Tweede Kamer 🇳🇱

_id	679b09e6f54554f729d1e727
url	https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/plenaire_verslagen/detail/2024-2025/47
datetime	2025-01-29 00:00:00

 

Statements

idx	statement	speaker	association	score
0	Dank aan de minister voor zijn aanwezigheid vandaag.	voorzitter	None	0.03
1	Ik open de vergadering van woensdag 29 januari 2025.	voorzitter	None	0.01
2	Die noemt geen exact percentage, maar zegt alleen dat er meer nodig is dan die 2%.	Boswijk	CDA	0.04
3	Ik deel aan de Kamer mee dat er geen afmeldingen zijn.	voorzitter	None	7.07
4	Deze mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen.	voorzitter	None	0.6
5	En dan zou het, denk ik, wel verstandig zijn als het kabinet al een signaal afgeeft, ook aan de andere leden, van: jongens, wij gaan wel echt voor een extra investering boven op die 2%.	Boswijk	CDA	0.03
6	Maar deze minister is gewoon niet dapper genoeg om hier in deze zaal te zeggen: laat de Kamer hier maar eens over stemmen.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
7	Ik heet de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en de staatssecretaris van harte welkom, en ook de leden die zich hebben ingeschreven, de mensen op de publieke tribune en iedereen die dit debat op afstand volgt.	voorzitter	None	0.02
8	Een tweeminutendebat betekent twee minuten spreektijd per fractie in één termijn.	voorzitter	None	0.02
9	Als eerste ga ik het woord geven aan mevrouw Rooderkerk, die dit tweeminutendebat ook heeft aangevraagd.	voorzitter	None	0.02
10	2179, van de heer Van Campen en de heer Boswijk, gaat over de Russische toeristen.	Veldkamp	None	0.02
11	Die is erg generiek geformuleerd, maar dat we ons inzetten voor het beperken van visa voor Russen is duidelijk.	Veldkamp	None	0.02
12	Ik zat toen in een partij die de regering ondersteunde.	Omtzigt	NSC	0.01
13	2174 van de heer Dassen verzoekt de regering om in te gaan op de vraag over welke kritieke militaire capaciteiten Europa dient te beschikken om zich indien nodig eigenstandig te verdedigen.	Veldkamp	None	0.01
14	We moeten ten eerste beter luisteren naar de leraar.	Rooderkerk	D66	0.01
15	Daarvoor doe ik een voorstel, samen met mevrouw Van Zanten, om een lerarentoets in te voeren.	Rooderkerk	D66	0.01
16	Ten tweede moeten we leraren de kans geven om zelf ook te leren.	Rooderkerk	D66	0.01
17	Ik verwacht echt urgentie van dit kabinet op dit thema.	Rooderkerk	D66	0.01
18	Leraren moeten snel meer doorgroeimogelijkheden krijgen.	Rooderkerk	D66	0.01
19	Die motie ontraad ik, met verwijzing naar het debat.	Veldkamp	None	0.01
20	Alle Commissarissen binnen de Commissie hebben bij hun aantreden de opdracht gekregen om regeldruk te verminderen, maar we weten allemaal hoe moeilijk het is om dat handen en voeten te geven.	Veldkamp	None	0.02
21	Ik zeg tegen de heer Dijk wel: zonder veiligheid geen bestaanszekerheid.	Veldkamp	None	0.02
22	2176 gaat over het Nederlandse standpunt tijdens de aankomende Europese Raad van 3 februari.	Veldkamp	None	0.01
23	2182, van de heren Omtzigt en Van Campen, vraagt om nader advies te vragen over de wereldverhoudingen aan de Adviesraad Internationale Vraagstukken.	Veldkamp	None	0.01
24	Ik stel vast dat het nu wordt gekoppeld aan het uitdragen van de Nederlandse positie in deze Europese Raad, die echt nog niet hierop landt.	Veldkamp	None	0.03
25	We hebben afgelopen maandag tijdens de Raad Buitenlandse Zaken eensgezind gesproken en besloten om tijdelijk en voorwaardelijk de sancties op te schorten op de sectoren die kunnen bijdragen aan de wederopbouw van Syrië; denk hierbij bijvoorbeeld aan infrastructuur en energie.	Veldkamp	None	0.02
26	Dat doen we tijdelijk, omdat we wel de hefboom willen behouden om, als dat nieuwe bewind afzwaait, juist op het respect voor die gemeenschappen en groepen in het land, die sancties weer in te kunnen zetten.	Veldkamp	None	0.05
27	Mevrouw Van der Werf vroeg nog naar de techbedrijven en naar inmenging.	Veldkamp	None	0.01
28	Ik denk bijvoorbeeld aan de leveranties van wapens.	Veldkamp	None	0.09
29	Ik denk ook aan sancties tegen bepaalde personen en organisaties, inclusief HTS zelf.	Veldkamp	None	0.01
30	Daarvan willen we echt eerst zien hoe zij zich gedragen, hoe zij zich ontwikkelen en of zij de daad bij de woorden voegen.	Veldkamp	None	0.01
31	Het kabinet steunt de Commissie, de hoedster van de verdragen, in het nagaan of er regels worden geschonden en in het vervolgens optreden.	Veldkamp	None	0.01
32	Dat is dus politiek besloten afgelopen maandag, maar de lidstaten overleggen over de precieze voorwaarden en over de exacte technische uitwerking daarvan.	Veldkamp	None	0.03
33	Dat was mede naar aanleiding van een motie van de heer Paternotte van vorige week.	Veldkamp	None	0.01
34	De Europese Commissie is bezig met het evalueren van de toepassing van de EU-richtsnoeren.	Veldkamp	None	0.01
35	Zij inventariseert, mede op ons verzoek, of die kunnen worden geharmoniseerd.	Veldkamp	None	0.01
36	De heer Vermeer vroeg nog naar de kandidaatstelling van mevrouw Ollongren.	Veldkamp	None	0.02
37	Het woord "crisis" wordt te pas en te onpas gebruikt, maar als we iets een crisis kunnen noemen, is dat wel de situatie in het onderwijs.	Van Zanten	BBB	0.01
38	Veel kinderen kunnen niet fatsoenlijk lezen of schrijven.	Van Zanten	BBB	0.02
39	Een derde van de 15-jarigen is functioneel analfabeet.	Van Zanten	BBB	0.04
40	Ze weten vaak niets van de Holocaust af en kunnen een stad als Parijs niet aanwijzen op de wereldkaart.	Van Zanten	BBB	0.02
41	Er zijn diverse redenen te noemen voor de belabberde staat van het onderwijs.	Van Zanten	BBB	0.14
42	Tijdens het debat Leraren sprak ik over het duizelingwekkend aantal lerarenopleidingen, die helaas niet allemaal van dezelfde hoge kwaliteit zijn.	Van Zanten	BBB	28.07
43	Daarnaast wordt de stem van leraren niet goed gehoord en meegenomen bij het maken van beleid.	Van Zanten	BBB	0.04
44	Banken, verzekeraars, pensioenfondsen, alsook andere private investeerders moeten worden gemobiliseerd om meer te investeren in de defensie-industrie.	Veldkamp	None	0.01
45	Deze motie is voorgesteld door de leden Van Zanten en Rooderkerk.	voorzitter	None	0.01
46	Wil de minister-president, en namens hem vandaag de minister van Buitenlandse Zaken, duidelijk maken dat hij nooit akkoord zal gaan met eurobonds en een Europees leger?	Omtzigt	NSC	0.01
47	Defensie, het verdedigen van onze vrijheid, mag geen taboe zijn.	Veldkamp	None	0.01
48	Barrières moeten wat dit betreft worden weggenomen.	Veldkamp	None	0.01
49	Deze motie is voorgesteld door de leden Van Zanten en Rooderkerk.	voorzitter	None	0.01
50	Ook de financiëlemarkttoegang van de Europese Investeringsbank moet daarbij worden overwogen.	Veldkamp	None	0.43
51	In mijn ervaring is het dan ook heel belangrijk om met de kredietbeoordelaars, credit rating agency's, in gesprek te gaan.	Veldkamp	None	1.31
52	Als het duidelijk is dat de aandeelhouders van de Europese Investeringsbank ook echt achter dat beleid staan en het echt nodig en nuttig achten, dan zal dat ook tot een positieve waardering kunnen gaan leiden, maar heel direct en eenvoudig is dat niet altijd.	Veldkamp	None	0.01
53	De NCG heeft een noodzakelijke groei gemaakt voor het uitvoeren van haar uitgebreide wettelijke taak, de PEGA-maatregelen en het toenemende bewonerscontact.	Van Marum	None	0.02
54	Dan gaan we nu luisteren naar mevrouw Westerveld namens de fractie GroenLinks-Partij van de Arbeid.	voorzitter	None	38.71
55	Deze secundaire uitvoeringskosten van de NCG dragen ook direct bij aan de bewonerservaring of de bewonersbeleving.	Van Marum	None	0.01
56	Ik vervang vandaag mijn collega, mevrouw Pijpelink, die hier niet bij kan zijn vanwege verplichtingen voor de parlementaire enquêtecommissie.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.02
57	Dit is ook een cruciaal onderdeel van de versterking.	Van Marum	None	0.32
58	Ik vind het heel bijzonder om hier weer te staan, maar ook om te merken dat alle onderwerpen waar ik acht jaar geleden al discussies over voerde met mijn collega's, weer opnieuw voorbij komen.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.01
59	Dan heb ik het over het lerarentekort, de zeggenschap van leraren, de veelheid aan routes en al die andere problematiek.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.01
60	Mijn oproep aan deze bewindspersonen is dus echt: ga aan de slag met heel veel signalen die de Kamer echt al heel lang geeft.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.03
61	Daarover heb ik ook twee moties, mede namens mevrouw Pijpelink.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.96
62	Deze motie is voorgesteld door de leden Westerveld, Pijpelink, Rooderkerk en Stoffer.	voorzitter	None	1.04
63	Ik hoop dat ik die overheadkosten op dat vlak wat naar beneden kan krijgen, want dat is een zorgpuntje voor mij.	Van Marum	None	0.01
64	Dan de vraag: de Tijdelijke wet Groningen is in 2020 in werking getreden, maar zijn de omissies die nu worden hersteld, echt vijf jaar oud?	Van Marum	None	0.02
65	Het klopt dat de Tijdelijke wet Groningen in 2020 in werking is getreden en dat via dit wetsvoorstel de publiekelijke schadeafhandeling werd geregeld.	Van Marum	None	0.03
66	Deze motie is voorgesteld door de leden Westerveld, Pijpelink en Rooderkerk.	voorzitter	None	0.01
67	De meeste omissies die met dit wetsvoorstel worden hersteld, hebben dan ook betrekking op omissies uit het wetsvoorstel versterken.	Van Marum	None	0.01
68	Dan vraagt de heer Vermeer: in hoeverre is er door de vier obstakels die in deze wet worden opgelost, vertraging ontstaan in de versterkingsopgave en de schadeafhandeling?	Van Marum	None	0.09
69	Zijn er additionele maatregelen nodig om deze vertraging in te halen?	Van Marum	None	0.01
70	Dan gaan we luisteren naar de heer Stoffer namens ... O, hij is er niet.	voorzitter	None	0.02
71	Dan gaan we luisteren naar de heer Soepboer namens Nieuw Sociaal Contract.	voorzitter	None	0.06
72	Verder leidt het tot vermindering van de administratieve lasten bij de lokale overheden en wordt het voor de bewoners duidelijker op welke vergoedingen zij recht hebben.	Van Marum	None	0.01
73	Wanneer zijn de eerste signalen van de wetswijziging zichtbaar?	Van Marum	None	0.01
74	We hebben onlangs een heel mooi debat gevoerd, een vurig debat — dat durf ik wel te stellen — over leraren, omdat het natuurlijk een heel belangrijk onderwerp is.	Soepboer	NSC	0.01
75	We hebben kunnen zien dat er tekorten zijn in het land.	Soepboer	NSC	0.01
76	Die moet namelijk ook nog instemmen met dit wetsvoorstel.	Van Marum	None	0.03
77	Die zijn soms schoolgebonden of regiogebonden en komen in meerdere vormen voor.	Soepboer	NSC	31.3
78	De uitvoeringsorganisaties zullen zo veel als mogelijk in de geest van dit wetsvoorstel handelen.	Van Marum	None	0.01
79	Daarom denk ik dat het belangrijk is dat we op een aantal zaken sturen die de grote verschillen proberen terug te brengen.	Soepboer	NSC	0.03
80	Een daarvan is het verschil in opslagfactor, het deel van de taak van een docent dat hij mag inzetten voor voor- en nawerk.	Soepboer	NSC	27.7
81	Het zou goed zijn als we daar wat aan zouden doen als regering.	Soepboer	NSC	0.01
82	Zij hebben de afgelopen jaren hun hele leven ingericht op dat versterkingsadvies.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
84	Misschien hebben ze juist wel investeringen gedaan in hun woning, of investeringen juist niet gedaan, omdat ze dat ene oude versterkingsadvies hadden.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.87
85	Wat nou, vraag ik deze staatssecretaris, als blijkt dat inderdaad zo'n belangenafweging wordt gemaakt en gekozen wordt voor het nieuwe versterkingsadvies, dat in de regel — zoals ook in de memorie van toelichting staat — een lichter versterkingsadvies zal zijn.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
86	Dan zijn mensen die graag willen vasthouden aan hun oude versterkingsadvies en die daar de afgelopen jaren hun leven op hebben ingericht en misschien kosten hebben gelaten of gemaakt, daarvan de dupe.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	17.35
87	Verdienen zij dan niet wat meer compensatie dan de huidige compensatieregelingen die er nu al zijn, vraag ik de staatssecretaris.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
88	We gaan even vijf minuten schorsen en dan krijgen we een reactie van de bewindslieden en een appreciatie van de zes ingediende moties.	voorzitter	None	0.01
90	Herkent de staatssecretaris dat het niet milder, menselijker en makkelijker is, maar dat gedupeerden weer een strijd moeten voeren tegen het IMG?	Beckerman	SP	0.01
91	Ik vond het verhaal waarmee ik begon ook wel illustreren wat Groningers is aangedaan door de NAM, door Shell en Exxon, en wat voor leed die hebben aangericht in Groningen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	5.06
92	Aan de orde is de voortzetting van het tweeminutendebat Leraren.	voorzitter	None	0.28
93	We zijn toe aan de termijn van de zijde van het kabinet.	voorzitter	None	0.01
94	Ik geef als eerste het woord aan de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.	voorzitter	None	0.05
95	Door zo'n gebrek aan een moreel kompas van bedrijven als Shell en Exxon zijn wij genoodzaakt om hen bij wet te dwingen met een heffing mee te betalen aan de schade en het herstel van Groningen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	5.57
96	Het is goed dat de Tijdelijke wet Groningen die heffingsgrondslag biedt.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.42
97	Het is ook goed dat de wetswijziging die vandaag voorligt, die heffingsgrondslag verruimt naar alle mogelijke kosten.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
99	500 over meer academisch geschoold personeel in het funderend onderwijs kan ik oordeel Kamer geven.	Paul	None	0.01
100	Ik zie namelijk net als de indiener van de motie dat academisch geschoolde leraren van grote toegevoegde waarde voor het onderwijs kunnen zijn.	Paul	None	0.01
101	Ik blijf echter wel inzetten op het vergroten van de stroom van alle soorten leraren.	Paul	None	0.03
102	Ik neem geen maatregelen die puur gericht zijn op het in dienst nemen van academici in plaats van andere bevoegde leraren.	Paul	None	0.01
104	In de tweede termijn zal ik mogelijk ook komen met het voorstel om alvast een tussentijdse heffing op Shell en Exxon in te voeren.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	31.85
105	In artikel 15, lid 4 van de Tijdelijke wet Groningen wordt de mogelijkheid voor het kabinet geboden om een tussentijdse heffing in te voeren op Shell en Exxon.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
106	Ik vind het heel belangrijk dat scholen ook zelf kunnen bepalen wat de optimale mix aan leraren is.	Paul	None	0.13
107	Dus als ik de motie als een inspanningsverplichting mag interpreteren om de stroom en het behoud van academici te stimuleren, dan geef ik deze motie, zoals gezegd, oordeel Kamer.	Paul	None	2.83
108	De staatssecretaris heeft volgens de wet de mogelijkheid om in te grijpen.	Beckerman	SP	0.01
109	Hoe gaat hij zorgen dat het echt milder, menselijker en makkelijker wordt?	Beckerman	SP	0.01
110	Dan ga ik door naar de motie-Van Zanten op stuk nr.	Paul	None	0.04
111	503 over het wettelijk verankeren van de stem van de leraar.	Paul	None	0.01
112	Ik deel volledig dat het heel belangrijk is om bij beleidswijzigingen de stem van de leraar goed te horen.	Paul	None	0.02
113	Die wens van de kant van de Kamer vind ik dus heel terecht.	Paul	None	33.05
114	Cruciaal hiervoor is dat dit ook zelf uit een actieve beroepsgroep van leraren komt.	Paul	None	0.02
115	We hebben in het verleden gezien dat er pogingen zijn gewaagd om die beroepsgroep vorm te geven.	Paul	None	0.01
117	Ik juich het toe dat er een brede beroepsgroepsvertegenwoordiging komt, omdat als er een succesvolle beroepsgroep is, je ook breed de stem van de leraren vertegenwoordigt.	Paul	None	0.01
118	Als dat het geval is, dan neem ik die ook mee in een wetsproces om die te verankeren.	Paul	None	0.01
119	Ik vraag me ook af hoe zich dat verhoudt tot artikel 52c van de Mijnbouwwet.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
120	Daarin wordt trouwens ook weer meermaals verwezen naar de Tijdelijke wet Groningen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
121	In dat artikel staat heel duidelijk omschreven dat het kabinet de verschillen niet groter mag laten worden ten aanzien van de versterking, schadeafhandeling, verduurzaming en andere regelingen in Groningen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
122	Deze week bijvoorbeeld krijgen we antwoord op onze Kamervragen over mensen die eigen geld hebben moeten steken in de versterking.	Beckerman	SP	0.01
123	Hoe verhoudt dat artikel zich dan tot de uitwerking van maatregel 29, die weer nieuwe ongelijkheid in de hand lijkt te werken?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
125	Als bewoners eindelijk terugkomen in een veilig huis, blijken er bouwfouten te zijn gemaakt en dan begint de hele strijd opnieuw.	Beckerman	SP	14.85
127	504 over hoe het verdienmodel van detacheringsbureaus aangepakt kan worden, geef ik oordeel Kamer.	Paul	None	0.01
128	Dan hebben we het over het gebied vanaf de Groene Zoom, Stadsweg, Wedmanstraat et cetera.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
129	505 van mevrouw Westerveld van GroenLinks-PvdA om in gesprek te gaan met het onderwijsveld om te kijken hoe we goede voorbeelden, zoals regionale afspraken rond invalpools, breder bekend kunnen maken en faciliteren, geef ik ook oordeel Kamer.	Paul	None	0.02
130	We zien — dat hebben we in debatten ook met elkaar gewisseld — dat op allerlei plekken, ook door de regionale samenwerking die we via de onderwijsregio's propageren, goede voorbeelden zijn van gezamenlijke invalpools.	Paul	None	0.01
131	Er zijn ook voorbeelden van manieren om bij werving en begeleiding van startende leraren te kijken hoe je samen kunt optrekken om dit te borgen.	Paul	None	0.01
132	Ik vind het heel belangrijk dat we dat doen met het onderwijsveld zelf en zo min mogelijk met de inzet van commerciële bureaus, want het gaat om publiek geld, dat ook bij publieke partijen en in het primaire proces terecht moet komen.	Paul	None	0.02
133	Mensen in een deel van de straten krijgen een nieuw huis.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
135	Is de staatssecretaris van mening dat idealiter elke regio met een invalpool zou moeten werken in plaats van met commerciële bureaus?	Rooderkerk	D66	0.06
136	Wat kan de staatssecretaris tegen die mensen zeggen?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
137	Ik weet alleen ook dat in elke regio de precieze problematiek en de dingen die daar spelen weer anders zijn.	Paul	None	0.04
138	Maar ik ga er in ieder geval alles aan doen — en dat is nou juist ook het hele eieren eten met die samenwerking en de opzet van de regio's — om de goede voorbeelden die we op plek A zien, breed uit te venten op andere plekken.	Paul	None	0.01
139	Tot slot ben ik benieuwd hoe de staatssecretaris reflecteert op de twee rapporten die volgens mij eergisteren of gisteren zijn uitgebracht over ondernemers in het aardbevingsgebied.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
140	Waar ik mij zorgen over maak, is dat we het bijvoorbeeld toejuichen om hen te stimuleren, maar dat het niet overal gebeurt.	Rooderkerk	D66	0.4
141	Ik zou zo graag zien dat we meer daadkracht tonen en ik hoop de staatssecretaris daar ook aan mijn zijde te vinden.	Rooderkerk	D66	0.1
142	Ik vraag de staatssecretaris is of hij dat ook kan begrijpen, want veel ondernemers zijn uitgesloten van allerlei regelingen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
143	Ik vind het wat voorzichtig om alleen te zeggen "we laten het aan de regio's en we juichen voorbeelden toe".	Rooderkerk	D66	0.02
144	Kan de staatssecretaris niet nadenken over een manier om er echt voor te zorgen dat het overal gaat plaatsvinden?	Rooderkerk	D66	0.01
145	Toen wilde ik namelijk een regeling voor woningeigenaren die lang wachten, uitbreiden naar mensen met een eigen bedrijf die lang moesten wachten op allerlei maatregelen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.72
146	Toen zei de staatssecretaris: dan komen we in de problemen met staatssteun.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
147	Ik ben alleszins bereid om de regie te pakken en ben daar ook voortdurend mee bezig.	Paul	None	0.04
148	Ik zie immers dat als we dingen loslaten, het niet vanzelf goedkomt.	Paul	None	0.02
149	De goede voorbeelden, of het nu gaat om invalpools of om afspraken om niet met commerciële bureaus te werken, zoals die op verschillende plekken in het land zijn gemaakt, pakken we op en lanceren we ook op andere plekken.	Paul	None	0.01
150	Dan kun je kijken wat wel mogelijkheden zijn om ondernemers in het aardbevingsgebied te ondersteunen, mede gelet op het feit dat de onderzoeken aangeven dat daar in andere delen van Nederland, maar ook in Europa, ruimere mogelijkheden voor zijn.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.09
151	Ik wil mij aansluiten bij de oproep van mevrouw Rooderkerk, want deze Kamer verwacht nu wel wat van de staatssecretaris.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.01
152	Ik hoor terecht grote woorden over de crisis in het onderwijs.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.01
153	Acht jaar geleden speelden precies dezelfde problemen en kwam de Kamer met precies dezelfde signalen.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.01
154	Het wordt dus tijd dat deze staatssecretaris nu echt met de vuist op tafel slaat.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.01
155	Zo'n inspanningsverplichting, waar ik blij mee ben, vraagt wel om hele concrete maatregelen, zodat we daar over een tijdje ook concreet wat van gaan merken.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	1.12
157	We zien het opnieuw met de subsidieregeling: weer bureaucratische ellende, weer ongelijkheid in een subsidieregeling over verduurzaming.	Beckerman	SP	0.05
158	Een van de dingen die ik net niet noemde, maar waar we natuurlijk wel hard aan werken, is het wetsvoorstel over strategisch hrm-beleid, waarbij we normeren en ook heel duidelijk een percentage aangeven dat vast contract moet zijn.	Paul	None	0.01
159	Werkgevers moeten goed werkgeverschap betrachten, zorgen voor vaste contracten, meer omvangrijke contracten enzovoort, enzovoort.	Paul	None	1.06
160	Er zijn dus verschillende knoppen waar ik aan draai.	Paul	None	0.01
161	Neem van mij aan: dat lerarentekort houdt mij bezig.	Paul	None	0.01
162	Daar lig ik af en toe ook echt wakker van; niet om sneu te doen, maar dat is gewoon zo.	Paul	None	0.01
164	Ik haal oprecht alles uit de kast om dit te adresseren en ik neem de aanmoediging van de Kamer serieus en volledig ter harte.	Paul	None	0.01
170	506, van de heer Soepboer, over een juridisch bindende opslagfactor.	Paul	None	0.01
171	Ik ben het helemaal eens met de heer Soepboer dat leraren voldoende tijd moeten hebben voor hun kerntaak, te weten lesgeven.	Paul	None	0.53
172	Daarom vind ik het hartstikke goed dat de cao-partijen in het voortgezet onderwijs uiterlijk in juni van dit jaar met concrete afspraken komen over dat taakbeleid.	Paul	None	0.1
173	Ik wil ze de ruimte bieden om tot die afspraken te komen, maar volg dat wel op de voet.	Paul	None	0.02
174	Ik wil me daar nu niet in gaan mengen, maar ik volg het wel op de voet.	Paul	None	0.05
175	Ik zou daaraan willen toevoegen dat eventuele afspraken van sociale partners in een cao — daar gaat het om — juridisch bindend zijn.	Paul	None	0.33
178	Volgens Nieuw Sociaal Contract zijn dit nou typisch geen dingen die je moet overlaten aan onderhandelingen.	Soepboer	NSC	0.04
179	Dit zijn eigenlijk gewoon dingen die je moet regelen en waar je ook als regering op zou moeten sturen.	Soepboer	NSC	0.01
181	Waarom gaan we dat sturingsdebat voeren als steeds wordt gezegd "we laten het aan de sociale partners"?	Soepboer	NSC	0.02
183	Ik weet dat het raamwerk in de maak is, dat men het daarover heeft.	Soepboer	NSC	0.02
185	Mag ik ervan uitgaan dat als er in dat raamwerk geen landelijke afspraken staan over die opslagfactor, u als staatssecretaris ingrijpt?	Soepboer	NSC	0.02
186	Mag ik er dan van uitgaan dat u desnoods via een wetstraject, in het herstelplan of op wat voor manier dan ook alsnog deze motie gaat uitvoeren?	Soepboer	NSC	0.01
187	En zou u 'm op die manier, als u 'm zo mag interpreteren, oordeel Kamer kunnen geven?	Soepboer	NSC	0.01
188	"Zou de staatssecretaris dat op die manier willen doen?"	voorzitter	None	0.01
192	Ik wil Soepboer vragen om zijn motie aan te houden.	Paul	None	0.18
193	Als in juli duidelijk is wat daar precies uitkomt, hebben we een nieuw moment om het te beoordelen en dan kunnen we erop terugkomen.	Paul	None	0.04
194	Ik zou overigens willen toevoegen dat ook hiervoor geldt dat er verschillende knoppen zijn waar we aan draaien.	Paul	None	3.04
196	Het vertrekpunt is dus dat daarmee de kwaliteit van het onderwijs, van de lessen, omhooggaat.	Paul	None	0.57
198	Dit is iets wat speelt tussen werkgevers en werknemers en ik weet dat ze dat heel serieus op tafel hebben liggen, dus ik wil dat niet verstoren.	Paul	None	0.06
201	Het gaat ons er echt om dat er uniformiteit is, dus dat de verschillen die nu tussen scholen bestaan, weggenomen kunnen worden.	Soepboer	NSC	0.02
202	Ik begrijp dat u het proces niet wilt verstoren; dat wil ik ook niet.	Soepboer	NSC	0.01
203	Daarom zal ik mijn motie aanhouden, maar ik hoor wel graag van u dat als het er niet in staat na juni en ik de motie dan alsnog indien, u 'm dan oordeel Kamer zou geven.	Soepboer	NSC	0.02
204	Ik vind het altijd moeilijk om in een glazen bol te kijken.	Paul	None	0.01
206	Ik spreek nogmaals mijn vertrouwen in de partijen uit.	Paul	None	0.01
207	Ik heb het namelijk de afgelopen periode gevolgd en het feit dat ze hiermee aan de slag gaan en al op redelijk korte termijn met iets gaan komen, stemt mij positief.	Paul	None	0.01
208	Ik wil dat afwachten en op dat moment hebben we wat mij betreft weer een nieuw wegingsmoment.	Paul	None	0.01
209	Ik waardeer dat de heer Soepboer de motie wil aanhouden.	Paul	None	0.01
210	Op verzoek van de heer Soepboer stel ik voor zijn motie (27923, nr.	voorzitter	27923, nr. 506	0.01
214	Dan ga ik het woord geven aan minister, die ook nog twee moties, op de stukken nrs.	voorzitter	None	0.01
216	Voorzitter, ik meen dat het de moties op de stukken nrs.	Bruins	None	0.03
223	Die verzoekt om ervoor te zorgen dat opleidingen aan de bekwaamheidseisen voldoen en deze eisen verder aan te scherpen en te specificeren.	Bruins	None	0.04
225	Je zou haast kunnen zeggen: daar kan je niet tegen zijn.	Bruins	None	0.01
226	Maar in de huidige herijking van de bekwaamheidseisen worden deze inderdaad al verder aangescherpt en gespecificeerd.	Bruins	None	0.01
227	De beroepsgroep komt in april met een advies en op basis daarvan pas ik het Besluit bekwaamheidseisen onderwijspersoneel aan.	Bruins	None	0.01
228	Verder hebben we natuurlijk nog het rapport van de Onderwijsraad dat ik vorige week in ontvangst heb genomen.	Bruins	None	0.01
229	De komende tijd gaan we eerst in gesprek met het veld om te kijken hoe we invulling kunnen geven aan dat advies.	Bruins	None	0.01
230	Ik heb in het debat al gezegd dat ik in juni zal komen met mijn beleidsreactie, maar die wil ik echt pas geven nadat we het rapport met het veld hebben besproken.	Bruins	None	0.03
231	Dat betekent dat ik nu het oordeel "ontijdig" geef.	Bruins	None	0.01
232	Vroeger zou ik hebben gezegd: ik vraag mevrouw Rooderker de motie aan te houden.	Bruins	None	0.03
233	Dat doen we niet meer, maar dat zou een suggestie kunnen zijn.	Bruins	None	20.48
234	Dat betekent dat ik 'm nu dus het oordeel "ontijdig" geef.	Bruins	None	0.01
236	Dan zou het zomaar zo kunnen zijn dat we hetzelfde willen.	Bruins	None	0.01
239	502, van mevrouw Van Zanten en mevrouw Rooderkerk, over een verplicht curriculum en de nadruk op vakinhoud en didactiek.	Bruins	None	0.01
240	We zijn het eens als het gaat over de nadruk op de vakinhoud en didactiek.	Bruins	None	0.02
243	Daarvoor is ook een Opleidingsberaad Leraren ingericht.	Bruins	None	0.01
244	De bekwaamheidseisen waar het in de motie op stuk nr.	Bruins	None	0.01
247	Ik ga vanuit het ministerie geen verplicht curriculum opleggen.	Bruins	None	0.06
249	Maar zodra de bekwaamheidseisen herijkt en vastgesteld zijn, bepalen zij het curriculum.	Bruins	None	0.01
250	Natuurlijk zal daarin ook de nadruk liggen op vakinhoud en didactiek.	Bruins	None	0.01
251	Op basis daarvan maken we de landelijke afspraken over de kennisbasis.	Bruins	None	0.01
252	Ik neem dus niet de omgekeerde route en dat betekent dat ik deze motie zal ontraden.	Bruins	None	0.01
255	Daarmee zijn we aan het einde gekomen van dit tweeminutendebat.	voorzitter	None	0.02
257	Dinsdag 4 februari aanstaande gaan we stemmen over de zes overgebleven moties.	voorzitter	None	0.01
259	We gaan gelijk door met een ander onderwijsdebatje.	voorzitter	None	3.74
260	Dit is ook een tweeminutendebat en gaat over de subsidieregeling School en omgeving.	voorzitter	None	0.01
261	Daarbij krijgt als eerste spreker van de zijde van Kamer mevrouw Westerveld van GroenLinks-PvdA het woord.	voorzitter	None	0.01
264	Het vorige tweeminutendebat ging over de grote crisis in het onderwijs, over het enorme lerarentekort en alle problemen die er zijn.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.01
265	Ik had ook een verzuchting dat we daar met de Kamer in ieder geval al acht jaar — en zelfs al langer, maar ik zit acht jaar in de Kamer — over praten.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.02
266	In al die tijd komt een heel aantal onderwerpen weer terug omdat er gewoon te weinig is veranderd.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.02
267	Er zijn ook onderwerpen waarbij we echt stappen achteruitzetten.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	1.17
268	Dan heb ik het bijvoorbeeld over de rijke schooldag.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.03
269	We weten hoe belangrijk het is dat leerlingen in een veilige omgeving naar school kunnen en dat er breed wordt gekeken naar hun welzijn.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.08
270	Als je kijkt naar programma's die de afgelopen jaren met grote zorgvuldigheid zijn opgebouwd, zie je dat daar voor een deel van de scholen een streep door wordt getrokken.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.13
273	Daarom dien ik mede namens mevrouw Pijpelink de volgende motie in.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.01
274	Deze motie is voorgesteld door de leden Westerveld en Pijpelink.	voorzitter	None	0.01
277	Ik wil de Kamer echt vragen om, als we het welzijn van kinderen in de brede zin van het woord belangrijk vinden, heel goed naar deze motie te kijken.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.01
280	O, mevrouw Rooderkerk vraagt om toestemming om nog te mogen spreken.	voorzitter	None	0.01
282	Dat aanbod geldt ook alle andere Kamerleden die deze motie willen meeondertekenen.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.01
292	Er is een schriftelijk overleg geweest over de rijke schooldag.	Rooderkerk	D66	0.01
293	Kinderen door het hele land, van Heerlen-Noord tot Oost-Groningen, krijgen een aanvullend aanbod met extra lessen in de basisvaardigheden, ruimte voor talentontwikkeling en aandacht voor het welzijn van leerlingen.	Rooderkerk	D66	0.01
294	Eerste onderzoeken tonen aan dat het goed is voor de basisvaardigheden.	Rooderkerk	D66	99.87
296	Dit kabinet kiest er echter voor om daarin te snijden.	Rooderkerk	D66	0.13
298	Weet het kabinet hoeveel minder kinderen straks een minder rijke schooldag krijgen?	Rooderkerk	D66	0.01
299	Weet het kabinet hoeveel convenanten met lokale verenigingen, welzijnsorganisaties, de politie enzovoorts opgezegd moeten worden?	Rooderkerk	D66	0.01
300	Hoe verhoudt deze bezuiniging zich tot de Specifieke Uitkering Kansrijke Wijk en de extra bezuiniging op de specifieke uitkeringen?	Rooderkerk	D66	0.01
303	Wat mij betreft mogen de antwoorden ook in een briefje komen.	Rooderkerk	D66	0.01
306	Daarmee hebben we de enige termijn van de Kamer gehad.	voorzitter	None	0.01
311	Ik dank hem nog voor zijn bijdrage in het vorige debat.	voorzitter	None	0.01
315	Aan de orde is het vervolg van het tweeminutendebat Subsidieregeling School en omgeving.	voorzitter	None	0.01
316	Ik geef het woord aan de staatssecretaris Funderend Onderwijs en Emancipatie.	voorzitter	None	0.01
320	Die brief sturen we sowieso voorafgaand aan het debat op 26 maart over kansen in het onderwijs.	Paul	None	0.01
322	Een deel van de vragen is overigens wel degelijk aan bod gekomen in het schriftelijk overleg, maar ik zal in die brief heel specifiek ingaan op de punten die nu zijn aangehaald.	Paul	None	0.02
325	Dat heeft er alles mee te maken dat dit kabinet andere keuzes maakt en andere prioriteiten stelt.	Paul	None	0.27
326	Ik kan me voorstellen dat we daarover van mening verschillen, maar ik kan het daarmee niet mooier maken dan het is.	Paul	None	0.01
327	We zetten in de nieuwe constellatie in op het in ieder geval bereiken van de 5% scholen met de grootste onderwijsachterstanden.	Paul	None	0.01
328	Maar we weten ook dat niet alle scholen die tot die groep behoren, een beroep doen op deze regeling.	Paul	None	0.03
329	Dat is soms omdat ze ook andere geldstromen, bijvoorbeeld vanuit de gemeente, krijgen.	Paul	None	0.01
330	Dus het zou best kunnen dat scholen breder een beroep kunnen doen op het beschikbare geld, maar dat is inderdaad substantieel minder dan in de vorige periode.	Paul	None	0.75
333	Ik dank de staatssecretaris voor haar eerlijke antwoord.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.03
334	Het is inderdaad zo dat dit kabinet andere keuzes maakt.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.02
335	Maar ik wil daarbij nog wel even voor de Handelingen gezegd hebben dat dat dus betekent dat een heel aantal kinderen — 35.000, zoals we in de motie hebben staan — hierdoor minder gebruik kunnen maken van een heel aantal zaken die ontzettend belangrijk zijn voor hen.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.4
336	Dit raakt heel duidelijk aan de kansengelijkheid, maar ook aan het welzijn van deze kinderen.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.01
337	Dan zeg ik als woordvoerder Jeugdzorg daarbij dat ik daar ook iets van vind.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.12
338	We merken gewoon dat veel kinderen in armoede opgroeien, in een omgeving opgroeien waarin ze niet veilig zijn en waarin ze veel zaken niet kunnen doen.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	33.09
340	Ik vind het heel triest dat deze keuzes worden gemaakt.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.01
342	Ik vind het belangrijk om te zeggen dat er nog steeds een belangrijke groep kinderen bereikt gaat worden door de middelen die we beschikbaar hebben voor school en omgeving.	Paul	None	0.03
343	Dat zijn middelen die bovendien structureel zijn gemaakt, net als de middelen die we structureel hebben gemaakt voor de schoolmaaltijden en de brugfunctionaris.	Paul	None	0.02
344	Daarmee kom ik niet tegemoet aan de wensen die mevrouw Westerveld heeft geuit, maar hebben we wel ontzettend ons best gedaan om in ieder geval de kinderen die het het hardst nodig hebben te bereiken.	Paul	None	35.91
349	Over de moties stemmen we dinsdag 4 februari aanstaande.	voorzitter	None	0.01
350	Onderzoek juridische haalbaarheid toekomstscenario's vrijwillige ouderbijdrage	voorzitter	None	99.99
351	We gaan gelijk door met een derde debat, dat ook op het terrein van de staatssecretaris ligt.	voorzitter	None	0.01
352	Dat betreft het tweeminutendebat Onderzoek juridische haalbaarheid toekomstscenario's vrijwillige ouderbijdrage.	voorzitter	None	0.01
354	Als eerste is het woord aan de aanvrager, mevrouw Westerveld van de fractie GroenLinks-Partij van de Arbeid.	voorzitter	None	0.01
357	Ik heb weer twee moties mede namens collega Pijpelink.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.01
359	Als we het hebben over kansenongelijkheid, is dat natuurlijk een heel breed begrip.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.01
360	Dat raakt aan de situatie waarin kinderen opgroeien, aan wie ze zijn, waar ze vandaan komen, wat hun achternaam is, of ze wel of geen beperking hebben.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.19
361	Dan zien wij tot onze verbijstering in brieven, maar ook in debatten, dat kansengelijkheid verengd lijkt te worden.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.2
363	Deze motie is voorgesteld door de leden Westerveld en Pijpelink.	voorzitter	None	0.01
367	Deze motie is voorgesteld door de leden Westerveld en Pijpelink.	voorzitter	None	0.01
371	Dan is het woord aan mevrouw Rooderkerk, die wederom spreekt namens de fractie van D66.	voorzitter	None	0.02
373	De vrijwillige ouderbijdrage is nog altijd een obstakel voor ouders en scholen.	Rooderkerk	D66	0.03
374	De gemeente Utrecht is een solidariteitsfonds begonnen, zodat scholen met veel ouders met een kleine portemonnee ook extra activiteiten kunnen ondernemen.	Rooderkerk	D66	0.03
375	Ik wil dat graag verder verkennen en daarbij specifiek niet alleen naar herverdeling kijken, maar ook naar andere opties, zoals donaties en de omgeving rondom de school.	Rooderkerk	D66	0.01
382	We gaan even een paar minuten schorsen en dan krijgen we een reactie van de staatssecretaris plus een appreciatie van de drie ingediende moties.	voorzitter	None	0.01
386	Aan de orde is het vervolg van het tweeminutendebat Onderzoek juridische haalbaarheid toekomstscenario's vrijwillige ouderbijdrage.	voorzitter	None	0.01
387	Ik geef het woord aan de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.	voorzitter	None	0.01
390	159 van mevrouw Westerveld van GroenLinks-PvdA, met het verzoek om bij kansengelijkheid verder te kijken dan het stimuleren van de basisvaardigheden.	Paul	None	0.01
391	Echte kansengelijkheid begint wat mij betreft bij goed leren lezen, schrijven en rekenen, en de aanpak van het lerarentekort.	Paul	None	0.01
392	Die mantra heb ik gisteren tijdens het vragenuurtje nog te berde gebracht.	Paul	None	0.01
393	Maar ik kijk zeker verder dan het stimuleren van de basisvaardigheden.	Paul	None	0.01
394	Zo investeert dit kabinet in passend en inclusief onderwijs.	Paul	None	0.01
395	Daarnaast investeert dit kabinet nog steeds in School en omgeving, de inzet van de brugfunctionaris en voorschoolse educatie.	Paul	None	0.01
396	Scholen in het primair en voortgezet onderwijs ontvangen onderwijsachterstandsmiddelen.	Paul	None	0.01
397	Dit kabinet heeft ook 135 miljoen geïnvesteerd in het structureel aanbieden van schoolmaaltijden, zodat leerlingen met een gevulde maag de les kunnen volgen, want we weten allemaal dat je op een lege maag niet kunt leren.	Paul	None	21.49
398	Zo kijken we dus wel degelijk breder bij het stimuleren van kansengelijkheid.	Paul	None	0.01
399	Ik moet deze motie dus het predicaat "overbodig" geven.	Paul	None	0.01
402	Dit antwoord vind ik te makkelijk, want als we kijken naar de beslisnota bij het stuk dat we vandaag bespreken, zien we daar een aantekening staan van de minister zelf, die aangeeft: "Is onderwijs the great equalizer?	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.02
403	Dit is een kans om een nieuw verhaal neer te zetten."	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.01
405	Wat is het nieuwe verhaal van deze staatssecretaris als er én wordt bezuinigd én wij voortdurend in Kamerbrieven lezen en de minister in debatten horen zeggen dat kansengelijkheid begint bij lezen en schrijven, de basisvaardigheden?	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.13
406	Ik weet niet zeker van welke minister die aantekening was.	Paul	None	0.02
407	Hoe dan ook, een van de dingen die ik steeds zeg, is dat het onderwijs niet the great equalizer kan zijn.	Paul	None	0.52
408	Wat we soms proberen, ook vanuit de Kamer, is alle verschillen die er in de wereld zijn, ongedaan te maken.	Paul	None	0.01
409	Ik denk dat onderwijs als taak heeft om leerlingen, kinderen en jongeren, zo goed mogelijk toe te rusten om hun plek in de samenleving in te nemen.	Paul	None	0.01
410	Daarom zet ik ook heel zwaar in op die basisvaardigheden en de aanpak van het lerarentekort.	Paul	None	0.01
411	Tegelijkertijd, met het in de lucht houden van een deel van School en omgeving en andere initiatieven die ik hier noemde, doen we ons best om met name de kinderen die de grootste achterstanden kennen, te helpen.	Paul	None	1.39
412	En dat dit kabinet andere keuzes maakt dan het voorgaande, daar hebben we in verschillende debatten al over gesproken; daar kan ik niks aan veranderen.	Paul	None	0.03
414	Want de staatssecretaris kan daar wél zaken aan veranderen.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.01
416	En het is dus ook een politieke keuze om minder te doen aan de kansengelijkheid van leerlingen, om dat smaller te maken en om met name te focussen op alleen die basisvaardigheden.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.01
417	Ja, die vinden we ontzettend belangrijk, maar kansengelijkheid is ook of je een handicap hebt, welke achternaam je hebt, waar je vandaan komt.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	8.47
419	En als de staatssecretaris zegt "dat vind ik ook belangrijk", dan kan ze natuurlijk onze motie ook gewoon omarmen.	Westerveld	GroenLinks-PvdA	0.01
420	Ik heb net uitgelegd dat ook wat mij betreft kansengelijkheid en onze inzet daarop veel breder is dan alleen de basisvaardigheden.	Paul	None	0.02
421	Maar ik onderken dat het een politieke keuze is om een andere afweging te maken in dit kabinet dan in het vorige.	Paul	None	0.01
424	Dan ga ik door naar de motie van mevrouw Westerveld op stuk nr.	Paul	None	0.01
425	160, om de vrijwillige ouderbijdrage af te schaffen.	Paul	None	0.04
426	Het punt is dat we daar allerlei analyses en onderzoek naar hebben gedaan, ook juridisch onderzoek.	Paul	None	0.02
427	Het afschaffen van de ouderbijdrage vraagt om een grote financiële compensatie.	Paul	None	0.01
428	Daar heb ik simpelweg het geld en de dekking niet voor, dus deze motie moet ik ontraden.	Paul	None	29.94
429	Dan ga ik door naar de motie van mevrouw Rooderkerk, die op stuk nr.	Paul	None	0.01
430	161, over het verkennen van de mogelijkheden van solidariteitsfondsen voor de financiering van extra activiteiten op school.	Paul	None	0.11
431	In het schriftelijk overleg heb ik toegezegd om te onderzoeken of een dergelijk bovenschools solidariteitsfonds bevorderlijk is voor de kansengelijkheid.	Paul	None	0.01
432	Daarbij kan ik het voorstel van mevrouw Westerveld ten aanzien van het bedrijfsleven en andere betrokkenen meenemen.	Paul	None	0.03
437	Ik denk dat de staatssecretaris "mevrouw Rooderkerk" bedoelde; ze zei "Westerveld".	Rooderkerk	D66	0.06
440	Als zij zegt "ik vind het een goed idee om dit te onderzoeken" en daarbij ook te kijken naar donaties van mensen die erin denken te willen investeren of het bedrijfsleven, dan zou ze 'm toch ook gewoon een oordeel Kamer kunnen geven?	Rooderkerk	D66	0.01
441	Ik wil afwachten wat er uit het onderzoek komt en daar niet op vooruitlopen, want ik wil in die zin — en die uitdrukking gebruik ik ook wel vaker — geen knollen voor citroenen verkopen.	Paul	None	0.02
442	Op het moment dat ik oordeel Kamer geef, lijkt het alsof ik de totaliteit aan voorstellen die mevrouw Rooderkerk doet, omarm.	Paul	None	0.01
443	Ik wil gewoon kijken wat er uit dat onderzoek komt, en daar kom ik dit najaar bij de Kamer op terug.	Paul	None	0.18
444	Ja, maar dat staat hier letterlijk: "verzoekt de mogelijkheden te verkennen voor".	Rooderkerk	D66	0.01
445	Dat is volgens mij precies in lijn met wat de staatssecretaris zegt.	Rooderkerk	D66	0.01
446	Daarom zal ik 'm in ieder geval indienen, ook als zij 'm omarmt.	Rooderkerk	D66	0.01
447	Hij is ingediend, maar mevrouw Rooderkerk bedoelt: in stemming brengen.	voorzitter	None	0.01
452	Dan zijn we aan het einde gekomen van dit tweeminutendebat.	voorzitter	None	0.01
454	Ook over deze moties gaan we dinsdag aanstaande, 4 februari, stemmen.	voorzitter	None	0.01
455	Dank aan de staatssecretaris en aan de leden van de commissie van Onderwijs, en aan iedereen die dit debat heeft gevolgd.	voorzitter	None	0.15
457	Dan gaan we verder met een debat over de Tijdelijke wet Groningen.	voorzitter	None	0.01
459	Wijziging van de Tijdelijke wet Groningen Aan de orde is de behandeling van:	Voorzitter: Van Vroonhoven	None	0.01
462	Excuses voor de paar minuten vertraging, maar het debat was vervroegd.	voorzitter	36566	0.02
464	Aan de orde is de Wijziging van de Tijdelijke wet Groningen in verband met het herstel van omissies (36566).	voorzitter	36566	0.01
465	Ik zal er goed op letten dat we ons strak aan het onderwerp houden.	voorzitter	36566	0.01
468	Ik wil als eerste het woord geven aan mevrouw Beckerman van de SP.	voorzitter	None	0.04
471	Er zijn enkele wijzigingen rondom de versterking, de bijstand voor gedupeerden en de heffingen voor de NAM, Shell en Exxon.	Beckerman	SP	0.02
472	Ik wil beginnen met de juridische, technische en financiële steun voor gedupeerden.	Beckerman	SP	0.01
473	In 2021 voerden wij een moeizame strijd om tot een regeling te komen voor juridische, technische en financiële steun voor gedupeerden.	Beckerman	SP	0.01
474	Het was bizar dat het nodig was, want de overheid had moeten zorgen dat bewoners geen juridische strijd hoefden te voeren.	Beckerman	SP	0.02
478	Na ingrijpen van de Tweede Kamer kwam er toch een regeling.	Beckerman	SP	0.01
480	Het is goed dat die regelingen er zijn, maar ik roep de staatssecretaris direct op om ervoor te zorgen dat er meer bekendheid aan wordt gegeven.	Beckerman	SP	0.03
481	Het is pijnlijk dat deze regelingen nog steeds nodig zijn.	Beckerman	SP	0.01
482	Voor dit debat hebben we een ronde gedaan langs advocaten, de orde van advocaten en andere experts om van hen te horen wat ze zien gebeuren.	Beckerman	SP	0.01
483	Juist deze mensen met expertise en een onafhankelijke rol kunnen goed inzicht geven in hoe het nu gaat met de juridische bijstand, met de schade en met het versterken.	Beckerman	SP	0.01
486	Ik ben geschrokken van wat deze onafhankelijke experts ons vertellen.	Beckerman	SP	0.04
487	Laat ik beginnen met de kwaliteit van de versterkingsrapporten.	Beckerman	SP	0.02
488	De advocaten die wij spraken, en die namens hun cliënten een onafhankelijke constructeur naar de woningen hebben laten kijken, zeggen: wij zien dat de NCG woningen op norm verklaart op basis van rapporten die kwalitatief onvoldoende zijn.	Beckerman	SP	0.03
489	Met andere woorden: gedupeerden wachten jarenlang op versterking en krijgen dan van de NCG te horen dat hun huis veilig is, terwijl de rapporten op basis waarvan dit gebeurt, niet goed genoeg of soms zelfs slecht zijn.	Beckerman	SP	17.56
491	Het maken van de rapporten voor de NCG is een enorm verdienmodel geworden.	Beckerman	SP	0.44
493	Maar als je als gedupeerde zo'n rapport krijgt, begint de strijd vaak pas echt.	Beckerman	SP	0.01
494	Natuurlijk, in zo'n grote operatie kan er een rapport zijn met een foutje.	Beckerman	SP	0.01
495	Maar dit gaat niet om enkele losse individuele zaken, maar om een groter probleem.	Beckerman	SP	0.01
498	In 2023 werd er een kwaliteitstoets uitgevoerd naar de kwaliteit van 2.300 NCG-rapporten.	Beckerman	SP	0.01
500	In 2023 werd gezegd — ik citeer uit de Kamerbrief — "dergelijke onvolkomenheden mogen in de toekomst niet meer voorkomen.	Beckerman	SP	0.02
501	Daarom heeft de NCG verschillende verbeteracties uitgevoerd."	Beckerman	SP	0.01
502	Maar nu zien we het twee jaar later eigenlijk opnieuw.	Beckerman	SP	17.43
503	We zien dat een deel van de rapporten voor gedupeerden die hun "op norm-verklaring" aanvechten en die bijgestaan worden door een onafhankelijke constructeur, fouten bevat.	Beckerman	SP	0.05
505	Maar na jaren wachten op versterking wordt op basis van een rapport dat mogelijk niet goed of niet goed genoeg is, wel besloten dat je huis niet wordt aangepakt.	Beckerman	SP	10.34
507	Ik vraag de staatssecretaris ervoor te zorgen dat bewoners altijd weten dat zij recht hebben op gratis juridische, technische en financiële steun, zodat zij deze rapporten kunnen laten toetsen.	Beckerman	SP	0.01
508	De staatssecretaris heeft naar aanleiding van onze Kamervragen gisteravond toegezegd onafhankelijk naar de rapporten te willen laten kijken.	Beckerman	SP	0.02
509	Dat is goed, maar niet goed genoeg, want later dit jaar wijzigt de wet die we vandaag bespreken, opnieuw.	Beckerman	SP	0.01
510	Wij vragen aan de staatssecretaris ervoor te zorgen dat dat rapport niet het zoveelste onderzoeksrapport wordt waarbij er op basis van dat rapport misschien een paar conclusies worden getrokken.	Beckerman	SP	0.02
511	Nee, zorg dat er fundamentele veranderingen in de versterkingsoperatie komen en dat het echt op orde komt.	Beckerman	SP	0.01
512	En omdat we de wet eind dit jaar opnieuw wijzigen, vragen we de staatssecretaris om het ook op tijd af hebben, zodat we kunnen zorgen dat er echt een goede versterkingsoperatie komt.	Beckerman	SP	0.01
513	Kom tot een doorzichtige procedure waarin bewoners ook hun conceptrapport kunnen zien.	Beckerman	SP	0.01
514	De advocaten vertellen ons dat dat heel normaal is.	Beckerman	SP	0.02
515	In het bestuursrecht is dat heel normaal, alleen niet in Groningen.	Beckerman	SP	0.03
516	Nu moeten bewoners ook nog heel snel op rapporten reageren.	Beckerman	SP	0.74
517	Jarenlang zitten zij te wachten, ineens krijgen zij een rapport en bam: je moet als bewoner meteen reageren.	Beckerman	SP	0.02
518	Wij stellen voor om die onherroepelijkheid die nu in de wet zit, eruit te halen.	Beckerman	SP	0.01
519	Dat helpt, want dan kunnen nieuwe eigenaren bijvoorbeeld alsnog opnieuw om hun opname vragen.	Beckerman	SP	2.11
520	Maar ook bewoners die alsnog willen appelleren, zouden dat dan langere tijd kunnen doen.	Beckerman	SP	0.01
523	Een tweede punt dat de advocaten maken over de NCG, is de starheid en het trage tempo waarmee de NCG handelt.	Beckerman	SP	0.03
524	Nog steeds zijn er zaken waarin moeilijk wordt gedaan over de kleinste dingen, in plaats van te zorgen dat het wordt opgelost.	Beckerman	SP	0.01
526	Begin 2024 schreef de NCG in haar jaarplan dat ze — ik citeer — "realistische verwachtingen had opgesteld".	Beckerman	SP	0.01
527	Ze beloofde 1.400 woningen versterkt op te leveren in 2024; 1.400.	Beckerman	SP	0.01
528	Maar volgens de laatste cijfers van de NCG werden er in 2024 maar 897 woningen opgeleverd.	Beckerman	SP	0.05
529	Er zijn dus 500 onveilige woningen minder opgeleverd dan de NCG, in haar woorden, realistisch had voorspeld.	Beckerman	SP	27.85
530	Als je in één jaar nog geen duizend woningen doet, betekent dat dat het met dit tempo nog wel zestien jaar kan duren.	Beckerman	SP	0.19
531	Wat dat betekent voor gedupeerden is gewoon ronduit dramatisch.	Beckerman	SP	0.01
533	Ina en ik hadden tien jaar geleden voor het eerst contact.	Beckerman	SP	0.01
534	Zij vocht toen om haar schade door de NAM vergoed te krijgen.	Beckerman	SP	0.03
536	Juist op dat moment, dus tien jaar geleden, juist toen die schade werd aangepakt, hoorde zij: je huis is mogelijk onveilig.	Beckerman	SP	0.01
538	In de tussentijd zijn er stutten geplaatst, is er onderzoek gedaan en is er nog meer onderzoek gedaan, maar die versterking bleef uit.	Beckerman	SP	0.02
540	Ik ga weer eens bellen om te vragen: wanneer gaat er nou wat gebeuren?	Beckerman	SP	0.02
544	De reactie aan de telefoon was: "Er is meer onderzoek nodig.	Beckerman	SP	0.01
546	Dat betekent dat er dit jaar dus weer niks gaat gebeuren.	Beckerman	SP	0.03
549	Bespaar me alsjeblieft het antwoord "vanaf volgend jaar gaat het wel sneller", want in al die jaren dat ik hier zit, heb ik dat elk jaar opnieuw gehoord.	Beckerman	SP	27.7
550	Vertel me wat we gaan doen om te zorgen dat we niet eindeloos deze woningen gaan onderzoeken en weer gaan onderzoeken om die operatie kleiner te maken en om minder te doen.	Beckerman	SP	9.71
551	Wanneer gaan we met deze mensen zorgen dat zij weer in een fijne woning kunnen wonen?	Beckerman	SP	0.01
553	We spraken met de advocaten ook over het IMG en de schadeafhandeling.	Beckerman	SP	0.02
555	De belofte was namelijk: milder, menselijker, makkelijker.	Beckerman	SP	1.71
557	Advocaten zeggen: ze gaan terug naar hun oude houding en vechten allerlei zaken aan.	Beckerman	SP	0.01
559	Herkent de staatssecretaris dat het niet milder, menselijker en makkelijker is, maar dat gedupeerden weer een strijd moeten voeren tegen het IMG?	Beckerman	SP	0.01
561	Waar gedupeerden recht hebben op één deskundige, voert het IMG in rechtszaken gerust een heel bataljon deskundigen op.	Beckerman	SP	0.01
563	Het is een totaal ongelijke strijd voor gedupeerden.	Beckerman	SP	0.01
564	In het bestuursrecht telt de macht van het getal, van het aantal deskundigen.	Beckerman	SP	0.01
565	We hebben het hier in de vorige debatten ook al uitgebreid over gehad.	Beckerman	SP	0.01
566	Er was de belofte: we gaan niet meer in hoger beroep als een gedupeerde gewonnen heeft.	Beckerman	SP	0.01
568	Maar er was ook de belofte: we gaan niet meer eindeloos juridiseren en moeilijk doen over kleine bedragen.	Beckerman	SP	0.01
569	Maar nu maakt het IMG er weer een juridische strijd van.	Beckerman	SP	0.01
571	Boven op elke euro schadevergoeding maakt het IMG €0,78 aan kosten.	Beckerman	SP	0.01
573	Door dat eindeloze bataljon aan experts dat tegen de gedupeerden wordt gebruikt.	Beckerman	SP	0.01
575	Peperdure experts worden ingezet, rechtbanktijd, om maar te zorgen dat er net ietsje minder naar de mensen gaat.	Beckerman	SP	0.01
577	De staatssecretaris heeft volgens de wet de mogelijkheid om in te grijpen.	Beckerman	SP	0.01
578	Hoe gaat hij zorgen dat het echt milder, menselijker en makkelijker wordt?	Beckerman	SP	0.01
579	Het is de laatste keer dat ik die woorden gebruik, want ik kan ze niet meer horen.	Beckerman	SP	0.04
580	Deze ongelijke strijd van de overheid tegen bewoners moet stoppen.	Beckerman	SP	0.01
581	Het IMG moet niet meer met een heel bataljon experts tegenover gedupeerden komen te staan.	Beckerman	SP	0.01
586	Daar gaat ons amendement over en daar gaat de wetswijziging van vandaag over: de bijstand voor gedupeerden, the equality of arms, zodat je als gedupeerde niet tegen een roedel hongerige wolven, te weten de overheid, hoeft te vechten, maar sterk staat.	Beckerman	SP	0.01
587	De overheid moet eigenlijk aan de kant van de gedupeerde staan.	Beckerman	SP	0.01
590	We zien dat ondanks alle mooie woorden de zaken van gedupeerden steeds complexer worden.	Beckerman	SP	0.02
591	Deze week bijvoorbeeld krijgen we antwoord op onze Kamervragen over mensen die eigen geld hebben moeten steken in de versterking.	Beckerman	SP	0.01
592	Terwijl de staatssecretaris in de ene brief zegt dat mensen onrecht is aangedaan door de NAM, neemt hij in de andere brief de aansprakelijkheid van de NAM als uitgangspunt en doet hij niks voor bewoners die hun geld kwijt zijn.	Beckerman	SP	0.14
594	Als bewoners eindelijk terugkomen in een veilig huis, blijken er bouwfouten te zijn gemaakt en dan begint de hele strijd opnieuw.	Beckerman	SP	14.85
596	Want de regeling waar we het vandaag over hebben, de wijziging van de wet, is alleen bedoeld voor zaken in het bestuursrecht.	Beckerman	SP	0.02
597	Die kun je op dit moment dus niet gebruiken voor zaken die te maken hebben met bouwfouten, want dat zijn civiele zaken.	Beckerman	SP	0.87
599	Wij hebben een amendement ingediend om te zorgen dat gedupeerden extra juridische en technische steun kunnen krijgen bij complexe zaken, zoals bouwfouten, maar ook zaken waarbij schade en versterken tot meerdere zaken tegelijkertijd hebben geleid.	Beckerman	SP	0.01
602	De wet wordt zo aangepast dat de overheid meer mogelijkheden krijgt om te besluiten om een huis niet te versterken als bewoners niet meewerken.	Beckerman	SP	0.02
604	Want na jaren van ellende, die de overheid mensen heeft aangedaan, is het heel wrang om te concluderen dat mensen "niet meewerken" als ze een keertje niet door een hoepeltje van de overheid willen springen.	Beckerman	SP	0.02
605	Hoe wordt voorkomen dat dit artikel, dat al in de wet stond en dat nu uitgebreid wordt, misbruikt wordt?	Beckerman	SP	5.9
606	Hoe wordt gezorgd dat bewoners niet zomaar uit de versterkingsoperatie worden gezet als zij hun huis niet op dezelfde manier willen versterken als de NCG?	Beckerman	SP	0.01
609	De wet biedt de mogelijkheid om de heffing die de NAM wordt opgelegd, te verbeteren.	Beckerman	SP	0.01
610	Dat is een van de aanpassingen die we vandaag doen.	Beckerman	SP	0.1
611	Dat is goed, maar in de wetswijziging is niet duidelijk hoe de heffing wordt aangepast en hoe hoog die wordt.	Beckerman	SP	0.03
612	De Staat heeft samen met Shell en Exxon heel veel vernieling aangericht, en nu weigeren je rechtvaardige deel van de rekening te betalen, is gruwelijk.	Beckerman	SP	99.98
613	Mijn collega Julian Bushoff zal daar uitgebreid op terugkomen.	Beckerman	SP	17.65
614	We dienen gezamenlijk een amendement in om te zorgen dat de NAM, Shell en Exxon een heffing betalen die past bij het leed dat ze hebben veroorzaakt.	Beckerman	SP	0.01
616	Mensen die jaren wachten op versterking en dan op basis van een rapport met fouten uit de versterkingsoperatie worden gezet.	Beckerman	SP	0.01
617	Mensen die jaren wachten op versterking, maar eindeloos moeten wachten op telkens nieuwe onderzoeken en eindeloos strijd moeten voeren voor de kleinste dingen.	Beckerman	SP	0.01
618	Mensen die een schademelding hebben en door de overheid niet worden geholpen, maar een ongelijke strijd moeten voeren, waarbij de overheid eindeloos veel experts kan inzetten tegen gedupeerden.	Beckerman	SP	0.01
619	Mensen die nog steeds moeten strijden om eigen geld, ingelegd bij de versterking, terug te krijgen en nu nee te horen krijgen.	Beckerman	SP	0.01
620	Mensen bij wier huis bouwfouten zijn gemaakt en die nu weer de strijd moeten aangaan.	Beckerman	SP	0.01
621	Jarenlang zegt de overheid: "We moeten niet juridiseren.	Beckerman	SP	0.01
626	We zien het opnieuw met de subsidieregeling: weer bureaucratische ellende, weer ongelijkheid in een subsidieregeling over verduurzaming.	Beckerman	SP	0.05
627	We hebben gezamenlijk met collega Bushoff vier amendementen ingediend.	Beckerman	SP	0.01
628	Wij vragen de staatssecretaris om onze voorstellen heel serieus te nemen.	Beckerman	SP	1.06
629	We hebben namelijk de kans om het eindelijk beter te maken.	Beckerman	SP	0.01
632	Dan geef ik het woord aan de heer Bushoff van GroenLinks-Partij van de Arbeid.	voorzitter	None	0.01
636	Ik begin ook met een korte inleiding over een bezoek dat ik vier jaar geleden heb afgelegd met mijn collega Nijboer, aan Janna.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
638	Ze woonden al 50 jaar in hun twee-onder-een-kapwoning.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
640	Ze hadden bijna bij elke steen, elke struik in de tuin een herinnering.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	23.8
641	Dat was de plek waar hun kinderen waren opgegroeid, waar ze 50 jaar lang hun leven samen hadden vormgegeven.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
643	Sterker nog, eerst zou het versterkt worden, toen zou het gesloopt worden en toen weer versterkt worden, maar uiteindelijk moest het gesloopt worden.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
647	Ze gingen in ieder geval naar een nieuwe woning, maar niet voordat zij zelf €10.000 moesten bijleggen voor de sloop van hun oude woning.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.08
649	Die wordt tot op de dag van vandaag gewoon verhuurd.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
650	Maar zij moesten €10.000 betalen voor de sloop van hun eigen woning, waarin ze 50 jaar lang met heel veel plezier hadden gewoond.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
652	Ze moesten nota bene ook nog eigen geld inleggen om er een beetje een goeie woning voor terug te krijgen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
654	Toen ze in de woning kwamen, hadden deze mensen, die inmiddels op leeftijd zijn, 80 jaar, de eerste zes weken geen stroom en geen water.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
656	In Nederland, in Groningen, is het mogelijk dat je zes weken lang als oud mens op leeftijd geen stroom en geen water hebt.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	99.99
658	Tegelijkertijd was ik ook wel een beetje ontroerd en ontwapend over hoe Janna daarover vertelde.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
659	Ze zei: "We hebben ons leven lang gekampeerd, dus we zijn wel wat gewend.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
660	We waren het wel gewend om met het emmertje naar de wc te lopen."	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
662	Je kan je eigenlijk niet inbeelden dat dit in Nederland mogelijk is, maar in Groningen gebeurde het.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	1.37
663	Voor ik vertel wat dit verhaal te maken heeft met de Wijziging van de Tijdelijke wet Groningen, die vandaag voorligt, wil ik de staatssecretaris ook iets meegeven.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.25
665	Ze heeft eigen geld moeten inleggen voor de sloop van haar eigen woning en voor de bouw van een nieuwe woning.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
666	Zij zou gecompenseerd worden, maar kreeg recentelijk een brief waarin stond dat het nog steeds niet duidelijk is of zij inderdaad compensatie krijgt, ja of nee.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
667	Mijn collega Beckerman maakte er voor het kerstreces ook al een groot punt van.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
668	Ik zeg tegen deze staatssecretaris dat het niet zo kan zijn dat zijn antwoord tegen Janna zo is "ik ga ernaar kijken" of "het ligt bij de gemeente of de NAM".	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
669	Ik zeg, via u, voorzitter: u zit aan de knoppen om het verschil te maken voor Janna, niet zozeer omdat zij zo graag veel geld wil of meer geld wil; ze willen gewoon de mogelijkheid hebben om op hun oude dag samen iets leuks te doen, waarvoor ze eigenlijk hadden gespaard.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
670	Ze willen gewoon iets leuks doen met hun kleinkinderen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
671	Ze willen het kunnen betalen om ergens naartoe gereden te worden, omdat ze daar zelf niet meer toe in staat zijn.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.11
673	Ik vraag de staatssecretaris met klem: geef Janna de mogelijkheid om op haar oude dag iets leuks te kunnen ondernemen, samen of met haar kleinkinderen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.41
675	U bent geen toeschouwer of beschouwer van een situatie die zich daar afspeelt; u zit aan de knoppen om er wat aan te doen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
676	Wat heeft dit verhaal nou te maken met de wetswijziging die vandaag voorligt?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
677	Eigenlijk best wel veel, want dit verhaal illustreert volgens mij heel goed waarom je je kunt inbeelden dat het vertrouwen van Groningers in de overheid is geknakt.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
678	Het illustreert waarom mensen de overheid misschien wel niet meer vertrouwen en waarom mensen er niet uitkomen, samen met de overheid, bijvoorbeeld als het gaat over de versterking van hun woning.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	21.56
679	Vandaag wordt een grondslag die al in de wet is vastgelegd verruimd, zodat het kabinet, als iemand niet meewerkt aan de versterking van zijn of haar woning, kan besluiten: we gaan niet versterken.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
680	Dit verhaal illustreert waarom het heel goed invoelbaar is dat mensen misschien wel niet meewerken aan die versterkingsoperatie, omdat ze het vertrouwen in de overheid hebben verloren en omdat ze er niet uitkomen met diezelfde overheid.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	5.78
681	Daarom is het cruciaal dat de overheid alles op alles zet om met deze mensen tot een oplossing te komen en wel in overleg te treden en tot een set afspraken te komen over de versterking van hun woning.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
682	Daar moet echt alles aan gedaan worden, voordat het kabinet beslist: we gaan over tot het niet versterken van uw woning.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
683	Ik denk ook dat dit in de geest is van wat deze staatssecretaris wil.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
684	Sterker nog, ik lees het ook wel tussen de regels in de memorie van toelichting bij deze Wijziging van de Tijdelijke wet Groningen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
685	Maar het staat niet in de wet en ik denk dat het belangrijk is dat het wel in de wet staat.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.58
686	Daarom heb ik samen met mijn collega Beckerman een wetswijzigingsvoorstel ingediend.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
689	Deze situatie, waarover ik net vertelde, van Janna, geeft ook wel aan dat mensen soms moegestreden zijn.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
693	Ik kan het mij in het bijzonder goed voorstellen als je in een hele complexe situatie zit.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
694	Misschien ben je eindelijk wel terug in je woning, maar dan blijkt je woning inderdaad, zoals mijn collega ook al zei, bouwfouten te hebben.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
695	Dan moet er een overheid zijn die naast je staat, die je bij de hand neemt en die je ontzorgt en ondersteunt.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
696	Daarvoor is het goed dat wij vandaag een wetswijzigingsvoorstel indienen om ook in dit soort hele complexe zaken bijstand te verlenen aan gedupeerden.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
698	Deze tijdelijke wet regelt ook dat de staatssecretaris of het kabinet de mogelijkheid krijgt om een belangenafweging te maken wanneer er tegengestelde belangen zijn bij, zoals dat dan heet "constructief verbonden gebouwen".	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
699	In gewone mensentaal is dat een rijtjeswoning of een twee-onder-een-kapwoning, zoals Janna ook had.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
700	Een woning waar zij eigenlijk misschien liever niet uit wil.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
701	Maar ja, wat te doen als haar buurman er wel uit wil en een herbeoordeling wil van een versterkingsadvies en iemand anders het oude versterkingsadvies wil houden?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
702	In dat geval treedt er dus een belangenconflict op.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
704	Vandaag wordt dus bij deze wet geregeld dat de staatssecretaris de mogelijkheid krijgt om die belangenafweging te maken.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
705	Dan wordt gezegd dat eigenlijk in de regel het nieuwe versterkingsadvies leidend zal zijn in die belangenafweging.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.09
706	Ergens begrijp ik dat, maar ik vind het ook heel lastig.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
707	Daarover heb ik een aantal vragen aan de staatssecretaris.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
708	In de eerste plaats ben ik benieuwd wanneer de staatssecretaris er toch voor kiest om dat oude versterkingsadvies te volgen indien zo'n belangenafweging gemaakt moet worden.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
709	Die mogelijkheid blijft bestaan met de wetswijziging die vandaag voorligt.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
710	Wanneer denkt de staatssecretaris dat het kwartje de andere kant op valt?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
715	Ik heb de afgelopen periode best wel veel mensen bezocht die nog een oud versterkingsadvies hebben.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
716	Zij hebben de afgelopen jaren hun hele leven ingericht op dat versterkingsadvies.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
718	Misschien hebben ze juist wel investeringen gedaan in hun woning, of investeringen juist niet gedaan, omdat ze dat ene oude versterkingsadvies hadden.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.87
719	Wat nou, vraag ik deze staatssecretaris, als blijkt dat inderdaad zo'n belangenafweging wordt gemaakt en gekozen wordt voor het nieuwe versterkingsadvies, dat in de regel — zoals ook in de memorie van toelichting staat — een lichter versterkingsadvies zal zijn.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
720	Dan zijn mensen die graag willen vasthouden aan hun oude versterkingsadvies en die daar de afgelopen jaren hun leven op hebben ingericht en misschien kosten hebben gelaten of gemaakt, daarvan de dupe.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	17.35
721	Verdienen zij dan niet wat meer compensatie dan de huidige compensatieregelingen die er nu al zijn, vraag ik de staatssecretaris.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
725	Ik vond het verhaal waarmee ik begon ook wel illustreren wat Groningers is aangedaan door de NAM, door Shell en Exxon, en wat voor leed die hebben aangericht in Groningen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	5.06
726	Het is onvoorstelbaar dat dit soort bedrijven zegt dat ze niet willen meebetalen aan de schade en het herstel van Groningen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.28
727	Ze proberen op elke mogelijke manier onder die verplichting uit te komen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
728	Sterker nog, ze hebben die morele verplichting aan Groningen nooit geaccepteerd.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.05
729	Door zo'n gebrek aan een moreel kompas van bedrijven als Shell en Exxon zijn wij genoodzaakt om hen bij wet te dwingen met een heffing mee te betalen aan de schade en het herstel van Groningen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	5.57
730	Het is goed dat de Tijdelijke wet Groningen die heffingsgrondslag biedt.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.42
731	Het is ook goed dat de wetswijziging die vandaag voorligt, die heffingsgrondslag verruimt naar alle mogelijke kosten.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
733	Maar ik denk dat het cruciaal is dat wij telkens ook de juridisch maximale, hoogst mogelijke heffing daadwerkelijk opleggen aan Shell en Exxon.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
734	Ook daarvoor heb ik vandaag met mijn collega Sandra Beckerman een amendement ingediend.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
735	Daarmee leggen in de wet vast dat als er een heffing wordt opgelegd aan Shell en Exxon, wat mogelijk wordt gemaakt met de Tijdelijke wet Groningen, en die mogelijkheid vandaag wordt verruimd, dat dan ook telkens de maximale heffing is die juridisch haalbaar is.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
738	In de tweede termijn zal ik mogelijk ook komen met het voorstel om alvast een tussentijdse heffing op Shell en Exxon in te voeren.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	31.85
739	In artikel 15, lid 4 van de Tijdelijke wet Groningen wordt de mogelijkheid voor het kabinet geboden om een tussentijdse heffing in te voeren op Shell en Exxon.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
740	Het lijkt me verstandig dat we dat ook zo snel mogelijk doen, gelet op de opstelling van Shell en Exxon, zeker in het licht van de recente arbitragezaken die wederom zijn aangespannen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.13
745	Maatregel 29 gaat over de verduurzaming of eigenlijk isolatie van je woning.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
746	Uit de consultatieronde, die volgens mij twee dagen geleden gesloten is, blijkt dat heel veel mensen heel erg verbaasd zijn over het feit dat triple glas en nieuwe kozijnen uitgesloten zijn van die maatregel.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
747	Ik snap dat mensen daar boos over zijn en dat dat verbazing wekt, want in de oude conceptregeling was dat wel opgenomen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	33.05
748	In andere isolatiesubsidies in Nederland is dat wel opgenomen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
753	Ik vraag me ook af hoe zich dat verhoudt tot artikel 52c van de Mijnbouwwet.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
754	Daarin wordt trouwens ook weer meermaals verwezen naar de Tijdelijke wet Groningen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
755	In dat artikel staat heel duidelijk omschreven dat het kabinet de verschillen niet groter mag laten worden ten aanzien van de versterking, schadeafhandeling, verduurzaming en andere regelingen in Groningen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
757	Hoe verhoudt dat artikel zich dan tot de uitwerking van maatregel 29, die weer nieuwe ongelijkheid in de hand lijkt te werken?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
761	Ik zou de staatssecretaris ook heel specifiek willen vragen hij denkt om te gaan met de ongelijkheid die ontstaan is in Ten Boer, met name in West-Ten Boer.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
762	Dan hebben we het over het gebied vanaf de Groene Zoom, Stadsweg, Wedmanstraat et cetera.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
765	Ik ben benieuwd wat de staatssecretaris hun kan bieden.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
766	Er treedt nu ongelijkheid op, omdat een deel van de straten al wel is aangepakt.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
767	Mensen in een deel van de straten krijgen een nieuw huis.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
769	Anderen krijgen weinig of weten nog niet wat ze krijgen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.06
770	Wat kan de staatssecretaris tegen die mensen zeggen?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
771	"U krijgt hetzelfde als de omliggende straten", neem ik aan, want anders wordt er weer nieuwe ongelijkheid gecreëerd en dat kan en mag niet de bedoeling zijn.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
773	Tot slot ben ik benieuwd hoe de staatssecretaris reflecteert op de twee rapporten die volgens mij eergisteren of gisteren zijn uitgebracht over ondernemers in het aardbevingsgebied.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
774	In heel veel gesprekken met ondernemers komt naar voren dat zij zich over het hoofd gezien voelen en zich te weinig gesteund voelen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.4
776	Ik vraag de staatssecretaris is of hij dat ook kan begrijpen, want veel ondernemers zijn uitgesloten van allerlei regelingen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
777	Een van de problemen daarbij is vaak toch staatssteun.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
778	Voor het kerstreces heb ik daar nog een debat over gehad met deze staatssecretaris.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
779	Toen wilde ik namelijk een regeling voor woningeigenaren die lang wachten, uitbreiden naar mensen met een eigen bedrijf die lang moesten wachten op allerlei maatregelen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.72
780	Toen zei de staatssecretaris: dan komen we in de problemen met staatssteun.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
781	Dat wordt heel vaak als argument aangevoerd — dat blijkt uit die onderzoeken — voor waarom ondernemers uitgesloten zijn van allerlei regelingen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
782	Ik zou de staatssecretaris willen vragen: is Groningen niet een heel ander soort gebied, waardoor het wordt gelegitimeerd om ondernemingen wat meer te steunen, zonder dat je in de problemen komt met staatssteun?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
783	Zou het niet zinvol zijn om daar eens een staatssteunanalyse op los te laten?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
784	Dan kun je kijken wat wel mogelijkheden zijn om ondernemers in het aardbevingsgebied te ondersteunen, mede gelet op het feit dat de onderzoeken aangeven dat daar in andere delen van Nederland, maar ook in Europa, ruimere mogelijkheden voor zijn.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.09
787	Het woord is nu aan de heer Bamenga van de D66-fractie.	voorzitter	None	0.01
791	Twee weken geleden was ik weer in Noord-Groningen, in Warffum om precies te zijn.	Bamenga	D66	0.01
792	Weer werd ik getroffen door het grote onrecht dat de Groningers is aangedaan.	Bamenga	D66	3.95
793	De mensen en hun verhalen; het emotioneert me om te zien hoe de schade van de gaswinning hun leven beheerst.	Bamenga	D66	0.01
794	De zichtbare schade is al verschrikkelijk, zoals de vele scheuren in de gevels — de handtekening van de NAM, zoals de mensen in Warffum het noemen — maar de onzichtbare schade is zo mogelijk nog groter.	Bamenga	D66	0.35
795	Denk aan fysieke onzichtbare schade in de fundamenten van de huizen, maar vooral ook aan de mentale onzichtbare schade in de mensen zelf.	Bamenga	D66	0.02
796	Relaties staan onder druk of zijn zelfs kapotgegaan door de stress.	Bamenga	D66	2.7
797	Een huis is voor sommigen niet meer een thuis, maar de bron van alle problemen en ellende en de belichaming van de eindeloze strijd met de NAM.	Bamenga	D66	0.02
798	De reden dat ik wil dat de staatssecretaris dit allemaal hoort, is omdat hij zelf nog niet in Warffum is geweest.	Bamenga	D66	0.06
800	Voordat ik inga op de wet, wil ik daarom het volgende van de staatssecretaris weten.	Bamenga	D66	0.04
801	Waarom is hij na een halfjaar in functie nog niet in Warffum geweest?	Bamenga	D66	0.01
802	Het is zo pijnlijk dat de staatssecretaris daar nog niet is geweest, omdat het dorp geconfronteerd wordt met nog meer gaswinning.	Bamenga	D66	0.04
804	Wat doet de staatssecretaris eigenlijk op de dagen dat hij in Groningen zit?	Bamenga	D66	0.01
806	Lokaal horen wij geluiden dat de staatssecretaris eigenlijk onzichtbaar is.	Bamenga	D66	0.08
807	Kan hij in zijn eigen woorden een paar voorbeelden noemen van hoe hij daar het verschil maakt?	Bamenga	D66	0.01
809	Met Nij Begun werken Groningen, Noord-Drenthe en het kabinet samen aan een perspectief voor de regio.	Bamenga	D66	0.01
810	Ondanks de trieste aanleiding is het een mooie stap, die hoop en optimisme uitstraalt.	Bamenga	D66	0.01
811	Het moet een tijdperk worden waarin Groningers weer boven gas staan.	Bamenga	D66	0.01
812	Stap nul in Nij Begun heet "Groningen zonder gaswinning".	Bamenga	D66	0.02
813	Dat doet denken aan de belofte van de coalitie: geen Gronings gas meer.	Bamenga	D66	3.59
814	De realiteit is dat dit kabinet staat voor nog meer Gronings gas.	Bamenga	D66	0.09
815	De Groningers voelen zich enorm in hun hemd gezet nu de NAM nog acht jaar langer naar gas mag boren in Warffum.	Bamenga	D66	9.13
817	D66 begrijpt niet hoe dit kabinet hun woorden over een nieuw begin voor Groningen serieus kan nemen als het doodleuk doorgaat met de gaswinning in Warffum.	Bamenga	D66	0.09
818	Het gasveld bij Warffum ligt één breuklijn gescheiden van het Groningerveld, slechts 300 meter verder.	Bamenga	D66	0.05
819	Dit kabinet zalft de wond, maar krabt die ondertussen ook weer open.	Bamenga	D66	0.75
820	Wat vindt de staatssecretaris van het besluit van minister Hermans om de gaswinning bij Warffum te verlengen?	Bamenga	D66	0.03
821	Vindt de staatssecretaris het ook raar dat hij aan de lat staat voor herstel van en perspectief voor Groningen, maar dat het kabinet besluit om de gaswinning te verlengen?	Bamenga	D66	0.02
824	Of heeft hij het op een andere manier opgenomen voor de Groningers in aanloop naar dit besluit?	Bamenga	D66	0.01
825	Waarom was hij niet aanwezig in Warffum in december toen minister Hermans het kabinetsbesluit kwam toelichten?	Bamenga	D66	0.02
828	Klopt het dat de staatssecretaris de bevoegdheid krijgt om een verplichte herbeoordeling op te leggen?	Bamenga	D66	0.01
829	Betekent dit dat mensen mogelijk een lagere schade- of herstelvergoeding kunnen krijgen?	Bamenga	D66	0.01
830	Is er ook gekeken naar het veiligheidsgevoel van mensen?	Bamenga	D66	0.01
831	Is het in sommige gevallen niet beter om voor iets meer versterking te gaan, zodat bewoners een steviger veiligheidsgevoel krijgen?	Bamenga	D66	0.01
833	Ten tweede: de kosten die in rekening worden gebracht bij de NAM.	Bamenga	D66	0.01
834	We weten allemaal dat de NAM zich ongelofelijk gedraagt door te stoppen met de betalingen voor de leefbaarheid in Groningen.	Bamenga	D66	0.36
835	Als er één manier is om het vertrouwen te paard te laten gaan, is het wel zo.	Bamenga	D66	0.01
837	Heeft de staatssecretaris hier nog andere acties op genomen of consequenties aan verbonden?	Bamenga	D66	0.01
839	Waarom heeft hij geen nieuwe wijziging op de wet gestuurd waarmee de grondslag voor betalingen door de NAM nog wordt verbreed?	Bamenga	D66	0.05
842	In de reactie van de Groningse overheden op de parlementaire enquête gaat het over drie transities voor de regio.	Bamenga	D66	0.02
844	De regio wil dat Groningen van turf en gas naar een producent van duurzame energie gaat.	Bamenga	D66	29.38
845	Wat D66 betreft is een snelle energietransitie ook onderdeel van de ereschuld aan Groningen.	Bamenga	D66	39.07
846	Hoe sneller wij ervoor zorgen dat we overgaan op schone energie, hoe sneller alle gasvelden kunnen worden gesloten.	Bamenga	D66	27.61
847	Vindt de staatssecretaris het ook belangrijk dat Nederland zo snel mogelijk overgaat op schone energie?	Bamenga	D66	0.01
848	Hoe vindt de staatssecretaris het dat zijn eigen partij, de BBB, zegt dat we op de rem moeten trappen met de energietransitie?	Bamenga	D66	15.9
849	Is hij het eens met zijn partij dat we eigenlijk moeten stoppen met windmolens en zonnepanelen, terwijl dit betekent dat we langer aan gas vastzitten?	Bamenga	D66	0.03
851	Ik hoop dat de staatssecretaris met meer kleur en bezieling de belangrijke taak gaat uitvoeren.	Bamenga	D66	0.01
857	Op 21 januari 2020 heeft de Kamer de Tijdelijke wet Groningen unaniem aangenomen.	Kops	PVV	0.01
859	Vandaag gaat het over een wijziging van de wet in verband met het herstel van omissies en het aanbrengen van verduidelijkingen.	Kops	PVV	0.01
860	De eerste vraag die direct in mij opkwam was: zijn die omissies die blijkbaar in de wet staan, echt pas vijf jaar later aan het licht gekomen?	Kops	PVV	1.75
861	Oftewel: wat is er de afgelopen vijf jaar dan gebeurd?	Kops	PVV	0.01
862	Hebben die omissies de afgelopen vijf jaar wellicht geen gevolgen gehad?	Kops	PVV	0.01
865	Ik begin bij het zogeheten besluit tot niet versterken.	Kops	PVV	0.01
866	De staatssecretaris schrijft in de nota naar aanleiding van het verslag dat ongeveer 110 adressen tot op heden zo'n besluit hebben ontvangen.	Kops	PVV	0.02
867	Het gaat dan om woningeigenaren die niet willen meewerken aan de versterking van hun woning.	Kops	PVV	0.03
868	Met deze wetswijziging wordt het mogelijk om ook in een later stadium, dus als het versterkingsproces al in gang is gezet, alsnog het besluit tot niet versterken te nemen.	Kops	PVV	0.58
869	Als je daarover nadenkt in een tijd dat er juist heel veel versterkt moet worden, is überhaupt het idee van een besluit tot niet versterken iets heel geks.	Kops	PVV	0.01
871	De staatssecretaris schrijft heel terecht dat een eigenaar zelf mag beschikken over zijn eigendom.	Kops	PVV	0.03
873	Maar dan toch de vraag hoe het komt dat woningeigenaren eigenlijk niet willen meewerken — niet aan de versterking zelf, terwijl dat misschien wel nodig is, maar ook niet aan de opname, de beoordeling die eraan voorafgaat.	Kops	PVV	0.12
875	Of zien zij ertegen op, wat uiteraard begrijpelijk is?	Kops	PVV	0.01
876	Of zijn zij helemaal murw geslagen omdat ze al jaren in de ellende zitten?	Kops	PVV	0.01
877	Of zijn zij verdrietig en boos en willen zij er gewoon helemaal niets meer mee te maken hebben?	Kops	PVV	0.01
878	Of is het — ook heel begrijpelijk — een combinatie hiervan?	Kops	PVV	0.01
880	De staatssecretaris schrijft: een eigenaar bepaalt in beginsel zelf wat er met zijn woning gebeurt.	Kops	PVV	0.02
885	"Besluiten tot niet versterken kunnen alleen genomen worden indien hierdoor de belangen van derden niet geschaad worden", zo lezen we.	Kops	PVV	0.02
888	Hoe wordt die belangenafweging in de praktijk gemaakt?	Kops	PVV	0.01
890	Neem een huurder van een woning die versterkt moet worden versus de eigenaar van die woning die geen versterking wil.	Kops	PVV	0.01
894	Misschien niet heel vaak, dat kan. Maar precies op dit punt wordt wel de wet gewijzigd.	Kops	PVV	0.05
895	Sterker nog, de mogelijkheid van het nemen van het besluit tot niet versterken wordt juist verruimd.	Kops	PVV	0.01
898	Stel dat een woningeigenaar in beginsel niet wil meewerken aan de versterking, maar zich in een later stadium bedenkt en toch wil versterken.	Kops	PVV	0.01
900	Oftewel, is dat besluit tot niet versterken onherroepelijk?	Kops	PVV	0.01
903	Eigenlijk vind ik dat de heer Kops best wel goed verwoordde waarom het zou kunnen dat mensen niet meewerken aan zo'n versterkingsoperatie.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.18
904	Misschien wel omdat ze murw geslagen zijn, misschien omdat ze het vertrouwen in de overheid verloren zijn, of misschien wel een combinatie van al die factoren.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
905	Zou het dan ook niet heel belangrijk zijn om in de wet vast te leggen dat er vanuit de overheid alles aan gedaan moet worden om wél in overleg te treden met die bewoner, om wél te komen tot een set afspraken over de versterking van zijn woning?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
906	Volgens mij is dat een amendement van de heer Bushoff en mevrouw Beckerman dat ik net voorbij heb zien komen.	Kops	PVV	0.01
909	Ik ga dat natuurlijk bekijken, maar het antwoord is dit.	Kops	PVV	0.25
910	Het gaat dus om mensen wier woning versterkt moet worden maar die dit weigeren, om wat voor reden dan ook, bijvoorbeeld omdat ze ertegen opzien of omdat ze murw geslagen zijn.	Kops	PVV	0.01
911	Die versterking is echter dus wel nodig en zij hebben daar gewoon ook recht op.	Kops	PVV	0.28
912	Dan is het natuurlijk heel raar dat zij die versterking niet krijgen om dergelijke redenen, dus dat ze er heel helemaal klaar mee zijn.	Kops	PVV	0.07
913	Dat je met die mensen in gesprek gaat en op zijn minst gaat proberen ervoor te zorgen dat daar het beste voor hen uitkomt, of dat nou wel of niet versterken is, lijkt mij evident.	Kops	PVV	0.01
914	Dat is op zich een helder antwoord en natuurlijk moet je wetgeving zorgvuldig doen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
915	Ik snap dus ook dat de PVV-fractie nog even heel goed naar dat amendement gaat kijken.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
916	Tegelijkertijd wordt in de memorie van toelichting eigenlijk ook al wel een beetje aangegeven: natuurlijk zetten we alles op alles om wel tot een set afspraken met inwoners te komen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
917	Dan zou het toch heel raar zijn, vraag ik aan de heer Kops, als je dat dan niet ook wettelijk vastlegt.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	1.13
919	Ik begrijp dat, absoluut, vooral ook omdat de staatssecretaris zelf schrijft dat er op dit moment 110 adressen zijn die zo'n besluit tot niet versterken hebben ontvangen.	Kops	PVV	0.05
920	Ja, als je het tegen de hele operatie afzet, zou je kunnen zeggen: dat is weinig.	Kops	PVV	0.02
921	Maar toch, het zijn 110 adressen waar mensen bewust zeggen dat ze niet mee willen doen, terwijl ze er wel recht op hebben en het voor hun woning ook goed zou zijn.	Kops	PVV	0.03
924	Dat je dus inderdaad op zijn minst gaat proberen om er met die mensen uit te komen op een manier die goed is voor hen en voor de woning … Nogmaals, graag, zou ik zeggen.	Kops	PVV	0.01
927	Die term alleen al klinkt natuurlijk heel bureaucratisch.	Kops	PVV	0.01
928	Ik vermoed dat dat ook precies is wat hier fout gaat, die bureaucratie.	Kops	PVV	0.01
929	Want het komt er dan in de praktijk op neer dat volgens die bepaling, één, het versterkingsbesluit van de NCG, twee, de omgevingsvergunning van de gemeente en, drie, de ontheffing in het kader van de Wet natuurvergunning van de provincie gecoördineerd moeten worden.	Kops	PVV	0.01
930	Oftewel, al die besluiten moeten gezamenlijk worden voorbereid, zodat de versterking volgens planning kan starten.	Kops	PVV	0.01
931	Dat klinkt natuurlijk heel logisch, dat de versterking dan volgens planning kan starten.	Kops	PVV	0.01
932	Maar de NCG moet die besluiten vervolgens publiceren, maar kan dat niet vanwege technische barrières: "De NCG heeft niet direct toegang tot de informatiesystemen van de gemeente en de provincie en de systemen niet op elkaar zijn aangesloten."	Kops	PVV	0.04
933	Als je dat zo leest … Dat is toch eigenlijk wel heel knullig.	Kops	PVV	0.01
934	Ik wil het woord "amateurisme" niet direct in de mond nemen — ik heb het nu wel gedaan — maar toch komt het heel knullig over.	Kops	PVV	0.02
935	De vraag is ook hoe het kan dat deze problemen niet veel eerder aan het licht zijn gekomen.	Kops	PVV	0.03
937	Dat informatiesystemen niet op elkaar zijn aangesloten, zal allemaal wel.	Kops	PVV	0.02
938	Maar wordt er dan tussen die organisaties niet gewoon gecommuniceerd of zo?	Kops	PVV	0.01
941	Er werken daar toch mensen die kunnen praten, mondeling of schriftelijk?	Kops	PVV	0.02
942	Hoe dan ook, die coördinatiebepaling wordt nu vervangen door een verplichting tot samenwerken, omdat die bepaling onuitvoerbaar zou zijn.	Kops	PVV	0.03
948	Leidt die verplichte samenwerking dan wel tot coördinatie van al die besluiten?	Kops	PVV	0.01
949	Want, ook al mag het nu niet meer zo heten, daar was het wel om te doen.	Kops	PVV	0.01
951	Je zou ook kunnen zeggen dat die samenwerking toch eigenlijk heel vanzelfsprekend zou moeten zijn.	Kops	PVV	0.01
952	Wat is de noodzaak dus nu om dat wettelijk vast te gaan leggen?	Kops	PVV	0.01
953	Anders gezegd, waar gaat dat nu blijkbaar mis in de praktijk?	Kops	PVV	0.01
956	Dan over de zogeheten ... Ik zie dat mijn spreektijd bijna op is.	Kops	PVV	0.79
957	Ik ga iets langer spreken, als u het niet erg vindt.	Kops	PVV	0.01
959	Het is wetgeving, dus daarom wil ik het door de vingers zien, maar u gaat er wel overheen; dat klopt.	voorzitter	None	0.02
961	Ik wil het volgende zeggen over de zogeheten constructief verbonden gebouwen, oftewel de rijtjeswoningen, flats en twee-onder-eenkappers.	Kops	PVV	0.06
962	Woningeigenaren die een versterkingsadvies hebben dat is gebaseerd op verouderde inzichten, kunnen dan een herbeoordeling aanvragen.	Kops	PVV	0.02
963	De staatssecretaris schrijft dat er in de versterkingsoperatie zo'n 2.000 constructief verbonden gebouwen zitten die voor die herbeoordeling in aanmerking komen.	Kops	PVV	0.03
964	En omdat die gebouwen dus verbonden zijn, zullen de eigenaren daarvan in beginsel onderling, gezamenlijk, tot één keuze moeten komen: of het liggende versterkingsadvies uitvoeren of tot een herbeoordeling komen van alle gebouwen.	Kops	PVV	0.04
965	Hier benadrukt de staatssecretaris opnieuw dat de eigenaar in beginsel mag afzien van versterking op grond van zijn eigendomsrecht.	Kops	PVV	0.02
967	En dan lezen we — ik citeer: "(…) de mogelijkheid om van dit uitgangspunt af te wijken wanneer zwaarwegende belangen aan de zijde van de eigenaar die wil vasthouden aan het eerdere versterkingsadvies dit rechtvaardigen."	Kops	PVV	0.02
968	En dan: "Een aanpassing van de wet is noodzakelijk om deze belangenafweging en een daarop volgend ambtshalve besluit tot herbeoordeling mogelijk te maken."	Kops	PVV	29.15
969	Dat is een lange zin, maar de vraag is: hoe wordt die belangenafweging nu precies gemaakt in de praktijk?	Kops	PVV	0.2
970	Gaat het daarbij om veiligheid of — dat klinkt misschien gek — juist niet?	Kops	PVV	0.01
971	Want als ik het goed begrijp, betreft het dan een woningeigenaar die wil vasthouden aan de versterking, terwijl — ik citeer opnieuw — "het waarschijnlijker is dat een gebouw na herbeoordeling veilig is".	Kops	PVV	0.06
981	Tot slot over de bevoegdheid, de grondslag voor het opleggen van de heffing aan de NAM.	Kops	PVV	0.01
983	Ik citeer: "(…) ter bestrijding van alle kosten gemaakt in verband met de afhandeling van schade en de uitvoering van de versterkingsoperatie."	Kops	PVV	0.01
984	Het is natuurlijk heel goed dat die grondslag in de wet op z'n minst verduidelijkt wordt en dat echt alle kosten verhaald zullen worden en ook dat verhelderd wordt dat dit bijvoorbeeld geldt voor de kosten voor bijstand voor iemand die tegen een schadevergoedingsbesluit bezwaar maakt.	Kops	PVV	0.05
986	Dat gaat dan volgens een ruime definitie van het begrip "veiligheid" waarbij — ik citeer opnieuw — "ook de stress, gezondheidsklachten en vermindering van woongenot (…) bij de afweging van het veiligheidsbelang moeten worden betrokken."	Kops	PVV	0.02
988	Direct daarna schrijft de staatssecretaris: "Wel zijn er meningsverschillen tussen de Staat en de NAM en diens aandeelhouders (…) over de hoogte en reikwijdte van de aan NAM doorbelaste kosten (…)" Dat wisten we natuurlijk al.	Kops	PVV	0.04
989	"Meningsverschillen" is dan nogal voorzichtig uitgedrukt.	Kops	PVV	0.01
991	Het verhelderen van de grondslag voor het opleggen van de heffing is heel goed.	Kops	PVV	0.01
993	Maar welke gevolgen verwacht de staatssecretaris hiervan in termen van juridische procedures?	Kops	PVV	0.01
994	Enerzijds kun je zeggen dat juridische verduidelijking en afbakening duidelijkheid schept over wie, wat, wanneer en waarom moet betalen.	Kops	PVV	0.01
995	Anderzijds zijn de afgelopen jaren door de NAM, juist daarvoor, juist vanwege die kosten, heel wat juridische hakken in het zand gezet.	Kops	PVV	0.04
1002	Wij hebben voor dit debat een rondje gedaan langs een aantal advocaten en experts die samen met constructeurs kijken naar zaken.	Beckerman	SP	0.01
1004	De ene was dat een deel van de rapporten die gedupeerden krijgen van de NAM fouten, soms grote fouten, bevatten.	Beckerman	SP	0.07
1005	Een andere conclusie was dat zowel de NCG als het IMG nog steeds zwaar geschut inzetten tegen gedupeerden.	Beckerman	SP	0.01
1006	Een derde conclusie is dat het IMG, soms met een hele rits experts, tegenover gedupeerden in de rechtszaal komt te staan.	Beckerman	SP	0.01
1007	Ik vind dat echt bizar — en ik ben heel veel gewend in dit dossier — om te horen na al die beloftes.	Beckerman	SP	0.01
1008	Een van de voorstellen die wij vandaag doen in een amendement is om gedupeerden extra recht te geven op juridische en technische steun.	Beckerman	SP	0.01
1009	Dat is ook een van de wetswijzigingen die vandaag voorliggen.	Beckerman	SP	0.01
1010	De heer Kops weet het nog: we hebben er lang voor moeten strijden dat dit deel er kwam.	Beckerman	SP	0.01
1012	We willen nu een uitbreiding vragen, juist voor die complexe zaken, bijvoorbeeld bouwfouten waar je nu nog geen steun voor kunt krijgen.	Beckerman	SP	0.01
1013	Ik wil de heer Kops vragen om een reactie op ons amendement, omdat wij natuurlijk hopen op een meerderheid.	Beckerman	SP	0.03
1016	Het betreft een wijziging van het wetsvoorstel dat er ligt.	Kops	PVV	0.01
1018	Ik ga hier dus zeker niet zeggen of wij daar voor of tegen gaan stemmen.	Kops	PVV	0.01
1019	Maar we hebben eerder voor een motie van mevrouw Beckerman en de heer Bushoff gestemd die zegt: zorg ervoor dat er niet langer wordt doorgeprocedeerd tegen de gedupeerden.	Kops	PVV	0.02
1022	Dat mensen daar op z'n minst geholpen moeten worden, is evident.	Kops	PVV	0.01
1024	Het is interessant dat de heer Kops dat laatste punt maakt.	Beckerman	SP	0.02
1028	Het kabinet voert het nu niet uit, want er is weer een zaak in hoger beroep.	Beckerman	SP	0.04
1029	De motie is aangenomen die zegt: doe dat niet; ga niet, als gedupeerden gewonnen hebben van de Staat, die mensen nog een keer door die hel slepen met een hoger beroep.	Beckerman	SP	0.02
1031	Dat is precies de reden dat wij vandaag weer met meerdere amendementen en moties komen.	Beckerman	SP	0.01
1032	Mag ik een appreciatie van de heer Kops van het feit dat dat voorstel dat we hier gezamenlijk door de Tweede Kamer hebben gekregen, namelijk het voorstel over niet doorprocederen, nu niet wordt uitgevoerd?	Beckerman	SP	0.1
1036	Het is een motie die heel duidelijk is: niet doorprocederen tegen gedupeerden.	Kops	PVV	0.02
1037	Ook de PVV heeft het daar in eerdere debatten regelmatig over gehad en gezegd: stop daarmee, het kan niet en is oneerlijk; niet doen, stop ermee.	Kops	PVV	0.06
1043	Dat is ook een heftige typering van wat het kabinet nu doet.	Beckerman	SP	0.01
1044	Ik vind dat we als Kamer daar pal voor moeten gaan staan.	Beckerman	SP	0.01
1045	Een van de dingen die we ook geregeld hebben in de wet die vandaag voorligt, is de aanwijsbevoegdheid.	Beckerman	SP	0.01
1046	Dat betekent dat als het IMG iets doet waar het kabinet het niet mee eens is, ze een aanwijzing kunnen geven: doe dit niet meer.	Beckerman	SP	0.01
1048	Zouden we niet de staatssecretaris vandaag die opdracht moeten meegeven?	Beckerman	SP	0.01
1049	Je kunt je niet verschuilen; wij moeten dit oplossen.	Beckerman	SP	0.01
1051	Zou niet de kwalificatie dat het verschrikkelijk is dat de overheid nog steeds in hoger beroep gaat tegen gedupeerden ertoe moeten leiden dat we vandaag als Kamer zeggen: kabinet, we hebben u al aangegeven dat u dit niet moet doen en we doen dat vandaag opnieuw, nog steviger.	Beckerman	SP	0.3
1052	Ik sta na te denken, maar het eenvoudige antwoord is: ja.	Kops	PVV	5.94
1055	Maar heel simpel gezegd hebben we voor deze motie gestemd, die heel duidelijk zegt: stop het doorprocederen tegen gedupeerden.	Kops	PVV	0.02
1060	Artikel 15 van de Tijdelijke wet Groningen biedt de mogelijkheid om een heffing op te leggen aan Shell en Exxon, de voormalige exploitanten van het Groninger gasveld, om ze te dwingen mee te betalen aan de schade die ze hebben aangericht in Groningen en aan het herstel van Groningen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1061	Die grondslag wordt vandaag, als de wet zal worden aangenomen, verruimd.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.05
1062	Ik neem aan dat de heer Kops dat een goed iets vindt, hoewel hij ook verwees naar het feit dat door Shell en Exxon allerlei dingen worden geprobeerd om onder die kosten uit te komen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.05
1063	Dus zullen we niet als Kamer alles op alles zetten om Shell en Exxon maar te dwingen zo veel mogelijk mee te betalen aan schade die ze hebben aangericht in Groningen?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
1064	Het is eigenlijk heel simpel: degene die de schade heeft veroorzaakt, zal uiteindelijk moeten betalen.	Kops	PVV	0.02
1067	We hebben in eerdere debatten gezegd: ja, de NAM moet volledig gaan betalen, absoluut.	Kops	PVV	0.03
1068	Wij staan ook zeker achter de verruiming die hier in de wet wordt voorgesteld en de verduidelijking die wordt voorgesteld.	Kops	PVV	0.01
1069	Dat ik het tegelijkertijd had over mogelijke juridische procedures, was gewoon omdat ik aan de staatssecretaris wilde vragen over wat hij ervan verwacht.	Kops	PVV	0.02
1070	Ja natuurlijk, het is goed om die bevoegdheid te verduidelijken en te verruimen.	Kops	PVV	0.01
1072	Maar het is natuurlijk wel een legitieme vraag wat de gevolgen zijn in termen van juridische procedures, juist omdat we die in het verleden al hebben gezien en nog steeds zien.	Kops	PVV	0.02
1074	De verduidelijking dat het gewoon een vraag is naar de consequenties van deze wijziging van de wet, is fijn.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1076	Maar het is ook goed om te horen dat de PVV-fractie nog steeds zegt: we zullen echt het maximale moeten doen om Shell en Exxon te laten meebetalen aan het herstel van Groningen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.07
1077	Is het dan niet verstandig om ook in de wet op te nemen dat we, binnen wat juridisch mogelijk is, elke keer een maximale heffing opleggen aan Shell en ExxonMobil, vraag ik aan de heer Kops.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
1079	Naar aanleiding van een amendement dat ik even vluchtig heb bekeken, zou ik de vraag stellen wat precies het verschil is, dus wat de meerwaarde is van dit amendement ten opzichte van de verruiming van de definitie van de grondslag zoals die nu wordt voorgesteld.	Kops	PVV	0.24
1082	Nogmaals, het antwoord op de vraag is: degene die de schade heeft veroorzaakt, moet alles betalen.	Kops	PVV	0.01
1085	Op zich snap ik dat de heer Kops daar nog een aantal vragen bij heeft.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1086	Het punt is natuurlijk dat de wet het kabinet gelukkig de mogelijkheid biedt om een vrij ruime heffing op te leggen aan Shell en Exxon.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
1087	Daarmee is niet gezegd dat ze ook telkens het maximale eruit halen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1088	Dat is volgens mij op dit moment het kabinetsstandpunt, maar dat kan natuurlijk wijzigen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
1089	Zou het daarom niet juist verstandig zijn om in de wet vast te leggen dat telkens, binnen wat juridisch mogelijk is, de maximale heffing wordt opgelegd aan Shell en Exxon?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
1093	Maar wat zou materieel het verschil zijn tussen een maximale heffing opleggen en simpelweg een heffing opleggen van alle feitelijk gemaakte kosten?	Kops	PVV	0.02
1098	Wellicht dat de staatssecretaris daarop kan reageren.	Kops	PVV	0.01
1101	Dan geef ik nu het woord aan de heer Holman van Nieuw Sociaal Contract.	voorzitter	None	0.01
1104	Voordat ik hier was, is daar ook ontzettend veel over gesproken.	Holman	NSC	0.01
1105	Er zal ook nog veel over gesproken worden de komende jaren, want het probleem is groot.	Holman	NSC	0.01
1108	De staatssecretaris staat nu voor de dankbare, of ondankbare, taak om alle problemen op te lossen.	Holman	NSC	0.02
1109	Hier werd net de suggestie gewekt dat de staatssecretaris onzichtbaar is en misschien niet zo veel doet.	Holman	NSC	0.04
1111	Ik zie ook heel duidelijk dat het probleem zo groot is dat er veel moet gebeuren en dat alle vragen die hier gesteld zijn door collega's allemaal heel terecht zijn, want er is nog heel veel op te lossen.	Holman	NSC	0.04
1113	Ik ga niet allemaal praktische voorbeelden noemen zoals de eerste twee sprekers deden.	Holman	NSC	0.02
1114	Ik probeer het een beetje bij het onderwerp te houden, namelijk de wet en wat daaruit voortvloeit.	Holman	NSC	0.01
1115	Wij hebben een goede juridische technische briefing gehad.	Holman	NSC	0.28
1117	We hebben aardig inzicht gekregen in de motivatie en de argumenten voor de wetgeving.	Holman	NSC	2.09
1118	Het was ook hoog tijd dat die wijzigingen er komen.	Holman	NSC	0.01
1119	Die helpen om de uitvoeringsproblemen die er zijn beter op te kunnen lossen.	Holman	NSC	0.01
1120	Wij staan op zich positief tegenover hetgeen er geregeld is in de wet.	Holman	NSC	0.02
1121	Dat laat onverlet dat er inderdaad een heleboel vragen zijn.	Holman	NSC	0.01
1122	De heer Kops heeft al precies een paar zaken genoemd die ook op mijn lijstje staan, bijvoorbeeld de oude gevallen.	Holman	NSC	0.01
1123	We doen met dit wetsvoorstel op z'n minst een poging om die oude gevallen versneld op te lossen.	Holman	NSC	0.01
1125	Het wetsvoorstel voorziet in een verbeteringsmogelijkheid hiervoor, namelijk dat woningen die zijn opgenomen in het "loket opname op verzoek"-traject snel beoordeeld kunnen worden wanneer het vermoeden bestaat dat er sprake is van onveiligheid.	Holman	NSC	0.02
1127	Het blijkt dat met name bewoners van wie schade door de NAM of Centrum Veilig Wonen in het verleden is afgewezen, het moeilijk hebben en niet in aanmerking komen voor die herstelmaatregelen.	Holman	NSC	0.11
1130	De toezegging is dat voor de zomer hier iets over gerapporteerd zou worden, of dat voorstel is gekomen.	Holman	NSC	0.02
1133	De bevoegdheid om het besluit tot niet versterken te laten nemen door de minister, klinkt goed.	Holman	NSC	0.04
1134	Maar de vraag is wel: hoe gaat de minister dat doen?	Holman	NSC	0.01
1136	En als belangen van derden geschaad worden, is er dan niet kans op een vorm van willekeur?	Holman	NSC	0.01
1137	Want hoe gaat de staatssecretaris — sorry — dat beoordelen, en hoe gaat die daarmee om?	Holman	NSC	0.01
1138	Wat ons betreft is het niet helemaal duidelijk hoe je die afweging maakt.	Holman	NSC	0.01
1141	De heer Kops sprak er ook al over: het proces rond constructief verbonden gebouwen.	Holman	NSC	0.01
1142	In het proces rondom constructief verbonden gebouwen moet een eigenaar tot een eenduidige keuze komen.	Holman	NSC	0.01
1145	Hoe kun je daar dan een welafgewogen oordeel over vormen?	Holman	NSC	0.01
1146	De suggestie en de mogelijkheid voor mediation is er dan, maar waarom heeft de staatssecretaris er niet voor gekozen om dit per definitie te doen?	Holman	NSC	0.02
1147	Zou dat niet meer helderheid en duidelijkheid geven?	Holman	NSC	0.01
1148	Nou, over het kostenverhaal van de NAM is al het een en ander gezegd, dus dat zal ik niet herhalen.	Holman	NSC	0.05
1149	Ten slotte nog, uit nieuwsgierigheid, de waardevermeerderingsregeling, over hoe het zou moeten.	Holman	NSC	0.03
1150	De staatssecretaris heeft dat redelijk goed opgelost.	Holman	NSC	23.56
1151	Maar daar staat wel iets in van: het eind van die regeling is daar als er een nieuwe regeling, een alternatief, mogelijk zou zijn.	Holman	NSC	0.41
1153	Kunnen mensen daar gebruik van maken tot het geld op is of kunnen we iets anders van de staatssecretaris verwachten in dezen?	Holman	NSC	0.01
1156	Mevrouw Beckerman snelt naar voren en gaat u bevragen.	voorzitter	None	0.01
1158	En die laatste vraag kan ik ook beantwoorden: de regeling is weer geopend, dus dat is mooi.	Beckerman	SP	0.01
1159	Die motie van mijzelf en de heer Bushoff is uitgevoerd.	Beckerman	SP	0.01
1160	Maar mijn vraag gaat eigenlijk over de wet die vandaag voorligt, en over uw conclusies.	Beckerman	SP	0.01
1162	Al die dingen waarvan beloofd was om ze niet meer te doen — naast de bewoner gaan staan, zouden we doen vanaf nu; we zouden het milder, menselijker, makkelijker doen — die gebeuren nog steeds.	Beckerman	SP	0.03
1163	Een van de voorstellen die wij vandaag doen, is om gedupeerden beter bij te staan, om hun ook in complexe zaken recht te geven op juridische steun en op technische steun.	Beckerman	SP	34.96
1164	Mijn vraag aan de heer Holman, via de voorzitter uiteraard, is of hij dat wil ondersteunen.	Beckerman	SP	0.02
1165	Ik denk dat wij in grote mate die gedachte ondersteunen.	Holman	NSC	0.01
1166	Ik heb het niet expliciet genoemd, maar bijvoorbeeld in de juridische brieven kwam ook naar voren in welke mate je een beroep mag doen.	Holman	NSC	0.02
1167	Wij zijn er echt geen voorstander van dat je in beroep gaat als NCG, dus als overheid.	Holman	NSC	0.04
1168	In de strijd van de grote, sterke overheid tegen de kleine gedupeerde kiezen wij altijd de zijde van de kleine gedupeerde, en ben ik het eens met mevrouw Beckerman dat je daar juridisch zorgvuldig en goed mee moet omgaan en daar bijstand aan moet verlenen.	Holman	NSC	0.33
1169	Ik hoor dat en ik hoop dat er dan ook steun is voor ons amendement.	Beckerman	SP	0.01
1170	Gisteren heeft de staatssecretaris bekendgemaakt, als antwoord op Kamervragen van mijzelf, dat hij onderzoek wil laten doen naar de kwaliteit van de rapporten, omdat hij herkent wat wij hier ook zeggen: dat dat rapporten zijn, waarop mensen jaren gewacht hebben, die gewoon niet goed genoeg zijn.	Beckerman	SP	0.04
1171	Maar wij maken ons zorgen, want we hebben heel vaak gezien dat er, als er een paar keer een probleem wordt aangekaart, een onderzoek komt.	Beckerman	SP	0.03
1172	Vervolgens moet je wachten, wachten, wachten, en dan komen er conclusies.	Beckerman	SP	0.03
1173	Twee jaar geleden werd er immers ook onderzoek gedaan naar de kwaliteit van de rapporten.	Beckerman	SP	0.01
1174	Toen bleek dat er in 50% fouten zaten en dat er niet veel verandert.	Beckerman	SP	0.03
1176	Dat geldt ook voor het geval dat je een nieuwe eigenaar bent.	Beckerman	SP	0.01
1177	Deelt de heer Holman, vraag ik via de voorzitter, dat ook dát heel erg noodzakelijk is.	Beckerman	SP	0.23
1178	Ik herken het verhaal over de verschillende rapporten en ook dat rapporten vaak geschreven zijn met de intentie om aan te tonen dat iets niet mogelijk is, terwijl de intentie van een rapport zou moeten zijn dat het leidt tot het maximaal oplossen van een probleem.	Holman	NSC	0.3
1180	Het is zeer niet wenselijk als je verschillende rapporten krijgt, die ook nog tegenstrijdig zijn.	Holman	NSC	0.01
1181	Ik vind ook dat gedupeerden maximaal recht hebben op een goede beoordeling.	Holman	NSC	0.01
1182	Als overheid moet je je inspannen om de zaak maximaal op te lossen.	Holman	NSC	0.01
1183	Ik heb het amendement nog niet gelezen of bestudeerd.	Holman	NSC	0.01
1184	We zullen dat bekijken en dan komen we erop terug, op wat we ervan vinden.	Holman	NSC	0.01
1185	Ik hoor ook graag van de staatssecretaris in welke mate het verzekerd is dat het wel goed geregeld is.	Holman	NSC	0.02
1186	Wij gaan het beoordelen, maar wij delen uw intentie, uw benadering van hoe moet worden omgegaan met schadegevallen en welke rol rapporten daarbij spelen.	Holman	NSC	0.01
1188	Ik wil nog terugkomen op een van de zinnen in het antwoord van de heer Holman.	Beckerman	SP	17.38
1189	Ik vind het positief dat hij zei: er worden soms rapporten geschreven waarbij het lijkt alsof ze toe willen schrijven naar het idee dat ze zo min mogelijk hoeven te doen.	Beckerman	SP	0.01
1192	Dat is wel het gevoel van heel veel gedupeerden, namelijk dat er wordt geprobeerd om de versterkingsoperatie zo klein mogelijk te maken.	Beckerman	SP	0.41
1193	De aantallen die beloofd worden, worden niet gehaald.	Beckerman	SP	0.03
1194	Vorig jaar zijn er 500 huizen minder veilig gemaakt dan beloofd was.	Beckerman	SP	99.99
1196	Dit soort conclusies zouden we niet moeten hoeven trekken.	Beckerman	SP	0.01
1198	Maar het moet ook fundamenteel veranderen, want het is bizar dat we na al die tijd nog steeds dit debat hier voeren.	Beckerman	SP	0.02
1199	Je moet je voorstellen dat we in 2014 hiermee zijn begonnen.	Beckerman	SP	0.12
1200	Tien, elf jaar later voeren we hier nog steeds dit debat.	Beckerman	SP	0.01
1201	Wil de heer Holman met ons de opdracht meegeven aan de staatssecretaris om niet zomaar weer een onderzoek te doen, maar om ervoor te zorgen dat het proces fundamenteel zo wordt ingericht dat gedupeerden voorstaan en niet elke keer de overheid?	Beckerman	SP	0.01
1204	Even om te nuanceren: ik ben het eens met mevrouw Beckerman.	Holman	NSC	0.04
1205	We komen natuurlijk van heel ver, van tien jaar terug.	Holman	NSC	0.02
1206	Toen werd überhaupt elke schade zo ongeveer ontkend.	Holman	NSC	0.01
1212	De vraag is of dit genoeg is en of we nu op het goede spoor zitten.	Holman	NSC	0.01
1213	Ik denk dat wij een heel eind zijn gekomen in de verbetering, maar dat het nog steeds anders en beter kan, waarbij het belang van de gedupeerde, van de Groninger en van de Noord-Drent, vooropstaat.	Holman	NSC	0.01
1214	Je moet recht doen aan de schade die door de overheid is aangericht bij het betreffende geval.	Holman	NSC	0.01
1215	Ik denk dat er in die zin nog verbetering mogelijk is.	Holman	NSC	0.01
1217	Je moet niet in hoger beroep gaan maar het gewoon oplossen.	Holman	NSC	0.01
1218	Dat is de uitdaging voor de staatssecretaris: dit op een zo kort mogelijke termijn oplossen, in de wetenschap dat dit nog een heel moeilijke klus is en het echt nog jaren zal duren voordat het laatste geval opgelost is.	Holman	NSC	0.01
1219	Artikel 13k van de Tijdelijke wet Groningen wordt met de wetswijziging die vandaag voorligt, veranderd en verruimd.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1220	In gewone mensentaal is dat: wanneer een inwoner niet wil meewerken aan de versterking van zijn of haar woning, krijgt de staatssecretaris een verruimde mogelijkheid om te besluiten om de woning niet te versterken.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.68
1221	Er zijn in het debat al meerdere redenen over tafel gegaan voor waarom iemand niet wil meewerken aan de versterking van een woning.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
1222	Mijn vraag aan de heer Holman is of NSC ook vindt dat er vanuit de overheid alles aan gedaan moet worden om wel te komen tot een overeenkomst met een eigenaar van een woning, alvorens er een besluit wordt genomen om de woning niet te versterken.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
1223	Ik heb daar ook een vraag over gesteld aan de staatssecretaris.	Holman	NSC	0.01
1224	Ik heb hem gevraagd hoe hij dat gaat doen, hoe hij dat helder en zuiver gaat doen, of er geen sprake is van willekeur en of hij recht doet aan het belang van die personen.	Holman	NSC	0.01
1225	Ook in dezen geldt dat ik vind dat het belang van de gedupeerden voorop moet staan en dat je je maximaal moet inspannen om het wel te doen.	Holman	NSC	0.01
1227	En heeft hij duidelijke spelregels over hoe daarmee om te gaan?	Holman	NSC	0.01
1228	Dat is eigenlijk de vraag die ik aan de staatssecretaris stel en waarop ik straks ook graag het antwoord wil hebben.	Holman	NSC	0.02
1229	Kijk, op zich ben ik ook erg benieuwd hoe deze staatssecretaris daarmee omgaat.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1230	Maar we maken een wet die niet alleen geldt voor deze staatssecretaris, maar ook voor, wellicht ooit in de verre toekomst, een volgende staatssecretaris of een nieuw kabinet et cetera.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	42.1
1231	Als we dus met z'n allen vinden dat het cruciaal is om het belang van die inwoners goed te borgen, zou het dan niet verstandig zijn om dat ook op te schrijven in de wet?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1232	Dan sluit ik mij aan bij de heer Knops, want ik ben ook geen jurist.	Holman	NSC	0.01
1233	We zullen de staatssecretaris en ook onszelf dus de vraag moeten stellen of je dan, zoals de heer Bushoff voorstaat, duidelijkheid krijgt.	Holman	NSC	0.27
1234	Of kan de staatssecretaris op grond van de huidige wet zeggen dat dit is gewaarborgd en dat hij de goede dingen kan doen?	Holman	NSC	0.01
1237	In de memorie van toelichting staat op zich wel een beetje de gedachte dat er alles aan gedaan gaat worden om eerst tot overeenstemming te komen met een eigenaar als deze niet wil meewerken aan de versterking.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.05
1238	En ik verwacht eigenlijk ook, deze staatssecretaris een beetje kennende, dat dat de inzet van deze staatssecretaris zal zijn.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1239	Maar dan is het toch heel logisch dat je dat dan ook opschrijft in de wet, zeg ik daarbij en vraag ik ook aan NSC.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
1240	Natuurlijk is het prima dat u er nog even goed naar kijkt, maar de gedachte dat je dat ook goed, wettelijk vastlegt, is toch ook onderdeel van goed bestuur?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1242	Ik denk dat de grondhouding in uw vraag positief is.	Holman	NSC	0.01
1243	Maar nogmaals, we moeten het even zelf bekijken, even de consequenties bekijken en even het antwoord van de staatssecretaris afwachten.	Holman	NSC	0.01
1244	En dan gaan we het met die bril op bekijken en beoordelen.	Holman	NSC	0.01
1248	Dan ga ik nu naar de heer Peter de Groot van de VVD.	voorzitter	None	0.01
1250	We behandelen vandaag een aantal aanpassingen van de Tijdelijke wet Groningen.	Peter de Groot	VVD	0.01
1251	Die wet maakt onderdeel uit van het nieuwe begin voor Groningen: het herstel en het versterken van gebouwen in het Groningse aardbevingsgebied, om mensen weer perspectief en de zekerheid van een dak boven hun hoofd te geven.	Peter de Groot	VVD	0.01
1252	De VVD heeft nog een aantal punten voor wat betreft de uitvoering van deze operatie, maar eerst wil ik een aantal punten uit de wet noemen die wij positief vinden.	Peter de Groot	VVD	0.02
1253	Het is goed dat woningen die opgenomen zijn in het "loket opname op verzoek"-traject en waarbij vermoed wordt dat deze onveilig zijn, versneld kunnen worden beoordeeld.	Peter de Groot	VVD	0.02
1254	Als het gaat om de absolute veiligheid van mensen, is het eigenlijk heel gek als dat niet zou kunnen.	Peter de Groot	VVD	0.01
1255	Het is belangrijk dat er snel en gericht kan worden gehandeld.	Peter de Groot	VVD	0.01
1257	Daarnaast komt er met deze wet de mogelijkheid om een herbeoordeling uit te voeren voor eigenaren die een versterkingsadvies hebben dat gebaseerd is op verouderde inzichten.	Peter de Groot	VVD	0.01
1260	In sommige gevallen zal hiermee ook voorkomen worden dat gebouwen niet onnodig zwaar versterkt worden; dat is de andere kant.	Peter de Groot	VVD	0.01
1261	Daarnaast kan het ervoor zorgen dat er meer capaciteit vrijkomt om gebouwen die op basis van de nieuwe adviezen nog wel versterking vereisen, sneller veiliger te maken.	Peter de Groot	VVD	19.85
1262	De VVD vindt hierbij dat er eerst aan de slag moet worden gegaan met het versterken van de meest onveilige gebouwen.	Peter de Groot	VVD	0.1
1263	De VVD pleitte er in eerdere debatten voor om de versterkingsopgave praktischer en meer praktisch gericht te laten zijn, zowel in de beoordeling als in de uitvoering.	Peter de Groot	VVD	0.02
1264	Het is belangrijk dat we blijven luisteren naar de knelpunten die men in de praktijk tegenkomt.	Peter de Groot	VVD	0.01
1265	Die proberen we dan op een voortvarende manier op te lossen.	Peter de Groot	VVD	0.01
1268	Ik mag nu ruim een jaar woordvoerder zijn op dit dossier.	Peter de Groot	VVD	0.01
1269	Ik heb meerdere keren het gebied bezocht, zowel met als zonder commissie.	Peter de Groot	VVD	0.01
1270	Ik zeg tegen mevrouw Beckerman: ik pretendeer helemaal niet hetzelfde kennisniveau als u te hebben, want u bent echt al jarenlang met dit dossier bezig.	Peter de Groot	VVD	0.03
1271	Maar ik zie hier ook een staatssecretaris die zich volop inzet om de dingen voor de mensen thuis echt beter te maken.	Peter de Groot	VVD	0.23
1272	Tegelijkertijd valt het me ook op dat het lang duurt voordat er in de praktijk iets terechtkomt van de veranderingen die wij hier bespreken.	Peter de Groot	VVD	11.25
1274	De VVD wil dat zo veel mogelijk geld beschikbaar is voor de gedupeerden.	Peter de Groot	VVD	0.01
1275	De VVD praat al jaren over de zogenaamde overheadkosten.	Peter de Groot	VVD	0.03
1276	We snappen best wat de staatssecretaris daar afgelopen december over aangaf.	Peter de Groot	VVD	1.13
1277	Als er weinig schades worden afgehandeld, zijn de overheadkosten hoog.	Peter de Groot	VVD	0.67
1280	Dat betekent dat van elke euro 78% naar de organisatie gaat, of dat van elke euro €0,78 naar de organisatie gaat; het is maar net hoe je het uitlegt.	Peter de Groot	VVD	0.15
1282	Daar heeft de staatssecretaris eigenlijk al zijn commitment aan geven, maar wat de VVD betreft moet dat percentage harder naar beneden.	Peter de Groot	VVD	0.03
1283	Wij hebben er eerder toe opgeroepen om dat naar 50% te brengen.	Peter de Groot	VVD	0.02
1286	Daarom nogmaals de vraag aan de staatssecretaris welke concrete plannen hij daarvoor nu in uitvoering heeft.	Peter de Groot	VVD	0.01
1287	Het tweede punt hoef ik eigenlijk niet meer te maken, omdat collega Bushoff het al maakte.	Peter de Groot	VVD	0.02
1288	We lazen dat kleine ondernemers verstrikt raken in de maatregelen die op hen van toepassing zijn bij de versterkingsopgave.	Peter de Groot	VVD	0.03
1289	Hoe kan de staatssecretaris ervoor zorgen — we kennen de taskforce die er is — dat vooral kleine ondernemers hierin niet verstrikt raken en beter geholpen worden?	Peter de Groot	VVD	9.65
1290	Want overal in het land, maar zeker ook in Groningen, moeten ondernemers bezig zijn met ondernemen en niet met allerlei andere dingen die hen daar enorm van afleiden.	Peter de Groot	VVD	0.02
1294	Dan geef ik tot slot het woord aan de heer Vermeer van de BBB-fractie.	voorzitter	None	0.01
1296	De wet die wij vandaag bespreken, heeft tot doel de versterkingsopgave en de afhandeling van de schades door de gaswinning goed te laten verlopen.	Vermeer	BBB	0.01
1297	Zoals mijn partij altijd heeft benadrukt, is en blijft het van onschatbaar belang dat de ereschuld die het land heeft bij de Groningers en Noord-Drenthe, wordt ingelost.	Vermeer	BBB	0.59
1298	Terwijl wij hier over herstel voor Groningen praten, kwam net in het commissiedebat over RES en wind op zee al aan de orde dat sommige partijen toch iets hebben van "drill, drill, drill" in het Groningenveld.	Vermeer	BBB	0.04
1300	Vaak zien we in de praktijk pas echt wat goed werkt aan een wet en wat niet.	Vermeer	BBB	0.01
1302	Tot nu toe zijn vier knelpunten geconstateerd, die ook BBB graag opgelost ziet.	Vermeer	BBB	0.01
1303	Zo is het niet mogelijk om een woning versneld te beoordelen zodra het vermoeden bestaat dat deze woning onveilig is.	Vermeer	BBB	28.84
1306	Zal de versnelde signalering er ook toe leiden dat er sneller woningen versterkt kunnen worden?	Vermeer	BBB	0.01
1307	Ik ben benieuwd of de staatssecretaris iets meer kan vertellen over hoe deze op papier goede maatregel in de praktijk het verschil gaat maken.	Vermeer	BBB	0.01
1308	Ook zou ik graag willen weten wanneer we de eerste resultaten van deze wetswijziging kunnen verwachten.	Vermeer	BBB	0.01
1309	We hebben eerder al geconstateerd dat er net zo veel ambtenaren bezig zijn — de heer De Groot had daar ook iets over genoteerd — als er woningen versterkt worden.	Vermeer	BBB	0.02
1310	We zullen ernaartoe moeten dat er meer metselaars en timmerlieden aan de slag zijn en minder ambtenaren, dat er meer gebouwd en verbouwd wordt en minder vergaderd, en dat er meer mensen geholpen worden en er minder geld naar projectkosten gaat.	Vermeer	BBB	0.03
1311	De coördinatiebepaling in de wet is onuitvoerbaar voor de Nationaal Coördinator Groningen vanwege de publicatieplicht voor de besluiten.	Vermeer	BBB	0.05
1312	Deze publicatieplicht wordt nu omgezet in de verplichting dat er afspraken worden gemaakt tussen de Staat, de Nationaal Coördinator Groningen en de gemeenten in het aardbevingsgebied.	Vermeer	BBB	0.01
1313	Ook hiervoor stel ik de vraag wanneer wij de eerste resultaten hiervan kunnen zien.	Vermeer	BBB	0.03
1314	Hoe verwacht de Nationaal Coördinator Groningen met deze wijziging de kwaliteit van het werk te bevorderen?	Vermeer	BBB	0.01
1315	Ik kan me goed voorstellen dat dit wetsvoorstel voor de mensen thuis nogal formeel overkomt, maar dit zijn wat BBB betreft goede ontwikkelingen, die er uiteindelijk voor zorgen dat de uitvoering van het herstel in Groningen en Noord-Drenthe beter zal verlopen.	Vermeer	BBB	0.03
1317	In hoeverre is er door de vier genoemde obstakels, die opgelost zouden worden, al vertraging ontstaan in de versterkingsopgave en de schadeafhandeling?	Vermeer	BBB	0.01
1318	Is er een indruk te geven van wat voor gevolgen die hebben gehad?	Vermeer	BBB	0.01
1319	Zijn er ook hier nog additionele maatregelen nodig om deze vertragingen in te halen?	Vermeer	BBB	0.01
1320	Er is een groot aantal organisaties bezig met schadeafhandeling en met de versterkingsopdracht.	Vermeer	BBB	0.01
1321	Ik zou graag een reflectie van de staatssecretaris horen — hij is nu ruim een halfjaar bezig — over hoe dit momenteel loopt en waarover hij de komende tijd verwacht met voorstellen te komen voor andere veranderingen.	Vermeer	BBB	0.02
1323	Het schandaal in Groningen is een direct gevolg van een overheid die de menselijke maat compleet uit het oog verloren was.	Vermeer	BBB	0.01
1324	Het grote geld regeerde en de burger had het nakijken.	Vermeer	BBB	0.01
1325	De enorme gevolgen die dat had, werden bewust genegeerd.	Vermeer	BBB	0.14
1327	Er wordt op alle lagen ontzettend hard gewerkt om recht te doen aan de mensen in Groningen en Noord-Drenthe.	Vermeer	BBB	0.04
1329	Knelpunten worden meteen opgepakt om de voortvarendheid erin te houden, zoals we ook hier weer zien met het wetsvoorstel dat voorligt.	Vermeer	BBB	0.14
1332	Ik bedank daar de staatssecretaris voor, maar zeker ook alle mensen die hiermee aan de slag zijn.	Vermeer	BBB	0.1
1339	De heer Vermeer refereerde aan een opmerking die ik gemaakt zou hebben.	Peter de Groot	VVD	0.02
1340	Het ging erover dat er bij de NCG meer ambtenaren zijn aangesteld.	Peter de Groot	VVD	0.02
1342	Mevrouw Beckerman refereerde er al aan: er zijn nog geen 1.000 woningen versterkt.	Peter de Groot	VVD	0.04
1345	De VVD is er heel erg naar op zoek wat die omwenteling is.	Peter de Groot	VVD	0.01
1346	Meer ambtenaren betekent niet altijd dat het in de praktijk beter wordt.	Peter de Groot	VVD	0.01
1347	Mevrouw Beckerman doet zelfs een voorstel om ervoor te zorgen dat mensen die in de verdrukking komen betere juridische bijstand krijgen.	Peter de Groot	VVD	0.02
1348	Dat is heel begrijpelijk, maar moeten we met z'n allen niet juist uit die boksring, dus uit de juridische gevechten en naar de praktijk?	Peter de Groot	VVD	0.01
1349	Helpt het dan om meer juridische krachten in te zetten, of zou het helpen om te zeggen: misschien moet het bij die organisaties een tandje minder?	Peter de Groot	VVD	0.01
1351	Als meer mensen en meer juristen in een organisatie leiden tot meer procedures en vertraging, dan kun je beter helemaal geen juristen hebben.	Vermeer	BBB	0.01
1352	Maar dat is natuurlijk ook niet helemaal waar, want er zijn natuurlijk ook wel gevallen waarin je gewoon ondersteuning nodig hebt om een geschil goed te duiden en op te lossen.	Vermeer	BBB	24.56
1353	Ik ben het wel helemaal met de heer De Groot eens dat we ervoor op moeten passen dat we niet, zoals bij het toeslagenschandaal, met steeds weer nieuwe aanpassingen, procedurevormen, mensen en cases aan het werken zijn.	Vermeer	BBB	0.02
1354	Eigenlijk moeten we uit die boksring en moeten de zaken gewoon gefikst worden.	Vermeer	BBB	0.01
1358	Daarin werd beschreven dat een latei niet goed was, terwijl op foto's en van buiten helemaal niet te zien was of er een latei in zat en of daar iets mee aan de hand was.	Vermeer	BBB	0.04
1359	Een latei is overigens een ondersteuningsbalk boven een raam of een ander kozijn, maar dat zeg ik voor de mensen die geen zoon van een timmerman zijn.	Vermeer	BBB	0.02
1361	Het is eigenlijk best wel een dilemma, zoals de heer Vermeer het ook uiteenzet.	Peter de Groot	VVD	0.02
1363	Ik wil het niet per se bij u neerleggen, zo van: u moet maar zeggen wat de waarheid is.	Peter de Groot	VVD	0.01
1364	Ik vind het amendement van mevrouw Beckerman, om ook naast de gedupeerden te gaan staan, heel sympathiek.	Peter de Groot	VVD	0.01
1365	Alleen, als je niet uitkijkt, komen we er uiteindelijk op uit dat die hele boksring vol is.	Peter de Groot	VVD	0.05
1367	Ik ben natuurlijk een beetje op zoek naar het gouden ei om daar niet terecht te komen.	Peter de Groot	VVD	0.01
1368	Ik hoop dat de heer Vermeer mij daar misschien nog een beetje bij kan helpen.	Peter de Groot	VVD	0.01
1370	Bent u bijvoorbeeld ook bereid om wat betreft het punt van 50% overheadkosten de VVD te steunen, om te kijken hoe we dat kunnen bereiken?	Peter de Groot	VVD	0.01
1371	Dat is wel een pressiemiddel om ervoor te zorgen dat in ieder geval de ambtenarij niet groeit, maar juist goed naar zichzelf kijkt in de trant van: wat kunnen wijzelf bijdragen aan het verminderen van de juridische strijd?	Peter de Groot	VVD	0.01
1372	We hebben hier al eerder discussies gehad over de hoogte van de uitvoeringskosten.	Vermeer	BBB	0.01
1373	Als die €0,75 zijn van iedere euro, is het misschien soms beter om gewoon aan de gedupeerde €0,50 te besteden dan €0,75 aan allerlei projectkosten.	Vermeer	BBB	0.03
1374	We moeten eerder versimpelen dan meer juridificeren.	Vermeer	BBB	0.01
1376	Maar dit is de hele moeilijke balans tussen zorgen dat de rechten van de burgers gewaarborgd zijn, en zorgen dat het niet tot verdere juridificering van de hele hersteloperatie leidt.	Vermeer	BBB	0.01
1377	We moeten het geld het liefst besteden aan aannemers en aan oplossingen en niet aan juristen.	Vermeer	BBB	0.01
1378	Dat is eigenlijk het laatste waar je bij terecht wilt komen.	Vermeer	BBB	0.01
1382	Het is trouwens jammer dat de heer De Groot dit niet even in zijn termijn heeft gezegd, want dan hadden we daarop in kunnen gaan.	Beckerman	SP	3.97
1383	Maar ik heb een vraag aan de BBB, die zegt: de menselijke maat was zoek, maar we zien nu een enorme omwenteling.	Beckerman	SP	0.02
1384	Over die enorme omwenteling heb ik nog wel wat vragen.	Beckerman	SP	2.69
1385	De heer Vermeer zegt ook: we moeten uit die boksring stappen.	Beckerman	SP	0.02
1386	Dat vind ik een hele goede en daar gaat mijn vraag over.	Beckerman	SP	0.02
1388	Ik heb een heleboel voorbeelden genoemd, maar misschien wel het meest pijnlijke voorbeeld hiervan is een gedupeerde, een boer, die in een rechtszaak van de overheid gewonnen heeft, waarna de overheid tegen hem in hoger beroep gaat.	Beckerman	SP	0.03
1389	Is uw oproep om uit de boksring te stappen, vraag ik via de voorzitter, dan ook een oproep om alsnog de aangenomen motie uit te voeren?	Beckerman	SP	0.01
1390	Uit die boksring, en niet in hoger beroep gaan tegen gedupeerden.	Beckerman	SP	1.36
1395	Wij hebben ook altijd moties gesteund die kant op, om ervoor te zorgen dat er niet geprocedeerd wordt door de overheid en niet in hoger beroep gegaan wordt.	Vermeer	BBB	0.01
1396	Maar de staatssecretaris heeft wel gezegd dat het zo kan zijn dat een uitvoeringsorganisatie vindt dat zij wel in hoger beroep moet gaan, omdat anders de hele basis onder een regeling of een manier van afhandelen ter discussie komt te staan, waardoor duizenden andere mensen gedupeerd kunnen worden.	Vermeer	BBB	0.19
1397	Dat is volgens mij in meerdere commissiedebatten ook wel aan de orde geweest.	Vermeer	BBB	0.1
1398	Ik kan de vraag naar de intentie beantwoorden met: ja, de overheid moet stoppen met hoger beroep aantekenen.	Vermeer	BBB	1.82
1399	Maar er kunnen uitvoeringsorganisaties zijn die, om het hele proces niet in gevaar te brengen, vinden dat ze dat moeten doen.	Vermeer	BBB	0.01
1400	Als zo'n proces dan verder in de openbaarheid komt en in de openbaarheid behandeld wordt, en als de uitkomst ervan bekend wordt, dan kunnen wij als Kamer beoordelen of er ook volgens ons een terechte afweging is gemaakt, of dat dit niet zo is.	Vermeer	BBB	0.02
1401	Maar vooralsnog ga ik ervan uit dat hierbij de boodschap goed begrepen is en dat er met de beste intenties voor het totaal van de schadeafhandeling een keuze gemaakt is.	Vermeer	BBB	0.01
1402	Ik zie aan alle non-verbale reacties dat mevrouw Beckerman daar anders over denkt, maar ik heb er nog geen signalen voor dat dit anders is.	Vermeer	BBB	0.04
1404	Je zegt: we zien een enorme omwenteling en de menselijke maat is weer terug.	Beckerman	SP	0.02
1407	Het verhaal dat je anders anderen zou duperen, is maar de vraag.	Beckerman	SP	0.01
1410	Over de trillingstool, over de inzet van deskundigen, want dat is waar die rechtszaak eigenlijk over gaat.	Beckerman	SP	0.02
1414	We kunnen hier niet gaan roepen dat er een ommezwaai is en tegelijkertijd dit zien.	Beckerman	SP	0.01
1420	Ik heb gesproken met advocaten en die zeggen: we zien dat de overheid met een serie, met een bataljon aan experts komt, terwijl de gedupeerde er maar één krijgt.	Beckerman	SP	0.02
1421	Ik doe een voorstel voor extra juridische steun en dan wordt er gezegd: nee, we moeten het niet juridiseren.	Beckerman	SP	0.01
1425	Ja, en dat is dus de vraag: vindt de BBB het reëel dat we nog steeds met zo veel experts tegenover gedupeerden komen te staan?	Beckerman	SP	0.01
1428	Ik vind dat we daar wat aan moeten doen, maar ik wil eigenlijk dat we helemaal niet tegenover elkaar komen te staan.	Vermeer	BBB	0.01
1429	Maar het is natuurlijk logisch dat een overheidsorganisatie experts inschakelt om te proberen haar gelijk te halen als zij hoger beroep aantekent.	Vermeer	BBB	0.01
1431	Maar er moet voor de burger wel een eerlijke kans zijn om zich te verdedigen en zich ook met de juiste experts te omringen.	Vermeer	BBB	0.01
1433	Alleen, ik kan bijvoorbeeld zeggen: ik vind dat ik nooit iemand mag slaan.	Vermeer	BBB	0.02
1434	Toch kan het zo zijn dat ik mij een keer zo bedreigd voel dat ik defensief wel een klap zal moeten geven.	Vermeer	BBB	0.01
1435	Dan kan nog steeds mijn intentie zijn dat ik niemand wil slaan, maar ga ik het toch doen.	Vermeer	BBB	0.01
1436	Zo kan hier de intentie zijn dat wij niet in hoger beroep willen — daar hebben wij ook genoeg oproepen toe gedaan — maar is dat wel nodig om het systeem te verdedigen dat je op dat moment hebt.	Vermeer	BBB	0.01
1437	Als dat systeem niet klopt, moeten wij dat hier in de Kamer aan de kaak stellen.	Vermeer	BBB	0.01
1438	Als de staatssecretaris niet zelf met een voorstel komt, moeten wij met een voorstel komen om te zorgen dat we het systeem, waarin dan blijkbaar iets fout zit, zoals mevrouw Beckerman zegt, gaan aanpassen.	Vermeer	BBB	0.06
1440	Maar we hebben het nu te doen met de huidige wetten en regels, en daar wordt op geacteerd.	Vermeer	BBB	0.02
1443	Want dan zou de overheid dus zo bedreigd zijn door die gedupeerden dat ze maar een klap uitdeelt.	Beckerman	SP	0.02
1445	Maar ik had het niet alleen over die hogerberoepszaak.	Beckerman	SP	0.02
1449	Een echtpaar, ondernemers, zit in een koud bedrijf, want de schoorsteen is zo kapot dat de kachel niet meer aan mag.	Beckerman	SP	99.98
1451	De NCG zei: €100 duurder dan wij hadden gedacht; we gaan de strijd aan.	Beckerman	SP	0.04
1455	Dat zijn niet mensen die de overheid bedreigen en de overheid die dan een klapje terug geeft.	Beckerman	SP	0.01
1457	Bij NCG en IMG zien we nog steeds dat er een ongelijke strijd wordt gevoerd.	Beckerman	SP	0.06
1458	Het voorbeeld dat mevrouw Beckerman noemt, vind ik volstrekt ridicuul.	Vermeer	BBB	0.01
1460	Maar dat heeft niets te maken met hoger beroep instellen tegen die boer waar mevrouw Beckerman het over had, waarvan de staatssecretaris teruggemeld heeft dat het ingewikkeld ligt omdat het grote gevolgen kan hebben.	Vermeer	BBB	0.11
1465	Ja, het is alweer een tijdje geleden dat ik opstond.	Bamenga	D66	0.01
1466	Ik was getriggerd door de opmerkingen van de heer Vermeer.	Bamenga	D66	6.43
1467	Ik kreeg bijna de indruk dat het allemaal koek en ei was als het gaat om het herstel van Groningen.	Bamenga	D66	0.01
1468	Eerst ging het inderdaad over het herstel van vertrouwen dat er niet is.	Bamenga	D66	4.84
1469	Maar nu ontstaat er dus plotseling een omwenteling.	Bamenga	D66	5.4
1470	Ik was eigenlijk benieuwd of de heer Vermeer een koppeling ziet tussen enerzijds het feit dat we hier bezig zijn met het herstel van Groningen en anderzijds dat er bijvoorbeeld in Warffum weer gas wordt gewonnen?	Bamenga	D66	0.03
1471	Dan zal de heer Bamenga even uit moeten leggen welke koppeling hij hier ziet, want volgens mij gaan we anders weer een eerder debat herhalen, waarbij we uitgelegd hebben wat er in het hoofdlijnenakkoord is afgesproken.	Vermeer	BBB	0.04
1473	Ik zou dus graag willen dat hij even uitlegt wat hij precies bedoelt.	Vermeer	BBB	0.01
1474	Ik leg het graag uit, want de heer Vermeer komt juist met een verhaal waar ik op zich grotendeels achter sta.	Bamenga	D66	0.02
1476	Daar zit natuurlijk spanning tussen op sommige momenten.	Vermeer	BBB	0.01
1477	Dat is de reden dat wij gezegd hebben dat nieuwe vergunningen alleen maar afgegeven mogen worden als daar een onomwonden positief advies uit komt op het gebied van de veiligheid van de mensen die in dat gebied wonen.	Vermeer	BBB	0.03
1478	Als dat niet kan, is onze wet- en regelgeving volgens mij duidelijk: dan ga je het niet doen, want we gaan hier niet willens en wetens mensen in gevaar brengen.	Vermeer	BBB	0.01
1479	Juist dit argument, het argument over veiligheid, wordt al jarenlang gebruikt.	Bamenga	D66	0.01
1480	Op dat argument wordt al jarenlang door de Groningers zelf gezegd dat dat niet zo is.	Bamenga	D66	0.04
1481	Het gaat niet alleen maar om de fysieke veiligheid.	Bamenga	D66	3.31
1483	Wat is er daadwerkelijk gebeurd met de aardbevingen die zij ervaren?	Bamenga	D66	0.01
1485	Dus men heeft niet het gevoel dat het daadwerkelijk zo veilig is.	Bamenga	D66	0.01
1486	Tijdens mijn bezoek aan Warffum is mij ook verteld op welke manier er gereageerd wordt op dit soort bewoordingen over veiligheid, alsof het bureaustoelargumenten zijn van mensen die daar niet ter plekke zijn of ter plekke wonen en dit niet daadwerkelijk meemaken.	Bamenga	D66	0.03
1488	Hoe kijkt hij naar mensen die in Groningen zijn, bijvoorbeeld in Warffum, en te horen krijgen: als het veilig kan, waarom niet?	Bamenga	D66	43.42
1489	Wij hebben natuurlijk als politici, als kabinet en vooral als Tweede Kamer — want uiteindelijk beslissen wij wat er gaat gebeuren — altijd de taak om de verschillende belangen af te wegen.	Vermeer	BBB	1.64
1491	Ik kom net uit het debat over de Regionale Energiestrategie en wind op zee, waarbij ik ook aandacht heb gevraagd voor de veiligheid en gezondheid rondom het plaatsen van windturbines.	Vermeer	BBB	0.02
1492	Dan zie ik partijen, uw partij bijvoorbeeld ook, die er hier voor pleiten dat dat gevoel moet worden meegenomen, in dat debat zeggen: nou, meneer Vermeer, u moet een RIVM-rapport gewoon accepteren en voor de rest telt er niets.	Vermeer	BBB	0.04
1493	Kijk, wij hebben als politici de taak om al die belangen af te wegen.	Vermeer	BBB	0.05
1494	Ik snap heel goed het gevoel van mensen in Warffum of waar dan ook in Nederland als er gas gewonnen wordt.	Vermeer	BBB	0.01
1495	Gaswinning wordt direct gekoppeld aan aardbevingen, schade en gevaar.	Vermeer	BBB	0.38
1496	Ik snap dat gevoel dus helemaal, maar toch zullen wij een gedegen feitenafweging moeten.	Vermeer	BBB	0.01
1500	De heer Vermeer snapt dit gevoel, maar laat deze mensen hierdoor wel in de steek.	Bamenga	D66	0.01
1501	Er zijn verschillende belangen die afgewogen kunnen worden.	Bamenga	D66	0.34
1502	De heer Vermeer en zijn partij, de BBB, zouden er ook voor kunnen kiezen om schone energie juist te stimuleren, om er zo voor te zorgen dat we niet meer afhankelijk zijn van gaswinning.	Bamenga	D66	3.25
1505	Wij zijn volop bezig met het werken aan alternatieven voor fossiele brandstoffen.	Vermeer	BBB	0.01
1506	Dat heeft u in het regeerprogramma ook kunnen lezen.	Vermeer	BBB	0.02
1507	Daarom wordt er ook extra geïnvesteerd in bijvoorbeeld kernenergie en geothermie.	Vermeer	BBB	0.01
1508	Persoonlijk vind ik de oplossing van windturbines op land niet gewenst, omdat we er daar al genoeg van hebben.	Vermeer	BBB	0.01
1510	We moeten niet nog meer weersafhankelijke stroomvoorzieningen in gang zetten.	Vermeer	BBB	0.01
1512	De kosten van het netwerkbeheer zijn onbetaalbaar aan het worden voor de mensen.	Vermeer	BBB	0.01
1514	Maar ook hier is er weer een afweging tussen de voordelen en de nadelen van een bepaald systeem.	Vermeer	BBB	0.01
1515	De politiek moet gewoon het lef hebben om daarin afwegingen en keuzes te maken.	Vermeer	BBB	0.01
1518	Het liefst zou ik hebben dat de energie gewoon uit een stopcontact kwam zonder dat er ook maar enig nadeel aan zat.	Vermeer	BBB	0.01
1520	Ik ga even terug naar de Tijdelijke wet Groningen en de wijzigingen die vandaag voorliggen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1521	Want over gaswinning uit de kleine velden en bij Warffum hebben we al debatten gevoerd.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
1524	Maar ik hoop wel dat ik de heer Vermeer kan vinden in het volgende.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1525	Stel dat je een heffing kunt opleggen aan Shell en Exxon voor het verhalen van de schade die zij hebben aangericht in Groningen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
1528	Maar je zou toch ook moeten vastleggen dat je telkens de maximale heffing oplegt die juridisch mogelijk is.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
1530	Ik sta achter het principe, maar ik wil weten wat de juridische implicatie daarvan is.	Vermeer	BBB	0.01
1531	Als de Staat iemand aansprakelijk stelt of als in een contract is afgesloten dat je meebetaalt aan de kosten voor iets, dan gaat het niet over maximale of minimale kosten, dan gaat het gewoon over de kosten die gemaakt zijn.	Vermeer	BBB	0.77
1532	Immers, als ze niet aantoonbaar zijn, dan kun je die heffing niet eens doorvoeren.	Vermeer	BBB	0.02
1533	Als je het woord "maximaal" gebruikt, dan lijkt het net alsof je het kabinet niet vertrouwt dat ze de werkelijke kosten doorberekenen.	Vermeer	BBB	0.02
1534	Maar er staat gewoon in dat de kosten doorberekend moeten worden.	Vermeer	BBB	0.03
1535	Als de werkelijke kosten lager zijn dan de heffing, dan krijg je de juristen van ExxonMobil en zo op je nek.	Vermeer	BBB	0.05
1536	Als de kosten hoger zijn dan je heffing, dan hebben wij als Kamer een probleem met een kabinet dat dat op die manier uitvoert.	Vermeer	BBB	0.02
1538	Kijk, op zich is het heel goed dat de grondslag wordt verruimd voor een heffing aan het adres van Shell en Exxon.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.74
1539	Maar die laat ook nog wel wat ruimte voor interpretatie.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1540	Dat is heel logisch, want er staat "alle kosten" et cetera.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	20.44
1542	Daarom is het goed om vast te leggen dat in ieder geval het principe is om zo veel mogelijk maximaal alle kosten te verhalen op Shell en Exxon.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	26.99
1547	Ik wil de heer Bushoff vragen om zijn interruptie kort en krachtig af te maken.	voorzitter	None	0.01
1550	Ik hoor zo nog graag de reactie van de heer Vermeer op dit punt.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1552	Ondernemers in het gaswinningsgebied komen in de knel, hebben we gezien.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.08
1553	Misschien worden ze wat vaker over het hoofd gezien.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1554	Voelt BBB ervoor om te kijken of we ook voor hen één aanspreekpunt moeten instellen, wat ook hun eigen wens is?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1555	Als dat de beste oplossing is om het probleem te tackelen, dan sta ik daarachter.	Vermeer	BBB	0.01
1556	Maar laten we van de staatssecretaris horen hoe hij dat denkt op te lossen.	Vermeer	BBB	0.01
1557	Als dit de beste oplossing is, dan sta ik daarachter.	Vermeer	BBB	0.01
1558	Om nog even terug te komen op het punt van altijd maximaal de kosten verhalen: alle kosten is al het maximum.	Vermeer	BBB	0.03
1561	Maar als de juristen zeggen dat dit zal helpen om nog beter af te kaderen hoe we dit moeten afhandelen: chapeau, dan wil ik zelfs mijn naam eronder zetten, geen enkel probleem.	Vermeer	BBB	0.01
1563	Tot slot dan mijn laatste punt, ook over een amendement, namelijk over de situatie waarin een besluit wordt genomen tot niet versterken.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1564	Er zijn al veel redenen genoemd waarom iemand niet meewerkt aan zo'n versterkingsbesluit.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1565	Het is heel belangrijk dat we vastleggen in de wet — ik vraag of de BBB dat deelt — dat er echt alles aan gedaan moet zijn om wel tot overeenstemming te komen met een eigenaar van een woning voordat besloten wordt om niet te gaan versterken.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
1567	Ik heb zelf 35 jaar in het bedrijfsleven gezeten en veel contracten moeten sluiten, vaak met boeren.	Vermeer	BBB	0.02
1569	Het contract moest dus altijd minstens zo slim zijn als degene waarmee je het afsloot.	Vermeer	BBB	0.01
1570	Ik ben benieuwd of dit amendement gaat helpen om het beter af te kaderen of juist niet.	Vermeer	BBB	0.01
1571	Volgens mij zou je moeten benoemen wat er dan allemaal gedaan moet zijn, en niet dat je er alles aan moet doen, want "alles" is best een lastig begrip.	Vermeer	BBB	0.01
1572	Kosten zijn goed te berekenen, maar inspanningen om iemand te overtuigen om mee te doen?	Vermeer	BBB	0.01
1574	Ik ben heel benieuwd hoe de juristen dat beoordelen.	Vermeer	BBB	0.01
1575	Ik denk zelf dat we het ingewikkelder maken met dat amendement, maar als dat niet zo is, zou ik het graag medeondertekenen.	Vermeer	BBB	0.01
1578	Dan zijn we daarmee ook klaar met de eerste termijn van de Kamer.	voorzitter	None	0.02
1580	Dan kan de staatssecretaris ook meteen zijn beantwoording voorbereiden.	voorzitter	None	3.07
1582	Ik wil u eigenlijk oproepen — daar zal ik straks ook streng op zijn — om te zorgen dat de interrupties kort en krachtig zijn, een vraag bevatten en zich ook echt richten op het wetsvoorstel dat we nu behandelen.	voorzitter	None	0.01
1585	De vergadering wordt van 13.04 uur tot 14.00 uur geschorst.	voorzitter	None	0.01
1588	Op de tafel van de Griffier ligt een lijst van ingekomen stukken.	voorzitter	None	0.01
1589	Op die lijst staan voorstellen voor de behandeling van deze stukken.	voorzitter	None	0.01
1590	Als voor het einde van de vergadering daartegen geen bezwaar is gemaakt, neem ik aan dat daarmee wordt ingestemd.	voorzitter	None	0.01
1593	Ik stel voor toe te voegen aan de agenda van de Kamer het tweeminutendebat Inzet algoritmes en dataethiek binnen de rijksoverheid (CD d.d.	voorzitter	None	0.02
1594	28/01), met als eerste spreker het lid Six Dijkstra van Nieuw Sociaal Contract.	voorzitter	None	0.01
1597	Ik stel voor toestemming te verlenen aan de vaste commissie voor Financiën voor het houden van een notaoverleg met stenografisch verslag op maandag 31 maart van 13.00 uur tot 19.00 uur over de initiatiefnota Realistisch ramen (36672).	voorzitter	None	0.01
1599	Op verzoek van de fractie van de VVD benoem ik in de contactgroep België het lid Van Campen tot lid.	voorzitter	None	0.01
1600	Ik deel aan de Kamer mee dat de contactgroep België het lid Aartsen opnieuw tot haar voorzitter heeft gekozen.	voorzitter	None	0.02
1601	Ik deel aan de Kamer mee dat voor de volgende debatten de termijn voor toekenning is verlengd: Op verzoek van een aantal leden stel ik voor de volgende door hen ingediende moties opnieuw aan te houden: 36600-XVI-55; 36600-IV-15.	voorzitter	None	0.02
1602	Overeenkomstig de voorstellen van de voorzitter wordt besloten.	voorzitter	None	0.01
1604	Wijziging van de Tijdelijke wet Groningen Aan de orde is de voortzetting van de behandeling van:	voorzitter	None	0.01
1605	Dan kom ik nu bij u, staatssecretaris, voor de beantwoording in het debat over de Wijziging van de Tijdelijke wet Groningen in verband met het herstel van omissies en het aanbrengen van verduidelijkingen (36566).	voorzitter	36566	0.01
1610	Ik wilde eigenlijk beginnen met iets buiten de orde, want wij hebben hier in ons midden een Kamerlid dat tot Groninger van het Jaar verkozen is.	Van Marum	None	0.01
1613	Een trosje tomaten vond ik wat ongepast, dus ik heb een bloemetje voor haar gekocht.	Van Marum	None	0.04
1615	(De staatssecretaris overhandigt mevrouw Beckerman een bos bloemen.)	voorzitter	None	0.01
1620	De reden dat ik hier sta, is natuurlijk ook het gevolg van het jarenlange onder de aandacht brengen van de problemen, van de problematiek in Groningen door onder anderen mevrouw Beckerman.	Van Marum	None	0.31
1623	Vandaag bespreken we het wetsvoorstel tot de wijziging van de Tijdelijke wet Groningen in verband met omissies.	Van Marum	None	0.01
1625	De kaders voor de versterkingsopgave en de uitvoering van de versterking door de Nationaal Coördinator Groningen zijn wettelijk vastgelegd sinds 1 juli 2023 in de Tijdelijke wet Groningen.	Van Marum	None	0.01
1626	Deze wet biedt een goede basis voor de uitvoering van de versterking, maar bleek op een aantal punten niet volledig aan te sluiten bij de wensen uit de praktijk.	Van Marum	None	0.05
1628	Met deze wetswijziging wil ik knelpunten aanpakken.	Van Marum	None	0.01
1629	Dit wetsvoorstel lost vier concrete knelpunten in de versterkingsopgave op.	Van Marum	None	0.01
1630	Ten eerste wordt met dit wetsvoorstel de mogelijkheid gecreëerd om voorrang te geven aan de situaties waarbij er sprake is van een opname op verzoek en er een vermoeden van directe onveiligheid van de woning is.	Van Marum	None	0.01
1631	Dit adres kan dan voorrang krijgen in de versterking ten opzichte van andere adressen, waarop geen sprake is van directe onveiligheid.	Van Marum	None	43.37
1632	Ten tweede maakt dit wetsvoorstel mogelijk dat de NCG kan besluiten tot niet-versterken als de eigenaar niet mee wil werken aan de voorbereiding van het versterkingsbesluit.	Van Marum	None	0.02
1633	De NCG kan dit alleen doen als dit de belangen van andere betrokken, bijvoorbeeld huurders van de woning of de buren, niet schaadt.	Van Marum	None	0.01
1634	Ten derde zal de zogenaamde coördinatiebepaling, die zorgt voor de noodzakelijke samenwerking tussen de NCG, de gemeente en de provincie Groningen, worden vervangen door een beter werkbare constructie.	Van Marum	None	9.59
1635	Ten vierde krijgt de NCG met dit wetsvoorstel meer ruimte om te handelen op basis van de zaken die hij tegenkomt tijdens het herbeoordelen tot constructief verbonden panden.	Van Marum	None	0.01
1636	Dit is bijvoorbeeld nodig in de situatie dat één eigenaar herbeoordeling wil en de andere eigenaren in het rijtje woningen willen vasthouden aan het versterkingsadvies dat zij eerder van NCG hebben gekregen na beoordeling van hun woning.	Van Marum	None	0.02
1637	Naast een oplossing voor deze knelpunten in de uitvoering van de versterking bevat het wetsvoorstel ook een aantal verduidelijkingen van de bestaande wetsartikelen.	Van Marum	None	0.01
1638	Dit komt de praktische uitvoering van de versterking door de NCG ten goede.	Van Marum	None	0.01
1639	Ik noem de meest in het oog springende: de grondslag voor de juridische bouwkundige en financiële bijstand aan bewoners wordt verduidelijkt.	Van Marum	None	0.01
1641	Zo kunnen straks bijvoorbeeld ook de eigenaren bij wie de versterking wordt uitgevoerd onder regie van de gemeente een beroep doen op deze kosteloze bijstand.	Van Marum	None	0.01
1642	Het artikel over de heffing van de kosten van de NAM pas ik ook aan.	Van Marum	None	0.01
1643	Door te verhelderen welke kosten bij de NAM in rekening kunnen worden gebracht, wil ik dat de NAM alle kosten vergoedt waarvoor zij aansprakelijk is.	Van Marum	None	35.08
1644	De voorgestelde aanpassing en de heffingsgrondslag dragen hieraan bij.	Van Marum	None	0.01
1645	Als laatste wordt "de minister van EZK" vervangen door "de minister van BZK".	Van Marum	None	0.01
1646	Met deze wijzigingen lossen we de knelpunten op en verduidelijken we de bestaande artikelen in de wet.	Van Marum	None	1.84
1647	Ik ga graag met uw Kamer in gesprek over dit wetsvoorstel.	Van Marum	None	0.07
1650	Het is misschien wel makkelijk om even te weten welke dat zijn.	Van Marum	None	0.01
1651	Dat zijn: de verbetering in de uitvoering van de NCG, (rechts)bijstand — dat heb ik hier staan, maar het is bijstand in het algemeen — IMG en schadeherstel, de heffingsgrondslag en overige.	Van Marum	None	0.01
1652	Daarnaast heb ik nog een aantal amendementen, waar ik in de eerste termijn ook al even wat over wil zeggen.	Van Marum	None	0.01
1654	De heer Bushoff en de heer Kops vroegen naar de belangenafweging bij de herbeoordeling van de constructief verbonden gebouwen.	Van Marum	None	0.01
1655	In welke gevallen is de staatssecretaris van mening dat het oude versterkingsadvies gehandhaafd moet worden bij deze belangenafweging?	Van Marum	None	0.01
1656	Hoe wordt deze belangenafweging bij constructief verbonden gebouwen in de praktijk gemaakt?	Van Marum	None	0.01
1657	Wanneer een eigenaar van een woning om een herbeoordeling vraagt, terwijl de eigenaren van de andere woningen in het rijtje allemaal voor behoud van het oorspronkelijke versterkingsbesluit zijn, lijkt het vasthouden aan het oorspronkelijke advies logischer.	Van Marum	None	0.05
1658	Ook wanneer belangen van anderen, zoals de huurder van het pand, in het geding zijn, kies ik ervoor vast te houden aan het oorspronkelijke advies.	Van Marum	None	0.09
1659	Dat doe ik ook wanneer de herbeoordelingen niet leiden tot aanpassing van het ontwerp of tot maatregelen die nodig zijn voor versterking.	Van Marum	None	0.73
1660	Als buren er in onderling overleg niet uit komen of er wel of niet herbeoordeeld moet worden en als daardoor het gevaar dreigt dat de woningen niet versterkt kunnen worden en onveilig blijven, dan kan de NCG het besluit nemen over de herbeoordeling.	Van Marum	None	0.14
1661	Dan een vraag van de heer Kops: hoe wordt de belangenafweging gemaakt bij het besluit tot niet versterken en wat prevaleert er bij derden?	Van Marum	None	0.02
1662	Een besluit tot niet versterken kan alleen maar worden genomen indien hierdoor de belangen van derden niet geschaad worden.	Van Marum	None	0.01
1663	Wie die derden kunnen zijn en wanneer hun belangen al dan niet zouden kunnen worden geschaad, is afhankelijk van de situatie.	Van Marum	None	0.03
1665	Gedacht kan worden aan bijvoorbeeld de andere bewoners van het rijtje huizen of de huurder van het pand.	Van Marum	None	0.01
1666	Als de eigenaar versterking weigert, kan dat ook gevolgen hebben voor bijvoorbeeld de huurder of de eigenaar van het verbonden gebouw.	Van Marum	None	0.01
1667	De veiligheid van bewoners, zowel eigenaren als derden, is daarbij van het allergrootste belang.	Van Marum	None	0.02
1668	Als er een huurder is en de eigenaar zou weigeren, dan kies ik voor de huurder.	Van Marum	None	0.01
1669	De heer Bamenga heeft gevraagd naar de bevoegdheid als het gaat om een verplichte herbeoordeling.	Van Marum	None	0.01
1670	De vragen waren: klopt het dat de staatssecretaris de bevoegdheid krijgt om een verplichte herbeoordeling op te leggen bij constructief verbonden gebouwen en betekent dit dat mensen mogelijk een lagere schade- of herstelvergoeding kunnen krijgen?	Van Marum	None	0.04
1671	Met deze wetswijziging wordt inderdaad mogelijk gemaakt dat de NCG ambtshalve een besluit kan nemen over een herbeoordeling bij de constructief verbonden gebouwen.	Van Marum	None	0.01
1672	Dit wordt voorgesteld voor situaties waarin buren er in onderling overleg niet uit komen, waardoor het gevaar dreigt dat de woningen niet versterkt kunnen worden en onveilig blijven.	Van Marum	None	0.01
1673	Uiteraard zullen de betrokken eigenaren worden ondersteund bij de te maken keuze en kan er als dat nodig is een proces van bemiddeling worden gestart.	Van Marum	None	17.97
1674	Wanneer gekozen wordt voor een herbeoordeling, krijgen de eigenaren compensatie, omdat het oorspronkelijke versterkingsadvies niet wordt uitgevoerd.	Van Marum	None	0.02
1675	Dan een vraag van de heer Bushoff over de herbeoordeling van constructief verbonden gebouwen.	Van Marum	None	0.01
1676	Wat als blijkt dat er zo'n belangenafweging wordt gemaakt en er dan gekozen wordt voor een nieuw, lichter advies, terwijl er kosten zijn gemaakt door de bewoner op basis van het oude advies?	Van Marum	None	0.02
1678	Hoe kijkt de staatssecretaris Herstel Groningen daarnaar?	Van Marum	None	0.01
1679	Wanneer er gekozen wordt voor een herbeoordeling, krijgen eigenaren compensatie, omdat het oorspronkelijke versterkingsadvies niet wordt uitgevoerd.	Van Marum	None	0.02
1680	Er is een compensatie van €13.000, vrij te besteden, voor alle eigenaren die een herbeoordeling krijgen.	Van Marum	None	0.01
1681	Daarnaast komen degenen wiens huizen opnieuw beoordeeld worden ook in aanmerking voor een subsidie voor verduurzaming en woningverbetering.	Van Marum	None	0.01
1683	Daarnaast hebben we natuurlijk ook altijd nog de bewonersbegeleiders, die een bepaald budget hebben om zaken te kunnen mitigeren.	Van Marum	None	0.01
1686	Inderdaad, er zijn bij een herbeoordeling regelingen, namelijk die van €13.000 en €17.000, waarop iedereen aanspraak kan maken bij zijn herbeoordeling.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
1687	Mijn vraag gaat er specifiek over dat op het moment dat de belangenafweging wordt gemaakt dat het nieuwe, lichtere versterkingsadvies wordt gevolgd, iedereen in bijvoorbeeld zo'n rijtjeswoning aanspraak kan maken op de regelingen die er al zijn.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1688	Maar zou degene die wel wil vasthouden aan het oude versterkingsadvies dan niet recht hebben op meer dan alleen de regelingen die er al zijn?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
1689	Wat ik heb gezegd, is: als er zelf kosten gemaakt zijn die hiermee te maken hebben, dan hebben de bewonersbegeleiders budget om dat op te lossen.	Van Marum	None	0.01
1690	Op zich is het heel goed dat er dan een "knelpuntenpot" is — om 'm zo te noemen; een pot voor genoegdoening — als er problemen zijn ontstaan omdat mensen zelf al kosten hebben gemaakt.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1691	Ik ben nog wel even zoekende naar aan welke orde van grootte we daarbij moeten denken.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1692	Hoeveel ruimte hebben die bewonersbegeleiders om mensen daarin financieel tegemoet te komen?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1693	Die bewonersbegeleiders hebben gewoon een vrij fors budget dat ze vrij kunnen besteden.	Van Marum	None	0.01
1694	Ik ga daar nu even geen getal aan hangen, maar daar zit alle ruimte in om dit soort zaken op te lossen.	Van Marum	None	0.01
1696	Dan de vraag van de heer Holman: de bevoegdheid tot het nemen van het besluit om niet te versterken, hoe ga ik dat beoordelen en uitvoeren in de praktijk, en is er ook kans op willekeur?	Van Marum	None	0.07
1697	Het kan ook een reden zijn, bijvoorbeeld voor de NCG, dat de bewoners niet mee willen werken.	Van Marum	None	0.01
1698	Wat ik gewoon heel belangrijk vind, is dat die bewoners op een of andere manier wel meegenomen worden.	Van Marum	None	0.01
1699	En als de verhoudingen verstoord worden, dan proberen we het via een mediator alsnog te doen.	Van Marum	None	0.01
1700	Maar de NCG kan met dit wetsvoorstel dus een besluit tot niet-versterken toekennen als de eigenaar na de beoordeling niet wil meewerken aan de voorbereiding van het versterkingsbesluit voor zijn gebouw.	Van Marum	None	0.02
1701	De NCG doet dit alleen als hiermee het belang van derden niet wordt geschaad.	Van Marum	None	0.07
1702	En wie die derden zijn, dat hangt van de situatie af.	Van Marum	None	0.12
1703	Als versterking noodzakelijk is gelet op het belang van derden, dan gaat de NCG met eigenaren in gesprek, in de hoop hen toch te overtuigen om dat te laten doen.	Van Marum	None	0.08
1704	Met die wettelijke mogelijkheid om die versterking af te dwingen, wordt eigenlijk, gezien op de impact op die eigenaar, voorzichtig omgegaan.	Van Marum	None	0.01
1705	Het is niet zo dat we maar opleggen en doordrukken; dit zijn complexe processen, die gewoon zorgvuldig uitgevoerd moeten worden.	Van Marum	None	0.02
1706	Daarom worden in deze situaties dus eerst gesprekken gevoerd met de eigenaar.	Van Marum	None	0.01
1707	Ook het opkopen van een gebouw kan binnen de mogelijkheden liggen.	Van Marum	None	0.07
1708	Dit soort gevallen vraagt echt om een maatwerkaanpak van de NCG.	Van Marum	None	0.01
1710	Veiligheid staat voorop in de gehele hersteloperatie.	Van Marum	None	5.35
1711	Ik vind het niet wenselijk als mensen in een onveilige woning blijven die niet versterkt wordt.	Van Marum	None	0.01
1712	Daarom ben ik het ook met mevrouw Beckerman eens dat bewoners niet zomaar uit de versterking kunnen worden gezet.	Van Marum	None	0.03
1713	Dit neemt niet weg dat een eigenaar zelf keuzes kan maken over zijn of haar gebouw.	Van Marum	None	16.17
1714	Wanneer een eigenaar er met de NCG niet uit komt of hij het niet eens is met het besluit dat de NCG wil nemen, dan kan een onafhankelijke mediator worden aangevraagd om via een regeling voor rechtsbijstand tot een oplossing te komen.	Van Marum	None	34.88
1715	Ik wil hierbij wel aangeven dat die regeling dus uitdrukkelijk niet bedoeld is om lastige bewoners eruit te zetten, en dat ik in voorkomende gevallen, als ik daar signalen over krijg, in zal grijpen en tot het maximum zal gaan zodat die mensen wel geholpen worden.	Van Marum	None	0.03
1716	Dan heb ik de vraag gekregen van de heer Bamenga over de veiligheid van gebouwen: is er ook gekeken naar het veiligheidsgevoel van mensen?	Van Marum	None	0.01
1717	Is het in sommige gevallen niet beter om voor iets meer versterking te gaan, zodat bewoners een steviger veiligheidsgevoel krijgen?	Van Marum	None	0.01
1718	Uiteraard telt het veiligheidsgevoel mee bij een afweging van de belangen tussen buren bij constructief verbonden gebouwen.	Van Marum	None	0.01
1719	Die afweging van belangen vindt uiterst zorgvuldig plaats.	Van Marum	None	0.01
1721	De NCG kan bij aanvragen om een herbeoordeling ook besluiten om vast te houden aan het eerdere versterkingsadvies, in het geval van zwaarwegende belangen van de eigenaar.	Van Marum	None	0.01
1722	Ook zal gekeken worden of er maatwerk mogelijk is en de gebouwen los van elkaar versterkt kunnen worden, maar dat is niet altijd mogelijk.	Van Marum	None	0.03
1723	Het uitgangspunt bij de beoordeling is dat een woning na de versterking veilig is.	Van Marum	None	19.51
1724	Ook bij herbeoordeling en een lichtere versterking geldt dat voldaan moet worden aan de veiligheidsnorm.	Van Marum	None	0.02
1727	Ik heb een vraag over de regels: wanneer komen die nadere regels en waar moeten we precies aan denken?	Bamenga	D66	0.01
1729	Dan heb je eerst nog de gang naar de Eerste Kamer, totdat de wet definitief is.	Van Marum	None	0.01
1730	Zodra die definitief is, gaan wij met de NCG om tafel om daarvoor regels op te stellen.	Van Marum	None	0.01
1731	Vooruitlopend hierop, want dit zit er natuurlijk wel aan te komen, vragen we de NCG om na te denken over hoe ze dat gaan doen.	Van Marum	None	0.01
1732	Dat gaan we nader beoordelen en eventueel aan uw Kamer voorleggen.	Van Marum	None	11.03
1733	De staatssecretaris zei ook iets over zwaarwegende belangen.	Bamenga	D66	0.02
1734	Wat zijn die zwaarwegende belangen van de eigenaar waar de staatssecretaris rekening mee moet houden?	Bamenga	D66	0.01
1736	Het is zijn huis, en daar heb je je toe te verhouden.	Van Marum	None	10.38
1737	Maar als je met constructief verbonden gebouwen te maken hebt, kunnen andere personen die in die constructief verbonden gebouwen zitten, wel gevaar lopen.	Van Marum	None	0.01
1738	Het zal natuurlijk altijd een zorgvuldige afweging vergen om daar wat van te vinden.	Van Marum	None	0.01
1739	Dat zijn onder meer zwaarwegende redenen om naar te kijken.	Van Marum	None	2.39
1741	In hoeveel gevallen verwacht de staatssecretaris dat aparte versterking mogelijk is?	Bamenga	D66	0.01
1743	Dat zijn technische vragen die gewoon per woning bekeken moeten worden.	Van Marum	None	0.11
1744	In sommige woningen is het goed mogelijk en in sommige woningen is het niet mogelijk.	Van Marum	None	2.7
1747	Dan heb ik nog een vraag van de heer Kops: wat vindt u ervan dat eigenaren medewerking aan de versterking weigeren?	Van Marum	None	0.01
1749	Dat kan te maken hebben met ervaringen in het verleden.	Van Marum	None	0.01
1750	Soms hebben ze te veel aan het hoofd gehad, en al die dingen meer.	Van Marum	None	0.01
1751	Het is van uitzonderlijk belang dat wij ook de mensen die niet meer de moed hebben om deze strijd aan te gaan, wel mee zien te krijgen.	Van Marum	None	0.01
1752	Daarbij staat voorop dat iedereen wel zijn eigen rechten heeft en daarover mag beslissen.	Van Marum	None	4.22
1753	Als de overweging is dat iemand de strijd niet meer aankan, moeten we proberen die te ontzorgen.	Van Marum	None	0.01
1754	In algemene zin vind ik het niet wenselijk als eigenaren hun medewerking aan de versterking van een gebouw of woning weigeren.	Van Marum	None	0.01
1756	Dat neemt niet weg dat de eigenaar zelf zijn keuzes maakt.	Van Marum	None	0.23
1757	Dit betekent dat de eigenaar in beginsel zelf bepaalt wat er met zijn woning gebeurt.	Van Marum	None	0.22
1758	Daarom kan een eigenaar op ieder moment afzien van versterken.	Van Marum	None	0.19
1759	Hij kan dat doen door een schriftelijk verzoek in te dienen bij de NCG of door gewoonweg te weigeren, waardoor de NCG ambtshalve een besluit moet nemen tot niet-versterken.	Van Marum	None	2.0
1760	De eigenaar wordt ook geïnformeerd over dat besluit.	Van Marum	None	0.01
1761	Dan heb ik de vraag gekregen waarom de coördinatiebepaling onuitvoerbaar is en waarom het probleem niet eerder is ontdekt.	Van Marum	None	0.02
1762	Het knelpunt in de uitvoering van deze bepaling zit 'm met name in de eis van de Algemene wet bestuursrecht dat de NCG alle besluiten moet publiceren die met het versterken samenhangen.	Van Marum	None	0.02
1763	In de praktijk blijkt dus gewoon dat de NCG niet kan voldoen aan die publicatieplicht, omdat ze geen directe toegang hebben tot de informatiesystemen van de gemeenten in de provincie Groningen.	Van Marum	None	0.04
1764	De NCG kan daarom zelf niet controleren of een besluit over de omgevingsvergunning of een ontheffing van de provincie is genomen en dat de publicatie daarvan terecht is.	Van Marum	None	0.19
1765	Een ander probleem is dat de omgevingsvergunning onnodig kan worden vertraagd wanneer de eigenaren van een gebouw bezwaar maken tegen het versterkingsbesluit.	Van Marum	None	1.69
1766	Hierdoor kan de gemeente weer het risico lopen dat de omgevingsvergunning niet binnen de wettelijke proceduretijd kan worden verstrekt.	Van Marum	None	1.02
1768	Organisaties hebben hier daarom goede afspraken over gemaakt in het samenwerkingsverband.	Van Marum	None	0.01
1770	Dan heb ik hier nog een tweede vraag, die daar ook mee te maken heeft: "Is die coördinatiebepaling een juridische afzwakking?	Van Marum	None	0.01
1772	Leidt het met deze wijziging nu wel tot samenwerking?	Van Marum	None	0.01
1773	Die samenwerking zou toch vanzelfsprekend moeten zijn?	Van Marum	None	0.01
1774	Wat is de noodzaak om het nu wettelijk vast te leggen?	Van Marum	None	0.01
1776	Nou, aangezien die coördinatieregeling niet uitvoerbaar bleek, moest er dus wel een andere oplossing gekozen worden.	Van Marum	None	0.03
1777	Het samenwerkingsverband was voorheen een afspraak tussen verschillende partijen die betrokken waren bij de versterking.	Van Marum	None	0.01
1778	Nu dit samenwerkingsverband ook wettelijk wordt vastgelegd, is er geen sprake meer van een afzwakking, maar is de uitvoering van die coördinatie nog steeds gewaarborgd.	Van Marum	None	0.02
1779	De samenwerking ging al goed, maar die wordt nog verder uitgebreid.	Van Marum	None	0.02
1780	En in het kader van de eenoverheidsaanpak is dit ook iets waarbij ik gemeenten, provincie, Rijk en de uitvoeringsdiensten iedere keer aan tafel zet om dit soort zaken gezamenlijk op te pakken, zodat je ook werkbare regelingen krijgt.	Van Marum	None	0.6
1781	Dan de vraag van de heer Holman: wat is de rol van de NCG als zowel bemiddelaar als besluitnemer, en waarom heeft de staatssecretaris Herstel Groningen niet per definitie voor mediation gekozen?	Van Marum	None	0.01
1782	Ik vind het gewoon van belang dat buren tot een gezamenlijke keuze komen voor de herbeoordeling van het constructief verbonden gebouw, en in de meeste gevallen lukt dat ook gewoon.	Van Marum	None	0.01
1783	De NCG ondersteunt de bewoners in het maken van die gezamenlijk keuze en kan hierin bemiddelen.	Van Marum	None	0.01
1784	Het aanbieden van mediation is een van de mogelijkheden, maar er wordt eerst overlegd voordat we overgaan op mediation, omdat ik een gezamenlijk besluit belangrijk vind.	Van Marum	None	0.02
1786	Als je er in goed overleg uitkomt, hoef je er ook geen extra mensen tussen te zetten.	Van Marum	None	0.01
1787	In de uitzonderlijke gevallen dat overleg niet tot een oplossing leidt, kan de NCG een beslissing nemen over de herbeoordeling.	Van Marum	None	0.16
1788	Daarbij wegen ze af wat dit betekent voor álle belanghebbenden.	Van Marum	None	10.31
1790	Echter, wanneer een eigenaar van een gebouw het niet eens is met een besluit, kan hij via de regeling rechtsbijstand om een onafhankelijke mediator vragen.	Van Marum	None	0.02
1791	Dan de vraag van de heer Vermeer welk effect de wetswijziging heeft op het sneller versterken van woningen waarbij wordt vermoed dat er sprake is van onveiligheid.	Van Marum	None	0.01
1792	Die versnelde signalering is dus bedoeld voor gebouwen die nog niet in de werkvoorraad van de NCG zitten, maar waarvan de bewoners zich wel zorgen maken om hun veiligheid.	Van Marum	None	0.02
1793	Dat geeft mij de mogelijkheid om de bewoners wel snel duidelijkheid te geven.	Van Marum	None	0.01
1794	Wanneer uit de beoordeling blijkt dat er sprake is van een onveilige situatie, kan die woning versneld worden versterkt.	Van Marum	None	0.02
1796	Geschat wordt dat het gaat om vijf tot tien woningen per jaar die via het LOOV-loket worden aangemeld.	Van Marum	None	0.01
1797	Voor bewoners die al wel in de werkvoorraad van de NCG zitten, kan er in uitzonderlijke gevallen in overleg met de gemeente en de bewoner gekeken worden of herprioritering mogelijk is.	Van Marum	None	0.01
1798	Mocht het dus gevaarlijker blijken te zijn dan aanvankelijk was ingeschat, dan kan dat ook alsnog.	Van Marum	None	0.01
1800	De NCG heeft een noodzakelijke groei gemaakt voor het uitvoeren van haar uitgebreide wettelijke taak, de PEGA-maatregelen en het toenemende bewonerscontact.	Van Marum	None	0.02
1801	Daarmee ligt de focus op het verbeteren van het contact met de bewoners.	Van Marum	None	38.71
1802	Deze secundaire uitvoeringskosten van de NCG dragen ook direct bij aan de bewonerservaring of de bewonersbeleving.	Van Marum	None	0.01
1803	Denk bijvoorbeeld aan een-op-eencontacten met bewoners.	Van Marum	None	0.01
1804	Dit is ook een cruciaal onderdeel van de versterking.	Van Marum	None	0.32
1805	Als de uitvoeringskosten oplopen, wil ik dat dus ook niet zozeer bezien in het kader van rapporten, juristen en dat soort zaken.	Van Marum	None	0.01
1806	Als het namelijk ten gunste van het welzijn van de bewoners is, heb ik daar minder grote problemen mee.	Van Marum	None	0.01
1808	Zij geven aan waar de knelpunten zitten, waar zij tegenaan lopen, binnen de eigen organisatie.	Van Marum	None	0.96
1809	Dat zijn we ook aan het inventariseren om te kijken of we dat soepeler kunnen krijgen.	Van Marum	None	1.04
1810	Ik hoop dat ik die overheadkosten op dat vlak wat naar beneden kan krijgen, want dat is een zorgpuntje voor mij.	Van Marum	None	0.01
1811	Dan de vraag: de Tijdelijke wet Groningen is in 2020 in werking getreden, maar zijn de omissies die nu worden hersteld, echt vijf jaar oud?	Van Marum	None	0.02
1812	Het klopt dat de Tijdelijke wet Groningen in 2020 in werking is getreden en dat via dit wetsvoorstel de publiekelijke schadeafhandeling werd geregeld.	Van Marum	None	0.03
1813	Per 1 juli 2023 is met het wetsvoorstel versterken ook de publiekrechtelijke versterking vastgelegd.	Van Marum	None	0.01
1814	De meeste omissies die met dit wetsvoorstel worden hersteld, hebben dan ook betrekking op omissies uit het wetsvoorstel versterken.	Van Marum	None	0.01
1815	Dan vraagt de heer Vermeer: in hoeverre is er door de vier obstakels die in deze wet worden opgelost, vertraging ontstaan in de versterkingsopgave en de schadeafhandeling?	Van Marum	None	0.09
1816	Zijn er additionele maatregelen nodig om deze vertraging in te halen?	Van Marum	None	0.01
1817	De omissies hebben dus niet geleid tot een vertraging in de versterkingsopgave en in de schadeafhandeling.	Van Marum	None	0.02
1818	Maar met deze oplossingen uit het wetsvoorstel wordt uitvoering van de versterking en van de schadeafhandeling door het IMG en door de NCG verbeterd.	Van Marum	None	0.06
1819	Verder leidt het tot vermindering van de administratieve lasten bij de lokale overheden en wordt het voor de bewoners duidelijker op welke vergoedingen zij recht hebben.	Van Marum	None	0.01
1820	Wanneer zijn de eerste signalen van de wetswijziging zichtbaar?	Van Marum	None	0.01
1822	De inwerkingtreding van dit wetsvoorstel is afhankelijk van de duur van de parlementaire behandeling in de Eerste Kamer.	Van Marum	None	0.01
1823	Die moet namelijk ook nog instemmen met dit wetsvoorstel.	Van Marum	None	0.03
1824	Omdat de wijzigingen nog in goed overleg met de uitvoeringsorganisaties zijn afgestemd, verwacht ik dat ze na inwerkingtreding van dit wetsvoorstel ook tot snel resultaat zullen leiden.	Van Marum	None	31.3
1825	De uitvoeringsorganisaties zullen zo veel als mogelijk in de geest van dit wetsvoorstel handelen.	Van Marum	None	0.01
1826	Een mooi voorbeeld hiervan is dat, vooruitlopend op deze wet, de akte van cessie bij versterking al niet meer hoeft te worden ondertekend.	Van Marum	None	0.03
1828	Ik zie dat mevrouw Beckerman nog een vraag heeft over het eerste blokje.	voorzitter	None	0.02
1829	Ik heb eigenlijk alleen maar een vraag over of een onderwerp straks komt.	Beckerman	SP	0.02
1830	We hebben bij het blokje over versterken vrij veel vragen gesteld over de rapporten die kwalitatief ondermaats zijn.	Beckerman	SP	0.01
1835	De SP vraagt ervoor te zorgen dat bewoners altijd weten dat zij recht hebben op gratis juridische en financiële steun.	Van Marum	None	0.01
1836	Met de Kamer vind ik het van belang dat eigenaren gebruik kunnen maken van technisch-juridische, technische en juridische bijstand.	Van Marum	None	0.01
1837	Ik noem dat twee keer, omdat het dus niet alleen gaat om juridische, maar ook om technische en technisch-juridische bijstand.	Van Marum	None	0.01
1838	Met deze bijstand krijgt de eigenaar hulp om te reageren op de rapporten van het IMG en de NCG.	Van Marum	None	0.01
1839	In mijn brief van vorige week heb ik aangegeven dat ik met veel betrokken partners in de regio acties heb opgezet om meer bekendheid aan deze regeling te geven.	Van Marum	None	0.02
1841	Zo hebben IMG en NCG in hun brieven en besluiten aangegeven een verwijzing naar die regeling op te nemen.	Van Marum	None	0.01
1842	Ook andere partners, zoals aardbevingscoaches en stichting Stut-en-Steun en stichting Ons laand, ons lu!, maken deze regeling bekend bij eigenaren.	Van Marum	None	0.02
1844	Het voorstel van de SP en de PVV is om onherroepelijkheid uit de wet te halen, opdat er meer tijd is om te appelleren.	Van Marum	None	0.02
1845	Zij hadden graag een reactie van de staatssecretaris.	Van Marum	None	0.03
1846	Dat amendement beoogt volgens de toelichting te bevestigen dat besluiten zoals een op-normbesluit of een besluit tot het weigeren van de versterking opnieuw beoordeeld kunnen worden indien dat nodig is door veranderde omstandigheden of nieuwe informatie.	Van Marum	None	0.01
1848	Zowel de huidige eigenaar als een koper kunnen een nieuwe beoordeling van versterking aanvragen, ook als zo'n besluit al is ingeschreven in de openbare registers.	Van Marum	None	0.01
1850	Het amendement maakt het onduidelijk wanneer de inschrijving in de registers dan wel moet plaatsvinden.	Van Marum	None	0.02
1852	Ik wil er wel bij zeggen dat wat u beoogt, geregeld is in de wet.	Van Marum	None	1.17
1854	Ik heb begrepen dat er onduidelijkheid is over wanneer de inschrijving in de registers dan wel moet plaatsvinden.	Van Marum	None	0.02
1857	Als ik de staatssecretaris goed hoor, krijgt het amendement de appreciatie "ontraden".	voorzitter	None	0.05
1859	Het is lastig om dit amendement los te zien van de rest van het debat, bijvoorbeeld het punt over de kwalitatief ondermaatse rapporten.	Beckerman	SP	0.01
1864	De staatssecretaris heeft gisteren na vragen van ons toegezegd om onderzoek te doen naar de kwaliteit van rapporten.	Beckerman	SP	0.04
1866	Toen bleek dat in 50% van de rapporten ook echt fouten zaten.	Beckerman	SP	0.13
1869	Dan is het voor heel veel gedupeerden al te laat om in bezwaar te gaan tegen hun eerdere rapport.	Beckerman	SP	0.03
1870	De staatssecretaris ziet het amendement als een nieuwe beoordeling.	Beckerman	SP	0.02
1873	Dan hebben we straks weer een rapport en dan blijkt dat er een probleem is.	Beckerman	SP	0.07
1874	Hoe zit het dan met de mensen voor wie die termijnen verstreken zijn?	Beckerman	SP	0.01
1875	Dat is eigenlijk het eerste deel waarom we dit hebben ingediend.	Beckerman	SP	0.02
1877	Je hebt ook mensen die zo'n rapport op de mat vinden.	Beckerman	SP	19.24
1880	Zij laten die termijn verstrijken, wat heel snel gaat, omdat ze misschien niet weten dat ze die steun kunnen krijgen, omdat ze niet weten dat er een onafhankelijke constructeur … Dat probleem wilden we adresseren.	Beckerman	SP	5.04
1881	Misschien is het amendement te vergaand of niet het juiste middel, maar we willen wel dit probleem adresseren, bijvoorbeeld door het oprekken van termijnen et cetera.	Beckerman	SP	0.01
1883	Dat is een heel juiste opmerking die gemaakt wordt en het is er ook een die ik herken.	Van Marum	None	0.01
1884	Dit amendement zorgt er in elk geval voor dat we problemen krijgen met de inschrijving, maar ik wil wel even met u kijken naar het andere probleem dat er ligt, want dat ligt er zeker.	Van Marum	None	8.34
1885	De tijd voor afhandeling die bewoners krijgen, is soms aan de korte kant, maar er is wel in de wet vastgelegd wat die termijn zou moeten zijn.	Van Marum	None	0.03
1888	Het kan zijn dat er later andere zaken boven water komen waardoor het eigenlijk weer opengebroken moet worden, omdat er andere inzichten zijn.	Van Marum	None	0.01
1889	Die mogelijkheid wil ik wel even onderzoeken, om te kijken hoe we dat kunnen vatten in een tekst.	Van Marum	None	0.01
1890	Maar op dit moment kan ik het vanwege de wettelijke termijn niet oprekken.	Van Marum	None	0.03
1891	Voor mij is het onwenselijk dat mensen in beroep en bezwaar moeten gaan omdat ze te weinig tijd hebben om te reageren, maar we zijn aan het kijken welke oplossing we daarvoor kunnen vinden.	Van Marum	None	0.02
1892	Ik kom later inhoudelijk terug op het probleem van die rapporten en hoe je daarmee om moet gaan.	Beckerman	SP	0.48
1894	Ik denk dat wij gaan nadenken over een amendement over die termijnen.	Beckerman	SP	0.01
1895	Ik heb nog een feitelijke vraag: waarom is dat register zo van belang?	Beckerman	SP	0.45
1896	Ik kan me namelijk voorstellen … Het register is het argument om te zeggen: als je de onherroepelijkverklaring uit de wet haalt, kun je een huis nooit meer inschrijven in dat register.	Beckerman	SP	0.03
1898	Je zou toch ook gewoon kunnen zeggen: deze huizen hebben we gedaan en aan deze huizen kan nog iets gebeuren?	Beckerman	SP	0.01
1900	Ik ben geen jurist, maar ik kan hier het volgende uit halen.	Van Marum	None	0.09
1901	Wanneer een wettelijk besluit niet in het register staat en een woning overgaat van de ene eigenaar naar de andere eigenaar, is niet zichtbaar dat die woning niet versterkt is.	Van Marum	None	0.06
1902	Als er een besluit tot niet versterken genomen is, zal die woning op een bepaald moment wel in het register terecht moeten komen, zodat een volgende eigenaar daar alsnog aanspraak op kan maken.	Van Marum	None	0.01
1903	Als je daar geen vaste datum voor geeft, als je geen vaste termijn opneemt waarbinnen de woning in het register moet komen, kan het zijn dat die woning bij de verkoop niet geregistreerd staat.	Van Marum	None	0.02
1904	Er moet dus een moment zijn waarop die woning geregistreerd wordt, zodat een volgende eigenaar dat kan zien bij de aankoop van zijn woning.	Van Marum	None	0.01
1906	Dit is niet het grote inhoudelijke debat, maar ... Ik snap dat je zo'n register wilt hebben, want een nieuwe eigenaar moet zekerheid hebben, maar ik snap niet welk probleem dat oplevert voor de onherroepelijkheid.	Beckerman	SP	0.05
1907	Er kan een register zijn, maar dan kan de nieuwe eigenaar nog steeds denken: hé, het staat in het register, dus er hoeft niks te gebeuren, maar ik zie hier een oud rapport liggen, dus ik zou toch graag nog eens een onderzoek laten doen.	Beckerman	SP	0.02
1908	Ik snap nog niet zo goed waarom die twee elkaar bijten.	Beckerman	SP	0.01
1909	Dit is een heel technisch antwoord, dus misschien kan dit ook schriftelijk gedaan worden, want ik denk dat het inhoudelijke debat relevanter is.	Beckerman	SP	0.03
1910	Onze zoektocht is een zoektocht naar een oplossing voor dit probleem, dat ook onderkend wordt.	Beckerman	SP	0.37
1911	Laten we proberen om dat op een ander moment even met elkaar te bespreken, om te kijken of we tot een tekst of uitleg kunnen komen die voor u voldoende is.	Van Marum	None	0.01
1913	Ja, één opmerking om dat gesprek misschien wat te vergemakkelijken.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1914	Als het lukt om de strekking van het amendement zoals het is bedoeld overeind te houden, maar inschrijving in het register wel mogelijk te maken, zitten we op de goede weg.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1917	Onderkend wordt dat er ruimte moet komen om onder die onherroepelijkheid uit te komen.	Van Marum	None	0.01
1918	Onherroepelijk is dat je een bepaalde procedure op een bepaald punt afsluit.	Van Marum	None	0.01
1919	Maar de nieuwe eigenaar, en ook de bestaande eigenaar, moet altijd in de gelegenheid zijn om dat weer open te breken en alsnog weer in het proces mee te gaan.	Van Marum	None	0.01
1921	Eigenlijk staat dat "onherroepelijk" er nu alleen in zodat er een tijdsbepaling is voor wanneer een woning moet zijn ingeschreven in dat register, zodat duidelijk is wat ermee is gebeurd.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.08
1922	Als we daar een oplossing voor vinden, zit het goed.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
1924	In principe is het zo dat er een eindpunt moet komen bij een procedure.	Van Marum	None	0.01
1925	Je hebt met elkaar een procedure uitgevoerd en daar komt op een gegeven moment een einde aan, want je blijft niet eeuwig onderhandelen.	Van Marum	None	0.01
1926	Dan wordt er een besluit genomen: hij is niet versterkt.	Van Marum	None	0.01
1927	Dat is ook het moment dat ie ingeschreven wordt in het register.	Van Marum	None	0.01
1928	Maar eigenlijk is het zo dat op het moment dat ie ingeschreven is in het register, er altijd nog een mogelijkheid is voor de huidige eigenaar dan wel de volgende eigenaar om alsnog gebruik te maken van versterking.	Van Marum	None	0.38
1930	Mevrouw Beckerman benoemde het punt dat bewoners maar één keer een deskundige kunnen inschakelen en vroeg naar de inzet van deskundigen door het IMG.	Van Marum	None	0.02
1931	Het is daarbij goed om te weten dat er inzake de regeling rechtsbijstand geen maximum is genoemd voor het aantal keren ondersteuning door een bouwkundige of financieel expert.	Van Marum	None	0.02
1932	De advocaat kan dus voor de eigenaar meermaals een deskundige inzetten.	Van Marum	None	0.49
1933	De zorgen over de inzet van meerdere deskundigen door het IMG zijn mij bekend.	Van Marum	None	0.01
1934	Ik heb er recent ook met de Werkgroep Mijnbouwadvocaten over gesproken om dat inzichtelijk te maken en mijn indruk is dat het voornamelijk gaat over oude schades, die al een hele poos lopen, en dat het de laatste tijd niet meer zo gebeurt.	Van Marum	None	0.02
1935	Maar in principe is één deskundige verantwoordelijk voor de beoordeling.	Van Marum	None	0.01
1936	Er kunnen wel meerdere expertises nodig zijn om die schades en de herstelmogelijkheden te beoordelen, maar in bezwaar en beroep kan het zijn dat het IMG een nieuwe deskundige aanstelt om een objectieve beoordeling van die bezwaren mogelijk te maken.	Van Marum	None	40.88
1938	Ik heb dat ook heel duidelijk aan mijn team aangegeven.	Van Marum	None	1.46
1939	Ik vind dat de bijstand in alle fases van het schadeproces mogelijk moet zijn, waarbij er vergelijkbare mogelijkheden moeten zijn om deskundigen in te zetten als voor de uitvoerders.	Van Marum	None	0.02
1940	Dus als de uitvoerders een hele partij aan deskundigen inzetten om hun gelijk te bewijzen, dan vind ik dat de partij die de besluiten aanvecht ook evenzoveel mag gebruiken als het IMG of de NCG gebruikt.	Van Marum	None	0.02
1942	Ik vind het niet nodig om nog deskundigen in te schakelen als de deskundigen duurder zijn dan de schade die er voorligt.	Van Marum	None	0.01
1949	Dit is een klein beetje een worsteling, want ik zoek … Was dit al het blokje bijstand?	Beckerman	SP	0.04
1953	Nou, voorzitter, niet helemaal, want de logica ontgaat mij een beetje.	Beckerman	SP	0.01
1958	U wilt graag weten wat ik ga doen met de rapporten die …	Van Marum	None	0.01
1961	Ik heb een aantal mensen gesproken die mij ze aangereikt hebben.	Van Marum	None	0.01
1963	Ik heb gezegd dat ik die rapporten opnieuw wil laten bekijken.	Van Marum	None	0.01
1964	In bepaalde gevallen is het zo dat de ene deskundige iets vindt en de andere deskundige ook.	Van Marum	None	35.12
1965	Dan moet je gewoon de discussie met elkaar voeren en kijken of je eruit komt.	Van Marum	None	0.01
1966	Er zijn ook zaken waarbij er fouten of juist geen fouten gemaakt zijn.	Van Marum	None	0.42
1968	Maar daar waar er twijfel is, laat ik echt door een derde partij bekijken of er wat moet gebeuren.	Van Marum	None	0.01
1969	Als mijn indruk is dat het echt een grootschalig iets is, dan laat ik het ACVG gewoon een steekproef doen of dit ook speelt bij rapporten die niet binnengebracht zijn.	Van Marum	None	0.02
1972	Als er twijfel is over de kwaliteit van rapporten en bewoners het gevoel hebben dat ze eigenlijk afgescheept worden … We hebben dit een aantal maanden lang al in debatten gewisseld.	Beckerman	SP	16.06
1973	We wisselen dit natuurlijk al jarenlang, maar de laatste maanden krijg ik hiervan ook veel signalen.	Beckerman	SP	0.01
1974	Het was altijd op basis van gesprekken met gedupeerden, maar nu hebben we ook gesproken met advocaten.	Beckerman	SP	0.02
1975	Die hebben daar natuurlijk ook hun constructeurs op gezet.	Beckerman	SP	0.01
1976	Zij zeggen: dit is gewoon een groter probleem dan enkele losse rapporten alleen.	Beckerman	SP	0.03
1977	Herkent de staatssecretaris dat er echt duidelijke signalen zijn dat dit een groter probleem is?	Beckerman	SP	0.01
1978	Wat ik zeg: ik heb nu gewoon een aantal rapporten gezien.	Van Marum	None	0.01
1979	Ik heb het signaal van de mijnbouwadvocaten gekregen.	Van Marum	None	0.01
1981	Wat ons wordt aangeleverd leggen we op tafel en daar gaan we goed naar kijken.	Van Marum	None	2.08
1982	Soms kan er een interpretatieverschil zijn tussen deskundigen, waar je op die manier uit kunt komen.	Van Marum	None	0.01
1983	Soms kom je er niet uit en moet misschien even een derde partij meekijken.	Van Marum	None	0.01
1984	Als ik de indruk heb dat er echt structureel heel grote fouten inzitten, laat ik het ACVG meekijken en een steekproef doen.	Van Marum	None	0.01
1985	Daar laat ik dus onderzoek naar doen, want mensen mogen gewoon niet twijfelen aan hun rapport.	Van Marum	None	35.41
1987	Nu wordt er gezegd: áls we die indruk hebben, doen we een onderzoek.	Beckerman	SP	0.01
1988	Gister, in antwoord op Kamervragen, was het volgens mij stelliger, namelijk dat er een onderzoek kwam.	Beckerman	SP	0.02
1993	Dan gaat het om gedupeerden die gelukkig de experts achter en naast zich hebben, die de strijd aangaan.	Beckerman	SP	0.01
1995	Dat is mijn grote zorg in dit debat: de honderden, duizenden rapporten die er de afgelopen jaren zijn geweest en die eraan komen.	Beckerman	SP	0.04
1996	Als hier een fundamenteel probleem zit, moet er meer aan gebeuren.	Beckerman	SP	0.01
1999	Bijvoorbeeld als mensen nu nog twijfel hebben, maar de termijn al is verstreken, moeten ze kunnen zeggen: ik wil er toch nog een keer naar laten kijken.	Beckerman	SP	0.01
2000	Maar we moeten er vooral ook voor zorgen, intern, dat dit niet maar blijft oppoppen.	Beckerman	SP	0.01
2004	Als er problemen zijn met rapporten, zit de organisatie daar zelf ook bovenop met een kwaliteitstoets.	Van Marum	None	0.14
2005	Er zijn ook bureaus die geen expertise meer mogen doen.	Van Marum	None	0.01
2008	Stel dat enige rapporten niet op orde zijn en dat zich dat beperkt tot één bureau of tot een bepaalde rekenfout.	Van Marum	None	0.01
2009	Als dat simpel op te lossen is, ga ik geen groot onderzoek doen, gelet op de totale werkvoorraad van de NCG.	Van Marum	None	0.38
2010	Maar als blijkt dat er structureel rapporten zijn die niet kloppen, van allerlei bureaus, dan ga ik daar zeker onderzoek naar laten doen.	Van Marum	None	0.01
2011	Maar we moeten wel eerst even kijken naar wat de omvang is van het probleem.	Van Marum	None	0.01
2012	Is het een te herleiden probleem en wat moet je er eventueel aan doen?	Van Marum	None	0.01
2015	Als mensen een rapport hebben, vind ik dat ze erop moeten kunnen vertrouwen dat het een goed rapport is.	Van Marum	None	0.01
2017	Met al die jaren debat in de benen zeg ik: we hebben dit probleem natuurlijk vaker gezien.	Beckerman	SP	0.01
2018	Dan kwam het weer op en zagen we dat er onderzoek naar gedaan werd.	Beckerman	SP	0.01
2019	Je ziet dat er een paar bureaus zijn waarvan wordt gezegd: dat bureau is toch niet goed en daar nemen we afscheid van.	Beckerman	SP	0.02
2021	We hebben al een paar jaar lang gezien dat dit steeds gebeurde.	Beckerman	SP	0.01
2023	Als je keer op keer met dit soort bureaus gaat werken, is er ook een probleem.	Beckerman	SP	0.01
2024	Daar zit mijn angst ook, dat we het ook structureel oplossen bij de NCG zelf, bij de overheid zelf.	Beckerman	SP	0.01
2025	Anders gaan we nu denken: we hebben afscheid genomen van één bureau.	Beckerman	SP	31.12
2026	Dat zou een mogelijkheid zijn die de staatssecretaris benoemt.	Beckerman	SP	0.01
2028	Wat betekent dat voor al die mensen die van dat bureau een rapport hebben?	Beckerman	SP	0.01
2030	Die moet wel echt op orde zijn, want anders heb je straks de hele versterkingsoperatie gedaan, maar eindig je met woningen die alsnog niet van goede kwaliteit zijn, omdat de rapporten niet goed genoeg waren.	Beckerman	SP	0.06
2031	Wij geven dus aan: het probleem wordt serieus genomen en we gaan kijken naar wat ons wordt aangeleverd en naar wat daarvan de omvang is.	Van Marum	None	0.01
2032	Ik ben er in de brief inderdaad stellig over geweest dat wij dat onderzoek gaan doen.	Van Marum	None	0.03
2035	We nemen het uiterst serieus, maar we moeten wel even bekijken waar het probleem zit, wat de omvang van het probleem is en wat je er eventueel aan moet doen om het probleem op te lossen.	Van Marum	None	0.01
2036	Dat nemen we serieus en ik wil wel even terugkoppelen over wat we daarmee gedaan hebben.	Van Marum	None	0.01
2037	De staatssecretaris kan verdergaan, met zijn derde blokje.	voorzitter	None	0.01
2038	Dan kom ik bij de vraag van de heer Holman of het plan van aanpak voor de oude NAM- en CVW-schades voor de zomer al met de Kamer gedeeld kan worden.	Van Marum	None	0.02
2040	Zoals ik in mijn brief van afgelopen vrijdag heb aangegeven, wil ik nu met prioriteit inzetten op een aanpak voor de meest schrijnende gevallen.	Van Marum	None	0.1
2042	Ik ga dus ook mijn uiterste best doen om dit met betrokken partijen zo snel mogelijk uit te werken in een compleet plan van aanpak, het liefst nog voor de zomer.	Van Marum	None	0.01
2043	Het enige voorbehoud dat ik bij die tijdsduur wil maken, is dat het een zeer complex vraagstuk is en dat er een hele lange looptijd van allerlei problemen in zit.	Van Marum	None	0.01
2044	Ik vind dat we daar zorgvuldig mee om moeten gaan, dus voor mij gaat zorgvuldigheid op dit moment even voor snelheid.	Van Marum	None	0.01
2045	Maar neem van mij aan dat ik die snelheid zeker wil maken.	Van Marum	None	0.01
2046	De heer De Groot vroeg welke plannen er zijn om de uitvoeringskosten terug te brengen.	Van Marum	None	0.01
2047	Ik vind het belangrijk dat de mensen met schade makkelijker, milder en menselijker geholpen worden.	Van Marum	None	0.01
2048	Mevrouw Beckerman kan het niet meer horen, maar ik vind het ontzettend belangrijk.	Van Marum	None	0.07
2050	De uitvoeringskosten gaan dan ook nooit ten koste van waar bewoners recht op hebben.	Van Marum	None	0.03
2051	Maar zoals ik in het vorige debat al heb toegezegd, zal ik bij de Staat van Groningen ingaan op de uitvoeringskosten en het sturen op vermindering van de overheadkosten.	Van Marum	None	0.02
2052	Ik ben daarover in gesprek met het IMG, maar ook met de NCG.	Van Marum	None	0.02
2053	Voor 2024 zullen die uitvoeringskosten al lager zijn.	Van Marum	None	0.01
2055	In het jaarverslag van het IMG, dat in maart verwacht wordt, zal dat ook worden opgenomen.	Van Marum	None	0.01
2057	Ik zie de heer Peter de Groot voor een interruptie.	voorzitter	None	0.17
2058	Dit zijn een beetje dezelfde woorden als de staatssecretaris eind vorig jaar in een debat gebruikte.	Peter de Groot	VVD	0.02
2059	Maar mijn vraag was specifiek waar de staatssecretaris dan op stuurt om die overheadkosten in de hand te houden.	Peter de Groot	VVD	0.04
2060	Het is namelijk heel goed dat het niet ten koste gaat van wat de mensen kunnen verwachten in de hersteloperatie, maar het zou ook goed zijn om het debat met elkaar te voeren over waar hij dan op stuurt om ervoor te zorgen dat die kosten naar beneden gaan.	Peter de Groot	VVD	0.02
2061	Uiteindelijk is het natuurlijk allemaal geld dat we als overheid uitgeven.	Peter de Groot	VVD	0.02
2064	Ik stuur onder meer op de omvang van de schade en de kosten van de expert.	Van Marum	None	0.01
2065	Als je op een gegeven moment een expert voor €10.000 tot €15.000 een rapport laat maken voor een schade van €1.000 omdat je wilt bewijzen dat je gelijk hebt, dan vind ik dat niet zinvol, tenzij het echt een heel principiële zaak is die grote gevolgen heeft voor de rest van de afhandeling.	Van Marum	None	0.03
2066	Wanneer je een expert inzet, moet het ook in proportie zijn.	Van Marum	None	0.01
2067	In algemene zin vind ik dat we het zo weinig mogelijk moeten juridiseren.	Van Marum	None	0.01
2068	Hoe minder juristen wij moeten gebruiken, hoe beter, lijkt me.	Van Marum	None	0.01
2069	Als we daarop sturen binnen de organisaties, dan is hier en daar nog wel een slag te maken.	Van Marum	None	0.01
2070	Dat is mijn denkrichting en dat zal ook mijn werkrichting zijn.	Van Marum	None	0.01
2071	Ik ben blij met dit antwoord, want de staatssecretaris zou ook het volgende kunnen zeggen.	Peter de Groot	VVD	0.01
2072	"Ongeveer zoveel van de overheadkosten zijn vaste kosten van de organisatie.	Peter de Groot	VVD	0.01
2073	Voor de operatie heb ik ongeveer dit nodig aan juridisch advies en ongeveer dit aan expertiseadvies voor de beoordeling van de schade."	Peter de Groot	VVD	0.72
2076	Mijn vraag aan de staatssecretaris is: is dat dan zoals nu 78%, is het 65% of is het, zoals de VVD inschat, eigenlijk 50%?	Peter de Groot	VVD	9.64
2077	Het gaat dus om de algemene kosten van de organisatie plus wat die organisatie te doen heeft.	Peter de Groot	VVD	43.34
2078	Daar moet een balans in zitten, want anders slaat de juridisering nog steeds door.	Peter de Groot	VVD	0.01
2080	Daarom ben ik toch wel een beetje op zoek: kunnen we ook kijken naar de stapeling van de percentages waar we op moeten sturen?	Peter de Groot	VVD	0.01
2081	In de rapportage staat dat goed uitgelegd, maar de strekking van uw wens is duidelijk en die strekking zit in de zelfde lijn als die waarin ik zit te denken.	Van Marum	None	1.0
2083	De heer Bamenga heeft gevraagd naar de kosten die in rekening worden gebracht bij de NAM.	Van Marum	None	0.02
2084	We weten natuurlijk allemaal dat de NAM ongelofelijk gedraagt door te stoppen met de betaling voor de leefbaarheid in Groningen.	Van Marum	None	8.92
2085	Als er één manier is om het vertrouwen te paard te laten gaan, is het wel zo.	Van Marum	None	0.01
2086	Uw vraag was of de staatssecretaris hier nog andere acties of consequenties aan heeft verbonden.	Van Marum	None	0.02
2087	Ik blijf er gewoon bij dat ik het moreel verwerpelijk vind wat de NAM daar doet.	Van Marum	None	0.04
2088	De bijdrage van de NAM aan het leefbaarheidsperspectief voor de regio is vastgelegd in een aparte betaalovereenkomst.	Van Marum	None	0.02
2089	Daarin is opgenomen dat bij geschillen arbitrage het middel is om je gelijk te halen.	Van Marum	None	0.01
2090	Ik ben bereid om die weg in te slaan en ik ben aan het onderzoeken hoe ik dat op de best mogelijke manier kan doen.	Van Marum	None	0.02
2091	Dan heb ik nog wat andere vragen van Kamerleden gekregen die te maken hebben met heffingen en betalingen aan de NAM.	Van Marum	None	0.02
2092	Laat ik vooropstellen dat de schadeafhandeling en de versterkingsopgave gewoon doorgaan, koste wat het kost.	Van Marum	None	0.02
2093	Bewoners zullen geen last hebben van de discussie wie de rekening aan de achterkant betaalt.	Van Marum	None	0.01
2094	Op 21 mei 2024 is door mijn ambtsvoorganger een brief verstuurd over een verkenning van het verbreden van de heffingsgrondslag.	Van Marum	None	0.01
2095	Om de vragen van de leden Bamenga en Kops te beantwoorden: het is niet mogelijk om de heffingsgrondslag nog verder te verbreden dan in het voorliggende wetsvoorstel.	Van Marum	None	0.02
2096	Er zitten grenzen aan het in rekening brengen van kosten.	Van Marum	None	0.02
2098	Als we dat niet doen, dan handelen we onrechtmatig en zal de rechter besluiten tot terugbetaling inclusief de wettelijke rente.	Van Marum	None	0.17
2099	De heer Kops heeft ook gevraagd naar de gevolgen van de aanpassing van de heffingsgrondslag voor de juridische procedures van de NAM.	Van Marum	None	0.03
2100	De heffing wordt altijd opgelegd op basis van de geldende juridische kaders.	Van Marum	None	0.01
2101	De heffingen die tot nu toe zijn opgelegd leidden steeds tot bezwaar- en beroepsprocedures.	Van Marum	None	0.01
2102	Het is aan de NAM om te bepalen hoe zij om wil gaan met de toekomstige heffingsbesluiten, die vanzelfsprekend gebaseerd zijn op de op dat moment geldende wetgeving.	Van Marum	None	0.02
2103	Uiteindelijk is het aan de bestuursrechter om hier een eindoordeel over te geven.	Van Marum	None	0.01
2105	Ik heb hier de vragen van de heer Bushoff en de heer De Groot, die aandacht vroegen voor de ondernemers.	Van Marum	None	0.01
2106	Het recente rapport over het mkb bevestigt inderdaad wat ik met eigen ogen heb gezien bij ondernemers, ook agro, die ik de afgelopen jaren heb gesproken.	Van Marum	None	0.03
2107	Het mkb is hard geraakt door de gaswinning en ik snap dan ook dat ze zich niet gesteund voelen.	Van Marum	None	1.97
2108	Er is gelukkig steeds meer aandacht voor ondernemers.	Van Marum	None	1.45
2109	We hebben ook het Mkb-programma en het Agroprogramma bij de provincie.	Van Marum	None	0.01
2110	De NCG en de IMG zijn beide bezig om de dienstverlening beter aan te laten sluiten op mkb'ers.	Van Marum	None	0.01
2111	Momenteel zijn kleine ondernemingen verder geholpen door de mkb-consulenten van de provincie, de Taskforce MKB, en het toevoegen van micro-mkb aan de Commissie Bijzondere Situaties.	Van Marum	None	0.01
2112	Ook Stut en Steun heeft specialisten waar mkb'ers gebruik van kunnen maken.	Van Marum	None	0.01
2113	Ik maak me ook hard voor het perspectief voor het mkb, ook na het schadeherstel en de versterking, bijvoorbeeld via de economische agenda, waarin het mkb ook een belangrijke plaats gaat innemen.	Van Marum	None	0.03
2114	Het is niet mogelijk om zomaar af te wijken van staatssteunregels.	Van Marum	None	0.04
2115	Dat kan namelijk grote gevolgen hebben voor ondernemers als zij deze steun ontvangen en die onrechtmatig blijkt.	Van Marum	None	0.02
2116	Mevrouw Beckerman heeft mij gevraagd naar het tempo van de versterking.	Van Marum	None	0.01
2117	In mijn beleidsbrief heb ik genoemd dat de NCG ruim 1.200 adressen heeft versterkt in 2024.	Van Marum	None	0.02
2118	Dit is helaas minder dan het doel om 1.400 adressen te versterken, maar wel meer dan in het jaar daarvoor.	Van Marum	None	0.02
2119	Dit jaar blijven we werken aan verdere versnelling, zodat we het tempo binnen de bandbreedte van de diepteanalyse brengen.	Van Marum	None	0.02
2120	Ik wil daarbij wel vooropstellen dat ik nu kwaliteit voor wil laten gaan op kwantiteit.	Van Marum	None	0.01
2121	Ik wil niet zeggen "we gaan door, door, door", terwijl mensen er kwalitatief op achteruitgaan.	Van Marum	None	0.02
2123	Ik vind de kwaliteit voor de bewoners dus belangrijk.	Van Marum	None	0.01
2124	Dit kwartaal informeer ik uw Kamer nog over de PDCA-cyclus en het actuele beeld dat ik dan heb voor het vervolg van de versterkingsoperatie in de komende jaren.	Van Marum	None	0.01
2126	Hij stond bij uw vorige vraag al bij de interruptiemicrofoon.	voorzitter	None	0.01
2127	Daarna geef ik het woord aan mevrouw Beckerman, maar eerst de heer Bushoff.	voorzitter	None	0.01
2128	Ik houd het maar even bij het vorige punt, want ook hierover schoot me een vraag te binnen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2130	Natuurlijk wil je heel erg voorzichtig omgaan met het verlenen van ondersteuning aan ondernemers als dat mogelijk kan worden gezien als staatssteun, want je wil niet dat dat terugbetaald moet worden.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2131	Echter, in die onderzoeken wordt geconstateerd dat de Groningse situatie dusdanig anders is dat ondernemers daar nu niet kunnen ondernemen zoals ze dat in andere gebieden van Nederland wel kunnen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.77
2132	Daarom zou steun van de overheid mogelijk gerechtvaardigd zijn.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2133	Daarom mijn vraag: is de staatssecretaris bereid om te kijken of we daar ruimhartiger mee om kunnen gaan zonder in de knel te komen met die staatssteunregels?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2135	Ik snap dat de staatssecretaris dat wel wil, maar het punt is dat uit die onderzoeken blijkt dat in andere delen van Nederland — er wordt gewezen op het zuiden van Nederland, maar ook op België — echt anders wordt omgegaan met de interpretatie van wat staatssteun is dan in Groningen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.99
2137	Vandaar mijn vraag: is de staatssecretaris bereid om te kijken hoe daar wordt omgegaan met de staatssteunregels en of dat ruimte biedt om daar ook ruimhartiger mee om te gaan in de Groningse situatie?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2138	Ik kan in de breedste zin van het woord zeggen dat ik bij alle mensen waar het anders kan ... Ik kan zeggen dat ik de mogelijkheden die er zijn, aan het onderzoeken ben.	Van Marum	None	0.01
2139	De staatssecretaris zegt nu dat er vorig jaar ongeveer 1.200 woningen zijn opgeleverd.	Beckerman	SP	0.03
2140	Dat is minder dan beloofd werd, maar meer dan in het jaar daarvoor.	Beckerman	SP	0.07
2141	De NCG heeft nog niet over die 1.200 gecommuniceerd, maar laten we daar even van uitgaan.	Beckerman	SP	0.05
2142	Als je er elk jaar 1.200 doet, duurt deze operatie nog dertien jaar.	Beckerman	SP	0.02
2144	En dat is alleen nog maar het deel waarvan we nu weten dat ze wachten.	Beckerman	SP	2.24
2146	Het probleem is: we staan hier elk jaar en elk jaar gaat het te langzaam.	Beckerman	SP	0.08
2147	Elk jaar zeggen we "volgend jaar wordt het beter" of "het jaar daarvoor was het nog slechter".	Beckerman	SP	4.92
2148	Wat gaat er nou echt gebeuren om dit te veranderen?	Beckerman	SP	0.01
2149	Een van de zaken waarvan ik denk dat we behoorlijk op stoom gaan komen, is meer werken als één overheid.	Van Marum	None	0.01
2150	We werken op dit moment aan een agenda voor herstel, waarbij dit soort zaken ook aan de orde gaan komen.	Van Marum	None	0.01
2151	Ik denk dat er ook nog het nodige te halen is in de processen.	Van Marum	None	0.01
2152	Ik ben druk met de uitvoeringsorganisaties aan de slag om te kijken waar we die wens kunnen halen zonder de kwaliteit te verliezen.	Van Marum	None	0.04
2155	De doelen zijn weer niet gehaald, en die waren al laag.	Beckerman	SP	0.05
2156	Het moest voor 2028 klaar zijn, want dan hadden mensen vaak tien à vijftien jaar in een onveilig huis gezeten.	Beckerman	SP	72.49
2159	En ja, als er kwaliteitsproblemen zijn ... Natuurlijk, dan mag het langzaam gaan.	Beckerman	SP	0.01
2160	Als het de wens van de bewoner is om iets toe te voegen, kan ik daar heel erg goed mee leven.	Beckerman	SP	0.01
2161	Maar nu zien we dat het grote probleem ook zit bij eindeloos veel onderzoeken doen in de woning.	Beckerman	SP	0.02
2163	Ik heb een voorbeeld genoemd van iemand die hij waarschijnlijk ook zelf kent.	Beckerman	SP	0.02
2164	Die persoon zit al tien jaar vast — er zijn ooit stutten en staanders geplaatst — maar er wordt elke keer maar weer een nieuw onderzoek gedaan, wat heel lang duurt.	Beckerman	SP	0.03
2165	Herkent de staatssecretaris dat dat opgelost moet worden?	Beckerman	SP	0.01
2166	Over dat dat opgelost moet worden, zijn we het zeker eens.	Van Marum	None	0.01
2167	Ik herken niet dat bij elke te versterken woning eenzelfde hoeveelheid onderzoeken gedaan moet worden, maar er zijn er een aantal bij waar wel heel veel onderzoeken gedaan worden.	Van Marum	None	0.04
2168	Ik wil wel zicht krijgen op wat daar de reden van is.	Van Marum	None	0.01
2172	Er wordt naar die woning gekeken en wat verwacht wordt staat daarin.	Van Marum	None	0.22
2175	Soms wordt met destructief onderzoek bekeken wat er daadwerkelijk met de wanden aan de hand is.	Van Marum	None	13.05
2176	Gaandeweg dat proces kan het zijn dat er aanpassingen in het rapport moeten komen omdat zaken bijgevoegd moeten worden.	Van Marum	None	0.01
2177	Op het moment dat de versterking daadwerkelijk begint, kan het nóg zo zijn dat als de voorzetwanden ervoor wegkomen of als het behang ervoor wegkomt, er nog meer zaken bij komen.	Van Marum	None	0.01
2178	Dan zal je soms nóg een derde rapport moeten maken.	Van Marum	None	0.01
2179	Dat is gewoon de ultieme consequentie van die versterkingsoperatie.	Van Marum	None	0.01
2180	Ik heb er dus wel een beleving bij dat het eerste rapport niet helemaal het eindrapport is.	Van Marum	None	0.04
2181	Maar soms zijn er ook gewoon processen die eindeloos duren, en dat trekt een te grote wissel op de bewoners.	Van Marum	None	0.04
2182	Ik kan me niet voorstellen dat iets dertien jaar moet duren.	Van Marum	None	0.01
2183	Dat zijn juist de situaties die ik naar voren wil trekken.	Van Marum	None	0.01
2186	Het is heel vaak zo dat als je een woning in gaat, er nog veel meer mis blijkt te zijn.	Beckerman	SP	0.09
2187	Dat is ook waarom wij al jarenlang zeggen dat wij het versterken van schade vaak samen moeten oppakken.	Beckerman	SP	1.12
2188	Je moet dat niet op de bureaucratische manier doen.	Beckerman	SP	0.01
2189	Maar in dit voorbeeld is er nog niemand aan de slag in die woning.	Beckerman	SP	0.06
2191	Maar als je opbelt, wordt er gewoon gezegd: we hebben pas einde van dit jaar weer capaciteit.	Beckerman	SP	0.02
2193	Wat ik lastig vind aan dit antwoord, is dat het klinkt als "we gaan zoeken naar oplossingen", maar dat we dat eigenlijk al heel veel jaar horen.	Beckerman	SP	25.53
2198	Als Kamer willen we hier volgens mij ook veel meer grip op.	Beckerman	SP	0.01
2199	Aan het eind van het jaar gaan we de Nij begunwet vaststellen.	Beckerman	SP	0.03
2200	Ik denk dat we hier veel meer op moeten kunnen sturen.	Beckerman	SP	0.01
2201	Ik denk dat het namelijk heel vaak zit in capaciteitsproblemen.	Beckerman	SP	0.01
2203	Je haalt het doel alleen als je aan vijf voorwaarden voldoet.	Beckerman	SP	0.01
2204	Ik ga ze niet allemaal opnoemen, want dan ben ik veel te lang bezig.	Beckerman	SP	0.01
2206	Herkent de staatssecretaris dat het belangrijk is dat we een veel duidelijker beeld krijgen van op welke terreinen we echt kunnen versnellen in de versterkingsoperatie?	Beckerman	SP	0.01
2208	Want elk jaar dit debat voeren, elk jaar de doelen niet halen en elk jaar maar weer kijken, is gewoon … Zo zijn we over dertien jaar pas klaar.	Beckerman	SP	0.02
2209	Ik wil niet flauw zijn, maar als wij het strikt bij de versterking houden, kunnen wij echt wel op tempo komen.	Van Marum	None	0.01
2210	Alle andere zaken daaromheen ten gunste van de bewoners kunnen we dan niet uitvoeren.	Van Marum	None	0.01
2211	Wij krijgen vanuit de Kamer heel vaak de vraag om het milder, makkelijker en menselijker te doen en ervoor te zorgen dat de bewoners zo optimaal mogelijk worden geholpen, om te proberen processen samen te voegen, zodat ze niet drie keer in de rotzooi zitten maar één keer.	Van Marum	None	0.02
2212	Alles wat je toevoegt om het voor die bewoner beter te maken, zorgt ook weer voor een stukje vertraging.	Van Marum	None	0.02
2214	Wel kunnen we kijken naar een soepeler verloop van processen waarin NCG en IMG samen in een woning aan de gang moeten.	Van Marum	None	0.35
2215	Ik denk dat de mogelijkheden daartoe nu ook worden geboden.	Van Marum	None	0.01
2216	Omdat we als gemeenten, provincie en Rijk bij elkaar zitten, kunnen we versnelling aanbrengen in de processen.	Van Marum	None	0.01
2217	Het onderlinge gepingpong van "het is jouw probleem; nee, het is jouw probleem" kunnen we ook oplossen.	Van Marum	None	0.01
2219	Ik verwacht door duidelijkheid te geven over regelingen en door overheden en uitvoerende partijen bij elkaar te zetten versnelling in het proces te kunnen krijgen.	Van Marum	None	0.01
2220	Maar ik geef ook meteen een winstwaarschuwing: ik ga complexe gevallen naar voren halen.	Van Marum	None	0.01
2221	Mogelijk heeft dat effect op aantallen, maar voor mij is op dit moment de menselijke maat belangrijker dan de grote aantallen die we moeten halen.	Van Marum	None	0.01
2222	Daarbij verlies ik de grote aantallen niet uit het oog — die zijn ook van belang — maar ik vind de menselijke maat op dit moment het belangrijkst.	Van Marum	None	0.01
2226	Ik dacht "ik mag niet meer", maar ik ben toch een beetje uitgedaagd, ook door de opmerking over wat de Kamer zou toevoegen.	Beckerman	SP	0.01
2227	Dat is waar dan heel vaak mee geschermd wordt: "de Kamer voegt dingen toe" of "er zijn extra wensen".	Beckerman	SP	2.24
2229	Ik heb net al gezegd dat als het in het voordeel van de bewoner is, ik me kan voorstellen dat je er iets langer over doet.	Beckerman	SP	0.04
2231	Het is toch een beetje een vreemde voorstelling van zaken.	Beckerman	SP	0.01
2233	Dan gaat het om onderzoeken, maar ook om wisselwoningen, om energie-infrastructuur; al dat soort problemen.	Beckerman	SP	0.15
2234	Maar als we vragen of het sneller kan, wordt heel vaak het argument gebruikt "ja maar de Kamer voegt zo veel toe".	Beckerman	SP	0.09
2235	Ik zie niet bewezen dat door de bestaande toevoegingen er echt veel vertraging is.	Beckerman	SP	0.02
2236	Ik zie vooral heel veel vertraging als gevolg van allerlei andere factoren: een enorme bureaucratie, het naar elkaar wijzen, capaciteitsproblemen en problemen met de energie-infrastructuur.	Beckerman	SP	0.02
2237	Al dat soort dingen zorgen nu voor heel veel vertraging.	Beckerman	SP	0.03
2238	Het is denk ik te makkelijk om naar de Kamer te wijzen en te zeggen "u heeft gevraagd om extra mogelijkheden".	Beckerman	SP	0.01
2240	Ik denk dat je daar naar oplossingen moeten zoeken in capaciteit.	Beckerman	SP	0.01
2241	Maar het is te makkelijk om die vertraging zo af te doen.	Beckerman	SP	0.01
2245	Ik heb natuurlijk ook aan de andere kant gestaan en zelf gepleit voor verbetering van zaken.	Van Marum	None	0.02
2246	Als je regelmatig rondloopt bij de uitvoeringsorganisaties, weet je gewoon dat alles wat je hebt bepleit ter verbetering van het proces, gevolgen heeft voor de processen.	Van Marum	None	12.97
2247	Ik denk dat we nu inmiddels zover zijn gekomen dat we bijna alle zaken die we hebben toegevoegd wel zo'n beetje op een rijtje hebben.	Van Marum	None	0.03
2248	Misschien komt er nog wat bij, maar in grote lijnen moet het wel zo'n beetje bekend zijn.	Van Marum	None	0.01
2249	Wij moeten nu aan de gang in de uitvoeringsorganisaties om te kijken hoe we die processen zo optimaal mogelijk kunnen inrichten, waarbij we het voor de bewoners zo gemakkelijk mogelijk maken.	Van Marum	None	0.99
2250	Ik erken en herken dat daar echt wel problemen zitten.	Van Marum	None	0.01
2251	Ik leg 'm niet alleen bij de Kamer, ik leg 'm zeker ook bij de uitvoeringsorganisaties.	Van Marum	None	0.04
2253	Ik denk dat capaciteit een terecht punt is als het gaat om de vraag waarom het nog niet zo snel gaat met de versterking als we zouden willen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2254	Een ander punt, dat ik graag zou willen uitsluiten en waar ik mij in toenemende mate zorgen over maak, zijn de financiën.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	12.87
2255	Ik ben benieuwd of de staatssecretaris kan uitsluiten dat onenigheid over financiën een vertragende factor is, nu of in de toekomst, met betrekking tot de aanpak van woningen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2256	Financiën zijn nooit een factor van belang op dat vlak.	Van Marum	None	0.01
2257	Op dat punt hoor ik best wel vaak: koste wat het kost en zo lang als mogelijk.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2258	Even om het heel helder te hebben: geldt dat niet alleen voor de NAM, maar ook richting de overheid zelf, dus ook vanuit deze staatssecretaris richting de minister van Financiën?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2259	Er is ook gezegd dat voor de kosten voor schadeherstel en versterking geldt: koste wat het kost.	Van Marum	None	0.03
2260	Er zijn een aantal toegevoegde zaken en daar zitten misschien wel wat begrenzingen aan, maar daar waar het gaat over schadeherstel en versterking en alle kosten die daarmee gemoeid zijn, is dat geborgd.	Van Marum	None	0.01
2261	Verder hebben we natuurlijk de budgetten die er voor de economische en sociale agenda liggen.	Van Marum	None	0.01
2263	Die hersteloperaties hebben gewoon een hele belangrijke rol in dit kabinet en daar zal ook op die manier mee omgegaan worden.	Van Marum	None	0.01
2266	Het kan natuurlijk heel goed zijn dat het inderdaad bij schade en bij versterking mag kosten wat het kost.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2267	Het kan ook dat daar, gelet op het voorkomen van ongelijkheid, wat meer nodig is.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2268	Maar bij dat stukje wat meer nodig is, zijn er dan kosten die een probleem, een vertraging opleveren, ja of nee?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2270	Ik kan zeggen dat dat in stappen gebeurt, met name om te komen tot een volledige uitwerking van het rapport-Van Geel.	Van Marum	None	0.07
2271	Dat heeft er echt mee te maken dat als wij dat in het volledige gebied allemaal direct gaan uitrollen, wij in de kern van het gebied, waar we echt dingen móéten doen, in de problemen komen.	Van Marum	None	0.02
2273	Maar ik zie op dit moment niet dat wij daar problemen mee krijgen.	Van Marum	None	0.01
2275	Mevrouw Beckerman heeft gevraagd hoe ik ervoor ga zorgen dat dit niet het zoveelste rapport is over beoordeling en dat het onderzoek op tijd af is.	Van Marum	None	0.02
2276	Ik hoor dus dat die kwaliteit over beoordelingen … Ik heb er net ook al wat over gezegd.	Van Marum	None	0.01
2277	Ik ga ook met ACVG en NCG in overleg over hoe we dat beter kunnen controleren en ik probeer het onderzoek afgerond te hebben voor de volgende wetwijziging.	Van Marum	None	0.01
2278	Ik kom daar in dit kwartaal nog op terug in een brief aan uw Kamer.	Van Marum	None	0.01
2279	Meneer Kops vroeg wanneer een woningeigenaar niet zelf bepaalt wat er met zijn woning gebeurt en hoe vaak er een conflict is tussen huurder en eigenaar.	Van Marum	None	0.05
2280	Alleen als de belangen van gebruikers of derdebelanghebbenden, zoals huurders, worden geschaad, bepaalt de woningeigenaar niet zelf wat er gebeurt.	Van Marum	None	0.05
2281	Uiteraard wordt in alle andere situaties eerst geprobeerd om in goed overleg met de eigenaar toch tot afspraken over de uitvoering van de versterking te komen.	Van Marum	None	0.03
2282	We weten niet hoe vaak dat conflict tussen huurder en eigenaar er is op dat vlak.	Van Marum	None	0.01
2283	Er zijn in totaal 180 gevallen geweest die tot niet-versterken hebben geleid in de hele versterkingsoperatie.	Van Marum	None	0.01
2284	Er zijn er ook nog weer een aantal die zich teruggetrokken hebben.	Van Marum	None	0.01
2285	Die zijn eigenlijk gewoon opnieuw in de cyclus gekomen.	Van Marum	None	0.72
2287	Hij zegt: geef mensen zoals Janna uit batch 1588 weer perspectief.	Van Marum	None	0.01
2289	Op 24 januari heb ik uw Kamer in een brief geïnformeerd over de huidige stand van zaken rondom de meldingen.	Van Marum	None	0.01
2291	NCG en gemeenten werken ook hard samen om dit perspectief te bieden.	Van Marum	None	0.02
2292	Echter, niet in alle gevallen zal een vergoeding plaatsvinden, omdat bewoners volgens de bestaande kaders hebben gekregen waar ze recht op hadden.	Van Marum	None	0.04
2293	Daarbij ben ik aan het verkennen of de zogenaamde "memo ondergrens" wordt toegepast om te toetsen of het toegekende budget voldoende is voor een functioneel vergelijkbare woning.	Van Marum	None	0.01
2294	Dat kan mogelijk ook een oplossing bieden voor Janna.	Van Marum	None	0.01
2298	Hoe zit het dan met de sloopkosten, die €10.000 die mensen uit eigen zak moesten betalen voor de sloop van hun woning?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.17
2299	Vaak ging dat af van het budget dat beschikbaar werd gesteld voor een nieuwe woning.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2303	Ik vind het eigenlijk vreemd dat dat daar af zou moeten gaan.	Van Marum	None	0.01
2306	Dan heb ik de vraag waarom kozijnen en tripleglas uitgesloten zijn van de subsidie: is dat een budgettaire consequentie geweest en hoe verhoudt zich dit tot artikel 52c van de Mijnbouwwet?	Van Marum	None	0.01
2307	Uiteraard nemen we alle reacties die zijn binnengekomen heel serieus.	Van Marum	None	0.01
2308	Ik zal ook kijken naar de verschillen die eventueel kunnen ontstaan in de uitwerking.	Van Marum	None	0.01
2309	Inwoners zijn al begonnen met isoleren, ook met kozijnen en tripleglas.	Van Marum	None	0.31
2310	Ik herken de onrust daarover en heb aangegeven dat ik binnen de bandbreedte van de mogelijkheden wel ga kijken hoe ik de mensen daar geen nadeel van hoef te laten ondervinden.	Van Marum	None	0.29
2311	Het doel van maatregel 29 is uiteindelijk om woningen die nog onvoldoende geïsoleerd zijn te isoleren met een standaard voor woningisolatie.	Van Marum	None	0.01
2313	Hiervoor is in principe het plaatsen van tripleglas niet nodig, omdat dit ook met dubbelglas, hr++, en een goede isolatie van de overige delen van de woning behaald kan worden.	Van Marum	None	0.52
2314	De reacties die ik binnen heb gekregen, zal ik samen met de regio wegen.	Van Marum	None	2.09
2315	Ik zal ook later bij uw Kamer terugkomen wanneer de definitieve versie aan uw Kamer wordt voorgelegd.	Van Marum	None	0.01
2316	Nog even een meer technische vraag: voor het aardgasvrij-gereed maken van woningen is tripleglas en eventueel het vervangen van kozijnen niet nodig?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
2318	De staatssecretaris zegt: daarom hebben we dat niet opgenomen in die regeling.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
2319	Maar in de conceptregeling en ook in andere regelingen in Nederland voor de isolatie van woningen is dat wél opgenomen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
2321	Hoe dat verschil precies ontstaan is, weet ik niet.	Van Marum	None	1.58
2322	Ik weet in ieder geval wel dat er gekeken is hoe wij tot die isolatie- en ventilatiestandaard komen.	Van Marum	None	26.59
2323	Daaruit bleek dat dat tripleglas en kozijnen niet altijd nodig zijn om daartoe te komen.	Van Marum	None	45.96
2324	Daarom staan die op dit moment niet in de regeling.	Van Marum	None	0.02
2326	Aan de hand van die reacties zullen wij kijken hoe wij daarmee verder kunnen.	Van Marum	None	0.01
2328	Goed dat die reacties worden meegenomen en dat de definitieve regeling nog voor de zomer aan de Kamer wordt toegestuurd.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.64
2329	Kan het dan ook zijn dat daaruit volgt dat er nog wat meer budget nodig is om te doen wat nodig is?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2330	Is dat dan ook nog een van de opties of is die eigenlijk uitgesloten en weten we eigenlijk al waar we aan toe zijn?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2331	Ik ga het even op deze manier zeggen, zoals ik het net ook genoemd heb.	Van Marum	None	0.02
2333	Het is natuurlijk ook een uitvoering die in samenwerking met de regio uitgewerkt is.	Van Marum	None	0.01
2334	Ik kom er later bij u op terug wanneer die definitieve versie van de regeling aan de Kamer wordt voorgelegd.	Van Marum	None	0.01
2335	Ik heb daar volgens mij geen tijd aan verbonden, maar we proberen dit zo snel mogelijk met de regio op te pakken.	Van Marum	None	0.02
2337	Hoe gaat de staatssecretaris om met de ongelijkheid in Ten Boer, met name in Ten Boer-West?	Van Marum	None	0.01
2338	Wat kan de staatssecretaris bieden om ongelijkheid weg te nemen?	Van Marum	None	0.01
2339	Ik ben met de regio in gesprek over een routekaart om verschillen weg te nemen en op te lossen.	Van Marum	None	0.01
2340	De ervaring van de bewoners staat bij deze aanpak centraal, niet de norm en technieken.	Van Marum	None	0.02
2341	Het is in eerste instantie vooral aan de regio zelf, in samenwerking met NCG.	Van Marum	None	0.02
2342	Ze krijgen er ook de ruimte voor die zij nodig hebben.	Van Marum	None	0.01
2343	Alleen bij gevallen die een buurtoverstijgend effect hebben, kom ik zelf in beeld omdat er dan soms aanvullende maatregelen nodig zijn.	Van Marum	None	0.02
2344	Samen met de regio bekijk ik wat nodig en mogelijk is.	Van Marum	None	0.4
2345	Volgens die systematiek wil ik ook de problemen in Ten Boer oplossen.	Van Marum	None	0.01
2349	Het punt is dat je niet alleen in Ten Boer, maar bijvoorbeeld óók in Ten Boer, het fenomeen ziet dat de vlaggen waarmee mensen protesteren omdat ze vinden dat ze tekort worden gedaan en ongelijk behandeld worden, letterlijk worden overgegeven naar de volgende bewoner, naar de volgende straat.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.33
2351	Want de volgende straat denkt dan: ja, hallo; pas als ik van me laat horen wordt mij eindelijk recht gedaan en word ik gelijk behandeld.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
2352	Dat wil ik nou juist voorkomen voor de overige straten in, in dit geval, Ten Boer-West.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2353	Er is ook wel wat beweging nodig van de staatssecretaris, denk ik, om de regio daarbij te helpen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2358	Dan kun je nog steeds niet tevreden zijn, maar dan heb je al meer dan wat een ander krijgt.	Van Marum	None	0.02
2360	Als een wijk of een dorp aangepakt wordt, dan wil ik gewoon dat alle versterkingsadviezen, voordat ze verstuurd worden, op een kaart komen te staan en dat de onverklaarbare verschillen die er zijn aan de voorkant bekeken worden.	Van Marum	None	0.01
2361	Ik wil dat daar vervolgens aan de voorkant oplossingen voor worden bedacht.	Van Marum	None	0.01
2362	We hebben te maken met een aantal lopende processen, waarbij we op een pragmatische manier moeten kijken hoe we dingen kunnen oplossen.	Van Marum	None	0.01
2363	Soms doen we dat naar volle tevredenheid van de bewoners.	Van Marum	None	2.1
2364	Soms hadden de bewoners graag nog een beetje meer willen hebben, maar moest ik misschien toch tot bepaalde zaken komen, omdat het anders hele grote consequenties zou hebben voor de rest van het gebied.	Van Marum	None	0.01
2365	Afhankelijk van het geval moet je daar een afweging in maken, ook in Ten Boer.	Van Marum	None	0.01
2367	Kan de staatssecretaris ook nu in dit debat aangeven dat hij in principe zal voorkomen dat hij, hoewel zowel de inwoners als de regio en noem maar op, iedereen eigenlijk, het er niet mee eens zijn, toch een besluit neemt waar mensen dan allemaal ontevreden over zijn?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
2368	Nee, dat kan de staatssecretaris niet aangeven, omdat een dergelijke beslissing altijd genomen wordt in het grotere geheel.	Van Marum	None	0.06
2369	Het gaat niet alleen over die wijk of dat deel van het dorp.	Van Marum	None	21.58
2370	Het gaat er echt om dat het soms grotere consequenties heeft voor het hele gebied.	Van Marum	None	0.01
2371	Ik heb er gewoon rekening mee te houden dat ik de verschillen niet nog groter maak dan ze al zijn.	Van Marum	None	47.87
2372	Dat kan ertoe leiden dat mensen heel tevreden zijn.	Van Marum	None	0.01
2373	Dat kan er ook toe leiden dat mensen wat minder tevreden zijn.	Van Marum	None	0.01
2374	Dat is de consequentie die je soms hebt als je een beslissing moet nemen.	Van Marum	None	0.01
2376	Ik snap dat je op zich wil voorkomen dat de verschillen in de regio groter worden, maar je wil natuurlijk ook voorkomen dat de verschillen binnen een dorp of een deel van een dorp onuitlegbaar blijven.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2377	Als daarvoor nodig is dat je een been bijtrekt, wat dan ook consequenties heeft voor de rest van de regio, is deze staatssecretaris dan bereid om daarvoor eventueel de portemonnee te trekken?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2379	Het gaat ook over de consequenties voor het totale gebeuren dat daaraan vasthangt.	Van Marum	None	0.01
2381	Er wordt gekeken naar wat de consequenties voor het geheel zijn.	Van Marum	None	0.21
2384	Maar dan is het wel in lijn met hetgeen ik in de rest van de provincie doe.	Van Marum	None	0.01
2386	Vindt de staatssecretaris Herstel Groningen het ook belangrijk dat Nederland zo snel mogelijk overgaat op schone energie?	Van Marum	None	0.01
2387	Wat vindt de staatssecretaris ervan dat BBB op de rem wil trappen?	Van Marum	None	0.01
2388	Ik kan zeggen dat windmolens en zonnepanelen in Groningen ook niet tot applaus leiden.	Van Marum	None	0.01
2389	De economische agenda voor Groningen en Noord-Drenthe zal in maart verschijnen.	Van Marum	None	0.01
2390	De transitie naar een duurzaam energiesysteem zal daar naar verwachting een belangrijk onderdeel van worden.	Van Marum	None	0.01
2394	Hoe staat het met een regeling die de onlangs verlengde waardevermeerderingsregeling kan vervangen?	Van Marum	None	0.01
2395	Blijft de waardevermeerderingsregeling van kracht tot het beschikbare budget op is?	Van Marum	None	0.01
2396	Conform de aangenomen Kamermotie is de waardevermeerderingsregeling nu in principe verlengd tot eind dit jaar.	Van Marum	None	0.02
2397	Ik verwacht dat er voor die tijd vervangende regelingen beschikbaar zijn.	Van Marum	None	0.01
2398	Als dat het geval is, vervalt de waardevermeerderingsregeling op een eerder moment.	Van Marum	None	0.1
2399	Ik zal uw Kamer duidelijk en op tijd laten weten wanneer de waardevermeerderingsregeling vervalt, welke regelingen ervoor in de plaats komen en hoe bewoners daar gebruik van kunnen maken.	Van Marum	None	0.01
2401	Hij vroeg naar het aantal organisaties dat nu bezig is met schadeafhandeling en versterking, en of dit minder kan. Nou, de heer Vermeer weet dat ik geen voorstander ben van grote systeemwijzigingen; dat leidt tot vertraging en daar schieten gedupeerden niks mee op.	Van Marum	None	0.04
2402	Daarom heb ik liever dat het IMG en de NCG goed samenwerken, en dat we hen nu samenvoegen.	Van Marum	None	0.01
2403	Ik kijk dit voorjaar nog specifiek naar de verschillende vangnetten die nu bestaan voor complexe situaties, en ik kijk of dat nog slimmer kan. Ik stuur u hierover in maart een brief.	Van Marum	None	0.01
2404	Uiteindelijk zal het natuurlijk de bedoeling zijn dat mensen helemaal geen gebruik hoeven te maken van dit soort commissies.	Van Marum	None	0.01
2405	Dat zou dus eigenlijk gewoon aan de voorkant goed geregeld moeten worden.	Van Marum	None	0.01
2406	Dan de vraag waarom ik nog niet in Warffum geweest ben.	Van Marum	None	1.88
2407	Nou, dat is gewoon heel duidelijk: de betreffende keren dat er in Warffum wat georganiseerd was, ging dat over het voortzetten van de gaswinning in de kleine velden.	Van Marum	None	0.02
2408	Daar is mijn collega van Klimaat en Groene Groei geweest, en die is daar ook verantwoordelijk voor.	Van Marum	None	0.02
2409	Ik ben gemiddeld drie dagen per week aan het werk in Groningen, vaker dan alle andere en eerdere bewindspersonen.	Van Marum	None	0.02
2410	Ik ken de dorpen, de mensen en de gevoelens; ook in Warffum, zo zeg ik tegen de heer Bamenga.	Van Marum	None	0.02
2411	Niet al mijn bezoeken en gesprekken hoeven een pr-moment te zijn.	Van Marum	None	0.01
2412	Ik spreek dagelijks bewoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties, uitvoerders en bestuurders.	Van Marum	None	0.01
2415	Zo bezocht ik samen met collega Bruins de Campus Eemsdelta.	Van Marum	None	0.01
2416	Afgelopen donderdag was ik met minister Van Hijum bij de presentatie van de sociale agenda.	Van Marum	None	0.01
2417	Ik ben, nog een keer met minister Van Hijum, in Delfzijl geweest.	Van Marum	None	0.01
2418	En als u graag een keer mee wil met mij, dan bent u van harte welkom.	Van Marum	None	0.01
2420	Nou ja, ik neem de uitnodiging bij dezen graag aan om een keer mee te gaan met de staatssecretaris.	Bamenga	D66	0.02
2421	Wat ik in ieder geval heb gedaan in mijn bijdrage, is verwoorden wat ik daar zelf gehoord heb door te spreken met allerlei bewonersverenigingen.	Bamenga	D66	0.02
2422	Die hebben tegen mij gezegd dat ze de staatssecretaris niet gezien hebben, en ook niet na uitnodigingen.	Bamenga	D66	0.05
2423	Dus het is goed, juist als het gaat om herstel van vertrouwen, dat de staatssecretaris ook met deze mensen in gesprek gaat en zich laat zien.	Bamenga	D66	0.02
2424	Ik ben het volledig eens met de heer Bamenga dat ik met mensen in gesprek moet.	Van Marum	None	0.01
2425	Ik doe dat ook graag, maar ik wil wel graag in gesprek met mensen over datgene waar ik wat voor hen kan betekenen.	Van Marum	None	0.02
2426	Als het gaat om de winning in de kleine velden, kan ik die mensen geen antwoord geven; dat ligt heel duidelijk op het bordje van de minister van Klimaat en Groene Groei.	Van Marum	None	0.08
2427	Dat doen wij binnen de kaders zoals we die in het coalitieakkoord hebben afgesproken.	Van Marum	None	0.01
2429	In het verlengde van de gaswinning bij Warffum: dat valt dus inderdaad onder de minister van Klimaat en Groene Groei.	Van Marum	None	0.02
2430	Ik ben verantwoordelijk voor Herstel Groningen, en dat is ook waar ik mij op richt, bijvoorbeeld op de schadeafhandeling verbeteren, ook voor de bewoners in Warffum.	Van Marum	None	0.02
2431	Ik werk goed samen met de minister waar onze portefeuilles elkaar raken.	Van Marum	None	2.62
2432	De minister informeert en consulteert mij waar nodig, en datzelfde doe ik andersom ook.	Van Marum	None	0.01
2433	In het algemeen geldt dat de risico's bij kleine velden kleiner zijn dan bij het Groningenveld.	Van Marum	None	0.76
2434	Dit neemt niet weg dat ik de zorgen van die bewoners heel goed begrijp, zeker gezien de locatie van het gasveld, maar we hebben wel een coalitieakkoord waarbinnen wij moeten acteren.	Van Marum	None	26.96
2436	Ik zou toch nog graag even de gelegenheid te baat willen nemen om wat te zeggen over de amendementen die zijn ingediend.	Van Marum	None	0.01
2439	9 gaat over het schrappen van "onherroepelijk" als voorwaarde voor het inschrijven in het openbaar register van besluiten over al dan niet versterken.	Van Marum	None	0.01
2441	Het amendement beoogt volgens de toelichting te bevestigen dat het besluit, zoals een "op norm"-besluit of een besluit tot het weigeren van een versterking, opnieuw beoordeeld zou kunnen worden wanneer dat nodig is door veranderde omstandigheden of nieuwe informatie.	Van Marum	None	0.02
2443	Zowel de huidige eigenaar als de koper kan een nieuwe beoordeling over versterking aanvragen, ook al is zo'n besluit ingeschreven bij de openbare registers.	Van Marum	None	0.01
2444	Dit amendement maakt het ook onduidelijk wanneer de inschrijving in de registers dan wel moet plaatsvinden.	Van Marum	None	0.01
2445	Maar ik heb wel gezegd dat ik er sympathiek tegenover sta, dus we gaan er nog even naar kijken.	Van Marum	None	2.73
2446	Ik herhaal even voor de Handelingen: het amendement-Beckerman/Bushoff op stuk nr.	voorzitter	None	0.01
2450	De eigenaar van een gebouw kan gespecialiseerde juridische ondersteuning inroepen voor zijn schade of versterking tijdens alle fasen ten aanzien van in dit traject geconstateerde gebreken.	Van Marum	None	1.76
2451	De eigenaar kan tevens onafhankelijke deskundigen inhuren.	Van Marum	None	0.14
2452	Ik wil graag dat het amendement even wordt aangehouden.	Van Marum	None	0.01
2454	Het gaat mij erom dat de bijstand in alle fasen van de schadeafhandeling in versterkingsprocessen mogelijk is, waarbij ze vergelijkbare mogelijkheden krijgen om deskundigen in te zetten als de uitvoerders.	Van Marum	None	0.09
2455	In mijn ogen is de huidige formulering van het amendement daar niet helemaal mee in overeenstemming.	Van Marum	None	0.01
2456	Verder ben ik benieuwd welk type "overige deskundigheid" de indieners voor ogen hebben die de bewoner ook kan inhuren.	Van Marum	None	0.01
2457	Deze wijziging is mij nu te onduidelijk, wat in de uitvoering ook een financieel risico met zich meebrengt.	Van Marum	None	0.02
2458	Ik zou de indieners daarom willen vragen om het amendement aan te houden, om samen te kijken of we voor de stemmingen tot een tekst kunnen komen waar we beiden achter staan.	Van Marum	None	0.01
2459	Heel even: een amendement aanhouden is natuurlijk lastig, want we gaan erover stemmen.	voorzitter	None	0.08
2460	Ik vraag even aan mevrouw Beckerman hoe zij hiermee wil omgaan.	voorzitter	None	0.01
2461	De staatssecretaris zegt dat hij zich kan voorstellen dat we het gezamenlijk aanpassen.	Beckerman	SP	0.04
2463	We kunnen het amendement alleen maar intrekken, maar dat ga ik niet doen.	Beckerman	SP	0.06
2465	Maar ik wil er graag even met de staatssecretaris over debatteren, als het mag.	Beckerman	SP	0.01
2466	Ik kan mij heel goed voorstellen dat hij het leest en zegt dat het onbestemd is.	Beckerman	SP	0.01
2468	We hebben inderdaad gekozen voor een vrij ruime formulering en gezegd: we willen deze mogelijkheid in de wet zetten.	Beckerman	SP	0.01
2469	We hebben de staatssecretaris vervolgens ook de mogelijkheid gegeven om dit uit te werken via een AMvB met voorhang.	Beckerman	SP	0.01
2471	Welke zaken zijn wij nou tegengekomen die de reden zijn waarom wij dit amendement hebben gemaakt?	Beckerman	SP	0.01
2475	Die kunnen op dit moment niet gebruikmaken van die mooie juridische regeling.	Beckerman	SP	1.56
2477	Omdat die juridische regeling bedoeld is voor zaken binnen het bestuursrecht.	Beckerman	SP	0.04
2478	Het probleem is alleen dat bouwfouten civielrechtelijk zijn.	Beckerman	SP	0.16
2479	Dat is al een van de soorten casuïstiek die wij tegenkomen.	Beckerman	SP	0.15
2480	Daarbij zeggen mensen: die regeling bestaat wel, maar ik heb er niks aan.	Beckerman	SP	0.04
2481	Dat is de reden waarom wij zo'n amendement hebben gemaakt, met de mogelijkheid om andere typen zaken, dus complexe zaken ofwel de zaken die ik net noemde, mogelijk te maken.	Beckerman	SP	0.01
2483	De staatssecretaris kan dat uitwerken via een AMvB.	Beckerman	SP	0.02
2487	Ik heb ook tegen mijn team gezegd dat mensen ook bij bouwfouten ontzorgd dienen te worden.	Van Marum	None	0.02
2488	Ik ben aan het kijken hoe wij dit vorm kunnen geven.	Van Marum	None	0.01
2489	Zoals gezegd, ik hoop dat we even kunnen overleggen om tot een gezamenlijke tekst te komen.	Van Marum	None	0.01
2490	Voor nu zou ik eigenlijk de appreciatie "ontraden" willen noteren, totdat het is aangepast.	voorzitter	None	0.01
2491	Dat begrijp ik, voorzitter, maar ik wil toch nog even hierover doordebatteren.	Beckerman	SP	0.03
2492	De formulering is breed, zoals bij veel wetsartikelen, zodat er ook een mogelijkheid is om het te regelen in een AMvB.	Beckerman	SP	0.02
2496	Die vallen nu niet onder de regeling, maar daar moeten gedupeerden gewoon steun bij krijgen.	Beckerman	SP	0.02
2500	Toen wij het oorspronkelijke amendement, zoals het nu in de wet staat, indienden, waren de zaken gek genoeg soms minder complex.	Beckerman	SP	0.01
2504	Dat is de reden waarom wij kiezen voor een wat ruimere formulering.	Beckerman	SP	0.12
2505	Wij zeggen: ga nou gezamenlijk met de orde van advocaten en de Raad voor Rechtsbijstand bekijken hoe je dit kunt invullen.	Beckerman	SP	0.03
2506	We zijn natuurlijk graag bereid om het amendement aan te passen, maar herkent de staatssecretaris dat zo'n ruime formulering ook juist heel nuttig kan zijn, omdat er nogal wat casuïstiek is waar mensen niet voldoende steun voor krijgen?	Beckerman	SP	0.01
2507	Laten we gewoon vooropstellen dat ik het van belang vind dat mensen voldoende steun kunnen krijgen.	Van Marum	None	0.01
2508	Zoals gezegd ben ik geen jurist, dus we moeten even goed kijken hoe we dat in tekst vatten.	Van Marum	None	0.57
2509	Maar in de geest van deze bedoeling gaan we kijken of we tot overeenstemming kunnen komen.	Van Marum	None	0.01
2513	Dan het amendement van de leden Bushoff en Beckerman op stuk nr.	Van Marum	None	0.01
2528	Dat is: de heffing op de NAM, exploitant van het Groningenveld, wordt wettelijk gemaximaliseerd binnen het juridische kader, want dan kan in de toekomst niet besloten worden om de heffing op de NAM lager in te stellen dan het maximaal haalbare.	Van Marum	None	0.02
2529	Ondanks dat ik hem hartstikke sympathiek vind en ik hem ook snap, ga ik hem ontraden.	Van Marum	None	0.01
2530	Vooropgesteld ben ik het eens met de indieners dat de NAM alle kosten moet vergoeden waarvoor zij aansprakelijk is.	Van Marum	None	0.01
2531	Ik neem daarom alle kosten die juridisch verhaalbaar zijn mee in de heffing op de NAM.	Van Marum	None	0.01
2532	Het artikel zoals we dat nu hebben in het wetsvoorstel, voorziet al in die mogelijkheid.	Van Marum	None	0.01
2534	Ook als het om een tussentijdse heffing gaat, worden in de heffing alle kosten meegenomen die op dat moment te heffen zijn.	Van Marum	None	0.01
2535	Het amendement is dus in lijn met wat we nu al regelen, maar het suggereert ook dat het maximale niet al in rekening wordt gebracht.	Van Marum	None	0.06
2539	De heer Bushoff komt naar voren en heeft hierover een vraag.	voorzitter	None	0.01
2540	Ja, toch nog even een vraag om het heel helder te krijgen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2541	Het artikel dat nu wordt toegevoegd aan de Tijdelijke wet Groningen, omvat inderdaad dat je alle kosten kunt verhalen op de NAM.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
2542	Om het dan heel tastbaar te maken: dan gaat het bijvoorbeeld om schadeherstel, versterking, immateriële schade.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2543	Voor het gemak noemen we het even kosten A, B en C. Lees ik dan goed dat je al die kosten, A, B en C, volgens de wet sowieso moet verhalen op de NAM?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
2544	Is dat dus eigenlijk een verplichting die volgt uit de wet?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2545	De betreffende bewindspersoon die verantwoordelijk is voor de heffingen moet goed voor de overheid zorgen, dus die zal gewoon altijd maximaal die heffingen uitwerken.	Van Marum	None	0.01
2547	Heel vaak als wij een heffing verstuurd hebben, komt men met een aantal discussiepunten terug.	Van Marum	None	3.26
2548	Met deze wet hebben wij het aantal discussiepunten verminderd, omdat we zaken gewoon beter omschreven hebben.	Van Marum	None	0.01
2549	Dat zorgt ervoor dat we mogelijk iets minder discussies krijgen.	Van Marum	None	0.01
2550	Dat geeft nog steeds de volledige bandbreedte of misschien nog wel een grotere bandbreedte van zaken waarbij we kunnen heffen.	Van Marum	None	0.15
2551	Dat is eigenlijk allemaal met de bedoeling om dat maximaal te doen, want dat deden we al.	Van Marum	None	32.19
2552	Maar we doen dit ook om een stukje discussie rondom die heffingen weg te halen.	Van Marum	None	0.02
2555	Dat volgt namelijk uit de wet zoals die dan zo meteen is.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.49
2556	Maar zit daar ook enige ruimte in, bijvoorbeeld om te zeggen dat je voor kosten A en B niet alle kosten gaat verhalen, maar voor een bepaald gedeelte daarvan?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
2557	Is daarin dus een afweging te maken door het kabinet over hoe hoog de kosten zijn die we dan uiteindelijk verhalen, ja of nee?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2559	Je hebt gewoon te maken met het heffen van die kosten.	Van Marum	None	23.99
2560	Alle kosten die toerekenbaar zijn volgens de gestelde kaders in het kader van de wettelijke verantwoordelijkheid qua toewijsbaarheid in de richting van de NAM, worden gewoon in rekening gebracht.	Van Marum	None	0.03
2561	Tot slot dan, voorzitter, want we doen het in drie keer, ook al heb ik nog meer vragen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2562	Het punt is natuurlijk dat de staatssecretaris nu zegt: die worden gewoon in rekening gebracht.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
2564	Alleen, waarom zou je dan niet wettelijk vastleggen dat niet alleen deze staatssecretaris, maar ook allerlei andere bewindspersonen er tot in lengte van dagen in ieder geval wettelijk aan gebonden zijn dat er echt maximaal, voor al die kosten, een heffing wordt opgelegd aan Shell en Exxon?	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.2
2565	Nou, dat zou veronderstellen dat dat niet gebeurt, zoals ik al zei.	Van Marum	None	0.74
2566	Het enige wat wij hier gedaan hebben, is dat we de heffingsgronden nog wat beter beschreven hebben, zodat daar minder discussie over komt.	Van Marum	None	0.25
2568	Er is geen enkel belang van de overheid om daar minder aan te doen.	Van Marum	None	0.01
2570	13 van de heer Bushoff en mevrouw Beckerman is dus ontraden.	voorzitter	None	0.02
2575	Het amendement beoogt zeker te stellen dat de NCG alles doet om te proberen met medewerking van de eigenaar het versterkingsbesluit voor te bereiden.	Van Marum	None	0.02
2577	Het sluit aan bij de bedoeling die ook in de toelichting op het wetsvoorstel is opgenomen.	Van Marum	None	1.08
2581	Ik heb nog een aanvulling op de vraag over de €10.000 voor de sloop van woningen in batch 1588.	Van Marum	None	0.02
2583	Bewoners dienen zelf geen kosten voor de sloop te betalen indien de versterking aan de orde is.	Van Marum	None	0.02
2584	In de batch voeren bewoners de versterking uit in eigen beheer.	Van Marum	None	0.01
2586	In het bouwbudget zijn er extra middelen opgenomen voor het slopen van de woning en het afsluiten van gas, licht en water.	Van Marum	None	0.01
2588	Het wrange is alleen dat er ook situaties zijn waarbij er budget was opgenomen voor de sloop van de woningen, omdat de mensen dat in eigen beheer deden.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.06
2589	Alleen moesten ze dan alsnog een deel van het budget gebruiken voor de sloop van hun woning, die er nog steeds staat en nota bene nog steeds wordt verhuurd.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
2590	Laten we helder zijn: dat is een hele vreemde situatie.	Van Marum	None	0.01
2594	Eigenlijk stellen we hier al maandenlang vragen over.	Beckerman	SP	0.03
2596	Ik ben bang dat dit een financiële kwestie is met gemeenten.	Beckerman	SP	0.01
2597	Dit budget ging naar gemeenten en werd ook vastgesteld door gemeenten.	Beckerman	SP	0.01
2598	Als we die vragen om dit goed te maken, is de vraag: wie betaalt dit?	Beckerman	SP	0.01
2599	Mijn vraag aan de staatssecretaris is of we dit niet kunnen oplossen door dit geld ter beschikking te stellen.	Beckerman	SP	0.01
2602	Als je nu €60.000 schade hebt, wordt er geen onderzoek meer gedaan.	Beckerman	SP	66.86
2603	Maar in het verleden was het €10.000 voor mensen die zo veel ellende hebben meegemaakt.	Beckerman	SP	0.02
2605	Dan denk ik: laten we dat als rijksoverheid gewoon bijpassen, want straks maak je het met onderzoek nog duurder dan het probleem daadwerkelijk is.	Beckerman	SP	0.01
2606	Herkent de staatssecretaris dat we hier niet weer een financiële discussie over en weer van moeten maken, maar het gewoon moeten oplossen?	Beckerman	SP	0.01
2607	Mevrouw Beckerman weet van mij dat ik 1588 hoog op mijn lijstje heb staan.	Van Marum	None	0.01
2609	We zijn bezig om te kijken hoe we hier maximaal uitvoering aan kunnen geven, om dingen op te lossen.	Van Marum	None	23.65
2610	Dit betreft een individuele casus, waarin dit op deze manier zo gaat.	Van Marum	None	0.01
2611	Ik kan hier, achter dit spreekgestoelte, niet zeggen wat daar precies aan de hand is.	Van Marum	None	0.85
2612	Ik wil er eerst zelf naar kijken voordat ik daar iets over kan zeggen.	Van Marum	None	0.01
2613	Een individuele casus is altijd makkelijk, want dan is het simpeler en kan er geen antwoord komen, maar dit is niet individueel, want dit gold voor deze hele groep.	Beckerman	SP	33.33
2615	Mijn vraag ging ook over de groep mensen die eveneens geld hebben moeten inleggen bij de versterking, maar die nog onder het NAM-regime vielen.	Beckerman	SP	0.03
2618	Omdat ze gewoon aan de slag wilden omdat ze in een onveilig huis zaten.	Beckerman	SP	0.01
2619	Ze wisten al dat ze hieraan heel veel geld zouden kwijtraken, maar ze hebben die handtekening toch maar gezet, zodat ze door konden.	Beckerman	SP	0.03
2620	Het feit dat ze ooit getekend hebben, wordt nu tegen hen gebruikt.	Beckerman	SP	0.02
2621	Die regeling geldt straks voor heel veel mensen, maar niet voor de groep die onder de NAM-systematiek viel.	Beckerman	SP	0.05
2622	Herkent de staatssecretaris dat dat wel heel erg onrechtvaardig aanvoelt?	Beckerman	SP	0.01
2626	Ik heb dit punt in algemene zin aangedragen om uit de discussie over de casuïstiek van één geval te komen.	Beckerman	SP	0.01
2627	Ik weet dat er met één persoon gesproken wordt, maar ik weet van anderen dat er niet met hen gesproken wordt.	Beckerman	SP	0.05
2628	Geldt deze opmerking van de staatssecretaris voor de hele groep mensen die met deze casuïstiek te maken heeft en zich gemeld heeft?	Beckerman	SP	0.01
2629	Als mensen zich melden bij mij of via jullie, gaan we serieus kijken of we daar een oplossing voor kunnen vinden.	Van Marum	None	0.01
2632	Dan hebben we hiermee de eerste termijn van de kant van de regering ook gehad.	voorzitter	None	0.02
2633	We gaan naar de tweede termijn van de kant van de Kamer.	voorzitter	None	0.01
2637	Dan geef ik meteen het woord aan mevrouw Beckerman voor haar tweede termijn.	voorzitter	None	0.01
2639	Zo'n Kamerdebat over Groningen kost heel veel energie en aan het einde weet je eigenlijk nooit zo goed waar we nou staan; dat zal de staatssecretaris ook herkennen.	Beckerman	SP	0.11
2641	Mensen thuis zeggen: weer een debat over Groningen.	Beckerman	SP	0.02
2642	Er worden mooie toezeggingen gedaan, waarvoor dank, maar heel vaak gaan die over onderzoek en moeten we weer wachten op de uitkomsten daarvan.	Beckerman	SP	0.01
2643	Het is een hele pijnlijke realiteit dat het nog steeds nodig is om hierover te debatteren, dat het na al die jaren nog steeds nodig is om hier weer op te komen voor gedupeerden die in de knel zitten.	Beckerman	SP	0.02
2644	Dat maakt dat ik weliswaar heel blij ben met de toezeggingen, maar ook altijd het gevoel heb: ongelofelijk, hoeveel jaren moeten we dit nog blijven doen?	Beckerman	SP	0.01
2646	Deze motie is voorgesteld door de leden Beckerman en Bushoff.	voorzitter	None	0.02
2650	De toezegging voor het onderzoek is gedaan en daar ben ik blij mee, maar ik wil dat het niet het zoveelste onderzoek wordt, maar dat het er echt voor zorgt dat we ervoor gaan zorgen dat dit beter wordt in de toekomst.	Beckerman	SP	0.02
2652	Ik wil de staatssecretaris, aanvullend, er ook toe oproepen om niet alleen te kijken naar de kwaliteit van de rapporten en de bedrijfjes — ik zei al dat daarvoor een hele industrie, een verdienmodel, is opgebouwd — maar vooral ook naar de NCG zelf.	Beckerman	SP	0.02
2653	Er zijn namelijk signalen dat er conceptrapporten zijn die anders zijn dan het uiteindelijke rapport en soms ten nadele van de gedupeerden uitpakken, zodat mensen het gevoel hebben dat er druk op zit om de operatie kleiner te maken.	Beckerman	SP	3.29
2656	Deze motie is voorgesteld door de leden Beckerman en Bushoff.	voorzitter	None	0.02
2660	Bij die motie merken wij op dat de staatssecretaris de mooie toezegging heeft gedaan dat gedupeerden ook gebruik kunnen maken van meerdere deskundigen, maar uiteindelijk is dat natuurlijk wel second best.	Beckerman	SP	0.04
2661	Als je met een leger deskundigen tegenover elkaar komt te staan in plaats van dat je het probleem oplost, zeker als het gaat om een juridische strijd, dan is dat namelijk geen oplossing, maar nog steeds een gevecht.	Beckerman	SP	0.02
2662	Daarbij maak ik de kanttekening dat het soms inderdaad goed is om andere deskundigen te laten kijken, bijvoorbeeld bij erfgoed.	Beckerman	SP	2.2
2663	Dit gaat specifiek over de zaken waarbij het echt gaat om strijd met gedupeerden.	Beckerman	SP	0.24
2670	We hebben op dat punt namelijk echt een mooie toezegging.	Beckerman	SP	0.01
2671	Dat was de motie om de regeling voor technische, juridische en financiële steun zo bekend mogelijk te maken, zodat gedupeerden daar gebruik van kunnen maken, maar ik vind dat daar echt een duidelijke toezegging is gedaan.	Beckerman	SP	0.02
2672	Het komt in alle brieven, zeg ik nog even voor het verslag.	Beckerman	SP	0.02
2673	Het komt in alle brieven aan gedupeerden te staan — ik zeg dit nog even voor het verslag — en het wordt via de organisaties van gedupeerden bekendgemaakt.	Beckerman	SP	0.02
2678	Dan geef ik het woord aan de heer Bushoff van de Partij van de Arbeid.	voorzitter	None	0.01
2680	Dank ook aan de staatssecretaris en uiteraard aan de ambtelijke ondersteuning voor de beantwoording van de vragen tijdens dit debat.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
2681	Ik denk dat het heel erg belangrijk is dat wij op het eerste oog soms wat droge wetgeving over Groningen uitvoerig in de Kamer bespreken en dat we met z'n allen bekijken hoe we die soms op punten nog beter kunnen maken, in het belang van Groningers.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2682	Ik denk dat, juist gelet op alles wat zich in Groningen heeft voorgedaan, dat bewijst hoe belangrijk het is dat je zo'n wetsbehandeling zo zorgvuldig doet.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2683	Ik ben dus blij dat die mogelijkheid er is, dat we daar ook gebruik van hebben gemaakt en dat we daar het nodige over hebben kunnen wisselen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.1
2685	Dat gaat over het amendement over die heffing op Shell en Exxon.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
2686	Ik hoor deze staatssecretaris zeggen wat het standpunt van de regering is en dat hij dat zelf ook belangrijk vindt, namelijk dat alle kosten die we maar kunnen bedenken verhaald kunnen worden op Shell en Exxon.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.03
2687	Ik vind dat een heel goed standpunt van deze staatssecretaris.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2688	Ik denk dat het belangrijk is dat hij dat nog heeft herhaald in het debat.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2689	Tegelijkertijd denk ik dat het dan ook zinvol is om dat wettelijk vast te leggen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2692	Ik denk dat, gelet op het gegeven dat in dit geval Exxon recentelijk nog aangekondigd heeft weer met een arbitragezaak te beginnen, het ook goed is dat wij ook van ons laten horen en zeggen: goh, we gaan zo snel mogelijk een tussentijdse heffing opleggen aan Shell en Exxon.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
2693	Die mogelijkheid wordt geboden met artikel 15, lid 4 van de Tijdelijke wet Groningen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2695	Deze motie is voorgesteld door de leden Bushoff en Beckerman.	voorzitter	None	0.02
2699	Dan een motie die ik straks eventueel aan ga houden.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
2700	Ik denk wel dat het belangrijk is dat ik 'm indien, omdat ik het echt belangrijk vind dat we dit goed gaan regelen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2702	Daarbij denk ik: laten we het nu in één keer goed doen, in plaats van dat we straks een regeling hebben met een aantal toch vervelende haakjes en ogen erin, die we vervolgens later weer moeten repareren.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2705	Deze motie is voorgesteld door de leden Bushoff en Beckerman.	voorzitter	None	0.02
2708	Zoals ik zei: ik hoor zo de appreciatie van de staatssecretaris.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	5.02
2709	Wellicht verzoekt hij om de motie aan te houden totdat hij de uitwerking heeft.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2710	Dat zou kunnen, maar dan is de opdracht in ieder geval duidelijk.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2713	Ik denk dat er best wel wat legitieme punten waren in de zorgen die ondernemers de afgelopen tijd hebben geuit, bijvoorbeeld als het erover gaat dat zij behoefte hebben aan één vast gezicht, één aanspreekpunt, om hen te ondersteunen en soms te ontzorgen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.05
2714	Voor woningeigenaren hebben we bewonersbegeleiders, maar voor ondernemers lijken die er nog niet echt te zijn.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
2716	Deze motie is voorgesteld door de leden Bushoff en Beckerman.	voorzitter	None	0.02
2719	Mijn laatste motie gaat over staatssteun en over beter onderzoek doen daarnaar, maar ook over onderzoek doen naar een compensatieregeling vermogensschade.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
2721	Ondernemers wier pand in waarde is gedaald, komen wel in aanmerking voor compensatie, maar er kunnen natuurlijk ondernemers zijn die als gevolg van de gaswinning te maken hebben gehad met een omzetdaling en dus met vermogensschade.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.04
2722	Ik weet dat het heel ingewikkeld is, maar ik denk dat het zinvol is om in kaart te brengen of daar iets voor te doen is.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2724	Ik denk wel dat het goed zou zijn als we in ieder geval onderzoeken of we daar iets voor kunnen betekenen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2725	Deze motie is voorgesteld door de leden Bushoff en Beckerman.	voorzitter	None	0.02
2732	Ik wil ook de staatssecretaris bedanken voor alle antwoorden en voor de toezeggingen die gedaan zijn.	Bamenga	D66	0.04
2734	Deze motie is voorgesteld door de leden Bamenga en Rooderkerk.	voorzitter	None	0.02
2739	De heer Holman ziet ook af van zijn tweede termijn.	voorzitter	None	0.01
2740	Dan is het woord aan de heer Peter de Groot van de VVD.	voorzitter	None	0.01
2742	Ik wil vanaf deze plek in ieder geval de staatssecretaris en de ambtelijke ondersteuning, maar ook de collega-Kamerleden bedanken voor dit waardige en goede debat, zou ik willen zeggen.	Peter de Groot	VVD	0.01
2743	Ik dank de staatssecretaris ook voor de beantwoording van vragen.	Peter de Groot	VVD	0.01
2745	Dat is de discussie die ik ook al in het interruptiedebatje met de staatssecretaris had over de overheadkosten.	Peter de Groot	VVD	0.01
2746	Er is in 2023 een motie-Van Wijngaarden/Stoffer aangenomen die al opriep om een streefdoel voor die overheadkosten en minimaal een halvering op te nemen in de Staat van Groningen.	Peter de Groot	VVD	0.02
2747	Toen waren de kosten overigens €0,62 van elke euro.	Peter de Groot	VVD	0.01
2749	Ik sta hier niet om nu een motie in te dienen die oproept om naar een specifiek percentage te gaan, maar wel een motie die de staatssecretaris oproept om te kijken hoe hij omgaat met deze kosten.	Peter de Groot	VVD	0.03
2750	De VVD snapt — dat noemde ik al — dat er een vaste organisatie nodig is om deze operatie uit te voeren, dat er een organisatie nodig is die bijvoorbeeld ondernemers helpt en dat er mensen in die organisatie nodig zijn die zich met deze hersteloperatie in algemene zin bezighouden.	Peter de Groot	VVD	0.03
2753	Deze motie is voorgesteld door de leden Peter de Groot, Vermeer en Holman.	voorzitter	None	0.02
2758	Dan geef ik ten slotte het woord aan de heer Vermeer.	voorzitter	None	0.01
2761	De staatssecretaris heeft wat tijd voor de beantwoording gevraagd.	voorzitter	None	0.01
2763	De vergadering wordt van 15.56 uur tot 16.13 uur geschorst.	voorzitter	None	0.01
2764	Ik heropen de vergadering voor de tweede termijn van de kant van de regering en ik geef het woord aan de staatssecretaris.	voorzitter	None	0.01
2766	Met het grootste respect voor al mijn mensen die heel hard gewerkt hebben om dit debat te begeleiden, kom ik nu even terug op de moties.	Van Marum	None	2.73
2768	14, verzoekt om het onderzoek naar de kwaliteit van de beoordelingsrapporten voorafgaand aan de behandeling van de Mijnbouwwet naar de Kamer te sturen.	Van Marum	None	0.01
2770	Ik haal het niet voor de behandeling van de Mijnbouwwet.	Van Marum	None	0.03
2771	Het kan zijn dat het niet lukt voor de behandeling van die wet, maar zodra ik dat weet van de ACVG kom ik daar zo snel mogelijk op terug.	Van Marum	None	0.01
2775	15 over de juridische benadering door IMG-deskundigen met het verzoek om in gesprek te gaan hierover en zo nodig een aanwijzing te geven.	Van Marum	None	0.05
2777	Ik ben reeds met het IMG in gesprek over het zo klein mogelijk houden van het aantal deskundigen.	Van Marum	None	0.02
2779	Voor mij is het belangrijk dat gedupeerden gelijke mogelijkheden krijgen om dezelfde deskundigen in te zetten als de uitvoerders.	Van Marum	None	0.01
2783	16 met het verzoek om de motie over hoger beroep die niet wordt uitgevoerd alsnog uit te voeren.	Van Marum	None	0.14
2785	Ik heb de Kamer al geïnformeerd over de overweging omtrent hoger beroep.	Van Marum	None	0.02
2786	Er is een technische briefing op 11-12 geweest en ik heb daarna nog een brief gestuurd met een nadere uitleg op 31-1.	Van Marum	None	0.01
2788	Ik zie echter geen mogelijkheden om deze motie alsnog uit te voeren.	Van Marum	None	0.01
2793	17 over het opleggen van tussentijdse heffingen aan Shell en Exxon in verband met arbitrageprocedures.	Van Marum	None	0.02
2795	Die tussentijdse heffing kan al volgens de wet en dat hebben we ook weleens gedaan.	Van Marum	None	0.02
2796	Het bedrag van een tussentijdse heffing wordt sowieso verrekend met de definitieve heffing.	Van Marum	None	0.01
2797	Die verandert dus niks aan de hoogte van het bedrag.	Van Marum	None	0.05
2798	De keuze van het tijdstip heeft bredere overwegingen in verband met de procedures met de NAM.	Van Marum	None	0.02
2799	De heffingen zijn trouwens niet aan Shell en Exxon, maar aan de NAM.	Van Marum	None	0.04
2803	Zij zou inderdaad overbodig zijn als die tijdelijke heffing — die mogelijkheid is er inderdaad — heel snel al wordt opgelegd aan Shell en Exxon.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.38
2804	Ik zou het inderdaad goed vinden als we dat zouden doen.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2807	In eerdere jaren is het weleens gebeurd dat er tussentijds heffingen zijn opgelegd.	Van Marum	None	0.01
2808	Het kan dus, maar het is afhankelijk van wat op dat moment handig is en wat er speelt.	Van Marum	None	0.01
2809	Het kan dus wel en de overweging wordt gewoon gemaakt op het moment dat dat speelt.	Van Marum	None	0.01
2811	Ja, het kan inderdaad en het is een heffing aan de NAM.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
2812	Eigenlijk verzoekt de motie om gewoon van de mogelijkheid die er is, waar ook in het verleden weleens gebruik is gemaakt, nu ook weer gebruik te maken.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.02
2813	Ik vind het zelf eigenlijk heel logisch om dat zo snel mogelijk te doen, gelet op de opstelling van de NAM of Shell en Exxon in dit geval.	Bushoff	GroenLinks-PvdA	0.01
2815	Het is gewoon mogelijk en wij maken er gebruik van als wij denken dat daar gebruik van gemaakt moet worden.	Van Marum	None	6.97
2820	Ik vraag om die aan te houden, omdat die eigenlijk ontijdig is.	Van Marum	None	22.04
2821	We willen even afwachten wat de consultatie over de regeling ons brengt en daarmee naar de Kamer komen.	Van Marum	None	0.01
2822	Inhoudelijk is zij eigenlijk onnodig, omdat het wel aan de isolatiestandaard voldoet.	Van Marum	None	0.03
2826	De heer Bushoff, zie ik aan zijn hoofdbewegingen, is bereid om 'm aan te houden.	voorzitter	None	0.01
2828	Op verzoek van de heer Bushoff stel ik voor zijn motie (36566, nr.	voorzitter	None	0.01
2832	19 verzoekt om voor ondernemersbegeleiders te zorgen.	Van Marum	None	0.02
2834	Er zijn al ondernemersbegeleiders met kennis toegespitst op ondernemers, de zogenaamde mkb-consulenten van de provincie.	Van Marum	None	0.01
2835	Maar er blijkt dus dat dat nog niet goed genoeg gecommuniceerd is, dus daar zullen we wat meer aandacht aan geven.	Van Marum	None	0.08
2843	Ik kom nog terug op die compensatieregeling voor vermogensschade, want daar is al naar gekeken.	Van Marum	None	0.01
2844	Er wordt gekeken naar het opzetten van die staatssteunanalyse.	Van Marum	None	0.01
2852	Dat is voor de minister van Klimaat en Groene Groei.	Van Marum	None	0.02
2853	Wij zijn gebonden aan het regeerakkoord met kaders.	Van Marum	None	0.02
2860	Wat ik heb begrepen is dat de motie bij de verkeerde bewindspersoon is ingediend, dus die zou nog op een andere plek ingediend kunnen worden.	Van Marum	None	0.06
2864	Daarin staat: bij de Staat van Groningen de Kamer informeren over hoe de uitvoeringskosten omlaag te brengen zijn.	Van Marum	None	0.02
2865	Die motie wil ik aan het oordeel van de Kamer laten.	Van Marum	None	0.01
2866	Ik zal de Tweede Kamer hierover meer informeren in de Staat van Groningen en het jaarverslag van IMG van maart 2023 — daar staat al het een en ander in — blijven we volgen.	Van Marum	None	25.1
2870	Daarmee ben ik aan het eind van mijn betoog gekomen.	Van Marum	None	44.9
2871	Ik wil de Kamer bedanken voor de prettige manier waarop we deze debatten gevoerd hebben en hopelijk tot een volgende keer, met nog betere berichten.	Van Marum	None	0.01
2872	Dank u. Ik wil u ook bedanken, zeg ik tegen de staatssecretaris, voor uw bijdrage en de beantwoording.	voorzitter	None	0.02
2874	Ik neem aan dat we hier aanstaande dinsdag over kunnen stemmen.	voorzitter	None	0.01
2878	De vergadering wordt van 16.21 uur tot 17.07 uur geschorst.	voorzitter	None	0.01
2881	Aan de orde is het debat over de informele Europese Raad van 3 februari.	voorzitter	None	0.01
2882	Aanvankelijk zou de heer Schoof dit debat doen, maar hij is ziek; hij ligt thuis onder de klamme lappen met 39 graden koorts.	voorzitter	None	0.03
2884	De minister van Buitenlandse Zaken, de heer Veldkamp, was zo vriendelijk om vandaag in te vallen.	voorzitter	None	0.01
2885	Dat heeft hij pas ergens in de loop van de middag gehoord.	voorzitter	None	0.02
2886	Wij zijn hem bijzonder erkentelijk dat hij heeft willen komen, want anders was dit debat niet doorgegaan.	voorzitter	None	0.03
2887	Hartelijk dank aan de minister voor het feit dat hij even is ingevlogen.	voorzitter	None	0.01
2888	Wellicht heeft hij niet op alle zaken een antwoord, maar dat kunnen we hopelijk op de een of andere manier toch wel tevoorschijn toveren.	voorzitter	None	0.03
2891	Bovenaan mijn lijstje staat de heer Klaver van de fractie van GroenLinks-Partij van de Arbeid, maar die zie ik niet.	voorzitter	None	0.02
2892	Dan geef ik graag het woord aan de tweede spreker van vandaag.	voorzitter	None	9.42
2894	Nogmaals, iedereen heeft vier minuten spreektijd, en ik sta in deze termijn vier interrupties per persoon toe.	voorzitter	None	0.01
2895	We moeten er met z'n allen voor zorgen dat het geen twaalf uur wordt vanavond, maar dat vrees ik wel een beetje.	voorzitter	None	0.01
2898	Fijn dat de minister van Buitenlandse Zaken hier is.	Dassen	Volt	0.01
2901	De grote vraag die voorligt, is: blijven wij onze veiligheid uitbesteden aan de Verenigde Staten, of nemen wij als Europa het heft in eigen handen?	Dassen	Volt	0.02
2902	Te lang heeft Europa veilig op de achterbank van de VS kunnen meeliften.	Dassen	Volt	0.01
2903	Maar als je jezelf als bijrijder opstelt, ben je natuurlijk nooit degene die ook daadwerkelijk achter het stuur gaat zitten.	Dassen	Volt	0.01
2904	Het tijdperk van manifesten, roadmaps en strategische documenten is wat Volt betreft voorbij.	Dassen	Volt	0.01
2905	Vanaf nu gaan we ons bezighouden met het échte werk: Europese raketten, Europese vliegdekschepen en Europese intelligence.	Dassen	Volt	0.02
2906	Er is namelijk maar één antwoord op de Russische agressie en het "America First"-beleid, en dat is een verenigd Europa.	Dassen	Volt	31.05
2907	Het is de hoogste tijd voor meer zelfvertrouwen, daadkracht en het besef dat we als Europa samen meer zijn en kunnen dan de optelsom van individuele landen.	Dassen	Volt	0.01
2908	Laat dit het moment zijn om daadwerkelijk gebruik te gaan maken van die kracht.	Dassen	Volt	0.01
2911	Welke ideeën gaat de minister inbrengen bij de Europese defensie-industrie om die nu echt van de grond te krijgen?	Dassen	Volt	0.01
2912	Welke kritieke defensiecapaciteiten moeten wij als Europa volgens dit kabinet zelf gaan ontwikkelen?	Dassen	Volt	0.01
2913	Is de minister het met Volt eens dat wij er klaar voor moeten zijn om onze eigen veiligheid, en daarmee onze welvaart en vrijheid, te garanderen, ook als Trump ons laat vallen?	Dassen	Volt	0.01
2914	Het afgelopen jaar werd er in de Europese Unie in totaal bijna 330 miljard euro uitgegeven aan defensie.	Dassen	Volt	2.9
2916	— doordat we elkaar beconcurreren op grondstoffen en schaars materieel.	Dassen	Volt	0.01
2917	We ontnemen onze industrie de kans om op te schalen.	Dassen	Volt	0.11
2918	Daarnaast komt van onze defensieaankopen maar liefst 80% van buiten de Europese Unie.	Dassen	Volt	0.1
2919	Het gaat dus om vele tientallen miljarden aan Europees belastinggeld die we niet in de opbouw van onze eigen industrie en onze afhankelijkheid kunnen steken.	Dassen	Volt	96.96
2921	Het antwoord van dit kabinet kan dan ook niet enkel en alleen zijn dat we meer geld moeten uitgeven.	Dassen	Volt	0.01
2924	Of het nu 3%, 3,5% of 5% is, de huidige discussie over de nieuwe NAVO-norm is te eenzijdig.	Dassen	Volt	0.01
2925	We moeten het niet alleen hebben over meer geld, maar vooral over hoe we dat geld gaan uitgeven.	Dassen	Volt	0.01
2926	Daarom heeft Volt het plan om alles boven de 2%-NAVO-norm Europees uit te geven, aan echte Europese defensieprojecten.	Dassen	Volt	0.01
2927	Oftewel: de nieuwe "2+1-NAVO-norm" — de NAVO-norm plus 1%, Europees gefinancierd met eurobonds.	Dassen	Volt	0.01
2928	Dat is namelijk goedkoper en het zorgt ervoor dat we onszelf veilig kunnen houden.	Dassen	Volt	0.01
2929	Ik hoor graag een reactie van de minister op dit plan.	Dassen	Volt	0.11
2930	Het kabinet zegt namelijk voorstander te zijn van meer Europese samenwerking, meer samen aanschaffen, meer in Europa produceren en onze eigen industrie opbouwen, maar ik hoor nooit hoe het kabinet dat wil financieren en doen.	Dassen	Volt	0.09
2931	Ik hoor graag van de minister hoe het kabinet hierin een doorbraak wil forceren.	Dassen	Volt	0.01
2932	Is het kabinet ook voorstander van harde, afrekenbare normen voor lidstaten over wat en hoeveel er gezamenlijk aan defensie uitgegeven moet worden?	Dassen	Volt	0.01
2934	Ook zij zien dat je de veiligheid van ons continent niet afhankelijk kunt maken van 27 nationale begrotingen.	Dassen	Volt	0.02
2935	Zelfs de mogelijk aanstaand bondskanselier in Duitsland, Merz, maakt de draai naar eurobonds.	Dassen	Volt	0.02
2936	Dat is ook het leiderschap dat we op dit moment nodig hebben.	Dassen	Volt	0.01
2938	Ik rond af met nog een paar vragen over Groenland, gezien de recente uitspraken.	Dassen	Volt	0.01
2939	Wat is de visie van dit kabinet op de veiligheidssituatie in Groenland?	Dassen	Volt	0.01
2941	En welke reactie heeft de minister hierop ontvangen?	Dassen	Volt	0.01
2942	En wat gaat dit kabinet daar nog concreet aan doen?	Dassen	Volt	0.01
2945	We gaan luisteren naar de heer Klaver, GroenLinks-Partij van de Arbeid.	voorzitter	None	0.01
2948	In mijn vijftien jaar hier in het parlement kan ik mij niet herinneren dat dat is voorgekomen, dus hij zal het goed te pakken hebben.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.09
2950	Ik hoop dat hij op tijd fit is voor de Europese top.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
2953	Het eerste betreft de uitgaven aan defensie en hoe we ons continent veilig houden.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
2954	Het tweede gaat over Oekraïne en de steun aan dat land.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
2955	Het moge helder zijn dat de dreiging waar we in Europa voor staan, immens is en veel groter dan ooit.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
2956	Ik zeg weleens dat ik van na de val van de muur ben.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
2957	Ik ben in 1986 geboren, maar ik ben na de val van de muur opgegroeid.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
2958	Ik en mijn generatie zijn niks anders gewend dan dat vrede vanzelfsprekend was.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
2960	Met de brute inval van Rusland in Oekraïne is het tegendeel gebleken.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
2961	Daarmee zeggen we niet dat er morgen tanks hier door de straten rollen maar de kans op oorlog is niet nul.	Klaver	GroenLinks-PvdA	88.26
2962	Dat betekent dat we ons daarop moeten voorbereiden.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
2963	We zien gelukkig steeds serieuzere bewegingen, zeker hier in Nederland.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
2964	Het is goed dat de 2%-norm nu wordt gehaald en dat dat ook breed wordt gedeeld in het parlement, maar we hebben grote zorgen over de rest van Europa waar dat nog niet gebeurt.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.12
2965	De reden om ervoor te zorgen dat we onze defensie op orde hebben, is niet omdat Trump ons daarvoor waarschuwt of zegt "ik trek me terug".	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.63
2966	Bij alle teksten die Trump nu uitspreekt is het de vraag hoelang de Verenigde Staten nog onze bondgenoot zullen blijven.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.06
2967	We moeten er vol op inzetten dat die relatie zo blijft, maar het is niet zonder risico's wat er nu gebeurt.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
2968	Mijn fractie is heel blij dat er een needs assessment komt om te kijken wat er nu precies nodig is.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.13
2969	Alle discussies over wat het precieze percentage zou moeten worden voor een nieuwe NAVO-norm ... Je moet niet bij het percentage beginnen.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
2971	Wat onze fractie betreft moeten we alles doen wat nodig is om Europa veilig te houden.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
2975	Als er vanuit Rusland een massale luchtaanval zou komen, dan is ons continent niet veilig.	Klaver	GroenLinks-PvdA	1.34
2977	Om een stad te verdedigen heb je ongeveer drie Patriotbatterijen nodig.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.08
2979	De raketten die ze afschieten, zijn zo'n 5 miljoen euro per stuk.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.03
2981	En dan heb ik het nog maar over één type wapensysteem.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
2982	De vraag bij deze needs assessment is dus niet alleen wat we nodig hebben, maar ook wanneer die komt.	Klaver	GroenLinks-PvdA	3.57
2983	Hij is snel nodig, wat mij betreft voordat we de Voorjaarsnota hier in het parlement bespreken en ook voordat de onderhandelingen over het Meerjarig Financieel Kader beginnen.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
2985	Zoals mijn collega Dassen heeft aangegeven, moeten we daarvoor niet alleen naar de Nederlandse begroting kijken.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
2986	We moeten ervoor zorgen dat we de uitgaven die worden gedaan, voor een deel Europees doen.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
2987	Daarom is het belangrijk dat we veiligheidsobligaties omarmen.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
2988	De rest van Europa is daarop aan het schuiven, zelfs in Duitsland.	Klaver	GroenLinks-PvdA	47.7
2990	Ik hoop dat de Nederlandse regering hier vandaag wil uitspreken dat niet uit te sluiten.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
2992	Ik vind het heel gevaarlijk dat verschillende partijen hier in het parlement erop hebben gehint dat extra uitgaven aan defensie ten koste zouden moeten gaan van investeringen in zorg en onderwijs.	Klaver	GroenLinks-PvdA	11.29
2994	De investeringen die nodig zijn voor Defensie moeten we niet ten koste laten gaan van het sociale fundament in onze samenleving.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
2995	Ik vind daarom dat de extra investeringen niet betaald mogen worden door bezuinigingen op zorg, onderwijs of sociale zekerheid.	Klaver	GroenLinks-PvdA	9.32
2998	Het kabinet heeft aangegeven dat de steun voor Oekraïne onverkort is.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.06
3002	Wordt er bij de Voorjaarsnota extra geld gereserveerd voor de uitgaven in Oekraïne vanaf 2027, zodat het land langjarig zekerheid krijgt?	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
3006	Is het kabinet bereid om nog dit jaar extra geld uit te trekken om via de Oekraïense industrie extra investeringen te doen in wapens die Oekraïne hard nodig heeft?	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.03
3011	De tweede termijn van president Trump is totaal anders dan zijn eerste termijn.	Omtzigt	NSC	1.79
3012	Zonder een spoor van twijfel stapte hij onmiddellijk uit de WHO en wilde hij het Panamakanaal terug hebben.	Omtzigt	NSC	0.06
3013	Ook wil hij natuurlijk Groenland overnemen van Denemarken.	Omtzigt	NSC	0.17
3015	De wereldorde waar de Verenigde Staten sinds 1945 juist heel hard aan gebouwd hebben en die gebaseerd is op verdragen, afspraken en duurzame bondgenootschappen, verandert nu radicaal.	Omtzigt	NSC	0.09
3016	Er staat voor Nederland heel veel op het spel, niet alleen wat betreft veiligheid, maar ook wat betreft een aantal cruciale instellingen van Nederland.	Omtzigt	NSC	0.06
3020	De politiek van Trump is niet relationeel, maar extreem transactioneel.	Omtzigt	NSC	0.01
3021	"Hoe kan ik vandaag het maximale uit de situatie halen?	Omtzigt	NSC	0.01
3023	Maar als het uitkomt, pik je gewoon een stukje land van je bondgenoot.	Omtzigt	NSC	0.01
3026	Veel te lang is er geen enkele rooie lijn getrokken.	Omtzigt	NSC	0.01
3027	De Unie dacht dat softpowerdiplomatie en soms een zak geld dingen zouden oplossen.	Omtzigt	NSC	0.02
3028	Een oorlog in Tsjetsjenië, een aanval van Rusland op Georgië, de annexatie van Zuid-Ossetië en Abchazië en de inname van de Krim: op alles zei de Unie "foei".	Omtzigt	NSC	0.65
3029	Pas na de invasie van Oekraïne kwam er een halfslachtig antwoord, overigens zonder een gezamenlijke, geloofwaardige en afdwingbare vredesstrategie.	Omtzigt	NSC	5.69
3030	De landen van de Unie zullen zich heel snel moeten aanpassen aan de nieuwe werkelijkheid en de nieuwe wereldorde.	Omtzigt	NSC	0.01
3032	Dat betekent economisch nauw samenwerken en vooral je veel minder tegen elkaar laten uitspelen en elkaar echt dekken wanneer je bedreigd wordt.	Omtzigt	NSC	0.01
3033	Dat wordt een hele toer met de premiers Orbán en Fico aan de ene kant en, zeg, president Macron aan de andere kant, die echt een ander wereldbeeld hebben.	Omtzigt	NSC	0.01
3034	Maar het betekent in ieder geval dat alle landen vandaag als een blok achter Denemarken moeten gaan staan.	Omtzigt	NSC	0.01
3036	Is de regering bereid om advies te vragen of ons huidige buitenlandbeleid, dat overigens nog maar een jaar oud is, waarin de VS niet eens genoemd worden en Defensie slechts in een voetnoot genoemd wordt, geüpdatet moet worden?	Omtzigt	NSC	0.12
3037	Want hoe zorgen we ervoor dat de internationale rechtsorde overeind blijft?	Omtzigt	NSC	0.01
3038	Kan de regering de uitkomst daarvan binnen een paar maanden met de Kamer delen?	Omtzigt	NSC	0.01
3040	Daarvoor ontbreken nog twee dingen: een Europees leger en Europese belastingen.	Omtzigt	NSC	0.01
3041	Wat er ook gebeurt, deze twee zaken worden altijd voorgesteld als oplossing voor elk probleem.	Omtzigt	NSC	2.93
3042	NSC is heel duidelijk: we hebben al veel te veel schulden in de Unie.	Omtzigt	NSC	6.5
3043	Het verdiepen van de schuldenunie leidt tot een zelfstandige schuldencrisis.	Omtzigt	NSC	32.71
3045	Als je vandaag dingen moet regelen, en dat zal nodig zijn, zul je die uit de lopende begroting moeten betalen.	Omtzigt	NSC	0.01
3046	Dat leger, voorzitter, vormt een interessant vraagstuk.	Omtzigt	NSC	0.54
3048	De socioloog Max Weber definieert een staat als "een menselijke gemeenschap, die met succes het monopolie op het legitieme gebruik van fysiek geweld binnen een bepaald territorium opeist".	Omtzigt	NSC	0.04
3049	Nationaal gezag over het leger en de politie zijn een essentieel onderdeel van een soevereine staat.	Omtzigt	NSC	0.18
3050	Nieuw Sociaal Contract ziet dit onderwerp daarom niet als zomaar een politieke discussie.	Omtzigt	NSC	0.01
3052	Het raakt aan de definitie van onze onafhankelijkheid.	Omtzigt	NSC	0.01
3053	Wij zijn tegen het overdragen van het geweldsmonopolie aan internationale organisaties.	Omtzigt	NSC	0.01
3054	Goede samenwerking met de EU-landen in NAVO-verband bij het doen van investeringen in defensie: heel graag.	Omtzigt	NSC	0.01
3056	Wil de minister-president, en namens hem vandaag de minister van Buitenlandse Zaken, duidelijk maken dat hij nooit akkoord zal gaan met eurobonds en een Europees leger?	Omtzigt	NSC	0.01
3057	Wil hij er bij de top voor pleiten dat er versneld een nieuwe Europese visie op buitenlandbeleid komt die, laten we zeggen, reageert op de harde omgeving waarin we terechtgekomen zijn?	Omtzigt	NSC	0.01
3058	Wil de Nederlandse regering ervoor pleiten om ook elders, bijvoorbeeld op het Amerikaanse continent, in Midden- en Zuid-Amerika, structurele bondgenootschappen aan te gaan om de huidige wereldorde, waar wij aan hechten, te laten voortbestaan?	Omtzigt	NSC	0.01
3062	Ik zie dat de PVV in dit debat weer schittert door afwezigheid, terwijl zij eerder vrij ferme uitspraken heeft gedaan.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.15
3066	Gaat er bij deze Voorjaarsnota bijgeplust worden vanaf 2027?	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3067	Ik ga niet over de Voorjaarsnota onderhandelen in de plenaire zaal.	Omtzigt	NSC	0.01
3068	Het hoofdlijnenakkoord maakt duidelijk dat wij financieel, moreel en militair steun blijven bieden aan Oekraïne.	Omtzigt	NSC	0.03
3069	Maar hoe dat gebeurt, daarover gaat het niet in dit debat over de informele Europese top en hoe we samenwerken.	Omtzigt	NSC	0.12
3070	Ik ben zo benieuwd hoe het oppositie-Kamerlid Omtzigt was omgegaan met dit soort antwoorden van een coalitiepartij.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3071	Dat had hij vast veel beter, snediger en scherper gedaan dan ik.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.04
3074	Ik heb hier zo vaak met de heer Omtzigt aan de interruptiemicrofoon gestaan en gehoord: maar hier gaat het júíst over, en juist in het parlement moeten we het hebben over de Voorjaarsnota, want het budgetrecht ligt in de Kamer en niet in de achterkamertjes.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.03
3075	Het is wel degelijk relevant, ook voor de Europese top, en ik zal u uitleggen waarom.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3076	Het is belangrijk dat wij aan allerlei andere landen in Europa laten zien dat Nederland zich voor de komende tien jaar concreet committeert aan steun aan Oekraïne, niet alleen in woord maar ook in daad, door in ieder geval die financiën vast te leggen.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.07
3078	Hoe belangrijk zou het niet zijn als wij als parlement zouden zeggen: wij zetten die financiële steun door.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3079	Dan heeft ook deze minister, of straks de premier, een veel beter verhaal bij de eurotop.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
3080	Wij blijven staan voor steun aan Oekraïne, alleen wachten wij op het voorstel van de regering, rond de Voorjaarsnota of bij de begroting voor 2026.	Omtzigt	NSC	0.3
3081	Overigens hoop ik natuurlijk van harte dat het conflict wel een keer beëindigd gaat worden.	Omtzigt	NSC	0.01
3082	Dat zal overigens niet betekenen dat wij de steun aan Oekraïne zouden moeten beëindigen, want die steun geldt ook voor de wederopbouw en die zal nog een tijd duren.	Omtzigt	NSC	0.02
3083	Met alle respect voor de heer Omtzigt, maar dit is vaagpraat.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3084	Juist op een onderwerp als Oekraïne, zou dat niet moeten.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3085	Er is maar één antwoord mogelijk op mijn vraag, namelijk: "Ja, natuurlijk gaan we dat doen.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
3087	We houden de PVV aan de afspraken die we in het akkoord hebben gesloten."	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.04
3088	Toen deze regering tot stand kwam, deze coalitie, heeft onze fractie de vraag gesteld: hoe zit het met de steun aan Oekraïne?	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3089	We kregen toen te horen van NSC, maar ook van de VVD: we hebben harde afspraken gemaakt; we blijven Oekraïne steunen.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.03
3092	Die partij durft niet in debat, maar durft wel ferme uitspraken te doen over wat er dan moet gebeuren met de steun aan Oekraïne.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
3093	Ik verwacht van de heer Omtzigt dat hij hier zegt: "Meneer Klaver, natuurlijk gaan we dat doen.	Klaver	GroenLinks-PvdA	20.76
3094	Bij de Voorjaarsnota zorgen we ervoor dat die steun aan Oekraïne ook in 2027 vastgelegd wordt."	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3097	Ik was — dat zeg ik maar even tegen de heer Klaver — na de inval van Rusland in de Krim, degene die in de Raad van Europa de Russen zo kwaad kreeg dat ze wegliepen, omdat ik destijds de sancties en het stemrecht van ze ontnomen heb.	Omtzigt	NSC	0.05
3098	De Oekraïners hebben me hier, een paar weken geleden, nog aan herinnerd en voor bedankt.	Omtzigt	NSC	0.01
3099	We wisten toen al dat het de verkeerde kant op ging.	Omtzigt	NSC	0.01
3100	Wat betreft die steun: ik heb hier een trackrecord van tien jaar.	Omtzigt	NSC	0.05
3101	Alleen, hij zegt: het moet op dit moment en op deze manier geregeld worden.	Omtzigt	NSC	0.05
3102	Hij weet dondersgoed waar ik voor sta en daar blijf ik voor staan.	Omtzigt	NSC	0.01
3103	Meestal helpt het niet om een soort publiek debat te voeren met coalitiegenoten over hoeveel je waar gaat doen.	Omtzigt	NSC	0.01
3106	De heer Klaver verscheen wat later in de zaal, maar ik had medegedeeld dat ik vier interrupties p.p.	voorzitter	None	0.02
3109	Ja, voorzitter, laat ik deze daar maar gewoon voor gebruiken.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3113	U was ooit misschien een eenmansfractie; u heeft nu een partij met meer dan twintig zetels.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
3114	Op die verantwoordelijkheid spreek ik de heer Omtzigt hier aan.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
3116	Het gaat om waar NSC voor staat en om de afspraken die ze hebben gemaakt in het regeerakkoord.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
3117	Pieter Omtzigt had absoluut geen genoegen genomen met dit antwoord.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3119	Ik mag juist van een politicus zoals Pieter Omtzigt verwachten dat hij dingen anders zou doen dan al die coalitiepolitici die hem zijn voorgegaan.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3120	Deze teksten ken ik namelijk ook van hem toen hij nog bij het CDA zat.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
3121	Hij zou hier gewoon in de zaal kunnen zeggen: we gaan dat regelen voor Oekraïne, ongeacht wat de politieke prijs is die we daarvoor betalen met de PVV.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.05
3122	Ik hoopte dat Pieter Omtzigt op die manier in dit kabinet zou zitten.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3123	Dat is waarom ik iedere keer denk: waarom doe je dit; waarom ga je dit experiment aan met de PVV?	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3124	Ik dacht: als er één iemand is die dat zou kunnen, dan is het Pieter Omtzigt wel.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3125	En bij de eerste de beste vraag die ik u hierover stel, valt u door de mand.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3126	U doet precies wat u deed toen u bij het CDA zat: proberen het op de achtergrond te regelen, achter de schermen, terwijl de PVV u daar, langs alle kanten, alle hoeken van de zaal laat zien en zegt "we gaan niks doen voor Oekraïne".	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.05
3131	Wees dat ook hier in het parlement en zeg gewoon: we gaan het regelen voor Oekraïne, wat de politieke consequentie ook is, welke spierballentaal de PVV ook gebruikt.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.04
3132	Dan doet u recht aan de woorden die u heeft gezegd, namelijk: wij gaan dit doen in dit kabinet.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.09
3135	Ik ben niet voor niets als rapporteur naar de gevangenissen geweest om te kijken hoe het daar gaat en wat daar gebeurt.	Omtzigt	NSC	0.01
3136	Ik laat me hier niet aanleunen dat die steun op een bepaald moment en met een bepaald bedrag moet gebeuren.	Omtzigt	NSC	0.02
3137	Ik zeg dat ook maar even richting de heer Klaver, die hier net een betoog gehouden heeft in de trant van: "Ja, er moet fors meer geld naar Defensie.	Omtzigt	NSC	0.03
3138	Ja, er moet fors meer geld hiernaartoe en daarnaartoe.	Omtzigt	NSC	0.05
3140	Ja, het wordt een ingewikkelde puzzel — dat kan ik u wel vertellen op dit moment — in een buitengewoon ingewikkelde geopolitieke situatie.	Omtzigt	NSC	0.03
3142	Nederland zal vol in de vuurlinie komen te staan; vól.	Omtzigt	NSC	0.01
3144	Als u dacht dat we al een probleem hadden met China en Biden met ASML, dan moet u eens kijken wat er straks gaat gebeuren.	Omtzigt	NSC	0.02
3145	Als u dacht dat die oude wet over het binnenvallen van Den Haag vanwege het ICC een probleem was in de VS, dan moet u eens kijken wat we nu krijgen.	Omtzigt	NSC	0.06
3146	Dit is niet de onderhandeling over de Voorjaarsnota, maar ik zeg u dat wij pal staan voor het hoofdlijnenakkoord en voor wat daarin staat over de morele, financiële en militaire steun aan Oekraïne, want wij vinden dat van uitermate groot belang.	Omtzigt	NSC	0.03
3147	Ik hoor de heer Omtzigt terecht zeggen dat de tweede termijn van Trump niet is als de eerste termijn, en dat we daar een antwoord op moeten formuleren.	Dassen	Volt	0.05
3148	Hij noemt ook de mogelijke gevolgen voor ASML en de gevolgen voor onze veiligheid.	Dassen	Volt	0.01
3149	Die zullen enorm zijn als wij hier met elkaar niet een goed antwoord op formuleren.	Dassen	Volt	0.01
3150	Dat is eigenlijk ook wat de heer Omtzigt verwacht: landen zullen anders moeten reageren om ervoor te zorgen dat we hier een antwoord op kunnen formuleren.	Dassen	Volt	0.01
3151	Maar aan het einde van zijn betoog hoor ik de heer Omtzigt dan toch zeggen: ja, maar aan eurobonds willen we absoluut niet.	Dassen	Volt	0.01
3155	De komende jaren zullen we al het NextGenerationEU-fonds, het fonds voor de coronaschulden, moeten gaan terugbetalen.	Omtzigt	NSC	0.01
3156	Als je nu nog met een extra set Europese schulden komt, dan weet ik wat er gaat gebeuren.	Omtzigt	NSC	0.01
3157	Dan ga je bij elke beleidsuitdaging een extra set schulden aan.	Omtzigt	NSC	3.11
3158	We houden ons in Europa al op geen enkele manier aan de maximum schuldlimiet, die op 60% van het bruto binnenlands product van de landen ligt.	Omtzigt	NSC	0.02
3161	Maar als je naar Frankrijk kijkt — dat is het land waar ik mij het meest zorgen om maak, misschien nog wel meer dan Italië en Griekenland — dan zie je dat ze daar ver boven de 100% zitten, met een begrotingstekort van tussen de 5% en 6%.	Omtzigt	NSC	83.99
3162	Als we samen met Frankrijk zeggen "weet je wat; we doen daar nu gewoon nog Europese schulden bovenop", dan eindigen we in een nieuwe Europese schuldencrisis.	Omtzigt	NSC	0.06
3164	We hadden er zelfs voor kunnen kiezen om de Griekse schulden te betalen.	Omtzigt	NSC	26.32
3166	Als een land als Frankrijk door zijn hoeven gaat, we dat uitstellen en alleen maar meer schulden aangaan, dan zult u over een aantal jaren terugkijken naar dit soort debatten en denken: waarom zijn we daarin beland?	Omtzigt	NSC	0.01
3167	Schuldencrisissen die we in Europa al heel lang niet meer gezien hebben, maar die ze zich in landen als Argentinië nog al te goed herinneren, kunnen zeer, zeer pijnlijk zijn.	Omtzigt	NSC	7.72
3169	Dat betekent dat ik moeilijke keuzes over hoe je bepaalde zaken wil financieren ook niet vermijd.	Omtzigt	NSC	0.01
3171	Schulden maken, de creditcard pakken en zeggen "we betalen het morgen", is over het algemeen best een gemakkelijke optie.	Omtzigt	NSC	0.07
3173	Mijn vraag is natuurlijk ook hoe we ervoor zorgen dat we Europa veilig houden.	Dassen	Volt	0.01
3174	Dat is precies de vraag die Omtzigt hier ook op tafel legt.	Dassen	Volt	0.01
3175	De heer Omtzigt zegt terecht dat de tweede termijn van Trump anders is dan de eerste termijn.	Dassen	Volt	0.09
3177	Voor onze veiligheid kunnen we dus ook niet meer honderd procent op de achterbank van de Verenigde Staten gaan zitten.	Dassen	Volt	0.05
3181	De heer Omtzigt kan zeggen dat Frankrijk een tekort van 7% heeft.	Dassen	Volt	0.02
3183	Maar de vraag die daar volgens mij tegenover staat, is: hoe gaan wij als Europa gezamenlijk zorgen dat we onze defensie op orde krijgen; hoe gaan we dat dan financieren als verschillende landen niet in staat zijn om te zorgen dat zij kunnen opplussen?	Dassen	Volt	0.03
3184	Je ziet nu al dat alle plussen die gedaan worden, enkel in de nationale industrie worden gedaan, waardoor we nog steeds heel veel verschillende systemen hebben.	Dassen	Volt	0.21
3185	Dan moet het antwoord op een gegeven moment zijn: nee, we hebben als Europa capaciteiten op te bouwen die zo groot zijn — denk aan vliegdekschepen of intelligence, waarvoor we nu van de Verenigde Staten afhankelijk zijn — dat we daar ook enorme investeringen tegenover moeten zetten.	Dassen	Volt	1.53
3186	Wat mij betreft zou die keuze moeten zijn dat je dat gezamenlijk in Europa doet, omdat je die keuzes anders niet kunt maken.	Dassen	Volt	0.01
3187	Een betere Europese samenwerking en interoperabiliteit, het liefst binnen de NAVO-standaarden, lijken mij buitengewoon gewenst.	Omtzigt	NSC	0.01
3188	In staat zijn om je eigen wapensystemen te maken, is niet alleen gewenst, maar ook noodzakelijk.	Omtzigt	NSC	0.01
3189	Dat gedeelte van het betoog van de heer Dassen deel ik dus volledig.	Omtzigt	NSC	0.07
3190	Het is prima om daar betere samenwerking voor te hebben.	Omtzigt	NSC	0.01
3191	Mijn probleem zit bij de vraag of je daar gezamenlijke schulden voor aan moet gaan.	Omtzigt	NSC	0.01
3194	Dat zit bij dat Europese leger en het idee dat je die soevereiniteit gaat delen.	Omtzigt	NSC	0.01
3197	Maar het is volstrekt helder dat er goed samengewerkt moet worden en dat Europa veel slagkrachtiger zal moeten zijn.	Omtzigt	NSC	0.01
3198	Ik deel overigens zijn opvatting dat we veel op de VS kunnen aanmerken maar dat we ze iets te veel van het NAVO-werk hebben laten doen in de afgelopen 30 jaar.	Omtzigt	NSC	0.04
3199	Dat gedeelte van de klachten uit de Verenigde Staten snap ik verrekte goed.	Omtzigt	NSC	0.01
3200	Ik hoor de heer Omtzigt wel "meer samenwerking" zeggen, maar er is geen antwoord op de vraag hoe we dat dan daadwerkelijk op Europees niveau gaan doen.	Dassen	Volt	0.03
3201	Als we alles nationaal blijven doen, dan gaan we die Europese defensie-industrie ook niet uit de grond trekken.	Dassen	Volt	0.01
3202	Ook het antwoord op de vraag die ik aan de heer Omtzigt stelde over hoe we dat dan gaan financieren, blijft achterwege.	Dassen	Volt	0.01
3205	Nogmaals, een van de grootste opdrachten voor Europa in de komende twintig jaar is ervoor te zorgen dat we niet op een dag onder die schulden bezwijken.	Omtzigt	NSC	0.02
3207	Dat laat onverlet dat goede Europese samenwerking wenselijk is.	Omtzigt	NSC	0.01
3209	De West-Europese Unie zijn we nu alweer vergeten, maar daar hebben we ook dertig à vijfendertig jaar in gezeten.	Omtzigt	NSC	0.04
3210	Dat was de defensietak van de Europese Unie, die zo’n tien jaar geleden is opgeheven.	Omtzigt	NSC	0.01
3212	Laten we er nu voor zorgen dat die samenwerking van de grond komt en dat er Europese coördinatie plaatsvindt, met Europese consortia en samenwerkingsverbanden.	Omtzigt	NSC	0.01
3213	Maar het idee dat je dat met schulden doet, lijkt een kortetermijnsucces en leidt op de lange termijn tot grote problemen.	Omtzigt	NSC	0.02
3214	Ik ben overigens ook heel benieuwd of vliegdekschepen niet als eerste zouden moeten worden overwogen als we dit aanpakken, maar ik weet niet of dat vandaag de discussie moet zijn.	Omtzigt	NSC	0.01
3217	Nederland is de afgelopen jaren een van de voorlopers geweest in de steun aan Oekraïne.	Boswijk	CDA	4.99
3218	Ik denk dat het heel belangrijk is geweest dat wij dat altijd zijn geweest.	Boswijk	CDA	0.01
3219	Daardoor hebben we inmiddels andere landen meegetrokken.	Boswijk	CDA	0.01
3220	Alleen is het nog ongewis wat de financiële steun aan Oekraïne in de toekomst zal zijn.	Boswijk	CDA	0.47
3221	In het coalitieakkoord zie ik staan dat we Oekraïne moreel, financieel en militair blijven steunen.	Boswijk	CDA	0.02
3224	Ik kom namelijk net uit een debat over ontwikkelingssamenwerking en weet dat er niets in het coalitieakkoord staat over die ontkoppeling.	Boswijk	CDA	0.14
3225	De financieel woordvoerder van NSC, de heer Van Oostenbruggen, zei destijds in de krant dat het niet was afgesproken en niet acceptabel is.	Boswijk	CDA	0.04
3226	Ik heb debatten gevoerd met mevrouw Zeedijk, die zei dat zij dit niet kon accepteren.	Boswijk	CDA	0.02
3227	Uiteindelijk is het toch gebeurd, dus ik snap heel goed de zorg van de heer Klaver.	Boswijk	CDA	36.46
3228	Het staat allemaal mooi opgeschreven, maar kan de heer Omtzigt ons verzekeren dat de financiële steun aan Oekraïne minimaal op hetzelfde niveau blijft als in de afgelopen jaren?	Boswijk	CDA	0.05
3229	Ik kan de heer Boswijk verzekeren dat wij Oekraïne blijven steunen.	Omtzigt	NSC	0.02
3230	Als u vraagt hoe groot die bedragen zijn, dan kan ik u dat vandaag niet precies zeggen.	Omtzigt	NSC	0.01
3232	Financiële steun kan betekenen dat wij één euro geven.	Boswijk	CDA	0.2
3235	Ik zal niet zeggen dat ik het tot op de procent wil weten, maar ik denk dat het verstandig is om uit te spreken of we in de richting gaan van het bedrag dat we altijd hebben gegeven, of dat we wellicht extra gaan bijdragen, gezien de situatie in Oekraïne en de twijfels over de Amerikaanse steun.	Boswijk	CDA	0.02
3236	We zouden als oppositie toch op z’n minst een bandbreedte moeten krijgen?	Boswijk	CDA	0.01
3238	Ik denk dat het minstens zo belangrijk is voor de premier om te weten dat hij rugdekking heeft vanuit zijn coalitie, zodat hij bij andere landen kan aangeven wat wij ongeveer de komende jaren gaan doen.	Boswijk	CDA	0.03
3239	Het is vrij ongemakkelijk als de premier daarnaartoe gaat en moet zeggen: ik heb eigenlijk geen idee, maar ik heb in ieder geval één coalitiepartij die er geen euro naartoe wil.	Boswijk	CDA	0.08
3240	Dat kan een sneeuwbaleffect hebben op andere landen en uiteindelijk desastreus uitpakken.	Boswijk	CDA	0.02
3241	Nogmaals dus mijn appel op meneer Omtzigt om hier echt voor te gaan staan.	Boswijk	CDA	0.04
3243	Alleen probeer ik in dit debat te bekijken wat we in de Europese top moeten doen.	Omtzigt	NSC	0.01
3244	We zullen Oekraïne moeten blijven steunen, maar ik ga hier niet openbaar de onderhandelingen over de begrotingen in de Tweede Kamer voeren.	Omtzigt	NSC	0.57
3245	Veiligheid is niet gratis; dat weet de heer Omtzigt ook.	Van der Werf	D66	0.02
3246	Hij had het net in zijn betoog tussen neus en lippen door over de Europese begroting.	Van der Werf	D66	0.02
3247	Als ik hem goed begrijp, wil hij geen eurobonds, maar wel iets veranderen in de Europese begroting.	Van der Werf	D66	0.01
3251	Wat mij betreft hoeft dat niet via de Europese begroting.	Omtzigt	NSC	0.01
3252	Dat kan wel via Europese afspraken, maar het lijkt me onwenselijk dat de nationale defensiezaken via de Europese begroting gefinancierd worden.	Omtzigt	NSC	10.75
3253	Ik ben benieuwd welke opties er op tafel komen, en of we een gezamenlijk onderzoeksprogramma willen hebben.	Omtzigt	NSC	0.01
3254	Daar staan we niet onmiddellijk in met een houding dat we het daar niet over willen hebben.	Omtzigt	NSC	0.01
3255	Maar ik zou het raar vinden als de nationale legers betaald zouden worden uit de Europese begroting.	Omtzigt	NSC	0.02
3257	Nu hebben we weer iets gehoord wat de heer Omtzigt níet wil, maar wat wil de heer Omtzigt dan precies wél?	Van der Werf	D66	0.02
3260	Het gekke is dat ik hier nu minstens drie woordvoerders hoor zeggen dat het alleen gebeurt als we het óf Europees financieren, óf er Europese schulden over aangaan.	Omtzigt	NSC	0.03
3262	Je bent zelf verantwoordelijk voor je eigen defensie, net zoals je zelf verantwoordelijk bent voor je eigen uitgaven voor je zorg- of onderwijsstelsel.	Omtzigt	NSC	0.01
3264	Natuurlijk hebben we de Bolognanormen over hoe we met onderwijsstelsels omgaan.	Omtzigt	NSC	0.01
3268	Maar dat betekent niet dat de Europese Unie nu in een keer de Universiteit van Amsterdam aan het financieren is.	Omtzigt	NSC	0.56
3269	Nee, die wordt gewoon uit de nationale begroting gefinancierd.	Omtzigt	NSC	0.02
3270	Ik zou dat ook op het vlak van defensie willen doen.	Omtzigt	NSC	0.01
3271	Overigens ben ik ontzettend blij met D66, want de initiatiefnota's van D66 op het vlak van defensie van de afgelopen jaren waren niet het toppunt van realisme.	Omtzigt	NSC	0.03
3274	"Vraag niet aan de Amerikanen wat zij kunnen doen voor onze veiligheid, maar wat wij zelf kunnen doen.	Van der Werf	D66	0.02
3275	De tijd is voorbij dat Europa de VS kan laten opdraaien voor onze veiligheid."	Van der Werf	D66	0.01
3276	Met deze woorden sprak premier Tusk van Polen het Europees Parlement afgelopen week toe.	Van der Werf	D66	0.02
3277	Het zijn niet langer alleen dreigementen richting Europa, maar het is ook keiharde sabotage.	Van der Werf	D66	0.36
3278	Vier aanvallen op onze onderzeese infrastructuur in drie maanden tijd; dat zijn geen speldenprikjes meer, maar keiharde Russische steken.	Van der Werf	D66	0.18
3279	Wie denkt dat een sterke defensie duur is, heeft geen idee wat het kost als je niet sterk genoeg bent om je eigen continent te verdedigen.	Van der Werf	D66	0.21
3280	Voor het verdedigen van onze veiligheid en onze eigen grenzen is meer nodig dan 2%, want nu wordt er op het Europese grondgebied niets verdedigd zonder betrokkenheid van een Amerikaanse generaal.	Van der Werf	D66	99.19
3281	Dat kan anders, en met de huidige dreiging moet dat ook anders.	Van der Werf	D66	0.01
3282	Daarom zullen wij vanavond een voorstel doen om verschillende scenario's uit te werken voor de wijze waarop wij als Nederland 3% defensie-uitgaven kunnen realiseren.	Van der Werf	D66	0.21
3283	Veiligheid kent een prijs en daar moeten we eerlijk over zijn.	Van der Werf	D66	0.02
3284	Nederland zal zelf meer geld moeten vrijmaken voor veiligheid en defensie.	Van der Werf	D66	0.02
3285	Taboes over Europese financiering en eurobonds moeten daarbij van tafel.	Van der Werf	D66	0.01
3286	Dit gaat natuurlijk verzanden in een debat over een procentje meer of een procentje minder.	Dijk	SP	0.01
3287	Dan gaan we met elkaar spreken over allerlei scenario's die we met vier minuten spreektijd per woordvoerder met elkaar moeten doorgronden.	Dijk	SP	0.01
3288	Ik vind dit soort boodschappen zo ontzettend gratis.	Dijk	SP	0.09
3291	Daar hebben wij al een aantal suggesties voor gedaan.	Van der Werf	D66	0.01
3292	Een van de scenario's zou kunnen zijn om nationaal een deel te financieren, bijvoorbeeld via het terugdraaien van de onzalige maatregel om het eigen risico te halveren, of dat alleen te doen voor de mensen die dat kunnen dragen.	Van der Werf	D66	0.01
3294	Daarnaast heb je natuurlijk Europese opties om dat aan te kunnen vullen.	Van der Werf	D66	3.29
3295	Daar hebben de vorige sprekers ook al suggesties voor gedaan.	Van der Werf	D66	0.01
3297	Ik had de vraag ook aan elke andere partij kunnen stellen, denk ik, maar mevrouw Van der Werf noemt specifiek 3%.	Dijk	SP	0.03
3298	Het terugdraaien van de halvering van het eigen risico heeft u al vier keer uitgegeven.	Dijk	SP	0.02
3299	Ik vind eerlijk gezegd dat u daarmee een discussie veroorzaakt over het gaan bezuinigen op sociale voorzieningen om vervolgens defensiebudgetten te gaan ophogen.	Dijk	SP	0.04
3300	Dat is precies hetzelfde wat de VVD aan het doen is en dat is eigenlijk ook precies hetzelfde wat de heer Omtzigt net niet genoemd heeft.	Dijk	SP	0.25
3302	Of zegt D66 nu: dan gaan we het geld halen waar het zit?	Dijk	SP	0.01
3304	Ik kan de heer Dijk verzekeren dat het niet hetzelfde is als wat de VVD aan het doen is.	Van der Werf	D66	0.01
3305	Maar misschien gaat de heer Van Campen daar zo nog iets nieuwswaardigs over zeggen.	Van der Werf	D66	0.01
3308	Dat hebben een aantal andere Europese landen ook ingezien.	Van der Werf	D66	0.02
3309	Dat betekent dus dat wij moeten gaan kijken naar de vraag hoe je dat zou kunnen financieren.	Van der Werf	D66	0.01
3310	Ik ben niet getrouwd met de precieze uitwerking daarvan.	Van der Werf	D66	0.09
3311	Ik denk dat het realistisch is om een gedeelte daarvan nationaal te financieren en een gedeelte daarvan Europees te financieren.	Van der Werf	D66	0.01
3312	Ik denk dat het heel goed is als het kabinet aan de slag gaat met het uitwerken van die scenario's.	Van der Werf	D66	0.01
3313	Daarover kunnen wij het dan als Kamer met elkaar hebben.	Van der Werf	D66	0.01
3314	Ik ben het volledig met collega Van der Werf eens dat we meer moeten gaan investeren in onze krijgsmacht.	Boswijk	CDA	0.01
3316	Maar ik wil toch voorstellen de discussie wat intelligenter te voeren.	Boswijk	CDA	0.01
3317	Ik wil overigens niet zeggen dat dit niet intelligent is.	Boswijk	CDA	0.01
3318	Maar het is eigenlijk zoals collega Klaver zei: je zou het moeten omdraaien.	Boswijk	CDA	1.07
3319	Welke capaciteiten, met name strategische capaciteiten ... Ik meen dat collega Omtzigt iets zei over luchtverdediging, maar het kan ook over luchttransport of over eigen inlichtingen gaan.	Boswijk	CDA	4.69
3320	Het rapport over Hawija gaf al aan dat we die ook nog onvoldoende hebben.	Boswijk	CDA	0.03
3321	Dan identificeer je eerst welke capaciteiten wij als Europese NAVO-landen missen en dan welke wij zelf willen gaan produceren enzovoort.	Boswijk	CDA	0.11
3323	Dan identificeer je dat eerst en dan ga je kijken waarop je uiteindelijk uitkomt.	Boswijk	CDA	0.01
3326	We hebben al van zo veel mensen die hiervan verstand hebben gehoord dat het onvermijdelijk gaat zijn dat je in de toekomst naar een verhoging zult gaan en dat het niet bij 2% blijft.	Van der Werf	D66	0.06
3327	Dan moet je dus ook vooruit gaan denken: met welke boodschap sturen wij onze leider op pad in Europa om afspraken te maken?	Van der Werf	D66	0.01
3328	Natuurlijk valt er te praten over wat er wel of niet nodig is en waaraan je dat geld zou moeten uitgeven, maar ik denk dat we het daarover vrij snel eens zijn.	Van der Werf	D66	0.32
3329	Natuurlijk zal je beter gezamenlijk moeten gaan inkopen en kan je vele miljarden besparen als je dat op een slimmere en een handigere manier doet.	Van der Werf	D66	0.02
3330	Maar dan nog kom je er niet onderuit dat je richting die 3%, of misschien wel over die 3% heen, gaat kruipen.	Van der Werf	D66	0.01
3332	In 2021 ging mijn maidenspeech over dat we meer moesten investeren in Defensie.	Boswijk	CDA	0.01
3334	Ik ben het alleen met collega Dijk eens dat we er nu geen wedstrijdje ver piesen van moeten maken met "de ene zegt 3,5% en de andere komt zo meteen in de krant, want die roept meer".	Boswijk	CDA	0.05
3335	Nee, laten we nou eerst kijken wat we nodig hebben.	Boswijk	CDA	0.01
3337	Bij het laatste Defensiedebat heb ik zelf aantallen aan capaciteit opgenoemd waarvan ik denk dat dat nodig is.	Boswijk	CDA	0.02
3339	Laat de minister de CDS de opdracht geven om deze inventarisatie te maken en om te identificeren welke capaciteiten wij nodig zouden hebben.	Boswijk	CDA	0.79
3341	Kom dan als kabinet richting de Kamer terug met: "Jongens, dit zullen we nodig hebben.	Boswijk	CDA	0.13
3345	Dat vertalen we uiteindelijk in percentage x. Dat zou toch veel logischer zijn dan nu zeggen dat we 3% gaan doen en dat het dan geregeld is?	Boswijk	CDA	0.04
3348	Dan is het misschien beter dat we eerst kijken waaraan we het willen uitgeven.	Boswijk	CDA	0.01
3349	Als ik de heer Boswijk hoor, dan zit er eigenlijk vrij weinig licht tussen wat hij vindt en wat ik vind.	Van der Werf	D66	0.01
3350	Ik ben namelijk helemaal niet getrouwd met het percentage van 3%.	Van der Werf	D66	0.02
3352	Maar ik denk dat het goed is om alvast na te denken over wat je gaat doen tot je tot dat percentage gaat komen.	Van der Werf	D66	0.01
3353	Wij hoeven niet blind te zijn voor alle signalen die er nu op ons afkomen.	Van der Werf	D66	0.01
3354	Die worden niet alleen maar gegeven door mensen als Rutte en De Hoop Scheffer, maar die zien we ook gewoon om ons heen als het om de veiligheid van Europa gaat.	Van der Werf	D66	0.02
3355	Als ik de heer Boswijk zo hoor, denk ik dat hij mijn voorstel straks misschien wel wil medeondertekenen.	Van der Werf	D66	0.01
3359	Nu wordt er op Europees grondgebied niets verdedigd zonder de betrokkenheid van een Amerikaanse generaal.	Van der Werf	D66	18.74
3363	Daarom zullen we meer geld moeten vrijmaken voor veiligheid en defensie.	Van der Werf	D66	0.01
3364	De Hoop Scheffer verwoordde het treffend: "Ik acht het onvermijdelijk dat het gebeurt dat Nederland zijn verzet tegen eurobonds opgeeft.	Van der Werf	D66	0.01
3365	Ik zie niet hoe je de Europese defensieambities allemaal uit publieke middelen kan financieren.	Van der Werf	D66	0.02
3366	Je moet daarbij privaat kapitaal aanboren, en daar horen eurobonds bij."	Van der Werf	D66	0.01
3367	Waarom zitten wij dus nog vol in een achterhoedegevecht, terwijl alle andere landen allang vooruit zijn gelopen en waarom isoleert Nederland zich op het Europese toneel?	Van der Werf	D66	0.06
3368	En hoe gaat het kabinet de veiligheid van alle Nederlanders en Europeanen garanderen zonder daarbij te willen kijken naar Europese financiering?	Van der Werf	D66	0.01
3369	Heeft dit kabinet het politieke lef of houdt deze coalitie dit kabinet in de houdgreep?	Van der Werf	D66	0.01
3370	Alleen als we fors meer samen en minder ieder voor zich gaan doen, besparen we 75 miljard euro en voorkomen we dat aan het front in Oekraïne Finse granaten bewerkt moeten worden met een slijptol om ze uit Italiaanse mortieren te kunnen schieten.	Van der Werf	D66	99.73
3371	Met welk voorstel gaat het kabinet dus richting de Europese Raad?	Van der Werf	D66	0.01
3372	Terwijl we na aan het aantreden van Trump als Europa keihard aan de bak moeten voor onze fysieke veiligheid, moet Europa na het aantreden van Musk net zo hard aan de bak op digitaal gebied.	Van der Werf	D66	0.12
3373	We zien techbedrijven die het algoritme naar eigen politieke voorkeur aanpassen en techbazen die factchecking vergelijken met censuur.	Van der Werf	D66	0.39
3374	Daarom spraken diverse leiders zich al fel uit tegen deze inmenging van big tech, zoals Macron, Scholz, CDU-leider Merz en de Zweedse premier Kristersson.	Van der Werf	D66	0.03
3376	Vorige week is een voorstel van D66 aangenomen om ons hier stevig tegen uit te spreken.	Van der Werf	D66	0.01
3377	En wat is de stevige uitspraak dan van dit kabinet?	Van der Werf	D66	0.01
3379	Trump wil Groenland kopen, waarbij militair ingrijpen niet wordt uitgesloten.	Van der Werf	D66	2.62
3380	Dat heeft hij nog eens benadrukt in een stevig telefoongesprek met de Deense premier.	Van der Werf	D66	0.03
3381	Groenland verdient onze onvoorwaardelijke steun en andere regeringsleiders hebben die steun al publiekelijk gemaakt.	Van der Werf	D66	0.02
3382	Kan de minister van Buitenlandse Zaken hier glashelder maken dat Nederland staat voor de territoriale integriteit van Groenland?	Van der Werf	D66	0.02
3383	Ik kan veel herkennen in het betoog van mevrouw Van der Werf.	Dassen	Volt	0.01
3384	Het zijn terechte punten die ze aanhaalt, waaronder dat we het gezamenlijk moeten doen en dat we de Europese defensie-industrie van de grond moeten krijgen, juist ook omdat sommige landen het zelf op dit moment niet zouden kunnen dragen.	Dassen	Volt	0.03
3385	Maar we moeten dat ook doen om die verspilling van jaarlijks wel 100 miljard tegen te gaan.	Dassen	Volt	0.03
3386	Maar zouden we dan ook niet moeten zeggen, zoals Volt voorstelt, dat we alles boven die 2% gezamenlijk Europees moeten doen?	Dassen	Volt	0.03
3387	We zien nu namelijk dat die Europese defensie-industrie eigenlijk niet echt van de grond komt.	Dassen	Volt	0.01
3388	Als we het nationaal blijven doen, dan zal dat ook zo blijven.	Dassen	Volt	0.01
3389	Dan zullen we die verschillende wapensystemen houden en dan zullen we die verspilling houden.	Dassen	Volt	0.01
3390	Wordt het dus niet tijd om te zeggen "alles boven die 2%, of het nou 3% of 3,5% wordt, doen we gezamenlijk, doen we Europees om te zorgen dat we echt de defensie-industrie en onze veiligheid op orde krijgen"?	Dassen	Volt	0.01
3392	Dat lijkt me een heel denkbaar scenario en ik ben erg benieuwd naar de reactie van het kabinet daarop.	Van der Werf	D66	0.01
3396	De vanzelfsprekendheid van de Amerikaanse veiligheidsparaplu is voorbij.	Van Campen	VVD	0.01
3397	Hoewel dat misschien ongemakkelijk aanvoelt, ziet de VVD dit strategisch tegelijkertijd ook als een kans.	Van Campen	VVD	0.01
3398	Te vaak hebben we ons economisch, financieel en NAVO-procentueel in slaap laten sussen.	Van Campen	VVD	0.03
3399	Het is hoog tijd dat de EU als een van de drie grootste economische machten ter wereld ook op veiligheidsgebied een leeuw met tanden wordt.	Van Campen	VVD	0.01
3400	Terwijl wij weten dat de NAVO-norm op termijn omhoog zal gaan, moeten alle NAVO-bondgenoten in rap tempo gaan voldoen aan de huidige norm van 2%.	Van Campen	VVD	0.03
3401	Voor de VVD is het volstrekt logisch dat de president van Amerika alle bondgenoten ook houdt aan die afspraak.	Van Campen	VVD	0.04
3402	Wij vinden dat dat gesprek ook binnen de Unie scherp gevoerd mag worden, want het is niet uit te leggen dat grote landen als Spanje met 1,28% en Italië met 1,49% nog niet eens boven de 1,5% uit komen.	Van Campen	VVD	1.59
3403	Het is te prijzen dat de Baltische staten 3% van hun bruto binnenlands product uitgeven aan defensie, maar we weten ook dat Spanje en Italië na 2% pas echt een verschil zouden maken.	Van Campen	VVD	0.21
3404	De geopolitieke onzekerheid staat de nalatigheid die we nu zien, gewoonweg niet toe.	Van Campen	VVD	0.01
3407	Een aantal collega's heeft hier al voorstellen voor gedaan waar wij minder voor voelen.	Van Campen	VVD	0.01
3408	Wij denken nu in eerste instantie aan een Europese norm, ter ondersteuning van de bestaande NAVO-norm voor defensie-uitgaven per lidstaat.	Van Campen	VVD	0.01
3409	Hieraan zouden we bij de onderhandelingen over het Meerjarig Financieel Kader de toegang tot Europese fondsen voorwaardelijk kunnen maken.	Van Campen	VVD	0.95
3410	Want wat hebben we aan cohesiegeld en aan landbouwsubsidies als Poetin zijn voet tussen de deur heeft?	Van Campen	VVD	0.01
3413	We zouden wel graag zien dat de minister-president tijdens de Raad pleit voor een goede taakverdeling tussen de veiligheidsverantwoordelijkheden van de NAVO en de verantwoordelijkheden van de Europese Unie.	Van Campen	VVD	2.49
3414	Het is goed dat de Europese Commissie een nieuwe Commissaris heeft aangesteld voor defensie en dat het Europees Parlement ook een eigen defensiecommissie heeft, maar we moeten dubbel werk of duplicatie wel echt voorkomen.	Van Campen	VVD	0.04
3415	De NAVO heeft structuren om militaire normen vast te stellen, capaciteitsdoelen te bepalen en gezamenlijk materieel aan te schaffen.	Van Campen	VVD	0.01
3416	De EU heeft dan weer het voordeel van de interne markt en het geld.	Van Campen	VVD	0.01
3417	Dat kan helpen om de defensieproductie binnen Europa op een veel hoger tempo op gang te brengen en sancties in te stellen als externe factoren onze veiligheid onder druk zetten.	Van Campen	VVD	0.01
3418	Ziet het kabinet met de VVD de risico's van overlap van rollen en taken?	Van Campen	VVD	0.01
3420	Niet alleen moeten per lidstaat de uitgaven aan defensie omhoog, ook de uitgaven aan defensie binnen de Europese Unie moeten omhoog.	Van Campen	VVD	0.01
3421	Terecht is het kabinet ambitieus over de totstandkoming van een robuust defensie-industriebeleid, maar wat betekenen gezamenlijke aanschaf en betere informatie-uitwisseling in de praktijk?	Van Campen	VVD	0.03
3422	Hier is al vaak over gedebatteerd, maar welke stappen gaat Nederland zelf zetten?	Van Campen	VVD	0.02
3426	Waar de NAVO haar militaire capaciteiten laat gelden om onze veiligheid te waarborgen, kan en moet de EU dat op het gebied van de interne markt doen.	Van Campen	VVD	3.94
3427	Het is goed dat Nederland aandringt op een nieuw sanctiepakket tegen Rusland.	Van Campen	VVD	0.01
3428	De minister stelt terecht dat de verwerpelijke Russische schaduwvloot hun belangrijkste inkomstenbron vormt.	Van Campen	VVD	0.04
3433	Willen we Poetin echt tot een halt toeroepen, dan zullen de gevolgen van zijn agressie ook in Rusland zelf voelbaar moeten zijn.	Van Campen	VVD	0.01
3434	Is de tijd dan misschien rijp om over te gaan tot het instellen van reis- en visumbeperkingen tegen Russische toeristen binnen het Schengengebied?	Van Campen	VVD	0.01
3436	De heer Van Campen had het net over een Europese norm, maar de vraag is natuurlijk wat die Europese norm dan zou moeten zijn.	Van der Werf	D66	0.02
3437	D66 heeft voorgesteld om met z'n allen naar die 3% toe te werken.	Van der Werf	D66	0.01
3439	Ik weet, net als de heer Boswijk, niet waar die 3% vandaan komt.	Van Campen	VVD	0.02
3440	De secretaris-generaal van de NAVO heeft het al over 3,7%.	Van Campen	VVD	0.03
3441	De president van de Verenigde Staten heeft het over 5%.	Van Campen	VVD	0.21
3443	Wie zegt dat de 3% van mevrouw Van der Werf voldoende is?	Van Campen	VVD	0.01
3445	We weten natuurlijk wel waar NAVO behoefte aan heeft, want daar heeft onder anderen voormalig premier Rutte hele duidelijke woorden over gezegd.	Van der Werf	D66	0.04
3446	Maar ik hoor vanuit uw fractie en van uw bewindspersonen geen voorstellen komen voor meer geld voor defensie en veiligheid.	Van der Werf	D66	0.08
3450	De boter die door de VVD bij de vis geleverd wordt in dit hoofdlijnenakkoord, is dat we uitkomen boven de 2%-norm die is afgesproken.	Van Campen	VVD	0.12
3452	Stap twee is dat ik het onacceptabel vind dat er nog steeds landen zijn die op dit moment niet aan de 2%-norm voldoen.	Van Campen	VVD	8.58
3454	Die gaat wapperen met de creditcard van de Nederlandse belastingbetaler om alvast eurobonds, gezamenlijk schuldenpapier, voor te stellen, om zo de rekening voor landen te betalen die op dit moment nog niet eens voldoen aan die 2%-norm.	Van Campen	VVD	0.02
3455	Wat voor signaal geef je daarmee af aan die landen?	Van Campen	VVD	0.01
3456	Waarom bepleit D66 hier niet dat ook in die landen gewoon eens keuzes worden gemaakt en dat daar de defensie-uitgaven, zoals is afgesproken, normaal op die 2% uitkomen?	Van Campen	VVD	1.77
3457	Waarom wordt in deze Kamer dit politieke vluggertje gemaakt en die 3% genoemd en wordt er geen echte discussie gevoerd over de verantwoordelijkheid die iedereen draagt voor het financieren van de NAVO, als een veiligheid voor onze vrijheid?	Van Campen	VVD	0.11
3459	Dan de volgende spreker van de zijde van de Kamer: de heer Boswijk van het CDA.	voorzitter	None	0.01
3460	Ik heb u al vier keer gehoord, mevrouw Van der Werf.	voorzitter	None	0.01
3463	D66 komt met die voorstellen, omdat het kabinet met niets komt.	Van der Werf	D66	12.04
3464	De VVD-bewindspersonen blijven op hun handen zitten.	Van der Werf	D66	0.02
3467	Nee, meneer Van Campen, we gaan luisteren naar de heer Boswijk.	voorzitter	None	8.29
3468	Een persoonlijk feit, voorzitter, want dit laat ik me niet aanleunen.	Van Campen	VVD	0.01
3469	Ik heb in een interruptie aangegeven wat voor boter bij de vis de VVD in deze coalitie doet, namelijk dat we qua defensie-uitgaven boven de 2% uitkomen.	Van Campen	VVD	0.1
3470	Ik vind dat we ervoor moeten zorgen dat alle NAVO-landen zich houden aan die norm.	Van Campen	VVD	0.01
3473	Voorzitter, mag ik vijf minuten persoonlijke punten, alstublieft?	Boswijk	CDA	0.01
3478	De Britten leden een verpletterende nederlaag bij de Slag bij Aubers, met tien keer zoveel verliezen als de Duitsers.	Boswijk	CDA	99.99
3480	De Shell Crisis leidde niet alleen tot een politieke crisis, maar ook tot doortastende maatrelen.	Boswijk	CDA	18.02
3481	Binnen een jaar werd de munitieproductie opgeschaald en werd het Ministry of Munitions opgericht.	Boswijk	CDA	0.01
3482	Ruim een eeuw later staan wij voor een vergelijkbare uitdaging.	Boswijk	CDA	0.01
3483	De oorlog in Oekraïne toont pijnlijk aan dat Europa na decennia van bezuinigingen niet in staat is om een grootschalige oorlog lang vol te houden.	Boswijk	CDA	99.96
3484	Waar de Britten in 1915 hun productie binnen een jaar op orde kregen, worstelt Europa drie jaar na de Russische invasie nog steeds met de levering van voldoende munitie.	Boswijk	CDA	99.98
3485	Terwijl de EU met moeite 1 miljoen granaten produceert, levert Noord-Korea naar verluidt met gemak 8 miljoen granaten aan Rusland.	Boswijk	CDA	99.99
3488	Voor het eerst staat de Europese Raad volledig in het teken van defensie, en terecht, want Europa kan niet blijven leunen op de Amerikaanse defensie-industrie.	Boswijk	CDA	0.23
3489	We moeten onze eigen verantwoordelijkheid nemen, temeer omdat de Amerikaanse productiecapaciteit ook aan haar limiet zit.	Boswijk	CDA	0.01
3491	Sinds februari 2022 zijn er wereldwijd 1.200 besteld, terwijl de productiecapaciteit rond de 650 per jaar blijft steken.	Boswijk	CDA	0.02
3492	Ondertussen heeft Rusland al meer dan 11.500 ballistische raketten en kruisraketten op Oekraïne afgestuurd.	Boswijk	CDA	0.07
3493	Een gemiddeld verbruik van twee Patriots per onderschepping betekent dat slechts een fractie effectief kan worden neergehaald.	Boswijk	CDA	0.02
3494	Dat maakt nogmaals duidelijk dat we niet alleen moeten investeren in innovatie, maar ook in capaciteit.	Boswijk	CDA	0.01
3496	Ursula von der Leyen pleit voor 500 miljard aan extra defensie-investeringen in de komende tien jaar.	Boswijk	CDA	0.02
3497	Daarbij worden verschillende financieringsmodellen overwogen: via de EU-begroting, via een speciaal fonds vergelijkbaar met het coronaherstelfonds, of zelfs buiten de EU om.	Boswijk	CDA	0.02
3498	Het is essentieel dat de Kamer tijdig inzicht krijgt in deze scenario's en de bijbehorende randvoorwaarden, zodat we weloverwogen keuzes kunnen maken.	Boswijk	CDA	0.01
3499	We mogen niet achteraf geconfronteerd worden met voldongen feiten.	Boswijk	CDA	0.01
3501	We kunnen het ons niet veroorloven om financieringsopties op voorhand al uit te sluiten zonder zelf een serieus alternatief aan te dragen.	Boswijk	CDA	0.01
3503	Financiering via bestaande bronnen, zoals de Europese Investeringsbank en resterende middelen uit het coronaherstelfonds, moet optimaal benut worden.	Boswijk	CDA	0.05
3504	Mijn vraag aan de minister: hoe beoordeelt hij deze voorwaarden?	Boswijk	CDA	0.08
3507	Helaas is er naar mijn mening echt te weinig gebeurd.	Boswijk	CDA	0.01
3508	Meer dan een jaar geleden overhandigde ik mijn initiatiefnota met acht beslispunten over hoe we de defensie-industrie kunnen opschalen.	Boswijk	CDA	0.01
3509	Ik was blij om een halfjaar geleden te horen dat het kabinet alle aanbevelingen omarmt.	Boswijk	CDA	0.02
3510	Ik ben inmiddels wel benieuwd hoe het staat met deze aanbevelingen.	Boswijk	CDA	0.01
3511	Kan de minister per beslispunt aangeven welke concrete stappen er zijn gezet?	Boswijk	CDA	0.01
3513	Kan de minister ook aangeven wat de Nederlandse inzet gaat zijn richting de nieuwe investering wat betreft de NAVO?	Boswijk	CDA	0.01
3514	Ik hoor collega Van Campen inderdaad zeggen dat de 2% is afgesproken.	Boswijk	CDA	0.02
3515	Ik wil niet verzanden in een discussie over percentages, maar ik ben wel benieuwd: gaat dit kabinet zo meteen het anker aan het schip zijn of zitten wij zo meteen op de steven?	Boswijk	CDA	0.01
3516	Ik sluit me voor de rest aan bij de opmerkingen die door onder anderen de collega's Klaver en Van der Werf zijn gemaakt, namelijk dat wij als Nederland duidelijk achter Denemarken moeten gaan staan.	Boswijk	CDA	0.02
3517	Ik sluit me ook aan bij de opmerkingen van collega Klaver over langjarige financiering ten aanzien van Oekraïne.	Boswijk	CDA	0.05
3518	U heeft het interruptiedebat met collega Omtzigt al gehoord, maar ik ben ook heel benieuwd naar de visie van het kabinet hierop.	Boswijk	CDA	0.02
3523	Ik ga even op een ongebruikelijke manier beginnen, over 37 mensen die 10k per maand verdienen, meer dan €100.000 per jaar.	Dijk	SP	0.05
3524	We hebben een debat over internationale samenwerking, oorlogsvoering, defensie, de EU.	Dijk	SP	0.01
3525	En die 37 mensen nemen niet de moeite om voor die €10.000 per maand die ze hier beuren een bijdrage aan een belangrijk debat te leveren.	Dijk	SP	2.67
3528	Ik wil het graag hebben over internationale samenwerking.	Dijk	SP	0.01
3529	Samenwerking moet de vooruitgang dienen, vooral op het gebied van vrede en veiligheid.	Dijk	SP	0.01
3530	Maar hoe werk je met een land samen dat imperialistische neigingen heeft?	Dijk	SP	0.01
3531	Hoe gaan Europese landen om met een NAVO-lidstaat die een andere NAVO-lidstaat bedreigt?	Dijk	SP	0.02
3532	Het toont aan dat de VS andere lidstaten niet als gelijkwaardig zien.	Dijk	SP	8.88
3533	Dat heeft helemaal niets met samenwerking te maken.	Dijk	SP	0.01
3535	Stel dat de VS economisch of militair het conflict aangaan met Groenland en Denemarken.	Dijk	SP	0.01
3536	Zal Nederland deze bondgenoot dan verdedigen en, zo ja, hoe?	Dijk	SP	0.01
3538	NAVO-secretaris Rutte roept een dag later exact hetzelfde en geeft aan dat lidstaten hiervoor moeten bezuinigen op hun zorg, onderwijs, pensioenen en sociale zekerheid.	Dijk	SP	0.04
3540	Eén lidstaat, de VS, wil dat andere lidstaten zich volledig naar hem voegen en dat heeft niets met samenwerking te maken.	Dijk	SP	0.02
3541	De SP is altijd kritisch geweest op de manier waarop de Europese Unie steeds verder is uitgebreid en hoe steeds meer soevereiniteitsoverdracht heeft plaatsgevonden.	Dijk	SP	0.04
3542	Voor de SP geldt nog steeds: superstaat nee, samenwerking ja.	Dijk	SP	0.03
3544	EU-lidstaten mogen zich niet door de VS laten gijzelen.	Dijk	SP	0.02
3545	Nu brengt de NAVO ons in een wapenwedloop met steeds verdere verhogingen van defensiebudgetten, ten koste van sociale zekerheid, onderwijs en zorg.	Dijk	SP	33.64
3547	We moeten toe naar een NAVO die niet aan de leiband van de VS loopt, die teruggaat naar haar basismandaat: het verdedigen van het grondgebied van bondgenoten tegen aanvallen.	Dijk	SP	0.02
3548	Daar is geen verhoging van het defensiebudget voor nodig.	Dijk	SP	0.01
3550	Wel is samenwerking nodig met andere Europese landen die ook niet aan de leiband van de VS willen lopen, die willen samenwerken op defensie, maar niet hun eigen economie en samenleving kapot willen bezuinigen voor steeds hogere defensie-uitgaven.	Dijk	SP	0.02
3551	De SP wil van de minister horen met welke boodschap de premier naar de Europese Raad gaat.	Dijk	SP	0.02
3552	Gaat hij met de boodschap van minister Veldkamp dat er veel meer geld nodig zal zijn en dat het kabinet een hogere NAVO-norm dus oké vindt?	Dijk	SP	0.01
3553	Of gaat hij met de boodschap naar de EU-top van de heer Wilders, "geen goed idee", of de boodschap van mevrouw Van der Plas, "meer uitgeven valt niet te rijmen met het duurder maken van brandstof of energie"?	Dijk	SP	0.03
3554	Wat de SP betreft wordt er geen extra geld uitgegeven aan Defensie en de NAVO, zeker niet als dat extra bezuinigingen op zorg, onderwijs en sociale zekerheid tot gevolg heeft.	Dijk	SP	11.59
3555	De huidige hoge defensie-uitgaven betekenen dat er nu al wordt bezuinigd op zorg, onderwijs en sociale zekerheid.	Dijk	SP	0.02
3557	De SP pleit voor meer boeken en minder bommen, voor meer onderwijzers en minder onderzeeërs, voor meer treinen en minder tanks, voor meer woningen en tegen een wapenwedloop.	Dijk	SP	0.67
3558	De SP wil meer samenwerking, maar minder VS en minder NAVO.	Dijk	SP	0.43
3561	Het woord is aan de heer Diederik van Dijk van de Staatkundig Gereformeerde Partij.	voorzitter	None	0.02
3564	De bekende theoloog Karl Barth, overleden in 1968, liet zich ook uit over vraagstukken van oorlog, vrede en geopolitiek.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
3565	In dat licht citeer ik hem met het oog op de actuele toestand van Europa.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3566	Ik citeer hem: "Een zeker ontwaken heeft plaatsgevonden.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3567	Het blijft aan ons om de laatste restjes slaap uit onze ogen te wrijven en opnieuw inslaapvallen te vermijden.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3568	We moeten onszelf heel duidelijk maken wat het betekent om echt wakker te zijn."	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3571	Wij spreken vandaag over de komende informele Europese top en graag bespreek ik thema's Europese veiligheid, defensie-industrie en de relatie met de VS. Voor de Europese veiligheid is mijn insteek drieledig: slagkracht, eigen verantwoordelijkheid en realisme.	Diederik van Dijk	SGP	0.13
3572	Het kabinet noemt de verslechterde veiligheidssituatie in Europa.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
3573	Daarover zijn we lang naïef geweest, maar nu wakker geschud.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3574	Het is nodig om de slagkracht van Defensie, maar ook de achterliggende industrie op te bouwen.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3575	Onze eigen verantwoordelijkheid binnen de NAVO, maar ook die van Europese landen blijft enorm belangrijk.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3576	We mogen niet op de lusten rekenen zonder de lasten eerlijk te verdelen.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3577	Hierbij hecht de SGP aan de NAVO als hoeksteen van onze veiligheid.	Diederik van Dijk	SGP	14.94
3578	De EU kan inspringen op die zaken die de NAVO of Nederland zelf niet kunnen.	Diederik van Dijk	SGP	8.93
3579	Het gaat dus om de NAVO voor de EU en om geen onnodige EU-integratie aangaan.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
3580	Dat blijft de SGP toetsen aan de hand van subsidiariteit, proportionaliteit, noodzakelijkheid en meerwaarde.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
3583	Realisme is hard nodig in de relatie met de VS. Met hen delen wij een groot aantal belangen en zien wij dezelfde bedreigingen.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3584	Europa valt zonder twijfel in hetzelfde machtsblok als de VS. Dat kunnen wij niet zelfstandig overnemen tegenover China, India, Rusland en de andere BRICS-landen.	Diederik van Dijk	SGP	23.72
3585	Dat betekent dat Amerikaanse regeringen mogen komen en gaan.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3586	Wij verkiezen ze niet, maar werken er sowieso mee samen, met Democraat en Republikein.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
3587	De snelle outreach naar de nieuwe Trumpregering vindt de SGP dan ook goed.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3588	We mogen alert erop naar Trump kijken, maar soms komt Europa over als een hert dat in de koplampen staart.	Diederik van Dijk	SGP	0.31
3590	We vergroten de problemen uit en accepteren zomaar elke oplossing, ook als die ongelukkig is.	Diederik van Dijk	SGP	2.37
3591	Ik vraag de minister welke discussie hij verwacht over de afgekondigde executive orders.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3593	Verkiezingen hebben in de VS inderdaad zichtbare gevolgen.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
3594	Wij moeten waken om niet te veel Amerikaanse binnenlandse politiek te gaan recenseren.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3595	Dat moet alleen daar waar het onze veiligheid en belangen direct raakt, anders riekt het naar onnodige inmenging, waar ze geen boodschap aan hebben in Washington.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3598	De EU heeft besloten een deel van de sancties te gaan verlichten voor de wederopbouw.	Diederik van Dijk	SGP	0.09
3599	Ik begrijp de achtergrond hiervan, maar ik bepleit hier een aan gezonde argwaan grenzende voorzichtigheid.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3600	Het is zeer ondoorzichtig in welke richting de nieuwe machthebbers zich bewegen.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3602	Als dit verder uitgewerkt wordt, hoor ik graag welke voorwaarden aan de sanctieverlichting hangen.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3603	Daar zal toch ten minste bescherming van minderheden bij behoren?	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3606	De volgende spreker is de heer Dekker van de fractie van Forum voor Democratie.	voorzitter	None	0.02
3609	Het regent executive orders en uitspraken van de president die haaks staan op de oude Amerikaanse beleidsrichtingen, en dan heb ik nog het gevoel dat Trump zich inhoudt.	Dekker	FVD	0.02
3610	Een paar cruciale benoemingen voor zijn regering, met name die van Robert Kennedy jr. en Tulsi Gabbard, moeten nog door het Amerikaanse Congres worden bekrachtigd.	Dekker	FVD	0.02
3612	Trump spreekt liever direct met regeringsleiders dan met ongekozen vertegenwoordigers van de Brusselse bureaucratie.	Dekker	FVD	0.03
3613	Trump is ambivalent over de NAVO, hij begrijpt dat de NAVO-expansie tot de Russische grens als een bedreiging wordt opgevat door Poetin en hij vindt bovendien dat Europa veel meer dan nu de eigen veiligheid moet organiseren en daarvoor moet betalen.	Dekker	FVD	0.36
3614	Trump wil directe besprekingen voeren met Poetin om de Oekraïne-oorlog te beëindigen, zonder aanwezigheid van Europese vertegenwoordigers.	Dekker	FVD	99.92
3615	Trump geeft toe dat het opblazen van de Nord Stream pipeline, deels Nederlandse infrastructuur, onder regie van Amerika is gebeurd.	Dekker	FVD	0.11
3616	Trump vindt bovendien bij monde van Musk dat Duitsland zich weer zou moeten oprichten, en heeft sympathie voor de plannen van AfD.	Dekker	FVD	0.03
3617	Trump wil afscheid nemen van het fenomeen "diversity, equity and inclusion".	Dekker	FVD	0.01
3618	De executive order van Lyndon Johnson uit 1965 over affirmative action, heeft hij ingetrokken.	Dekker	FVD	0.02
3619	Dit beleid wordt nu gevolgd door alle grote bedrijven, waaronder Amazon.	Dekker	FVD	0.02
3620	Trump heeft de Verenigde Staten teruggetrokken uit de WHO en uit het Parijse Klimaatakkoord.	Dekker	FVD	0.14
3621	Trump vindt dat windmolens en zonnevelden zouden moeten verdwijnen, vindt climate change een hoax en wil dat er meer geboord gaat worden naar olie en gas, zodat Amerika voor energie volledig onafhankelijk wordt van andere landen.	Dekker	FVD	0.58
3622	Trump wil bovendien Groenland en het Panamakanaal zo snel mogelijk onder volledige controle van de VS brengen.	Dekker	FVD	35.92
3624	Het is niet overdreven om dit een revolutie te noemen.	Dekker	FVD	0.01
3625	Voor de meeste Europese landen, voor de EU en voor de NAVO komt dit als een enorme schok.	Dekker	FVD	0.01
3626	Tot voor kort was de EU een direct verlengstuk van de VS, zeker waar het de buitenlandpolitiek betrof, die gericht was op het maximaal verzwakken van Rusland.	Dekker	FVD	0.02
3628	Ook op diverse andere beleidsterreinen zoals gezondheidszorg, energietransitie en infrastructuur, lieten wij ons leiden door de EU en de NAVO, die een verlengstuk waren van de Amerikaanse regeringsvisie.	Dekker	FVD	0.01
3632	Op welke beleidsterreinen is er sprake van dwingende, geheime NAVO-instructies?	Dekker	FVD	0.01
3633	Worden hier de Kamer geen controlemogelijkheden uit handen geslagen?	Dekker	FVD	0.01
3634	Laten we eerlijk zijn: Europese landen waren jarenlang vazalstaten van de Verenigde Staten.	Dekker	FVD	0.14
3635	De bevolking van de VS wilde ingrijpende, echte verandering, en koos daarom massaal voor Trump, voor een geheel ander Amerika.	Dekker	FVD	42.55
3637	De EU en de NAVO lijken loseromgevingen te zijn geworden.	Dekker	FVD	12.59
3641	Zo is de wederopstanding van grote broer en trouwe handelspartner Duitsland van levensbelang voor Nederland.	Dekker	FVD	0.01
3642	Het voortzetten van de oude richting zonder Amerika, zoals door onder anderen mevrouw Kallas werd geopperd inzake Oekraïne, is onlogisch.	Dekker	FVD	0.11
3643	Deze richting was al nooit in het Nederlandse belang maar zonder volledige Amerikaanse ondersteuning is dit zelfmoord.	Dekker	FVD	37.88
3644	Dan eindigt Europa met de worst of both worlds: een verstoorde relatie met Rusland én Amerika, een onbetaalbare defensie, een EU met open grenzen en een peperdure en onzekere energievoorziening.	Dekker	FVD	0.06
3645	Wanneer de EU met de NAVO die kant op wil, zijn een nexit en een vertrek uit de NAVO urgent.	Dekker	FVD	0.01
3648	De laatste spreker van de zijde van de Kamer is de heer Vermeer van de fractie van BBB.	voorzitter	None	0.02
3654	De Europese Commissie gaat ongekend hard ingrijpen op haar eigen brij aan regels.	Vermeer	BBB	0.02
3655	Eindelijk heeft men ook in Brussel door dat ze het haar eigen Europese bedrijfsleven veel te moeilijk gemaakt heeft.	Vermeer	BBB	0.01
3657	BBB pleit hier immers al jaren voor en eerst voelden wij ons daarin roependen in de woestijn, maar het is goed om te zien dat dit nu steeds breder gedragen wordt.	Vermeer	BBB	0.03
3658	Geen Green Deal maar een real deal, zei onze EU-parlementariër Sander Smit eerder al.	Vermeer	BBB	0.06
3659	In het artikel "Na Duitsland roept nu ook Frankrijk op tot massale regelgevingspauze in de EU" van afgelopen vrijdag in het Belgische HLN, wordt al uitgebreid stilgestaan bij de Franse maar ook de Duitse wens voor minder regelgeving in de EU.	Vermeer	BBB	0.01
3660	Hierdoor kan de EU immers steeds minder goed concurreren met andere delen van de wereld.	Vermeer	BBB	16.63
3661	Frankrijk maakt zich met name zorgen over de ESG-criteria, waarbij bedrijven regels opgelegd krijgen op het gebied van milieu, maatschappij en goed bestuur.	Vermeer	BBB	0.02
3662	Waar Trump diverse van deze regels terugdraait, wilden tot voor kort sommigen in Brussel deze stroperige rapportageverplichtingen juist uitbreiden.	Vermeer	BBB	0.03
3663	Het is goed dat hier nu een einde aan lijkt te komen.	Vermeer	BBB	0.01
3664	Die regels gelden namelijk in eerste instantie vaak voor grote bedrijven, maar omdat alles in ketens werkt, krijgen ook mkb'ers en kleine ondernemers ermee te maken.	Vermeer	BBB	0.02
3665	Volgens de Franse regering is de economische impact van de Europese regelgeving 10% van het Europees bruto product.	Vermeer	BBB	0.02
3666	BBB verzoekt de minister in Brussel te pleiten voor een fikse reductie van de regeldruk, na te vragen wat nu precies de plannen van de Europese Commissie zijn en te vragen om een snelle aanpak om het Europese bedrijfsleven te stimuleren in plaats van te frustreren.	Vermeer	BBB	0.02
3670	Met verbazing hebben we afgelopen maandag vernomen dat oud-minister Ollongren kandidaat zou zijn voor de functie van chief executive van de European Defence Agency.	Vermeer	BBB	0.02
3671	Ollongren voer met Defensie een hele andere koers dan het huidige kabinet.	Vermeer	BBB	4.55
3672	Zij was meer op de EU gericht, terwijl het huidige kabinet zich veel meer richt op samen optrekken met de NAVO.	Vermeer	BBB	0.04
3673	BBB wil aan die laatste koers vasthouden en niet terug in de tijd.	Vermeer	BBB	0.01
3674	Wat is de status van de kandidaatstelling van Ollongren?	Vermeer	BBB	0.01
3678	Wat heeft deze kandidaat onderscheidend gemaakt van de andere kandidaten?	Vermeer	BBB	0.01
3680	Past deze intransparante gang van zaken bij de nieuwe bestuursstijl die het kabinet en wij als coalitie graag willen uitstralen?	Vermeer	BBB	0.01
3681	BBB is tegen een elite die elkaar de baantjes toeschuift.	Vermeer	BBB	2.59
3682	We nemen aan dat dat hier ook niet de motivatie is.	Vermeer	BBB	0.01
3683	BBB vindt dat de beste persoon een dergelijke belangrijke functie moet vervullen, ongeacht herkomstland of netwerk vanwege vroegere functies in Nederland.	Vermeer	BBB	0.01
3684	Als het kan, is het natuurlijk wel het liefst een Nederlander.	Vermeer	BBB	0.01
3686	Ten slotte vraagt BBB zich af wanneer onze minister-president een afspraak met president Trump in de planning heeft staan.	Vermeer	BBB	0.01
3687	Wat zijn daarvoor vanuit het kabinet de meest urgente thema's?	Vermeer	BBB	0.01
3688	Verder wil ik me bij een aantal gemeenschappelijke sprekers aansluiten rond gemeenschappelijke schulden.	Vermeer	BBB	0.04
3690	Het zijn namelijk geen eurobonds, maar eigenlijk gewoon sponsortickets.	Vermeer	BBB	0.02
3694	Voorzitter, ik zal helaas niet terugkeren voor de eerste termijn van het kabinet en de tweede termijn van de Kamer.	Vermeer	BBB	41.28
3699	De vergadering wordt van 18.22 uur tot 19.24 uur geschorst.	voorzitter	None	0.01
3703	In de eerste plaats dank aan de Kamerleden voor de beterschapswensen aan de minister-president, die ik uiteraard heb doorgegeven.	Veldkamp	None	0.01
3704	Ik hoop dat hij weer boven water zal zijn om op 3 februari deze informele Europese Raad, want zo vat ik hem maar op, inderdaad in persoon bij te wonen.	Veldkamp	None	1.58
3705	Het betreft, in het Engels, een retreat — ik vertaal dat als een heidag — van de leden van de Europese Raad, de staatshoofden en regeringsleiders die normaliter deel uitmaken van de Europese Raad.	Veldkamp	None	0.01
3706	Zoals u misschien weet, is er ook bij gelegenheid een overleg met de Britse premier en ook een overleg met de secretaris-generaal van de NAVO voorzien.	Veldkamp	None	0.01
3707	Ik denk dat dat verstandig is om ook wat dat betreft de eenheid die groter is dan alleen maar de EU en de EU-lidstaten uit te stralen en om daar van gedachten te wisselen.	Veldkamp	None	0.01
3708	Het gaat over een informele Europese top, die dan vervolgens ook discussielijnen zet waarmee de Commissie haar voordeel kan doen als ze in maart de defensiestrategie uitbrengt.	Veldkamp	None	0.01
3709	In juni, via de Raad Algemene Zaken, wordt er dan bij de Europese Raad verder op teruggekomen.	Veldkamp	None	0.01
3710	Maar het is dus duidelijk een soort heidag die plaatsvindt, met ook wel, zeg ik daarbij, de voordelen, maar ook de nadelen.	Veldkamp	None	3.56
3712	Ook zullen er, zoals normaal gesproken wel, geen Raadsconclusies zijn.	Veldkamp	None	0.01
3713	Het nadeel daarbij is dus dat na afloop van die Europese Raad iedere regeringsleider met misschien een licht ander of een eigen verhaal naar de pers loopt over wat zij of hij op die heidag heeft ingebracht.	Veldkamp	None	12.94
3715	Het huidige dreigingsbeeld en de geopolitieke ontwikkelingen vragen om een daadkrachtige aanpak op het gebied van veiligheid en defensie.	Veldkamp	None	0.01
3717	Het is helder dat de Verenigde Staten verwachten dat de Europese landen meer bijdragen aan de collectieve afschrikking en verdediging door de NAVO.	Veldkamp	None	0.07
3719	De NAVO, zeg ik ook tegen de heer Diederik van Dijk, fungeert als hoeksteen van onze collectieve veiligheid.	Veldkamp	None	0.02
3720	Ik vind het belangrijk dat we nauw met partners als de VS en het VK blijven samenwerken.	Veldkamp	None	0.01
3721	De huidige veiligheidssituatie vraagt erom dat landen hun bijdrage leveren en sowieso de afspraak van de 2% serieus nemen.	Veldkamp	None	0.01
3723	Tal van Europese landen zouden daaraan beter en meer kunnen bijdragen.	Veldkamp	None	0.01
3724	Het is van belang om de discussie in de EU over veiligheid en defensie in de juiste volgorde te voeren, zeg ik naar aanleiding van de eerste termijn van de Kamer.	Veldkamp	None	0.02
3725	Nederland pleit in de eerste plaats voor een grondige analyse van de rol en het ambitieniveau van de Europese Unie ten opzichte van de lidstaten en de NAVO.	Veldkamp	None	0.01
3726	Het moet duidelijk zijn wie waarvoor aan de lat staat.	Veldkamp	None	0.01
3727	De kernvraag daarbij is: wat moet de EU doen om ervoor te zorgen dat de Europese NAVO-lidstaten over voldoende militaire capaciteiten beschikken en zo een toereikende bijdrage kunnen leveren aan die NAVO-doelstellingen om onze veiligheid te waarborgen?	Veldkamp	None	0.03
3728	Daarvoor is een gedeeld beeld nodig van de gezamenlijke capaciteiten die de EU-lidstaten moeten ontwikkelen en van de vraag hoe de EU daaraan kan bijdragen via versterkt industriebeleid en het stimuleren van investeringen in defensieproductie.	Veldkamp	None	0.01
3729	Daarbij is voor Nederland het uitgangspunt dat we als EU enigszins openblijven voor de samenwerking in partnerschappen met de NAVO en met landen buiten de EU.	Veldkamp	None	19.71
3730	Het partnerschap met de VS is daarbij natuurlijk cruciaal, maar ik noem ook het VK.	Veldkamp	None	0.01
3731	Het financieringsvraagstuk is voor Nederland het sluitstuk van de discussie, waarbij allereerst ingezet moet worden op het behalen van de NAVO-norm.	Veldkamp	None	0.02
3732	23 van de 32 lidstaten hebben die 2%-norm inmiddels inbegroot.	Veldkamp	None	0.01
3733	Dan blijft het uitgeven ervan altijd nog een uitdaging, zeker na jarenlang bezuinigen en rijden op de handrem, maar we zijn met 23 van de 32 bondgenoten, dus er is nog een aantal bondgenoten te gaan om echt op die 2% in te begroten.	Veldkamp	None	0.02
3734	Daaronder bevinden zich toch heel serieuze partners zoals Canada, België, Italië, Spanje en dergelijke.	Veldkamp	None	0.01
3736	Ook kan er meer gebeuren aan het mobiliseren van private investeringen in de defensie-industrie.	Veldkamp	None	0.01
3738	Ik zeg erbij: Nederland is nadrukkelijk geen voorstander van het aangaan van gemeenschappelijke schulden.	Veldkamp	None	0.03
3739	De minister-president zal dit ook uitdragen tijdens de informele Europese Raad.	Veldkamp	None	0.01
3740	Vanuit de analyse van het benodigde beleid op industrie en vanuit de capaciteiten, zal er een inschatting moeten volgen van de benodigde financiering.	Veldkamp	None	0.01
3741	Een startpunt hierbij is dat al die lidstaten die lid zijn van de NAVO, structureel die 2%-norm gaan halen.	Veldkamp	None	0.4
3743	Ik geloof dat het rapport van de heer Draghi al meldde dat, als al die lidstaten echt op die 2% uitgaven zouden zitten, dat ervoor zou zorgen dat er 60 miljard euro per jaar bijgeplust kan worden.	Veldkamp	None	0.07
3744	Bovendien heeft de defensie-industrie ook behoefte aan langetermijnzekerheid die via een dergelijke structurele verhoging van defensie-uitgaven kan worden geboden.	Veldkamp	None	28.07
3745	Voor additionele financiering dient in eerste instantie gekeken te worden naar hoe de private financiering kan worden gestimuleerd.	Veldkamp	None	0.04
3746	Banken, verzekeraars, pensioenfondsen, alsook andere private investeerders moeten worden gemobiliseerd om meer te investeren in de defensie-industrie.	Veldkamp	None	0.01
3749	Defensie, het verdedigen van onze vrijheid, mag geen taboe zijn.	Veldkamp	None	0.01
3750	Barrières moeten wat dit betreft worden weggenomen.	Veldkamp	None	0.01
3751	Ik vind het positief dat de Europese Investeringsbank haar leenmandaat al verbreedde, een verdere verbreding naar core defence, met behoud van een triple A-rating.	Veldkamp	None	0.01
3752	Ook de financiëlemarkttoegang van de Europese Investeringsbank moet daarbij worden overwogen.	Veldkamp	None	0.43
3753	In mijn ervaring is het dan ook heel belangrijk om met de kredietbeoordelaars, credit rating agency's, in gesprek te gaan.	Veldkamp	None	1.31
3754	Als het duidelijk is dat de aandeelhouders van de Europese Investeringsbank ook echt achter dat beleid staan en het echt nodig en nuttig achten, dan zal dat ook tot een positieve waardering kunnen gaan leiden, maar heel direct en eenvoudig is dat niet altijd.	Veldkamp	None	0.01
3755	Ik sta ook in deze termijn vier interrupties toe van de zijde van de Kamer.	voorzitter	None	0.01
3758	Ik twijfel of de minister nu eigenlijk in een soort inleiding zit.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3760	Nou, ik stel hier toch een informatieve vraag, die misschien wel past bij de inleiding.	Diederik van Dijk	SGP	3.06
3761	De SGP valt de minister helemaal bij: geen eurobonds.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3762	Hij noemde zelf een aantal Europese landen, zelfs grotere landen, die nu nog steeds niet voldoen aan de NAVO-norm.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3764	Ik wil de minister eigenlijk vragen: hoe gaat dat in zijn werk?	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3766	Hoe kunnen we die landen, het liefst op zo kort mogelijke termijn, inderdaad brengen tot het nakomen van de ook door hen aangegane verplichtingen?	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3768	Ik had misschien even moeten zeggen dat ik eerst zou willen inleiden en vervolgens bij de blokjes kom, waarin ik de specifieke vragen beantwoord die zijn gesteld.	Veldkamp	None	0.03
3769	De heer Diederik van Dijk vroeg: hoe gaat dat in zijn werk?	Veldkamp	None	0.01
3770	Ik heb dat bijvoorbeeld gezien bij de NAVO-ministeriële in december.	Veldkamp	None	0.02
3772	De dame in kwestie had echt een aantal hele nuttige, serieuze en goede opmerkingen gemaakt, die echt volstrekt niet daarover gingen, maar kreeg dat als eerste reactie.	Veldkamp	None	0.02
3773	Een ander voorbeeld, dat ik nu meermaals heb meegemaakt, betreft de Belgische minister die zelf al opmerkt, zonder dat hem daarnaar is gevraagd, dat hij merkt en voelt dat de ogen op hem gericht zijn, omdat België nog niet aan die norm voldoet.	Veldkamp	None	0.04
3774	Hij legt dan uit dat in de Belgische formatie het voldoen aan de NAVO-norm en het inbegroten van die 2% wel degelijk een gesprekspunt is.	Veldkamp	None	0.02
3775	Je merkt dus dat tijdens bijeenkomsten van de NAVO-ministeriële de druk in woorden aan het toenemen is.	Veldkamp	None	0.03
3776	De vervolgvraag is wat de VS en de nieuwe administratie gaan doen om dat soort woordelijke druk verder handen en voeten te geven.	Veldkamp	None	0.46
3777	Kunt u misschien eerst even vertellen wat de blokjes zijn?	voorzitter	None	0.01
3779	Ik wil nog kort mijn inleiding afmaken, met name over Europa en de VS. Dan zou ik graag ingaan op de Europese defensie, inclusief de defensiestrategie en de NAVO.	Veldkamp	None	0.05
3781	Dan een blokje VS. Tot slot een blokje over andere belangrijke zaken.	Veldkamp	None	0.01
3782	Dank aan de minister voor het inkijkje in het opvoeren van de druk.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3783	Een logische vervolgvraag is natuurlijk wat je doet als die naming-and-shaming, zoals je het toch wel zou kunnen noemen, onverhoopt niet werkt.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3784	Wat voor opties staan er dan nog open om de druk te blijven opvoeren en landen te dwingen om zich te houden aan de gemeenschappelijke verplichtingen?	Diederik van Dijk	SGP	0.01
3785	Dat is natuurlijk heel moeilijk in een bondgenootschap dat uit 32 onafhankelijke bondgenoten bestaat en dat intergouvernementeel functioneert.	Veldkamp	None	0.01
3786	In dat bondgenootschap is iedereen gelijk, maar zijn sommigen gelijker dan anderen, is mijn ervaring.	Veldkamp	None	0.02
3787	De hele grote gelijke is natuurlijk de VS wat dit betreft, mede door de atoomparaplu en de grote bestedingen die zij doen aan defensie, ook aan defensie in Europa, inclusief zo'n 100.000 militairen op dit moment.	Veldkamp	None	99.37
3788	De VS zijn heel goed in staat, en zullen dat onder de Trumpadministratie zeker niet nalaten, om te laten weten waar die druk ligt.	Veldkamp	None	0.01
3789	Ik zie op dit moment niet een heel andere methode, maar laten we er zeker van zijn dat de methodiek van de Trumpadministratie zal zijn dat lidstaten die nog niet aan de 2% zitten, daar heel duidelijk aan zullen worden herinnerd.	Veldkamp	None	0.17
3791	Toevallig sprak ik vorige week een van de onderhandelaars uit België.	Boswijk	CDA	0.01
3793	Zijn hoopvolle bericht was: nou, in 2029 zitten we waarschijnlijk op die 2%.	Boswijk	CDA	0.02
3794	Toen dacht ik echt: in wat voor wereld leven jullie?	Boswijk	CDA	0.01
3795	Bovendien, als je goed kijkt naar de bestedingen van België op dit moment, dan gaat een substantieel deel van de 1,3% of 1,4% die zij nu besteden, op aan pensioenen.	Boswijk	CDA	0.06
3796	Dan nog mag die druk richting België wat mij betreft echt wel een stuk omhoog, al helemaal omdat het het gastland is van het NAVO-hoofdkwartier.	Boswijk	CDA	0.02
3798	Ik hoor de minister net spreken over het doorlichten van verschillende opties van financieringen.	Boswijk	CDA	0.02
3800	Ik denk dat het ook verstandig is om nu nog geen opties uit te sluiten.	Boswijk	CDA	0.01
3801	Maar de defensie-industrie heeft vooral heel veel behoefte aan langjarige garanties.	Boswijk	CDA	0.01
3802	Die krijgen ze namelijk ook niet van de private sector.	Boswijk	CDA	0.24
3804	Het punt dat de heer Boswijk maakt, onderschrijf ik zeker.	Veldkamp	None	0.01
3805	Ik noemde daarom net ook de behoefte aan langetermijnzekerheid.	Veldkamp	None	0.01
3806	Die is er natuurlijk het meest als landen telkens die 2% inboeken.	Veldkamp	None	0.09
3807	Volgens het Draghi-rapport biedt het wel 60 miljard euro per jaar als langjarig duidelijk is dat dat de committering is.	Veldkamp	None	0.03
3808	Ik ben daarom ook heel blij met de initiatiefwetgeving vanuit de Kamer — die is in ieder geval al door de Tweede Kamer en ligt nu bij de Eerste Kamer — om de 2% ook als bodem in te bouwen en wettelijk vast te leggen.	Veldkamp	None	0.02
3809	Dan bied je dus ook die langetermijnzekerheid, waar de defensie-industrie behoefte aan heeft.	Veldkamp	None	1.11
3810	Je ziet dat de defensie-industrie echt worstelt, omdat er te weinig capaciteit is.	Veldkamp	None	0.24
3811	Dat is een breder vraagstuk — Draghi en anderen hadden het daar ook over — dat ook in de VS speelt, omdat de manufacturing base, de totale industriële capaciteit, in westerse landen ook echt wel gekrompen is.	Veldkamp	None	0.08
3812	Dat heeft natuurlijk te maken met het feit dat er elders goedkoper kan worden gewerkt, maar ook met financieringsmodellen die "asset-light corporate structures" — zo noemden we dat weleens bij een bank waar ik werkte — prefereren en die je juist niet kunt bieden in de defensie-industrie.	Veldkamp	None	0.03
3814	Die langjarige zekerheid is, precies zoals de heer Boswijk aangeeft, daarbij inderdaad van belang.	Veldkamp	None	0.05
3815	Het verbaast mij alleen wel dat wij het hier dus al drie jaar over hebben.	Boswijk	CDA	0.56
3817	We krijgen op dit moment ook niet al het geld weggezet, omdat er lange levertijden zijn, personeelstekorten zijn enzovoort.	Boswijk	CDA	0.04
3818	Tegelijkertijd spreek ik in Nederland, maar eind vorig jaar ook in de VS zelf, met fabrikanten die zeggen: wij willen heel graag opschalen, maar kom alsjeblieft met geld.	Boswijk	CDA	0.02
3819	In Montreal hebben we de Oekraïense delegatie gesproken.	Boswijk	CDA	0.02
3820	Ik weet het exacte bedrag niet, maar die zei: we hebben nog miljarden aan productiecapaciteit over, maar we hebben die miljarden niet; kom dus alsjeblieft met dat geld.	Boswijk	CDA	0.09
3821	Er zit dus continu een mismatch tussen enerzijds "we krijgen het geld hier niet weg" en anderzijds "kom alsjeblieft door met je geld, want wij willen opschalen".	Boswijk	CDA	0.02
3823	Ik denk dat de heer Boswijk hier inderdaad de vinger op een pijnpunt legt.	Veldkamp	None	0.01
3824	Het zit niet alleen in de capaciteit van de defensie-industrie.	Veldkamp	None	0.04
3825	Het zit ook in het feit dat die 2%-norm door tal van regeringen van NAVO-bondgenoten langjarig niet heel serieus is genomen.	Veldkamp	None	0.02
3826	Bij de Wales pledge in Wales in 2014 — dat was overigens nog in de tijd van president Obama — is al vastgesteld om in 2024 op die norm te komen.	Veldkamp	None	0.02
3827	Er zijn tal van kabinetten, ook in Nederland, die die norm onvoldoende serieus hebben genomen.	Veldkamp	None	0.02
3828	Dan blijk je te zitten met een hele stroeve omslag van zuinig aan doen naar meer besteden in de bestedingsmodaliteit, om dat rotwoord maar te gebruiken, van een overheidsorganisatie.	Veldkamp	None	0.01
3832	Het is goed om te horen dat de minister goed in de systematiek zit.	Boswijk	CDA	0.01
3833	Maar tegelijkertijd moet hij toch ook mijn frustratie delen.	Boswijk	CDA	0.01
3835	Het grootste tekort was op dat moment de 155 millimeter.	Boswijk	CDA	0.02
3836	Dat is op dit moment opvallend genoeg ook weer het grootste tekort.	Boswijk	CDA	0.01
3837	Hoe kan het in vredesnaam dat we dat 100 jaar geleden binnen een jaar konden oplossen?	Boswijk	CDA	0.01
3838	In de tussentijd hebben we heel veel ziektes overwonnen, hebben we een man op de maan gezet, maar lukt het ons na drie jaar vergaderen maar niet om die productiecapaciteit op te schalen.	Boswijk	CDA	0.02
3839	Wat weerhoudt ons er dan van om desnoods nu al als Nederland te zeggen: die 2% is bij ons gegarandeerd en wij gaan met bedrijven in Nederland of elders in Europa afspraken maken?	Boswijk	CDA	0.04
3840	Dan geven wij als overheid alvast de garantie, in plaats van dat we misschien gaan wachten tot heel Europa aan die 2% zit.	Boswijk	CDA	0.67
3843	Ik ken de granaatcrisis uit 1915 overigens zelf niet, maar het is goed om mensen met historische belangstelling in de Kamer te hebben.	Veldkamp	None	26.44
3844	Het is net zo schokkend dat bijvoorbeeld Noord-Korea veel makkelijker in staat is om hele grote hoeveelheden munitie te leveren aan Rusland voor de strijd in Oekraïne dan dat de NAVO-lidstaten in staat zijn te leveren.	Veldkamp	None	99.95
3845	De secretaris-generaal van de NAVO heeft er al op gewezen dat de productie die Rusland neerzet in een kwartaal ongeveer even groot is als wat het hele NAVO-gebied, inclusief de VS en Canada, in een jaar kan produceren.	Veldkamp	None	98.44
3847	Het is een uitdaging om dat snel te wijzigen, na jarenlang bezuinigen.	Veldkamp	None	0.01
3848	Ik zeg er wel bij dat er misschien in 1915, midden in een oorlog, een ander soort besluitvormingsmethodiek mogelijk was in Engeland dan we nu zouden wensen.	Veldkamp	None	0.03
3853	Wij hebben het idee dat de hele oorlog in Oekraïne aan ons voorbijgaat.	Boswijk	CDA	0.01
3854	Ik zal niet zeggen dat wij als Nederland meteen zelf in oorlog zijn, maar ik hoor de minister van Defensie vaak zeggen dat we niet in oorlog zijn, maar ook niet in vrede.	Boswijk	CDA	0.78
3855	Wat deze minister zegt, is wel de bevestiging van een frustratie die ik heb, namelijk dat we nog steeds opereren op een manier alsof er niets is veranderd in de afgelopen tien jaar.	Boswijk	CDA	0.05
3856	Ik heb eerder een debat hierover gehad met minister Ollongren, anderhalf jaar geleden, waarin ik vroeg wanneer we lantaarnpalen zouden gaan omsmelten om het aluminium te gebruiken voor munitie.	Boswijk	CDA	0.02
3857	Toen werd daar een beetje om gelachen, maar die drive zou ik willen hebben.	Boswijk	CDA	0.01
3858	Ik zou eigenlijk een dedicated minister willen hebben die zich uitsluitend richt op munitieproductie en maar één opdracht heeft: het zoeken van locaties waar geproduceerd kan worden, het zoeken van bedrijven die daarbij kunnen helpen en het regelen van grondstoffen.	Boswijk	CDA	1.63
3859	Ik heb het gevoel dat die urgentie er niet is, en dat frustreert mij.	Boswijk	CDA	0.01
3860	Ik ben heel benieuwd naar de reactie van de minister op de acht aanbevelingen uit mijn administratieve nota.	Boswijk	CDA	0.01
3863	Het idee van een projectminister voor munitieproductie is nieuw voor mij, maar ik neem dat graag mee.	Veldkamp	None	0.01
3865	Je ziet bijvoorbeeld dat het Tsjechische munitie-initiatief, met directe Nederlandse steun en steun van anderen, echt heel veel heeft opgeleverd.	Veldkamp	None	0.41
3866	Als je kijkt naar wat we nu samen met een land als Denemarken hebben gedaan, dan zie je dat er meerdere keren echt wel veel munitie is geproduceerd en geleverd aan Oekraïne.	Veldkamp	None	99.87
3867	Oekraïne zat zelf in 2022 op 0% productie van granaten.	Veldkamp	None	99.99
3868	Ik geloof dat ze nu 30% van hun benodigde granaten zelf in Oekraïne produceren.	Veldkamp	None	11.15
3870	We moeten ook in de EU zelf die productie weer opschalen.	Veldkamp	None	0.02
3871	In Nederland kunnen we ons bedrijven als Eurometaal en dergelijke herinneren, en die zijn op een gegeven moment gesloten.	Veldkamp	None	0.02
3872	Dat is niet in één keer weer op te bouwen, maar ik denk wel dat er hele grote stappen zijn gezet in de afgelopen drie jaar.	Veldkamp	None	0.86
3873	Ik hoorde de minister net een aantal dingen zeggen over de 2% en dat het belangrijk is dat die bodem stevig gelegd wordt.	Van der Werf	D66	0.01
3874	De grote meerderheid van de Kamer is dat met u eens.	Van der Werf	D66	0.02
3875	Ik hoorde een paar weken geleden deze minister ook zeggen dat de NAVO om meer dan 2% heeft gevraagd, dat meneer Rutte inmiddels al om meer dan 3% heeft gevraagd en dat de VS hebben aangegeven dat wij meer moeten doen.	Van der Werf	D66	0.14
3876	Ik heb de minister dat in deze Kamer nog niet horen herhalen.	Van der Werf	D66	0.02
3877	Betekent dit dat wat deze minister daar twee weken geleden over zei, die meer dan 2%, ook is wat de premier namens Nederland in Europa gaat stellen?	Van der Werf	D66	25.04
3878	Bij dat blokje was ik nog niet aanbeland, maar ik kan mevrouw Van der Werf natuurlijk meteen antwoorden.	Veldkamp	None	0.02
3879	Wat ik onlangs heb aangegeven bij het bezoek aan Kyiv, is dat ik internationaal twee dingen zie.	Veldkamp	None	0.02
3880	Ten eerste geeft de NAVO op basis van de verslechterde veiligheidssituatie aan dat de capaciteitsvereisten die bij onze verdediging horen, maken dat het bondgenootschap als geheel, de 32 bondgenoten, meer dan die 2% zou moeten besteden.	Veldkamp	None	0.07
3881	U hebt de secretaris-generaal van de NAVO daar duidelijk over gehoord; die had het over een norm van 3%.	Veldkamp	None	0.03
3882	Ten tweede zien we dat de Verenigde Staten verwachten dat Europese landen sterker hun eigen broek ophouden als het gaat om de verdediging van het eigen grondgebied en om de verantwoordelijkheid voor de eigen omgeving.	Veldkamp	None	0.01
3883	Iedere Amerikaanse president die er nu zou zitten, zou denkelijk die verwachting opschroeven.	Veldkamp	None	0.01
3884	De een zou dat in wat bruuskere taal doen dan de ander, maar iedere Amerikaanse president verwacht dat.	Veldkamp	None	0.02
3885	Dat heeft, denk ik, mede te maken met het feit dat de VS de verschuiving in de wereld constateren en meer de blik op Azië en China gaan richten, waardoor ze ook meer van Europa verwachten wat betreft de verantwoordelijkheid voor de eigen veiligheid.	Veldkamp	None	1.27
3886	De druk van de VS zal de komende tijd ook echt wel toenemen.	Veldkamp	None	0.01
3887	De NAVO verwacht dus op grond van de capaciteit meer van de Europese landen en de VS verwachten meer van Europa; u hebt Trump horen spreken over 5%.	Veldkamp	None	0.21
3888	Die twee dingen bij elkaar zullen maken dat er echt druk op die internationale discussie komt.	Veldkamp	None	0.01
3889	Dank voor de nadere uitleg, maar het was natuurlijk een heel vaag antwoord op mijn vraag.	Van der Werf	D66	0.05
3890	Mijn vraag was namelijk wat de premier namens het kabinet, namens Nederland, in Brussel gaat zeggen.	Van der Werf	D66	0.01
3891	Neemt deze minister nu terug dat hij twee weken geleden heeft gezegd dat het meer dan 2% mag zijn?	Van der Werf	D66	0.04
3895	Ik heb hier precies voor mijn neus wat ik hier twee weken geleden over heb gezegd.	Veldkamp	None	34.5
3897	Dat betekent dus ook dat de druk op landen als Canada, België, Spanje en Italië flink gaat toenemen.	Veldkamp	None	4.34
3900	Maar wat ik ook zeg, is dat wij op deze heidag van de Europese Raad wel in de juiste volgorde moeten nadenken.	Veldkamp	None	0.01
3901	We moeten er eerst over nadenken: wat is er aan de hand?	Veldkamp	None	0.01
3902	Welke needs assessments, welke noden worden daarbij gedefinieerd?	Veldkamp	None	0.01
3904	En als sluitstuk is de vraag: hoe ga je dat precies financieren?	Veldkamp	None	0.23
3906	Mijn vraag ging natuurlijk niet over wat België, Spanje en Malta gaan doen met de 2%.	Van der Werf	D66	1.05
3909	Ik hoor de heer Veldkamp hier niet herhalen wat hij eerder zei, namelijk dat het meer dan 2% zou moeten zijn.	Van der Werf	D66	0.09
3910	Ik ben toch benieuwd — ik ga mijn allerlaatste interruptie daar niet voor opgeven — of de minister één keer kan zeggen: het is gewoon die bodem van 2%.	Van der Werf	D66	0.01
3911	Of is Nederland ambitieuzer dan dat en gaat de heer Schoof in navolging van de wens van de NAVO en de wens van bijvoorbeeld Rutte daar toch nog iets bovenop doen en iets meer kijken naar de toekomst?	Van der Werf	D66	0.01
3913	Op dit moment is aan de orde hoe wij er met z'n allen mee omgaan op die Europese heidag en hoe we dat gaan doen.	Veldkamp	None	1.29
3914	Ik heb hier voor mij wat ik twee weken geleden exact heb gezegd: iedere Amerikaanse president verwacht dat Europa meer de eigen broek gaat ophouden als het gaat om de eigen defensie en meer verantwoordelijkheid neemt voor de eigen omgeving.	Veldkamp	None	0.02
3915	2% aan defensiebestedingen van de totale economische omvang aan defensiebestedingen leggen we nu als bodem in de wet vast — dat is de Tweede Kamer in december gepasseerd.	Veldkamp	None	0.03
3917	En de NAVO heeft vastgesteld dat voor de capaciteit die we als NAVO-landen nodig hebben om onze verdediging goed op orde te brengen meer dan 2% nodig zal zijn.	Veldkamp	None	0.12
3918	Die beschrijving heb ik twee weken geleden aan de krant gegeven.	Veldkamp	None	0.01
3919	Ik zie dat die internationale discussie zich in de komende maanden zal gaan ontwikkelen.	Veldkamp	None	1.61
3921	De minister zegt dat Nederland meer dan 2% zal moeten gaan uitgeven aan defensie, dat daar de komende tijd de discussie over gevoerd zal worden, maar dat dit is wat de minister-president zal uitdragen op deze top.	Dassen	Volt	0.12
3922	Ik zeg: als je alle wensen van de NAVO gaat vervullen, dan zal er qua capaciteit meer nodig zijn.	Veldkamp	None	0.22
3923	De VS gaan grote druk zetten om ervoor te zorgen dat Europese landen meer eigen verantwoordelijkheid nemen.	Veldkamp	None	0.01
3924	Als alle 32 bondgenoten inderdaad op die 2% zitten, dan speelt dat 60 miljard euro vrij.	Veldkamp	None	0.02
3927	Dat is vanwege de capaciteit van de defensie-industrie en de omslag van bezuinigen naar meer besteden.	Veldkamp	None	36.24
3931	Zegt de minister nu: er is meer geld nodig, maar daar gaat Nederland niks aan hoeven doen want dat moet komen van de landen die de 2%-NAVO-norm nu nog niet gehaald hebben?	Dassen	Volt	0.07
3932	Dat vind ik een heel gek verhaal, want dat is totaal wat anders dan Rutte op dit moment aangeeft.	Dassen	Volt	0.01
3933	Dat is totaal wat anders dan Trump heeft aangegeven.	Dassen	Volt	0.24
3934	Hij heeft overigens aangegeven dat hij niet eens naar Den Haag komt voor de NAVO-top als wij aan de 2% blijven zitten.	Dassen	Volt	0.08
3935	Dan vind ik dit verhaal van de minister wel heel dun, ook omdat de minister van Defensie al een paar keer heeft aangegeven dat die 2% voor Nederland onvoldoende is.	Dassen	Volt	0.06
3936	Dan wil ik toch vragen wat nou precies het standpunt van het kabinet is op dit vlak.	Dassen	Volt	0.01
3937	Is de minister van mening dat 2% voor Nederland voldoende is, of zullen we als Nederland meer moeten gaan doen en meer moeten gaan betalen?	Dassen	Volt	0.01
3939	Het is heel duidelijk: er zit een volgordelijkheid in.	Veldkamp	None	0.01
3940	We pleiten eerst voor een grondige analyse van de rol en het ambitieniveau van de EU ten opzichte van de lidstaten en de NAVO.	Veldkamp	None	0.01
3941	Het moet duidelijk zijn wie wat gaat doen et cetera.	Veldkamp	None	0.01
3942	Hoe gaan we een bijdrage leveren aan de NAVO-doelstellingen?	Veldkamp	None	0.01
3944	Dan moet worden gekeken naar de industriecapaciteit en dergelijke waarbij de EU nodig is.	Veldkamp	None	0.01
3945	Vervolgens komt, pas als sluitstuk, de financieringsdiscussie aan de orde.	Veldkamp	None	0.01
3946	De heer Dassen draait het allemaal om en begint eigenlijk bij de vraag hoeveel er moet worden gefinancierd.	Veldkamp	None	0.01
3948	Dan stel ik vast — ik beschrijf gewoon de situatie — dat de secretaris-generaal van de NAVO heeft gezegd dat hij op grond van de verslechterde veiligheidssituatie verwacht dat de 32 bondgenoten meer dan die 2% zullen moeten besteden.	Veldkamp	None	0.04
3949	Ik stel gewoon vast — ik beschrijf de situatie — dat ook de VS druk op die discussie zullen zetten.	Veldkamp	None	0.02
3952	Eigenlijk wilde ik over een gerelateerd onderwerp iets vragen.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3953	Soms kunnen debatten ook gewoon heel snel zijn, bijvoorbeeld als de minister aangeeft: "Het klopt.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3954	Ik heb aangegeven dat dat waarschijnlijk boven de 2% uitkomt.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
3957	By the way, er zijn nog een aantal landen die de 2% niet halen.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.03
3960	Als hij dat kan bevestigen, dan denk ik dat een groot deel van de Kamer hier blij is.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3961	De vraag is dus of hij dat zo dadelijk kan bevestigen.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3962	Maar dan, om niet te veel interrupties te verspillen.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3963	Dat punt komt nog, maar volgens mij hoorde ik de minister zeggen dat Nederland niet voor eurobonds is.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.1
3965	Ik begrijp ook dat dat voorlopig wordt uitgedragen.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3966	Maar daarbij hoorde ik ook dat we niet uitsluiten dat uit de discussie kan komen dat het eurobonds zijn.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
3967	Ik kan me herinneren dat er in december, bij het vorige debat over de Europese Raad, een motie van de heer Omtzigt is aangenomen die de optie van eurobonds wel uitsluit.	Veldkamp	None	0.02
3968	Daar heeft het kabinet natuurlijk ook gewoon mee te maken.	Veldkamp	None	0.01
3970	Waar ik ook wel op zit, is de situatie dat er toch al flinke schulden worden gemaakt op nationaal niveau.	Veldkamp	None	0.01
3971	Ik geloof dat onze Voorzitter dagelijks Franse kranten leest, zoals Le Figaro, en daarin regelmatig terugleest dat er in Frankrijk grote discussies zijn, van links tot rechts, over de Franse schuldpositie en de Franse begrotingsperikelen.	Veldkamp	None	0.03
3972	Die beginnen echt een probleem te worden, omdat landen als Frankrijk en Italië systeemlanden in de eurozone zijn, en bovendien G7-landen.	Veldkamp	None	0.02
3973	Ik denk dat het buitengewoon riskant is om nu daarbovenop gemeenschappelijke schulden aan te gaan en gemeenschappelijke schulden te creëren.	Veldkamp	None	0.01
3974	We hebben dat in de tijd van covid natuurlijk gezien, maar covid was iets wat ons in één klap, onverwachts, overkwam.	Veldkamp	None	0.04
3975	Als het gaat over de defensiebestedingen, dan weten wij al sinds 2014 dat de Wales pledge 2% is.	Veldkamp	None	0.02
3979	Ik vatte samen wat de minister volgens mij heeft gezegd.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
3981	Misschien is die samenvatting te kort door de bocht.	Veldkamp	None	0.01
3982	Ik zeg dat er internationaal meer geld nodig zal zijn.	Veldkamp	None	22.97
3986	Volgens mij is deze onduidelijkheid ... Maar even serieus: ook in de relatie van kabinet tot Kamer is deze onduidelijkheid volgens mij helemaal niet nodig.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3987	Allereerst is het toch altijd weer goed om te zien wat voor elitaire Voorzitter we eigenlijk hebben.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3988	Hij zit hier, in de plenaire zaal, gewoon Le Figaro te lezen!	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.29
3989	Ooit hadden we nog echt scherpe Kamerleden en die hadden er gehakt van gemaakt als een voorzitter dat had gedaan.	Klaver	GroenLinks-PvdA	14.26
3993	Gelukkig is de Kamer een stuk braver geworden sinds die tijd.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3994	Nog even terug, voorzitter, naar mijn vraag over die eurobonds.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3995	Ik zie wat de positie van de Kamer op dit moment is en ik hoor ook wat de regering zegt, maar we zitten ook in Europese onderhandelingen.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.06
3996	Je ziet gewoon dat Duitsland en Denemarken op de eurobonds aan het bewegen zijn.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
3997	Ik wil voorkomen dat Nederland als allerlaatste toch akkoord moet gaan.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3998	Onder welke voorwaarden vinden wij dus dat eurobonds wel bespreekbaar zijn?	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
3999	Mijn fractie heeft het al eerder aangeven en ik heb ook nu in mijn bijdrage gezegd: versoepeling van het Stabiliteits- en Groeipact en nadenken over eurobonds.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
4000	Die moet je niet gebruiken om de eerste 2% te vullen, maar voor alles wat daarbovenop nodig is.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
4001	Dat is misschien geen dreigement aan lidstaten die het nu niet halen, maar het kan ze er misschien wel toe verleiden, want alles wat daarbovenop komt, kan in ieder geval gefinancierd worden via die eurobonds.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.15
4002	Is het kabinet bereid om daar in ieder geval met een open blik naar te kijken?	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
4003	Ik vraag het kabinet dus niet om nu zijn standpunt te veranderen.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.09
4006	We draaien de dingen weer om, want die financiering moet het sluitstuk zijn.	Veldkamp	None	0.01
4008	Dan pas moeten we een discussie gaan voeren over hoe we dat gaan financieren, want anders draaien we de discussie echt om.	Veldkamp	None	0.01
4010	Het kabinet zal zich uitspreken tegen financiering via gemeenschappelijke schulden.	Veldkamp	None	0.01
4011	De minister heeft nu al een paar keer aangegeven dat het financieringsvraagstuk het sluitstuk zou moeten zijn.	Dassen	Volt	0.02
4012	Maar ondertussen zegt de minister ook dat hij bij deze top wel gaat aangeven dat Nederland tegen eurobonds is.	Dassen	Volt	0.06
4013	Hij spreekt zich dus wel een beetje tegen, moet ik zeggen.	Dassen	Volt	1.27
4014	Als het het sluitstuk zou zijn, dan zou hij daar op het einde mee komen en er niet nu al een standpunt over innemen.	Dassen	Volt	0.01
4015	Als die financiering aan de orde komt, dan zal het kabinet dat aangeven.	Veldkamp	None	0.01
4018	We zullen ook bepaalde capaciteiten binnen Europa zelf moeten opbouwen.	Dassen	Volt	0.01
4019	We zien ook dat we op dit moment tientallen miljarden per jaar met elkaar verspillen, doordat we tegen elkaar concurreren, door administratieve lasten en noem maar op.	Dassen	Volt	99.52
4020	Dat is het gevolg van het feit dat we die Europese defensie-industrie niet gezamenlijk opzetten.	Dassen	Volt	3.05
4021	Mijn vraag aan de minister is: als we niet bereid zijn om tot gezamenlijke financiering te komen, hoe gaan we er dan voor zorgen dat die Europese defensiemarkt echt op orde wordt gebracht?	Dassen	Volt	0.32
4022	We zien nu namelijk dat het nationaal wordt uitgegeven als we het nationaal doen.	Dassen	Volt	0.02
4023	We zijn dan niet in staat om een echte vuist te maken.	Dassen	Volt	0.01
4024	Het gaat dan inderdaad niet alleen om de financiering.	Veldkamp	None	0.02
4025	Het gaat daarbij ook om het vereenvoudigen van de regels en de samenwerking via de Europese structuren die daarvoor zijn opgetuigd.	Veldkamp	None	0.01
4026	We onderschrijven juist de noodzaak van meer samenwerking in EU-verband op het gebied van de defensie-industrie, met meer gezamenlijke productie, meer gezamenlijke inkoop door EU-lidstaten en kostenefficiëntie.	Veldkamp	None	2.12
4027	We zullen het ook interoperabel moeten doen, wat betekent dat niet ieder land zijn eigen eisen kan stellen aan hoe een deurtje of een schroefje moet worden gemonteerd, de een linksom draaiend en de ander rechtsom draaiend.	Veldkamp	None	1.75
4028	Het Europese defensie-industrieprogramma, EDIP, zal dit stimuleren.	Veldkamp	None	0.02
4029	Nederland verwelkomt ook aanvullende voorstellen van de Commissie die daaraan bijdragen en kijkt ook uit naar de Commissiemededeling in maart over de Commissiestrategie op defensiegebied.	Veldkamp	None	0.02
4030	Mevrouw Van der Werf had het er in de eerste termijn overigens ook al over met haar voorbeeld van Finse granaten en Italiaanse mortieren of granaatwerpers.	Veldkamp	None	0.01
4031	Past het met andere woorden wel allemaal op elkaar?	Veldkamp	None	0.01
4032	Daar zijn talloze voorbeelden van, die ik ook van militairen heb gehoord, zoals houwitsers die niet op elkaar aansluiten, terwijl die toch echt in dezelfde fabriek zijn gebouwd.	Veldkamp	None	0.03
4033	We moeten met dezelfde legostenen leren bouwen in Europa.	Veldkamp	None	0.01
4034	Of het nou lego- of duplostenen zijn; die moeten op elkaar passen.	Veldkamp	None	0.01
4035	Ik heb eerder aangegeven dat die 2%-norm voor de VVD een absolute ondergrens is.	Van Campen	VVD	0.02
4036	Ik ben blij dat de minister van Buitenlandse Zaken ook aangeeft dat er meer bij moet.	Van Campen	VVD	0.16
4038	Welke sticker daarbij hoort, is het sluitstuk van de discussie.	Van Campen	VVD	39.25
4039	Maar ik begrijp werkelijk niet waarom zo veel partijen in deze Kamer zo'n voorstander zijn van het gezamenlijk aangaan van schulden waar de Nederlandse belastingbetaler voor moet opdraaien omdat zuidelijke landen het niet voor elkaar krijgen om hun begroting op orde te krijgen.	Van Campen	VVD	8.89
4041	Ik heb in mijn bijdrage gevraagd hoe de minister van Buitenlandse Zaken daarover denkt en hoe we ervoor gaan zorgen dat de 60 miljard die hij benoemt, vrijkomt.	Van Campen	VVD	0.05
4042	Dat bedrag komt vrij als al die landen gewoon eens zouden beginnen met zich aan de afspraken houden.	Van Campen	VVD	4.34
4045	Dat bedoel ik los van het onder druk zetten in vergaderzalen en zeggen: joh, ik zie iedereen naar me kijken.	Van Campen	VVD	0.01
4046	Ik bedoel gewoon boter bij de vis doen, geld leveren en voldoen aan die 2%.	Van Campen	VVD	0.01
4048	Dat doen we door de boter bij de vis ook te benadrukken en die zelf ook trachten te leveren.	Veldkamp	None	0.01
4049	Dat gaat gewoon heel praktisch door gesprekken aan te gaan en zaken te benoemen en dergelijke.	Veldkamp	None	0.01
4050	Ik kan er 25 papers over schrijven, maar die bieden dan niks nieuws.	Veldkamp	None	0.03
4051	Komende tijd spreken de bondgenoten verder over wat de huidige veiligheidssituatie van ons vraagt.	Veldkamp	None	0.01
4052	De minister van Defensie heeft ook al aangekondigd dat Defensie, zijn ministerie, momenteel analyseert wat nodig is om te voldoen aan de NAVO-capaciteitsdoelstellingen.	Veldkamp	None	0.03
4054	Hoe je dat internationaal doet, hoe je daar met elkaar mee omgaat, is volgens mij voor een heel groot deel peer pressure genereren en elkaar gewoon aanspreken.	Veldkamp	None	0.02
4055	Ik zie en merk aan de bijeenkomsten in de EU en de NAVO dat die druk door een aantal landen ook al heel duidelijk wordt gevoeld.	Veldkamp	None	0.3
4057	Maar we gaan straks met elkaar onderhandelingen hebben over een nieuw MFK.	Van Campen	VVD	0.01
4058	Alle landen zullen dan kijken naar wat goed is voor hen en voor hun land.	Van Campen	VVD	0.01
4059	We leven in een situatie waarin een Eurocommissaris voor Defensie is aangesteld, het Europees Parlement zich daarmee bezighoudt en er een Europees Defensiefonds is.	Van Campen	VVD	0.01
4060	Maar is het dan niet tijd dat we ook gaan bouwen aan een Europese defensienorm?	Van Campen	VVD	0.01
4061	Individuele landen moeten gewoon hun bijdrage leveren aan die 2%.	Van Campen	VVD	0.01
4062	Moet die discussie niet ook betrokken worden bij de onderhandelingen voor een nieuw MFK?	Van Campen	VVD	0.01
4063	Moet het niet gewoon gevolgen hebben voor de uitbetaling van Europese subsidies als je niet levert?	Van Campen	VVD	0.01
4064	Of het nou landbouw- of cohesiesubsidies zijn, je moet gewoon leveren en anders ga je dat op een andere manier in je portemonnee voelen.	Van Campen	VVD	0.01
4065	Wat voelt de minister van Buitenlandse Zaken daarvoor?	Van Campen	VVD	0.01
4066	Is hij bereid om daaraan te werken in aanloop naar een volgend MFK?	Van Campen	VVD	0.01
4067	Ik denk dat de materie te complex is om die op dit moment in de NAVO-EU-samenwerking formeel in een soort mechanisme uiteen te zetten.	Veldkamp	None	0.01
4068	We hebben nog heel veel stappen te maken in de samenwerking tussen de NAVO en de EU.	Veldkamp	None	0.01
4069	Dat zijn heel veel vrij basale stappen, die soms bijvoorbeeld ook worden gegijzeld door de Cyprusproblematiek en de positie van Turkije daarin.	Veldkamp	None	7.92
4070	Het is allemaal nog niet goed op elkaar aangesloten.	Veldkamp	None	0.78
4071	Ik kies dus een veel praktischere weg dan het kopiëren van allerlei mechanismen van de NAVO naar de EU en andersom.	Veldkamp	None	0.01
4074	Die praktischere weg is de mensen bij elkaar aan tafel zetten.	Veldkamp	None	0.01
4075	Dat is heel simpel, namelijk door ook de secretaris-generaal van de NAVO op de heidag te betrekken bij de gesprekken waar we het met elkaar aan tafel over hebben, zoals de voorzitter van de Europese Raad ook doet.	Veldkamp	None	0.61
4076	Dat gebeurde ook bij de NAVO-ministeriële, waar ik in december bij was.	Veldkamp	None	0.02
4077	Daar schoof de Hoge Vertegenwoordiger van de EU, mevrouw Kallas, ook bij aan.	Veldkamp	None	0.01
4080	Ik vind het jammer dat de minister van Buitenlandse Zaken het in de eerste beantwoording zelf al zo complex maakt.	Van Campen	VVD	0.04
4081	En oké, misschien is het niet zo kort door de bocht en praktisch als de omgesmolten lantaarnpalen van de heer Boswijk — dat erken ik ook meteen — maar het kan straks wel degelijk een onderdeel zijn van de onderhandelingen die gaan over de uitgaven binnen de Europese begroting.	Van Campen	VVD	0.02
4082	Je kan bij de verdeling van de Europese middelen gewoon een boete opleggen aan landen die zich niet aan de 2%-afspraak houden.	Van Campen	VVD	0.18
4085	We hebben die 60 miljard, waar de minister van Buitenlandse Zaken het over heeft, gewoon heel hard nodig.	Van Campen	VVD	14.32
4087	Ik ben bang dat je de doos van Pandora opent in de EU als je zo'n discussie gaat beginnen.	Veldkamp	None	0.01
4088	Dan krijg je ook wat Italië zegt, namelijk dat er op allerlei andere manieren gekeken moet worden naar de Stabiliteits- en Groeipactregels rond defensie.	Veldkamp	None	0.02
4089	Daarbij zijn er formeel geen algemene uitzonderingen van defensie-uitgaven, maar dat willen sommige lidstaten toch heel graag op de agenda zetten.	Veldkamp	None	0.01
4090	Ik ben bang dat als je begint over boetes en als je het MFK, het Meerjarig Financieel Kader van de EU, daarin gaat betrekken, dat ook meteen de eerste reactie zal zijn van bijvoorbeeld Italië.	Veldkamp	None	0.02
4091	Ik ben bang dat we de discussie daarmee alleen maar compliceren.	Veldkamp	None	0.01
4092	Ik denk dat de minister al veel heeft aangestipt in zijn beantwoording.	voorzitter	None	0.02
4093	Misschien kan hij dus wat kort door het restant van zijn betoog gaan.	voorzitter	None	0.01
4095	Ik was gebleven bij de financiering en de betrokkenheid van de Europese Investeringsbank daarbij.	Veldkamp	None	0.3
4097	Ik bedoel dat je tot slot kan kijken naar aanvullende publieke financieringen.	Veldkamp	None	0.01
4098	Waar mogelijk moet het bestaande budget binnen het Meerjarig Financieel Kader worden geherprioriteerd.	Veldkamp	None	0.01
4099	Er zal tijdens deze informele bijeenkomst ook worden gesproken over de Europees-Amerikaanse samenwerking.	Veldkamp	None	0.02
4100	Het is belangrijk dat de EU blijft inzetten op een positieve, proactieve en pragmatische relatie met de VS. De VS zijn onze belangrijkste bondgenoot op het gebied van veiligheid en zijn de grootste economische partner van de EU.	Veldkamp	None	0.14
4101	De voortdurende steun van de VS voor Oekraïne is voor Europa van groot belang.	Veldkamp	None	0.01
4102	Dat betekent ten eerste dat we op gedeelde belangen blijven engageren en zullen zoeken naar kansen om die samenwerking verder uit te bouwen, zowel qua veiligheid als qua economie.	Veldkamp	None	0.01
4103	Ten tweede betekent het dat we als EU meer verantwoordelijkheid nemen; we hadden het al over de Europese defensie-industrie.	Veldkamp	None	0.14
4104	Ten derde betekent het dat we eensgezind optrekken als we onze kernbelangen moeten behartigen, onder meer op het gebied van economie en handel.	Veldkamp	None	0.14
4105	Er zijn allerlei statements en executive orders — ik ga hiermee in op een vraag van de heer Diederik van Dijk — die we nog aan het bestuderen zijn om te zien hoe de praktijk in beleid wordt omgezet.	Veldkamp	None	0.02
4106	Wij bekijken hoe die woorden concreet in daden worden gevat, maar ik kan al wel zeggen dat natuurlijk van een aantal zaken duidelijk is dat we daar een gezamenlijk Europees belang bij hebben en gezamenlijke belangen behartigen.	Veldkamp	None	0.61
4108	Ik wil namens het kabinet dan ook solidariteit uitspreken met de Deense premier Mette Frederiksen.	Veldkamp	None	0.01
4109	In deze tijden moeten we als Europa op zo'n punt eensgezind zijn.	Veldkamp	None	0.01
4110	We hebben respect voor elkaars territoriale integriteit; dat staat buiten kijf.	Veldkamp	None	0.01
4111	Ik heb afgelopen weken ook regelmatig contact gehad met de Deense minister Lars Løkke Rasmussen.	Veldkamp	None	0.01
4112	Er is geen specifiek verzoek aan ons gedaan, maar ik spreek deze solidariteit hier wel graag uit.	Veldkamp	None	0.02
4114	Ik loop graag even door de blokjes heen en ik bezie ondertussen welke vragen misschien tussentijds al beantwoord zijn.	Veldkamp	None	4.32
4115	Ten eerste het blokje Europese defensie-industrie en NAVO.	Veldkamp	None	0.02
4116	De heer Dassen vroeg naar het indienen van ideeën over de Europese defensie-industrie.	Veldkamp	None	0.02
4117	Nederland is voorstander van het opzetten van grote grensoverschrijdende projecten in EU-verband op dit gebied.	Veldkamp	None	0.02
4118	Die moeten ook aansluiten bij de behoeften die binnen NAVO-verband worden geïdentificeerd.	Veldkamp	None	0.01
4119	De Nederlandse prioriteiten daarbij zijn luchtverdediging — de heer Klaver noemde het al — maritiem en ruimtevaart.	Veldkamp	None	0.02
4120	Daarbij is het cruciaal dat die worden uitgewerkt met brede betrokkenheid van Europese industrieën uit meerdere landen.	Veldkamp	None	0.01
4121	De samenwerking met onze NAVO-bondgenoten blijft daarbij van belang.	Veldkamp	None	0.01
4122	Specifiek de militaire capaciteiten en de urgente tekorten op het gebied van luchtverdediging zijn echt topprioriteit, ook in Nederlands perspectief.	Veldkamp	None	0.01
4123	We zetten ons in Brussel in voor gezamenlijke ontwikkeling van capaciteiten.	Veldkamp	None	11.54
4124	Wat Nederland betreft bevat het witboek, dat voor maart wordt aangekondigd door de Europese Commissie, ook een inschatting van de kosten van het bijbehorende industriebeleid.	Veldkamp	None	0.02
4126	De heer Klaver, mevrouw Van der Werf en ik gok meneer Dassen vroegen ook nog wanneer dat needs assessment komt en hoe het kabinet de veiligheid van Nederlanders en Europeanen daarin gaat verzekeren.	Veldkamp	None	0.02
4127	We vinden dat een daadkrachtige aanpak op het gebied van veiligheid en defensie in Europees verband nodig is.	Veldkamp	None	0.01
4128	Het is helder dat de Europese landen meer moeten bijdragen aan de collectieve afschrikking en verdediging door de NAVO.	Veldkamp	None	0.02
4129	Ik heb die volgordelijkheid al genoemd, ook dat we uitkijken naar dat witboek en dat we bekijken hoe we daarmee omgaan.	Veldkamp	None	0.01
4130	Ik verwacht dat dat witboek vrij snel komt, namelijk nog voor dit voorjaar.	Veldkamp	None	0.01
4131	Meneer Klaver, wilt u dat niet buiten de microfoon doen?	voorzitter	None	0.01
4134	Dat was een vraag van onder anderen mijzelf, namelijk: wanneer komt het needs assessment?	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
4135	Vervolgens kregen we een antwoord, maar niet op de vraag wanneer het needs assessment komt.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
4141	Het kabinet is geen voorstander van een Europees leger.	Veldkamp	None	0.36
4142	Die term komt vaak terug, maar er ligt op dit moment geen enkel voorstel voor dat daarop ziet.	Veldkamp	None	0.02
4143	De EU maakt voor EU-missies en EU-operaties gebruik van militaire capaciteiten die lidstaten daartoe ter beschikking stellen.	Veldkamp	None	0.03
4144	De besluitvorming over de inzet van de Nederlandse krijgsmacht gaat conform de Grondwet en blijft een nationale competentie.	Veldkamp	None	0.01
4145	Er is geen sprake van voorstellen waarin het geweldsmonopolie aan een internationale instantie wordt overgedragen.	Veldkamp	None	0.07
4146	Wel wordt er binnen de geïntegreerde militaire structuur van de NAVO buitengewoon intensief samengewerkt.	Veldkamp	None	0.01
4148	Dat needs assessment is wel gerelateerd aan de NAVO.	Veldkamp	None	0.05
4149	Als ik het goed begrijp, gaat dat er niet van uit dat de NAVO niet zou kunnen functioneren of niet zou kunnen helpen.	Veldkamp	None	0.03
4150	We blijven dus uitgaan van de NAVO als hoeksteen van de collectieve verdediging.	Veldkamp	None	0.01
4151	Ik denk dat het ook echt wel van belang is om te stellen hoezeer Europa — ik ken de wensen van de heer Dassen wat dit betreft en de ambities van zijn partij — voor de Europese defensie nog steeds echt de VS nodig heeft.	Veldkamp	None	0.01
4152	Dan gaat het over strategische capaciteit op het gebied van inlichtingen, op het gebied van strategisch luchtvervoer, op het gebied van bijtanken in de lucht, op het gebied van satellieten en dergelijke.	Veldkamp	None	0.03
4153	Ik denk dat Europa daar nu echt aan het buffelen is om zijn eigen capaciteiten te verscherpen, maar jarenlang is het schrapen geweest.	Veldkamp	None	0.01
4155	Kijk bijvoorbeeld naar de krijgsmacht van het VK, als ik even buiten de EU kijk, naar de naaste buren.	Veldkamp	None	0.02
4157	Het gaat niet alleen om de omvang van de capaciteiten, maar ook om voor welke duur je ze kunt inzetten.	Veldkamp	None	0.07
4158	Het is echt nog steeds zo dat je ook voor de Europese verdediging de VS heel sterk nodig hebt en heel dicht aan je borst moet klemmen.	Veldkamp	None	0.01
4159	Daar ben ik het helemaal mee eens en dat begrijp ik ook.	Dassen	Volt	0.01
4160	Daarom is mijn vraag over de needs assessment ook of al dit soort zaken daarin zitten.	Dassen	Volt	0.02
4161	Worden de afhankelijkheden die we nu vanuit de VS hebben dadelijk meegenomen in die needs assessment of wordt er dan gezegd: die hebben de VS al, dus die hoeven wij zelf niet meer te hebben?	Dassen	Volt	0.02
4162	Of zeggen we dan: nee, de VS hebben die, maar wij willen die zelf ook hebben?	Dassen	Volt	0.05
4163	Ik begrijp dat die er al in zitten, is mijn antwoord op de vraag van de heer Dassen.	Veldkamp	None	0.01
4166	De heer Dassen vroeg nog om alles boven de 2%-norm Europees uit te geven.	Veldkamp	None	0.02
4167	Wij gaan dus eerst kijken naar de NAVO-norm, de Europese defensie-industrie en het Europese defensie-industrieprogramma.	Veldkamp	None	11.65
4168	Voor de additionele Europese investeringen in de industrie is het voor het kabinet van belang dat we eerst de rol van de EU en het ambitieniveau bepalen en dat we dan pas naar die aanvullende financiering kijken.	Veldkamp	None	0.03
4169	De heer Van Campen vroeg naar een goede taakverdeling tussen EU en NAVO.	Veldkamp	None	0.01
4170	Daar pleiten we dus steeds voor, voor een goede, nauwe samenwerking tussen de EU en de NAVO, voor complementariteit.	Veldkamp	None	29.95
4171	Dat zet je bijvoorbeeld in die NAVO-inkooporganisatie, die NSPA, zodat mogelijkheden voor gezamenlijke inkopen die door het European Defence Agency worden geïdentificeerd daardoor worden meegenomen.	Veldkamp	None	0.06
4172	Je ziet dus wat dit betreft echt wel een steeds hechtere samenwerking tussen EU en NAVO ontstaan.	Veldkamp	None	0.03
4173	De heer Van Campen vroeg nog wat gezamenlijke aanschaf en betere informatie-uitwisseling in de praktijk betekent.	Veldkamp	None	0.02
4177	Het is echt van belang om nog even voor ogen te houden wat mevrouw Van der Werf zei over de granaten en de mortieren, namelijk dat we moeten zorgen dat de dingen letterlijk en figuurlijk op elkaar passen.	Veldkamp	None	12.84
4179	De heer Boswijk vroeg nog naar de initiatiefnota met acht beslispunten die hij vorig jaar aan het kabinet heeft overhandigd.	Veldkamp	None	0.02
4180	In oktober heeft de Kamer een brief ontvangen over de voortgang van de structurele versterking van de Europese productie van munitie en defensiematerieel.	Veldkamp	None	0.02
4181	Daarin is aangekondigd dat we werken aan een actief industrie- en innovatiebeleid om de plannen voor het structureel versterken van de Europese productie van munitie en materieel te realiseren.	Veldkamp	None	0.01
4182	In die brief is per aanbeveling toegelicht waar we op dit moment staan.	Veldkamp	None	0.01
4183	De opgave om de productie en leveringszekerheid van munitie en defensiematerieel te versterken is niet eenvoudig.	Veldkamp	None	0.01
4184	Defensie werkt daarom samen met partners aan een nieuwe strategie waarin de visie en aanpak op het gebied van industrie, innovatie en kennisbeleid wordt geïntegreerd.	Veldkamp	None	0.01
4185	De Kamer wordt daar in het eerste kwartaal van dit jaar over geïnformeerd.	Veldkamp	None	0.01
4186	Dan kom ik aan het eind van het blokje over de NAVO.	Veldkamp	None	0.01
4187	De heer Dekker vroeg nog naar de EU en de NAVO als verlengstukken van de VS. Ik bestrijd de suggesties van de heer Dekker dat via de NAVO of de EU een geheime agenda zou worden uitgerold.	Veldkamp	None	0.04
4188	Besluitvorming in EU- en NAVO-verband vindt plaats in alle transparantie, ook met deze Kamer.	Veldkamp	None	0.02
4189	Dit debat hier vandaag is daar ook een getuige van.	Veldkamp	None	0.01
4190	Nederland heeft enorm veel profijt van de lidmaatschappen van EU en NAVO en een Nederlandse alleingang lijkt mij hoogst onverstandig.	Veldkamp	None	0.01
4191	Dan kom ik aan het blokje over Oekraïne en Rusland.	Veldkamp	None	0.01
4193	De positie van het kabinet, zeg ik tegen de heer Klaver, is duidelijk.	Veldkamp	None	0.02
4194	Het hoofdlijnenakkoord zegt dat we Oekraïne politiek, militair, financieel en moreel actief en onverminderd steunen.	Veldkamp	None	0.02
4195	Nederland heeft in totaal meer dan 17 miljard aan steun toegezegd, zowel militaire, 10,4, als niet-militaire steun voor herstel, wederopbouw, humanitair en dergelijke.	Veldkamp	None	0.02
4196	We werken er hard aan om die steun zo snel mogelijk te realiseren.	Veldkamp	None	0.01
4197	Alleen al in het laatste kwartaal van afgelopen jaar is meer dan 2 miljard euro aan militaire steun daadwerkelijk geleverd.	Veldkamp	None	0.32
4198	Het ministerie van Defensie is daar druk mee bezig.	Veldkamp	None	0.02
4199	Ik geloof dat we nu op dik meer dan 5,8 miljard steun zitten die daadwerkelijk is geleverd.	Veldkamp	None	36.64
4200	Voor 2025 en daarna zullen aanvullende middelen nodig zijn.	Veldkamp	None	2.55
4201	Daarover wordt — de heer Klaver heeft daar misschien een vraag over, voorzitter — in de besluitvorming voor de Voorjaarsnota nader gesproken.	Veldkamp	None	0.01
4202	Wat betreft al het voorgaande dat de minister heeft gezegd: die informatie hebben we.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
4203	Mijn vraag was inderdaad of er bij de voorjaarsbesluitvorming wordt besloten om het bedrag dat nu wordt uitgegeven voort te zetten, ook in 2027.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
4204	Maar ik begrijp van de minister dat dit dus op tafel ligt bij de Voorjaarsnota.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.04
4205	Ja, er zijn bedragen ingeboekt, ook via de vorige Voorjaarsnota.	Veldkamp	None	0.01
4207	Over nadere besluitvorming gaan we het nog hebben, maar daarbij gaan wij uit van het hoofdlijnenakkoord en het regeerprogramma.	Veldkamp	None	0.03
4208	Dat klinkt positief, zeg ik eerlijk, want eigenlijk zegt de minister hier gewoon: "Het geld voor Oekraïne vanaf 2027 is afgesproken in het hoofdlijnenakkoord.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.06
4213	Er moet nog besluitvorming over plaatsvinden, maar ik vind het heel helder.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.09
4214	Ik kijk reikhalzend uit naar die Voorjaarsnota en ik ga ervan uit dat het daarin ook gewoon wordt geregeld.	Klaver	GroenLinks-PvdA	4.75
4215	Zo niet, dan weten we dat deze coalitie door de knieën is gegaan voor de PVV.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.03
4217	Ik sta pal achter Oekraïne en we steunen het land in z'n strijd.	Veldkamp	None	11.13
4219	Dan vroeg de heer Klaver nog om ook de Oekraïense defensie-industrie te steunen.	Veldkamp	None	0.03
4220	Oekraïense bedrijven hebben gewoon veel kennis en innovatief potentieel.	Veldkamp	None	0.11
4221	Ik heb pas nog een dronefabriek in Kyiv bezocht, twee weken geleden.	Veldkamp	None	0.01
4222	Het zou zonde zijn om de kennis en creativiteit die zij hebben, niet te benutten.	Veldkamp	None	0.01
4223	Het ministerie van Defensie werkt dan ook met Oekraïense bedrijven door direct materieel te kopen ten behoeve van Oekraïne zelf.	Veldkamp	None	91.73
4224	Voor de volledige 10,4 miljard aan militaire steun zijn plannen gemaakt waarbinnen ook echt de Oekraïense industrie wordt gesteund.	Veldkamp	None	0.01
4225	Ik wijs bijvoorbeeld op de 400 miljoen aan dronesamenwerking tussen Nederland en Oekraïne, waarvan een groot deel in de steun van de Oekraïense industrie zal worden gestoken.	Veldkamp	None	0.04
4226	De heer Van Campen vroeg nog hoe om te gaan met de Russische schaduwvloot.	Veldkamp	None	0.02
4228	De heer Van Campen zal het misschien zijn opgevallen dat bij de Raad Buitenlandse Zaken afgelopen maandag ook de vijftien sanctiepakketten van de EU die er reeds staan voor Rusland weer voor zes maanden zijn verlengd.	Veldkamp	None	0.03
4229	Ik heb me daar ook zeer voor ingezet, met name bij de Hongaarse collega, afgelopen week.	Veldkamp	None	45.75
4230	Die schaduwvloot ondermijnt de effectiviteit van oliesancties.	Veldkamp	None	80.02
4231	Het kabinet zet stevig in op de bestrijding daarvan, zowel in de nationale handhaving als in aanvullende Europese maatregelen.	Veldkamp	None	0.02
4232	We hebben daar nauw contact over met de Europese partners, maar ook met de VS, het VK en Oekraïne, om de Europese sancties zo effectief mogelijk te versterken.	Veldkamp	None	0.01
4233	Mede op Nederlands initiatief zat vorig jaar al in het veertiende sanctiepakket een instrument om schepen toegang tot onze haven en onze dienstverlening te verbieden.	Veldkamp	None	0.01
4235	We zetten ons in voor aanvullende maatregelen in het zestiende pakket dat in ontwerp is, zoals het sanctioneren van individuele schepen.	Veldkamp	None	0.01
4236	We kijken ook naar de diplomatieke outreach die nodig is, richting vlaggenstaten bijvoorbeeld.	Veldkamp	None	0.01
4237	Omzeiling via derde landen noemde de heer Van Campen ook.	Veldkamp	None	0.02
4240	Dat is ook een typisch voorbeeld van de gesprekken die er zijn geweest op 15 januari, toen de EU-sanctiegezant, de heer O'Sullivan, Den Haag bezocht.	Veldkamp	None	0.02
4241	Hij was hier voor de conferentie over sanctienaleving, die we met Europese en andere partners hier in Den Haag hebben georganiseerd.	Veldkamp	None	0.02
4243	Het kabinet zet in op het sanctioneren van allerlei tussenhandelaren in diverse landen.	Veldkamp	None	0.02
4244	Het blijft een wedstrijd van de lange adem — er vindt een soort kat-en-muisspel plaats — maar wij zijn daar zeer sterk aan gecommitteerd.	Veldkamp	None	0.01
4245	De heer Van Campen had ook een vraag over Rusland en Oekraïne: is de tijd rijp voor reis- en visumbeperkingen tegen Russische toeristen?	Veldkamp	None	0.02
4247	De Nederlandse visumafgifte in Rusland is in aantallen, geldigheidsduur en reisdoelen beperkt.	Veldkamp	None	0.03
4248	Dat is in lijn met de, overigens niet-bindende, EU-richtsnoeren.	Veldkamp	None	0.01
4249	Ongeveer de helft van de lidstaten neemt voor alle categorieën visumaanvragen aan, ook voor het reisdoel toerisme.	Veldkamp	None	0.01
4250	De Europese Commissie is bezig met het evalueren van de toepassing van de EU-richtsnoeren.	Veldkamp	None	0.01
4251	Zij inventariseert, mede op ons verzoek, of die kunnen worden geharmoniseerd.	Veldkamp	None	0.01
4252	Ik ben voorstander van verdere harmonisatie, en daarmee dus ook van verdere beperking van de afgifte van toeristenvisa voor het Schengengebied.	Veldkamp	None	0.01
4253	Wij spreken ons daar in Europa ook duidelijk voor uit.	Veldkamp	None	0.01
4255	Dan kom ik bij het blokje over de Verenigde Staten.	Veldkamp	None	0.01
4258	De VS zijn uiteraard een hele belangrijke NAVO-partner.	Veldkamp	None	0.02
4259	De VS verwachten echt van ons dat wij als Europese landen een grote verantwoordelijkheid nemen voor de veiligheid op ons eigen continent.	Veldkamp	None	0.01
4260	Ik ga niet speculeren over mogelijke terugtrekkende bewegingen van de VS; ik zie die niet meteen.	Veldkamp	None	0.01
4261	De heer Omtzigt vroeg hoe we ervoor zorgen dat de internationale rechtsorde overeind blijft.	Veldkamp	None	0.01
4262	We moeten ervan uitgaan dat de VS de soevereiniteit van landen respecteren, maar dat willen we als EU ook in gezamenlijkheid, solidair, uitdragen.	Veldkamp	None	0.01
4263	Het belang van internationaal recht staat voor Nederland buiten kijf.	Veldkamp	None	0.01
4265	Dat doen we via de EU en via de VN, de beschermer van het multilateraal stelsel.	Veldkamp	None	0.01
4266	Dat doen we ook door outreach naar landen elders in de wereld.	Veldkamp	None	0.02
4267	Denk hierbij aan opkomende landen, zoals de G20-landen.	Veldkamp	None	1.04
4268	Ik ben heel blij dat ook het huidige kabinet, tot en met de premier, weer is uitgenodigd voor alle G20-bijeenkomsten.	Veldkamp	None	0.02
4269	Ik reis daarvoor volgende maand ook naar Zuid-Afrika.	Veldkamp	None	0.01
4271	Daarin gaan we weer het gesprek aan met opkomende landen: de Braziliës, India's, Zuid-Afrika's en Indonesiës van deze wereld.	Veldkamp	None	0.01
4272	We gaan juist het gesprek aan over het gezamenlijk belang dat we hebben bij het beschermen van de rechtsorde en het multilateraal stelsel.	Veldkamp	None	0.01
4273	De heer Vermeer had gevraagd wanneer er een afspraak is tussen de heer Trump en de premier.	Veldkamp	None	0.07
4274	De premier heeft in november al telefonisch gesproken met, toen nog, president elect Trump.	Veldkamp	None	0.04
4275	Hij heeft hem ook ontmoet bij de heropening van de gerestaureerde Notre-Dame in Parijs.	Veldkamp	None	0.01
4277	We maken daar geen race tussen landen van, maar dat is er wel.	Veldkamp	None	0.02
4278	De urgente onderwerpen die daarbij aan de orde worden gesteld, betreffen natuurlijk onze veiligheid en onze welvaart.	Veldkamp	None	35.99
4279	Dan heb ik hiermee, denk ik, voldoende gezegd in het blokje over de VS.	Veldkamp	None	0.01
4281	Ik vind het nogal wat dat een NAVO-bondgenoot een NAVO-lidstaat direct economisch en militair bedreigt met het confisqueren van grondgebied of het aanvallen daarvan, en met het overnemen van Groenland.	Dijk	SP	0.03
4282	Ik hoor de minister hier zeggen dat we solidair zijn met Denemarken en Groenland, maar wat vindt het kabinet hier nou van?	Dijk	SP	0.04
4283	Dit is een NAVO-lidstaat die gewoon een andere lidstaat direct bedreigt.	Dijk	SP	0.37
4284	Dat is precies, zeg ik tegen de heer Dijk, waarom ik namens het kabinet de solidariteit met Denemarken heb uitgesproken.	Veldkamp	None	0.03
4285	Overigens lag er geen specifiek verzoek van Denemarken om dat te doen, maar we vinden dat we respect moeten hebben voor elkaars territoriale integriteit.	Veldkamp	None	0.03
4286	We vinden dat we dat als EU- en NAVO-landen voor elkaar moeten doen.	Veldkamp	None	0.01
4287	We nemen de Deense zorgen dus serieus, maar we gaan niet speculeren over wat er allemaal kan gebeuren.	Veldkamp	None	0.18
4288	Met de heer Trump is het soms wel zo dat er stevige uitspraken worden gedaan, maar dat nog valt te bezien hoe die concreet naar beleid worden vertaald.	Veldkamp	None	1.87
4293	Wat wordt er gedaan vanuit NAVO-lidstaten, zijnde niet de VS, om de VS hier op het matje te roepen?	Dijk	SP	0.37
4295	Stel dat het hierbij om Nederland zou gaan, hoe zouden we dan reageren?	Dijk	SP	0.01
4296	Als de heer Trump zou zeggen "Nederland is zo'n ontzettend belangrijk land, met een hele goede infrastructuur, met goede wegen, een goed vliegveld en een mooie haven; het is superbelangrijk voor de VS om daar een rol in te gaan spelen; dat gaan we dus kopen!	Dijk	SP	0.02
4298	De reactie richting Denemarken snap ik, maar van een reactie richting de VS heb ik nog niets gehoord, ook niet van Nederland, terwijl het een NAVO-lidstaat, dus bondgenoot, is die bedreigd wordt.	Dijk	SP	0.54
4299	Er wordt op allerlei niveaus door Europese landen, waaronder Nederland, met de VS gesproken.	Veldkamp	None	0.02
4302	Die is net begonnen, zit soms nog in de luistermodus en wil boodschappen inderdaad aannemen.	Veldkamp	None	0.01
4304	De Deense minister heeft mij in ieder geval gezegd dat hij op dit moment het stof eerst wil laten neerdwarrelen en nog niet een heel specifiek verzoek gedaan heeft aan ons om met de VS hierover te spreken.	Veldkamp	None	0.07
4305	Wel zeggen we natuurlijk heel duidelijk tegen de VS dat we normaal met elkaar willen omgaan conform het internationale recht.	Veldkamp	None	0.03
4306	Ik vraag op deze punten door, omdat ik heel erg merk, ook gaande dit debat, dat het volstrekt onduidelijk is waar Nederland op verschillende punten staat.	Dijk	SP	0.02
4307	Dat is volstrekt onduidelijk als het gaat om de machts- en spierballentaal die de VS in een keer uiten richting andere NAVO-lidstaten: u moet 5% gaan besteden aan de NAVO, u moet uw defensiebudgetten gaan verhogen!	Dijk	SP	0.12
4309	We hebben geen idee waar onze minister-president richting deze informele EU-Raad mee aan gaat komen: 2%, 3%, noem maar op.	Dijk	SP	0.46
4311	Ondertussen hebben we hier twee partijen die niet meer meedoen aan dit debat en die constant overal, waar ze maar kunnen, in de pers, lopen te roepen: geen cent erbij, geen cent erbij, geen cent erbij.	Dijk	SP	0.01
4312	Ik heb werkelijk waar geen idee hoe dit kabinet en de minister-president richting deze EU-Raad gaan als het over defensie gaat.	Dijk	SP	0.04
4314	Ik denk dat ik daar toch heel veel over heb uitgelegd.	Veldkamp	None	0.01
4315	Ik zeg er ook bij dat deze Europese Raad vooral een soort heidag is, die geen conclusies trekt en waar nog geen communiqué wordt uitgegeven.	Veldkamp	None	0.03
4317	We staan voor stevige defensie in Europa en via de NAVO.	Veldkamp	None	0.02
4318	Ook staan we voor onze solidariteit met Denemarken, omdat we vinden dat de soevereiniteit van landen moet worden gerespecteerd.	Veldkamp	None	0.67
4320	Ik kijk naar dat soort punten, die heel duidelijk zijn, en naar de handelsbelangen die Europa samen heeft.	Veldkamp	None	0.01
4322	We hebben namelijk een hele grote afhankelijkheid ten opzichte van elkaar.	Veldkamp	None	0.01
4323	De VS heeft heel veel baat bij Europa en Europese investeringen.	Veldkamp	None	0.01
4324	Alleen al de Nederlandse investeringen in en de Nederlandse economische relatie met de VS zorgen voor zo'n miljoen banen in de VS.	Veldkamp	None	99.98
4325	Dat zou exact de reden moeten zijn dat het kabinet, als het gaat deelnemen aan een informele Raad, zou moeten terugduwen.	Dijk	SP	0.01
4326	Als er in de VS een minister-president zit die zegt "dit is mijn NAVO; jullie gaan naar mijn pijpen dansen", dan moeten er Europese lidstaten zijn die zeggen "wij gaan terugduwen; zo werkt het niet".	Dijk	SP	0.02
4327	In tegenstelling daartoe neemt de NAVO-secretaris een-op-een over dat lidstaten naar 5% moeten.	Dijk	SP	0.03
4328	Vervolgens zegt hij daar ook nog even bij dat er moet worden bezuinigd op sociale voorzieningen, onderwijs en pensioenen.	Dijk	SP	0.02
4329	Dan verwacht ik een minister-president die, en, nu u in dit verband de minister-president vervangt, een kabinet dat, terugduwt en zegt: "Zo gaan we niet met elkaar om.	Dijk	SP	0.01
4330	We gaan Denemarken niet bedreigen met Groenland confisqueren.	Dijk	SP	0.01
4331	We gaan niet op deze manier dictaten opleggen aan andere NAVO-lidstaten."	Dijk	SP	0.01
4332	Het spijt me dat ik het tegen u moet zeggen, minister, maar ik vind het verhaal waarmee we de informele Raad ingaan, vrij zwak.	Dijk	SP	0.02
4335	Ik denk niet dat het effectief is om meteen publiekelijk recht tegen de Trumpadministratie in te gaan.	Veldkamp	None	0.01
4338	We willen het gesprek aangaan op basis van de grote wederzijds belangen met de VS, zowel op het gebied van veiligheid als op het gebied van economie.	Veldkamp	None	0.01
4339	Daarbinnen moet je heel goed kijken hoe je welk gevecht aangaat.	Veldkamp	None	0.01
4340	Je moet niet op iedere opmerking springen die wordt gemaakt.	Veldkamp	None	0.01
4341	Ik wil eerst zien wat bijvoorbeeld de executive orders en andere uitspraken precies betekenen en hoe ze zullen worden omgezet in concreet beleid.	Veldkamp	None	0.01
4342	Het kabinet hoeft niet op dezelfde manier te reageren als waarop bijvoorbeeld Trump lompe uitspraken doet.	Dijk	SP	0.01
4343	Maar deze uitspraken gaan wel behoorlijk ver, zeker als ze direct worden overgenomen door een NAVO-secretaris, de heer Rutte, die en passant nog even zegt dat lidstaten moeten bezuinigen op hun sociale voorzieningen.	Dijk	SP	0.04
4344	Dat zijn dan toch uitspraken net als over Groenland?	Dijk	SP	0.01
4346	Het is potdorie Trump die zegt dat hij uit de NAVO stapt, als de Europese NAVO-lidstaten zich niet naar zijn beleid voegen.	Dijk	SP	10.27
4347	Dan lijkt me dat er een krachtig gezamenlijk signaal mag uitgaan van de NAVO-lidstaten.	Dijk	SP	0.01
4348	Dan mag ik verwachten dat als er een informele Raad is over de strategie van de EU ten opzichte van de VS, er ferme uitspraken worden gedaan en er een fatsoenlijke strategie komt, die iets verder gaat dan we vandaag horen.	Dijk	SP	0.01
4349	We leven in een tijd waarin soms ruig met elkaar wordt omgegaan.	Veldkamp	None	0.07
4352	Niet iedereen speelt meer volgens de geldende spelregels.	Veldkamp	None	50.49
4353	Dat betekent niet dat ik meteen wil dat we volgens andermans spelregels gaan spelen, om wie of welk land het ook gaat en of dat nou een bondgenoot is of niet.	Veldkamp	None	0.01
4354	We willen de verworvenheden van het internationaal recht en de multilaterale rechtsorde beschermen.	Veldkamp	None	0.01
4355	Daar hebben we als Nederland namelijk juist belang bij.	Veldkamp	None	0.01
4356	Worden wij in deze ruige wereld, waarin niet iedereen belang ziet bij de gevestigde orde en ordening, af en toe uit onze comfortzone getrokken?	Veldkamp	None	0.01
4358	Worden wij weleens uit onze comfortzone getrokken door bepaalde opmerkingen die op rauwe wijze worden gemaakt?	Veldkamp	None	0.01
4360	We staan er in ieder geval voor dat we onze belangen beschermen.	Veldkamp	None	0.01
4361	Die zitten bijvoorbeeld op het vlak van de handel, van de soevereiniteit en de integriteit van onze electorale processen.	Veldkamp	None	0.03
4362	Dat zijn ook kernbelangen waar we samen voor staan, maar we moeten ons ondertussen instellen op onzekerheid in de wereld.	Veldkamp	None	0.07
4363	Hier geldt ook: separate noise from reality, zoals ik zou zeggen.	Veldkamp	None	0.01
4364	We moeten wel onderscheiden wat geluid en wat concreet beleid is.	Veldkamp	None	0.01
4365	Over geluid gesproken: ik denk dat de minister nog een paar kleine puntjes heeft.	voorzitter	None	0.01
4368	Hiermee kom ik aan de overige, maar daarmee niet onbelangrijke punten.	Veldkamp	None	0.04
4369	De heer Omtzigt vroeg nog om bij de top te pleiten voor een nieuwe visie van de EU op het buitenlandbeleid.	Veldkamp	None	0.02
4370	Er liggen al veel voorstellen, zeg ik erbij, om de geopolitieke rol van de EU te versterken, bijvoorbeeld het EU Strategisch Kompas van 2022.	Veldkamp	None	0.01
4371	De voorstellen van Mario Draghi bevatten ook voorstellen voor een versterkt buitenlandbeleid.	Veldkamp	None	0.01
4372	De Commissie komt dus spoedig met dat witboek voor defensie en met een weerbaarheidsstrategie.	Veldkamp	None	2.69
4373	Waar ik voor wil waken, ook op nationaal Nederlands niveau, is dat we weer een papier gaan maken dat ons schijnhouvast zal bieden.	Veldkamp	None	0.01
4374	Ik denk dat het heel belangrijk is hoe we gaan inspelen op wat de nieuwe wereld is.	Veldkamp	None	0.01
4375	Daarover liggen er dan ook inderdaad wel interessante stukken.	Veldkamp	None	0.01
4376	Ik denk even aan het rapport dat vorig jaar zomer is uitgebracht door de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid.	Veldkamp	None	0.01
4379	Het is soms wat somber, maar is wel heel inzichtelijk opgeschreven.	Veldkamp	None	0.04
4381	We moeten zeker kijken hoe andere experts hier verder over kunnen nadenken en dat meenemen.	Veldkamp	None	0.01
4382	De heer Vermeer vroeg nog naar de concrete plannen van de Europese Commissie om de regeldruk te verminderen.	Veldkamp	None	0.03
4383	Het terugdringen van regeldruk is ook een prioriteit van het kabinet.	Veldkamp	None	0.01
4384	Dat wordt door verschillende leden van het kabinet ook in Brussel, in de EU, onder de aandacht gebracht.	Veldkamp	None	0.01
4385	Gisteren gebeurde dat bijvoorbeeld nog bij de Raad Algemene Zaken in Brussel.	Veldkamp	None	0.01
4386	Het is positief dat de Commissie er aandacht voor heeft, net als juist lidstaten als Duitsland en Frankrijk, interessant genoeg.	Veldkamp	None	0.02
4387	Alle Commissarissen binnen de Commissie hebben bij hun aantreden de opdracht gekregen om regeldruk te verminderen, maar we weten allemaal hoe moeilijk het is om dat handen en voeten te geven.	Veldkamp	None	0.02
4388	Maar het is juist goed om daaraan te blijven werken.	Veldkamp	None	0.01
4391	Soms hebben we bijvoorbeeld juist nieuwe regelgeving nodig om oude regelgeving te vereenvoudigen.	Veldkamp	None	0.01
4392	Je hebt soms één dun pakketje nieuwe regelgeving nodig om twee dikke pakketten oude regelgeving te vervangen.	Veldkamp	None	0.01
4393	We zullen niet nalaten om hierbij specifieke Nederlandse wensen te blijven opbrengen.	Veldkamp	None	0.01
4394	Mevrouw Van der Werf vroeg nog naar de techbedrijven en naar inmenging.	Veldkamp	None	0.01
4395	Ik gaf al aan dat het beschermen van de integriteit van onze electorale processen echt van belang is.	Veldkamp	None	0.02
4396	Wie over een groot podium beschikt, heeft ook een grote verantwoordelijkheid.	Veldkamp	None	0.01
4397	In Europees verband is er wet- en regelgeving opgesteld; u kent de Digital Services Act en de Digital Markets Act.	Veldkamp	None	0.01
4398	Het kabinet steunt de Commissie, de hoedster van de verdragen, in het nagaan of er regels worden geschonden en in het vervolgens optreden.	Veldkamp	None	0.01
4399	Ik kan nog toevoegen dat we gisteren samen met Frankrijk en Duitsland een brief aan de Raad Algemene Zaken hebben medeondertekend over buitenlandse inmenging op democratieën in het algemeen.	Veldkamp	None	0.02
4400	Dat was mede naar aanleiding van een motie van de heer Paternotte van vorige week.	Veldkamp	None	0.01
4402	De minister noemt namelijk de DSA en het meetekenen van een brief, maar dat is natuurlijk iets anders dan een stevige uitspraak van dit kabinet.	Van der Werf	D66	0.03
4403	Ik denk dat de brief ook wel stevige uitspraken bevat.	Veldkamp	None	0.01
4405	Wat dat betreft is ook echt wel duidelijk dat wij de integriteit van onze electorale processen echt beschermd willen zien tegen om het even welke kracht die ze zou willen ondermijnen, van waar ook ter wereld.	Veldkamp	None	0.01
4407	Dan de Syriësancties, waar de heer Diederik van Dijk naar vroeg.	Veldkamp	None	0.02
4409	We horen de woorden van het nieuwe interim-bestuur van Syrië.	Veldkamp	None	0.01
4410	Tegelijkertijd willen we nog niet meteen de conclusie trekken dat die woorden bewaarheid worden.	Veldkamp	None	0.01
4412	We willen eerst zien of die woorden ook in daden worden omgezet.	Veldkamp	None	0.01
4413	Wij willen dat het nieuwe bestuur in Syrië ook inzet op een inclusieve transitie.	Veldkamp	None	0.01
4414	Daarmee bedoel ik niet alleen dat de rechten van vrouwen worden gewaarborgd, maar ook dat men echt oog heeft voor de rechten en de inclusie van de diverse gemeenschappen.	Veldkamp	None	0.01
4416	Ik zeg gemeenschappen, want ik vind dat dat meer recht doet aan wat die groepen zijn.	Veldkamp	None	0.01
4417	Specifiek noem ik daar ook consequent christenen en Koerden bij.	Veldkamp	None	0.02
4418	Het gaat natuurlijk uiteindelijk ook om andere gemeenschappen, zoals alawieten, druzen en dergelijke.	Veldkamp	None	0.01
4419	Maar ik noem deze twee gemeenschappen ook in die woorden.	Veldkamp	None	0.02
4420	Die teksten hebben wij ook in de verklaring van de EU-27, meteen na de omwenteling, het verdwijnen van het Assad-regime, gekregen.	Veldkamp	None	0.02
4421	Ik vraag daar telkens aandacht voor, omdat ik dat ook echt wel heel belangrijk vind.	Veldkamp	None	0.01
4424	Die zijn niet altijd geboekstaafd door wat er op de grond gebeurt.	Veldkamp	None	0.01
4425	Dat blijkt ook uit de gesprekken met de vertegenwoordigers van die gemeenschappen.	Veldkamp	None	0.01
4426	Maar dit is echt wel een heel belangrijk punt, dat wij telkens onder de aandacht brengen en ook onder de aandacht zullen brengen van het interim-bestuur.	Veldkamp	None	0.01
4428	We hebben afgelopen maandag tijdens de Raad Buitenlandse Zaken eensgezind gesproken en besloten om tijdelijk en voorwaardelijk de sancties op te schorten op de sectoren die kunnen bijdragen aan de wederopbouw van Syrië; denk hierbij bijvoorbeeld aan infrastructuur en energie.	Veldkamp	None	0.02
4429	Dat doen we tijdelijk, omdat we wel de hefboom willen behouden om, als dat nieuwe bewind afzwaait, juist op het respect voor die gemeenschappen en groepen in het land, die sancties weer in te kunnen zetten.	Veldkamp	None	0.05
4431	Ik denk bijvoorbeeld aan de leveranties van wapens.	Veldkamp	None	0.09
4432	Ik denk ook aan sancties tegen bepaalde personen en organisaties, inclusief HTS zelf.	Veldkamp	None	0.01
4433	Daarvan willen we echt eerst zien hoe zij zich gedragen, hoe zij zich ontwikkelen en of zij de daad bij de woorden voegen.	Veldkamp	None	0.01
4435	Dat is dus politiek besloten afgelopen maandag, maar de lidstaten overleggen over de precieze voorwaarden en over de exacte technische uitwerking daarvan.	Veldkamp	None	0.03
4439	De heer Vermeer vroeg nog naar de kandidaatstelling van mevrouw Ollongren.	Veldkamp	None	0.02
4440	De functie van het hoofd van het Europees Defensieagentschap komt dit voorjaar vrij.	Veldkamp	None	0.01
4441	De benoeming is een keuze van lidstaten op voordracht van de Hoge Vertegenwoordiger, mevrouw Kallas.	Veldkamp	None	0.02
4442	Het is niet een functie zoals bij de Europese Commissie, waarin Nederland een Nederlands persoon voor één specifieke functie voordraagt.	Veldkamp	None	0.04
4443	Iedereen had op die functie kunnen solliciteren, ook de heer Vermeer zelf.	Veldkamp	None	0.02
4444	Ik ga het hier niet, gezien de vertrouwelijkheid van het proces, hebben over de individuele sollicitaties van individuele personen, zoals in de media wordt bericht.	Veldkamp	None	0.14
4447	Zijn de leden in staat om meteen de tweede termijn te doen?	voorzitter	None	0.01
4449	Kan de heer Klaver niet gewoon beginnen, meneer Dassen?	voorzitter	None	0.01
4452	We gaan eens even vakkundig het gras voor de voeten van meneer Dassen wegmaaien.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
4457	Het is niet de eerste keer dat u dat zinnetje uitspreekt, volgens mij.	voorzitter	None	0.04
4460	Deze motie is voorgesteld door de leden Klaver, Van der Werf, Dassen en Boswijk.	voorzitter	None	0.02
4467	Heeft het nog zin om het woord aan de heer Dassen te geven of zegt u: we slaan 'm over?	voorzitter	None	0.01
4469	Ik heb nog zeven seconden, voorzitter, om nog wat meer over de heer Dassen te zeggen, maar ook om aan te geven dat ik blij ben dat de minister heeft aangegeven dat bij de Voorjaarsnota de continuering van de steun aan Oekraïne op tafel ligt.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.03
4470	Dat betekent dus dat we dit voorjaar uitsluitsel krijgen over de vraag of het in 2027 wordt doorgezet.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
4471	Ik ga ervan uit dat er maar één uitkomst mogelijk is, namelijk wat er is afgesproken in het regeerakkoord, en dat is dat Oekraïne gesteund blijft worden.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
4473	De volgende spreker is de heer Dassen van de fractie van Volt.	voorzitter	None	0.01
4480	Deze motie is voorgesteld door de leden Dassen en Van der Werf.	voorzitter	None	0.01
4489	Ik ben helemaal vergeten — het is mijn fout — de heer Boswijk onder de motie over Oekraïne te zetten.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.05
4492	U moet dan even de motieteksten teruglezen, zeg ik tegen de griffier.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
4493	Dat was de motie over het voortzetten van de steun aan Oekraïne in 2027.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
4496	We zetten zijn naam gewoon onder de motie op stuk nr.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
4498	De volgende spreker is de heer Omtzigt, maar hij heeft een probleem met het afdrukken van zijn moties.	voorzitter	None	0.02
4499	Daarom geef ik graag het woord aan mevrouw Van der Werf namens D66.	voorzitter	None	14.05
4504	Deze motie is voorgesteld door het lid Van der Werf.	voorzitter	None	0.01
4508	Deze motie is voorgesteld door de leden Van der Werf, Dassen, Boswijk en Diederik van Dijk.	voorzitter	None	0.01
4521	Deze motie is voorgesteld door de leden Van Campen en Boswijk.	voorzitter	None	0.01
4526	De moties gingen heel erg snel, maar in het bijzonder de eerste motie.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4527	Als ik die even in mijn eigen woorden samenvat: de druk opvoeren op lidstaten die nog niet voldoen aan de NAVO-norm.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4528	Daar ben ik het van harte mee eens, zoals ik in mijn interruptie ook heb gezegd.	Diederik van Dijk	SGP	0.08
4529	Er was echter één ding wat ik mij hierbij even afvroeg.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
4530	In alle eerlijkheid: Nederland is zelf heel lang klaploper op dit terrein geweest.	Diederik van Dijk	SGP	3.6
4531	Het is nu het eerste jaar dat wij zelf aan de norm voldoen.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4532	Dus met hoeveel gezag kunnen wij zo'n grote broek aantrekken naar andere lidstaten?	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4535	De eersten zullen de laatsten zijn en de laatsten zullen de eersten zijn.	Van Campen	VVD	0.01
4536	Ik zou willen zeggen dat het juist aan Nederland is om de collega's die daarvan nog moeten worden overtuigd, te laten zien hoe belangrijk het is en wat je eraan kunt doen om juist in deze tijden het been bij te trekken.	Van Campen	VVD	0.01
4537	Ik denk dat dit juist aan ons is, omdat wij in het verleden op dit punt hebben verzaakt.	Van Campen	VVD	0.02
4538	Dat mogen we ook best erkennen; dat past ook bij Nederland als land met een calvinistische traditie.	Van Campen	VVD	0.01
4539	Juist dan kun je de landen die dat nog niet doen, meekrijgen om hen ook in die vaart der volkeren tot het juiste percentage defensiebestedingen te verleiden.	Van Campen	VVD	0.01
4545	Hij heeft wellicht ook nog een theologische bijdrage.	voorzitter	None	0.23
4549	Daar staat een zuil waar Paulus aan geketend was — tenminste, dat moeten dan maar geloven.	Boswijk	CDA	0.02
4551	Een theologische bijdrage vind ik altijd ingewikkeld als collega Van Dijk hier zit.	Boswijk	CDA	0.01
4552	Dan denk ik: die gaat me er dan op wijzen dat ik helemaal verkeerd heb geciteerd.	Boswijk	CDA	0.01
4565	Overigens, die Franse krant Le Figaro is inderdaad een tamelijk rechtse krant.	Dijk	SP	0.28
4569	Dank aan de minister voor de beantwoording van de gestelde vragen.	Diederik van Dijk	SGP	0.1
4570	Het ging in het debat meermaals over de percentages voor de defensie-uitgaven.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
4571	Er zal inderdaad meer nodig zijn dan die 2%; dat wordt vrij breed gedeeld.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4572	Hoeveel meer, zullen wij nog nauwkeurig moeten vaststellen.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4573	Voor de SGP is het defensiebudget uitdrukkelijk volgend.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
4574	De behoefte aan defensie-uitgaven is leidend en de passende financiering wordt vervolgens vastgesteld.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
4575	Ik zie ernaar uit dat dit traject op een ordentelijke wijze wordt vervolgd.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4578	Ik dank de minister hartelijk voor zijn uitgebreide antwoorden wat betreft de sanctieverlichting jegens Syrië.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4580	Oog houden voor de bescherming van de gemeenschappen, zoals de minister dat vrij zei.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4581	Ik heb er alle vertrouwen in dat de minister op dit punt doet wat hij kan.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4584	De laatste spreker van de zijde van de Kamer is de heer Omtzigt van de fractie van Nieuw Sociaal Contract.	voorzitter	None	0.02
4585	Voorzitter, u zegt: er zitten niet veel mensen op de publieke tribune.	Omtzigt	NSC	0.03
4588	Hoe minder mensen, hoe belangrijker het debat, is het hier soms weleens geweest.	Omtzigt	NSC	0.03
4589	Er zijn weinig mensen geweest bij de debatten over de toeslagenwetten.	Omtzigt	NSC	0.21
4591	Er zijn ook weinig mensen geweest bij de debatten over hoe de WIA-wetten geïmplementeerd zijn.	Omtzigt	NSC	0.27
4593	Ook dit debat laat een enorme verandering zien ten opzichte van waar de Nederlandse politiek vijf jaar geleden stond wat betreft verdediging, autonomie, belangen en wel of geen Europese samenwerking.	Omtzigt	NSC	12.34
4594	Het is bijna niet te filmen hoe snel dat verschuift.	Omtzigt	NSC	0.01
4595	We doen nu alsof het heel normaal is, maar we hebben een enorme wake-upcall nodig om te kijken hoe we op het nieuwe geopolitieke terrein met mensen als Poetin en Trump moeten omgaan.	Omtzigt	NSC	0.01
4596	Trump in zijn tweede termijn is echt een totaal andere dan in zijn eerste termijn; kijk naar zijn eerste week.	Omtzigt	NSC	0.01
4598	Wat dat betreft sluit ik me ook aan bij de collega's die over Groenland vragen stelden.	Omtzigt	NSC	0.01
4602	De dag erop is het weer een ander land dat onder vuur genomen gaat worden.	Omtzigt	NSC	0.01
4603	We kunnen elkaar dan niet laten vallen in de Europese Unie.	Omtzigt	NSC	0.01
4606	Deze motie is voorgesteld door de leden Omtzigt en Van Campen.	voorzitter	None	0.01
4609	De genoemde beleidsnota is slechts een jaar oud, en nu al ... Defensie staat er alleen in een voetnoot in.	Omtzigt	NSC	0.04
4610	Mocht iemand denken dat dit alleen over de VS gaat: dit gaat ook over China en dit gaat ook over een aantal andere landen.	Omtzigt	NSC	0.12
4611	De verhoudingen gaan veel sneller dan we willen, of zouden denken.	Omtzigt	NSC	0.01
4614	Vanochtend was ik bij een voedseluitgiftepunt in Zoetermeer.	Dijk	SP	0.01
4615	Daar halen 600 gezinnen boodschappentassen omdat ze niet rond kunnen komen, niet kunnen eten.	Dijk	SP	0.03
4616	De manier waarop de discussie wordt gevoerd over percentages die moeten worden uitgegeven aan defensie en aan de NAVO vind ik tenenkrommend om naar te luisteren.	Dijk	SP	0.01
4617	Dat is temeer omdat er ook mensen zijn zoals de NAVO-secretaris, die gewoon zegt: verhogen en bezuinigen op sociale zekerheid.	Dijk	SP	0.05
4618	Ik wil de heer Omtzigt vragen hoe hij in deze race staat.	Dijk	SP	0.01
4619	Is hij met de SP van mening dat het nooit, maar dan ook nooit, ten koste mag gaan van mensen die bij voedseluitgiftepunten staan als er hogere uitgaven worden gedaan aan defensie en aan de NAVO-norm?	Dijk	SP	0.02
4626	Dat is ook een van de redenen waarom wij in deze coalitie zitten.	Omtzigt	NSC	0.03
4627	U zult zien dat wij dus ook pal staan voor de mensen die nu naar de voedselbanken moeten gaan.	Omtzigt	NSC	0.01
4628	Als u het wilt weten: ik was maandag zelf bij de voedselbank in Enschede.	Omtzigt	NSC	0.01
4630	Als u het over bestaanszekerheid heeft, moet ik er wel bij zeggen dat veiligheid daarbij hoort.	Omtzigt	NSC	0.01
4631	Veiligheid is helaas een essentieel onderdeel daarvan, of dat nou interne veiligheid en je politieagenten betreft of externe veiligheid en je leger.	Omtzigt	NSC	6.73
4634	We hebben onszelf een radicaal vredesdividend uitgekeerd.	Omtzigt	NSC	0.01
4635	In het kabinet-Rutte I hebben we zelfs alle tanks wegbezuinigd.	Omtzigt	NSC	0.02
4636	Ik zat toen in een partij die de regering ondersteunde.	Omtzigt	NSC	0.01
4638	Helaas, helaas, zitten we nu in een wereld waarin we dat nodig hebben.	Omtzigt	NSC	0.01
4639	Als hij dat wil, zou ik de heer Dijk aanraden om een keer met de collega's te gaan praten in Estland, Letland of Litouwen of met de collega's in Polen.	Omtzigt	NSC	0.05
4640	Die voelen die dreiging aan de grens en die weten dat je beter goed voorbereid kunt zijn om ervoor te zorgen dat het niet gebeurt, dan dat je er blind op vertrouwt dat anderen je komen helpen, wat ze in 1944 en 1945 al een keer gedaan hebben.	Omtzigt	NSC	1.01
4645	Ik zie alleen constant een coalitie die zegt "dat willen we niet" zodra er ergens een lastenverzwaring dreigt.	Dijk	SP	0.02
4648	Dezelfde mensen die ik vanochtend sprak bij het voedseluitgiftepunt zijn daar namelijk de dupe van.	Dijk	SP	0.07
4649	Maar ik zie ook een coalitie die zegt "we moeten meer gaan uitgeven aan defensie" om vervolgens niet te kijken bij de rijksten in deze samenleving en om het daar te gaan halen.	Dijk	SP	0.07
4651	Dan komt het daar terecht waar het niet terecht kan komen.	Dijk	SP	0.01
4653	Het is niet gemakkelijk om keuzes te maken op het moment dat er nieuwe prioriteiten zijn.	Omtzigt	NSC	0.01
4654	Daarom is Nieuw Sociaal Contract zo'n beetje de enige hier die zegt: nee, doe die eurobonds maar niet.	Omtzigt	NSC	5.05
4656	En nee, wij kunnen niet van tevoren zeggen dat alle prioriteiten die we hebben, uitgevoerd kunnen worden.	Omtzigt	NSC	0.07
4657	We hebben een initiatiefnota ingediend waarin we zeggen dat we denken dat er meer ruimte in de begroting is, maar de heer Dijk hoort mij niet zeggen dat er onbeperkte ruimte in de begroting is.	Omtzigt	NSC	0.03
4658	Als een andere collega zegt "we kunnen gratis van 2% naar 3%" — dat is 11 miljard extra voor Defensie — dan weet ik wel dat dat niet gratis gaat.	Omtzigt	NSC	0.13
4660	Om nou hier vlug in een discussie te zeggen "dat gaan we op deze manier oplossen" ... Dat is niet zo.	Omtzigt	NSC	0.01
4661	Maar ga dan ook een keer kijken hoe wij op dit moment Oekraïne er alleen voor laten opdraaien.	Omtzigt	NSC	0.01
4663	En als Oekraïne een gedwongen vrede gehad zou hebben, dan zou je wellicht binnen de kortste keren de Russische legers zich dreigend op zien stellen bij de Baltische lidstaten.	Omtzigt	NSC	0.01
4664	Wij moeten goed voorbereid zijn, juist om ervoor te zorgen dat het niet gebeurt.	Omtzigt	NSC	0.01
4668	Het is ons als Europese politici de afgelopen twintig jaar niet gelukt om een Europese veiligheidsstructuur in te richten waarbij er een begrip was van elkaars grenzen zodat we in ieder geval geen oorlog zouden voeren.	Omtzigt	NSC	0.11
4672	Maar het is beter om voorbereid te zijn dan het gewoon te laten gebeuren.	Omtzigt	NSC	0.01
4675	De vergadering wordt van 21.02 uur tot 21.15 uur geschorst.	voorzitter	None	0.01
4682	2169 van de heer Klaver, over het Stabiliteits- en Groeipact en veiligheidsobligaties niet uitsluiten, is ontraden onder verwijzing naar het debat.	Veldkamp	None	0.02
4684	2170, over militaire steun aan Oekraïne vanaf 2027, verwijs ik naar de term "onverminderd" in het regeerprogramma.	Veldkamp	None	0.01
4685	De motie is ontijdig, omdat de besluitvorming over hoe dat wordt ingevuld, met de precieze jaartallen en dergelijke, aan bod komt in de discussie die rond de Voorjaarsnota gaat plaatsvinden.	Veldkamp	None	0.02
4689	Dat is dus het eerste moment waarop het doorgang moet vinden.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.14
4690	In het regeerakkoord staat dat het onverminderd doorgaat.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
4691	Deze motie kan dus volgens mij niks anders krijgen dan oordeel Kamer.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
4692	In het hoofdlijnenakkoord staat duidelijk dat Nederland Oekraïne politiek, militair, financieel en moreel steunt.	Veldkamp	None	0.06
4693	In het regeerprogramma staat: "Nederland blijft Oekraïne politiek, militair, financieel, moreel, actief en onverminderd steunen in tijd van oorlog, herstel en wederopbouw."	Veldkamp	None	0.01
4695	Ik zou 'm daarom ook overbodig kunnen verklaren, maar hierbij gaat het over de precieze invulling en de binnenlandse financiering.	Veldkamp	None	0.01
4701	Dit is echt de grootst mogelijke onzin die ik in lange tijd in deze plenaire zaal heb gehoord.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
4702	Het spijt me vreselijk, maar wat voor signaal geef je hiermee af?	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
4703	Ik wil nog best de woorden "op hetzelfde niveau" veranderen in "onverminderd".	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
4704	Maar dit is exact wat er in het regeerakkoord is afgesproken.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.03
4705	Dit is ook exact wat deze regering zou moeten doen.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
4706	Maar deze minister is gewoon niet dapper genoeg om hier in deze zaal te zeggen: laat de Kamer hier maar eens over stemmen.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
4708	Hij laat zich gijzelen door de PVV, zoals dat eigenlijk al de hele periode gebeurt.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.02
4711	Als hij zegt dat hij de tekst kan veranderen in "onverminderd voort te zetten", dan is dat conform het regeerprogramma en kan ik 'm oordeel Kamer geven.	Veldkamp	None	0.02
4714	Het wordt dan: verzoekt de regering om de financiering voor steun aan Oekraïne vanaf 2027 onverminderd voort te zetten, en gaat over tot de orde van de dag.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.01
4715	Ik check het even, zodat we het hier gelijk in de administratie af kunnen handelen.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.06
4716	Dan verwachten wij van u, meneer Klaver, wel een gewijzigde motie via de mail.	voorzitter	None	1.54
4718	Dan zeg ik tegen de minister: heel fijn, dank u wel.	Klaver	GroenLinks-PvdA	0.05
4724	2171 van de heer Klaver, over investeringen in defensie niet ten koste laten gaan van sociale zekerheid, zorg en onderwijs, verklaar ik ontijdig, want die loopt ook echt vooruit op keuzes die in de Voorjaarsnota binnenlands moeten worden gemaakt.	Veldkamp	None	0.02
4727	2172 van de heer Dassen, over dingen in gezamenlijk Europees verband en met eurobonds doen, ontraad ik onder verwijzing naar het debat.	Veldkamp	None	0.01
4731	De inleidende paragrafen zou ik iets anders formuleren, maar vanwege het dictum, "steun uitspreken voor de territoriale integriteit en soevereiniteit van Denemarken en Groenland", krijgt die oordeel Kamer, onder verwijzing naar het debat.	Veldkamp	None	0.02
4735	2174 van de heer Dassen verzoekt de regering om in te gaan op de vraag over welke kritieke militaire capaciteiten Europa dient te beschikken om zich indien nodig eigenstandig te verdedigen.	Veldkamp	None	0.01
4736	Die motie ga ik ontraden, want het is echt onverstandig om te speculeren over Europese verdediging zonder betrokkenheid van de VS. De motie op stuk nr.	Veldkamp	None	9.41
4737	2175 van mevrouw Van der Werf ontraad ik, onder verwijzing naar het debat.	Veldkamp	None	0.01
4738	Ik heb getracht duidelijk uit te leggen dat de financiering een sluitstuk moet zijn van de discussie.	Veldkamp	None	0.01
4744	2176 gaat over het Nederlandse standpunt tijdens de aankomende Europese Raad van 3 februari.	Veldkamp	None	0.01
4745	Die beschouw ik toch echt als ontijdig, omdat die vooruitloopt op de internationale discussie.	Veldkamp	None	0.01
4746	Ik stel vast dat het nu wordt gekoppeld aan het uitdragen van de Nederlandse positie in deze Europese Raad, die echt nog niet hierop landt.	Veldkamp	None	0.03
4748	Dus Nederland gaat zonder standpunt naar de Europese Raad?	Van der Werf	D66	0.01
4750	Deze heidag zal met Europese regeringsleiders plaatsvinden.	Veldkamp	None	0.01
4753	De internationale discussie loopt nog richting de NAVO-top van eind juni.	Veldkamp	None	0.03
4757	Wat is dit voor bizarre framing van dit kabinet om iets te verkopen waar blijkbaar niemand achter de schermen uit is gekomen?	Van der Werf	D66	0.03
4758	We zullen de Kameruitspraak afwachten om te zien wat Nederland op de "heidag" gaat doen.	Van der Werf	D66	0.01
4759	Bondgenoten spreken de komende tijd verder over wat de huidige veiligheidssituatie van ons vraagt.	Veldkamp	None	0.01
4760	De minister van Defensie heeft aangekondigd dat Defensie dat analyseert.	Veldkamp	None	0.03
4761	Over wat nodig is, voldoende NAVO-capaciteitsdoelstellingen, zal hij de Kamer informeren.	Veldkamp	None	5.15
4762	Het kabinet heeft inderdaad nog geen positie ingenomen over het nieuwe percentage.	Veldkamp	None	5.12
4768	Allereerst de oproep dat de premier niet in Superdry moet komen opdagen op die heidag.	Boswijk	CDA	21.5
4770	Die noemt geen exact percentage, maar zegt alleen dat er meer nodig is dan die 2%.	Boswijk	CDA	0.04
4771	De motie is dus bedoeld om in ieder geval aan andere NAVO-leden te laten zien dat het ons menens is en dat wij als Nederland voorover zullen leunen.	Boswijk	CDA	0.02
4772	Wat het exacte percentage wordt, laten we aan het kabinet in de onderhandelingen.	Boswijk	CDA	0.02
4773	Maar we willen een signaal afgeven, van: jongens, het is serieus.	Boswijk	CDA	0.01
4775	Hier wordt het specifiek gekoppeld aan deze Europese Raad van volgende week, terwijl de internationale discussie, ook die in de NAVO, nog gaande is.	Veldkamp	None	0.03
4782	Het is niet zo dat die beginnen op die dag en dat het dan alleen gaat over de dingen die op die agenda staan.	Boswijk	CDA	7.07
4783	Er wordt natuurlijk al gesondeerd, van: ik zie je over een maand bij de NAVO-top; hoe denk jij daarover?	Boswijk	CDA	0.02
4784	En dan zou het, denk ik, wel verstandig zijn als het kabinet al een signaal afgeeft, ook aan de andere leden, van: jongens, wij gaan wel echt voor een extra investering boven op die 2%.	Boswijk	CDA	0.03
4786	Wat mij betreft is dat niet ontijdig, want je kan niet vroeg genoeg beginnen met het afgeven van dat signaal.	Boswijk	CDA	0.01
4787	Wat dit betreft heeft het kabinet nog geen positie ingenomen.	Veldkamp	None	0.02
4788	Ik kan daarom niet met "oordeel Kamer" appreciëren.	Veldkamp	None	0.01
4791	2177, van de heer Van Campen, over de EU-defensie-uitgaven, voorwaardelijke EU-fondsen et cetera: ontraden, met verwijzing naar het debat.	Veldkamp	None	0.6
4797	2179, van de heer Van Campen en de heer Boswijk, gaat over de Russische toeristen.	Veldkamp	None	0.02
4798	Die is erg generiek geformuleerd, maar dat we ons inzetten voor het beperken van visa voor Russen is duidelijk.	Veldkamp	None	0.02
4801	2180, van Boswijk, verzoekt de regering de Kamer te raadplegen voordat onomkeerbare afspraken worden gemaakt.	Veldkamp	None	0.01
4802	Dat laatste doet de regering natuurlijk altijd, maar ik kom tot ontraden omdat hier een heel aantal punten wordt uitgeschreven waarmee er erg vooruitgelopen wordt op alle discussies.	Veldkamp	None	0.01
4803	Ook met verwijzing naar de volgordelijkheid, die ik ook in het debat met de Kamer heb uitgelegd, kom ik op het oordeel "ontraden".	Veldkamp	None	0.01
4805	2181, van de heer Dijk, verzoekt voor elke procentuele verhoging van de uitgaven aan defensie de uitgaven aan onder meer onderwijs, volkshuisvesting en sociale zekerheid met eenzelfde percentage te verhogen.	Veldkamp	None	0.01
4806	Die motie ontraad ik, met verwijzing naar het debat.	Veldkamp	None	0.01
4808	Ik zeg tegen de heer Dijk wel: zonder veiligheid geen bestaanszekerheid.	Veldkamp	None	0.02
4810	2182, van de heren Omtzigt en Van Campen, vraagt om nader advies te vragen over de wereldverhoudingen aan de Adviesraad Internationale Vraagstukken.	Veldkamp	None	0.01
4812	Dank aan de minister voor zijn aanwezigheid vandaag.	voorzitter	None	0.03
4813	Wij danken hem des te meer omdat hij vandaag even invaller was voor onze zieke minister-president.	voorzitter	None	0.01