is dat een vraag van de heer Ceder.	Struycken	None	0.03
5908	De stichting STRIDE Consortium doet momenteel breed onderzoek naar het bewind, naar aanleiding van een motie van de heer Van Kent en het voormalig lid mevrouw Kat.	Struycken	None	0.05
5909	Dit onderzoek heeft onder andere betrekking op de vraag of er toereikende financiering, capaciteit en middelen zijn voor het toezicht op bewindvoerders.	Struycken	None	0.05
5910	De resultaten van dit eerste onderzoek worden in het laatste kwartaal van dit jaar, 2025, verwacht.	Struycken	None	0.07
5911	In samenspraak met het WODC en de stichting die het onderzoek doet, is besloten om de uitkomsten van dit onderzoek af te wachten en is dus het eerder aangekondigde WODC-onderzoek van de agenda bij het WODC gehaald.	Struycken	None	0.07
5912	In de Kamerbrief over het stelsel van het beschermingsbewind kom ik hierop terug.	Struycken	None	0.03
5913	Dat is een Kamerbrief die ik voornemens ben te sturen ter voorbereiding op het debat Juridische beroepen, als ik me niet vergis in april van dit jaar.	Struycken	None	0.03
5914	Dan kom ik ten laatste op de vraag van mevrouw Lahlah inzake rechtsbijstand, met name de mogelijkheden die er zijn voor minvermogenden om onder de Wet op de rechtsbijstand een toevoeging te krijgen daar waar het de schuldenproblematiek betreft.	Struycken	None	0.05
5915	Als de schuld niet wordt betwist, is rechtsbijstand op basis van een toevoeging in beginsel uitgesloten, want de rechtsbijstand is er dan op gericht om een afbetalingstermijn te verkrijgen of om een schuld te laten kwijtschelden.	Struycken	None	0.04
5916	Dit uitgangspunt is onderdeel van wat we het "zelfredzaamheidscriterium" noemen.	Struycken	None	0.09
5917	Het zelfredzaamheidscriterium wordt medebepalend geacht voor de behoefte aan rechtsbijstand.	Struycken	None	0.06
5918	De gedachte is dat als een minvermogende het in beginsel zelf kan oplossen, zelfredzaam is, er dan geen recht is op gratis rechtsbijstand.	Struycken	None	0.15
5919	Maar dit criterium wordt in het kader van de stelselvernieuwing rechtsbijstand tegen het licht gehouden, omdat het niet altijd goed uitpakt.	Struycken	None	0.05
5920	Voor mensen die tussen wal en schip vallen, doordat de veronderstelling van zelfredzaamheid niet juist is, is er op dit moment een bijzondere regeling.	Struycken	None	0.1
5921	Die heet de Regeling adviestoevoeging zelfredzaamheid, oftewel Ratz.	Struycken	None	0.04
5922	Deze regeling voorziet in een mogelijkheid om in dergelijke kwesties toch een toevoeging van een advocaat te krijgen.	Struycken	None	0.04
5923	Ik verwijs dus naar deze regeling, maar zal ondertussen ook verifiëren of deze regeling verdere uitwerking behoeft.	Struycken	None	0.03
5925	Dat brengt mij, denk ik, bij het antwoord op de laatste vraag, of althans mijn laatste antwoord op uw vragen.	Struycken	None	0.02
5927	Dan gaan we luisteren naar uw collega, de staatssecretaris Participatie en Integratie.	voorzitter	None	0.03
5930	De impact van schulden is ontzettend groot voor mensen, voor schuldeisers maar zeker ook voor de samenleving.	Nobel	None	1.9
5931	Het recente ibo, Naar een beter werkende schuldenketen, schat dan ook in dat de kosten van problematische schulden voor de samenleving jaarlijks 8,5 miljard euro bedragen, een gigantisch bedrag dat uiteindelijk door ons allemaal wordt gedragen.	Nobel	None	38.88
5932	De afgelopen maanden heb ik bij veel werkbezoeken gezien hoe verschillende soorten mensen over geldproblemen spreken.	Nobel	None	0.15
5934	Die gaven aan hoeveel stress schulden uiteindelijk met zich mee kunnen brengen en waar dat toe kan leiden.	Nobel	None	0.09
5935	Het kan ervoor zorgen dat de stress doorwerkt in school, maar ook uiteindelijk in de banen die ze aangaan, of soms zelfs niet aangaan omdat ze bang zijn om de stap naar werk te zetten vanwege schulden.	Nobel	None	0.56
5937	Je hebt schulden en daardoor durf je de stap naar werk ineens niet meer te zetten.	Nobel	None	0.87
5938	Die jongeren gaven ook aan dat zij het heel moeilijk vonden om de stap naar hulp te zetten, dat ze zich schaamden en dat ze geen overzicht hadden bij het oplossen van die schulden.	Nobel	None	0.1
5939	Een van hen maakte zelfs een documentaire over wat hij zelf allemaal moest doen om uit die schulden te komen.	Nobel	None	0.08
5940	Hij vertelde overigens wel heel trots dat het hem was gelukt, maar hij werd heel moedeloos van het ene na het andere telefoontje waarin hij telkens van het kastje naar de muur werd gestuurd.	Nobel	None	0.04
5941	Ontzettend mooi om te horen dat hij eruit is gekomen, maar uiteindelijk bleek wel dat het een lang en ingewikkeld proces is en dat het voor heel veel jongeren niet weggelegd is om er zelf uit te komen.	Nobel	None	0.7
5942	Van werkgevers en werknemers hoorde ik hoe schulden effect kunnen hebben op de werkvloer, bijvoorbeeld doordat er een loonbeslag binnenkomt.	Nobel	None	0.52
5943	Maar het gebeurt ook veel subtieler, dat iemand ineens alleen zit in de kantine.	Nobel	None	0.04
5944	Op de vraag waarom diegene dan alleen zat, kwam uiteindelijk moeilijk uit de mond van diegene: ik kan eigenlijk de lunch in de kantine niet meer betalen.	Nobel	None	0.04
5945	Dat soort gesprekken maken dat we denk ik op een andere manier naar deze industrie moeten kijken en dat het belang van schulden ook echt onder de aandacht gebracht moet blijven worden, niet alleen hier, maar ook bij werkgevers en werknemers.	Nobel	None	0.04
5946	Het huidige stelsel van invordering zorgt er onvoldoende voor dat mensen met meerdere schuldeisers uiteindelijk uit die problemen kunnen komen.	Nobel	None	0.17
5947	Samen met mijn collega, de staatssecretaris voor Rechtsbescherming, zet ik mij ervoor in dat de balans tussen schuldeisers en mensen met schulden uiteindelijk wordt hersteld.	Nobel	None	0.05
5948	Daarbij is het van belang dat er geen onnodige kosten worden gemaakt waardoor mensen nog verder in de problemen komen.	Nobel	None	0.09
5949	Dit kabinet zet daarom breed in op een integraal pakket aan maatregen en hiervoor heeft het ook extra middelen beschikbaar gesteld.	Nobel	None	0.06
5950	Het pakket bevat onder andere maatregelen om schulden bij de bron aan te pakken, de civiele en de publiekelijke invordering te verbeteren en mensen met geldzorgen, wellicht wel het belangrijkste, veel sneller in beeld te krijgen, er met behulp van vroegsignalering snel bij te zijn.	Nobel	None	0.05
5951	Deze grote maatschappelijke opgave vraagt goede samenwerking met alle betrokken partijen: departementen, gemeenten, sociale partners, werkgevers, uitvoeringsinstanties en ervaringsdeskundigen.	Nobel	None	0.15
5952	Samen met deze partijen wordt er gewerkt aan het Nationaal Programma Armoede en Schulden.	Nobel	None	0.05
5953	Ik verwacht uw Kamer in juni te kunnen informeren over hoe dit programma er precies uit komt te zien.	Nobel	None	0.03
5954	Voorzitter, ik zou graag in twee blokjes de vragen willen beantwoorden.	Nobel	None	0.02
5955	Het eerste blokje is het Rijk en het tweede blokje is, heel overzichtelijk, overig.	Nobel	None	0.04
5957	Zij vroeg welke concrete maatregelen het kabinet heeft genomen om ervoor te zorgen dat de overheid wel sociaal incasseert en of ik bereid zou zijn om dat sociaal incasseren verplicht te stellen voor alle overheidsinstanties.	Nobel	None	0.07
5958	Laat ik vooropstellen dat ik denk dat dit een heel terecht punt is.	Nobel	None	0.03
5959	Het goede nieuws is dat er ook al veel gebeurt op dit vlak.	Nobel	None	0.05
5960	Zo hebben we bijvoorbeeld het CJIB, dat deurwaarders aanstuurt voor twintig rijksorganisaties.	Nobel	None	0.06
5961	In de contracten met deze deurwaarders is opgenomen dat er altijd eerst moet worden geprobeerd om een minnelijke regeling te treffen.	Nobel	None	0.07
5962	Dat is in zekere zin natuurlijk ook sociaal incasseren.	Nobel	None	0.02
5964	Dit is geen sociaal tarief, maar het houdt wel in dat deurwaarders ook worden betaald als de schuldenaar de vordering niet voldoet.	Nobel	None	0.09
5965	Dit voorkomt prikkels om onnodige kosten bij de schuldenaar in rekening te brengen.	Nobel	None	0.36
5966	De heer Smitskam van de PVV gaf aan niet te willen dat mensen ten onrechte worden bestempeld als problematische schuldenaar terwijl ze nog lopende schulden hebben die nog die binnen de betalingstermijn zitten en vroeg of ik het daar als staatssecretaris mee eens ben.	Nobel	None	0.2
5970	Tegelijkertijd, om iemand echt goed te kunnen helpen, willen we uiteindelijk de schulden zo breed mogelijk inzichtelijk hebben.	Nobel	None	0.03
5971	Daar zit bij de verdere uitwerking van het schuldenoverzicht wel een dilemma.	Nobel	None	0.03
5974	Tegelijkertijd wil je wel samen uiteindelijk mensen uit die schulden krijgen en daar is wel dat totale overzicht weer van belang.	Nobel	None	0.03
5977	Ik ben blij dat er een aantal maatregelen zijn genomen, ook al zijn die niet per se zo verstrekkend dat je dat sociaal incasseren kan noemen.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.05
5978	Onlangs hadden we een rondetafelgesprek, onder andere met het CJIB.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.04
5979	Dat zou graag meer bevoegdheden willen hebben om de menselijke maat te kunnen toepassen.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.04
5980	Ik vroeg me af of de staatssecretaris kan reflecteren op wat er ondertussen is gedaan om die ruimte, die discretionaire ruimte, daadwerkelijk te geven aan het CJIB.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.08
5981	Wat ik daarover kan zeggen, is dat de ruimte die er nu is in lijn is met de uitgangspunten die we met elkaar hebben ondertekend in het NVVK-convenant.	Nobel	None	0.07
5982	Die schijnbaar niet zover gaat als de ruimte die ze graag zouden willen hebben.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.04
5984	De Rekenkamer heeft vorig jaar de rijksoverheid op de vingers getikt.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.27
5985	Ik vroeg me af hoe u, kijkend naar de maatregelen die nu zijn genomen en die worden genomen, denkt dat de beoordeling dit jaar zal zijn.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.06
5987	Volgens mij kom ik nog op de Rekenkamer bij het kopje overig.	Nobel	None	0.05
5988	Mocht dat niet zo zijn, dan staat u vast heel snel weer bij de interruptiemicrofoon.	Nobel	None	0.02
5989	Dan heb ik wederom een vraag van de heer Smitskam van de PVV: hoe kijkt de staatssecretaris aan tegen het openen van een nationaal incassoloket?	Nobel	None	0.05
5990	Ik sta positief tegenover het idee dat er in ieder geval één digitaal loket komt voor de overheidsincasso.	Nobel	None	0.08
5991	In de kabinetsreactie die we u hebben gestuurd op het ibo Problematische schulden heb ik dat ook aangekondigd.	Nobel	None	0.05
5992	Met één loket voor de overheidsincasso kunnen mensen op één plek terecht en weten ze waar ze moeten zijn.	Nobel	None	0.23
5993	Dat zorgt voor een overzicht van alle betalingsverplichtingen.	Nobel	None	0.05
5994	Mensen kunnen daar ook met hun vragen en problemen terecht.	Nobel	None	0.05
5995	Dat is precies wat ik zojuist schetste: we moeten voorkomen dat mensen gestigmatiseerd worden en tegelijkertijd willen we mensen wel goed kunnen helpen en daarbij is een dergelijk overzicht van groot belang.	Nobel	None	0.05
5996	Mevrouw Lahlah vroeg naar de hoogte van de incassokosten en zei dat daar veel kritiek op was.	Nobel	None	0.13
5997	Ze vroeg of ik bereid ben om die structureel te verlagen.	Nobel	None	0.06
5998	Op dit moment loopt er nog een onderzoek naar de doelmatigheid van die ophogingen.	Nobel	None	0.06
5999	In Q2 van 2025 worden de eerste resultaten daarvan verwacht.	Nobel	None	0.04
6000	Dat lijkt me ook het geschikte moment om daar een reactie op te geven.	Nobel	None	0.02
6001	De heer Smitskam vroeg of het kabinet aandacht wil vragen voor de rol van de overheid als schuldeiser.	Nobel	None	0.06
6002	Hij vroeg ook welke stappen er zijn gezet, of er al verbeteringen zijn doorgevoerd en welke maatregelen op korte termijn te verwachten zijn.	Nobel	None	0.05
6004	Via een maatwerkregeling kunnen bijvoorbeeld publieke schuldeisers bij het aangaan van een betalingsregeling rekening houden met de persoonlijke omstandigheden van mensen.	Nobel	None	0.07
6005	Ook werken we met publieke schuldeisers aan de totstandkoming van een betalingsregeling Rijk en een vorderingenoverzicht Rijk.	Nobel	None	0.04
6006	Op die manier is er ook weer meer ruimte voor maatwerk om mensen echt persoonlijk te kunnen helpen bij de schulden die ze hebben.	Nobel	None	0.15
6007	Om te voorkomen dat de schulden onnodig hoog oplopen, wordt er ook gewerkt aan het verbeteren van de incassoprocessen.	Nobel	None	0.06
6008	Denk hierbij bijvoorbeeld aan een kosteloze betalingsherinnering of het beperken van aanmaningskosten die worden doorgevoerd.	Nobel	None	0.06
6009	De heer Ceder vroeg of we de preferente positie van schuldeisers kunnen afschaffen.	Nobel	None	0.06
6010	Ik denk dat het wel van belang is om te zeggen dat het niet zonder reden is dat bepaalde publieke schuldeisers een preferente positie hebben.	Nobel	None	0.04
6011	Zij kunnen namelijk lang niet altijd uitkiezen wie zij als klant hebben.	Nobel	None	0.09
6012	Uit het onderzoek naar de positie van schuldeisers bij schuldregelingen en schuldsaneringen uit 2024 is ook gebleken dat de aanwezigheid van een preferente vordering geen invloed heeft op de bereidheid van concurrente schuldeisers om akkoord te gaan met een middellijke schuldregeling.	Nobel	None	3.46
6013	Mede om die reden zie ik geen aanleiding om opnieuw onderzoek te doen.	Nobel	None	0.02
6014	Wel kunnen we de preferente positie van publieke schuldeisers meenemen bij de lopende vormgeving en ook het collectieve afbetalingsplan.	Nobel	None	0.16
6017	De heer Ceder vroeg: waarom kost het huidige systeem de maatschappij jaarlijks nog steeds 8,5 miljard; kan dat niet slimmer?	Nobel	None	0.39
6020	Die kosten zijn gewoon enorm en die dragen we uiteindelijk gezamenlijk als maatschappij.	Nobel	None	0.12
6021	Om die maatschappelijke kosten van de problematische schulden verder terug te dringen zet het kabinet in op een integraal pakket van maatregelen om uiteindelijk schulden te voorkomen en op te lossen voordat het tot problematische schulden leidt.	Nobel	None	0.06
6022	In het basispakket uit het ibo Problematische schulden is dit ook het uitgangspunt.	Nobel	None	0.05
6023	We willen met een integraal schuldenoverzicht komen.	Nobel	None	0.04
6027	De eerste stap moet zijn dat de rijksincasso inzichtelijk is, om vervolgens ook private partijen daar verder bij te betrekken.	Nobel	None	0.05
6028	Dan vroeg mevrouw Welzijn ook naar het ibo-rapport.	Nobel	None	0.05
6029	Zij gaf aan dat zij een motie heeft ingediend met de heer Ceder om eerst de hoofdsom te betalen en daarna de andere kosten.	Nobel	None	0.07
6030	Mevrouw Welzijn vroeg zich af hoe het daarmee staat.	Nobel	None	0.04
6031	Het onderzoek waar de motie-Ceder/Welzijn om verzocht, vindt nu plaats.	Nobel	None	0.04
6032	De werkgroep van publieke uitvoerders en het ministerie is er nu naar aan het kijken.	Nobel	None	0.07
6033	Ik verwacht u in juni over de uitkomst te kunnen informeren.	Nobel	None	0.02
6034	Mevrouw Van Eijk vroeg naar de schuldhulpverlening en gaf aan: wanneer mensen terugvallen in oud gedrag, bijvoorbeeld bij zo'n nulaanbod, kan dat problematisch zijn.	Nobel	None	0.11
6036	Daarom is het ook goed om te zeggen dat ook bij een nulaanbod gemeenten uiteindelijk op grond van de wet verplicht zijn om financiële begeleiding te bieden aan inwoners die kampen met schulden.	Nobel	None	0.09
6037	Om invulling te geven aan deze wettelijke verplichting bieden zij ook financiële begeleiding aan.	Nobel	None	0.03
6040	Juist als iemand uit de schulden is, wil je niet dat diegene weer opnieuw in de schulden terechtkomt.	Nobel	None	0.04
6041	Het uitgangspunt daarbij is: begeleiding zolang als nodig, maar natuurlijk het liefst ook zo kort als mogelijk.	Nobel	None	0.03
6042	Maar dat hangt helemaal af van de behoefte van de inwoner.	Nobel	None	0.03
6043	Misschien is het goed om er nog bij te vermelden dat we via Data Delen monitoren of gemeenten die begeleiding bieden aan hun inwoners.	Nobel	None	0.06
6045	Nu zie ik dat ik door mijn vragen heen ben en nog geen antwoord heb gegeven op de vraag van mevrouw Lahlah over de Rekenkamer.	Nobel	None	0.08
6046	Ik hoop dat ik er straks nog even op terug mag komen of alle zaken die de Rekenkamer het kabinet heeft geadviseerd daadwerkelijk zijn ingegaan.	Nobel	None	0.06
6047	Ik heb in mijn inbreng ook een opmerking gemaakt over de zichtbaarheid van de overheid.	Welzijn	NSC	0.04
6048	Daarbij gaf ik aan dat mensen sneller doorhebben en sneller zien dat ze terechtkunnen bij de diensten waar we het vanavond over hebben, terwijl zij heel veel moeite hebben om te zien waar de overheid is op het moment dat ze hulp nodig hebben.	Welzijn	NSC	0.08
6049	Als je hier op het Centraal Station de trein uit komt, staat er een billboard van hier tot Tokio met in schreeuwende letters reclame van Klarna.	Welzijn	NSC	0.51
6051	Maar mensen verdwalen langs de loketten waar de hulp van de overheid ergens achter zit.	Welzijn	NSC	0.28
6052	Dus we kunnen sowieso in het commissiedebat Armoede en schulden die koppeling maken, maar ik zou het toch op prijs stellen als de staatssecretaris daar een reactie op wil geven.	Welzijn	NSC	0.03
6054	Ik ben ook druk bezig — dat is ook gekoppeld aan Armoede en schulden, waar uzelf al naar verwijst — om zo snel mogelijk één schuldenoverzicht te creëren.	Nobel	None	0.04
6055	Daarbij is het streven om eind 2025 in ieder geval de rijksincasso inzichtelijk te maken.	Nobel	None	0.04
6056	Velen van u hebben al aangegeven dat het Rijk toch vaak een van de grootste schuldeisers is.	Nobel	None	0.14
6057	Op het moment dat we dat inzichtelijk hebben gemaakt, is dat de eerste stap.	Nobel	None	0.07
6058	Daarna willen we ook dat private partijen bij dat schuldenoverzicht aanhaken, zodat het voor iedereen inzichtelijk is, ook voor degene die zelf schulden heeft, waar zij terechtkunnen met hun vragen en hopelijk hun problemen, zodat ze ook hulp kunnen vragen bij de overheid.	Nobel	None	0.31
6059	Ik had in mijn eerste termijn nog een vraag gesteld over het Zweedse model, het Zweeds Koninklijk Incassobureau, en hoe de staatssecretaris daartegen aankijkt en welke lessen eruit getrokken kunnen worden voor Nederland.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.06
6062	Ik heb wel aangegeven dat we op dit moment op een andere manier dat sociaal incasseren vormgeven en dat we daarmee aan het NVVK-convenant voldoen.	Nobel	None	0.09
6063	Ik kan toezeggen dat ik ook nog het Zweedse model zal bekijken om te zien of daar eventueel aanvullingen in zitten die we ook hier mee kunnen nemen.	Nobel	None	0.09
6065	Nog een korte vraag: ik ben benieuwd wanneer dat gaat gebeuren en waar ik de reactie van de staatssecretaris kan lezen of verwachten.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.04
6066	Laten we er dan voor zorgen dat ik u bij het eerstvolgende debat over armoede en schulden daar nader over informeer.	Nobel	None	0.02
6068	We gaan gelijk door met de tweede termijn van de zijde van de Kamer.	voorzitter	None	0.03
6069	Als eerste is weer het woord aan de heer Ceder namens de ChristenUnie.	voorzitter	None	0.04
6073	Deze motie is voorgesteld door de leden Ceder, Welzijn, Flach, Van Kent, Van Eijk, Inge van Dijk en Lahlah.	voorzitter	None	0.04
6084	Dan gaan we luisteren naar de heer Van Kent, wederom namens de Socialistische Partij.	voorzitter	None	0.03
6092	De staatssecretaris hoeft de SP niet uit te leggen dat er een verschil is tussen een boete en een verhoging bij een vordering.	Van Kent	SP	4.75
6093	Maar de verhogingen wanneer iemand niet betaalt, verschillen gigantisch, namelijk 15% versus tot 300% na de tweede aanmaning.	Van Kent	SP	4.43
6094	In dat geval gaat gelijke monniken, gelijke kappen op.	Van Kent	SP	0.06
6096	Daar zit ook het argument dat de overheid zich moet schamen dat zij die verhoging zo snel en zo extreem laat escaleren, vindt de SP.	Van Kent	SP	0.14
6097	Daarom hopen wij dat de staatssecretaris — ik hoop dat de motie op steun kan rekenen — ervoor gaat zorgen dat dat verschil verdwijnt en dat de maximale verhoging van 15% gaat gelden.	Van Kent	SP	0.05
6098	Tot slot: laat Klarna en al die andere diensten in ieder geval uit de fysieke winkels verdwijnen, en wat de SP betreft ook uit de onlinewereld.	Van Kent	SP	0.13
6108	Deze motie is voorgesteld door de leden Welzijn en Lahlah.	voorzitter	None	0.04
6112	Deze motie is voorgesteld door de leden Welzijn en Ceder.	voorzitter	None	0.04
6119	Mevrouw Inge van Dijk gaat het woord voeren namens de CDA-fractie.	voorzitter	None	0.04
6123	Deze motie is voorgesteld door de leden Inge van Dijk en Ceder.	voorzitter	None	0.04
6127	Deze motie is voorgesteld door het lid Inge van Dijk.	voorzitter	None	0.04
6131	Wij geloven heel erg in problemen voorkomen, want de problemen zijn al groot genoeg.	Inge van Dijk	CDA	0.02
6137	Kennelijk was ik al bezig met het einde van het debat, maar ik zou niet weten waar dat door komt.	voorzitter	None	0.03
6140	Ik heb een drietal moties, dus ik ga maar meteen beginnen.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.03
6141	Deze motie is voorgesteld door de leden Lahlah en Van Kent.	voorzitter	None	0.05
6144	Een tweede motie gaat over de verlaging van de wettelijke incassokosten.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.04
6145	Deze motie is voorgesteld door de leden Lahlah en Ceder.	voorzitter	None	0.04
6148	En ten slotte de laatste motie, over suïcidepreventie.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.03
6149	Deze motie is voorgesteld door de leden Lahlah en Ceder.	voorzitter	None	0.04
6153	Tot slot is in de tweede termijn van de Kamer het woord aan mevrouw Van Eijk van de VVD-fractie.	voorzitter	None	0.04
6157	Deze motie is voorgesteld door de leden Van Eijk en Inge van Dijk.	voorzitter	None	0.04
6161	Dank ook voor het beantwoorden van de vragen aan de zijde van de Kamer.	Van Eijk	VVD	0.02
6162	Ik hoop oprecht dat het kabinet erin slaagt om voor "buy now, pay later"-dienstverlening in fysieke winkels écht tot een verbod te komen.	Van Eijk	VVD	0.03
6163	En ik kijk heel erg uit naar alle stappen die het kabinet daarin gaat nemen.	Van Eijk	VVD	0.03
6165	Dat was de tweede termijn van de zijde van de Kamer.	voorzitter	None	0.03
6167	Dan krijgen we ook een appreciatie op de twaalf ingediende moties.	voorzitter	None	0.03
6168	De vergadering wordt van 22.33 uur tot 22.49 uur geschorst.	voorzitter	None	0.03
6170	Aan de orde is het vervolg van het debat over de aanpak van de incasso-industrie.	voorzitter	None	0.03
6171	We zijn toe aan de tweede termijn van de zijde van de regering.	voorzitter	None	0.03
6172	Ik geef de staatssecretaris Rechtsbescherming het woord.	voorzitter	None	0.03
6174	De eerste motie, die van de heer Ceder, op stuk nr.	Struycken	None	0.03
6179	Dat doe ik mede namens de minister van Financiën, want de implementatie van de CCD II heeft op dit moment prioriteit en er is nu geen ruimte om dit op korte termijn te ontwikkelen.	Struycken	None	0.11
6180	Het is anders als de sector het zelf ontwikkelt, maar vanuit het kabinet hebben we hier geen ruimte voor.	Struycken	None	0.06
6185	Ik ben blij met het oordeel over de moties op de stukken nrs.	Ceder	ChristenUnie	0.02
6188	781 is het niet per se de bedoeling dat de overheid dat allemaal gaat ontwikkelen.	Ceder	ChristenUnie	0.07
6189	Ik vraag ook om in overleg te treden met partijen om een soortgelijk register te ontwikkelen.	Ceder	ChristenUnie	0.03
6190	Ik kan me voorstellen dat het vanwege de expertise die is opgedaan met kansspelen wel belangrijk is om de informatie bij de Kansspelautoriteit te delen.	Ceder	ChristenUnie	0.05
6191	Het lijkt mij prima als de sector dat zelf gaat ontwikkelen, maar volgens mij kunnen ze in ieder geval niet zonder de aanjagende rol van de overheid om dat voor elkaar te krijgen, met de ervaringen uit het Cruks-register.	Ceder	ChristenUnie	0.04
6193	Ik begrijp dat er keuzes gemaakt moeten worden, maar het is dus niet per se de bedoeling dat de overheid dit moet oprichten.	Ceder	ChristenUnie	0.06
6194	Zo heb ik de motie wel gelezen: "verzoekt de regering ... een soortgelijk register te ontwikkelen".	Struycken	None	0.05
6195	Als het gaat om een aanjagende rol, dan is het minder problematisch.	Struycken	None	0.03
6196	Ik probeerde dat inderdaad te bewerkstelligen door de woordjes "in overleg te treden".	Ceder	ChristenUnie	0.07
6197	Ik kan de motie ook wat scherper duiden, maar het is inderdaad zoals u 'm schetst: het hoeft niet door de overheid ontwikkeld te worden.	Ceder	ChristenUnie	0.15
6198	Maar de knowhow is wel aanwezig bij de overheid, en daarmee is ze onmisbaar om dit tot stand te brengen.	Ceder	ChristenUnie	0.26
6199	Ik kom nog ... Er komt ten minste nog één andere motie waarbij ik zal voorstellen om de minister van Financiën te vragen om een appreciatie te geven.	Struycken	None	0.03
6200	Een deel van deze onderwerpen zit in de portefeuille van de minister van Financiën, dus ik voel een zekere aarzeling om elke motie te appreciëren.	Struycken	None	0.05
6201	Ik wil bij dezen voorstellen dat ik nu geen appreciatie geef, maar dat ik, met inachtneming van de toevoeging "in overleg met de sector", de minister van Financiën vraag om ook deze motie te appreciëren.	Struycken	None	0.04
6208	Ik raad de heer Ceder aan om het dictum te formuleren op een manier die duidelijker is dan nu, zodat er een appreciatie van het kabinet, van de minister van Financiën, kan komen vóór de stemmingen.	voorzitter	None	0.1
6211	Dit betreft een zeer forse post en daar is geen dekking voor, dus ik moet deze motie ontraden.	Struycken	None	0.05
6216	Ik zou willen voorstellen dat ook deze motie wordt geapprecieerd door de minister van Financiën, voorafgaand aan de stemmingen.	Struycken	None	0.08
6218	Volgens de nieuwe systematiek is mijn oordeel ontijdig.	Struycken	None	0.02
6219	Dat betekent eigenlijk dat ik vraag de motie aan te houden.	Struycken	None	0.06
6222	Op verzoek van mevrouw Welzijn stel ik voor haar motie (24515, nr.	voorzitter	None	0.04
6225	Er komt dus nog een aanvullende appreciatie van de minister van Financiën.	voorzitter	None	0.04
6229	786 betreft de invulling van de implementatie van de CCD II.	Struycken	None	0.03
6231	De motie is ontijdig, omdat de minister van Financiën hier een oordeel over moet geven.	Struycken	None	0.05
6234	Op verzoek van mevrouw Inge van Dijk stel ik voor haar motie (24515, nr.	voorzitter	None	0.04
6239	Ik verzoek de motie aan te houden op basis van dat het ontijdig is, met het verzoek aan de minister om erop te reageren.	Struycken	None	0.04
6240	Op verzoek van mevrouw Inge van Dijk stel ik voor haar motie (24515, nr.	voorzitter	24515, nr. 787	0.04
6245	Ik ben voornemens dit mee te nemen in de contourenbrief stelselvernieuwing rechtsbijstand, die ik voor de zomer naar uw Kamer zal sturen.	Struycken	None	0.03
6247	Dat betekent dat ik verzoek de motie aan te houden.	Struycken	None	0.08
6249	Op verzoek van mevrouw Lahlah stel ik voor haar motie (24515, nr.	voorzitter	None	0.04
6255	Ik niet wil anticiperen op de uitkomsten van het onderzoek, dus ik ontraad deze motie.	Struycken	None	0.04
6256	Ik wil het kabinet niet wijzen op het appreciatiekader, maar als het onderzoek loopt, zou ik zeggen dat het "ontijdig" is.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.04
6258	Als de staatssecretaris bereid is om toe te zeggen de tarieven in Zweden en Duitsland als voorbeeld mee te nemen in het onderzoek, dan ben ik bereid om deze motie aan te houden of in te trekken.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.04
6259	We zullen in ieder geval kijken naar de tarieven in Zweden en Duitsland.	Struycken	None	0.04
6260	Ik wil niet toezeggen dat dat maatgevende voorbeelden zijn die zonder meer gevolgd gaan worden of in beginsel gevolgd gaan worden.	Struycken	None	0.22
6262	We gaan uiteraard kijken naar de mogelijkheden om de incassokosten te verlagen.	Struycken	None	0.04
6263	We zullen Zweden en Duitsland meenemen in dat onderzoek, maar ik kan nog niet toezeggen dat ik die landen als voorbeeld neem.	Struycken	None	0.08
6264	Als we elkaar verstaan in die zin dat we in het kader van het onderzoek naar verlaging van de wettelijke incassokosten ook zullen kijken naar tarieven in andere landen, zoals Zweden en Duitsland, dan is de motie strikt genomen ontijdig en verzoek ik u die aan te houden.	Struycken	None	0.04
6266	Wat ik dan weer kan toezeggen, is dat ik de motie niet zal intrekken, maar zal aanhouden en zal kijken naar het vervolg daarvan.	Lahlah	GroenLinks-PvdA	0.08
6267	Op verzoek van mevrouw Lahlah stel ik voor haar motie (24515, nr.	voorzitter	24515, nr. 789	0.04
6270	Dan ben ik daarmee aan het einde van mijn moties gekomen.	Struycken	None	0.03
6272	Dan gaan we naar de staatssecretaris Participatie en Integratie, die nog twee moties gaat appreciëren.	voorzitter	None	0.03
6274	Voordat ik aan die twee moties begin, heb ik nog een antwoord op de vraag van mevrouw Lahlah over het Rekenkameronderzoek.	Nobel	None	0.04
6276	Toch zijn er nog een aantal zaken die juridisch ingewikkeld liggen, bijvoorbeeld de gegevensdeling met het UWV en de Belastingdienst.	Nobel	None	0.11
6277	In het nationaal programma over schulden en armoede wil ik daar verder op ingaan.	Nobel	None	0.03
6278	Maar in principe omarmen we dus de aanbevelingen van de Rekenkamer.	Nobel	None	0.14
6280	790, van mevrouw Lahlah en de heer Ceder, over suïcidepreventie.	Nobel	None	0.04
6285	Hartelijk dank aan de staatssecretarissen en hun ondersteuning, de leden en hun ondersteuning, de griffie, de bodes, de mensen op de publieke tribune en de beveiliging.	voorzitter	None	0.1