Tweede Kamer 🇳🇱

_id 6761a5e7aa571b75ee25dc65
url https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/plenaire_verslagen/detail/2024-2025/37
datetime 2024-12-17 00:00:00

 

Statements

idx statement speaker association score
0 Maar er was enige onduidelijkheid, want u heeft de moties op de stukken nrs. Omtzigt NSC 0.01
1 Nogmaals veel succes aan de minister-president bij zijn Europese top. voorzitter None 0.01
2 We hebben het toch nog voor 2.00 uur weten af te ronden. voorzitter None 0.01
3 Een hartelijk woord van welkom aan de minister van Justitie en Veiligheid. voorzitter None 2.95
4 Maar het gaat echt om het categorisch … Er is geen plan om ergens voor te pleiten. Schoof None 0.01
5 Ik geef graag het woord aan mevrouw Michon-Derkzen van de fractie van de VVD, die een vraag heeft aan de minister. voorzitter None 0.02
6 2159 krijgt oordeel Kamer, maar wel binnen de mogelijkheden die de minister van Justitie en Veiligheid heeft. Schoof None 0.02
7 Overigens bestaat het ook bij de toetredingen; dat is de vierde plek. Omtzigt NSC 0.02
8 Ondermijning is een containerbegrip voor alles wat voortkomt uit de georganiseerde drugscriminaliteit. Michon-Derkzen VVD 0.01
9 Tien dagen geleden is hier in Den Haag een heel huizenblok weggevaagd door een explosief. Michon-Derkzen VVD 2.35
10 Deze week is in Purmerend een explosief geplaatst bij een woonhuis. Michon-Derkzen VVD 0.01
11 Die gaat namelijk over Europa en veiligheid, om ervoor te zorgen dat Europa, in het belang van de veiligheid van Nederland en het belang van vrede en veiligheid in Europa, daarin een belangrijke rol kan spelen, zonder dat het concurrerend wordt ten opzichte van de NAVO. Schoof None 0.05
12 Ik wil deze minister vragen wat er nodig is om dit tij te keren. Michon-Derkzen VVD 0.02
13 Het is kinderlijk eenvoudig om aan een paar cobra's te komen en zo een bom te plaatsen. Michon-Derkzen VVD 0.01
14 Wat doet het kabinet aan het Europese verbod op cobra's, waar hier in de Kamer om is gevraagd? Michon-Derkzen VVD 0.01
15 Wanneer komt het wetsvoorstel om cobra's onder de Wet wapens en munitie te plaatsen? Michon-Derkzen VVD 0.01
16 Tot slot: wat is de opdracht van de taskforce die net onder leiding van de burgemeester van Rotterdam van start is gegaan? Michon-Derkzen VVD 0.06
17 Zonder besluit van de Raad kan er geen handelsverdrag in werking treden. Schoof None 0.02
18 Ik zou graag nog van de gelegenheid gebruikmaken om via u iedereen die vanaf 2 juli in de gelegenheid is geweest om dit kabinet en mij te ondersteunen in het parlement hartelijk te danken: de bodes, de ondersteuning en iedereen die daarmee samenhangt. Schoof None 0.01
19 Dank ook aan mevrouw Michon voor het agenderen van dit onderwerp. Van Weel None 0.01
20 Laat ik het maar eerlijk en open zeggen: ja, we hebben een enorm probleem met deze explosies in Nederland. Van Weel None 0.01
21 Hoewel die niet allemaal kunnen worden gelinkt aan de ondermijnende criminaliteit, speelt ondermijnende criminaliteit daar natuurlijk ook een rol bij. Van Weel None 0.02
22 Dat is de reden dat ik twee weken geleden mevrouw Schouten, de burgemeester van Rotterdam, heb gevraagd om een strategisch offensief tegen explosies te leiden. Van Weel None 0.02
23 Dat is een samenwerkingsverband waarbij naast de politie en het OM ook VNO aanwezig is, maar ook de vuurwerkbranche en de woningbouwcorporaties, omdat daar natuurlijk de meeste explosies plaatsvinden. Van Weel None 0.02
24 Het is dus een breed verband dat gaat kijken welke stappen we kunnen nemen om echt een grote verandering te creëren in deze enorme toename. Van Weel None 64.62
25 U weet dat de onderhandelingen op 6 december inhoudelijk zijn afgerond. Schoof None 0.02
26 U bent daarover ook per brief geïnformeerd door minister Veldkamp en minister Klever. Schoof None 0.02
27 2143 over een Europees humanitair noodplan wordt ontraden. Schoof None 0.01
28 Als we inmiddels op meer dan 1.000 explosies in woonwijken in Nederland per jaar zitten en we met opsporing weliswaar ongeveer de helft kunnen oplossen maar daarmee het probleem dus niet minder maken, dan moeten we namelijk creatiever gaan nadenken over hoe we dit tij keren. Van Weel None 0.31
29 Daarbij neem ik vaak als voorbeeld de taskforce tegen de overvallen die een tijdlang welig tierden op tankstations. Van Weel None 0.01
30 Daarbij zijn er hele kleine maatregelen genomen, zoals hoogtestreepjes naast de deur van de uitgang van het tankstation, waardoor je kunt inschatten hoe lang een overvaller is, wat dan weer helpt. Van Weel None 99.88
31 Al die kleine dingen dragen dus bij aan het oplossen van het probleem. Van Weel None 0.02
32 Wat vindt de premier van een partnerschapsakkoord, en dus geen associatieakkoord, waarmee de Commissie de nationale parlementen buitenspel zou zetten? Schoof None 0.04
33 Ik ben ervan overtuigd dat we onder leiding van mevrouw Schouten ook hier het tij zullen keren. Van Weel None 0.02
34 Vanuit het ministerie en vanuit mijn kant gaan we natuurlijk doen wat we kunnen op het gebied van regelgeving en handhaving. Van Weel None 0.04
35 Ik zei al dat de opsporing niet zozeer het grote probleem is. Van Weel None 0.01
36 De politie zit hier altijd bovenop en weet een heel groot deel van deze zaken op te lossen. Van Weel None 0.02
37 Maar we zien wel dat het heel vaak jongeren zijn die dit doen en dat die dat vaak eenmalig doen, waardoor je niet echt kunt komen tot de opbouw van een strafdossier. Van Weel None 0.01
38 Dan vroeg zowel mevrouw Teunissen als mevrouw Wijen-Nass of we wel al gebeld hebben met Frankrijk en Polen om samen op te trekken. Schoof None 0.02
39 2147 over diplomatieke onderhandelingen ondersteunen wordt ontraden. Schoof None 0.01
40 We gaan ook kijken wat we op Europees niveau kunnen doen aan het minder voorradig maken van cobra's, waarmee dit inderdaad vaak gebeurt. Van Weel None 0.99
41 Ik heb zelf opgebiecht dat ik in mijn jeugd weleens strijkers heb afgevuurd. Van Weel None 0.01
42 Het hoofd van de VN-noodhulporganisatie, Tom Fletcher, was vandaag in Damascus om onder andere hierover verder te spreken. Schoof None 0.02
43 Strijkers maakten een grotere knal dan de astronauten die je legaal kon kopen. Van Weel None 0.05
44 U kent de tekst van het Nederlandse kabinet: as long as it takes, as much as needed. Schoof None 0.05
45 2149 over tijdens de Raad aandringen op het garanderen van de veiligheid van geloofsminderheden krijgt oordeel Kamer. Schoof None 0.01
46 Een aantal cobra's zorgen ervoor dat een hele pui uit een huis gaat. Van Weel None 0.02
47 2150 verzoekt de regering zich in te zetten voor een oproep namens de Raad aan Turkije om de aanvallen op Noord-Syrië direct en indirect via milities te staken. Schoof None 0.09
48 In reactie daarop zijn overigens al verschillende stappen gezet om de afschrikking en verdediging van de NAVO te versterken. Schoof None 0.02
49 Ik ben daartoe bereid, maar het moet wel in de bredere strategie passen ten aanzien van Syrië en ander beleid niet in de weg zitten. Schoof None 0.01
50 Die cobra's worden gemaakt binnen de EU, maar ook daarbuiten. Van Weel None 0.02
51 Het gaat er dus om dat we met onze open interne markt tot een Europese aanpak komen. Van Weel None 0.02
52 Daarvoor heb ik samen met de staatssecretaris van IenW een initiatiefnota ingediend. Van Weel None 0.01
53 We hebben een aantal lidstaten gevonden die zich bij ons hebben aangesloten om hier in EU-verband op in te zetten. Van Weel None 99.99
54 Nationaal ben ik voornemens om zo mogelijk nog voor, maar anders direct na het reces met een brief naar uw Kamer te komen waarin ik aankondig hoe we de cobra's onder de Wet wapens en munitie laten vallen. Van Weel None 0.02
55 Mevrouw Piri vroeg of Nederland bereid is zich aan te sluiten bij Zuid-Afrika bij de zaak van het Internationaal Gerechtshof. Schoof None 0.15
56 Ik wil nog niet volledig uit de doeken doen hoe we dat gaan doen, maar u kunt ervan uitgaan dat het binnen no time geregeld is. Van Weel None 0.02
57 Dat geeft ook de politie meer armslag om behalve met de Wet op de economische delicten ook via deze weg de bezitters en afstekers van deze explosieven aan te pakken. Van Weel None 0.01
58 Er zijn zorgen over aanhoudende gevechten tussen verschillende groeperingen in Noord-Syrië. Schoof None 0.02
59 Ik hoop dat hij ons kan blijven informeren, ook over de resultaten van de taskforce. Michon-Derkzen VVD 0.02
60 De-escalatie en inzet van alle partijen op een vreedzaam politiek proces in lijn met veiligheidsresolutie 2254 zijn daarbij van belang. Schoof None 0.01
61 Maar de ellende houdt niet op bij de grens tussen de bebouwde kom en het buitengebied, want in het buitengebied zijn plekken die gelegenheid geven tot criminaliteit. Michon-Derkzen VVD 0.01
62 Criminele ondermijnende activiteiten zijn daar veel minder zichtbaar, maar daardoor niet afwezig. Michon-Derkzen VVD 0.01
63 Resultaat daarvan zijn de drugsdumpingen; dat zagen we ook in de krant. Michon-Derkzen VVD 0.08
64 Maar ook recent zagen we met een heel aantal collega's boeren die onder valse voorwendselen hun lege schuur verhuren, waar vervolgens een drugslab in wordt geplaatst. Michon-Derkzen VVD 48.36
65 Je ziet in het buitengebied dat hele containers worden ingegraven. Michon-Derkzen VVD 0.03
66 Heeft de minister zicht op al die criminele activiteiten die er in het buitengebied plaatsvinden? Michon-Derkzen VVD 0.01
67 Het is een terecht punt dat ondermijning niet alleen in onze wijken voorkomt, maar ook op het platteland. Van Weel None 0.02
68 Het ondermijnende karakter slaat ook op het feit dat het overal opduikt. Van Weel None 25.94
69 Daar waar het ruimte vindt, daar woekert het en dat is ook zo op het platteland. Van Weel None 99.76
70 Dus ja, wij schrikken van het aantal drugsdumpingen in de natuur. Van Weel None 0.02
71 We schrikken van de ervaringen die met name groene boa's hebben in het buitengebied. Van Weel None 0.16
72 We schrikken van de verhalen van boeren die zeggen dat ze onder druk worden gezet om hun schuur voor deze praktijken af te staan. Van Weel None 0.01
73 De allerbeste remedie hiertegen is om de drugslabs, dus die plekken waar de drugs worden geproduceerd, aan te pakken. Van Weel None 0.02
74 Daarmee voorkomen we de hele afvaldumping, die vaak gedaan wordt door derden. Van Weel None 47.4
75 Dat zijn dus niet de grote criminelen die we daarmee pakken en bovendien zijn ze vaak alweer gevlogen. Van Weel None 0.01
76 Het gaat erom dat we de locaties aanpakken waar de drugs worden geproduceerd, of dat nu in een stad is of in de buitengebieden. Van Weel None 0.01
77 Wij komen binnen enkele weken, in het begin van het nieuwe jaar, met een landelijke campagne die de aandacht gaat vestigen op: wat zijn nou vreemde of verdachte zaken die je kunt signaleren in je omgeving? Van Weel None 0.01
78 Dat kan in je woonwijk zijn, waar je verdachte busjes ziet rijden of waar je winkels hebt die niet open zijn op normale tijden, waar nooit iemand komt of waar je een vreemde geur ruikt. Van Weel None 0.02
79 Er zijn signalen uit openbare bronnen dat oud-ISIS-strijders meedoen aan HTS. Schoof None 0.04
80 Het kan ook op een vakantiepark zijn of een afgesloten industrieterrein, waar ineens op vreemde uren activiteit is. Van Weel None 0.01
81 We gaan de burgers, want daar hebben we de meeste van, meer dan politieagenten en boa's, in staat stellen om daar beter op te reageren en om ons te helpen om die drugslocaties, die productielocaties aan te pakken. Van Weel None 0.04
82 Daar heb ik net al iets over gezegd met betrekking tot de Syriëgezant van Nederland, die snel daarnaartoe gaat. Schoof None 0.02
83 Wie kent het buitengebied en wie houdt nou toezicht in dat buitengebied? Michon-Derkzen VVD 0.01
84 Nederland zet zich hier in Europees verband voor in nu zich daar juridisch mogelijkheden voor voordoen. Schoof None 26.6
85 Het kan een boswachter zijn of een natuurinspecteur, maar de groene boa heeft in deze dagen echt een kernfunctie als het gaat om de veiligheid in het buitengebied. Michon-Derkzen VVD 0.03
86 In tegenstelling tot de politie lopen zij vaak alleen. Michon-Derkzen VVD 0.01
88 We hebben die groene boa's keihard nodig om ons veilig te houden. Michon-Derkzen VVD 0.01
89 Zoals ik al zei: zij zien als eersten wat er gebeurt. Michon-Derkzen VVD 0.02
90 Dat gaat veel verder dan de klassieke taken die zij voorheen hadden op natuurbeheer. Michon-Derkzen VVD 0.03
91 De VVD is al jaren bezig om ervoor te zorgen dat die groene boa ook de goede uitrusting heeft om het werk op een veilige manier te kunnen doen. Michon-Derkzen VVD 0.02
92 Dat betekent dat als de werkgever daar een aanvraag voor indient en ze voldoende getraind zijn, die groene boa's ook bewapend kunnen worden. Michon-Derkzen VVD 11.76
94 Daar wil ik vandaag echt de aandacht van de minister voor vragen. Michon-Derkzen VVD 0.01
95 De aanvragen belanden echt in een moeras en als ze al boven water komen, worden ze afgewezen. Michon-Derkzen VVD 0.22
96 Kan de minister een overzicht geven van alle aanvragen voor bewapening, de adviezen en de daadwerkelijke besluiten voordat we eind januari met elkaar weer over de boa's spreken, zodat we zicht hebben op hoe dat proces gaat? Michon-Derkzen VVD 0.02
97 Los van de bewapening is het voor groene boa's ook van essentieel belang dat zij goed samenwerken met de politie, want de politie moet natuurlijk als back-up aanwezig als dat nodig is voor de groene boa om het werk veilig te kunnen doen. Michon-Derkzen VVD 0.02
99 Ik begrijp dat eerlijk gezegd ook goed vanuit de positie van de politie. Michon-Derkzen VVD 0.01
100 De boa heeft een veelheid aan werkgevers, dus dan heb je als politie met veel partijen te maken. Michon-Derkzen VVD 0.02
101 Maar wij hebben eerder hier in de Kamer gevraagd — ik zocht het nog na: het was het voorjaar van 2022; ik zie mevrouw Bikker knikken — om een agenda te maken voor de samenwerking tussen de groene boa en de politie. Michon-Derkzen VVD 0.02
102 Tot op de dag van vandaag is die samenwerking niet optimaal. Michon-Derkzen VVD 0.01
103 Wat gaat de minister doen, zowel bij de uitrusting van de groene boa's als bij de samenwerking met de politie, om juist deze groep, die we heel hard nodig hebben, voldoende in staat te stellen om het werk goed te doen? Michon-Derkzen VVD 0.01
107 Ik heb ze niet allemaal gesproken, maar de groene boa's die ik ben tegengekomen zeggen dat de specifieke aard van hun werkzaamheden andere eisen stelt aan hun uitrusting en bewapening. Van Weel None 0.02
108 Ze werken namelijk vaak alleen in het buitengebied en hebben nu ook te maken met de georganiseerde misdaad als mogelijke tegenstander. Van Weel None 0.02
112 Er zijn ook werkgevers die dat niet willen doen voor hun boa's. Van Weel None 0.02
113 Daar wil ik ook het gesprek mee aangaan, gewoon om te weten wat daar de overwegingen in zijn. Van Weel None 0.01
114 Wij zijn bezig met een herziening van het hele boa-bestel. Van Weel None 0.01
115 Daarbij moeten we ook bezien of we voldoende groene boa's hebben, of ze voldoende zijn uitgerust, en of we dat meer uniform moeten maken of het op de huidige wijze moeten laten voortgaan. Van Weel None 0.01
119 We hebben nog een debat over de politie deze week, donderdag. Van Weel None 0.01
120 In mijn eerste termijn zal ik daar specifiek en actief aandacht aan besteden, zodat we ook kunnen bekijken of het probleem nou zit in het niet doen van een aanvraag door de werkgevers of in het niet toekennen daarvan. Van Weel None 0.02
123 De samenwerking tussen politie en boa's hoort voor mij bij de herziening van het boa-bestel. Van Weel None 31.37
124 Daarbij gaan we ook bekijken of we de taken moeten uitbreiden, of juist niet, en hoe zich dat verhoudt tot de politie. Van Weel None 1.59
126 Denk aan de boswachter die geïnterviewd werd voor het artikel dat heeft geleid tot de mondelinge vraag van uw zijde. Van Weel None 39.05
127 Hij is degene die door de politie is gealerteerd op de vondst van een drugslab in zijn verantwoordelijkheidsgebied. Van Weel None 0.03
131 Juist door de tip van de politie kon hij erachteraan. Van Weel None 3.53
132 Daardoor zijn we deze enorme dumping — want dat is het — op het spoor kunnen komen. Van Weel None 0.01
133 Op de foto's lijkt het wel een soort mijnenafgraving. Van Weel None 0.14
135 Dat zijn de lichtpuntjes, maar ik erken dat het niet overal goed gaat. Van Weel None 0.99
136 Zeker met private domeinen, met private landeigenaren, waar ook groene boa's actief zijn, kan dat nog een stuk beter. Van Weel None 3.13
138 Ik vond de voorzitter vrij coulant wat betreft het toelaten van vragen over de explosies. Mutluer GroenLinks-PvdA 0.01
139 Ik had zelf vragen voorbereid over de dumpaanvallen. Mutluer GroenLinks-PvdA 0.01
140 Ik ben in ieder geval blij dat de minister zo snel mogelijk de motie uitvoert om met een taskforce te komen. Mutluer GroenLinks-PvdA 0.02
141 Ik hoop dat die fenomeenanalyse naar explosies zo snel mogelijk gedeeld wordt met de Kamer. Mutluer GroenLinks-PvdA 0.01
143 In het verleden hebben wij gevraagd om dat samenwerkingsverband met de politie. Mutluer GroenLinks-PvdA 0.01
146 Je kan wel weer miljoenen besteden aan het opruimen van die drugsaanval, maar we willen daders op heterdaad betrappen. Mutluer GroenLinks-PvdA 0.05
147 Wat kunnen wij nú doen, dus zolang de stelselherziening nog niet heeft plaatsgevonden, om de groene boa's via de politie zo goed als mogelijk te ondersteunen? Mutluer GroenLinks-PvdA 0.01
149 Ik kan u zeggen dat ik hier nog nader bij u op terugkom op het strategisch offensief tegen explosies. Van Weel None 0.04
150 Dat stond inderdaad niet geagendeerd, maar ik heb wel gemeend daar iets over te moeten zeggen in antwoord op de vragen. Van Weel None 0.03
152 Veel beter dan die dumpers op het spoor komen is het om die drugslabs te vinden. Van Weel None 0.01
153 Om die drugslabs te vinden, moet je opsporingscapaciteit inzetten. Van Weel None 0.01
154 Ik noemde net het voorbeeld van die ene boa die het gebied goed kent en de politie daarom kan helpen bij het opsporen van zo'n dumpingslocatie. Van Weel None 0.02
156 Ik zie dit als een aansporing om nog een keer met de politie rond de tafel te gaan zitten, op heel korte termijn. Van Weel None 0.01
157 Dat hangt ook een beetje samen met de start van die campagne. Van Weel None 0.01
158 Het doel is dus om nog een keer bij boa's de vraag onder de aandacht te brengen waar ze de politie mee kunnen helpen en wat de signalen zijn die zij kunnen zien waarmee de politie verder kan? Van Weel None 0.09
159 Maar omgekeerd gaat het er ook om dat de politie in die landelijke regio's gealerteerd moet worden door de extra ogen en oren die zij hebben in die gebieden, en om de vraag of daar beter gebruik van gemaakt kan worden. Van Weel None 0.01
161 Petje af voor alle boswachters en andere boa's die optreden op het moment dat hun gebied vervuild raakt door drugsafval en tegen andere dingen die ze tegenkomen. Bikker ChristenUnie 0.06
162 Het begint echter niet bij de drugslabs, maar bij de gebruikers. Bikker ChristenUnie 2.34
163 Als die zich niet realiseren wat voor ellende ze teweegbrengen, is het dweilen met de kraan open. Bikker ChristenUnie 0.01
164 Ik zou de minister willen vragen, juist als hij hiermee aan de slag gaat, om de motie van de ChristenUnie op te pakken om gebruikers te confronteren met de schadelijke gevolgen van het drugsgebruik, juist ook voor de natuurgebieden. Bikker ChristenUnie 0.02
165 En alsjeblieft, laat de boa's geen nieuwe gemeentepolitie worden, maar laat de groene boa's heel goed zorgen voor de natuur. Bikker ChristenUnie 0.01
166 Dat laatste doen ze sowieso, want daar ligt hun passie natuurlijk. Van Weel None 0.01
167 Daarom gaat het die groene boa's ook aan het hart op het moment dat natuur verwoest wordt door dit soort drugsdumpers. Van Weel None 0.01
169 We hebben natuurlijk de motie van uw hand, waar de staatssecretaris Preventie en ik uitvoering aan gaan geven door aandacht te vragen voor de hele schadelijke gevolgen van het gebruiken van drugs. Van Weel None 0.01
170 Er ligt gewoon een directe bloedlijn tussen de criminaliteit die we zien, de explosies in de wijken, de dumping in de natuur, de liquidaties die we hebben gezien in Nederland en dat pilletje of dat lijntje coke. Van Weel None 0.03
172 Drugsdumping heeft enorme gevolgen en er zit een enorme criminele organisatie achter. Kostić PvdD 99.99
174 Hij zei: "Hier ben ik geen boswachter voor geworden. Kostić PvdD 0.03
176 Dit is eigenlijk niet mijn taak, maar ik doe het omdat het blijkbaar niet anders kan." Ik hoor net de VVD zeggen: misschien kunnen we de boa's meer bewapenen en kunnen we daar meer taken neerleggen. Kostić PvdD 0.02
177 Ik wil van de minister horen dat dat absoluut niet gaat gebeuren, dat het hier gaat om zware criminaliteit, dat de aanpak daarvan in eerste instantie gewoon hoort bij onze politie en bij de recherche, en dat dat het punt is waar het versterkt moet worden. Kostić PvdD 0.03
178 Ik zou willen dat de boa's niet te maken hadden met de drugscriminaliteit waar ze tegen aanlopen in hun gebieden. Van Weel None 0.02
179 Daar zijn ze natuurlijk nooit voor bedoeld geweest. Van Weel None 0.01
180 Daarvoor zijn ze niet in dienst gegaan; dat zei ik net ook tegen het lid Bikker. Van Weel None 0.03
181 Maar helaas is dat wel de werkelijkheid die we nu zien en dan moet je gaan kijken: als zo'n boa daartegen aanloopt ... We willen niet dat ze op jacht gaan naar drugscriminelen, zeker niet. Van Weel None 0.01
183 Maar als ze aanlopen tegen criminelen is de vraag: kunnen ze zich adequaat verdedigen? Van Weel None 0.01
184 Waar vroeger misschien een pepperspray voldoende was omdat je wat wildcrossers tegenkwam op de hei, heb je nu te maken met een volledig andere categorie, die ook rondhangt in die natuurgebieden. Van Weel None 0.35
185 Dat is de afweging die we maken bij het al dan niet bewapenen van groene boa's. Van Weel None 5.18
186 Dat is echt een buitencategorie in vergelijking met de boa's die we tegenkomen in de stad, die met hele andere problematiek te maken hebben. Van Weel None 0.16
188 Het kan in het buitengebied rustig een halfuur duren voordat de politie komt opdagen. Van Weel None 4.99
189 Er ligt niet voor niets een geweldsmonopolie bij de politie. Kostić PvdD 0.05
190 Volgens mij moeten we heel voorzichtig zijn met het verder bewapenen van onze samenleving. Kostić PvdD 0.01
191 Ik vraag de minister om vooral te kijken naar hoe we de politie hierin verder kunnen versterken, zodat ze op tijd naast die boa's staan als er iets is, en het liefst inderdaad nog voordat er iets gebeurt. Kostić PvdD 0.28
193 Ik zie dat er voor miljoenen aan schade is voor de samenleving, de natuur en ons grondwater. Kostić PvdD 85.78
194 Ik merk dat er best wel wat discussie is over door wie en wanneer het moet worden opgeruimd, waardoor drugsafval te lang blijft liggen in de natuur en de schade nog veel groter wordt. Kostić PvdD 0.15
198 De afgelopen jaren zijn door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat voor ongeveer 5 miljoen aan opruimingsgelden beschikbaar gesteld. Van Weel None 0.02
199 Ook vanuit Justitie en Veiligheid dragen we daaraan bij. Van Weel None 0.01
200 We hebben nu een regeling waarbij ook wij voor de wat kleinere drugsdumpingen achteraf schade kunnen vergoeden. Van Weel None 0.01
201 Die regeling liep af, maar die zet ik voort in het komende jaar, omdat ik samen met de staatssecretaris van IenW wil komen tot een structurelere regeling. Van Weel None 0.01
202 Er is geen wettelijke grond waardoor wij als landelijke overheid de taak zouden hebben om daar wat mee te doen, maar we zien wel het probleem dat lokaal neerstraalt. Van Weel None 0.81
203 Wij willen dus een structurele regeling waarbij we tegemoet kunnen komen in de kosten. Van Weel None 0.02
204 Natuurlijk kijken we ook hoe we dat samen met de gemeenten kunnen inrichten, zodat dat voor de terreinbeheerders een overzichtelijk en makkelijk verhaal is. Van Weel None 0.01
205 Ik wil even doorgaan op de kosten die gemoeid zijn met drugsdumpingen. Flach SGP 11.68
206 Wij zouden graag zien dat de kosten veel meer worden verhaald op de vervuiler. Flach SGP 0.04
207 Als ik even terugkijk, zie ik dat er ook een toezegging is van februari vorig jaar, waarin staat dat dit zou worden onderzocht en dat er mogelijk een voorstel zou komen. Flach SGP 0.03
208 Het is eigenlijk onbestaanbaar dat het nu bij de belastingbetaler ligt. Flach SGP 0.01
209 Onze oproep zou zijn: koppel die drugsvondsten zo veel mogelijk aan de drugslabs en probeer dat ook te koppelen aan de daders en het op hen te verhalen. Flach SGP 0.01
212 Het is niet helemaal waar dat daar niets aan is gebeurd. Van Weel None 0.1
213 Er zijn concrete gevallen waarin er ook vorderingen zijn ingediend bij de diegenen die de dumping hebben gedaan. Van Weel None 0.01
214 Dat werkt natuurlijk het beste als je ook de laag daarboven hebt, namelijk de producenten van de drugs, want daar zit natuurlijk het geld. Van Weel None 0.02
215 Ik zei al: soms is de complicatie dat er derden worden ingehuurd om dit soort dumpings te doen. Van Weel None 0.02
217 Uiteindelijk draait de terreineigenaar, de gemeente of het Rijk dan toch op voor de kosten. Van Weel None 13.96
219 Er is bijvoorbeeld afgelopen juli in de gemeente Someren zo'n succesvol geval geweest waarbij de vorderingen wél zijn verhaald op de criminelen die voor die dumping hebben gezorgd. Van Weel None 0.03
220 Maar ja, je kunt je voorstellen dat we als overheid niet alleen maar kunnen toekijken als een privé-eigenaar te maken krijgt met een dumping waarbij de schade in de tonnen loopt. Van Weel None 0.03
222 Maar het zal geen verrassing zijn dat het mijn voorkeur heeft dat criminelen hier zelf voor opdraaien. Van Weel None 0.01
223 Ik ben er voorstander van dat mensen niet blijven zitten met de kosten die door anderen veroorzaakt zijn. Flach SGP 0.02
225 De minister zou met een voorstel komen om het meer structureel te gaan verhalen op daders. Flach SGP 0.02
226 Ik wil eigenlijk weten wat de minister dan nodig heeft om dat nog vaker te doen. Flach SGP 0.01
229 Ik denk niet dat ik iets nodig heb qua wet- of regelgeving. Van Weel None 0.01
230 De wet- en regelgeving die we hebben op het gebied van milieudelicten en anderszins, voorziet al in de mogelijkheid om schade te verhalen op diegene die de schade veroorzaakt. Van Weel None 0.01
231 Het is vaak meer een kwestie van: krijgen we dan de juiste daders te pakken en hebben die ook daadwerkelijk iets wat we af kunnen pakken? Van Weel None 0.01
234 Ik ben het natuurlijk zeer met hem eens dat diegene die dit veroorzaakt, voor de kosten zou moeten opdraaien. Michon-Derkzen VVD 0.01
236 Ik ben het dan ook zeer eens met de inzet van de minister en de staatssecretaris van IenW om in ieder geval de kosten te compenseren, helemaal voor private terreinbeheerders. Michon-Derkzen VVD 0.02
237 Nu kunnen ze die kosten inderdaad terugvorderen, maar dat duurt vaak maanden. Michon-Derkzen VVD 0.01
238 Als een boer op zijn erf voor een ton aan kosten heeft gemaakt — dat heb je namelijk zo bij een dumping — en die echt een halfjaar tot een jaar moet wachten op de teruggave van dat geld, dan zit je er toch niet helemaal lekker bij. Michon-Derkzen VVD 8.3
239 Kan de minister er dus ook voor zorgen, wellicht in overleg met provincies of met een club als ZLTO, dat de gedupeerde wat sneller, eenvoudiger of met een voorschot die kosten terug kan krijgen? Michon-Derkzen VVD 0.02
240 Dat is een terechte vraag, zeker als die schade enorm oploopt, want private eigenaren hebben zo'n bedrag natuurlijk niet zomaar liggen. Van Weel None 0.2
241 Nu is het lastig om als landelijke overheid te werken met voorschotten. Van Weel None 0.32
242 Wij kunnen vaak alleen maar met een compensatieregeling werken. Van Weel None 0.22
243 Maar ik ben wel bereid om met de staatssecretaris te kijken of we het in de uitwerking van die richtlijn op een andere manier, bijvoorbeeld via LTO of gemeentes, makkelijker kunnen maken of dat we in ieder geval kunnen werken met voorschotten. Van Weel None 0.83
247 Dan spreek ik een hartelijk woord van welkom uit richting de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. voorzitter None 0.01
248 Hij heeft een vraag van mevrouw Joseph van de fractie van Nieuw Sociaal Contract. voorzitter None 0.02
251 Pensioenfondsen zijn nu bezig met de implementatie van het nieuwe pensioenstelsel. Joseph NSC 0.08
252 Het nieuwe pensioenstelsel zou pensioen eenvoudiger, en daarmee goedkoper en begrijpelijker moeten maken. Joseph NSC 0.2
255 De kosten zijn volgens onderzoek van BDO afgelopen jaar gestegen met 17%, naar €739 per deelnemer per jaar. Joseph NSC 7.53
256 Ik wil vragen aan de minister of het klopt dat de pensioenuitvoering duurder is geworden. Joseph NSC 0.39
260 Mevrouw Joseph verwijst in haar vraag naar een artikel dat in de krant heeft gestaan, dat inderdaad verwijst naar een rapport van bureau BDO, waarin wordt gemeld dat de uitvoeringskosten van een aantal ondernemingspensioenfondsen is gestegen. Van Hijum None 0.18
261 Mevrouw Joseph weet volgens mij beter dan ik dat als je naar de pensioensector kijkt, je onderscheid moet maken tussen verschillende soorten uitvoeringskosten, namelijk administratiekosten, de kosten van vermogensbeheer en transactiekosten. Van Hijum None 0.28
262 In het artikel in De Telegraaf wordt gezegd dat de totale kosten van de ondernemingspensioenfondsen zijn gestegen. Van Hijum None 0.17
263 Dat kan ik niet verifiëren, maar ik neem even aan dat dat klopt. Van Hijum None 0.11
264 We weten wel uit een ander rapport van een ander bureau, Bell, dat jaarlijks ook de uitvoeringskosten van alle pensioenfondsen samen monitort, dat die kosten in 2023 juist zijn gedaald. Van Hijum None 0.23
265 Die zijn namelijk 13% lager uitgevallen dan in 2022. Van Hijum None 0.18
266 Dat wordt vooral veroorzaakt door lagere prestatievergoedingen, de kosten van het vermogensbeheer. Van Hijum None 0.08
267 Dat is overigens al langer een doorn in het oog van deze Kamer, van mijn voorganger en van de pensioenfondsen zelf. Van Hijum None 0.03
268 In zijn algemeenheid kan ik dus niet bevestigen dat de uitvoeringskosten stijgen. Van Hijum None 0.2
269 Maar mevrouw Joseph heeft het natuurlijk ook over de gevolgen van de transitie. Van Hijum None 0.05
270 Daarbij is inderdaad wel aan de orde dat de kosten de komende jaren zullen stijgen. Van Hijum None 0.14
272 Bij de behandeling van de Wet toekomst pensioenen in deze Kamer is ook in de memorie van toelichting gezegd dat we erop rekenen dat er jaarlijks ongeveer 5 miljoen per fonds nodig zal zijn om de transitie vorm te geven. Van Hijum None 0.16
273 Als we even kijken naar de kosten die op dit moment worden gemaakt door de verschillende fondsen, zien we dat in de uitvoering de kostenstijging zich op dit moment ook binnen die bandbreedte afspeelt. Van Hijum None 0.31
275 Pensioenfondsen die aan een transitie meedoen, moeten investeren in ICT-systemen, communiceren met deelnemers en het beheer van gegevens op orde brengen. Van Hijum None 0.08
277 Maar nogmaals, dat effect is in de Wet toekomst pensioenen voorzien. Van Hijum None 0.05
279 U zei net zelf: de transitie zelf kost natuurlijk geld. Joseph NSC 0.09
281 Maar er staat ook in het artikel dat pensioenfondsbestuurders aangeven dat ze verwachten dat toekomstige uitvoeringskosten flink tegenvallen en dat de nieuwe regeling nog niet zo eenvoudig is als verwacht. Joseph NSC 0.32
282 Ik wil maar even vragen: het klopt toch, ook volgens de minister, dat de kosten voor de pensioenen gewoon uit de premies komen en uit de persoonlijke pensioenvermogens, en dat die kosten dus allemaal ten koste gaan van de hoogte van de pensioenen? Joseph NSC 0.7
286 Dus als een pensioenfonds kosten moet maken voor de transitie, gaat dat ten koste van de inkomsten en uitgaven die men moet doen. Van Hijum None 0.08
287 Maar nogmaals, het is geen onvoorzien effect van de transitie. Van Hijum None 0.14
288 Nogmaals, dat staat in de memorie van toelichting bij de wet. Van Hijum None 0.04
290 Voor zover we nu kunnen waarnemen, blijven die kosten ook binnen die brandbreedtes. Van Hijum None 0.12
291 Ik ben ook absoluut voornemens om uw Kamer daarover te blijven informeren. Van Hijum None 0.06
292 In januari krijgt u opnieuw een voortgangsrapport op basis van de gegevens die we dan weer beschikbaar hebben over de transitie. Van Hijum None 0.04
293 Ik zal daarin ook ingaan op de uitvoeringskosten, in het bijzonder die van de transitie. Van Hijum None 0.03
294 De minister heeft mij misschien niet helemaal goed begrepen. Joseph NSC 0.03
295 Het gaat me niet eens zozeer om de kosten van de transitie, maar om de kosten daarna. Joseph NSC 0.2
296 Er zijn signalen dat de uitvoeringskosten daarna hoger zijn, terwijl de pensioenen juist eenvoudiger en begrijpelijker zouden moeten worden. Joseph NSC 0.14
297 Ik wil de minister er ook op wijzen dat mensen vaak verplicht bij een pensioenfonds zitten. Joseph NSC 0.14
298 Zij betalen premies, maar het lijkt er nu op dat die pensioenfondsen vervolgens onbeperkt kosten mogen maken. Joseph NSC 0.1
301 Ik zou ook helemaal niet willen toejuichen of aanmoedigen dat pensioenfondsen onbeperkt kosten maken. Van Hijum None 0.05
302 Sterker nog, ik denk dat de beheersing van kosten een belangrijke opgave is voor pensioenfondsen zelf. Van Hijum None 0.03
303 Overigens zijn ook daar in de Wet toekomst pensioenen een aantal waarborgen voor opgenomen. Van Hijum None 0.05
304 Zo moet straks op het uniforme pensioenoverzicht van iedere deelnemer gewoon staan hoeveel de uitvoerings- en administratiekosten per deelnemer bedragen. Van Hijum None 0.29
305 Pensioenfondsen moeten zelf verantwoording afleggen over die bestuurskosten, ook aan het verantwoordingsorgaan. Van Hijum None 0.1
306 Je hebt dus een prikkel om transparant te maken hoeveel geld je daar nou echt aan besteedt, en of je dat kunt uitleggen en verantwoorden in de richting van het verantwoordingsorgaan. Van Hijum None 0.22
307 Tot slot houdt De Nederlandsche Bank ook nog altijd toezicht op de beheerste en integere bedrijfsvoering van fondsen. Van Hijum None 0.05
308 Dat zijn dus allemaal sloten op de deur om te voorkomen dat die kosten uit de hand lopen. Van Hijum None 0.32
309 Ik herhaal nogmaals dat we in januari de kosten van de transitie ook weer met de Kamer delen om te kijken hoe het daarmee gaat. Van Hijum None 0.04
311 Ik vroeg me af of de minister het ook belangrijk vindt dat pensioenfondsen transparant zijn over welk deel van de premie naar kosten gaat, ook al in dat transitieplan? Joseph NSC 0.56
312 Want in dat laatste staan gewoon de nieuwe pensioenplannen. Joseph NSC 0.07
313 Hoe gaat de minister ervoor zorgen dat de transparantie over de kosten beter wordt? Joseph NSC 0.07
314 Ik heb volgens mij net herhaald hoe in de wet al is vastgesteld dat die transparantie er moet zijn, want ik deel het belang van inzicht in die kosten. Van Hijum None 0.11
316 Ik wil ook niet onder stoelen of banken steken dat ik ook vind dat het om heel veel geld gaat. Van Hijum None 0.03
319 Nogmaals, we hebben bij de transitie een inschatting gemaakt van wat we dachten dat het zou gaan kosten. Van Hijum None 0.05
320 Het is ook belangrijk om te kunnen vaststellen dat het erop lijkt dat de uitvoeringskosten zich vooralsnog binnen de bandbreedte afspelen. Van Hijum None 0.32
323 Daarom is het ook belangrijk om met elkaar de vinger aan de pols te houden. Van Hijum None 0.04
327 De minister heeft het over transparantie en verantwoording, maar ik denk dat dat niet genoeg is. Joseph NSC 0.07
328 Ik wil de minister vragen hoe hij ervoor gaat zorgen dat de kosten omlaaggaan en of hij eventueel bereid is om een maximering van de kosten in te voeren. Joseph NSC 0.06
329 Ik wil toch even herhalen waarmee ik begon, namelijk dat de totale kosten volgens onze cijfers in de afgelopen jaren omlaag zijn gegaan. Van Hijum None 0.08
331 We hebben op de korte termijn invloed op de transitie. Van Hijum None 0.06
332 Ik doel op de investeringen die fondsen moeten doen om de transitie vorm te geven en op alle activiteiten die daarbij horen. Van Hijum None 0.05
333 Het is belangrijk dat fondsen de tijd krijgen om de transitie zorgvuldig en goed uit te voeren. Van Hijum None 0.05
334 Er is wel een risico, dat wij zelf ook onderkennen. Van Hijum None 0.03
335 Doordat heel veel activiteiten tegelijkertijd moeten plaatsvinden, wordt er een beroep gedaan op de schaarse capaciteit in de markt en kunnen de kosten worden opgedreven. Van Hijum None 0.14
336 Wij geven de fondsen iets meer tijd om de transitie vorm te geven. Van Hijum None 0.14
338 We proberen met de Kamer de vinger aan de pols te houden en iedere keer de goede dingen te doen. Van Hijum None 0.03
341 Er wordt gezegd dat IT-projecten altijd twee keer zo lang duren en twee keer zoveel geld kosten, terwijl ze maar de helft opleveren. Joseph NSC 16.17
342 De adviseurs komen in de knel als de transitie doorgaat zoals die nu gaat. Joseph NSC 0.1
343 De hele pensioenmarkt weet al dat er een wet ligt om de uiterste transitiedatum van 1 januari 2028 te regelen, maar ondanks dat zetten ze dit in de krant en maken ze zich zorgen. Joseph NSC 0.23
344 Ik vraag me af hoe de minister denkt dat we deze transitie in godsnaam goed doorkomen. Joseph NSC 0.05
345 Ik blijf het herhalen: door onze ogen en oren open te houden voor dit soort zorgen en daarnaar te handelen. Van Hijum None 0.02
346 Er ligt hier een wet voor om de transitietermijn te verlengen tot 1 januari 2028 en om de implementatie dynamisch te maken. Van Hijum None 0.06
347 Daardoor ontstaan er meer mogelijkheden om de werkzaamheden in de tijd te spreiden en hoeft men minder alles op hetzelfde moment te doen. Van Hijum None 0.75
348 We proberen daar dus nadrukkelijk oog voor te houden. Van Hijum None 0.03
350 Het nieuwe pensioenstelsel is grotendeels gebaseerd op wensdenken. Joseph NSC 0.08
351 De valse belofte dat iedereen erop vooruitgaat, galmt nog door mijn hoofd. Joseph NSC 0.04
353 Je hoeft helemaal geen actuaris te zijn om te begrijpen dat de hogere kosten, waarmee we begonnen, leiden tot een lager pensioen. Joseph NSC 8.7
354 Ik denk dat het heel erg belangrijk is om te stoppen met wensdenken, om deze pensioenwet te verbeteren en om de kosten bij verplicht gestelde pensioenfondsen in te perken. Joseph NSC 0.03
359 Ik blijf openstaan voor signalen, maar ik vind wel dat we twee dingen goed uit elkaar moeten halen: het doel van deze transitie, de vraag naar welk pensioenstelsel je toe gaat en wat de effecten daarvan zijn, en de vraag wat ervoor nodig is om daar te komen. Van Hijum None 0.03
360 Dan hebben we het inderdaad over de kosten, de transitiekosten en de inspanningen die pensioenfondsen moeten verrichten. Van Hijum None 0.13
362 Ik heb aangegeven dat die niet heel erg verrassend zijn ten opzichte van de verwachtingen die deze Kamer had bij het aannemen van de wet, namelijk dat het ongeveer vijf jaar lang 200 miljoen per jaar zou kosten. Van Hijum None 0.39
363 Daar moeten we met elkaar bovenop blijven zitten om te zien of dat uitkomt en wat ervoor nodig is om de implementatie op een verantwoorde manier uit te voeren. Van Hijum None 0.03
366 Ik weet zeker dat de mensen thuis er helemaal niets meer van begrijpen. Van Kent SP 0.03
367 Een Kamerlid van Nieuw Sociaal Contract en een minister van Nieuw Sociaal Contract, van de partij van Pieter Omtzigt, staan hier te bakkeleien over een wet, maar doen verder helemaal niets. Van Kent SP 0.06
368 Ik heb eigenlijk maar één belangrijke vraag aan deze minister. Van Kent SP 0.08
369 De minister kan er iets aan doen, maar waarom wil hij er niets aan doen? Van Kent SP 0.04
370 Waarom wil de minister deze wet niet terugdraaien en kiest Nieuw Sociaal Contract voor puur kiezersbedrog? Van Kent SP 0.05
371 De minister vertegenwoordigt hier niet een partij, maar de Kroon. voorzitter None 0.07
373 We hebben hier twee mensen van dezelfde partij gezien. Van Kent SP 0.05
375 Dat doen we met een open oog en een open oor voor de zorgen die er zijn, want het is geen eenvoudige transitie. Van Hijum None 0.03
377 Er moeten investeringen plaatsvinden, er moet gecommuniceerd worden. Van Hijum None 0.06
379 Daar wil ik een beetje met verstand en met hart in zitten. Van Hijum None 0.03
380 Ik luister goed naar de signalen uit de Kamer, maar dat is wat ik als minister te doen heb. Van Hijum None 0.02
381 Talloze voorstellen heeft de SP de afgelopen tijd gedaan. Van Kent SP 0.08
382 Die zijn allemaal weggestemd hier door de BBB, door de PVV en door Nieuw Sociaal Contract. Van Kent SP 0.31
383 Dat waren allerlei voorstellen om in te grijpen om te voorkomen dat al die pensioenen van al die miljoenen mensen die werken, maar ook van al die gepensioneerden overgaan naar dat zeer risicovolle stelsel. Van Kent SP 0.32
384 We treffen hier nu een minister van Nieuw Sociaal Contract, die nota bene die wet nu aan het verdedigen is, terwijl er heel veel mensen op die partijen hebben gestemd met het vertrouwen dat ze er juist iets aan zouden doen. Van Kent SP 0.07
385 Daarom nogmaals de vraag: de minister kán er iets aan doen; waarom wíl de minister niet? Van Kent SP 0.1
386 Ik stoor me er wel een beetje aan dat we deze discussie elke week opnieuw voeren. Van Hijum None 0.03
387 Ik blijf herhalen dat deze wet door u, door uw Tweede Kamer, en door de Eerste Kamer in een overgrote meerderheid is aangenomen. Van Hijum None 0.08
388 Die wet steunt op de inzet van sociale partners, van werkgevers en werknemers, die hier met elkaar een overeenkomst over hebben bereikt. Van Hijum None 0.04
389 Zij hechten er ook zeer aan dat dit op een zorgvuldige en ordentelijke manier wordt ingevoerd. Van Hijum None 0.04
391 Ik ben daarbij niet doof en blind voor de zorgen die er over het stelsel bestaan. Van Hijum None 0.03
392 Ik heb al verschillende toezeggingen gedaan, ook in de richting van uw Kamer, om te kijken hoe we het stelsel waar nodig kunnen verbeteren. Van Hijum None 0.06
394 Maar u kunt mij niet verwijten dat ik een wet uitvoer die u heeft aangenomen. Van Hijum None 0.16
398 Vanaf het allereerste begin is Forum voor Democratie een tegenstander geweest van dit nieuwe pensioenstelsel, de nieuwe Pensioenwet, net als overigens de heer Omtzigt. Baudet FVD 0.04
404 De transitie pakt aanzienlijk duurder uit: er is geraamd dat de kosten per pensioenspaarder in het komend jaar 17% hoger zijn. Baudet FVD 1.28
405 Het tweede is hetgeen waar ik de minister graag over wil horen. Baudet FVD 0.02
406 Wij hebben gezegd: die pensioenpotten zijn al voor een heel groot deel verdampt door het dramatische beleid van de Europese Centrale Bank en door de onbetaalbare klimaattransitie, die wordt gepresenteerd als een investering, terwijl het eigenlijk kosten zijn. Baudet FVD 1.92
409 "Een casinopensioen" heeft Ralf Dekker het genoemd. Baudet FVD 0.05
410 Dit is een beetje een herhaling van het debat over het pensioenstelsel op zich. Van Hijum None 0.03
412 In plaats van het huidige stelsel, dat op een verwachte uitkomst gebaseerd is, gaan we toe naar een stelsel dat op de inleg van mensen in hun persoonlijke pensioenvermogen gebaseerd is. Van Hijum None 0.08
414 De verwachting daarvan is — dat staat ook in de wet; het is zelfs een doelstelling van de wet — dat er daardoor eerder geprofiteerd kan worden van rendementen. Van Hijum None 0.08
415 Ook is er een risico dat het pensioen daalt wanneer het rendement tegenvalt. Van Hijum None 0.11
416 Bij de wetsbehandeling is daar volstrekt open en eerlijk over gecommuniceerd. Van Hijum None 0.15
417 Ik begrijp de achterliggende vraag in dat opzicht ook niet helemaal. Van Hijum None 0.02
418 Het pensioenfonds van PostNL zegt ook dat de toekomstige uitvoeringskosten flink tegenvallen. Vermeer BBB 0.26
420 Er is tot nog toe immers steeds gezegd: er zijn op dit moment heel veel extra kosten, omdat we onze boekhouding op orde moeten brengen; zaken die we normaal pas berekenden wanneer iemand met pensioen ging, moeten we nu al berekenen. Vermeer BBB 0.16
421 Is het volgens de minister dan niet logischer dat de kosten straks gaan dalen? Vermeer BBB 0.08
423 Ik lees overigens in hetzelfde blad waar u denk ik uit citeert dat de meeste mensen dat nog steeds wel verwachten, maar dat een aantal veronderstellingen met onzekerheden zijn omgeven. Van Hijum None 0.14
424 Het is dus ook belangrijk om de komende maanden te blijven volgen hoe zich dat in de praktijk ontwikkelt. Van Hijum None 0.05
425 Ik ben het met de heer Vermeer eens: in beginsel zou het moeten gaan om een tijdelijke kostenverhoging. Van Hijum None 0.05
427 Maar kan de minister ook nog aangeven wat DNB straks kan gaan doen bij die controle? Vermeer BBB 0.06
428 En waar gaat hij aan relateren of de kosten die doorberekend worden aan de pensioendeelnemers wel terecht zijn? Vermeer BBB 0.07
429 Wat gaat DNB vervolgens doen als blijkt dat daar kritiek op is? Vermeer BBB 0.07
430 Hoe gaat dat verrekend worden met de pensioendeelnemers? Vermeer BBB 0.07
431 Ik stel wel voor dat we dit debat bij het verschijnen van de monitor verder met elkaar voeren. Van Hijum None 0.03
432 Dit stelsel legt de verantwoordelijkheid namelijk wel heel erg bij de fondsen zelf en de verantwoordingsorganen om transparantie en opheldering te eisen. Van Hijum None 0.14
433 Als u mij vraagt of men nou een hele duidelijke maatlat heeft aan de hand waarvan men kan beoordelen hoe hoog de kosten zijn, dan is het antwoord op dit moment ook nog nee. Van Hijum None 0.12
434 Ik vind het dus wel de moeite waard om daar ook met deze Kamer nog eens wat verder naar te kijken. Van Hijum None 0.03
437 Volgens de wetsbehandeling — wij zijn tegen die wet en hebben daar ook tegen gestemd — zou er inderdaad 200 miljoen extra aan kosten gemaakt worden. Omtzigt NSC 0.78
438 Dat snap je ook, want zo'n invaaroperatie is gewoon een grote operatie. Omtzigt NSC 0.03
439 Een stijging van 17% op uitvoeringskosten van 9 miljard is een kostenstijging van 1,5 miljard per jaar, terwijl de voorspelde kostenstijging 200 miljoen was. Omtzigt NSC 2.63
440 Heeft de regering ook een verklaring voor het feit dat de kostenstijging — een gedeelte hiervan zal inflatie zijn; dat snap ik — heel veel groter is dan de kostenstijging die voorspeld werd ten tijde van de Wet toekomst pensioenen? Omtzigt NSC 0.1
442 We hebben het natuurlijk wel over een aantal ondernemingspensioenfondsen gehad waar dat percentage wellicht voor geldt. Van Hijum None 0.07
444 Maar uit de rapportages van Bell, waar ik het zelf over had, blijkt dat het ongeveer gaat over 100 miljoen over het afgelopen jaar, van 2022 tot 2023. Van Hijum None 0.2
445 Dat is wel degelijk binnen de bandbreedte die we hadden verwacht bij de aanvaarding van de Wet toekomst pensioenen. Van Hijum None 0.04
446 Ik zie op dit moment dus nog niet dat die percentages in brede zin kloppen. Van Hijum None 0.45
447 Ik vind wel dat we hier met elkaar alert op moeten zijn, vandaar ook mijn toezegging om in januari echt op dit punt in te gaan op de monitor die de regeringscommissaris dan ook aan de Tweede Kamer zal sturen. Van Hijum None 0.05
448 Ik zou graag willen vragen of de minister bij de rapportage in januari aan de AFM zou willen vragen hoe zij dat zien. Omtzigt NSC 0.07
449 Het rapport van Bell is inderdaad een stukje optimistischer dan het rapport van BDO. Omtzigt NSC 0.24
450 Als je beide leest, zie je dat daar nogal een verschil tussen zit. Omtzigt NSC 0.04
451 Als het in de orde van grootte van 100 miljoen blijft, dan is dat inderdaad zoals afgesproken. Omtzigt NSC 0.05
452 Als het in de orde van grootte van 17% is en het over 1,5 miljard gaat, dan is het echt volstrekt niet wat is afgesproken. Omtzigt NSC 0.46
453 Normaal gesproken rapporteert de AFM over de kosten. Omtzigt NSC 0.05
455 Zou de minister aan de AFM willen vragen om voor januari te vertellen of er een grote kostenstijging heeft plaatsgevonden of niet en, zo ja, waardoor die heeft plaatsgevonden? Omtzigt NSC 0.06
456 Nou, vóór januari ... Ik wil toezeggen dat we daar in januari inzicht in bieden. Van Hijum None 0.05
457 Dan maken we gebruik van de informatie die er is, van DNB, AFM en bureaus, die zich overigens allemaal baseren op de jaarverslagen van de pensioenfondsen, waarin die kosten verantwoord moeten worden. Van Hijum None 0.06
462 Dan verwelkomen wij de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat. voorzitter None 0.03
464 Ik geef graag het woord aan mevrouw Koekkoek van de fractie van Volt voor het stellen van een vraag. voorzitter None 0.03
466 Elektrisch rijden wordt over twee weken, zodra het nieuwe jaar van start gaat, ruim 13% duurder. Koekkoek Volt 72.2
467 Een kilometer elektrisch rijden kost straks €0,76, vergeleken met €0,67 voor een kilometer rijden in een benzineauto. Koekkoek Volt 34.22
468 Voor iemand die dagelijks naar zijn werk rijdt of voor een ondernemer die van klant naar klant rijdt, lopen de dagelijkse kosten dus enorm op wanneer je elektrisch rijdt. Koekkoek Volt 87.06
472 Laaghangend fruit voor dit kabinet, zou je dus denken, als elektrisch rijden de makkelijkste keuze wordt, want zowel ons klimaat als onze volksgezondheid is daarbij gebaat. Koekkoek Volt 0.14
473 Maar het is voor veel mensen en ondernemers al te duur om de overstap naar elektrische vervoermiddelen te maken, en nu wordt het ook nog duurder om erin te rijden. Koekkoek Volt 1.0
474 Het is logisch dat mensen die groene keuze niet meer maken, want als je het niet kunt betalen, dan heb je die keuze niet. Koekkoek Volt 0.14
475 Mijn eerste vraag aan de staatssecretaris is dus eigenlijk een simpele. Koekkoek Volt 0.02
476 Wat gaat de staatssecretaris doen om ervoor te zorgen dat die groene keuze wel weer de goedkoopste en de makkelijkste wordt? Koekkoek Volt 0.07
479 Dank aan mevrouw Koekkoek van Volt voor het agenderen van dit onderwerp en voor de vraag die zij stelt. Jansen None 0.13
482 Het kabinet erkent dat de wijziging van de voorgestelde tariefkorting in de motorrijtuigenbelasting ten opzichte van de Voorjaarsnota niet bijdraagt aan de voorspelbaarheid van beleid voor burgers en bedrijven en aan betrouwbaar bestuur. Jansen None 0.13
483 Tegelijkertijd is het kabinet er ook verantwoordelijk voor dat de overheidsfinanciën op orde blijven. Jansen None 0.09
485 De doelstelling van verduurzamen is belangrijk, maar moet wel worden afgewogen tegen de haalbaarheid binnen de begroting. Jansen None 0.1
486 Het kabinet acht het niet wenselijk om dit op te lossen door de lasten voor andere burgers en bedrijven te verhogen en heeft er daarom voor gekozen om de tariefkorting te versoberen. Jansen None 0.09
487 Hoewel deze lager wordt dan eerder aangekondigd, wordt hiermee nog steeds deels gecompenseerd voor het technisch meergewicht van een emissievrije personenauto. Jansen None 0.1
488 Bij de Voorjaarsnota van 2025 — dat is mijn antwoord richting mevrouw Koekkoek — zal de hoogte van de tariefkorting opnieuw door het kabinet worden gewogen. Jansen None 0.04
490 Uiteraard dank aan de staatssecretaris voor de eerste beantwoording. Koekkoek Volt 0.06
491 Als ik het simpeler samenvat, zegt de staatssecretaris eigenlijk: "Ik moet uitkomen met de begroting. Koekkoek Volt 0.05
495 Dat klinkt allemaal hartstikke redelijk, maar ik vind het dan heel zorgelijk dat je over die hele linie van mobiliteit ziet dat de meest groene keuze de moeilijkste wordt; de trein wordt duurder; de ov-verbindingen worden slechter. Koekkoek Volt 0.09
496 Het kabinet heeft ervoor gekozen om de subsidies voor elektrisch rijden niet alleen nagenoeg af te schaffen, maar dat ook versneld te doen. Koekkoek Volt 0.13
498 Ik zie eigenlijk dat de meest concrete keuze die nu vanuit dit kabinet op mobiliteit gemaakt wordt, is dat er vanaf Schiphol meer gevlogen mag worden. Koekkoek Volt 0.23
499 Dat staat natuurlijk haaks op de klimaatambities van dit kabinet, maar ook haaks op de ambitie dat je eigenlijk iedereen die vrije keuze wil laten. Koekkoek Volt 0.06
501 Het lijkt er dus op dat er een stapeling is tegen elektrisch rijden. Koekkoek Volt 0.13
503 De keuze is puur een financiële overweging, zoals ik net in mijn eerste betoog richting mevrouw Koekkoek van Volt zei. Jansen None 0.03
504 Daarnaast gaat de markt voor tweedehands elektrische auto's gelukkig wel een boost krijgen, want de auto's die vier jaar geleden in de lease zijn gegaan, lopen zo'n beetje eind dit jaar, begin komend jaar af. Jansen None 0.15
505 Dat zal een enorme boost voor de tweedehandsautomarkt zijn. Jansen None 0.03
506 Het is inderdaad zo dat een nieuwe elektrische auto op dit moment duurder is dan een gewone auto. Jansen None 3.02
507 Aan de andere kant hebben wij als kabinet volgens mij ook afgesproken dat wij streven naar 100% emissievrij in 2030. Jansen None 0.16
509 Tot die tijd zal er dus inderdaad sprake zijn van een speelveld waarbinnen mensen de keuze moeten maken welk type auto zij prefereren. Jansen None 0.03
510 Daarbij wil ik ook opmerken dat Nederland wel koploper is als je kijkt naar de cijfers. Jansen None 0.12
511 Er rijden relatief heel veel Nederlanders elektrisch; dat is 5,5%. Jansen None 87.65
512 Het enige land binnen Europa waar dat hoger is, is Denemarken met 10,5%. Jansen None 22.67
513 Alle andere landen om ons heen zitten een stuk lager. Jansen None 0.6
514 Wat dat betreft doen wij het als Nederland dus hartstikke goed, maar het is inderdaad vanwege onder andere de financiële overwegingen voor mensen wel lastiger geworden. Jansen None 0.12
516 Het is natuurlijk mooi dat je meedenkt en zegt: we maken politieke keuzes en voor andere mensen wordt het nu goedkoper. Koekkoek Volt 0.13
517 Het probleem ligt eigenlijk ook een beetje in het antwoord van de staatssecretaris. Koekkoek Volt 0.03
518 Hij zegt terecht: Nederland is eigenlijk heel goed behept. Koekkoek Volt 0.05
520 We hebben een goede dekking wat betreft de laadpalen. Koekkoek Volt 0.18
521 Het is dus ook echt oké om elektrisch te rijden in Nederland. Koekkoek Volt 0.23
523 Maar dan moet je wel toe naar het stimuleren van mensen om op tijd over te stappen, en niet pas in 2035. Koekkoek Volt 0.05
524 Dat doe je als overheid niet alleen door voorspelbaar beleid neer te zetten, maar ook door langdurig beleid neer te zetten. Koekkoek Volt 0.09
525 Dus ik wil nu door naar een oplossing, ook omdat ik hoop dat de staatssecretaris de handreiking die ik doe ook aanpakt. Koekkoek Volt 0.03
526 Je kunt natuurlijk als overheid bepaalde subsidies, die nu teruggedraaid worden, nog wel uitschrijven. Koekkoek Volt 0.06
527 We hebben daar zelf een voorstel voor gedaan: herintroduceer niet de rode diesel, maar ga door met die subsidies. Koekkoek Volt 0.07
528 Maar je kan ook toe naar het weer verlagen van de wegenbelasting voor elektrische voertuigen. Koekkoek Volt 0.05
530 Ik vraag me af hoe de staatssecretaris daarnaar kijkt. Koekkoek Volt 0.05
531 Dan kom je wel uit in je begroting, maar stimuleer je in ieder geval nog het gebruik. Koekkoek Volt 0.15
532 Ziet de staatssecretaris dit soort meer creatieve oplossingen ook als een van de mogelijkheden? Koekkoek Volt 0.05
533 Ik denk dat mevrouw Koekkoek van Volt terecht een suggestie doet, maar wij gaan de integrale afweging maken bij de Voorjaarsnota. Jansen None 0.03
537 De Voorjaarsnota is voor ons best dichtbij; daar gaan we over een paar maanden alweer over spreken, maar als jij als ondernemer of als privépersoon denkt dat je die overstap gaat maken, weet je een aantal maanden niet waar je aan toe bent. Koekkoek Volt 0.11
538 Dan ga je dat dus niet doen; dan ga je die keuzes niet maken. Koekkoek Volt 0.08
539 Ik hoop dus dat de staatssecretaris in ieder geval in het voorjaar veel sneller met alternatief beleid komt, waardoor we niet alleen die versnelling naar vergroening maken, maar waardoor we het mensen vooral ook makkelijk maken, want de goedkoopste en makkelijkste optie moet de groene optie zijn. Koekkoek Volt 0.06
540 Misschien als laatste antwoord: de 9% die ik net noemde, is natuurlijk een gemiddelde. Jansen None 0.07
541 Je ziet dat het met name voor de klassen D, E en F wel degelijk al loont om elektrisch te rijden ten opzichte van een andere variant, maar dat geldt inderdaad nog niet voor de hele markt. Jansen None 0.29
543 Al jaren zegt de PVV dat elektrische auto's onbetaalbaar zijn voor de gewone Nederlander. Heutink PVV 28.55
544 Al jaren zegt onze fractie dat elektrische auto's met of zonder subsidie onbetaalbaar zijn voor de gewone Nederlander. Heutink PVV 0.68
547 Het duurt vaak eventjes, maar uiteindelijk krijgen wij gelijk. Heutink PVV 0.07
548 De vraag aan de staatssecretaris is of hij dat beeld herkent en of hij alles op alles wil zetten om de brandstofauto en dus niet de elektrische auto betaalbaar te houden in ons mooie land. Heutink PVV 0.11
550 Wat dit kabinet beweegt, is dat eigenlijk iedereen gebruik moet kunnen maken van de vorm van vervoer die hij of zij wenst. Jansen None 0.24
551 Dat betekent inderdaad: met een auto, met het openbaar vervoer, met de fiets of lopend. Jansen None 0.05
553 Aan de andere kant zeggen wij ook dat wij wel bepaalde doelstellingen nastreven, zoals in 2035 hoe dan ook verkoop van elektrische voertuigen, maar tot die tijd zul je te maken hebben met meerdere keuzes. Jansen None 0.05
554 De mensen kunnen die keuze uiteindelijk zelf maken. Jansen None 0.08
555 Ik hoorde de staatssecretaris net in antwoorden ook zeggen dat hij ten aanzien van de subsidies bij de besluitvorming over de Voorjaarsnota met een besluit gaat komen. Heutink PVV 0.06
556 Iedereen weet natuurlijk dat het geven van subsidies aan elektrische auto's hetzelfde is als geld afpakken van de armen en dat geven aan de rijken, want alleen die mensen kunnen elektrische auto's betalen. Heutink PVV 1.87
557 Ik wil hier vandaag van de staatssecretaris horen dat hij vast blijft houden aan de afbouw van de subsidies op de aanschaf van elektrische auto's. Heutink PVV 0.1
558 Ik denk dat ik richting de PVV kan aangeven dat we er in ieder geval naar streven om niet de gewone rijder te laten opdraaien voor de kosten van elektrisch rijden. Jansen None 0.04
559 Ik denk dat ik dat hoe dan ook kan toezeggen richting de heer Heutink van de PVV. Jansen None 0.02
561 We zien in Nederland mensen die zich bekommeren om een duurzame wereld, die daar graag een bijdrage aan willen leveren. Bamenga D66 0.17
562 Dat doen ze op verschillende manieren: door korter te douchen, biologisch voedsel te kopen, maar ook dus door elektrisch te rijden. Bamenga D66 0.06
563 Juist dat willen we natuurlijk aantrekkelijker maken. Bamenga D66 0.03
564 Daarom stel ik de staatssecretaris de vraag of hij het eens is met D66 dat het ook de taak is van de overheid om te zorgen dat het maken van duurzamere, schone keuzes goedkoper is dan de fossiele keuzes. Bamenga D66 0.11
565 Volgens mij is het de taak van de overheid om te zorgen voor een vrij keuzemiddel voor iedereen in het land. Jansen None 0.04
566 Inderdaad, iedereen heeft de keuze tussen elektrisch, benzine of diesel. Jansen None 0.08
567 Kijkend naar de toekomst streven wij natuurlijk naar zo veel mogelijk elektrische voertuigen. Jansen None 0.12
568 Dat is uiteindelijk de ontwikkeling waar de markt naartoe gaat. Jansen None 0.03
571 Ik heb zelf een aantal voorstellen gedaan om te zorgen dat elektrisch rijden voor iedereen toegankelijk is, ook voor mensen met een lager inkomen. Bamenga D66 0.09
573 Daarom zou ik graag van de staatssecretaris de toezegging willen dat er bij de Voorjaarsnota voor gezorgd kan worden dat in 2026 elektrisch rijden goedkoper is. Bamenga D66 0.21
574 Wij zullen als kabinet een integrale afweging maken bij de Voorjaarsnota. Jansen None 0.03
577 Wij hebben vanaf het allereerste begin, in 2018, gewaarschuwd voor de onbetaalbaarheid van de dramatische Klimaatwet en van die absurde energietransitie. Baudet FVD 0.14
578 Vandaag bespreken we dat rijden met een benzineauto op alle mogelijke manieren bemoeilijkt wordt, maar dat het ondanks alle accijnzen en belastingen toch nog steeds veel goedkoper is dan elektrisch. Baudet FVD 0.29
579 Ik wil aan deze staatssecretaris het volgende vragen, en via hem aan het hele kabinet, waar de PVV zo'n belangrijke stem in is. Baudet FVD 0.04
580 Is dit kabinet of deze staatssecretaris bereid om die klimaatdoelstellingen te heroverwegen, nu we keer op keer, elke week wel weer … Baudet FVD 0.05
582 ... een voorbeeld zien van de totale absurditeit, de onhaalbaarheid, de onbetaalbaarheid van die voorgenomen energietransitie? Baudet FVD 0.05
583 De heer Baudet stelt mij een vraag, maar wij zitten met vier partijen in een coalitie. Jansen None 0.08
584 Er zit hier een kabinet en wij voeren het hoofdlijnenakkoord uit. Jansen None 0.07
585 Daarin staan ook klimaatdoelen en die gaan we gewoon met z'n allen proberen te realiseren. Jansen None 0.06
586 We hebben ook vernomen dat van de nieuwe voertuigen die in de afgelopen maand verkocht zijn, 40% elektrisch is, 40% hybride en 20% brandstof. Veltman VVD 0.18
587 Ik hoor dat er best veel somberheid is, ook in het artikel dat aangehaald is, over het aantal auto's en of mensen die kunnen kopen. Veltman VVD 0.1
588 Gelukkig zie je ook wel dat die prijs behoorlijk gedrukt wordt door die enorme verkoop. Veltman VVD 0.11
589 Mijn vraag gaat over iets wat net heel kort werd aangeraakt. Veltman VVD 0.03
590 Ziet de staatssecretaris ook dat de verkoop nu ontzettend is gestegen — naast lease ook gewone verkoop — en dat dat gaat helpen om die markt verder op gang te brengen? Veltman VVD 0.1
593 De cijfers die mevrouw Veltman van de VVD aanhaalt, zien met name op toename van hybride. Jansen None 0.09
594 Ik zeg zelf altijd dat dit een halve stap in de goede richting is, want het is onderweg naar elektrisch. Jansen None 0.04
596 Ik zou de staatssecretaris mee willen geven om bij de Voorjaarsnota dan ook te heroverwegen of zo'n accijnsverlaging wel verstandig is. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
597 Is het niet veel verstandiger om gericht maatregelen te nemen voor de elektrische auto en om dat niet te doen bij de motorrijtuigenbelasting, om die korting ook niet op te laten lopen tot drie kwart in 2026 en om ook te kijken naar de gewichtsklasse? De Hoop GroenLinks-PvdA 0.08
598 Juist met wegenbelasting kun je dan een elektrische auto helpen als die zwaar is. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.13
599 Is de staatssecretaris bereid om bij de Voorjaarsnota ook te kijken naar die onderdelen? De Hoop GroenLinks-PvdA 0.06
600 Wij zullen bij de Voorjaarsnota naar alle aspecten kijken en uiteindelijk daarin een integrale afweging maken. Jansen None 0.02
602 Burgers en ondernemers zijn gebaat bij voorspelbaar beleid. Grinwis ChristenUnie 0.14
603 Dit kabinet heeft abrupt de lasten voor elektrisch rijden verhoogd, vanaf 2026. Grinwis ChristenUnie 0.15
606 Mijn vraag aan de staatssecretaris is hoe hij deze motie in het voorjaar gaat uitvoeren. Grinwis ChristenUnie 0.05
608 Dat is precies datgene waarover waar wij de komende maanden moeten nadenken, namelijk hoe wij gehoor kunnen geven aan deze motie. Jansen None 0.03
609 Uiteindelijk zult u daar bij de Voorjaarsnota het resultaat van zien. Jansen None 0.02
610 Ik hoorde de staatssecretaris aangeven dat iedereen in Nederland vrij moet kunnen reizen, of het nou gaat om een dieselauto, een benzineauto of een zero-emissieauto, een elektrische auto. El Abassi DENK 0.52
612 Wij hebben net een debat gehad over zero-emissiezones. El Abassi DENK 0.05
613 Daarin hebben we gezien dat busjes of vrachtwagens niet welkom zijn. El Abassi DENK 0.11
614 Dus ik zou de staatssecretaris willen vragen hoe hij dit rijmt met het feit dat vrachtwagens en busjes die rijden op benzine niet welkom zijn in zero-emissiezones? El Abassi DENK 0.07
615 Volgens mij heeft de staatssecretaris net gezegd dat iedereen vrij moet kunnen kiezen of hij elektrisch wil rijden of op benzine of diesel, en of hij het openbaar vervoer wil gebruiken of wil lopen. Jansen None 0.12
617 Volgens mij wordt zo bij de stemmingen duidelijk wat er met betrekking tot de zero-emissiezones uit gaat komen. Jansen None 0.03
619 Om vrij te kunnen kiezen, moet er geen overheid zijn die beperkingen oplegt, namelijk via zero-emissiezones. El Abassi DENK 0.17
620 Maar ik zou de staatssecretaris een andere vraag willen stellen. El Abassi DENK 0.04
621 Ik ben inderdaad benieuwd naar de moties die ingediend zijn. El Abassi DENK 0.02
622 Ik word er niet blij van dat het amendement niet gesteund is. El Abassi DENK 0.04
623 De staatssecretaris heeft aangegeven en beloofd dat er geen zero-emissiezones ingevoerd worden voor personenwagens. El Abassi DENK 0.32
624 Hij heeft gezegd dat dit wettelijk zo verankerd is. El Abassi DENK 0.08
625 Ik heb van de staatssecretaris nog niet gehoord hoe dit wettelijk verankerd is. El Abassi DENK 0.17
626 Wij zien namelijk gemeenten die er een beroep op doen en zeggen dat het wel kan. Kan de staatssecretaris aangeven op basis van welke wet het niet mogelijk is om een zero-emissiezone voor personenauto's in te stellen? El Abassi DENK 0.7
627 Ik zal daar voor de heer El Abassi uitgebreid schriftelijk op terugkomen, maar ik weet nog wel welke woorden ik heb gebruikt in het debat laatst daarover, namelijk dat daar een wetswijziging voor nodig is. Jansen None 0.11
633 Dan gaan we afscheid nemen van een collega en een nieuwe collega beëdigen. voorzitter None 0.04
634 De vergadering wordt van 15.01 uur tot 15.07 uur geschorst. voorzitter None 0.04
639 "Geachte voorzitter, Met ingang van 18 december neem ik afscheid als lid van de Tweede Kamer. voorzitter None 0.03
640 Ik doe dat, omdat ik mijzelf met veel energie wil gaan inzetten als wethouder in Utrecht. voorzitter None 0.12
641 In een tijd waarin het vertrouwen in de overheid laag is, wil ik helpen bouwen aan een overheid die dicht bij mensen staat en levert op het gebied van energie en mobiliteit. voorzitter None 0.04
642 Maar zoals vaak in het leven zijn er meerdere dingen tegelijkertijd waar, want hoewel ik veel energie heb om te gaan bouwen en uit te voeren, vind ik het ook erg moeilijk om deze brief te schrijven, allereerst omdat ik mijn mandaat niet afmaak. voorzitter None 0.18
643 Aan alle mensen die mij het vertrouwen hebben gegeven hier namens hen te zitten: weet dat ik me elke dag keihard heb ingezet om dit vertrouwen waard te zijn en dat ik deze stap niet lichtzinnig heb genomen. voorzitter None 0.07
644 Ik hou me vast aan de gedachte dat de kern van mijn missie hetzelfde blijft. voorzitter None 0.03
645 Daar waar ik de Kamer in ben gegaan om het collectief te dienen van Heerlen-Noord, naar Rotterdam-Zuid en Leiden-Zuidwest, ga ik dat nu doen van Overvecht, naar Oog in Al en Ondiep." voorzitter None 0.06
649 "Nog moeilijker vind ik het om in deze tijd afscheid te nemen. voorzitter None 0.04
650 Ik maak me zorgen over alles wat er in het hart van onze democratische rechtsstaat gebeurt. voorzitter None 0.04
651 Omdat de mensen thuis niet gediend worden met de keuzes die hier elke dag worden gemaakt — of juist niet gemaakt. voorzitter None 0.07
652 Maar ook omdat er een uitholling plaatsvindt van die democratische rechtsstaat. voorzitter None 0.13
653 De geschiedenis en het buitenland leren ons dat autoritaire en antidemocratische krachten zich alleen maar kunnen laten gelden omdat de goede krachten te zwak zijn, afgeleid en bezig met de eigen positie. voorzitter None 0.19
654 Te laat beseffen zij wat er voor ons allemaal op het spel staat, te laat realiseren zij zich dat zij samen, als echte democraten — of ze nou liberaal, christendemocraat of socialist zijn — aan dezelfde kant staan. voorzitter None 0.04
655 Gelukkig, voorzitter, zit deze zaal vol democraten. voorzitter None 0.05
656 Individuen die boven zichzelf uit kunnen stijgen als wij dat als volk van hen verlangen. voorzitter None 0.04
657 Nu belonen we de laatste storm, ophef en een duidelijkheid die ons allemaal verliezer maakt. voorzitter None 0.02
658 Samen met de collega's Aartsen en Van Nispen heb ik de eer gehad de parlementaire enquête Fraudebeleid en Dienstverlening te mogen afronden, presenteren en verdedigen. voorzitter None 0.04
660 Binnenkort spreekt deze Kamer over het rapport en de aanbevelingen. voorzitter None 0.04
661 Met uitzondering van de grootste partij in dit parlement heeft de gehele Tweede Kamer zich achter het rapport geschaard, zodat het niet nog een keer kan gebeuren. voorzitter None 0.08
662 Het is een van de tastbare resultaten die ik hoop achter te laten. voorzitter None 0.02
664 Vertrekken is moeilijk, maar ook geweldig als er een topteam en sterke collega's als Mariëtte Patijn en Luc Stultiens klaarstaan om de factor arbeid tegen de factor kapitaal te verdedigen. voorzitter None 0.04
665 Ik wil al mijn collega's bedanken met wie ik de eer had de eerste gezamenlijke Tweede Kamerfractie van GroenLinks-PvdA te vormen, met een bijzondere vermelding van Jesse Klaver, die me sinds 2021 thuis heeft laten voelen in deze toch bijzondere omgeving. voorzitter None 0.05
667 Ik wil de beveiligers, bodes, IT-medewerkers, schoonmakers, medewerkers in de restaurants, verslagmedewerkers, CIP, griffie, fractiemedewerkers en alle anderen die ondersteuning bieden van harte danken. voorzitter None 0.11
668 Het was een voorrecht het land als volksvertegenwoordiger te mogen dienen, en ik sta klaar om met alles in me de prachtige stad Utrecht te dienen. voorzitter None 0.04
669 Vergeet nooit: we kunnen het ons niet veroorloven cynisch te zijn, want daarvoor is onze democratie te belangrijk. voorzitter None 0.04
672 Je betrad deze Kamer in maart 2021, eerst als lid van de GroenLinksfractie en later natuurlijk als vertegenwoordiger van … O, daar zijn de bloemen! voorzitter None 0.05
676 Later was je natuurlijk vertegenwoordiger van de gefuseerde fractie van GroenLinks-Partij van de Arbeid. voorzitter None 0.04
678 Je weet dat ik, als Voorzitter, daar niet altijd blij van word. voorzitter None 0.02
679 Een troost is wel dat je de publieke zaak blijft dienen, in een andere rol, waarbij jij je expertise en ervaring kan blijven inzetten voor concrete verbeteringen in het dagelijks leven van mensen. voorzitter None 0.06
680 De gemeente Utrecht mag de handjes dichtknijpen met jouw komst. voorzitter None 0.04
681 Ik heb net nog aan je gevraagd: wil je je echt niet bedenken? voorzitter None 0.06
683 Als Kamerlid bracht je een bijzondere combinatie van expertise mee: je ervaring als beleidseconoom bij de ministeries van Financiën en van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, en je achtergrond als docent economie aan de Universiteit Leiden. voorzitter None 0.06
684 In je maidenspeech in 2021 koos je het beeld van een brug over een ravijn. voorzitter None 0.03
685 Je sprak toen over wat voor jou de kern van de politiek uitmaakt, namelijk het samen maken van collectieve keuzes en het eerlijk delen van risico's. voorzitter None 0.03
686 Deze woorden waren niet alleen een statement; ze vormden ook de leidraad voor je parlementaire werk. voorzitter None 0.07
687 De reden waarom je de Kamer in bent gegaan, ligt tenslotte in je maatschappelijke betrokkenheid. voorzitter None 0.05
688 Maar die ligt ook in je groeiende verbazing over hoe gewone mensen verstrikt kunnen raken in wetten en regels die in eerste instantie zijn bedacht om hen te helpen. voorzitter None 0.04
689 Het was dan ook geen verrassing dat je lid werd van de parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening. voorzitter None 0.05
690 Daar kon jij je analytische vaardigheden inzetten voor het doorgronden van de complexe overheidssystemen. voorzitter None 0.08
691 Je produceerde samen met je collega's een stevig en confronterend rapport. voorzitter None 0.16
692 Zo merkte je hoe systemen kunnen ontsporen wanneer we de menselijke maat uit het oog verliezen. voorzitter None 0.23
693 Als woordvoerder Sociale Zaken, pensioenen, AOW, integratie en kinderopvang heb je allesbehalve stilgezeten de afgelopen jaren. voorzitter None 0.11
698 Je verlaat nu de Kamer om wethouder mobiliteit en energie te worden te Utrecht. voorzitter None 0.08
699 Toen je begon, liet je in diverse kranten optekenen: "Ik zit in een arena waarvan ik eerst dacht dat het niks voor mij was." voorzitter None 0.06
700 Ik geloof dat in ieder geval jij nu wel de conclusie kan trekken dat je in de jaren daarna toch wel degelijk hier je draai hebt gevonden. voorzitter None 0.02
701 Ik dank je daarom van harte voor al het werk dat je hier in de Tweede Kamer gedaan hebt. voorzitter None 0.04
702 Utrecht heeft er een bevlogen bestuurder bij, maar wij hebben een lege stoel meer gekregen. voorzitter None 0.42
706 Wij gaan nu eerst even ... U mag best even de bloemen geven, hoor, meneer Timmermans. voorzitter None 0.04
710 Daarna schors ik even, zodat iedereen de gelegenheid heeft om in het Ledenrestaurant mevrouw Maatoug, Senna, de hand te schudden en het allerbeste te wensen. voorzitter None 0.03
712 Ik geef het woord aan de heer Ellian tot het uitbrengen van verslag namens de commissie voor het onderzoek van de Geloofsbrieven. voorzitter None 0.03
715 De commissie voor het onderzoek van de Geloofsbrieven heeft de stukken onderzocht die betrekking hebben op mevrouw M.C. Ellian voorzitter van de commissie 0.05
717 De commissie is tot de conclusie gekomen dat mevrouw M.C. Ellian voorzitter van de commissie 0.05
718 de Korte-Verhoef te Baambrugge terecht benoemd is verklaard tot lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Ellian voorzitter van de commissie 0.03
719 De commissie stelt u daarom voor om haar toe te laten als lid van de Kamer. Ellian voorzitter van de commissie 0.04
720 Daartoe dient zij wel eerst de eden zoals die zijn voorgeschreven bij de Wet beëdiging ministers en leden Staten-Generaal van 27 februari 1992, Staatsblad nr. Ellian voorzitter van de commissie 0.04
722 De commissie verzoekt u tot slot om de Kamer voor te stellen het volledige rapport in de Handelingen op te nemen. Ellian voorzitter van de commissie 0.04
724 Ik dank de commissie voor haar verslag en stel voor dienovereenkomstig te besluiten. voorzitter None 0.03
726 (Het rapport is opgenomen aan het eind van deze editie.) voorzitter None 0.05
727 Ik verzoek de leden en de overige aanwezigen in de zaal en op de publieke tribune, voor zover dat mogelijk is, te gaan staan. voorzitter None 0.03
728 (Mevrouw De Korte wordt binnengeleid door de Griffier.) voorzitter None 0.03
729 De door u af te leggen eden luiden als volgt: "Ik zweer dat ik, om tot lid van de Staten-Generaal te worden benoemd, rechtstreeks noch middellijk, onder welke naam of welk voorwendsel ook, enige gift of gunst heb gegeven of beloofd. voorzitter None 0.04
730 Ik zweer dat ik, om iets in dit ambt te doen of te laten, rechtstreeks noch middellijk enig geschenk of enige belofte heb aangenomen of zal aannemen. voorzitter None 0.04
731 Ik zweer trouw aan de Koning, aan het Statuut voor het Koninkrijk en aan de Grondwet. voorzitter None 0.05
732 Ik zweer dat ik de plichten die mijn ambt mij oplegt getrouw zal vervullen." voorzitter None 0.03
737 Ik schors de vergadering voor enige minuten voor felicitaties aan mevrouw De Korte en voor het afscheid van mevrouw Maatoug. voorzitter None 0.05
738 De vergadering wordt van 15.17 uur tot 15.29 uur geschorst. voorzitter None 0.04
740 Ik deel aan de Kamer mee dat er geen afmeldingen zijn. voorzitter None 0.12
741 Deze mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen. voorzitter None 0.03
743 Het is van Jean Pierre Rawie en het heet: Kerstmis '21. voorzitter None 0.04
744 Afghanistan, Wit-Rusland en Irak, de pandemie — dat zijn zo van die dingen die zich niet eventjes laten verdringen ter wille van een boom en maretak Het valt niet mee nu liederen te zingen over de vrede die op aard aanbrak, terwijl de wereld verderop in zak en as ontzet de handen zit te wringen. voorzitter None 0.04
745 De mensen leren niets van het verleden; het is nog steeds met weinig wijsheid dat de boel gereguleerd wordt hier beneden. voorzitter None 0.06
747 Wij gaan ons eigen pad op zoek naar iets van innerlijke vrede. voorzitter None 0.05
750 Ik stel voor zo dadelijk ook te stemmen over de aangehouden motie-Postma (32849, nr. voorzitter 32849, nr. 249 0.04
754 Ik geef graag het woord aan mevrouw Dobbe voor een mededeling. voorzitter 32849, nr. 249 0.05
755 Ik zou graag bij de stemmingen onder punt 5, over moties ingediend bij het debat over het VN-verdrag voor de rechten van personen met een handicap, de motie op stuk nr. Dobbe SP 0.08
758 Op verzoek van mevrouw Dobbe stel ik voor haar motie (24170, nr. voorzitter None 0.04
763 Ik constateer dat de leden van de fracties van GroenLinks-PvdA, de PvdD, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21 en de PVV voor dit wetsvoorstel hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat het is aangenomen. voorzitter None 0.09
765 Op 10 december heeft de Kamer reeds hoofdelijk gestemd over de motie op stuk nr. voorzitter None 0.04
774 Ik constateer dat deze gewijzigde motie met 71 stemmen voor en 70 stemmen tegen is aangenomen. voorzitter None 0.07
777 In stemming komt de gewijzigde motie-Van Nispen (36600-VII, nr. de stemming over een aangehouden motie VII 0.04
780 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, BBB, JA21 en FVD voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.08
785 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van FVD ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.09
789 Ik constateer dat deze motie met algemene stemmen is aangenomen. voorzitter None 0.04
793 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van FVD ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.09
797 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.09
801 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie, de SGP, het CDA en JA21 voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.08
802 In stemming komt de motie-Dobbe/Paulusma (24170, nr. voorzitter None 0.04
804 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA en JA21 voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
807 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA en JA21 voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
811 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB en JA21 voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
815 Ik constateer dat deze motie met algemene stemmen is aangenomen. voorzitter None 0.04
819 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB en JA21 voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
822 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP en het CDA voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
825 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt en de ChristenUnie voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.08
828 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van FVD ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.09
831 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.07
834 Ik weet dat we meestal niet een brief vragen net na het aannemen van moties, maar er zijn hier best wel wat moties aangenomen terwijl er ook heel wat urgentie achter zit. Westerveld GroenLinks-PvdA 0.14
835 Ik zou het dus heel fijn vinden als het kabinet over een paar maanden over alle aangenomen moties een brief naar ons kan sturen, zodat we niet meer tot vlak voor het volgende debat hoeven te wachten op de stukken en de stand van zaken. Westerveld GroenLinks-PvdA 0.05
836 Nee, maar de afspraak is gewoon dat als ze worden afgewezen, er automatisch een brief komt. voorzitter None 0.06
837 Als we nu als stijlfiguur gaan kiezen "ja, maar de reactie moet wel snel komen", dan is alles wat we bereikt weer helemaal voor niets geweest. voorzitter None 0.03
838 Maar voor deze keer, omdat het bijna kerst is ... O nee, deze keer niet. voorzitter None 0.04
845 Op verzoek van de heer Mohandis stel ik voor zijn motie (32156, nr. voorzitter 32156, nr. 131 0.04
849 132) is in die zin gewijzigd dat zij thans luidt: Zij krijgt nr. voorzitter 32156, nr. 132 0.04
854 In stemming komt de gewijzigde motie-Mohandis (32156, nr. voorzitter 32156, nr. 132 0.04
858 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, BBB, JA21 en FVD voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
861 71) is in die zin gewijzigd dat zij thans luidt: Zij krijgt nr. voorzitter 36600-XII, nr. 71 0.05
866 De heer Heutink verzoekt om een hoofdelijke stemming over zijn motie op stuk nr. voorzitter 36600-XII, nr. 71 0.04
868 In stemming komt de gewijzigde motie-Veltman/Vermeer (36600-XII, nr. voorzitter 36600-XII, nr. 71 0.04
872 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, DENK, NSC, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
873 In stemming komt de motie-El Abassi (36600-XII, nr. voorzitter None 0.04
875 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP en DENK voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.06
876 In stemming komt de motie-El Abassi (36600-XII, nr. voorzitter None 0.04
878 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, DENK, de ChristenUnie, de VVD, BBB, JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.07
879 In stemming komt de motie-El Abassi (36600-XII, nr. voorzitter None 0.04
881 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP en DENK voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.06
882 In stemming komt de motie-El Abassi (36600-XII, nr. voorzitter None 0.04
884 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, DENK, de SGP, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.07
885 We gaan hoofdelijk stemmen over de motie-Heutink/Vermeer op stuk nr. voorzitter None 0.03
886 76, over per AMvB voor ondernemers uitstel realiseren van zero-emissiezones tot 2029. voorzitter None 0.04
889 In stemming komt de motie-Heutink/Vermeer (36600-XII, nr. voorzitter None 0.04
893 Ik constateer dat deze motie met 48 stemmen voor en 93 stemmen tegen is verworpen. voorzitter None 0.07
897 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
900 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
901 In stemming komt de motie-Slagt-Tichelman/White (36600-XVI, nr. voorzitter None 0.04
903 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
905 Op verzoek van de heer Diederik van Dijk stel ik voor zijn motie (25424, nr. voorzitter 25424, nr. 719 0.04
911 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de fractie van JA21 ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.09
912 In stemming komt de motie-Joseph/Bikker (25424, nr. voorzitter None 0.04
914 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
915 In stemming komt de motie-Diederik van Dijk (25424, nr. voorzitter None 0.03
917 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.09
921 Ik constateer dat de leden van de fracties van GroenLinks-PvdA, de PvdD, Volt en D66 voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.07
922 Dan komen we aan bij een motie met een woord waarvan niemand achter het rostrum weet hoe je het moet uitspreken: gametendonaties. voorzitter None 0.06
923 In stemming komt de motie-Slagt-Tichelman (30486, nr. voorzitter None 0.04
925 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.07
929 Ik constateer dat de leden van de fracties van DENK, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
933 Ik constateer dat deze motie met algemene stemmen is aangenomen. voorzitter None 0.04
936 677) is in die zin gewijzigd dat zij thans luidt: Zij krijgt nr. voorzitter 32043, nr. 677 0.05
943 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, de PvdD, DENK, JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.07
947 Ik constateer dat deze motie met algemene stemmen is aangenomen. voorzitter None 0.04
948 In stemming komt de motie-Joseph/Vermeer (32043, nr. voorzitter None 0.04
950 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, DENK, NSC, de SGP, het CDA, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
954 Ik constateer dat deze motie met algemene stemmen is aangenomen. voorzitter None 0.04
955 In stemming komt de motie-Stultiens/Van Kent (32043, nr. voorzitter None 0.04
957 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD en DENK voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.07
958 In stemming komt de motie-Stultiens/Van Kent (32043, nr. voorzitter None 0.04
960 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, de ChristenUnie en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.08
961 In stemming komt de gewijzigde motie-Flach/Stultiens (32043, nr. voorzitter None 0.04
965 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, BBB, FVD en de PVV voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
967 In stemming komt de motie-Patijn/Mutluer (36446, nr. de stemmingen over moties None 0.04
969 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van de VVD ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.09
970 In stemming komt de motie-Patijn/Van Kent (36446, nr. voorzitter None 0.03
972 Ik constateer dat deze motie met algemene stemmen is aangenomen. voorzitter None 0.04
976 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
979 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.09
982 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
986 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van FVD ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.09
989 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, Volt en de ChristenUnie voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.07
990 In stemming komt de motie-Van Kent/Patijn (36446, nr. voorzitter None 0.04
992 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, Volt en de ChristenUnie voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.07
995 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, BBB, JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
998 Ik constateer dat de leden van de fracties van Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21 en de PVV voor dit voorstel hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat het is aangenomen. voorzitter None 0.08
999 De vraag der vragen, die ik dan eindelijk eens een keer mag stellen, is: zijn de initiatiefnemers bereid de verdediging op zich te nemen? voorzitter None 0.08
1000 Dat moet uiteraard gebeuren aan wat wij vroeger "de overkant" noemden, maar nog steeds de Eerste Kamer is. voorzitter None 0.16
1005 De indieners vinden het een eer om dit voorstel te verdedigen in de Eerste Kamer. Diederik van Dijk SGP 0.08
1011 2) is in die zin gewijzigd dat zij thans luidt: Zij krijgt nr. voorzitter 36594, nr. 2 0.04
1016 In stemming komt de gewijzigde motie-Daniëlle Jansen/Krul (36594, nr. voorzitter 36594, nr. 2 0.04
1020 Ik constateer dat de leden van de fracties van GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP en het CDA voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.08
1021 In stemming komt de motie-Daniëlle Jansen/Krul (36594, nr. voorzitter None 0.04
1023 Ik constateer dat de leden van de fracties van GroenLinks-PvdA, de PvdD, NSC, de ChristenUnie en het CDA voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.08
1024 In stemming komt de motie-Krul/Daniëlle Jansen (36594, nr. voorzitter None 0.03
1026 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, het CDA en de VVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
1029 Ik constateer dat de leden van de fracties van de ChristenUnie, de SGP, het CDA, BBB, JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.07
1033 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD en BBB voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
1034 In stemming komt de motie-Slagt-Tichelman/Krul (36594, nr. voorzitter None 0.04
1036 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP en het CDA voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
1037 In stemming komt de motie-Slagt-Tichelman (36594, nr. voorzitter None 0.04
1039 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, het CDA, de VVD, BBB, JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
1040 In stemming komt de motie-Dobbe/Slagt-Tichelman (36594, nr. voorzitter None 0.03
1042 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, het CDA en de VVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
1046 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA en de VVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.09
1047 In stemming komt de motie-Dobbe/Slagt-Tichelman (36594, nr. voorzitter None 0.03
1049 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie en de SGP voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. voorzitter None 0.07
1050 In stemming komt de motie-Paulusma/Tielen (36594, nr. voorzitter None 0.03
1052 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van FVD ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.09
1053 In stemming komt de motie-Tielen/Paulusma (36594, nr. voorzitter None 0.03
1055 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, het CDA en de VVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
1056 In stemming komt de motie-Tielen/Paulusma (36594, nr. voorzitter None 0.03
1058 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD en BBB voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
1059 Ik stel voor het burgerinitiatief met de stemmingen over de moties als behandeld te beschouwen en de initiatiefnemers hierover schriftelijk te informeren onder dankzegging voor het initiatief. voorzitter None 0.03
1065 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
1069 41) is in die zin gewijzigd dat zij thans luidt: Zij krijgt nr. voorzitter 36600-A, nr. 41 0.05
1079 Ik constateer dat deze gewijzigde motie met algemene stemmen is aangenomen. voorzitter None 0.04
1082 60) is in die zin gewijzigd dat zij thans luidt: Zij krijgt nr. voorzitter 36600-XVI, nr. 60 0.04
1087 In stemming komt de gewijzigde motie-Westerveld (36600-XVI, nr. voorzitter 36600-XVI, nr. 60 0.04
1091 Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, JA21 en FVD voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen. voorzitter None 0.08
1094 Dank aan de staatssecretaris voor zijn aanwezigheid. voorzitter None 0.08
1097 Op de tafel van de Griffier ligt een lijst van ingekomen stukken. voorzitter None 0.04
1098 Op die lijst staan voorstellen voor de behandeling van deze stukken. voorzitter None 0.04
1099 Als voor het einde van de vergadering daartegen geen bezwaar is gemaakt, neem ik aan dat daarmee wordt ingestemd. voorzitter None 0.04
1103 79 te hebben gestemd en tegen het amendement-Dekker op stuk nr. voorzitter None 0.04
1104 71 bij de stemmingen over de Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (36600-VIII) voor het jaar 2025. voorzitter None 0.05
1105 Ik benoem in het Presidium het lid Vlottes tot plaatsvervangend lid in de bestaande vacature. voorzitter None 0.03
1106 Op verzoek van de fractie van GroenLinks-PvdA benoem ik in de contactgroep Verenigde Staten het lid Hirsch tot lid. voorzitter None 0.04
1107 Op verzoek van het lid Kostić stel ik voor de motie op stuk nr. voorzitter None 0.04
1110 In de regeling van werkzaamheden geef ik graag het woord aan mevrouw Beckerman van de fractie van de SP voor een vooraankondiging. voorzitter None 0.03
1112 Mijn vooraankondiging betreft het tweeminutendebat Mijnbouw. Beckerman SP 0.04
1113 Ik zou dat graag deze week willen inplannen, inclusief stemmingen. Beckerman SP 0.02
1115 Graag ontvangen we voor de voortzetting van het commissiedebat een antwoord op de volgende vragen. Beckerman SP 0.03
1117 Kan een afgegeven natuurvergunning aangepast of ingetrokken worden en welke afweging is er gemaakt om dat niet te doen, gelet op de nieuwe adviezen die het kabinet heeft gekregen? Beckerman SP 0.1
1119 Waarom is het besluit over Warffum zo laat genomen, waardoor er gedoogde illegale winning kan plaatsvinden? Beckerman SP 1.0
1120 En hoelang kan deze illegale winning maximaal duren? Beckerman SP 0.06
1125 Het woord is aan mevrouw Tielen van de fractie van de VVD. voorzitter None 0.04
1127 Ik had ook gedacht om een vooraankondiging vanaf deze plek te doen. Tielen VVD 0.06
1128 Aanstaande donderdagochtend hebben we het commissiedebat Arbeidsmarktbeleid in de zorg. Tielen VVD 0.03
1129 Aangezien de handhaving van de Wet DBA per 1 januari met volle kracht vooruit gaat — tenminste, zo heb ik het begrepen — en we daar donderdagochtend over spreken, zou ik graag voor het kerstreces nog wat opdrachten aan de minister willen meegeven. Tielen VVD 0.1
1130 Daarom zou ik graag een tweeminutendebat hebben op donderdag, inclusief stemmingen. Tielen VVD 0.1
1135 Ik heb ook een vooraankondiging, vanuit het commissiedebat Vreemdelingenbeleid, dat donderdag plaatsvindt. Podt D66 0.04
1136 Ook daarover hebben wij graag een tweeminutendebat en stemmingen. Podt D66 0.06
1139 Ook van mij een vooraankondiging van een tweeminutendebat, en wel naar aanleiding van het commissiedebat Terrorisme/extremisme, plus stemmingen deze week. Mutluer GroenLinks-PvdA 0.03
1144 Ik heb nog een vooraankondiging van een tweeminutendebat, over het commissiedebat Midden-Oosten, inclusief stemmingen deze week. Piri GroenLinks-PvdA 0.05
1147 Dan geef ik graag het woord aan de heer Dassen van Volt. voorzitter None 0.03
1149 Rusland is actief bezig met het ondermijnen van onze samenlevingen. Dassen Volt 0.12
1150 We zien het in Roemenië, in Georgië en in Moldavië. Dassen Volt 1.14
1151 We zien ook dat verschillende Europese politici afreizen naar Sotsji om daar met het Kremlin te overleggen, ook mensen die verbonden zijn aan partijen in dit parlement. Dassen Volt 0.16
1152 De minister van Defensie geeft aan dat we niet meer in vrede leven en niet in oorlog zijn, maar in een grijs gebied zitten. Dassen Volt 0.11
1153 De Commandant der Strijdkrachten geeft aan dat we elke dag duizenden keren worden aangevallen in het cyberdomein. Dassen Volt 0.14
1154 Het lijkt mij dan ook urgent dat we een debat voeren over deze steeds grotere Russische ondermijning van de Nederlandse en Europese samenleving. Dassen Volt 0.04
1155 Ik voer dat graag met de minister van Defensie, de minister van Buitenlandse Zaken, de minister-president en de minister van Binnenlandse Zaken. Dassen Volt 0.14
1164 Ik kijk even of er een meerderheid bestaat voor uw verzoek. voorzitter None 0.12
1166 Geen steun voor het debat, maar wel voor het informatieverzoek als het gaat om een algemene brief over hoe we onze democratie kunnen beschermen tegen beïnvloeding. Rajkowski VVD 0.16
1170 We maken ons zorgen over de Russische beïnvloeding, dus steun voor een debat, maar ook voor een brief over alle beïnvloeding vanuit Rusland die op dit moment bekend is, te ontvangen voor het debat. Van Waveren NSC 0.05
1171 Geen steun voor het debat, wel steun voor een algemene brief. Vermeer BBB 0.03
1173 Steun voor het debat en steun voor de specifieke vraag. Sneller D66 0.03
1180 Dan zou ik graag het dertigledendebat over de conceptnotitie van de landsadvocaat willen omzetten in een meerderheidsdebat. Dassen Volt 0.03
1183 De landsadvocaat is geen ambtenaar, dus een advies is een advies. Dassen Volt 0.1
1184 Eerder hebben we bij de toeslagenaffaire gezien waartoe dit kan leiden. Dassen Volt 0.04
1185 Daarom wil ik hier graag een meerderheidsdebat over en doe ik ook een nieuwe poging voor het informatieverzoek. Dassen Volt 0.1
1187 Het gaat daarbij om sms, WhatsApp, Signal, mails, brieven en alle andere vormen van communicatie, inclusief de antwoorden in de map van de minister-president tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen. Dassen Volt 0.04
1188 Daarnaast zou ik ook graag nog een inventarislijst ontvangen die normaliter bij een Woo-verzoek meegeleverd zou worden. Dassen Volt 0.05
1189 Omdat het kerstreces voor de deur staat, wil ik wat ruimte geven. Dassen Volt 0.1
1190 Ik verwacht alles te ontvangen voor 13 januari 2025. Dassen Volt 0.06
1208 Maar ik ben benieuwd naar de reactie van de regering, ook op het punt van de inventarislijst. Omtzigt NSC 0.03
1209 Geen steun op dit moment voor een debat, maar we wachten gewoon eerst even die stukken af. Omtzigt NSC 0.06
1210 Ik hoop dat die begin of half januari hier kunnen zijn. Omtzigt NSC 0.03
1212 Laten we ook de mensen die op ministeries werken hun kerst en oud en nieuw gunnen. Rajkowski VVD 0.03
1220 Dat is gelukkig het recht van ieder individueel lid. Dassen Volt 0.13
1225 Voor de tweede keer sta ik hier voor een debat dat van de agenda af is gevallen, een debat over postcovid, een breed debat. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.03
1226 Ik zou dit debat heel graag wederom op de agenda plaatsen, met het verzoek om de minister van VWS daarvoor uit te nodigen, maar ook de minister van Sociale Zaken, zodat we er een breed debat over postcovid en PAIS van maken. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.05
1227 Ik hoop dat we het dit keer kunnen inplannen voordat het weer van de agenda valt. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.03
1229 De vorige keer was dit al keihard nodig en dat is alleen maar meer geworden, dus van harte steun. Bikker ChristenUnie 0.02
1230 Wat mij betreft moeten we dit ook echt inplannen in het eerste kwartaal van 2025. Bikker ChristenUnie 0.03
1240 Volgens mij is het handiger om het in een commissiedebat te plannen, want we zien wat er gebeurt. Tielen VVD 0.04
1241 Maar ik zie de meerderheid, dus dan doe ik graag mee, hoor. Tielen VVD 0.04
1249 Ik zou heel graag de suppletoire begroting van VWS willen bespreken. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.03
1251 Het is een recht van een Kamerlid om deze te bespreken. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.05
1252 De reden dat ik dit toch hier op de regeling van werkzaamheden zet, is dat ik dat debat over de suppletoire begroting van VWS heel graag deze week nog zou willen voeren. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.09
1254 Dan kunnen we voor het einde van het jaar stemmen over alle suppletoire begrotingen, en dus ook over de suppletoire begroting van VWS. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.05
1258 Mocht het nou zo zijn dat het inderdaad lukt om daar deze week nog een debat over te voeren, zeg ik er ook bij tegen de collega's dat ik bereid ben om eventueel te kijken of we dat in een WGO kunnen doen, als u dat zou helpen met de bezetting van deze zaal, die best wel vol is. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.06
1271 Maar is het niet gewoon mogelijk om dit bij de Najaarsnota te behandelen? Omtzigt NSC 0.05
1272 De suppletoire begroting is een onderdeel van de Najaarsnota. Omtzigt NSC 0.04
1273 Als u dat nu aankondigt, dan weet de minister van Financiën dat hij daar vragen over kan krijgen. Omtzigt NSC 0.19
1275 Als hij wil, kan hij kijken of daar een andere bewindspersoon bij uitgenodigd wordt, maar dan hebben we het deze week in de Tweede Kamer op één plek over de begroting. Omtzigt NSC 0.18
1277 Op zich wordt de suppletoire begroting van IenW ook gewoon nog apart behandeld, volgens mij. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.11
1278 Het is natuurlijk heel goed mogelijk om een suppletoire begroting van een departement apart te behandelen. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.07
1281 Ik persisteer wel in mijn verzoek om de suppletoire begroting van VWS gewoon te behandelen. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.04
1282 Ja, maar er is dus geen meerderheid voor, stel ik bij dezen vast. voorzitter None 0.06
1286 Nee, ik begrijp dat er geen meerderheid is om het snel in te plannen. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.04
1287 Maar ik persisteer wel in mijn verzoek om de suppletoire begroting alsnog te behandelen. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.04
1288 Het gekke wat zich dan voordoet, is dat we niet voor het einde van het jaar over de suppletoire begroting van VWS zouden kunnen stemmen. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.15
1289 Ik denk dat het wel heel logisch zou zijn om dat wel te doen. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.04
1290 Daarom ook mijn oproep aan de collega's en mijn inschikkelijkheid om er eventueel een WGO van te maken, zodat we gewoon over de suppletoire begroting van VWS kunnen stemmen voor het einde van het jaar, net als over andere begrotingen. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.04
1291 Ik heb even een informatieverzoek aan de voorzitter. Omtzigt NSC 0.03
1292 Een suppletoire begroting is gewoon een wetsvoorstel. Omtzigt NSC 0.12
1293 Het is een begrotingswet, maar het is een wetsvoorstel. Omtzigt NSC 0.05
1294 Normaal gesproken mag elk Kamerlid zich gewoon inschrijven voor een wetsvoorstel. Omtzigt NSC 0.05
1295 Ik was wat verbaasd over dit verzoek, want volgens mij kan hij zich gewoon inschrijven voor dit wetsvoorstel en wordt het wetsvoorstel dan behandeld. Omtzigt NSC 0.04
1296 Volgens mij is er dus geen meerderheid nodig om het te behandelen. Omtzigt NSC 0.06
1297 Ik zoek alleen naar een effectieve manier waarop het behandeld kan worden. Omtzigt NSC 0.03
1298 De heer Bushoff heeft zich maandag ingeschreven voor wat aanvankelijk een hamerstuk was. voorzitter None 0.04
1300 Wij zijn best bereid om dat schema te wijzigen, mits daar een meerderheid voor is. voorzitter None 0.03
1301 Ik heb net gekeken of er een meerderheid voor is om het deze week te doen. voorzitter None 0.09
1302 Die is er niet, maar het lijkt me alleszins logisch dat we dat gewoon in het nieuwe jaar doen. voorzitter None 0.06
1304 Daar kunnen we over stemmen en daar kunnen we over debatteren. voorzitter None 0.07
1305 Het lijkt mij logisch om dat gewoon in de eerste week van het nieuwe jaar te doen. voorzitter None 0.04
1306 Oké, maar dan was het verzoek niet duidelijk, want het leek alsof het verzoek ging over het behandelen ervan. Omtzigt NSC 0.13
1307 Dat wordt gewoon gedaan; het gaat over de inplanning. Omtzigt NSC 0.05
1309 We behandelen het sowieso, maar het verzoek van de heer Bushoff ging nadrukkelijk over deze week. voorzitter None 0.04
1311 Dus we doen het gewoon in de eerste week na het reces, of in ieder geval snel na het reces. voorzitter None 0.1
1312 Ja, of ik vraag de heer Bushoff om te kijken of het toch bij de Najaarsnota kan. Ik denk namelijk dat nu nog begrotingen erbij in plannen echt een drama wordt. Omtzigt NSC 0.07
1315 Ook in de behulpzame stand: er is een commissiedebat Arbeidsmarktbeleid in de zorg, waar de eerste zorgen al geadresseerd kunnen worden. Bikker ChristenUnie 0.04
1316 Er is zojuist een tweeminutendebat toegekend op verzoek van de VVD. Bikker ChristenUnie 0.05
1317 De suppletoire begroting behandelen we wat mij betreft gewoon in het nieuwe jaar, op korte termijn. Bikker ChristenUnie 0.05
1322 Ik had gehoopt dat we 'm wel dit jaar konden behandelen, omdat dat volgens mij heel logisch is en ik ook enige inschikkelijkheid meegaf. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.03
1325 Dan heeft u iets om naar uit te kijken onder de kerstboom. voorzitter None 0.04
1331 Deze Kamer heeft één en twee jaar na de grootschalige Russische invasie met het kabinet een debat gevoerd over de staat van die oorlog in Europa en het kabinetsbeleid dienaangaande. Paternotte D66 0.08
1332 Ik zou willen vragen om dat ook dit keer in te plannen in de eerste weken van het volgende jaar. Paternotte D66 0.02
1333 Ik denk dat de noodzaak daarvoor extra groot is, omdat we zien dat die oorlog niet alleen tot een enorme druk op Oekraïne leidt, maar inmiddels ook tot meer dan tien sabotageacties en aanslagen in Europa vanuit Russische zijde. Paternotte D66 0.35
1335 We zouden daar net als vorig jaar graag een debat over voeren met de minister-president, de minister van Buitenlandse Zaken en de minister van Defensie. Paternotte D66 0.09
1344 Door alle ontwikkelingen en een beetje bizarre uitspraken vanuit het kabinet hierover weet ik gewoon niet of dit debat op dit moment helpt. Piri GroenLinks-PvdA 0.03
1345 Voor nu dus geen steun, maar wellicht wel in januari als er een logisch moment is. Piri GroenLinks-PvdA 0.02
1346 Dit soort openlijke speculaties van het kabinet versterken Poetin en verzwakken Zelensky. Piri GroenLinks-PvdA 0.14
1347 Ik weet dat het niet uw bedoeling is, maar vandaar dat ik terughoudend ben. Piri GroenLinks-PvdA 0.02
1352 Het lijkt ons ook goed om daar volgend jaar snel over te debatteren, dus steun. Van Baarle DENK 0.03
1354 We hebben hier een redelijk aantal debatten over bijvoorbeeld de Europese top en soms ook over NAVO-toppen. Omtzigt NSC 0.05
1355 Over twee uur is hier een debat over de Europese top, samen met de minister-president. Omtzigt NSC 0.03
1356 Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat Oekraïne en alle zaken daaromtrent daar de komende twee dagen hoog op de agenda zullen staan. Omtzigt NSC 0.03
1357 Het lijkt mij een goed moment om het daarover te hebben. Omtzigt NSC 0.03
1358 Mocht daar een minuut extra tijd of iets anders voor nodig zijn, dan moet dat ook kunnen. Omtzigt NSC 0.04
1359 Ik sluit me aan bij de betogen van de collega's Omtzigt en Piri. Kostić PvdD 0.04
1360 Een welsprekende bijdrage van de heer Van der Burg. voorzitter None 0.03
1363 Ik hoop dat we het snel over de staat van de vrede kunnen hebben. Vermeer BBB 0.03
1366 Vanuit verschillende zijden klonk een bijzondere redenering over waarom we niet net als vorig jaar dat debat gaan voeren. Paternotte D66 0.03
1367 De zorgen over de inzet van Nederland bij deze oorlog nemen daardoor eerder toe dan af. Paternotte D66 0.35
1370 Dan gaan we luisteren naar de heer Dijk van de fractie van de SP. voorzitter None 0.03
1372 "Onverstandig en ondoordacht", dat waren de woorden van minister Agema over de onderwijsdeal die gesloten werd en waarbij er een greep uit de begroting van VWS werd gedaan. Dijk SP 0.05
1373 We hebben allemaal gezien dat verpleegkundigen en verzorgenden en hun organisaties terecht aan de bel hebben getrokken. Dijk SP 0.15
1374 Het lijkt me heel verstandig om hier met elkaar een debat over te gaan voeren, al is het maar omdat minister Agema wel uitgenodigd was voor het debat vorige week over de Onderwijsbegroting, maar niet aanwezig was. Dijk SP 0.06
1375 Op het moment dat we hier over die onderwijsdeal aan het debatteren waren, zei zij tegen de pers en in de media dat die onderwijsdeal onverstandig en ondoordacht was. Dijk SP 0.05
1376 Ze riep in de media moord en brand, omdat heel veel verpleegkundigen en verzorgenden op deze manier in de problemen zouden raken. Dijk SP 0.08
1377 Ik wil daar graag een debat over, want minister Agema heeft groot gelijk: als deze bezuinigingen van het onderwijs naar de zorg worden verplaatst, brengt dat inderdaad heel veel verpleegkundigen en verzorgenden in de problemen. Dijk SP 0.34
1379 Het is inderdaad een ondoordachte en onverantwoorde bezuiniging, waar we nog niet over hebben kunnen spreken met de minister. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.2
1380 Ik vind het dus heel verstandig dat we daar het debat over voeren. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.03
1381 Ik zou ook graag nog een informatieverzoek willen toevoegen, want we hebben vanuit de media van mevrouw Agema moeten vernemen dat zij de onderhandelende partijen heeft gewaarschuwd voor de consequenties van deze ondoordachte bezuiniging. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.09
1382 Ik zou die waarschuwing, als die op papier is afgegeven, en de informatie die zij aan de onderhandelaars heeft verstrekt, dus ook heel graag op papier ontvangen. Bushoff GroenLinks-PvdA 0.09
1385 We hebben donderdag het commissiedebat Arbeidsmarkt. Claassen PVV 0.04
1388 Daar sluit ik mij bij aan, maar er is toch even wat verwarring. Krul CDA 0.02
1389 Ik kreeg de indruk dat de heer Bushoff zich had ingeschreven voor de suppletoire begroting, omdat hij het hierover wilde hebben. Krul CDA 0.05
1390 We hebben net gehoord dat we die waarschijnlijk in de eerste week gaan inplannen. Krul CDA 0.06
1391 Als dat de insteek is, zou ik dit aparte debat niet steunen, want ik denk dat dat gewoon de allereerste mogelijkheid wordt. Krul CDA 0.03
1395 Steun voor het verzoek en ook voor alle informatieverzoeken. Van Baarle DENK 0.06
1398 Wat een ongelofelijk zooitje maakt dit kabinet ervan, met steun van een deel van de oppositie. Kostić PvdD 0.05
1409 De Nederlandsche Bank heeft het er voortdurend over. Dijk SP 0.08
1412 Eigenlijk heeft iedereen buiten deze zaal het erover en voert iedereen buiten deze zaal er een debat over. Dijk SP 0.04
1413 Dat is een uiterst politiek-economisch debat dat direct ingrijpt op de prijzen die mensen bijvoorbeeld in de supermarkt voor hun eten betalen. Dijk SP 0.06
1414 Er zijn de afgelopen tijd meerdere verzoeken en dertigledendebatten geweest. Dijk SP 0.06
1415 We hebben in een vragenronde een minister van Economische Zaken gehad die werkelijk waar niet één antwoord en niet één maatregel kon benoemen om de inflatie te bestrijden die in Nederland torenhoog is ten opzichte van de inflatie in de Europese Unie. Dijk SP 1.09
1416 We hebben in een persconferentie een minister-president gezien die werkelijk waar nog niet het begin van een antwoord kon geven op enkele hele simpele vragen van journalisten. Dijk SP 0.26
1417 Mensen kunnen hun boodschappen niet betalen en de inflatie blijft het komende jaar torenhoog in Nederland, dat op dat punt een uitzonderlijk land is in Europa. Dijk SP 99.5
1418 Het is heel goed om daarover hier een politiek-economisch debat te gaan voeren. Dijk SP 0.03
1423 Het is hoog tijd dat we hier zo snel mogelijk een stevig debat over hebben met elkaar. Thijssen GroenLinks-PvdA 0.03
1425 Wat ons betreft kan dit heel goed besproken worden bij de Najaarsnota. Bikker ChristenUnie 0.02
1432 We gaan het er morgen over hebben bij de Najaarsnota, dus geen steun. Idsinga NSC 0.03
1434 Het is urgent en kan dus morgen al bij de Najaarsnota. Vermeer BBB 0.04
1443 Ik sta hier voor de vierde achtereenvolgende week om te vragen aan de Kamer of het al geplande dertigledendebat over de wolf omgezet kan worden naar een plenair debat. Van der Plas BBB 0.03
1444 Eigenlijk is er elke week wel een aanleiding om dat nu echt te doen. Van der Plas BBB 0.02
1445 De nieuwe aanleiding is dat onze staatssecretaris, Jean Rummenie — met "onze" bedoel ik natuurlijk "van de Kroon" — zojuist zijn Landelijke Aanpak Wolven naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Van der Plas BBB 0.08
1446 In die aanpak staat onder meer hoe we de aanvallen van wolven op vee, mensen en honden kunnen gaan beheersen. Van der Plas BBB 0.04
1447 Het lijkt me nu dus een uitgelezen moment om dit debat om te zetten in een plenair debat, zeg ik ook tegen de collega's aan de rechterkant van deze zaal. Van der Plas BBB 0.03
1448 Opnieuw, voor de vierde keer achter elkaar, sta ik hier om steun te vragen voor een plenair debat. Van der Plas BBB 0.03
1449 Het is al plenair debat, want een dertigleden is altijd plenair. voorzitter None 0.05
1452 Ik hoop dat ik er nu wel een meerderheid voor kan krijgen. Van der Plas BBB 0.03
1458 Er zijn ook nog andere partijen die eerder geen steun gaven en misschien naar aanleiding van deze landelijke wolvenaanpak wél steun geven. Van der Plas BBB 0.09
1459 Ik wil beginnen met de heer Van Campen, zeg ik namens de voorzitter. Van der Plas BBB 0.04
1464 Als mevrouw Van der Plas hier na het reces weer staat, kom ik misschien tot een ander besluit, maar voor nu geen steun. Bromet GroenLinks-PvdA 0.03
1465 In de richting van de PVV: voor het instemmen met een debat hoef je het niet eens te zijn met mevrouw Van der Plas. Flach SGP 0.03
1468 Als we nu steun geven aan dit debat, weet ik zeker dat tegen de tijd dat het ingepland is, iedereen de tijd heeft gehad om dat plan van aanpak te lezen. Krul CDA 0.06
1471 Mevrouw Van der Plas komt uit Overijssel, ik kom uit Overijssel, de heer Mulder komt uit Overijssel en de wolf is inmiddels ook in Overijssel. Van Campen VVD 0.21
1472 Ik denk dat het goed is om dit meerderheidsdebat met elkaar te voeren. Van Campen VVD 0.03
1473 Ook Nieuw Sociaal Contract blijft mevrouw Van der Plas steunen in haar verzoek om een debat. Boomsma NSC 0.04
1476 Het zal niet meer deze week lukken, dus tegen alle collega's die zich nog verder willen inlezen, zeg ik: dat kan best en dan snel dat debat. Bikker ChristenUnie 0.07
1478 Het probleem zit erin dat boeren hun schapen niet beschermen en dat mensen niet voldoende worden voorgelicht. Kostić PvdD 0.46
1480 Ik ga niet met een plenair debat ruimte geven aan BBB voor nog meer ophitspolitiek, dus geen steun. Kostić PvdD 0.04
1482 Wij nemen het stuk van de staatssecretaris rustig tot ons en steunen op dit moment nog geen debat. Van Baarle DENK 0.13
1487 Ik wil graag even afstand nemen van dat wij aan ophitspolitiek doen. Van der Plas BBB 0.04
1498 Een NCTV-analist die staatsgeheimen doorspeelt naar de Marokkaanse geheime dienst. Six Dijkstra NSC 95.66
1500 Een beveiligingsautoriteit die grote veiligheidsrisico's niet opmerkt en niet aanpakt, en een managementteam dat nul controles laat uitvoeren en geen enkele interesse toont in beveiligingsrapporten. Six Dijkstra NSC 0.29
1501 De conclusie van de ADR over het lekken van staatsgeheimen is keihard en zonneklaar: de NCTV en de politie hebben hun eigen kwetsbaarheid gecreëerd. Six Dijkstra NSC 0.17
1502 Deze grote systematische nalatigheid in de beveiliging van staatsgeheimen heeft enorme gevolgen voor onze nationale veiligheid en voor de internationale reputatie van de Nederlandse inlichtingendiensten. Six Dijkstra NSC 0.45
1503 Daarom wil ik graag voor het voorjaarsreces een debat met de minister van Justitie en Veiligheid over het onderzoek van de ADR, en een kabinetsreactie daarop. Six Dijkstra NSC 0.12
1504 Dit verzoek doe ik mede namens mevrouw Helder van de BBB. Six Dijkstra NSC 0.03
1516 Dan gaan we luisteren naar de heer Gabriëls, GroenLinks-Partij van de Arbeid. voorzitter None 0.03
1518 Er ligt een aangenomen motie over een pfas-lozingsverbod. Gabriëls GroenLinks-PvdA 0.1
1519 Afgelopen week stond er in de krant dat de staatssecretaris van Milieu zegt dat een nationaal pfas-lozingsverbod niet effectief is en dat dit een Europees lozingsverbod moet zijn. Gabriëls GroenLinks-PvdA 0.3
1520 Maar er ligt een motie waarin staat dat we een nationaal lozingsverbod willen onderzoeken. Gabriëls GroenLinks-PvdA 0.08
1521 Daarom is het tijd voor een debat met de staatssecretaris van Milieu. Gabriëls GroenLinks-PvdA 0.1
1524 Daarom het verzoek om een debat, want dit verhoudt zich niet tot de motie die door de Kamer is aangenomen. Gabriëls GroenLinks-PvdA 0.04
1532 Dus namens het CDA, de ChristenUnie en de SGP steun voor dit debat. Flach SGP 0.09
1533 Uitmuntend beargumenteerd en zeer goed verwoord: steun voor dit verzoek. Van Baarle DENK 0.02
1539 We hebben dit al te voor en te na in commissiedebatten besproken, dus deze ronde niet. Buijsse VVD 0.05
1547 Het vorige kabinet heeft een krimp van de luchtvaart ingezet, die nodig was om onze burgers te beschermen. Kostić PvdD 17.58
1548 Minister Madlener heeft dit eigenlijk teruggedraaid. Kostić PvdD 0.08
1549 Een van de belangrijkste motiveringen hiervoor is de mening van de Europese Commissie, die zou hebben gesteld dat die krimp juridisch gezien niet mogelijk is. Kostić PvdD 0.08
1552 Dit gaat om een fundamentele wijziging van ons luchtvaartbeleid. Kostić PvdD 0.12
1553 Het is belangrijk dat de Tweede Kamer precies weet hoe het zit. Kostić PvdD 0.05
1554 Minister Madlener zegt het ene, de Europese Commissie zegt het andere. Kostić PvdD 0.12
1555 Dus ik wil heel graag hier een plenair debat over, en niet weggemoffeld in een tweeminutendebat. Kostić PvdD 0.03
1556 Ik wil in ieder geval de stukken vanuit het ministerie die bewijzen dat de Europese Commissie inderdaad heeft gezegd dat het niet kan. Kostić PvdD 0.07
1561 Maar u wilt dus een debat, en dat wilt u deze week. voorzitter None 0.03
1562 Ik wil in ieder geval een debat, het liefst deze week, maar als dat niet lukt, is dat ook prima. Kostić PvdD 0.02
1563 Aanvullend wil ik de stukken voordat het debat gaat plaatsvinden, over de wisseling met de Commissie. Kostić PvdD 0.05
1564 Dan kunnen we gewoon zien of minister Madlener de waarheid spreekt, of de Europese Commissie. Kostić PvdD 0.09
1565 Voorzitter, mede namens de ChristenUnie steun voor het debat. Krul CDA 0.1
1566 Dat hoeft wat ons betreft niet deze week, maar wel zo snel mogelijk. Krul CDA 0.03
1569 Mijn verzoek is, via u, dat we voor het tweeminutendebat vanavond gewoon helderheid hebben over wat de Europese Commissie gezegd heeft, want de minister had een stevige stellingname. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.04
1570 Dus ik zou graag nog voor het tweeminutendebat een brief krijgen over de reactie van de Europese Commissie. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.09
1571 Dat is bijna, dus ik zou zeggen: aan de slag daar op het ministerie. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
1575 Steun, ook voor het verzoek om de informatie vandaag voor het tweeminutendebat te hebben. Koekkoek Volt 0.04
1579 Wij zouden ze iets meer tijd willen gunnen voor het informatieverzoek, maar we willen zo dadelijk wel gewoon het tweeminutendebat voeren. Olger van Dijk NSC 0.03
1583 Een informatieverzoek hoef ik niet te steunen, want dat is iemands goede recht. Van Baarle DENK 0.02
1584 Dat steun ik inhoudelijk zeker, maar een apart debat niet. Van Baarle DENK 0.02
1588 Dan wil ik graag de stukken waaruit blijkt dat minister Madlener inderdaad een signaal heeft gekregen van de Europese Commissie dat de krimp niet groter kon. Kostić PvdD 0.35
1589 Dat wil ik dus graag het liefst voor het tweeminutendebat hebben, als we het vandaag over deze zaak gaan hebben, want anders kunnen we dat debat niet fatsoenlijk voeren. Kostić PvdD 0.03
1590 Dus graag voor vanmiddag, voor het tweeminutendebat, de stukken die daaronder liggen. Kostić PvdD 0.02
1596 Dat is even een heel ander ding, maar gaat ook weer over de gezondheid van onze burgers. Kostić PvdD 0.03
1597 In 2022 heeft deze Kamer besloten dat we de gezondheid van onze burgers tegen landbouwgif en andere bestrijdingsmiddelen beter moeten beschermen, wettelijk. Kostić PvdD 0.13
1598 Nu, bijna drie jaar later, is de wet die dit zou moeten regelen gewoon ingetrokken. Kostić PvdD 0.07
1600 Er is ook niet precies uitgelegd waarom dat is gebeurd. Kostić PvdD 0.23
1601 Ik wil dus ten eerste een fatsoenlijk debat hierover. Kostić PvdD 0.03
1603 Ten tweede wil ik een brief van de staatssecretaris waarin hij in ieder geval uitlegt waarom hij voor het intrekken van de wet heeft gestemd in plaats van bijvoorbeeld stemmen voor een novelle. Kostić PvdD 0.07
1604 Ik wil ook weten waarom hij heeft gezegd dat hij alleen gaat kijken naar de doelen vanuit de oorspronkelijke wet en de oorspronkelijke ambities, dus zonder de wijzigingen door amendementen. Kostić PvdD 0.1
1605 Daarmee sluit hij alle mogelijke wettelijke aanscherpingen van het gebruik van landbouwgif uit, terwijl hij ook had kunnen zeggen: de amendementen hebben ... Kostić PvdD 0.11
1611 ... want dit kan bij het tweeminutendebat Gewasbeschermingsmiddelen van aanstaande donderdag. Van der Plas BBB 0.04
1616 Al jarenlang ligt dit hier en dit spul wordt dus al jarenlang gewoon uitgespoten. Gabriëls GroenLinks-PvdA 0.16
1621 Een van de voorgangers van de PVV zei net: het is niet voor niets ingetrokken. Podt D66 0.09
1624 Daar moet nou juist dat debat over gaan, dus van harte steun. Podt D66 0.02
1628 Ik wil wel graag die brief van de staatssecretaris waarin hij ingaat op de punten waarom hij niet meer aan de wettelijke borging van landbouwgif wil beginnen. Kostić PvdD 0.14
1633 De aanpak van het woningtekort en de woningnood is een enorm grote prioriteit van deze Kamer en voor het kabinet. Grinwis ChristenUnie 0.12
1634 Vorige week vond de langverwachte Woontop van minister Keijzer plaats. Grinwis ChristenUnie 0.05
1635 Afgelopen maanden zijn er allerlei afspraken voorbereid om de wooncrisis te lijf te gaan: over aantallen woningen, betaalbaarheid, verduurzaming, industrieel biobased bouwen. Grinwis ChristenUnie 0.07
1636 Zeer omvattend dus en bepalend voor de beleidsinzet voor de komende jaren. Grinwis ChristenUnie 0.04
1637 Daarom lijkt het mijn fractie verstandig om over de uitkomsten van deze top en de vervolgafspraken een debat te voeren met de minister van VRO, het liefst kort na het kerstreces. Grinwis ChristenUnie 0.03
1639 Heel erg belangrijk dat we snel dat debat voeren, dus ook steun voor het verzoek van de heer Grinwis. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
1640 Ik wil daar ook bij gezegd hebben dat mijn fractie zich grote zorgen maakt over de betaalbaarheid. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.06
1641 We zien nu ook al grote vraagtekens bij de bouwers en de woningbouwcorporaties. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
1644 Ik heb sowieso als vaste klant van deze regeling een bias tegenover partijen die hier niet 47 debatten per regeling aanvragen, dus alleen daarom al steun voor dit verzoek. Krul CDA 0.06
1645 Liever een debat over een Woontop dan over een woonstop, dus steun. Flach SGP 0.03
1648 Of een partij nou 48 debatten aanvraagt of 49, wij steunen dit debat. Dijk SP 0.05
1649 Om het debat snel te kunnen voeren, zou ik dat op 23 januari willen doen bij de Staat van de Volkshuisvesting. Welzijn NSC 0.04
1650 Ook bij ons zijn er zorgen, maar die kunnen daar geadresseerd worden. Welzijn NSC 0.04
1654 We hebben op 23 januari een commissiedebat over de Staat van de Volkshuisvesting, dus we kunnen dit heel erg snel bespreken. Wijen-Nass BBB 0.04
1660 Inderdaad, het commissiedebat in januari lijkt ons de snelste manier. Mooiman PVV 0.03
1664 Dan gaan we luisteren naar mevrouw Paulusma van de fractie van D66. voorzitter None 0.03
1666 Het tekort aan zorgpersoneel wordt met de dag groter, de wachtlijsten in de zorg worden met de dag langer, en iedereen realiseert zich dat we dit alleen maar tegen kunnen gaan door samenwerking. Paulusma D66 7.36
1668 Ik maakte mij al zorgen toen de gemeenten wegliepen van tafel. Paulusma D66 0.04
1669 Sinds gisteren zijn ook alle grote zorgpartijen opgestapt. Paulusma D66 0.07
1670 Dat klinkt alsof er geen Integraal Zorgakkoord meer is. Paulusma D66 0.08
1671 Dat kunnen we Nederland niet aandoen, dat kunnen we onze patiënten niet aandoen en dat kunnen we zeker alle hardwerkende professionals niet aandoen. Paulusma D66 0.13
1672 Ik wil dus met spoed een debat; mijn voorstel zou zijn direct na het kerstreces. Paulusma D66 0.07
1674 Dit is een heel belangrijk onderwerp, maar ik wil het hier graag donderdag ook al over hebben. Rikkers-Oosterkamp BBB 0.02
1679 Het kan bij het debat komende donderdag, dus geen steun. Claassen PVV 0.04
1683 We hebben morgen een tweeminutendebat IZA en we hebben donderdag nog het commissiedebat Arbeidsmarktbeleid in de zorg, met daarna weer een tweeminutendebat. Krul CDA 0.04
1692 Er is heel veel in beweging met gaande partijen en komende partijen. Bikker ChristenUnie 0.03
1693 Ik zou het ook goed vinden als de minister gewoon een update geeft via een brief. Bikker ChristenUnie 0.04
1694 Dat kan wat mij betreft ook in het reces, en dan bezien we daarna of er hierover een aanvullend debat nodig is. Bikker ChristenUnie 0.03
1696 Maar volgens mij wel 30 leden, dus dan plan ik het heel graag in. Paulusma D66 0.08
1697 En dan kijk ik de voorzitter aan dat ik zo veel coulance heb, dat het pas na het kerstreces hoeft, en dan in de eerste week. Paulusma D66 0.09
1701 Dan de heer El Abassi van DENK, die zo te zien vervangen wordt door de heer Van Baarle. voorzitter None 0.04
1704 Uit onderzoek, onder andere van Controle Alt Delete, in opdracht van Investico en NOS op 3, komt naar voren dat er sprake zou zijn van institutioneel racisme bij het Openbaar Ministerie en de rechtbanken. Van Baarle DENK 0.19
1705 Verdachten met een migratieachtergrond hebben namelijk in de afgelopen twintig jaar 60 keer vaker een gevangenisstraf gekregen dan verdachten zonder migratieachtergrond. Van Baarle DENK 99.97
1706 Daar wil ik graag een debat over met de minister van Justitie en Veiligheid. Van Baarle DENK 0.04
1707 Graag zou ik deze minister vragen om in een brief te reageren op deze onderzoeksuitkomsten. Van Baarle DENK 0.06
1718 Wel steun voor een brief, en dan graag voor het debat van eind januari over racisme. Rajkowski VVD 0.02
1720 Als de heer Van Baarle nog zou willen debatteren over elektrische auto's, dan heb ik daarvoor wel steun staan, maar ik denk dat dat verzoek is komen te vervallen. Krul CDA 0.04
1721 Dat is komen te vervallen, maar u bent toch welkom om dit verzoek te steunen. Van Baarle DENK 0.05
1722 We hebben al twee keer gedebatteerd over elektrische auto's. Kostić PvdD 0.1
1723 Ik denk dat het probleem van racisme meer aandacht verdient, dus van harte steun. Kostić PvdD 0.03
1726 En u raadt het al: mag ik 'm op de dertigledenlijst zetten? Van Baarle DENK 0.04
1731 Hij is de laatste spreker in deze regeling van werkzaamheden. voorzitter None 0.04
1735 Er was een verzoek waar wij al een meerderheid voor hadden, over de grootste huurstijging in de afgelopen 30 jaar en de huurstijging die volgend jaar ook weer dreigt. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.07
1736 Toen hebben we volgens mij als Kamer bij meerderheid afgesproken om dat plenair te doen, na de Woontop. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.06
1737 De Woontop is geweest, dus ik zou dat verzoek graag weer doen, en het liefst voor het reces in februari, dus ergens snel na de kerst. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.05
1739 De hoogste huurstijging in 30 jaar zegt niks over de 29 jaar daarvoor, maar steun voor het verzoek. Welzijn NSC 3.54
1741 De hoogste huurstijging in 30 jaar zegt ongelofelijk veel over de betaalbaarheid van wonen en huren, en ook heel veel over de inflatie. Dijk SP 95.05
1742 20% van de inflatie wordt namelijk opgedreven door de hoogste huurstijging van de afgelopen 30 jaar. Dijk SP 99.96
1746 Het zou ook samengevoegd kunnen worden met het debat van de heer Grinwis dat zojuist toegevoegd is, want volgens mij gaat dat over hetzelfde punt. Bikker ChristenUnie 0.09
1750 Ik zou het voorstel van mevrouw Bikker over het samenvoegen van de plenaire debatten wel willen steunen, maar sowieso ook steun voor dit verzoek. Peter de Groot VVD 0.05
1753 Ook steun voor het eventueel samenvoegen, indien gewenst. Mooiman PVV 0.03
1755 Inderdaad ook steun voor het verzoek van mevrouw Bikker. Vijlbrief D66 0.03
1757 Ik hoor het verzoek voor het samenvoegen van het debat. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
1758 Ik zou dan wel het verzoek willen doen om daar in de spreektijd rekening mee te houden, zodat we ook breed aandacht kunnen hebben voor de betaalbaarheid. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
1764 De vergadering wordt van 16.49 uur tot 16.54 uur geschorst. voorzitter None 0.04
1767 Aan de orde is het tweeminutendebat Luchtvaart naar aanleiding van een commissiedebat dat is gehouden op 24 oktober jongstleden. voorzitter None 0.03
1769 Ook de minister en de mensen die dit vanaf de tribune of elders volgen heet ik van harte welkom. voorzitter None 0.03
1771 De heer Baudet heeft zich ook nog ingeschreven, dus we zijn in totaal met negen. voorzitter None 0.09
1772 De heer De Hoop heeft gevraagd om wat tijd om een punt van orde te maken. voorzitter None 0.04
1774 Om dit debat goed te kunnen voeren, is het wel fijn dat je de juiste informatie hebt. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
1775 De minister schreef aan de Kamer dat de geluidsreductie naar 15% zou gaan in plaats van naar 17%, omdat de Europese Commissie tegen hem gezegd zou hebben dat de juridische risico's te groot zijn om het op 17% te houden. De Hoop GroenLinks-PvdA 1.09
1776 In de Volkskrant stond afgelopen week dat het toch anders bleek te zijn … De Hoop GroenLinks-PvdA 0.3
1778 Mijn punt van orde zou zijn: kan de minister voor het debat hier helderheid over geven, zodat we het debat goed kunnen voeren? De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
1779 Ik kijk heel even naar de minister, waarbij ik wel wil opmerken dat het een tweeminutendebat is naar aanleiding van een commissiedebat. voorzitter None 0.03
1780 Het gaat dus over de stukken die dáár op de rol staan. voorzitter None 0.13
1782 Het is natuurlijk vaker zo dat er in de tussentijd iets komt. voorzitter None 0.14
1783 Maar goed, als de minister de informatie kan leveren … Ik kijk heel even, want het is kort dag. voorzitter None 0.09
1784 Laat ik allereerst zeggen dat ik het informatieverzoek begrijp. Madlener None 0.03
1785 Ik heb inderdaad een duidelijke brief naar de Kamer gestuurd en in de Volkskrant lezen we iets anders. Madlener None 0.05
1787 Het is alleen zo dat ik die informatie — het is ambtelijke correspondentie tussen de Commissie en mijn ambtenaren — niet zomaar openbaar kan maken. Madlener None 0.11
1788 Ik wil wel toezeggen dat ik in overleg met de Europese Commissie vraag om openbaarmaking, dan wel, als daar grote bezwaren tegen zouden bestaan, dat ik het wellicht ter inzage leg voor Kamerleden. Madlener None 0.13
1789 Maar ik vind het inderdaad wel belangrijk dat we hier duidelijkheid en openheid over hebben. Madlener None 0.03
1792 Wat mij betreft zou die informatie zo open mogelijk bij ons terecht moeten komen. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.04
1793 Dus als de minister daar de mogelijkheid voor ziet, dan wil ik het liefst dat die informatie niet alleen ter inzage voor Kamerleden is, maar ik zie dat de minister bereid is om zo veel mogelijk met ons te delen. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.05
1796 Dan voeg ik daar als voorzitter aan toe: ik heb me laten vertellen dat er op 4 februari ook weer een debat over dit onderwerp ingepland staat. voorzitter None 0.05
1797 Dus het liefst wordt het zo snel mogelijk gedeeld, maar ik zou zeggen uiterlijk 4 februari, zodat dat debat wel … Nee, eigenlijk een week daarvoor. voorzitter None 0.05
1798 Dat is eind januari, want dan kan het betrokken worden bij dat debat. voorzitter None 0.04
1803 Dit hebben we namelijk net ook gevraagd bij de regeling van werkzaamheden. Kostić PvdD 0.04
1804 Ik vind het van de minister wel opvallend dat hij zegt dat dit misschien nog vertrouwelijk is en dat hij terug moet naar de Commissie. Kostić PvdD 0.13
1805 Maar de Commissie heeft zich hierover al uitgelaten. Kostić PvdD 0.05
1810 ... op artikel 68, zodat we, voordat we hier met het debat beginnen, gewoon het stukje van de minister krijgen waarin hij te horen heeft gekregen dat een verdere krimp niet mag van de Europese Commissie. Kostić PvdD 0.07
1814 De minister heeft net al gezegd dat hij niet in de gelegenheid is om dat te doen. voorzitter None 0.19
1817 Het is ambtelijke correspondentie tussen de Commissie en mijn ambtenaren. Madlener None 0.04
1818 Het is niet gebruikelijk om dat zomaar openbaar te maken. Madlener None 0.26
1820 Maar ik beloof de Kamer dat ik mijn uiterste best zal doen om de Commissie ervan te overtuigen dat ik wel deze passage, de inschatting van de juridische risico's, met de Kamer kan delen. Madlener None 0.03
1821 Dank aan de minister dat u van tevoren bereid was om dit even te beantwoorden. voorzitter None 0.12
1822 Het is namelijk inderdaad een aangelegen punt, dat natuurlijk ook wel op hetzelfde onderwerp ziet. voorzitter None 0.02
1824 Dan roep ik nu de eerste spreker van de zijde van de Kamer op. voorzitter None 0.03
1825 Daarbij wil ik toch nog even opmerken dat we dat debat nu niet alsnog gaan doen. voorzitter None 0.12
1826 Het gaat om een tweeminutendebat ter afronding van een commissiedebat dat u heeft gehad. voorzitter None 0.03
1830 Veel ondernemers zijn bezig met prachtige innovaties die bijdragen aan een groene toekomst. Bamenga D66 0.15
1831 Elektrisch vliegen is zo'n innovatie en wij mogen de boot absoluut niet missen. Bamenga D66 0.07
1832 Mijn collega van de VVD zal dus, mede namens D66, een motie indienen om ervoor te zorgen dat Nederland klaar is voor de luchtvaart van de toekomst. Bamenga D66 0.11
1834 Ik heb nog enkele vragen over de huidige luchtvaart. Bamenga D66 0.04
1835 De minister zet een streep door de oude krimpplannen, terwijl de overheid het belang van omwonenden stelselmatig ondergeschikt maakt aan die van de luchthaven en de luchtvaart. Bamenga D66 0.12
1836 De minister beweert vervolgens dat hij de oude krimpplannen schrapt omdat de Europese Commissie hem gewaarschuwd had voor juridische problemen, maar nu blijkt uit de Volkskrant dat de Europese Commissie de minister niet heeft gewaarschuwd. Bamenga D66 1.98
1837 Als die juridische zorgen er niet zijn, mag ik er dan van uitgaan dat de minister de oude krimpplannen zal doorzetten? Bamenga D66 0.05
1838 Tot slot zou ik graag een aantal kanjers willen bedanken die mij het afgelopen jaar hebben ondersteund, omdat dit wellicht het laatste plenaire debat van het jaar is. Bamenga D66 0.06
1839 Dat zijn: Kay Rutten, Maaike Duenk, Bouke van Hilten en Yared Stifanos. Bamenga D66 0.05
1841 Dank u wel, meneer Bamenga, voor uw inbreng namens D66. voorzitter None 0.07
1842 Hoewel ik het uiteraard waardeer dat u al die bedankjes uitspreekt, zou ik toch willen voorstellen dat we dat niet allemaal doen, want de minuten hoeven niet op die manier op. voorzitter None 0.03
1843 Maar goed dat u aandacht vraagt voor uw ondersteuning. voorzitter None 0.03
1846 Van mijn kant geen moties, maar wel een paar vragen. Grinwis ChristenUnie 0.04
1847 In oktober heeft de minister met mijn collega Don Ceder gesproken over de luchtvaart in Nederland. Grinwis ChristenUnie 0.08
1848 U kent de ChristenUnie, voorzitter, als een partij die de luchtvaart in balans wil brengen met de grenzen van onze leefomgeving en van onze rechtsstaat. Grinwis ChristenUnie 0.17
1849 De minister heeft de ChristenUnie ervoor horen pleiten om de rechtszekerheid van burgers serieus te nemen door niet alleen werk te maken van vlootvernieuwing en verduurzaming, maar ook van de onvermijdelijke krimp van de luchtvaart. Grinwis ChristenUnie 0.1
1850 Via nachtsluitingen en het weren van privéjets liggen daar kansen die weinig pijn doen. Grinwis ChristenUnie 0.03
1851 Helaas geeft de minister aan op al deze punten niet te willen handelen. Grinwis ChristenUnie 0.08
1852 Dat is toch wel teleurstellend, zeker omdat de eigen doelstelling om te komen tot 20% geluidsreductie uit zicht dreigt te raken. Grinwis ChristenUnie 0.08
1853 Hoe wil de minister die geluidsreductie van 20% alsnog gaan halen? Grinwis ChristenUnie 0.07
1854 Op het gebied van verduurzaming van brandstof houdt de minister de luchtvaart de hand boven het hoofd. Grinwis ChristenUnie 0.13
1855 Daardoor gaat de automobilist nota bene meer betalen, tot €0,09 aan toe. Grinwis ChristenUnie 2.61
1856 De minister heeft niet de wil om naar de EU te stappen om dit aan te kaarten. Grinwis ChristenUnie 0.34
1857 Wil hij een effectanalyse laten maken van deze keuze en de dreigende accijnsverhoging, zodat wij weten wat de gevolgen van deze keuze zijn? Grinwis ChristenUnie 0.05
1859 Vorige week kwam het bericht naar buiten dat Lelystad Airport in beeld is als Defensieluchthaven. Grinwis ChristenUnie 0.26
1860 Een mooie alternatieve invulling, als u het mij vraagt. Grinwis ChristenUnie 0.03
1861 Ik wil de minister vragen of hij het belang van Defensie als randvoorwaarde voor vrede en veiligheid boven het belang van een vakantievliegveld heeft staan. Grinwis ChristenUnie 0.05
1862 Zal hij de staatssecretaris van Defensie dus ook niet dwarszitten op dit gebied, maar handelen conform de door de Kamer aangenomen motie om Lelystad Airport niet te openen voor burgerluchtvaart? Grinwis ChristenUnie 0.05
1863 Wil hij de risico's van een gemengde luchthaven met burger- en defensieluchtvaart in kaart brengen en daarbij ook het OVV-rapport over de veiligheid op Schiphol meenemen? Grinwis ChristenUnie 0.07
1867 Dan is het woord nu aan het lid Kostić namens de Partij voor de Dieren. voorzitter None 0.04
1869 Ik vind het heel jammer dat deze minister er niet staat voor burgers. Kostić PvdD 0.07
1870 Hij geeft alle ruimte aan de luchtvaart en de gesprekken worden ook vooral met die sector gevoerd. Kostić PvdD 0.05
1871 De plannen die de minister heeft voorliggen, worden niet onderbouwd door de juiste cijfers. Kostić PvdD 0.63
1873 Ik wil van de minister dus heel graag inzicht in de cijfers waarmee is gerekend en inzicht in de rekenmodellen, zodat we er allemaal onafhankelijk naar kunnen kijken. Kostić PvdD 0.05
1876 Deze motie is voorgesteld door de leden Kostić en De Hoop. voorzitter None 0.05
1886 Dank u wel, lid Kostić, voor uw inbreng namens de Partij voor de Dieren. voorzitter None 0.1
1887 Dan is de volgende spreker van de zijde van de Kamer de heer Olger van Dijk namens Nieuw Sociaal Contract. voorzitter None 0.04
1889 De minister is voortvarend aan de slag met het luchtvaartbeleid, maar wat Nieuw Sociaal Contract betreft moet de balans toch echt anders, met meer oog voor omwonenden. Olger van Dijk NSC 0.16
1891 Deze motie is voorgesteld door de leden Olger van Dijk, Kostić, Vedder en Grinwis. voorzitter None 0.05
1895 Deze motie is voorgesteld door de leden Olger van Dijk, Postma en Stoffer. voorzitter None 0.05
1899 In de Kamer hebben we het afgelopen jaar veel gesproken over maatregelen die echt tot reductie van overlast moeten leiden. Olger van Dijk NSC 0.31
1900 Mijn fractie is ervan overtuigd dat dit kan door maatregelen te nemen in de nacht: minder nachtvluchten en misschien een vorm van nachtsluiting. Olger van Dijk NSC 0.08
1901 Nu wachten wij al heel lang op de zogenaamde impactanalyse. Olger van Dijk NSC 0.05
1902 Die zou van de zomer komen, na de zomer komen, voor de kerst, en nu lezen we "na de kerst". Olger van Dijk NSC 0.07
1904 Ons verzoek aan de minister is om de impactanalyse zo spoedig mogelijk te zien, uiterlijk in januari. Olger van Dijk NSC 0.04
1905 Ik krijg graag een toezegging van de minister op dit punt. Olger van Dijk NSC 0.07
1908 U had het al gezien: voor u vertrekt heeft het lid Kostić van de Partij voor de Dieren een interruptie voor u. voorzitter None 0.04
1909 Ik waardeer mijn collega Olger van Dijk heel erg, maar dit begrijp ik echt niet. Kostić PvdD 0.03
1910 Het doel van 20% is eigenlijk al zwak als het gaat om de bescherming van omwonenden, maar prima; dat staat in het regeerprogramma. Kostić PvdD 0.1
1913 Waarom, zeker gezien het feit dat NSC heel goed weet dat deze minister er alles aan doet om de luchtvaart zo veel mogelijk ruimte te geven en zo min mogelijk rekening te houden met burgers, zegt NSC niet: "Jongens, we hebben gewoon 20% afgesproken in het regeerakkoord, en niet 15%, 16% of 17%. Kostić PvdD 0.18
1914 Ga niet sjoemelen, maar maak een plan om die 20% te halen. Kostić PvdD 0.03
1915 Doe niet iets in fases om dan misschien later in 2027 die 20% te halen, maar maak gewoon nu een plan om het te halen en ga dan tussentijds monitoren en evalueren of we op de goede weg zijn"? Kostić PvdD 0.04
1917 Dank voor deze gelegenheid om de positie van NSC duidelijk te maken. Olger van Dijk NSC 0.02
1918 Dat hebben we in het commissiedebat van eind oktober ook gedaan. Olger van Dijk NSC 0.04
1919 Wij willen deze minister houden aan die doelstelling van 20% geluidsreductie in deze kabinetsperiode. Olger van Dijk NSC 0.16
1920 Daarom hebben we deze minister gevraagd om tijdig te beginnen met de evaluatie van die eerste fase. Olger van Dijk NSC 0.04
1921 Dat was dus in eerste instantie 17% en wordt nu naar beneden bijgesteld, naar 15%. Olger van Dijk NSC 0.07
1922 Ons verzoek is en blijft, en daar gaan we deze minister ook aan houden, om die 20% in deze kabinetsperiode in te vullen. Olger van Dijk NSC 0.04
1926 Eerste fase, 17%: er is geen enkel uitzicht op die 20%. Kostić PvdD 0.05
1928 Ik vraag dus of NSC bereid is om de minister te vragen om meteen een plan te maken voor die 20%. Kostić PvdD 0.05
1929 Dan is het inderdaad prima om tussentijds te evalueren, maar het moet wel naar die 20% gaan, zodat er een waarborg is dat die 20% wordt gehaald. Kostić PvdD 0.03
1930 Zo niet, welke waarborg heeft NSC dan dat die 20% ergens in 2027 alsnog wordt gehaald? Kostić PvdD 0.07
1933 Daar heb ik de minister ook op bevraagd in het debat. Olger van Dijk NSC 0.04
1935 Mijn vraag aan de minister zou inderdaad zijn of hij nogmaals kan bevestigen dat hij tijdig gaat starten met de evaluatie van die eerste stap, die eerste fase. Olger van Dijk NSC 0.09
1936 Ik begrijp heel goed wat collega Kostić zegt, maar ik denk dat ik ook zie wat collega Van Dijk probeert te doen. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.02
1937 Volgens mij zei hij in de motie dat er ten minste 17% aan reductie zou moeten komen. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.06
1938 Begrijp ik dan goed dat de heer Olger van Dijk daarmee het doel van 20% niet aan de kant wil zitten, dat het doel echt blijft staan en dat het doel van ten minste 17% echt helder staat? De Hoop GroenLinks-PvdA 0.05
1941 Het gaat nu om de eerste fase, waarover deze minister ons als Kamer in september heeft laten weten te kiezen voor die 17% eind 2025. Olger van Dijk NSC 0.1
1942 Dat is nota bene per notificatie naar Brussel gegaan. Olger van Dijk NSC 0.04
1943 Zijn ambtenaren hebben in november gezegd: blijf alsjeblieft bij die 17%. Olger van Dijk NSC 0.11
1945 Deze minister kiest ervoor om te sturen op het aantal vluchten, een bandbreedte van 475.000 tot 485.000, in plaats van op het reductiedoel van 17% en uiteindelijk 20%. Olger van Dijk NSC 0.1
1946 Met deze motie houden we de minister juist aan die eerste stap, die ook eerder met de Kamer is gecommuniceerd: kies nu voor 17%. Olger van Dijk NSC 0.06
1947 Om het af te ronden, ik ben overigens vergeten te noemen dat ik die motie mede indien met mevrouw Postma en de heer Stoffer. Olger van Dijk NSC 0.05
1948 Tot slot heb ik toch nog één vraag aan de heer Olger van Dijk van NSC. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
1949 Ik hoorde hem aan het einde van zijn betoog namelijk weer beginnen over de nachtsluiting. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
1950 De heer Olger van Dijk heeft een toezegging gekregen voor een impactassessment daarvan voor het kerstreces. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.13
1951 Dat hebben we nog steeds niet ontvangen van de minister. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.08
1952 Mij bekruipt wel het gevoel dat er telkens iets toegezegd wordt aan NSC, maar dat de doelen niet gehaald worden. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.05
1953 Mijn vraag aan de heer Olger van Dijk is in hoeverre hij persisteert wat betreft die nachtsluiting. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.05
1954 De minister voldoet namelijk nog steeds niet aan de vragen die hij hem stelt. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.1
1957 Dat betekent minder nachtvluchten dan de 27.000 waar nu op wordt gekoerst. Olger van Dijk NSC 1.09
1958 We hebben nog een motie, die is aangehouden tot die impactanalyse er is. Olger van Dijk NSC 0.05
1960 Dan gaan we bekijken hoe we die motie alsnog in stemming willen brengen. Olger van Dijk NSC 0.02
1961 Daarom vraag ik ook aan de minister om zo snel mogelijk die impactanalyse naar deze Kamer te sturen, uiterlijk in januari. Olger van Dijk NSC 0.03
1965 In de Kamerbrief die we gekregen hebben, staat dat het pakket wordt geëvalueerd in het jaar 2026. Olger van Dijk NSC 0.07
1966 Wij hebben de minister in het commissiedebat verzocht om tijdig te starten met de evaluatie. Olger van Dijk NSC 0.05
1967 Ik hoor graag van de minister of hij dat kan bevestigen. Olger van Dijk NSC 0.07
1968 Het gaat er dus om dat hij niet dat hele jaar afwacht, maar inderdaad misschien halverwege het jaar 2026 met een eerste tussenevaluatie komt, zodat er ook zicht op is of we die 17% gaan halen, of we al richting de 20% gaan of dat we er juist ver onder blijven. Olger van Dijk NSC 0.32
1972 Ook complimenten aan de heer Bamenga voor zijn korte vraag. voorzitter None 0.03
1974 De volgende spreker van de zijde van de Kamer is de heer Peter de Groot namens de VVD. voorzitter None 0.04
1976 Zoals collega Bamenga al aankondigde, heb ik een motie over elektrisch vliegen. Peter de Groot VVD 0.05
1977 Deze motie is voorgesteld door de leden Peter de Groot en Bamenga. voorzitter None 0.04
1982 Afgelopen zaterdag heeft Extinction Rebellion een actie georganiseerd achter de paspoortcontrole van Schiphol en daarbij een bruine vloeistof verspreid in de centrale hal van de luchthaven. Peter de Groot VVD 3.61
1984 Ik wil graag van de minister weten hoe hij hier eigenlijk tegen aankijkt. Peter de Groot VVD 0.04
1985 Wat klopt het er van het bericht dat het kinderlijk eenvoudig is om door de poortjes van Schiphol te gaan omdat de validatiesoftware niet genoeg is en niet voldoet aan de EU-veiligheidsregels? Peter de Groot VVD 0.18
1986 Wat doet deze actie voor het veiligheidsbeeld van Schiphol, vraag ik aan de minister. Peter de Groot VVD 0.05
1987 Ik zou daar eigenlijk een uitgebreide brief van de minister over willen ontvangen. Peter de Groot VVD 0.03
1990 Dan is het woord nu aan de heer De Hoop namens GroenLinks-PvdA. voorzitter None 0.04
1992 Nog maar even en dan is het een jaar geleden dat de rechter omwonenden in het gelijk stelde wat betreft dat hun rechten jarenlang zijn geschonden door de luchtvaart. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.76
1993 Toch zien we nog steeds dat minister Madlener er alles aan lijkt te doen om de voorgenomen krimp terug te draaien. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.25
1995 Mijn fractie vindt namelijk echt dat we moeten kiezen voor een luchtvaart die past bij Nederland, die past bij de omgeving, die past bij de natuur- en milieuregels en die past bij wat we aankunnen in zo'n omgeving. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.05
1996 Ik vind echt dat de minister nu een keer serieuze stappen moet zetten om dat te doen. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
1997 Tegelijkertijd zien we weer dat de reductie nog verder omlaag wordt geschroefd. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.15
1999 Deze motie is voorgesteld door de leden De Hoop en Kostić. voorzitter None 0.05
2002 Dank u wel, meneer De Hoop, voor uw inbreng namens GroenLinks-PvdA. voorzitter None 0.06
2006 Op 30 januari van dit jaar is een motie aangenomen waarin de regering is verzocht om met een voorstel te komen om Lelystad Airport definitief niet te openen voor de commerciële burgerluchtvaart. Pierik BBB 0.11
2007 In het tweede verzoek van deze motie wordt de regering opgeroepen om in overleg met lokale autoriteiten en inwoners een alternatief te presenteren voor een maatschappelijke investering in de regio. Pierik BBB 0.04
2009 Voor de BBB is het glashelder: zolang de PAS-melders niet gelegaliseerd zijn en de vliegroutes qua hoogte, ligging en impact niet kunnen rekenen op voldoende steun in de regio, zullen we nooit instemmen met het openen van Lelystad voor commerciële luchtvaart. Pierik BBB 0.41
2011 Kan de minister nagaan hoe de andere regionale luchthavens, Rotterdam, Maastricht, Eelde, Eindhoven, het beste hun rol kunnen oppakken om toe te werken naar een krachtig luchthavensysteem? Pierik BBB 0.07
2013 Op het gebied van fysieke ruimte en stikstofruimte liggen hier nog interessante mogelijkheden. Pierik BBB 0.09
2014 Graag wil ik de minister vragen hierop een korte reflectie te geven. Pierik BBB 0.03
2016 Dank u wel, meneer Pierik, voor uw bijdrage namens de BBB. voorzitter None 0.07
2020 We hadden al een vermoeden, maar nu doet de staatssecretaris van Defensie uitspraken in de media. Boutkan PVV 0.06
2021 Ik citeer: "Defensie zou het vliegveld hoe dan ook delen met de civiele luchtvaart. Boutkan PVV 0.05
2022 Lelystad wordt niet enkel en alleen een militaire vliegbasis. Boutkan PVV 0.13
2024 Hoe verhouden de uitspraken van de staatssecretaris van Defensie zich tot het besluit van de minister om komend jaar een besluit te nemen over het civiel openen van luchthaven Lelystad? Boutkan PVV 0.1
2026 De PVV heeft regelmatig het gebruik van de secundaire banen ten opzichte van de primaire banen aangekaart. Boutkan PVV 0.07
2027 Het gebruik van de secundaire banen brengt onnodig geluidsoverlast met zich mee. Boutkan PVV 98.92
2028 Het heet niet voor niets "secundaire en primaire banen". Boutkan PVV 0.25
2029 Nogmaals het verzoek aan de minister om het gebruik van de secundaire banen op te pakken en hierover in gesprek te gaan met Luchtverkeersleiding Nederland. Boutkan PVV 0.04
2030 Kan de minister toezeggen dat hij dit probleem bespreekt en dit gesprek ook terugkoppelt naar de Kamer? Boutkan PVV 0.06
2032 De minister heeft besloten om geen nationale zwarte lijst op te stellen voor ordeverstorende passagiers. Boutkan PVV 35.01
2033 Welk signaal geven we af aan duizenden werknemers en medepassagiers als wij dit probleem niet serieus aanpakken? Boutkan PVV 0.05
2035 Dan een luchthaven die niet vaak wordt genoemd: Den Helder. Boutkan PVV 0.07
2036 Er is veel gesproken over Schiphol en regionaal, maar nooit over Den Helder. Boutkan PVV 0.66
2037 Toch is deze luchthaven van cruciaal belang voor Nederland en een onmisbaar onderdeel van onze nationale infrastructuur. Boutkan PVV 0.36
2038 Sluiting van luchthaven Den Helder betekent het directe verlies van 32 bedrijven en 500 banen, in een regio die het al zwaar genoeg heeft, niet alleen economisch maar ook sociaal. Boutkan PVV 0.52
2039 Het is geen geheim dat de veiligheid van het Noordzeegebied onder druk staat. Boutkan PVV 0.08
2040 Door het sluiten van Den Helder krijgen we een ongecontroleerde toename vanuit het buitenland in ons luchtruim boven de Noordzee. Boutkan PVV 89.89
2041 Dit gezegd hebbende, zou ik de minister willen oproepen om een besluit van algemeen belang te nemen voor luchthaven Den Helder. Boutkan PVV 0.08
2043 Dank u wel, meneer Boutkan, voor uw inbreng namens de PVV. voorzitter None 0.03
2044 Ik nodig nu de heer Baudet uit voor zijn inbreng namens Forum voor Democratie. voorzitter None 0.04
2046 Nu de PVV zo goed als volledig lijkt te zijn ingekapseld, moeten wij maar het gezond verstand van deze Kamer zijn. Baudet FVD 0.06
2047 Daarom de volgende moties om de luchtvaart te beschermen in dit land. Baudet FVD 0.12
2056 Dan zijn we hierbij aan het einde gekomen van de termijn van de zijde van de Kamer. voorzitter None 0.04
2057 Er zijn best wat vragen gesteld en er is een negental moties ingediend, dus ik schors tot 17.35 uur. voorzitter None 0.05
2058 De vergadering wordt van 17.21 uur tot 17.35 uur geschorst. voorzitter None 0.03
2060 Aan de orde is het tweeminutendebat Luchtvaart, naar aanleiding van een commissiedebat gehouden op 24 oktober jongstleden. voorzitter None 0.03
2061 We hebben net de termijn van de zijde van de Kamer gehad. voorzitter None 0.05
2062 Daarin zijn enkele vragen gesteld en negen moties ingediend. voorzitter None 0.04
2063 Ik geef de minister het woord om de vragen te beantwoorden en de moties te appreciëren. voorzitter None 0.03
2069 Daarin wordt de regering verzocht om een procedure voor bezwaar en beroep in te stellen voor de luchtruimherziening. Madlener None 0.06
2070 Op korte termijn zal het eerste conceptontwerp gepubliceerd worden. Madlener None 0.05
2071 Daar zal ik conform de motie Van Dijk een externe commissie voor instellen. Madlener None 0.08
2072 Mijn voorganger heeft toegezegd een voorhangprocedure toe te passen over de definitieve besluitvorming. Madlener None 0.06
2074 Voor zover er effecten zijn op de geluidscontouren die leiden tot een aanpassing van het luchtruimbesluit, ligt er een wetsvoorstel bij uw Kamer om bezwaar en beroep mogelijk te maken. Madlener None 0.04
2075 Daarom zijn er voldoende waarborgen, maar de wet om bezwaar en beroep mogelijk te maken moet nog wel door uw Kamer worden behandeld. Madlener None 0.06
2082 Dat is ook een motie van het lid Kostić, waarin de regering wordt verzocht om in 2025 een onderzoek naar de gezondheid op te starten. Madlener None 0.08
2083 Ik moet deze motie ontraden als het lid Kostić duidt op een breed nieuw onderzoek, want er lopen al allerlei onderzoeken. Madlener None 0.24
2084 Voor geluid loopt er op dit moment een onderzoek van de GGD naar de gezondheid rondom alle luchthavens. Madlener None 7.55
2085 Medio volgend jaar komt er data beschikbaar van de GGD voor het RIVM. Madlener None 0.08
2086 Eind 2025 of begin 2026 volgt de rapportage van het RIVM. Madlener None 0.04
2087 Voor de emissies van uitstoot van schadelijke stoffen is al een onderzoek geweest. Madlener None 0.24
2096 1186 is ook van het lid Kostić en verzoekt de regering om ervoor te zorgen dat beroep mogelijk is voor de komende luchthavenbesluiten. Madlener None 0.04
2097 Het wetsvoorstel dat beroep tegen het luchthavenbesluit mogelijk maakt, ligt bij uw Kamer. Madlener None 0.04
2098 Het is ook mijn inzet om beroep open te stellen bij het luchthavenbesluit, maar daarvoor ben ik natuurlijk afhankelijk van de behandeling van deze wet. Madlener None 0.05
2099 Om dat te garanderen verzoek ik uw Kamer om dat wetsvoorstel zo spoedig mogelijk te behandelen. Madlener None 0.03
2100 In dat geval zou ik het oordeel Kamer kunnen geven. Madlener None 0.03
2101 Als de wet niet tijdig wordt behandeld door uw Kamer, moet ik de motie ontraden. Madlener None 0.03
2102 Als ik de motie zo mag lezen dat de wet er eerder is dan het luchthavenverkeerbesluit, kan ik 'm oordeel Kamer geven. Madlener None 0.07
2104 Deze motie vraagt de minister om hierin mee te denken. Kostić PvdD 0.04
2105 Natuurlijk gaat de Kamer haar best doen, maar de minister gaat over het besluit. Kostić PvdD 0.08
2106 Als dat te vroeg komt, wordt de rechtszekerheid voor burgers niet geborgd en dat gaat in tegen een uitspraak van de rechter. Kostić PvdD 0.09
2107 Ik vraag dus juist aan de minister dat dat goed samengaat, zodat burgers straks een mogelijkheid tot beroep hebben. Kostić PvdD 0.05
2108 Kan de minister dat toezeggen en dat dus ook meenemen in de appreciatie van deze motie? Kostić PvdD 0.05
2109 Dat lijkt me heel onverstandig, want het Luchthavenverkeerbesluit is juist nodig om de rechten van de burgers te herstellen. Madlener None 0.04
2110 Het zou natuurlijk heel raar zijn als ik dat zou vertragen omdat een wet in de Kamer niet op tijd behandeld wordt. Madlener None 0.06
2112 Ik wil er echt mijn best voor doen dat die wet op tijd behandeld wordt. Madlener None 0.04
2113 Als dat zo is, kan ik de motie oordeel Kamer geven en komt die beroepsmogelijkheid er. Madlener None 0.04
2114 Maar als dat niet zo is, kan ik het Luchthavenverkeerbesluit niet ophouden. Madlener None 0.04
2115 We verliezen dan namelijk hele kostbare tijd, juist om de mensen in de omgeving van Schiphol te beschermen. Madlener None 0.24
2116 Ik heb net gehoord dat dit wetsvoorstel morgen op de agenda staat van de procedurevergadering van uw commissie. voorzitter None 0.06
2117 Uw Kamer kan dan dus zelf een beslissing nemen over de inplanning daarvan. voorzitter None 0.12
2118 Lid Kostić, ik wend me heel even tot u, want we zijn afhankelijk van uw oordeel. voorzitter None 0.04
2120 Gaat u voor "oordeel Kamer", met de uitleg van de minister, of voor "ontraden"? voorzitter None 0.05
2121 Dat burgers gewoon toegang hebben tot de rechter is me echt alles waard. Kostić PvdD 0.04
2122 Als de minister daar alles aan wil doen, dan gaat deze Kamer daar alles aan doen. Kostić PvdD 0.04
2123 Ik vind het dus prima om 'm oordeel Kamer te geven. Kostić PvdD 0.02
2124 Dan krijgt de motie oordeel Kamer, met de lezing die de minister daarbij gaf. voorzitter None 0.04
2126 Dus geen vertraging van het Luchthavenverkeerbesluit omdat de wet niet tijdig behandeld zou worden. Madlener None 0.11
2131 1187 van het lid Van Dijk, over de luchtruimherziening, verzoekt de regering ook representanten van omwonenden te benoemen in de externe commissie van de luchtruimherziening. Madlener None 0.06
2133 Uw Kamer heeft de motie over de externe commissie aangenomen. Madlener None 0.06
2135 Volgend jaar verwacht ik uw Kamer te informeren over de plannen van de herindeling. Madlener None 0.06
2137 Ik zal u hierbij ook informeren over de samenstelling van die externe commissie. Madlener None 0.06
2138 Bij het samenstellen van de externe commissie heb ik expliciet aandacht voor de vertegenwoordiging van de omwonenden. Madlener None 0.03
2139 Die zijn overigens ook niet allemaal tegen, zeg ik daarbij, want er zijn natuurlijk vele soorten omwonenden. Madlener None 0.07
2146 1188 is ook een motie van de heer Van Dijk, medeondertekend door mevrouw Postma en de heer Stoffer, over de Balanced Approach. Madlener None 0.06
2147 We hebben een Balanced Approachprocedure gestart, met 15% geluidsreductie nu en de uitdrukkelijke bedoeling om 20% te halen gedurende deze kabinetsperiode. Madlener None 0.08
2148 Die 15% is niet voor niks gekozen, maar omdat een aantal maatregelen die de luchtvaartmaatschappijen nemen, later uitpakken dan eind 2025. Madlener None 0.2
2149 Dat zijn hele kostbare maatregelen in vlootvernieuwing. Madlener None 0.03
2151 Het kabinet doet de Balanced Approachprocedure in twee fasen, dus eerst 15% om daar later nog 5% aan toe te voegen. Madlener None 0.07
2152 Dat ging ook over de mate van krimp die daarvoor noodzakelijk is. Madlener None 0.04
2154 Dat is belangrijk — dat heb ik al eerder gezegd — om de huidige Balanced Approachprocedure succesvol te kunnen afronden zonder het risico dat die ongeldig is. Madlener None 0.05
2155 Vandaar dat we nu voor 15% kiezen, met later 5% erbij. Madlener None 0.11
2156 Als we dat niet doen en nu zeggen dat we toch 17% willen, dan zal de luchthaven meer moeten krimpen en komen we buiten de bandbreedte die het kabinet eerder heeft besloten. Madlener None 0.46
2158 Ten eerste vind ik dat er verwachtingen zijn gewekt over de noodzakelijke maatregelen, ook richting de sector. Madlener None 0.03
2159 Ik vind het dus niet acceptabel om nu te zeggen dat we dat toch anders gaan doen en we ineens buiten die bandbreedte terechtkomen. Madlener None 0.04
2160 Er zijn dus ook ernstigere juridische risico's aan verbonden. Madlener None 0.22
2162 Daarmee zou de huidige Balanced Approachprocedure ongeldig worden. Madlener None 0.08
2163 Als je die 17% nu alsnog zou willen invoeren, moet je een nieuwe Balanced Approachprocedure starten. Madlener None 0.04
2164 Dan haal je het sowieso niet en zijn we ook een jaar verder. Madlener None 1.1
2166 Ik denk dat de bewoners er meer aan hebben om 15% eind 2025 te halen dan 17% een jaar later, met alle risico's van dien. Madlener None 0.28
2170 Ik hecht er toch aan om hierop te reageren, omdat dit kabinet er juist voor gekozen heeft om niet te sturen op een bandbreedte of een absoluut aantal vluchten, maar op een reductie van overlast. Olger van Dijk NSC 0.08
2173 We moeten ervoor zorgen dat die balans wordt verbeterd. Olger van Dijk NSC 0.04
2174 Ik zie nu dat die bandbreedte heilig wordt verklaard. Olger van Dijk NSC 0.04
2175 Dat is niet wat in het hoofdlijnenakkoord gezegd wordt. Olger van Dijk NSC 0.08
2183 Zijn eigen ambtenaren geven als optie 1 aan: "Kies voor die 17%. Olger van Dijk NSC 0.06
2186 Mijn vraag aan de minister is: erkent hij dat dit het alternatief is voor 466.000? Olger van Dijk NSC 0.12
2188 Nou, ik ontken ook niet dat als je 17% wil halen, je verder zal moeten dalen. Madlener None 0.05
2191 Ten eerste vind ik het naar de sector niet verstandig. Madlener None 0.03
2192 Die moeten namelijk in té grote stappen die geluidsreductie uitvoeren. Madlener None 0.04
2197 De huidige Balanced Approach is namelijk niet geldig als je die 17% daar nu in zet. Madlener None 0.08
2199 Ik denk niet dat de omwonenden daar iets aan hebben. Madlener None 0.03
2204 Ik hecht namelijk toch aan een correcte weergave van de zaken. Olger van Dijk NSC 0.03
2205 We hebben in september gewoon een Balanced Approach gehad met 17%. Olger van Dijk NSC 0.7
2206 Deze minister heeft dat begin deze maand gewijzigd. Olger van Dijk NSC 0.06
2208 De vertraging komt dus niet door die 15%, maar juist door die bijstelling. Olger van Dijk NSC 0.1
2209 Ik wil dus wel graag een correcte weergave van de zaken. Olger van Dijk NSC 0.03
2210 Graag dus een bevestiging van de minister dat hij inderdaad in september aan Brussel heeft genotificeerd dat hij de geluidsreductie van 17% aangepast heeft naar 15%. Olger van Dijk NSC 0.17
2212 Nou, er is een pro-formaverzoek gedaan om binnen die tijd te blijven. Madlener None 0.05
2213 Daarin hebben wij een bandbreedte aangegeven waarbij de krimp op Schiphol beperkt zal blijven tot tussen de 475.000 en 485.000 vluchten. Madlener None 0.14
2214 Dat is het besluit dat we naar Brussel hebben gestuurd. Madlener None 0.04
2215 Als we nu gaan tornen aan die bandbreedte en zeggen dat we alsnog daaronder willen uitkomen, zullen we zeer waarschijnlijk een nieuwe Balanced Approachprocedure moeten starten. Madlener None 0.03
2217 Ik vind het ook onnodige schade toebrengen aan de sector. Madlener None 0.03
2218 Krimp doet heel erg veel pijn en is vermoedelijk ook niet nodig om uiteindelijk die 20% te halen. Madlener None 0.06
2219 Vlootvernieuwing gaat namelijk iets langer duren, maar gaat natuurlijk heel veel bereiken en ... Madlener None 0.18
2221 … doet dat op een manier die niet schadelijk is voor de sector. Madlener None 0.14
2222 De Balanced Approachprocedure is ook bedoeld om naar de belangen van de sector te kijken. Madlener None 0.03
2224 Ik ga ervan uit dat u op uw eigen motie reageert, want we gaan deze hele discussie niet opnieuw doen. voorzitter None 0.03
2226 U kunt donderdag nog stemmen over de moties, dus we gaan niet het inhoudelijk debat overnieuw doen. voorzitter None 0.04
2227 Dus als u een verduidelijkingsvraag heeft, geef ik u daartoe de gelegenheid. voorzitter None 0.02
2228 Ik stelde aan het begin van mijn bijdrage een relevante vraag die aansluit op deze discussie. Kostić PvdD 0.03
2229 Deze minister beroept zich steeds op de bandbreedte die hij zelf met de sector heeft verzonnen en die hij nog steeds niet onderbouwd heeft. Kostić PvdD 0.09
2230 Ik heb de minister een paar keer het volgende gevraagd. Kostić PvdD 0.05
2231 Dat deed ik al bij commissievergadering en dus net ook al. Kostić PvdD 0.05
2233 Ik wil graag de cijfers die zijn ingevoerd in dat rekenmodel inzien om te bekijken hoe tot de cijfers is gekomen. Kostić PvdD 0.1
2234 De minister heeft dat eigenlijk al toegezegd in de commissie. Kostić PvdD 0.06
2235 Er is een brief gekomen, maar die levert dat nog steeds niet. Kostić PvdD 0.09
2237 Ik wil die transparantie gewoon voor de stemming over deze motie zien. Kostić PvdD 0.04
2241 Kan deze minister garanderen dat binnen deze kabinetsperiode die 20% geluidsreductie, overlastreductie, zal worden behaald en, zo ja, hoe? Kostić PvdD 0.08
2242 Ik heb al toegezegd dat er inzage moet komen in de manier waarop dat berekend is. Madlener None 0.09
2244 Als dat in uw kerstvakantie moet gebeuren, mag dat ook wat mij betreft. Madlener None 0.04
2245 Het zijn wel zeer ingewikkelde berekeningen en het is ook aan de bureaus om daarbij van dienst te zijn. Madlener None 0.06
2246 Ik zal dit verzoek nogmaals doen en dan verneem ik graag op welke manier u inzicht in de cijfers wilt krijgen. Madlener None 0.03
2247 Dat zeg ik opnieuw toe en dan dus op hele korte termijn. Madlener None 0.03
2249 Het zou inderdaad mooi zijn als dat voor de stemmingen kan gebeuren. voorzitter None 0.05
2251 Maar de gehele berekening — het is een rekenmodel — is een zeer ingewikkeld softwarematig model, zeg ik daarbij. Madlener None 0.04
2252 Het is niet zomaar even een berekening die je op papier ziet. Madlener None 0.02
2254 Ik vind het ook de taak van de bureaus die hiervoor de rekensommen maken om niet alleen omwonenden, maar ook Kamerleden mee te nemen in hoe dat nou werkt. Madlener None 0.06
2255 Ik heb dat al eerder toegezegd en dat doe ik bij dezen nogmaals. Madlener None 0.04
2256 Ik hoor graag wat daarvoor nodig is, ook voor het lid Kostić. Madlener None 0.04
2258 De vragen komen zo nog, dus ik wil toch even door met de appreciatie, ook gelet op de tijd. voorzitter None 0.05
2260 Ik weet dat u nog een tweede vraag gesteld heeft, maar de minister komt ook nog met een beantwoording, dus misschien zit de vraag daarbij. voorzitter None 0.04
2263 De 20% in deze kabinetsperiode is wat we hebben afgesproken met dit kabinet. Madlener None 0.12
2266 Dat doen we ten eerste door middel van stillere vliegtuigen. Madlener None 0.04
2267 Ten tweede doen we dat door herrievliegtuigen veel zwaarder te belasten. Madlener None 0.05
2270 We hopen dat herrievliegtuigen daardoor uitwijken naar andere luchthavens. Madlener None 0.11
2272 Verder hebben we natuurlijk de krimp in de nacht, van 32.000 naar 27.000. Madlener None 0.08
2274 KLM heeft beloofd herrietoestellen uit de nacht te halen. Madlener None 1.19
2275 Zo is er dus een heel pakket aan maatregelen mogelijk. Madlener None 0.05
2276 Als dat uiteindelijk allemaal niet werkt, is uiteindelijk krimp, zowel in de nacht als overdag, the last resort. Madlener None 0.03
2277 Dus met de invulling van de laatste 5% zou het zo kunnen zijn dat er nog een stukje krimp noodzakelijk is. Madlener None 0.05
2278 Dat zal moeten blijken uit de effectiviteit van de maatregelen die we nu afspreken. Madlener None 0.03
2280 Misschien halen we meer; misschien halen we minder. Madlener None 0.03
2284 Schiphol en KLM hebben overigens zeer hoge verwachtingen van hun tariefdifferentiatie en van de vlootvernieuwing. Madlener None 0.13
2287 Dan hoeven we wellicht ook niet of minder te krimpen. Madlener None 0.03
2289 Omdat u nu de vraag beantwoordt, ga ik het lid Kostić wel de gelegenheid tot interruptie geven. voorzitter None 0.03
2290 Maar ook aan de minister is het verzoek om wel wat korter van stof te zijn. voorzitter None 0.03
2291 Ik zeg ook tegen de Kamerleden: we gaan niet weer een heel debat voeren. voorzitter None 0.05
2292 Dit is namelijk weer een heel debat over die percentages en die bandbreedtes, terwijl we eigenlijk de appreciatie van moties aan het doen zijn. voorzitter None 0.02
2293 Het probleem is dat we ondertussen nieuwe informatie hebben gekregen. Kostić PvdD 0.12
2294 Het is dus niet heel gek dat we hier nu op doorvragen. Kostić PvdD 0.04
2296 De minister zegt: we willen die 20% halen; we gaan die 20% halen. Kostić PvdD 0.06
2297 Ik wil die garantie horen en ik wil weten wanneer hij weet of er meer moet gebeuren. Kostić PvdD 0.04
2298 In welke maand en in welk jaar gaat hij beslissen of er nog meer nodig is en wanneer gaat hij dat inzetten? Kostić PvdD 0.07
2299 Wordt dat vlak voor de verkiezingen, wanneer NSC en iedereen die iets meer wil doen geen poot meer heeft om op te staan? Kostić PvdD 0.07
2301 Garanties geven vind ik moeilijk, want het is niet aan mij om garanties te geven. Madlener None 0.03
2302 Het is een inspanningsverplichting die dit kabinet levert. Madlener None 0.06
2305 U mag ons daar ook op afrekenen, zeg ik tegen het lid Kostić, want dat is een belofte die wij doen. Madlener None 0.04
2308 In de loop van 2026 zien wij waar dit pakket aan maatregelen landt en wat we dan bereikt hebben. Madlener None 0.14
2309 In de loop van dat jaar gaan we ook bekijken wat er nog moet gebeuren. Madlener None 0.07
2310 Het lid Van Dijk heeft hier ook heel duidelijk vragen over gesteld. Madlener None 0.04
2313 Daarna gaan we bekijken wat er nog noodzakelijk is om die 20% te bereiken. Madlener None 0.07
2314 Meneer Van Dijk, ik heb u al meerdere gelegenheden gegeven. voorzitter None 0.05
2315 Ik kijk even naar de heer De Groot, want hij is weer keurig gaan zitten. voorzitter None 0.04
2316 Als hij wil, ga ik hem daartoe de gelegenheid geven. voorzitter None 0.02
2317 Meneer Van Dijk, echt kort, want u heeft al twee vragen gehad. voorzitter None 0.05
2321 In de Kamerbrief lezen we dat er in het hele gebruiksjaar 2026 wordt geëvalueerd. Olger van Dijk NSC 0.07
2322 In het debat, waarvan dit tweeminutendebat een afronding is, heb ik gevraagd om een toezegging om eerder te evalueren dan gedurende het hele jaar. Olger van Dijk NSC 0.05
2323 Ik vraag de minister om die toezegging te herhalen. Olger van Dijk NSC 0.04
2324 Ik lees gewoon even het verslag voor: "Ik zeg graag toe dat we vroeger dan in 2026 gaan kijken waar we staan". Olger van Dijk NSC 0.04
2329 Ik wil natuurlijk zo vroeg mogelijk evalueren, als dat zinvol is. Madlener None 0.03
2330 Maar die maatregel heeft natuurlijk wel tijd nodig om tot uitvoer te komen. Madlener None 0.04
2331 Ik zeg toe dat ik zo spoedig mogelijk, wanneer het zin heeft, in het jaar 2026 een tussenbalans zal geven van waar we dan staan. Madlener None 0.07
2332 Ik ben daar trouwens zelf ook heel benieuwd naar ... Madlener None 0.02
2339 Ik zal morgen samen met Nieuw Sociaal Contract bij de procedurevergadering van IenW een verzoek doen om een technische briefing te krijgen over het model, want de minister geeft terecht aan dat het heel complex is. Peter de Groot VVD 0.06
2340 De VVD snapt ook niet helemaal hoe alles tot stand komt. Peter de Groot VVD 0.03
2341 Ik wil de minister vragen of hij dat wil faciliteren en ik nodig de collega's uit om dat te steunen, zodat we inzicht kunnen krijgen in hoe dit tot stand gekomen is. Peter de Groot VVD 0.1
2343 Ik heb mezelf ook verdiept in die berekeningen en die zijn zeer ondoorgrondelijk, kan ik u vertellen. Madlener None 0.08
2344 Ik kan niet even op een A4'tje of in een brief vertellen hoe dat gaat. Madlener None 0.05
2345 Ik wil graag meewerken aan een technische presentatie over hoe het gegaan is. Madlener None 0.03
2346 Ik hoop dat het voor het lid Kostić voldoende is als we dat op korte termijn kunnen plannen. Madlener None 0.03
2347 Ik verleen graag mijn medewerking daaraan, maar dan zal ik niet nog voor de kerst met brieven naar de Kamer komen. Madlener None 0.03
2352 Ik zie al aan de lichaamshouding van het lid Kostić dat het en-en wordt. voorzitter None 0.07
2355 Ik doe mijn best in een brief en daarna gaan we het er uitgebreider over hebben. Madlener None 0.02
2358 1188 over die 17% wil ik ontraden, zeg ik even voor alle duidelijkheid. Madlener None 0.03
2361 Die verzoekt de regering te starten om de nieuwe modaliteit elektrisch vliegen een goede plaats te geven. Madlener None 0.05
2362 Dat is een motie van de VVD en van de heer Bamenga van D66. Madlener None 0.05
2363 Elektrisch vliegen is natuurlijk een enorm mooi iets. Madlener None 0.61
2364 Ik hoop dat dat zo spoedig mogelijk tot wasdom komt, maar in de aanloop daarnaartoe moeten we er natuurlijk mee oefenen, testen et cetera. Madlener None 0.02
2365 Ik zie dat ook als een zeer wenselijke toekomst voor ons allemaal, dus ik werk daar heel graag aan mee. Madlener None 0.03
2366 Er is al beleid om elektrisch vliegen mogelijk te maken via de Innovatiestrategie Luchtvaart. Madlener None 0.11
2367 Er zijn ook kansen voor Nederlandse bedrijven om de luchtvaart te helpen om schoner en stiller te vliegen. Madlener None 0.81
2368 Als de Kamer deze motie aanneemt, dan zal ik de Kamer in de eerste helft van 2025 informeren over de manier waarop we dit faciliterend beleid kunnen vormgeven. Madlener None 0.05
2378 Dat zal de sector echt onnodig veel schaden, terwijl die 20% op iets langere termijn, namelijk deze kabinetsperiode, op een manier kan waarop we toch die 20% geluidsreductie halen en er zo min mogelijk schade is voor onze prachtige luchthaven. Madlener None 0.06
2379 Dan noteren we "ontraden" onder verwijzing naar de zojuist gewisselde argumenten. voorzitter None 0.03
2385 1191 is van het lid Baudet en vraagt om het voorgenomen besluit tot beperking van het aantal vliegtuigbewegingen op Schiphol te schrappen en ervoor te zorgen dat Schiphol zijn capaciteit volledig kan behouden. Madlener None 0.07
2388 Die heeft Schiphol, of wij allemaal eigenlijk, verloren. Madlener None 0.3
2389 Wij zijn gewoon gehouden aan onze eigen wetten en moeten de hele luchtvaart rond Schiphol beter regelen. Madlener None 0.12
2392 Die 20% geluidsreductie nog in deze kabinetsperiode is een heel mooi doel om op langere termijn onze mooie luchthaven een goede toekomst te geven. Madlener None 0.75
2399 1192 gaat over het verlagen van de vliegbelasting naar het niveau van 2021. Madlener None 0.05
2400 Dit is een afspraak uit het hoofdlijnenakkoord en het regeerprogramma. Madlener None 0.05
2406 Dan heeft u in uw appreciatie al wat vragen meegenomen. voorzitter None 0.06
2407 Ik zou u daarom willen verzoeken om u vooral te focussen op de openstaande zaken. voorzitter None 0.03
2410 Als de juridische zorgen er niet zijn, mogen we er dan van uitgaan … Ja, ik heb het daar eigenlijk al over gehad. Madlener None 0.16
2411 We gaan deze Balanced Approach voortzetten met 15% en daarna nog 5%. Madlener None 0.07
2417 Dan heb ik een vraag over een effectanalyse van de keuzes en de dreigende accijnsverhoging. Madlener None 0.03
2418 We gaan een onderzoek laten uitvoeren naar de effecten op de prijzen. Madlener None 0.04
2419 Ik hoop dat dit voldoende is, in dit geval voor de heer Grinwis. Madlener None 0.02
2420 Dan nog een vraag van de heer Grinwis: willen we in het belang van Defensie als randvoorwaarde boven … Ja, dat gaat over Lelystad Airport, waar Defensie ook haar oog op heeft laten vallen. Madlener None 0.05
2421 Net als voor de burgerluchtvaart wil ik niet vooruitlopen op besluitvorming. Madlener None 0.04
2423 In 2025 zal het kabinet een besluit nemen over die luchthaven, of dat nou militair is of voor de burgerluchtvaart of beide. Madlener None 0.22
2424 De minister wil er niet op vooruitlopen, maar er ligt natuurlijk wel een duidelijke Kameruitspraak. Grinwis ChristenUnie 0.2
2425 De minister begon met te zeggen "of burgerluchtvaart of militair" en hij eindigde met beide. Grinwis ChristenUnie 0.03
2426 Maar ik neem aan dat de nadruk ligt op of-of en niet op beide. Grinwis ChristenUnie 0.02
2427 Nou, ik wil daar ook niet op vooruitlopen, eerlijk gezegd. Madlener None 0.02
2431 We gaan zien wat we hier kunnen doen op deze luchthaven. Madlener None 0.03
2433 De vraag van het lid Kostić over inzicht in gebruikte cijfers en modellen heb ik al beantwoord. Madlener None 0.04
2436 De impactanalyse van de nachtsluiting loopt nog en wordt iets later opgeleverd dan ingeschat omdat tot nu toe prioriteit gegeven is aan de extra geluidsberekeningen voor de Balanced Approachprocedure. Madlener None 0.08
2442 Ik lees hier helaas dat februari de verwachte geboortedatum is. Madlener None 0.2
2444 Heel kort, meneer Van Dijk, want de minister heeft volgens mij best wel goed uitgelegd waarom het vertraagd is. voorzitter None 0.17
2445 Ik ga niet een hele bakkeleiprocedure starten over of het nou toch de laatste dag van januari is of de eerste dag van februari. voorzitter None 0.02
2447 Maar voor de Handelingen: ik begrijp gewoon echt niet dat dit zo lang moet duren. Olger van Dijk NSC 0.03
2448 Wat betreft de omstandigheden waardoor het weer langer moet duren: het gaat om het onderzoeken van wat de nachtsluiting doet. Olger van Dijk NSC 0.1
2449 Daar hebben die andere dingen gewoon minder mee te maken. Olger van Dijk NSC 0.04
2450 Ik wil dan toch echt een harde resultaatsverplichting dat die impactanalyse er in februari gewoon ligt. Olger van Dijk NSC 0.04
2451 Het zijn ook gewoon dezelfde mensen die die onderzoeken doen. Madlener None 0.2
2452 Ik begreep ook niet waarom het allemaal zo lang duurt, maar het was zeer complex. Madlener None 0.06
2454 Er zijn ook niet heel veel mensen in Nederland die dit soort berekeningen kunnen maken. Madlener None 64.81
2455 Dus helaas, ik snap de teleurstelling, maar februari is bij dezen toegezegd. Madlener None 0.03
2459 Ik ben bekend met dat voorval van Extinction Rebelliondemonstranten die achter de douane zijn gekomen. Madlener None 0.17
2460 De beveiliging van luchthavens valt natuurlijk onder de verantwoordelijkheid van de minister van Justitie en Veiligheid. Madlener None 0.06
2461 Iedereen is aan een beveiligingscontrole onderworpen geweest. Madlener None 0.04
2463 Er zijn ook geen voorwerpen aan de andere zijde, aan de luchtzijde, gekomen die een gevaar voor de vliegveiligheid met zich mee zouden brengen. Madlener None 96.27
2464 Maar ik zal samen met de minister van Justitie en Veiligheid de Kamer natuurlijk informeren over wat hier precies gebeurd is en hoe dit heeft kunnen plaatsvinden, want het is natuurlijk zeer zorgelijk als je dit zo in de krant leest. Madlener None 0.03
2465 Ik heb die zorgen natuurlijk ook en ik wil daar ook alles van weten. Madlener None 0.02
2468 Dan: kan de minister nagaan hoe andere luchthavens een rol kunnen krijgen in een krachtig luchthavensysteem? Madlener None 0.06
2470 Het is natuurlijk aan de luchthavens zelf om de samenwerking te organiseren en toe te werken naar een systeem van luchthavens. Madlener None 0.05
2471 Waar IenW het kan ondersteunen, zijn we graag bereid het gesprek aan te gaan, binnen de kaders van de wet- en regelgeving. Madlener None 0.13
2472 Op ad-hocbasis vinden er wel overleggen met luchthavens plaats, gezamenlijk of met individuele luchthavens, maar het is uiteindelijk aan de luchthavens zelf. Madlener None 0.05
2474 Als het gaat om fysieke ruimtes en stikstofruimte, dan liggen er bij Groningen Airport Eelde interessante mogelijkheden. Madlener None 0.18
2477 Binnen die ruimte is er de mogelijkheid om te vliegen. Madlener None 0.04
2478 Er loopt nu een aparte procedure voor het luchthavenbesluit van Groningen Airport Eelde. Madlener None 0.05
2479 Dan vroeg het lid Boutkan of we in gesprek kunnen gaan met LVNL over het beperken van de secundaire banen en hierover kunnen terugkoppelen naar de Kamer. Madlener None 0.05
2480 Er wordt al zo veel mogelijk gevlogen op de primaire banen. Madlener None 0.07
2481 Dat is het strikt preferentieel baangebruik: secundair alleen indien noodzakelijk. Madlener None 0.06
2482 Bij de invulling van de resterende 5% kijken we ook naar verdere beperking van het secundairebaangebruik. Madlener None 0.03
2483 Ik vraag ook steeds aandacht voor de problematiek omtrent de secundaire banen, ook in mijn gesprekken met LVNL. Madlener None 0.04
2484 Samen met LVNL willen we natuurlijk graag alle mogelijkheden bekijken, want ik begrijp de wens van de heer Boutkan van de PVV natuurlijk. Madlener None 0.04
2486 Het is niet alleen de wens van de PVV, maar het is de wens van veel omwonenden, die gewoon onder zo'n secundaire baan zitten. Boutkan PVV 0.1
2487 Die signalen vanuit de gemeentes en dergelijke dringen waarschijnlijk niet door, ook de signalen vanuit deze Kamer niet. Boutkan PVV 0.24
2489 Nogmaals, zorg er echt voor dat het woord "primair" bovenaan komt te staan. Boutkan PVV 0.03
2491 De vraag is hier: wordt er te snel naar secundaire banen gegrepen? Madlener None 0.04
2493 Ik heb daar zelf geen twijfel over; ik denk dat dat niet zo is. Madlener None 0.02
2494 Maar ik zal nogmaals checken en met LVNL bespreken of dat ook echt niet zo is. Madlener None 0.03
2495 Ik kan daarover eventueel een verslagje naar de Kamer sturen. Madlener None 0.07
2497 Dan nog een vraag van de heer Boutkan over luchthaven Den Helder. Madlener None 0.04
2498 Het gaat hier om een militaire luchthaven met civiel medegebruik. Madlener None 0.06
2499 Er loopt op dit moment een traject onder leiding van Defensie om samen met de regio te kijken naar een toekomstvaste businesscase. Madlener None 0.06
2500 Hier heeft Defensie het voortouw in, dus ik moet u in dit geval helaas toch verwijzen naar de minister van Defensie. Madlener None 0.05
2501 Welk signaal geeft de minister af aan duizenden werknemers als het delen van zwarte lijsten niet mogelijk wordt gemaakt? Madlener None 0.1
2502 Elke ordeverstorende passagier is er natuurlijk een te veel. Madlener None 0.04
2503 Het is heel irritant als soms hele vliegtuigen moeten landen vanwege iemand die zich misdraagt. Madlener None 0.24
2504 Uit onderzoek blijkt echter dat het delen van zwarte lijsten niet het juiste middel is om dit aantal terug te dringen. Madlener None 98.91
2505 Daarom zetten we nu samen met de sector in op andere maatregelen, zoals communicatie en een gezamenlijke campagne in Europees verband. Madlener None 0.04
2506 Ook blijven we onderzoek doen naar de aard en omvang van deze problematiek. Madlener None 0.04
2507 Ik vind het wel belangrijk dat er voor deze maatregelen alle aandacht is om dit inderdaad terug te dringen. Madlener None 0.03
2508 Doordat luchtvaartmaatschappijen ordeverstorende passagiers op hun zwarte lijsten kunnen weren en het Openbaar Ministerie erbovenop zit, denken wij dat er wel iets aan gedaan kan worden. Madlener None 8.92
2509 Met de verschillende communicatiemiddelen wordt ook een sterk signaal afgegeven. Madlener None 0.11
2511 Waar het om gaat, minister, is natuurlijk het signaal dat duidelijk wordt afgegeven aan de mensen die daadwerkelijk te maken hebben met deze overlastgevende aso's. Boutkan PVV 0.05
2512 Het onderzoek dat is gedaan, kan eigenlijk niet goed zijn zonder een goede voorlichtingscampagne en een inventarisatie. Boutkan PVV 0.27
2513 Wij zouden dus graag aan de minister mee willen geven om er toch nog eens over na te denken hoe we dit beter kunnen gaan doen dan wat er tot nu toe gedaan is. Boutkan PVV 0.04
2514 We willen natuurlijk het maximale doen om die heel irritante misdragingen in vliegtuigen te voorkomen. Madlener None 0.03
2516 Een zwarte lijst blijkt echter niet effectief te zijn. Madlener None 0.43
2517 Maar ik wil graag toezeggen dat ik nog eens kijk naar alle maatregelen die we wel genomen hebben en dat ik kijk wat we eventueel nog kunnen doen. Madlener None 0.11
2518 Dit is natuurlijk vaker besproken, maar ik zal nogmaals kijken wat we hier nog meer aan kunnen doen. Madlener None 0.03
2519 Dan kijk ik nog even naar de minister om te zien hoeveel vragen hij nog heeft. voorzitter None 0.04
2522 Hoe verhouden uitspraken van de staatssecretaris van Defensie zich tot het civiel openen van Lelystad Airport? Madlener None 0.08
2526 Dan zijn we hiermee aan het einde gekomen van dit tweeminutendebat Luchtvaart naar aanleiding van het commissiedebat gehouden op 24 oktober. voorzitter None 0.03
2528 Ik schors voor een enkel moment, want ik mis nog één woordvoerder voor het volgende debat. voorzitter None 0.04
2529 Maar ik zou iedereen die aan het volgende debat meedoet willen verzoeken om even in de zaal te blijven, want zodra diegene er is, gaan we weer hervatten. voorzitter None 0.03
2532 Wijziging begroting Infrastructuur en Waterstaat 2024 samenhangende met de Najaarsnota Aan de orde is de behandeling van: voorzitter None 0.03
2534 Aan de orde is de wijziging van de begrotingsstaten van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat voor het jaar 2024. voorzitter None 0.04
2536 Ik heet iedereen van harte welkom, uiteraard ook de beide bewindspersonen. voorzitter None 0.03
2538 De eerste spreker van de zijde van de Kamer is de heer De Hoop namens GroenLinks-PvdA. voorzitter None 0.04
2540 We hebben vandaag een kort debat over de begrotingswijziging van IenW. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
2541 Meestal zijn dit soort begrotingswijzigingen een hamerstuk. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.05
2543 Dat voorstel raakt ook heel gericht deze begroting. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.05
2546 De ticketprijzen zullen binnenkort fors stijgen, waardoor reizigers nog meer voor hun kaartjes gaan betalen. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.34
2547 Nederland behoort al tot de duurste landen als we kijken naar de ticketprijzen van de trein. De Hoop GroenLinks-PvdA 99.07
2548 De tarieven stijgen niet alleen nu al; volgend jaar dreigen er ook nieuwe tegenvallers voor de ov-reiziger aan te komen. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.74
2549 Zo wil het kabinet fors, zo'n 110 miljoen euro, bezuinigen op de zogenoemde BDU-gelden, geld dat is bedoeld voor het ov in en rondom de grote steden. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.22
2550 Vorige week is er bij de deal over de onderwijsbegroting ook nog eens 75 miljoen extra bezuinigd op de ov-studentenkaart. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.86
2551 Deze bezuinigingen moeten linksom of rechtsom betaald worden. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.23
2552 Ik vrees dat de reizigers hiervoor zullen moeten opdraaien. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
2553 Want ofwel de ticketprijzen gaan nog verder omhoog of er wordt gesneden in de dienstregeling, zo schetst ook Hatte van der Woude van OV-NL. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.06
2554 Dat zal betekenen dat er pijnlijke keuzes gemaakt gaan worden en dat mogelijk nog meer buslijnen geschrapt worden. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
2557 Wat zijn de precieze gevolgen van de korting op de bijdrage van de ov-studentenkaart? De Hoop GroenLinks-PvdA 0.09
2558 Klopt het dat deze bezuiniging vooral in het regionale ov consequenties gaat hebben? De Hoop GroenLinks-PvdA 0.06
2559 Is de staatssecretaris de afgelopen weken überhaupt betrokken geweest bij de afspraken over de onderwijsdeal en wat die betekenen voor het ov? De Hoop GroenLinks-PvdA 0.1
2561 Dit kabinet en deze coalitiepartijen zeggen dat ze het ov belangrijk vinden en dat ze het belangrijk vinden dat de regio's goed bereikbaar blijven. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.09
2564 Elke keer horen we de staatssecretaris en de coalitiepartijen zeggen: we willen wel investeren, maar we moeten keuzes maken; er is geen geld. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.1
2565 Hierdoor blijven noodzakelijke investeringen in de bereikbaarheid uit en hiermee investeren we dus ook niet in onze regio's. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.27
2566 Toen we onlangs de Najaarsnota ontvingen, zagen we dat er opnieuw een behoorlijk bedrag op de plank blijft liggen, omdat niet al het gereserveerde geld kan worden besteed. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.15
2567 Dit is een mooie kans om wel te investeren in het openbaar vervoer. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.04
2568 Wij snappen dat je incidentele meevallers niet kunt inzetten om structurele uitgaven te dekken, maar wat je wél met incidentele meevallers kunt doen, is deze inzetten voor de noodzakelijke investeringen in nieuwe infrastructuur, want zo'n investering hoef je maar één keer te doen. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.46
2569 We hebben in de Kamer de afgelopen maanden regelmatig met elkaar gedebatteerd over het belang van de investeringen in de Lelylijn en de Nedersaksenlijn. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.14
2570 Er is in de Kamer ook brede steun voor de aanleg van deze beide belangrijke noordelijke lijnen. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.05
2571 Ook staat er in het regeerprogramma dat er betekenisvolle stappen zullen worden gezet. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.05
2572 Toch bleek onlangs dat het kabinet niet bereid is om te starten met de MIRT-verkenning, omdat er nog geen zicht is op 75% van de benodigde financiering. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.84
2573 Dat is een hard gelag voor de bewoners en de bestuurders in het Noorden, maar nu is er dus onverwacht een onderbesteding en kunnen we een deel van dit incidentele geld inzetten voor de aanleg van die belangrijke spoorinfra. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.09
2574 Daarom dient GroenLinks-Partij van de Arbeid samen met het CDA, de ChristenUnie, de Partij voor de Dieren, de SP en Volt een amendement in om 1,25 miljard euro toe te voegen aan het Mobiliteitsfonds en te reserveren voor de Nedersaksenlijn. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.1
2575 Voor u vervolgt, heeft u een interruptie van de heer Heutink, PVV. voorzitter None 0.04
2576 Het is natuurlijk hartstikke fijn dat de fractie van GroenLinks-Partij van de Arbeid meedenkt met de uitvoering van het hoofdlijnenakkoord om zo ook de Nedersaksenlijn te realiseren. Heutink PVV 0.23
2577 Ik hoop dat ze dat ook gaat doen op alle andere onderwerpen, maar het is natuurlijk wel een beetje een gevalletje van een rupsje-nooit-genoeg vanuit de fractie van GroenLinks-Partij van de Arbeid. Heutink PVV 0.02
2578 De staatssecretaris heeft een aantal weken geleden nog gezegd dat hij met de Voorjaarsnota met een besluit gaat komen over de financiering van de Nedersaksenlijn. Heutink PVV 0.09
2579 Nu hebben we dit voorstel, dat daar rechtstreeks doorheen kruist. Heutink PVV 0.03
2580 Met andere woorden, waarom neemt meneer De Hoop het kabinet de kans af om een zorgvuldige en integrale afweging te maken bij de Voorjaarsnota? Heutink PVV 0.06
2581 Waarom gunt meneer De Hoop het kabinet die paar maanden niet, zodat we die lijn ook kunnen gaan aanleggen? Heutink PVV 0.05
2582 Eigenlijk had ik een andere reactie van de PVV verwacht. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.04
2583 Ik hoop ook op een andere reactie van beide bewindspersonen, omdat dit volgens mij echt een heel constructief voorstel is vanuit de oppositie. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
2584 Je ziet dat er bij de Najaarsnota geld blijft liggen dat je niet structureel kunt inzetten, maar waar je wel incidenteel iets mee kunt. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.18
2585 Wij hebben niet alleen als GroenLinks-PvdA, maar ook met het CDA, de ChristenUnie, SP en Volt, gedacht dat dit misschien juist een manier is om dit geld goed te besteden. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.24
2586 Op het moment dat er bij de Najaarsnota geld blijft liggen, kan dat juist heel goed gericht uitgegeven worden aan infrastructurele projecten. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.25
2587 Dat is ook iets waar wij als commissie voor IenW scherper op moeten zijn, omdat je dan dingen opeens wel kunt doen die anders misschien moeilijker te financieren zijn. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.05
2588 Ik hoop eigenlijk dat de PVV met mij mee wil denken over de vraag wat voor nuttigs we met dat geld kunnen doen. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.04
2590 Meneer De Hoop geeft nog geen begin van een antwoord op mijn vraag, namelijk waarom hij de toezegging die hij al in zijn zak heeft zitten, doorkruist. Heutink PVV 0.1
2591 Hij had de toezegging dat het kabinet bij de Voorjaarsnota met een voorstel gaat komen al binnen. Heutink PVV 0.06
2593 Waarom wil hij zo nodig een stok in de spaken van de wielen van het kabinet zetten? Heutink PVV 0.04
2594 Ik hoop echt dat de staatssecretaris dit als een duw in de rug ziet. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
2595 Ik bedoel, dit is een staatssecretaris die in elk debat tegen ons zegt: ik wil wel, maar het geld is er niet. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.1
2596 Nu zien we dat er bij de Najaarsnota flink wat geld op de plank blijft liggen. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.29
2597 De voorspellingen zijn zelfs dat er misschien nog wel extra geld blijft liggen. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.1
2598 Als ik de staatssecretaris was, zou ik dit echt als een helpende hand zien. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.04
2599 Ik moet eerlijk bekennen dat ik ook weleens kritisch ben geweest en misschien heb ik hem ook weleens per ongeluk in de wielen gereden, maar deze keer is daar echt geen sprake van. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
2600 Dit is echt een serieus voorstel om mee te denken over infrastructurele projecten. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.02
2601 U kunt mij vandaag veel verwijten, maar volgens mij niet dat dit geen constructief voorstel is. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
2604 Deze investering zal op termijn ook meer geld opleveren omdat we hiermee de bereikbaarheid, de woningbouw en daarmee ook de economie in Groningen en Drenthe een forse impuls kunnen geven. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.25
2605 Hiermee helpen we ook het regeerprogramma een stukje uitvoeren. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.07
2606 Ik reken dus op een positieve appreciatie van het kabinet. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
2607 Ik hoop ook echt dat de staatssecretaris dit ziet als meedenken. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
2609 Helemaal tot slot heb ik nog een vraag over de treinverbindingen naar Duitsland. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
2612 Gisteren kregen we te horen dat een van de treinen op de belangrijke lijn tussen Venlo en Düsseldorf vanaf februari nog maar eens per twee uur gaat rijden. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.15
2614 Kan de staatssecretaris uitleggen wat hier aan de hand is, hoe dit mogelijk nog te voorkomen is en wat we kunnen doen om dit zo kort mogelijk zo te houden? De Hoop GroenLinks-PvdA 0.06
2616 Dank u wel, meneer De Hoop, voor uw inbreng namens GroenLinks-PvdA. voorzitter None 0.06
2617 Dan is het woord aan mevrouw Vedder namens het CDA. voorzitter None 0.04
2619 Ik mag ook namens collega Grinwis van de ChristenUnie spreken. Vedder CDA 0.07
2621 Dat maakt dat ik helaas niet het hele debat kan bijwonen, vanwege dubbele afspraken. Vedder CDA 0.14
2622 Maar ik ga dit wel met veel interesse volgen natuurlijk. Vedder CDA 0.02
2624 De coalitiepartijen staan aanstaande donderdag, als we gaan stemmen, voor een unieke kans. Vedder CDA 0.12
2625 Doorgaans wordt er per kabinetsperiode maximaal een of twee keer besloten tot het starten van een MIRT-verkenning van een groot infraproject. Vedder CDA 0.05
2626 We zien aan de geschiedenis dat elk groot, nieuw infraproject automatisch een van de belangrijkste mijlpalen is van de kabinetsperiode omdat het een blijvend verschil maakt voor heel veel mensen, mensen die vandaag misschien nog niet eens geboren zijn. Vedder CDA 0.23
2627 Minister Keijzer zei het in het ruimtelijkeordeningsdebat terecht al: onze kleinkinderen gaan een mening hebben over de besluiten die wij maken. Vedder CDA 0.1
2630 Ik wil de coalitiefracties voorleggen die kans te pakken. Vedder CDA 0.03
2633 Als u bestaanszekerheid wilt versterken, dan is dit uw kans om het verschil te maken. Vedder CDA 0.02
2634 De Nedersaksenlijn is een gamechanger in bestaanszekerheid, juist in een gebied in het noorden en het oosten waar mensen het al lang sociaal en economisch zwaar voor de kiezen krijgen. Vedder CDA 3.79
2635 Als u wilt investeren in kansen voor jongeren, is dit uw kans om het verschil te maken. Vedder CDA 0.03
2636 Door de Nedersaksenlijn kunnen jongeren hun vervolgopleiding gaan volgen in Groningen of Twente. Vedder CDA 0.16
2637 Als u er voor elke regio, voor heel Nederland, wilt zijn, dan is dit uw kans om het verschil te maken. Vedder CDA 0.02
2638 Door de Nedersaksenlijn wordt het voor jong en oud, voor gezinnen en voor iedereen aantrekkelijker om in het dorp te blijven wonen omdat voorzieningen als het ziekenhuis, de sportclub, maar ook werk beter bereikbaar worden. Vedder CDA 0.39
2639 Als u economisch wilt investeren, is dit uw kans om het verschil te maken. Vedder CDA 0.03
2640 De Nedersaksenlijn verbindt Oost-Nederland met Duitsland, verbindt bijna 700.000 banen, creëert nieuwe werkgelegenheid, versterkt het vestigingsklimaat en jaagt nieuwe ontwikkelingen aan. Vedder CDA 85.13
2641 Als u wilt investeren in gemeenschapszin, de kracht van de samenleving en in omzien naar elkaar, dan is dit uw kans om het verschil te maken, écht verschil te maken. Vedder CDA 0.03
2644 Het CDA heeft de hoop dat de coalitie het lef heeft om 'm erin te schieten. Vedder CDA 0.03
2646 Investeer in een project dat het verschil maakt voor heel veel mensen. Vedder CDA 0.03
2648 "Hoop, lef en trots" is hier en nu een schot voor open doel. Vedder CDA 0.02
2651 Dan heeft u daar een interruptie over van de heer De Hoop. voorzitter None 0.03
2652 Mevrouw Vedder en ik trekken al jaren samen op voor regionaal openbaar vervoer. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.06
2653 Ik ben blij dat we dat bij de Nedersaksenlijn doen, maar dat we dat ook op andere vlakken heel vaak gedaan hebben. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.29
2654 Maar ik heb wel een zorg, die ik ook met mevrouw Vedder wil delen, namelijk dat er 75 miljoen uit het reservepotje voor de studenten-ov-gelden weggehaald is bij de OCW-begroting. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.09
2655 We hebben ook gezien dat de voorzitter van OV-NL, Hatte van der Woude, al zei dat dat waarschijnlijk toch gaat leiden tot verschraling of duurder wordende tickets. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.08
2657 Waarom heeft u ervoor gekozen om dit toch te steunen? De Hoop GroenLinks-PvdA 0.05
2661 Ik weet dat de heer De Hoop ook een voorstel heeft gedaan. Vedder CDA 0.06
2662 Onze fractie is heel kritisch op hoe de dekking in elkaar zit. Vedder CDA 0.11
2664 Maar qua inhoud, qua zorgen, zitten ik en de heer De Hoop helemaal op één lijn, dus het zou mij, en onze fractie, een lief ding waard zijn als we ergens manieren kunnen vinden om het op een nette manier toch te regelen. Vedder CDA 0.03
2667 Net als de heer De Hoop weet ik hoe afhankelijk je als student kunt zijn als je in de regio woont en je jezelf wilt ontplooien, terwijl die universiteit net niet bij jou om de hoek zit. Vedder CDA 0.06
2668 Dat deel ik met de heer De Hoop, maar wij hadden kritiek op de dekking van het voorstel van PvdA-GroenLinks. Vedder CDA 0.05
2669 Tot slot, kort, want we hebben al over de andere begrotingen gestemd. voorzitter None 0.05
2671 Maar wat hier wel anders aan is, is dat het CDA en de ChristenUnie nu ook een bezuiniging van 75 miljoen steunen. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.07
2672 Dus dit is een ander probleem dat erbovenop komt, los van het voorstel dat ik heb gedaan voor de SOV-gelden. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.06
2673 Ik begrijp gewoon niet zo goed waarom het CDA dit steunt, omdat ik mij kan herinneren dat het in 2023 juist de heer Krul van het CDA was die precies deze bezuiniging wilde voorkomen. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.18
2675 Ik kan daar gewoon niet bij, omdat wij juist altijd samen optrekken voor het regionaal openbaar vervoer. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.54
2676 Dus ik zou daar toch iets meer reactie op willen hebben van mevrouw Vedder. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
2677 Het gaat dus niet zozeer over mijn voorstel, maar meer over die bezuiniging. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.07
2678 We hebben wel een debat over deze begrotingsstaat en over deze wijziging. voorzitter None 0.04
2680 Het eerlijke antwoord is dat dit niet per se onze voorkeur had, maar we hebben nog meer belang gehecht aan ervoor zorgen dat de langstudeerboete van de baan is, want die schaadt de toekomst van onze jongeren, van onze jeugd, nog veel harder. Vedder CDA 0.09
2682 Nee, het is geen tien uit tien geworden, maar het is wel beter geworden dan het was. Vedder CDA 1.32
2683 Ik ben persoonlijk een groot gelover in: perfect is de vijand van beter, en beter is altijd beter dan slecht. Vedder CDA 0.03
2686 Dan is het woord nu aan de heer Heutink namens de PVV. voorzitter None 0.04
2688 Allereerst willen we zeggen dat wij het belang van de Nedersaksenlijn onderschrijven. Heutink PVV 0.07
2689 Niet voor niets is deze opgenomen in het hoofdlijnenakkoord, waar mijn partij ook vol overtuiging een handtekening onder heeft gezet. Heutink PVV 0.06
2690 En ik herhaal het hier: wij staan voor de inhoud van dat akkoord. Heutink PVV 0.08
2691 Daarom is het des te belangrijker dat het kabinet een zorgvuldige afweging kan maken. Heutink PVV 0.04
2692 Er is ons reeds toegezegd dat het kabinet bij de Voorjaarsnota met een besluit komt over de financiering van de Nedersaksenlijn. Heutink PVV 0.08
2694 Het voorstel van de GroenLinks-PvdA-fractie maakt het maken van een zorgvuldige afweging eigenlijk onmogelijk. Heutink PVV 0.07
2695 Sterker nog, als wij dit voorstel hier vandaag hadden ingediend, dan had meneer De Hoop dit waarschijnlijk een populistisch voorstel genoemd. Heutink PVV 0.07
2697 Als het aan GroenLinks-Partij van de Arbeid ligt, leggen we nu al vast wat er met een groot deel van het geld gaat gebeuren, namelijk het starten van een MIRT-verkenning naar het aanleggen van de Nedersaksenlijn. Heutink PVV 0.1
2698 En als de PVV nu volmondig ja zou zeggen op dit voorstel, dan ontnemen wij het kabinet dus de mogelijkheid om bij de Voorjaarsnota met een deugdelijk voorstel te komen. Heutink PVV 0.05
2700 Wij geven het kabinet de kans om met een goed voorstel te komen. Heutink PVV 0.05
2701 Het is echt te vroeg om die beslissing nu te nemen. Heutink PVV 0.04
2703 Laten we samen, zeg ik ook in de richting van meneer De Hoop, de schouders eronder zetten om het hoofdlijnenakkoord uit te voeren. Heutink PVV 0.03
2705 Ik moet ook zeggen: ook onze fractie is ongeduldig. Heutink PVV 0.03
2706 Maar laten we het wel zuiver houden, zeggen wij in de richting van meneer De Hoop, die nu een interruptie gaat plegen. Heutink PVV 0.04
2710 Dat is altijd hartstikke leuk — daar niet van — maar ik vind wel dat hij het voorstel van de oppositie echt geen recht doet door het weg te zetten als populistisch. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.04
2711 Het is heel vaak zo dat er bij de najaarsnota geld blijft liggen en daarvoor voorstellen worden gedaan. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.13
2713 Daar mag de heer Heutink tegenstemmen, maar ik vind dat hij het op deze manier een beetje tekortdoet. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
2714 Wat het tekort heeft gedaan, zijn de formele begrotingsregels die we met elkaar hebben afgestemd. Heutink PVV 0.09
2715 Een 0,1% onderschrijding op het EMU-saldo, nu, in deze tijd, betekent dat het zomaar zou kunnen dat het EMU-saldo op 1 januari 2025 misschien wel heel anders in elkaar steekt en er geen onderschrijding meer is maar een overschrijding van het EMU-saldo. Heutink PVV 0.76
2717 Het zou zomaar kunnen dat het kabinet dit geld alsnog niet uitgegeven gaat krijgen. Heutink PVV 0.08
2718 Dat is een heel technisch verhaal, maar feitelijk is het zo dat de dekking niet klopt. Heutink PVV 0.15
2719 Daar komt nog bij dat niet uitgegeven geld nog altijd juridisch verplicht is en mogelijk activiteiten behelst met een later tijdstip, na volgend jaar. Heutink PVV 0.06
2721 Hoe graag ook — liefst vandaag nog — we de Nedersaksenlijn zouden willen gaan aanleggen, we moeten echt wachten op het kabinet. Heutink PVV 0.03
2722 Zij moeten met een deugdelijk voorstel komen bij de Voorjaarsnota. Heutink PVV 0.04
2723 Daar zullen wij het kabinet ook scherp op controleren. Heutink PVV 0.04
2725 Sorry, maar dat punt over het EMU-saldo is echt flauwekul. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
2726 En als de heer Heutink dan toch begint over de begrotingsregels. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.04
2727 Met alle respect, er is een deal gesloten waarin letterlijk hogere accijnzen op e-sigaretten zijn meegerekend terwijl het onzeker is dat die worden opgehaald. De Hoop GroenLinks-PvdA 1.07
2728 Dus u mag mij aanspreken op dekkingen en begrotingen, maar op dit moment is dat wel een heel raar verwijt vanuit de PVV, als er tegelijkertijd op zo'n manier een deal wordt gesloten. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.04
2729 Dus ook dit is volgens mij toch een beetje jezelf overschreeuwen, meneer Heutink, in een debat waarin er een serieus voorstel wordt gedaan. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.02
2731 Ik geef u nog kort de gelegenheid, meneer Heutink, maar we gaan niet weer heen en weer. voorzitter None 0.04
2733 Nee, maar ik vind het wel leuk om te constateren dat zodra ik meneer De Hoop de begrotingsregels uitleg en hoe wij hier met elkaar een financieel deugdelijk voorstel in mekaar aan het flansen zijn, het wordt afgedaan als flauwekul. Heutink PVV 0.03
2734 Maar dat laat ik aan meneer De Hoop en zijn kennis van deze financiële zaken. Heutink PVV 0.05
2736 Dan is het woord aan de heer Olger van Dijk namens Nieuw Sociaal Contract. voorzitter None 0.03
2738 Realistisch ramen is een kunst, en deze regering beheerst die nog niet helemaal. Olger van Dijk NSC 0.5
2739 De inkomsten worden vaak wat te conservatief geraamd, met een mooi begrotingssaldo tot gevolg, maar daar hadden we natuurlijk mooie andere dingen voor kunnen doen. Olger van Dijk NSC 0.15
2741 Daarom gaat Nieuw Sociaal Contract dat deze week ook bepleiten in het algemene debat over de Najaarsnota: realistisch ramen. Olger van Dijk NSC 0.03
2742 Maar het is niet de goede manier om nu uit dit saldo lukraak projecten te financieren, zoals de fractie van GroenLinks-Partij van de Arbeid nu voorstelt, hoe belangrijk ze ook zijn, zoals de Nedersaksenlijn. Olger van Dijk NSC 0.36
2744 Dat gaat in tegen ons jarenlange trendmatige begrotingsbeleid, die scheiding tussen inkomsten en uitgaven. Olger van Dijk NSC 0.11
2745 Nou is de regeringsverantwoordelijkheid voor GroenLinks-Partij van de Arbeid natuurlijk iets langer geleden, maar er staan ook andere leden onder die zich dat nog zouden moeten herinneren. Olger van Dijk NSC 0.14
2746 Die zijn nu de zaal uit, maar die staan er ook onder. Olger van Dijk NSC 0.05
2747 Zij waren ook voor dit trendmatige begrotingsbeleid, zeg ik hier maar even. Olger van Dijk NSC 0.04
2748 Maar de dekking gaat ook concreet in tegen het hoofdlijnenakkoord. Olger van Dijk NSC 0.04
2750 Nieuwe uitgaven moeten worden gedekt uit ombuigingen, en eventuele meevallers in het saldo worden bij de Voorjaarsnota besproken. Olger van Dijk NSC 0.03
2752 Het is helder dat de Nedersaksenlijn voor NSC ook een heel belangrijk project is. Olger van Dijk NSC 0.28
2753 Vrijdag spreekt de staatssecretaris met de regio over deze lijn en over de Lelylijn. Olger van Dijk NSC 0.05
2754 Eerder hebben wij gevraagd om meer creativiteit, om alle mogelijke potjes voor financiering aan te boren. Olger van Dijk NSC 0.04
2755 Onze vraag aan de staatssecretaris is hoever hij daar nu mee is. Olger van Dijk NSC 0.27
2757 Het zou namelijk kunnen helpen als je de regio beweegt om zelf iets bij te dragen en op een creatieve manier naar fondsen te kijken. Olger van Dijk NSC 0.05
2758 Dat zou dus mijn vraag aan deze staatssecretaris zijn. Olger van Dijk NSC 0.03
2761 Het kan niet zo zijn dat de Lelylijn en de Nedersaksenlijn elkaar beconcurreren en dat er een greep uit de kas van de Lelylijn wordt gedaan om de Nedersaksenlijn te financieren. Olger van Dijk NSC 0.46
2762 Mijn onlangs aangenomen motie over een masterplan Lelylijn vraagt ook om onverminderd te blijven zoeken naar méér budget voor de Lelylijn. Olger van Dijk NSC 0.05
2763 Graag een toezegging van de staatssecretaris dat er geen budget van de Lelylijn wordt gebruikt voor de Nedersaksenlijn. Olger van Dijk NSC 0.2
2764 Ik overweeg een motie in te dienen in de tweede termijn. Olger van Dijk NSC 0.04
2766 Dank u wel, meneer Olger Van Dijk, voor uw inbreng namens Nieuw Sociaal Contract. voorzitter None 0.08
2767 Dan is de laatste spreker van de zijde van de Kamer mevrouw Veltman namens de VVD. voorzitter None 0.04
2769 Dit debat is aangevraagd vanwege een amendement, of eigenlijk twee, ingediend door GroenLinks-PvdA en een aantal andere partijen, over de financiering van de Nedersaksenlijn. Veltman VVD 0.06
2770 De VVD vindt de Nedersaksenlijn een belangrijke toevoeging aan het spoornet. Veltman VVD 0.51
2771 Deze lijn kan de regionale economie versterken en is een impuls voor werk, woningbouw en onderwijs. Veltman VVD 0.11
2772 De financiering van de aanleg moet echter wel via een degelijke route verlopen. Veltman VVD 0.04
2773 Wat er met dit amendement wordt voorgesteld, is wat de VVD betreft geen degelijke route. Veltman VVD 0.07
2774 We hebben afspraken gemaakt over hoe we de financiën in dit land beheersbaar houden. Veltman VVD 0.12
2776 Daar hoort bij dat als er sprake is van onderuitputting, dit terug wordt gestort in de schatkist en dat dit nu dus niet wordt benut voor een specifiek doel. Veltman VVD 0.1
2777 De degelijke route is zoals het verzoek ook aan de staatssecretaris is gedaan en zoals hij nu, als het goed is, aan de slag is: in overleg met de betrokken provincies en de andere ministeries een onderzoek doen naar de financieringsmogelijkheden. Veltman VVD 0.04
2780 Voor u vertrekt: u heeft een interruptie van de heer De Hoop. voorzitter None 0.04
2782 Ik heb ook kritiek op hoe de deal tot stand is gekomen. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.05
2783 Daar kun je heel veel vraagtekens bij zetten, en dat zou ik zeker ook doen, als ik bij de VVD had gezeten. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.05
2785 Mevrouw Veltman is kritisch op hoe het voorstel gedaan wordt, maar zegt tegelijkertijd ook: we willen bij de Voorjaarsnota wel een voorstel zien. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.07
2786 Ik ben wel benieuwd hoe mevrouw Veltman daar dan naartoe wil werken, want er blijft nu een behoorlijke pot geld liggen. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.23
2787 Je zou dat vanuit de algemene middelen hopelijk wél gericht kunnen uitgeven aan de Nedersaksenlijn. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.04
2788 Ziet mevrouw Veltman wel het doel dat wij behelzen? De Hoop GroenLinks-PvdA 0.05
2789 En als het dan in die algemene pot terechtkomt, vind ik u dan aan mijn zijde als ik vraag om te kijken of we dat bij de Voorjaarsnota gericht bij de Nedersaksenlijn kunnen krijgen? De Hoop GroenLinks-PvdA 0.05
2790 Volgens mij is dat nou juist de integrale afweging die gemaakt wordt op het moment dat je met elkaar een begroting gaat maken. Veltman VVD 0.03
2792 Dan krijg je een beeld van alle meevallers en tegenvallers en alle ambities en wensen die wij hebben, bijvoorbeeld de Nedersaksenlijn. Veltman VVD 0.07
2793 Zoals ik al zei, is dat een mooie toevoeging aan het spoornet. Veltman VVD 0.04
2794 Maar dat is dan de afweging die gemaakt moet worden. Veltman VVD 0.02
2796 Dan zijn we hiermee aan het einde gekomen van de eerste termijn van de zijde van de Kamer. voorzitter None 0.05
2797 Ik schors tot 18.45 uur, zodat de bewindspersonen zich kunnen voorbereiden op de beantwoording en de appreciatie van de amendementen, die bij voorkeur ook in de eerste termijn van de zijde van het kabinet plaatsvindt. voorzitter None 0.03
2798 De vergadering wordt van 18.34 uur tot 18.43 uur geschorst. voorzitter None 0.04
2800 Aan de orde is de Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat voor het jaar 2024. voorzitter None 0.04
2801 De termijn van de zijde van de Kamer is net geweest. voorzitter None 0.05
2802 Er zijn een aantal vragen gesteld en twee amendementen ingediend. voorzitter None 0.05
2803 Ik zie de staatssecretaris al klaarstaan voor de beantwoording van de vragen en de appreciatie van de amendementen, want volgens mij zagen bijna alle vragen en punten op zijn portefeuille. voorzitter None 0.08
2808 Volgens mij zijn er zes vragen gesteld en twee amendementen ingediend. Jansen None 0.06
2810 De eerste vraag is van de heer De Hoop van GroenLinks-Partij van de Arbeid. Jansen None 0.04
2812 De gevolgen worden in beeld gebracht door de regionale overheden. Jansen None 0.04
2814 Ik verwacht de Tweede Kamer net na het kerstreces hierover nader te kunnen informeren. Jansen None 0.03
2816 Wat zijn de gevolgen van de korting op de bijdrage van de ov-studentenkaart? Jansen None 0.09
2819 Het gevolg — laat ik het zo maar zeggen — van de korting is dat er ongeveer 200 miljoen per jaar minder is voor de ov-sector. Jansen None 22.39
2822 Het is echter het gevolg van een contractuele afspraak tussen de openbaarvervoerbedrijven en dezelfde minister van OCW. Jansen None 0.07
2823 Dat zijn dus gewoon de cijfers: 200 miljoen per jaar minder voor de ov-sector. Jansen None 0.58
2824 Nog een vraag van de heer De Hoop van GroenLinks-Partij van de Arbeid. Jansen None 0.03
2825 Klopt het dat de gevolgen vooral voor het regionale openbaar vervoer zullen zijn? Jansen None 0.06
2827 De korting op de BDU en de studenten-ov-kaart zullen vooral effect hebben op het regionale openbaar vervoer. Jansen None 0.1
2831 Althans, ik heb er ook nog een die hij volgens mij samen met een ander Kamerlid heeft gesteld. Jansen None 0.06
2832 Maar deze vraag ging over de trein tussen Venlo en Düsseldorf. Jansen None 0.04
2833 Die gaat per februari slechts eens per twee uur rijden. Jansen None 0.07
2834 Wat is hier aan de hand en is dit te voorkomen, was de vraag. Jansen None 0.12
2835 Het traject Venlo-Düsseldorf is van groot belang als omrijroute voor het goederenvervoer vanwege de werkzaamheden in Duitsland aan de Betuweroute. Jansen None 0.56
2836 Die hebben gevolgen voor het personenvervoer op dit traject. Jansen None 0.05
2838 In plaats van treinen zullen er tijdelijk vervangende bussen zijn voor het vervoer. Jansen None 0.14
2839 Dan heb ik een vraag van zowel de heer Van Dijk van NSC als mevrouw Veltman van de VVD. Jansen None 0.05
2840 Die vraag ging over creativiteit en alle mogelijke potjes voor financiering benutten. Jansen None 0.03
2842 Is er nu daadwerkelijk zicht op een MIRT-verkenning of kom ik met lege handen aan bij de regio? Jansen None 0.06
2844 U kunt er ook van uitgaan dat we met alle partijen maximaal proberen om tot een inzet te komen met resultaat. Jansen None 0.02
2845 Ik heb eerder al heel vaak gemeld dat ik zie dat er heel weinig financiële ruimte is, zowel binnen het Mobiliteitsfonds als op andere plekken binnen de rijksbegroting. Jansen None 0.19
2846 Natuurlijk blijf ik mij, conform de wens van de Kamer, inzetten om tot een vervolgstap te komen die past binnen de ambitie van het hoofdlijnenakkoord en het regeerprogramma. Jansen None 0.05
2849 Hij wil graag de toezegging dat er geen budget van de Lelylijn wordt gebruikt voor de Nedersaksenlijn, conform de uitspraak van de Kamer in januari. Jansen None 0.09
2851 Het antwoord is nog steeds: nee, dat kan ik niet garanderen. Jansen None 0.04
2852 De Kamer heeft mij namelijk gevraagd of ik creatief naar alle opties wil kijken om tot een maximaal resultaat te komen. Jansen None 0.07
2853 "Alle opties" betekent dat ik nu geen enkele optie wil uitsluiten. Jansen None 0.1
2854 Voordat u overgaat tot de appreciaties van de amendementen: er is een vraag van de heer De Hoop. voorzitter None 0.03
2855 Ik heb eerst een opmerking over het laatste wat de staatssecretaris zei. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
2856 De Kamer heeft inderdaad gevraagd om een creatieve oplossing, maar er ligt ook een hele duidelijke spreekt-uitmotie van de Kamer die zegt dat dat Lelylijngeld in dat potje moet blijven. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.15
2857 Dus ik mag toch hopen dat de staatssecretaris die wel serieus weegt, ook al is het een spreekt-uitmotie. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
2858 Ik verwacht wel van de staatssecretaris dat hij dat soort woorden zwaar weegt. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
2859 De vraag die ik wilde stellen aan de staatssecretaris is een andere. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.05
2860 Hij schetste inderdaad dat er 200 miljoen bezuinigd wordt op het regionale openbare vervoer. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.09
2862 We hebben de afgelopen vijf jaar gezien dat 1.500 bushaltes in Nederland zijn verdwenen. De Hoop GroenLinks-PvdA 99.0
2864 Dan hebben we het nog niet over het feit dat de staatssecretaris ook nog een structurele oplossing moet vinden voor de NS-tickets. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.27
2865 Ik zou heel graag van de staatssecretaris helder krijgen hoe hij denkt die problemen op te kunnen lossen, want als ik dit bij elkaar optel, dan zit ik op een half miljard. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.74
2866 Dan willen we ook nog de Nedersaksenlijn aanleggen. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.06
2867 Dus heeft de staatssecretaris überhaupt het gevoel dat de ambities die in het regeerprogramma staan, nog haalbaar zijn? De Hoop GroenLinks-PvdA 0.05
2868 Volgens mij zijn de ambities in het regeerprogramma heel helder. Jansen None 0.03
2869 Wij staan ook voor een goed en toegankelijk openbaar vervoer. Jansen None 0.22
2871 Met dit soort bedragen, 200 miljoen per jaar minder, is het een uitdaging. Jansen None 0.1
2872 Dat is juist de reden waarom wij ook met alle regio's daarover in gesprek zijn om te kijken hoe we dit op de juiste manier kunnen vormgeven. Jansen None 0.17
2873 Maar het is wel een gegeven waar we tegen aanlopen. Jansen None 0.02
2875 Ik mag toch hopen dat de dingen die op papier in het regeerakkoord staan, er ook in staan om daadwerkelijk dingen voor elkaar te krijgen. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.04
2876 Ik geloof echt dat de staatssecretaris dit wil, maar ik denk toch dat hij met mij ook bijna wel tot de constatering komt dat het bijna niet meer haalbaar is en dat het niet mogelijk is. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.04
2877 Dan is het ook aan de staatssecretaris om keuzes te maken en richting te geven. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.08
2878 Ik verwacht eigenlijk dat hij dat bij de Voorjaarsnota wat meer gaat doen. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
2879 Ik verwacht dat hij een beetje meer inzicht geeft in zaken waarvan hij denkt: dit is haalbaar; hier wil ik me de komende periode voor inzetten. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
2880 Ik mis die richting van de staatssecretaris best wel een beetje. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.02
2881 Ik hoop dat hij daar volgend jaar zelf ook wat meer sturing in wil geven en helderheid wil geven over zijn concrete inzet daarop. De Hoop GroenLinks-PvdA 0.03
2883 Volgens mij zijn er een aantal dossiers waarvan ik heb aangegeven dat we daarop een integrale afweging gemaakt hebben bij de Voorjaarsnota. Jansen None 0.05
2884 Vorige week heeft het er inderdaad niet makkelijker op gemaakt, zeg ik richting de heer De Hoop. Jansen None 0.03
2887 Beide amendementen moet ik helaas ontraden vanwege de dekking. Jansen None 0.08
2888 Er ging ook een discussie tussen de Kamerleden onderling aan vooraf. Jansen None 0.03
2889 De voorgestelde dekking komt uit de onderschrijding of de onderuitputting van de gehele rijksbegroting. Jansen None 0.04
2890 Volgens de begrotingsregels wordt onderuitputting gezien als meevaller. Jansen None 0.05
2891 Die mag niet worden ingezet voor een intensivering, zoals de Nedersaksenlijn. Jansen None 0.14
2892 Bovendien is er in de Najaarsnota ook geen geld over, want de minister van Financiën heeft met de in=uittaakstelling al rekening gehouden met het ontstaan van onderuitputting. Jansen None 0.14
2893 Er moet bij het jaarverslag nog 5,2 miljard ingevuld worden. Jansen None 0.08
2894 Als dat bedrag niet wordt ingevuld, leidt dat tot een saldoverslechtering. Jansen None 0.18
2895 Geld inzetten uit de onderschrijding is daarmee in feite een dekking uit het EMU-saldo, zoals de heer Heutink aangaf in het onderlinge debat hierover. Jansen None 0.06
2896 Daarnaast is het voor IenW niet mogelijk om de middelen nog in 2024 uit te geven aan de Nedersaksenlijn. Jansen None 0.15
2897 Dat betekent dat de middelen worden doorgeschoven naar latere jaren, waarin de rijksfinanciën al onder druk staan. Jansen None 0.28
2898 Om die reden moet ik beide amendementen dus ontraden. Jansen None 0.03
2900 Dan zijn wij hiermee aan het einde van de termijn van het kabinet gekomen. voorzitter None 0.19
2901 Alleen de heer Olger van Dijk heeft aangegeven dat hij nog behoefte heeft aan een tweede termijn. voorzitter None 0.1
2902 Daartoe geef ik hem het woord en ik dank de staatssecretaris voor de beantwoording. voorzitter None 0.03
2905 De heer De Hoop heeft eraan gerefereerd dat de Kamer afgelopen januari een spreekt-uitmotie heeft ingediend om het budget voor de Lelylijn te reserveren. Olger van Dijk NSC 0.13
2906 Het is blijkbaar nodig, ook gegeven de beantwoording van de staatssecretaris, om dat ook met een verzoek te doen. Olger van Dijk NSC 0.02
2908 Deze motie is voorgesteld door de leden Olger van Dijk, Pierik en Vedder. voorzitter None 0.05
2915 De vergadering wordt van 18.51 uur tot 18.54 uur geschorst. voorzitter None 0.03
2917 Aan de orde is nog steeds de Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. voorzitter None 0.04
2919 Ik kijk naar de staatssecretaris voor de appreciatie. voorzitter None 0.08
2922 De Kamer heeft mij gevraagd om creatief te zijn en alle mogelijkheden te onderzoeken. Jansen None 0.06
2927 Ik roep wel in herinnering dat ook de heer De Hoop zojuist al aan een andere motie heeft gerefereerd. voorzitter None 0.05
2928 Maar goed, het is uiteindelijk nu aan ons als Kamer om daarover te stemmen, in dit geval donderdag nog. voorzitter None 0.07
2929 Hiermee zijn we aan het einde gekomen van deze beraadslaging. voorzitter None 0.04
2933 De vergadering wordt van 18.55 uur tot 19.44 uur geschorst. voorzitter None 0.04
2936 Aan de orde is het debat over de Europese top van 19 en 20 december. voorzitter None 0.03
2937 Een hartelijk woord van welkom aan de minister-president. voorzitter None 0.04
2939 We hebben dertien sprekers van de zijde van de Kamer. voorzitter None 0.04
2940 De eerste is de heer Paternotte van de fractie van D66. voorzitter None 0.04
2943 Ik streef ernaar om om 23.00 uur toch wel buiten te staan met z'n allen. voorzitter None 0.02
2944 Ik sta vier interrupties per fractie per termijn toe. voorzitter None 0.03
2947 De minister van Defensie speculeert over onderhandelingen met Rusland over de toekomst van Oekraïne en de minister van Buitenlandse Zaken zegt een dag later dat het echt niet het goede moment is en niet aan de orde kan zijn. Paternotte D66 0.22
2948 Ik zag net de reactie van het staatspersbureau van het Kremlin en ze waren dolenthousiast over de uitspraken van de Nederlandse minister. Paternotte D66 0.08
2949 Ze zeiden: wij zijn ook voor onderhandelingen en het enige wat daarvoor nog even hoeft te gebeuren is dat Oekraïne zijn troepen terugtrekt uit eigen land. Paternotte D66 0.08
2951 Ik vraag me af: waar is het kabinet nu precies mee bezig? Paternotte D66 0.04
2952 Die vraag wil ik bij de minister-president neerleggen, want we zien wat er nu in Europa gebeurt. Paternotte D66 0.04
2953 Er was bijna een aanslag op de directeur van Rheinmetall in Duitsland. Paternotte D66 0.21
2954 Er is sabotage van datakabels in de Oostzee tussen verschillende landen. Paternotte D66 1.68
2955 We zien allerlei vrachtpakketjes die gesaboteerd worden. Paternotte D66 0.09
2956 We zien vergiftigd water bij een NAVO-basis, ook in Duitsland. Paternotte D66 95.7
2959 Precies datgene waar de inlichtingendiensten ons anderhalve maand geleden massaal voor waarschuwden, zien we nu gebeuren. Paternotte D66 0.07
2960 Ondertussen zien we in Moldavië dat de verkiezingen vanuit Rusland worden ondermijnd met omkoping. Paternotte D66 0.92
2961 In Roemenië zien we een TikTokdesinfocampagne, waardoor de verkiezingen daar misschien wel overnieuw moeten en ook die democratie geschaad wordt. Paternotte D66 0.1
2962 We zien dat in Georgië de democratie met Russische steun feitelijk wordt afgeschaft. Paternotte D66 0.49
2963 Als je dat nu overziet, is de vraag natuurlijk: wat vindt het kabinet dat Europa moet doen en wat doet het kabinet zelf? Paternotte D66 0.05
2964 Ik heb het idee dat ik daar geen duidelijk antwoord op heb, want ik zie dat het kabinet juist kiest voor minder steun aan Oekraïne. Paternotte D66 0.22
2965 Dat zien aan het feit dat het bedrag voor steun aan Oekraïne volgend jaar omlaaggaat en dat het kabinet zich niet wil uitspreken voor een formele uitnodiging voor Oekraïne om lid te worden van de NAVO. Paternotte D66 0.38
2966 We zien ook dat het kabinet niet duidelijk wil zeggen dat het wil dat Nederland gaat bijdragen aan een vredesmacht als die er in de toekomst kan komen. Paternotte D66 0.84
2967 We zien dat Viktor Orbán, tot afschuw van de inlichtingendiensten, arbeidsmigranten uit Rusland zonder veiligheidschecks Europa binnenlaat, maar dat het kabinet zich daar nu niet duidelijk tegen uitspreekt. Paternotte D66 13.52
2968 We zien dat Nederland juist dwarsligt bij de totstandkoming van een Europese defensie-industriestrategie en dat Duitsland zich uiteindelijk bij die blokkade heeft aangesloten. Paternotte D66 1.18
2969 En we zien dat de twee Europese wetten voor cybersecurity en bescherming van kritieke infrastructuur juist door Nederland niet op tijd worden omgezet in Nederlandse wetgeving, terwijl dat wel zou moeten. Paternotte D66 1.64
2971 Ik heb dus het idee dat de lijn van dit kabinet wat betreft deze grote veiligheidsvraagstukken in Europa vaag is. Paternotte D66 0.03
2972 Ik wil de minister-president vragen of hij in plaats daarvan bereid is om actie te ondernemen. Paternotte D66 0.03
2975 Is hij bereid om zich uit te spreken voor een toekomstig Oekraïens lidmaatschap en zich daarvoor te gaan inzetten, zoals de Poolse premier vandaag ook heeft uitgesproken? Paternotte D66 0.14
2976 Is hij bereid om volgend jaar het bedrag voor steun aan Oekraïne op te hogen tot op z'n minst het bedrag van dit jaar, waardoor we kunnen inzetten op de aankoop van wapensystemen en raketten en op het onderhoud van de luchtverdediging in Oekraïne? Paternotte D66 0.07
2977 Dat zijn precies de dingen die ik als antwoord kreeg toen ik afgelopen week in Amerika aan deskundigen vroeg wat Nederland zou kunnen doen met 1,2 miljard. Paternotte D66 0.31
2978 Zij zeiden dat dat is wat wij zouden kunnen doen om Oekraïne meer te helpen. Paternotte D66 0.05
2979 Is hij bereid om zich in te zetten om Oekraïne lid te maken van de Joint Expeditionary Force? Paternotte D66 0.06
2980 Wat is daarvoor gebeurd bij de Leaders Meeting in Estland? Paternotte D66 0.07
2982 Hoe gaan we zorgen dat we in Europa een sterkere economie krijgen? Paternotte D66 0.07
2983 Als Trump in het Witte Huis komt, zal er namelijk een vorm van een handelsstrijd ontstaan. Paternotte D66 0.03
2984 Dat betekent dat het extra belangrijk is dat het Mercosur-verdrag snel wordt goedgekeurd. Paternotte D66 0.08
2985 Is het kabinet bereid om zich daarvoor uit te spreken en ervoor te zorgen dat we niet alleen dat doen, maar dat we dat ook snel goedkeuren en in gaan zetten op meer handelsverdragen? Paternotte D66 0.06
2987 Is de minister-president bereid om zich hard te maken voor een veel sterkere Europese defensie? Paternotte D66 0.07
2988 Dat betekent dus: niet meer dwarsliggen bij de Europese defensie-industriestrategie en in gaan zetten op een militair Schengen, oftewel een zone in Europa waar militair materieel van alle NAVO-partners heel snel verplaatst kan worden, zodat we onze afschrikking versterken. Paternotte D66 0.09
2989 Wil hij ervoor zorgen dat we bij de onderhandelingen over het Meerjarig Financieel Kader veiligheid bovenaan de prioriteitenlijst zetten en misschien wel ietsje belangrijker maken dan bijvoorbeeld landbouwsubsidies, waardoor we kunnen komen tot een veel sterker en veiliger Europa? Paternotte D66 0.05
2991 Ik hoop dat de minister-president hier positief op kan reageren en ons er daarmee weer op kan laten vertrouwen dat Nederland zich echt hardmaakt voor de veiligheid en economie van Europa. Paternotte D66 0.05
2992 Ik zou de minister-president nog een vraag willen stellen over Syrië, want op dit moment is de toekomst van Syrië heel onzeker. Paternotte D66 0.04
2993 Als ik de geannoteerde agenda lees, weet ik niet wat Nederland daar precies wil bereiken. Paternotte D66 0.77
3000 Zowel Kallas als Veldkamp stelde echter dat Rusland helemaal niet uit is op vrede. Dassen Volt 0.06
3001 Ook de Estse Defensieminister vindt het veel te vroeg om te praten over vredesonderhandelingen. Dassen Volt 0.19
3002 Wat is nou het Europese plan, vraag ik aan de minister-president. Dassen Volt 0.04
3003 Als iedereen weer op eigen houtje aan het optreden is, verzwakt dat per definitie de uitgangspositie van Oekraïne en van Europa. Dassen Volt 0.05
3004 Of is dit een enorme flater van de minister van Defensie waar de Russische pers inmiddels van smult? Dassen Volt 0.04
3005 Wat Volt betreft is het belangrijk om Oekraïne nu meer te steunen. Dassen Volt 0.04
3006 Waar gaat het kabinet extra stappen zetten om te zorgen dat Oekraïne daadwerkelijk een betere positie krijgt? Dassen Volt 0.08
3007 Mocht er een bestand komen, is de premier dan bereid om zich aan te sluiten van een coalition of the willing om bij te dragen aan een vredesmacht? Dassen Volt 0.06
3008 Ontploffende pakketjes, doorgesneden datakabels en het internet overspoelen met verhalen die verdelen ten gunste van mensen die de mening van het Kremlin delen, zijn namelijk aan de orde van de dag. Dassen Volt 0.04
3009 Onze Commandant der Strijdkrachten sprak over duizenden hybride aanvallen per dag. Dassen Volt 0.09
3010 Dagelijks wordt onze Europese democratie bedreigd en ondermijnd door dezelfde agressor als die de vrijheid en veiligheid van Oekraïne aanvalt. Dassen Volt 85.76
3011 We zien de gevolgen in Georgië, Moldavië en Roemenië. Dassen Volt 0.46
3013 De rechtsstaat en democratie worden van binnenuit aangetast. Dassen Volt 0.23
3014 Wanneer is de maat vol, vraag ik aan de minister-president. Dassen Volt 0.03
3016 Ik stel die vraag omdat de Commandant der Strijdkrachten aangaf dat het volstrekt onduidelijk is of een artikel 5-procedure ingeroepen kan worden in dit soort situaties. Dassen Volt 0.07
3017 Wanneer telt Nederland een hybride aanval als een aanval die valt onder artikel 5? Dassen Volt 0.08
3018 Wij vroegen dit eerder aan de minister van Defensie voor artikel 4, maar ook daar bleef het antwoord onduidelijk. Dassen Volt 0.05
3021 Er wordt gesproken over een fonds van 500 miljard voor de defensie-uitgaven. Dassen Volt 0.08
3022 Dat is noodzakelijk gezien de ontzettend grote dreiging die er op dit moment in Europa is. Dassen Volt 0.03
3023 Ik ben blij om te horen, of in ieder geval om te lezen dat Nederland hier heel positief tegenover staat. Dassen Volt 0.04
3025 Als Nederland hier voorstander van is, is het dan verstandig om ook andere grote noodzakelijke uitgaven op het gebied van klimaat, onderzoek en innovatie gezamenlijk in Europa te gaan doen? Dassen Volt 0.07
3027 Ik hoor graag van de minister-president of hij net als zijn Deense collega inmiddels bereid is om hierover te spreken en een positieve grondhouding over te hebben? Dassen Volt 0.05
3030 We zagen vandaag dat Israël dorpen buiten de bufferzone in Syrië is binnengedrongen. Dassen Volt 22.47
3031 Ik hoor daar graag een reactie van de minister-president op. Dassen Volt 0.08
3032 Israël gaat in strijd met het internationaal recht zijn illegale nederzettingen op de Golanhoogte uitbreiden. Dassen Volt 99.78
3033 Veroordeelt de minister-president dit plan of deelt hij net als de minister van Buitenlandse Zaken de naïeve mening dat de bezetting een tijdelijk verschijnsel is? Dassen Volt 0.05
3034 Meneer Omtzigt, u was misschien niet bij het begin van het debat aanwezig, maar het aantal interrupties in deze termijn is vier per fractie. voorzitter None 0.07
3035 Hoe denkt Volt om te gaan met het feit dat als je nu eurobonds uitgeeft, de generaties van de toekomst, waarvoor Volt toch denkt te staan, over zeg tien of vijftien jaar al die uitgaven met rente moeten terugbetalen? Omtzigt NSC 0.08
3036 Waarom kiest Volt ervoor om de toekomstige generaties op te schepen met de kosten van de huidige defensie-uitgaven of klimaatuitgaven die Volt noodzakelijk acht? Omtzigt NSC 0.07
3037 Volt wil die problemen niet op toekomstige generaties afwentelen. Dassen Volt 0.04
3038 Als we het klimaat nu aanpakken, dan worden de kosten om het aan te pakken alleen maar lager. Dassen Volt 3.32
3039 Hoe langer we het voor ons uit schuiven, hoe hoger die kosten worden. Dassen Volt 0.06
3040 Dat is precies wat deze coalitie en dit kabinet doen: te weinig maatregelen nemen om het klimaat daadwerkelijk aan te kunnen pakken. Dassen Volt 0.12
3041 Dat zorgt er dus voor dat de kosten voor toekomstige generaties alleen maar hoger worden. Dassen Volt 0.68
3042 Wij zeggen ook, en gelukkig heel veel mensen met ons, dat het veel efficiënter is als je die uitgaven voor die Europese infrastructuur gezamenlijk doet. Dassen Volt 0.39
3043 Dan is het goedkoper en effectiever, en zorg je er dus voor dat je met minder geld meer en sneller die klimaattransitie kunt maken. Dassen Volt 0.27
3045 We hebben nu één poging gehad, met een coronaherstelfonds. Omtzigt NSC 0.05
3046 We hebben nog nooit zulke kritische rapporten gezien als die van de Europese Rekenkamer over het coronaherstelfonds, waar iedereen voor was. Omtzigt NSC 89.17
3048 Er werden op zich weinig dingen opgelost, maar de schulden werden wel alvast doorgeschoven naar de volgende generatie. Omtzigt NSC 0.07
3050 Waarom zouden we de uitgaven van vandaag moeten financieren met extra belastingen morgen? Omtzigt NSC 0.06
3051 Ik denk dat een van de hele positieve punten van het coronaherstelfonds is geweest dat er aan de ene kant investeringen zijn gedaan en aan de andere kant hervormingen tegenover zijn gezet. Dassen Volt 0.11
3052 Ik denk dat dat een heel goed model zou zijn om straks ook bij het MFK te implementeren, zodat je die investeringen op Europees niveau kunt doen. Dassen Volt 0.04
3054 Dat is juist ervoor zorgen dat we de grote uitdagingen waar we voor staan, die we in ons eentje niet kunnen aanpakken, op Europees niveau aanpakken. Dassen Volt 0.03
3056 Nog één ding, terwijl ik de heer Omtzigt heel hard nee zie knikken. Dassen Volt 0.03
3057 Deze coalitie, dit kabinet, wil ook graag een kapitaalmarktunie. Dassen Volt 0.16
3058 Die willen we graag om te zorgen dat we met elkaar kunnen investeren in de toekomst. Dassen Volt 0.02
3059 Een goede kapitaalmarktunie moet ook een safe asset hebben, want anders is het kapitaal zo weg op het moment dat er iets gebeurt. Dassen Volt 0.05
3061 Dat is wat elke expert zegt, namelijk: zorg dat je dat met elkaar gaat doen. Dassen Volt 0.05
3062 Vanaf het begin dat ik hier rondloop, heb ik de angst in deze Kamer niet begrepen. Dassen Volt 0.03
3063 En die angst wordt altijd mooi vertegenwoordigd door de heer Omtzigt. Dassen Volt 0.08
3065 Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever worden verjaagd om nieuwe nederzettingen neer te zetten en er zijn ook plannen voor nederzettingen in Gaza. Dassen Volt 99.78
3067 De premier stelde dat er scenario's zijn waarbij Netanyahu niet gearresteerd zal worden bij een bezoek aan Nederland. Dassen Volt 0.27
3068 Kan hij deze scenario's verduidelijken en kan hij specifiek aangeven in welke gevallen dit dan zou gelden? Dassen Volt 0.06
3069 Volgens de premier heeft Israël zich tot nu toe aan het oorlogsrecht gehouden. Dassen Volt 0.25
3071 Als het Internationaal Gerechtshof, de VN en het Strafhof in stapels rapporten aantonen dat dit niet het geval is, hoe kan de minister-president dan volhouden dat Israël nog geen rode lijn gepasseerd is? Dassen Volt 0.08
3074 In Syrië zien we voorzichtig optimisme onder de bevolking. Dassen Volt 0.13
3075 Wel heeft HTS het plan om zijn militaire vleugels op te heffen en een leger te vormen, iets wat experts mogelijk schadelijk noemen voor de wederopbouw in Syrië. Dassen Volt 0.12
3077 Zal de Nederlandse regering diplomaten naar Syrië sturen, zoals Frankrijk en de EU hebben gedaan? Dassen Volt 0.06
3078 Komt er één centraal hulploket voor steun, zodat Syrië gediend wordt in plaats van deelbelangen? Dassen Volt 0.06
3079 Waarom pakt de Europese Unie dit niet gezamenlijk op? Dassen Volt 0.05
3081 Onze hoogtijdagen in Brussel zijn sinds de Tweede Kamerverkiezingen van 2023 voorbij, lezen we in het IOB-rapport: Nederland bokst niet meer boven zijn gewicht in Brussel. Dassen Volt 0.18
3082 Ik hoor graag een reactie van de premier op het rapport en de aanbevelingen. Dassen Volt 0.12
3083 Welke daarvan zal hij als goed voornemen in 2025 implementeren? Dassen Volt 0.06
3084 We zien het ook bij de gesprekken die nu gevoerd worden over de toekomst van de oorlog in Oekraïne: Nederland was een voorloper, maar zit niet meer aan tafel. Dassen Volt 0.31
3086 Wat verwacht dit kabinet van het Pools voorzitterschap en hoe gaat het prioriteren? Dassen Volt 0.07
3087 Het zal op een andere manier moeten dan hoe het kabinet op dit moment met de Europese Unie omgaat. Dassen Volt 0.05
3092 Mijn fractie maakt zich grote zorgen over de situatie in Oekraïne. Piri GroenLinks-PvdA 0.07
3093 Wij zijn ook zeer onaangenaam verrast over de openlijke speculaties, en vervolgens weer ontkenningen, door leden in het kabinet over een mogelijke deal met Rusland. Piri GroenLinks-PvdA 0.21
3094 Kan de minister-president uitleggen waarom de minister van Defensie uitgebreid filosofeert over onderhandelingen met Rusland? Piri GroenLinks-PvdA 0.09
3095 Is de positie van het kabinet niet dat Kyiv bepaalt wanneer het aan tafel gaat? Piri GroenLinks-PvdA 0.07
3096 Zij zijn het land dat illegaal door Rusland is binnengevallen en zij betalen met hun eigen levens de allerhoogste prijs. Piri GroenLinks-PvdA 70.56
3098 Is er een signaal vanuit Zelensky dat hij nu wil onderhandelen? Piri GroenLinks-PvdA 0.05
3099 Het signaal dat ik hoor, is telkens hetzelfde: lever ons eindelijk de wapens die we nodig hebben om deze oorlog zonder één hand op de rug te kunnen voeren. Piri GroenLinks-PvdA 0.08
3100 Waarom weigert het kabinet om juist nu extra militaire steun te leveren aan Kyiv? Piri GroenLinks-PvdA 0.07
3101 Beseft de minister-president dat onverantwoord gespeculeer over onderhandelingen in deze fase Poetin versterkt en Zelensky verzwakt? Piri GroenLinks-PvdA 0.11
3102 Zet het kabinet zich ervoor in om de Amerikanen ervan te overtuigen dat het juist ook in hun belang is dat Rusland deze oorlog verliest? Piri GroenLinks-PvdA 0.06
3103 Of hebben ze dat al opgegeven, zelfs voordat Trump zijn intrek neemt in het Witte Huis? Piri GroenLinks-PvdA 0.05
3104 Beseft de premier dat een slechte deal er alleen maar voor zorgt dat Rusland zich klaar kan maken voor de volgende fase en Europa vele malen onveiliger wordt? Piri GroenLinks-PvdA 0.08
3106 Ik zie de hele tijd een knipperend licht met "afronden". Piri GroenLinks-PvdA 0.51
3111 We hoorden het net bij de heer Dassen en de heer Paternotte, en we horen het nu ook van mevrouw Piri. Van Campen VVD 0.06
3112 De woorden van de minister van Defensie worden volstrekt in de verkeerde richting geduid. Van Campen VVD 0.04
3113 Mevrouw Piri begon terecht haar pleidooi dat het aan Kiev is, en alleen aan Kiev, om te bepalen onder welke termijnen en voorwaarden er gesprekken kunnen plaatsvinden. Van Campen VVD 0.06
3114 Dat is precies wat de minister van Defensie heeft gezegd. Van Campen VVD 0.07
3116 Ik wil hier uitspreken, niet alleen in de richting van mevrouw Piri, maar ook in de richting van de voorgaande sprekers: de wijze waarop de uitspraken van dit kabinet in de hoek van Kremlinpropaganda wordt getrokken, vind ik een cynisch politiek spel. Van Campen VVD 0.03
3117 Ik zou mevrouw Piri willen vragen om daarmee op te houden en gewoon gezamenlijk, zoals we dat altijd hebben gedaan, één lijn te trekken in de steun voor Oekraïne. Van Campen VVD 0.04
3120 Het woord "Kremlinpropaganda" heb ik hier niet gebruikt. Piri GroenLinks-PvdA 0.05
3122 Dit soort openlijk gespeculeer vanuit leden van een kabinet over dat wij als Europeanen, nog voordat de Amerikanen daarmee starten, misschien maar aan tafel moeten gaan en Oekraïne uiteindelijk moeten gaan dwingen tot die onderhandelingen. Piri GroenLinks-PvdA 0.04
3123 Dat is wat ik lees in het interview van de heer Brekelmans. Piri GroenLinks-PvdA 0.03
3124 Dat verzwakt alleen maar de positie van de heer Zelensky en het versterkt Poetin. Piri GroenLinks-PvdA 1.09
3125 Het lijkt wel alsof we hebben opgegeven de Amerikanen ervan te overtuigen dat het ook in hun eigen belang is om dit plan niet door te zetten en Oekraïne gewoon te blijven steunen. Piri GroenLinks-PvdA 0.04
3127 — onze steun aan Oekraïne opgeven voor de strijd die zij vechten voor hun eigen vrijheid en soevereiniteit. Van Campen VVD 0.05
3130 En dat wil ik hier namens mijn fractie ook uitspreken. Van Campen VVD 0.02
3131 Maar ik pleit wel voor enige mate van realistische politiek in het buitenlandbeleid. Van Campen VVD 0.03
3132 Mevrouw Piri moet het toch met mij eens zijn dat het aanstaande presidentschap in de Verenigde Staten heeft gezegd haast te hebben en heel snel stappen te willen zetten? Van Campen VVD 0.06
3133 Ik zou mevrouw Piri willen vragen: hoe kunnen we er dan voor zorgen dat we als Europese Unie aan tafel zitten? Van Campen VVD 0.04
3134 Hoe kunnen we er dan voor zorgen dat wij onze bijdrage kunnen leveren aan een veilig en vrij Oekraïne op het Europese continent? Van Campen VVD 0.07
3137 Natuurlijk weten we dat president Trump bepaalde uitspraken heeft gedaan. Piri GroenLinks-PvdA 0.09
3138 Volgens mij zag ik de voormalige premier in zijn rol als NAVO-secretaris-generaal ook het vliegtuig pakken naar Amerika. Piri GroenLinks-PvdA 0.06
3140 Die inzet wil ik zien, niet dat gespeculeer over wie er aan tafel zit en onder welke voorwaarden, en niet dat gespeculeer over vredesmissies en onder welke voorwaarden die moeten gebeuren. Piri GroenLinks-PvdA 0.03
3143 Ik heb zojuist aangegeven dat ik wat mevrouw Piri "gespeculeer" noemt, niet zo noem. Van Campen VVD 0.06
3144 Maar laten we luisteren naar wat de minister-president daarover te zeggen heeft. Van Campen VVD 0.03
3145 Ik ben blij met in ieder geval ook de constatering die mevrouw Piri doet, namelijk dat ook mijn fractie blijft staan voor de vrijheid en soevereiniteit van Kiev, van Oekraïne zelf, die ze in deze tijd zo hard nodig hebben. Van Campen VVD 0.12
3146 Laat ik duidelijk zijn: de toekomst van Oekraïne hoort binnen de NAVO en zal binnen de NAVO zijn. Van Campen VVD 0.06
3147 Daar zullen we ons allemaal voor moeten inzetten en allemaal voor moeten uitspreken. Van Campen VVD 0.03
3149 Ik hoor al een coalitiepartij roepen "voor mij niet hoor". Piri GroenLinks-PvdA 0.08
3150 Ik vrees dat dit kabinet daardoor geen duidelijke positie zal hebben. Piri GroenLinks-PvdA 0.04
3151 Juist daarom vraag ik om die zorgvuldigheid en vraag ik de leden van dit kabinet om op te passen voor wat het misschien onbedoeld voor consequenties heeft als ze dit soort uitspraken doen. Piri GroenLinks-PvdA 0.05
3153 De voorganger van deze premier heeft vorige week gewaarschuwd dat we ons moeten voorbereiden op oorlog. Piri GroenLinks-PvdA 0.17
3154 Rutte zegt dat Rusland de grootste dreiging vormt voor onze veiligheid. Piri GroenLinks-PvdA 0.13
3155 Dit kabinet wil Nederlanders echter doen geloven dat asielzoekers dat zijn. Piri GroenLinks-PvdA 0.05
3156 Ik kan u vertellen dat die onzalige, symbolische grenscontroles van minister Faber geen Rus zullen tegenhouden, en anderen overigens ook niet. Piri GroenLinks-PvdA 0.07
3157 Wat doet het kabinet dus met die waarschuwing van Rutte? Piri GroenLinks-PvdA 0.07
3158 Alleen roepen dat het Defensiebudget moet worden verhoogd terwijl het kabinet dit jaar het beschikbare geld al niet heeft kunnen uitgeven, levert weinig op. Piri GroenLinks-PvdA 0.34
3159 De personeelstekorten zijn enorm en zelfs de elitecommando's krijgen we niet meer aangevuld. Piri GroenLinks-PvdA 0.22
3163 De premier heeft ongetwijfeld kennisgenomen van de peilingen. Piri GroenLinks-PvdA 0.04
3164 Elke keer blijkt daaruit dat een ruime meerderheid van Nederland na ruim een jaar van extreem geweld en ongekend leed vraagt om een fundamenteel andere koers van dit kabinet. Piri GroenLinks-PvdA 5.17
3165 Er wordt gevraagd om een koers waarbij diplomatieke drukmiddelen daadwerkelijk worden ingezet om een staakt-het-vuren en de vrijlating van de gijzelaars te bereiken. Piri GroenLinks-PvdA 0.06
3166 Inmiddels is toch wel duidelijk dat Netanyahu die stap zelf niet wil zetten? Piri GroenLinks-PvdA 0.06
3167 Welke sancties is het kabinet eindelijk bereid te nemen? Piri GroenLinks-PvdA 0.07
3168 Er wordt gevraagd om een koers waarbij het internationaal recht wordt gerespecteerd. Piri GroenLinks-PvdA 0.04
3169 Afgelopen vrijdag hoorde ik de premier tijdens zijn persconferentie met droge ogen beweren dat Israël volgens dit kabinet de afgelopen veertien maanden het oorlogsrecht niet heeft geschonden. Piri GroenLinks-PvdA 2.76
3171 Het Internationaal Gerechtshof sprak een jaar geleden al over een imminent risico op genocide. Piri GroenLinks-PvdA 0.12
3172 Het Internationaal Strafhof heeft arrestatiebevelen uitgevaardigd tegen onder anderen premier Netanyahu voor misdaden tegen de menselijkheid. Piri GroenLinks-PvdA 0.23
3173 Vele experts en mensenrechtenorganisaties hebben inmiddels vastgesteld dat Israël in Noord-Gaza een etnische zuivering pleegt. Piri GroenLinks-PvdA 7.17
3174 Amnesty komt tot de conclusie dat Israël genocide pleegt. Piri GroenLinks-PvdA 83.69
3175 De eigen ambtenaren van het kabinet spreken over opzettelijke uithongering. Piri GroenLinks-PvdA 0.07
3176 Op basis van welk rapport komt premier Schoof tot de conclusie dat Israël zich netjes aan het internationaal humanitair recht houdt? Piri GroenLinks-PvdA 0.08
3178 Is het kabinet bereid zich aan te sluiten bij de zaak van Zuid-Afrika tegen Israël bij het Internationaal Gerechtshof? Piri GroenLinks-PvdA 0.07
3180 Blijft het kabinet ook bij het bizarre standpunt dat Israël zich tijdelijk niets hoeft aan te trekken van het internationaal recht voor wat betreft de illegale bezetting van en bombardementen in Syrië? Piri GroenLinks-PvdA 0.07
3181 Is de aankondiging van de regering-Netanyahu dat illegale nederzettingen op de Golanhoogte worden uitgebreid niet een duidelijk teken dat het hier niet gaat om tijdelijkheid? Piri GroenLinks-PvdA 0.09
3182 Is hij ook bereid om zijn Turkse ambtsgenoten aan te spreken op hun militaire rol in Noord-Syrië? Piri GroenLinks-PvdA 0.06
3184 Vele Nederlanders deden afgelopen week mee aan de actie "Niet in mijn naam". Piri GroenLinks-PvdA 0.06
3185 Is de premier bereid de petitie van tienduizenden Nederlanders in ontvangst te nemen en met hen het gesprek aan te gaan? Piri GroenLinks-PvdA 0.06
3187 Het is goed om te horen dat de regering de unaniem aangenomen motie van de heer Van Campen en mij, over het niet openen van nieuwe hoofdstukken met Servië, actief in Brussel uitdraagt en ten aanzien van Georgië een goede koerswijziging heeft ingezet. Piri GroenLinks-PvdA 0.07
3188 Is de minister-president bereid ook de president van Georgië, mevrouw Zoerabisjvili, persoonlijk te spreken en te proberen sancties op te leggen in Benelux-verband, aangezien daar geen meerderheid voor is in de EU? Piri GroenLinks-PvdA 0.17
3194 De politieke en economische stabiliteit van de Europese Unie staat anno 2024 op het spel. Markuszower PVV 0.04
3195 In december '88 van de vorige eeuw kondigde Michail Gorbatsjov aan dat zijn Sovjet-Unie niet langer zou interveniëren in de Oost-Europese satellietstaten. Markuszower PVV 0.11
3196 Het was het begin van het einde van de Koude Oorlog. Markuszower PVV 0.11
3197 Een jaartje later publiceerde Fukuyama zijn essay met de titel The End of History. Markuszower PVV 0.04
3199 Zijn theorie was dat de aankomende ineenstorting van de Sovjet-Unie tevens het einde zou zijn van het laatste ideologische alternatief van het liberalisme. Markuszower PVV 0.13
3200 Het fascisme was in de Tweede Wereldoorlog verslagen en nu stond het communisme op imploderen. Markuszower PVV 0.12
3201 Ik hoor u lachen, meneer Van Campen, maar zo geestig is het ook weer niet. Markuszower PVV 0.02
3202 Door al deze ontwikkelingen zou er een tijdperk van onbeperkte voorspoed en vrede aanbreken. Markuszower PVV 0.04
3204 We kunnen vaststellen dat er van die naïeve voorspellingen niks terecht is gekomen. Markuszower PVV 0.03
3205 Zo veel stevige pilaren heeft de Europese Unie al niet. Markuszower PVV 0.05
3206 Als twee van die pilaren dan wankelen, hebben we een probleem. Markuszower PVV 0.03
3207 Want zowel in Frankrijk als in Duitsland is de regering onlangs gevallen. Markuszower PVV 0.17
3208 De politieke kaste heeft in te veel landen van de Unie de volkswil genegeerd en daardoor hun politieke kapitaal bij veel kiezers verspeeld. Markuszower PVV 0.2
3210 De interne waarde van de munt van de Europese Unie, de euro, staat onder hevige druk door het feit dat Frankrijk de afgesproken regels om de euro houdbaar te houden met factor 2 overschrijdt. Markuszower PVV 0.59
3211 In plaats van een tekort van 3% heeft Frankrijk nu een tekort van meer dan 6%. Markuszower PVV 0.09
3212 En in plaats van maximaal 60% van hun bbp-schuld zitten ze op bijna 120%. Markuszower PVV 4.36
3214 Tussen 2010 en 2015 moest de Griekse economie met 360 miljard euro in de lucht worden gehouden. Markuszower PVV 27.17
3216 Het is dus ondenkbaar, in ieder geval onbetaalbaar, om de Franse economie te stutten op de manier waarop Griekenland destijds is gered. Markuszower PVV 0.21
3218 De Duitse economie is voor meer dan 50% van het bbp afhankelijk van de export, en derhalve zeer kwetsbaar en gevoelig voor internationale ontwikkelingen, zoals verminderde vraag vanuit China en geopolitieke spanningen. Markuszower PVV 88.96
3219 De milieueisen en de energietransitie hebben ook in Duitsland geleid tot stijgende energieprijzen. Markuszower PVV 0.58
3220 Het concurrerend vermogen van bijvoorbeeld de Duitse auto-industrie is daardoor ernstig aangetast. Markuszower PVV 1.89
3222 Als dat gebeurt, is dat ook rampzalig voor Nederland. Markuszower PVV 0.08
3223 In 2023 exporteerde Nederland namelijk voor meer dan 168 miljard euro aan goederen naar Duitsland. Markuszower PVV 0.14
3225 Maar de structurele politieke en economische instabiliteit van de Unie staat gek genoeg niet op de agenda van de aankomende top. Markuszower PVV 0.04
3226 De punten die wél op de agenda staan, zal ik kort van commentaar voorzien. Markuszower PVV 0.04
3227 Wat betreft migratie kan en moet Nederland zelfstandig acteren om zo veel mogelijk asielmigranten te weren. Markuszower PVV 0.08
3228 Maar ook de EU moet alles op alles zetten om de immigratie terug te dringen. Markuszower PVV 0.05
3229 Het Migratiepact moet zo snel mogelijk geïmplementeerd worden. Markuszower PVV 0.05
3230 Daarbovenop moeten veel meer en zwaardere maatregelen getroffen worden. Markuszower PVV 0.04
3231 Om te beginnen: stuur de meer dan een miljoen Syrische migranten die nu in de EU verblijven zo snel mogelijk terug naar hun vaderland. Markuszower PVV 64.87
3232 De Syriërs die gevlucht waren voor dictator Assad vieren nu namelijk massaal en overal feest. Markuszower PVV 0.57
3233 Als de minister-president er nou voor zorgt dat hij ze allemaal terug naar Syrië stuurt, vieren wij hier ook feest. Markuszower PVV 0.05
3234 Regel, naast wat Nederland zelf doet, ook binnen de EU een Syrische asielstop. Markuszower PVV 0.09
3235 Laat de goeden daar hun land opbouwen en de slechten ons land niet afbreken. Markuszower PVV 0.04
3236 De wereld kent vele brandhaarden die niet op de EU-top worden besproken. Markuszower PVV 0.84
3237 Zo zijn in Sudan het afgelopen jaar duizenden mensen afgeslacht en bijna 10 miljoen mensen op de vlucht geslagen. Markuszower PVV 88.86
3238 Geen woord hierover op de top, maar natuurlijk wel over over Israël. Markuszower PVV 0.05
3240 Geef Israël de ruimte om zichzelf tegen de barbaren van Hamas cum suis te verdedigen, zodat ook Europa van een grotere mate van vrede en veiligheid kan genieten. Markuszower PVV 0.04
3241 Dan graag de toezegging van de minister-president dat hij in lijn met het gesloten hoofdlijnenakkoord zijn Europese vrienden zegt dat Nederland tabak heeft van verdere EU-uitbreiding en daar dus keihard voor gaat liggen. Markuszower PVV 0.53
3243 Met weerzin namen wij kennis van het doldwaze idee van de Spaanse regering om tot 2027 bijna 1 miljoen illegalen te legaliseren. Markuszower PVV 99.66
3244 Vervolgens komen die Afrikanen en Arabieren natuurlijk hiernaartoe en vragen zij hier om een woning en een uitkering, om van de aanslag op onze cultuur, demografie en veiligheid maar niet te spreken. Markuszower PVV 0.05
3245 Mijn fractie wil dat onze minister-president daar bij de Europese top honderd stokken voor gaat steken. Markuszower PVV 0.04
3251 Arabieren en Afrikanen zouden hier komen om een aanslag te plegen op onze verzorgingsstaat, om maar niet te spreken over onze demografie. Van Baarle DENK 29.13
3256 De oude uitspraken van de heer Markuszower komen weer terug. Van Baarle DENK 0.04
3257 We zien dat hij gewoon een onversneden PVV-Kamerlid is dat hier xenofobie spuit. Van Baarle DENK 0.07
3258 De heer Markuszower had het ook over dat de politiek een obsessie met Israël zou hebben, maar volgens mij heeft de PVV een obsessie met Israël. Van Baarle DENK 0.1
3259 De PVV stapt hier, in dit huis, bij elke gelegenheid naar voren om te zeggen dat de PVV Israël steunt in alles wat het doet, in het annexeren van Palestijns land, het plegen van oorlogsmisdaden in Gaza, het plegen van oorlogsmisdaden in Libanon en het plegen van oorlogsmisdaden op andere plekken. Van Baarle DENK 0.19
3260 Hoe kan de heer Markuszower de rest van de politiek een obsessie verwijten, terwijl het bij elke gelegenheid de PVV en de heer Markuszower zijn die die obsessie tentoonspreiden? Van Baarle DENK 0.05
3265 … terwijl de heer Markuszower en de PVV elk moment die obsessie tentoonspreiden. Van Baarle DENK 0.04
3267 De PVV heeft een obsessie met de veiligheid van bijvoorbeeld Nederland. Markuszower PVV 0.05
3268 Wij geloven dat als Israël die strijd tegen die verschrikkelijke, hatelijke barbaren verliest, die barbaren onze richting op komen en dat ze onze huizen binnendringen. Markuszower PVV 0.04
3269 Oké, ik geef toe dat ze eerst in mijn huis mijn hoofd komen afhakken, maar daarna zullen ze de huizen van andere Nederlanders binnendringen. Markuszower PVV 0.05
3270 Ze zullen hun ideologie verder kunnen spuien en er kunnen meer terroristische aanslagen plaatsvinden. Markuszower PVV 0.03
3271 Ze kunnen dan hun raketten van haat, die nu op Israël gericht zijn, op Europese hoofdsteden richten. Markuszower PVV 0.08
3272 Wij geloven dat Israël de strijd tegen die barbaren moet winnen, want als Israël die strijd niet wint, komen die barbaren hiernaartoe. Markuszower PVV 0.04
3274 Dus we moeten Israël dankbaar zijn voor zijn strijd tegen de barbaren. Markuszower PVV 0.04
3275 Zegt de heer Markuszower nou echt dat we Israël dankbaar zouden moeten zijn? Van Baarle DENK 0.05
3277 Dankbaar, dankbaar moeten zijn voor het afslachten van meer dan 45.000 mensen in Gaza? Van Baarle DENK 0.07
3278 Dankbaar moeten zijn voor het vermoorden van tientallen Palestijnen, in de afgelopen week nog, bij bombardementen op vluchtelingenkampen en een ziekenhuis in Gaza? Van Baarle DENK 0.08
3279 Dankbaar moeten zijn voor het afsluiten van humanitaire hulp waardoor er sprake is van hongersnood in Gaza? Van Baarle DENK 0.08
3280 Dankbaar moeten zijn voor het plegen van oorlogsmisdaden? Van Baarle DENK 0.06
3281 Is de heer Markuszower met zijn PVV zo diep gezonken dat hij zegt dat hij Netanyahu wil bedanken voor het plegen van deze verschrikkingen? Van Baarle DENK 0.05
3282 Ik heb nog nooit zo'n vorm van politieke kwaadaardigheid gehoord. Van Baarle DENK 0.23
3283 Premier Netanyahu verdient de Nobelprijs voor de vrede, want wat hij doet voor de veiligheid en vrede voor de hele wereld is enorm. Markuszower PVV 2.18
3284 Inderdaad, de strijd tegen die barbaren moet gewonnen worden. Markuszower PVV 0.03
3285 Natuurlijk moet Israël, net zoals elk ander democratisch land, die oorlog zo netjes mogelijk voeren en zo min mogelijk burgerslachtoffers maken. Markuszower PVV 0.06
3287 We geloven dat Israël die oorlog heel netjes voert. Markuszower PVV 0.03
3289 Israël voert een verdedigingsoorlog tegen kwaadaardige barbaren en die barbaren moeten worden verdelgd. Markuszower PVV 15.27
3290 Maar burgerslachtoffers moeten daarbij worden gespaard. Markuszower PVV 0.04
3292 Als ik heel eerlijk ben, heb ik eigenlijk ook niet zo veel zin om dit nog verder aan te horen. Dijk SP 0.03
3293 Mijn vraag gaat over Oekraïne en over het interview met minister Brekelmans in Trouw. Dijk SP 0.04
3294 Ik wil graag een beschouwing van de heer Markuszower van dat interview. Dijk SP 0.03
3298 Ik zou hem willen vragen om daarop in te gaan, want als ik naar zijn beschouwing luister, dan hoor ik eigenlijk alleen maar teksten die mensen zeer moeten doen. Dijk SP 0.03
3299 Ik wil vragen wat hij van de inhoud van dat interview vindt. Dijk SP 0.03
3301 Ik heb inhoudelijk nog niet heel erg kennisgenomen van dat interview. Markuszower PVV 0.15
3302 Wat ik ervan heb meegekregen, is dat er nog geen interview is gepubliceerd, maar een soort vooraankondiging. Markuszower PVV 0.06
3304 Ik neem aan dat de heer Dijk wil dat ik commentaar geef op het feit dat de minister van Defensie heeft gezegd dat er vredesonderhandelingen moeten worden gestart met Oekraïne. Markuszower PVV 0.14
3305 "Vredesonderhandelingen" klinkt beter dan "oorlogsonderhandelingen", dus dat lijkt me een goede lijn van de heer Brekelmans, maar ik ben niet de woordvoerder Buitenlandse Zaken of Defensie. Markuszower PVV 0.06
3306 Ik heb het idee dat dat interview ontijdig is gepubliceerd. Markuszower PVV 0.03
3311 De volgende spreker is de heer Van Baarle van de fractie van DENK. voorzitter None 0.04
3314 In de afgelopen week zijn er tientallen Palestijnen vermoord bij bombardementen van Israël op ziekenhuizen. Van Baarle DENK 99.89
3315 Er zijn tientallen Palestijnen vermoord nadat Israël wederom een vluchtelingenkamp in Gaza heeft gebombardeerd. Van Baarle DENK 99.88
3316 Ziekenhuizen en vluchtelingenkampen worden gebombardeerd. Van Baarle DENK 0.24
3317 De Israëlische regering bestaat uit moordlustige beesten. Van Baarle DENK 99.96
3318 Volgens de VN zijn meer dan 45.000 mensen vermoord, waarvan 70% vrouwen en kinderen. Van Baarle DENK 0.79
3320 Volgens de VN ligt de humanitaire hulp aan Gaza al twee maanden vrijwel stil omdat Israël die hulp moedwillig tegenhoudt. Van Baarle DENK 94.01
3321 Volgens de VN hebben 19.000 kinderen in Gaza spoedig hulp nodig vanwege ondervoeding en hongersnood. Van Baarle DENK 64.01
3322 War Child noemt de mentale schade bij Palestijnse kinderen de meest schokkende ter wereld. Van Baarle DENK 99.96
3323 Steeds meer mensenrechtenorganisaties, landen en wetenschappers noemen datgene wat Israël doet wat het is, namelijk genocide. Van Baarle DENK 0.22
3325 De Israëlische regering is een genocidale regering. Van Baarle DENK 5.05
3327 Hij werd gevraagd om een reactie op de actie "Niet in mijn naam", op alle Nederlanders die aangeven "Niet in mijn naam" en die hun zorgen uiten over het beleid en de misdaden van de Israëlische regering. Van Baarle DENK 0.07
3328 Toen zei deze premier dat Israël zich houdt aan het oorlogsrecht. Van Baarle DENK 0.09
3329 Israël houdt zich volgens deze premier keurig aan de regels. Van Baarle DENK 0.13
3330 Hoe komt deze premier tot deze schokkende conclusie? Van Baarle DENK 0.06
3331 Hoe kan de premier nog steeds niet zien dat Israël oorlogsmisdaden pleegt? Van Baarle DENK 0.13
3332 Hoe kan het dat Nederland nog steeds blindelings achter Israël blijft staan en dat deze premier de misdaden van Israël blijft ontkennen? Van Baarle DENK 0.1
3333 Veertien maanden praten en toekijken, terwijl de mensen in Gaza worden afgeslacht. Van Baarle DENK 70.39
3335 Hoe gaat de premier zich ervoor inzetten dat er per direct een staakt-het-vuren komt, dat Israël per direct stopt met het plegen van oorlogsmisdaden en dat de mensen in Gaza eindelijk de hulp krijgen die ze nodig hebben? Van Baarle DENK 0.08
3336 Wanneer zien we eindelijk actie van deze premier, in plaats van het wegkijken en steunen van de Israëlische misdaden? Van Baarle DENK 0.05
3339 Richt een Israëltribunaal op om alle Israëlische oorlogsmisdadigers te vervolgen. Van Baarle DENK 6.19
3341 Stel sancties in tegen Netanyahu en al die andere misdadigers in het Israëlische kabinet. Van Baarle DENK 0.05
3345 Ook in Syrië zien we dat Israël gebruikmaakt van de situatie om het internationaal recht te schenden. Van Baarle DENK 2.67
3346 Israël heeft inmiddels 600 zware bombardementen in het land uitgevoerd. Van Baarle DENK 0.57
3348 Wordt bovendien geen knalrode lijn overschreden door de Israëlische regering nu zij openlijk het aantal nederzettingen op de Golanhoogten wil verdubbelen? Van Baarle DENK 0.07
3349 Kan de premier deze annexatieplannen ondubbelzinnig veroordelen? Van Baarle DENK 0.06
3350 Wanneer gaan we concrete plannen zien vanuit de Europese Unie over de toekomstige relatie van Europa met Syrië? Van Baarle DENK 0.06
3351 Klopt het bijvoorbeeld dat landen de humanitaire hulp aan Syrië en het opheffen van de sancties afhankelijk stellen van de aanwezigheid van Russische bases? Van Baarle DENK 0.09
3352 Wanneer gaan we iets horen over het mogelijk opheffen van sancties om wederopbouw mogelijk te maken? Van Baarle DENK 0.06
3353 Ook heeft de Kamer recentelijk een DENK-motie aangenomen over het vervolgen van mensen voor de mensonterende misdrijven die in Syrië zijn gepleegd door het oud-regime van Assad en om de mechanismen van aansprakelijkheid en gerechtigheid daarvoor te versterken. Van Baarle DENK 0.36
3354 Kan de premier aangeven hoe de regering deze motie gaat uitvoeren? Van Baarle DENK 0.07
3355 Er worden op dit moment in Syrië massagraven ontdekt, waarin naar verluidt duizenden mensen liggen. Van Baarle DENK 98.89
3356 We zien de verschrikkingen naar boven komen, onder andere in de Sednaya-gevangenis. Van Baarle DENK 0.07
3357 Hoe gaat er met spoed ingezet worden, ook vanuit de Europese Unie, op bewijsvergaring, om ervoor te zorgen dat de schuldigen hiervoor hun straf niet ontlopen? Van Baarle DENK 0.07
3361 De heer Van Baarle heeft het gehad over de situatie in Syrië. Ceder ChristenUnie 0.06
3362 Waar ik me specifiek zorgen over maak en waar ik ook al een paar maanden aandacht voor vraag, al voor de val van het Assadregime, is de situatie in Noordoost-Syrië. Ceder ChristenUnie 0.09
3365 Maar al een tijdlang worden die steevast gebombardeerd door Turkije. Ceder ChristenUnie 0.06
3366 Volgens mij heeft de motie-Piri ertoe opgeroepen om dat te staken. Ceder ChristenUnie 0.09
3368 Even los van de geopolitieke situatie daar zorgt de veiligheidsdreiging ervoor dat mensen die daar vastzitten geen penitentiaire infrastructuur en beveiligers meer hebben. Ceder ChristenUnie 0.38
3369 Ik vraag me toch af wat het standpunt van DENK is als het gaat om die instabiele situatie, die mede veroorzaakt wordt door de Turkse aanvallen, ook mede in het licht dat DENK tegen de motie gestemd heeft, maar ook hoe DENK kijkt tegen de IS-gangers die daar momenteel nog vastzitten. Ceder ChristenUnie 1.92
3370 Mij is verteld dat dit er momenteel een aantal duizenden zijn. Ceder ChristenUnie 0.15
3371 U vraagt mij specifiek naar de motie die behandeld is, naar hoe DENK kijkt naar de situatie in Noordoost-Syrië en naar mensen die bij IS hebben gezeten en vastzitten. Van Baarle DENK 0.08
3373 Allereerst: wat de heer Ceder vaak doet namens de ChristenUnie en wat heel veel andere politieke partijen in dit huis doen, is doen alsof de SDF een soort teddybeertjes zijn of medewerkers van Ponypark Slagharen. Van Baarle DENK 0.06
3374 Het is bekend — niet ik constateer dat, maar dat constateert Clingendael, dat constateert de Europese Unie, dat constateren mensenrechtenorganisaties — dat de SDF zich schuldig maken aan moorden, aan repressie, aan het ronselen van kindsoldaten. Van Baarle DENK 0.5
3375 Wat in de motie werd gedaan en wat heel veel politieke partijen in dit huis ook doen, is een beeld laten ontstaan alsof er sprake is van een strijd tussen Turken en Koerden en tussen Turkije en Koerden. Van Baarle DENK 0.16
3377 Het is sinds 2010 dat Turkije uitgebreide relaties heeft met de regio in Irak. Van Baarle DENK 0.83
3379 Ik bestrijd het beeld dat wordt opgeworpen, alsof Turken en Koerden tegenover elkaar geplaatst moeten worden en er een strijd zou zijn tussen Turken en Koerden. Van Baarle DENK 0.06
3380 Ik zeg daarbij — dan rond ik af, maar ik wil graag een volledig antwoord geven — dat er op dit moment een staakt-het-vuren is. Van Baarle DENK 0.05
3382 Ik zou heel graag willen dat vanuit die onderhandelingen een situatie ontstaat van stabiliteit, en ook een situatie van gelijke rechten voor iedereen. Van Baarle DENK 0.04
3383 Dat zou u weten als u de volledige bijdrage van DENK had gevolgd in de afgelopen tijd. Van Baarle DENK 0.09
3384 We hebben niet voor niks de motie van de heer Van der Burg waarin werd opgeroepen tot het beschermen van minderheden, alle minderheden, gesteund. Van Baarle DENK 0.06
3385 Ik ben blij dat er een toelichting op de motie is gegeven. Ceder ChristenUnie 0.03
3386 Dat is in ieder geval fijn, want ik heb het wel genoemd; daar moet ik eerlijk in zijn. Ceder ChristenUnie 0.08
3388 Mijn punt is dat de situatie in Noordoost-Syrië als gevolg van de herhaaldelijke bombardementen in Turkije al een aantal maanden fragiel is. Ceder ChristenUnie 0.32
3389 We hebben daar in de commissie Buitenlandse Zaken ook een aantal briefings over gehad. Ceder ChristenUnie 0.05
3390 Dat heeft dus weinig te maken met de val van het Assad-regime. Ceder ChristenUnie 0.03
3391 Los van het aantal burgerslachtoffers zijn daar ook IS-gangers, waarvan er heel veel een Europese nationaliteit hebben en waarschijnlijk dus ook terugkeren. Ceder ChristenUnie 0.56
3393 Dus ja, het zou heel fijn zijn als er overal een staakt-het-vuren komt. Ceder ChristenUnie 0.04
3395 Maar als deze bombardementen, die al voor de val van het regime begonnen, daar niet in worden meegenomen, bent u het dan in ieder geval met de ChristenUnie eens dat die aanvallen wel moeten stoppen, ook omdat er burgerslachtoffers bij vallen? Ceder ChristenUnie 0.05
3398 Als het gaat om de IS-gangers: wij hebben hier in de Tweede Kamer het initiatief voor het oprichten van een IS-tribunaal ondersteund. Van Baarle DENK 0.07
3399 De heer Ceder probeert misschien het beeld op te werpen dat wij vinden dat mensen die schendingen hebben gepleegd terwijl ze bij IS zaten, vrij zouden moeten komen of niet berecht zouden moeten worden. Van Baarle DENK 0.29
3401 Wat ik bij de heer Ceder mis, is dat hij geen oog heeft voor het feit dat hier sprake is van tweeledigheid. Van Baarle DENK 0.04
3404 Dat is een groepering waarvan is aangetoond dat ze moorden, dat ze repressie plegen, dat ze kindsoldaten ronselen en dat ze mensen onderdrukken. Van Baarle DENK 0.36
3405 Dat is niet wat ik zeg; dat is wat mensenrechtenorganisaties en internationaalrechtorganisaties zeggen. Van Baarle DENK 0.15
3406 De heer Ceder doet alsof de SDF een partij, een organisatie, is waarmee we zouden moeten samenwerken en waar niks tegenin te brengen valt. Van Baarle DENK 0.07
3409 Ik hoop dat vanuit dat staakt-het-vuren een situatie van stabiliteit ontstaat waarin alle minderheden gelijke rechten hebben. Van Baarle DENK 0.03
3414 De EU-top, van de voormalige Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal. Dijk SP 0.05
3415 Met dat laatste wil ik graag even beginnen, want we zien dat zowel Tata in Nederland als thyssenkrupp in Duitsland, ArcelorMittal in Gent en LIBERTY Steel in Tsjechië en Hongarije in de problemen zitten als het gaat om de productie van staal en de kosten daarvan. Dijk SP 0.15
3416 Het gaat niet om de kwaliteit, want de kwaliteit van Europees staal is hoger dan die van staal van buiten Europa. Dijk SP 57.41
3417 Maar staal is wel een cruciaal product voor onze industrie, voor producten, voor de bouw van huizen, voor auto's, noem maar op. Dijk SP 0.78
3418 Het is dan ook belangrijk dat we hier uitspreken dat we onze staalindustrie willen behouden en dat we daar zowel in Nederlands verband als in Europees verband regie over willen. Dijk SP 0.04
3422 Er is onlangs een motie aangenomen die gepleit heeft voor het zo snel mogelijk in kaart brengen van de sancties die op dit moment voor Syrië gelden en op welke manier deze tijdelijk verlicht of opgeschort kunnen worden. Dijk SP 0.15
3423 Ik zou van de premier graag willen weten wat tijdens deze EU-top zijn inzet is om dit ook te bespreken met andere landen. Dijk SP 0.06
3424 Het tweede punt is de bemoeienis vanuit zowel Turkije als Israël. Dijk SP 0.05
3425 Turkije blijft de Koerden aanvallen, omdat het wil voorkomen dat de Koerden een eigen politieke eenheid in Syrië krijgen. Dijk SP 0.74
3426 Het is vaker genoemd: Israël is de Golanhoogvlakte binnengevallen en is daar illegale nederzettingen steeds verder aan het uitbreiden. Dijk SP 4.55
3427 Wat is de inzet van dit kabinet richting de regering-Netanyahu? Dijk SP 0.06
3428 Meerdere partijen hebben er vaker op gewezen: hoe gaan dit kabinet en deze EU-top het associatieverdrag met Israël bespreken? Dijk SP 0.11
3430 Ik wilde er niet zo uitgebreid op ingaan, maar ik ga het toch doen vanwege het betoog dat de heer Markuszower net hield. Dijk SP 0.04
3431 Ik had eigenlijk geen zin om daarop te reageren, omdat ik vind dat de premier dat moet doen. Dijk SP 0.03
3432 Ik wil hem vragen om te reageren op dat deel van de inbreng van de heer Markuszower dat ging over het conflict, sorry, de oorlogsmisdaden, excuses, de genocide die op dit moment in Gaza gepleegd wordt. Dijk SP 0.06
3433 Ik wil daar van het kabinet een politiek oordeel over horen. Dijk SP 0.03
3434 Ik wil ook een reactie horen van de heer Markuszower over de manier waarop dit hier wordt besproken. Dijk SP 0.05
3435 Ik wil ook horen of de premier dat een beetje waardig vindt of niet. Dijk SP 0.03
3438 Vindt de heer Dijk het — los van de inhoud, want die horen we dan straks wel weer — wel waardig om een land van genocide te beschuldigen terwijl nog geen enkele rechtelijke instantie dat heeft gedaan? Markuszower PVV 0.08
3441 Ik noem het niet voor niets een "politiek oordeel". Dijk SP 0.02
3442 Er loopt inderdaad nog een zaak bij het Internationaal Gerechtshof. Dijk SP 0.04
3446 Totale gebouwen, steden, bibliotheken, universiteiten, kerken, moskeeën en ziekenhuizen zijn vernietigd. Dijk SP 0.43
3447 Moet ik nog even doorgaan met het opnoemen van zaken? Dijk SP 0.05
3449 Meneer Markuszower, ik heb er dan geen enkel probleem mee om hier dan het politieke oordeel te vellen dat er wel degelijk sprake is van genocide, geen enkel probleem. Dijk SP 0.04
3450 Het is waar dat Israël zijn burgers beschermt met wapens en Hamas zijn wapens beschermt met zijn burgers. Markuszower PVV 99.57
3451 Er zijn jammer genoeg inderdaad ook burgerslachtoffers gevallen; wel heel veel minder dan de heer Dijk hier noemt. Markuszower PVV 0.31
3453 Maar, zeg ik tegen de heer Dijk, weet u waarom ik het niet waardig vind dat het woord "genocide" zomaar op alle conflicten in de wereld wordt geplakt? Markuszower PVV 0.16
3454 Omdat dat beledigend is en omdat het de slachtoffers van echte genocide teniet doet. Markuszower PVV 0.04
3455 U moet eens aan de Armeniërs vragen wat echte genocide is. Markuszower PVV 0.05
3456 U moet eens aan de Joden vragen wat echte genocide is. Markuszower PVV 0.05
3458 Ik heb volgens mij net het onderscheid gemaakt tussen een politiek oordeel en een gerechtelijke uitspraak. Dijk SP 0.14
3461 Het is zeer terecht dat er gesproken wordt over vredesonderhandelingen in Oekraïne. Dijk SP 0.12
3462 Ik zou de heer Brekelmans bijna een compliment willen geven. Dijk SP 0.03
3463 Ik kan me herinneren dat ik hier in maart stond, ook met betrekking tot de oorlog in Oekraïne, en dat de SP verkondigde dat er altijd ruimte moet zijn voor een pad naar vrede. Dijk SP 0.08
3464 Iedereen sprong op naar de microfoon: we waren "padvinders", "indianenstammen", "naïef". Dijk SP 0.04
3466 Dat gaat wel de ene kant op en niet de andere kant. Dijk SP 0.06
3467 Ik noemde u net een ander conflict; daar heb ik dat vooralsnog niet gehoord van dit kabinet. Dijk SP 0.07
3468 Ik zei toen: "Voorafgaand aan en tijdens oorlogen is vaak bekende retoriek te horen: 'we moeten onze kracht tonen en onze vijand verslaan', 'you're either with us or against us' en 'we kunnen ze niet laten winnen'. Dijk SP 0.06
3469 Hiermee wordt niet aangestuurd op onderhandelingen om de oorlog te stoppen. Dijk SP 0.14
3470 Deze simplistische weergave van een langlopend conflict ondermijnt iedere mogelijke oplossing van het conflict en onderhandelingen om de oorlog te stoppen en brengt vrede en het stoppen van bloedvergieten verder weg." Dijk SP 0.05
3473 Ik kan hier een hele trits benoemen aan oplossingen die de SP voor dit conflict ziet, maar ik zou graag willen afronden met: houd het hoofd koel. Dijk SP 0.03
3474 De wapenwedloop die steeds verder wordt aangejaagd, is angstaanjagend. Dijk SP 1.49
3475 Een NAVO-secretaris die eerder als premier niet aan de 2%-norm wilde voldoen en die nu roept dat het een 4%-norm moet worden, is aan het hitsen. Dijk SP 0.21
3476 De oorlogsretoriek neemt steeds verder toe en daarmee ook de angst van mensen. Dijk SP 1.02
3478 Reclames op sociale media om overlevingspakketten in te gaan slaan; €49,99 op bol.com, op sociale media en onlineplatforms. Dijk SP 99.7
3480 Een laatste zin: dames en heren, houd het hoofd koel. Dijk SP 0.07
3481 Ik wil de premier oproepen om zo snel mogelijk aan vredesonderhandelingen te beginnen en om te proberen om die ook zo snel mogelijk af te ronden. Dijk SP 0.03
3485 Ongeveer 2.000 jaar geleden schreef een Joods-Romeinse staatsburger vanuit de gevangenis een brief. Ceder ChristenUnie 0.05
3487 Hij deed een voorspelling over de staat van de wereld in de toekomst. Ceder ChristenUnie 0.04
3488 Hij zei: "En weet dit dat in de laatste dagen zware tijden zullen aanbreken. Ceder ChristenUnie 0.05
3490 Als ik om mij heen kijk in de wereld anno 2024 herken ik veel van deze eigenschappen in ons allen terug. Ceder ChristenUnie 0.06
3491 Met kerst in aantocht staan we stil bij het gegeven dat in alle duisternis om ons heen licht in de vorm van een kind, genaamd Christus, is gekomen en dat we op een dag ook mogen uitkijken naar een eeuwig Koninkrijk van vrede, waar Hij tussen ons zal wonen. Ceder ChristenUnie 0.14
3492 Hoewel we de komende dagen daarnaar mogen uitkijken, is het ook belangrijk om ons met de huidige gebroken werkelijkheid bezig te houden. Ceder ChristenUnie 0.02
3493 Dat gaat de premier ook doen tijdens de komende EU-top. Ceder ChristenUnie 0.09
3497 Het nieuws over de val van Assad heeft ons allen bereikt. Ceder ChristenUnie 0.08
3498 Voor miljoenen Syriërs is dat een moment van vreugde en hoop — ik deel die hoop met hen — op een beter bestaan en op terugkeer, zodat ze een toekomst kunnen opbouwen. Ceder ChristenUnie 0.11
3499 Maar de val van het Assad-regime komt ook met veel onzekerheid en angst. Ceder ChristenUnie 0.04
3500 Ik heb het afgelopen weekend vele beelden moeten zien van lynchpartijen, van mensen die koelbloedig vermoord worden. Ceder ChristenUnie 0.53
3501 Een paar dagen geleden is een Grieks-orthodox christelijk gezin in Syrië onthoofd. Ceder ChristenUnie 99.91
3502 Extremisme en machtsvacuüms bedreigen verschillende kwetsbare groepen. Ceder ChristenUnie 15.6
3503 Hulporganisaties in Syrië zeggen dan ook dat de opmars van de rebellengroepen voor 400.000 ontheemden heeft gezorgd. Ceder ChristenUnie 96.22
3504 Vooral kwetsbare groepen — denk aan christenen en Koerden — kunnen te maken krijgen met geweld en vervolging. Ceder ChristenUnie 0.48
3505 Ik snap daarom de terughoudendheid om steun te betuigen aan HTS, die ook te boek staat als terroristisch. Ceder ChristenUnie 0.13
3506 Maar in aanloop naar de komende EU-top staan we wel voor een keuze. Ceder ChristenUnie 0.02
3508 Duitsland heeft uitgesproken te willen samenwerken met de nieuwe machthebbers in Syrië om zo bij te dragen aan een stabielere orde. Ceder ChristenUnie 0.39
3509 Ook de ChristenUnie vindt dat we waar het kan, moeten bijdragen aan stabiliteit, vrede en humanitaire hulp. Ceder ChristenUnie 0.07
3510 Maar we hebben wel moeite met HTS en ook met de huidige interim-premier, die een geweldige metamorfose heeft ondergaan. Ceder ChristenUnie 0.21
3511 De ChristenUnie zal de eerste partij zijn die gelooft in bekering en radicale verandering, maar dit was een IS-strijder, die waarschijnlijk heel veel op zijn conto heeft staan. Ceder ChristenUnie 0.15
3514 U kent de ChristenUnie als een partij die zich krachtig inzet voor de bescherming van religieuze minderheden. Ceder ChristenUnie 0.14
3515 Wat is de inzet van de premier op dit punt als het specifiek gaat om Syrië in de EU? Ceder ChristenUnie 0.08
3517 Uit het interruptiedebat met de heer Van Baarle van zonet blijkt dat voor ons belangrijk is hoe we omgaan met de situatie in Noordoost-Syrië, waar ook IS-gangers gevangen zitten. Ceder ChristenUnie 0.27
3519 Niet alleen worden Koerden de afgelopen jaren aanhoudend aangevallen vanuit Turkije, maar ook zien we een nieuwe veiligheidsdreiging naar Europa komen als wij niet in staat blijken om hen te beschermen of de taken qua beveiliging uit te kunnen voeren. Ceder ChristenUnie 96.18
3521 Binnen de Europese Unie is er verdeeldheid over de aanpak van de oorlog in Oekraïne. Ceder ChristenUnie 0.08
3522 Ik vraag me ook af hoe de premier de uitspraken van minister Brekelmans duidt. Ceder ChristenUnie 0.08
3524 Ik maak mij namelijk wel zorgen over de verdeeldheid die dreigt te ontstaan binnen de Unie. Ceder ChristenUnie 0.03
3525 Ik hoop dat we daar duidelijkheid over kunnen verschaffen vandaag. Ceder ChristenUnie 0.03
3527 Deze maand is een nieuwe Europese Commissie gestart. Ceder ChristenUnie 0.14
3528 Hoe gaat de nieuwe Commissie naar aanleiding van mijn motie aan de slag met het tegengaan van de vervolging van christenen en andere religieuze minderheden in bijvoorbeeld Nigeria, de Centraal-Afrikaanse Republiek en Sudan? Ceder ChristenUnie 0.07
3532 We hebben gezien dat de Europese Commissie zij aan zij stond met haar counterparts, omdat zij er enthousiast over was. Ceder ChristenUnie 0.06
3533 Maar er ligt ook een motie in de Kamer die zegt: doe het niet. Ceder ChristenUnie 0.08
3534 Ik heb al eerder meegemaakt dat de Tweede Kamer zich uitsprak, maar dat het kabinet in het Europese traject toch een andere weging maakte. Ceder ChristenUnie 0.09
3535 Wat de ChristenUnie betreft gaat ons dat deze keer niet gebeuren. Ceder ChristenUnie 0.04
3536 Ik vraag me af of de minister dit weekend al duidelijkheid kan geven. Ceder ChristenUnie 0.05
3538 Ik noem het vaak, maar dat komt omdat het er nog niet van is gekomen. Ceder ChristenUnie 0.11
3540 Er ligt een motie die vrijwel door de hele Kamer is ondertekend die vraagt om deze te erkennen, of om in ieder geval niet meer te spreken over "de kwestie van". Ceder ChristenUnie 0.05
3547 In noodtempo zagen we vorige week Assads leiderschap ten onder gaan. Van Campen VVD 0.02
3548 Overal in Syrië gingen mensen de straat op om de bevrijding van het wrede regime te vieren. Van Campen VVD 11.87
3549 Laat er geen misverstand over bestaan: het is goed dat de dictator is geweken. Van Campen VVD 0.03
3552 Want deze landen hebben maar één doel: de afbraak van liberale democratische waarden. Van Campen VVD 0.26
3553 Tegelijkertijd moeten we niet doen alsof Syrië van de ene op de andere dag het nieuwe Zwitserland is. Van Campen VVD 0.05
3554 We moeten nog maar zien wat dat nieuwe leiderschap de bevolking te bieden heeft, bijvoorbeeld hoe ze omgaan met de rechten van vrouwen en minderheden. Van Campen VVD 0.05
3556 Wat zal zijn boodschap zijn voor de Hoge Vertegenwoordiger van de Europese Unie voor buitenlandse zaken? Van Campen VVD 0.06
3557 De VVD wil graag dat bij ieder gesprek dat gevoerd gaat worden over het toekomstige Syrië de positie van minderheden wordt benoemd. Van Campen VVD 0.5
3558 De aangenomen Kamermotie van mijn collega Van der Burg kwam in een interruptiedebat hierover al voorbij. Van Campen VVD 0.04
3559 Dan heb ik het dus ook over de positie van Koerden, jezidi's en christenen. Van Campen VVD 0.08
3562 Als we het dan toch over het Midden-Oosten hebben: is de minister-president bereid om in lijn met meerdere aangenomen Kamermoties opnieuw te pleiten voor het plaatsen van de Revolutionaire Garde in Iran op de Europese lijst van terroristische organisaties? Van Campen VVD 0.07
3564 Dichter bij huis duurt de Russische agressieoorlog tegen Oekraïne nog altijd voort. Van Campen VVD 1.52
3565 Het is goed dat het kabinet het belang ondersteunt van het verder verhogen van de druk op Rusland met aanvullende sancties en met het aanpakken van sanctieomzeiling. Van Campen VVD 0.05
3566 Alleen, Nederland heeft niet bepaald een goede reputatie op dit gebied. Van Campen VVD 1.3
3567 In het eerste deel had de heer Van Campen het net over Syrië. Piri GroenLinks-PvdA 0.05
3568 Ook mijn fractie is zeer bezorgd over wat de Syriërs, ook heel specifiek de minderheden in het noorden, nu te wachten staat. Piri GroenLinks-PvdA 0.2
3569 De VVD-fractie heeft gelukkig vorige week voor een motie van mijn hand en van meneer Paternotte gestemd om Turkije aan te spreken op wat het daar doet met de minderheden en om dit te veroordelen. Piri GroenLinks-PvdA 0.09
3570 We hebben eerder natuurlijk ook schendingen van het Syrische grondgebied gezien met militaire aanvallen. Piri GroenLinks-PvdA 0.11
3571 Bent u bereid om hetzelfde te zeggen over Israël, over waar Israël mee bezig is op de Golanhoogten? Piri GroenLinks-PvdA 0.06
3572 Er is aangekondigd dat er ook nederzettingen worden gebouwd. Piri GroenLinks-PvdA 0.15
3575 Ja, wat mij betreft gelden die, is dat het geval, want wat daar gebeurt, is in strijd met het internationaal recht. Van Campen VVD 0.3
3579 Tegelijkertijd is het in die regio natuurlijk ook voor Israël een heel onzekere situatie. Van Campen VVD 0.05
3580 Wat gebeurt er en welk leiderschap krijgen we ervoor terug in Syrië? Van Campen VVD 0.07
3581 Maar dat we de nederzettingenpolitiek veroordelen, ook in het geval van de Golanhoogten, kan ik zeker beamen. Van Campen VVD 0.02
3584 Op het gebied van het omzeilen van sancties hebben we geen goede reputatie. Van Campen VVD 0.04
3585 We weten dat Nederlandse producten via China op de Russische markt terechtkomen en vervolgens in militaire techniek belanden. Van Campen VVD 14.69
3586 Daarnaast worden sancties omzeild via havens waar de Nederlandse kustwacht eerder tekortschoot in handhaving vanwege capaciteitsgebrek. Van Campen VVD 0.92
3587 Ik vraag de minister-president of dit nog steeds het geval is. Van Campen VVD 0.04
3588 Als het ons echt menens is en als we Oekraïne echt willen helpen en de Russische agressie willen stoppen, moeten we hier thuis ook onze zaken op orde hebben. Van Campen VVD 0.05
3589 Wij vinden het niet acceptabel dat we met de mond het belang van deze sancties belijden, maar tegelijkertijd de Russische oorlogseconomie voeden. Van Campen VVD 0.05
3590 Wat kan de minister-president doen om ervoor te zorgen dat Nederlandse woorden ook daadwerkelijk gaan leiden tot daden? Van Campen VVD 0.11
3592 Trumps aanstaande presidentschap kan een kans zijn voor de Europese Unie om in die onveilige wereld eindelijk die serieuze, volwassen geopolitieke actor te worden op het gebied van economie, op het gebied van defensie, op het gebied van energie. Van Campen VVD 0.06
3595 Alleen, we zien ook politieke angst als concrete keuzes dichterbij komen. Van Campen VVD 0.03
3596 Het meest recente voorbeeld daarvan is de opstelling van de Kamer ten opzichte van het Mercosur-verdrag. Van Campen VVD 0.12
3597 Want juist nu het erop lijkt dat de Verenigde Staten een economisch protectionistische koers gaan varen, schiet een meerderheid van deze Kamer deze noodzakelijke handelsovereenkomst af. Van Campen VVD 0.08
3598 Onbegrijpelijk, omdat dit verdrag de Nederlandse strategische positie tegenover China juist versterkt. Van Campen VVD 0.12
3600 Is hij het er ook mee eens dat het Mercosur-verdrag juist kansen kan bieden voor een handelsland als Nederland? Van Campen VVD 0.06
3601 Is hij het er ook mee eens dat dergelijke verdragen onlosmakelijk verbonden zijn met de Europese wens om onafhankelijker te worden van China en voor het versterken van onze strategische autonomie? Van Campen VVD 0.06
3602 Ik wil de collega's hier ook oproepen om de daad bij het woord te voegen. Van Campen VVD 0.02
3603 Als je zegt onafhankelijk te willen zijn van China, geef dit verdrag dan ook een eerlijke kans. Van Campen VVD 0.05
3604 Het is bekend dat de VVD voor het Mercosur-verdrag is. Ceder ChristenUnie 5.2
3605 Tegelijkertijd is er gewoon een Kamermeerderheid die het kabinet meermaals heeft opgeroepen om positie in te nemen. Ceder ChristenUnie 0.05
3607 Ik vraag me af of u zich, ongeacht uw partijopvatting, in ieder geval schaart achter de keuze die gemaakt is door het parlement. Ceder ChristenUnie 0.05
3608 En vindt u dus ook dat het kabinet de motie gewoon zou moeten voeren? Ceder ChristenUnie 0.05
3609 Ik vind het heel lastig om daar antwoord op te geven, omdat ik het echt een hele onverstandige positie van de Kamer vind. Van Campen VVD 0.03
3610 Ik vind dat de Kamer zich, met alle respect, ongeïnformeerd tegen dit verdrag keert. Van Campen VVD 0.04
3611 Ik hoor spookverhalen over producten of goederen die op de Europese markt gaan komen die ver onder de Europese standaarden zouden liggen. Van Campen VVD 0.17
3613 Ik hoor voorbeelden alsof het enorme milieueffecten zou hebben en milieuschade zou toebrengen. Van Campen VVD 0.06
3615 Uit een recent onderzoek van de London School of Economics blijkt juist dat het Mercosur-verdrag leidt tot een daling van de CO<sub>2</sub>-uitstoot. Van Campen VVD 94.1
3616 Laten we dit verdrag dus een eerlijke kans geven als we hier met elkaar zeggen dat we strategische autonomie willen. Van Campen VVD 0.03
3617 Vorige week hebben we een eindeloze en overigens zeer nuttige rondetafelsessie gehad over het Draghirapport. Van Campen VVD 0.04
3618 Maar als de keuze dan gemaakt moet worden en de Kamer wordt gevraagd om keuzes te maken als het concreet wordt, dan geven we niet thuis. Van Campen VVD 0.04
3622 De VVD heeft namelijk recht op haar mening en daarom hebben we dit debat ook met elkaar, maar er is gewoon een uitspraak gedaan door de Kamer. Ceder ChristenUnie 0.07
3623 We kunnen vandaag weer een motie indienen, en dan zal die uitspraak hetzelfde zijn. Ceder ChristenUnie 0.05
3624 De oproep aan het kabinet is om de wens van het hoogste orgaan van dit land te respecteren. Ceder ChristenUnie 0.04
3625 Ik stel de VVD de simpele vraag of de VVD zich daarbij neerlegt, en of de VVD niet in het kabinet gaat pogen om dit kabinet toch op een ander pad te zetten en daarmee het hoogste orgaan van dit land buitenspel te zetten, maar dan komt er geen klip-en-klaar antwoord. Ceder ChristenUnie 0.08
3629 Vindt de VVD dat de uitspraak van de Kamer, het hoogste orgaan van dit land, door het kabinet gerespecteerd en uitgevoerd moet worden? Ceder ChristenUnie 0.07
3630 Als ik daarop instemmend moet antwoorden, dan vraagt de heer Ceder mij om iets heel onverstandigs te doen en dat ga ik niet doen. Van Campen VVD 0.1
3631 Een motie is overigens geen verzoek aan de heer Van Campen van de VVD-fractie. Van Campen VVD 0.05
3633 Dus ik ga dit debat dat de heer Ceder met mij probeert te voeren, wat hij mag doen, niet aan, omdat ik dat wat een meerderheid van de Kamer hierbij benadrukt, een onverstandige positie vind. Van Campen VVD 0.14
3634 Dat is dus een debat dat hij met de minister-president zal moeten gaan voeren, denk ik. Van Campen VVD 0.02
3635 Ik was eigenlijk van plan om vooral het kabinet te bevragen over waarom het kabinet de vijf moties die er liggen tegen het Mercosur-verdrag niet uitvoert, maar ik wil toch even reageren op wat de heer Van Campen hier zegt. Teunissen PvdD 0.06
3637 De VVD is het gewoon niet eens met het standpunt van de meerderheid van de Kamer. Teunissen PvdD 0.04
3638 Dat mag, maar wat de heer Van Campen hier zegt, is dat een meerderheid van de Kamer ongeïnformeerd een standpunt heeft ingenomen. Teunissen PvdD 0.07
3640 De vraag is waar de heer Van Campen dat op baseert. Teunissen PvdD 0.04
3641 De tekst van het verdrag ligt er namelijk al sinds 2019. Teunissen PvdD 0.07
3642 De analyses die er nu zijn voor het nieuwe verdrag laten zien dat het onderdeel landbouw niet is gewijzigd. Teunissen PvdD 0.11
3643 De vraag is dus waar de heer Van Campen zich op baseert als hij zegt dat wij ongeïnformeerd een positie zouden innemen. Teunissen PvdD 0.13
3645 Ik hoor in het debat over het Mercosur-verdrag heel vaak dat juist de agrarische sector daar hard door getroffen zou worden. Van Campen VVD 0.34
3646 In het geval van de rundveehouderij, en specifiek in dat van de kalverhouderij, klopt dat op zich. Van Campen VVD 0.11
3647 Maar als we dan kijken naar de cijfers van wat er dan allemaal overspoeld zou worden op de Europese markt, dan hebben we het op jaarbasis over één biefstuk per persoon in de hele Europese Unie. Van Campen VVD 6.11
3648 Ik weet dat dat voor de Partij voor de Dieren een biefstuk te veel is, maar dat plaatst het een en ander toch wel in balans. Van Campen VVD 0.03
3649 We weten ook dat een gemiddeld modern pluimveebedrijf of varkensbedrijf erop vooruitgaat, dat er sprake is van een economische winst. Van Campen VVD 1.42
3650 Het zou vervuilend zijn en er zouden producten ver onder de Europese veiligheids- en kwaliteitsstandaarden de markt op komen. Van Campen VVD 35.27
3653 Oké, ik wil u het argument geven dat ik niet ga over de beoordeling van hoe u zich informeert, want ik weet niet hoe u zich heeft geïnformeerd. Van Campen VVD 0.05
3654 Ik vind alleen wel van bepaalde argumenten die ik hoor van met name uw fractie, en soms ook van de fractie van BBB, dat dit ongeïnformeerde standpunten zijn, of in ieder geval standpunten die geen blijk geven dat er kennis is genomen van wat het Mercosur-verdrag in detail behelst. Van Campen VVD 0.26
3655 De heer Van Campen heeft nog eens oude argumenten opgesomd die allang zijn weerlegd. Teunissen PvdD 0.07
3656 Het is namelijk wel degelijk zo dat heel veel kippen- en rundvlees onze kant op komt. Teunissen PvdD 0.55
3657 Dat pakt nadelig uit voor Europese boeren, dus niet alleen in Nederland, maar in heel Europa. Teunissen PvdD 66.84
3658 Bovendien kan de ontbossing van de Amazone tot 25% toenemen. Teunissen PvdD 10.31
3659 De afspraken die zijn gemaakt over duurzaamheid, waar heel veel beloftes over werden gedaan door Von der Leyen, blijken boterzacht te zijn. Teunissen PvdD 0.09
3660 Alle argumenten die ik hier van de VVD heb gehoord — nogmaals, ik waardeer de poging — zijn reeds weerlegd, helaas voor de heer Van Campen. Teunissen PvdD 0.06
3661 Ik neem kennis van de reactie, maar mijn fractie maakt zich oprecht serieuze zorgen over de wijze waarop hier in deze Kamer wordt gesproken over handelsverdragen. Van Campen VVD 0.19
3662 We hebben sinds de Tweede Wereldoorlog internationaal zo ongelofelijk veel welvaart genoten door handelsbelemmeringen te slechten, door importtarieven te verlagen en door internationaal met elkaar handel te drijven. Van Campen VVD 19.55
3663 Recent is het niet meer gelukt om zo'n verdrag te sluiten. Van Campen VVD 0.27
3664 Hoe willen wij dan Europees een geopolitieke actor van belang zijn en onze welvaart en daarmee onze veiligheid nog op peil houden? Van Campen VVD 0.06
3665 Dat vraag ik dan in de richting van mevrouw Teunissen. Van Campen VVD 0.03
3669 China en Rusland doen er alles aan om hun machtspositie te vergroten. Van Campen VVD 1.11
3671 Het is goed dat het kabinet zich verzet tegen toetredingsstappen voor Servië. Van Campen VVD 0.14
3672 Hoewel de VVD vindt dat landen die op dit moment in de Europese wachtkamer zitten perspectief moeten houden op toetreding, is vooruitgang daarvoor noodzakelijk. Van Campen VVD 0.46
3674 Media staan onder controle, de regering maakt minderheden het leven moeilijk en Belgrado flirt met Moskou door het Europese sanctiebeleid te ontduiken. Van Campen VVD 7.4
3675 We moeten Servië duidelijk maken dat het land voor een keuze staat: satellietstaat van het Kremlin of aansluiting bij het Westen. Van Campen VVD 0.05
3676 We horen graag van de minister-president of hij deze opvatting deelt, of hij verwacht dat Servië specifiek nog besproken zal worden en of hij kan garanderen dat hij bij het standpunt blijft dat toetredingsstappen voor Servië geblokkeerd zullen worden. Van Campen VVD 0.44
3679 In dit land, waarvan de bevolking in overgrote meerderheid aansluiting wil bij de Europese Unie, lijkt een oligarch op een berg instructies van Poetin te regeren. Van Campen VVD 16.36
3680 Vorige week werd onze PvdA/VVD-motie aangenomen om te pleiten voor individuele sancties tegen Georgian Dream-bestuurders. Van Campen VVD 0.1
3681 Vandaag zou ik de minister-president willen vragen of hij met gelijkgestemde landen zou willen kijken of we Ivanishvili, het leiderschap van Georgië, toch kunnen sanctioneren. Van Campen VVD 0.07
3683 De heer Markuszower heeft misschien het stuk in de Trouw niet goed gelezen, maar ik ga het toch ook even voorlezen aan de heer Van Campen. Dijk SP 0.04
3684 Onderhandelingen zouden moeten leiden tot een vredesakkoord of een bestand. Dijk SP 0.03
3685 Ik quoot: "Op dit moment staat de discussie nog in de beginfase, maar er is wel haast bij, want we weten dat Trump ook snelheid wil maken. Dijk SP 0.04
3687 We moeten ervoor zorgen dat Europese landen aan tafel zitten, zodat Trump niet met Poetin beslist over de veiligheidsarchitectuur in Europa." Dijk SP 0.07
3688 Ik zou ook graag van u een reflectie willen op deze woorden. Dijk SP 0.03
3690 Ik ben het eens met die woorden, alleen dan wel als de heer Dijk daar ook het citaat aan wil toevoegen dat het uiteindelijk aan Kyiv, Zelensky of het Oekraïens leiderschap is om te bepalen of en, zo ja, in welke mate gesprekken zullen moeten plaatsvinden. Van Campen VVD 0.08
3691 Ik vind die clausule in de context van het interview superrelevant. Van Campen VVD 0.03
3692 Ik vind dat dat op dit moment ontbreekt in het debat dat hier wordt gevoerd, dus dat wil ik daar graag aan toevoegen. Van Campen VVD 0.06
3697 Mijn punt is alleen dat hier staat dat er wel haast mee gemaakt moet worden. Dijk SP 0.06
3699 Die staan hier gewoon gequoot: er moet haast mee gemaakt worden. Dijk SP 0.03
3700 Dat betekent toch dat er ook enigszins druk vanuit de internationale gemeenschap, of van landen, moet komen om daarbij te helpen, om daar aanzetten toe te doen? Dijk SP 0.04
3702 Vindt u dan inderdaad dat de heer Brekelmans door te zeggen dat we er haast mee moeten maken voordat Trump aan tafel zit, eigenlijk zegt: we moeten meer initiatief nemen; er moet meer initiatief komen van landen als Nederland om ervoor te zorgen dat er onderhandelingen voor vrede komen? Dijk SP 0.05
3703 Dat is namelijk wel zoals dit gelezen is en moet worden, want anders zeg je niet dat er haast gemaakt moet worden. Dijk SP 0.03
3704 Laten we niet doen alsof er nog geen initiatieven zijn. Van Campen VVD 0.04
3705 Afgelopen week nog heeft Tusk van Polen met Macron van Frankrijk gezamenlijk het initiatief genomen om het gesprek hierover te voeren. Van Campen VVD 0.06
3706 Eerdere debatten, ook het debat waar de heer Dijk naar verwees, vonden plaats in een volstrekt andere context. Van Campen VVD 0.04
3707 U kunt wel besmuikt lachen, maar toen zat er nog geen Amerikaanse president die uitspraken doet dat hij er in 24 uur wel even uit komt. Van Campen VVD 18.63
3708 Ik wil niet dat de Verenigde Staten verantwoordelijk zijn en samen met Poetin gaan bepalen hoe de veiligheidsarchitectuur van het Europees continent of van de Europese Unie eruit gaat zien. Van Campen VVD 0.06
3709 Ik denk dat we ons de luxe niet kunnen permitteren om niet ook over een scenario na te denken waarbij de Europese Unie niet aan tafel zit. Van Campen VVD 0.04
3711 Ieder conflict, iedere oorlog, heeft natuurlijk op ieder moment een context en die verandert natuurlijk. Dijk SP 0.18
3713 Alleen, toentertijd waren er partijen die aangaven dat er zicht moet zijn op vrede en een pad naar vrede. Dijk SP 0.13
3714 Er moet gewerkt worden aan vrede, ook door landen als Nederland. Dijk SP 0.05
3715 De internationale gemeenschap moet met meerdere landen niet de druk uitvoeren op Oekraïne, maar ervoor zorgen dat er geholpen wordt en dat er juist druk wordt uitgeoefend op Rusland. Dijk SP 0.05
3716 Ik heb toen ook opkomende machtsblokken genoemd, zoals Brazilië, Zuid-Afrika en India. Dijk SP 0.07
3719 Maar dat is wel hoe je een pad naar vrede bewerkstelligt. Dijk SP 0.02
3721 Nu komt uw eigen minister met de zeer terechte woorden dat er een pad naar vrede moet komen, een opening moet worden gevonden en een initiatief moet worden genomen om aan vredesonderhandelingen te gaan werken. Dijk SP 0.08
3722 Ik vind het een beetje cynisch dat dat moet omdat er een andere president in de VS gekozen is. Dijk SP 0.05
3723 Maar dan kunt u toch nu ook wel gewoon zeggen: het klopt, ons land, de heer Schoof, moet initiatief gaan nemen bij deze EU-top om ervoor te zorgen dat er een pad naar vrede komt en dat er harder aan getrokken wordt? Dijk SP 0.04
3725 Maar ik vind dat een wisseling van de wacht, met een mogelijk volstrekt ander Amerikaans buitenlandbeleid, niet iets is wat we lichtzinnig moeten wegen in het beschouwen van hoe we aan moeten kijken tegen de conflicten op het Europese continent. Van Campen VVD 0.03
3726 De heer Dijk heeft zijn woorden uitgesproken in een tijd waarin er een leider in het Witte Huis zat die op een andere manier keek naar het oplossen van deze oorlog en het ondersteunen van Oekraïne. Van Campen VVD 0.09
3727 Ik denk dat de uitspraken van een Amerikaanse president die zegt dat het zijn ambitie is om dit conflict binnen 24 uur op te lossen, dit conflict wel in een andere context plaatsten, waarbij we niet meer de luxe hebben om achterover te leunen. Van Campen VVD 0.11
3728 We moeten er ook zelf voor zorgen dat we aan de knoppen blijven zitten van die veiligheidsarchitectuur, die ons zo dierbaar en lief moet zijn. Van Campen VVD 0.03
3733 Hij is nu in Oekraïne en zegt vanuit daar tegen alle westerse leiders: stop met speculeren over een nederlaag van Oekraïne. Paternotte D66 0.08
3734 Hij wil dat Oekraïne zijn grenzen volledig behoudt. Paternotte D66 0.04
3735 Ik wil aan de heer Van Campen voorleggen dat ik me gewoon zorgen maak, want hij noemt de kritiek van partijen als GroenLinks-PvdA, CDA en D66 cynische spelletjes, terwijl we eigenlijk een zorg uitspreken. Paternotte D66 0.15
3736 Wij zijn de partijen met wie de VVD vroeger samengewerkt heeft om juist als Nederland voorop te lopen in de steun aan Oekraïne. Paternotte D66 0.21
3737 Ik zie nu zelfs dat de VVD tegen een motie stemt om de volgende stap te zetten in onderhandelingen over NAVO-lidmaatschap. Paternotte D66 0.17
3738 Ik zie dat de premier in Estland afspraken maakt over het controleren van de Russische schaduwvloot, maar dat Nederland geen bijdrage levert aan de uitvoering ervan. Paternotte D66 1.24
3739 Ik zie dat wij dwarsliggen bij de strategie voor de defensie-industrie en dat Nederland volgend jaar de steun aan Oekraïne verlaagt. Paternotte D66 0.53
3740 We zien vervolgens dat de minister van Defensie die speculaties doet. Paternotte D66 0.05
3741 Hoe hij het bedoeld heeft, weet ik niet, maar ik zie in ieder geval dat de minister van Buitenlandse Zaken het tegenspreekt en dat in het Kremlin er positief op gereageerd wordt. Paternotte D66 0.11
3742 Dan denk ik: dat kan toch allemaal niet de bedoeling zijn? Paternotte D66 0.03
3743 Snapt hij, als ik dit lijstje voorleg, dat ik me gewoon zorgen maak? Paternotte D66 0.05
3744 Ik denk dat die zorg terecht is als de heer Paternotte mensen blijft aanpraten dat de minister van Defensie speculeert op een nederlaagstrategie van Oekraïne. Van Campen VVD 0.05
3745 Dat is in verste verte niet wat hij in dat artikel heeft gezegd. Van Campen VVD 0.08
3746 Alles was onder de voorwaarde van de zin en de uitspraak dat Kiev uiteindelijk zelf bepaalt of en op welke wijze het gesprek wordt gevoerd. Van Campen VVD 0.06
3747 Ik hoop met dit debat van vanavond, ook met mijn eerdere interruptiedebat met mevrouw Piri, de zorgen die de heer Paternotte heeft kunnen wegnemen. Van Campen VVD 0.03
3748 Maar laten we dan ook niet de uitspraken die zijn gedaan uit hun context halen. Van Campen VVD 0.03
3749 Want dan snap ik, als blijft gebeuren wat de heer Paternotte doet, dat niet alleen hij zich aan het einde van de avond zorgen maakt, maar dat ook heel veel anderen inderdaad zullen denken dat we speculeren op een nederlaagstrategie van Oekraïne. Van Campen VVD 0.07
3752 De heer Van Campen zegt dat die zinsnede er wel bij hoort; dat is prima, maar die staat niet in dat interview. Paternotte D66 0.08
3753 Ik haal dus niet iets uit de context, maar de heer Van Campen voegt iets toe aan dat interview wat daarin misschien inderdaad gezegd had moeten worden. Paternotte D66 0.04
3754 Volgens mij is dat de beste erkenning dat de minister van Defensie hier misschien toch een fout heeft gemaakt. Paternotte D66 0.03
3755 Misschien is het goed als de heer Van Campen, als hij zelf teksten van de minister erbij moet verzinnen, dan ook erkent dat er misschien een fout is gemaakt, want de heer Van Campen zegt het inderdaad goed, maar in het interview staat dat niet. Paternotte D66 0.16
3756 Het is maar goed dat we in een democratie leven en dat we wonen in een land waarin de minister van Defensie niet de pen van de journalist vasthoudt. Van Campen VVD 0.06
3757 Als de heer Paternotte het over die boeg wil gooien, laten we dan in gezamenlijkheid vragen of de minister-president kan bevestigen — dat is het principe van eenheid van kabinetsbeleid — dat het uiteindelijk aan Kiev zelf is om te bepalen of er zulke gesprekken worden gevoerd en zo ja, hoe. Van Campen VVD 0.04
3759 Dan hebben we het kunnen weerleggen vanavond en dan kunnen we weer verder, namelijk met het ondersteunen van Oekraïne in de strijd voor zijn eigen soevereiniteit en veiligheid. Van Campen VVD 0.15
3760 Wat de heer Paternotte zei, klopt: het staat niet in het artikel. Dassen Volt 0.06
3761 Ik neem aan dat de minister van Defensie of in ieder geval zijn woordvoerder het artikel heeft gezien vóór publicatie. Dassen Volt 0.05
3762 Toevallig heeft de minister van Defensie zichzelf vanochtend gecorrigeerd door aan te geven — dat is de zinsnede die de heer Van Campen net noemde — dat het aan Kiev zelf is om te onderhandelen, maar … Dassen Volt 0.14
3764 … die zinsnede is er pas gekomen na druk van onder anderen de Estse minister. Dassen Volt 0.07
3765 Kallas heeft gezegd dat Rusland helemaal niet uit is op vrede, iets wat onze eigen minister van Buitenlandse Zaken ook heeft gezegd. Dassen Volt 0.37
3766 Er is dus een beeld ontstaan, in ieder geval bij mij en ik denk ook bij veel anderen, dat de Europese lidstaten wederom niet op dezelfde lijn zitten. Dassen Volt 0.13
3767 Als we allemaal op een andere manier naar buiten communiceren wat we menen dat er moet gebeuren, verzwakt dat in zichzelf zowel de positie van Europa als de positie van Oekraïne. Dassen Volt 0.05
3768 Dat moet de heer Van Campen toch met mij eens zijn? Dassen Volt 0.04
3769 Ik denk dat het een illusie is om 27 landen met één mond te laten spreken. Van Campen VVD 0.03
3770 Wat ik belangrijker vind dan dat, is dat we aan het einde van de dag wel allemaal dezelfde intentie hebben en dezelfde strategie navolgen met elkaar als het gaat om Oekraïne en de strijd die dat land voert voor zijn eigen veiligheid. Van Campen VVD 0.03
3771 Dat de minister van Defensie blijkelijk duidelijk zelf heeft aangegeven dat het aan Kyiv zelf is om te bepalen onder welke voorwaarden gesprekken worden gevoerd, is een welkome aanvulling op het artikel. Van Campen VVD 0.06
3772 Dat is zeker waar, maar daarmee is de schade natuurlijk al wel gedaan, want ook Rusland heeft hiervan gesmuld. Dassen Volt 0.11
3774 Maar goed, ik heb nog een andere vraag over onderhandelingen. Dassen Volt 0.03
3776 Dan is de grote vraag natuurlijk: wat gebeurt er dan? Dassen Volt 0.03
3777 Een van de vragen die voorliggen is of we dan bereid zijn om ervoor te zorgen dat er een vredesmacht in Oekraïne aanwezig is. Dassen Volt 0.04
3778 Ik ben benieuwd wat het standpunt van de VVD daarin is. Dassen Volt 0.04
3779 Moet Nederland daar dan inderdaad een onderdeel van zijn en aan bijdragen? Dassen Volt 0.06
3780 Volgens mij doet de heer Dassen nu precies datgene waarvan hij wil dat we dat niet doen. Van Campen VVD 0.04
3782 Laten we eerst eens even horen van de minister-president of ze alle 27 op één lijn zitten en allemaal vinden dat het uiteindelijk aan Kyiv zelf is om te bepalen of en onder welke voorwaarden gesprekken worden gevoerd. Van Campen VVD 0.09
3783 Dan is het voor mij relevant om te weten wat Oekraïne zelf vindt van de scenario's die de heer Dassen hier opwerpt. Van Campen VVD 0.04
3789 Er is op dit moment een kerstdiner van het CDA aan de gang. Boswijk CDA 0.05
3791 Daar komt dit ook in terug, dus fijn dat jullie dat toch een beetje speciaal voor mij doen. Boswijk CDA 0.03
3800 Het sterkste wapen van de Russen is propaganda en de grootste zwakte van het Westen zit tussen onze oren. Boswijk CDA 0.21
3802 Als je dat weet, is les één: zorg er in ieder geval voor dat je op het allerhoogste niveau, op de belangrijkste onderwerpen, niet met tegengestelde signalen komt. Boswijk CDA 0.03
3803 Ik heb hier ontelbare debatten gehad met onder anderen het toenmalig Kamerlid Brekelmans. Boswijk CDA 0.05
3804 Wij trokken gezamenlijk op als er werd gesuggereerd: "Joh, we moeten Oekraïne een vrede opdringen. Boswijk CDA 0.06
3806 Desnoods met een nadelige vredesovereenkomst voor Oekraïne, als het maar stopt." Boswijk CDA 0.03
3807 Ik trok dan altijd op met de voorganger van de heer Van Campen, de heer Brekelmans. Boswijk CDA 0.03
3809 Ik vind het dan erg flauw wat de heer Van Campen op dit moment doet, namelijk ons cynische politiek aanwrijven terwijl wij eigenlijk gewoon ons werk doen. Boswijk CDA 0.04
3810 Collega Paternotte noemde een heel rijtje punten dat elk oppositie-Kamerlid zou moeten doen opspringen. Boswijk CDA 0.05
3811 En dan zien we gisteren een interview waar niet de fundamentele zin in staat: Kyiv besluit het uiteindelijk. Boswijk CDA 0.06
3815 Ik vind ook dat de heer Boswijk terecht wijst op de zorgen over propaganda en wat misinformatie vanuit het Kremlin, maar laten we daar dan ook niet aan meedoen. Van Campen VVD 0.2
3816 Laten we met elkaar de minister-president vragen of ook hij kan bevestigen dat het uiteindelijk daadwerkelijk aan Kyiv zelf is onder welke voorwaarden er wordt gesproken. Van Campen VVD 0.14
3817 Dit is juist omdat ik collega Brekelmans ken als een voorvechter van Oekraïne, juist daarom. Boswijk CDA 0.15
3818 Hij is niet iemand die zo van de straat is geplukt. Boswijk CDA 0.04
3819 Juist van zo iemand had ik niet verwacht dat hij dan een zo onnauwkeurig — dat is licht uitgedrukt — interview geeft met zulle grote consequenties. Boswijk CDA 0.03
3820 Juist daarom is het zo'n sterk wapen in de propagandamachine van Rusland. Boswijk CDA 0.04
3821 Daarom was het veel sterker geweest als minister Brekelmans na alle ophef niet een dag had gewacht, maar gisteren meteen had gezegd "potverdorie, ik heb dit niet goed gedaan" en het meteen had gerectificeerd. Boswijk CDA 0.13
3823 Eerst moest minister Veldkamp er nog op reageren, moest er nog worden teruggefloten vanuit Estland en moest de Russische propaganda ermee aan de haal gaan, en toen pas kwam die rectificatie. Boswijk CDA 0.1
3824 Dan vind ik het nog steeds flauw dat ons hier nu cynische politiek wordt aangewreven. Boswijk CDA 0.04
3825 Ik had het veel helderder en eerlijk gevonden als de collega van de VVD nu had gezegd: dit was fout, dit heeft minister Brekelmans niet goed gedaan en dit moet meteen gerectificeerd worden. Boswijk CDA 0.15
3826 Er is nu een dag overheen gegaan en het is pas gerectificeerd nadat er ophef is ontstaan. Boswijk CDA 0.08
3827 Ik heb zojuist al aangegeven richting de heer Dassen dat ik de toevoeging van de minister van Defensie vanochtend een verrijking vond van de boodschap. Van Campen VVD 0.05
3828 Ik weet dat het niet mag van u, voorzitter, maar ik zou de heer Boswijk dan ook willen vragen hoe hij aankijkt tegen de bredere discussie die erachter schuilgaat. Van Campen VVD 0.04
3830 We hebben namelijk te maken met een Amerikaans presidentschap dat er echt anders uitziet dan het huidige presidentschap, dat er zat in de tijd waarin hij met Kamerlid Brekelmans debatten heeft gevoerd over de toekomst van Oekraïne. Van Campen VVD 0.14
3832 Het is inmiddels een beetje een herhaling van zetten. voorzitter None 0.02
3833 Dan zal ik een retorisch antwoord gaan geven, of hoe dat ook gaat. Boswijk CDA 0.03
3834 Stel, de heer Van Campen zou mij vragen hoe ik kijk naar de diepere gedachten hierachter. Boswijk CDA 0.03
3838 Maar volwassen politici weten dat ze die discussies achter gesloten deuren voeren en niet in de krant, en dat als er dan iets naar buiten komt, je dat eerst afstemt binnen je kabinet. Boswijk CDA 0.06
3839 Dat is al niet gebeurd, want minister Veldkamp was er als de kippen bij om het te nuanceren. Boswijk CDA 0.07
3840 Als je het dan in je kabinet hebt afgestemd, stem je het binnen je bondgenootschap af. Boswijk CDA 0.04
3841 Dat is ook niet gebeurd; zie de reactie uit Estland. Boswijk CDA 0.16
3842 Denken is dus prima, maar via Trouw communiceren en speculeren niet. Boswijk CDA 0.05
3845 Het had de heer Van Campen gesierd als hij dat gewoon had toegegeven. Boswijk CDA 0.04
3847 Ik hoop dat we op enig moment ook met elkaar de discussie gaan voeren die hier wel degelijk achter schuilgaat, namelijk dat we te maken hebben met een nieuw Amerikaans presidentschap, dat zegt er binnen 24 uur wel uit te komen. Van Campen VVD 0.22
3848 Ik moet het allemaal nog maar eens zien, maar het is in ieder geval geen geruststelling voor de toekomst. Van Campen VVD 0.03
3849 Ik vind het belangrijk dat we geen kansen verkijken voor de veiligheid van het Europese continent en ik vind het van cruciaal belang dat we zelf aan tafel zitten bij het ontwerpen van de veiligheidsarchitectuur van Europa en de Europese Unie. Van Campen VVD 0.03
3850 We weten dat het soms heel snel kan gaan in het internationale discours. Van Campen VVD 0.03
3853 Nogmaals, natuurlijk moeten onze leiders nadenken over alle scenario's en natuurlijk zie ik de Amerikaanse verkiezingen. Boswijk CDA 0.1
3854 Maar collega Van Campen zou het toch met mij eens moeten zijn dat je dit niet in een dagblad ventileert, maar in de ministerraad, en dat je er dan eerst met elkaar uitkomt en dan met je bondgenoten. Boswijk CDA 0.06
3855 Ik ben heel benieuwd of collega Van Campen dat met mij eens is. Boswijk CDA 0.03
3856 Heeft het interview de positie van Oekraïne aan de onderhandelingstafel versterkt of verzwakt? Boswijk CDA 0.06
3857 Ik denk dat de wijze waarop dit debat nu gevoerd wordt, die positie niet bepaald versterkt, maar laten we vooral kijken of de minister-president de duidelijkheid kan geven waar de heer Boswijk behoefte aan heeft. Van Campen VVD 0.04
3858 Hij wordt overigens op zijn wenken bediend, want het gebeurt niet vaak dat er een interview wordt gegeven in de krant en we daar een dag later al over in debat kunnen met de minister-president. Van Campen VVD 0.05
3859 We gaan luisteren naar mevrouw Teunissen, van de fractie van de Partij voor de Dieren. voorzitter None 0.04
3861 Nu ligt het EU-Mercosur-verdrag er, de handelsdeal die ontbossing aanjaagt en oneerlijke concurrentie veroorzaakt voor Europese boeren. Teunissen PvdD 0.4
3862 De Kamer zegt al sinds 2020 en met vijf aangenomen moties: dit verdrag willen wij niet. Teunissen PvdD 0.11
3863 De Kamer zegt tegen het kabinet: laat de Europese Commissie weten dat Nederland tegen dit verdrag is. Teunissen PvdD 0.2
3864 Ja, met uitzondering van de VVD, de enige coalitiepartij die dit niet steunt. Teunissen PvdD 0.2
3866 Drie coalitiepartijen zijn ook tegen het EU-Mercosur-verdrag en het kabinet weigert de aangenomen motie uit te voeren. Teunissen PvdD 0.13
3870 Dit kabinet doet precies hetzelfde als Rutte III, als Sigrid Kaag als minister voor Buitenlandse Handel. Teunissen PvdD 0.42
3871 Ondanks de deelname van BBB, NSC en PVV lijkt het handelsbeleid als twee druppels water op dat van Rutte en Kaag. Teunissen PvdD 0.1
3872 Is de premier bereid om bij de Europese top uit te dragen dat Nederland tegen het EU-Mercosur-verdrag is, omdat landbouw gewoon in dat verdrag zit? Teunissen PvdD 0.14
3873 Gaat de minister ook voor die positie staan en steun zoeken bij zijn collega's, zoals een meerderheid van de Kamer wil? Teunissen PvdD 0.05
3874 De Europese Commissie noemt het EU-Mercosur-verdrag sinds kort geen "associatieakkoord" meer, maar een "partnerschapsakkoord". Teunissen PvdD 0.08
3875 Dat is een overduidelijke tactiek in de poging om nationale parlementen buitenspel te zetten, want een associatieakkoord vereist anonimiteit. Teunissen PvdD 0.05
3876 Wat vindt de premier daarvan en wat gaat de premier ertegen doen? Teunissen PvdD 0.07
3877 Heeft het kabinet al gebeld met Frankrijk, Polen of andere mogelijke tegenstanders van het verdrag om samen op te treken, zoals ook een wens van de Kamer is? Teunissen PvdD 0.06
3883 Amnesty concludeert dat Israël zich schuldig maakt aan genocide, aan daden van agressie en aan overduidelijke oorlogsmisdaden. Teunissen PvdD 84.3
3884 Afgelopen week zeiden heel veel Nederlanders: "Niet in mijn naam". Teunissen PvdD 0.09
3885 Deze Nederlanders missen een kabinet dat daadwerkelijk iets doet. Teunissen PvdD 0.06
3886 Gaat deze premier naar deze en andere groepen in Nederland luisteren en pleiten voor een koerswijziging van Nederland, zoals een meerderheid van Nederland wil? Teunissen PvdD 0.06
3888 Ik hoorde mevrouw Teunissen zeggen dat er bommen waren gevallen op Palestijnse kinderen die een potje voetbalden. Markuszower PVV 89.53
3891 Nou is het zo dat er inderdaad elf Arabische kinderen in Israël door een bom zijn omgekomen toen zij een potje aan het voetballen waren. Markuszower PVV 99.73
3892 Maar die bommen waren niet van Israël; die bommen waren van Hamas. Markuszower PVV 0.13
3894 Mevrouw Teunissen heeft het goede voorbeeld, maar de verkeerde dader. Markuszower PVV 0.14
3895 Het is heel flauw wat de heer Markuszower doet, want de Partij voor de Dieren heeft heel vaak de daden van Hamas veroordeeld. Teunissen PvdD 0.23
3896 Wij willen ook dat de gijzelaars zo snel mogelijk vrijkomen, maar dat doe je niet door bommen te gooien op onschuldige burgers. Teunissen PvdD 0.09
3898 Het vrij krijgen van de gijzelaars is daar ook bij gebaat. Teunissen PvdD 0.03
3899 Maar ik vind het echt heel kwalijk om hier de suggestie te wekken dat wij Hamas niet zouden veroordelen. Teunissen PvdD 0.04
3901 Mevrouw Teunissen geeft het voorbeeld dat er een bom is gevallen op kinderen die aan het voetballen waren. Markuszower PVV 8.44
3903 Die bom is gevallen, maar de dader was niet Israël; de dader was Hezbollah. Markuszower PVV 9.78
3905 Daar hoor ik mevrouw Teunissen in dit debat niet over. Markuszower PVV 0.07
3907 De daad in het voorbeeld was juist, maar zij benoemt Israël als de dader terwijl de dader Hezbollah was. Markuszower PVV 0.12
3908 Mevrouw Teunissen heeft zo veel haat voor Israël dat ze niet eens meer ziet wie de bommen gooien. Markuszower PVV 2.25
3909 Ik som letterlijk op wat er in het rapport van Amnesty staat. Teunissen PvdD 0.08
3912 De premier zei gisteren dat het internationaal oorlogsrecht voor het kabinet een rode lijn is met betrekking tot Gaza. Teunissen PvdD 0.17
3915 Wat kan Nederland doen als die rode lijn door Israël overschreden wordt? Teunissen PvdD 0.09
3916 De premier heeft gezegd dat er pas een rode lijn wordt overschreden als het oorlogsrecht wordt overschreden. Teunissen PvdD 0.17
3917 Nou, de VN en het Internationaal Gerechtshof zeggen dat het oorlogsrecht is overschreden, dus is het nu zo dat Israël het oorlogsrecht schendt? Teunissen PvdD 0.38
3921 In deze tijd van oorlog, genocide en klimaatontwrichting komen er hoopvolle berichten, maar er zijn ook heel veel risico's. Teunissen PvdD 0.11
3922 Ik wil graag van de premier weten hoe Nederland gaat bijdragen aan de wederopbouw van Syrië in alle opzichten en hoe hij daarvoor gaat pleiten bij de Europese top. Teunissen PvdD 0.07
3924 Dan wil ik een vraag stellen over de invoer van Russische vis. Teunissen PvdD 0.09
3925 Die is niet verboden onder EU-sancties tegen Rusland, maar illegaal gevangen vis uit Rusland gaat op grote schaal via Nederland Europa in. Teunissen PvdD 30.91
3926 Rusland blijkt de schepen ook nog eens te gebruiken voor spionage en er is nauwelijks controle op. Teunissen PvdD 96.88
3927 Is de premier bereid te pleiten voor het toevoegen van vis aan het volgende sanctiepakket tegen Rusland? Teunissen PvdD 0.07
3929 Tot slot wil ik iets zeggen over de nauwe blik waarmee dit kabinet en ook een aantal partijen in dit huis invulling geven aan het begrip "internationale veiligheid". Teunissen PvdD 0.1
3930 Ik vind dat het rapport van Niinistö dit treffend illustreert: "Klimaatverandering is ook een veiligheidsdreiging, en ontwikkelingssamenwerking is nodig om conflicten te voorkomen die voortkomen uit klimaatverandering. Teunissen PvdD 0.09
3931 Vrede komt niet dichterbij als je bezuinigt op ontwikkelingssamenwerking en bijdraagt aan klimaatontwrichting. Teunissen PvdD 0.09
3932 Als je de leefomgeving en de basis van ons bestaan aantast, worden ook die veiligheidsrisico's groter." Teunissen PvdD 0.06
3933 Ik wil graag een reactie van de premier op dit rapport, en specifiek op de punten van klimaatontwrichting. Teunissen PvdD 0.05
3936 Nog vier sprekers te gaan van de zijde van de Kamer. voorzitter None 0.03
3937 We gaan nu luisteren naar de heer Boswijk, van het CDA. voorzitter None 0.04
3939 Een van mijn lievelingsboeken — ik heb het, denk ik, al vier keer gelezen — is Die Welt von Gestern van Stefan Zweig. Boswijk CDA 0.05
3940 Hij schrijft over de tijd net voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog en over hoe zijn ouders bijna achteloos de pagina's met oorlogsverslaggeving in de krant omsloegen. Boswijk CDA 0.53
3941 Ik had bij het voorbereiden van dit debat en met alle opgaves die we hebben een beetje hetzelfde gevoel. Boswijk CDA 0.02
3943 Europa is boven alles een waardengemeenschap, gebouwd op menselijke waardigheid, vrijheid, rechtvaardigheid en solidariteit. Boswijk CDA 0.06
3944 Deze lotsverbondenheid beschermt ons tegen verdeeldheid en chaos, maar een waardengemeenschap vereist sterke lidstaten. Boswijk CDA 0.12
3945 De politieke onrust in Frankrijk en de Duitse verkiezingen — die landen zijn de motor van de EU — mogen Europa niet verzwakken, zeker niet nu de geopolitieke stormen samenkomen: de oorlog in Oekraïne, de onrust in het Midden-Oosten en de mondiale strijd om macht en grondstoffen. Boswijk CDA 1.24
3946 Daarom vraag ik de minister-president: ziet hij die risico's voor de Europese stabiliteit? Boswijk CDA 0.06
3947 Wat is zijn strategie om Europa sterker door deze storm te leiden, zeker in het licht van de politieke chaos hier in Nederland? Boswijk CDA 0.06
3949 Laat één ding glashelder zijn: het CDA verlangt naar vrede in Oekraïne, maar niet tegen elke prijs. Boswijk CDA 0.08
3950 Wij zeggen: geen vrede op de voorwaarden van Poetin. Boswijk CDA 0.08
3951 Wat Poetin vrede noemt, is geen vrede, maar een bezetting. Boswijk CDA 0.11
3952 Een Pax Russiana betekent capitulatie, onderdrukking en verlies van soevereiniteit. Boswijk CDA 6.75
3953 We zien wat Russische bevrijding betekent als we kijken naar de rokende puinhopen van Marioepol en Irpin. Boswijk CDA 9.59
3956 Des te opmerkelijker was het dat minister Brekelmans, die vorige week nog in deze Kamer was, gisteren plotseling suggereerde dat we een vlucht naar voren moeten nemen. Boswijk CDA 0.06
3958 Uiteraard is het goed om scenario's te bespreken en om een sterk Europees front te vormen, zeker met het oog op het presidentschap van Trump. Boswijk CDA 0.03
3959 Maar de signalen moeten wel consistent en krachtig zijn. Boswijk CDA 0.04
3961 Niet alleen in Den Haag, maar ook buiten onze landsgrenzen zorgt het voorstel van Brekelmans voor gefronste wenkbrauwen. Boswijk CDA 0.04
3962 De Estse minister van Defensie veegde het voorstel resoluut van tafel. Boswijk CDA 0.04
3963 Het Russische persbureau, hebben we inmiddels kunnen zien, juicht het voorstel toe. Boswijk CDA 0.08
3964 Mijn vragen aan de minister-president zijn daarom als volgt. Boswijk CDA 0.03
3965 Deelt de premier mijn mening dat het afgeven van tegenstrijdige signalen richting Rusland het domste is wat we kunnen doen, en dat een zwak en verdeeld Europa het Kremlin rechtstreeks in de kaart speelt? Boswijk CDA 0.08
3966 Hoe is het mogelijk dat bij een onderwerp van zo'n groot geopolitiek belang een minister binnen het kabinet een lijn uitzet die direct wordt tegengesproken? Boswijk CDA 0.06
3968 Dan misschien wel de belangrijkste vraag: wat is nu het standpunt van dit kabinet? Boswijk CDA 0.04
3969 Is dat de lijn-Brekelmans of is dat de lijn-Veldkamp? Boswijk CDA 0.05
3970 Hoort dit beleidsterrein niet simpelweg überhaupt bij de minister van Buitenlandse Zaken? Boswijk CDA 0.05
3974 Ik sluit me gemakshalve aan bij de opmerkingen gemaakt door de collega's Ceder en Van Campen. Boswijk CDA 0.09
3977 Dat gaat met name over het economisch verdienmodel van ons continent. Boswijk CDA 0.31
3979 Fiat moet fabrieken sluiten en twee maanden geleden streefde de Amerikaanse staat Californië de Duitse economie voorbij, terwijl de bevolking half zo groot is als die van Duitsland. Boswijk CDA 99.82
3981 Het is helder: Europa moet sterker en strategischer worden om de concurrentiestrijd met China en de VS aan te kunnen. Boswijk CDA 0.04
3982 Strategische handelsverdragen en industriële partnerschappen zijn daarvoor essentieel. Boswijk CDA 0.04
3983 Toch kiest het kabinet ervoor om een afwijkend standpunt over Mercosur te communiceren. Boswijk CDA 0.06
3984 Hoe verhoudt dit zich tot de noodzaak om Europa sterker te maken? Boswijk CDA 0.06
3987 Ook het debat over de gemeenschappelijke schulden verschuift. Boswijk CDA 0.05
3988 Terwijl Nederland vasthoudt aan een afwijkende lijn, maakt Denemarken juist een draai. Boswijk CDA 0.17
3989 De Europese Unie moet zichzelf beter verdedigen en economisch versterken. Boswijk CDA 0.05
3990 Kan de minister volhouden dat Nederland hiermee nog steeds geloofwaardig blijft? Boswijk CDA 0.07
3992 Nederland mag niet afzijdig blijven in een Unie die ons beschermt en versterkt. Boswijk CDA 0.15
3996 Forse bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking hebben er ook al voor gezorgd dat onze positie bij de Wereldbank wordt ondermijnd. Boswijk CDA 5.05
3997 Daarbovenop komt nog de chaos die we helaas elke week zien binnen deze coalitie. Boswijk CDA 0.06
3998 Wat gaat de minister-president doen om het ongelijk van dit rapport te bewijzen en te laten zien dat Nederland nog steeds een van de hoofdrolspelers is binnen de EU? Boswijk CDA 0.09
4000 Ik hoor de heer Boswijk enkele vragen over gemeenschappelijke schulden stellen aan de minister-president. Dassen Volt 0.03
4001 De Kamer heeft een tijd geleden een motie aangenomen — ik vind het een bijzondere motie — die het kabinet oproept om geen gemeenschappelijke schulden aan te gaan. Dassen Volt 0.1
4002 Het CDA heeft voor die motie gestemd, als ik het mij goed herinner. Dassen Volt 0.06
4003 Kan ik daaruit concluderen dat het CDA daarover nu van standpunt veranderd is? Dassen Volt 0.05
4005 Ik wil u eraan herinneren dat er zo'n 300 per week worden ingediend. Boswijk CDA 0.06
4007 Nou ja, het CDA probeert daar wat aan te doen; laat ik het zo formuleren. Boswijk CDA 0.02
4008 De heer Omtzigt zegt dat dat nog niet lukt, maar dat lukt wel degelijk! Boswijk CDA 0.08
4009 Het idee van het motiequotum van Henri Bontenbal is dat je meer de samenwerking opzoekt. Boswijk CDA 0.05
4010 Dus als ik een motie heb die heel erg lijkt op een motie van collega Dassen — het komt niet heel vaak voor dat hij zulke briljante moties heeft, maar stel dat het zo is — dan zeg ik: nou, collega Dassen, u dient 'm in en ik sta onder uw motie. Boswijk CDA 0.14
4011 Als we dat allemaal consequent doen, zakt het aantal moties. Boswijk CDA 0.12
4012 Langs die theorie is het inderdaad waar dat het CDA heel weinig moties indient als eerste indiener. Boswijk CDA 0.3
4013 Maar nu weer even terug naar de motie waar de heer Dassen op doelt. voorzitter None 0.03
4014 Ik weet deze exacte motie niet, dus ik weet niet of we voor of tegen hebben gestemd, maar ik kan wel vertellen dat wij hier een draai op hebben gemaakt. Boswijk CDA 0.1
4018 De heer Boswijk gaf aan dat ik niet al te vaak briljante moties indien. Dassen Volt 0.08
4019 Ik zal er hier vandaag eentje indienen, dus ik hoop dan van harte op de steun van het CDA. Dassen Volt 0.02
4020 De heer Dassen kent mij als een Kamerlid dat zichzelf serieus neemt, dus ik zal de motie gaan lezen. Boswijk CDA 0.08
4021 Ik ga nu nog niet zeggen of ik voor of tegen stem, maar ik zal 'm taxeren op de inhoud. Boswijk CDA 0.03
4028 De sg van de NAVO zegt: wat in Oekraïne gebeurt, kan over een paar jaar hier gebeuren. Eerdmans JA21 0.13
4030 Wat vindt de premier van die opmerking van zijn voorganger? Eerdmans JA21 0.08
4031 Ik dacht dat we als NAVO-land veilig waren, artikel 5 ... Eerdmans JA21 0.03
4035 Het lukt hem niet om Oekraïne van zich af te schudden. Eerdmans JA21 0.14
4037 Hoe realistisch is dat toekomstbeeld van de NAVO-chef? Eerdmans JA21 0.07
4038 Hebben we het dan over een fysieke aanval op onze transportverbindingen of een aanval via cyber? Eerdmans JA21 0.06
4039 Want als we onze burgers willen alarmeren, moeten we weten waarvoor we ze moeten waarschuwen en waar we rekening mee moeten houden. Eerdmans JA21 0.04
4041 De NAVO wil dus dat we snel gaan overschakelen naar een oorlogsmentaliteit. Eerdmans JA21 0.04
4042 We moeten noodpakketten aanschaffen en contant geld in huis halen. Eerdmans JA21 0.04
4048 Overigens heb ik ook een kano liggen op de bovenste verdieping bij het balkon. Eerdmans JA21 0.07
4049 Wij wonen bijna op het laagste punt van Nederland, in de Alexanderpolder in Rotterdam-Oost. Eerdmans JA21 6.77
4050 Wij weten dus wat er kan gebeuren als de dijken doorbreken, en dat is best serieus. Eerdmans JA21 0.04
4052 Rutte zei onder andere ook: als Rusland steeds agressiever wordt, zullen we vooral troepen die kant op sturen ter verdediging van NAVO-grondgebied. Eerdmans JA21 0.08
4055 Heeft de heer Schoof misschien nog contact gehad met Rutte na diens NAVO-speech? Eerdmans JA21 0.06
4058 Die situatie is onduidelijk, maar feit is wel dat vele hier levende Syriërs al dolgraag terug zouden willen. Eerdmans JA21 0.23
4059 De motie-Eerdmans is afgelopen week aangenomen om die vrijwillige terugkeer ook te helpen faciliteren. Eerdmans JA21 0.08
4060 Kan de premier zeggen hoeveel Syriërs zich inmiddels hebben gemeld voor terugkeer naar Syrië? Eerdmans JA21 0.12
4062 Met dit kabinet ligt er een gouden kans om eindelijk die kopgroep te vormen in Europa en de koe bij de horens te vatten op het gebied van migratie. Eerdmans JA21 0.03
4064 Dan heb ik het over Oostenrijk, Finland, Zweden, Denemarken, Duitsland en misschien straks België. Eerdmans JA21 0.06
4067 Wanneer gaan wij horen welke verdragen het kabinet met andere landen zou willen moderniseren, zodat we in Europa een echt goed functionerend migratiebeleid op touw kunnen zetten? Eerdmans JA21 0.07
4068 Het is echt een gouden kans, maar ik hoor er zo verrekte weinig over. Eerdmans JA21 0.03
4069 Misschien wordt dat wat meer na deze top in Brussel. Eerdmans JA21 0.03
4071 Ik begrijp dat er ook nog een aparte top is georganiseerd over de Westelijke Balkan. Eerdmans JA21 0.19
4072 Er wordt naar verwachting een verklaring aangenomen die Albanië, Bosnië, Montenegro, Macedonië, Servië en Kosovo perspectief gaat bieden op EU-lidmaatschap. Eerdmans JA21 0.06
4073 Die zitten in de zogenaamde wachtkamer, net als Oekraïne, Georgië en Turkije. Eerdmans JA21 0.08
4074 Nou heeft Nederland het Servische lidmaatschap geblokkeerd. Eerdmans JA21 0.1
4075 Volgens mij is dat terecht, maar hoe staat het nou met die andere landen? Eerdmans JA21 0.04
4077 Volgens het laatste corruptierapport van de Raad van Europa heeft het land slechts 3 van de 22 aanbevelingen voor corruptiebestrijding doorgevoerd. Eerdmans JA21 23.92
4078 Het terugdringen van corruptie en het bevorderen van integriteit worden als "zeer beperkt" beoordeeld. Eerdmans JA21 0.15
4079 Vooral bij politiebenoemingen en promoties ontbreekt het aan discipline. Eerdmans JA21 0.04
4080 Na twaalf jaar EU-onderhandelingen zijn slechts 3 van de 33 hoofdstukken afgerond. Eerdmans JA21 0.09
4084 Het Draghirapport toont volgens mij aan dat de Europese economie hopeloos achterloopt op die van Amerika en China. Eerdmans JA21 0.36
4085 Wij onderschrijven de analyse van Draghi, maar niet zijn oplossingen. Eerdmans JA21 0.06
4086 Draghi stelt namelijk dat de EU vier keer meer regels oplegt dan de VS, wat ons investeringsklimaat schaadt. Eerdmans JA21 16.17
4087 Maar zijn oplossing is om 800 miljard per jaar te gaan lenen. Eerdmans JA21 0.09
4088 Opnieuw zeg ik: extra schulden zijn geen oplossing, zoals het coronaherstelfonds heeft geleerd. Eerdmans JA21 0.06
4089 Kan de premier aangeven in hoeverre het kabinet de deregulering van Draghi steunt, maar niet de schuldenopbouw? Eerdmans JA21 0.07
4090 Zal Nederland zich in Brussel ook inzetten voor het terugdraaien van die regels, zoals de groene rapportageverplichting? Eerdmans JA21 0.06
4093 Er is heel vaak in deze Kamer gesproken over VDL Nedcar in Born. Eerdmans JA21 0.13
4094 Waarom kunnen in die mooie fabriek, waar vroeger BMW's en MINI's werden gemaakt, niet toch ook pantservoertuigen worden geproduceerd? Eerdmans JA21 0.17
4098 Er is echt heel vaak naar gevraagd, ook door de VVD. Eerdmans JA21 0.13
4099 Kunnen we daar geen eigen stukje Defensie opbouwen? Eerdmans JA21 0.06
4100 Ik denk dat de collega gelijk had toen die zei: als de overheid de regie niet pakt, gebeurt er echt helemaal niks in Limburg. Eerdmans JA21 0.11
4101 Kortom, is er wel of geen toekomst voor VDL Nedcar in Born voor de productie van legervoertuigen en pantservoertuigen? Eerdmans JA21 0.05
4105 Nu we het toch over Limburg hebben: het woord is aan mevrouw Wijen-Nass van de BBB-fractie. voorzitter None 0.04
4107 Om meteen even te reageren op de oproep van de heer Eerdmans: ik ben er zelf ook groot voorstander van om die middelen van Defensie te laten landen in Nederland, en als het kan in Limburg, omdat het zich daar ook echt voor leent. Wijen-Nass BBB 0.05
4108 Ik ben dan ook heel blij dat een motie van mij daarover breed is aangenomen in deze Kamer. Wijen-Nass BBB 0.03
4109 Ik ben, net zoals de heer Eerdmans, heel erg benieuwd naar de verdere ontwikkelingen op dit dossier. Wijen-Nass BBB 0.08
4113 De BBB geeft de minister-president dezelfde punten mee als de minister van Buitenlandse Zaken voor het debat over de Europese top van de komende dagen. Wijen-Nass BBB 0.12
4114 Hierbij hoort uiteraard aandacht voor een paar recente ontwikkelingen, zoals die in Syrië, maar ook voor onderwerpen die de EU zelf intern raken. Wijen-Nass BBB 0.08
4115 Met grote interesse volgt BBB de ontwikkelingen in het Midden-Oosten. Wijen-Nass BBB 0.06
4116 Waar sommige landen — denk aan Oostenrijk — Syrische vluchtelingen willen terugsturen met bonussen van €1.000, roepen werkgeversorganisaties en ziekenhuizen in Duitsland juist op om hun Syrische medewerkers in Duitsland te laten blijven. Wijen-Nass BBB 38.61
4118 We weten immers nog niet wat er precies in Syrië gaat gebeuren en ook niet wat de precieze intenties zijn van Al-Jolani en HTS. Wijen-Nass BBB 0.69
4120 Dus wat ons betreft is enige voorzichtigheid wel echt verstandig. Wijen-Nass BBB 0.03
4121 Wij zouden het goed vinden om te kijken hoe we in Europees verband hulp aan Syrië kunnen regelen, maar ook om te kijken met welke mensen we te maken hebben bij HTS na de val van dictator Assad. Wijen-Nass BBB 0.09
4122 Voor ons is het van cruciaal belang dat de rechten van alle minderheden in Syrië worden gerespecteerd en dat buurlanden niet de soevereiniteit van Syrië schenden. Wijen-Nass BBB 0.08
4123 We willen namelijk niet dat het land straks door geopolitiek of al dan niet door buitenlandse groeperingen in stukken wordt gehakt. Wijen-Nass BBB 0.04
4124 Wat ons betreft staat de veiligheid van de Syrische bevolking nu voorop, net zoals de wederopbouw. Wijen-Nass BBB 0.04
4127 Wat kan Nederland doen om de Oekraïense bevolking te helpen de winter door te komen nu steeds meer energie-infrastructuur vernield wordt? Wijen-Nass BBB 0.57
4129 Dan nog de uitspraken van minister Brekelmans van deze week. Wijen-Nass BBB 0.03
4131 BBB roept al langer op tot een diplomatieke oplossing omtrent de oorlog in Oekraïne. Wijen-Nass BBB 0.05
4132 BBB is natuurlijk blij dat minister Brekelmans nu ook meer wil gaan inzetten op vredesonderhandelingen. Wijen-Nass BBB 0.1
4133 Wat ons betreft ontkomen we hier ook niet aan als in Amerika volgende maand Trump in het Witte Huis zit en zijn verkiezingsbelofte om snel tot een diplomatieke oplossing te komen, wil gaan waarmaken. Wijen-Nass BBB 0.08
4134 Uiteraard vinden wij wel dat een mogelijke oplossing ook voor Oekraïne realistisch moet zijn en op lange termijn levensvatbare stabiliteit moet bieden. Wijen-Nass BBB 0.04
4137 Wij maken ons wel zorgen over het verder aangaan van gemeenschappelijke schulden en over dat Nederland daar wellicht voor moet gaan opdraaien, zeker nu ook blijkt dat landen als Duitsland en Frankrijk het financieel moeilijk hebben. Wijen-Nass BBB 0.36
4138 Daarbovenop komen nog de onzekerheden omtrent de oorlog in Oekraïne en het tekortschieten van veel landen inzake hun bijdrage aan de NAVO. Wijen-Nass BBB 0.24
4139 Daar heb ik het bij de Defensiebegroting ook al over gehad. Wijen-Nass BBB 0.05
4140 De BBB vindt een stabiel Europa wel echt belangrijk. Wijen-Nass BBB 0.03
4142 De BBB vindt het verstandig als geïnventariseerd wordt hoe andere landen over Mercosur denken en wat daarbij hun argumenten zijn. Wijen-Nass BBB 0.38
4143 Die kwestie is voor ons als BBB nog zeker geen gelopen race. Wijen-Nass BBB 0.01
4144 We zouden graag aansluiting zoeken bij landen die hier ook kritisch in staan. Wijen-Nass BBB 0.01
4145 Ik zou daar graag een reactie van de minister-president op willen. Wijen-Nass BBB 0.01
4147 Er zijn nog twee interrupties van mevrouw Teunissen. voorzitter None 0.01
4148 Ik heb nog een vraag aan de BBB over dat Mercosur-verdrag. Teunissen PvdD 0.02
4149 De BBB en de Partij voor de Dieren hebben vaak samen opgetrokken in de strijd tegen het Mercosur-verdrag. Teunissen PvdD 0.01
4150 Maar nu vind ik de BBB hier toch een beetje voorzichtig in, zo van: kijken of we met andere landen kunnen optrekken. Teunissen PvdD 0.01
4151 De BBB is natuurlijk een van de coalitiepartijen en heeft veel invloed in het kabinet. Teunissen PvdD 0.01
4152 Het kabinet voert nu de vijfde motie die we hebben aangenomen gewoon niet uit. Teunissen PvdD 0.05
4155 Eerder heeft daarover dus een andere woordvoerder van ons gesproken, ook over wat onze argumenten zijn. Wijen-Nass BBB 0.02
4156 We zijn er nog steeds heel kritisch over; dat standpunt is ongewijzigd. Wijen-Nass BBB 0.01
4157 Maar ik vraag nu hoe de minister-president nou eigenlijk naar die Europese top toegaat. Wijen-Nass BBB 0.37
4158 Als ik het goed heb begrepen, is Frankrijk ook heel erg kritisch over dat Mercosur-verdrag. Wijen-Nass BBB 2.44
4160 Is de minister-president bereid om met andere kritische landen hierin op te trekken? Wijen-Nass BBB 0.01
4162 De aangenomen motie vraagt ook om samen met andere landen op te trekken en ook andere lidstaten te benaderen om zich tegen het Mercosur-verdrag te verzetten. Teunissen PvdD 0.02
4163 Maar ik vraag het ook omdat we natuurlijk eigenlijk al te laat zijn. Teunissen PvdD 0.05
4164 We hebben al sinds 2020 gevraagd om het uit te spreken. Teunissen PvdD 0.01
4165 Als Nederland zich eerder had ingezet tegen het Mercosur-verdrag en partijen had verzameld, dan was het verdrag er misschien niet eens gekomen. Teunissen PvdD 0.22
4166 Ziet de BBB ook dat de inspanning van Nederland op dit vlak echt, echt veel te nalatig is geweest? Teunissen PvdD 0.01
4167 Kan de BBB ook extra druk op het kabinet zetten om de laatste motie die is aangenomen alsnog uit te voeren? Teunissen PvdD 0.01
4168 Volgens mij heeft de BBB zich echt tot het uiterste ingespannen om zich te verzetten tegen dit verdrag. Wijen-Nass BBB 0.01
4169 Dat doen we nu ook, vandaar ook mijn kritische oproep aan de minister-president. Wijen-Nass BBB 0.01
4171 De laatste spreker van de zijde van de Kamer is de heer Omtzigt van de fractie van Nieuw Sociaal Contract. voorzitter None 0.02
4174 De geopolitieke situatie wordt ingewikkelder voor Europa en ook de economische toekomst wordt met de dag ingewikkelder voor Europa. Omtzigt NSC 0.33
4175 Dat maakt dat Europese samenwerking van groot belang is, maar dat moet wel op de juiste manier gebeuren. Omtzigt NSC 0.01
4177 Ik zal niet alle onderwerpen behandelen, want het lijkt erop dat we de hele wereldgeschiedenis hier in vijf minuten moeten doen. Omtzigt NSC 0.01
4178 Rusland is Oekraïne binnengevallen en die inval was illegaal. Omtzigt NSC 99.69
4179 Nederland erkent het oorspronkelijke grondgebied van Oekraïne. Omtzigt NSC 0.28
4181 Dat betekent maar één ding: Oekraïne gaat zelf onder alle omstandigheden over het wel of niet onderhandelen met Rusland en zal onder geen beding gedwongen worden door andere landen om daar een andere stap in te zetten. Omtzigt NSC 0.01
4182 Anders zou het betekenen dat welk land dan ook aangevallen mag worden. Omtzigt NSC 0.01
4183 We hebben dat al gezien in Georgië, dat Zuid-Ossetië en Abchazië is kwijtgeraakt. Omtzigt NSC 0.03
4184 We weten dat Moldavië geen controle heeft over Transnistrië, omdat het Russische leger zich daar bevindt. Omtzigt NSC 7.6
4185 Als wij hier eenzijdig het land dwingen om mee te doen aan vredesbesprekingen, dan zal de oorlog ergens anders uitbreken. Omtzigt NSC 0.01
4186 Ik vraag de minister-president dan ook om helder stelling te nemen en te zeggen dat Oekraïne dit recht heeft, zodat er geen enkele twijfel kan zijn over het standpunt van de Nederlandse regering, die immers met één mond spreekt. Omtzigt NSC 0.02
4188 Wat Syrië betreft: Al-Jolani, de leider, komt van Al Qaida. Omtzigt NSC 0.02
4189 HTS is een afsplitsing ... Tenminste, er zijn elementen van ISIS in overgenomen. Omtzigt NSC 0.02
4191 Degenen die weten waar ik zondag naar de kerk ga, zullen begrijpen wie ik in de afgelopen weken gebeld heb. Omtzigt NSC 44.72
4193 Ik zou de Nederlandse regering willen vragen of er signalen zijn dat oud-ISIS-strijders, en misschien wel Nederlandse oud-ISIS-strijders, meedoen met HTS. Omtzigt NSC 0.02
4194 Heeft de Nederlandse regering die en, zo ja, hoe interpreteert ze die? Omtzigt NSC 0.01
4196 Het is in ieders belang, in het eerste geval van de Syriërs zelf, dat Syrië veilig wordt. Omtzigt NSC 0.01
4197 Het land heeft meer dan tien jaar oorlog gekend en een dictator die waarschijnlijk honderdduizenden mensen heeft vermoord, ofwel door zijn steden te bombarderen ofwel in een verschrikkelijk gevangenissysteem. Omtzigt NSC 99.61
4198 Het is fijn dat hij gevallen is, maar dat betekent niet dat het alternatief beter is. Omtzigt NSC 0.02
4199 Ik wil graag weten wat de Europese Unie werkelijk gaat doen om ervoor te zorgen dat Syrië veilig wordt. Omtzigt NSC 0.01
4200 Dat is ook van belang om geen nieuwe vluchtelingenstroom te krijgen. Omtzigt NSC 0.01
4201 Daar zit werkelijk waar niemand op te wachten en de Syriërs al helemaal niet. Omtzigt NSC 0.02
4206 De heer Omtzigt had het net nog over het Midden-Oosten en gaat nu over naar de eurobonds, waar ik voor ben. Paternotte D66 0.02
4207 Maar ik wil nog even een vraag stellen over het Midden-Oosten. Paternotte D66 0.01
4208 Die gaat over de afspraken die bestaan binnen de coalitie. Paternotte D66 0.01
4209 Geert Wilders was in Israël en ging daar op bezoek bij Netanyahu. Paternotte D66 0.04
4210 Hij zei dat hij een goede meeting had met zijn vriend Bibi. Paternotte D66 0.02
4211 Hij heeft een ronde gedaan langs allerlei ministers en de Knesset, maar hij is ook op de Westbank geweest en heeft daar illegale nederzettingen bezocht. Paternotte D66 0.04
4212 Er is op meerdere foto's te zien hoe Wilders de hand schudt van ministers, vergezeld van de Nederlandse vlag. Paternotte D66 0.49
4213 Minister Veldkamp zei daarover duidelijk: dit is totaal niet in lijn met het regeerprogramma en in strijd met de basislijn rechtsstaat. Paternotte D66 0.03
4214 Maar de minister-president zei: die basislijn geldt voor het kabinet en niet voor individuele parlementariërs in Nederland, en dus niet voor de heer Wilders. Paternotte D66 0.06
4215 De heer Omtzigt heeft die afspraken zelf op 12 februari gemaakt en naar buiten gebracht. Paternotte D66 0.02
4216 Klopt het dat de basislijn rechtsstaat niet geldt voor parlementariërs en dus niet voor de heer Wilders, zoals de premier zegt? Paternotte D66 0.09
4217 De basislijn rechtsstaat geldt voor alle deelnemende partijen, dus ook voor de parlementariërs van de vier partijen. Omtzigt NSC 0.01
4219 U was net over Oekraïne duidelijk en u bent hier nu ook heel duidelijk over. Paternotte D66 0.03
4222 Hij heeft er eerder al voor gepleit dat alle Palestijnen naar Jordanië kunnen en dat er al een Palestijnse staat is. Paternotte D66 0.06
4223 Hij zegt dat hij de illegale nederzettingen steunt. Paternotte D66 0.03
4224 In de basislijn rechtsstaat staat glashelder ... De heer Omtzigt heeft de tekst zelf geschreven of kent hem in ieder geval beter dan ik. Paternotte D66 2.93
4226 Daarin staat inderdaad glashelder: de partijen waarborgen de Grondwet, de grondrechten en de democratische rechtsstaat. Paternotte D66 2.49
4227 Dat betekent dat ze zich in hun plannen en activiteiten zullen bewegen binnen die grenzen en dat men zich houdt aan de verdragen en het internationaal recht. Paternotte D66 0.01
4229 Hij heeft gehandeld in strijd met het internationaal recht, met verschillende VN-resoluties en met uitspraken van het Internationaal Gerechtshof. Paternotte D66 0.02
4230 Als je die basislijn schendt, wat is dan de consequentie? Paternotte D66 0.01
4232 De heer Netanyahu is verdachte bij het Internationaal Strafhof en niet de heer Wilders. Omtzigt NSC 0.07
4234 De basislijn rechtsstaat zegt niet dat je niet mag spreken met mensen die ergens van verdacht worden. Omtzigt NSC 0.05
4235 Je mag er een verschillende weging over hebben of je dat verstandig vindt, maar het feit dat de heer Wilders een gesprek heeft met de heer Netanyahu is niet in strijd met de rechtsstaatverklaring. Omtzigt NSC 2.03
4236 Bij het lijstje van mensen die ik vroeger allemaal gesproken heb, horen ook weleens mensen die een totaal andere politieke opvatting hebben dan ik. Omtzigt NSC 2.73
4237 Maar het spreken met iemand is niet in strijd met de rechtsstaatverklaring. Omtzigt NSC 0.12
4238 We hebben met elkaar internationaalrechtelijk afgesproken, in het verdrag dat ziet op het arrestatiebevel dat nu is uitgevaardigd voor de heer Netanyahu, dat daar een aantal gevolgen uit te trekken zijn. Van Baarle DENK 0.03
4240 De heer Omtzigt heeft namens zijn fractie voor een motie gestemd die de regering daaraan dient te houden. Van Baarle DENK 0.02
4242 In de gevallen dat het verdrag het vraagt, dient Netanyahu op Nederlands grondgebied opgepakt te worden. Van Baarle DENK 0.06
4243 Ook dienen alle niet-essentiële contacten verbroken te worden. Van Baarle DENK 8.82
4244 Dan hebben we Geert Wilders van de PVV, die op een soort snoepreisje gaat naar Israël, en daar gezellig Netanyahu de hand schudt en doet alsof het zijn beste vriend is. Van Baarle DENK 0.03
4246 Het verdrag stelt dat de regeringen geen niet-essentiële contacten hebben. Omtzigt NSC 0.02
4249 Daarmee zeg ik niet dat ik het verstandig vind of dat ik het gedaan zou hebben. Omtzigt NSC 0.01
4250 Mijn onderzoek in Israël ging niet door om een andere reden. Omtzigt NSC 0.03
4252 Dat betreft het onderzoek naar Pegasus en afluisteren en allerlei andere dingen die daar zaten. Omtzigt NSC 0.02
4253 Maar het verdrag, het Statuut van Rome en de wetgeving die daaronder ligt, vraagt om het arrestatiebevel uit te voeren. Omtzigt NSC 0.01
4254 In Nederland hebben we dit zo geïmplementeerd dat dit dwingend is. Omtzigt NSC 0.02
4256 De reden dat Nederland dit dwingend geïmplementeerd heeft, is natuurlijk vrij duidelijk: wij zijn de host nation; wij hebben hier het Internationaal Strafhof. Omtzigt NSC 0.03
4257 Dat ik hier in het Engels spreek, is niet zo handig. Omtzigt NSC 0.01
4259 Dus dat arrestatiebevel wordt geëffectueerd als hij hier komt. Omtzigt NSC 0.01
4261 Als een ander land hem uitlevert, wordt hij hier gevangengezet. Omtzigt NSC 0.45
4262 Maar dit betekent ook dat de Nederlandse regering wel essentiële contacten kan hebben, maar niet niet-essentiële contacten. Omtzigt NSC 4.14
4263 Wij hebben het aan de Nederlandse regering gelaten om te beoordelen welke contacten essentieel zijn en welke niet-essentieel. Omtzigt NSC 0.02
4264 We hebben daarom tegen de motie van DENK gestemd die zegt dat we van tevoren moeten informeren wanneer er contact is met de Israëlische regering. Omtzigt NSC 0.04
4266 Daarin loopt Nederland redelijk voorop in de rest van Europa, kan ik u verzekeren. Omtzigt NSC 0.03
4267 Ja, en Nederland sloeg weer een totaal modderfiguur toen Geert Wilders besloot om lekker handjes te gaan schudden met de oorlogsmisdadiger Netanyahu. Van Baarle DENK 0.3
4268 Niet alleen dat, hij bezocht ook nog eens illegaal bezet gebied, dat al heel erg lang bezet wordt door Israël, en sprak daar ook nog eens met de grootste schenders van het internationaal recht, namelijk een van de voorlieden die de illegale-annexatiebeweging van Palestijns land aanvoert. Van Baarle DENK 0.05
4270 De heer Omtzigt kijkt, om deze coalitie maar bij elkaar te houden, weg van het wangedrag van de PVV. Van Baarle DENK 0.1
4273 Het internationaal recht verzet zich ertegen dat er niet-essentiële contacten van de Nederlandse regering met de heer Netanyahu zijn. Omtzigt NSC 0.02
4274 Dat verzet zich niet tegen contacten van individuele parlementariërs. Omtzigt NSC 0.02
4277 Maar het gaat niet tegen het internationaal recht als zodanig in om die contacten te hebben. Omtzigt NSC 0.03
4278 Het gaat erom of de parlementariërs dan wel de fracties de Grondwet of het internationaal recht zelf schenden, niet of ze weleens contact hebben met iemand die de wet overtreden heeft. Omtzigt NSC 0.62
4279 Overigens wijs ik u erop, voorzitter, dat ik het taalgebruik in deze Kamer onprettig vind. Omtzigt NSC 0.3
4280 Ik vind het taalgebruik van DENK onprettig als het Netanyahu een oorlogsmisdadiger noemt. Omtzigt NSC 0.01
4282 Ik ben het ermee eens dat Israël ook de uitspraken van het Internationaal Gerechtshof dient na te leven, inclusief de tussenuitspraak die er geweest is. Omtzigt NSC 0.06
4284 Maar je mag iemand pas een misdadiger noemen als hij veroordeeld is, en dat is hij niet, zeg ik u erbij. Omtzigt NSC 0.03
4287 Ten tweede: ook het noemen van het woord "verdelgen" ten aanzien van politieke tegenstanders past niet in deze Tweede Kamer. Omtzigt NSC 0.01
4289 Als wij dit in deze Kamer van beide kanten doen, dan gooien wij vanuit Nederland olie op het vuur, en dat vind ik buitengewoon onverstandig. Omtzigt NSC 0.01
4290 Een persoonlijk feit, neem ik aan, van de heer Markuszower. voorzitter None 1.47
4292 De heer Omtzigt heeft natuurlijk recht op zijn eigen mening, maar hij moet mij niet verkeerd citeren. Markuszower PVV 0.06
4293 Ik heb niets gezegd over het "verdelgen" van politieke tegenstanders. Markuszower PVV 0.23
4294 Ik heb gezegd dat terroristen, barbaren, die verschrikkelijke aanslagen plegen op vrouwen en kinderen, levensgevaarlijk zijn, ook voor onze veiligheid hier, en dat die elementen verdelgd moeten worden. Markuszower PVV 0.06
4295 Dat is een standpunt waar eigenlijk helemaal niks mis mee is. Markuszower PVV 0.01
4296 De heer Omtzigt moet niet zeggen dat ik het over politieke tegenstanders heb, want politieke tegenstanders bestrijden we in het debat. Markuszower PVV 0.02
4298 Politieke tegenstanders bestrijden we in het debat. Omtzigt NSC 0.03
4299 Maar zelfs terroristen bestrijd je in een rechtsstaat met de rechtsstaat. Omtzigt NSC 99.68
4303 Maar je gebruikt niet het woord "verdelgen", ook niet voor terroristen. Omtzigt NSC 0.04
4304 Ik zeg dat hier met grote nadruk, want door elkaar termen in superlatieven toe te kennen, weet je een ding, namelijk dat er nooit een manier komt waarop men met elkaar kan omgaan. Omtzigt NSC 0.06
4307 Dat is helemaal oké, maar het woord "verdelgen" gebruiken betekent dat je middelen gebruikt die je ook met terroristische organisaties niet zou moeten gebruiken. Omtzigt NSC 22.68
4308 Dat betekent namelijk dat je buiten je eigen rechtsstaat om handelt. Omtzigt NSC 0.01
4309 En Israël is een rechtsstaat; laat dat volstrekt helder zijn. Omtzigt NSC 0.01
4312 Want als de een hier de ander "een oorlogsmisdadiger" noemt en de ander spreekt over "verdelgen", dan weet ik dat wij hier vanuit de Tweede Kamer in ieder geval niet bijdragen aan het oplossen van dit conflict. Omtzigt NSC 0.04
4314 Het moet natuurlijk niet gekker worden op het moment dat de feiten benoemd worden. Van Baarle DENK 0.01
4316 De UN Commission of Inquiry heeft na onderzoek vastgesteld dat Israël oorlogsmisdaden pleegt. Van Baarle DENK 98.25
4317 Deze commissie is met internationaal mandaat ingesteld en daar is de heer Omtzigt zo'n voorstander van. Van Baarle DENK 0.01
4318 Israël bombardeert rücksichtslos burgerdoelwitten in Gaza. Van Baarle DENK 99.99
4321 Ik baseer mij op onderzoeken van de VN, die wij met internationaal mandaat hebben ingesteld, rechterlijke uitspraken en ook mensenrechten... Van Baarle DENK 0.01
4323 Het Internationaal Strafhof vaardigt niet voor niets een arrestatiebevel uit. Van Baarle DENK 0.02
4324 Het Internationaal Gerechtshof zegt dat er aanleiding is om te veronderstellen dat er sprake is van genocide in Gaza. Van Baarle DENK 10.74
4325 De Commission of Inquiry stelt het heel letterlijk: oorlogsmisdaden; oorlogsmisdaden! Van Baarle DENK 0.01
4326 De heer Omtzigt kan zeggen dat hij dat een ongemakkelijke werkelijkheid vindt. Van Baarle DENK 0.01
4327 Ik vind dat je die hier moet uitspreken, want de geschiedenis zal over ons oordelen. Van Baarle DENK 0.01
4328 Als we voor onze ogen zien wat er in Gaza gebeurt, dienen we het te benoemen zoals het is: het zijn oorlogsmisdaden. Van Baarle DENK 0.26
4331 Het Internationaal Strafhof heeft een arrestatiebevel uitgevaardigd vanwege een verdenking, niet vanwege een veroordeling. Omtzigt NSC 0.03
4333 We hebben ook eerdere zaken gezien waarin mensen door het Internationaal Strafhof zijn vrijgesproken. Omtzigt NSC 0.02
4334 Er is dus geen enkele reden om een verdachte "een veroordeelde" te noemen. Omtzigt NSC 0.01
4335 Het Internationaal Gerechtshof — dat is een andere rechtbank hier in Den Haag, voor de mensen die meekijken — oordeelt tussen staten. Omtzigt NSC 0.02
4337 Als u denkt dat ik mij geen grote zorgen maak om wat er in Gaza aan de hand is, dan heeft u het mis. Omtzigt NSC 0.01
4338 Ik denk dat er grote terughoudendheid betracht moet worden, dat Israël zich aan het oorlogsrecht dient te houden en dat er allerlei redenen zijn om heel goed te kijken of dat gebeurt. Omtzigt NSC 0.01
4340 Maar ik zou hier gewoon niet iemand iets noemen waarvoor hij persoonlijk niet veroordeeld is. Omtzigt NSC 0.01
4341 Dat laat onverlet dat we op dit moment grote hoeveelheden vernietiging zien in Gaza. Omtzigt NSC 13.93
4342 Ik wil toch even terug naar die basisregels tussen de coalitiepartijen. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
4343 Daar begon volgens mij de vraag van de heer Paternotte. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
4345 Laat ik het dan zo vragen: een bezoek aan de Westelijke Jordaanoever, aan de heer Yossi Dagan … Door deze Kamer is het kabinet opgedragen om die man aan te dragen voor de instelling van EU-sancties. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
4346 Het is decennialang beleid van Nederland om te zeggen dat dat een illegale bezetting is. Piri GroenLinks-PvdA 9.85
4347 Gaat dat dan misschien in tegen de afspraken die de coalitiepartijen met elkaar hebben gemaakt voordat ze samen in deze regering stapten? Piri GroenLinks-PvdA 0.02
4350 Dat is volstrekt helder onder het internationaal recht. Omtzigt NSC 0.07
4351 Uitbreidingen van de nederzettingen zijn dat ook en het starten van nederzettingen in Gaza helemaal; laat dat volstrekt helder zijn. Omtzigt NSC 0.02
4352 Maar het spreken met mensen, ook met mensen die een wereldbeeld en een opvattingen hebben die niet de mijne zijn, is niet verboden. Omtzigt NSC 0.01
4355 Het enkele feit dat dat gebeurt, is dus onvoldoende. Omtzigt NSC 0.01
4356 Dat het in mijn ogen onverstandig is, is ook helder. Omtzigt NSC 0.01
4357 Volgens mij heeft de heer Omtzigt nog nooit met iemand gesproken een week nadat diegene een arrestatiebevel aan zijn broek kreeg … Piri GroenLinks-PvdA 0.34
4359 … niet alleen voor het plegen van oorlogsmisdaden maar ook voor misdaden tegen de menselijkheid. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
4361 Ik kan me ook voorstellen dat de bewoordingen van de heer Omtzigt misschien wat harder zouden zijn als de heer Wilders volgende week naar Moskou zou afreizen om daar op dezelfde manier te spreken met Poetin, die ook nog niet veroordeeld is en tegen wie ook een aanklacht loopt. Piri GroenLinks-PvdA 0.12
4363 Afgelopen vrijdag hoorden we deze premier zeggen dat Israël volgens het kabinet de afgelopen veertien maanden het oorlogsrecht niet heeft geschonden. Piri GroenLinks-PvdA 5.16
4367 Het lijkt me ook buitengewoon onverstandig om het te doen. Omtzigt NSC 0.01
4368 Wij hebben ook het debat gesteund over iemand van een politieke partij die in deze Tweede Kamer vertegenwoordigd is die met de heer Medvedev gesproken heeft. Omtzigt NSC 0.02
4370 Wat het oorlogsrecht betreft: ik heb die stelligheid niet. Omtzigt NSC 0.01
4371 Ik heb niet de stelligheid om hier te zeggen dat Israël op geen enkel moment het oorlogsrecht geschonden heeft. Omtzigt NSC 17.42
4373 Als ik een simpele blik op Gaza werp, ben ik niet zo stellig om dat uit te sluiten. Omtzigt NSC 0.01
4375 Nou heeft de Kamer — de heer Omtzigt zal dat ongetwijfeld weten — in 2017 advies gevraagd aan de Commissie van advies inzake volkenrechtelijke vraagstukken en aan de EVA. Piri GroenLinks-PvdA 0.02
4379 De CAVV stelt dat het in beginsel aan staten, kabinetten, regeringen is om een oordeel te vellen over volkenrechtelijk relevante handelingen van andere staten. Piri GroenLinks-PvdA 0.02
4380 Je hoeft helemaal niet te wachten op een uitspraak van een internationaal gerechtshof, wat vaak jaren kan duren. Piri GroenLinks-PvdA 1.2
4381 Kunnen de heer Omtzigt en mijn fractie dan aan dit kabinet vragen om dat onderzoek zelf te doen en daar een oordeel over te vellen? Piri GroenLinks-PvdA 0.01
4382 Dan vermoed ik dat we niet meer dit soort uitspraken gaan horen van deze premier. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
4386 Wat het volkenrecht en de Genocideconventie betreft het volgende. Omtzigt NSC 4.18
4387 De beschuldiging van genocide is nog weer wat anders dan misdaden tegen de menselijkheid. Omtzigt NSC 0.01
4388 Maar de Genocideconventie als zodanig, volgend uit de uitspraak Bosnië tegen Servië … In de Genocideconventie staat niet alleen dat een land alles moet doen om genocide te voorkomen. Omtzigt NSC 0.01
4389 Dan hoeft het niet te wachten totdat genocide bij een rechtbank is vastgesteld, omdat het dan natuurlijk al voorbij is. Omtzigt NSC 0.01
4390 Dat is een kleine aanvulling op de heer Markuszower. Omtzigt NSC 0.01
4391 De Armeense genocide is namelijk helaas nooit door een rechtbank vastgesteld, omdat de Genocideconventie er toen nog niet was. Omtzigt NSC 0.13
4392 Bij genocide dien je er zelf onderzoek naar te doen. Omtzigt NSC 1.43
4393 Als staat ben je, zeg ik ook maar zelf, verantwoordelijk om ervoor te zorgen dat jouw handelingen daar niet aan bijdragen. Omtzigt NSC 0.01
4395 Bij misdaden tegen de menselijkheid en bij oorlogsmisdaden ligt dat weer een slag subtieler. Omtzigt NSC 0.01
4396 Bij genocide moet je er zelf alles aan doen om die te voorkomen. Omtzigt NSC 0.01
4397 Daarom heb ik zelf aangifte gedaan bij het Internationaal Strafhof tegen IS-strijders uit westerse landen, omdat ik van mening ben dat die genocide begaan. Omtzigt NSC 0.03
4398 We hoeven niet te wachten totdat dit erkend is bij een rechtbank om ervoor te zorgen dat we geen uitreizigers meer hebben en om ervoor te zorgen dat die mensen gestraft worden. Omtzigt NSC 0.04
4400 Ik heb ook een stuk gepubliceerd in een internationaal vaktijdschrift over hoe je genocide kunt vervolgen in Syrië en Irak. Omtzigt NSC 0.02
4402 Dus het antwoord is: ja, de Nederlandse Staat moet zich een beeld vormen. Omtzigt NSC 0.01
4403 Ik zou ook graag van de minister-president willen horen wat op dit moment zijn appreciatie is van wat er in Gaza gebeurt en op basis waarvan hij tot die uitspraak komt. Omtzigt NSC 0.01
4404 Ziet u nou wel dat u het in 30 seconden had gekund? voorzitter None 0.01
4406 Ik kan gewoon verwijzen naar een academisch tijdschrift. Omtzigt NSC 0.03
4413 Dan krijg ik minder interrupties, want iedereen is er al doorheen, volgens mij. Omtzigt NSC 0.03
4415 Frankrijk heeft de afgelopen tien jaar negen keer een downgrade gehad op zijn rating. Omtzigt NSC 0.01
4416 Dat betekent dat Frankrijk nu langzaam aan het wegglijden is, met 113% staatsschuld. Omtzigt NSC 0.3
4417 Dat is ernstig, want het land heeft een tekort van 6% en heeft geen regering, want de vorige regering was niet in staat om maatregelen te nemen om de tekorten onder controle te brengen. Omtzigt NSC 0.99
4418 Grote politieke samenwerkingsverbanden gaan ofwel ten onder aan interne strijd ofwel aan schulden. Omtzigt NSC 0.99
4419 Het allergevaarlijkste wat de Europese Unie kan doen, is alle uitgaven die vandaag nodig zijn, betalen met schulden die we morgen en overmorgen moeten aflossen. Omtzigt NSC 0.04
4422 Als een gemeente in dit land een schuld aangaat, dan moet Nederland die schuld van de gemeente optellen bij het tekort. Omtzigt NSC 0.02
4424 Maar als we in Europees verband schulden aangaan, tellen die niet mee voor de 3%-norm. Omtzigt NSC 0.01
4425 Maar dit is natuurlijk jezelf totaal voor de gek houden, want die schuld moet terugbetaald worden. Omtzigt NSC 0.01
4426 Of het nou een gemeentelijke schuld is of een nationale schuld of een Europese schuld waarvoor Nederland dan wel Frankrijk aan de lat staat, hij zal moeten worden terugbetaald. Omtzigt NSC 0.02
4427 Mijn eerste verzoek is dus: wil de regering ervoor zorgen dat er met Eurostat gepraat wordt om ervoor te zorgen dat de definitie van "schuld" ook de schuld meeneemt die medeondertekend is in Europa? Omtzigt NSC 4.12
4429 Dit zou zoiets zijn als bij BKR een bepaalde schuld niet meetellen omdat die specifieke creditcard niet meetelt. Omtzigt NSC 0.02
4432 Als we garantstaan voor landen die enorme tekorten hebben, dan gaan we de bietenbrug op. Omtzigt NSC 0.01
4435 Daar heeft een aantal partijen aan de linkerkant gelijk in. Omtzigt NSC 0.1
4437 Maar nee, dat los je op geen enkele manier op met het aangaan van nieuwe schulden. Omtzigt NSC 0.07
4438 Blijft de regering bij de uitvoering van die motie? Omtzigt NSC 0.01
4442 De minister-president heeft om drie kwartier bedenktijd gevraagd. voorzitter None 0.02
4444 Zullen we kijken, meneer de minister-president, of we om 22.35 uur kunnen beginnen? voorzitter None 0.01
4445 Als u meer tijd nodig heeft, dan laten we dat weten. voorzitter None 0.01
4448 De vergadering wordt van 22.05 uur tot 22.42 uur geschorst. voorzitter None 0.01
4451 Voorzitter, dank u. Ik zal proberen kort, duidelijk en toch ook volledig te zijn, want ik denk dat ik daar iedereen een plezier mee doe. Schoof None 0.01
4452 Ik begin met de vragen van heel veel Kamerleden met betrekking tot de uitspraken van de minister van Defensie. Schoof None 0.01
4453 Vooropgesteld: er is geen land dat meer naar vrede snakt dan Oekraïne, maar het kan niet stoppen met vechten zolang Rusland blijft aanvallen. Schoof None 0.5
4454 Daarom blijven we Oekraïne helpen met hun gerechtvaardigde zelfverdediging. Schoof None 0.03
4456 Voor ons blijft daarbij de leidraad — laat daar geen misverstand over bestaan — dat Oekraïne leidend is als het gaat om de inzet en de voorwaarden bij de eventuele onderhandelingen met Rusland om een rechtvaardige en duurzame vrede te bewerkstelligen. Schoof None 0.94
4457 De territoriale integriteit en het voortbestaan van de vrije en democratische staat Oekraïne is cruciaal, ook voor de veiligheid van Europa, het bondgenootschap en Nederland. Schoof None 0.04
4458 Er zit wat dat betreft geen enkel licht tussen welk lid van het kabinet dan ook, laat staan tussen de drie die hier betrekking op hebben: de minister van Defensie, de minister van Buitenlandse Zaken en ondergetekende. Schoof None 0.51
4459 Als die onderhandelingen er komen, dan is dat breder dan alleen over Oekraïne. Schoof None 0.02
4461 Een slechte deal, om maar de woorden van de nieuwe Amerikaanse president te gebruiken, na 20 januari kan Europa en Nederland keihard raken. Schoof None 0.01
4462 Maar alleen als Poetin tot staan wordt gebracht, kunnen we de Europese veiligheid waarborgen. Schoof None 0.01
4470 Sorry, voorzitter, dat was ik nog vergeten te vertellen. Schoof None 0.02
4475 Dan een blokje EU en de wereld, waaronder ook Mercosur. Schoof None 0.01
4476 Dan nog een paar losse onderwerpen, die ook belangrijk zijn. Schoof None 1.35
4477 Zullen we het blokje Oekraïne even afmaken en dan naar de vragen gaan? voorzitter None 0.01
4478 Mevrouw Piri vroeg of er een signaal was vanuit Zelensky dat hij nu wil onderhandelen. Schoof None 0.02
4480 Zelensky heeft aangegeven dat wat hem betreft 2025 het jaar van de vrede wordt en dat hij ook bereid is om tot een staakt-het-vuren te komen, waarbij de terugkeer van bezette gebieden niet met militaire, maar met politieke middelen wordt verwezenlijkt. Schoof None 0.03
4481 In termen van veiligheidsgaranties noemt hij meestal de NATO daar meteen bij. Schoof None 0.01
4482 Mevrouw Piri vroeg ook: beseft de premier dat een slechte deal er alleen voor zorgt dat de Russische Federatie zich klaar kan maken voor de volgende fase? Schoof None 0.04
4484 Daarom zetten we ons in voor een duurzame en rechtvaardige vrede voor Oekraïne. Schoof None 0.03
4485 Oekraïne — ik herhaal het nog maar eens — is daarin leidend. Schoof None 0.02
4486 Dat is niet alleen van belang voor de Oekraïense veiligheid, maar heeft ook bredere implicaties. Schoof None 0.11
4487 Daarom is het zaak om Oekraïne te blijven steunen, de druk op Rusland te blijven opvoeren, als Europa betrokken te zijn bij de onderhandelingen en tegelijkertijd werk te maken van onze eigen weerbaarheid. Schoof None 0.01
4488 Zetten we ons dan in om de Amerikanen ervan te overtuigen dat het ook in hun belang is dat de Russen verliezen? Schoof None 0.01
4489 Het is van belang om geen overhaaste conclusies te trekken over de wijziging in het VS-beleid ten aanzien van Oekraïne. Schoof None 0.01
4490 Nederland blijft Oekraïne actief en onverminderd steunen, zowel politiek, militair, financieel als moreel. Schoof None 2.04
4491 De betrekkingen tussen Nederland en de Verenigde Staten zijn hecht. Schoof None 0.01
4492 Nederland is doorlopend met de VS in gesprek over onze gedeelde belangen en uitdagingen. Schoof None 0.02
4494 Deze gesprekken blijven we voeren en hebben we overigens ook al gevoerd. Schoof None 0.01
4495 De heer Dassen vroeg of de mp bereid is bij vrede aan te sluiten bij een coalition of the willing voor een vredesmacht. Schoof None 0.02
4496 Ik wil hier niet te veel vooruitlopen op de situatie. Schoof None 0.01
4497 De prioriteit is om Oekraïne onverminderd en actief te steunen, juist om Oekraïne in een positie van kracht te plaatsen. Schoof None 0.01
4498 Dat is noodzakelijk voor de onderhandelingen, als die gaan plaatsvinden. Schoof None 3.93
4499 Nederland sluit op voorhand geen opties uit voor steun aan Oekraïne, ook wat betreft veiligheidsgaranties, want — ik herhaal het nog maar eens — een veilig Oekraïne is ook in het belang van Europa en Nederland. Schoof None 2.86
4500 Maar het is nu echt nog te vroeg om iets te zeggen over een eventuele deelname aan vredesmissies of veiligheidsgaranties. Schoof None 0.01
4501 De heer Paternotte vroeg of de mp bereid is zich in te zetten om Oekraïne lid te maken van JEF. Schoof None 0.03
4502 Dat is de Joint Enhancement Force, als ik het goed zeg. Schoof None 0.01
4505 Ja, Nederland heeft tijdens de JEF-top steun uitgesproken voor het JEF-lidmaatschap van Oekraïne. Schoof None 0.07
4506 Over de reacties van de andere JEF-leden kan hier vanwege vertrouwelijkheid op dit moment nog niet worden teruggekoppeld. Schoof None 0.07
4507 Tijdens de JEF-top is er nadrukkelijk gesproken over het belang van het aanpakken van de sanctieontwijking door Rusland, ook wat betreft de schaduwvloot. Schoof None 0.02
4508 De heer Paternotte vroeg ook of ik bereid ben mij uit te spreken voor het NAVO-lidmaatschap, zoals de Poolse minister-president. Schoof None 0.05
4509 De Nederlandse positie is helder: de toekomst van Oekraïne ligt in de NAVO. Schoof None 0.03
4510 Ook bij de summit zijn wij akkoord gegaan met de formulering "irreversible", zoals u weet. Schoof None 0.01
4511 Oekraïne zal lid worden — dat is wel belangrijk — wanneer aan de voorwaarden is voldaan en wanneer er consensus is onder bondgenoten. Schoof None 2.75
4512 Dan de vraag van de heer Paternotte en mevrouw Piri. Schoof None 0.01
4514 Waarom weigert het kabinet om extra militaire steun te leveren? Schoof None 0.01
4515 Ik wil het beeld rechtzetten dat Nederland nu niet volop bezig zou zijn met militaire en niet-militaire steun. Schoof None 0.01
4516 Nederland heeft in totaal 10 miljard aan militaire steun toegezegd en daarnaast ook nog eens 7 miljard aan civiele steun. Schoof None 0.03
4517 We zijn ook druk bezig met investeringen in de defensie-industrie. Schoof None 0.01
4518 Dit jaar zijn Patriotdelen, rakketten, munitie, tanks, geavanceerde drones en F-16's geleverd. Schoof None 0.01
4519 Ik weet dat Defensie meer op de planning heeft staan. Schoof None 0.05
4521 Het kabinet spant zich in om Oekraïne te blijven steunen. Schoof None 0.01
4522 U kent de tekst van het Nederlandse kabinet: as long as it takes, as much as needed. Schoof None 0.05
4523 Dat zal de lijn zijn die Nederland blijft hanteren. Schoof None 0.01
4524 De heer Eerdmans vroeg of we als Rusland agressief wordt, troepen sturen ter verdediging van het NAVO-grondgebied. Schoof None 0.02
4525 Met de Russische invasie van Oekraïne is de dreiging voor Europa een stuk dringender geworden. Schoof None 0.02
4526 In reactie daarop zijn overigens al verschillende stappen gezet om de afschrikking en verdediging van de NAVO te versterken. Schoof None 0.02
4528 Nederland heeft daar op verschillende manieren aan bijgedragen, onder andere door de inzet in Litouwen. Schoof None 0.11
4529 Op dit moment doen we dat overigens ook met de rotation voor vier maanden van onze F-35's in het kader van air policing in Slowakije en Roemenië. Schoof None 0.01
4531 Dan vroeg de heer Eerdmans wat ik vind van de opmerking van de heer Rutte, namelijk: wat in Oekraïne gebeurt, kan hier over een paar jaar ook gebeuren. Schoof None 0.02
4532 Het staat buiten kijf dat de veiligheidssituatie ingrijpend is veranderd sinds de grootschalige Russische agressieoorlog tegen Oekraïne. Schoof None 0.02
4533 Dat heeft ook impact gehad op Europa, met onder andere migratiestromen, cyberdreigingen en hybride aanvallen zoals luchtruimschendingen. Schoof None 0.01
4534 Het is duidelijk dat het verloop van de oorlog in Oekraïne ook de veiligheid van Europa fundamenteel raakt. Schoof None 0.02
4535 We leven niet in tijden van oorlog, maar ook zeker niet meer in tijden van vrede. Schoof None 14.59
4536 Het is zaak dat we werk maken van onze eigen weerbaarheid, afschrikking en verdediging. Schoof None 0.01
4537 Zoals u weet, heeft het kabinet u daar laatst een brief over gestuurd. Schoof None 0.01
4538 De heer Paternotte vroeg of het kabinet bereid is in te zetten op een militair Schengen. Schoof None 0.02
4539 We richten ons op een zone in Europa waarin NAVO-militairen zich heel snel kunnen verplaatsen. Schoof None 0.02
4541 Nee, nogmaals, meneer Eerdmans, we maken even het blokje over Oekraïne af. voorzitter None 0.08
4544 Ja, maar dit is nog niet het einde van dat blokje, toch? voorzitter None 0.02
4545 Nee, nee, dit is nog niet het einde van het blokje. Schoof None 1.15
4548 Nederland is leider van het Military Mobility project binnen de Permanent Structured Cooperation van de EU. Schoof None 0.02
4549 Juist dit project bevordert de militaire mobiliteit onder de EU-lidstaten. Schoof None 0.03
4550 Het project streeft naar het wegnemen van fysieke en wettelijke barrières om grensoverschrijdend militair transport in Europa te vergemakkelijken. Schoof None 0.15
4551 Er is een samenwerking met onder andere Canada, de Verenigde Staten en Noorwegen. Schoof None 0.02
4552 Als belangrijk transitland voor militaire transporten, ook in de NAVO, zal Nederland zich blijven inzetten voor soepele, grensoverschrijdende militaire transporten. Schoof None 2.2
4553 Dat is een belangrijke prioriteit voor het kabinet. Schoof None 0.19
4554 De term "Schengen" is daarbij een beetje ingewikkeld, want die zou suggereren dat we iets aan soevereiniteitsoverdracht zouden doen. Schoof None 3.84
4555 De heer Van Campen vroeg welke concrete stappen Nederland zet in het tegengaan van omzeiling van sancties. Schoof None 0.02
4556 Het tegengaan van sanctieomzeiling is een absolute prioriteit van het kabinet. Schoof None 0.01
4557 Omzeiling ondermijnt de effectiviteit van en het draagvlak voor de sancties; daar zijn we het snel over eens. Schoof None 41.06
4558 De focus is op kritieke goederen en oorlogsindustrie. Schoof None 0.01
4559 Met de schaduwvloot proberen ze handelsbeperkingen te omzeilen via derde landen. Schoof None 0.01
4560 Nederland speelt een voortrekkersrol, met tal van concrete voorstellen in Brussel. Schoof None 0.03
4561 Zie ook het gisteren aangenomen vijftiende sanctiepakket. Schoof None 0.01
4562 Het kabinet brengt omzeiling ook steeds op in gesprekken met counterparts in derde landen. Schoof None 0.01
4564 Gisteren heb ik in Estland onder andere nog gesproken over de versterking van de maritieme sancties, met de Nordics, de Baltics en de UK, ook om de schaduwvloot aan te pakken. Schoof None 0.02
4565 Nationaal en in de EU werken we aan een verbeterde en gelijke sanctienaleving. Schoof None 0.9
4566 De minister van Buitenlandse Zaken organiseert op 15 januari aanstaande een sanctienalevingsconferentie. Schoof None 0.01
4567 Mevrouw Teunissen vroeg of ik bereid ben te pleiten voor sancties op Russische vis. Schoof None 0.02
4568 Ik ben zonder meer bereid om dat aan te kaarten bij de Europese collega's om te kijken of dat tot de mogelijkheden behoort. Schoof None 0.01
4569 De heer Dassen vroeg wanneer de maat vol is ten aanzien van hybride oorlogsvoering. Schoof None 0.02
4570 Wanneer valt hybride oorlogsvoering onder artikel 5? Schoof None 0.01
4571 Al in 2016 heeft de NAVO verklaard dat een hybride actie tegen een of meerdere bondgenoten het niveau van een gewapende aanval kan bereiken, waardoor artikel 5 van toepassing kan zijn. Schoof None 0.04
4573 Deze verklaring is op de NAVO-top in 2024 nogmaals door het bondgenootschap bevestigd. Schoof None 0.03
4574 Het zou onze tegenstanders in de kaart spelen als ik openlijk zou speculeren over wanneer dat niveau bereikt zou zijn. Schoof None 0.01
4575 U weet ook dat bij hybride aanvallen attributie een ingewikkeld onderwerp is. Schoof None 0.01
4576 De heer Paternotte vroeg naar Europees veiligheidsbeleid. Schoof None 0.01
4577 Zijn precieze woorden waren volgens mij: waar is het kabinet precies mee bezig als het gaat over hybride oorlogsvoering, sabotage, vrachtpakketjes, vergiftigd water et cetera? Schoof None 0.01
4578 De aanpak van hybride dreigingen staat hoog op de agenda van het kabinet. Schoof None 0.17
4580 Ook hebben we het Rijksbrede Responskader statelijke dreigingen ingesteld, waarmee we als overheid beter zijn ingericht om hybride dreigingen te detecteren en om daar tijdig en passend op te kunnen reageren. Schoof None 0.01
4581 In het licht van de toenemende dreiging uit Rusland hebben we daarom op 6 december jongstleden onze plannen ten aanzien van de weerbaarheid gepresenteerd. Schoof None 0.01
4583 In Europa maken we echt samen een vuist tegen hybride oorlogsdreiging. Schoof None 0.01
4584 Deze maandag nog stelde de EU sancties in tegen personen en organisaties die in Europa en elders in de wereld in opdracht van Rusland betrokken zijn bij destabiliserende acties. Schoof None 0.07
4585 Daarmee heb ik het blokje Oekraïne afgerond, voorzitter. Schoof None 0.01
4588 Allereerst dank voor de heldere beantwoording over de steun aan Oekraïne. Boswijk CDA 0.01
4589 De premier zegt ook dat er geen licht zit tussen de twee bewindspersonen. Boswijk CDA 0.04
4590 Dat licht zat er daadwerkelijk wel, want we hebben gezien dat het achteraf genuanceerd moest worden. Boswijk CDA 0.06
4591 Erkent de premier dat er in eerste instantie wel degelijk licht tussen zat? Boswijk CDA 0.01
4592 Hoe gaan we voorkomen dat deze verwarring in de toekomst weer ontstaat? Boswijk CDA 0.01
4593 Is het dan niet beter dat de minister van Buitenlandse Zaken het uiteindelijk over deze zaken heeft, of natuurlijk de premier? Boswijk CDA 0.01
4594 Het moet niet over zo veel bewindspersonen worden uitgesmeerd. Boswijk CDA 0.01
4595 De minister van Buitenlandse Zaken, de minister van Defensie en ondergetekende vormen met z'n drieën de kern als het gaat om hoe we reageren op alle ontwikkelingen met betrekking tot Oekraïne. Schoof None 0.01
4596 De minister van Defensie neemt daarbij natuurlijk de defensieportefeuille voor zijn rekening, de minister van Buitenlandse Zaken de buitenlandportefeuille en ik daar waar het contact met de regeringsleiders noodzakelijk is. Schoof None 0.01
4597 Uit alle gesprekken die we de afgelopen periode hebben gevoerd, weet ik — daarom ben ik zo stellig — dat er geen licht zit. Schoof None 4.22
4598 Ik heb de verschillende opvattingen waargenomen; daarover natuurlijk geen misverstand. Schoof None 0.08
4600 Ik heb de afgelopen periode veel gesproken met zowel de heer Veldkamp als de heer Brekelmans. Schoof None 0.01
4601 We hebben ook gesproken over wat er in Europa en de wereld gebeurt als het gaat om de mogelijkheid voor onderhandelingen. Schoof None 0.02
4602 Het heeft voor ons nooit, echt nooit, ter discussie gestaan dat Oekraïne degene is die bepaalt of er onderhandelingen worden gevoerd en dat Oekraïne ook de voorwaarden bepaalt. Schoof None 0.87
4603 De afgelopen periode hebben we vooral willen benadrukken dat het wat betreft Nederland niet zo kan zijn dat Amerika en Rusland gezamenlijk gaan beslissen over de toekomst van Oekraïne en daarmee gezamenlijk gaan beslissen over de toekomst van Europa. Schoof None 0.34
4606 Natuurlijk moeten wij als Europa een rol hebben in de toekomst op ons eigen continent. Boswijk CDA 0.01
4607 Ik hoor ook: natuurlijk is Oekraïne leidend daarin. Boswijk CDA 0.04
4608 Tegelijkertijd kan de premier toch niet ontkennen dat die regie gisteren in ieder geval niet gewerkt heeft. Boswijk CDA 0.01
4609 Ik zei het zelf al in mijn inbreng: het sterkste wapen van Rusland is "verdeel en heers". Boswijk CDA 0.02
4610 Dat zelfs de Russische staatsmedia nu de uitspraak van de heer Brekelmans meenemen, moet toch een duidelijk voorbeeld zijn van dat de regie er gisteren niet was. Boswijk CDA 0.31
4614 Ik zal er alles aan doen om te zorgen dat de regie op dit buitengewoon ingewikkelde dossier te allen tijden volstrekt helder zal zijn. Schoof None 0.01
4615 De uitgangspunten hebben bij de twee ministers en ondergetekende niet ter discussie gestaan. Schoof None 49.35
4616 Ze staan niet ter discussie en komen ook niet ter discussie te staan. Schoof None 0.01
4618 Dat is de belangrijke boodschap die ik hier geef, die ik hopelijk ook via de Kamer aan Europa kan geven, en via deze Kamer wat mij betreft overigens ook aan Rusland: dat er geen discussie kan zijn over de Nederlandse inzet. Schoof None 0.02
4619 Dat is overigens ook wat de heren Veldkamp en Brekelmans en ondergetekende permanent doen en wat de heer Brekelmans en ik gisteren en eergisteren nog in Estland hebben gedaan. Schoof None 0.02
4624 Als we van vier naar zes interrupties gaan, wordt het weer dramatisch later. voorzitter None 0.01
4629 Het is fijn dat de premier hier zegt: onze boodschap is altijd dezelfde geweest, permanent. Boswijk CDA 0.01
4630 Tegelijkertijd moeten we toch concluderen dat dat gisteren niet het geval was. Boswijk CDA 11.67
4631 Het belangrijke zinnetje "Oekraïne bepaalt uiteindelijk zijn eigen toekomst" stond namelijk niet in Trouw, dus dan is het niet permanent. Boswijk CDA 0.06
4632 Ten slotte heb ik een vraag over de financiële steun aan Oekraïne. Boswijk CDA 0.01
4633 De premier zegt: we hebben 10 miljard uitgetrokken. Boswijk CDA 0.02
4635 Het huidige kabinet heeft nog geen extra geld uitgetrokken, dus hoe kijkt de premier daarnaar? Boswijk CDA 0.06
4636 Gaat hij ervoor zorgen dat ook bij de Voorjaarsnota weer voldoende geld wordt uitgetrokken en dat we ten minste op het niveau blijven van de afgelopen kabinetten? Boswijk CDA 0.01
4638 Excuus, ik zeg het toch maar in het Engels: as long as needed, as much as it takes. Schoof None 0.01
4639 Dat betekent dat het kabinet het niet bij deze 10 miljard zal laten en dat we, afhankelijk van de pledges die noodzakelijk zijn, zullen zorgen dat we doen wat we kunnen om Oekraïne stevig in de strijd te laten staan. Schoof None 0.01
4640 Ik wil nog even doorgaan op wat de heer Boswijk net zei, want het is natuurlijk een verkeerd signaal als er in aanloop naar de Europese top verschillende geluiden uit verschillende landen komen over hoe nu verder om te gaan met Oekraïne. Dassen Volt 0.48
4641 De minister van Defensie doet een uitspraak, die wordt tegengesproken door de Estse minister van Defensie, en de Hoge Vertegenwoordiger van de Europese Unie zegt: Rusland wil helemaal geen vrede. Dassen Volt 0.04
4642 Dat geeft het signaal dat Europa hierin niet eensgezind optrekt. Dassen Volt 0.01
4643 Volgens mij zou de boodschap moeten zijn: Europa staat gezamenlijk achter Oekraïne en het is aan Oekraïne om te bepalen of er onderhandelingen plaatsvinden en, zo ja, hoe. Dassen Volt 0.01
4644 Mijn vraag aan de minister-president is of hij het met mij eens is dat dit beeld niet goed is, zowel voor Oekraïne als wat betreft wat de minister-president net aangaf, namelijk dat Amerika en China niet hier de toekomst moeten bepalen. Dassen Volt 0.07
4646 Ik vind het belangrijk om hier heel duidelijk te maken wat het standpunt van het kabinet is. Schoof None 0.01
4649 Dat weten de regeringsleiders met wie ik morgen en overmorgen zal spreken overigens ook. Schoof None 0.02
4651 Ik weet dat de ministers van Defensie en Buitenlandse Zaken daar totaal niet anders in zitten. Schoof None 0.04
4652 Dat is ook wat ik u hier probeer duidelijk te maken: daar kunt u op rekenen. Schoof None 0.01
4653 Dan ben ik even benieuwd of de minister-president op de hoogte was van dit interview. Dassen Volt 0.02
4654 Was hij ervan op de hoogte dat de minister van Defensie zou gaan aangeven dat dit de weg naar voren was? Dassen Volt 0.01
4655 Ik was er zonder meer van op de hoogte dat er veel gesproken wordt over onderhandelingen. Schoof None 0.02
4656 In die zin kan ik me de tekst van het interview zeer goed voorstellen. Schoof None 0.01
4657 Verder heeft iedereen die zegt dat Rusland geen interesse heeft in vrede gelijk, maar ook Zelensky praat over de optie van onderhandelen, vanuit zijn perspectief. Schoof None 0.11
4658 Ik vind het dus niet gek dat dat onderwerp wordt geadresseerd. Schoof None 0.01
4659 Over de vragen onder welke condities die onderhandelingen nou eigenlijk zouden kunnen plaatsvinden en wat de veiligheidsgaranties daarbij zouden moeten zijn, wordt op veel plekken gesproken. Schoof None 0.02
4661 Het voert overigens te ver om daar in het publieke domein te veel over te praten, precies om de reden die u aangeeft; dan speel je de andere partij te veel in de kaart. Schoof None 0.01
4662 Maar ik denk dat de boodschap, de messaging — die is belangrijk; dat zegt u zelf ook — klip-en-klaar is wat betreft het standpunt van het Nederlandse kabinet. Schoof None 0.67
4663 Als daar om wat voor reden dan ook een misverstand over ontstaan is, so be it. Schoof None 0.01
4664 Maar de boodschap is en blijft, en dat zullen de heer Brekelmans en de heer Veldman bevestigen en bevestig ik hier ook: elke onderhandeling zal plaatsvinden met en op basis van de voorwaarden van Oekraïne. Schoof None 0.01
4666 Vandaag moest de premier van de Joint Expeditionary Force in Estland hiernaartoe voor dit debat, maar minister Brekelmans was er nog. Paternotte D66 0.02
4667 Die heeft daar, natuurlijk ook namens het kabinet, een aantal dingen gezegd, waaronder: de situatie in Oekraïne verslechtert en we moeten opschalen naar meer militaire steun. Paternotte D66 0.02
4669 Wat gaat het kabinet dan aan meer militaire steun doen ten opzichte van wat het al deed? Paternotte D66 0.01
4673 En twee: met elke militaire steun die we Oekraïne kunnen geven — dat geldt overigens ook voor het omschakelen van beloven naar leveren; er wordt veel beloofd, maar er wordt niet altijd geleverd — moeten we echt zorgen dat Oekraïne de komende periode en in het voorjaar sterk in de strijd staat. Schoof None 0.06
4674 Dat is wat de heer Brekelmans met zoveel woorden heeft willen aangeven, dat is wat ik wil aangeven en dat is ook mijn inzet in gesprekken in de Europese Unie. Schoof None 41.64
4676 De minister-president zegt: we gaan kijken wat we kunnen doen. Paternotte D66 0.02
4678 Nee: om te kijken of wij kunnen leveren in plaats van beloven. Schoof None 0.01
4680 Er is veel geld toegezegd, maar het komt niet altijd op de plek. Schoof None 0.02
4681 We zijn op allerlei manieren aan het kijken hoe we overigens ook de industriële productie kunnen opvoeren. Schoof None 0.06
4682 U weet dat we ook als Nederland afspraken hebben gemaakt met een aantal landen om te kijken of we in Tsjechië munitie kunnen fabriceren. Schoof None 0.03
4683 Er wordt gekeken hoe er met direct investment in Oekraïne geproduceerd kan worden. Schoof None 0.03
4684 Dat doen we om te zorgen dat men de militaire spullen daadwerkelijk krijgt. Schoof None 0.3
4685 Voorzitter, ik had zeven woorden uitgesproken en toen werd ik door de minister-president geïnterrumpeerd, maar u heeft het goed genoteerd. Paternotte D66 0.02
4691 Het blijft natuurlijk gaan over kijken wat we gaan doen. Paternotte D66 0.01
4692 Nu noemt de minister-president een aantal dingen die allang zijn gezegd. Paternotte D66 0.02
4693 De vraag blijft natuurlijk hoe je volgend jaar kan zeggen dat je meer gaat doen terwijl je minder geld te besteden hebt. Paternotte D66 0.02
4696 Ik blijf het onbegrijpelijk vinden hoe je dat "onverminderde steun" kan noemen. Paternotte D66 0.01
4697 Ik zou echt willen zeggen: neem nou dat besluit dat het meer moet worden. Paternotte D66 0.01
4699 Kan het kabinet eigenstandig besluiten om dat bedrag op te hogen als het nodig is, of is daar overleg in de coalitie voor nodig? Paternotte D66 0.01
4700 Dus kan het kabinet dat zonder overleg binnen de coalitie besluiten als er meer geld nodig is, of is daar coalitieoverleg voor nodig? Paternotte D66 0.02
4702 Ik zie verbazing bij mijn buurman, maar volgens mij was het een duidelijk antwoord. Piri GroenLinks-PvdA 1.57
4703 Zoals ik het interview met de heer Brekelmans heb begrepen, staat daarin dat Europese leiders het voortouw moeten nemen voordat de aanstaande president Trump dat doet. Piri GroenLinks-PvdA 0.02
4704 Dat klinkt alsof Oekraïne met de Europeanen voor 20 januari gedwongen moet worden om toch te gaan onderhandelen. Piri GroenLinks-PvdA 0.02
4705 Even voor de duidelijkheid: dat is dus niet de inzet van dit kabinet; de inzet van het kabinet is en blijft dat Oekraïne dat moment bepaalt. Piri GroenLinks-PvdA 0.02
4706 Volgens mij heeft Oekraïne ook niet gezegd dat nu binnen een maand te willen. Piri GroenLinks-PvdA 28.31
4709 Ja, het is noodzakelijk dat de Europese leiders voorkomen dat het een onderhandeling wordt tussen Amerika en Rusland. Schoof None 0.01
4710 Tegelijkertijd blijft voor Nederland de inzet ook in Europa dat het op de voorwaarden van Oekraïne moet; dat zullen we altijd blijven uitdragen. Schoof None 0.01
4711 Oekraïne bepaalt wanneer de onderhandelingen kunnen starten. Schoof None 0.09
4713 We zitten in een hele precaire situatie en zien wat de situatie van Oekraïne op het slagveld is. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
4714 Het verbaast me niet dat dit soort gesprekken kennelijk gaande zijn, maar ik zou graag zien dat de nadruk ligt op allerlei manieren om Oekraïne in de komende weken militair te steunen. Piri GroenLinks-PvdA 0.03
4715 Als de situatie zoals die nu is de bestandslijn wordt, is dat namelijk een zeer ongunstige uitgangspositie voor Oekraïne. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
4717 Als er op een gegeven moment, natuurlijk op voorwaarden van Oekraïne, een akkoord komt en er veiligheidsgaranties nodig zijn, vergt een mogelijke inzet waarbij ook Nederlandse militairen betrokken zijn, dan unanimiteit in het kabinet? Piri GroenLinks-PvdA 0.01
4719 Ik denk dat het kabinet altijd naar unanimiteit streeft en probeert stemmingen in het kabinet te voorkomen. Schoof None 0.01
4725 Ik had namelijk gevraagd waarom Nederland de directive on cybersecurity en de directive on protection of critical infrastructure nog steeds niet geïmplementeerd heeft. Paternotte D66 0.06
4734 Het gaat mij even om Mark Rutte, die natuurlijk nogal stevige taal heeft gebezigd. Eerdmans JA21 10.36
4735 Daar zei de premier iets over in de trant van: we zitten niet in oorlog. Eerdmans JA21 0.02
4738 Hij richt zich rechtstreeks tot de Europese burger, of de Nederlandse burger. Eerdmans JA21 0.01
4740 Je moet ze zeggen dat ze in defensie moeten beleggen. Eerdmans JA21 0.01
4741 Je moet naar de banken gaan en zeggen: ga investeren in defensie. Eerdmans JA21 0.01
4746 Ik vraag me gewoon af of de heer Schoof dit nou verstandige taal vindt. Eerdmans JA21 0.01
4747 Het signaal is dat we in geopolitiek zorgelijke tijden leven; een aantal van uw Kamerleden heeft dat ook aangegeven. Schoof None 0.02
4748 Dat is eigenlijk de kernboodschap die de heer Rutte heeft afgegeven, maar dan in relatie tot het NATO-verband. Schoof None 0.02
4750 Wij zeggen dat we naar weerbaarheidsstrategieën moeten, dat we de 2%-norm moeten halen. Schoof None 0.02
4751 Dat zegt uw Kamer overigens ook, namelijk door de 2%-norm als minimum vast te leggen met een initiatiefwetsvoorstel. Schoof None 0.02
4752 Dat zijn allemaal tekenen dat we in een andere tijd leven dan in het verleden en dat het zaak is om weerbaar te zijn, om in defensie te investeren en om niet naïef te kijken wat er aan de oostgrens van Europa gebeurt met de agressieoorlog tegen Oekraïne. Schoof None 0.03
4753 Want echt, de uitkomst van de agressieoorlog van Rusland in Oekraïne is ook van grote betekenis voor de vrede en veiligheid in Europa, en daarmee voor Nederland. Schoof None 0.02
4754 In die zin onderschrijf ik de boodschap van de heer Rutte. Schoof None 45.48
4755 Dat deel ik, maar de gedachte bij de NAVO is nu: "Rusland gaat veel verder. Eerdmans JA21 0.02
4756 Ze kijken niet alleen naar hun voormalige partners, naar landen die ze ooit hebben bezeten, maar gaan verder. Eerdmans JA21 0.01
4758 Sterker nog, Rutte zei: over vier of vijf jaar kan Rusland de NAVO verslaan. Eerdmans JA21 0.05
4763 Ik kan niet alles wat de heer Rutte zegt hier gaan duiden. Schoof None 0.01
4764 Ik denk wel dat als wij binnen Europa en de NATO niet naar de 2% gaan, de zorgen over het vermogen van Rusland in alle opzichten terecht zijn. Schoof None 0.02
4766 Die 2% halen zou toch een minimale stap moeten zijn voor de landen die in het partnerschap van de NATO zitten. Schoof None 0.02
4772 Maar ik vond het vrij alarmistisch wat voormalig premier Rutte zei, met nogal dreigende taal van "ga naar de bank en haal cash in huis", "zorg dat je een schuilkelder hebt" en "heb een noodpakket in huis". Eerdmans JA21 5.48
4773 Is er volgens de premier daadwerkelijk dreiging dat we, Nederland, in een oorlog verzeild raken? Eerdmans JA21 0.01
4775 Ik heb ook gezegd dat we moeten investeren in weerbaarheid. Schoof None 0.02
4776 Wij zeggen als kabinet ook: zorg dat je cashgeld, flessen water et cetera in huis hebt. Schoof None 42.92
4777 Overigens geldt dat niet alleen voor bijvoorbeeld een sabotage. Schoof None 0.1
4778 Het gaat er ook niet alleen om of oorlogsdreiging acuut is, zo van: morgen of overmorgen. Schoof None 0.04
4779 Het kan ook te maken hebben met dat we bijvoorbeeld toch weer een pandemie, een overstroming of wat dan ook krijgen. Schoof None 0.01
4780 Om heel veel redenen is het belangrijk, ook voor dit kabinet, om weerbaarheid hoog op de agenda te zetten. Schoof None 0.01
4781 Het geldt dus ook voor de situatie waarin er militair moet worden opgeschaald. Schoof None 0.02
4782 Eén korte vraag over de nieuwe NAVO-secretaris en zijn toespraak. Dijk SP 0.02
4783 Daarin zei hij dat de norm eigenlijk verhoogd moet worden van 2% naar 4%. Dijk SP 0.02
4784 Hij gaf aan dat dat ten koste zal gaan van sociale voorzieningen van lidstaten. Dijk SP 0.03
4787 We hebben ons niet uitgelaten over een verhoging van het percentage. Schoof None 0.03
4788 We hebben er in het kabinet ook nog geen beraadslaging over gehad. Schoof None 0.02
4789 Ik vraag dat omdat ik de premier net een soort "whatever it takes"-houding hoorde aannemen als het gaat om Oekraïne. Dijk SP 0.01
4790 Hij zegt: de boodschap van het kabinet is glashelder. Dijk SP 0.02
4792 Ik heb afgelopen week het interview met minister Brekelmans gelezen. Dijk SP 0.01
4793 Er staat wel degelijk dat er haast moet worden gemaakt. Dijk SP 0.01
4795 Dus omdat Trump gekozen is, moet er haast gemaakt worden. Dijk SP 0.01
4796 Ik vind dat een totaal andere boodschap dan die van de premier hier. Dijk SP 0.01
4797 Begrijpt hij dat het ontzettend verwarrend was om het interview te lezen met minister Brekelmans afgelopen maandag in Trouw? Dijk SP 0.01
4798 Ik denk dat mensen vooral hebben gelezen dat er onderhandeld zou moeten worden. Schoof None 0.01
4799 Ik heb heel helder gemaakt onder welke condities die onderhandelingen kunnen plaatsvinden en dat ik weet dat dat de lijn is in het kabinet en die van de ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie. Schoof None 0.02
4801 Ik zou graag terug willen komen op de beantwoording van de minister-president op het gebied van het ontwijken van de handelssancties op Rusland. Van Campen VVD 0.01
4802 De minister-president heeft terecht aangegeven dat er gister een nieuw sanctiepakket is aangenomen. Van Campen VVD 0.03
4804 Tegelijkertijd meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek vorige week dat er heel veel sancties worden ontweken via landen als Armenië, Kirgizië, Servië, Kazachstan ... Ik zou de minister-president willen vragen: deelt hij die zorg? Van Campen VVD 0.05
4805 Het is goed dat het kabinet ferm is op het opleggen en naleven van die sancties, maar hoe zit het dan met die sanctieontwijking? Van Campen VVD 0.02
4806 Hoe kunnen we ervoor zorgen dat die niet meer plaatsvindt? Van Campen VVD 0.01
4808 Als de sancties worden ondermijnd, wordt daarmee het hele sanctiesysteem ondermijnd. Schoof None 0.01
4809 Dat betekent dat we als Nederland, maar ook als Europa, moeten zorgen dat we die ondermijning tegengaan. Schoof None 0.01
4811 Er wordt bijna dagdagelijks gesproken over hoe we dat kunnen doen, bijvoorbeeld via fiscale kanten of de douanekant. Schoof None 0.01
4812 Hoe kunnen we ervoor zorgen dat dit wordt tegengegaan? Schoof None 0.01
4814 U kunt ervan verzekerd zijn dat het Nederlandse kabinet en degenen die daarbij betrokken zijn, alles op alles zullen zetten om dat tegen te gaan. Schoof None 0.01
4816 Nu begrepen we afgelopen zomer dat er ook heel veel sanctieontwijking via Nederlandse havens plaatsvindt en dat daar eigenlijk niet op werd gehandhaafd omdat de kustwacht gewoon geen capaciteit had. Van Campen VVD 0.23
4818 Het is een kerntaak om te handhaven op het moment dat er dingen gebeuren die niet in de haak zijn. Van Campen VVD 0.01
4819 Ik heb de minister-president gevraagd: is dat nog steeds het geval of wordt er nu ook eindelijk werk gemaakt van handhaving? Van Campen VVD 0.02
4820 Want dan zijn die sancties geen papieren letters, maar wordt er daadwerkelijk pijn gevoeld aan de Russische zijde. Van Campen VVD 0.03
4822 We willen Oekraïne namelijk ten volle steunen in zijn strijd tegen de Russische agressie. Van Campen VVD 0.01
4823 Op de concrete vraag over de kustwacht kan ik op dit moment echt geen antwoord geven. Schoof None 0.01
4824 Ik kan me niet voorstellen dat de kustwacht in een halfjaar tijd een enorme capaciteitsvermeerdering heeft ondergaan met boten en mensen. Schoof None 28.67
4825 Ik kom daar graag op een ander moment nog een keer op terug. Schoof None 0.01
4826 Dan kan ik daar met de heer Van Campen over spreken. Schoof None 0.41
4829 Het tweede blokje is het Midden-Oosten, Israël en Gaza. Schoof None 0.01
4830 Laat ik beginnen met de humanitaire situatie in Gaza, want daar hebben meerdere Kamerleden opmerkingen over gemaakt. Schoof None 0.03
4832 Het is een ongekend drama, waarvan we allemaal willen dat het zo snel mogelijk stopt. Schoof None 0.01
4833 Ik ben me er ten volle van bewust dat veel mensen in Nederland grote zorgen hebben over het humanitaire leed van de Palestijnen. Schoof None 0.01
4835 Er moet een onmiddellijk en permanent staakt-het-vuren komen langs de lijnen van VN-resolutie 2735. Schoof None 0.02
4836 Het kabinet benadrukt dit in al onze contacten, vorige week nog via stemming in de Verenigde Naties, en natuurlijk ook richting Israël. Schoof None 0.02
4837 Onze brede inzet is er volledig op gericht om binnen ons vermogen de situatie te verbeteren. Schoof None 0.27
4838 Er werd gevraagd of ik bereid ben om met de vertegenwoordigers van de actie Niet in mijn naam in gesprek te gaan en de brief in ontvangst te nemen. Schoof None 0.01
4840 Je dient gewoon kennis te nemen van elke opvatting die met kracht wordt neergezet. Schoof None 0.01
4841 Dat lukt alleen niet deze week, zeg ik even, in verband met een iets te volle agenda. Schoof None 0.15
4842 Maar u kunt ervan op aan dat die bereidheid er zonder meer is. Schoof None 0.01
4844 Meerdere leden hebben gevraagd naar mijn opmerking bij de persconferentie over dat het internationaal recht nog niet is overschreden. Schoof None 0.03
4845 Zonder twijfel hebben mijn woorden meer duiding nodig. Schoof None 0.01
4849 We hebben altijd duidelijk uitgesproken dat alle partijen, inclusief Israël, zich aan het internationaal recht moeten houden. Schoof None 0.02
4851 Er is nog nooit een conflict geweest zonder dat er schendingen van het internationaal humanitair recht hebben plaatsgevonden. Schoof None 99.94
4852 Ik vrees dat dit conflict daar helaas geen uitzondering op is. Schoof None 0.01
4855 Ik heb willen onderstrepen dat het uiteindelijk niet aan ons is om dat vast te stellen. Schoof None 0.01
4857 Nederland veroordeelt alle schendingen van het internationaal recht, ongeacht wie die schending begaat. Schoof None 0.02
4858 Gedegen en onafhankelijk onderzoek zal nodig zijn om de schendingen vast te stellen, maar tot op heden is er nog geen uitspraak van een rechter. Schoof None 0.17
4860 De Israëlische oorlogsvoering vertoont kenmerken van genocide. Schoof None 99.99
4861 Het speciale comité van de VN spreekt over genocide en levensbedreigende omstandigheden in Gaza. Schoof None 0.03
4862 Het staat buiten kijf dat de humanitaire situatie in Gaza catastrofaal is. Schoof None 0.01
4865 We blijven daarom in al onze contacten oproepen tot terughoudendheid. Schoof None 0.01
4866 Ook blijft het kabinet richting Israël benadrukken dat het zich heeft te houden aan het internationaal recht, waaronder het humanitair oorlogsrecht. Schoof None 0.03
4867 De situatie onderstreept eens te meer het belang van het staakt-het-vuren met resolutie 2537. Schoof None 3.18
4868 Een genocide is een ernstig misdrijf met een hoge bewijsstandaard. Schoof None 42.09
4869 Alleen als alle elementen van het genocideverdrag worden vervuld, kan hiervan sprake zijn. Schoof None 30.29
4870 Dit vraagt onder meer om bewijs van genocidale opzet. Schoof None 0.01
4871 Het besluit om iets "genocide" te noemen, is juridisch complex en vereist een zorgvuldige afweging van internationaalrechtelijke criteria. Schoof None 1.92
4873 Zoals gezegd is de situatie in Gaza verschrikkelijk. Schoof None 0.02
4874 We blijven ons als kabinet dus ook inspannen voor het verbeteren van de situatie daar. Schoof None 0.01
4877 Maar goed, de heer Dassen vroeg of en onder welke omstandigheden het mogelijk is dat Netanyahu naar Nederland kan komen zonder gearresteerd te worden. Schoof None 0.07
4878 Laat ik eerst nog weer eens herhalen dat Nederland de onafhankelijkheid van het Internationaal Strafhof respecteert. Schoof None 0.04
4880 Zulke uitzonderingen kunnen er zijn als de desbetreffende persoon naar Nederland komt als lid van een delegatie bij het Internationaal Gerechtshof of in een andere hoedanigheid die hem immuniteit biedt onder het internationaal recht. Schoof None 0.19
4882 Belangrijk is dat we ons zeer bewust zijn van de verplichtingen die het verdrag met zich meebrengt. Schoof None 0.01
4883 Mevrouw Piri vroeg of Nederland bereid is zich aan te sluiten bij Zuid-Afrika bij de zaak van het Internationaal Gerechtshof. Schoof None 0.15
4884 Nederland heeft een uitnodiging van het Internationaal Gerechtshof tot interventie ontvangen, maar zal over deelname pas een beslissing nemen indien duidelijk is dat de rechtszaak inhoudelijk behandeld zal worden. Schoof None 0.02
4885 In het geval wij besluiten tot interveniëren, zal het niet over de feiten gaan, maar over het juridisch kader. Schoof None 0.01
4886 Verder laten we ons niet uit over een zaak die onder de rechter is en waarin we zelf geen partij zijn. Schoof None 1.75
4887 De heer Dijk vroeg hoe de EU het associatieverdrag met Israël gaat bespreken. Schoof None 0.03
4888 De Hoge Vertegenwoordiger Kallas heeft tijdens de Raad Buitenlandse Zaken van 16 december — dat is vandaag, volgens mij — aangegeven … Schoof None 0.02
4891 De Hoge Vertegenwoordiger heeft aangegeven aan te dringen op het zo snel mogelijk laten plaatsvinden van de Associatieraad met Israël. Schoof None 0.02
4892 De laatste geluiden zijn dat dit al in februari het geval zal zijn. Schoof None 0.05
4893 Minister Veldkamp heeft hier recentelijk nogmaals toe opgeroepen bij uitgaand en inkomend EU-voorzitterschap als ook bij de nieuwe Hoge Vertegenwoordiger. Schoof None 0.02
4894 De Europese Unie heeft een agendavoorstel gedaan, maar Israël moet hiermee nog akkoord gaan. Schoof None 0.04
4895 Dan vroeg de heer Van Baarle hoe wij ons ervoor gaan inzetten om per direct tot een staakt-het-vuren te komen. Schoof None 0.01
4896 Wanneer wordt het eindelijk actie in plaats van wegkijken? Schoof None 0.01
4897 Het kabinet blijft bilateraal en multilateraal oproepen tot een staakt-het-vuren in lijn met de door mij al een paar keer aangehaalde resolutie 2735, die moet leiden tot het vrijlaten van gijzelaars, een toename van humanitaire hulp en een duurzame beëindiging van de vijandelijkheden. Schoof None 0.02
4899 We trekken nauw op met al onze partners, ook in de EU. Schoof None 0.01
4900 Het goede nieuws is dat de onderhandelingen voorzichtig lijken te zijn hervat. Schoof None 1.07
4901 Dat hebben we eerder gezien, maar er lijkt momentum te zijn en daar moeten we onze steun ook voor blijven uitspreken. Schoof None 0.07
4903 De heer Dassen vroeg of na Gaza, Libanon en de Westoever, Israël nu ook actief is in Syrië en of we de Israëlische regering daarop aanspreken. Schoof None 0.03
4904 Uitgangspunt is dat de territoriale integriteit van Syrië wordt gerespecteerd en dat alle staten, inclusief Israël, zich houden aan het internationaal recht. Schoof None 0.03
4905 Nederland en de Europese Unie erkennen de Israëlische soevereiniteit over de door Israël bezette Golanhoogte niet. Schoof None 95.18
4906 Verschillende resoluties van de Veiligheidsraad bevestigen deze internationaalrechtelijke opvatting. Schoof None 0.01
4907 Daarnaast is het van belang dat militair optreden niet tot verdere escalatie en radicalisering leidt of een obstakel vormt voor het vredesproces. Schoof None 0.01
4908 Dat benadrukt het kabinet permanent in contacten met Israël. Schoof None 0.04
4909 Tegelijkertijd erkent het kabinet de Israëlische veiligheidszorgen aan de grens met Syrië. Schoof None 0.04
4910 We rekenen op een goede en veilige transitie, maar de toekomst is ook onzeker en een ineenstorting van Syrië vormt een reële dreiging voor Israël. Schoof None 0.89
4912 De heren Dassen en Dijk, en nog vele anderen, vroegen of de nederzettingen op de Golan worden uitgebreid en of ik dat veroordeel. Schoof None 0.02
4913 Nederland en de Europese Unie erkennen de Israëlische soevereiniteit over de door Israël bezette Golanhoogte niet. Schoof None 95.18
4915 Verschillende resoluties van de Veiligheidsraad bevestigen deze internationaalrechtelijke opvatting. Schoof None 0.01
4916 Wij keuren het nederzettingenbeleid al decennia af en dat geldt ook voor nederzettingen op de Golan. Schoof None 0.02
4917 De recent aangekondigde verdubbeling van de nederzettingen op de Golan keurt Nederland ook af. Schoof None 0.03
4918 Het draagt bovendien niet bij aan de transitie in Syrië. Schoof None 54.06
4922 De heer Wilders was vorig weekend op de Westbank, onder andere op uitnodiging van een kolonistenleider. Paternotte D66 0.1
4923 Minister Veldkamp zei: dat bezoek wil ik bespreken in het kabinet, want dit is absoluut niet in lijn met het regeerprogramma. Paternotte D66 0.02
4924 De minister-president zei toen: de basislijn geldt voor het kabinet, maar niet voor individuele parlementariërs. Paternotte D66 0.04
4925 Daarvan zegt de heer Omtzigt net dat die wél geldt voor individuele parlementariërs. Paternotte D66 0.03
4927 De heer Omtzigt, want die heeft het geschreven, hè. Schoof None 8.13
4929 Belangrijk is wat ik gezegd heb, namelijk dat het de fractievoorzitters vrij staat om te doen wat zij willen doen, zolang het maar niet mensen uit mijn kabinet zijn, want dat zou niet kunnen. Schoof None 9.16
4930 De basislijn rechtsstaat geldt inderdaad voor Kamerleden, maar de heer Schoof gaat er eigenlijk niet over. Paternotte D66 0.04
4934 De basislijn is toch gemaakt om een coalitie tot stand te brengen waar deze minister-president de premier van is, door die coalitie aangesteld? Paternotte D66 0.02
4935 Wat is die basislijn dan waard als zelfs de minister-president van Nederland eigenlijk helemaal geen verantwoordelijkheid heeft om 'm hoog te houden en om te zorgen dat mensen die 'm schenden daarop worden aangesproken? Paternotte D66 0.02
4936 Er is een belangrijk onderscheid tussen het kabinet en de Kamer. Schoof None 0.01
4938 Ik ga over het hanteren van de basislijn in het kabinet. Schoof None 0.18
4939 Ik ga niet over het hanteren van de basislijn in de Kamer en in de vier fracties. Schoof None 0.04
4940 Daar spreken de fractievoorzitters elkaar op aan of niet. Schoof None 0.06
4942 Dat zat ook in mijn opmerking over de heer Wilders. Schoof None 0.02
4943 Als het maar duidelijk is dat hij niet namens het kabinet spreekt — en dat doet hij niet, want hij is geen lid van het kabinet — dan staat het hem vrij om te doen wat hij wil. Schoof None 0.12
4945 Wilders heeft gezegd: alle Palestijnen kunnen ook naar Jordanië. Paternotte D66 0.04
4946 Dat is glashelder in strijd met het internationaal recht. Paternotte D66 0.01
4947 De heer Omtzigt zegt: ja, die geldt wel voor hem, maar dan moet je ook echt zelf het internationaal recht schenden. Paternotte D66 0.03
4948 Eigenlijk komt dat erop neer dat er pas iets gebeurt als iemand zelf oorlogsmisdaden pleegt. Paternotte D66 0.02
4949 En zelfs dan zegt de minister-president: ja, in dat geval is het nog steeds aan de fractieleiders om elkaar daarop aan te spreken. Paternotte D66 0.01
4951 Van belang is dat de rechtsstaatverklaring de leidraad is voor het kabinet. Schoof None 0.01
4953 Ook het kabinet bepaalt de politieke lijnen, ook als het gaat om Israël of waar dan ook in de wereld. Schoof None 0.01
4954 Allereerst over de uitspraken die de minister-president heeft gedaan bij de afgelopen persconferentie, namelijk de vraag wat de rode lijnen zouden zijn. Van Baarle DENK 0.02
4955 De minister-president gaf aan dat iedereen, ook Israël, zich moet houden aan het internationaal oorlogsrecht. Van Baarle DENK 0.04
4956 Er werd gezegd: dat gebeurt nu, maar naar het oordeel van de Nederlandse regering is die lijn nog niet overschreden. Van Baarle DENK 0.03
4957 Ergo, de minister-president zei: de Israëlische regering overtreedt het internationaal oorlogsrecht niet. Van Baarle DENK 0.08
4958 Heel veel mensen heeft die uitspraak diep geraakt, als ze de vernietiging zien in Gaza, als ze zien wat de Israëlische regering daar aanricht. Van Baarle DENK 0.06
4959 De minister-president heeft iets gezegd wat hij niet hard kan maken. Van Baarle DENK 0.02
4960 Hij heeft hier gezegd: ik moet mijn woorden anders duiden. Van Baarle DENK 0.02
4961 Ik zeg: hij heeft iets gezegd wat niet klopt, hij heeft voor zijn beurt gesproken en hij zou die woorden gewoon moeten intrekken. Van Baarle DENK 0.02
4963 Ik heb net geduid hoe mijn woorden moeten worden opgevat. Schoof None 0.01
4964 Ik heb ook gezegd dat de situatie in Gaza dramatisch is. Schoof None 0.05
4966 Dat is ook de boodschap die ik ook hier weer zou willen geven. Schoof None 0.01
4967 Met betrekking tot de oorlogsmisdrijven en schendingen van het recht heb ik zojuist gezegd dat het niet aan het kabinet is om vast te stellen of dat gebeurd is, maar dat ik wel het ongemak in de discussie voel als het gaat om de woorden die eerder vandaag in de Kamer vielen. Schoof None 0.05
4968 Maar tot op heden is er in ieder geval geen rechterlijke uitspraak geweest. Schoof None 0.02
4969 Waarom is het in het geval van Israël nou opeens niet aan het Nederlandse kabinet om vast te stellen of een oordeel te hebben of er oorlogsmisdaden zijn? Van Baarle DENK 0.04
4970 Waarom is dat het in het geval van Rusland wel, als Rusland een bom gooit op een ziekenhuis of een dam of een brug bombardeert? Van Baarle DENK 0.22
4971 Waarom was het in het geval van Myanmar wel terecht dat Nederland zei "er wordt daar een genocide gepleegd" en zich aansloot bij een rechtszaak? Van Baarle DENK 4.31
4972 Waarom kan de Nederlandse regering zich in al die gevallen wel uiten en zeggen dat er sprake is van oorlogsmisdaden, maar in het geval van Israël opeens niet? Van Baarle DENK 0.04
4976 Het leed is verschrikkelijk; laat daar geen misverstand over bestaan. Schoof None 0.01
4977 We spreken Israël in allerlei verbanden aan op het staakt-het-vuren. Schoof None 0.01
4979 Ten aanzien van oorlogsmisdrijven ligt er gewoon nog geen uitspraak. Schoof None 0.03
4980 De Nederlandse regering heeft het terecht gezegd over zovelen: Poetin, Rusland, Assad, de junta in Myanmar. Van Baarle DENK 0.03
4981 Ik kan nog veel meer voorbeelden noemen waarbij de Nederlandse regering terecht zei: wij zijn de zetel van het internationaal recht, en als wij iets voor onze ogen zien gebeuren, dan veroordelen en benoemen we dat. Van Baarle DENK 0.04
4982 En de minister-president geeft gewoon geen antwoord op mijn vraag: waarom bij Poetin wel en bij Netanyahu niet? Van Baarle DENK 0.04
4986 Laat ik zeggen: tegelijkertijd geeft het kabinet financiële steun ten behoeve van onderzoeken op dit punt. Schoof None 0.02
4987 We hebben na 7 oktober 3 miljoen aan het Strafhof gegeven. Schoof None 0.01
4988 We hebben aan de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN een miljoen dollar gegeven ter ondersteuning van de onderzoekswerkzaamheden. Schoof None 0.02
4989 We financieren dus de onderzoeken, maar ik herhaal: er zijn nog geen uitspraken geweest die dit kunnen onderschrijven. Schoof None 0.03
4990 Het is mooi dat de Nederlandse regering onderzoek financiert. Van Baarle DENK 1.08
4993 De Nederlandse regering zei terecht: Assad was een dictator die misdaden pleegde tegen zijn volk. Van Baarle DENK 0.87
4994 De Nederlandse regering zei terecht: in Myanmar wordt een genocide gepleegd. Van Baarle DENK 0.3
4995 De Nederlandse regering zei over Poetin terecht: hij pleegt oorlogsmisdaden. Van Baarle DENK 23.85
4996 Over Israël zegt de Nederlandse regering: mwah, we moeten wachten op een rechterlijke uitspraak; daar hebben we geen mening over. Van Baarle DENK 0.06
5002 Daarom investeren we in alle contacten ten aanzien van het staakt-het-vuren. Schoof None 0.02
5004 Omdat het bijna uitgesloten is dat dit soort strijd zonder schendingen van het internationaal humanitair recht plaatsvindt — dat heb ik ook gezegd — financieren we onderzoeken. Schoof None 0.03
5005 Maar ik blijf erbij: zolang er geen uitspraak ligt, zult u van mij niet iets anders horen dan wat u vandaag van mij hoort. Schoof None 0.07
5007 Ik stel vier keer een hele simpele vraag, namelijk waarom de Nederlandse regering in heel veel gevallen terecht zegt: een oorlogsmisdaad is een oorlogsmisdaad. Van Baarle DENK 0.02
5009 Daarbij zegt het heel duidelijk: dit is een dictator die misdaden pleegt tegen zijn eigen volk. Van Baarle DENK 2.49
5011 En bij Israël is het "we moeten wachten op een rechterlijke uitspraak" en wil de Nederlandse regering er geen mening over geven. Van Baarle DENK 0.22
5012 De minister-president geeft hier de hele tijd non-antwoorden en legt niet uit waar dat onderscheid vandaan komt. Van Baarle DENK 0.03
5013 Ik kan het misschien nog een vijfde keer vragen, maar ik ben bang dat deze minister-president gewoon geen antwoord wíl geven op deze vraag, omdat hij niets durft te zeggen over Israël of het niet wil. Van Baarle DENK 0.04
5015 Ik schrik er gewoon van dat de Nederlandse regering laat zien een keiharde dubbele maat te hebben. Van Baarle DENK 0.01
5016 Ze heeft gewoon een keiharde dubbele maat, waarbij Netanyahu consequent de hand boven het hoofd gehouden wordt. Van Baarle DENK 0.01
5017 Ik vind dit echt een schandelijk antwoord van het kabinet. Teunissen PvdD 0.01
5018 Het maakt duidelijk dat het zogenaamd wel een staakt-het-vuren wil, maar er helemaal geen consequenties aan verbindt als Israël zich niet terugtrekt. Teunissen PvdD 2.1
5019 De regering kijkt weg van een aantal gerechtelijke uitspraken die er wel degelijk liggen. Teunissen PvdD 0.16
5020 We hebben bijvoorbeeld de uitspraak van het Internationaal Gerechtshof in mei dat Israël moest stoppen met de aanvallen op Rafah. Teunissen PvdD 0.05
5022 Waar is dan de veroordeling door de Nederlandse regering? Teunissen PvdD 0.01
5024 Ook over de bezetting van Gaza is er een gerechtelijke uitspraak geweest. Teunissen PvdD 0.02
5025 Ook over de bezetting van de Westelijke Jordaanoever is er een gerechtelijke uitspraak geweest. Teunissen PvdD 0.02
5026 Waar blijven dan de veroordelingen door de Nederlandse regering? Teunissen PvdD 0.01
5027 Erkent de minister-president dat er wel degelijke gerechtelijke uitspraken liggen en dat Nederland daarnaar moet handelen? Teunissen PvdD 0.01
5028 Ik kan niet ontkennen dat de uitspraken er liggen zoals die net door mevrouw Teunissen zijn genoemd, want ik ga er zonder meer van uit dat u daar volkomen gelijk in heeft. Schoof None 0.02
5029 Maar dat slaat wat mij betreft niet op het feit dat er uitspraken zouden zijn gedaan in het kader van oorlogsmisdaden of anderszins. Schoof None 17.65
5030 Daarom zei ik net dat ik aan de ene kant echt het ongemakkelijke gevoel begrijp omdat ik zie wat er in Gaza gebeurt met de mensen daar. Schoof None 18.0
5031 Tegelijkertijd zijn dit soort oorlogssituaties vrijwel nooit zonder schendingen, maar zolang daar geen uitspraken over zijn, stellen wij ons als kabinet op het standpunt dat we daar geen uitspraak over doen, omdat het niet aan ons is om dat vast te stellen. Schoof None 0.11
5032 Dit is wegkijken van alle ellende en van alle oorlogsmisdaden die Israël pleegt. Teunissen PvdD 0.02
5033 De premier heeft tijdens een persconferentie gezegd dat Israël zich moet houden aan het internationaal oorlogsrecht en dat die lijn nog niet overschreden is. Teunissen PvdD 0.17
5034 Die uitspraak van het Internationaal Gerechtshof in mei was dat Israël moest stoppen met de aanvallen op Rafah, omdat die een schending van het oorlogsrecht waren. Teunissen PvdD 0.08
5035 Erkent de minister-president op het specifieke punt van deze uitspraak dat er wel degelijk sprake was van schendingen van het oorlogsrecht door Israël en dat de Nederlandse regering dat moet erkennen en ook moet zien als een rode lijn? Teunissen PvdD 0.05
5036 Want waar ligt die rode lijn voor de minister-president anders? Teunissen PvdD 0.01
5037 Mevrouw Teunissen heeft er gelijk in dat het Nederlandse standpunt is dat Israël zich moet houden aan het internationale humanitaire oorlogsrecht. Schoof None 0.04
5040 Ik hoop dat me dat … Nou, het wordt me niet vergeven, maar ik hoop toch dat het me vergeven wordt. Schoof None 0.01
5041 En ik kijk niet weg, want we hebben echt helemaal geen verschil van mening over de situatie in Gaza: die is desastreus; die is erbarmelijk. Schoof None 0.05
5042 Voor de mensen in Gaza, voor zover ze daar nog kunnen zijn, is het vreselijk, maar het is niet aan het kabinet om vast te stellen of dat een schending van het internationaal recht is geweest. Schoof None 2.18
5043 Ik zou de heren Omtzigt en Paternotte willen vragen om even aan hun geluidsniveau te denken. voorzitter None 0.01
5045 Ik snap dat de minister-president misschien niet alles weet, maar voor dit debat is het zó belangrijk dat we dit scherp hebben en dat gerechtelijke uitspraken bekend zijn bij het kabinet en dat dus ook bekend is dat wat de premier zelf tijdens die persconferentie heeft gezegd, helemaal niet klopt. Teunissen PvdD 12.33
5046 Er ligt immers een uitspraak waarin is vastgesteld … Dat is een tussenvonnis, maar dat maakt helemaal niets uit. Teunissen PvdD 0.02
5047 Het gaat erom dat er een uitspraak ligt dat Israël het internationaal oorlogsrecht schendt. Teunissen PvdD 0.07
5048 Dus erkent de premier dat wat hij heeft gezegd tijdens de persconferentie, gewoon niet klopt? Teunissen PvdD 0.01
5049 En wil dat hij terugnemen en opnieuw kijken waar voor hem dan die rode lijn ligt? Teunissen PvdD 0.01
5051 Dus erkent de premier dat wat hij heeft gezegd tijdens de persconferentie, niet juist is? Teunissen PvdD 0.01
5053 Ik heb gezegd wat ik heb gezegd in de context van de vreselijke situatie in Gaza. Schoof None 0.02
5054 Ik voel ook echt het ongemak, het verdriet van de mensen in Gaza en de ellende die daar wordt aangericht. Schoof None 0.01
5057 Bij gerechtelijke uitspraken zal het kabinet daar ook passend op reageren. Schoof None 0.01
5058 De premier had de kans om hier zijn fout van vrijdag te corrigeren. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
5059 Vrijdag zei hij — zo vat ik het samen — dat Israël de afgelopen veertien maanden wat dit kabinet betreft het internationaal recht niet heeft geschonden. Piri GroenLinks-PvdA 0.1
5060 Vandaag denkt hij dat het een correctie is als hij zegt: ach joh, in elk conflict wordt het internationaal recht constant geschonden. Piri GroenLinks-PvdA 1.68
5061 U maakt het er niet beter op, zeg ik tegen de premier, via de voorzitter. Piri GroenLinks-PvdA 0.02
5066 Kan de minister-president in zijn woorden uitleggen waarom de situatie in Gaza voor de Palestijnen, met wie u zegt zo mee te leven, zo catastrofaal is? Piri GroenLinks-PvdA 0.02
5070 Als dit het enige antwoord is van de premier, schrik ik hier echt van. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
5071 Misschien moet u het rapport van Amnesty gaan lezen. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
5073 Misschien moet u het internationale arrestatiebevel, datgene wat openbaar is, gaan lezen, of de bevindingen van de VN. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
5074 Want als dit serieus uw antwoord is … Ik vind het de premier onwaardig. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
5076 Ik hoop wel dat de minister-president weet wat de verantwoordelijkheid van Nederland is voor het volkenrecht. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
5077 VN-organisaties, deskundigen en mensenrechtenorganisaties zeggen nu dat er sprake is van een etnische zuivering in Noord-Gaza. Piri GroenLinks-PvdA 15.37
5079 Er is een internationaal arrestatiebevel uitgevaardigd, niet alleen vanwege oorlogsmisdaden maar vanwege misdaden tegen de menselijkheid. Piri GroenLinks-PvdA 0.02
5080 Dan is het de plicht, niet een recht, van de Staat Nederland om dit te voorkomen of te stoppen, en om niet te wachten op een gerechtelijke uitspraak. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
5081 Erkent de premier dat dat de plicht is die rust op elk land dat zich heeft aangesloten bij de hoven, waarvan wij nota bene ook nog het gastland zijn? Piri GroenLinks-PvdA 0.02
5083 Als de verdenking er is dat dat soort misdaden plaatsvinden, moet u handelen. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
5085 De plicht van Nederland ten aanzien van het Internationaal Strafhof is volstrekt helder. Schoof None 0.01
5086 Daar heb ik me al een paar keer over uitgelaten, namelijk dat de verplichtingen voor Nederland vol worden geaccepteerd. Schoof None 0.02
5087 Dat betekent ook dat Nederland alle verplichtingen zal nakomen ten aanzien van de drie mensen die verdacht worden. Schoof None 0.01
5090 De inzet van Nederland ten aanzien van de situatie in Gaza is vanaf dag één geweest om te komen tot een staakt-het-vuren. Schoof None 0.27
5092 Die zijn juist gericht geweest op het verbeteren van de humanitaire situatie in Gaza en tegelijkertijd op er zorg voor dragen dat de gijzelaars die nu nog vastzitten, kunnen vrijkomen. Schoof None 0.01
5095 Daarom weet ik ook niet of dit daadwerkelijk tot iets gaat leiden. Schoof None 0.01
5096 Dit nieuwe momentum dat we nu hebben kan daadwerkelijk tot een staakt-het-vuren leiden. Schoof None 0.01
5097 Daarmee kan de humanitaire hulp naar Gaza op gang komen. Schoof None 0.1
5098 Dat is waar de mensen in Gaza het meest mee geholpen zijn. Schoof None 0.01
5099 Wij zetten ons er permanent voor in om dat te realiseren. Schoof None 0.01
5101 Vergeeft u mij dat ik dit een nogal cynisch antwoord vind van de premier. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
5102 Dan wat betreft de diplomatieke instrumenten die je hebt. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
5103 Sterker nog, ik hoor nog steeds niet de erkenning dat Nederland zelfs de plicht heeft bij zulke aantijgingen om tot actie te komen. Piri GroenLinks-PvdA 0.49
5104 Welke diplomatieke instrumenten bent u bereid om in te zetten? Piri GroenLinks-PvdA 0.01
5106 Ook de families van de gijzelaars, die ik ook spreek, vorige week nog, zeggen: Netanyahu zelf wil dit niet. Piri GroenLinks-PvdA 0.03
5109 Bent u eindelijk bereid, veertien maanden later, om iets van uw instrumenten in te zetten? Piri GroenLinks-PvdA 0.01
5110 Veertien maanden lang oefenen wij al druk op Israël uit om tot een staakt-het-vuren te komen in Gaza. Schoof None 0.02
5112 Dat heb ik ook persoonlijk gedaan in een gesprek met Netanyahu tijdens de United Nations General Assembly. Schoof None 0.02
5113 De premier en dit kabinet voeren geen druk uit; u práát met Israël, maar zij luisteren niet. Piri GroenLinks-PvdA 1.67
5115 In de diplomatie heeft u helemaal niks aan gesprekken als u niet bereid bent om uw instrumenten in te zetten. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
5116 Vertelt u mij eens welke instrumenten u in de afgelopen veertien maanden ten opzichte van Israël heeft ingezet, zoals politieke sancties, diplomatieke sancties of economische sancties, voor die catastrofale situatie in Gaza waarvoor zij ook verantwoordelijk zijn. Piri GroenLinks-PvdA 0.03
5117 Dat is niet alleen Hamas, maar dat is ook de regering-Netanyahu. Piri GroenLinks-PvdA 0.03
5118 We hebben, de minister van Buitenlandse Zaken voorop, maar ook ik en andere leden van het kabinet, zowel als Nederland zelf als in EU-verband als in internationaal verband op allerlei manieren permanent druk uitgeoefend op Israël om te komen tot een staakt-het-vuren in Gaza. Schoof None 0.02
5119 Ik hoop oprecht dat het er nu daadwerkelijk van gaat komen. Schoof None 0.01
5120 Voorzitter, ik doe niet mijn laatste interruptie, maar ik wil wel graag een antwoord op mijn vraag: welke instrumenten heeft u ingezet? Piri GroenLinks-PvdA 0.01
5121 Ik zeg dat we in nationaal verband, internationaal verband en EU-verband op alle manieren bezig zijn om die druk op Israël op te voeren. Schoof None 0.01
5122 Dat gaat inderdaad allemaal via gesprekken en via duidelijk maken wat onze lijn is, namelijk dat we dat staakt-het-vuren willen. Schoof None 1.22
5125 Kan de minister-president mij uitleggen waarom het bombarderen van een ziekenhuis in Oekraïne door de regering-Poetin een oorlogsmisdaad is en waarom het bombarderen van een ziekenhuis in Gaza door de regering-Netanyahu geen oorlogsmisdaad is? Dijk SP 0.08
5127 Ik heb geprobeerd om uit te leggen wat ik in de persconferentie heb gezegd, hoe dat geduid moet worden en op welke manier wij vervolgens bezig zijn. Schoof None 0.01
5128 Ik heb op deze specifieke vragen geen antwoord gegeven, omdat ik dat op dit moment ook niet kan doen. Schoof None 0.02
5129 Ik heb gezegd dat elke situatie altijd specifiek is. Schoof None 0.02
5130 Ik heb ook gezegd hoe de woorden die ik in de persconferentie heb gezegd, geduid moeten worden. Schoof None 0.01
5131 We stellen alles in het werk om te zorgen dat we deze situaties voorkomen. Schoof None 0.01
5133 Ik zie het ongemak en ik zie dat er op deze ontzettend simpele vraag, die eigenlijk aangeeft dat er wordt gemeten met twee maten en die heel impactvol is voor mensen, geen antwoord komt van de minister-president. Dijk SP 0.08
5134 Er zijn meer mensen geweest die dat zorgwekkend vinden. Dijk SP 0.01
5135 Maar ik wilde u een kans geven om een argument te geven, een argument waarom het ene bombardement op een ziekenhuis wel als oorlogsmisdaad wordt bestempeld door dit kabinet en het andere niet. Dijk SP 0.04
5139 Dan mag ik toch potdorie verwachten dat de minister-president daar bij zo'n intens conflict — u heeft de vraag inderdaad vaker gehad, dus u heeft zelfs nog enkele minuten gehad om erover na te kunnen denken — een argument voor heeft, als u zegt zo begaan te zijn met de bevolking van Gaza? Dijk SP 25.99
5141 Daarom wil ik dat op dit moment ook niet in een kort antwoord samenvatten. Schoof None 0.01
5142 Ik heb gezegd hoe mijn woorden geduid moeten worden, op welke manier we bezig zijn, hoe we tegen de situatie in Gaza aan kijken en wat onze inzet is. Schoof None 0.01
5144 Dan verwacht ik wel van de minister-president dat er in ieder geval in tweede termijn een ander antwoord komt met één argument — één. Dijk SP 0.01
5145 Dit argument zal vast liggen in het oorlogsrecht: Hamas verschuilt zich feitelijk gezien ook in ziekenhuizen en daarmee is het een militair doelwit. Ceder ChristenUnie 92.93
5146 Maar de minister-president zal zelf kunnen toelichten waarom er daarbij eventueel sprake zou kunnen zijn van een doelwit. Ceder ChristenUnie 0.01
5147 Maar goed, dat kan de minister-president zelf zeggen. Ceder ChristenUnie 0.03
5149 Ik maak mij zorgen over de situatie in de Golanhoogten. Ceder ChristenUnie 0.01
5150 Er zal straks namelijk vast een motie vanuit de Kamer komen die iets gaat zeggen over de verdubbeling van het aantal nederzettingen of de posities die vergroot zijn. Ceder ChristenUnie 10.13
5151 De minister-president zei net — het is volgens mij ook het standpunt van het kabinet — dat dat geannexeerd gebied is, al sinds volgens mij 1981. Ceder ChristenUnie 0.07
5152 Alleen, ik krijg geen duidelijk antwoord op de vraag welke conclusie het kabinet daaraan verbindt. Ceder ChristenUnie 0.03
5153 Ik zou het heel gek vinden als wij straks een oordeel krijgen waarin we zeggen dat de extra kilometers onrechtmatig ingenomen zijn en dat Israël terug zou moeten naar de gebieden van een x-aantal dagen geleden, terwijl dat ook al geannexeerd gebied is. Ceder ChristenUnie 12.9
5154 Dan zou het rechtlijnig zijn om te zeggen dat ze zich helemaal moeten terugtrekken, hoewel de minister ook weet dat dat veiligheidsrisico's met zich meebrengt. Ceder ChristenUnie 0.03
5155 Ik ben toch benieuwd naar het volgende, want het antwoord kwam vanuit het kabinet niet naar voren. Ceder ChristenUnie 0.02
5156 Als het kabinet concludeert dat de extra kilometers door Israël onrechtmatig ingenomen zijn en teruggedraaid moeten worden, welke conclusies verbindt de minister-president er dan aan? Ceder ChristenUnie 0.02
5157 Terug naar de oorspronkelijke positie en concluderen dat die ook onrechtmatig is, lijkt mij incongruent. Ceder ChristenUnie 0.01
5159 Het is van belang dat dit alleen maar tijdelijk kan en dat dit niet mag uitmonden in een langdurige bezetting, want dat vergroot de spanningen alleen maar. Schoof None 0.01
5160 Volgens mij heeft minister Veldkamp dat ook gezegd. Schoof None 0.02
5161 Ten aanzien van de nederzettingen ben ik volgens mij nog veel specifieker geweest. Schoof None 0.01
5163 Nederland keurt de recent aangekondigde verdubbeling van het aantal nederzettingen op de Golan af. Schoof None 0.06
5164 Dat draagt ook niet bij aan een transitie in Syrië. Schoof None 0.03
5167 Alleen, dan zegt het kabinet, als ik het goed volg: een tijdelijke situatie kunnen wij, gezien de onzekere situatie, toestaan of gedogen, maar nederzettingen niet. Ceder ChristenUnie 0.03
5168 De conclusie daaruit is dat het kabinet vindt dat daarna terugtrekking zou moeten plaatsvinden naar de gebieden van een aantal dagen geleden. Ceder ChristenUnie 0.04
5169 Maar het kabinet zegt net dat het ook vindt dat dat een gebied is dat een tijdelijke toestand zou zijn, al sinds 1981. Ceder ChristenUnie 0.04
5171 Daarom ben ik benieuwd naar consistentie in het argument van het kabinet, omdat we ons straks waarschijnlijk hiertoe moeten verhouden als parlement. Ceder ChristenUnie 0.01
5172 Ik ben dus benieuwd naar het standpunt van het kabinet. Ceder ChristenUnie 0.01
5173 De consistentie is dat onze lijn ten aanzien van de Golanhoogten hetzelfde blijft. Schoof None 0.03
5175 Dat zou misschien tijdelijk gedoogd kunnen worden, gelet op de veiligheidszorgen van Israël, maar dat mag niet permanent worden. Schoof None 0.01
5176 Op het moment dat die kilometers weer teruggegeven zijn, geldt dus weer het oorspronkelijke standpunt van de Nederlandse regering. Schoof None 0.13
5179 Op de vraag hoe het nou komt dat er in Gaza sprake is van een humanitaire noodsituatie, de Gazanen weer een gigantisch ellendige winter door gaan brengen en er dagelijks tientallen mensen omkomen door uithongering, zei de minister-president: dat komt door de terreuraanval van 7 oktober. Paternotte D66 0.23
5180 Na 7 oktober stond op 10 oktober de minister-president hier. Paternotte D66 0.01
5182 Hij zei: Israël heeft het volste recht om zich te verdedigen en de vernietiging van Hamas na te streven, maar Israël moet zich wel houden aan het internationaal humanitair en oorlogsrecht. Paternotte D66 0.03
5183 Sinds die tijd heeft Rutte aan de lopende band gezegd dat Israël terughoudender moet optreden en veel meer hulp moet toelaten. Paternotte D66 0.03
5184 Hij heeft heel duidelijk gemaakt dat hij Israël medeverantwoordelijk houdt voor het feit dat er zo veel Gazanen omkomen en in die noodsituatie zitten. Paternotte D66 0.06
5186 Hij heeft in ditzelfde debat op de vraag of het goed is dat Wilders naar de Westbank gaat om daar diplomatieke crisissen te veroorzaken, zoals van de zomer al gebeurde, gezegd: dat moet hij zelf weten. Paternotte D66 0.07
5187 Een grote meerderheid van de Nederlanders wil dat dit kabinet iets heel anders gaat doen en dat dit kabinet veel meer concrete, echte druk op Israël zet om het menselijke recht daar te beschermen, om levens te redden. Paternotte D66 0.03
5188 Deze minister-president maakt in dit debat bekend dat hij dat niet wil en niet gaat doen. Paternotte D66 0.03
5190 Ik heb herhaald dat Nederland permanent druk uitoefent op Israël om te zorgen dat er een staakt-het-vuren komt, zodat de humanitaire hulp weer op gang kan komen en de gijzelaars vrijgelaten worden. Schoof None 0.02
5193 Dat heeft te maken met het feit dat ik de beantwoording van de minister-president tot dusver gewoon onbegrijpelijk vind. Van Baarle DENK 0.02
5194 Hij geeft gewoon non-antwoorden op alle vragen die gesteld worden. Van Baarle DENK 0.13
5196 We hebben hier een bericht van 14 juli 2022, enkele maanden na de Russische invasie in Oekraïne. Van Baarle DENK 0.02
5197 Toen zei de Nederlandse regering op rijksoverheid.nl: "Verwoeste woningen en ziekenhuizen. Van Baarle DENK 0.13
5198 We zien grootschalige mensenrechtenschendingen in Oekraïne. Van Baarle DENK 0.05
5199 Deze oorlogsmisdaden mogen niet ongestraft blijven." Van Baarle DENK 0.01
5200 De Nederlandse regering was in staat om in hele korte tijd, terecht, te zeggen: er is sprake van oorlogsmisdaden en grootschalige mensenrechtenschendingen. Van Baarle DENK 64.56
5201 En in het geval van Israël komt de Nederlandse regering na veertien maanden niet verder dan: daar gaan we niet over als kabinet. Van Baarle DENK 0.16
5202 Hoe kan het dat de Nederlandse regering in het ene geval wel binnen enkele maanden kan concluderen dat er sprake is van een oorlogsmisdaad en van mensenrechtenschendingen en dat zij in het andere geval, namelijk Israël, na veertien maanden nog geen mening kan geven? Van Baarle DENK 0.04
5205 Het Verdrag inzake de voorkoming en de bestraffing van genocide uit 1948 is in een uitspraak van het Internationaal Hof van Justitie in 2007, in de zaak van Bosnië tegen Servië, duidelijk geïnterpreteerd als een juridische verplichting om genocide te voorkomen. Omtzigt NSC 0.02
5206 De Nederlandse regering heeft net niet uitgesloten dat het zou kunnen; niet dat het gebeurt, maar dat het zou kunnen. Omtzigt NSC 0.53
5207 Op welke wijze volgt de Nederlandse regering op dit moment de uitspraak van het Hof en beoordeelt ze of genocide plaatsvindt en of ze actie moet ondernemen ter voorkoming van een mogelijke genocide in Gaza? Omtzigt NSC 0.01
5208 Voorzitter, mag ik daar in de tweede termijn op terugkomen? Schoof None 0.01
5209 Ik heb even gewacht met naar voren komen, omdat het best wel ontluisterend is wat de minister-president hier allemaal zegt, of eigenlijk: wat hij niet zegt. Dassen Volt 0.03
5210 Een jaar geleden gaf een deel van de Kamer al aan, aan het toenmalige kabinet, dat er niet geluisterd werd door de Israëlische regering. Dassen Volt 0.07
5211 Ook toen was het verhaal: we spreken ze aan; we komen erop terug. Dassen Volt 0.01
5212 Maar er werd niets mee gedaan en dat gebeurt nu ook niet. Dassen Volt 3.74
5213 Ik heb de volgende vraag voor de minister-president: welke actie onderneemt hij, na al die rapporten van Amnesty en de VN en na al die waarschuwingen van het Internationaal Strafhof en het Internationaal Gerechtshof, om er zelf achter te komen of daar oorlogsmisdaden worden begaan? Dassen Volt 0.02
5214 Of zegt hij dat we dat pas ver in de toekomst gaan vaststellen? Dassen Volt 0.01
5215 Voor mij is het belangrijk dat die rapporten bovenal nog eens bevestigen hoe catastrofaal de situatie in Gaza is. Schoof None 0.01
5217 Over de oorlogsmisdaden heb ik gezegd dat we onderzoek daarnaar financieren en dat we als kabinet uiteindelijk op basis van de resultaten daarvan ons standpunt zullen bepalen. Schoof None 0.02
5218 Wat die rapporten benadrukken, is dat die catastrofale situatie is ontstaan door het handelen van de Israëlische regering, door oorlogsmisdaden. Dassen Volt 0.1
5219 In het VN-rapport wordt gesproken van uithongering, het onthouden van voedsel aan mensen. Dassen Volt 99.99
5220 Dat is wat daar nu gebeurt; dat is wat er in die rapporten staat; dat is waarom er een catastrofale situatie is. Dassen Volt 0.38
5221 En dan zegt de minister-president dat we onderzoek financieren, dat pas over jaren klaar zal zijn, en dat we tot die tijd eigenlijk niks doen. Dassen Volt 0.05
5222 We spreken ze erop aan, maar we zijn niet bereid om er consequenties aan te verbinden. Dassen Volt 0.01
5223 Dat kan de minister-president zelf toch ook niet recht praten? Dassen Volt 0.01
5224 Je kunt toch niet jaren wachten terwijl er zo'n grote stapel rapporten ligt waarin staat dat er sprake is van uithongering? Dassen Volt 0.06
5226 Maar het punt is: dat kan niet als je het alleen maar houdt bij woorden. Dassen Volt 0.01
5227 Netanyahu heeft namelijk heel duidelijk aangegeven: "Ik luister niet. Dassen Volt 0.03
5228 Ik luister niet naar de woorden van de minister-president van Nederland. Dassen Volt 1.32
5229 Ik trek mijn eigen plan en ik doe waar ik zin in heb." Dassen Volt 0.01
5230 Daarom vraagt een groot gedeelte van deze Kamer al heel lang om sancties, om actie, om te zorgen dat het stopt en dat er een permanent staakt-het-vuren komt. Dassen Volt 0.01
5231 Het kabinet weigert dat, net zoals Netanyahu weigert om deze ellende te stoppen. Dassen Volt 0.09
5232 Als de minister-president niet bereid is om extra actie te ondernemen, om sancties op te leggen, om de druk te verhogen, dan zijn dit allemaal loze woorden. Dassen Volt 0.01
5233 Dan zijn het allemaal woorden voor de bühne, want als je niet bereid bent om consequenties aan je woorden te verbinden, dan stellen ze niets voor en dan zal dit doorgaan. Dassen Volt 0.01
5234 Dan vind ik ook dat dit kabinet daar medeverantwoordelijk voor is. Dassen Volt 0.01
5235 De situatie in Gaza is de reden dat we, niet alleen als Nederland maar met alle internationale partners, de druk op allerlei manieren opvoeren. Schoof None 0.9
5236 Ik zei het al eerder: er gloort een heel klein beetje licht aan de horizon dat er misschien op korte termijn kan worden gekomen tot een staakt-het-vuren. Schoof None 0.01
5237 Ik hoop oprecht dat dat er ook werkelijk komt en dat het uiteindelijk het gevolg is van de vele internationale samenwerkingen en internationale partijen die druk hebben uitgeoefend op Israël om daartoe over te gaan. Schoof None 1.77
5238 We hebben nu natuurlijk extreemlinks en links gehoord. Markuszower PVV 0.02
5239 Nu lijkt het misschien alsof veel partijen in dit parlement Israël niet zouden steunen, maar onze fractie doet dat wel. Markuszower PVV 0.16
5241 In het hoofdlijnenakkoord is daar ook het nodige over opgenomen, over dat de staat Israël moet worden gesteund, zeker na die misdadige aanval van Hamas, de terroristische aanval van Hamas. Markuszower PVV 0.02
5242 Graag wil ik wel nog van de premier horen — u mag dit als twee interrupties rekenen — welke druk dit kabinet legt, ook via de Europese top, op Hamas, dat nog steeds meer dan 150 Israëlische gijzelaars heeft. Markuszower PVV 4.74
5243 Welke druk legt het kabinet en legt de EU-leider straks op Hamas, dat toch wel echt een terroristische organisatie is? Markuszower PVV 0.04
5244 Ik heb de premier horen zeggen dat de druk op Israël wordt opgevoerd. Markuszower PVV 0.02
5247 Overigens praat Nederland niet met terroristische organisaties, dus dat loopt langs andere lijnen. Schoof None 0.06
5248 Maar het moge duidelijk zijn dat de onderhandelingen … Ik dacht dat het nu Jordanië en Qatar zijn die druk in de weer zijn, maar misschien vergeet ik nu een land. Schoof None 0.16
5250 Maar de onderhandelingen zijn er primair op gericht om uiteindelijk met de verschillende partijen, waarvan Hamas er eentje is, tot overeenstemming te komen over een staakt-het-vuren. Schoof None 0.02
5252 Maar het moge duidelijk zijn dat naast de druk die op Israël wordt uitgeoefend om tot een staakt-het-vuren te komen, de druk op de terroristische organisatie Hamas om de gijzelaars vrij te laten natuurlijk ook vol op het netvlies staat. Schoof None 0.02
5255 Velen van u hebben het al gezegd: het is een vreugde dat het regime nu verdreven is. Schoof None 0.01
5256 Tegelijkertijd hebben velen van u de hoop geuit dat het beter gaat in Syrië, maar zijn er ook op een aantal punten zorgen geuit omdat een van de partijen HTS is, Hayat Tahrir al-Sham, dat nog steeds op de VN-ISIS/Al Qaidasanctielijst staat, een listing die ook door de EU is overgenomen. Schoof None 0.04
5257 Daarmee ziet overigens ook Nederland HTS als een terroristische organisatie. Schoof None 0.04
5258 Maar het is bekend dat HTS de laatste jaren een ander gezicht heeft laten zien. Schoof None 30.4
5259 Er zijn ook verschillende veiligheidsgaranties afgegeven, bijvoorbeeld richting minderheidsgroepen. Schoof None 0.01
5260 De komende tijd zal uitwijzen — een van u zei dat voorzichtigheid misschien enigszins geboden is — hoe HTS en andere groepen zich gaan opstellen, waarbij een vreedzame en inclusieve, dat wil zeggen met alle partijen, politieke transitie centraal moet staan. Schoof None 0.27
5261 Nederland, de Europese Unie en vele internationale partijen monitoren dat nauwkeurig. Schoof None 0.01
5262 Ik kan u in dat opzicht ook melden dat diverse special envoys, speciale gezanten, vanuit diverse lidstaten druk in de weer zijn. Schoof None 0.01
5264 Ook Nederland bekijkt of de speciale Syriëgezant daar snel naartoe kan om de situatie daar beter te beoordelen en te kijken hoe die zich daar ontwikkelt. Schoof None 0.3
5265 Voor de Nederlandse inzet is daarbij ook belangrijk dat minderheden, religieus of anderszins, echt de ruimte krijgen, dat zij daar vreedzaam kunnen leven, dat zij niet op enigerlei wijzen worden onderdrukt en dat hun het leven niet onmogelijk wordt gemaakt. Schoof None 0.01
5266 Dat is een belangrijke toetssteen voor het nieuwe regime in Syrië. Schoof None 0.09
5268 Dan was er een vraag over de positie van Nederland wat betreft het opheffen van sancties, van de heer Dijk. Schoof None 0.01
5269 De huidige sancties zijn toegespitst op de oude situatie, dus we zullen ons inderdaad moeten verhouden tot de nieuwe situatie. Schoof None 0.01
5271 U kunt zich voorstellen dat de ontwikkelingen in Syrië sowieso een belangrijk onderwerp zullen zijn bij de besprekingen in de Europese Raad. Schoof None 0.01
5272 De heer Omtzigt vroeg: wat gaat u doen om ervoor te zorgen dat Syrië daadwerkelijk veilig wordt? Schoof None 0.01
5273 Het moge duidelijk zijn dat de stabiliteit en veiligheid van Syrië nu grotendeels afhankelijk zijn van het politieke proces in Syrië zelf. Schoof None 0.02
5274 De EU-lidstaten zijn het erover eens dat er sprake moet zijn van een door alle partijen in Syrië te vormen regering, met respect voor minderheden en accountability. Schoof None 0.07
5275 Nederland en de EU bezien gezamenlijk op welke manier we daaraan kunnen bijdragen. Schoof None 2.16
5276 Mevrouw Teunissen vroeg of Nederland gaat bijdragen aan de wederopbouw van Syrië. Schoof None 0.79
5277 Nu het Assad-regime is gevallen, zal de EU het Syriëbeleid moeten herzien op basis van de nieuw realiteit, ook ten aanzien van de wederopbouw. Schoof None 0.01
5278 Daarbij kijken we ook hoe Nederland steun kan bieden. Schoof None 0.01
5279 Verdere steun vanuit Nederland, zoals stabilisatiesteun of wederopbouw, om een duurzame toekomst voor Syriërs in eigen land mogelijk te maken is afhankelijk van hoe de situatie zich ontwikkelt in de komende periode. Schoof None 0.02
5280 Natuurlijk zal dit gebeuren in nauw overleg met de minister van Buitenlandse Zaken en de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp. Schoof None 0.07
5282 Dan vroeg de heer Dassen of er een centraal hulploket voor steun aan Syrië komt en waarom de EU dit niet gezamenlijk oppakt. Schoof None 0.02
5283 De recente politieke ontwikkelingen zijn ook van invloed op de humanitaire situatie in Syrië, die al jaren schrijnend is. Schoof None 6.14
5284 Aan het begin van dit jaar waren al meer dan 16 miljoen Syriërs afhankelijk van een vorm van humanitaire hulp. Schoof None 0.02
5285 De VN hebben een belangrijke rol en hebben brede ervaring met het coördineren van humanitaire hulp. Schoof None 0.01
5286 Die staan hiervoor in nauw contact met ngo's en het Rode Kruis. Schoof None 0.01
5287 Op basis van de recente ontwikkelingen wordt nu een nieuwe coördinatiestructuur opgezet voor Syrië. Schoof None 0.01
5288 Het hoofd van de VN-noodhulporganisatie, Tom Fletcher, was vandaag in Damascus om onder andere hierover verder te spreken. Schoof None 0.02
5289 Gisteren is tijdens de Raad Buitenlandse Zaken ook besproken dat de huidige ontwikkelingen intensivering van steun aan Syrië vanuit de EU rechtvaardigen. Schoof None 0.03
5291 De heer Van Baarle vroeg wanneer er vanuit de EU plannen komen voor de toekomstige relatie van Europa met Syrië. Schoof None 0.03
5292 Het is belangrijk om te bezien of de leverage die de EU heeft op dit moment kan worden ingezet om de Russische invloed terug te dringen. Schoof None 0.02
5293 Tegelijkertijd is van belang dat humanitaire hulp op basis van humanitaire principes wordt geleverd. Schoof None 0.01
5295 Ik ben daartoe bereid, maar het moet wel in de bredere strategie passen ten aanzien van Syrië en ander beleid niet in de weg zitten. Schoof None 0.01
5297 De heer Markuszower vroeg naar de terugkeer van Syriërs. Schoof None 0.02
5298 De situatie in Syrië moet voor terugkeer vanuit de regio wel veilig zijn. Schoof None 0.01
5299 De infrastructuur in Syrië ligt grotendeels in puin, er is een diepe economische crisis en er zijn meer dan 7 miljoen interne ontheemden. Schoof None 99.99
5302 Dan de situatie in Noordoost-Syrië en het aanspreken van Turkije. Schoof None 0.02
5303 Zowel de heer Ceder als mevrouw Piri vroegen daarnaar. Schoof None 0.01
5304 Er zijn zorgen over aanhoudende gevechten tussen verschillende groeperingen in Noord-Syrië. Schoof None 0.02
5305 Het staakt-het-vuren tussen aan Turkije gelieerde milities en de Koerdisch-Syrische Democratische Strijdkrachten wordt welkom geheten. Schoof None 0.01
5306 De-escalatie en inzet van alle partijen op een vreedzaam politiek proces in lijn met veiligheidsresolutie 2254 zijn daarbij van belang. Schoof None 0.01
5307 We brengen de zorgen overigens ook over aan Turkije, in lijn met de motie-Piri/Paternotte. Schoof None 0.01
5309 De lijn van de heer Paternotte heeft collega Veldkamp reeds uitgedragen in de Raad Buitenlandse Zaken. Schoof None 0.01
5310 Nederland roept alle partijen op zich in te zetten voor een vreedzame en met alle partijen politieke transitie, met aandacht voor de mensenrechten van minderheden zoals christenen en Koerden. Schoof None 48.36
5311 Stabiliteit is ook van belang om de voedingsbodem voor heropleving van terrorisme te voorkomen. Schoof None 0.01
5313 De heer Van Baarle vroeg hoe de bewijsvergaring in gang wordt gezet, mogelijk ook in verband met het vervolgen. Schoof None 0.02
5314 Nederland maakte en maakt zich hard voor accountability in Syrië. Schoof None 25.94
5315 Nederland heeft samen met Canada Syrië aansprakelijk gesteld bij het Internationaal Gerechtshof. Schoof None 99.76
5316 Deze zaak wordt doorgezet, juist nu, want waarheidsvinding en gerechtigheid zijn van belang voor verzoening in Syrië. Schoof None 0.02
5317 Op dit moment is de procedure bij het Internationaal Gerechtshof het enige internationale proces dat ziet op accountability voor de misdrijven van het Assad-regime. Schoof None 0.16
5318 Nederland zal zich er volledig voor blijven inzetten om de procedure tot een goed einde te brengen. Schoof None 0.01
5319 De heer Eerdmans vroeg naar de motie om vrijwillige terugkeer te faciliteren; hoeveel Syriërs hebben daar al gebruik van gemaakt? Schoof None 0.02
5322 Op dit moment is er eigenlijk nog geen stabiel beeld. Schoof None 0.01
5323 In algemene zin kunnen personen die willen terugkeren naar Syrië, nu al ondersteuning krijgen van de zijde van de Dienst Terugkeer en Vertrek. Schoof None 0.01
5324 Dan de vraag van de heer Omtzigt of er signalen zijn dat oud-ISIS-strijders meedoen aan HTS. Schoof None 0.02
5325 Er zijn signalen uit openbare bronnen dat oud-ISIS-strijders meedoen aan HTS. Schoof None 0.04
5326 Het kabinet houdt dit nauwlettend in de gaten, maar kan niet ingaan op individuele casussen. Schoof None 0.01
5327 De heer Dassen vroeg of Nederland net als Frankrijk en de EU diplomaten naar Syrië gaat sturen. Schoof None 0.04
5328 Daar heb ik net al iets over gezegd met betrekking tot de Syriëgezant van Nederland, die snel daarnaartoe gaat. Schoof None 0.02
5329 De heer Van Campen vroeg er opnieuw voor te pleiten de Revolutionaire Garde van Iran op de terrorismelijst te zetten. Schoof None 0.01
5330 Nederland zet zich hier in Europees verband voor in nu zich daar juridisch mogelijkheden voor voordoen. Schoof None 26.6
5331 Op dit moment zijn nog niet alle lidstaten ervan overtuigd dat dit een goede stap is. Schoof None 0.03
5332 We trekken samen met gelijkgestemde lidstaten op om het draagvlak om tot dit besluit te komen te vergroten. Schoof None 0.01
5335 Ik hoorde de minister-president iets zeggen over de terugkeer van Syriërs. Markuszower PVV 0.03
5336 We zien ongeveer een miljoen Syriërs in Europa vertoeven. Markuszower PVV 0.01
5340 En terecht, want dat is beul en een verschrikkelijke dictator. Markuszower PVV 0.02
5345 Dat waren niet de kapotte bruggen en de kapotte infrastructuur daar, die net wel door de premier werden genoemd als een van de redenen waarom ze niet terug zouden kunnen. Markuszower PVV 0.04
5346 Ik zou toch aan de minister-president willen vragen om er in de EU-top waar hij morgen naartoe gaat, bij zijn collega's op aan te dringen een EU-plan te maken om die Syriërs, die nu allemaal feesten, terug te sturen naar hun eigen land om dat te helpen opbouwen. Markuszower PVV 0.02
5347 Ik denk dat ze blij zijn, want ze zijn zo blij dat Assad weg is. Markuszower PVV 0.01
5348 Laten wij dan blij zijn dat ze terug naar Syrië kunnen. Markuszower PVV 0.01
5349 Ik hoop dat de minister-president zich daarvoor in gaat spannen in de EU-top. Markuszower PVV 0.01
5350 Nederland heeft evenals meerdere andere Europese landen een besluitmoratorium ingesteld, zoals dat bij ons heet. Schoof None 0.02
5351 Dat betekent dat de asielaanvragen gedurende een halfjaar niet worden behandeld. Schoof None 0.04
5352 Dat betekent ook dat gedwongen terugkeer niet aan de orde is. Schoof None 0.01
5353 Ik zei al dat vrijwillige terugkeer kan. Ik ben ervan overtuigd dat we in de Europese Raad de discussie over terugkeer zullen hebben, maar dat de discussie in eerste instantie gaat over zorgen dat er een stabiele veilige situatie in Syrië ontstaat. Schoof None 0.03
5354 De ontwikkelingen zijn daar namelijk zo snel gegaan dat dat wel even aandacht verdient voordat we tot overhaaste besluiten overgaan. Schoof None 23.82
5355 Ik heb twee vragen ten aanzien van de Revolutionaire Garde op de terreurlijst zetten. Ceder ChristenUnie 0.01
5356 Ik hoor dat de premier zich daarvoor blijft inzetten. Ceder ChristenUnie 0.01
5357 Gaat hij dit ook specifiek aan de orde stellen komende week, is mijn vraag. Ceder ChristenUnie 0.01
5359 Want het is in geopolitiek belang dat dit geregeld wordt. Ceder ChristenUnie 0.01
5360 Het gaat dus niet alleen om Syrië, maar ook om Europa. Ceder ChristenUnie 0.19
5361 Volgens mij zien twee, drie landen diplomatieke gesprekken nog als primaire optie. Ceder ChristenUnie 0.01
5362 Kunt u zich hier de komende tijd dus hard voor maken? Ceder ChristenUnie 0.01
5365 Het kabinet heeft tot op heden nog geen antwoord gegeven op mijn punt over IS-strijders die gevangenzitten in detentiekampen, terwijl het volgens mij een van de grootste veiligheidsdreigingen is die ons land kent. Ceder ChristenUnie 38.21
5367 Meer dan 30.000 mensen met een buitenlandse nationaliteit zitten daar gevangen. Ceder ChristenUnie 18.75
5369 Op het moment dat zij niet meer bewaakt kunnen worden — dat gebeurt mede door aanvallen van Turkije — zijn ze vrij en gaan ze terug naar huis. Ceder ChristenUnie 0.03
5370 Dan hebben we het over Nederland, België, Duitsland. Ceder ChristenUnie 0.01
5372 Is de premier van plan om dit onderwerp in Europa op de agenda te zetten? Ceder ChristenUnie 0.01
5374 Het wordt doodgezwegen, maar als dit gebeurt, hebben we hier volgens mij een gigantisch probleem. Ceder ChristenUnie 0.01
5375 De vraag is dus of de premier daarop kan reflecteren. Ceder ChristenUnie 0.02
5377 Over de Revolutionaire Garde kan ik zeggen dat we druk bezig zijn om landen die er het nut nog niet van inzien, te overtuigen om het wel te doen. Schoof None 17.3
5378 Daar kunt u op de Nederlandse inzet rekenen, maar het staat niet formeel op de agenda van de Europese Raad. Schoof None 0.05
5379 Het zal dus niet formeel in de Raad aan de orde zijn. Schoof None 0.01
5380 We moeten onderscheid maken tussen de gevangenen die onder het Syrische regime in de gevangenis zaten en degenen die bij de Koerden in de kampen of in de gevangenis zitten. Schoof None 0.07
5382 Voor een belangrijk deel is het denk ik terecht, maar er gaan natuurlijk ook altijd een paar mensen de gevangenis uit die je toch liever binnen had zitten, zelfs in Syrië. Schoof None 70.73
5384 Voor Nederland, België en Luxemburg gaat het overigens om heel kleine aantallen, al heb ik de cijfers nu niet paraat. Schoof None 0.02
5385 Wat betreft de mensen die in de kampen bij de Koerden zitten, of in de gevangenis, is er de afgelopen jaren een heel stabiel beeld. Schoof None 0.04
5386 We gaan ervan uit dat dat stabiele beeld er ook blijft, en ook dat iedereen daar hetzelfde belang heeft. Schoof None 0.01
5388 Het is overigens goed dat er daar ook ontwikkelingen zijn, zodat de situatie daar niet erger wordt. Schoof None 0.01
5391 Kan de minister-president daar wat puntig doorheen? voorzitter None 0.01
5394 De premier antwoordde net dat bij HTS oud-strijders van ISIS meevechten. Omtzigt NSC 0.04
5395 Deze Kamer heeft erkend dat ISIS genocide gepleegd heeft, met alle gevolgen van dien. Omtzigt NSC 0.05
5396 Kan de Nederlandse regering aangeven hoeveel ISIS-strijders dat ongeveer zijn? Omtzigt NSC 0.01
5397 Zijn er dus oud-ISIS-strijders met een Nederlands paspoort die op dit moment meestrijden met HTS — er is echt aanleiding om dat te denken — en, zo ja, hoeveel zijn dat er ongeveer? Omtzigt NSC 0.25
5400 Ik zal bekijken of we die openbare bronnen op de een of andere manier kunnen ontsluiten. Schoof None 0.01
5401 Over individuele Nederlandse IS-strijders worden, zoals u weet, hier breed in de Kamer geen mededelingen gedaan. Schoof None 0.03
5402 Maar als het gaat om informatie van inlichtingendiensten, kan het eventueel wel in het daartoe betreffende gremium. Schoof None 0.05
5403 Natuurlijk kan dat in het betreffende gremium gebeuren, waar ik toevallig ook in zit, maar ik vind het wel goed als dat ook openbaar gebeurt. Omtzigt NSC 0.03
5404 Dat hoeft niet met de namen erbij, maar ik wil wel graag weten hoeveel Nederlandse uitreizigers die naar ISIS gegaan zijn en die mogelijk betrokken zijn geweest bij genocide, nu voor HTS strijden — ISIS heeft genocide gepleegd, maar dat wil niet zeggen dat elke persoon daaraan schuldig is. Omtzigt NSC 88.68
5405 Ik zou graag precies of ongeveer willen weten hoeveel mensen dat zijn. Omtzigt NSC 0.01
5407 Ik heb dat niet antwoord niet en ik weet ook zeker dat we dat niet nu ter plekke voor elkaar krijgen. Schoof None 47.65
5408 Ik kan hooguit kijken of we de vraag schriftelijk kunnen beantwoorden. Schoof None 0.01
5409 Ik zie dat als een toezegging voor een schriftelijk antwoord. Omtzigt NSC 0.01
5411 Dan kom ik toe aan een aantal losse onderwerpen met betrekking tot Europa, defensie, geld en immigratie. Schoof None 0.01
5412 Meneer Paternotte vraagt: gaat het kabinet erop inzetten dat veiligheid bovenaan moet staan bij het Meerjarig Financieel Kader? Schoof None 0.25
5413 Er ligt op dit moment overigens geen voorstel voor een volgend Meerjarig Financieel Kader. Schoof None 0.02
5415 Voorstellen vanuit de Europese Commissie voor het volgende MFK volgen naar verwachting rond de zomer van 2025. Schoof None 0.01
5416 Het kabinet moet ook zijn eigen inzet daarvoor nog vaststellen. Schoof None 0.01
5417 De Kamer wordt daarover geïnformeerd zodra we dat gedaan hebben. Schoof None 0.01
5419 Dan een Europees fonds voor defensie, een vraag van de heer Dassen. Schoof None 0.01
5420 Het zal u niet verbazen dat het kabinet het belang van investeren in de Europese defensie-industrie onderschrijft, omdat dat het kabinet hier nadrukkelijk aandacht aan besteed in de Defensienota en daar 1,1 miljard voor uittrekt. Schoof None 0.05
5421 Nederland is geen voorstander van nieuwe gemeenschappelijke schulden voor Europese instrumenten, zoals vastgelegd in het regeerprogramma. Schoof None 0.45
5422 In die zin voert Nederland daar een consistent beleid op. Schoof None 15.96
5423 De focus ligt op privaat kapitaal en versterking van de kapitaalmarktunie en optimaal gebruik van bestaande middelen, zoals de Europese Investeringsbank. Schoof None 0.03
5424 De Europese Commissie onderzoekt nog financieringsopties. Schoof None 0.01
5426 De naam Draghi viel ook al even in het debat van vandaag. Schoof None 0.01
5427 Ook daar wordt heel expliciet gekozen om te kijken of de defensie-industrie een van de sectoren kan zijn waar de competitiveness van Europa kan worden opgezet. Schoof None 0.86
5428 Maar ook voor Draghi geldt dat hij niet praat over publieke middelen, maar het vooral wil hebben over private financiering. Schoof None 0.08
5431 Dan de vraag of wij de deregulering van Draghi steunen. Schoof None 0.08
5433 De minister van Economische Zaken heeft daar voor Nederland een apart team voor opgetuigd, want deregulering, ook vanuit Europa, is absoluut noodzakelijk. Schoof None 0.02
5435 Defensie is momenteel inderdaad met VDL in gesprek om te bezien op welke manier VDL kan produceren voor Defensie. Schoof None 0.01
5436 Zodra daar duidelijkheid over is, komt dat via de minister van Defensie naar uw Kamer. Schoof None 4.83
5437 Dan de vraag over eurobonds, staatsschuld en Frankrijk van de heer Omtzigt. Schoof None 0.01
5438 De 3%-norm geldt inderdaad voor nationale begrotingen en verplichtingen. Schoof None 0.01
5439 Indien lidstaten verplichtingen aangaan op basis van Europese verplichtingen, tellen die overigens wel mee in hun begrotingstekort. Schoof None 0.05
5440 Dat is een publieke schuld, conform de Europese definities. Schoof None 1.93
5441 Maar ik ben zonder meer bereid om dit aan te kaarten als we over definities gaan spreken. Schoof None 0.01
5442 Mevrouw Teunissen vroeg naar klimaat als veiligheidsonderwerp naar aanleiding van het rapport van — ik hoop dat ik de naam goed uitspreek — Niinistö. Schoof None 0.04
5443 Het kabinet heeft met interesse kennisgenomen met het rapport, dat zich richt op het versterken van de weerbaarheid van de EU. Schoof None 0.02
5445 Dat rapport stelt dat de weerbaarheid tegen klimaatverandering een integraal onderdeel zou moeten zijn van keuzes met betrekking tot de economie, de samenleving en infrastructuur. Schoof None 0.02
5446 Een eerste appreciatie van het rapport is op 3 december 2024 al met uw Kamer gedeeld. Schoof None 0.01
5447 Begin 2025 zal de minister van Justitie en Veiligheid een uitgebreide kabinetsappreciatie sturen. Schoof None 0.01
5448 De heer Markuszower vroeg naar Spanje, dat in drie jaar tijd 1 miljoen migranten legaliseert. Schoof None 0.73
5449 Dit onderwerp is overigens ook al aan de orde geweest in het debat met minister Faber over de JBZ-Raad van vorige week. Schoof None 0.02
5450 De minister van Asiel en Migratie heeft dit tijdens de JBZ-Raad besproken met de Spaanse collega en heeft alle zorgen overgebracht, maar het is een nationale bevoegdheid. Schoof None 0.02
5451 Spanje heeft ons verzekerd dat regularisering alleen onder strenge eisen mogelijk is. Schoof None 0.02
5453 U weet wellicht dat Nederland samen met Italië en Denemarken zo'n kopgroep vormt, waarmee we intensief samenwerken binnen de Europese Unie. Schoof None 0.03
5454 We komen altijd voor de Europese Raad ... Dat wil zeggen: het moet "altijd" worden. Schoof None 0.01
5456 Voorzitter, daarmee heb ik dit blokje ook afgerond. Schoof None 0.01
5457 Dank aan de premier dat hij inging op het punt van dat doldwaze plan van Spanje, dat dus tot 2027 bijna 1 miljoen migranten wil legaliseren. Markuszower PVV 1.6
5459 Ik begrijp ook dat het een nationale bevoegdheid is. Markuszower PVV 0.01
5461 Een deel van die miljoen migranten zal naar Nederland komen. Markuszower PVV 0.01
5463 Die zullen op een gegeven moment een uitkering willen aanvragen. Markuszower PVV 0.01
5464 Ook zullen zij een aanslag op onze demografie, cultuur en misschien wel veiligheid kunnen hebben. Markuszower PVV 0.01
5465 Het is dus misschien wel een nationale bevoegdheid, maar kan de premier er toch bij de Spaanse premier, die daar misschien ook wel zit, en andere EU-collega's op aandringen dat dit een doldwaas plan is, waar wij als Nederland absoluut niet mee akkoord kunnen gaan? Markuszower PVV 0.04
5466 Kan de premier alle middelen inzetten die hij heeft om dat Spaanse idee te stoppen? Markuszower PVV 0.01
5467 Ik weet dat het een nationale bevoegdheid is, maar ik weet ook dat de premier heel veel aanzien en macht heeft bij die EU-top en dat hij daar misschien wel wat kan bewerkstelligen. Markuszower PVV 0.02
5468 En toch zal ik dat uitermate voorzichtig doen, want ik weet hoe gevoelig ook ik zou zijn als ik word aangesproken op iets wat een nationale bevoegdheid is. Schoof None 0.01
5469 Minister Faber van Asiel en Migratie heeft dat punt ook al opgebracht bij haar Spaanse collega, maar wel met het volle respect dat Spanje dit mag doen. Schoof None 0.02
5470 Dat doen we overigens in de wetenschap dat die miljoen mensen, die men nu legaliseert, allemaal in Spanje aan het werk zijn. Schoof None 0.03
5471 We moeten als Europa enorme investeringen doen om de klimaattransitie te maken, om onze veiligheid op orde te krijgen en om ervoor te zorgen dat we een innovatieve economie hebben. Dassen Volt 0.01
5472 De minister-president merkt terecht op dat we daar privaat kapitaal voor nodig hebben, maar we hebben daar ook publiek kapitaal voor nodig. Dassen Volt 0.02
5473 Voor privaat kapitaal is het belangrijk om de kapitaalmarktunie te volmaken. Dassen Volt 0.01
5474 Maar kan de minister-president mij uitleggen wat er gebeurt met een kapitaalmarktunie op het moment dat er geen safe asset boven hangt, dus dat er geen eurobonds boven hangen? Dassen Volt 0.07
5475 Wat gebeurt er met het private kapitaal op het moment dat het misgaat? Dassen Volt 0.01
5479 Als er privaat kapitaal in zit, loop je het risico dat men het kapitaal terugtrekt. Schoof None 0.01
5480 Het ligt er overigens aan op welke manier het kapitaal verstrekt is. Schoof None 0.01
5481 Als het leningen zijn die privaat zijn neergelegd, dan hoeft dat op zich geen probleem te zijn. Schoof None 0.01
5482 Er is natuurlijk ook al langer gesproken over de hoge spaarquote in Europa. Schoof None 0.02
5483 Heel veel geld van de spaarquote in Europa wordt overigens niet in Europa geïnvesteerd maar in Amerika. Schoof None 2.34
5484 Dat gebeurt terwijl het juist de bedoeling is dat dat geld in Europa wordt geïnvesteerd. Schoof None 7.23
5486 De eerste slag die we nu moeten maken is de volgende. Schoof None 0.01
5488 Er is ook te weinig durfkapitaal voor de start-ups en de scale-ups op de Europese markt. Schoof None 0.03
5489 Die slag gaan we nu maken, overigens in combinatie met het echt vergroten van de interne markt, zodat er echt één markt is. Schoof None 0.01
5490 We gaan naar het volgende blokje, over de EU, de wereld en Mercosur. voorzitter None 0.01
5493 Zoals in het regeerprogramma is vastgelegd, staat Nederland zeer kritisch tegenover de uitbreiding. Schoof None 0.03
5494 Nederland houdt streng vast aan de eisen voor het lidmaatschap van de EU, inclusief de zogenaamde Kopenhagencriteria. Schoof None 0.01
5495 Hervormingen op het gebied van goed bestuur, transparantie en rechtsstaat zijn daarbij belangrijk en waar mogelijk ondersteunt Nederland daarbij. Schoof None 4.88
5496 Mevrouw Piri en de heer Van Campen vroegen of ik bereid zou zijn om met president Zoerabisjvili van Georgië te spreken. Schoof None 0.02
5498 Dat heb ik gedaan tijdens mijn korte bezoek aan Parijs op 7 december. Schoof None 0.01
5499 In dat gesprek heb ik mijn medeleven geuit met betrekking tot het waargenomen geweld tegen demonstranten, journalisten en politici. Schoof None 0.01
5500 Daarnaast heb ik mijn steun geuit en duidelijk gemaakt dat Nederland zal pleiten voor bredere EU-sancties. Schoof None 0.02
5501 Dan kom ik op de vraag van de heer Eerdmans over de westelijke Balkan. Schoof None 0.01
5502 Hoe beziet de mp de rol van corruptie in Montenegro. Schoof None 0.02
5503 Nederland verwelkomt de toewijding van Montenegro aan het EU-pad en de bijbehorende hervormingen. Schoof None 0.01
5504 Nederland deelt de analyse van de Commissie dat er voortgang is gemaakt. Schoof None 0.03
5505 Nederland heeft op basis daarvan ingestemd met het voorlopig sluiten van drie hoofdstukken nu de Commissie heeft vastgesteld dat Montenegro aan de slotvereisten heeft voldaan. Schoof None 0.03
5506 De heer Paternotte en de heer Boswijk, en volgens mij ook nog wel een paar anderen, vroegen naar EU-Mercosur. Schoof None 0.01
5507 De grondhouding van het kabinet ten aanzien van de handelsakkoorden is in algemene zin positief. Schoof None 0.01
5508 Het is het vergroten van het economisch potentieel. Schoof None 0.01
5509 Maar specifiek voor het EU-Mercosur-verdrag ligt de zaak echter wat anders, zoals ook de heer Paternotte weet. Schoof None 0.02
5510 Met de motie-Teunissen van 3 december jongstleden heeft uw Kamer een duidelijk signaal afgegeven dat Nederland tegen een EU-Mercosur-akkoord moet zijn. Schoof None 0.01
5511 De zorgen die aan die motie ten grondslag liggen, neemt het kabinet vanzelfsprekend serieus. Schoof None 0.01
5512 Het kabinet zal het afwijzende standpunt van de Kamer communiceren in Brussel en dat steeds als vertrekpunt nemen van de gesprekken in Brussel. Schoof None 0.01
5513 Tegelijkertijd blijft staan dat uw Kamer in het voorjaar van 2025, als we alle teksten hebben kunnen bestuderen, de kabinetsappreciatie van het EU-Mercosur-akkoord zal ontvangen. Schoof None 0.02
5514 Daarin zullen alle voor- en nadelen worden meegenomen door het kabinet alvorens besluitvorming daadwerkelijk aan de orde is. Schoof None 0.02
5515 De heer Ceder vroeg of ik nog iets meer duidelijkheid kan geven over Mercosur. Schoof None 0.01
5516 U weet dat de onderhandelingen op 6 december inhoudelijk zijn afgerond. Schoof None 0.02
5517 U bent daarover ook per brief geïnformeerd door minister Veldkamp en minister Klever. Schoof None 0.02
5518 Zoals aangegeven in die brief wordt er nog lang niet over een EU-Mercosur-akkoord besloten door de lidstaten. Schoof None 0.03
5519 Eerst moet de Europese Commissie er nog voor zorgen dat de teksten juridisch worden gemaakt en worden vertaald in alle EU-talen. Schoof None 0.31
5520 Pas daarna wordt het akkoord door de Europese Commissie ter besluitvorming voorgelegd aan de Raad. Schoof None 0.01
5521 Dat is het moment dat Nederland in de Raad een positie moet innemen over de inhoud en de vorm van het akkoord. Schoof None 0.38
5522 Mevrouw Teunissen vroeg ook naar het Mercosur-akkoord. Schoof None 0.02
5523 Wat vindt de premier van een partnerschapsakkoord, en dus geen associatieakkoord, waarmee de Commissie de nationale parlementen buitenspel zou zetten? Schoof None 0.04
5524 We weten op dit moment nog niet in welke vorm de Commissie het verdrag wil voorleggen aan de Raad. Schoof None 0.02
5525 De Europese Commissie is overigens op de hoogte van het feit dat Nederland er sinds april 2023 voor pleit dat het akkoord moet worden voorgelegd als een integraal associatieakkoord conform de motie-Teunissen van 8 maart 2023. Schoof None 0.04
5527 Met een integraal associatieakkoord wordt bedoeld dat alle afspraken in één akkoord worden gevat en niet alleen door de EU moet worden geratificeerd, maar ook door de 27 individuele lidstaten. Schoof None 0.02
5528 Daarmee is ook de borging van uw parlement verzekerd. Schoof None 0.02
5529 Dan vroeg zowel mevrouw Teunissen als mevrouw Wijen-Nass of we wel al gebeld hebben met Frankrijk en Polen om samen op te trekken. Schoof None 0.02
5531 Maar ik kan u verzekeren dat wij absoluut met de kritische landen zullen optrekken — dat geldt zeker waar we aan elkaar raken als het gaat om de agrarische sector — om te kijken op welke manier we hiermee kunnen omgaan. Schoof None 0.01
5543 Ik hoor dat het meegewogen wordt, maar ik zou toch wel een garantie willen dat wanneer de finale tekst bekend is en er in de Kamer nog steeds uitdrukkelijk dezelfde stemverhoudingen zijn, het kabinet niet zegt dat het een andere weging maakt. Ceder ChristenUnie 0.02
5544 De reden waarom ik dit vraag is dat we het al eerder hebben meegemaakt dat de Kamer zich hierover heeft uitgesproken, maar dat we in principe door het kabinet overruled zijn. Ceder ChristenUnie 0.07
5545 Daar heeft dit parlement gewoon een hele nare nasmaak aan overgehouden. Ceder ChristenUnie 0.01
5547 Ik vind dat er nu nog iets van ruimte ligt, te veel ruimte, waar misschien de VVD nog tussendoor kan glibberen, wat natuurlijk niet de bedoeling is. Ceder ChristenUnie 0.01
5548 Kan de premier aangeven dat op het moment dat de finale teksten er zijn en voordat het kabinet niet gaat instemmen … Ceder ChristenUnie 0.01
5550 … dit hier in de Kamer nog besproken wordt voor de final go of no-go? Ceder ChristenUnie 0.01
5551 Ik wil graag aan de Kamer toezeggen dat Nederlandse standpunten eerst in de Kamer worden besproken, zodat het kabinet met instemming van de Kamer de stappen zet die noodzakelijk zijn. Schoof None 0.01
5552 Op zichzelf is het goed nieuws dat het kabinet in ieder geval het standpunt van Nederland deelt. Teunissen PvdD 0.01
5553 Dit was overigens niet nieuw, want dit heeft de minister van Buitenlandse Handel ook al gecommuniceerd aan de Kamer. Teunissen PvdD 0.02
5554 Maar goed, het is goed dat het Nederlandse standpunt duidelijk wordt gemaakt — in ieder geval dat van het parlement. Teunissen PvdD 0.01
5557 We hebben sinds 2020 aangenomen moties van de Tweede Kamer liggen, die zeggen dat Nederland zich actief tegen het EU-Mercosur-verdrag moet verzetten. Teunissen PvdD 0.02
5558 Het kabinet heeft al die tijd niks gedaan, jarenlang niet. Teunissen PvdD 3.06
5559 En nu ligt er dus een verdrag, dat heel slecht is voor de concurrentiepositie van een groot aantal Nederlandse boeren. Teunissen PvdD 0.82
5560 En nu zegt het kabinet: nou, we gaan het standpunt van het Nederlandse parlement wel delen. Teunissen PvdD 0.02
5562 Had Nederland niet veel meer kunnen doen om dit verdrag te voorkomen? Teunissen PvdD 0.01
5563 Volgens mij heeft het Nederlandse kabinet de opvatting van de Kamer ook onder het vorige kabinet gecommuniceerd in Europa. Schoof None 0.25
5564 Tegelijkertijd wil het kabinet het eindresultaat wel zelfstandig beoordelen. Schoof None 31.57
5565 De eerste moties kwamen op basis van … Ik moet het even goed zeggen, want ik haal ze altijd door elkaar. Schoof None 0.01
5566 Het was het handelsverdrag en betrof nog niet de politieke kop erop, als ik het goed zeg. Schoof None 0.02
5570 Tegelijkertijd willen we wel het Mercosur-verdrag zelfstandig appreciëren. Schoof None 0.01
5572 Op basis daarvan spreekt u zich vermoedelijk negatief uit, maar het is ook aan de Kamer om dan opnieuw de weging te maken op basis van de appreciatie en uiteindelijk de eindtekst van alles wat er ligt. Schoof None 0.03
5573 Dan voeren wij ook hier weer de discussie met elkaar. Schoof None 0.02
5574 Maar laat er geen misverstand over bestaan: in Europa weet men dat het Nederlandse parlement dit niet wil. Schoof None 0.35
5575 Of althans de meerderheid van het Nederlandse parlement. Schoof None 0.15
5576 Dat moet ik even zeggen, want de heer Van Campen kijkt me meteen heel boos aan. Schoof None 2.36
5579 Er liggen intussen vijf aangenomen moties hier in de Kamer. Teunissen PvdD 0.01
5580 Het enige wat de premier nu tegen mij kan zeggen, is: we gaan nog komen met een appreciatie en we gaan in ieder geval het standpunt communiceren. Teunissen PvdD 0.01
5581 De afgelopen tijd had Nederland veel meer kunnen doen en daadwerkelijk die moties kunnen uitvoeren. Teunissen PvdD 0.03
5582 De minister-president zegt: we gaan wachten tot de teksten er liggen. Teunissen PvdD 0.02
5583 Dat is precies wat het vorige kabinet ook zei, terwijl sinds 2019 alle landbouwafspraken er al liggen. Teunissen PvdD 0.08
5587 Dus nogmaals: erkent de premier dat die voorgaande moties dus helemaal niet uitgevoerd zijn door het kabinet? Teunissen PvdD 0.01
5588 Want die moties gaven heel duidelijk aan dat er proactief nee moest worden gezegd tegen het Mercosur-verdrag. Teunissen PvdD 0.01
5589 Maar dat is gewoon niet gebeurd en het gebeurt nog steeds niet. Teunissen PvdD 0.07
5592 We hebben aan de Europese Commissie altijd duidelijk aangegeven wat de opvatting van het Nederlandse parlement is. Schoof None 0.02
5593 Tegelijkertijd wil het kabinet het akkoord dat er nu ligt, even afgezien van de juridische vorm en hoe dat uiteindelijk door moet naar de diverse lidstaten, wel zelfstandig wegen. Schoof None 0.02
5596 Maar dit kabinet wil echt zelfstandig wegen wat de opvatting van het kabinet is ten opzichte van alle facetten van het akkoord, ten opzichte van alle sectoren en ten aanzien van het totale economische verdienmodel. Schoof None 0.01
5597 Daar willen we dan graag met uw Kamer over in debat; dat is logisch, want de moties die aangenomen zijn, zijn volstrekt helder: deze Kamer wil dat Mercosur-verdrag niet. Schoof None 0.03
5598 Toch willen wij ons wel een zelfstandig oordeel vormen over dat verdrag. Schoof None 0.01
5599 Ik begrijp echt niet waarom het kabinet de boeren zó in de steek laat. Teunissen PvdD 0.01
5601 Ze zitten daar helemaal in vast, door jarenlang verkeerd beleid. Teunissen PvdD 0.04
5602 Het kabinet heeft zich er ook niet hard voor gemaakt om zich te verzetten tegen het EU-Mercosur-verdrag, en nu moeten we dus nog steeds wachten op een appreciatie van het kabinet. Teunissen PvdD 0.2
5605 Eerder zei de premier: Nederland is voor een gemengd verdrag. Teunissen PvdD 0.05
5606 Dit integraal wegen betekent dus het met unanimiteit in de Europese Raad aannemen en ook aan de nationale parlementen voorleggen. Teunissen PvdD 0.06
5607 Maar nu zijn er dus allerlei signalen dat er, doordat het nu geen associatieakkoord meer wordt genoemd, toch een poging wordt gedaan om parlementen buitenspel te zetten. Teunissen PvdD 0.02
5608 Mijn vraag aan de premier is dus: kan Nederland niet nog iets extra's doen? Teunissen PvdD 44.65
5609 Er is ook een aangenomen motie om te voorkomen dat het niet langs nationale parlementen komt. Teunissen PvdD 0.02
5610 Kan het kabinet nog iets extra's doen om te voorkomen dat wij als parlement buitenspel worden gezet? Teunissen PvdD 0.01
5611 Ik heb net in mijn bijdrage al gezegd dat het Nederlandse standpunt ten aanzien van het integrale akkoord ongewijzigd is, maar dat het op dit moment onduidelijk is ... Het is aan de Commissie om nu te bepalen op welke wijze ze het akkoord aanbiedt. Schoof None 0.04
5613 Maar de opvatting van Nederland is volstrekt helder: integraal. Schoof None 0.01
5614 Als ik boer zou zijn en op dit tijdstip naar dit debat zou kijken en zo'n vurig pleidooi van de Partij voor de Dieren zou horen over de agrarische sector en boeren, dan zou ik toch een klein beetje achterdochtig worden. Van Campen VVD 0.01
5615 Dat is volstrekt terecht, want de Nederlandse agrarische sector kan zich niet meten met, of zich niet spiegelen aan, de agrarische sector in Frankrijk, die veel nationaler georiënteerd is. Van Campen VVD 3.5
5616 Wij leven in een land met een agrifoodcluster die van een fantastische omvang is, waar veel geld in wordt verdiend en die enorm internationaal is georiënteerd, en die aan het einde van de dag juist profijt heeft van dat Mercosur-handelsverdrag. Van Campen VVD 1.02
5617 Het wordt tijd dat we dat eerlijke verhaal ook gewoon eens gaan vertellen met elkaar. Van Campen VVD 0.01
5618 Ik zou de minister-president willen vragen: hoe waardeert hij die handelsverdragen nou? Van Campen VVD 0.01
5619 En is hij het met mijn fractie eens dat het sluiten van handelsverdragen sinds de Tweede Wereldoorlog, het wegnemen van al die belemmeringen en regels, ons juist de welvaart heeft gebracht waar we vandaag de dag nog steeds van kunnen genieten? Van Campen VVD 0.02
5620 Ik zei net al in mijn bijdrage dat het Nederlandse kabinet in z'n algemeenheid voor vrijhandel is en dus voor dit type verdragen. Schoof None 0.04
5621 Daar is de Nederlandse economie altijd mee gediend geweest. Schoof None 0.02
5622 Dat is een typisch kenmerk van de Nederlandse economie. Schoof None 0.01
5623 Tegelijkertijd heeft uw Kamer een uitspraak gedaan. Schoof None 0.01
5626 Maar daarnaast ligt er ook een aangenomen motie-Kamminga/Paternotte — de moties vliegen ons vanavond om de oren — die de regering de opdracht geeft en vraagt om positief te kijken naar nieuwe handelsverdragen en die verdragen ook op hun merites te beoordelen. Van Campen VVD 0.01
5627 In die motie wordt specifiek verwezen naar verdragen met Zuid-Amerikaanse landen. Van Campen VVD 0.01
5628 Ik zou de minister-president willen vragen om, als hij in het kabinet dat verdrag beoordeelt en het standpunt van de Nederlandse regering bepaalt, ook die breed aangenomen Kamermotie erbij te houden en daar op die manier invulling aan te geven, want ook dat is een Kameruitspraak. Van Campen VVD 0.01
5629 Ik ben me bewust van die motie; dank u. Dan tot slot nog een enkel los punt. Schoof None 1.25
5630 De heren Dassen en Boswijk vroegen naar het IOB-rapport. Schoof None 0.01
5631 De Kamer heeft op 11 december een bericht gekregen dat, gelet op de breedte en de complexiteit van de aanbevelingen, een reactie om een gedegen afstemming met alle betrokken partijen vraagt. Schoof None 0.02
5632 In de brief is aangekondigd dat uw Kamer in het eerste kwartaal van 2025 een kabinetsreactie op het IOB-rapport zal krijgen. Schoof None 0.02
5634 Dit onderwerp staat niet als zodanig op de agenda van de Europese Raad. Schoof None 0.02
5635 Die staat vooral in het teken van de buitenlandonderwerpen, maar dat is duidelijk, ook gelet op het debat van vandaag. Schoof None 0.02
5637 U weet ook hoe intensief wij bij Tata Steel zijn betrokken, overigens deels om andere redenen, maar ook vanuit het behoud van werkgelegenheid in de staalsector. Schoof None 0.03
5638 Dit onderwerp is onder andere besproken door de minister voor Buitenlandse Handel bij de laatste RBZ Handel, van 21 november jongstleden. Schoof None 0.02
5640 Daarbij heeft de minister van Economische Zaken de Commissie opgeroepen om snel met een staalactieplan te komen. Schoof None 0.02
5641 De Kamer is hierover geïnformeerd in de verslagen van de Raden. Schoof None 0.02
5642 Dan vroeg de heer Ceder nog hoe de nieuwe Commissie aan de slag gaat met religieuze minderheden. Schoof None 0.02
5643 Dank voor de vraag over de aanpak van de nieuwe Europese Commissie ten aanzien van geweld tegen religieuze minderheden. Schoof None 6.56
5644 Het klopt dat de nieuwe Commissie hiermee aan de slag moet gaan, maar ook dit onderwerp staat niet voor deze Raad geagendeerd. Schoof None 0.05
5645 Ik zeg de heer Ceder graag toe dat het kabinet de Kamer binnenkort schriftelijk zal informeren over de voortgang op zijn motie. Schoof None 0.01
5650 Komt het kabinet met een brief over de Armeense genocide? Ceder ChristenUnie 0.01
5651 De motie is al een jaar geleden aangenomen door vrijwel de hele Kamer, behalve DENK. Ceder ChristenUnie 0.04
5657 Ik schors even vijf minuten voor het wassen van handen et cetera. voorzitter None 0.59
5661 U kunt ook gewoon passief deelnemen aan de tweede termijn. voorzitter None 0.03
5662 Ik voel dat mevrouw Teunissen dat gaat doen en ik roep u allen op om dat voorbeeld te volgen. voorzitter None 3.07
5663 De vergadering wordt van 0.41 uur tot 0.46 uur geschorst. voorzitter None 0.01
5666 Ik geef graag het woord aan de heer Paternotte van de fractie van D66. voorzitter None 0.03
5668 Deze motie is voorgesteld door de leden Paternotte, Dassen, Teunissen, Piri en Dijk. voorzitter None 0.01
5671 Deze motie is voorgesteld door de leden Paternotte en Dassen. voorzitter None 0.01
5674 Deze motie is voorgesteld door de leden Paternotte en Boswijk. voorzitter None 0.01
5679 In het debat hebben we uitvoerig met elkaar gewisseld over het interview met de minister van Defensie over vredesgesprekken. Van Campen VVD 0.02
5680 In de eerste motie van de heer Paternotte hoor ik hem eigenlijk verwijzen naar de gesprekken die worden geïnitieerd of zijn voorgesteld door Frankrijk en Polen. Van Campen VVD 0.01
5681 Dat was precies hoe ik op de heer Paternotte reageerde in het debat: dat dat de idee en beweging is van de gesprekken die moeten plaatsvinden om uiteindelijk ook te kijken hoe we er zo snel mogelijk voor kunnen zorgen dat de Russische agressie in Oekraïne ophoudt en er vrede komt. Van Campen VVD 0.03
5682 Dat maakt dat ik denk dat de eerste motie van de heer Paternotte daarmee mooi in lijn is met de oproep en het verhaal van de minister van Defensie. Van Campen VVD 0.01
5683 Daarom word ik graag geacht deze motie mede in te dienen. Van Campen VVD 0.01
5687 Dat komt door de relatief hoge motieproductie vandaag. Paternotte D66 0.05
5690 Maar ik denk dat meneer Van Campen het dan niet helemaal goed heeft beluisterd, want het gaat helemaal niet over onderhandelingen. Paternotte D66 0.08
5691 De motie gaat erover dat er op een gegeven moment een keer een einde aan die oorlog moet komen ... Paternotte D66 0.6
5693 ... en dat het belangrijk is dat wij nu aantonen dat wij aan het einde van die oorlog, als Oekraïne weer vrede heeft vastgesteld — dat kan alleen door Oekraïne — de bereidheid hebben om aan die veiligheid en stabiliteit bij te dragen. Paternotte D66 0.02
5694 Dat is ook een signaal naar het Kremlin dat het Westen Oekraïne niet in de steek laat. Paternotte D66 0.44
5695 Dat is natuurlijk precies datgene waarvan in het Kremlin werd gezegd: hé, wat interessant dat de Nederlandse Defensieminister daarover speculeert. Paternotte D66 0.02
5696 Maar goed, daarom gaat er zo meteen nog een motie door mijn collega Piri worden ingediend die daar volgens mij een belangrijke Kameruitspraak aan gaat toevoegen. Paternotte D66 0.95
5698 Ik ben benieuwd of de naam van de heer Van Campen wordt toegevoegd. voorzitter None 0.01
5702 Deze motie is voorgesteld door de leden Dassen, Piri, Paternotte, Teunissen en Van Baarle. voorzitter None 0.01
5706 Deze motie is voorgesteld door de leden Dassen, Paternotte en Piri. voorzitter None 0.01
5710 Ik had ook nog een vraag aan de minister-president over het Pools voorzitterschap dat van start gaat en over de prioriteiten die zij gesteld hebben. Dassen Volt 0.01
5718 Deze motie is voorgesteld door de leden Piri, Van Campen, Paternotte en Dassen. voorzitter None 0.01
5721 Deze motie is voorgesteld door de leden Piri, Boswijk, Omtzigt, Van Campen, Ceder, Paternotte, Dassen en Teunissen. voorzitter None 0.01
5724 Deze motie is voorgesteld door de leden Piri, Dassen, Dijk en Teunissen. voorzitter None 0.01
5729 Dank aan de minister-president voor de beantwoording van de vragen. Markuszower PVV 8.3
5730 Veel succes gewenst aan de minister-president bij de Europese top. Markuszower PVV 0.01
5731 Wij hopen en verwachten dat hij de belangen van Nederland daar goed zal behartigen. Markuszower PVV 0.01
5732 Om hem daar een beetje mee te helpen en als steuntje in de rug, heb ik twee moties. Markuszower PVV 0.02
5733 Deze motie is voorgesteld door de leden Markuszower en Wilders. voorzitter None 0.02
5736 De premier legde net uit dat er een beslisstop is, waardoor er het komende halfjaar helemaal geen Syriërs worden uitgezet. Paternotte D66 0.17
5738 Is hij van gedachten veranderd en accepteert hij dat niet? Paternotte D66 0.01
5739 De heer Paternotte kan mijn gedachten zelfs lezen vanuit de bankjes, zie ik. Markuszower PVV 0.02
5741 Ik weet eigenlijk niet of ik knikte, maar ik vind dit een hele goede motie. Markuszower PVV 0.02
5742 Ik hoop dat de minister-president daar gevolg aan gaat geven. Markuszower PVV 0.01
5746 Deze motie is voorgesteld door de leden Markuszower en Wilders. voorzitter None 0.02
5772 Ik hoorde de heer Van Baarle net een motie indienen over oorlogsmisdaden die begaan zijn door bijvoorbeeld Poetin en oorlogsmisdaden die begaan zijn door de regering-Netanyahu. Dijk SP 0.03
5773 Ik heb de premier in een interruptie gevraagd om daarop in te gaan. Dijk SP 0.01
5774 Ik daag hem uit om hierbij argumenten te noemen waarom het een wel een oorlogsmisdaad is en het ander niet. Dijk SP 0.01
5789 Ik zie dat ik onder geen van deze moties mijn naam heb gezet, voorzitter. Ceder ChristenUnie 0.02
5790 Nee, u wenst anoniem te blijven als indiener van moties. voorzitter None 0.01
5798 Deze motie is voorgesteld door de leden Van Campen, Piri, Dassen en Paternotte. voorzitter None 0.01
5802 Deze motie is voorgesteld door de leden Van Campen, Ceder en Omtzigt. voorzitter None 0.01
5806 We zitten alweer op 21 moties; u doet lekker uw best met z'n allen. voorzitter None 0.01
5809 Het woord is aan mevrouw Teunissen, die — dat weet ik zeker — geen enkele motie gaat indienen. voorzitter None 0.03
5812 Deze motie is voorgesteld door de leden Teunissen, Piri en Dijk. voorzitter None 0.01
5815 Deze motie is voorgesteld door de leden Teunissen, Paternotte, Piri, Dijk, Dassen en Van Baarle. voorzitter None 0.01
5819 Tot slot nog enkele opmerkingen over het EU-Mercosur-verdrag. Teunissen PvdD 0.01
5820 Het kabinet laat nog steeds alle ruimte om toch een andere positie in te nemen dan een ruime meerderheid van de Kamer. Teunissen PvdD 0.02
5822 Ik vind dat ook niet passen bij het gegeven dat een kabinet in principe moties van de Kamer hoort uit te voeren. Teunissen PvdD 0.02
5824 Nederland had zich allang actief tegen het verdrag moeten verzetten. Teunissen PvdD 0.02
5825 Ik roep de regering nu dus op om zo snel mogelijk met die appreciatie te komen, niet aan het eind van het voorjaar maar gewoon na het reces. Teunissen PvdD 0.06
5826 Ik verwacht dan ook dat die, gezien alle steun in de Kamer, grotendeels of helemaal — het liefste helemaal — in lijn is met de moties. Teunissen PvdD 0.01
5827 De vraag is nog op welke manier het kabinet in de gesprekken die het voert met andere lidstaten die heel kritisch zijn over het Mercosur-verdrag, waarborgt dat het parlement niet buitenspel komt te staan. Teunissen PvdD 0.06
5828 Kan het kabinet daar samen met lidstaten in optrekken? Teunissen PvdD 0.01
5848 De laatste spreker van de zijde van de Kamer is de heer Omtzigt van de fractie van Nieuw Sociaal Contract. voorzitter None 0.02
5850 Ik verwacht in de tweede termijn nog een antwoord op twee openstaande vragen. Omtzigt NSC 0.12
5851 De ene ging over ISIS-strijders die zich tot HTS hebben bekeerd. Omtzigt NSC 0.02
5859 Het is een juridische verplichting onder het genocideverdrag. Omtzigt NSC 0.01
5860 Het is geen juridische verplichting om misdaden tegen de menselijkheid te voorkomen. Omtzigt NSC 0.45
5862 Ik ben benieuwd naar het antwoord van de minister-president. Omtzigt NSC 0.01
5865 Deze motie is voorgesteld door de leden Omtzigt en Van Campen. voorzitter None 0.01
5868 Deze motie is voorgesteld door de leden Omtzigt, Van Campen en Wijen-Nass. voorzitter None 0.01
5877 Ik had eigenlijk een vraag naar aanleiding van de tweede vraag van de heer Omtzigt aan de premier, waarin hij stelt "wat betreft misdaden tegen de menselijkheid ligt er geen preventieplicht", om het even in mijn woorden te zeggen. Piri GroenLinks-PvdA 0.02
5880 Ik ben geen jurist en het laatste wat ik wil doen is de heer Omtzigt hier corrigeren; misschien heb ik het bij het verkeerde eind. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
5882 Volgens mij ligt die plicht er op dezelfde manier, alleen dan onder het Romestatuut. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
5883 Heel goed, maar dat is een vraag aan de minister-president. voorzitter None 1.02
5885 De vraag over het Genocideverdrag volgt uit het Genocideverdrag van 1948 in combinatie met de uitspraak uit 2007 in de zaak Bosnië-Herzegovina tegen Joegoslavië; dat werd tegen Servië en Montenegro. Omtzigt NSC 0.02
5887 Maar ik neem aan dat we daar een antwoord op krijgen van de minister-president. Omtzigt NSC 8.19
5888 Een juridische plicht is wat anders dan een morele plicht, want misdaden tegen de menselijkheid voorkomen is sowieso een goed idee. Omtzigt NSC 0.01
5890 Ik schors tot 1.30 uur en dan gaan we luisteren naar de minister-president. voorzitter None 0.01
5891 De vergadering wordt van 1.10 uur tot 1.32 uur geschorst. voorzitter None 0.01
5894 In de eerste termijn hebben verschillende leden van uw Kamer mij gevraagd waarom de Nederlandse regering in verschillende situaties op verschillende manieren heeft gehandeld. Schoof None 0.01
5895 Heel simpel gezegd is het ook zo dat elke situatie individueel moet worden beoordeeld en om een gerichte en gewogen reactie vraagt. Schoof None 0.08
5897 Er is echt een verschil tussen het starten van een agressieoorlog tegen een buurland en het recht op zelfverdediging na een afschuwelijke terreurdaad. Schoof None 0.05
5898 Ik benadruk daarnaast nogmaals dat er altijd onafhankelijk en gedegen onderzoek nodig is om schendingen vast te stellen. Schoof None 0.02
5900 Zo hebben we het Internationaal Strafhof gesteund met additionele middelen na zowel de inval in Oekraïne als de gebeurtenissen op en na 7 oktober. Schoof None 0.01
5901 De heer Omtzigt vroeg wat Nederland doet, gelinkt aan de uitspraak van het Internationaal Gerechtshof uit 2007. Schoof None 0.03
5902 We roepen alle partijen, ook Israël, op om zich te houden aan de voorlopige maatregelen van het Strafhof in de genocidezaak die is gestart door Zuid-Afrika. Schoof None 0.02
5903 We voeren voortdurend druk uit in de marges op Nederlands initiatief, met meerdere landen. Schoof None 0.01
5904 We dringen bij de Israëlische autoriteiten consistent aan op het verbeteren van de toegang van humanitaire hulp. Schoof None 0.02
5905 We dringen er bij Israël consistent op aan dat het zich dient te houden aan het humanitair oorlogsrecht. Schoof None 0.02
5906 We dringen aan op het bijeenkomen van de associatieraad met Israël, juist om dit te bespreken. Schoof None 0.01
5907 We stemmen voor de recente staakt-het-vurenresolutie in de VN. Schoof None 0.01
5908 We zijn voorloper in de sancties tegen Hamas en kolonisten. Schoof None 0.01
5909 We steunen onafhankelijk onderzoek naar schendingen daarvan, ook met een extra financiële bijdrage aan het Internationaal Strafhof. Schoof None 0.01
5910 We staan zelf pal voor onze internationaalrechtelijke verplichtingen en hebben dit ook herbevestigd in reactie op de arrestatiebevelen van het Internationaal Strafhof. Schoof None 0.01
5911 Wat betreft het Statuut van Rome spant Nederland zich in algemene zin in om internationale misdrijven te voorkomen. Schoof None 0.03
5914 Ik wil dit debat niet weer helemaal opnieuw beginnen. voorzitter None 0.01
5915 De minister-president geeft aan dat geen enkele situatie hetzelfde is en dat iedere situatie individueel beoordeeld dient te worden. Van Baarle DENK 0.04
5917 Alleen, het kabinet weigert een individuele beoordeling te maken van het optreden van Israël. Van Baarle DENK 0.04
5918 De minister-president zei net namelijk consequent in zijn beantwoording dat hij het niet aan het Nederlandse kabinet acht om te beoordelen of Israël oorlogsmisdaden pleegt. Van Baarle DENK 0.29
5919 Dus óf het is waar wat de minister-president zegt, namelijk dat er een individuele beoordeling wordt gemaakt. Van Baarle DENK 0.03
5920 Dan kan de minister-president gewoon erkennen dat Israël oorlogsmisdaden pleegt. Van Baarle DENK 48.1
5922 In mijn bijdrage heb ik net gezegd dat er echt een verschil is tussen het starten van een agressieoorlog tegen een buurland en het recht op zelfverdediging na een afschuwelijke terreurdaad. Schoof None 0.03
5923 Ik heb ook gezegd dat we zowel bij Oekraïne als na de gebeurtenissen op en na 7 oktober het Internationaal Strafhof hebben gesteund met additionele middelen om het onderzoek te kunnen doen. Schoof None 0.02
5925 Dit was geen antwoord op de vraag uit de eerste termijn. Omtzigt NSC 0.01
5927 Onder het genocideverdrag uit 1948 en de uitspraak uit 2007 die dat bevestigt, is er een juridische plicht tot het voorkomen van genocide. Omtzigt NSC 0.01
5928 Daarbij hoort de vergewisplicht om te kijken of er genocide plaatsvindt. Omtzigt NSC 0.01
5929 Die bestaat natuurlijk niet om kijken wat er in België en Duitsland gebeurt, maar die bestaat wel als er aanleiding tot is. Omtzigt NSC 0.19
5930 Met de tussenuitspraak van het Internationaal Hof is er aanleiding om te denken dat dat in Gaza zou kunnen gebeuren. Omtzigt NSC 0.04
5931 Wat doet de Nederlandse regering om zich ervan te vergewissen of er wel of geen genocide plaatsvindt? Omtzigt NSC 0.02
5932 Dat is wat anders dan bijeenroepen of oproepen om het niet te doen. Omtzigt NSC 0.01
5933 Wat doet de Nederlandse regering om te kijken of het ook gebeurt? Omtzigt NSC 0.01
5934 Voor de Nederlandse regering is het belangrijk dat er bij de erkenning van genocide sprake is van uitspraken van internationale gerechts- of strafhoven, eenduidige conclusies volgend uit wetenschappelijk onderzoek en vaststelling door de VN-Veiligheidsraad. Schoof None 0.1
5935 Tegelijkertijd zeg ik ook tegen de heer Omtzigt dat ik geen jurist ben. Schoof None 0.02
5936 Als er behoefte is aan een volledige interpretatie van de verplichtingen voortvloeiend uit het Statuut van Rome, kom ik daar graag op terug middels een brief. Schoof None 0.01
5938 Die zou ik graag binnen een week of drie willen hebben. Omtzigt NSC 0.01
5939 Ik snap dat het in het reces niet kan. Het gaat niet alleen om het Statuut van Rome, waar collega Piri terecht op wees, maar ook om de uitspraak uit 2007 die voortkomt uit het genocideverdrag, het Verdrag inzake de voorkoming en de bestraffing van genocide uit 1948. Omtzigt NSC 0.03
5940 Ik zou graag horen welke verplichtingen daar volgens de premier en de regering uit voortvloeien en hoe de Nederlandse regering op dit moment beoordeelt of er genocide plaatsvindt. Omtzigt NSC 0.02
5941 Als u wilt zien welke zaken dat zijn, kunt u ook nog kijken naar het advies dat uw eigen Volkenrechtelijk Adviseur daar in 2017 over geschreven heeft. Omtzigt NSC 0.02
5943 Ik vraag alleen enige clementie wat betreft de termijn. Schoof None 0.02
5944 Ik denk dat in het reces niet alleen uw Kamer even geniet van het reces, maar ook de mensen die aan deze brief moeten werken. Schoof None 0.01
5946 Dan zit ik dus op vijf weken en zitten we op eind januari. Schoof None 0.02
5948 Normaal gesproken ben ik heel goed in clementie tonen, maar de minister-president heeft een zeer trieste beschrijving van de staat van Gaza geschreven. Omtzigt NSC 38.59
5950 Voorzitter, ik weet dat het laat is, dus ook ik houd het kort. Piri GroenLinks-PvdA 0.04
5951 De minister-president is nu al een paar maanden premier. Piri GroenLinks-PvdA 0.02
5952 Op het internationale toneel spreekt hij met name over twee conflicten, eentje over Oekraïne en het andere over het Midden-Oosten. Piri GroenLinks-PvdA 0.02
5953 Ik neem het hem niet kwalijk dat hij geen jurist is — dat ben ik ook niet — maar het internationaal recht rust op de schouders van deze premier. Piri GroenLinks-PvdA 17.4
5954 Dat zegt om op te treden wanneer er zulke signalen zijn. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
5955 Dat hij dat nog moet laten uitzoeken en dat daar nog een brief over moet komen naar de Kamer vind ik best wel zorgelijk. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
5957 De minister-president zei "we doen het in de tweede termijn", maar in de tweede termijn komt er ook geen antwoord op. Piri GroenLinks-PvdA 0.03
5958 En nu moeten we weer vijf weken wachten op iets wat ook niet-juristen in deze Kamer weten, namelijk dat die verplichting op Nederland rust. Piri GroenLinks-PvdA 0.03
5959 Dat oordeel over wat niet-juristen weten laat ik even staan. Schoof None 0.06
5960 Volgens mij is dat meer een politiek oordeel; dat is overigens uw goed recht. Schoof None 0.01
5962 Ik denk daarom dat het echt goed is dat we hier een zorgvuldige brief over sturen. Schoof None 0.01
5963 Ik heb alleen die twee weken willen reserveren zodat ook de mensen die aan dit soort brieven schrijven even tot rust kunnen komen. Schoof None 49.44
5968 Op 26 januari, nu bijna een jaar geleden, waarschuwde het Internationaal Gerechtshof al voor een imminent en reëel risico op genocide. Piri GroenLinks-PvdA 0.02
5969 Ik kan u verzekeren dat ambtenaren al gekomen zijn met stukken over wat dit betekent, over de Nederlandse plicht om mogelijk in te grijpen. Piri GroenLinks-PvdA 0.01
5971 Ik vraag eigenlijk om het delen van wat juristen elf maanden geleden waarschijnlijk al opgesteld hebben voor het kabinet. Piri GroenLinks-PvdA 0.02
5972 Als die stukken er liggen, vraag ik om die toch binnen de termijn van drie weken naar de Kamer te sturen. Piri GroenLinks-PvdA 0.07
5973 Ik hoor het verzoek, maar er zijn feitelijk nog drie werkdagen voordat velen met reces en met verlof gaan. Schoof None 0.02
5976 Er waren nog drie korte vragen en dan ga ik naar de moties. Schoof None 0.01
5977 De heer Paternotte vroeg: waarom haalt Nederland de implementatiedatum voor de NIS2-richtlijn niet? Schoof None 0.01
5978 De minister van Justitie en Veiligheid heeft op 26 oktober gezegd dat de vertraging komt doordat de omzetting van nationale wetgeving een omvangrijk en complex traject is. Schoof None 0.03
5979 Inmiddels zijn twee wetsvoorstellen naar de Raad van State gestuurd, op 2 december. Schoof None 0.02
5980 Afhankelijk van de tijd die nodig is voor dat advies, zullen de voorstellen naar verwachting het eerste kwartaal van 2025 naar uw Kamer worden gestuurd. Schoof None 0.04
5981 Er waren maar liefst 150 reacties binnengekomen, dus het kostte enige tijd om die te verwerken. Schoof None 0.03
5983 Met de groei van de Ruslandsancties is de nationale handhavingscapaciteit uitgebreid de afgelopen jaren. Schoof None 0.02
5985 Het kabinet vindt het van belang dat de capaciteit gelijke tred houdt met de uitbreiding van de sancties; zie ook de brief van de minister van Buitenlandse Zaken van 22 november jongstleden. Schoof None 0.01
5986 Overigens, voor de maatregelen uit het elfde pakket zijn de taken belegd bij de Inspectie Leefomgeving en Transport en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Schoof None 0.02
5987 De kustwacht speelt op andere onderwerpen weer een belangrijke rol. Schoof None 0.55
5988 Dan nog één vraag van mevrouw Teunissen over Mercosur. Schoof None 0.01
5989 Uw Kamer wordt sowieso betrokken bij de besluitvorming over het Nederlandse standpunt in de Raad. Schoof None 1.42
5990 Zonder besluit van de Raad kan er geen handelsverdrag in werking treden. Schoof None 0.02
5991 Daarnaast en daarbovenop zet Nederland er conform uw motie van 2023 op in dat de Commissie het verdrag voorlegt als integraal associatieakkoord, wat betekent dat Nederland zelf een verdragspartij moet worden en dat verdrag zou moeten ratificeren. Schoof None 0.03
5993 De minister-president heeft gisteren afgesproken bij de Joint Expeditionary Force Leaders' Summit dat we strenger gaan controleren op de Russische schaduwvloot, onder andere door controles uit te voeren; dat gaan Zweden, Finland, de Baltische Staten, het Verenigd Koninkrijk allemaal doen. Paternotte D66 0.03
5996 Ik mag zonder meer aannemen dat de gedachte is dat het met deze landen voldoende is. Schoof None 0.01
5998 Wij moeten dus selecteren waarvoor wij die capaciteit inzetten. Schoof None 0.01
6004 Het gaat om vragen over de prioriteiten van het Poolse voorzitterschap. Dassen Volt 0.01
6007 Wat zijn de goede voornemens van de minister-president voor 2025? Dassen Volt 0.01
6009 Die vraag heb ik al in de eerste termijn gesteld, overigens. Dassen Volt 0.01
6010 De vraag over het Poolse voorzitterschap kan ik nog niet beantwoorden, want ik heb de prioriteiten van het Poolse voorzitterschap niet helder op mijn netvlies. Schoof None 39.7
6011 Wat wil Nederland bereiken in de Europese Unie volgend jaar? Schoof None 0.01
6012 Het moge duidelijk zijn dat onze prioriteiten ten aanzien van Europa, zoals je weet, liggen op drie belangrijke onderdelen. Schoof None 1.43
6013 Dat is vanuit constructief partnerschap overigens, laat ik dat nadrukkelijk noemen. Schoof None 0.15
6014 Het eerste onderdeel is de discussie over migratie en proberen om daarbij tot concretere maatregelen te komen, zodat de instroom vermindert, de terugkeer van uitgeprocedeerde asielzoekers effectiever wordt en daarbij ook gezocht wordt naar innovatieve oplossingen. Schoof None 0.01
6015 Ten aanzien van de landbouw willen we tot oplossingen komen die goed zijn voor de Nederlandse boer, zonder dat ze afbreuk doen aan de goede verhoudingen die we willen hebben in Europa. Schoof None 0.01
6016 Natuurlijk is er ook de discussie over de financiën. Schoof None 0.01
6018 Daarnaast is dit, gelet op de geopolitieke situatie in de wereld, buitengewoon belangrijk. Schoof None 0.01
6019 Daar is de Europese top van donderdag een belangrijke opmaat voor. Schoof None 2.35
6020 Maar ook de informele raad van februari is belangrijk. Schoof None 0.01
6021 Die gaat namelijk over Europa en veiligheid, om ervoor te zorgen dat Europa, in het belang van de veiligheid van Nederland en het belang van vrede en veiligheid in Europa, daarin een belangrijke rol kan spelen, zonder dat het concurrerend wordt ten opzichte van de NAVO. Schoof None 0.05
6024 Het zijn er nogal wat, dus ik hoop dat we er puntig doorheen kunnen. voorzitter None 0.01
6027 Ik begin met de eerste motie, die van de heer Dassen. Schoof None 0.01
6031 De tweede motie, die van de heer Van Campen over deelname aan Oekraïense vredesmissies, krijgt oordeel Kamer. Schoof None 0.02
6038 2133 noemde de heer Schoof ook "de motie van Dassen", dus ik denk dat de volgorde misschien even nader bestudeerd moet worden. Paternotte D66 0.02
6047 Rechtsboven staat het nummer; laten we daaraan vasthouden. voorzitter None 0.01
6055 We werken al actief aan het wegnemen van papieren en fysieke obstakels en een militair Schengengebied. Schoof None 0.01
6056 Dit is dus een te grote inbreuk op de soevereiniteit. Schoof None 0.01
6061 Het kabinet erkent de veiligheidszorgen van Israël. Paternotte D66 0.02
6062 Betekent dit dat als je oprechte veiligheidszorgen hebt, je volgens het kabinet een deel van een ander land mag bezetten? Paternotte D66 0.01
6063 Nou, we hebben in ieder geval gezegd dat het geen duurzaam karakter mag hebben. Schoof None 0.08
6064 Vanwege het tijdelijke karakter ontraden we de motie. Schoof None 0.02
6067 De coördinatie van humanitaire hulp ligt bij de Verenigde Naties. Schoof None 0.02
6070 2137 over het aannemen van een koploperspositie in het opzetten van een defensiefonds moet ik ontraden. Schoof None 14.37
6071 Overigens ligt er nog geen concreet voorstel, ook niet van 500 miljard. Schoof None 0.05
6075 Die gaat over in Benelux-verband overgaan tot sancties tegen de Georgische machthebbers, overigens geen nationale grondslag. Schoof None 0.02
6079 Maar nogmaals, ik hecht eraan, ook gelet op de zin "constaterende dat openlijke speculaties" et cetera, om te zeggen dat er geen licht zit tussen wat de Kamer constateert en de lijn van het kabinet. Schoof None 0.06
6081 2140 over een wapenembargo tegen Israël, sancties en voldoende humanitaire hulp wordt ontraden. Schoof None 0.06
6082 Het punt van humanitaire hulp aan Gaza ondersteunen we overigens zeer zeker wel. Schoof None 0.01
6084 2141 over erop aandringen dat Syriërs zo spoedig mogelijk worden teruggestuurd, wordt ontraden. Schoof None 0.02
6087 2142 over om bij de aankomende EU-top de Spaanse plannen om een miljoen illegalen aldaar te legaliseren als onaanvaardbaar te bestempelen wordt ontraden. Schoof None 64.62
6090 2143 over een Europees humanitair noodplan wordt ontraden. Schoof None 0.01
6093 2144 over dat Israël zich schuldig maakt aan oorlogsmisdaden wordt ontraden. Schoof None 99.88
6100 Het wordt door de minister van Economische Zaken opgepakt via de Raad Concurrentievermogen. Schoof None 0.01
6102 2147 over diplomatieke onderhandelingen ondersteunen wordt ontraden. Schoof None 0.01
6103 Het is aan Oekraïne zelf om te bepalen wanneer het gaat onderhandelen, niet aan ons. Schoof None 0.99
6106 2148 over tijdens de Europese Raad bespreekbaar maken van de veiligheidsdreiging en detentie van IS-gangers krijgt oordeel Kamer. Schoof None 0.05
6108 2149 over tijdens de Raad aandringen op het garanderen van de veiligheid van geloofsminderheden krijgt oordeel Kamer. Schoof None 0.01
6110 2150 verzoekt de regering zich in te zetten voor een oproep namens de Raad aan Turkije om de aanvallen op Noord-Syrië direct en indirect via milities te staken. Schoof None 0.09
6113 Dat hebben we al gedaan in de Raad Buitenlandse Zaken en richting Turkije, want we begrijpen uw zorg. Schoof None 0.02
6115 2151 over de voortgang van Servië krijgt oordeel Kamer. Schoof None 0.01
6117 2152 over sancties tegen de politieke leiders van Georgië krijgt oordeel Kamer. Schoof None 0.02
6120 2153 over volle inzet tegen sanctieomzeiling krijgt oordeel Kamer. Schoof None 0.01
6122 2154 verzoekt binnen twee maanden zelf onderzoek te doen en wordt ontraden. Schoof None 0.02
6126 2155 over inzetten op sancties tegen Russische vis krijgt oordeel Kamer. Schoof None 0.08
6128 2156 over uitstel van uitstel van CSRD en CSDDD wordt ontraden: niet op de Europese Raad. Schoof None 0.03
6132 2154 heel stellig "ontraden, want het is niet aan het kabinet", maar net heeft hij gezegd dat hij in die brief ook het advies van de CAVV meeneemt. Teunissen PvdD 0.03
6133 Ik hoop wel dat de premier dat gaat doen en dat hij ook daarop reageert in de brief. Teunissen PvdD 0.01
6136 2157: in alle Europese onderhandelingen uitspreken tegen het afschaffen van het vetorecht. Schoof None 0.01
6138 Er vindt al veel besluitvorming plaats met gekwalificeerde meerderheden. Schoof None 0.01
6142 Die hoort niet bij dit debat, maar moet worden betrokken bij een debat met de minister van Economische Zaken respectievelijk die van Defensie. Schoof None 0.02
6143 De heer Eerdmans is er niet, maar in zijn motie op stuk nr. Omtzigt NSC 0.03
6144 2157 wil hij zich verzetten tegen het afschaffen van het vetorecht. Omtzigt NSC 0.08
6145 Hij zegt niet dat het vetorecht moet worden heringevoerd waar er een gekwalificeerde meerderheid is. Omtzigt NSC 0.04
6146 Maar op welk punt zou de regering dan willen instemmen met het afschaffen van het vetorecht? Omtzigt NSC 0.01
6148 Nou, wij zouden … Ehm … De motie-Eerdmans zegt: in alle Europese onderhandelingen uitspreken tegen het afschaffen van het vetorecht. Schoof None 0.02
6149 Die ontraden wij omdat wij dat nu niet in alle Europese onderhandelingen tot de standaard willen maken. Schoof None 0.03
6150 Er moet ten minste één voorbeeld zijn waarbij we eventueel zouden kunnen nadenken over het afschaffen van het vetorecht. Omtzigt NSC 0.01
6151 Welk voorbeeld heeft de Nederlandse regering dat zij het zou willen overwegen om het wel te doen? Omtzigt NSC 0.01
6153 Maar het gaat over het categorisch afschaffen van het vetorecht, zonder dat je nadenkt over de vraag waar we dat wel of niet gaan doen. Schoof None 0.07
6157 Als je tegen deze motie bent, moet je ergens voor het afschaffen van het vetorecht zijn. Omtzigt NSC 0.01
6158 Tot nu toe heeft de Nederlandse regering niet voorgesteld om het vetorecht ergens af te schaffen waar het nog bestaat. Omtzigt NSC 0.09
6160 Het bestaat nog bij eurobonds, bij nationale belastingen, bij het gemeenschappelijk veiligheidsbeleid, behalve bij het opleggen van sancties. Omtzigt NSC 0.02
6161 Het is nogal wat om op een van die drie zaken te zeggen: we gaan het opheffen, want daar bestaat het. Omtzigt NSC 0.02
6162 Overigens bestaat het ook bij de toetredingen; dat is de vierde plek. Omtzigt NSC 0.02
6163 Ik zou graag het voorbeeld willen hebben van waar Nederland het wil afschaffen. Omtzigt NSC 0.01
6167 Het gaat over het categorisch uitspreken tegen afschaffing van het vetorecht. Schoof None 0.01
6168 In de eerste zin staat: "constaterende dat het Draghirapport oproept tot meer besluitvorming via gekwalificeerde meerderheid". Schoof None 0.01
6169 Concurrentievermogen en interne markt zijn juist onderwerpen waarop de gekwalificeerde meerderheid zich richt. Schoof None 2.95
6170 Maar het gaat echt om het categorisch … Er is geen plan om ergens voor te pleiten. Schoof None 0.01
6171 Het is gewoon dat we zeggen dat we dat categorische niet willen. Schoof None 0.01
6172 Bij concurrentievermogen ís er op dit moment geen veto. Omtzigt NSC 0.01
6173 Ik zou dus niet weten welk veto er daar niet afgeschaft mag worden. Omtzigt NSC 0.01
6174 De veto's bevinden zich bij de toetreding en bij het aangaan van schulden — dat mag helemaal niet, dus dan moet je een bruggetje gebruiken om het alsnog te doen. Omtzigt NSC 0.02
6177 Als je zegt "ik ben voor het afschaffen van veto's" of "ik sluit dat niet uit", dan moet je toch een voorbeeld hebben van waar je ze wilt afschaffen? Omtzigt NSC 0.01
6181 Dat vind ik vervelend, ook naar de heer Omtzigt toe, maar de categorische kant is de reden waarom wij zeggen: ontraden. Schoof None 0.02
6185 2159 krijgt oordeel Kamer, maar wel binnen de mogelijkheden die de minister van Justitie en Veiligheid heeft. Schoof None 0.02
6187 2160, die vraagt om het Nederlandse standpunt over de eurobonds plenair mee te delen, krijgt oordeel Kamer. Schoof None 0.01
6192 We hebben Europese afspraken over statistische behandeling en een onafhankelijk CBS en Eurostat, die deze conform afspraak interpreteren. Schoof None 0.01
6193 Het is niet opportuun om onafhankelijke instellingen te bewegen om bestaande regels anders te interpreteren. Schoof None 0.01
6194 Maar ik ben natuurlijk altijd bereid om de gesprekken te voeren. Schoof None 0.01
6197 Ik zou graag nog van de gelegenheid gebruikmaken om via u iedereen die vanaf 2 juli in de gelegenheid is geweest om dit kabinet en mij te ondersteunen in het parlement hartelijk te danken: de bodes, de ondersteuning en iedereen die daarmee samenhangt. Schoof None 0.01
6198 Ik wil u allen na nog twee dagen hard werken een goed reces wensen, fijne kerstdagen of feestdagen en een buitengewoon goed uiteinde en een goed begin van 2025. Schoof None 0.01
6201 Ik weet zeker dat ik namens de gehele Tweede Kamer spreek als ik ook u een prettige, ontspannen, gezellige, zalige kerst en een prettige jaarwisseling toewens. voorzitter None 0.01
6202 Voordat wij naar huis gaan, is er echter nog een vraag van de heer Omtzigt. voorzitter None 0.01
6203 Ik sluit me daar graag bij aan, ook richting de ondersteunende ambtenaren die hier nog ergens lopen te helpen op dit onchristelijke tijdstip, zou ik willen zeggen, vlak voor de kerst. Omtzigt NSC 0.01
6204 Veel sterkte op de Europese top en in de ministerraad daarna. Omtzigt NSC 0.01
6206 Maar er was enige onduidelijkheid, want u heeft de moties op de stukken nrs. Omtzigt NSC 0.01
6211 2159 is de motie over Al Qaida, ISIS en Daesh van mij. Omtzigt NSC 0.02
6221 Nogmaals veel succes aan de minister-president bij zijn Europese top. voorzitter None 0.01
6222 We hebben het toch nog voor 2.00 uur weten af te ronden. voorzitter None 0.01