Tweede Kamer 🇳🇱

_id	675984a8a136c2687d5363a7
url	https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/plenaire_verslagen/detail/2024-2025/35
datetime	2024-12-11 00:00:00

 

Statements

idx	statement	speaker	association	score
0	Laat ik dan heel kort nog aanvullen, omdat mevrouw Heite nog een paar punten maakte.	Brekelmans	None	0.02
1	Ik open de vergadering van woensdag 11 december 2024.	voorzitter	None	0.01
2	Het eerste punt was de vertaling in smart doelstellingen.	Brekelmans	None	0.01
3	Ik deel aan de Kamer mee dat er geen afmeldingen zijn.	voorzitter	None	0.3
4	Deze mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen.	voorzitter	None	44.41
5	Ik denk dat deze wet eraan kan bijdragen om die gênante vertoning, waar onze krijgsmacht helaas tot op de dag van vandaag mee te maken heeft, te voorkomen.	Boswijk	CDA	0.01
6	We zijn toe aan het tweeminutendebat Zero-emissiezones.	voorzitter	None	0.03
7	Ik heet de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat van harte welkom.	voorzitter	None	0.02
8	We hebben een aantal leden die willen spreken, een stuk of vier.	voorzitter	None	1.17
9	Als eerste is dat de heer Veltman … Nee, mevrouw Veltman.	voorzitter	None	0.03
10	Sorry, ik keek naar de heer Olger van Dijk en dacht automatisch iets wat niet mocht.	voorzitter	None	4.96
11	Mevrouw Veltman gaat het woord voeren namens de VVD.	voorzitter	None	0.01
12	Dat gezegd hebbende moeten we het ook weer niet té wiskundig maken.	Brekelmans	None	0.01
13	We hebben namelijk een steeds veranderende dreigingsomgeving waartoe we ons moeten verhouden.	Brekelmans	None	0.67
14	De VVD ziet de zorgen van ondernemers die nog geen dure elektrische bus kunnen aanschaffen of voor wie zero emissie qua logistiek nog niet mogelijk is.	Veltman	VVD	0.02
15	We hebben het bijvoorbeeld over de bloemist, de bakker, de kaasboer, de loodgieter, de dakdekker en de schoorsteenveger.	Veltman	VVD	0.01
16	Dat zijn ondernemers die vaak wel willen, maar nog niet kunnen en die nu naar een onmogelijke hub worden gestuurd of een accountant moeten inhuren om de waslijst aan informatie over hun bedrijfsvoering aan te leveren als zij een ontheffing moeten aanvragen.	Veltman	VVD	0.06
17	Maar toch gaan veertien gemeenten over drie weken van start.	Veltman	VVD	0.09
18	Om te voorkomen dat ondernemers tussen wal en schip raken, heb ik de volgende motie.	Veltman	VVD	1.21
19	Deze motie is voorgesteld door de leden Veltman en Vermeer.	voorzitter	None	0.02
20	Daarbij zullen we ook kijken naar dit soort dingen, en naar hoe we infrastructuurinvesteringen op een dusdanige manier kunnen doen dat ze ook geschikt zijn voor grote materieelverplaatsingen waar we in de toekomst als doorvoerland mogelijk mee te maken hebben.	Brekelmans	None	0.01
21	Als laatste was ik het er helemaal mee eens dat we ervoor moeten zorgen dat we als Europese landen minder afhankelijk zijn van derde landen, en dat we als Europese landen in staat moeten zijn om zelf meer wapens en militair materieel te produceren.	Brekelmans	None	14.87
22	Dat is een terechte analyse van de VVD, en dat zijn ook terechte zorgen richting al die ondernemers die dit niet kunnen gaan meemaken.	Heutink	PVV	0.02
23	Tegelijkertijd dient de VVD nu een voorstel in om te voorkomen dat al die ondernemers tussen wal en schip geraken.	Heutink	PVV	0.01
24	Mijn vraag is: hoe gaat dit voorstel, waarin de staatssecretaris verzocht wordt om te gaan monitoren, alleen monitoren, voorkomen dat al die ondernemers tussen wal en schip geraken?	Heutink	PVV	0.02
25	Dat was eigenlijk het antwoord dat we graag van de staatssecretaris hadden willen hebben.	Veltman	VVD	0.41
26	Wij hebben daarvoor een voorstel ingediend dat werd gesteund door een meerderheid van deze Kamer.	Veltman	VVD	0.01
27	Zou het voor de zekerheid van de toekomst niet heel erg goed zijn als we een heldere wet hebben?	Diederik van Dijk	SGP	0.01
28	De situatie is nu zo dat er op 1 januari wel gestart wordt met die zero-emissiezones, dus moeten wij er volgens ons nu heel goed voor zorgen dat die ondernemers niet tussen wal en schip vallen.	Veltman	VVD	0.02
29	Dat kun je volgens ons het beste op deze manier doen.	Veltman	VVD	0.02
30	Had dan het verzoek aan de regering niet moeten zijn om met een beter voorstel te komen in de komende maanden of in de komende weken, om te voorkomen dat al die ondernemers tussen wal en schip geraken?	Heutink	PVV	0.01
31	In plaats daarvan ligt er nu een voorstel van de VVD om alleen maar te gaan monitoren, opdat wij dan maar in kaart hebben hoe slecht het gaat met al die ondernemers.	Heutink	PVV	0.01
32	Ik zou dus willen voorstellen dat ik die oversla en verwijs naar het vorige debat en de moties die daaromtrent zijn ingediend, zodat ik dat niet dubbel hoef te doen.	Brekelmans	None	0.01
33	Ik ben het er helemaal mee eens dat er nu niet goed invulling is gegeven aan wat wij hebben gewild.	Veltman	VVD	0.09
34	Ik hoop tot slot op een hele voortvarende behandeling, ook in de Eerste Kamer.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
35	En het beter doen dan het nu is, is precies wat het voorstel dat we hebben ingediend, behelsde.	Veltman	VVD	0.01
36	Daarbij wens ik hun namens de indieners alle sterkte.	Diederik van Dijk	SGP	0.07
37	Dan moet je kijken naar de situatie nu en de onduidelijkheid niet groter maken, juist voor deze ondernemers niet.	Veltman	VVD	0.01
38	Dit is volgens ons de manier om het op te lossen of in ieder geval om het te kunnen gaan bijsturen.	Veltman	VVD	2.2
39	De techniek, hoe die is uitgewerkt, past heel erg goed binnen zowel de cycli die we kennen binnen de rijksbegroting als binnen de beleidsvoering binnen Defensie.	Brekelmans	None	0.06
40	Dan is nu het woord aan de heer De Hoop, namens de fractie van GroenLinks-Partij van de Arbeid.	voorzitter	None	0.01
41	Dit is niet bedoeld als een gedetailleerd financieel plan voor een periode van vijftien jaar, maar juist als een langetermijnvisie voor Defensie.	Boswijk	CDA	0.03
42	Het is heel makkelijk om te zeggen waarom je dingen niet wilt, maar soms is het ook weer even goed om te zeggen waarom je dingen doet.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
43	Zero-emissiezones gaan niet voor niets ingevoerd worden.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
44	Daar wordt al tien jaar lang over onderhandeld en daar is een uitkomst uitgekomen.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.03
45	Het is belangrijk dat het gebeurt, want Nederland staat op de 25ste plaats in Europa als het gaat over luchtkwaliteit.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
46	1,2 miljoen mensen in Nederland hebben een chronische longziekte.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
47	Elk jaar sterven er 23.000 mensen in Nederland aan die longziekte.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.02
48	Deze naam sluit beter aan bij het doel van de wet: een betere koppeling tussen enerzijds het budget en anderzijds het beleid.	Boswijk	CDA	14.11
49	Het is dus belangrijk dat de zero-emissiezones er komen.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.03
50	Laat ik wel wezen: het voorstel van de staatssecretaris zoals dat nu voorligt, had voor GroenLinks-Partij van de Arbeid niet gehoeven.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
51	Wij vonden het onverstandig dat de motie-Veltman door de Kamer werd aangenomen.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
52	Gemeenten noemen het onbetrouwbaar bestuur en vinden dat het lokaal gezag wordt ondermijnd.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	1.27
53	De maatschappelijke organisaties maken zich grote zorgen.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
54	De RAI Vereniging zei bijvoorbeeld: de motie-Veltman zorgt voor onnodige onduidelijkheid voor de zero-emissiezones en vertraagt verduurzaming, waar ondernemers zelf al jarenlang mee bezig zijn.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	27.73
55	Berenschot zei: deze ontwikkeling staat haaks op de rust die wij met elkaar adviseren.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.1
56	Ik ben wel blij dat de VVD er niet nog een keer overheen is gegaan met een spoed-AMvB, maar ik heb wel de zorg dat dit misschien nog gebeurt vanuit andere fracties vandaag.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.02
57	Ik zou één vraag aan de staatssecretaris willen stellen.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.02
58	Op het moment dat er een verzoek komt uit de Kamer voor een spoed-AMvB, hoop ik allereerst dat de staatssecretaris zijn poot stijf houdt en dit niet gaat doen, ook omdat hij zelf al heeft gezegd dat hij geen draagvlak heeft in het kabinet.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
59	Maar op het moment dat dit een meerderheid haalt, vind ik het heel belangrijk — ik hoop die toezegging van de staatssecretaris te krijgen — dat er een advies van de Raad van State komt.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
60	Als we zoiets op zo'n manier zouden doen, is het heel belangrijk dat de Raad van State daar advies over geeft.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
61	Ik hoop dat de staatssecretaris zich realiseert dat de verhoudingen met de gemeenten ook heel belangrijk zijn in al het werk dat hij doet.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.1
62	Ik hoop dat hij het houdt bij dit voorstel en dat er niet nog een stap overheen komt.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
63	De tussentijdse aanpassingen van de Defensievisie kunnen noodzakelijk zijn, afhankelijk van de strategische monitor, die eens in de vier jaar wordt opgesteld.	Boswijk	CDA	0.01
64	Deze monitor kan aanleiding geven om de Defensievisie te actualiseren, bijvoorbeeld via een nieuwe Defensienota.	Boswijk	CDA	0.13
65	We hebben de afgelopen jaren gezien dat dingen ineens heel abrupt kunnen veranderen, wat we niet zagen aankomen.	Boswijk	CDA	0.08
66	Denk bijvoorbeeld aan de Russische invasie in Oekraïne, maar ook aan de val van het regime van Assad afgelopen week.	Boswijk	CDA	0.78
67	Zo'n strategische monitor kan daar dan zeker een grote rol in spelen.	Boswijk	CDA	0.01
68	Belangrijk is hierbij dat zowel de Defensievisie als de strategische monitor met bijbehorende beleidsreactie aan beide Kamers wordt voorgelegd.	Boswijk	CDA	0.01
69	Dit waarborgt de parlementaire betrokkenheid bij het Defensiebeleid op de lange termijn.	Boswijk	CDA	0.01
70	Daarnaast blijft uiteraard het budgetrecht van het parlement van kracht, via de jaarlijkse begrotingen.	Boswijk	CDA	0.01
71	Hiermee is de koppeling tussen beleid, budget en parlementaire controle geborgd, zowel op korte als op lange termijn.	Boswijk	CDA	0.01
72	Daarom kan het zeker nodig blijken dat op meer dan 2% gestuurd wordt, maar daar spreekt dit wetsvoorstel zich niet over uit.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
73	Met deze wijzigingen en antwoorden willen we duidelijk maken dat de Defensievisie en de strategische monitor zorgen voor een betere beleidsstructuur.	Boswijk	CDA	0.04
74	Tegelijkertijd versterken die ook de betrokkenheid van ons parlement.	Boswijk	CDA	0.02
75	Er zijn duizenden, misschien wel tienduizenden ondernemers die investeringen hebben gedaan.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
76	Ik vind het ook een heel hard gelag voor hen dat zij de consequenties ervaren van wat ik een onverstandige motie van de VVD vind en van het uitstel van de staatssecretaris.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
77	Maar wanneer je daar morgen opeens compensatie voor regelt, gaat dat ontzettend veel geld kosten.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
78	Ik zou dan wel graag van de heer El Abassi van DENK horen hoe hij dat voor zich ziet.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
79	Ik ben het helemaal met de heer De Hoop eens dat het enorm veel geld gaat kosten voor de ondernemers, dus die maatregel moet niet ingevoerd worden.	El Abassi	DENK	0.01
80	Dat is iets waar de heer Boon ook herhaaldelijk op heeft gewezen.	Van Hijum	None	0.02
81	Wij vinden dat alle ondernemers toegang moeten hebben tot de stad, tot de gemeente.	El Abassi	DENK	0.01
82	Dit soort maatregelen zorgt ervoor dat bepaalde ondernemers geen toegang hebben tot delen van de stad.	El Abassi	DENK	0.02
83	Collega Van Dijk zei het al: het is echt een bodem, dus geen plafond.	Boswijk	CDA	0.02
84	De hoogte van deze bedragen wordt gebaseerd op de meest recente meerjarige macro-economische analysen en ramingen van het CPB, specifiek gericht op het bruto binnenlandse product.	Boswijk	CDA	0.01
85	Het mooie is dat dit systeem werkt als een soort vangnet met een stevige bodem.	Boswijk	CDA	0.01
86	Stel dat het Centraal Economisch Planbureau aangeeft dat het bbp hoger uitvalt dan verwacht.	Boswijk	CDA	0.01
87	Het Defensiebudget wordt dan bij de eerstvolgende Voorjaarsnota automatisch aangevuld.	Boswijk	CDA	0.01
88	Als we boven de 2%-norm zitten, wordt er niets van afgetrokken.	Boswijk	CDA	11.5
89	Op deze manier garanderen we de stabiliteit van onze krijgsmacht.	Boswijk	CDA	0.01
90	Dankzij deze aanpak voldoen we dus altijd aan de NAVO-belofte.	Boswijk	CDA	0.01
91	Als de economie sterker groeit, groeit het Defensiebudget automatisch mee.	Boswijk	CDA	0.07
92	Zo blijven we flexibel en tegelijkertijd betrouwbaar.	Boswijk	CDA	0.01
93	Het is niet alleen een wettelijke, juridische verplichting; het is natuurlijk ook een morele verplichting.	Van Hijum	None	0.04
94	De leden Stoffer en Helder hebben een hele logische vraag gesteld over de onderuitputting bij Defensie: wat hebben we aan een wet die 2% garandeert, als we het geld tegelijkertijd niet volledig uitgegeven krijgen?	Boswijk	CDA	0.01
95	Ik zou de gelegenheid ook willen gebruiken om cao-partijen nogmaals op te roepen om hier ook in cao's goede afspraken over te maken.	Van Hijum	None	0.01
96	Ik zal de komende tijd samen met de Stichting van de Arbeid ook in beeld brengen in hoeverre de afspraken die mede voortvloeien uit "Roemer" in de afgelopen periode al in cao's zijn geïmplementeerd en wat we daar nog verder in kunnen doen.	Van Hijum	None	0.02
97	Tegelijkertijd komt die onderuitputting ook voort uit de groeikrampen waarmee we nu zitten.	Boswijk	CDA	1.45
98	We hebben jaren, eigenlijk drie decennia, bezuinigd en nu moeten we een verandering maken naar een forse investering.	Boswijk	CDA	0.01
99	We zien dat het veel moeite kost — er wordt veel inspanning geleverd — om personeel aan te trekken en tegelijkertijd orders te plaatsen bij de industrie.	Boswijk	CDA	0.33
100	Dan is tot slot in dit tweeminutendebat het woord aan de heer Heutink.	voorzitter	None	0.03
101	Ik denk dat dit juist het belang aangeeft van stabiele financiering voor onze krijgsmacht, zodat we de onderuitputting in de toekomst kunnen voorkomen door een stabiele basis te bieden.	Boswijk	CDA	0.01
102	De uitdaging zit ook in de opbouw van onze Defensiebudget.	Boswijk	CDA	0.01
103	Voor grote investeringen hebben we het Defensiematerieelbegrotingsfonds; daar hebben we net ook al even over gesproken.	Boswijk	CDA	0.01
104	De meeste mensen zien ontzettend uit naar de feestdagen, maar voor meer dan 100.000 ondernemers is het geen feest.	Heutink	PVV	0.61
105	Er staat namelijk een ramp voor de deur, en die ramp heeft een naam: zero-emissiezones.	Heutink	PVV	0.01
106	De Kamer vroeg bij meerderheid om uitstel, maar de staatssecretaris komt nu met een voorstel dat nog niet eens in de buurt komt van uitstel.	Heutink	PVV	0.5
107	En het komt al helemaal niet in de buurt van meer dan 100.000 ondernemers behoeden voor een faillissement.	Heutink	PVV	0.02
108	Natuurlijk lost de wet niet alle uitvoeringsvraagstukken op, zoals het personeelstekort of de leveringsproblemen qua materiaal.	Boswijk	CDA	0.04
109	In onze ogen is er nu nog maar één route om dit te realiseren.	Heutink	PVV	0.01
110	Dit beperkt het risico op onderuitputting in de toekomst aanzienlijk.	Boswijk	CDA	0.07
111	Deze motie is voorgesteld door de leden Heutink en Vermeer.	voorzitter	None	0.02
112	Deze wet koppelt het Defensiebudget aan het bbp, wat ervoor zorgt dat het budget meegroeit met onze economie.	Boswijk	CDA	0.01
113	Daarvoor is het cruciaal dat er een sturingsmodel komt waarin de rollen heel duidelijk worden onderscheiden.	Van Hijum	None	0.01
114	Ik ga de inhoud hiervan maar even parkeren, en ook dat het één grote chaos wordt als dit voorstel het haalt.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
115	De heer Heutink kondigt hier aan dat er vanaf 1 januari een ramp ontstaat en dat ondernemers gestraft worden.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
116	Zijn staatssecretaris legt een voorstel neer naar aanleiding van een ingediende motie.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.08
117	Met deze route gaat hij daar dwars doorheen, met een bulldozer en stampvoetend.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
118	Eigenlijk is dit gewoon een motie van afkeuring, misschien zelfs wel een motie van wantrouwen, richting uw eigen staatssecretaris.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.04
119	Ik vind het echt ongelofelijk dat de heer Heutink zo'n motie indient over het beleid van een staatssecretaris van zijn eigen partij.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
120	Daar verwacht ik dan dus wel een bredere reflectie op.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
121	De heer Heutink begrijpt toch zelf ook dat het ongekend is om op deze manier zo'n motie in te dienen?	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.02
122	Zo garandeert deze wet dat we voldoen aan onze NAVO-verplichtingen, terwijl we flexibel blijven inspelen op onze nationale begrotingssystematiek.	Boswijk	CDA	0.01
123	Het kan ook geen verrassing zijn, zeg ik tegen meneer De Hoop, dat wij vandaag met dit voorstel komen.	Heutink	PVV	0.28
124	We hebben meerdere malen aangegeven dat het voorstel van de staatssecretaris nu niet genoeg is, dat we een beter voorstel willen en dat we azen op de route van die AMvB.	Heutink	PVV	0.06
125	Maar het klopt; dat moet inderdaad allemaal gebeuren.	Van Hijum	None	0.01
126	Wij komen op voor die ondernemers; wij willen die ondernemers behoeden voor een faillissement.	Heutink	PVV	0.11
127	Ik hoop u daar ook in januari meer over te kunnen laten weten, want dat zal uiteindelijk afhankelijk zijn van wanneer er een organisatie staat die ook effectief haar werk kan doen.	Van Hijum	None	0.01
128	U kunt GroenLinks-Partij van de Arbeid heel veel verwijten, hoor — ik kan heel veel dingen bedenken — maar dit niet.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.07
129	Het is de heer Jansen van de PVV, het is de staatssecretaris van uw partij, die hier nu verantwoordelijk voor is.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
130	Als u zo'n toon aanslaat over uw eigen staatssecretaris, dan vind ik dat echt vrij bizar.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
131	Ik denk ook dat de uitvoeringspraktijk geholpen kan zijn met duidelijkheid over de wet.	Van Hijum	None	0.01
132	Als de heer Heutink dit voorstel doet, dan hoop ik toch dat hij het met mij eens is dat, als je dat op een fatsoenlijke manier wilt doen, er wel een advies van de Raad van State over moet komen.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.02
133	Anders weet ik echt niet wat we met z'n allen aan het doen zijn.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.02
134	Ik zou hem dus willen vragen: is hij het met mij eens dat als zijn voorstel het haalt, je daarover wel een fatsoenlijk advies van de Raad van State wilt hebben voordat je zoiets doet?	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
135	Op het moment dat dat geldig wordt, is dat natuurlijk ook voor de uitvoering een belangrijk richtinggevend kader.	Van Hijum	None	0.01
136	Er wordt gewoon een wetgevingstraject ingestart, waarin die AMvB ook wordt voorgehangen.	Heutink	PVV	0.02
137	Zowel de Raad van State als de Kamer, iedereen, kan er nog wat van vinden.	Heutink	PVV	0.02
139	Voor Nieuw Sociaal Contract is helder dat de staatssecretaris moet laveren tussen allerlei verschillende belangen.	Olger van Dijk	NSC	0.02
140	Hij heeft een redelijk compromis gevonden met het voorstel dat nu voorligt, waarin wel degelijk wordt gekeken naar uitstel voor de belangrijkste categorie van bedrijfsauto's.	Olger van Dijk	NSC	0.02
141	Er wordt wel degelijk meer tijd genomen in dat eerste halfjaar of jaar voor het boetevrij invoeren daarvan.	Olger van Dijk	NSC	0.03
142	Dat geeft ook ruimte om nog te kijken naar marktkooplui.	Olger van Dijk	NSC	0.01
143	Dat is de toezegging die wij hebben gekregen in het debat.	Olger van Dijk	NSC	0.01
145	Maar wat de PVV hier nu voorstelt, is iets anders, namelijk een AMvB die met spoed zou moeten worden behandeld door deze Kamer, om generiek uitstel te regelen voor álle bedrijfsauto's, dus voor de complete zones.	Olger van Dijk	NSC	0.03
146	Als het anders is, hoor ik het graag van de heer Heutink.	Olger van Dijk	NSC	0.01
147	Wij gaan ervan uit dat de staatssecretaris dat met klem zal ontraden, gegeven ook de onduidelijkheid die dit gaat geven voor vele ondernemers in het land.	Olger van Dijk	NSC	0.01
148	We hebben begrepen dat je zeker vier tot zes maanden nodig hebt voor de behandeling van die AMvB.	Olger van Dijk	NSC	0.01
150	41 belangenorganisaties van ondernemers zeggen: doe ons dit niet aan.	Olger van Dijk	NSC	0.01
151	Wat zegt de heer Heutink nou tegen die ondernemersorganisaties?	Olger van Dijk	NSC	0.01
152	Het enige wat nu onduidelijk is, is dat al die ondernemers niet weten of ze binnen vier of zes maanden nog een baan hebben, of ze binnen vier of zes maanden failliet zijn.	Heutink	PVV	3.51
153	Dat is de enige onduidelijkheid die al die ondernemers nu hebben.	Heutink	PVV	0.06
155	Dat wil ik even benadrukken, want dat is waar we het hier over hebben vandaag.	Heutink	PVV	0.04
156	Het gaat over zero-emissiezones voor stadslogistiek en dus voor ondernemers.	Heutink	PVV	0.01
157	Dan kunnen we hier niet zeggen dat we alleen zero-emissieklasse 6 gaan uitzonderen.	Heutink	PVV	0.06
159	Dat betekent dat 48% buiten de boot gaat vallen, meneer Van Dijk.	Heutink	PVV	0.01
160	Waar het om gaat, is dat er onduidelijkheid wordt gecreëerd met een dergelijke AMvB over de generieke invoering per 1 januari.	Olger van Dijk	NSC	0.05
164	Er is ook geen enkel zicht op een meerderheid voor een dergelijk voorstel.	Olger van Dijk	NSC	0.11
165	Dus ik constateer dat het vier tot zes maanden extra onduidelijkheid gaat geven.	Olger van Dijk	NSC	0.01
166	Wij roepen de staatssecretaris op om vooral niet die weg op te gaan.	Olger van Dijk	NSC	0.53
167	Ik vraag toch nog één keer aan de heer Heutink van de PVV hoe hij denkt hiermee die chaos en onduidelijkheid in die periode te voorkomen.	Olger van Dijk	NSC	0.01
168	Ik heb het net al duidelijk aangegeven: het enige wat nu onduidelijk is, is of al die hardwerkende ondernemers nog kunnen werken in de loop van het komende jaar.	Heutink	PVV	0.02
169	Dát is de onduidelijkheid die al die mensen hebben.	Heutink	PVV	0.01
170	U kunt ons hier honderd vragen stellen over van alles en nog wat, maar voor ons is goed bestuur ook ervoor zorgen dat al die hardwerkende Nederlanders niet door het ijs zakken door het toedoen van een aantal mensen hier in dit huis.	Heutink	PVV	3.23
172	Daarmee zijn we aan het einde gekomen van de termijn van de Kamer in dit tweeminutendebat.	voorzitter	None	1.72
174	Daarna krijgen we een appreciatie op de zes moties.	voorzitter	None	0.14
175	De vergadering wordt van 10.33 uur tot 10.40 uur geschorst.	voorzitter	None	0.01
177	Aan de orde is de voortzetting van het tweeminutendebat Zero-emissiezones.	voorzitter	None	0.01
178	We zijn toe aan de termijn van de zijde van het kabinet.	voorzitter	None	0.01
179	Ik geef het woord aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat.	voorzitter	None	0.02
182	Dank ook aan de Kamer voor de ingediende moties, en voor de discussie en vragen in de eerste termijn.	Jansen	None	0.28
183	Ik heb nog één vraag, van de heer De Hoop van GroenLinks-Partij van de Arbeid, en ik heb een aantal moties.	Jansen	None	0.01
186	Komt dat aan bod, mocht de motie over een AMvB of een spoed-AMvB in beeld komen?	Jansen	None	0.01
188	Wij gaan geen stappen overslaan die essentieel zijn.	Jansen	None	0.01
190	Het enige wat we hebben gezegd, is: op het moment dat er sprake zou zijn van een spoed-AMvB, gaan wij kijken of wij stappen kunnen versnellen.	Jansen	None	0.02
191	Maar het is niet zo dat wij een stap zoals de Raad van State willen overslaan.	Jansen	None	0.01
195	Die verzoekt de regering om per 1-1-2025 iedere twee maanden aan de Kamer te rapporteren wat de gevolgen zijn van de ingestelde zero-emissiezones voor de ondernemers die nog niet aan de eisen kunnen voldoen of ondernemers die anderszins in de knel komen.	Jansen	None	0.01
196	In de Kamerbrief over de invulling van de vorige motie-Veltman heb ik al aangegeven dat ontwikkelingen rondom zero-emissiezones in de gaten worden gehouden.	Jansen	None	0.02
198	Ik vind het echt overbodig om hier iedere twee maanden aan de Kamer over te rapporteren.	Jansen	None	0.02
199	Daar zien wij de meerwaarde niet van, omdat we de Kamer natuurlijk gaan informeren als we voldoende relevante informatie hebben verzameld of als we zien dat het fout gaat.	Jansen	None	0.01
201	De reden dat we 'm indienen, is juist omdat we heel goed de vinger aan de pols willen houden.	Veltman	VVD	0.01
202	De staatssecretaris heeft in het debat zelf over zo'n spoed-AMvB gezegd: dat is eigenlijk niet mogelijk, dat is niet haalbaar en dat brengt te veel onzekerheid en onduidelijkheid met zich mee.	Veltman	VVD	0.05
203	Die onzekerheid en onduidelijkheid krijgen we natuurlijk naar boven met zulke monitoring.	Veltman	VVD	0.01
204	En als daar dan uit blijkt dat het niet goed gaat, kunnen we nog bijsturen.	Veltman	VVD	0.01
205	Ook als ik kijk naar de moeite die ondernemers moeten doen om dit mee te maken, verbaast het me dus eigenlijk dat het kabinet niet de moeite wil doen om hier iedere twee maanden even bij de Kamer op terug te komen met een rapportage.	Veltman	VVD	0.03
206	Zoals ik net heb betoogd, zetten wij al in op monitoring.	Jansen	None	0.01
208	Het kan ook best zo zijn dat wij vaker dan één keer per twee maanden bij de Kamer zullen terugkomen met informatie als er zaken opdoemen die wij niet hadden verwacht, bijvoorbeeld ook met de gemeentes of met de belangenorganisaties.	Jansen	None	0.01
212	Ik zou heel graag van de staatssecretaris willen horen wat hij vindt van de derde overweging in deze motie, namelijk die boetevrije periode van een jaar die een mogelijkheid biedt om toch die uitzondering voor ondernemers beter en sterk vereenvoudigd in te richten.	Heutink	PVV	0.14
213	Ik ben dus benieuwd of de staatssecretaris die overweging deelt.	Heutink	PVV	0.01
214	De insteek van dit kabinet is: een boetevrije periode van een jaar.	Jansen	None	0.33
215	Op dit moment zijn we daarover in gesprek met de gemeenten.	Jansen	None	0.01
216	Die willen op dit moment niet verdergaan dan zes maanden.	Jansen	None	13.52
217	Dat is de discussie die we nog met ze moeten voeren, maar de insteek van het kabinet is heel duidelijk: een jaar boetevrij.	Jansen	None	0.02
218	Dat staat ook in het besluit dat we genomen hebben.	Jansen	None	0.02
223	Die verzoekt een compensatieregeling in te stellen voor ondernemers die al hebben geïnvesteerd.	Jansen	None	0.01
224	Ondernemers maken al gebruik van diverse subsidieregelingen.	Jansen	None	0.01
225	We zien dus geen reden voor een compensatieregeling.	Jansen	None	0.01
231	Nou, dat is al gebeurd bij de voorbereiding van het RVV, die zero-emissiezones mogelijk maakt.	Jansen	None	0.02
234	74 van DENK over onderzoek naar de financiële haalbaarheid.	Jansen	None	0.01
236	Er zijn subsidieregelingen om het financieel haalbaar te maken voor ondernemers.	Jansen	None	0.01
237	Voor ondernemers voor wie het niet haalbaar is, bijvoorbeeld vanwege bedrijfseconomische omstandigheden, is een ontheffing beschikbaar.	Jansen	None	0.01
240	75, wederom van DENK, over waarborgen dat steden toegankelijk blijven voor personenauto's die op brandstoffen rijden.	Jansen	None	0.01
242	In de wet is al aangegeven voor welke voertuigen zero-emissiezones mogelijk zijn.	Jansen	None	0.02
244	Er kunnen dus geen zero-emissiezones worden ingesteld voor personenauto's voor particulieren.	Jansen	None	0.01
245	Ik ben ook niet van plan om de wet daarvoor aan te passen.	Jansen	None	0.01
249	76 van de PVV verzoekt de regering om de invoeringsdatum van de zero-emissiezones met vier jaar uit te stellen per wetswijziging of AMvB en daarbij spoed niet te schuwen als dat noodzakelijk is.	Jansen	None	0.02
251	Dit is niet in lijn met het huidige kabinetsbeleid en het regeerprogramma.	Jansen	None	19.77
253	Dit veroorzaakt namelijk extra onzekerheid en onduidelijkheid bij de ondernemers.	Jansen	None	0.02
254	Als uw Kamer mij desondanks vraagt om af te wijken van het kabinetsbesluit, waar er minder of geen ruimte is voor eigenstandige bevoegdheid van gemeenten, bijvoorbeeld integraal uitstel door middel van een AMvB of spoed-AMvB, zie ik ten minste vier risico's.	Jansen	None	0.01
255	Ten eerste zou ik daarmee ingaan tegen het regeerprogramma, dat onomwonden stelt dat het instellen van een zero-emissiezone een gemeentelijk besluit blijft.	Jansen	None	0.02
256	Ten tweede hebben gemeenten in zo'n geval voldoende opties om hun eigen plan te trekken om het doel van schone lucht te realiseren.	Jansen	None	4.43
258	Een enorm risico daarvan is dat we terechtkomen in een lappendeken van beleid, waarin elke gemeente zijn eigen zone instelt, met eigen voorwaarden en eigen eisen.	Jansen	None	0.01
259	Juist dan wordt het voor ondernemers onmogelijk om te weten waar ze aan toe zijn.	Jansen	None	22.11
261	Hierin wordt immers nadrukkelijk gevraagd om uitzonderingen voor ondernemers landelijk te standaardiseren.	Jansen	None	0.01
262	Dat is precies wat we met het kabinetsbeleid gaan doen.	Jansen	None	0.01
263	De derde reden is dat een dergelijke vergaande aanpassing van het kabinetsbesluit opnieuw moet worden gewogen in het kabinet.	Jansen	None	0.16
264	Dit leidt niet alleen tot kostbaar tijdsverlies, maar ook qua uitkomst is het hoogst onzeker wat eruit gaat komen.	Jansen	None	0.08
265	Als laatste wil ik nog meegeven dat een eventuele beslissing om zero-emissiezones in zijn geheel uit te stellen, leidt tot een oneerlijk concurrentieveld.	Jansen	None	8.14
266	Dit hebben 41 partijen ook gesteld in de brief die ze deze week hebben gestuurd.	Jansen	None	0.02
267	Dit gaat gepaard met de reële kans dat ondernemers die in een emissievrij voertuig hebben geïnvesteerd financiële claims gaan indienen bij de overheid.	Jansen	None	0.28
269	Of deze claims kansrijk zijn, zal nader onderzocht moeten worden.	Jansen	None	0.01
272	De heer El Abassi heeft waarschijnlijk een vraag over een van de eerdere moties.	voorzitter	None	0.02
274	Ik hoor de staatssecretaris aangeven dat het verzoek in de motie om te waarborgen dat personenauto's de stad in kunnen, overbodig is.	El Abassi	DENK	0.05
275	Ik zou de staatssecretaris willen vragen: hoe komt het dan dat we in de kranten kunnen lezen dat gemeenten als Eindhoven, Amsterdam en Utrecht willen overgaan naar zero-emissiezones waarin ook personenauto's worden meegenomen?	El Abassi	DENK	0.33
276	Ik denk dat die vraag gesteld moet worden aan die gemeenten.	Jansen	None	0.01
277	Bij wet is het niet mogelijk en er is geen intentie van mijn kant om die wet aan te passen.	Jansen	None	0.06
278	Kan ik daarmee constateren dat het nu niet mogelijk is en dat de staatssecretaris, wanneer gemeentes dit wel willen gaan invoeren, met dezelfde boodschap naar die gemeentes gaat en zal aangeven dat dit niet kan en niet mag volgens de wet?	El Abassi	DENK	0.02
280	Al die ondernemers kopen natuurlijk helemaal niets voor de motivatie die we nu krijgen bij onze motie, die maar één ding beoogt, namelijk voorkomen dat al die ondernemers de komende periode door het ijs zakken.	Heutink	PVV	0.16
281	Mijn vraag is dan ook: hoe kunnen al die ondernemers volgens u, meneer de staatssecretaris, binnen zes maanden een peperdure elektrische bus of vrachtauto aanschaffen?	Heutink	PVV	0.01
282	Hoe is dat mogelijk volgens de staatssecretaris en hoe denkt hij dat al deze ondernemers de eindjes financieel aan elkaar gaan knopen de komende periode?	Heutink	PVV	0.02
283	Er zijn een aantal actoren die meespelen in deze discussie.	Jansen	None	0.57
284	In ons voorstel, dat we ook naar de Kamer hebben gestuurd, hebben we gezegd dat we voor busjes in emissieklasse 6 — dat zijn de schoonste dieselbussen — uitstel verlenen tot 2029, dus tot vier jaar na invoering.	Jansen	None	0.02
285	Tegelijkertijd hebben we bekeken over hoeveel ondernemers we het nou eigenlijk hebben.	Jansen	None	0.01
286	Dat heb ik in het commissiedebat ook al aangegeven.	Jansen	None	0.02
287	De inschatting is dat het gaat over zo'n 5% tot 15% van de ondernemers.	Jansen	None	0.01
288	De heer Heutink heeft het over zes maanden, maar onze inzet is een jaar.	Jansen	None	0.02
289	Mochten er groepen ondernemers zijn die toch, ondanks alle goede bedoelingen van het kabinet en de Kamer in de besluitvorming en van de gemeenten in de uitvoering, tussen wal en schip vallen, dan is dat jaar juist bedoeld om daar oog voor te hebben en om waar nodig in te grijpen.	Jansen	None	0.01
292	Dat is wat wij verwachten van de staatssecretaris en ik hoop dat hij dat kan toezeggen.	Heutink	PVV	0.01
293	Dat kan ik toezeggen, om de hele simpele reden dat wij hebben gezegd dat geen enkele ondernemer tussen wal en schip mag vallen.	Jansen	None	0.05
294	Iedere ondernemer moet de kans hebben om deze beweging te maken in het tempo waarin en op het moment waarop het de ondernemer uitkomt.	Jansen	None	0.01
295	Daarbij wordt ook gekeken naar bedrijfseconomische belangen.	Jansen	None	0.01
297	Allereerst dank ik de staatssecretaris ervoor dat hij zijn poot stijf houdt en dat hij niet meegaat in het chaotische voorstel van de PVV.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.04
298	Daarmee komt er hopelijk echt duidelijkheid voor ondernemers en gemeenten.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
299	Ik heb nog één vraag gesteld waarop ik nog geen antwoord heb gekregen van de staatssecretaris.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.02
300	Ik had gevraagd om een reflectie op de verhouding met de gemeenten.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
301	De staatssecretaris weet ook dat gemeenten zich toch nog steeds een beetje in hun hemd gezet voelen door het jaar uitstel dat de staatssecretaris voorstelde.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.02
302	Ik denk dat voor volgend jaar een goede verhouding tussen de gemeenten en de staatssecretaris, juist op dit onderwerp, heel belangrijk is.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
303	Ik zou dus graag van hem horen hoe hij die relatie gaat verbeteren.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.01
304	Ook hoor ik graag een reflectie op de reacties die de gemeenten hebben gegeven.	De Hoop	GroenLinks-PvdA	0.04
305	Ik denk dat die relatie volgend jaar maar ook dit jaar heel relevant is.	Jansen	None	0.01
306	Ik ben dan ook aan de lopende band in gesprek met de betrokken gemeenten; ik ben ook in gesprek met heel veel andere gemeenten over andere onderwerpen, maar zeker ook met deze gemeenten.	Jansen	None	0.01
308	Toevallig heb ik afgelopen week — dat was volgens mij op maandag — een werkbezoek afgelegd waarbij ik een van de betreffende wethouders tegenkwam.	Jansen	None	0.01
311	Onze insteek zal nog steeds zijn om de gemeenten ertoe te bewegen om naar een jaar toe te gaan, want ik denk dat het goed is om duidelijkheid te bieden aan de ondernemers.	Jansen	None	0.01
312	Een jaar boetevrij om alles goed in kaart te krijgen en alle eventuele hiaten te ondervangen is volgens mij een heel duidelijk en helder signaal aan de ondernemers.	Jansen	None	0.01
316	We gaan dinsdag 17 december aanstaande stemmen over de moties.	voorzitter	None	0.01
317	Nu schorsen we voor een ogenblik, zodat we over kunnen gaan naar een ander tweeminutendebat.	voorzitter	None	0.01
322	Aan de orde is het tweeminutendebat Caribisch Nederland.	voorzitter	None	0.01
323	Van harte welkom aan de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, aan de leden en aan de mensen die op de tribune of elders dit debat volgen.	voorzitter	None	0.01
326	Zij gaat het woord voeren namens Nieuw Sociaal Contract.	voorzitter	None	0.01
340	Zij voert het woord namens de fractie van GroenLinks-Partij van de Arbeid.	voorzitter	None	0.02
343	Deze motie is voorgesteld door de leden Slagt-Tichelman en White.	voorzitter	None	0.01
347	Deze motie is voorgesteld door de leden Slagt-Tichelman en White.	voorzitter	None	0.01
352	We schorsen even een minuut of vijf en dan krijgen we een appreciatie op de vijf ingediende moties.	voorzitter	None	0.01
356	Aan de orde is de voortzetting van het tweeminutendebat Caribisch Nederland.	voorzitter	None	0.01
357	We zijn toe aan de termijn van de zijde van het kabinet.	voorzitter	None	0.01
360	Fijn hier weer te zijn en fijn om het ook weer te hebben over Caribisch Nederland.	Karremans	None	0.01
363	Ik stel voor dat ik daar in het kader van efficiënt vergaderen gelijk naartoe ga. Allereerst de motie op stuk nr.	Karremans	None	0.01
367	Ik hoor dat het handiger is om de moties precies op volgorde te behandelen.	Karremans	None	0.05
371	145 — wordt gevraagd om met een concreet plan te komen om het Queen Beatrix Medical Center op Sint-Eustatius op te knappen.	Karremans	None	0.03
373	Wat dat betreft kan ik de motie oordeel Kamer geven.	Karremans	None	0.01
376	Met die opmerking erbij, wil ik 'm wel oordeel Kamer geven.	Karremans	None	0.01
380	Die gaat over doorverwijzen ... Is dat de motie op stuk nr.	Karremans	None	0.01
387	Ik denk dat het mooi is om daar ook vervolg aan te geven.	Karremans	None	0.01
388	We hebben al een soort zorgtop gehad, dus ik denk dat dit mooi is.	Karremans	None	0.02
391	Tot slot kom ik toch echt bij de doorverwijsbrieven.	Karremans	None	0.01
393	147 vraagt de regering om te onderzoeken of een standaarddoorverwijsbrief op de BES-eilanden mogelijk en haalbaar is.	Karremans	None	0.02
394	Wij verbeteren het doorverwijzen op de eilanden continu.	Karremans	None	0.08
395	Onlangs is er natuurlijk ook een pilot daaromtrent geweest.	Karremans	None	0.01
396	Daar gaat de motie van mevrouw Slagt-Tichelman ook over.	Karremans	None	0.01
397	Doorverwijzing is dus een continu punt van aandacht voor ons.	Karremans	None	0.01
398	Ik ben van plan om daar zelf expliciet aandacht aan te besteden tijdens mijn reis naar Caribisch Nederland.	Karremans	None	0.22
399	Afhankelijk daarvan wil ik kijken of en welke verbeteringen noodzakelijk zijn.	Karremans	None	0.01
400	Zijn dit de verbeteringen die mevrouw Bruyning vraagt of gaat het eventueel om iets anders?	Karremans	None	0.01
401	Ik zou mevrouw Bruyning om die reden dus graag willen vragen om de motie aan te houden, zodat ik er daarna op terug kan komen.	Karremans	None	0.01
403	Anders is de motie overbodig, omdat we er continu aan werken.	Karremans	None	0.07
407	Ik wil alleen even aangeven dat ik vanochtend ook weer een eilandsraadslid bij me had van Statia.	Bruyning	NSC	0.02
408	De situatie rond het doorverwijzen is echt nijpend.	Bruyning	NSC	0.01
411	Ik wil de staatssecretaris er echt op wijzen dat het een serieus probleem is.	Bruyning	NSC	0.01
414	Op verzoek van mevrouw Bruyning stel ik voor haar motie (36600-XVI, nr.	voorzitter	36600-XVI, nr. 147	0.01
419	Deze motie vraagt om een kabinetsbrede aanpak op te stellen ten aanzien van Caribisch Nederland als het gaat om de publieke gezondheid.	Karremans	None	0.01
420	Ik ben erg blij met de inhoud en de toon van de motie, omdat dit in feite onderstreept dat heel veel oplossingen voor betere gezondheid buiten de zorg moeten worden gevonden.	Karremans	None	0.03
421	Dat is uiteindelijk natuurlijk ook de essentie van preventie.	Karremans	None	0.01
422	Als ik de motie zo mag opvatten dat wij ten aanzien van gezondheid ook andere departementen betrekken bij welke maatregelen we ook mogen nemen, dan krijgt de motie oordeel Kamer.	Karremans	None	0.01
423	Daar wil ik wel nog bij zeggen dat die kabinetsbrede aanpak niet direct na de reis komt, omdat dit natuurlijk nog wel wat afstemming vergt.	Karremans	None	0.08
425	Dan kun je denken aan armoedeaanpak en allerlei andere zaken.	Karremans	None	0.54
431	149 over de pilot van efficiëntere verwijzing in Caribisch Nederland.	Karremans	None	0.01
436	Deze motie verzoekt de regering om de pilot uit te breiden naar Bonaire.	Karremans	None	0.02
437	De pilotvorm op Saba en Sint-Eustatius is voorbij, waarbij wordt verwezen naar het Sint Maarten Medical Center.	Karremans	None	0.02
438	De pilots van Saba en Sint-Eustatius zijn juist gebaseerd op de doorverwijspraktijk van Bonaire.	Karremans	None	0.02
439	De pilot daar is dus naar het voorbeeld van Bonaire.	Karremans	None	0.02
441	Maar ik ben het natuurlijk zeer eens met de noodzaak van goede doorverwijzing in algemene zin.	Karremans	None	0.01
442	De motie roept ook op om andere zorgverleners erbij te betrekken.	Slagt-Tichelman	GroenLinks-PvdA	0.02
443	Zou de staatssecretaris daar nog een reflectie op willen geven?	Slagt-Tichelman	GroenLinks-PvdA	0.01
447	De motie verzoekt om de pilot iets verder uit te breiden, omdat het doorverwijzen echt zo'n enorm probleem is.	Slagt-Tichelman	GroenLinks-PvdA	0.02
450	Daarop zeg ik dat ik dit als specifiek aandachtspunt meeneem in mijn reis, om daar met de bestuurders over te praten.	Karremans	None	10.09
452	Dat is dezelfde toezegging als die ik aan mevrouw Bruyning heb gedaan.	Karremans	None	0.02
454	Wil mevrouw Slagt-Tichelman de motie in stemming brengen?	voorzitter	None	0.01
456	Als we een duidelijke, concrete toezegging hebben en als we er na de reis over geïnformeerd worden hoe het verwijsproces daadwerkelijk verbeterd wordt, wil ik de motie wel intrekken.	Slagt-Tichelman	GroenLinks-PvdA	0.01
457	Wat ik kan toezeggen, is dat ik tijdens mijn reis aandacht zal besteden aan de doorverwijzingen en dat ik daarna de Kamer zal informeren over eventuele verbetermogelijkheden.	Karremans	None	0.03
458	Aangezien de motie-Slagt-Tichelman/White (36600-XVI, nr.	voorzitter	36600-XVI, nr. 149	0.01
459	149) is ingetrokken, maakt zij geen onderwerp van beraadslaging meer uit.	voorzitter	36600-XVI, nr. 149	0.01
462	We gaan aanstaande dinsdag 17 december stemmen over de drie overgebleven moties.	voorzitter	None	0.01
464	Daarna gaan we door met een ander tweeminutendebat, ik denk met een andere bewindspersoon.	voorzitter	None	0.01
469	Aan de orde is het tweeminutendebat Relatie- en gezinstherapie.	voorzitter	None	0.01
470	Ook bij dit debat zal de beantwoording worden waargenomen door de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.	voorzitter	None	0.01
472	Ik vraag de leden of zij akkoord gaan met het feit dat de heer Diederik van Dijk ook even een motie wil indienen.	voorzitter	None	0.02
476	Ik heb deze keer alle begrip, maar iedereen kan natuurlijk gewoon een zinnetje indienen in de trant van: we hebben het gelezen en we hebben geen opmerkingen.	Van den Hil	VVD	0.37
477	Ook de Griffie moet rekening houden met hoeveel sprekers er komen.	Van den Hil	VVD	0.01
478	Maar ik wil even meegeven dat het in dit geval prima is.	Van den Hil	VVD	0.01
480	Ik zie Diederik van Dijk enigszins schuldbewust knikken.	voorzitter	None	0.01
481	Als eerste ga ik het woord geven aan mevrouw Bikker.	voorzitter	None	0.01
485	Na het schriftelijk overleg leek het mijn fractie toch goed om een stap verder te zetten dan de enigszins bevestigende stand-van-zakenbrief die het kabinet aan de Kamer gaf.	Bikker	ChristenUnie	11.43
486	Ik denk dat het het makkelijkste en het snelste is om gewoon de motie voor te lezen die ik met collega's heb voorbereid.	Bikker	ChristenUnie	0.02
487	Deze motie is voorgesteld door de leden Bikker, Van den Hil en Joseph.	voorzitter	None	0.01
490	Met collega's Van den Hil en Joseph trek ik al lange tijd op dit thema op.	Bikker	ChristenUnie	0.02
497	Het is fijn dat we met meer partijen samen kunnen optrekken.	Joseph	NSC	0.01
498	Ik heb met mevrouw Bikker nog een motie voorbereid.	Joseph	NSC	0.01
499	Deze motie is voorgesteld door de leden Joseph en Bikker.	voorzitter	None	0.01
502	Daarbij wil ik nog aangeven waarom we hierover zijn begonnen in het ggz-debat, want ik heb nog een minuut.	Joseph	NSC	0.02
503	Bijvoorbeeld in de context van de zwaardere ggz-problematiek is het zo dat als één iemand in het gezin problemen krijgt, dat heel veel druk legt op de andere gezinsleden.	Joseph	NSC	0.17
504	Systeemtherapeuten kunnen helpen om bijvoorbeeld escalaties te voorkomen.	Joseph	NSC	35.28
506	Het is juist mooi dat systeemtherapeuten breder kijken dan naar één persoon, waar de ggz momenteel heel veel naar kijkt, en gelijk een heel systeem kunnen meenemen.	Joseph	NSC	0.04
509	Dan is het woord aan mevrouw Van den Hil namens de VVD-fractie.	voorzitter	None	0.01
512	Ik vind het jammer dat wij hier vandaag staan om het te hebben over de systeemtherapeut.	Van den Hil	VVD	12.23
514	Dat is omdat ik het dan niet heb over het mooie vak van de systeemtherapeut en het goede werk dat zij doen, maar over het feit dat de professionals er zelf samen niet uit komen.	Van den Hil	VVD	0.13
515	Wat de VVD betreft is het juist de kracht van professionals dat ze zelf aan het roer staan en onderling kijken wat goed is voor de patiënt.	Van den Hil	VVD	0.02
516	Niet alleen in dit geval komen ze er onderling niet uit.	Van den Hil	VVD	0.06
517	We hebben dit ook gezien bij de orthopedagoog-generalist en de toegepast psycholoog, waar de politiek aan te pas moest komen om zaken te regelen.	Van den Hil	VVD	0.01
518	De politicus als systeemtherapeut voor twee minuten, zeg maar.	Van den Hil	VVD	4.13
519	Anne Marsman zei al op LinkedIn dat de Tweede Kamer wel wat systeemtherapie kon gebruiken: bij dezen.	Van den Hil	VVD	0.12
521	Dat gezegd hebbende vraag ik de staatssecretaris, nu we hier toch staan, nog iets over het overleg dat plaatsvindt in de sector.	Van den Hil	VVD	0.01
522	Daar informeerde ik eerder al naar in het schriftelijk overleg.	Van den Hil	VVD	0.01
523	Er is draagvlak in het veld voor de inzet van systeemtherapeuten, maar helaas liggen de gesprekken al een paar jaar stil, begrijpen we.	Van den Hil	VVD	0.03
525	Is de staatssecretaris bereid om zijn gewicht in de strijd te gooien en te zorgen dat de veldpartijen weer gaan bewegen, om tafel gaan voor het bredere belang en samen tot een oplossing komen, zodat de systeemtherapeut op de beroepenlijst kan komen?	Van den Hil	VVD	0.01
526	Is hij bereid te zorgen dat ze ook in gesprek blijven, zodat zij zelf telkens kunnen kijken of er andere beroepen zijn die van meerwaarde zijn voor de samenwerking in het belang van de patiënt?	Van den Hil	VVD	0.01
528	Vanwege het feit dat wij ons hier als politiek zo druk over moeten maken, heb ik weleens het idee dat het veld dat zelf af en toe in de weg zit.	Van den Hil	VVD	0.01
532	Tot slot in deze termijn van de Kamer is het woord aan de heer Diederik van Dijk namens de SGP.	voorzitter	None	0.01
535	Deze motie is voorgesteld door het lid Diederik van Dijk.	voorzitter	None	0.02
539	Deze motie is voorgesteld door het lid Diederik van Dijk.	voorzitter	None	0.02
544	Wij gaan vijf minuten schorsen en krijgen daarna een appreciatie op de vier ingediende moties.	voorzitter	None	0.01
547	Aan de orde is het vervolg van het tweeminutendebat over relatie- en gezinstherapie.	voorzitter	None	0.01
551	Dat schept namelijk niet alleen de mogelijkheid om moties in te dienen, maar ook om waardering uit te spreken voor in dit geval systeemtherapeuten.	Karremans	None	0.05
552	Bij de mooie woorden van waardering die hier door verschillende Kamerleden zijn uitgesproken, wil ik mij dan ook graag aansluiten.	Karremans	None	0.06
555	Allereerst heeft mevrouw Van den Hil van de VVD mij een vraag gesteld, namelijk of ik bereid ben om mijn gewicht in de strijd te gooien om ervoor te zorgen dat de veldpartijen weer gaan bewegen.	Karremans	None	0.02
557	Ik kan aan de Kamer melden dat inmiddels een goed en positief gesprek heeft plaatsgevonden tussen het vertegenwoordigende orgaan en de NVRG.	Karremans	None	0.03
558	Mocht u zich afvragen waar "NVRG" voor staat: dat is de Nederlandse Vereniging voor Relatie- en Gezinstherapie, zeg ik voor de afkortingenpubquiz.	Karremans	None	0.05
559	Aankomende donderdag, dus morgen, komt het vertegenwoordigend orgaan van de veldnorm bij elkaar om een procesvoorstel te bespreken voor een gezamenlijk verkennend traject.	Karremans	None	0.01
560	In dit verkennend traject zal de vraag centraal staan wat er nodig is voor een opname in de veldnorm.	Karremans	None	13.8
561	Bij een positief procesbesluit aankomende donderdag zullen inhoudelijke gesprekken met de NVRG worden opgestart.	Karremans	None	0.01
563	Ik zal de komende tijd nauwlettend in de gaten houden of dit ook tot de gewenste opbrengst leidt.	Karremans	None	0.01
564	De beantwoording van de vraag van mevrouw Van den Hil brengt mij op de eerste motie, op stuk nr.	Karremans	None	0.01
566	Die verzoekt de regering in overleg met de sector te bevorderen dat voor erkende systeemtherapeuten de hardheidsclausule van toepassing wordt verklaard zodat ze alsnog op de ZPM-beroepenlijst worden geplaatst, en de Kamer hierover in het voorjaar van 2025 te informeren.	Karremans	None	0.02
568	Ik verwijs ook naar de uitleg die ik daar net op heb gegeven.	Karremans	None	0.01
572	Het enige is dat de naam van mevrouw Van den Hil er niet onder staat.	Karremans	None	0.14
573	Wellicht zouden die nog in elkaar gezet kunnen worden, maar dat laat ik natuurlijk helemaal aan de Kamer.	Karremans	None	0.01
574	Die motie geef ik dezelfde appreciatie mee en dat is oordeel Kamer.	Karremans	None	0.59
575	Dan kom ik op twee moties van de heer Diederik van Dijk van de SGP.	Karremans	None	0.01
578	Die verzoekt de regering opdracht te geven tot onderzoek naar de kosteneffectiviteit van gezinstherapie, en de Kamer hierover te informeren.	Karremans	None	0.02
580	Dat zal zich dan voornamelijk richten op behandeleffectiviteit.	Karremans	None	0.01
582	Dan kan ik de motie met die uitleg oordeel Kamer geven.	Karremans	None	0.01
584	719 van de heer Van Dijk over de relatie tussen relatietherapie en de kosten, namelijk "verzoekt de regering om in kaart te brengen hoeveel stellen afzien van (een vorm van) relatietherapie omdat de kosten hiervan voor hen te hoog zijn, en de Kamer hierover te informeren".	Karremans	None	0.02
585	Die zal ik ontraden, omdat sommige zorgvormen — daar had de heer Van Dijk het zelf over — niet in de Zorgverzekeringswet zitten.	Karremans	None	0.03
586	Die betalen we dus niet vanuit de algemene middelen.	Karremans	None	0.01
587	Ik ben ook niet van plan om dat in de toekomst te doen, vandaar dat ik nut en noodzaak van een dergelijk onderzoek niet zie.	Karremans	None	0.01
590	Wel of niet vergoeden uit de basisverzekering is een hele ingrijpende vraag, zogezegd.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
593	Is het om die vraag "wel of niet in de basisverzekering" te beantwoorden dan toch niet heel relevant om ook te weten hoeveel mensen er inderdaad van afzien vanwege de kosten?	Diederik van Dijk	SGP	0.01
596	Ik heb de eerste motie van de heer Van Dijk oordeel Kamer gegeven.	Karremans	None	0.01
597	Ik denk dat je eerst moet kijken naar de kosteneffectiviteit en de behandeleffectiviteit, waar we het net over gehad hebben.	Karremans	None	2.81
598	Want ook als uit zo'n motie zou komen dat heel veel mensen het om die reden niet doen, is dat voor mij nog geen reden om het dan vervolgens in de Zorgverzekeringswet op te nemen.	Karremans	None	0.02
604	We gaan stemmen over de moties aanstaande dinsdag, 17 december.	voorzitter	None	0.01
606	Daarna gaan we door met wederom een tweeminutendebat met de staatssecretaris, maar ditmaal over een onderzoeksrapport.	voorzitter	None	0.01
607	Maar dan moeten wel alle woordvoerders er zijn en ik zie de eerste spreker nog niet, dus we schorsen een ogenblik.	voorzitter	None	0.04
609	Onderzoeksrapport "Zorgvuldigheid in de omgang met leeftijdsgrenzen in de Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting"	voorzitter	None	99.91
611	Aan de orde is het tweeminutendebat Onderzoeksrapport "Zorgvuldigheid in de omgang met leeftijdsgrenzen in de Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting", wederom met de staatssecretaris van VWS.	voorzitter	None	0.01
612	De eerste spreker is mevrouw Paulusma; ik kondigde haar al aan.	voorzitter	None	0.02
615	Ook dank aan de staatssecretaris voor de beantwoording van de vele vragen in het schriftelijk overleg.	Paulusma	D66	1.78
616	Daarvoor mijn waardering, maar ik heb er ook zorgen over.	Paulusma	D66	3.57
617	Ik en een aantal andere partijen uit het veld proeven namelijk een beetje dat de staatssecretaris wat te kort door de bocht gaat.	Paulusma	D66	0.02
618	Daarom grijp ik dit moment aan om de volgende motie in te dienen.	Paulusma	D66	6.36
623	Dan is het woord aan mevrouw Slagt-Tichelman, namens de fractie GroenLinks-Partij van de Arbeid.	voorzitter	None	0.01
626	Deze motie wil de registratie mogelijk maken van wensouders zelf bij gametendonaties in de privésfeer.	Slagt-Tichelman	GroenLinks-PvdA	0.01
627	Deze motie is voorgesteld door het lid Slagt-Tichelman.	voorzitter	None	0.01
635	Dat zeggen wij althans; dat is de afweging van de ChristenUnie.	Bikker	ChristenUnie	0.02
636	Het belang van het kind in dit soort vraagstukken moet steeds zwaarder wegen.	Bikker	ChristenUnie	0.01
637	We zien ook hoe dat momenteel doorwerkt in de wet- en regelgeving.	Bikker	ChristenUnie	0.09
639	Denk bijvoorbeeld aan een maximumaantal donaties en niet meer anoniem doneren.	Bikker	ChristenUnie	0.01
641	Maar dat betekent nog niet dat een kind vanaf jonge leeftijd zelf over ingewikkelde dingen als kennis van een donorouder moet beslissen.	Bikker	ChristenUnie	0.03
643	Maar afwegen wat in het belang van het kind is, is moeilijk en per persoon verschillend.	Bikker	ChristenUnie	0.01
644	Daarom heb ik toch wel met waardering kennisgenomen van de brief van de staatssecretaris.	Bikker	ChristenUnie	0.77
646	Allereerst, hoe gaat hij de afweging maken om wel of niet de leeftijdsgrens te schrappen?	Bikker	ChristenUnie	0.01
647	Hoe geeft hij hierin gewicht aan het belang van het kind?	Bikker	ChristenUnie	0.01
648	Erkent hij ook datgene wat ik net schets, namelijk dat er ook een gradueel verschil zit in de leeftijd van kinderen en dat dat zou moeten meewegen?	Bikker	ChristenUnie	0.03
649	Geldt voor de staatssecretaris ook dat hij pas eventueel andere afwegingen kan maken wanneer hij kan garanderen dat de informatie, de voorlichting, de begeleiding en het proces van gegevensverstrekking op niveau zijn, en niet eerder dan dat?	Bikker	ChristenUnie	0.02
650	Oftewel, is dit een randvoorwaarde om verder te kijken?	Bikker	ChristenUnie	0.01
653	O, u krijgt nog een interruptie van mevrouw Paulusma.	voorzitter	None	0.01
656	Ik hoorde het betoog van mevrouw Bikker en ik heb ook de vragen gelezen die de ChristenUnie gesteld had in het schriftelijk overleg.	Paulusma	D66	0.02
657	Wij delen eigenlijk hetzelfde en dat stemt mij wel heel hoopvol.	Paulusma	D66	0.01
658	Ik hoor mevrouw Bikker nu ook zeggen: het belang en de rechten van het kind moeten vooropstaan, maar ook de afweging dat iedere persoon verschillend is.	Paulusma	D66	0.02
659	Ik zeg namelijk ook niet dat elk kind dezelfde behoefte heeft.	Paulusma	D66	0.01
660	Alleen, door het niet laten vervallen van de leeftijdsgrenzen beperk je die kinderen die wel die hele diepe behoefte hebben om meer te weten.	Paulusma	D66	0.01
661	Ik vraag mij af hoe mevrouw Bikker — zij schudt haar hoofd al van nee — die weging maakt, dus dat dat per kind heel verschillend kan zijn.	Paulusma	D66	0.01
662	Wij hebben deze discussie volgens mij eigenlijk ook gehad bij het amendement van mevrouw Paulusma van D66 bij de wet.	Bikker	ChristenUnie	1.64
663	Ik moet altijd even spieken, maar het is de Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting.	Bikker	ChristenUnie	0.01
665	Daarbij hebben wij, juist vanwege de zorgvuldigheid, al gezegd dat het eraf halen van de leeftijdsgrens ook gevolgen heeft.	Bikker	ChristenUnie	0.02
666	Dat gaat niet alleen de kinderen aan die heel erg zoekend zijn, maar ook al die andere kinderen die betrokken zijn.	Bikker	ChristenUnie	0.01
667	De ChristenUnie is van de ethiek van zorgvuldigheid, van voorzichtigheid eigenlijk.	Bikker	ChristenUnie	0.01
668	Dat is de reden dat we altijd terughoudend geweest zijn op dit punt en ons ook wel altijd openstellen.	Bikker	ChristenUnie	0.01
669	Ik vind het belangrijk dat we op andere plekken juist ook zaken hebben gezegd als het maximumaantal donaties, niet meer uit het buitenland en al die punten.	Bikker	ChristenUnie	0.02
670	U vindt ons aan uw zijde als we in die zin een beperking aanbrengen omdat die het kind beschermt.	Bikker	ChristenUnie	0.01
671	Dank voor uw inbreng en het antwoord op de interruptie.	voorzitter	None	0.01
672	De laatste spreker in de termijn van de Kamer is de heer Bevers.	voorzitter	None	0.02
675	In aansluiting op collega Bikker wil ik zeggen dat de VVD-fractie ook grote twijfels heeft over de vraag of het op dit moment loslaten van de leeftijdsgrens van 16 jaar een goede zaak is.	Bevers	VVD	1.5
676	We hebben veel twijfels over de zorgvuldigheid, vandaar de volgende motie.	Bevers	VVD	0.67
677	Deze motie is voorgesteld door de leden Bevers, Diederik van Dijk, Eerdmans en Bikker.	voorzitter	None	0.01
681	De heer Bevers verwijst naar bijeenkomsten — volgens mij waren het er twee — die door de staatssecretaris georganiseerd zijn.	Paulusma	D66	0.02
682	Partijen geven daarvan ook aan dat het goede bijeenkomsten waren.	Paulusma	D66	0.02
683	Maar de staatssecretaris maakt nu wel een hele snelle afslag.	Paulusma	D66	0.01
684	Want die betrokken partijen zeggen allemaal dat er een onderzoek ligt.	Paulusma	D66	0.02
685	De heer Bevers vraagt nu om meer kennis, maar er ligt dus een onderzoek, waar we ook eerder een debat over gevoerd hebben.	Paulusma	D66	0.04
686	Dan verbaast het me toch wel een beetje dat deze twee liberalen in deze Kamer hier zo anders in staan.	Paulusma	D66	0.01
687	Waarom maakt de VVD de afweging dat kinderen niet de vrijheid en de keuze mogen krijgen om meer informatie over zichzelf te mogen inwinnen?	Paulusma	D66	0.13
688	Laat ik daar helder over zijn: omdat er zowel uit het onderzoek als uit de antwoorden die wij met name van de staatssecretaris gekregen hebben, niet gebleken is dat dat nu zonder enige twijfel met alle zorgvuldigheid kan. Er worden zaken als de autonomie geïnterpreteerd.	Bevers	VVD	12.81
690	Dat is ook logisch, want — laten we eerlijk zijn — een kind van 6 jaar kan dat heel moeilijk beoordelen.	Bevers	VVD	0.07
693	Wij hebben er dus inderdaad voor gekozen, in lijn met hoe wij ook uw amendement in 2023 hebben beoordeeld, om te zeggen: bij twijfel niet inhalen.	Bevers	VVD	5.54
694	Wij zien op dit moment geen reden om die wijziging nu door te gaan voeren.	Bevers	VVD	0.01
695	Er is twijfel bij de staatssecretaris, maar er was niet heel veel twijfel in dat onderzoek.	Paulusma	D66	0.04
697	Onderzoek toont aan dat er behoefte aan is en dat dit zorgvuldig kan. Nogmaals de vraag: waarom is de liberaal aan de overkant van mij toch zo tegen vrijheid?	Paulusma	D66	0.18
698	De liberaal is niet tegen vrijheid, maar is ook voor verantwoordelijkheid.	Bevers	VVD	0.1
699	Er is een verantwoordelijkheid bij ouders om hun kinderen daarin te begeleiden.	Bevers	VVD	0.01
700	Maar dat is ook een verantwoordelijkheid waarbij wij kijken wat een verantwoorde en zorgvuldige wijze is — daar gaat het mij om — om dit soort zaken te gaan veranderen.	Bevers	VVD	0.01
701	De staatssecretaris heeft onze twijfel daarbij, die wij altijd al hebben gehad, niet weggenomen in zijn antwoorden.	Bevers	VVD	47.35
702	Dat betekent dat ik, zoals ik al zei, kies voor: bij twijfel niet doen.	Bevers	VVD	44.22
705	Stel dat de staatssecretaris met de betrokken partijen praat en tot een ander inzicht komt omdat het wél zorgvuldig kan, dan is de VVD dus voor.	Paulusma	D66	0.02
706	Ik heb in mijn motie heel duidelijk aangegeven wat voorwaardelijk is.	Bevers	VVD	0.02
707	Maar wij zijn er niet voor om op dit moment deze wijziging door te voeren in deze wet.	Bevers	VVD	0.02
708	Dank voor uw inbreng en de antwoorden op de interrupties.	voorzitter	None	0.01
709	We gaan even een minuut of zes schorsen en dan krijgen we een appreciatie van de drie moties.	voorzitter	None	0.01
710	De vergadering wordt van 11.45 uur tot 11.52 uur geschorst.	voorzitter	None	0.01
712	Aan de orde is de voortzetting van het tweeminutendebat over het rapport "Zorgvuldigheid in de omgang met leeftijdsgrenzen in de Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting".	voorzitter	None	0.01
715	Ik heb ditmaal een iets langere inleiding omdat ik denk dat dit nodig is om het debat recht te doen.	Karremans	None	0.02
717	Mijn ambtsvoorganger heeft inderdaad in de zomer van 2023 het voorgenomen besluit genomen om de leeftijdsgrens van 16 jaar voor het opvragen van persoonsidentificatiegegevens van de donor voor het donorkind in de Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting te laten vervallen.	Karremans	None	0.03
718	Het onderzoek waarop dat gebaseerd was — daar is al een paar keer aan gerefereerd in dit debat — was theoretisch van aard en ging niet in op de implicaties van het vervallen van de leeftijdsgrens.	Karremans	None	0.03
720	Ook werd er gerefereerd aan bijeenkomsten met betrokkenen.	Karremans	None	0.01
721	We hebben het dan over vertegenwoordigers van donorkinderen, donoren, wensouders, klinieken, counselors, de SDKB en Fiom.	Karremans	None	0.01
722	Deze bijeenkomsten werden eind 2023 georganiseerd, wat dus nog in de vorige kabinetsperiode was, en hebben tot interessante discussies en nieuwe inzichten geleid.	Karremans	None	0.02
723	Het loslaten van de leeftijdsgrens heeft grote consequenties voor betrokkenen.	Karremans	None	0.16
726	Bijvoorbeeld het principe van donorconceptie verandert.	Karremans	None	0.01
727	Als de leeftijdsgrenzen worden losgelaten bijvoorbeeld, moeten de ouders zich ook verhouden tot de donor in plaats van enkel het kind als hij of zij 16 jaar of ouder is.	Karremans	None	0.03
728	In de huidige situatie zijn de ouders en de donor in principe onbekenden voor mekaar.	Karremans	None	5.83
729	Daarnaast is het onduidelijk of het verzoek om gegevens, als er zo'n verzoek zou komen, van de ouders komt of in dat geval van het jonge kind.	Karremans	None	0.1
730	Donorkinderen binnen hetzelfde gezin kunnen verschillende behoeftes hebben ten aanzien van het opvragen van de gegevens en een eventueel contact.	Karremans	None	7.0
731	Contact met de donor kan tegenvallen voor jonge kinderen.	Karremans	None	99.95
732	Dit kan leiden tot een negatieve ervaring, wat vooral voor jonge kinderen psychisch belastend kan zijn.	Karremans	None	2.57
733	Het is onbekend of het laten vervallen van de leeftijdsgrens invloed heeft op de motivatie van een donor of een mogelijke donor om te doneren.	Karremans	None	44.36
734	De vraag die daarbij natuurlijk opkomt, in acht nemende en in het achterhoofd hebbende de huidige tekorten, is wat dat betekent voor het aantal donoren.	Karremans	None	0.04
735	Daarom is intensieve begeleiding voor verschillende betrokkenen op verschillende momenten in de tijd een vereiste volgens onderzoekers en alle deelnemers aan de bijeenkomsten.	Karremans	None	0.01
736	Als je dit zou doen, dan vergt dit een grote omslag in het veld.	Karremans	None	0.01
739	Als wij dit zouden doen, zouden wij het eerste land ter wereld zijn dat dat zou doen.	Karremans	None	0.01
740	We kunnen dus niet kijken naar een ander land dat het al eerder heeft gedaan.	Karremans	None	0.14
742	Om die reden wil ik eerst goed in beeld hebben wat de behoeften en ervaringen zijn van donorkinderen, wensouders en donoren.	Karremans	None	0.01
746	De groep donorkinderen geboren na de inwerkingtreding van de Wdkb in 2004 is pas sinds 2021 16 jaar.	Karremans	None	0.01
749	Gebleken is dat iets minder dan 8% van deze groep nu de persoonsidentificerende gegevens van de donor heeft opgevraagd.	Karremans	None	0.02
751	Desalniettemin wil ik de behoeften en ervaringen van de donorkinderen in beeld brengen.	Karremans	None	0.01
752	Voor een representatief onderzoek zal de groep donorkinderen van 16 jaar en ouder dan wel wat groter moeten zijn.	Karremans	None	0.02
753	In 2025 — dat wil ik doen — ga ik in gesprek met onderzoekers en veldpartijen om te bepalen wanneer het onderzoek het best uitgevoerd kan worden en in welke vorm.	Karremans	None	0.01
754	Eind 2025 zal ik de Kamer hier nader over informeren.	Karremans	None	4.53
756	We komen nu bij de vragen en de appreciatie van de moties.	Karremans	None	0.02
757	Allereerst zijn er twee vragen gesteld door mevrouw Bikker.	Karremans	None	0.01
761	Eén vraag was: hoe gaat de staatssecretaris een afweging maken om wel of niet de leeftijdsgrens te schrappen, en hoe geeft hij hierin gewicht aan het belang van het kind?	Karremans	None	0.1
762	Ik zei het al: ik wil eerst een goed beeld krijgen van de ervaringen en behoeften van donorkinderen, donoren en ouders.	Karremans	None	0.01
763	Dan kan ik een zorgvuldige afweging maken voor het besluit om de leeftijdsgrens al dan niet te laten vervallen.	Karremans	None	0.01
764	Het is de afgelopen periode — ik heb daar net ook aan gerefereerd — duidelijk geworden dat het laten vervallen van de leeftijdsgrens grote consequenties kan hebben voor betrokkenen en ook onbedoelde gevolgen kan hebben.	Karremans	None	0.02
766	Wat als de donor van een 8-jarig kind maar één keer contact wil, of helemaal niet?	Karremans	None	0.01
767	Wat als de donor en het kind meer contact met elkaar willen dan de ouders?	Karremans	None	0.01
768	Wellicht zijn er ook minder donoren die hierdoor willen doneren.	Karremans	None	12.78
770	Uiteraard staat het belang van het kind daarbij voorop.	Karremans	None	0.01
771	Dan de tweede vraag: geldt voor de staatssecretaris dat hij pas wanneer hij kan garanderen dat de informatie, de voorlichting, de begeleiding en het proces van gegevensverstrekking op niveau zijn, de leeftijdsgrenzen wil loslaten?	Karremans	None	0.02
774	Als wordt besloten om de leeftijdsgrens te laten vervallen, dan is het essentieel dat aan deze randvoorwaarden kan worden voldaan.	Karremans	None	0.01
776	Er zijn drie moties, die ik van een appreciatie wil voorzien.	Karremans	None	0.84
779	Die verzoekt de regering om toe te werken naar het loslaten van leeftijdsgrenzen.	Karremans	None	0.01
780	Ik erken de ruimte die mevrouw Paulusma in de motie biedt.	Karremans	None	2.29
781	Toch moet ik deze ontraden, omdat ik niet toewerk naar een uitkomst.	Karremans	None	0.01
783	Verder verwijs ik naar de inleiding die ik net heb gegeven, met de argumenten daarin.	Karremans	None	0.01
786	Ik denk namelijk dat we hiermee een heleboel kinderen hun recht op informatie over hun afkomst ontnemen.	Paulusma	D66	0.02
788	Ik hoor de staatssecretaris een aantal keer in zijn inleiding spreken over grote consequenties.	Paulusma	D66	0.01
791	Ik hoorde de staatssecretaris een aantal keren zeggen: met organisaties.	Paulusma	D66	0.01
792	Die organisaties waren daar op persoonlijke titel, niet namens hun achterban.	Paulusma	D66	0.02
793	Het waren veel vrijblijvender gesprekken dan de uitkomst die de staatssecretaris er nu op plakt.	Paulusma	D66	0.02
795	Dan zou ik dat ook wel heel, heel zorgvuldig willen beoordelen.	Paulusma	D66	0.01
796	Ik hoor de staatssecretaris zeggen "meer onderzoek", maar er ligt onderzoek.	Paulusma	D66	0.03
797	Dus ik ben wel benieuwd wat de staatssecretaris nog meer gaat doen.	Paulusma	D66	0.01
798	We hebben het over grote consequenties, maar het niet laten vervallen van de leeftijdsgrenzen heeft héél grote consequenties.	Paulusma	D66	0.08
800	Waar het om gaat, is dat het onderzoek waar mevrouw Paulusma aan refereert, een vrij theoretisch onderzoek was.	Karremans	None	0.03
801	Zelfs in dat onderzoek is vervolgonderzoek aanbevolen.	Karremans	None	0.01
803	Ik wacht op het moment dat er een groep is die groot genoeg is.	Karremans	None	0.01
804	Met het regime dat geldt sinds de nieuwe wet uit 2004 is het aantal kinderen dat nu 16 is, zoals ik net zei, ongeveer 1.507.	Karremans	None	0.03
806	Dus als we die nu bij wijze van spreken een enquête sturen of hen vragen om bij ons langs te komen om daarover te praten, krijg je niet een goed, representatief beeld.	Karremans	None	0.01
807	Daarom willen we wachten totdat die groep wat groter is, om vervolgens te bekijken wat de behoeften van die kinderen zijn.	Karremans	None	0.01
808	Ik heb net een aantal punten geschetst, zoals wat het doet met het mogelijke aantal donoren, maar ook hoe je ermee omgaat als er verschillende kinderen van één donor zijn uit een gezin, met verschillende behoeften.	Karremans	None	0.01
809	Zo heb ik een aantal andere punten geschetst, wat lastige punten zijn in de uitvoering van een mogelijke verlaging van de leeftijdsgrens.	Karremans	None	0.01
810	Daar wil ik zorgvuldig naar kijken, juist ook met donorkinderen, wensouders en verschillende organisaties.	Karremans	None	0.01
811	Uit die gesprekken, ongeacht op welke titel zij daar aan tafel zaten, zijn die punten naar boven gekomen.	Karremans	None	0.01
814	Want ik ben het volstrekt eens met wat mevrouw Paulusma zegt over zorgvuldigheid.	Karremans	None	0.01
817	Ik ga mijn best doen, want alle nadelige argumenten die de staatssecretaris noemt, gelden natuurlijk andersom ook, als je niks verandert.	Paulusma	D66	0.01
818	Ik snap dat de staatssecretaris heel zorgvuldig wil zijn, maar het hangt er natuurlijk heel erg van af hoe de staatssecretaris dit onderzoek aanvliegt.	Paulusma	D66	0.01
819	Hij ontraadt mijn motie omdat het toewerkt naar een bepaalde uitkomst.	Paulusma	D66	0.04
820	Ja, als je een onderzoek gaat inrichten dat het tegenovergestelde is van deze motie, weten we de uitkomst ook.	Paulusma	D66	0.06
822	Ik kijk ook naar de reactie van de partijen die niet namens hun partij, maar namens zichzelf naar de bijeenkomst zijn geweest.	Paulusma	D66	0.02
823	Zij geven in alle reacties op schriftelijke vragen en vragen die wij gesteld hebben allemaal aan: ja, er zijn consequenties, maar het niet respecteren van kinderrechten moet zwaarder wegen.	Paulusma	D66	0.03
825	Ik denk dat mevrouw Paulusma heel treffend de twee belangen tegenover elkaar zet.	Karremans	None	0.01
826	Als ik het echt niet zou willen, zou ik zeggen: we doen het niet en we gaan ook geen vervolgonderzoek doen.	Karremans	None	0.02
827	Ik denk dat de aanmoediging van mevrouw Paulusma om met een open blik daarnaar te kijken, terecht is.	Karremans	None	0.01
828	Ik zei net al in mijn inleiding dat ik de deur niet dichtgooi.	Karremans	None	0.02
830	Ik zal ervoor waken dat we dat onderzoek netjes op die manier uitvoeren en dat het op die manier naar de Kamer wordt gestuurd, zodat de Kamer daar vervolgens een oordeel over kan vellen.	Karremans	None	0.01
835	Dan de motie van mevrouw Slagt-Tichelman op stuk nr.	Karremans	None	0.01
837	Die verzoekt de regering het advies van de staatscommissie op te volgen om bij donaties in de privésfeer ook registratie van en door de wensouders zelf mogelijk te maken.	Karremans	None	0.02
838	Ik snap dat, maar het punt is dus dat als er een register is, dat ook moet kloppen.	Karremans	None	0.02
839	Dan moeten mensen daar zeker in dezen op kunnen vertrouwen.	Karremans	None	0.01
840	Er is geen garantie dat een dergelijk register betrouwbaar is of zou zijn.	Karremans	None	0.01
841	De belangrijkste reden, nog los van de praktische uitvoerbaarheid, is dat daarbij toezicht ontbreekt.	Karremans	None	18.05
842	Er kan namelijk niet worden gecontroleerd of alle vrouwen de gegevens van de gebruikte donor in de privésfeer daadwerkelijk registreren of dat de geregistreerde donor ook echt gebruikt is.	Karremans	None	65.76
843	Het register van de Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting klopt.	Karremans	None	86.63
844	De IGJ houdt hier ook toezicht op, dus dat weten we.	Karremans	None	0.02
845	Vrouwen met een eigen donor kunnen ook terecht in een kliniek.	Karremans	None	85.54
846	Dan wordt de donor in het register van de Sdkb geregistreerd.	Karremans	None	0.01
847	Het is van belang dat vrouwen in de privésfeer goede afspraken maken met de donor en deze afspraken vastleggen bij een notaris.	Karremans	None	0.02
848	Op de website van het Landelijk Informatiepunt Donorconceptie is hier een voorbeeld van te vinden.	Karremans	None	0.01
850	Als wensouders in de privésfeer gebruik willen maken van donorgameten, dan is het wel heel erg belangrijk dat als zij dat willen, dat geregistreerd kan worden.	Slagt-Tichelman	GroenLinks-PvdA	0.01
851	Zegt de staatssecretaris nu dat dat al mogelijk is?	Slagt-Tichelman	GroenLinks-PvdA	0.01
852	Wordt er dan ook meer bekendheid aan gegeven dat dat mogelijk is?	Slagt-Tichelman	GroenLinks-PvdA	0.01
854	Ik zei inderdaad dat vrouwen met een eigen donor terechtkunnen in de kliniek.	Karremans	None	0.02
855	En dan wordt de donor inderdaad in het register van de Sdkb geregistreerd.	Karremans	None	0.01
858	Die verzoekt de regering geen verdere stappen te zetten en de leeftijdsgrenzen in de wet niet aan te passen totdat meer inzicht is verkregen in de ervaringen en behoeften van donorkinderen, ouders, donoren en de betrokken gezinnen.	Karremans	None	0.02
864	Deze motie neigt namelijk een beetje naar een bepaalde uitkomst, maar dat zou ik heel jammer vinden.	Paulusma	D66	0.01
865	Ik zou graag van de staatssecretaris — hij noemde het eerder de Paulusmadoctrine — een iets strakkere deadline willen om ook de Kamer mee te nemen in het proces: welke gesprekken zijn er, hoe gaat het onderzoek eruitzien, wanneer kan de Kamer geïnformeerd worden?	Paulusma	D66	5.43
868	Dat is inderdaad de Paulusmadoctrine; dit had ik dus kunnen verwachten.	Karremans	None	0.9
869	Ik zei al: ik wil de Kamer daar eind 2025 over informeren.	Karremans	None	0.01
870	Maar als de Kamer er behoefte aan heeft, kan ik natuurlijk op zo kort mogelijke termijn een procesbrief sturen.	Karremans	None	0.01
876	We gaan dinsdag 17 december aanstaande stemmen over de moties.	voorzitter	None	0.01
877	Ik dank de staatssecretaris, want een collega van hem gaat het volgende onderwerp voor z'n rekening nemen.	voorzitter	None	0.01
878	Ik schors een ogenblik voor een wisseling qua bewindspersoon en leden.	voorzitter	None	0.01
882	Aan de orde is het tweeminutendebat Informatiebeveiliging bij de overheid.	voorzitter	None	0.01
883	Ik heet de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van harte welkom.	voorzitter	None	0.01
884	Dat geldt ook voor de leden, de mensen op de tribune en iedereen die dit debat op afstand volgt.	voorzitter	None	0.02
885	We hebben twee sprekers in deze termijn van de Kamer.	voorzitter	None	0.01
886	Als eerste de aanvrager van dit debat: de heer Six Dijkstra namens Nieuw Sociaal Contract.	voorzitter	None	0.01
890	Deze motie is voorgesteld door het lid Six Dijkstra.	voorzitter	None	0.02
893	Deze motie is voorgesteld door het lid Six Dijkstra.	voorzitter	None	0.02
901	Deze motie is voorgesteld door de leden Chakor en Kathmann.	voorzitter	None	0.02
905	We gaan een enkel moment schorsen, want we zijn aan het einde van de termijn van de Kamer gekomen.	voorzitter	None	0.01
906	Dan kunnen de moties even geprint worden en dan krijgen we zo dadelijk een appreciatie van de staatssecretaris.	voorzitter	None	35.13
909	Aan de orde is de voortzetting van het tweeminutendebat Informatiebeveiliging bij de overheid.	voorzitter	None	0.01
910	We zijn toe aan de termijn van de zijde van het kabinet.	voorzitter	None	0.01
913	Ik dank ook de Kamerleden voor het indienen van de moties.	Szabó	None	0.01
915	1254, over gestandaardiseerde methodieken voor pentesten binnen de overheid.	Szabó	None	0.02
916	Ik denk dat ik deze motie oordeel Kamer kan geven, met de volgende overwegingen.	Szabó	None	0.01
917	Het doel achter uw motie is interessant en dit wil ik graag verder verkennen.	Szabó	None	0.01
918	Het is wel belangrijk om te benadrukken dat er voor testen, en daarbinnen pentesten, verschillende vormen, hulpmiddelen en methodieken beschikbaar zijn.	Szabó	None	0.01
919	Ik houd de ontwikkelingen rond MIAUW vanzelfsprekend graag in de gaten, maar ik vind het belangrijk om zorgvuldig met stakeholders te bekijken wat de haalbaarheid en wenselijkheid van de verschillende methodieken is en wat de beste aanpak is voor de overheid.	Szabó	None	0.01
920	Zo is er voor pentesten al een keurmerk dat is ontwikkeld door het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid, het CCV.	Szabó	None	0.02
921	Ook zijn er meerdere openbare methodieken voor pentesten die ik in de verkenning mee wil nemen, zoals die van het Open Worldwide Application Security Project.	Szabó	None	0.01
922	Voor de testvorm, de Threat Led Penetration Testing, is er al een rijksbrede methodiek, genaamd TIBER.	Szabó	None	0.01
923	Die is in gebruik genomen nadat de motie-Rajkowski uit 2021 hierom had gevraagd.	Szabó	None	0.02
925	Er is ook al een keuzekaart beschikbaar om te helpen bij het kiezen van een testvorm.	Szabó	None	0.01
927	Bij de uitvoering van de motie zal ik dus een brede verkenning doen en ook andere initiatieven daarin meenemen.	Szabó	None	0.01
928	Ik zal u na de zomer van het nieuwe jaar informeren over de uitkomsten van deze verkenning.	Szabó	None	0.04
930	Dat staat voor Methodiek voor Informatiebeveiligingsonderzoek met Audit Waarde.	voorzitter	None	0.01
934	De persoon in kwestie heeft wel vaker woordgrappen die met katten te maken hebben.	Six Dijkstra	NSC	0.06
935	Ik kan goed leven met de appreciatie van de staatssecretaris.	Six Dijkstra	NSC	0.01
936	Ik wil daarbij wel opmerken dat de keurmerken die hij noemt, zoals het CCV, gericht zijn op leveranciers van pentesten.	Six Dijkstra	NSC	0.02
937	Mijn motie gaat specifiek over de ontvangende kant.	Six Dijkstra	NSC	0.01
938	De bestuurders die zo'n pentest uitzetten, moeten zorgen voor goed opdrachtgeverschap.	Six Dijkstra	NSC	0.01
945	1255, over Nederland als autonoom cryptografieproducerend land.	Szabó	None	0.02
947	We willen u graag regelmatig informeren over de vorderingen.	Szabó	None	0.01
948	Op dat dossier zal ik in ieder geval de Kamer informeren via de reguliere verzamelbrief die elk kwartaal aan de Kamer wordt toegezonden.	Szabó	None	0.01
949	Ik moet altijd even checken of fracties akkoord gaan met het oordeel overnemen.	voorzitter	None	0.01
951	Ze komt wel op de stemmingslijst te staan als "overgenomen".	voorzitter	None	0.01
956	Dan de derde motie, continuering dienstverlening bij uitval digitale systemen overheid en vitale sectoren.	Szabó	None	0.01
958	Ik heb de Kamer een toezegging gedaan om uiterlijk eind volgend jaar het Landelijk Crisisplan Digitaal, het LCPD, te updaten met het zicht op toekomstige dreigingen, zoals ook uiteengezet in het Cybersecuritybeeld Nederland 2024.	Szabó	None	0.02
959	Daarbij zal ook gekeken worden naar de doorontwikkeling en verbetering van de digitale crisisprocessen.	Szabó	None	0.01
961	Ook hier geldt weer: is er bezwaar tegen het overnemen?	voorzitter	None	0.01
963	Ik vraag me even af hoe dit zich verhoudt tot een briefing die ook is toegezegd in het commissiedebat.	Buijsse	VVD	0.01
971	Ik constateer dat u geen bezwaar heeft tegen het overnemen van de motie.	voorzitter	None	0.03
976	1256 komt volgende week, dinsdag 17 december, ook op de lijst als "overgenomen".	voorzitter	None	0.01
977	We stemmen op die dag alleen over de motie op stuk nr.	voorzitter	None	0.02
979	Dank aan de staatssecretaris, de leden en het publiek.	voorzitter	None	0.01
981	Dat doen we voor wat langere tijd, voor de lunch, maar ook omdat het eerstvolgende debat is ingepland om 13.00 uur.	voorzitter	None	0.02
983	De vergadering wordt van 12.19 uur tot 13.00 uur geschorst.	voorzitter	None	0.01
986	Op de tafel van de Griffier ligt een lijst van ingekomen stukken.	voorzitter	None	0.01
987	Op die lijst staan voorstellen voor de behandeling van deze stukken.	voorzitter	None	0.01
988	Als voor het einde van de vergadering daartegen geen bezwaar is gemaakt, neem ik aan dat daarmee wordt ingestemd.	voorzitter	None	0.01
990	Aan de orde is een korte regeling van werkzaamheden.	voorzitter	None	0.01
991	Ik stel voor toe te voegen aan de agenda van de Kamer van na het reces het tweeminutendebat Vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH-stelsel) (CD d.d.	voorzitter	None	0.02
992	10/12), met als eerste spreker het lid Kostić van de Partij voor de Dieren.	voorzitter	None	0.01
993	Ik stel voor morgen ook te stemmen over de aangehouden moties-Ceder (36600-XV, nr.	voorzitter	None	0.01
996	Ik deel aan de Kamer mee dat de vaste commissie voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening tot haar ondervoorzitter heeft gekozen het lid Wijen-Nass.	voorzitter	None	0.02
997	Op verzoek van de fractie van Nieuw Sociaal Contract benoem ik: Op verzoek van het lid Dassen stel ik voor zijn motie op stuk nr.	voorzitter	None	0.01
999	Ik deel mee dat de volgende debatten zijn komen te vervallen: Overeenkomstig de voorstellen van de voorzitter wordt besloten.	voorzitter	None	0.01
1001	Dan gaan wij nu verder met het tweeminutendebat Pensioenonderwerpen.	voorzitter	None	0.01
1004	Dan nodig ik graag de heer Kent van de fractie van de SP uit voor zijn bijdrage.	voorzitter	None	0.19
1010	Pensioenen en uitkeringen worden niet koopkrachtiger, niet begrijpelijker en niet persoonlijker.	Van Kent	SP	2.24
1011	De bestaanszekerheid van miljoenen mensen staat op het spel.	Van Kent	SP	0.01
1012	Mevrouw Joseph van Nieuw Sociaal Contract stelt verder dat pensioenfondsbestuurders en beleidsmakers misstanden niet op papier durven te zetten uit angst voor ontslag.	Van Kent	SP	0.06
1013	Linksom of rechtsom: als je nog iets wilt wijzigen, kan je niet het einde der tijden blijven aankondigen en vervolgens zonder initiatief of zonder voorstel weer naar huis gaan.	Van Kent	SP	0.01
1014	Als er met initiatiefwetten of voorstellen die zijn aangekondigd of wat voor alternatief ook nog aanpassingen in de wet zouden moeten plaatsvinden, dan is daar hoe dan ook tijd voor nodig.	Van Kent	SP	0.01
1016	Ik reken erop dat ik op de steun van Nieuw Sociaal Contract kan rekenen, aangezien zij initiatieven hebben aangekondigd.	Van Kent	SP	0.01
1022	Dan staat op mijn sprekerslijst de heer Vermeer van BBB, maar ik zie mevrouw Joseph van NSC aan komen lopen.	voorzitter	None	0.02
1026	Ik dien drie moties in, mede namens de heer Vermeer.	Joseph	NSC	0.01
1027	Deze motie is voorgesteld door de leden Joseph, Inge van Dijk en Vermeer.	voorzitter	None	0.02
1030	Deze motie is voorgesteld door de leden Joseph en Vermeer.	voorzitter	None	0.02
1033	Deze motie is voorgesteld door de leden Joseph, Inge van Dijk en Vermeer.	voorzitter	None	0.02
1038	Ik heb net wat grote woorden van mevrouw Joseph — die terecht zijn uitgesproken — geciteerd.	Van Kent	SP	0.01
1039	Zij heeft daarbij ook nog aangegeven dat er misleidende informatie wordt verstrekt.	Van Kent	SP	0.03
1040	Nu hoor ik drie initiatieven vanuit Nieuw Sociaal Contract.	Van Kent	SP	0.01
1041	Het is altijd goed als er initiatieven zijn, maar deze initiatieven komen neer op iets verkennen, iets onderzoeken en iets evalueren.	Van Kent	SP	0.01
1042	Mijn vraag is wat Nieuw Sociaal Contract de komende tijd gaat doen om ervoor te zorgen dat die grote woorden omgezet worden in daden.	Van Kent	SP	0.02
1043	Welke initiatieven kunnen wij wanneer van Nieuw Sociaal Contract verwachten om echt iets te gaan doen met die terechte waarschuwingen en om de pensioenwet aan te passen?	Van Kent	SP	0.01
1045	De initiatieven komen; dit zijn nog niet de initiatieven.	Joseph	NSC	0.01
1046	Via moties kun je niet zo veel bereiken, alhoewel we natuurlijk wel een poging doen, net zoals de heer Van Kent ook vaak doet.	Joseph	NSC	0.06
1048	Die gaan inderdaad ook over de communicatie over het instemmingsrecht.	Joseph	NSC	0.01
1049	Maar zoals de heer Van Kent ook weet, vraagt dit een zorgvuldige voorbereiding.	Joseph	NSC	0.02
1050	Je kunt niet met een motie zomaar een wet aanpassen.	Joseph	NSC	0.04
1051	Je kunt wel via een motie bijvoorbeeld de minister verzoeken om meer tijd te nemen, zoals de SP heeft gedaan in de motie die net is ingediend.	Van Kent	SP	0.05
1052	In die motie wordt gevraagd om in ieder geval tot 31 december 2025 geen nieuwe fondsen te laten overgaan, zodat er tijd is om bijvoorbeeld de initiatieven die Nieuw Sociaal Contract hier opnieuw aankondigt — wij wachten daar al een hele tijd op — in te dienen.	Van Kent	SP	0.02
1053	Ik ben heel erg benieuwd of Nieuw Sociaal Contract ook vindt dat er tijd en ruimte moet zijn voor eigen initiatieven.	Van Kent	SP	0.01
1056	Ik snap dat zolang die wet niet is aangepast, de pensioenfondsen ook gewoon door moeten.	Joseph	NSC	0.01
1057	De initiatieven die wij willen nemen, zijn er wel op gericht om de wet aan te passen.	Joseph	NSC	0.1
1058	Daar zal inderdaad tijd en ruimte voor nodig zijn, maar je kunt niet gewoon de tijd stilzetten.	Joseph	NSC	0.01
1061	Eigenlijk vind ik wat Nieuw Sociaal Contract nu doet nog erger dan wat de PVV en BBB hebben gedaan.	Van Kent	SP	0.04
1062	De PVV en BBB hebben gewoon gezegd: "We hebben dit verloren bij de onderhandelingen.	Van Kent	SP	0.04
1066	Nieuw Sociaal Contract luidt hier de noodklok en kondigt van alles aan, maar laat ondertussen de Wtp-trein, die casinopensioentrein, keihard doorrijden op die blinde muur af.	Van Kent	SP	0.01
1068	Als mevrouw Joseph zegt "het gaat mis", dan is het ook haar verantwoordelijkheid om hier met echte voorstellen te komen en niet met moties over verkennen, onderzoeken en evalueren.	Van Kent	SP	0.01
1069	Zij moet dan komen met voorstellen over het ingrijpen in die wet, want het is vijf over twaalf; de nood is aan de man.	Van Kent	SP	0.02
1070	De transitie gaat in ieder geval nog heel wat jaren duren.	Joseph	NSC	0.42
1072	Maar er komen goede, gedegen en uitgewerkte initiatieven.	Joseph	NSC	0.01
1075	Dan nodig ik nu de heer Stultiens van de fractie van GroenLinks-PvdA uit voor zijn bijdrage.	voorzitter	None	0.01
1079	Deze motie is voorgesteld door de leden Stultiens en Van Kent.	voorzitter	None	0.01
1082	De tweede motie gaat over zzp'ers en pensioenopbouw.	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.01
1085	Deze motie is voorgesteld door de leden Stultiens en Van Kent.	voorzitter	None	0.01
1090	Dan nodig ik nu als laatste spreker van de zijde van de Kamer de heer Flach van de fractie van de SGP uit voor zijn bijdrage.	voorzitter	None	0.01
1094	Deze motie is voorgesteld door de leden Flach en Stultiens.	voorzitter	None	0.01
1099	De minister heeft aangegeven direct verder te kunnen, maar ik zou het fijn vinden als de Kamerleden de moties hebben.	voorzitter	None	0.03
1102	Aan de orde is het tweeminutendebat Pensioenonderwerpen.	voorzitter	None	0.01
1103	We zijn toegekomen aan de appreciatie van de ingediende moties.	voorzitter	None	4.87
1109	Ik geef graag een reactie op de moties en de zorgpunten die nog resteren.	Van Hijum	None	20.29
1112	Hij stelt voor om geen implementatieplannen door pensioenfondsen in te laten dienen tot minimaal 31 december 2025.	Van Hijum	None	0.02
1116	Ik acht het niet verstandig om de spelregels tijdens het spel te veranderen.	Van Hijum	None	0.01
1117	We hebben het in het debat ook uitgebreid gehad over de zorgvuldigheidseisen die in de wet besloten liggen.	Van Hijum	None	0.02
1118	Ik heb ook aangegeven dag ik oog heb, en houd, voor knelpunten die zich gedurende de rit voordoen.	Van Hijum	None	0.01
1119	We weten ook dat de toezichthouders, de AFM en DNB, dit proces zorgvuldig monitoren.	Van Hijum	None	0.01
1120	Tot slot wordt er ook nog verwezen naar de procedure.	Van Hijum	None	0.01
1121	Van het kort geding gaat geen opschortende werking uit.	Van Hijum	None	0.01
1122	Ook dat hoeft dus geen reden te zijn om dit uit te stellen.	Van Hijum	None	0.01
1128	De partijgenoot van de minister, mevrouw Joseph, heeft in het debat gezegd dat de bestaanszekerheid van miljoenen mensen op het spel staat.	Van Kent	SP	0.96
1129	Er zijn parallellen getrokken met het toeslagenschandaal.	Van Kent	SP	0.02
1130	Dan is het toch heel gek om te zeggen: we gaan gewoon door?	Van Kent	SP	0.01
1131	Hoe duidt de minister de woorden van zijn partijgenoot dat dit aan het gebeuren is?	Van Kent	SP	0.01
1132	En hoe rijmt de minister dat met zijn eigen opmerking dat we gewoon door moeten gaan?	Van Kent	SP	0.01
1133	Eigenlijk zegt hij dat we gewoon door moeten gaan met iets wat vergelijkbaar wordt genoemd aan het toeslagenschandaal.	Van Kent	SP	0.12
1134	Hoe kan dat met elkaar gerijmd worden, vraag ik de minister.	Van Kent	SP	0.01
1135	Het is een beetje een herhaling van zetten met het debat dat we hebben gevoerd.	Van Hijum	None	0.01
1137	Wij hebben ook met elkaar vastgesteld dat zorgen die in de Kamer worden gedeeld, serieus worden genomen en dat men daarmee altijd bij mij en bij de ambtelijke organisatie terechtkan.	Van Hijum	None	0.01
1138	Volgens mij hebben wij daar een aantal afspraken over gemaakt.	Van Hijum	None	5.43
1139	Meneer Van Kent, ik geef u nog kort het woord, want ik wil niet het debat overdoen.	voorzitter	None	0.02
1140	We moeten om 13.30 uur verder met een volgend debat, dus afrondend.	voorzitter	None	0.01
1141	Dat begrijp ik, maar er zijn nogal wat woorden gebruikt in dat debat.	Van Kent	SP	5.43
1142	Daar vloeit de motie uit voort die ik heb ingediend.	Van Kent	SP	0.01
1143	Ik heb zelfs een minister van Nieuw Sociaal Contract-huize meegemaakt die mij aansprak op het gebruikmaken van het woord "casinopensioen".	Van Kent	SP	0.01
1145	Waarom is voor Nieuw Sociaal Contract in de Kamer blijkbaar het einde der tijden aan de orde, terwijl die wet volgens de minister verdedigd moet worden?	Van Kent	SP	0.02
1147	Omdat de wet is aangenomen en het is mijn verantwoordelijkheid om een aangenomen wet en de bedoeling die daarachter zit, namelijk een koopkrachtiger pensioen en een stelsel dat transparanter moet, dan ook zo goed mogelijk tot uitvoering te brengen.	Van Hijum	None	0.02
1148	En ja, daarbij zullen we oog en oor houden voor reële knelpunten die zich voordoen.	Van Hijum	None	0.01
1150	We hebben de termijnen al opgerekt waarbinnen besloten moet worden.	Van Hijum	None	0.01
1152	We houden oog voor signalen die ook uit de Kamer komen.	Van Hijum	None	0.01
1153	Als mevrouw Joseph en anderen met suggesties komen om binnen het stelsel nog een aantal dingen te verbeteren, om zekerheden te vergroten, dan kijken we daar serieus naar.	Van Hijum	None	0.01
1154	Ik zal zo dadelijk nog op een aantal moties ingaan.	Van Hijum	None	0.01
1155	Dus volgens mij wordt in die zin aan alle zorgvuldigheidseisen voldaan.	Van Hijum	None	0.02
1159	672, medeondertekend door mevrouw Van Dijk en de heer Vermeer, gaat over het betrekken van verenigingen van slapers en gepensioneerden bij de implementatie.	Van Hijum	None	0.01
1161	Het is een mogelijkheid die pensioenfondsen al hebben.	Van Hijum	None	0.21
1162	Ik heb ook aangegeven dat de primaire waarborg voor de betrokkenheid van deze groepen zit in de governance structuur van de pensioenfondsen zelf, van hun toezichthoudende organen, verantwoordingsorganen.	Van Hijum	None	0.01
1163	Maar dat laat onverlet dat er allerlei manieren zijn om deze doelgroepen bij het proces te blijven betrekken en dat ik dat ik de praktijk ook zie gebeuren, aan de hand van een aantal casussen die ik heb bestudeerd.	Van Hijum	None	0.01
1164	Dus op zichzelf kan ik deze motie aan het oordeel van de Kamer laten.	Van Hijum	None	0.01
1169	Die gaat over de indexatieregels, of er niet eerder onderzocht kan worden wanneer de indexatieregels versoepeld kunnen worden.	Van Hijum	None	0.02
1170	Ik heb in het debat al toegezegd om dit na de transitie daadwerkelijk te onderzoeken.	Van Hijum	None	0.02
1171	Maar in de motie gaat mevrouw Joseph een stap verder en zegt zij dat ik dat in de eerste helft van 2025 al moet doen.	Van Hijum	None	0.02
1172	Dat moet ik ontraden, want ik zie deze problematiek zich pas voordoen een aantal jaren na de transitie.	Van Hijum	None	25.46
1173	Tot die tijd heb je het buffervermogen ook nodig om te voorkomen dat er ten koste van jonge generaties wordt gehandeld.	Van Hijum	None	0.01
1180	Er zijn ook deelnemers in pensioenfondsen die nu al weten dat ze niet gaan invaren, bijvoorbeeld omdat er geen werkgever is.	Joseph	NSC	0.05
1181	Ik las in een van de stukken dat 25% van de pensioenfondsen al heeft aangegeven niet te willen of kunnen invaren.	Joseph	NSC	0.06
1182	Die fondsen zitten nu onder heel strenge indexatieregels, terwijl ze al weten dat er geen toekomstige opbouw zal zijn en er geen toekomstige generaties meer dat fonds binnen zullen komen.	Joseph	NSC	0.05
1184	Daarnaast: een onderzoek kan natuurlijk geen kwaad …	Joseph	NSC	0.01
1187	Het duurt ook altijd een tijdje voordat een onderzoek is omgezet in wetgeving.	Joseph	NSC	0.02
1188	Ik begrijp niet helemaal waarom we een onderzoek tien jaar zouden moeten uitstellen tot die transitie eindelijk mogelijk is afgelopen.	Joseph	NSC	0.01
1189	Dat is omdat de oproep is om naar een generieke verruiming van de indexatieregels te gaan kijken.	Van Hijum	None	0.02
1190	Die dienen natuurlijk wel ter bescherming van een aantal belangen.	Van Hijum	None	0.01
1191	De situatie dat pensioenfondsen kleiner worden en er geen of weinig deelnemers overblijven, doet zich niet meteen voor.	Van Hijum	None	0.08
1192	Het kan dus zinvol zijn om hiernaar te kijken op het moment dat zich dat voordoet, maar dat weten we pas nadat alle fondsen de keuze hebben gemaakt om wel of niet in te varen.	Van Hijum	None	0.05
1193	Dan ontstaat ook de situatie waarin we het onderzoek dat mevrouw Joseph bepleit daadwerkelijk kunnen uitvoeren.	Van Hijum	None	1.83
1195	Volgens mij moeten de pensioenfondsen dit jaar alle transitieplannen al klaar hebben.	Joseph	NSC	0.01
1196	Dan weten ze dus al of ze naar verwachting gaan invaren of niet.	Joseph	NSC	0.05
1197	De toezegging die ik heb gedaan, en ook het tempo waarin ik bereid ben die uit te voeren, vind ik reëel, ook met het oog op deze situatie.	Van Hijum	None	0.01
1202	Die gaat over een gezamenlijke evaluatie van het invaren door drie pensioenfondsen.	Van Hijum	None	0.01
1209	Die motie gaat over het verhogen van de AOW-leeftijd, waardoor de meevaller komt te vervallen.	Van Hijum	None	0.03
1210	Die moet ik ontraden, vanwege de budgettaire gevolgen en het feit dat de systematiek nu eenmaal is dat we een aantal jaren vooruit de leeftijdsverhoging doorvoeren.	Van Hijum	None	0.2
1211	Nou was ik toch bezig om te kijken of we een beetje konden inlopen om 13.30 uur te halen, maar het antwoord geeft aanleiding tot een vraag over de motie op stuk nr.	voorzitter	None	0.01
1218	Het helpt wel als u weet over welke motie het gaat.	voorzitter	None	0.01
1225	Ik zou willen weten wat precies de argumentatie is en of het haalbaar is om dan een fatsoenlijke evaluatie te kunnen krijgen.	Aartsen	VVD	0.01
1233	In januari is een eerstvolgende voortgangsrapportage monitoring voorzien.	Van Hijum	None	0.01
1234	Daarin kan ik een eerste beeld meenemen over lessen die je zou kunnen trekken uit deze eerste drie casussen.	Van Hijum	None	0.02
1235	Maar ik wil met toezichthouders en vertegenwoordigers van pensioenfondsen bezien of ik ook nog aanvullende inzichten met uw Kamer kan delen.	Van Hijum	None	0.01
1237	Dat zal dan in de voortgangsrapportage halverwege 2025 met uw Kamer worden gedeeld.	Van Hijum	None	13.39
1238	Maar het is geen probleem om de eerste lessen, de eerste inzichten, met u te delen.	Van Hijum	None	0.01
1240	Dan had de minister ondertussen de motie op stuk nr.	voorzitter	None	0.01
1242	Ik denk dat dat aanleiding geeft tot een vraag van de heer Stultiens.	voorzitter	None	0.01
1245	Ik ben benieuwd: erkent de minister dat als we de meest recente CBS-cijfers al twee jaar eerder hadden gehad, deze motie dan wel gewoon uitgevoerd zou worden en dat er dan wel geld beschikbaar was geweest vanuit Financiën?	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.02
1247	"-situatie hebben we niet zo veel, want de wet schrijft voor dat we vijf jaar vooruitkijken en dat we op basis daarvan, ook om de voorspelbaarheid naar deelnemers en uitvoerders te vergroten, dit vaststellen.	Van Hijum	None	0.01
1249	Het is overigens niet zo, zeg ik erbij, dat de levensverwachting daalt.	Van Hijum	None	0.03
1250	Die stijgt nog steeds, alleen gaat het iets minder snel dan wij twee jaar geleden hadden voorzien.	Van Hijum	None	0.04
1252	De heer Stultiens heeft ook een motie, die op stuk nr.	Van Hijum	None	0.02
1253	676, ingediend over zelfstandigen in relatie tot pensioenopbouw.	Van Hijum	None	0.01
1254	Die is ontijdig, want ik heb in het debat aangegeven dat de experimenteerwetgeving loopt tot 2028 en in 2025 wordt geëvalueerd.	Van Hijum	None	0.04
1255	Dan wordt ook gekeken wat de redenen zijn om er wel of niet gebruik van te maken.	Van Hijum	None	3.34
1256	Dan kan ik ook iets zinnigs zeggen over of we wel of niet een verplichting zouden moeten opleggen.	Van Hijum	None	0.01
1257	Ik zou de heer Stultiens dus willen uitnodigen om met mij dat proces af te wachten en dan in de loop van volgend jaar te bekijken of dit een reëel voorstel is of niet.	Van Hijum	None	0.01
1259	Ik merk dat de term "ontijdig" aan inflatie onderhevig is, maar dat is meer een discussie voor de Kamer.	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.71
1260	De term wordt namelijk soms ook gebruikt voor een motie die in het verkeerde debat wordt ingediend.	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.82
1261	Er ligt nu een advies van de werkgevers en werknemers.	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.01
1263	Dan denk ik, heel logisch: wij omarmen dit als Kamer.	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.01
1264	Ik snap dus niet zo goed waarom we nog langer zouden moeten wachten, terwijl ze als stichting zeggen dat je deze twee dingen nu al kan doen.	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.11
1265	De Wtp, de Wet toekomst pensioenen, biedt verschillende mogelijkheden om de pensioenopbouw te verstevigen en te versnellen.	Van Hijum	None	0.01
1267	We willen gewoon kijken of en waarom van die mogelijkheden wel of geen gebruik wordt gemaakt.	Van Hijum	None	0.01
1268	Op het moment dat je daar lessen uit trekt, dan ga je over naar volgende maatregelen.	Van Hijum	None	0.01
1269	We hebben daar gewoon een ordentelijk proces voor afgesproken.	Van Hijum	None	0.02
1273	Wat gaat er mis als je deze twee dingen wel al doet?	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.01
1274	In het ergste geval was het achteraf misschien overbodig, maar wat gaat er mis als we deze twee dingen structureel mogelijk maken?	Stultiens	GroenLinks-PvdA	0.01
1276	Als het achteraf overbodig blijkt te zijn, dan heb je dus een maatregel ingevoerd die niet nodig was en die bovendien niet aansluit bij wat daadwerkelijk gebeurt, waar zelfstandigen echt behoefte aan hebben en waarmee je ze echt faciliteert en helpt.	Van Hijum	None	0.33
1277	Laat ik het zo zeggen: dit is niet het grootste conflict dat wij wellicht in de Kamer zullen hebben, maar ik vind echt dat het vooruitloopt op een ordentelijke discussie die wij gewoon binnen enkele maanden met elkaar kunnen voeren.	Van Hijum	None	0.02
1285	Ik heb in het debat aangegeven dat er geen principiële bedenkingen zijn tegen het in de wet opnemen van een mogelijke verlaging.	Van Hijum	None	0.04
1286	Stel dat een leeftijdsverlaging zich voordoet, dan zal mogelijk ook een andere systematiek in de wet moeten komen te staan.	Van Hijum	None	0.01
1287	Maar ik voorzie die verlaging niet binnen afzienbare termijn.	Van Hijum	None	0.01
1288	In dat kader heeft het ook geen prioriteit binnen mijn organisatie om nu aan een wetsvoorstel te gaan werken.	Van Hijum	None	0.01
1294	Wat ik met deze motie beoog, is om niet te wachten tot het rode licht aanstaat, dus tot de pensioenleeftijd daadwerkelijk daalt, maar om in te grijpen zodra het licht oranje begint te knipperen.	Flach	SGP	5.32
1296	We hebben net in een discussie gehoord dat de AOW-leeftijd minder hard stijgt dan verwacht.	Flach	SGP	0.43
1298	In de grafieken zie je ook hier en daar al een paar knikjes naar beneden, vooral bij mannen, tussen 2010 en 2015.	Flach	SGP	0.02
1299	Er gaan voorzichtig oranje lichten knipperen, wat er misschien op wijst dat we de bovenkant van de grens van de AOW-leeftijd — nee, ik moet "levensverwachting" zeggen — bereiken.	Flach	SGP	0.03
1300	Wat heeft de minister nodig om datgene wat hij zelf "niet principieel" noemt, toch te kunnen uitvoeren?	Flach	SGP	0.01
1301	Ik snap dat er in de prioriteitsstelling van de veelheid van taken die bij het ministerie liggen, iets af moet vallen, maar als het een kwestie van prioriteit is, dan kan de Kamer dat misschien oplossen door te zeggen: we hebben daar geld voor beschikbaar of wat dan ook.	Flach	SGP	0.02
1303	Ik geef oprecht aan dat ik niet verwacht dat dit zich binnen afzienbare tijd zal voordoen.	Van Hijum	None	8.44
1304	Als de heer Flach mij nou zou vragen, maar dan ben ik echt heel meedenkend, om ons voor te bereiden op een scenario waarin wetgeving tot stand moet komen om daling van de AOW-leeftijd mogelijk te maken, dan zou ik kunnen zeggen: oké, dan krijgt de motie oordeel Kamer.	Van Hijum	None	0.01
1305	Dan weten wij dat het een wens is van de Kamer, zodat wij, mocht die situatie zich voordoen, wakker worden op het ministerie en hieraan gaan werken.	Van Hijum	None	6.39
1307	Maar dwingt u mij alstublieft niet om hier nu menskracht voor beschikbaar te stellen.	Van Hijum	None	0.01
1308	Ik zal u de details besparen, maar er ligt ontzettend veel werk met betrekking tot wetgeving op het departement.	Van Hijum	None	2.32
1310	Ik ben wel gevoelig voor de argumentatie van de minister.	Flach	SGP	0.01
1311	Ik weet dat daar veel moet gebeuren en dat het om belangrijke wetten gaat.	Flach	SGP	0.05
1312	Als ik de motie zodanig kan wijzigen dat er in ieder geval over wordt nagedacht in voorbereidende zin, dan zie ik dat als een hele kleine eerste stap.	Flach	SGP	0.01
1316	Op basis van de aanpassing geeft de minister de aangepaste motie oordeel Kamer.	voorzitter	None	0.01
1319	Zou het niet in de volgende verzamelwet SZW meekunnen?	Van Kent	SP	0.01
1320	Ook voor een verzamelwet moeten wel voorbereidingen getroffen worden.	Van Hijum	None	0.01
1323	Daar wordt de heer Van Kent nader over geïnformeerd.	voorzitter	None	0.01
1324	Dan zijn we aan het einde gekomen van dit tweeminutendebat.	voorzitter	None	0.01
1326	Ik schors voor enkele ogenblikken, zodat we daarna weer verder kunnen gaan met het debat over het opnieuw uitstellen van de Wet toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten.	voorzitter	None	0.01
1328	De vergadering wordt van 13.31 uur tot 13.35 uur geschorst.	voorzitter	None	0.01
1329	Het opnieuw uitstellen van de Wet toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten	voorzitter	None	0.28
1331	Aan de orde is het debat over het opnieuw uitstellen van de Wet toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten.	voorzitter	None	0.01
1335	Het kan zijn dat wij moeten schorsen in verband met een nog te voeren tweeminutendebat JBZ-Raad, oftewel asiel, omdat de minister aansluitend naar Brussel moet.	voorzitter	None	0.01
1336	De verwachting is dat dit tussen 15.05 uur en 15.15 uur plaats zal moeten vinden.	voorzitter	None	0.3
1337	Ik zal de Kamer daarvan op de hoogte houden, maar dan is dit alvast de vooraankondiging.	voorzitter	None	0.01
1338	Dan heet ik nu mevrouw Patijn van de fractie van GroenLinks-PvdA van harte welkom en geef ik haar het woord voor haar bijdrage.	voorzitter	None	0.01
1341	Ook als een werkgever volgens de regels werkt, is het leven van een arbeidsmigrant zwaar.	Patijn	GroenLinks-PvdA	13.53
1342	Je deelt een kamer met een vreemde en een keuken en badkamer met zes anderen, de werkdruk is hoog en in de plaats waar je woont, hoor je er niet bij.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.05
1343	Je probeert zo veel mogelijk geld naar huis te sturen, maar het leven in Nederland is duur en het minimumloon is laag.	Patijn	GroenLinks-PvdA	46.61
1344	Als je mazzel hebt, kan je één keer per jaar naar huis, waar je familie en vrienden steeds meer vreemden zijn geworden.	Patijn	GroenLinks-PvdA	4.3
1346	Nog heftiger zijn de vele, vele verhalen van de mensen die werken via foute uitzendbureaus, waar onderbetaling, uitbuiting en oplichting aan de orde van de dag zijn.	Patijn	GroenLinks-PvdA	11.89
1347	Daarbij zijn mensen gereduceerd tot gebruiksvoorwerp, met de arbeidsmigranten als importproduct van de handel in werk.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.07
1351	De wet die eindelijk een vergunningsplicht voor uitzendbureaus zou invoeren, is voor de tweede keer uitgesteld.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
1354	Hoe kon het dat de minister er zo laat pas achter kwam dat Justis de wet niet kon uitvoeren?	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.03
1355	Waarom is er niet eerder naar alternatieven gekeken?	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1356	En kan de minister vertellen wanneer de wet wel in werking zal treden?	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1357	Vier jaar na het rapport-Roemer lijken de problemen alleen maar groter.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
1360	In Den Haag, Rotterdam, Rozenburg, Tilburg, Boxtel, Horst aan de Maas en vele andere plaatsen kan niet gewacht worden op de Wtta.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.5
1362	Neem Zaanstad, waar lokaal vestigingsvergunningen voor glazenwassers zijn vereist.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
1363	Is de minister bereid om een pilot op te starten met de VNG om lokaal vestigingsvergunningen in te voeren voor uitzendbureaus?	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1364	Is hij bereid daarbij het geld voor extra handhavingscapaciteit, dat de minister bedacht heeft voor de Arbeidsinspectie, in te zetten voor lokale handhaving?	Patijn	GroenLinks-PvdA	16.75
1365	Schijnzelfstandigheid van de arbeidsmigranten groeit.	Patijn	GroenLinks-PvdA	99.97
1366	We weten dat arbeidsmigranten met busjes naar de Kamer van Koophandel gebracht worden en door een tussenpersoon ingeschreven worden als zzp'ers.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1368	Dit zijn mensen die rechteloos gemaakt worden met dit soort handelingen.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1369	Is de minister bereid om de beleidsregels voor inschrijving bij de Kamer van Koophandel zo aan te passen dat mensen zich pas kunnen inschrijven als ze bij een gemeente ingeschreven staan in het bevolkingsregister?	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1371	Een van de problemen is de onbekendheid van arbeidsmigranten met hun rechten.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1372	De website workinnl.nl is onbekend bij arbeidsmigranten.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.6
1373	Zou het niet mooi zijn als op de loonstroken van mensen standaard een verwijzing naar de website staat?	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1374	En is de minister bereid werkgevers die werken met arbeidsmigranten, hiertoe te verplichten?	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1376	Op dit moment worden wel boetes opgelegd voor overtredingen van de Wet minimumloon, maar vordert de Arbeidsinspectie niet dat werknemers alsnog het juiste loon doorbetaald krijgen — bizar!	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.07
1377	Zo heeft de arbeidsmigrant niets aan de handhaving.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
1378	Kan de minister aangeven waarom dit nu niet mogelijk lijkt en wat ervoor nodig is om dit toch mogelijk te maken?	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1380	Wij doen concrete voorstellen die relatief makkelijk in te voeren zijn.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.09
1381	Ik stel voor dat de minister stopt met studeren en praten, en gaat handelen.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
1385	Kies voor arbeidsmigranten en niet voor een lageloneneconomie waarvan alleen de aandeelhouders profiteren.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
1388	Dan nodig ik nu de heer Aartsen van de fractie van de VVD uit voor zijn bijdrage.	voorzitter	None	0.01
1391	De VVD baalt ervan dat deze wet, deze noodzakelijke wet, voor een tweede keer is uitgesteld.	Aartsen	VVD	0.03
1392	Dat is echt een zware tegenvaller, helemaal nadat wij nota bene als Kamer zelf hebben moeten bidden en smeken om een uitvoeringstoets, die niet standaard was meegestuurd.	Aartsen	VVD	0.08
1393	Dat is jammer, want daardoor zetten we de boel echt op achterstand.	Aartsen	VVD	0.03
1394	Wat ons betreft moet er echt iets gaan gebeuren om de malafide uitzendbureaus te gaan aanpakken.	Aartsen	VVD	0.01
1397	Daarnaast zien we dat de maatschappelijke problemen rondom het thema arbeidsmigratie steeds groter worden.	Aartsen	VVD	0.02
1398	Denk aan dakloosheid, verslavingsproblematiek en verloedering van wijken.	Aartsen	VVD	0.02
1399	Door deze Wtta nu weer uit te stellen, komen de oplossingen daarvoor niet dichterbij.	Aartsen	VVD	0.04
1401	Allereerst: laten we ervoor zorgen dat we het uitstel van deze wet tot een minimum weten te beperken en van uitstel geen afstel komt.	Aartsen	VVD	0.01
1402	Op dit moment zijn er twee mogelijke toelatingsinstanties in beeld: SZW zelf en de Dienst Justis.	Aartsen	VVD	0.01
1403	Mijn vraag aan de minister is: waarom gooien we niet alle ballen op de uitvoeringsorganisatie binnen SZW zelf?	Aartsen	VVD	0.45
1404	Ik bedoel dat we die keuze nu al maken en zeggen: laten we dat spoor volgen en alle effort erop inzetten om dat mogelijk te maken.	Aartsen	VVD	0.01
1406	Kan de minister ook toezeggen dat een inwerkingtredingsdatum van bijvoorbeeld 1 maart 2026 wel haalbaar is, als 1 januari niet haalbaar is?	Aartsen	VVD	0.01
1407	Kan hij iets meer zeggen over het beeld dat hij nu zelf heeft ten aanzien van de inwerkingtredingsdatum?	Aartsen	VVD	0.01
1409	Dit is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van Kamer en kabinet.	Aartsen	VVD	0.37
1411	Ik zou het zonde vinden als we door onduidelijkheid over de uitvoering niet kunnen doorgaan met een goede, inhoudelijke wetsbehandeling.	Aartsen	VVD	0.01
1413	Maar ik wil wel kijken of we dat als Kamer kunnen doen.	Aartsen	VVD	0.01
1415	De minister zal dan duidelijkheid moeten geven, in ieder geval over welke richting hij op wil met de uitvoering.	Aartsen	VVD	0.01
1416	Maar hij zal ook een aantal waarborgen duidelijk moeten maken.	Aartsen	VVD	0.01
1417	Een van de waarborgen die wij bijvoorbeeld willen, ziet op: hoe houd je de kosten van zo'n TI goed in de hand, zodat ondernemers niet te maken krijgen met blanco cheques?	Aartsen	VVD	0.01
1418	Dat kun je aan de voorkant organiseren zonder dat dat in het wetstraject en in de uitvoering problemen oplevert.	Aartsen	VVD	0.01
1419	Ik ben benieuwd welke de ambitie de minister zou hebben ten aanzien van de inhoudelijke behandeling van deze wet hier in de Kamer.	Aartsen	VVD	0.01
1420	Tot slot moeten we zorgen dat we in de tussentijd blijven doorgaan met de aanpak van misstanden.	Aartsen	VVD	0.01
1421	Ik zou het zonde vinden als we blijven wachten tot deze wet er eindelijk is.	Aartsen	VVD	0.01
1422	Er zijn een aantal concrete dingen die we kunnen doen.	Aartsen	VVD	0.01
1424	Een optie is namelijk om te kijken of we de keurmerken SNA en SNF niet breder kunnen toepassen.	Aartsen	VVD	0.03
1427	Is de minister bereid om de cao-partners op te roepen om die twee keurmerken in ieder geval zo snel als mogelijk in alle cao's toe te gaan passen waar veel gebruik wordt gemaakt van arbeidsmigranten?	Aartsen	VVD	0.01
1428	Een ander punt is de Arbeidsinspectie zich direct op sectoren te laten richten waar deze situaties voorkomen.	Aartsen	VVD	0.02
1429	Een ander punt dat wij graag zouden willen, is tempo maken met het aanpakken van doordetacheringderdelanders.	Aartsen	VVD	0.01
1430	De minister geeft nu aan dat we daar pas in de zomer van 2025 duidelijkheid over krijgen, terwijl de Kamer al een aantal keren heeft gezegd: laten we die Europese implementatiewet nou aanpassen.	Aartsen	VVD	0.07
1433	Dan is het aan Brussel om daar vervolgens iets van te vinden.	Aartsen	VVD	0.01
1434	Maar ik ben ervan overtuigd dat wij kunnen staan voor onze eigen nationale competentie door te zeggen dat we dit soort doordetacheringen van mensen van buiten de Unie naar binnen de Unie niet meer in Nederland willen hebben.	Aartsen	VVD	0.01
1435	Laten we hier in de Kamer ook een beetje politiek lef tonen om dat te doen.	Aartsen	VVD	0.01
1437	Er zijn twee collega's die graag een vraag willen stellen.	voorzitter	None	0.02
1438	Ik heb niet gezien wie er als eerste was, dus misschien kan er een soort van gentlemen's agreement zijn.	voorzitter	None	0.24
1439	Nu niet naar elkaar wijzen, want dat helpt de voorzitter niet!	voorzitter	None	0.01
1441	Volgens mij haakten we aan op hetzelfde punt, want we liepen tegelijkertijd naar voren.	Ceder	ChristenUnie	1.34
1442	Maar als ChristenUnie willen we dat er snel stappen gezet worden, want het duurt gewoon veel te lang.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1443	Volgens mij hoor ik mijn collega zeggen: desnoods behandelen we het en dan moet de minister er maar gaandeweg voor zorgen dat er voor de behandeling duidelijkheid is.	Ceder	ChristenUnie	0.04
1444	Ergens kan ik u daarin wel vinden, maar ik vraag me af of hoe serieus u daarin bent.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1445	Ik denk namelijk dat ik er dan ook een motie over wil indienen, om er toch een richting in te schieten.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1446	Ik kom namelijk net uit een asieldebat, en daar speelt eigenlijk dezelfde situatie.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1447	Er zijn wetsvoorstellen waarvan iedereen zegt: uitvoeringstechnisch blaas je hiermee de rechtspraak en de IND-keten op.	Ceder	ChristenUnie	0.03
1448	Maar het wordt toch doorgezet, omdat we het belangrijk vinden.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1450	Dat is een beetje een manke vergelijking, maar goed.	Aartsen	VVD	0.01
1451	Maar naar analogie daarvan vind ik wel: datgeen wat je belangrijk vindt, geef je voorrang en snelheid.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1452	We hebben geen noodwet ... Ik bedoel: de coalitie heeft in al haar wijsheid geen noodwet arbeidsmigratie afgekondigd.	Ceder	ChristenUnie	0.04
1454	Ik zou graag aan de heer Aartsen willen vragen of dat een retorisch betoog was.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1455	Of kunnen wij hierbij als Kamer gewoon het kabinet bijsturen?	Ceder	ChristenUnie	0.01
1456	Dan zeggen we: "We gaan dit wetsvoorstel gewoon snel behandelen.	Ceder	ChristenUnie	2.66
1458	Maar wanneer we deze norm stellen, weten de mensen in ieder geval waar ze aan toe zijn.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1459	Daarmee kunnen we zorgen dat de uitbuiting en ook de afwenteling op de maatschappij eindelijk tot een einde komen."	Ceder	ChristenUnie	0.01
1461	Ik ga de heer Ceder nog even onderbreken of eigenlijk de heer Aartsen.	voorzitter	None	0.02
1462	Ik ben heel soepel qua interrupties, maar ze moeten wel wat korter zijn.	voorzitter	None	0.01
1463	Ik hoop dus dat u en de andere Kamerleden die uitnodiging tot u nemen.	voorzitter	None	0.01
1464	Ik kan voor een groot gedeelte meegaan in het betoog van de heer Ceder.	Aartsen	VVD	0.01
1465	Ik zou het zonde vinden als wij wachten tot er een ei is gelegd ten aanzien van welke instantie de uitvoering exact gaat doen.	Aartsen	VVD	0.01
1466	Het zou voor de wet natuurlijk niet uit moeten maken of organisatie A of organisatie B de wetten uitvoert.	Aartsen	VVD	0.02
1467	Ik ben bereid om daarvan te zeggen: ik laat me over de twijfels die ik heb graag overtuigen door de minister, en als ze mij voldoende waarborgen geeft om te zorgen dat het in die uitvoering goed gaat, dan kunnen wij alvast starten met de inhoudelijke bijdrage.	Aartsen	VVD	0.03
1468	Daar zeg ik dan wel bij: dan vind ik dat de minister ook moet leveren ten aanzien van een aantal inhoudelijke waarborgen.	Aartsen	VVD	0.01
1469	Een van de vragen die ik had en nog steeds heb, gaat over het betalen van leges.	Aartsen	VVD	0.01
1470	We weten nu niet of dat €10 of €100 of €10.000 aan leges is voor die toelatende instantie.	Aartsen	VVD	0.03
1471	Dat zijn wel belangrijke zaken voor mij om te weten voordat ik voor een wetsvoorstel stem, want ik wil weten welk tarief wij ondernemers gaan vragen.	Aartsen	VVD	1.95
1473	Als de minister mij tijdens de wetsbehandeling antwoord kan geven op dat soort inhoudelijke vragen — dat kan schriftelijk, dat kan plenair, dat kan allebei — ben ik bereid om er ook een stukje versnelling op te zetten.	Aartsen	VVD	0.01
1474	Ik zou het namelijk zonde vinden als wij de vertraging laten voortduren vanwege het niet plenair behandelen hiervan.	Aartsen	VVD	0.01
1475	Dat is in ieder geval een stap in de juiste richting.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1476	Ik denk dat het belangrijk is om duidelijkheid te geven aan de bedrijven.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1477	Tegelijkertijd zijn leges voor zover ik weet bijna altijd kostendekkend.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1478	Die worden ook vastgesteld in lagere regelgeving, dus dat weerhoudt volgens mij het inhoudelijke debat niet, maar ook gewoon het vaststellen van de wet niet.	Ceder	ChristenUnie	0.07
1479	Ik meen te proeven dat de heer Aartsen zegt dat als ik met een voorstel kom om 'm snel te behandelen, de VVD dan zegt: daar gaan we voor, mits er duidelijkheid komt over de waarborgen of de toezegging dat het in lagere regelgeving vastgesteld wordt.	Ceder	ChristenUnie	0.04
1480	Dat staat een inhoudelijke behandeling dus niet in de weg.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1481	Dan kom ik dus toch bij het punt dat de heer Aartsen aangeeft dat het belangrijk is dat het qua uitvoering klopt.	Ceder	ChristenUnie	0.02
1483	Nogmaals, ik kom net uit een asieldebat waarin dat het argument is, maar er wordt gewoon gas gegeven.	Ceder	ChristenUnie	0.02
1484	Ik zeg niet dat dat mijn punt is, maar ik hoor hier een terughoudendheid die ik niet vind passen bij een coalitie die zegt: lef en trots hebben, is soms ook doorpakken.	Ceder	ChristenUnie	0.44
1485	Ik vraag me af of dat ook voor arbeidsmigratie geldt, want juist daar is de urgentie, gezien de aantallen, misschien wel het hoogst.	Ceder	ChristenUnie	0.53
1487	Ik zeg juist: laten we proberen ook met deze wet door te pakken.	Aartsen	VVD	0.01
1489	Dan wil ik dat hij mij daar inhoudelijk comfort op biedt, dat we daar inhoudelijk over kunnen discussiëren en dat we dat kunnen afkaderen, omdat het belangrijk is dat het onderdeel uitmaakt van de wetsgeschiedenis.	Aartsen	VVD	0.01
1490	Maar nogmaals, dat kost ons een dagje of één, twee, maximaal, en dan hebben we die wet behandeld in het nieuwe jaar.	Aartsen	VVD	0.01
1491	Alleen, dan vind ik het wel belangrijk — vandaar mijn oproep — dat het kabinet zegt: wij zijn bereid ons niet te verschuilen achter de uitvoering, maar een aantal piketpalen te slaan bij die wetsbehandeling.	Aartsen	VVD	12.65
1493	De SP is het met de VVD eens dat die wet er snel moet komen ...	Van Kent	SP	0.04
1496	Ik wil de VVD vragen of ze de minister, samen met de SP, ertoe wil oproepen om serieus werk te gaan werken van het uitzendverbod in de vleessector, want het is een ongelofelijke, onmenselijke puinhoop in de slachthuizen.	Van Kent	SP	0.03
1497	De gesprekken daarover zijn op 3 juni van dit jaar gestart.	Van Kent	SP	0.01
1498	Is de heer Aartsen het met ons eens dat dat uitzendverbod er na een jaar toch echt wel moet komen?	Van Kent	SP	0.02
1499	Als het op 3 juni volgend jaar niet is geregeld en niet is opgelost, dus als er dan nog steeds malafide uitzendbureaus zijn, moet dat verbod er komen.	Van Kent	SP	0.02
1502	De Wtta-eis is de facto een uitzendverbod, maar dan voor partijen die er een potje van maken, in plaats van voor hele sectoren.	Aartsen	VVD	0.02
1504	Daarom roepen wij het kabinet er samen toe op om ervoor te zorgen dat die wet er snel komt, omdat we dit dan in ieder geval kunnen organiseren.	Aartsen	VVD	0.3
1508	Volgens mij is het onze ereschuld om er in de tussentijd voor te zorgen dat er wel degelijk wordt ingegrepen.	Van Kent	SP	0.01
1509	De vleessector heeft al honderdduizend kansen gehad.	Van Kent	SP	0.02
1510	Het zijn halve criminelen; het zijn misdadige uitzendbureaus.	Van Kent	SP	2.74
1511	Zo ontslaat bijvoorbeeld Horizon of Flexcraft meer dan de helft van de mensen op staande voet.	Van Kent	SP	0.02
1512	Die werken dan bij Vion, een van de grootste slachthuizen in Nederland.	Van Kent	SP	0.01
1514	Wanneer zegt de VVD dan: er moet een verbod komen op het gebruikmaken van uitzendkrachten, want wij accepteren niet dat mensen nog langer zo worden misbruikt in die slachthuizen?	Van Kent	SP	0.03
1516	Als mensen nu de wet overtreden — de heer Van Kent gebruikte het woord "misdadig" en het concept van "misdaad" is dat je de wet overtreedt — moet de Arbeidsinspectie, de politie of een andere instantie daarop afstappen om de wet te handhaven.	Aartsen	VVD	0.02
1517	Alles wat de heer Van Kent opnoemt, mag nu al niet.	Aartsen	VVD	0.02
1518	Daarom ook mijn pleidooi zojuist: laten we kijken of we ervoor kunnen zorgen dat we de Arbeidsinspectie gericht op dat soort sectoren afsturen en dat we daar gericht op gaan handhaven.	Aartsen	VVD	3.67
1519	Want als die wetten nu al worden overtreden, moet daar nu al op worden ingegrepen.	Aartsen	VVD	0.01
1520	Ik zal ook nog een aantal andere voorstellen doen om die problemen aan te pakken, maar mijn prioriteit is nu echt om ervoor te zorgen dat we de Wtta snel kunnen invoeren.	Aartsen	VVD	0.01
1525	Steeds worden er gesprekken georganiseerd, nu ook weer.	Van Kent	SP	0.01
1527	Toen is afgesproken dat we ervoor zouden zorgen dat die malafide uitzendbedrijven er binnen een jaar uit zouden zijn, dat we die niet meer zouden terugzien bij de slachthuizen.	Van Kent	SP	0.02
1528	Als die afspraak na de zoveelste kans niet wordt nagekomen, is het minimale toch wel dat er vanaf 3 juni volgend jaar een uitzendverbod in de vleessector komt?	Van Kent	SP	0.01
1529	Want ze hebben de boel keer op keer geflest en verprutst en ze hebben arbeidsmigranten daarvoor de rekening laten betalen.	Van Kent	SP	0.25
1530	Als de VVD daar weer van wegkijkt, maakt de VVD zich er medeverantwoordelijk voor dat die situatie blijft voortbestaan.	Van Kent	SP	0.02
1532	We hebben als VVD nu tal van voorstellen gedaan om de misstanden aan te pakken.	Aartsen	VVD	0.01
1533	Een van die voorstellen is de versnelling van de Wtta.	Aartsen	VVD	0.02
1534	Ik kom met voorstellen om doordetachering aan te pakken.	Aartsen	VVD	0.02
1535	Wij hebben laatst nog voor het bestuursverbod gepleit.	Aartsen	VVD	0.02
1536	Dat zou ik een goede maatregel vinden, met een afschrikkende werking.	Aartsen	VVD	0.01
1537	Je kunt niet op ieder bedrijventerrein zelf gaan controleren — dat is een onmogelijke taak — dus je moet zorgen voor een fatsoenlijke afschrikking.	Aartsen	VVD	0.25
1538	Daarom hebben wij vorige keer ook gepleit voor meer boetes en voor een bestuursverbod.	Aartsen	VVD	0.01
1540	Ik zou er vooral voor willen pleiten om de minister er met zijn mensen voor te laten zorgen dat we een versnelling zetten op de behandeling van de Wtta, zodat die maximaal twee maanden vertraging oploopt.	Aartsen	VVD	0.02
1541	Als je daar volle bak mee aan de slag kunt gaan, heb je een structurele en brede oplossing, die volgens mij moet gaan werken.	Aartsen	VVD	0.01
1542	Ik hoor de VVD over heel veel haast spreken: opeens moet alles in maart geregeld zijn wat in januari niet geregeld kan worden.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
1545	We kunnen erop rekenen dat er voor '27 niet gehandhaafd zal worden op de Wtta.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.03
1547	Ik ben benieuwd wat de minister daarover gaat zeggen.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1548	Ik hoor concreet alleen niks anders dan voorstellen die eerst uitgewerkt moeten worden en "doordetachering".	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
1551	Dat is jaren geleden al gebeurd, alleen heeft de FNV gezegd: wij doen dat niet meer, want dat gaat niet goed met SNA; het certificaat werkt niet.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.07
1552	Al dat soort voorstellen bestaan allang of zijn alweer afgeschoten.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
1553	Wat gaat de VVD uiteindelijk concreet doen om te zorgen dat de positie van mensen beter gaat worden?	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1555	Ik vind dat wij de implementatierichtlijn, de Detacheringsrichtlijn 2020, zouden moeten aanpassen, zodat je de doordetachering van derdelanders kunt tegengaan.	Aartsen	VVD	26.71
1556	Op dit moment is het een nationale competentie om mensen van buiten de Europese Unie, zoals uit Oezbekistan en Moldavië, toe te laten in Nederland.	Aartsen	VVD	15.57
1560	In de Europese Detacheringsrichtlijn is het namelijk zo dat mensen uit Moldavië en Oezbekistan via Litouwen en Slowakije naar Nederland komen.	Aartsen	VVD	0.02
1561	Ik heb dat laatst "legale mensenhandel" genoemd, omdat het een recept is voor uitbuiting.	Aartsen	VVD	0.01
1562	Op het moment dat mensen hun baan verliezen, moeten ze terug naar het land van herkomst.	Aartsen	VVD	1.08
1565	De minister heeft daarvan gezegd: laat me mijn best doen om te bekijken of dat lukt in Europa.	Aartsen	VVD	0.02
1566	Bij het laatste debat heeft de minister ook gezegd: dat wordt wel heel erg ingewikkeld.	Aartsen	VVD	0.02
1567	Daarom vind ik dat wij hier politiek lef zouden moeten tonen door die implementatierichtlijn aan te passen, bijvoorbeeld door onomwonden te zeggen dat als het gaat om 130% wml, wij die mensen hier niet willen hebben.	Aartsen	VVD	0.02
1570	Dan zullen juristen zeggen: maar dan wordt Brussel boos.	Aartsen	VVD	0.01
1572	Het staat Brussel vrij om naar een Europese rechter te stappen.	Aartsen	VVD	8.73
1574	Dan mag de Europese rechter vervolgens zeggen of wij gelijk hadden of niet.	Aartsen	VVD	1.26
1575	Maar in de tussentijd hebben we dan wel die problemen aangepakt.	Aartsen	VVD	0.01
1577	Als ik het zo hoor, kan ik niet anders dan concluderen dat dit ook niet geregeld zal zijn voordat de wet op de toelatingsplicht er is.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
1578	Dat kan niet zo snel ingevoerd worden en zal ook waarschijnlijk niet mogelijk zijn.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1579	En als die 130%-grens van het minimumloon dan zo mooi zou zijn, waarom ben je dan niet gewoon veel duidelijker door te zeggen: als je arbeidsmigranten hebt die onder 130% van het minimumloon betaald krijgen, neem je ze gewoon dienst?	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.03
1581	Het voorstel van de heer Van Kent is een ander voorstel en gaat over een sector, maar ik zou niet weten waarom je die doordetachering van derdelanders niet snel kan aanpakken.	Aartsen	VVD	0.02
1582	Dat is ook mijn vraag: waarom zouden we moeten wachten op een verkenning in 2025?	Aartsen	VVD	0.01
1584	Laten we dat wetsvoorstel door het kabinet laten aanpassen.	Aartsen	VVD	0.01
1587	Nogmaals, ik heb op mijn bureau de wetsartikelen liggen.	Aartsen	VVD	0.01
1589	Op het moment dat zowel de Tweede Kamer als de Eerste Kamer daarmee instemt, is het wet.	Aartsen	VVD	0.01
1590	Nogmaals, als mensen het daar niet mee eens zijn, mogen ze naar een rechter stappen.	Aartsen	VVD	0.09
1593	Maar wij bepalen hier als wetgever vervolgens hoe dat in de wet wordt gegoten.	Aartsen	VVD	0.03
1594	Ik zou er dus echt voor willen pleiten om niet tot 2025 te wachten met die verkenning, maar het nu al te doen.	Aartsen	VVD	0.01
1596	Dan heb je het over mensen uit Tadzjikistan of Oezbekistan, die hun verblijfsvergunning in Nederland of in de Europese Unie verliezen op het moment dat ze hun baan verliezen.	Aartsen	VVD	97.42
1599	Mevrouw Patijn kennende zal dat ongetwijfeld het geval zijn.	Aartsen	VVD	0.01
1602	Dan nodig ik nu van harte de heer Ceder van de fractie van de ChristenUnie uit voor zijn bijdrage.	voorzitter	None	0.02
1604	Ik had gehoopt dat wij hier de behandeling zouden doen van de Wtta.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1605	Tot onze spijt is er sprake van verdere vertraging.	Ceder	ChristenUnie	0.13
1607	Al jaren pleiten wij in deze Kamer voor het aanpakken van arbeidsmigratie.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1609	We moeten constateren dat jaren later dezelfde discussies nog steeds aan de orde zijn.	Ceder	ChristenUnie	0.03
1610	Dat vind ik jammer en spijtig, omdat de druk op voorzieningen groeit.	Ceder	ChristenUnie	0.52
1612	Gemeenten klagen over de groeiende dakloosheidsproblematiek.	Ceder	ChristenUnie	11.64
1613	We staan hier tegenover een onmachtig kabinet, dat niet in staat is gebleken om hier voldoende stappen in te zetten.	Ceder	ChristenUnie	3.48
1614	Dat vinden we ingewikkeld, omdat we juist bij de laatste verkiezingen hebben gezien dat we migratie en het onder controle krijgen daarvan belangrijke onderwerpen vinden.	Ceder	ChristenUnie	0.02
1615	Maar het lukt ons niet als Kamer om leeuw te zijn voor de grootste groep in Nederland, meer dan 750.000 arbeidsmigranten, en tegen het kabinet te zeggen: we gaan nu stappen zetten.	Ceder	ChristenUnie	69.14
1616	Uit mijn interruptiedebat bleek dan ook dat de ChristenUnie voornemens is om tegen dit kabinet te zeggen dat we wel willen dat de Wtta versneld, of in ieder geval snel, ingaat.	Ceder	ChristenUnie	0.03
1619	Dienst Justis is niet geschikt als volledige uitvoerder.	Ceder	ChristenUnie	0.55
1621	Kan de minister reflecteren op het traject van het kiezen van een uitvoerder tot nu toe?	Ceder	ChristenUnie	0.01
1622	Hoe kan het dat Justis medio juli zegt uitvoerder te kunnen zijn, maar dat drie maanden later duidelijk wordt dat dit maar gedeeltelijk klopt?	Ceder	ChristenUnie	0.32
1623	Waren de wederzijdse verwachtingen tussen het ministerie en Justis misschien vanaf het begin verschillend?	Ceder	ChristenUnie	0.01
1624	Hoe willen we dit bij een toekomstige uitvoeringstoetser voorkomen?	Ceder	ChristenUnie	0.01
1625	Waren de eisen die gesteld zijn aan de uitvoerende instantie sowieso misschien niet te hoog?	Ceder	ChristenUnie	0.01
1626	Stelselverantwoordelijkheid voor de uitvoering van een nieuwe wet is nogal wat.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1627	De minister koerst nu aan op het onderbrengen van de toelatende instantie bij het eigen ministerie, maar hoe wordt de onafhankelijkheid van de TI op deze plek geborgd?	Ceder	ChristenUnie	0.02
1628	Er wordt gedacht aan het onderbrengen bij de afdeling DSU, die belast is met het uitkeren van subsidies, maar het reguleren van toelating is natuurlijk wel wat anders.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1629	Hoe wil de minister ervoor zorgen dat deze afdeling ook de nieuwe taak goed in de vingers krijgt?	Ceder	ChristenUnie	0.01
1630	De schattingen liggen nu op zo'n 150 fte die nodig zouden zijn.	Ceder	ChristenUnie	0.02
1631	Zijn het allemaal nieuwe mensen die aangetrokken moeten worden?	Ceder	ChristenUnie	0.01
1632	Hoe snel denkt de minister de juiste hoeveelheid mensen te hebben gevonden?	Ceder	ChristenUnie	0.01
1633	Welke planning houdt de minister dan wel aan voor de inwerkingtreding van de wet?	Ceder	ChristenUnie	0.01
1634	Wij hebben het continu over de commissie-Roemer en we hebben ook telkens het debat over de vraag welke stappen wel en niet zijn uitgevoerd.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1635	Mijn vraag is of het voornemen van de minister nog effect heeft op het uitvoeren en het uitrollen van alle aanbevelingen van de commissie-Roemer.	Ceder	ChristenUnie	0.03
1636	We hebben recentelijk nog een debat in de Kamer gehad waarin het ging over de toenemende schreeuw van gemeenten als het gaat om dakloosheid en opvang.	Ceder	ChristenUnie	0.02
1638	Wat kan de minister, ook namens het kabinet, toezeggen om, als dit uitgesteld wordt, er in ieder geval voor te zorgen dat gemeenten niet in de kou gelaten worden door de nalatigheid in dit parlement?	Ceder	ChristenUnie	0.01
1642	Dan nodig ik nu de heer Van Kent van de fractie van de SP uit voor zijn bijdrage.	voorzitter	None	0.01
1645	Horizon Flexcraft, ik had het zonet al even genoemd, ontslaat neer dan de helft van de mensen op staande voet.	Van Kent	SP	0.07
1646	We zien situaties waarbij mensen, arbeidsmigranten, zelfmoord plegen en waarbij ze overlijden in het weiland, terwijl ze daar liggen te slapen, door een hakselmachine.	Van Kent	SP	5.43
1648	Daar zagen we de arbeidsmigranten die afgedankt zijn in tentjes slapen tussen de bossen.	Van Kent	SP	0.18
1649	Aan de andere kant van het spoor heeft OTTO Work Force een nieuwe locatie in voorbereiding om de business uit te breiden, om het arbeidsmigratieprobleem nog groter te maken en nog meer mensen hiernaartoe te halen.	Van Kent	SP	0.01
1652	Een van de eerste stappen die de SP, Paul Ulenbelt, toentertijd heeft bedacht was de waarborgsom.	Van Kent	SP	0.01
1653	Een uitzendbureau moet in ieder geval €100.000 op een geblokkeerde rekening hebben, zodat mensen hun loon betaald kunnen krijgen en boetes geïnd kunnen worden als het misgaat.	Van Kent	SP	0.17
1655	De eerste vraag aan de minister is: wiens schuld is het?	Van Kent	SP	0.38
1658	Of is het de lobby van de uitzendsector die ervoor heeft gezorgd dat deze vertraging optreedt?	Van Kent	SP	0.01
1660	Daarom is het onze plicht, vind ik, om in de tijd dat dit uitstel voortduurt andere maatregelen te nemen.	Van Kent	SP	0.1
1661	Ik sluit me aan bij de voorstellen die GroenLinks-Partij van de Arbeid op dit gebied heeft gedaan en ik voeg er een aantal aan toe.	Van Kent	SP	0.01
1662	Is die €100.000, die jaren geleden door de SP bedacht is, inmiddels niet te laag?	Van Kent	SP	0.02
1663	Moeten we dat bedrag niet ophogen naar bijvoorbeeld €150.000?	Van Kent	SP	0.01
1664	Stel dat je heel veel uitzendbureaus inschrijft bij de Kamer van Koophandel, bijvoorbeeld 300, en dat je 900 mensen uitzendt, die je verdeelt onder die uitzendbureaus.	Van Kent	SP	0.62
1665	Kan het dan zo zijn dat er, omdat die plicht om €100.000 in kas te hebben na drie jaar vervalt, dan geschoven wordt met mensen tussen al die verschillende ingeschreven uitzendbureaus, vraag ik de minister.	Van Kent	SP	0.03
1666	300 klinkt krankzinnig en als heel veel, maar let wel, er zijn 19.000 uitzendbedrijven in Nederland ingeschreven.	Van Kent	SP	0.03
1668	Is dat een sluiproute om straks die wet te gaan omzeilen?	Van Kent	SP	0.01
1669	Er is meer tijd, dus is de minister bereid de wet alsnog aan te passen, zodat dat niet mogelijk is?	Van Kent	SP	0.04
1670	De oplossing is vanzelfsprekend om het vervallen van de verplichting om na drie jaar €100.000 in kas te hebben uit de wet te schrappen.	Van Kent	SP	0.08
1671	Die €100.000 wordt alleen verplicht voor nieuwe uitzendbureaus die zich inschrijven, maar we hebben er al 19.000, waarvan het grootste deel in meer of mindere mate verrot is.	Van Kent	SP	0.09
1672	Vindt de minister niet met de SP dat je voor alle uitzendbureaus die €100.000 moet eisen?	Van Kent	SP	0.04
1673	Is de minister bereid om dat in de wet aan te passen?	Van Kent	SP	0.01
1676	Dat is een stok achter de deur totdat deze wet er is.	Van Kent	SP	0.01
1677	Zo kunnen we uitzendbureaus dwingen en motiveren om beter met mensen om te gaan.	Van Kent	SP	0.01
1678	Als ze de fout in gaan, kunnen mensen op voldoende compensatie rekenen.	Van Kent	SP	0.01
1679	Over het uitzendverbod in de vleessector is het net al gegaan.	Van Kent	SP	0.02
1682	Vindt de minister ook dat er twaalf maanden later, tiktak, op 3 juni een verbod moet komen op uitzendkrachten in de vleessector als het dan niet is opgelost?	Van Kent	SP	0.02
1685	Hoe staat het met het aanpakken van de uitzendbureaus die mensen massaal op staande voet ontslaan?	Van Kent	SP	0.01
1688	Er wordt gewikt en er wordt gewogen, maar ondertussen is dit nog steeds aan de hand.	Van Kent	SP	0.01
1689	Ik wil van de minister in dit debat heel graag horen hoe dit op hele korte termijn wordt aangepakt.	Van Kent	SP	0.01
1692	Dan nodig ik nu mevrouw Postma van de fractie van NSC uit voor haar bijdrage.	voorzitter	None	0.01
1695	Vorig jaar sprak ik op een bijeenkomst van het Leger des Heils een man van een jaar of 30, ogenschijnlijk gezond, maar dat was hij niet.	Postma	NSC	0.02
1696	Deze man was naar Nederland gekomen om te werken, zoals zovelen, maar raakte geblesseerd.	Postma	NSC	0.03
1697	Naast zijn gezondheid verloor hij in één klap zijn baan en zijn onderkomen.	Postma	NSC	0.04
1699	Hij leeft hier in Den Haag op straat, vlak tegenover het Kamergebouw, bij het hertenkamp, waar we helaas meer van zijn lotgenoten kunnen vinden.	Postma	NSC	0.05
1701	Vandaar ook onze teleurstelling dat de wet is uitgesteld.	Postma	NSC	0.02
1702	Enerzijds begrijpen we dat zorgvuldigheid belangrijk is.	Postma	NSC	0.01
1703	Anderzijds voelen we de urgentie om heel snel stappen te zetten.	Postma	NSC	0.01
1704	Uit de brief van de minister blijkt dat Justis de uitvoering niet kan doen.	Postma	NSC	0.04
1706	Wanneer krijgen we de stand van zaken over wat er nu wel gaat gebeuren?	Postma	NSC	0.01
1708	Wanneer verwacht de minister met de Kamer te delen wat hier wel de oplossing zal zijn?	Postma	NSC	0.01
1709	Wanneer is de uitvoering hiervan voldoende opgezet, zodat de wet kan ingaan?	Postma	NSC	0.01
1711	Bij de overheid gaat het soms ook mis met de inhuur, bijvoorbeeld bij de asielboten van het COA.	Postma	NSC	0.03
1712	Mijn collega van de SP heeft hier al eerder schriftelijke vragen over gesteld.	Postma	NSC	0.02
1713	Kan de minister een inschatting geven van hoeveel arbeidsmigranten onder de Nederlandse overheid vallen binnen de ketenaansprakelijkheid?	Postma	NSC	0.01
1714	Zijn er signalen dat het op andere plekken ook misgaat?	Postma	NSC	0.01
1716	Dan noem ik de effectenrapportage bij nieuwe bedrijvigheid of "een afwegingskader", zoals in het regeerakkoord staat.	Postma	NSC	0.01
1717	De Wtta gaat helpen om malafide uitzenders tegen te gaan.	Postma	NSC	99.91
1718	Voordat een nieuw bedrijf zich vestigt, moeten we ons echter afvragen of de huizenmarkt, de publieke voorzieningen en het zorgstelsel in de buurt het aankunnen om deze arbeidsmigranten te bedienen.	Postma	NSC	0.01
1719	Het is belangrijk dat de gemeente daar goede handvatten voor krijgt.	Postma	NSC	0.01
1720	In mei 2024 publiceerde de VNG een handreiking voor gemeenten om inzicht te krijgen in de huisvestingsopgave van arbeidsmigranten bij nieuwe bedrijvigheid.	Postma	NSC	0.02
1721	Hoe kan de minister ervoor zorgen dat het afwegingskader nu echt een belangrijke tool wordt om gemeenten en provincies een goede afweging te laten maken?	Postma	NSC	0.01
1722	Kan bij het maken van het afwegingskader gebruik worden gemaakt van de ervaringen van VNG bij het opstellen van de effectenrapportage?	Postma	NSC	0.01
1724	Meneer Ceder, mevrouw Patijn krijgt als eerste het woord.	voorzitter	None	0.01
1726	De heer Ceder heeft een feilloos gevoel voor tegelijk naar voren lopen.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1727	Ik hoorde NSC heel duidelijk praten over het belang van die afwegingskaders.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1728	Ik denk dat die heel erg belangrijk zijn, maar vooralsnog zijn die niet ingevoerd.	Patijn	GroenLinks-PvdA	40.95
1732	Is NSC bereid om te zeggen: wij willen echt een verplichtend, regionaal afwegingskader, waarbij ook de sociale normen worden meegenomen?	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1734	Wij zien echt de meerwaarde van deze afwegingskaders.	Postma	NSC	0.01
1735	Het lijkt ons goed om eerst te kijken of dit vrijwillig kan. Wij zien dat sommige gemeenten dit echt al oppakken als pilots, maar andere gemeenten niet.	Postma	NSC	4.48
1736	Een eerste stap zou zijn om te kijken hoe je dat met elkaar kunt verbeteren om te zorgen dat gemeenten echt geënthousiasmeerd worden om dit te gebruiken.	Postma	NSC	0.01
1737	We zien ook dat gemeenten die dit inzetten er echt baat bij hebben en goede afwegingen maken.	Postma	NSC	0.01
1740	Dat zijn een heleboel woorden om nee te zeggen tegen een verplichtend karakter.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1741	Volgens mij hoor ik u zeggen: eerst nog weer langer de pilot verlengen en vrijwillig.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.03
1743	Mijn vraag is eigenlijk: nu alles al vertraagd loopt, is het niet verstandig om snel een verplichtend karakter aan dat afwegingskader te geven en te zorgen dat het ook regionaal wordt ingevoerd?	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1744	Ik zou heel graag willen dat het regionaal wordt ingevoerd.	Postma	NSC	0.01
1745	Ik wil echter eerst even kijken of dit iets is wat wij vanuit het Rijk moeten opleggen of dat dit een stap is die de gemeente zelf wil zetten.	Postma	NSC	0.01
1750	Er is al heel veel duidelijkheid over dat het de wens is van de gemeenten die hebben meegedaan aan de pilot dat het verplichtend wordt.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.03
1751	Bijvoorbeeld het Westland doet het niet, waarna de overstroom in huisvesting naar Den Haag en Rotterdam gaat.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.03
1752	Het zou mooi zijn als NSC nog eens even heel goed wil gaan praten met die gemeenten en snel tot een beslissing wil komen om wel een verplichtend karakter te geven aan die pilot.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1753	Ik hoorde niet echt een vraag, maar meer een aanmoediging.	Postma	NSC	39.75
1755	Ik sluit me allereerst aan bij de oproep van mevrouw Patijn.	Ceder	ChristenUnie	7.77
1758	Het is echt al bekend wat de verschillen of de nadelen zijn om het lokaal te beleggen en wat de wens is van gemeenten.	Ceder	ChristenUnie	3.1
1761	Ik zou NSC willen uitdagen om een weging te maken, want naar mijn idee komt er gewoon niet meer informatie.	Ceder	ChristenUnie	0.02
1764	De visie van NSC op met name de vraag of wij het ons kunnen veroorloven om de Wtta nog langer uit te stellen, is überhaupt noodzakelijk.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1765	We zien dat ook op andere onderwerpen alvast wetgeving wordt behandeld vanwege de urgentie.	Ceder	ChristenUnie	0.02
1767	Ik vind het van wezenlijk belang dat we hier duidelijkheid over krijgen, ook omdat het met een motie komt.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1770	Ik heb net ook even het interruptiedebatje gevolgd dat u had met de heer Aartsen; daar doelt u volgens mij nu ten dele op.	Postma	NSC	0.01
1771	Het is ontzettend belangrijk dat deze wet zo snel als mogelijk wordt ingevoerd.	Postma	NSC	0.01
1772	Ik vind het belangrijk om daarin het volgende mee te nemen.	Postma	NSC	0.01
1773	Het ging er net over — die inschatting kan ik eerlijkheidshalve nog niet goed maken — of die uitvoeringsinstantie eerst in zijn geheel moet staan en dat we daarna de wet behandelen, of dat dat opgesplitst kan worden; zo vat ik het even samen.	Postma	NSC	0.01
1774	Dat is een vraag die ik ook graag aan de minister wil stellen.	Postma	NSC	0.01
1776	Wat ik wil — en ik denk de heer Ceder ook, als ik zijn inbreng hoor — is dat we zo snel mogelijk een oplossing met elkaar vinden.	Postma	NSC	0.01
1777	Dan moeten we inderdaad gewoon heel pragmatisch denken.	Postma	NSC	0.01
1778	Als dit kan voor een goede uitvoering en als dit de snelheid ten goede komt, dan absoluut ja.	Postma	NSC	0.01
1779	Als er echter haken en ogen zijn en er daardoor wellicht brokken komen, hoort u twijfel bij mij.	Postma	NSC	0.01
1782	Maar als de vraag erop ziet of we voldoende capaciteit hebben om de handhaving te doen op de wijze die wij zouden willen, dan snap ik die.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1783	Maar dat is niet de weging die bij andere onderwerpen in deze Kamer leidend is.	Ceder	ChristenUnie	0.29
1784	Ik snap dus niet zo goed waarom die handhaving bij een van de meest urgente onderwerpen nu wel primair staat.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1785	We weten allemaal dat we, als het gaat over de schijnzelfstandigen, qua handhaving ons best zullen doen, maar dat het niet zal gaan zoals we het allemaal graag zouden willen.	Ceder	ChristenUnie	0.04
1786	Maar dat accepteren we hier willens en wetens, omdat we het wel belangrijk vinden om de wet door te laten gaan.	Ceder	ChristenUnie	0.12
1788	Qua uitvoering zijn er partijen die al twee jaar roepen: die maatregelen, doe het nou niet, beste mensen …	Ceder	ChristenUnie	0.4
1790	Nou, ik vind het wel belangrijk, omdat … Maar u heeft gelijk, ik zal afronden.	Ceder	ChristenUnie	0.01
1792	Ik vat het even zo samen: de minister is bezig om ervoor te zorgen dat er een uitvoeringsinstantie komt.	Postma	NSC	0.01
1795	Het aantal handhavers zal nooit perfect zijn voor wat we met elkaar willen bereiken; daar zijn we het over eens.	Postma	NSC	0.01
1796	Dus dat betekent mijns inziens dat we niet moeten streven naar die perfecte situatie waarin wij beschikken over het aantal handhavers dat we eigenlijk nodig hebben, maar dat we gewoon moeten beginnen.	Postma	NSC	0.01
1798	Waar ik wel aan hecht — daar zit even mijn aarzeling en dus ook mijn indirecte vraag aan de minister — is dat het juridisch wel moet kloppen.	Postma	NSC	0.21
1799	Als we dat niet goed met elkaar regelen en het raamwerk van die uitvoeringsinstantie niet goed opzetten, krijgen we dat weer op een andere manier terug en hebben we een vertraging.	Postma	NSC	0.02
1801	Maar ik ben het absoluut met de heer Ceder eens dat we zo snel mogelijk elke stap moeten zetten die we kunnen zetten.	Postma	NSC	0.01
1804	NSC heeft een aantal amendementen ingediend; dat is nog gedaan door mijn voorganger, de heer Van Oostenbruggen.	Postma	NSC	0.02
1805	Daarin laten we zien dat we het belangrijk vinden dat de arbeidsmigranten geregistreerd worden in de BRP, de Basisregistratie Personen.	Postma	NSC	0.01
1806	Het tweede amendement dat we hebben ingediend gaat over de zorgplicht voor werkgevers voor het afsluiten van een zorgverzekering.	Postma	NSC	0.01
1807	Ik heb in de brief van de minister van gisteren kunnen lezen dat hij wat bezwaren heeft bij de zorg- en meldplicht.	Postma	NSC	0.03
1808	Ik wil vooral meegeven dat overal in deze wet haken en ogen zullen zitten en dat de wet dus niet perfect tot uitvoering zal komen, omdat niet alles perfect dichtgeregeld kan worden.	Postma	NSC	0.02
1811	Eigenlijk is dat het interruptiedebatje dat ik net had met de heer Ceder.	Postma	NSC	0.01
1812	Ik ben heel benieuwd of de minister ook de voordelen ziet van de plichten die in de amendementen zitten en of de minister alternatieve ideeën heeft over de manier waarop de problemen bij de BRP wel aangepakt kunnen worden.	Postma	NSC	0.01
1815	Daarom ga ik naast het reeds ingediende amendement ook een motie indienen over een plicht voor werkgevers ten aanzien van een correcte registratie in de BRP.	Postma	NSC	0.01
1816	Hoewel ik de bezwaren van de minister hoor, zijn er op dit moment geen betere alternatieven.	Postma	NSC	3.98
1817	Werkgevers zijn de enigen die arbeidsmigranten gegarandeerd zien.	Postma	NSC	0.02
1820	In de vleessector zien we relatief veel misstanden.	Postma	NSC	32.59
1821	Duitsland is voor deze sector al met een uitzendverbod gekomen.	Postma	NSC	0.02
1822	Ik begrijp dat de minister in het eerste kwartaal van 2025 met het resultaat van een verkenning komt.	Postma	NSC	0.02
1823	Voor NSC zijn goeie contracten voor werknemers in deze sector belangrijk.	Postma	NSC	0.01
1824	Kan de minister in deze verkenning kijken naar een verplichting voor deze sector om een minimaal percentage arbeidskrachten in dienst te nemen?	Postma	NSC	0.01
1830	Ik zie het ook, maar ik dacht: ik laat u even afronden.	voorzitter	None	0.01
1831	Ook wat ons betreft was de laatste vraag, over meer mensen in vaste dienst daar, een hele goede.	Van Kent	SP	0.01
1832	Ik heb nog dezelfde vraag die ik ook eerder stelde.	Van Kent	SP	0.01
1834	Het doel was, en is, om binnen twaalf maanden geen malafide uitzendbureaus meer te hebben in de vleessector.	Van Kent	SP	0.01
1835	Vindt Nieuw Sociaal Contract ook dat dat uitzendverbod echt aan de orde moet zijn als dat doel op 3 juni niet bereikt is?	Van Kent	SP	0.01
1836	Ik zou echt graag eerst die tussenstap willen, want ik wil de verkenning zien die door de minister gedaan is.	Postma	NSC	0.01
1840	Ik ben heel benieuwd wat de minister daarvan vindt.	Postma	NSC	0.01
1841	Ik zal 'm op die manier graag door willen geleiden.	Postma	NSC	0.01
1843	Duitsland heeft het uitzendverbod in de vleessector in de coronatijd ingevoerd.	Van Kent	SP	0.07
1844	Toen heeft toenmalig SP-Kamerlid Frank Futselaar — hij komt uit Zwolle, zeg ik tegen de minister — het voorstel gedaan om ook in Nederland te komen tot een uitzendverbod.	Van Kent	SP	0.03
1845	Daar heeft de meerderheid van de Kamer mee ingestemd.	Van Kent	SP	0.02
1846	Vervolgens zijn er gesprekken gevoerd met de sector.	Van Kent	SP	0.01
1847	Vervolgens wordt er met papier geschoven en wordt er weer overlegd.	Van Kent	SP	0.01
1850	Mijn vraag is: gaat Nieuw Sociaal Contract accepteren dat er op 3 juni nog malafide uitzendbureaus actief zijn in de vleessector of vindt Nieuw Sociaal Contract dan dat er een verbod moet komen?	Van Kent	SP	1.06
1851	Malafide uitzendbureaus moet je nooit willen; laten we dat even helder hebben.	Postma	NSC	0.01
1852	Ik heb in mijn inbreng gevraagd of er een minimaal percentage aan vast contracten kan komen voor de hele vleessector.	Postma	NSC	0.02
1853	Dan kun hen op die manier al een beetje buiten de deur zetten.	Postma	NSC	0.01
1854	Ik wil echt eerst even afwachten wat hieruit komt en daar dan een oordeel over vellen.	Postma	NSC	0.01
1856	Dit is wel een signaal richting de sector van "we kunnen nog wel even doorgaan met polderen, overleggen en met papier schuiven".	Van Kent	SP	0.12
1857	Als de sector hier van een meerderheid van de Kamer hoort dat dat verbod er komt als het op 3 juni niet geregeld is, dan kunnen we ergens komen.	Van Kent	SP	0.05
1858	Maar dit soort halfslachtige opstellingen, waar ik ook bij de VVD achter kwam, gaan er niet toe leiden dat die sector echt, met een stok achter de deur, gedwongen wordt om schoon schip te maken.	Van Kent	SP	0.28
1859	Nee, zo moet de sector dit absoluut niet gaan interpreteren.	Postma	NSC	0.01
1861	Ik hoorde mevrouw Postma zeggen dat ze een motie gaat indienen over de bevorderingsplicht.	Aartsen	VVD	0.02
1862	Maar we hebben gisteren van de minister een brief gekregen waarin hij de opties langsloopt en hij zegt eigenlijk dat de bevorderingsplicht de minst wenselijke is van alle opties die er zijn.	Aartsen	VVD	0.02
1864	Dan moet je een apart wetstraject starten voor het Burgerlijk Wetboek.	Aartsen	VVD	26.69
1866	Dat betekent dat een arbeidsmigrant uit Oezbekistan naar de rechter moet stappen om te gaan klagen dat zijn werkgever zijn inschrijving in de BRP onvoldoende heeft bevorderd.	Aartsen	VVD	78.18
1867	Het is goed dat we hier met elkaar praten over mogelijke oplossingen.	Aartsen	VVD	0.01
1868	Maar is het niet verstandig dat we deze materie bij de daadwerkelijke behandeling van de Wtta bespreken, in plaats van nu een set ambtenaren op pad sturen met iets waarvan de minister eigenlijk "laten we dat niet doen" zegt?	Aartsen	VVD	0.03
1871	Het is voor NSC belangrijk dat we wel al gaan kijken of hierin stappen gezet kunnen worden en dat het niet zomaar weggelegd wordt.	Postma	NSC	0.01
1872	Wij hebben namelijk wel het idee je door de bevorderingsplicht zo veel mogelijk mensen ingeschreven kunt krijgen in de BRP.	Postma	NSC	0.81
1873	Maar dan wil ik de NSC-fractie vragen om te reflecteren op de brief die de minister heeft gestuurd.	Aartsen	VVD	0.02
1875	Hij ziet eigenlijk precies het tegenovergestelde van wat de NSC-fractie ziet en zegt: dan moet een arbeidsmigrant zelf naar de rechter stappen.	Aartsen	VVD	0.15
1876	Dat gaat toch nooit gebeuren, vraag ik via de voorzitter aan mevrouw Postma.	Aartsen	VVD	0.01
1877	Wij hebben het idee dat we door die bevorderingsplicht juist zo veel mogelijk mensen daar ingeschreven kunnen krijgen.	Postma	NSC	0.06
1878	We hadden eerst naar een zorgplicht gekeken, maar die is nog complexer.	Postma	NSC	0.02
1879	Wij hadden het idee dat dit juist de manier was om meer mensen ingeschreven te kunnen krijgen in de BRP.	Postma	NSC	0.01
1882	Ik ben zeker benieuwd naar de appreciatie, maar ik zou mevrouw Postma willen uitnodigen om te kijken of we in de wet zelf een zorgplicht zouden kunnen opnemen die misschien wel zou kunnen werken, of een informatievoorzieningsplicht of wat dan ook.	Aartsen	VVD	0.01
1883	Maar we moeten niet nu al vooruitlopen op zaken waarvan de minister zegt: civielrechtelijk gaat dat 'm niet worden.	Aartsen	VVD	3.68
1885	Ik hoor in andere inbrengen — mevrouw Patijn loopt hier net naar voren, dus ik neem haar even als voorbeeld — ook suggesties om toch te komen tot wat praktische dingen die je nu al kan doen.	Postma	NSC	0.01
1886	Ik denk dat wij allemaal de behoefte voelen om stappen te zetten.	Postma	NSC	0.01
1887	Eén daarvan is kijken wat we nu al kunnen doen en in gang kunnen zetten, zodat we al veel verder zijn als die wet in behandeling komt, hopelijk zo snel mogelijk.	Postma	NSC	0.01
1888	Mevrouw Patijn, ik heb het gevoel dat u een vraag gaat stellen.	voorzitter	None	0.01
1889	Ik hoorde NSC zeggen dat we de mogelijkheid zouden moeten creëren om nog maar een beperkt aantal mensen via uitzendbureaus te laten komen, bijvoorbeeld 70% van de mensen in vaste dienst.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.03
1892	Mevrouw Patijn, gaat u vooral door met uw vraag en daarna geef ik mevrouw Postma het woord.	voorzitter	None	0.01
1893	Is mevrouw Postma bereid om dan ook meteen vast te leggen dat in sectoren waarin arbeidsmigranten minder dan 130% verdienen, de afspraak geldt dat 70% van die mensen in vaste dienst komt?	Patijn	GroenLinks-PvdA	2.69
1894	Sorry van daarnet, ik was in mezelf aan het praten.	Postma	NSC	0.12
1895	Het betrof de vleessector als doelgroep, in het debat dat we hadden over minimaal verplichte percentages.	Postma	NSC	0.02
1896	Ik wil wel even kijken naar die percentages, maar het is belangrijk dat het een groot deel is, om te zorgen dat die mensen gewoon een goede arbeidsovereenkomst hebben.	Postma	NSC	0.01
1897	Volgens mij hebben we als Kamer vorige week een motie aangenomen waardoor dit de norm moet worden per 2028.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
1898	Het wordt heel ingewikkeld als we hier allemaal met onszelf gaan praten.	voorzitter	None	0.01
1899	Mevrouw Patijn, gaat u verder met uw inbreng en negeert u commentaren vanuit de bankjes.	voorzitter	None	0.02
1900	Het gaat erover dat we die 70% met elkaar hebben uitgesproken en dat het belangrijk is dat dat een onderdeel wordt van de norm.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
1901	Het zou heel mooi zijn om in het verlengde daarvan afspraken te maken.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1902	Ik zou het heel mooi vinden om daar samen iets op te ondernemen.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
1905	Ik dank u voor uw bijdrage en nodig graag mevrouw Van Dijk van het CDA uit voor haar bijdrage.	voorzitter	None	0.88
1907	We hebben hier in Den Haag onze mond vol van de menselijke maat, maar behandelen mensen die voor ons werken vaak helemaal niet zo menselijk.	Inge van Dijk	CDA	0.91
1908	Ik heb het vandaag inderdaad specifiek over onze arbeidsmigranten.	Inge van Dijk	CDA	0.01
1909	Nog te vaak lezen we in het nieuws hoe onbeschoft deze mensen behandeld worden door uitzendorganisaties of inleners, en nog te vaak zien we afhankelijkheden van werkgevers die discutabel zijn.	Inge van Dijk	CDA	3.98
1910	Ik doel dan bijvoorbeeld op huisvesting, want ondanks dat het wettelijk verboden is, hebben veel van hen geen gescheiden huurcontract en worden ze na afloop van het arbeidscontract direct op straat gezet.	Inge van Dijk	CDA	0.02
1911	Een fatsoenlijke werkgever zorgt ook na beëindiging van het contract voor zijn mensen.	Inge van Dijk	CDA	41.43
1912	Juist al die werkgevers die het wel goed geregeld hebben en die arbeidsmigranten wel op de juiste manier huisvesten en behandelen, zijn hier vaak de dupe van, want zij worden er ook vaak op aangekeken dat er zo veel misstanden zijn met arbeidsmigranten.	Inge van Dijk	CDA	4.35
1913	Daarom sta ik hier ook met het nodige ongemak, want de wet die hier paal en perk aan moet stellen, dreigt uit het zicht te verdwijnen naar 2027 of misschien nog later.	Inge van Dijk	CDA	0.01
1914	Sinds we het rapport-Roemer in de hand hebben, weten we wat we moeten doen, maar in de uitvoering loopt het vaak vast.	Inge van Dijk	CDA	4.51
1915	Dat is geen nieuws, want heel vaak lopen goede initiatieven vast op de uitvoering.	Inge van Dijk	CDA	1.67
1916	Overigens zijn problemen in de uitvoering een debat op zich waard.	Inge van Dijk	CDA	0.01
1917	En ja, de uitvoering moet op orde zijn, maar is de ingeslagen weg de juiste?	Inge van Dijk	CDA	0.01
1918	Want eerst was het voorstel om een nieuw zbo in te richten, toen was het Justis die de uitvoering op zich zou nemen en nu is het een vraagteken geworden, en is het misschien wel het ministerie zelf.	Inge van Dijk	CDA	0.02
1922	Met iedere maand die we verliezen, geven we malafide ondernemers de kans om arbeidsmigranten langer uit te buiten.	Inge van Dijk	CDA	98.41
1923	Daarom heb ik een paar vragen en een paar voorstellen.	Inge van Dijk	CDA	0.07
1924	Er is een top twintig van malafide ondernemingen waarvan breed in de sector bekend is dat ze regels aan hun laars lappen.	Inge van Dijk	CDA	0.08
1925	Zonder Wtta zouden we een begin moeten maken met het opruimen van die rotte appels.	Inge van Dijk	CDA	0.01
1926	Is de minister hiertoe bereid in overleg met de Arbeidsinspectie en/of de Belastingdienst en gemeenten?	Inge van Dijk	CDA	0.01
1927	Dit zou een gerichte invulling kunnen zijn van de uitbreiding van de Arbeidsinspectie vanaf komend jaar.	Inge van Dijk	CDA	0.01
1928	Dan ondernemingen versneld aan het SNF-keurmerk krijgen.	Inge van Dijk	CDA	6.71
1929	Via bestaande organisaties zoals de Kamer van Koophandel, banken en accountants kunnen we toch veel meer ondernemers dan de huidige 4.000 vragen om het SNF-keurmerk te behalen?	Inge van Dijk	CDA	0.02
1930	Het is goed voor de arbeidsmigrant, goed voor de sector en geeft minder uitvoeringsproblemen als de Wtta straks van start moet.	Inge van Dijk	CDA	8.31
1931	Kunt u daarnaast de sector vragen om transparant te zijn over hoeveel ondernemingen in welke sectoren al een SNF-keurmerk hebben en waar men enorm achterloopt?	Inge van Dijk	CDA	0.01
1933	Er is veel onwetendheid over de manier van registreren, blijkt uit het onderzoek Zicht op arbeidsmigranten.	Inge van Dijk	CDA	99.98
1934	Opvallend is dat een kwart van de respondenten niet eens weet of ze staan ingeschreven.	Inge van Dijk	CDA	5.85
1935	De inrichting van het registratiestelsel is voor veel burgers met een laag inkomen te complex.	Inge van Dijk	CDA	0.05
1936	Hier moeten we op korte termijn echt iets aan verbeteren.	Inge van Dijk	CDA	0.01
1937	Opvallend en zorgelijk is het grote verschil in mentale gezondheid tussen "gewone" werknemers en onze arbeidsmigranten.	Inge van Dijk	CDA	33.61
1938	We zien dat ze beperkte sociale contacten buiten hun eigen bubbel hebben in combinatie met een beperkte taalbeheersing, maar wel de grote wens om de taal te leren.	Inge van Dijk	CDA	0.36
1940	Bijna zeven van de tien arbeidsmigranten geven aan de Nederlandse taal graag beter te willen beheersen.	Inge van Dijk	CDA	0.03
1941	De drempels om de taal te leren die ze vaak benoemen, zijn tijd, energie en het best moeilijk vinden van de taal.	Inge van Dijk	CDA	0.02
1942	Kunnen we hier nou niet een slimme combinatie maken van enerzijds de taal leren en tegelijkertijd die mensen breder contacten laten opdoen?	Inge van Dijk	CDA	0.01
1943	Ten slotte blijkt uit de brief van afgelopen maandag over het weren van malafide uitzenders in de vlees- en pluimveesector dat opdrachtgevers checklists inzetten om te achterhalen of zij werken met malafide uitzendbureaus.	Inge van Dijk	CDA	0.04
1944	Kunnen we deze checklist breder inzetten en ook onderdeel laten zijn van waar de Arbeidsinspectie op gaat controleren?	Inge van Dijk	CDA	0.01
1947	Dan nodig ik nu de heer Boon van de fractie van de PVV van harte uit voor zijn bijdrage.	voorzitter	None	0.02
1950	Het overgrote deel van de uitzendbureaus in Nederland levert goed werk en gaat op een fatsoenlijke manier om met hun personeel.	Boon	PVV	99.91
1951	Alhoewel veel bureaus goed werk verrichten, stelt de Arbeidsinspectie vast dat er bij uitzendbureaus met buitenlandse werknemers en ongeschoolde arbeid vaker sprake is van malafide praktijken.	Boon	PVV	28.82
1952	Fraude en uitbuiting vormen al jarenlang een diepgeworteld probleem binnen deze groep uitzendbureaus.	Boon	PVV	0.02
1953	In drie jaar tijd werden bij 1.300 uitzendbureaus overtredingen vastgesteld, wat resulteerde in 1,5 miljoen euro aan boetes.	Boon	PVV	0.01
1954	Dit bewijst dat er nog veel misbruik wordt gemaakt van arbeiders.	Boon	PVV	0.01
1955	De PVV onderschrijft de harde conclusie van de Arbeidsinspectie dat de aanpak van arbeidsuitbuiting voelt als dweilen met de kraan open.	Boon	PVV	0.08
1956	Een schrijnend voorbeeld van deze misstanden binnen de uitzendbranche is het misbruik van ontslag op staande voet, waardoor kwetsbare werknemers plotseling hun baan en vaak ook hun huisvesting verliezen.	Boon	PVV	98.12
1957	Dit soort praktijken zijn onrechtvaardig en veroorzaken maatschappelijke schade.	Boon	PVV	0.02
1958	Een kleine groep werkgevers profiteert hiervan, terwijl de lasten worden afgewenteld op onze samenleving.	Boon	PVV	33.46
1959	Dit leidt tot overlast, maar ook tot druk op sociale voorzieningen en extra spanning op de woning- en arbeidsmarkt.	Boon	PVV	0.03
1960	De PVV pleit daarom voor een harde aanpak van malafide uitzendbureaus en een forse beperking van arbeidsmigratie om deze druk te verlichten en de positie van de Nederlandse werknemers te versterken.	Boon	PVV	0.03
1962	In het hoofdlijnenakkoord en het regeerprogramma is vastgelegd dat deze malafide uitzendconstructies krachtig aangepakt moeten worden en dat de uitzendbranche en wervingsbureaus gereguleerd moeten worden via een toelatingsstelsel, de Wtta.	Boon	PVV	0.01
1963	Deze wet biedt de kans om de kleine groep overtreders die structureel misbruik maakt van arbeidsmigranten en regels, van de markt te weren.	Boon	PVV	0.02
1964	Dit is niet alleen belangrijk voor de bescherming van kwetsbare werknemers, maar ook om de eerlijke concurrentie voor goedwillende werkgevers te garanderen.	Boon	PVV	0.02
1965	Wij zien, net als de minister, de urgentie om deze problemen aan te pakken.	Boon	PVV	0.01
1967	Neem bijvoorbeeld de uitbreiding van de Arbeidsinspectie met 35 fte, specifiek gericht op de uitzendsector.	Boon	PVV	0.01
1970	De PVV steunt ook de verhoging van boetes voor het inzetten van illegale arbeid tot €11.250 per overtreding.	Boon	PVV	0.07
1971	Dit is een krachtig signaal aan malafide uitzendbureaus dat dergelijke praktijken niet zonder gevolgen blijven.	Boon	PVV	0.01
1972	Toch vindt de PVV dat de boetes nóg hoger moeten zijn om deze misstanden volledig te ontmoedigen.	Boon	PVV	0.03
1973	Wie de regels bewust aan zijn laars lapt, mag hiervoor zwaar worden gestraft.	Boon	PVV	0.01
1974	Hoewel zorgvuldigheid belangrijk is bij de invoering van de Wtta, benadrukt de PVV dat verdere vertraging de problemen alleen maar verergert.	Boon	PVV	0.32
1975	Daarom verwachten wij dat de minister het tempo hoog houdt en voortvarend werkt aan de invoering van deze wet.	Boon	PVV	0.02
1976	Wij kijken uit naar de resultaten van het aanvullende onderzoek en het nieuwe tijdpad dat de minister in januari zal presenteren.	Boon	PVV	0.01
1980	Ik hoop dat de PVV komt met een voorstel om de boetes nog verder te verhogen.	Van Kent	SP	0.01
1981	De SP staat daar vierkant achter, want dit soort misbruik moet zwaar bestraft worden.	Van Kent	SP	0.02
1984	Wij komen met een voorstel om ervoor te zorgen dat in de wet het bedrag van €100.000, dat jaren geleden is bedacht, wordt opgehoogd naar €150.000.	Van Kent	SP	0.02
1985	Zoals u weet, is dat alleen maar verplicht voor uitzendbureaus die nu nieuw toetreden, en niet voor de 19.000 die er al zijn.	Van Kent	SP	0.45
1986	Vindt de PVV dat die plicht ook moet gelden voor de al bestaande uitzendbureaus?	Van Kent	SP	0.01
1987	Ik begin met de vraag over het verhogen van de boetes.	Boon	PVV	0.01
1988	Er is een aangenomen motie, waar onder andere mijn naam onder staat.	Boon	PVV	0.02
1989	De minister zou daarop terugkomen, dus dat wachten we nog even af.	Boon	PVV	0.02
1990	Ik denk dat wij het voorstel om de inleg te verhogen voor nieuwe bedrijven best wel kunnen steunen.	Boon	PVV	0.01
1991	Ik ben ook wel benieuwd hoe de minister daarover denkt.	Boon	PVV	0.01
1992	Er is namelijk best wel een flinke inflatie overheen gegaan.	Boon	PVV	1.71
1993	Met betrekking tot de vraag wat de gevolgen zijn voor de bestaande uitzendbureaus wil ik eerst even de beantwoording afwachten.	Boon	PVV	0.01
1997	Als het niet voor de bestaande uitzendbureaus geldt, dan betekent dat dat ongeveer 19.000 uitzendbureaus of meer gewoon door kunnen gaan op de oude voet.	Van Kent	SP	0.29
1998	Volgens mij is dat iets wat de PVV niet wil en dat is ook niet wat de SP wil.	Van Kent	SP	0.02
1999	Ik hoop dus dat we daar samen in op kunnen trekken.	Van Kent	SP	0.01
2001	Ik sta er niet negatief tegenover; zo moet u mij niet begrijpen.	Boon	PVV	0.01
2002	Maar ik ben wel even benieuwd naar wat de gevolgen ervan zijn.	Boon	PVV	0.01
2004	Misschien kunnen we hen ook op een andere manier aanpakken, met die 35 fte, met hogere boetes en door hen eventueel echt hoofdelijk aansprakelijk te stellen.	Boon	PVV	0.01
2005	Dat heeft allemaal onze steun, maar we zijn wel even benieuwd naar wat de gevolgen voor de huidige uitzendbureaus zijn.	Boon	PVV	0.02
2006	Er zijn namelijk ook een hele hoop uitzendbureaus die het goed doen en waar nooit problemen zijn.	Boon	PVV	45.53
2007	We willen er toch voor zorgen dat zij niet te veel last krijgen.	Boon	PVV	0.01
2011	De voorgestelde wet is een stap in de juiste richting, maar het is belangrijk dat deze wet effectief is en malafide bedrijven daadkrachtig aanpakt.	Boon	PVV	0.01
2012	Hoewel veel werkgevers naar behoren handelen, blijven malafide uitzendbureaus een bron van misstanden en een smet op de sector.	Boon	PVV	3.74
2013	De PVV blijft aandringen op een snelle, harde en gerichte aanpak van deze groep, zodat misstanden niet langer voortbestaan en de arbeidsmarkt veiliger en rechtvaardiger wordt.	Boon	PVV	39.05
2016	Dat geeft aanleiding tot een korte vraag van mevrouw Patijn.	voorzitter	None	0.01
2018	Arbeidsmigratie drukt zwaar op de economie en de samenleving.	Patijn	GroenLinks-PvdA	5.15
2020	Vandaag verscheen in De Groene Amsterdammer een stuk waaruit bleek dat een Facebookpagina is verschenen met heel veel nepnieuws.	Patijn	GroenLinks-PvdA	63.03
2022	Zou de heer Boon kunnen uitleggen of hij achter dat nepnieuws zit?	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
2024	Klopt wat in dat artikel staat, dus dat er nepnieuws is verspreid over overlast met asielmigranten en mensen die roepen dat ze daar last van hebben, terwijl die mensen helemaal niet bestaan?	Patijn	GroenLinks-PvdA	1.85
2026	Heel kort: er is vlak voor dit debat een bericht verschenen van de Groene Amsterdammer waar mijn naam in staat.	Boon	PVV	0.02
2031	Dus u zegt: ik sta daar niet achter, ik ben daar geen onderdeel van, en ik zou daar nooit aan bijdragen?	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.06
2034	Op een aantal onderdelen ben ik het niet met de heer Boon eens, maar ik vind wel dat hij een vrij genuanceerd verhaal heeft gehouden.	Ceder	ChristenUnie	40.77
2035	Dat vind ik toch wel spanning opleveren met hoe de PVV eigenlijk kijkt naar migratie.	Ceder	ChristenUnie	0.01
2037	Er was overlapping, waardoor we eerst daar waren en nu hier zijn.	Ceder	ChristenUnie	0.01
2038	Daar ging het eigenlijk over een soortgelijke situatie.	Ceder	ChristenUnie	0.02
2040	De vraag is of dat qua capaciteit kan. Minister Faber zegt eigenlijk "gas, gas, gas", "je moet een beetje lef hebben", "wie niet waagt wie niet wint" — ik parafraseer het even — en "omdat we het zo belangrijk vinden dat we paal en perk stellen aan migratie".	Ceder	ChristenUnie	0.03
2041	Maar bij arbeidsmigratie, de grootste vorm met minimaal 750.000 mensen, merk ik ... We zien de afwenteling van de kosten hiervan op de maatschappij en de druk op de voorzieningen.	Ceder	ChristenUnie	0.01
2042	Gemeenten zeggen: help ons alsjeblieft met dakloosheid en uitbuiting.	Ceder	ChristenUnie	0.02
2043	En dan vind ik die genuanceerde toon wel heel apart.	Ceder	ChristenUnie	0.01
2044	Het lijkt alsof dit, naar analogie, een minder belangrijk onderwerp voor de PVV is.	Ceder	ChristenUnie	0.02
2045	Ik vraag me dus af waar diezelfde energie is gebleven.	Ceder	ChristenUnie	0.01
2046	Of zeg je dat er inderdaad urgentie ligt op asiel en dat we arbeidsmigratie heel rustig moeten afkijken en op de juiste manier de discussie moeten voeren, en dat dat bij asiel een andere afweging is?	Ceder	ChristenUnie	0.01
2047	Of vindt de PVV dat mevrouw Faber naar uw betoog zou moeten luisteren en een pas op de plaats moet maken op het moment dat er kritiek komt en er wordt gevraagd of de uitvoering haalbaar is?	Ceder	ChristenUnie	0.02
2048	Meneer Ceder, de interrupties moeten echt wat korter.	voorzitter	None	0.01
2049	Ik heb ook nog een drukkend debat rondom asiel en daarna nog de tweede termijn.	voorzitter	None	0.01
2052	Als hij een asieldebat wil voeren, moet hij echt bij een asieldebat zijn.	Boon	PVV	0.01
2055	Ik heb gevraagd om een snelle, harde en gerichte aanpak van de minister.	Boon	PVV	0.01
2060	Wij willen dat deze wet met urgentie behandeld wordt, omdat wij zien dat er onbedoelde effecten zijn van deze vorm van migratie zolang de bedrijven en niet de overheid daar meer handvaten en instrumentarium voor hebben.	Ceder	ChristenUnie	0.01
2061	Mijn vraag is of de PVV dezelfde vragen heeft met betrekking tot handhaafbaarheid, uitvoering, capaciteit.	Ceder	ChristenUnie	0.04
2065	Mijn vraag is of de PVV-fractie van mening is dat dat voor migratie als geheel geldt.	Ceder	ChristenUnie	2.21
2066	Of maakt u per migratiestroom een bepaalde afweging?	Ceder	ChristenUnie	0.01
2067	Dat wil ik wel graag horen, want bij mij leidt het in ieder geval tot verwarring over het standpunt van de PVV-fractie.	Ceder	ChristenUnie	0.02
2071	We hebben jarenlang wetten ingevoerd die niet bleken te werken en waar invoeringsinstanties problemen mee gehad hebben.	Boon	PVV	0.02
2072	Deze minister heeft op het juiste moment op de rem getrapt.	Boon	PVV	0.01
2076	In januari — dat is al heel snel — komt hij al met zijn nieuwe plan en de nieuwe uitwerking.	Boon	PVV	0.01
2079	Dan ga ik mevrouw Rikkers-Oosterkamp het woord geven.	voorzitter	None	0.02
2082	We raken wat meer op leeftijd en dan springen we niet meer zo snel uit die stoel.	Podt	D66	0.08
2085	Ik vond de vraag van mevrouw Patijn net wel intrigerend.	Podt	D66	0.01
2086	Ik had geen idee waar het over ging, maar ik heb het inmiddels gevonden.	Podt	D66	0.02
2088	Het ging over allemaal pagina's met politieke berichten over migranten, net als het debat van vandaag.	Podt	D66	0.03
2090	Ik ben wel heel benieuwd of hij gewoon echt zegt: wat in de Groene Amsterdammer staat, is echt complete flauwekul; ik heb daar gewoon helemaal niets mee te maken.	Podt	D66	0.02
2091	Zoals ik eerder heb gezegd: ik heb daar niks mee te maken.	Boon	PVV	0.17
2093	En distantieert u zich ook van de informatie zoals die op die pagina's staat?	Podt	D66	0.01
2094	Ik heb nog niet alles precies gezien, maar ik sta daar niet achter.	Boon	PVV	0.03
2098	Dan nodig ik nu opnieuw, of eigenlijk alsnog, mevrouw Rikkers-Oosterkamp uit voor haar bijdrage namens de fractie van BBB.	voorzitter	None	0.01
2100	BBB vindt dat we werk moeten maken van mensen in Nederland aan het werk helpen en krijgen.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	2.08
2101	Het is daarbij van belang dat werk gaat lonen, echt gaat lonen.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.01
2102	Want meer dan genoeg mensen willen meer uren, maar onder de streep houden ze er te weinig aan over.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	2.07
2103	Maar we moeten ook heel eerlijk zijn: zelfs als we iedereen die dat in Nederland graag wil, aan het werk krijgen, zal arbeidsmigratie nodig zijn.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.01
2104	Dit betekent dat we beter moeten gaan sturen op de migranten die we nodig hebben om onze economie draaiende te houden.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.01
2105	Vorige week gaf BBB al aan dat 70% van de arbeidsmigranten terugkeert naar het eigen land als het werk klaar is of naar een ander land gaat voor nieuw werk.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	99.98
2107	Het spanningsveld wordt ook gezien door de minister en het kabinet.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	5.73
2108	In dat licht zal het overheidsbeleid worden doorgelicht, waarbij rekening wordt gehouden met de verschillende sectorale kenmerken.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.18
2109	Wat wordt er concreet bedoeld met de "sectorale kenmerken" en wat zijn de kenmerken die in deze doorlichting worden gekoppeld aan de agrarische sector?	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.03
2111	De arbeidsmigranten, die een belangrijke bijdrage aan onze economie leveren, moeten dit kunnen doen zonder dat zij te maken krijgen met vuile uitzendbureaus, die hun geld verdienen met onderbetaling en het aanbieden van huisvesting die heel ver ondermaats is.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.5
2112	Daarom is het wat BBB betreft van groot belang dat deze wet ingaat.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.01
2113	Helaas heeft dit proces vertraging opgelopen, omdat er extra onderzoek nodig is naar wie de wet gaat uitvoeren.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.02
2114	Om de vertraging het hoofd te bieden, wil de minister de Arbeidsinspectie extra middelen geven om deze malafide uitzenders aan te pakken.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.02
2116	De Arbeidsinspectie krijgt er 35 fte bij om overtredingen op te sporen, totdat de wet in werking gaat.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.01
2117	Verwacht de Arbeidsinspectie dan ook dat zij deze 35 fte op kan vullen?	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.01
2119	De Arbeidsinspectie is goed, maar onvoldoende om de problemen echt op te lossen.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.02
2120	Daar is een stelselwijzing voor nodig, zoals voorgesteld door de Wtta.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.01
2121	De uitvoeringsproblemen lijken 'm te zitten in de borgstelling.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.14
2122	Door de Wtta wel al in te voeren, maar de borgstelling later, zou de stelselwijziging al in gang gezet kunnen worden.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	4.53
2124	De toelatende instantie, waar de uitvoering van de Wtta onder moet komen te liggen, moet volgens de minister in staat zijn om in afstemming met de minister en beleidsadviseurs een balans te vinden tussen fouten maken in de opstartfase en het laten groeien van de expertise.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	17.45
2125	Wat gaat de minister doen, naast afstemming, om de ruimte die nodig is voor deze balans te vinden?	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.01
2128	Migratie is een heet hangijzer in de maatschappelijke discussie.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.01
2130	Het rapport van de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen laat ons dan ook zien dat we grip moeten krijgen op migratie.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.01
2131	Maar het is wel belangrijk dat we niet alle migratie op één grote hoop gooien.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.01
2133	Juist arbeidsmigranten zijn broodnodig in onze samenleving, ook als we ervoor kunnen zorgen dat al onze werklozen in Nederland aan de bak kunnen.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.91
2134	Ondanks dat er bij arbeidsmigratie keuzes gemaakt moeten worden, blijft het feit staan dat de arbeidsmigranten die hier werken, dat moeten kunnen doen voor een eerlijk loon, fatsoenlijk onderdak en goede zorg.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	5.09
2135	We betreuren dan ook dat er uitstel is opgelopen met de uitvoering van de Wtta.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.7
2136	Maar we begrijpen ook dat zorgvuldigheid moet gaan boven snelheid.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.01
2137	We willen hier namelijk niet over anderhalf jaar weer staan met een wet die we toch niet uit kunnen voeren, die dan nog niks helpt en waardoor het nog langer duurt.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.02
2140	Ik geef de gelegenheid voor één korte vraag aan mevrouw Patijn.	voorzitter	None	0.01
2141	85% van wat er in de kassen gebeurt, gaat naar het buitenland.	Patijn	GroenLinks-PvdA	99.99
2144	Slechts 4.600 van die arbeidsmigranten wonen in het Westland.	Patijn	GroenLinks-PvdA	99.98
2147	Dit vergt meer dan alleen maar zeggen: misschien moet er een wet komen.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
2148	Vindt de BBB niet ook zo langzamerhand dat het tijd is dat er ingegrepen wordt, dat juist deze sectoren veel minder arbeidsintensief moeten worden, dat werkgevers goede werkgevers moeten worden en moeten zorgen dat die mensen vast in dienst komen en goede huisvesting krijgen?	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
2149	Wij vinden dat malafide uitzendbureaus aangepakt moeten worden en dat mensen die in Nederland komen werken, goed onderdak en een goed loon nodig hebben.	Rikkers-Oosterkamp	BBB	0.01
2152	Dan geef ik graag mevrouw Podt van de fractie van D66 de gelegenheid voor haar bijdrage.	voorzitter	None	0.02
2156	Vorige week stond het verhaal van Rafal Zukowski in het NRC.	Podt	D66	0.02
2157	Rafal kwam als arbeidsmigrant naar Nederland, ongetwijfeld om hard te werken, net als vrijwel alle arbeidsmigranten die hier in Nederland zijn.	Podt	D66	0.53
2159	Zowel zijn werk- als zijn privéleven hadden een zwaar effect op zijn mentale gezondheid.	Podt	D66	0.21
2161	Maar hij werkte via een uitzendbureau dat veel druk op hem zette om te blijven werken, ook als het eigenlijk niet ging.	Podt	D66	0.02
2162	Rafal had veel last van depressieve gedachten en vroeg om hulp.	Podt	D66	1.38
2165	Het verhaal van Rafal is bijzonder treurig, maar helaas geen uitzondering.	Podt	D66	0.01
2166	Driekwart van de laagstbetaalde Oost-Europese uitzendkrachten heeft de afgelopen vier weken angst- of depressiegevoelens gehad.	Podt	D66	99.99
2167	Ook verslechtert hun mentale gesteldheid naarmate zij langer in Nederland verblijven.	Podt	D66	56.81
2168	Het aantal zelfdodingen onder Polen in Nederland ligt bijna twee keer zo hoog als onder Nederlanders.	Podt	D66	99.99
2169	Het is dan ook vrij bizar dat de minister van Volksgezondheid eerder aangaf ook te willen bezuinigen op de zorg voor mensen zoals Rafal, die op straat terechtkomen.	Podt	D66	0.73
2172	Het verhaal van Rafal laat ook zien dat actie echt nodig is.	Podt	D66	0.01
2174	Dat moet zo snel als het kan. Iedereen, de Kamer, de minister, de gemeenten en veel goedwillende werkgevers willen dat deze wet er komt.	Podt	D66	0.01
2175	Des te pijnlijker is het dat het zelfs met zo veel draagvlak ons niet lukt om deze mensen snel te helpen en dat het niet lukt om snel malafide uitzendbureaus aan te pakken.	Podt	D66	1.71
2177	We hebben er niets aan als we een wet hebben die in theorie alle problemen oplost, maar in de praktijk onuitvoerbaar is en alleen schijnbescherming biedt.	Podt	D66	0.03
2178	Dan zijn mensen als Rafal nog steeds niet geholpen.	Podt	D66	5.51
2179	Liever iets later een wet die werkt en goed uitvoerbaar is, dan een wet die niet werkt.	Podt	D66	0.01
2180	Maar dat wil niet zeggen dat we in de tussentijd niets kunnen doen.	Podt	D66	0.02
2181	Het begint met minder werk dat drijft op een model van uitbuiting van kwetsbare arbeidsmigranten.	Podt	D66	0.65
2182	Deskundigen zeggen dat een hoger minimumloon, eerlijke arbeidsvoorwaarden en minder flexibilisering helpen om een rem op arbeidsmigratie te zetten.	Podt	D66	0.09
2183	Ziet de minister dat ook zo en gaat hij hier ook overkoepelend mee aan de slag?	Podt	D66	0.01
2184	Eerder dit jaar is er een motie van D66 aangenomen die oproept om te kijken naar hoe de ongewenste instroom van laagbetaalde derdelanders via een A1-verloning afgeremd kan worden.	Podt	D66	0.02
2185	In de brief van deze minister lees ik dat hij vooral bezig is met kijken wat er in Europa geregeld kan worden.	Podt	D66	0.02
2186	D66 is altijd voorstander van goede afspraken maken in Europa, maar dit kan erg lang duren.	Podt	D66	0.05
2188	De motie vraagt juist om te kijken wat we binnen Nederland zelf al kunnen doen.	Podt	D66	30.03
2189	Ik noem nog maar even die 125% van het minimumloon.	Podt	D66	0.01
2190	Kan de minister bevestigen dat hij onze motie gaat uitvoeren en kan hij toelichten hoe hij dat gaat doen?	Podt	D66	0.01
2191	Wat is de stand van zaken ten aanzien van de bedrijfseffectrapportage?	Podt	D66	0.01
2194	Dat is wat D66 wil, zo snel mogelijk, maar met goede wetten, wetten die uitvoerbaar zijn.	Podt	D66	0.01
2195	Ik roep de minister dus op om zo snel mogelijk met een nieuw voorstel te komen dat wel uitvoerbaar is.	Podt	D66	0.02
2196	Maar vooral roep ik de minister op om voortvarend aan de slag te gaan met dat wat wel kan. Ik begreep dat het in een interruptiedebatje waar ik niet bij kon zijn, ging over het sneller behandelen van deze wet en om daarbij dan de ruimte te geven aan de minister om dit in te voeren.	Podt	D66	0.02
2199	Laten we er op deze manier samen voor zorgen dat mensen niet meer in dezelfde situatie komen als Rafal.	Podt	D66	0.01
2202	Dan zijn we aan het eind gekomen van de inbreng van de leden van de Kamer.	voorzitter	None	0.01
2204	De minister heeft aangegeven vijftien minuten nodig te hebben om de beantwoording van alle vragen voor te bereiden, maar mijn vooraankondiging gaat ook werkelijkheid worden, dus ik schors tot 15.05 uur.	voorzitter	None	0.04
2205	Dan gaan we eerst verder met het tweeminutendebat JBZ, ofwel asiel.	voorzitter	None	0.01
2206	Daarna zullen wij verdergaan met de eerste termijn van de minister.	voorzitter	None	1.08
2208	De vergadering wordt van 14.52 uur tot 15.08 uur geschorst.	voorzitter	None	0.01
2211	Aan de orde is het tweeminutendebat JBZ-Raad, waarna wij direct ook gaan stemmen.	voorzitter	None	0.01
2212	Ik ga als eerste mevrouw Vondeling van de fractie van de PVV het woord geven.	voorzitter	None	0.01
2214	Het kabinet is van plan om bij de komende JBZ-Raad in te stemmen met het opheffen van de controles aan de landsgrenzen van Roemenië en Bulgarije.	Vondeling	PVV	0.03
2215	Dat is volgens de PVV een heel slecht plan, omdat dit onmiskenbaar gaat leiden tot meer instroom van asielzoekers, illegale migranten en criminaliteit.	Vondeling	PVV	0.05
2220	Binnenkort start er een pilot om Marokkaanse arbeidsmigranten naar Nederland te halen in ruil voor het meewerken aan terugkeer.	Vondeling	PVV	0.01
2228	Ik vraag me af: wat wíl mevrouw Vondeling nou eigenlijk?	Podt	D66	0.39
2229	We beginnen nu eindelijk een goede relatie te krijgen met Marokko.	Podt	D66	0.28
2232	Wij hebben sommige van die mensen ook best hard nodig.	Podt	D66	0.01
2233	Daarom is het volgens mij ook slim om op bepaalde dingen in te zetten.	Podt	D66	0.01
2234	Maar als mevrouw Vondeling uiteindelijk ook wil dat Marokkanen die hier niet kunnen blijven gewoon teruggestuurd kunnen worden, dan is dit dus waar ze mee moet instemmen, want anders dondert de boel in elkaar.	Podt	D66	0.02
2237	We willen illegalen inderdaad graag terugsturen, maar we willen er geen legale migranten voor terug.	Vondeling	PVV	24.49
2240	Ik vraag de minister om te kijken of er nog andere opties zijn om dit te realiseren.	Vondeling	PVV	0.01
2243	Iedereen die hier ooit, ooit, werk van heeft gemaakt, zegt: de enige manier om dit te doen, is via verbrede partnerschappen; circulaire arbeidsmigratie is wat Marokko graag wil.	Podt	D66	0.15
2244	Dan kun je zeggen "dat wil ik niet", maar dan kun je dus geen mensen meer terugsturen.	Podt	D66	0.69
2245	Dan ga je terug naar de situatie zoals die een paar jaar geleden was en dan wordt er niemand meer teruggestuurd, dus zegt u het maar.	Podt	D66	0.02
2246	Het kabinet zet in op beperking van de asielinstroom, op beperking van de instroom van immigranten.	Vondeling	PVV	0.02
2247	Het beste zou zijn als ze al niet meer naar Nederland zouden komen.	Vondeling	PVV	0.01
2249	Wij willen geen legale migranten uit Marokko naar Nederland halen.	Vondeling	PVV	0.01
2251	De PVV heeft een grote mond gehad over het tweestatusstelsel en over verlenging van de asielprocedures.	Ceder	ChristenUnie	0.03
2252	Nu wordt geconstateerd dat het allemaal tot vertraging leidt en dat het niet het plan is dat de PVV aan de Nederlanders beloofd heeft, dus nu komt ze met het volgende plan dat niet gaat werken en zelfs het tegenovergestelde bewerkstelligt.	Ceder	ChristenUnie	0.05
2255	Prima, dat is uw goed recht, maar wat is dan uw plan?	Ceder	ChristenUnie	0.01
2256	Want dit wordt het zoveelste plan met een tegenovergesteld effect.	Ceder	ChristenUnie	0.01
2257	Nederlanders hebben er recht op dat de PVV uitleg geeft over de uitspraken die ze doet.	Ceder	ChristenUnie	25.85
2258	Onze plannen staan uitgebreid uitgeschreven in het hoofdlijnenakkoord.	Vondeling	PVV	0.01
2259	Daar staan genoeg voorstellen in om de instroom te beperken en dat is wat wij willen.	Vondeling	PVV	0.01
2260	Wij willen niet de grens verder openzetten voor meer legale migranten; dat is niet wat wij willen.	Vondeling	PVV	0.01
2262	Daarom hebben we al die maatregelen afgesproken in het hoofdlijnenakkoord.	Vondeling	PVV	0.01
2268	Maar mevrouw Vondeling heeft toch ook ingestemd met de migratiedeals?	Ceder	ChristenUnie	0.04
2269	We weten allemaal, al jaren, dat daar ook bij hoort dat je nadenkt over de vraag hoe je circulair werk mogelijk maakt.	Ceder	ChristenUnie	1.13
2273	Het staat in het regeerakkoord en daar heeft u zich aan gecommitteerd, dus u bent toch gewoon voor het voorstel waar nota bene uw minister voor naar Europa gaat?	Ceder	ChristenUnie	0.03
2276	Dat hebben we afgesproken in het hoofdlijnenakkoord, maar dat houdt niet per se in dat wij voor meer legale migratie zijn.	Vondeling	PVV	0.04
2279	Dan nodig ik de heer Boomsma van de fractie van NSC uit voor zijn bijdrage.	voorzitter	None	0.01
2281	Dank, voorzitter, en dank aan de minister voor de discussie zojuist.	Boomsma	NSC	49.02
2282	Het Asiel- en Migratiepact moeten we wat ons betreft implementeren, proberen te versnellen en proberen aan te vullen.	Boomsma	NSC	0.01
2283	We moeten mensen in nood hulp bieden, maar dat is iets anders dan mensen het recht geven om zich in jouw land te vestigen.	Boomsma	NSC	0.02
2285	Dat betekent dat je mensen ook meer moet opvangen buiten de EU, maar dat moet dan wel gebeuren met goede waarborgen voor de bescherming van hun rechten.	Boomsma	NSC	0.01
2286	Dat is net in de discussie al besproken: er wordt 5 miljard overgemaakt naar Egypte, maar ik vind dat er op dit moment aan dat bedrag te weinig voorwaarden worden verbonden voor het verbeteren van de bescherming van de fundamentele rechten en de rechtsstaat.	Boomsma	NSC	0.15
2287	We moeten niet zomaar een zak geld overmaken; we moeten daar echt voorwaarden aan stellen.	Boomsma	NSC	0.01
2293	Tot slot wil ik de minister vooral heel veel succes wensen in Europa.	Boomsma	NSC	0.01
2294	Vecht voor onze belangen en vecht voor de Europese belangen, met name bij de lunch, als het zal gaan over innovatieve oplossingen.	Boomsma	NSC	1.71
2296	Volgens mij is de Europese Commissie ermee bezig om die voorwaarden goed te waarborgen.	Rajkowski	VVD	36.01
2298	Is deze motie een bestendiging van die lijn of wil NSC nog extra eisen, bovenop wat de Europese Commissie doet?	Rajkowski	VVD	0.01
2299	Kan het dan betekenen dat ze daarmee deels gefrustreerd worden?	Rajkowski	VVD	0.01
2305	Alleen, wij vinden wel dat je echt moet waken voor het zomaar overmaken van een zak geld, waarbij je zegt: zoek het maar uit en veel plezier ermee.	Boomsma	NSC	0.02
2306	Je moet er echt voorwaarden aan verbinden, want anders geef je mensen een soort vrijbrief om zich er verder niks van aan te trekken en alleen lippendienst te bewijzen aan afspraken.	Boomsma	NSC	0.01
2307	Je moet concrete afspraken maken over het waarborgen van die mensenrechten.	Boomsma	NSC	0.01
2309	Er zijn honderdduizenden asielzoekers in Egypte, uit Sudan maar ook uit Eritrea.	Boomsma	NSC	99.99
2310	De kans dat die doorreizen naar Europa is veel groter als die rechten daar niet worden gerespecteerd.	Boomsma	NSC	0.01
2312	Dan nodig ik mevrouw Podt van D66 uit voor haar bijdrage.	voorzitter	None	0.01
2316	Deze motie is voorgesteld door de leden Podt en Rajkowski.	voorzitter	None	0.02
2324	Ik zag net een nogal vreemd bericht over de minister.	Podt	D66	0.01
2325	Die sloeg het aanbod van gemeenten af voor locaties voor de huisvesting van statushouders, zogenaamde doorstroomlocaties, omdat delen van keukens en badkamers blijkbaar niet sober genoeg zouden zijn.	Podt	D66	0.02
2326	Ik wil daarover graag een korte brief met uitleg van de minister.	Podt	D66	0.01
2327	Die ontvang ik graag voor het debat van volgende week, zodat we het daar nog fatsoenlijk over kunnen hebben.	Podt	D66	0.07
2329	Dan nodig ik de heer Ceder van de ChristenUnie uit voor zijn bijdrage.	voorzitter	None	0.01
2336	Deze motie is voorgesteld door de leden Ceder en Diederik van Dijk.	voorzitter	None	0.01
2344	Dan nodig ik nu de heer Eerdmans van de fractie van JA21 uit voor zijn bijdrage.	voorzitter	None	0.01
2364	Dan nodig ik de heer Van Nispen van de fractie van de SP uit voor zijn bijdrage.	voorzitter	None	0.01
2368	Ik vind het eigenlijk nog steeds heel vreemd dat we geen idee hebben.	Van Nispen	SP	0.01
2369	Ook van de minister hebben we nog geen idee gekregen over wat de concrete beleidsdoelen zijn en waar die toe moeten leiden.	Van Nispen	SP	0.03
2370	Hoe kun je aan het eind de effectiviteit beoordelen als je van tevoren niet weet welke doelen je hebt gesteld?	Van Nispen	SP	0.01
2371	Het is eigenlijk vreemd dat hier een motie voor nodig is, want het is eigenlijk een informatieverzoek.	Van Nispen	SP	1.39
2372	Maar het is niet toegezegd, dus het zal toch niet anders kunnen.	Van Nispen	SP	0.04
2373	Deze motie is voorgesteld door de leden Van Nispen, Piri en Podt.	voorzitter	None	0.02
2377	Ik denk dat zelfs de heer Eerdmans deze redelijke motie zou moeten kunnen ondersteunen.	Van Nispen	SP	0.01
2380	We hebben in het debat ook kort gesproken over Veldzicht.	Van Nispen	SP	0.02
2381	Dat is de tbs-kliniek die volgende week uitgebreider op de agenda staat van het commissiedebat Tbs.	Van Nispen	SP	0.02
2382	In Kamervragen, moties en debatten vragen wij gezamenlijk al weken de aandacht van de minister voor wat daar vandaag de dag aan de hand is.	Van Nispen	SP	0.01
2383	De minister staat onder haar verantwoordelijkheid toe dat er op dit moment tikkende tijdbommen op straat staan.	Van Nispen	SP	0.24
2384	Het gaat om mensen met ernstige psychische problemen die een gevaar zijn voor zichzelf en voor de rest van de samenleving.	Van Nispen	SP	0.25
2387	De minister weet het niet, ondanks Kamervragen die steeds maar niet worden beantwoord.	Van Nispen	SP	0.05
2390	Als er slachtoffers vallen, dan is dat de verantwoordelijkheid van deze minister.	Van Nispen	SP	0.01
2394	Had dat gisteren gedaan, maar doe het desnoods vandaag nog.	Van Nispen	SP	0.02
2396	Dan mag de minister verantwoording afleggen over wat zij in de tussentijd heeft gedaan om slachtoffers te voorkomen en te zorgen voor de veiligheid van onze samenleving.	Van Nispen	SP	0.37
2399	Dan nodig ik mevrouw Van Zanten van de fractie van BBB uit voor haar bijdrage.	voorzitter	None	0.01
2407	Ik zit me op dit soort momenten altijd even af te vragen of ik nou zal interrumperen of niet, maar ik ga het toch even doen.	Podt	D66	0.01
2408	Heeft mevrouw Van Zanten nou zelf door wat ze vraagt?	Podt	D66	0.01
2409	Dit gaat over mensen die in Nederland zitten, die vaak al ongelooflijk lang in de procedure hebben gezeten.	Podt	D66	0.02
2410	Hun gezinnen zitten vaak al heel lang in superonveilig gebied en ze hebben op geen enkele manier zekerheid — mevrouw Van Zanten noemt zelf een aantal mensen die nu de macht hebben gegrepen — over hoe de toekomst eruitziet.	Podt	D66	0.03
2411	Dan zegt mevrouw Van Zanten: laat je kinderen daar maar zitten.	Podt	D66	0.01
2412	Ik hoef eigenlijk niet eens een reactie, maar echt, m'n broek zakt af.	Podt	D66	0.62
2413	Het is natuurlijk wel weer bijzonder vreemd wat mevrouw Podt hier neerlegt.	Van Zanten	BBB	0.01
2415	Natuurlijk kan het ook voorkomen dat er mensen zijn die wel recht hebben op asiel, maar omdat deze situatie op dit moment zo onzeker is, pleiten wij voor een algehele beslisstop.	Van Zanten	BBB	1.55
2418	Dit gaat niet over asielzoekers die niet weten of hun toekomst in Nederland ligt of niet en daarom alvast hun familie over laten komen.	Ceder	ChristenUnie	2.97
2419	Nee, dit gaat over mensen over wie al beslist is dat zij echte vluchtelingen zijn en dat zij mogen blijven.	Ceder	ChristenUnie	0.07
2424	Het is nu al zo dat wij niet zomaar mensen ons land binnenlaten als er contra-indicaties zijn dat iemands vrouw of iemands kind een terrorist is.	Ceder	ChristenUnie	99.89
2426	Dat doen we nu al niet en dat gaan we de komende tijd ook niet doen.	Ceder	ChristenUnie	0.49
2429	Wat ik hiermee beoog, is wat ik net ook al aan mevrouw Podt probeerde uit te leggen.	Van Zanten	BBB	20.11
2430	Op dit moment is de situatie zo precair dat het uiterste zorgvuldigheid behoeft.	Van Zanten	BBB	0.01
2431	Wij willen niet dat er iemand meekomt die misschien wel banden heeft met het regime van Assad.	Van Zanten	BBB	0.01
2432	Dat brengt juist de mensen in Nederland die van Syrische afkomst zijn en gevlucht zijn voor Assad in gevaar.	Van Zanten	BBB	0.02
2433	Dan is toch mijn vraag: kan mevrouw Van Zanten uitleggen waarom de contra-indicatie die we hier al lang hebben in dit land en waar ik BBB nog nooit over gehoord heb sinds een paar dagen niet meer afdoende zou zijn?	Ceder	ChristenUnie	0.05
2435	Wat heeft u gehoord waardoor u zegt dat deze indicatie niet werkt?	Ceder	ChristenUnie	0.01
2436	Ik ben zo boos, omdat deze motie het misschien haalt en u geen flauw idee heeft wat hier de implicaties van kunnen zijn.	Ceder	ChristenUnie	0.02
2437	We hebben net ook al een asielbeslisstop ingevoerd.	Van Zanten	BBB	0.01
2438	Dat is ook niet omdat we geen vertrouwen hebben in de capaciteiten van onze diensten hier.	Van Zanten	BBB	0.01
2440	Het gaat erom dat we op dit moment pas op de plaats maken en zo zorgvuldig mogelijk met alles en iedereen omgaan.	Van Zanten	BBB	0.01
2441	Ik ben ook heel benieuwd wat de minister zelf hiervan zegt.	Van Zanten	BBB	0.01
2442	Als de minister zelf aangeeft dat dit te ver gaat, dat dit niet kan of dat we ons daar geen zorgen om hoeven te maken, dan kan ik er wellicht over nadenken om die motie aan te passen of in te trekken.	Van Zanten	BBB	0.01
2443	Ik ben heel benieuwd wat de minister hiervan vindt en hiervan zegt.	Van Zanten	BBB	0.01
2445	Ik geloof niet dat Oostenrijk zich opeens heel veel zorgen maakt over zijn eigen veiligheidsdienst en dat die het opeens de afgelopen paar dagen niet meer kan. Het gaat er gewoon om dat je alle zorgvuldigheid betracht op dit moment.	Van Zanten	BBB	0.02
2446	Als iemand hier nog in de procedure zit en nog asielzoeker is, halen we geen families alvast over.	Ceder	ChristenUnie	0.02
2448	Dan heb je een aantal weken voor gezinshereniging, omdat daarmee al vaststaat dat je in Nederland een bestaan kunt opbouwen.	Ceder	ChristenUnie	0.02
2451	Mevrouw Van Zanten geeft mij als antwoord dat er al een asielstop is.	Ceder	ChristenUnie	0.02
2453	Ik vind dat het goed is om nu even pas op de plaats te maken.	Ceder	ChristenUnie	0.01
2456	Die ziet op mensen over wie al beslist is dat ze mogen blijven.	Ceder	ChristenUnie	0.05
2457	Het enige wat nu nog rest, is dat hun vrouw en kinderen vanuit de oorlogssituatie overgebracht kunnen worden zodat ze met een goede integratie kunnen beginnen en hier een waardig bestaan kunnen opbouwen.	Ceder	ChristenUnie	36.88
2459	Maar mevrouw Van Zanten heeft geen antwoord op de vraag waarom die contra-indicaties niet meer zouden deugen.	Ceder	ChristenUnie	0.03
2460	Zoals de heer Ceder zelf ook weet, gaat het weleens mis en komen er wel vaker mensen uit terroristische regimes onder valse voorwendselen toch ons land binnen.	Van Zanten	BBB	45.5
2462	Wellicht gaat het te ver en moet je daarin een onderscheid maken.	Van Zanten	BBB	0.01
2463	Misschien kun je ook zeggen dat je een extra check doet voordat je een gezinshereniging toelaat; dat zou ook kunnen.	Van Zanten	BBB	0.02
2464	Ik hoor heel graag wat de minister hier straks over te zeggen heeft in haar termijn.	Van Zanten	BBB	0.01
2465	Weet mevrouw Van Zanten het verschil tussen een behandelstop en een asielstop?	Piri	GroenLinks-PvdA	0.01
2468	Het kabinet heeft besloten tot een behandelstop na het verlopen van de aanvraag.	Piri	GroenLinks-PvdA	0.03
2473	De minister heeft nu besloten — en daar staan wij als partij achter — dat er een asielbeslisstop komt voor alle aanvragen die reeds zijn gedaan.	Van Zanten	BBB	0.03
2474	Ook alle nieuwe aanvragen komen nog niet in behandeling.	Van Zanten	BBB	0.02
2475	Van de mensen van wie de aanvraag al is behandeld, is een aantal nu dus statushouder.	Van Zanten	BBB	0.02
2476	Die mensen willen graag hun familie laten overkomen.	Van Zanten	BBB	0.01
2477	Maar wie zegt dat er in die familie geen mensen zitten die deel uitmaakten van het regime?	Van Zanten	BBB	1.96
2479	Zij moeten dan toch dezelfde behandeling krijgen als alle andere nieuwe aanvragen?	Van Zanten	BBB	0.01
2480	We hebben de BBB eerder horen pleiten voor … Volgens mij was het mevrouw Keijzer die de skigebieden in Oekraïne zag en vond dat al die Oekraïners maar weer terug moesten.	Piri	GroenLinks-PvdA	0.02
2481	Een maand geleden moesten de mensen maar een deal maken met Assad; zo erg was het daar niet.	Piri	GroenLinks-PvdA	5.24
2483	Nu Assad weg is, is BBB bang dat de aanhangers van Assad misschien hierheen komen.	Piri	GroenLinks-PvdA	0.95
2484	Zegt mevrouw Van Zanten dan dat onze checks als het gaat om misdadigers, die momenteel ook gewoon worden uitgevoerd door de IND, elke keer als er gekeken wordt naar gezinshereniging, niet goed zijn?	Piri	GroenLinks-PvdA	0.2
2486	Zo nee, waarom dan zo'n motie, waarmee de indruk wordt gewekt dat de Syriërs die in ons land zitten niet oké zijn?	Piri	GroenLinks-PvdA	0.01
2487	Dit gaat nota bene om mensen die gevlucht zijn voor Assad!	Piri	GroenLinks-PvdA	0.02
2490	De grootste coalitiepartij pleit er alleen al op Twitter met veel retoriek voor dat die mensen moeten worden teruggestuurd.	Piri	GroenLinks-PvdA	0.04
2491	En nu komt de kleinste coalitiepartij ook nog met een motie waarin wordt gezegd: laat ook die families daar maar zitten.	Piri	GroenLinks-PvdA	0.02
2493	Allereerst legt mevrouw Piri mij en mijn partijgenoot mevrouw Keijzer behoorlijk veel woorden in de mond die nooit zijn uitgesproken.	Van Zanten	BBB	0.01
2494	Mevrouw Keijzer heeft nooit gezegd: het zijn alleen maar skigebieden in Oekraïne en laten we de mensen allemaal maar terugsturen.	Van Zanten	BBB	8.03
2495	Mevrouw Keijzer heeft geprobeerd om in het debat de discussie op te starten: mochten er gebieden veilig zijn, dan kunnen we daarover praten.	Van Zanten	BBB	0.02
2496	Dat is hetzelfde als wat ik als persoon heb gedaan ten aanzien van de situatie in Syrië.	Van Zanten	BBB	0.08
2497	Ik heb altijd gezegd: we wachten het eerstvolgende ambtsbericht van Buitenlandse Zaken af.	Van Zanten	BBB	0.01
2498	Als dan blijkt dat delen van Syrië veilig zijn, dan moeten we het er met elkaar over hebben dat terugsturen een mogelijke optie kan zijn.	Van Zanten	BBB	0.01
2499	Ik — dat geldt ook voor al mijn partijgenoten — heb nooit gezegd: Syrië is nu veilig; laten we alle Syriërs maar lekker terugsturen naar Syrië.	Van Zanten	BBB	0.06
2502	Mevrouw Van Zanten is door collega's gevraagd te onderbouwen waarom de huidige checks bij de IND niet op orde zouden zijn, en waarom er nu opeens een risico zou zijn dat er allerlei misdadigers of foute lui zitten tussen de mensen uit de gezinnen die mogelijk herenigd worden.	Van Nispen	SP	0.07
2503	Maar zij kan daar niet echt een antwoord op geven; tenminste, tot nu toe niet.	Van Nispen	SP	0.06
2504	Zij kan niet onderbouwen waarom we daar nu opeens bang voor zouden moeten zijn.	Van Nispen	SP	0.01
2505	Zou mevrouw Van Zanten, gehoord de kritiek, willen overwegen om haar motie gewoon in te trekken?	Van Nispen	SP	0.01
2506	Zoals ik net al heb aangegeven aan een van onze collega's, wil ik heel graag horen wat mevrouw Faber, de minister, hierover te zeggen heeft.	Van Zanten	BBB	0.01
2507	Als zij zegt dat dat inderdaad allemaal helemaal goed is afgetikt en als ik haar uitleg plausibel en acceptabel vind, dan wil ik daar zeker over nadenken.	Van Zanten	BBB	0.01
2508	Maar het gaat mij en mijn partij om de veiligheid van mensen in ons land, of dat nou Nederlanders zijn of vluchtelingen die hier een status hebben gekregen.	Van Zanten	BBB	1.11
2510	Dat is dus de overweging, net zoals Oostenrijk dat doet.	Van Zanten	BBB	0.14
2513	Tegen mevrouw Van Zanten zou ik willen zeggen: daar gaat het ons allemaal om.	Van Nispen	SP	0.06
2514	Wek dus niet de indruk dat u daar de grote voorvechter en de beschermer van bent en dat ons dat niets zou uitmaken of zo.	Van Nispen	SP	0.04
2517	Ik vind de onderbouwing van de motie behoorlijk zwak.	Van Nispen	SP	0.03
2518	Mevrouw Van Zanten is zelf in staat geweest om deze motie op te stellen.	Van Nispen	SP	0.06
2520	Daartoe uitgedaagd kan zij eigenlijk niet onderbouwen waar dit nou op gebaseerd is.	Van Nispen	SP	0.04
2521	Je kunt het inderdaad in de handen van de minister leggen om de motie wel of niet te onderbouwen, maar u heeft zelf de motie opgesteld.	Van Nispen	SP	0.16
2522	Mevrouw Van Zanten kan nu toch ook zelf "alles afwegende hoor ik hier de kritiek" zeggen?	Van Nispen	SP	0.04
2525	Eigenlijk zegt deze motie: laat die kinderen, die gezinnen, maar daar in dat onveilige gebied.	Van Nispen	SP	0.13
2526	Is mevrouw Van Zanten nu ook zo moedig om te zeggen dat dit bij nader inzien misschien toch niet zo'n goed idee was en dat zij de motie intrekt?	Van Nispen	SP	0.04
2527	Het enige wat ik hoor, is kritiek vanuit linkse tot zeer linkse hoek.	Van Zanten	BBB	0.03
2528	Ik wacht graag eerst het antwoord van de minister af.	Van Zanten	BBB	0.04
2530	Ik probeer gewoon de vraag te stellen of mevrouw Van Zanten haar motie kan onderbouwen of dat ze anders bereid is haar motie in te trekken.	Van Nispen	SP	0.03
2535	Nogmaals, ik wil graag dat Nederland een veilig land is voor iedereen die zich hier bevindt.	Van Zanten	BBB	0.05
2536	Als dat betekent dat we daardoor pas op de plaats moeten maken met gezinshereniging, dan moet dat tijdelijk wellicht zo zijn.	Van Zanten	BBB	0.04
2538	Dat is de plicht die wij in Nederland hebben, voor ons.	Van Zanten	BBB	0.03
2539	Ik zou het op prijs stellen als mevrouw Piri er niet doorheen zou praten.	Van Zanten	BBB	0.05
2540	Mevrouw Van Zanten, gaat u vooral verder met de beantwoording van de vraag, want ik wil ook graag afronden.	voorzitter	None	0.1
2541	Ik zei al dat het doel van deze motie is om ervoor te zorgen dat er geen mensen ons land binnenkomen van wie we op dit moment niet goed kunnen inschatten wat voor achtergrond zij hebben en wat zij hier komen doen.	Van Zanten	BBB	0.19
2542	Het laatste dat wij willen, is straks een terroristische aanslag op onze bodem.	Van Zanten	BBB	0.03
2544	Wij ronden dit ... Mevrouw Van Zanten gaat over haar eigen antwoorden, meneer Van Nispen.	voorzitter	None	0.04
2546	De minister heeft aangegeven vijf minuten nodig te hebben voor de appreciatie van de moties.	voorzitter	None	0.27
2548	Misschien kan het net iets later, maar houd het schema in de gaten.	voorzitter	None	0.03
2553	Ik nodig de minister uit voor de appreciatie van de ingediende moties.	voorzitter	None	0.03
2558	910 van het lid Vondeling verzoekt de regering niet in te stemmen met het opheffen van de controles aan de landsgrenzen van Roemenië en Bulgarije.	Faber	None	0.07
2559	We hebben dit al uitgebreid besproken in de commissievergadering.	Faber	None	0.04
2564	911 verzoekt de regering onder geen enkel beding migranten uit Marokko legaal naar Nederland te halen als beloning voor het terugnemen van illegalen.	Faber	None	2.6
2565	Het is zo dat wij een breed partnerschap hebben met Marokko en daar hoort onder andere een terugkeerregeling bij.	Faber	None	0.08
2567	Er zijn afspraken gemaakt met bedrijven in Marokko en bedrijven in Nederland, om enkele tientallen jonge stagiaires stage te laten lopen in Nederland.	Faber	None	0.31
2568	Er is ook een terugkeergarantie afgegeven, dus deze jonge mensen gaan ook weer terug.	Faber	None	0.14
2569	Het voordeel hiervan is dat Marokko dan ook enige honderden Marokkanen kan terugnemen die wij willen uitzetten.	Faber	None	2.91
2576	Die motie moet ik ontraden, omdat de minister van Financiën hierover gaat.	Faber	None	0.07
2577	Dat moet natuurlijk ook allemaal nog door de ministerraad.	Faber	None	0.05
2579	Zoals schriftelijk is toegezegd, kom ik daar begin volgend jaar schriftelijk op terug.	Faber	None	0.03
2585	Op verzoek van de heer Boomsma stel ik voor zijn motie (32317, nr.	voorzitter	32317, nr. 912	0.04
2591	Die motie is van het lid Podt en daarna mevrouw Rajkowski.	voorzitter	None	0.05
2594	Ik zag de handgeschreven naam en daar was ik op gefocust.	Faber	None	0.07
2598	Ik zal uw Kamer informeren op de geijkte momenten, bijvoorbeeld bij gemaakte beleidskeuzes, voor zover daar binnen de verordening ruimte voor is.	Faber	None	0.02
2599	Op belangrijke momenten, zoals de behandeling van de voorjaarsnota en de implementatie van het pact, kom ik er sowieso op terug.	Faber	None	0.05
2602	De motie verzoekt om "periodiek informeren", en niet op hoogtepunten.	Podt	D66	0.04
2604	Maar kijk, ik moet natuurlijk ook wel iets te melden hebben.	Faber	None	0.03
2605	Ik kan wel zeggen dat ik dat elke maand ga doen, maar als ik niets te melden heb, vind ik het persoonlijk wat zonde van de tijd.	Faber	None	0.03
2606	Als we wat te melden hebben, dan gaan we dat sowieso melden op de geijkte momenten die ik net heb genoemd.	Faber	None	0.03
2608	Dat is volgens mij een mooie cyclus en dat zijn ook logische momenten, want dan spreekt de minister al deze partners weer.	Podt	D66	0.13
2609	Dan kun je natuurlijk ook gewoon zeggen: er valt niets te melden.	Podt	D66	0.03
2610	Dan heeft het geen zin, dan zijn we klaar en dan weten we dat ook.	Podt	D66	0.1
2611	Maar dan heb je wel een periodieke monitoring van hoe het gaat.	Podt	D66	0.1
2613	Ik wil toch even iets benadrukken: als er niets te melden valt, dan meld ik ook liever niets.	Faber	None	0.09
2622	Dat betreft het in stand houden van de rust- en voorbereidingstijd in de asielprocedure.	Faber	None	0.03
2623	Deze moet ik ontraden, want het kabinet sluit aan op de Europese minimumnormen en we willen geen nationale koppen.	Faber	None	0.21
2634	Als u er nog wat mee wilt, moet u heel snel naar de microfoon rennen.	voorzitter	None	0.04
2638	Voor de Handelingen: ik ben verheugd dat de minister van Migratie, mevrouw Faber, constateert dat een verzoek om met het oog op schaarse capaciteit voorrang te geven aan de implementatie van het Asiel- en Migratiepact overbodig is omdat dit al de afweging is die het kabinet maakt.	Ceder	ChristenUnie	0.07
2640	Op verzoek van de heer Ceder stel ik voor zijn motie (32317, nr.	voorzitter	32317, nr. 915	0.04
2646	916 is van het lid Ceder en het lid Diederik van Dijk.	Faber	None	0.05
2647	Ik stel voor dat we niet gaan roepen vanuit de zaal.	voorzitter	None	0.04
2651	Het verzoek is dat de leden deze motie aanhouden, want het is meer iets voor de minister van Buitenlandse Zaken.	Faber	None	0.1
2652	Het gaat over de vluchtelingenstromen en daarom is het denk ik wel degelijk iets voor de minister van Asiel om op te pakken.	Ceder	ChristenUnie	0.04
2654	Ik wil graag de heer Eerdmans onder de motie zetten.	Ceder	ChristenUnie	0.03
2657	916) is in die zin gewijzigd dat zij thans is ondertekend door de leden Ceder, Diederik van Dijk en Eerdmans.	voorzitter	32317, nr. 916	0.04
2661	Ik kijk even naar de indieners en hou 'm ook even aan, omdat we ook nog een RBZ-Raad hebben en een Europese top volgende week met de premier.	Ceder	ChristenUnie	0.06
2662	Misschien is het ook wel goed om daar dan van gedachten te wisselen, dus ik hou 'm aan.	Ceder	ChristenUnie	0.02
2663	Op verzoek van de heer Ceder stel ik voor zijn gewijzigde motie (32317, nr.	voorzitter	32317, nr. 924, was nr. 916	0.04
2671	917 van het lid Ceder ontraad ik, omdat Nederland al voldoet aan de Europese verplichtingen.	Faber	None	0.06
2677	Als u bij de microfoon blijft staan, meneer Ceder, scheelt dat tijd.	voorzitter	None	0.04
2679	Ik had niet verwacht dat deze ontraden zou worden, want ik vraag om een brief over hoe het kabinet gevolg geeft aan een recent arrest uit oktober, waarin juist is gezegd dat Nederland daar niet aan voldoet.	Ceder	ChristenUnie	0.07
2680	Ik kan me niet voorstellen dat het kabinet hieraan voldoet.	Ceder	ChristenUnie	0.06
2681	Er is juist een uitspraak geweest dat Nederland dat niet doet.	Ceder	ChristenUnie	0.12
2682	Misschien kan het wel kloppen, maar ik vraag alleen om een brief.	Ceder	ChristenUnie	0.04
2684	Dan zijn we er allemaal gerust op dat de uitspraak niet klopt of dat er maatregelen genomen worden om aan de uitspraak te voldoen.	Ceder	ChristenUnie	0.25
2685	Als dat toegezegd kan worden, kan ik de motie intrekken.	Ceder	ChristenUnie	0.03
2687	Ik blijf op het punt "ontraden", omdat we wel voldoen aan de Europese verplichtingen.	Faber	None	0.11
2688	Maar ik wil wel aan meneer Ceder toezeggen dat we daar schriftelijk op terugkomen.	Faber	None	0.07
2689	Dan zullen we uitleggen wat er aan de hand is, want dat is volgens mij het doel van de heer Ceder, dacht ik.	Faber	None	0.02
2690	Ik vind dat een goede toezegging, maar ik wil dat graag voor het einde van het jaar.	Ceder	ChristenUnie	0.02
2691	De reden daarvoor is dat de lvv-financiering wel stopt en er een uitspraak ligt die haaks staat op wat de minister nu zegt.	Ceder	ChristenUnie	0.1
2692	Ik wil de minister best geloven, maar dan wil ik wel graag weten hoe het zit, omdat er financiële en bestuurlijke gevolgen zijn als we dat niet doen, waar degene die de begroting vaststelt uiteindelijk zelf last van heeft.	Ceder	ChristenUnie	0.19
2693	Dus als we kunnen afspreken dat we dat nog voor het kerstreces kunnen krijgen, dan is er in ieder geval duidelijkheid over hoe we het nieuwe jaar financieel robuust ingaan.	Ceder	ChristenUnie	0.04
2694	Ik zou dat best heel graag willen doen, maar ik kan nu niet overzien hoeveel tijd het kost, want er staat momenteel enorm veel druk op het ambtelijk apparaat omdat alles nu afgerond moet worden voor het einde van het jaar.	Faber	None	0.38
2695	We willen dus wel ons best doen, maar ik kan het u niet beloven.	Faber	None	0.03
2696	Ik kan u wel enigszins geruststellen dat het klopt dat de lvv stopt per 1 januari.	Faber	None	0.09
2700	Tenminste, er zijn wat extra financiële middelen beschikbaar gesteld om het af te bouwen.	Faber	None	0.1
2702	Vandaar dat ik ook wat extra tijd aan u zou willen vragen om dit eventueel in januari te beantwoorden.	Faber	None	0.03
2704	Het was voor mij nieuw dat er nog wat geld beschikbaar is.	Ceder	ChristenUnie	0.16
2705	Ik zou graag zien dat dit ook in de brief wordt meegenomen.	Ceder	ChristenUnie	0.03
2706	Als het eerder kan, graag, als het in januari is, ook graag.	Ceder	ChristenUnie	0.03
2709	Op verzoek van de heer Ceder stel ik voor zijn motie (32317, nr.	voorzitter	32317, nr. 917	0.04
2712	Voorzitter, als u het mij toestaat, wil ik nog even iets zeggen over de lvv-afspraken.	Faber	None	0.03
2713	Er was namelijk afgesproken dat we ermee zouden stoppen maar dat er wel een afbouwperiode was van de financiële middelen.	Faber	None	0.08
2714	Volgens mij is dat al een jaar geleden afgesproken, even ter verduidelijking.	Faber	None	0.06
2719	Die verzoekt het kabinet de Kamer een maandelijks overzicht te sturen van het aantal aangehouden illegale migranten, het aantal teruggestuurde migranten enzovoorts naar onze buurlanden.	Faber	None	0.2
2722	Ik verwijs ook naar de rapportage van de Commissie, want ik moet sowieso over zes maanden rapporteren aan de Europese Commissie.	Faber	None	0.04
2729	919, van meneer Eerdmans, verzoekt het kabinet een plan voor te bereiden voor de terugkeer van Syriërs.	Faber	None	0.05
2730	Deze motie is overbodig, want we gaan eerst de situatie beoordelen.	Faber	None	0.09
2731	De motie zegt zelf ook dat het een veranderlijke situatie is.	Faber	None	0.07
2733	Maar ik kan u wel zeggen dat op het moment dat een land veilig is, mensen terug kunnen naar dat land.	Faber	None	0.07
2735	We gaan echt niet op onze handen zitten op het moment dat zoiets mogelijk is.	Faber	None	0.03
2739	920 van de heer Eerdmans is overbodig, want het is nu al beleid.	Faber	None	0.11
2744	Die verzoekt het kabinet voor de volgende JBZ-Raad ten minste één keer een concreet migratieproject te hebben uitgewerkt.	Faber	None	0.05
2745	Die ontraad ik, want deadlines werken niet bij dergelijke processen.	Faber	None	0.04
2750	Deze motie ontraad ik, omdat we al na zes maanden rapporteren, zoals afgesproken in de Schengengrenscode.	Faber	None	0.05
2753	Ik zie de heer Van Nispen met heel veel snelheid naar de microfoon komen.	voorzitter	None	0.04
2756	Dat mag van mij "na zes maanden" worden, dus wat dat betreft is er geen probleem.	Van Nispen	SP	0.03
2758	Ik vind het dus heel logisch dat je eerst een doel hebt en een soort plan dat je wil bereiken, waarna je kunt bekijken of je je doelen hebt bereikt.	Van Nispen	SP	0.03
2759	Dat is het kleine beetje extra dat de motie vraagt.	Van Nispen	SP	0.1
2760	Nu vinden de grenscontroles namelijk zonder plan plaats en heeft de minister geen doelen gesteld.	Van Nispen	SP	0.15
2761	Dat vind ik merkwaardig bij zoiets als grenscontroles.	Van Nispen	SP	0.04
2764	U bent natuurlijk akkoord met die zes maanden, zeg ik via de voorzitter, dus …	Faber	None	0.05
2765	Meneer Van Nispen, ik had het vermoeden dat u een vraag had verpakt in deze interruptie.	voorzitter	None	0.04
2770	Maar wat deze motie extra vraagt, is een plan voor het einde van dit jaar, zodat we weten welke beleidsdoelen de minister heeft met de grenscontroles.	Van Nispen	SP	0.15
2771	Ik vind het namelijk vreemd dat we aan grenscontroles zijn begonnen — vandaag is de derde dag — terwijl we eigenlijk geen idee hebben waarom we dat doen en wat we ermee willen bereiken.	Van Nispen	SP	0.37
2773	De heer Van Nispen zegt dat we geen idee hebben wat we ermee willen bereiken, maar ik heb dat toegelicht in het commissiedebat dat we net hebben gehad.	Faber	None	0.07
2774	Daarin heb ik ook uitgelegd dat de grenscontroles een onderdeel zijn van de ombuiging van het beleid.	Faber	None	0.07
2777	De extra grenscontroles zijn daarvan een onderdeel, een van de maatregelen.	Faber	None	0.05
2779	Een van de doelen is natuurlijk dat de instroom naar beneden gaat en dat we meer grip krijgen op migratie.	Faber	None	0.05
2781	Wat ik nog extra zou willen weten, is hoeveel mensen de minister wil tegenhouden aan de grens, waar de minister op mikt en hoeveel mensuren van de Marechaussee daarvoor zijn ingezet.	Van Nispen	SP	0.62
2783	Ik kijk dus ook naar de rest van de Kamer om straks gewoon voor deze motie te stemmen als de minister nu niet zegt: het lijkt me een prima, redelijk verzoek om informatie; dat gaan we doen.	Van Nispen	SP	0.18
2792	Ik vind deze motie zeker heel interessant, want zij verzoekt hierin de regering om naast de tijdelijke asielbeslisstop voor Syriërs ook een stop in te voeren op gezinshereniging voor mensen uit Syrië.	Faber	None	0.05
2793	Mevrouw Van Zanten geeft ook aan dat Oostenrijk voornemens is dat te gaan uitvoeren.	Faber	None	0.09
2794	Ik wil zeker onderzoeken wat de mogelijkheden hierin zijn.	Faber	None	0.03
2795	Het kan zijn dat het juridisch lastig is, omdat hier natuurlijk al mensen binnen zijn die een status hebben en recht hebben op gezinshereniging.	Faber	None	0.18
2799	Mijn verzoek aan mevrouw Van Zanten is om deze motie aan te houden, zodat u mij tijd kan geven om dit nader te onderzoeken.	Faber	None	0.03
2801	Op verzoek van mevrouw Van Zanten stel ik voor haar motie (32317, nr.	voorzitter	None	0.04
2804	Dan zijn we als het goed is rond met de appreciaties.	voorzitter	None	0.03
2805	De minister geeft aan dat er nog enkele vragen waren.	voorzitter	None	0.07
2807	Ja, er was nog een vraag — ik ben even kwijt van wie de vraag ook alweer was — over doorstroomlocaties.	Faber	None	0.05
2810	Ik heb begrepen dat Apeldoorn geld dat was bestemd voor doorstroomlocaties wil inzetten voor sociale huurwoningen voor statushouders.	Faber	None	0.12
2811	Dat is natuurlijk niet de bedoeling, want de financiën die zijn vrijgegeven zijn bedoeld voor de doorstroomlocaties.	Faber	None	0.09
2815	Dan gaan wij schorsen tot 16.25 uur, twintig minuten dus.	voorzitter	None	0.04
2816	Daarna gaan we verder met de stemmingen over de zojuist ingediende moties.	voorzitter	None	0.03
2818	De vergadering wordt van 16.05 uur tot 16.26 uur geschorst.	voorzitter	None	0.04
2819	Stemmingen Stemmingen moties JBZ-Raad (Vreemdelingen- en asielbeleid)	voorzitter	None	0.08
2823	Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, de SGP, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.	voorzitter	None	0.07
2826	Ik constateer dat de leden van de fracties van JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.	voorzitter	None	0.06
2827	In stemming komt de motie-Podt/Rajkowski (32317, nr.	voorzitter	None	0.04
2829	Ik constateer dat deze motie met algemene stemmen is aangenomen.	voorzitter	None	0.04
2832	Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66 en de ChristenUnie voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.	voorzitter	None	0.07
2835	Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, de SGP, het CDA, JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.	voorzitter	None	0.07
2838	Ik constateer dat de leden van de fracties van het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.	voorzitter	None	0.07
2841	Ik constateer dat de leden van de fracties van de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.	voorzitter	None	0.08
2844	Ik constateer dat de leden van de fracties van de SGP, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.	voorzitter	None	0.07
2848	Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, de ChristenUnie, het CDA en JA21 voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.	voorzitter	None	0.07
2849	Daarmee zijn we aan het einde van de stemmingen gekomen.	voorzitter	None	0.07
2853	Het opnieuw uitstellen van de Wet toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten	Voorzitter: Paulusma	None	99.07
2854	Aan de orde is het debat over het opnieuw uitstellen van de Wet toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten.	voorzitter	None	0.03
2855	We zijn toegekomen aan de eerste termijn van het kabinet.	voorzitter	None	0.03
2859	Uiteraard zeg ik ook dank in de richting van de Kamerleden voor hun inbreng, voor hun vragen en voor het delen van het chagrijn — laat ik dat toch maar gewoon zeggen —over de uitstel van de inwerkingtreding van de Wet toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten, de Wtta.	Van Hijum	None	0.08
2861	Laat ik toch nog één keer benadrukken waarom het is en welke opgave we hier met elkaar hebben.	Van Hijum	None	0.03
2862	Een aantal van u heeft daar, denk ik, terecht opnieuw op gewezen.	Van Hijum	None	0.06
2864	Ik denk echt dat we moeten constateren dat er de afgelopen jaren een race naar de bodem gaande is, een race naar de laagste prijzen en de slechtste omstandigheden, over de rug van de meest kwetsbare mensen.	Van Hijum	None	0.03
2865	Mevrouw Podt wees op het trieste verhaal van Rafal Zukowski.	Van Hijum	None	0.05
2867	Door zulke verhalen ga je je afvragen in welk land, in welke economie en in welke arbeidsmarkt we willen leven.	Van Hijum	None	0.05
2868	Het stemt droevig dat dit soort situaties in Nederland voorkomen.	Van Hijum	None	0.07
2870	Het gaat ook over goede werkgevers en uitzendbureaus die worden weggeconcurreerd door de slechte.	Van Hijum	None	0.05
2871	Ik denk dat we moeten constateren dat de markt in de afgelopen jaren veel te lang en veel te onbelemmerd ruimte heeft gekregen.	Van Hijum	None	0.03
2872	Er is sprake geweest van een wildgroei aan malafide uitzendbureaus.	Van Hijum	None	17.33
2873	Onze economie is gaan leunen op een verdienmodel van laagbetaalde arbeid in verschillende sectoren.	Van Hijum	None	0.22
2874	De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat we dat niet in een handomdraai terugdraaien.	Van Hijum	None	0.03
2875	Het gaat niet in een vloek en een zucht gebeuren, maar wij, uw Kamer en de regering, zijn vastbesloten om er wel werk van te maken.	Van Hijum	None	0.03
2876	Dat begint met een toelatingsstelsel voor uitleenbureaus dat voorligt in het wetsvoorstel Wtta.	Van Hijum	None	0.05
2877	Dat moet een belangrijke bijdrage leveren aan het stoppen van die race naar de bodem.	Van Hijum	None	0.04
2878	Dat wetsvoorstel moet echt gaan zorgen voor een waterscheiding tussen aan de ene kant bonafide bedrijven, die het etiketje met het certificaat krijgen, en de malafide bedrijven, die dat certificaat niet hebben.	Van Hijum	None	0.32
2879	Die kun je daardoor makkelijker opsporen en aanpakken.	Van Hijum	None	0.28
2881	Ik vind het ook zeer spijtig dat de inwerkingtreding van die wet later moet plaatsvinden.	Van Hijum	None	0.04
2882	Het duurt nu namelijk al lang en eigenlijk te lang.	Van Hijum	None	0.09
2883	Een aantal leden heeft mij gevraagd om daar nog op te reflecteren.	Van Hijum	None	0.05
2884	Ik heb eigenlijk moeten constateren dat het door twee belangrijke momenten in het besluitvormingsproces gekomen is.	Van Hijum	None	0.12
2885	Het begint met het kritische advies van de Raad van State in maart 2023 over het oorspronkelijke wetsvoorstel.	Van Hijum	None	0.03
2886	Dat stelde nog voor om over te gaan op een publiek-privaat certificeringsstelsel.	Van Hijum	None	0.06
2887	Dat was gebaseerd op het advies van de commissie-Roemer.	Van Hijum	None	0.05
2888	Daar was een breed draagvlak voor in de Kamer en bij de regering.	Van Hijum	None	0.09
2889	Dat hebben we hier vervolgens in een wetsvoorstel voorgelegd.	Van Hijum	None	0.03
2890	De Raad van State zei: "We vinden het bij nader inzien niet verstandig dat u daar een privaat zbo van gaat maken en dat u de publieke verantwoordelijkheden, bijvoorbeeld voor het normenkader, te veel in private handen legt."	Van Hijum	None	0.05
2891	Daarbij refereerde de Raad van State aan de slechte ervaringen die met het leunen op een privaat certificeringsstelsel zijn opgedaan.	Van Hijum	None	0.06
2892	Dat heeft er uiteindelijk, in oktober 2023, toe geleid dat er een aangepast wetsvoorstel is gemaakt en naar de Kamer is verstuurd.	Van Hijum	None	0.06
2893	Daarna bleek dat het aanwijzen van een uitvoerder complexer is dan voorzien.	Van Hijum	None	0.07
2894	Mijn voorganger heeft de Kamer er in mei van dit jaar over geïnformeerd dat het aanwijzen van de uitvoerder sowieso lastig was en dat het meer tijd zou vergen en tot enige vertraging zou leiden.	Van Hijum	None	0.1
2895	Toen was er nog sprake van de hoop en verwachting dat de Dienst Justis de uitvoerder zou kunnen worden.	Van Hijum	None	0.08
2896	Ik heb zelf vervolgens in oktober moeten constateren dat ook dat pad eigenlijk niet begaanbaar is.	Van Hijum	None	0.06
2897	Het is niet zo dat de Dienst Justis helemaal niets zou kunnen uitvoeren.	Van Hijum	None	0.2
2898	Men heeft gezegd een deel van de taken te kunnen uitvoeren.	Van Hijum	None	0.05
2899	Maar juist omdat je die taken dan moet opsplitsen over meerdere organisaties, hebben we gezegd: "Dat is niet verstandig.	Van Hijum	None	0.06
2900	We moeten het toch echt over een andere boeg gaan gooien.	Van Hijum	None	0.03
2901	Dan moeten we het maar in eigen huis gaan beleggen."	Van Hijum	None	0.04
2903	De les die ik eruit trek, is dat we in het vervolg echt sneller moeten vaststellen of er een geschikte match is tussen de bedoeling van een wet en de voorgestelde manier van uitvoering door de uitvoerder.	Van Hijum	None	0.03
2904	Er is te laat onderkend dat die er nu niet is, ook op mijn ministerie.	Van Hijum	None	0.37
2905	Dat laat onverlet dat ik er echt op gebrand ben om zo veel mogelijk snelheid te maken.	Van Hijum	None	0.02
2906	Daarbij moet ik de balans vinden tussen snelheid en zorgvuldigheid.	Van Hijum	None	0.03
2907	Voor een effectief stelsel heb je namelijk niet alleen stevige maatregelen nodig via wetgeving.	Van Hijum	None	0.07
2909	Ik zei net dat het gaat over de waterscheiding tussen bonafide en malafide bedrijven.	Van Hijum	None	0.16
2910	Je kunt die honderd keer in een wet afspreken, maar je hebt een organisatie nodig die dat onderscheid maakt, bewaakt en in de praktijk blijft toepassen en de malafide praktijken blijft bestrijden.	Van Hijum	None	0.1
2911	Sinds de zomer onderzoeken we of de rol van de toelatende instelling, die centrale instelling, binnen het ministerie zelf kan worden uitgevoerd.	Van Hijum	None	0.05
2912	Ik heb u daar in oktober een tussenstand van gegeven waaruit bleek dat het perspectief op uitvoering binnen het ministerie aanwezig is.	Van Hijum	None	0.07
2913	Ik heb in die brief ook aangegeven om u daar in januari echt uitsluitsel over te geven.	Van Hijum	None	0.06
2915	Ik kan u natuurlijk wel even meenemen in de tussenstand.	Van Hijum	None	0.02
2917	Voordat ik daartoe overga, zou ik wel het volgende willen benadrukken.	Van Hijum	None	0.02
2918	Een aantal van u is namelijk niet alleen ingegaan op die wet, maar ook op een aantal andere maatregelen die we nemen.	Van Hijum	None	0.07
2919	Ik wil daar toch op ingaan, omdat de Wtta natuurlijk niet het enige middel kan en zal zijn om het foute verdienmodel met arbeidsmigranten aan te pakken.	Van Hijum	None	0.05
2922	In de eerste plaats moeten we met elkaar kijken naar hoe we onze economie in de toekomst inrichten.	Van Hijum	None	0.04
2923	We hebben daar vorige week ook bij stilgestaan in het debat over het advies van de commissie-Van Zwol over de demografische ontwikkeling van Nederland.	Van Hijum	None	0.06
2924	We hebben ook geconstateerd dat we niet langer een lagelonenland willen zijn, maar op een sociale, hoogwaardige en innovatieve economie willen inzetten.	Van Hijum	None	0.19
2925	Wij denken dat robotisering en innovatie daar een rol in kunnen spelen.	Van Hijum	None	0.03
2927	De vermindering van de afhankelijkheid van arbeidsmigranten is ook een belangrijke opgave waar we de komende tijd voor staan.	Van Hijum	None	0.08
2928	De vraag hoe die economie eruit gaat zien, willen we de komende maanden met behulp van een advies van de SER beantwoorden.	Van Hijum	None	0.09
2929	Daar komen we uiteraard ook in de Kamer verder over te spreken.	Van Hijum	None	0.05
2930	Daarnaast is natuurlijk een stevige aanpak van misstanden rond arbeidsmigratie hard nodig.	Van Hijum	None	0.04
2931	Wij zetten inderdaad in op het onverminderd uitvoeren van alle — een dikke streep onder "alle" — aanbevelingen van de commissie-Roemer.	Van Hijum	None	0.07
2932	Ik heb de actuele stand van zaken ook beschreven in mijn brief van 14 november die naar de Kamer is gegaan.	Van Hijum	None	0.04
2933	Ik kijk ook verder dan het advies van de commissie.	Van Hijum	None	0.04
2935	Ik onderzoek de mogelijkheid van een uitzendverbod en van een minimumpercentage werknemers in eigen dienst.	Van Hijum	None	0.04
2936	Ik hoop daar begin komend jaar mee naar de Kamer te komen.	Van Hijum	None	0.02
2937	In de aanloop naar de invoering van de Wtta doen we ook nog extra dingen om het geen verloren tijd te laten zijn, zoals onder andere het kijken naar het verhogen van de boetes.	Van Hijum	None	0.04
2938	Dat is iets waar de heer Boon ook herhaaldelijk op heeft gewezen.	Van Hijum	None	0.07
2939	We hebben de eerste stap gezet met het verhogen van de boetes, de differentiatie.	Van Hijum	None	0.04
2941	We willen dat verdienmodel echt onaantrekkelijk maken, dus de boetes zullen verder omhoog moeten.	Van Hijum	None	0.03
2942	Maar de onderbouwing daarvan gaan we u begin volgend jaar aanleveren.	Van Hijum	None	0.1
2943	Een aantal van u heeft ook gevraagd naar de SNA-certificaten, de Stichting Normering Arbeid.	Van Hijum	None	0.06
2944	Dat is eigenlijk het privaatrechtelijke keurmerk dat er nu is, vooruitlopend op het certificaat dat je met de wet straks kunt krijgen.	Van Hijum	None	0.06
2945	Ik deel de opvatting van een aantal van u dat een privaat certificaat in elk geval beter is dan helemaal niets.	Van Hijum	None	0.06
2947	Ik ben ook actief in gesprek met sectoren zoals de uitzendsector en de vleessector om te kijken wat zij zelf kunnen doen, bijvoorbeeld met de taskforce voor de vleessector.	Van Hijum	None	0.05
2948	Tot slot in dit algemene deel wil ik toch op het volgende wijzen.	Van Hijum	None	0.04
2949	Ja, er ligt een hele belangrijke rol en verantwoordelijkheid voor de overheid in het opnieuw ordenen van de markt en het bewerkstelligen van die waterscheiding tussen bonafide en malafide bedrijven, maar we kunnen natuurlijk niet elke dag bij elk bedrijf een inspecteur langssturen.	Van Hijum	None	0.1
2950	Bedrijven en sectoren zijn ook zelf verantwoordelijk om hun mensen goed te behandelen.	Van Hijum	None	0.05
2951	Het is niet alleen een wettelijke, juridische verplichting; het is natuurlijk ook een morele verplichting.	Van Hijum	None	0.12
2952	Ik weet dat heel veel bedrijven en sectoren ook zo in de wedstrijd zitten en ik hoop ook op medewerking in die zin dat zij zelf een einde maken aan het foute verdienmodel waar ik over begon.	Van Hijum	None	0.02
2953	Ik zou de gelegenheid ook willen gebruiken om cao-partijen nogmaals op te roepen om hier ook in cao's goede afspraken over te maken.	Van Hijum	None	0.06
2954	Ik zal de komende tijd samen met de Stichting van de Arbeid ook in beeld brengen in hoeverre de afspraken die mede voortvloeien uit "Roemer" in de afgelopen periode al in cao's zijn geïmplementeerd en wat we daar nog verder in kunnen doen.	Van Hijum	None	0.06
2956	Het is een grote prioriteit en een grote verantwoordelijkheid om hier met elkaar stappen in te zetten.	Van Hijum	None	0.02
2957	Ik ben ook zeer gemotiveerd om daar ondanks de tegenslag die we hebben bij het aanwijzen van een uitvoerder onverminderd mee door te gaan en daarbij het tempo hoog te houden.	Van Hijum	None	0.03
2960	Een aantal daarvan heb ik al een beetje geadresseerd in mijn inleiding.	Van Hijum	None	0.03
2962	Ik denk dat ik al ben ingegaan op de vragen over Justis.	Van Hijum	None	0.03
2964	In de richting van Van Kent zeg ik nog dat er geen vertraging is die de schuld van iemand is.	Van Hijum	None	0.05
2965	Er is ook zeker geen vertraging door de lobby van een uitzendsector.	Van Hijum	None	0.04
2967	Ik heb al aangegeven dat we hier gewoon werk van moeten maken.	Van Hijum	None	0.07
2968	Een aantal van u heeft nog gevraagd hoe de onafhankelijkheid van de toelatende instelling op het ministerie wordt geborgd.	Van Hijum	None	0.06
2970	Als je een verantwoordelijkheid binnen je eigen ministerie belegt, hoe zorg je dan voor onafhankelijkheid?	Van Hijum	None	0.05
2971	Daarvoor is het cruciaal dat er een sturingsmodel komt waarin de rollen heel duidelijk worden onderscheiden.	Van Hijum	None	0.04
2972	Dat betekent dat je een eigenaar, een opdrachtgever en een opdrachtnemer hebt.	Van Hijum	None	0.07
2973	De toelatende instelling krijgt dan dus gewoon een eigen directeur, en de minister blijft stelselverantwoordelijk in het geheel.	Van Hijum	None	0.06
2974	Ik neem dit in de brief die ik in januari zal sturen ook mee in de verdere uitwerking van het model en de keuzes die we daarin moeten maken.	Van Hijum	None	0.03
2975	Daarbij zal ik dan ook ingaan op de precieze plek in de organisatie.	Van Hijum	None	0.03
2976	Daar vroeg onder anderen de heer Ceder nog naar: vindt het dan plaats binnen de afdeling DSU of krijgt het invulling op een ander plek?	Van Hijum	None	0.05
2978	De heer Ceder vroeg mij ook nog of daar inderdaad 150 mensen voor nodig zijn en of die allemaal nieuw aangetrokken moeten worden.	Van Hijum	None	0.08
2980	Hoe het staat met de precieze vormgeving van de organisatie, dus de plek binnen het ministerie, de opbouw van de informatievoorzieningen, de precieze formatie, de taken en de bevoegdheden zal ik u allemaal in de brief van januari laten weten.	Van Hijum	None	0.07
2981	De kwartiermakers zijn nu al bezig met de voorbereidingen.	Van Hijum	None	0.04
2982	Bij de plannen die zij maken, houden zij ook rekening met de tijd die het kost om medewerkers te werven en op te leiden.	Van Hijum	None	0.06
2983	Maar het klopt; dat moet inderdaad allemaal gebeuren.	Van Hijum	None	0.03
2984	Wanneer de wet precies in werking treedt, kan ik u op dit moment dus ook nog niet vertellen.	Van Hijum	None	0.14
2985	Ik hoop u daar ook in januari meer over te kunnen laten weten, want dat zal uiteindelijk afhankelijk zijn van wanneer er een organisatie staat die ook effectief haar werk kan doen.	Van Hijum	None	0.03
2987	Het is natuurlijk niet zo dat de behandeling van de wet daar per se op moet wachten.	Van Hijum	None	0.09
2988	Ik denk dat het heel goed mogelijk is dat de Tweede Kamer de behandeling van de wet begin volgend jaar ter hand neemt.	Van Hijum	None	0.03
2989	Ik denk ook dat de uitvoeringspraktijk geholpen kan zijn met duidelijkheid over de wet.	Van Hijum	None	0.04
2990	Ik zeg daar ook bij dat het niet alleen over de wet gaat maar ook over de onderliggende regelgeving en het normenkader, dat al is opgesteld en dat ik onlangs naar de Tweede Kamer heb gestuurd.	Van Hijum	None	0.07
2991	Dat geldt ook voor de ministeriële regeling, waarin het hele inspectieschema al staat opgenomen.	Van Hijum	None	0.05
2993	Op het moment dat dat geldig wordt, is dat natuurlijk ook voor de uitvoering een belangrijk richtinggevend kader.	Van Hijum	None	0.09
2995	Ik ga de heer Ceder het woord geven, maar voordat ik dat doe, vraag ik u om elkaar een beetje te helpen.	voorzitter	None	0.03
2996	We lopen namelijk uit en er staat nog een debat gepland vanavond.	voorzitter	None	0.04
2997	Ik zou heel graag willen dat vooral de mensen van de ondersteuning een beetje op tijd naar huis kunnen, dus graag korte en bondige interrupties.	voorzitter	None	0.03
2998	Voorzitter, u kent mij als het gaat om bondigheid, dus dat komt goed.	Ceder	ChristenUnie	0.03
3000	Ik ben blij dat de minister aangeeft dat de Kamer, als die dat wil, alvast met de wet kan beginnen.	Ceder	ChristenUnie	0.14
3002	Ik ga daar ook een motie voor indienen, want ik denk dat het belangrijk is om dat te doen.	Ceder	ChristenUnie	0.02
3003	Ik hoor de minister zeggen dat dat ook kan helpen om richting te geven.	Ceder	ChristenUnie	0.04
3005	In het huidige tekstvoorstel wordt er volgens mij al een bepaalde weging gemaakt wat betreft de uitvoering.	Ceder	ChristenUnie	0.18
3006	Bij welke keuze kan de wetstekst zoals die er nu is intact blijven als het gaat om de uitvoerder?	Ceder	ChristenUnie	0.06
3007	En bij welke keuze zou je de wetstekst moeten aanpassen, wat dus ook weer een vertraging betekent?	Ceder	ChristenUnie	0.05
3008	Zou u dat scherp kunnen aangeven, zodat wij ook als Kamer weten wat de consequenties zijn indien wij een bepaalde richting kiezen?	Ceder	ChristenUnie	0.05
3009	Mijn inschatting is dat, als de uitvoering onder de directe verantwoordelijkheid van mij als minister blijft bestaan, de wetstekst geen aanpassing behoeft op dat punt.	Van Hijum	None	0.04
3010	Maar stel dat je zou kiezen voor bijvoorbeeld een zelfstandig bestuursorgaan.	Van Hijum	None	0.04
3011	Dan zou de wet op dat punt veranderd moeten worden.	Van Hijum	None	0.04
3012	Die modellen worden op dit moment allemaal naast elkaar gezet en daar wordt uiteindelijk een keuze in gemaakt.	Van Hijum	None	0.04
3014	U hoeft niet te wachten tot het allemaal helemaal klaarstaat voordat je de wet behandelt, maar wacht nog wel even die keuze van begin januari af.	Van Hijum	None	0.09
3015	Dan lijkt mij dat zich er niet veel tegen verzet om de wetsbehandeling ter hand te nemen.	Van Hijum	None	0.03
3016	Maar je kunt de wet natuurlijk pas in laten gaan op het moment dat er een organisatie staat die ook kan handhaven en die taken kan waarmaken.	Van Hijum	None	0.46
3017	Ik hoef de heer Ceder er niet van te overtuigen, maar de aandacht voor de uitvoering is echt cruciaal in dit soort belangrijke wetsvoorstellen.	Van Hijum	None	0.03
3019	Mijn vraag gaat over de relatie tussen de wetsbehandeling en de uitvoering.	Aartsen	VVD	0.03
3020	We hebben in de schriftelijke ronde zorgen geuit over de consequenties voor bedrijven die onder het toelatingsstelsel gaan vallen.	Aartsen	VVD	0.08
3021	Als de Kamer besluit om de wet spoedig te behandelen, is de minister dan bereid om alvast duidelijkheid te geven over bijvoorbeeld de leges, die afhankelijk zijn van die toelatende instelling, of over de omvang van controles?	Aartsen	VVD	0.06
3023	Mijn punt is vooral dat er een aantal zaken aan de uitvoering van de wet vastzitten.	Aartsen	VVD	0.06
3024	Ik zou het wel prettig vinden als de minister zou zeggen dat hij bereid is om een paar afbakeningspunten mee te geven, zodat wij aan deze kant van de Kamer ook wat comfort hebben.	Aartsen	VVD	0.04
3026	Ik zal in januari zo veel mogelijk informatie over de uitvoering delen zodat u de inhoudelijke behandeling ter hand kunt nemen.	Van Hijum	None	0.03
3027	Ik zal ook ingaan op de waarborgen om de leges beheersbaar te houden, want dat hangt uiteindelijk samen met de omvang van de kosten, de organisatie en de processen.	Van Hijum	None	0.05
3028	Dan kunt u als Kamer goed geïnformeerd een afweging maken over het vervolgen van de behandeling van het wetsvoorstel.	Van Hijum	None	0.03
3029	Na deze prachtige toezegging heeft u toch nog een vraag.	voorzitter	None	0.03
3030	Nou, vooral een verzoek, namelijk om die brief van januari niet alleen maar over de voortgang te laten gaan, maar ook over wat er zo veel mogelijk aan de Kamer meegegeven kan worden, zodat wij gelijk na die brief de wetsbehandeling kunnen starten.	Aartsen	VVD	0.09
3031	Anders moeten we weer een schriftelijke ronde doen en zijn we weer een eind verder.	Aartsen	VVD	0.04
3032	Die oproep wil ik dus nogmaals doen aan de minister.	Aartsen	VVD	0.03
3035	Het valt niet uit te sluiten dat er dan toch nog vragen zijn, maar ik snap heel goed wat de heer Aartsen vraagt.	Van Hijum	None	0.06
3037	De heer Van Kent vroeg of de financiële borgstelling in het wetsvoorstel van een ton, de €100.000 die bedrijven inderdaad moeten inleggen, niet te laag is en of die niet verhoogd moet worden naar €150.000.	Van Hijum	None	0.11
3038	Bij dat bedrag hebben wij ons gebaseerd op de ingediende motie, de motie-Bruins van destijds.	Van Hijum	None	0.04
3040	Daarbij is een afweging gemaakt tussen het algemeen belang bij het effectief tegengaan van vluchtig ondernemerschap en de last die het vormt voor startende en gevestigde ondernemers.	Van Hijum	None	0.04
3043	Het is de enige markt in Nederland, en ik denk ook in Europa, waar dat op deze manier gebeurt.	Van Hijum	None	0.62
3044	De hoogte van het bedrag, is onze taxatie, is substantieel genoeg om vluchtig ondernemerschap tegen te gaan.	Van Hijum	None	0.19
3045	Maar het is wel zo dat het bedrag jaarlijks geïndexeerd zal worden.	Van Hijum	None	0.06
3046	Sinds het bedrag bedacht is, had er ook al wat inflatie bij moeten komen, om het zo maar te zeggen.	Van Hijum	None	0.4
3047	We kunnen daar bij de behandeling van de wet nog eens goed naar kijken, maar op zichzelf genomen is dit bedrag een goed afgewogen richtgetal, denken wij.	Van Hijum	None	0.12
3048	De tweede vraag van de heer Van Kent was of de financiële zekerstelling niet voor alle bedrijven zou moeten gelden.	Van Hijum	None	0.05
3049	Er is voor gekozen om dat voor een periode van vier jaar te doen.	Van Hijum	None	0.05
3050	Als je vluchtig ondernemerschap wilt tegengaan, dan moet je in ieder geval de eerste vier jaar van je onderneming dat bedrag op tafel leggen.	Van Hijum	None	0.03
3052	Dus bedrijven die straks invaren en nog maar drie jaar dat bedrijf hebben, moeten dat bedrag wel betalen.	Van Hijum	None	0.12
3053	Maar als je al vier jaar lang een gevestigde onderneming hebt, dan ben je geen vluchtige ondernemer en dan hoef je dat niet te doen.	Van Hijum	None	0.08
3054	Het doorbreekt een beetje het stelsel als je het sowieso aan alle bedrijven gaat opleggen.	Van Hijum	None	0.05
3056	Ik ben wel bereid om te kijken of er constructies zijn die dit ondermijnen of die een makkelijke vluchtroute zijn om onder dit bedrag uit te komen.	Van Hijum	None	0.14
3058	Daar ga ik naar kijken en daar kunnen we bij de wetsbehandeling ook nog op ingaan wat mij betreft.	Van Hijum	None	0.02
3063	Als je bestaande uitzendbureaus die al vier jaar of langer actief zijn niet verplicht om hieraan te voldoen, dan kunnen er ook gewoon bv's verhandeld worden.	Van Kent	SP	0.59
3064	Als je die 19.000 uitzendbureaus die er al zijn niet die €100.000 wilt laten inleggen — een bankgarantie mag trouwens ook, want je hoeft het niet op tafel te leggen — dan is het aantrekkelijk om een bv van iemand anders over te nemen, een bv die al langer bestaat.	Van Kent	SP	0.54
3065	Met andere woorden, we hebben nu minimaal 19.000 uitzendbureaus en er worden er ook opgericht om snel alvast even wat jaren op te bouwen.	Van Kent	SP	0.13
3066	Daar zit volgens mij ook een hele grote vluchtroute.	Van Kent	SP	0.03
3068	Ik ben bereid om nog even goed naar dit risico in het algemeen te kijken, en ook nog even goed naar de wetsgeschiedenis op dit punt.	Van Hijum	None	0.08
3069	Die is er nog niet, maar dit onderwerp is natuurlijk al eerder besproken.	Van Hijum	None	0.06
3070	Ik zou graag met de heer Van Kent willen afspreken dat we hier expliciet op terugkomen bij de wetsbehandeling, om te kijken of we dat een reëel risico vinden en of we aanvullende maatregelen moeten nemen om dat te beperken.	Van Hijum	None	0.04
3072	Dan zou het misschien goed zijn om nu alvast even te kijken wat de consequenties zijn als je het voor alle uitzendbureaus verplicht zou stellen.	Van Kent	SP	0.06
3073	Dat is wel nodig als je deze vluchtroute echt wil afsluiten.	Van Kent	SP	0.03
3076	Ik kan er ook van tevoren op terugkomen, als de heer Van Kent dat wil.	Van Hijum	None	0.11
3077	Ik ben het met hem eens dat dit een effectieve wet moet worden en dat die waarborg niet omzeild moet kunnen worden.	Van Hijum	None	0.17
3079	De vragen van de ChristenUnie en het CDA over het SNA-keurmerk heb ik voldoende beantwoord, denk ik.	Van Hijum	None	0.09
3080	Wij zijn inderdaad bereid om, zeker in de aanloopfase naar de inwerkingtreding van de Wtta, goed te kijken of dat keurmerk toch niet gebruikt kan worden als een soort eerste, voorlopige waterscheiding.	Van Hijum	None	0.16
3081	Ik ken ook de kritiek van de vakbonden dat het stelsel niet waterdicht is, waar mevrouw Patijn op wees.	Van Hijum	None	0.06
3082	Niettemin kun je wel stellen dat de meeste malafide bureaus geen keurmerk hebben en dat het wel iets doet in de afbakening van de verschillende typen bedrijven.	Van Hijum	None	0.19
3083	Nogmaals, ik kijk ook of ik met cao-partijen afspraken kan maken over hoe dat keurmerk een rol kan spelen, in de richting van zowel de uitzendbedrijven als de huisvesting.	Van Hijum	None	0.08
3084	Mevrouw Van Dijk vroeg mij nog hoeveel SNA-gecertificeerde er zijn.	Van Hijum	None	0.13
3086	Ik hoor u wel erg makkelijk zeggen dat er bij SNA-gecertificeerde minder overtreders zouden zijn dan bij niet-gecertificeerde.	Patijn	GroenLinks-PvdA	27.82
3087	Volgens mij zijn die cijfers niet te leveren en heeft de Arbeidsinspectie eigenlijk geconstateerd dat die cijfers hetzelfde zijn.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.32
3089	Ik beoogde te zeggen dat de meeste malafide bureaus in ieder geval geen SNA-certificaat hebben.	Van Hijum	None	0.4
3090	Als je kijkt naar de bureaus die wel een SNA-certificaat hebben, kun je inderdaad nog niet zeggen dat dat automatisch een garantie is voor de kwaliteit.	Van Hijum	None	0.42
3091	Je zult altijd ook moeten kijken of ze zich aan de regels houden of niet.	Van Hijum	None	0.03
3092	Ik denk dat dit een belangrijk aandachtspunt is en een belangrijke vraag voor de overgangsperiode naar een stelsel waarin bedrijven op basis van het SNA-certificaat bijvoorbeeld toegang krijgen tot de Wtta.	Van Hijum	None	0.1
3093	Ik denk dat dat een aandachtspunt is dat we de komende weken en maanden met de uitzendbranche nog wat verder moeten uitwerken.	Van Hijum	None	0.02
3094	Mevrouw Patijn vroeg ook of ik bereid ben om een pilot op te starten met de VNG om lokaal vestigingsvergunningen in te voeren voor uitzendbureaus en om geld voor de handhavingscapaciteit van de NLA in te zetten voor lokale handhaving.	Van Hijum	None	0.13
3096	Wij hebben nog niet eerder onderzocht of gemeenten een vestigingsvergunning kunnen invoeren voor uitzendbureaus.	Van Hijum	None	1.34
3097	Ik ben bereid om alles te onderzoeken in de aanloop naar de Wtta, die wat later in werking treedt, nogmaals, om te kijken wat we kunnen doen om het probleem te helpen oplossen.	Van Hijum	None	0.03
3099	Die wil ik bekijken voordat ik kan zeggen dat een pilot een goed idee is.	Van Hijum	None	0.03
3100	Maar ik ben bereid om in gesprek te gaan met de VNG, om te kijken hoe we lokale vestigingsvergunningen in de tussenperiode kunnen inzetten.	Van Hijum	None	0.02
3101	Ik heb overigens morgen bestuurlijk overleg met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten.	Van Hijum	None	0.02
3102	Dat gaat over huisvesting en registratie, maar ik ben ook bereid om dit punt op tafel te leggen.	Van Hijum	None	0.01
3103	Maar het lijkt mij niet verstandig om het budget dat beschikbaar is gesteld voor de Arbeidsinspectie hieraan te besteden, want dat hebben we echt nodig om juist in de aanloopfase de malafide bureaus daadwerkelijk te kunnen aanpakken.	Van Hijum	None	0.02
3104	Stel dat je dit zou doen, dan denk ik dat je wel moet kijken hoe je de informatie van gemeenten, de Arbeidsinspectie en de Belastingdienst kunt combineren om tot effectieve handhaving over te gaan.	Van Hijum	None	0.01
3111	Zegt de minister daarmee dat er bereidheid is om de extra capaciteit die er voor de Arbeidsinspectie komt, ingezet kan worden voor handhaving, bijvoorbeeld via de FRIT's, oftewel de samenwerking met de gemeentes?	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
3113	We maken nu ook gebruik van de informatie die gemeenten doorspelen aan de Arbeidsinspectie over misstanden die zij aantreffen, bijvoorbeeld wanneer zij denken dat er op het gebied van huisvesting malafide praktijken aan de orde zijn.	Van Hijum	None	0.05
3114	Ook hieruit zou informatie kunnen voortvloeien die voor handhavers relevant is.	Van Hijum	None	0.01
3115	De minister heeft aangegeven 35 fte's extra op te leiden voor de Arbeidsinspectie.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
3116	Het duurt natuurlijk altijd even voordat die opgeleid zijn.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
3117	Als dit soort pilots met vergunningen op lokaal niveau er zouden kunnen komen, dan is er geen automatische capaciteit aan gekoppeld om de handhaving vorm te geven.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.07
3118	Is de minister bereid om er in ieder geval op te sturen dat de extra capaciteit voor de Arbeidsinspectie daarvoor ingezet kan worden?	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
3120	Die capaciteit is nadrukkelijk bedoeld om de wantoestanden in de uitzendpraktijk aan te pakken.	Van Hijum	None	0.09
3122	Het goede nieuws is dat dit overigens geen 35 maar 45 mensen zijn, waarvan er 35 operationeel op straat en er 10 intern met boeterapporten en de interne afhandeling bezig gaan.	Van Hijum	None	0.02
3123	Wat wij toevoegen, boven op de uitbreiding van 90 fte's met het oog op de uitvoering van deze wet, is dus echt wel substantieel.	Van Hijum	None	0.02
3126	Maar ik denk dat deze capaciteit daarvoor ingezet zou kunnen worden.	Van Hijum	None	0.01
3128	Mevrouw Postma vroeg mij nog of ik in de verkenning naar het uitzendverbod ook de mogelijkheid wil meenemen om een minimaal percentage in directe dienst te nemen.	Van Hijum	None	0.02
3132	De juridische implicaties van deze opties worden op dit moment in beeld gebracht.	Van Hijum	None	0.02
3133	Ik hoop daar begin volgend jaar bij u op terug te komen.	Van Hijum	None	0.01
3135	De heer Van Kent — hij is er even niet — vroeg mij nog of 3 juli 2025 de deadline is voor een verbod op uitzenden in de vleessector.	Van Hijum	None	0.02
3136	In de brief die ik deze week naar de Kamer heb gestuurd, heb ik aangegeven dat de afspraak die staat, is dat de misstanden in die sector binnen een jaar vanaf juli dit jaar tot een einde moeten zijn gebracht.	Van Hijum	None	0.02
3138	Er zijn nog een aantal vragen gesteld over de boetes van de Arbeidsinspectie bij een overtreding, die ik toch maar even gewoon langsloop.	Van Hijum	None	0.01
3139	De suggestie van mevrouw Patijn dat er geen vordering wordt opgelegd om alsnog het juiste loon te betalen, klopt niet.	Van Hijum	None	48.21
3140	We controleren wel degelijk of de nabetaling is verricht.	Van Hijum	None	0.03
3141	De Arbeidsinspectie kan dat ook afdwingen met een last onder dwangsom.	Van Hijum	None	0.08
3142	Dat is sowieso het gebruik bij bestuursrechtelijk instrumentarium.	Van Hijum	None	0.01
3143	Het is er uiteindelijk altijd op gericht om de situatie te herstellen, dus niet zozeer om boetes uit te delen, maar echt om de betreffende organisaties of werkgevers te dwingen om weer de goeie dingen te gaan doen.	Van Hijum	None	0.04
3144	Ik probeer het steeds kort te houden, maar ik heb wel steeds vragen.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.53
3145	De minister geeft aan dat het al wel gebeurt, maar ik krijg signalen van bijvoorbeeld FairWork, en ook van werkgevers, dat het juist niet gebeurt.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.05
3146	Misschien kan het dus al wel, maar gebeurt het nog niet zoveel.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
3147	Kan de minister aangeven hoe vaak dit wel gebeurd is in de afgelopen jaren, en of er ook nabetalingen gedaan zijn?	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
3149	Laten we zeggen: de informatie die ik heb, is dat de regel in zijn algemeenheid is dat de Arbeidsinspectie bij een overtreding zowel een boete als een nabetalingsverplichting oplegt.	Van Hijum	None	0.02
3150	Als daar meer getallen over moeten komen, moet ik dat nagaan.	Van Hijum	None	0.01
3151	Maar nogmaals, het is ook wel echt de intentie van het bestuursrechtelijke handhavingsinstrumentarium.	Van Hijum	None	0.01
3152	Je wilt dat de werkgever zich weer gaat gedragen zoals het hoort.	Van Hijum	None	0.01
3154	Over de capaciteit van de Arbeidsinspectie heb ik al iets gezegd.	Van Hijum	None	0.02
3155	De heer Aartsen vroeg nog of de Arbeidsinspectie al meer kan worden ingezet in risicosectoren.	Van Hijum	None	0.02
3157	Overigens is de Arbeidsinspectie wel onafhankelijk; die staat op afstand van mij als minister en maakt zelfstandig keuzes.	Van Hijum	None	0.01
3158	Ze legt nadrukkelijk de prioriteit bij herkenbare maatschappelijke risico's en maakt analyses van risico's, zoals omgevingsanalyses.	Van Hijum	None	0.37
3159	Ze zet de capaciteit ook in waar het risico op slechte arbeidsomstandigheden en oneerlijke arbeidsvoorwaarden het grootst zijn.	Van Hijum	None	1.75
3161	En op dit moment wordt gekeken hoe dat nog intensiever kan worden gedaan.	Van Hijum	None	0.01
3162	Dit is ook het geval in de richting van bedrijven die met hoge percentages ontslag op staande voet werken.	Van Hijum	None	0.01
3163	De heer Van Kent heeft daarover terecht verschillende malen vragen gesteld.	Van Hijum	None	0.01
3164	We willen toe naar een intensivering van de samenwerking tussen het UWV en de Arbeidsinspectie om signalen die het UWV heeft over die hoge percentages ook te kunnen gebruiken, bijvoorbeeld door het delen van een top vijftien met de Arbeidsinspectie, om daarop gerichte controles te kunnen uitvoeren.	Van Hijum	None	5.41
3165	Die gegevensdeling wordt een heel belangrijke pijler onder de aanpak van de verschillen diensten.	Van Hijum	None	23.52
3166	We hebben onlangs met de uitzendsector afgesproken dat het project voor de aanpak van misstanden bij uitzendbureaus, waarin partijen samen informatie delen, ook weer geïntensiveerd zal gaan worden.	Van Hijum	None	0.03
3169	Horizon Flexcraft zegt in het NRC "wij doen dit zo".	Van Kent	SP	0.04
3170	Ik neem dat er wel wordt meegelezen met wat allemaal bekend is en dat er gewoon wordt opgetreden.	Van Kent	SP	0.06
3171	Bedoelt u dat er meegelezen wordt door de Arbeidsinspectie?	Van Hijum	None	0.01
3172	Ja, want in de krant zeggen uitzendcriminelen "ja, meer dan de helft op staande voet.	Van Kent	SP	0.12
3173	Ze komen niet opdagen, dus dit is de enige manier om van ze af te komen."	Van Kent	SP	0.02
3174	Ja, bij de Arbeidsinspectie lezen ze ook kranten, dus daar zullen ze zeker gebruik van maken.	Van Hijum	None	0.02
3175	Het interessantere punt — de heer Van Kent heeft daar ook vragen over gesteld — is hoe je nou uit beschikbare gegevens, bijvoorbeeld bij het UWV, zonder dat er krantenartikelen verschijnen, de rotte appels kunt herkennen en daarop kunt acteren.	Van Hijum	None	0.02
3177	Het vraagt wel iets van informatie-uitwisseling en gegevensdeling, maar daar wordt aan gewerkt.	Van Hijum	None	0.02
3179	Kunnen wij dan te horen krijgen wanneer die uitwisseling georganiseerd is?	Van Kent	SP	0.01
3180	Met de krantenlezer bedoelde ik inderdaad ook in afwachting van de succesvolle gegevensuitwisseling waardoor er gehandhaafd kan worden en er in ieder geval wel in de tussentijd daar in Velp ervan uitgegaan kan worden dat de inspectie op de stoep komt.	Van Kent	SP	0.01
3182	Ik meende dat ik in de antwoorden op zijn schriftelijke vragen daarop al ben ingegaan.	Van Hijum	None	0.01
3183	Ik ben uiteraard altijd bereid informatie nog weer meer te delen, maar probeer ook te voorkomen dat ik de ene brief na de andere toezeg.	Van Hijum	None	0.04
3184	Ik zit even te denken wat een handig moment is om daarop terug te komen.	Van Hijum	None	0.01
3185	Misschien kan ik in tweede termijn hierop terugkomen.	Van Hijum	None	0.01
3187	Mevrouw Patijn vroeg mij nog of er een verwijzing naar de website workinnl.nl op de loonstrook zou kunnen komen.	Van Hijum	None	0.02
3189	Het gaat natuurlijk om het doel om de juiste hulp te vinden voor de arbeidsmigrant.	Van Hijum	None	0.01
3190	De onbekendheid met waar de ondersteuning geboden wordt is inderdaad nog groot.	Van Hijum	None	0.02
3191	Eerder is ook geprobeerd om de website workinnl.nl toe te voegen aan de berichtgeving vanuit de Basisregistratie Personen.	Van Hijum	None	0.02
3192	We hebben moeten constateren dat dit niet tot heel veel meer bezoeken aan die website leidde.	Van Hijum	None	0.51
3193	We weten ook dat arbeidsmigranten vaak vooral behoefte hebben aan persoonlijke hulp en begeleiding, meer dan aan informatie op een website.	Van Hijum	None	0.73
3194	Dat proberen we met dat grotere project Work in NL te bereiken.	Van Hijum	None	0.08
3195	In alle 35 arbeidsmarktregio's komen punten waar mensen dagelijks geholpen worden en ondersteuning kunnen krijgen.	Van Hijum	None	0.01
3198	Mevrouw Patijn vroeg ook of de minister bereid is om te regelen dat inschrijvingen bij de Kamer van Koophandel niet mogelijk zijn zonder inschrijving in de Basisregistratie Personen.	Van Hijum	None	0.03
3199	Dit sluit voor een deel aan bij de aanpak van schijnzelfstandigheid die we als kabinet kiezen.	Van Hijum	None	0.22
3200	De Kamer van Koophandel toetst nu trouwens al of iemand in het bezit is van een burgerservicenummer en dat kun je alleen maar krijgen als je in de BRP als ingezetene of als niet-ingezetene ingeschreven staat.	Van Hijum	None	0.03
3201	Het verplichten van een registratie op zich kun je niet afdwingen, want dat betekent dat mensen die woonachtig zijn in het buitenland zich niet meer zouden kunnen inschrijven bij de Kamer van Koophandel, grenswerkers bijvoorbeeld.	Van Hijum	None	0.04
3203	Ik ben geen specialist op dit gebied, maar ik heb wel geprobeerd om me hierover te laten informeren.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
3204	Ik heb begrepen dat dat altijd met iemand moet zijn die in ieder geval ingeschreven staat bij de RNI.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
3206	Waarom zou wel een RNI-inschrijving als voorwaarde gesteld kunnen worden en niet een BRP-registratie?	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
3208	De Kamer van Koophandel informeert niet-ingezetenen over de Wet Basisregistratie Personen, waarin is bepaald dat een persoon zich moet inschrijven op het Nederlands verblijfsadres als men langer dan vier maanden aaneengesloten in Nederland verblijft.	Van Hijum	None	0.01
3209	Dat moet de Kamer van Koophandel delen met degene die zich daar komt inschrijven.	Van Hijum	None	0.01
3212	Ik heb daarover net een brief naar de Kamer gestuurd.	Van Hijum	None	0.01
3213	Misschien toch even een hele kleine aanloop naar het antwoord.	Van Hijum	None	0.01
3214	Die brief vloeit voort uit het feit dat er bij de Wtta verschillende amendementen zijn ingediend die op die registratieplicht zien.	Van Hijum	None	0.02
3215	Onder anderen de heer Ceder en de heer Van Oostenbruggen hebben amendementen liggen.	Van Hijum	None	0.01
3216	Die amendementen zijn destijds door mijn voorganger ontraden.	Van Hijum	None	0.01
3217	We hebben daar in een eerder debat in de Kamer over gediscussieerd.	Van Hijum	None	0.02
3218	Toen werd gezegd: kunt u er niet nog een keer naar kijken?	Van Hijum	None	0.01
3220	Ik heb daarvoor alle alternatieven die we zouden kunnen kiezen, nog eens op een rij gezet.	Van Hijum	None	0.01
3221	Ik ben van plan om die morgen met de gemeenten langs te lopen en daaruit een keuze te maken.	Van Hijum	None	0.09
3222	Mijn intentie is om conform de wens van de Kamer met een voorstel te komen.	Van Hijum	None	0.01
3223	Ik vind het nog net even te vroeg om te zeggen welke van deze varianten het wordt.	Van Hijum	None	0.01
3224	Dat is niet om moeilijk te doen, maar omdat alle varianten echt voor- en nadelen hebben.	Van Hijum	None	0.02
3225	Uiteindelijk wil je een instrument hebben dat iets doet dat helpt, dat daadwerkelijk tot meer registraties gaat leiden en daarmee tot een betere dienstverlening, een hogere verzekeringsgraad en al die dingen die je daarmee wilt bereiken.	Van Hijum	None	0.01
3227	Ook daarvoor geldt dat we daarin, voordat de behandeling in de Kamer wordt vervolgd, een afgewogen keuze maken.	Van Hijum	None	0.01
3228	Het zou heel goed kunnen zijn dat … Persoonlijk denk ik dat die vergewis- en meldplicht een grotere kans van slagen heeft dan — ik ben even de andere variant kwijt — de algemene zorgplicht, omdat die beter afdwingbaar is.	Van Hijum	None	0.02
3230	Uiteindelijk moet beter te verifiëren zijn of het daadwerkelijk tot meer registraties heeft geleid.	Van Hijum	None	0.01
3231	De heer Ceder vroeg mij nog of het uitstellen van de Wtta effect heeft op het uitvoeren en uitrollen van de aanbevelingen van de commissie-Roemer.	Van Hijum	None	0.02
3234	Hij vroeg ook nog of gemeenten zich niet in de steek gelaten voelen.	Van Hijum	None	0.02
3235	Ik heb de brief van de VNG gezien waarin teleurstelling wordt uitgesproken, maar ik durf toch echt te zeggen dat wij, zeker op dit dossier, goede contacten met de VNG hebben en dat er morgen concrete dingen op de agenda staan om te bespreken.	Van Hijum	None	0.02
3236	Ik heb al eerder gezegd dat ik naast gemeenten wil staan, omdat die in hun wijken en in de bedrijven waar zij de belangen zien, met de problemen worden geconfronteerd.	Van Hijum	None	0.02
3239	Dat moet de opvolger worden van de huidige effectrapportage, waarin gemeenten in beeld brengen wat de consequenties zijn van de vestiging van een bedrijf voor de komst en de huisvesting van arbeidsmigranten.	Van Hijum	None	0.08
3240	Wij hebben in het hoofdlijnenakkoord opgenomen dat wij een breder afwegingskader willen.	Van Hijum	None	0.02
3241	Dat staat morgen overigens ook op de agenda van het overleg met de VNG.	Van Hijum	None	0.01
3243	Ik kijk nog even precies hoe we dat gaan doen, want ook daarvoor geldt dat we recht willen doen aan de ruimte en verantwoordelijkheid van gemeenten en provincies.	Van Hijum	None	0.01
3244	Er kan op dit moment ook al veel als het gaat om het introduceren van zo'n afwegingskader.	Van Hijum	None	0.01
3245	Ik weet uit mijn eigen verleden dat het in de omgevingsvisie en de omgevingsverordening een hele harde juridische plek kan krijgen en dat het veel verder kan gaan dan alleen maar het in beeld brengen van effecten.	Van Hijum	None	0.02
3246	Je kunt ook zeggen: ik ga niet alleen het effect in beeld brengen, maar ook afwegen wat de toegevoegde waarde is van de komst van het bedrijf en of we die voor- en nadelen tegen elkaar vinden opwegen.	Van Hijum	None	0.01
3248	Volgens mij vindt ook het kabinet dat dat er moet komen.	Ceder	ChristenUnie	0.01
3251	De discussie die nog in Nederland blijft hangen, is of het bij een pilot blijft.	Ceder	ChristenUnie	0.08
3252	Wordt het lokaal ingericht of neemt de rijksoverheid de verantwoordelijkheid om wat neer te zetten, uiteraard met inachtneming van regionale verschillen?	Ceder	ChristenUnie	0.01
3253	Het gevoel dat nu ontstaat, is dat sommige gemeenten dit wel inzetten, maar dat er een waterbedeffect ontstaat bij gemeenten die het niet gebruiken.	Ceder	ChristenUnie	0.06
3254	Mijn vraag, en daarover wil ik ook met een motie komen, is of het kabinet bereid is om de duidelijkheid te geven, ook richting de gemeenten, dat het kabinet het voortouw neemt in het afwegingskader voor nieuwe bedrijvigheid.	Ceder	ChristenUnie	0.02
3255	Nogmaals, dat kan via de omgevingsvisie of op andere manieren.	Ceder	ChristenUnie	0.13
3257	Het gaat erom dat we duidelijk maken dat het niet bij een pilot blijft, en ook dat het niet belegd wordt bij gemeenten, die dan kunnen kiezen wie wel of niet meedoet.	Ceder	ChristenUnie	0.18
3261	De precieze vormgeving wil ik even goed met de decentrale overheden bespreken, bijvoorbeeld of je in de Omgevingswet iets moet regelen of strakke afspraken met provincies kunt maken om iets in hun verordening te laten opnemen.	Van Hijum	None	0.02
3263	Daar hoef je geen ingewikkeld wetstraject voor te doorlopen.	Van Hijum	None	0.02
3264	Wat betreft snelheid: we willen een aantal dingen in deze periode goed en effectief neerzetten.	Van Hijum	None	0.01
3268	Mevrouw Podt vroeg nog naar de bezuinigingen bij het ministerie van VWS op de subsidieregeling voor onverzekerden.	Van Hijum	None	0.04
3269	We hebben er kennis van genomen dat er een voornemen is om per 2027 40 miljoen structureel te bezuinigen op de subsidieregeling voor medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden.	Van Hijum	None	0.02
3270	Dat raakt EU-burgers zonder werk en zonder recht op een uitkering die niet verzekeringsplichtig zijn en EU-burgers die ten onrechte niet verzekerd zijn voor zorgkosten.	Van Hijum	None	99.98
3271	Het voorstel van de minister van VWS is dat alleen acute zorg nog zal worden vergoed.	Van Hijum	None	0.03
3273	Zorgaanbieders zijn kritisch over die bezuiniging, omdat uitstel van zorg kan leiden tot meer urgente zorgverlening in de toekomst en omdat het maken van onderscheid naar acute zorg niet goed uitvoerbaar is voor zorgaanbieders.	Van Hijum	None	0.07
3274	Dat zijn zorgen vanuit de uitvoeringspraktijk die ik wel deel.	Van Hijum	None	5.15
3275	Ik ben blij dat de minister heeft toegezegd om uw Kamer voor 1 januari 2025 inzicht te geven in de precieze praktische uitwerking van de versobering van die regeling, de verschillende groepen die daaronder vallen en ook de juridische haalbaarheid hiervan.	Van Hijum	None	0.02
3276	Ik zou bijna zeggen: juridische houdbaarheid lijkt me nog de minste zorg in dezen.	Podt	D66	0.01
3277	De minister zegt eigenlijk heel droogjes: dit gaat over EU-burgers die geen verzekering hebben.	Podt	D66	0.04
3279	We helpen u eigenlijk alleen als u een slagaderlijke bloeding krijgt, maar bij andere dingen niet."	Podt	D66	0.05
3280	Ik hoop dat deze minister wil toezeggen dat hij vanuit zijn portefeuille en zijn verantwoordelijkheid voor deze mensen heel erg goed gaat samenwerken met de minister van VWS om te voorkomen dat dit op deze manier gaat gebeuren.	Podt	D66	0.03
3282	Het is al het geval dat ik hierover nauw contact zal houden met de minister van VWS.	Van Hijum	None	0.01
3283	Ook vanuit mijn eigen verantwoordelijkheid wil ik natuurlijk proberen te bevorderen dat de verzekeringsgraad onder deze groep zo hoog mogelijk is, wordt en blijft.	Van Hijum	None	0.01
3284	Ook een deel van de mensen die wel werken is niet verzekerd, omdat hun die rechten worden onthouden.	Van Hijum	None	82.67
3285	Dat heeft ermee te maken of je er goed over geïnformeerd bent waar je in Nederland aanspraak op kunt maken.	Van Hijum	None	39.13
3286	Daar speelt het platform Work in NL weer een belangrijke rol in.	Van Hijum	None	0.04
3287	Wat betreft mensen die op straat komen heb ik u eerder verteld, ook in deze Kamer, over projecten om mensen vanuit dakloosheid zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen en geregistreerd te krijgen, zodat ze ook weer toegang tot een verzekering krijgen.	Van Hijum	None	0.02
3288	Overigens ben ik ook om die reden wat terughoudend over ideeën die worden geopperd om de automatische inhouding voor de zorgpremie bij werkgevers ter discussie te stellen.	Van Hijum	None	21.77
3289	Uit allerlei onderzoeken blijkt namelijk dat die in de praktijk wel degelijk leidt tot een relatief hoge verzekeringsgraad onder arbeidsmigranten.	Van Hijum	None	0.08
3290	Ik ga dus doen wat wij kunnen doen om die verzekeringsgraad zo hoog mogelijk te laten zijn.	Van Hijum	None	0.01
3291	Over de gevolgen van deze regeling zal ik mij echt blijven verstaan met mijn collega bij VWS.	Van Hijum	None	0.01
3293	Dat is een lang antwoord dat eigenlijk heel veel andere dingen beschrijft die ook belangrijk zijn.	Podt	D66	0.05
3294	Laat ik vooropstellen dat ik denk dat iedereen goede zorg nodig heeft, of je nou hebt gewerkt of niet hebt gewerkt, of je nou legaal of illegaal in Nederland bent.	Podt	D66	0.01
3295	De bottomline is wel dat ik vind dat deze minister een speciale verantwoordelijkheid heeft voor deze groep.	Podt	D66	0.31
3296	Ik hoop dan ook dat hij richting deze commissie wil rapporteren over hoe dit gaat.	Podt	D66	0.01
3298	Ja, als ik hier vragen over krijg, dan zal ik daar natuurlijk antwoord op geven.	Van Hijum	None	0.01
3299	Deze regeling valt natuurlijk wel onder VWS, dus daar moet primair de afweging worden gemaakt.	Van Hijum	None	0.02
3303	Als het gaat om verzekeringen, maar net zo goed als het gaat om dakloosheid of perspectief voor mensen die dit treft, dan voel ik mij medeverantwoordelijk en ben ik daarop aanspreekbaar.	Van Hijum	None	0.01
3306	Mevrouw Van Dijk vroeg nog of opdrachtgevers die checklist inzetten om te achterhalen of zij werken met malafide uitzenders, of ik die checklist breder kan inzetten en of ik die onderdeel kan laten maken van het inspectiekader van de Arbeidsinspectie.	Van Hijum	None	0.03
3307	Ik ben het met haar eens dat het gebruik van die checklist helpt.	Van Hijum	None	0.51
3308	Ik ben bijvoorbeeld met de vleessector in gesprek om het toepassen van die checklist breder te bevorderen.	Van Hijum	None	0.01
3309	We kunnen het uiteindelijk natuurlijk niet verplichten, maar een branchevereniging kan zeker aanmoedigen en naar de achterban communiceren: maak daarvan gebruik.	Van Hijum	None	0.01
3311	Ik zou eigenlijk graag zien dat ook sectoren een rapportage maken van die checklist, zodat zij actief kunnen ingrijpen wanneer een uitlener niet aan de checks voldoet.	Van Hijum	None	0.02
3312	De Arbeidsinspectie kan daar dus niet zelf op handhaven, maar het kan wel nadrukkelijk een belangrijke rol spelen bij de eigen verantwoordelijkheid van een sector en van een bedrijf.	Van Hijum	None	0.39
3315	Mevrouw Podt vroeg nog of een hoger minimumloon, eerlijke arbeidsvoorwaarden en minder flexibilisering helpen om een rem op arbeidsmigratie te zetten.	Van Hijum	None	0.02
3318	Het minimumloon is natuurlijk fors verhoogd de afgelopen jaren en is hoog in Europees perspectief.	Van Hijum	None	7.98
3319	We hebben een brede aanpak om minder flexibilisering te krijgen.	Van Hijum	None	0.05
3320	Die staat hier ook vaak ter discussie in de Kamer, zeg ik nog maar even.	Van Hijum	None	0.01
3321	We hebben ook een brede aanpak om misstanden waarmee arbeidsvoorwaarden worden ontdoken, tegen te gaan.	Van Hijum	None	0.01
3323	De heer Aartsen en mevrouw Podt vroegen nog of ik sneller iets kan doen met detachering; dat is ook een terugkerende discussie.	Van Hijum	None	0.01
3324	Ik ga de heer Aartsen opnieuw vertellen dat ik het zeer met hem eens ben dat die sluiproute van detachering onwenselijk is en aangepakt moet worden.	Van Hijum	None	0.05
3325	Het heeft ook de hoogste prioriteit op mijn Europese agenda, om het maar even zo te zeggen.	Van Hijum	None	0.01
3326	Vorige week maandag heb ik voor het eerst een Europese Sociale Raad gehad.	Van Hijum	None	0.01
3327	Dit is echt iets waar we met andere landen op inzetten om aan de ene kant lacunes in de regelgeving te verhelpen en aan de andere kant het mandaat van de Europese arbeidsinspectie en de samenwerking tussen lidstaten te verbeteren.	Van Hijum	None	0.01
3328	Ik heb u toegezegd dat ik u voor de zomer van 2025 zal informeren over het zelf gebruikmaken of aanpassen van nationale wetgeving.	Van Hijum	None	0.02
3330	Tegelijkertijd zou ik echt willen waken voor te grote verwachtingen op dat punt, want hier is ook gewoon veel jurisprudentie over.	Van Hijum	None	0.01
3331	Ik weet dat de heer Aartsen zegt dat er van alles kan, maar aan de andere kant zie je dat er heel veel jurisprudentie is, die landen al heeft teruggefloten op een aantal voorstellen.	Van Hijum	None	0.06
3334	Op Europees niveau handelen we, maar het is wel zo veel werk dat we dat niet voor de zomer van 2025 kunnen doen.	Van Hijum	None	0.05
3335	Niet om lullig te doen, maar ik vraag me oprecht af wat dan het vele werk is.	Aartsen	VVD	0.01
3336	Landen als Oostenrijk en Duitsland hebben deze richtlijn bijvoorbeeld al aangepast op nationaal niveau.	Aartsen	VVD	0.02
3337	Die hebben gezegd: voor de tijd die je in het land en het zendland moet doorbrengen, doen we eerst een jaar en vervolgens een halfjaar.	Aartsen	VVD	0.02
3338	Daar heeft het Europese Hof vervolgens iets van gevonden.	Aartsen	VVD	0.34
3339	Maar wij kunnen toch op basis van de jurisprudentie "niet zes maanden, maar vijf maanden" zeggen?	Aartsen	VVD	0.02
3341	Het punt is wel: voordat het Hof van Justitie daar iets over heeft gezegd, zijn we zes jaar verder.	Aartsen	VVD	0.08
3344	Dat is toch ook een beetje, wat ik vanuit mijn kant noem, de katholieke soepelheid die we misschien moeten gaan betrachten met dit soort zaken?	Aartsen	VVD	0.01
3347	Misschien zit daarin ook wel een verschil, maar dat weet ik niet.	Van Hijum	None	0.01
3349	Ik snap namelijk echt wel wat de heer Aartsen zegt.	Van Hijum	None	0.01
3350	Hij zegt: kijk nou creatief naar die wet- en regelgeving en probeer daarin de ruimte op te zoeken.	Van Hijum	None	0.02
3351	Dat doen we ook, maar met uitspraken van het Hof kun je niet zeggen: oké, zes maanden mocht het niet, dus laten we nu maar vijf maanden doen.	Van Hijum	None	0.06
3352	Er zit natuurlijk een wereld achter waarom dat dan niet kan, want de richtlijn schrijft een bepaalde periode voor.	Van Hijum	None	0.05
3353	Ik weet ook wat het verzet is van andere lidstaten — dat heb ik gemerkt in de bilaterale gesprekken die ik al heb gehad — tegen überhaupt pogingen om die termijn in de richtlijn op te rekken.	Van Hijum	None	0.03
3355	We zouden in die richtlijn een veel langere wachttijd willen voor de periode dat mensen eerst in een bepaald land moeten werken voordat ze doorgedetacheerd kunnen worden.	Van Hijum	None	0.6
3356	Dat ligt ook buitengewoon gevoelig in de internationale context.	Van Hijum	None	0.01
3357	Maar ik kan u ervan verzekeren dat we daar heel hard aan werken.	Van Hijum	None	0.01
3359	Maar juist dat vraagt om het echt goed kennen van jurisprudentie en het kunnen vertalen daarvan naar wetgeving.	Van Hijum	None	0.01
3360	Nogmaals, ik zal u over de voortgang blijven informeren.	Van Hijum	None	0.01
3362	Ik vraag de minister: wat moet er dan nog aan jurisprudentie verkend worden?	Aartsen	VVD	0.02
3364	We kunnen "vijf maanden" zeggen en dan zetten we het op drie maanden.	Aartsen	VVD	5.57
3365	Ik bedoel: we kunnen met elkaar een rationale verzinnen.	Aartsen	VVD	0.01
3369	Er is een groot probleem met dit soort mensen, want uiteindelijk is dit een recept voor mensenhandel.	Aartsen	VVD	0.01
3370	Volgens mij kunnen we boeken volschrijven met verhalen over waarom we dat als onderbouwing aanleveren.	Aartsen	VVD	0.01
3373	Het is een ondermijning van de nationale competentie.	Aartsen	VVD	0.01
3374	De nationale competentie ten aanzien van het hierheen halen van mensen van buiten de Unie ligt namelijk op Nederlands niveau.	Aartsen	VVD	0.67
3375	Het is een sluiproute die onze nationale competentie ondermijnt.	Aartsen	VVD	0.01
3376	Dat zijn volgens mij twee spijkerharde argumenten, die we goed overeind kunnen houden.	Aartsen	VVD	0.01
3380	Daar wordt ook op Europees niveau en door andere landen heel principieel aan vastgehouden.	Van Hijum	None	0.01
3382	Dat is ook de reden waarom we die regelgeving überhaupt ter discussie willen stellen.	Van Hijum	None	0.01
3383	Er zijn ook allerlei manieren die worden gebruikt om onder de Nederlandse arbeidsvoorwaarden uit te komen.	Van Hijum	None	0.04
3385	Maar de mogelijkheden om daar met eigen regelgeving onderuit te duiken, zijn nou eenmaal beperkt.	Van Hijum	None	0.03
3386	Dat is het vervelende aan überhaupt die hele constructie.	Van Hijum	None	0.01
3387	Ik weet dat mevrouw Patijn ook weleens heeft voorgesteld om die constructie als "niet van toepassing" te verklaren op de uitzendsector.	Van Hijum	None	0.02
3388	Dat zou mij een lief ding waard zijn, maar dat kan ook niet.	Van Hijum	None	0.01
3390	Zou ik dan, om te kijken of we dit verder kunnen brengen, op z'n minst nog schriftelijk van de minister kunnen ontvangen wat er gebeurt op het moment dat de Nederlandse wetgever in een wetstraject bepaalt om die detacheringsrichtlijn aan te passen, zoals Duitsland en Oostenrijk hebben gedaan?	Aartsen	VVD	0.02
3391	We hebben dus deze implementatiewet en vervolgens wijzigen we die.	Aartsen	VVD	0.01
3393	Dan kan volgens mij een ander Europees land of de Europese Commissie naar de rechter stappen.	Aartsen	VVD	0.02
3394	Maar in de tussenliggende tijd — dat kan gerust een jaar of vijf duren — is toch gewoon de wet de wet en zijn dat de spelregels die op dat moment gelden?	Aartsen	VVD	0.01
3395	Zou de minister dan op z'n minst aan de Kamer kunnen doen toekomen wat nou het juridische traject is als wij die implementatiewet zouden willen aanpassen?	Aartsen	VVD	0.01
3396	Laat ik dan toezeggen dat ik dat in de aanloop naar de eerstvolgende Europese Raad Sociaal Beleid — dat is volgens mij in maart, zeg ik uit mijn hoofd — op een rij zet voor de heer Aartsen.	Van Hijum	None	0.02
3397	De heer Aartsen van de VVD en de SP zijn het zelden met elkaar eens, maar op dit punt zijn we het zeer eens; dat wil ik even onderstrepen.	Van Kent	SP	0.02
3398	Ik wil de minister echt vragen om haast te maken, want wachten tot de zomer zit er echt niet in.	Van Kent	SP	0.01
3399	Er zijn nu mensen uit Moldavië die in vrachtwagens leven.	Van Kent	SP	0.02
3400	Die komen eens in de twee maanden een keer thuis en dan blijft de vrachtwagen hier.	Van Kent	SP	0.01
3402	Ik heb de brief die de minister daarover heeft gestuurd, gelezen.	Van Kent	SP	0.01
3405	Ik zou de minister willen vragen om in de tussentijd te doen wat wel kan. Ik begrijp dat het met de collega van IenW moet, maar wat wel kan, is gewoon gaan handhaven.	Van Kent	SP	0.01
3407	Mensen mogen niet al die ritten binnen Nederland doen.	Van Kent	SP	0.09
3409	Dat is ook een belangrijke reden waarom zo veel mensen via die detacheringsconstructies in Nederland werken.	Van Kent	SP	0.28
3410	De vraag is dus of de minister haast wil maken en ervoor wil zorgen dat er in de tussentijd veel meer wordt gehandhaafd.	Van Kent	SP	0.01
3412	Om te beginnen ontken ik niet dat die misstanden er zijn.	Van Hijum	None	0.01
3415	Waar je op uitzendconstructies gaat drukken, komt het weer via detachering of schijnzelfstandigheid naar boven.	Van Hijum	None	0.21
3417	Ook om die reden hebben we nu al een paar keer achter elkaar de Arbeidsinspectie uitgebreid, kijken we naar hogere boetes en werken we intensief samen.	Van Hijum	None	0.01
3419	Alleen, en daar wil ik eerlijk over zijn, ik waak voor overspannen verwachtingen over wat je met aanpassing van de regelgeving binnen het kader van de Europese wet- en regelgeving op dit moment kunt aanvullen.	Van Hijum	None	0.01
3420	Maar nogmaals, ik heb daar net een toezegging over gedaan in de richting van de Kamer.	Van Hijum	None	0.02
3423	Maar hoe kan het dat ik als eenvoudig SP-Kamerlid bij vrachtwagens in de Botlek bij Rotterdam aanklop en dat negen van de tien mensen die ik daar spreek, via een illegale constructie hier al weken aan het werk zijn?	Van Kent	SP	43.56
3424	Hoe kan het dat ik daar bij die vrachtwagen aanklop, maar de inspecteur dat niet kan?	Van Kent	SP	0.02
3428	Ook hier geldt dat de Arbeidsinspectie niet overal tegelijk kan zijn.	Van Hijum	None	1.53
3429	Maar ze weten van deze misstanden en zetten daar ook capaciteit op in.	Van Hijum	None	0.11
3430	Dat is wat ik daar in het algemeen over kan zeggen.	Van Hijum	None	0.01
3432	De heer Aartsen en ik hebben eerder samen een motie ingediend om echt te kijken wat je niet alleen in Europa kunt doen, maar juist ook al in Nederland.	Podt	D66	0.02
3435	Maar ik ben dan toch benieuwd naar bijvoorbeeld die eis van 125% van het minimumloon.	Podt	D66	0.01
3436	Wat maakt nou dat het zo ingewikkeld is om dat als Nederland te doen?	Podt	D66	0.01
3437	Ik zoek een beetje waar wij als Nederland al wat stappen kunnen zetten terwijl dat in Europa natuurlijk nog heel veel onderhandeling vergt.	Podt	D66	0.01
3438	Omdat je ook volgens de Detacheringsrichtlijn gehouden bent om de harde kern van de Nederlandse arbeidsvoorwaarden te volgen.	Van Hijum	None	0.01
3439	Dus het minimumloon is altijd de ondergrens die je moet kunnen handhaven.	Van Hijum	None	0.01
3440	Maar als je hoger komt, is dat al snel een drempel en een barrière voor de dienstverlening.	Van Hijum	None	0.01
3442	De facto wil je een route onaantrekkelijker maken dan eigenlijk de voorwaarden die de regelgeving zelf stelt, toestaan.	Van Hijum	None	0.01
3444	Dat is heel fijn, daar ben ik erg enthousiast over.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
3445	Maar omdat de doordetachering op dit moment met name plaatsvindt in het vrachtvervoer en de bouw — dat zijn de grootste groepen — zou ik het heel fijn vinden als de minister in die brief ook mee kan nemen of er meegekeken kan worden naar de Bouwplaats-ID pas.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.02
3446	Dat is een beetje nieuw hier, maar het is wel een middel om veel meer inzicht te krijgen in en veel meer duidelijkheid te krijgen over wie daar werken.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.07
3448	Ik weet niet of daar eerder een vraag over is gesteld, maar dat aspect kan ik meenemen.	Van Hijum	None	0.04
3449	Ik ben benieuwd of de minister tot een afronding kan komen.	voorzitter	None	0.01
3450	Ja, dat kan. Ik heb nog één vraag voor mij liggen, een vraag van mevrouw Rikkers, die mij vroeg wat er bij de beleidsdoorlichting bedoeld wordt met "sectorale kenmerken".	Van Hijum	None	0.02
3452	In de brief over arbeidsmigratie en arbeidsmarktkrapte hebben we aangegeven dat wij het huidige overheidsbeleid gaan doorlichten, waarbij we subsidies, fiscale faciliteiten en regelingen in het licht van arbeidsmarktkrapte en migratie gaan herbezien.	Van Hijum	None	0.02
3453	Daarbij worden ook sectorale kenmerken en maatschappelijke baten meegenomen.	Van Hijum	None	0.01
3455	Uiteindelijk maken we ook een weging van het beleid waarbij het maatschappelijk belang en sectorale kenmerken worden meegenomen.	Van Hijum	None	33.39
3456	We bekijken nog een beetje hoe we dat precies doen, maar we kijken dan natuurlijk ook naar de vraag hoe de economie en de arbeidsmarkt van de toekomst eruit moeten zien, wat belangrijk is voor ons toekomstig verdienvermogen en wat het bijdraagt aan brede welvaart en autonomie.	Van Hijum	None	37.34
3458	Dan heb ik het over de vraag hoe je in de uiteindelijke weging iets over sectoren zou kunnen zeggen.	Van Hijum	None	4.79
3460	Ik verkeer in de veronderstelling dat ik daarmee alle vragen heb beantwoord.	Van Hijum	None	0.01
3462	We hebben ook nog een tweede termijn, mocht dat toch niet het geval zijn.	voorzitter	None	0.01
3463	Dan ga ik nu ook graag verder met die tweede termijn.	voorzitter	None	0.01
3464	Ik nodig mevrouw Patijn uit om haar bijdrage te doen.	voorzitter	None	0.02
3474	Deze motie is voorgesteld door de leden Patijn en Mutluer.	voorzitter	None	0.01
3477	Deze motie is voorgesteld door de leden Patijn en Van Kent.	voorzitter	None	0.01
3480	Deze motie is voorgesteld door de leden Patijn, Aartsen, Ceder, Van Kent en Inge van Dijk.	voorzitter	None	0.01
3483	Deze motie is voorgesteld door de leden Patijn, Podt en Van Kent.	voorzitter	None	0.01
3489	Dan nodig ik graag … O, de heer Aartsen slaat zijn termijn over.	voorzitter	None	0.09
3490	Dan is het woord aan de heer Ceder van de ChristenUnie.	voorzitter	None	0.01
3494	Deze motie is voorgesteld door de leden Ceder en Patijn.	voorzitter	None	0.01
3502	Ik heb een motie waarin de Kamer uitspreekt de wet snel te willen behandelen en tegelijkertijd de minister een opdracht geeft ten aanzien van de voorbereiding.	Ceder	ChristenUnie	0.02
3503	Deze motie is voorgesteld door de leden Ceder, Aartsen, Van Kent, Inge van Dijk, Patijn, Podt en Postma.	voorzitter	None	0.01
3512	Zou ik onder de laatste motie nog de naam Postma mogen zetten?	Ceder	ChristenUnie	0.01
3522	Deze motie is voorgesteld door de leden Van Kent en Patijn.	voorzitter	None	0.01
3526	Ik heb de minister wel gehoord, dat hij de sector aan deze afspraak gaat houden.	Van Kent	SP	0.02
3527	De motie die ik net heb ingediend, kan denk ik gezien worden als een duidelijk signaal vanuit de Tweede Kamer aan de sector, dus een ruggensteun voor de minister in zijn strijd om die sector te dwingen om afscheid te nemen van al die malafide uitzendbureaus.	Van Kent	SP	0.01
3534	Deze motie is voorgesteld door de leden Postma en Ceder.	voorzitter	None	0.01
3538	Mevrouw Inge van Dijk ziet af van haar tweede termijn en de heer Boon ziet ook af van een tweede termijn.	voorzitter	None	0.02
3542	Ik kijk even naar de minister om te zien hoeveel tijd hij nodig heeft voor de appreciatie.	voorzitter	None	38.46
3543	De minister geeft aan tien minuten nodig te hebben voor de appreciatie, dus ik schors tot 17.50 uur.	voorzitter	None	0.02
3544	De vergadering wordt van 17.40 uur tot 17.51 uur geschorst.	voorzitter	None	0.01
3546	Aan de orde is het debat over het opnieuw uitstellen van de Wet toelating ter beschikkingstelling van arbeidskrachten en we zijn toe aan de tweede termijn van kabinet.	voorzitter	None	0.01
3547	Ik nodig de minister uit voor de appreciatie van de ingediende moties.	voorzitter	None	3.06
3551	18 van mevrouw Patijn kan ik aan het oordeel van de Kamer laten.	Van Hijum	None	0.01
3552	Ik heb het toegezegd, maar het lijkt mij oordeel Kamer.	Van Hijum	None	0.03
3556	19 vraagt zij mij om de capaciteit van de Arbeidsinspectie ook lokaal in te zetten.	Van Hijum	None	0.01
3557	Ik heb gezegd dat als ik 'm mag uitleggen als dat de Arbeidsinspectie met gemeentes samenwerkt en acteert op basis van signalen, ik 'm oordeel Kamer kan geven.	Van Hijum	None	0.02
3558	Als zij bedoelt dat hiervoor capaciteit naar gemeenten moet, dan moet ik 'm ontraden.	Van Hijum	None	0.01
3560	Als het gaat om op basis van signalen samenwerken, dan is het wat mij betreft oordeel Kamer.	Van Hijum	None	0.01
3564	20 over de beleidsregels voor de KVK acht ik toch echt overbodig, omdat de Kamer van Koophandel nu al toetst of iemand in het bezit is van een burgerservicenummer.	Van Hijum	None	0.04
3565	Dat kun je enkel verkrijgen als je ingeschreven staat in de Basisregistratie Personen als ingezetene of als niet-ingezetene.	Van Hijum	None	0.01
3570	21 is overbodig, in de zin dat ik heb toegezegd dat ik wil verkennen hoe de informatie op de loonstrook terecht zou kunnen komen.	Van Hijum	None	0.02
3571	Ik wil de Kamer daarover uiterlijk voor het volgende debat over arbeidsmigratie informeren.	Van Hijum	None	0.01
3573	Op dit moment gaat een verplichting, ook een verplichting die de Arbeidsinspectie zou kunnen handhaven, ons vooralsnog te ver.	Van Hijum	None	0.01
3580	Volgens mij heeft u nog een vraag over de motie op stuk nr.	voorzitter	None	0.02
3584	Maar op het moment dat er wel een BRP-registratie is, is er ook veel meer inzicht in waar mensen wonen.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.04
3585	Het is ook voor de gemeenten weer relevant om daar inzicht in te kunnen krijgen.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.01
3586	Ik vind het zonde dat die als overbodig bestempeld wordt, omdat juist ook gemeenten hierom gevraagd hebben.	Patijn	GroenLinks-PvdA	0.06
3589	Ja, maar het verzoek is hier of de beleidsregels moeten worden aangepast, zodat zzp'ers zich alleen kunnen inschrijven als zij ingeschreven staan in het bevolkingsregister.	Van Hijum	None	0.02
3590	Maar daarvoor hoeven de beleidsregels niet aangepast te worden, want dat is al de praktijk.	Van Hijum	None	10.65
3592	U had net "overbodig" gezegd bij de motie op stuk nr.	voorzitter	None	0.02
3602	20 kreeg van de minister net de appreciatie "overbodig".	voorzitter	None	0.01
3607	Dat klopt, vanwege de bevoegdheid om erop te handhaven.	Van Hijum	None	0.02
3609	Ik wil via Work in NL arbeidsmigranten beter informeren.	Van Hijum	None	0.01
3610	Ik ga ook kijken wat ik kan doen om de loonstrook te benutten.	Van Hijum	None	0.01
3611	Daarvoor kom ik voor februari volgend jaar met een brief.	Van Hijum	None	0.01
3615	Op verzoek van mevrouw Patijn stel ik voor haar motie (36446, nr.	voorzitter	36446, nr. 21	0.01
3619	22 over het afwegingskader bedrijfseffectrapportage geef ik oordeel Kamer ...	Van Hijum	None	0.02
3622	... met de winstwaarschuwing dat ik betwijfel of er voor de zomer al een voorstel ligt.	Van Hijum	None	0.02
3626	De huidige toezichts- en handhavingsbevoegdheden laten toe dat gegevens uitgewisseld kunnen worden.	Van Hijum	None	0.01
3628	We staan altijd open voor signalen dat de gegevensuitwisseling niet goed verloopt, met concrete voorbeelden waarom dat dan niet aan de orde is.	Van Hijum	None	0.01
3629	Dus de oproep aan de gemeenten is ook: help ons hierbij.	Van Hijum	None	0.56
3630	In dat kader kan ik 'm oordeel Kamer geven om uiteindelijk knelpunten, daar waar ze bestaan, ook te kunnen opsporen.	Van Hijum	None	0.01
3635	Hierbij zou ik wel graag willen aangeven dat het vooral aan de Kamer zelf is om de behandeling van de Wtta in te plannen.	Van Hijum	None	0.72
3636	Ik heb toegezegd in januari zo veel mogelijk te melden over wat we weten over de uitvoering, inclusief allerlei consequenties ervan.	Van Hijum	None	0.02
3637	Ik zal wel ook hier eerlijk zijn: echt nog niet alle vragen over de uitvoering zullen in detail beantwoord kunnen zijn.	Van Hijum	None	0.01
3638	Ik kan ook niet beloven dat ik al echt definitief kan zeggen wat de invoeringsdatum wordt.	Van Hijum	None	0.01
3639	Ik kan wel zeggen: het wordt geen dag later dan kan. De urgentie wordt gedeeld door uw Kamer en mijzelf, maar er moet nog heel veel gebeuren voordat de wet in werking kan treden.	Van Hijum	None	0.28
3640	Dat moet niet alleen snel, maar vooral ook zorgvuldig.	Van Hijum	None	0.01
3646	25 is een herhaling van het pleidooi van de heer Van Kent.	Van Hijum	None	0.01
3648	Ik heb namelijk toegezegd dat we in het debat over de Wtta daarover kunnen spreken.	Van Hijum	None	0.02
3649	Dat kan ook tegen die tijd in de vorm van amendementen.	Van Hijum	None	0.41
3650	Ik zou 'm dus hier als ontijdig willen kwalificeren.	Van Hijum	None	0.01
3657	Ik heb aangegeven dat er wat mij betreft inderdaad een hele duidelijke intentie, afspraak en doelstelling liggen van de afspraken die we met de vleessector hebben.	Van Hijum	None	0.02
3658	Het is wel zo dat het uitzendverbod en het onderzoek dat we laten uitvoeren naar het maximale percentage flexibele krachten niet primair en uitsluitend voor de vleessector wordt opgesteld.	Van Hijum	None	0.02
3659	We hebben echt gezegd: het is een brede verkenning; het is niet alleen gekoppeld aan deze sector.	Van Hijum	None	0.02
3660	Met de vleessector heb ik — daarover heeft u net een brief ontvangen — een aantal stevige afspraken staan.	Van Hijum	None	0.01
3662	Er moet dus nog ontzettend veel gebeuren, maar ik vind het wat voorbarig om nu al met de stok achter de deur klaar te staan.	Van Hijum	None	0.01
3663	Geef het wat dat betreft nog even een kans, zou ik zeggen.	Van Hijum	None	0.02
3670	Op papier staat er 11, maar het is de motie op stuk nr.	voorzitter	None	0.05
3672	Die kan ik aan het oordeel van de Kamer laten als ik 'm zo mag uitleggen dat het een van de opties is die ik de komende tijd ga verkennen en bespreken met gemeenten.	Van Hijum	None	0.03
3673	Uiteindelijk wil ik, zoals ik heb aangegeven, namelijk een instrument kiezen dat ons echt gaat helpen en dat uitvoerbaar en handhaafbaar is.	Van Hijum	None	0.08
3679	Wij zijn aan het einde gekomen van de tweede termijn en dit debat.	voorzitter	None	0.04
3680	Ik wil alle leden bedanken voor hun aanwezigheid, evenals de minister in vak K. De beraadslaging wordt gesloten.	voorzitter	None	0.03
3683	De vergadering wordt van 17.59 uur tot 18.48 uur geschorst.	voorzitter	None	0.03
3684	Wet financiële defensieverplichtingen Aan de orde is de voortzetting van de behandeling van: (Zie vergadering van 8 oktober 2024.)	Voorzitter: Kamminga	None	0.03
3687	Ik heet uiteraard de initiatiefnemers wederom van harte welkom.	voorzitter	financiële	0.03
3688	Dit keer moeten ze ook echt aan de bak en hoeven ze niet alleen maar te luisteren.	voorzitter	financiële	0.03
3690	Ik heet natuurlijk ook de ondersteuning van harte welkom.	voorzitter	financiële	0.03
3691	Dat zijn de heer Daniël van Holten, medewerker van de SGP-fractie, de heer Hugo van Manen, beleidsmedewerker bij de VVD-fractie, de heer Christian Luijkx, beleidsmedewerker van de VVD-fractie en de heer Rutger Stafleu, beleidsmedewerker bij de CDA-fractie.	voorzitter	financiële	0.05
3693	We weten allemaal dat op jullie vaak de schone taak rust van het harde en vele werk, dus alvast dank daarvoor!	voorzitter	financiële	0.03
3694	Ik denk ook dat de woordvoeders jullie dankbaar zijn.	voorzitter	financiële	0.03
3695	Dan heet ik natuurlijk ook de minister van Defensie van harte welkom.	voorzitter	financiële	0.03
3696	Hij zit in vak K, maar deze keer wel in een andere rol.	voorzitter	financiële	0.04
3697	Hij zal bij de behandeling van dit wetsvoorstel optreden als adviseur van de Kamer.	voorzitter	financiële	0.05
3698	De eerste termijn van de zijde van de Kamer vond plaats op 8 oktober jongstleden.	voorzitter	financiële	0.03
3699	Vandaag zijn we dus toe aan de beantwoording in de eerste termijn.	voorzitter	financiële	0.03
3700	Het is de bedoeling om de gehele wetsbehandeling vanavond af te ronden.	voorzitter	financiële	0.09
3701	Ik heb daar ook een beetje uw medewerking voor nodig.	voorzitter	financiële	0.02
3703	Ik hoop het wel om 23.00 uur ongeveer af te kunnen ronden.	voorzitter	financiële	0.03
3704	Ik wil de interrupties niet maximeren, maar vraag dan wel om een beetje kort en bondig daarin te zijn.	voorzitter	financiële	0.03
3707	Dat allemaal gezegd hebbende kijk ik naar de heer Diederik van Dijk.	voorzitter	None	0.03
3708	Hij heeft aangegeven als eerste het woord te voeren vanuit vak K. Ik begrijp dat de heer Boswijk daarna nog komt.	voorzitter	None	0.04
3710	Ik geef de heer Diederik van Dijk als eerste het woord.	voorzitter	None	0.03
3712	Ik wil dit debat, althans de beantwoording, graag beginnen met een citaat uit 1901 van onze voormalige minister-president Abraham Kuyper.	Diederik van Dijk	SGP	0.07
3713	Je kunt daarop rekenen als je een SGP'er hier het woord laat voeren.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3715	Zelfs zal ook niemand van achteren zeggen: we hadden ze wel kunnen missen.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3718	Wanneer wij een lange periode van vrede genieten, is het ongerijmd te zeggen: we hadden het best zonder het leger kunnen doen.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3719	Eerder omgekeerd is het mede aan het bestaan van dat leger dat wij het behoud van de vrede hadden dank te weten."	Diederik van Dijk	SGP	0.09
3722	Ik citeerde hem uit de behandeling van de Militiewet in februari 1901.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3723	In de memorie van toelichting van ons wetsvoorstel spreken we vergelijkbare woorden met betrekking tot de dagen voor de Tweede Wereldoorlog.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3724	In het debat ging het verschillende keren over het einde van de Koude Oorlog, het vredesdividend en het verwaarlozen van onze defensie in de periode daarna.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3726	De initiatiefnemers vinden het een eer om vandaag vanuit vak K te mogen spreken.	Diederik van Dijk	SGP	0.1
3727	De voorzitter zei het al: dat is zeker niet alleen onze verdienste.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3728	Ik spreek namens de indieners mijn grote dankbaarheid uit voor de ontvangen ambtelijke ondersteuning.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3729	Ik dank ook expliciet de fractiemedewerkers hier in vak K, die onmisbaar werk hebben geleverd: Daniël van Holten, Hugo van Manen, Rutger Stafleu en Patrick Verdoold.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3730	Iemand die op de achtergrond dit debat volgt, is mijn collega Gijsbert Leertouwer, die hier ook heel veel aan heeft gedaan; ik wil ook zijn naam hier genoemd hebben.	Diederik van Dijk	SGP	0.07
3732	Wij kijken terug op een fraaie eerste termijn van de Kamer op 8 oktober jongstleden.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3733	Ik zal beginnen met een korte inleiding en zal daarna de politieke en de juridische vragen beantwoorden.	Diederik van Dijk	SGP	0.08
3734	Daarna zal mijn collega Boswijk de blokjes Defensieorganisatie en financiën behandelen.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3735	In 2014 maakte ook Nederland de afspraak met de NAVO om 2% van het bbp uit te geven aan defensie om gezamenlijk de NAVO op een voldoende niveau van gereedheid te brengen en om de lasten eerlijker te verdelen.	Diederik van Dijk	SGP	0.29
3736	Die afspraak werd gemaakt, maar is vervolgens heel erg lang niet gehaald.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3737	De afgelopen jaren is met toenemende druk vanuit partijen in de Kamer gewerkt aan een inhaalslag, een wederopbouw van de defensie.	Diederik van Dijk	SGP	0.13
3738	Ook gaven opeenvolgende kabinetten steeds meer uit aan defensie, maar zelfs nu halen we ternauwernood de 2%.	Diederik van Dijk	SGP	0.65
3739	Zelfs met het besef van urgentie en politiek commitment spreekt het niet vanzelf dat we de gestelde norm halen.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3740	In de afgelopen jaren is ook meer dan ooit het besef doorgedrongen hoeveel er aan de Defensieorganisatie, de slagkracht en al het materieel en vastgoed tekortschoot en tekortschiet.	Diederik van Dijk	SGP	0.78
3741	Dit was merkbaar van de grote tankprojecten tot en met de kleinste kledingstukken en munitievoorraden.	Diederik van Dijk	SGP	0.07
3744	Gedurende het traject van het wetsvoorstel zijn meer partijen aangehaakt, zowel coalitie- als oppositiepartijen.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3745	De indieners zijn blij dat er een breed draagvlak is om de financiële continuïteit voor Defensie in de toekomst wettelijk te borgen.	Diederik van Dijk	SGP	0.16
3746	Zoals genoemd, kijken we terug op een goed debat in de eerste termijn van de kant van de Kamer.	Diederik van Dijk	SGP	0.07
3747	Ook vanuit onze kant, als indieners, feliciteerden wij de heer Van der Burg met zijn maidenspeech.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3749	We hebben geboeid geluisterd naar zijn verhaal, dat ging over zijn dienstplicht, zijn tijd als wethouder, zijn analyse over Oekraïne en de behandeling van de wet.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3750	Eigenlijk, maar misschien is dat te hoog afgerond, kan ik me na zijn verhaal niet voorstellen dat iemand nog twijfelt over nut en noodzaak van dit wetsvoorstel.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3752	Mevrouw Koekkoek en de heer Kahraman noemden terecht de dreiging van steeds assertievere regimes als Rusland, en de noodzaak van meer focus op hoofdtaak 1.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3753	Daarop antwoordden zij met een besef van weerbaarheid en een besef van verantwoordelijkheid.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3754	Mevrouw Van der Werf benoemde, tevens krachtig, dat vrede bepaald niet vanzelfsprekend is en dat daar hard voor moet worden gewerkt.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3755	De heer Stoffer begon met de consistente woorden van zijn voorganger Van der Vlies over het defensiebudget en over onverstandige bezuinigingen.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3756	Hij bedankte daarnaast terecht voormalige medewerkers die hard aan het voorstel hebben gewerkt.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3757	De leden Krul en Bikker stipten allebei een goed punt aan.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3758	Beiden benoemden het kortetermijndenken waarvan Defensie het slachtoffer is geworden.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3759	De heer Nordkamp sprak duidelijke steun uit voor onze krijgsmacht, mede in het licht van de huidige grote dreigingen.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3760	Tegelijkertijd benoemde de heer Nordkamp de nodige vragen over het wetsvoorstel.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3761	Die zullen wij ook adresseren en proberen bevredigend te beantwoorden.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
3762	Zijn kritische vragen getuigen van grote betrokkenheid bij onze krijgsmacht.	Diederik van Dijk	SGP	0.12
3764	Wat mij betreft staat er dus echt meer op het spel dan een simpele Kamermeerderheid.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3765	De heer Pool sprak, zoals we van hem gewend zijn, met passie en verve over onze krijgsmacht en onze lange krijgsgeschiedenis.	Diederik van Dijk	SGP	0.08
3766	Hij noemde duidelijk de noodzaak om te kunnen beschermen wat ons dierbaar is, de kerntaak van de krijgsmacht, en de daarbij horende slagkracht, die hij terecht "de tanden en klauwen" noemde.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3767	Mevrouw Helder besprak de bereidheid en de motivatie van de krijgsmacht om zijn hoofdtaken te kunnen uitvoeren.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3768	Ze benoemde tevens expliciet het feit dat het verankeren van de Defence Investment Pledge in het regeerakkoord staat.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3770	Ik ga nu concreet in op de gestelde vragen onder de blokjes politiek en juridisch.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3771	De leden Bikker en Stoffer vroegen of de indieners kunnen bevestigen dat zij een minimumnorm vastleggen en geen maximumnorm.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3774	De norm is berekend op wat de gemeenschappelijke verdediging van het bondgenootschap nodig heeft, en op een eerlijke verdeling van de lasten.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3775	Dit is in 2014 zo berekend als minimum en zeker niet als maximum.	Diederik van Dijk	SGP	0.1
3776	Dat volgen wij in onze wettelijke vastleggingen en dat is ook leidend in de berekeningssystematiek.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3777	Het consequent voldoen aan deze basislijn maakt het ook eenvoudiger om zo nodig te kunnen opschalen.	Diederik van Dijk	SGP	0.15
3778	En ja, dat opschalen is zeker niet ondenkbaar, omdat de 2% niet voldoende is om aan alle taken binnen de NAVO uitvoering te geven, zeker niet gezien de nieuwe eisen, die omhooggegaan zijn sinds de Russische invasie.	Diederik van Dijk	SGP	0.82
3779	Er zijn daarom al geruime tijd pleidooien te horen om het percentage te verhogen, bijvoorbeeld naar 2,5%, 3% of zelfs 4%.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3780	De heer Stoffer vraagt ook of wij het ermee eens zijn dat we niet op de 2% maar op een hoger percentage moeten sturen.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3781	Daarnaast vraagt de heer Krul hoe wij kijken naar landen die al richting de 3%, 4% en hoger gaan.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3782	Wij gaan als indieners zeker niet voor een krijgsmacht die een zesje of net een voldoende haalt, niet qua financiën, niet qua personeel, niet qua materieel en ook niet qua gereedstelling.	Diederik van Dijk	SGP	0.15
3783	Daarom kan het zeker nodig blijken dat op meer dan 2% gestuurd wordt, maar daar spreekt dit wetsvoorstel zich niet over uit.	Diederik van Dijk	SGP	0.08
3784	Tegelijkertijd wordt het hiermee ook volstrekt niet uitgesloten.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3785	Deze wet legt een drempel neer, maar daarboven staat het vrij om te begroten naar de behoefte van de defensie-uitgaven.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3786	Dat is ook de algemene norm die het wetsvoorstel stelt.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3787	Er moeten voldoende middelen beschikbaar zijn op de begroting.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3788	De beoordeling van wat boven de 2% voldoende is, is aan de begrotingswetgever.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3789	Daarbij wordt rekening gehouden met de dreiging, met onze militaire verplichtingen en met alle binnen- en buitenlandse taken.	Diederik van Dijk	SGP	0.19
3790	Wel of niet aansturen op een hoger bedrag is dus aan kabinet en Kamer, in het bijzonder rond de begrotingen.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3791	Er is een interruptie van de heer Nordkamp namens GroenLinks-PvdA.	voorzitter	None	0.05
3792	Ik luister naar het begin van wat er van de kant van de indieners wordt gesteld.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.03
3793	Het doel van de initiatiefwet is om Defensie klaar te maken en gelden vrij te maken om te voldoen aan haar gereedheid en inzetbaarheid.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.04
3794	Tegelijkertijd weten we dat de 2%-norm niet voldoende is.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.05
3795	Dan zou toch ook gesteld kunnen worden dat de initiatiefwet zijn eigen doel niet haalt?	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.06
3796	Die 2% wordt wettelijk vastgelegd, maar we weten ook allemaal dat die 2% niet voldoende is.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.07
3797	Dat heeft de NAVO-baas onlangs gezegd en het staat ook in onze eigen Defensienota.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.38
3798	Bent u het met me eens dat deze initiatiefwet zijn eigen doelstelling niet haalt?	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.06
3799	Nee, want de grote doelstelling is het bieden van zekerheid richting de krijgsmacht, de defensie-industrie en de NAVO-bondgenoten.	Diederik van Dijk	SGP	0.12
3800	Het gaat ook om zekerstellen dat we niet weer de fouten maken die we in het verleden maakten door in tijden van vrede te veel af te schalen, zogezegd.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3801	De heer Nordkamp doelt natuurlijk op de discussie die momenteel gevoerd wordt, ook onder NAVO-bondgenoten, of we naar een hoger percentage moeten.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3802	Dat sluit dit wetsvoorstel zeker niet uit, maar wij lopen niet vooruit op die besluitvormingsprocedure.	Diederik van Dijk	SGP	0.29
3805	Het ligt dus ook wel in de rede, menen wij, dat als in het kader van de NAVO wordt besloten tot een hoger percentage, we de wet daar dan weer op aanpassen.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3808	Los daarvan, maar niet vooruitlopend op een eventuele hogere NAVO-norm, wat wel in de lijn der verwachting ligt, is nu al bekend dat 2% niet voldoende is om de minimale gereedstelling en inzetbaarheid te kunnen waarborgen.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.24
3809	Dat zegt de secretaris-generaal van de NAVO, het staat in onze eigen Defensienota en het wordt door de krijgsmacht gesteld.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.14
3810	Men is nu voornemens om die 2% wettelijk vast te leggen, terwijl het doel van de initiatiefwet is te streven naar de vereisten voor gereedstelling en inzetbaarheid.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.04
3811	Dan voldoet de initiatiefwet toch niet aan zijn eigen doel?	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.04
3812	Wel, onze stelling is dat wat wij nu vastleggen in ieder geval onmisbaar is.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3816	En ja, daarnaast hebben we ook nog allerlei uitdagingen rond personeel, zijn er nog juridische obstakels et cetera.	Diederik van Dijk	SGP	0.07
3818	Onze stelling is wel dat het onmisbaar is om die huidige geldennorm vast te leggen om de zekerheid te kunnen bieden die ik net benoemde, richting de krijgsmacht en de industrie om weer echt op te kunnen bouwen.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3821	In de initiatiefwet en de toelichting daarop lees ik wat anders.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.14
3822	Daarin wordt gesteld dat het doel de minimale inzetbaarheid en gereedheid is.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.05
3825	Daar concludeer ik voorlopig uit dat het doel van de initiatiefwet niet gehaald zal worden.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.04
3826	Dus mijn voorlopige conclusie is dat de initiatiefwet zijn eigen doel niet haalt.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.05
3830	Vooruitlopen op de besluitvorming in NAVO-verband vinden wij niet wijs.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3831	Stel je voor dat wij nu voor 2,5% gaan en de NAVO binnen enkele jaren met 2.75% komt.	Diederik van Dijk	SGP	8.37
3833	Dit is in ieder geval noodzakelijk en — ik kan het niet genoeg benadrukken — dit is een minimumnorm.	Diederik van Dijk	SGP	0.16
3834	Het staat ons aan alle kanten elk jaar opnieuw vrij om meer naar Defensie te doen als dat de conclusie is van kabinet en Kamer.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3835	Daar staat het wetsvoorstel dan op geen enkele manier aan in de weg.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3837	Die redenering begrijp ik, maar wat we nog vrij met elkaar kunnen invullen en wat er bovenop nog nodig zou zijn, is geen onderdeel van dit wetsvoorstel.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.19
3839	Dat is niet afdwingbaar en dat beoogt dit wetsvoorstel ook niet.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.08
3841	Vandaar mijn conclusie dat dit initiatiefwetsvoorstel zijn eigen doel niet zal halen.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.03
3844	Het is natuurlijk alleszins logisch en redelijk dat we aansluiten bij de geldende NAVO-norm.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3845	Wordt er in gezamenlijkheid toe besloten dat die opgehoogd moet worden, dan is het logisch dat het wetsvoorstel daarop wordt aangepast, maar daar lopen we nu niet op vooruit.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3846	Die 2% is al een enorme vooruitgang en biedt in ieder geval heel veel zekerheid voor Defensie, de industrie et cetera om serieus te gaan bouwen.	Diederik van Dijk	SGP	0.2
3847	Daarmee brengen we het grotere doel, dat ons allemaal voor ogen staat, absoluut dichterbij.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
3848	Daarnaast — maar dat is een retorische opmerking — wil ik de heer Nordkamp echt niet verbieden om een amendement in te dienen dat dit wetsvoorstel naar 3% brengt, als het daarover gaat.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3851	Meerdere landen hebben al fors hogere uitgaven, bijvoorbeeld omdat zij voor de NAVO of buiten de NAVO om meer doen.	Diederik van Dijk	SGP	0.6
3852	Het Verenigd Koninkrijk en de VS dragen een buitenproportioneel groot deel van de lasten van onze verdediging.	Diederik van Dijk	SGP	0.19
3853	Daarnaast hebben ze soms bredere takenpakketten buiten de NAVO om.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3854	De VS zitten ver boven de 2%, maar realiseren ook de meeste inkomsten door defensie-uitgaven vanwege hun grote militair-industriële cluster.	Diederik van Dijk	SGP	29.31
3855	Dat onderstreept het belang dat ook Nederland zijn defensie-industrie ontwikkelt, in lijn met de opgaven van deze tijd.	Diederik van Dijk	SGP	0.09
3856	Ook zijn onder andere Polen en andere landen aan de oostflank juist meer dan 2% gaan uitgeven.	Diederik van Dijk	SGP	0.17
3857	Zij voelen de dreiging nog sterker en zij hebben nog veel meer te maken met cyberaanvallen.	Diederik van Dijk	SGP	0.08
3858	Met die uitgaven investeren zij flink in mankracht en materieel en daarmee in slagkracht en afschrikking.	Diederik van Dijk	SGP	0.07
3859	Dat begrijpen wij zeer goed, gezien de geografie en de geopolitiek.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3860	Nederland zou boven die 2% uit kunnen stijgen, afhankelijk van de dreiging, onze militaire taken en het vereiste niveau van gereedheid.	Diederik van Dijk	SGP	0.27
3861	Om dat te verzorgen kan het goed zijn dat het meer dan 2% vraagt.	Diederik van Dijk	SGP	0.23
3862	Dat zal bij de Defensiebegroting weer besproken worden en dat zal dan ook uit de Defensievisie naar voren komen.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3864	De heer Stoffer vroeg ons in te gaan op de niet denkbeeldige situatie dat in NAVO-verband de afspraak over de bestedingsnorm wordt verhoogd.	Diederik van Dijk	SGP	0.08
3865	Dit raakt ook meteen weer aan de interrupties die de heer Nordkamp zojuist pleegde.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3866	De norm uit 2014 is gebaseerd op de dreiging van toen en op de uitdrukkelijke wens om tot een eerlijke lastenverdeling te komen.	Diederik van Dijk	SGP	0.11
3867	De dreiging is sindsdien gegroeid; dat noemden de leden in de eerste termijn ook al.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3868	In de NAVO wordt soms al gesproken over een hoger percentage als minimumuitgavennorm, maar dat is nu nog niet vastgelegd.	Diederik van Dijk	SGP	0.16
3869	Voordat dat echt gewicht heeft, moet het in het communiqué aan het einde van de NAVO-top staan.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3873	Ten eerste de gereedstelling van onze krijgsmacht, inclusief voorspelbaarheid bieden voor de defensie-industrie.	Diederik van Dijk	SGP	0.09
3874	Ten tweede een betrouwbare partner zijn voor de NAVO en onze eigen krijgsmacht.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3875	Deze twee motiveringen liggen in elkaars verlengde, want de NAVO-afspraken zijn ten diepste ook bedoeld om gereedstelling te garanderen.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3876	Als de NAVO de NAVO-norm voor uitgaven verhoogt, dan zal het logisch zijn om de wet daaraan aan te passen.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3878	Wij kunnen echter niet vooruitlopen op toekomstige besluitvorming.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3879	Voor nu zeggen wij slechts dat de geldende NAVO-norm halen een belangrijk doel is voor onze gereedstelling en onze betrouwbaarheid.	Diederik van Dijk	SGP	0.24
3880	Dan blijft het logisch om dat in de toekomst ook te doen.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3881	In ieder geval zal de regering die haar handtekening wil zetten, zich ook rekenschap moeten geven van het feit dat het niet bij een mooie belofte kan blijven, maar dat de kans groot is dat een nieuwe norm ook kracht van wet kan krijgen.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3883	De heer Nordkamp noemt de beperking van het budgetrecht.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3884	Deze zou voor hem niet onbespreekbaar zijn, maar vergt wel een duidelijke noodzaak.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3886	Een deel van onze begrotingen is al juridisch verplicht vanwege de vele verplichtingen die de overheid zelf aangaat.	Diederik van Dijk	SGP	0.09
3887	Dit legt de begroting al voor een serieus deel vast.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3888	Wij leggen met ons voorstel ook een deel van de begroting vast, namelijk de minimumhoogte van de Defensiebegroting.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3889	Dit is nadrukkelijk een vloer en geen plafond; een minimum om eventueel bovenuit te stijgen.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3890	Daartoe heeft de begrotingswetgever nog steeds alle ruimte.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3891	Ook voor de inrichting en verdeling van de posten heeft de begrotingswetgever alle ruimte.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3892	Staatsrechtelijk is het van wezenlijk belang dat wij als hoogste orgaan van de democratie dit zelf bekrachtigen, zodat het niet slechts iets is wat ons overkomt.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3893	Wij stellen hier onszelf de norm, zolang wij dat zelf willen.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3894	De stelling van de heer Nordkamp dat een wettelijke norm zonder politiek commitment feitelijk weinig betekenis heeft, is staatsrechtelijk een nogal brisante uitspraak.	Diederik van Dijk	SGP	0.08
3895	Als de wetgever een norm stelt, moet die nageleefd worden, zelfs als je daar weinig commitment bij voelt.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3896	Zo gaat dat bijvoorbeeld ook bij medeoverheden die een sluitende begroting moeten aanleveren op grond van de begrotingsregels.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3897	Wij als indieners zetten deze stap niet lichtvaardig en nemen deze uiterst serieus.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
3899	Ik wou even mijn zienswijze van oktober toelichten op waarom politiek commitment zo belangrijk is.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.03
3900	Het heeft betrekking op de uitspraak van de Raad van State, waarin die zegt: "Een bij gewone wet vastgelegde ondergrens kan bovendien (jaarlijks) worden gewijzigd door de begrotingswetgever".	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.05
3901	De Raad van State zegt ook: " De Afdeling wijst erop dat een bij gewone wet vastgelegde budgettaire ondergrens daarbij door de begrotingswetgever weer kan worden gewijzigd.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.06
3902	In het licht hiervan rijst de vraag naar de meerwaarde van het wettelijk verankeren van een dergelijke norm."	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.03
3906	Daarom zegt de Raad van State: de begrotingswetgever, de Tweede Kamer, zou die ieder jaar kunnen wijzigen.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.06
3910	Ik neem aan dat u die reflectie niet van mij wilt hebben, maar van de heer Van Dijk.	voorzitter	None	0.03
3912	Als de heer Nordkamp het goedvindt, zit het antwoord op deze vraag in mijn volgende stukje.	Diederik van Dijk	SGP	0.07
3913	Ik zal dan ook nader aanduiden hoe ik die opmerking van de Raad van State weeg.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3914	Daarbij stel ik ook wel meteen de vraag of men hierin helemaal consequent is geweest.	Diederik van Dijk	SGP	0.07
3915	Omdat het nauw luistert, ga ik dit straks apart beantwoorden.	Diederik van Dijk	SGP	0.07
3917	De noodzaak voor dit wetsvoorstel zien we in een aantal factoren.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3918	Ten eerste zijn dat de reële dreigingen, die toegenomen zijn.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3919	Ten tweede is dat het gemak waarmee we in het verleden onverstandig bezuinigd hebben.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3920	Ten derde is dat de kennis dat het toch weer zou kunnen gebeuren.	Diederik van Dijk	SGP	0.09
3921	Dit wetsvoorstel is bewust georganiseerd en geborgd langetermijndenken.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3922	Ten vierde gaat het om de betrouwbaarheid, zowel richting de krijgsmacht als richting de industrie en richting de bondsgenoten.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3923	Dit borgen garandeert en maakt tegelijk waar wat wij afgesproken hebben en nodig hebben.	Diederik van Dijk	SGP	0.07
3924	Als het gaat over politiek draagvlak en de kracht van een wet: wij zijn blij dat er nu meer politiek draagvlak en politiek commitment zijn voor defensie-uitgaven, maar die zijn er niet altijd geweest, integendeel; dit is zacht uitgedrukt.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3925	Dat was in het verleden geen garantie en in de toekomst mogelijk ook niet.	Diederik van Dijk	SGP	0.21
3926	Daarnaast is de wet een krachtig middel, zoals betoogd in de memorie van toelichting en de nota naar aanleiding van het verslag, zoals ik later in de beantwoording nog nader zal bespreken.	Diederik van Dijk	SGP	0.08
3927	De heer Nordkamp wees er net in zijn interruptie ook al op: hij vroeg ook naar de route van een begrotingswet die een normale wet wijzigt.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3928	De indieners waarderen daarbij dat de heer Nordkamp ons gezamenlijke doel van een duurzame financiering van de krijgsmacht uitdrukkelijk noemt.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3929	Ik wil hier graag goed op ingaan en de vraagtekens bij de heer Nordkamp wegnemen.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
3930	Dit is gedeeltelijk aan bod geweest in het advies van de Raad van State en onze reactie als indieners.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3931	Daarbij noemen wij dat de Grondwet bepaalt dat de begroting beperkt blijft tot het bepalen van de inkomsten en uitgaven van het Rijk.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3933	Ze dient binnen de kaders van andere wetgeving opgesteld te worden en behoort niet die kaders zelf te wijzigen.	Diederik van Dijk	SGP	0.21
3934	Dit is mede zo gelet op de bijzondere totstandkoming en wetgevingsprocedure bij de begroting.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3935	Het is daarom voor ons als wetgever niet toelaatbaar om per begroting ook andere wetten te wijzigen.	Diederik van Dijk	SGP	0.24
3936	Die route is juist ook door de Raad van State herhaaldelijk afgewezen, met klem.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3937	De suggestie die de Raad van State in het advies bij ons wetsvoorstel wekt, past niet bij de bestendige lijn die hij ons door de jaren heen heeft voorgehouden.	Diederik van Dijk	SGP	0.18
3938	Voor u vervolgt: een interruptie van de heer Nordkamp.	voorzitter	None	0.03
3939	Het zou zo kunnen zijn dat we bepaalde gebruiken of uitspraken anders interpreteren.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.04
3940	Ik volg die lijn wel: je kunt niet bij een begrotingswijziging andere wetten aanpassen, zoals de alcoholleeftijd verhogen et cetera.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.15
3941	Maar bedoelt de Raad van State niet dat het wel kan wanneer het wetten betreft die je kunt bekijken in nauwe samenhang met een begroting, dus met inkomsten en met uitgaven?	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.05
3943	Wij als Tweede Kamer moeten met de begroting aan de slag.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.04
3944	Dit is geen reguliere, andere wet die je tijdens een begrotingsbehandeling wijzigt.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.11
3945	Deze wet gaat om de inkomsten en de uitgaven van ons land.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.06
3946	Volgens mij zijn de uitspraken van de Raad van State zo bedoeld.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
3947	Je kunt niet tijdens de begroting een willekeurige wet veranderen, maar wel onderdelen van wetten die nauw samenhangen met de begroting.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.1
3949	U heeft mij er nog niet van overtuigd dat ik die duiding van de Raad van State anders moet interpreteren.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.17
3953	Interpreteren van uitspraken van een ander orgaan is altijd wat ingewikkeld.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3954	In ieder geval hebben we als indieners geconstateerd dat wij ons met ons wetsvoorstel zo nauw mogelijk hebben aangesloten bij de bestendige lijn die de Raad van State ons altijd heeft voorgehouden.	Diederik van Dijk	SGP	0.08
3955	Het lijkt mij echt buitengewoon ongewenst, ook bij deze wetgeving die natuurlijk ook aan geld en aan de begroting raakt, wat voor heel veel wetten geldt: via de begroting mag je niet pogen of stappen zetten om bestaande wetgeving te schenden, te wijzigen of daarvan af te wijken.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3956	Dat is een hele bestendige lijn van de Raad van State en die lijn hebben de indieners in ieder geval met dit wetsvoorstel ook gekozen.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3958	Ik ga verder, ook nog met vragen van de heer Nordkamp.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3959	Richting de heer Nordkamp kunnen wij voorts bevestigen dat het garanderen van de minimale gereedheid het hoofddoel van de wet is.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3960	Daarvoor is nodig adequate, voorspelbare en stabiele financiering, waar de wet in voorziet, en denken en plannen voor de langere termijn.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3961	Over die Defensievisie en een strategische monitor spreekt mijn collega Boswijk later bij het blokje over de Defensieorganisatie.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3962	Dit bevordert het doel om een berekenbare en betrouwbare bondgenoot te zijn in de NAVO en het bieden van betrouwbaarheid aan onze krijgsmacht.	Diederik van Dijk	SGP	0.14
3963	Die twee zijn beide belangrijk en zijn ook doelen van dit wetsvoorstel.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3965	Je staat altijd voor de keuze van doelen en middelen.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
3966	Wij stellen als hoofddoel van de wet het behalen van de minimale gereedstelling en het behalen van wat de benodigdheden van Defensie zijn.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3967	Met het oog daarop is in 2014 de NAVO-norm berekend.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3968	Die norm is niet uit de lucht gegrepen, maar gebaseerd op wat nodig is in relatie met de dreigingen van toen.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
3969	Vervolgens zijn we zeer langzaam begonnen met een inhaalslag om onze defensie daarvoor op orde te krijgen.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3970	Mondjesmaat kwamen de miljoenen en de miljarden erbij.	Diederik van Dijk	SGP	0.15
3971	Daarmee werd tevens zichtbaar met welke enorme tekorten we kampten en hoever we verwijderd waren van het behalen van de NAVO-norm.	Diederik van Dijk	SGP	0.29
3973	De heer Nordkamp vraagt ook of wij op de hoogte zijn van de zienswijze van Defensie — ook dit is al enigszins gewisseld in interrupties — dat het ondanks het behalen van de 2% de minimale gereedheid van onze strijdkrachten nog niet kan garanderen.	Diederik van Dijk	SGP	0.09
3975	Het is inderdaad zo dat met 2% nog niet voldaan kan worden aan alle capaciteitsdoelstellingen van de NAVO, laat staan aan alle taken die Defensie heeft.	Diederik van Dijk	SGP	1.56
3976	Er is brede overeenstemming onder bondgenoten dat 2% de absolute ondergrens is.	Diederik van Dijk	SGP	0.08
3977	Maar deze constatering verandert niets aan de wenselijkheid om de NAVO-norm in wetgeving te verankeren.	Diederik van Dijk	SGP	0.07
3980	We hebben in de eerste termijn van veel verschillende fracties gehoord over de verwaarlozing van de krijgsmacht, de toegenomen dreiging en de noodzakelijke wederopbouw van de krijgsmacht.	Diederik van Dijk	SGP	0.07
3981	Dit laatste gaat niet zonder adequate financiering.	Diederik van Dijk	SGP	0.17
3982	Daarnaast moeten er inderdaad nog meer knelpunten opgelost worden.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
3983	Dat zijn juridische en administratieve knelpunten, en personeels- en bevoorradingsknelpunten.	Diederik van Dijk	SGP	0.07
3984	Vele daarvan vragen meer financiering en een stabielere financiering.	Diederik van Dijk	SGP	0.1
3985	De nuchtere werkelijkheid laat echter zien dat er vrijwel altijd afwegingen gemaakt moeten worden in schaarste.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3986	Diverse knelpunten kennen absoluut meerdere oorzaken, waarvan de financiering een heel grote is.	Diederik van Dijk	SGP	0.13
3987	De indieners kiezen ervoor om nu met het wetsvoorstel vooral de financiering aan te pakken en knelpunten te verhelpen.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
3988	Het is voor ons echt een kwestie van "doe het een en laat het ander niet na".	Diederik van Dijk	SGP	0.02
3989	Andere knelpunten worden door Defensie benoemd en opgepakt.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
3990	Daarover spreken wij gelukkig ook bij heel veel andere debatten.	Diederik van Dijk	SGP	0.08
3992	Ik wilde nog even terug naar iets wat u een klein poosje geleden heeft gezegd.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.04
3994	Daarbij refereerde u ook aan een uitspraak van mij in oktober, toen ik zei dat we zorgvuldig moeten omgaan met beperking van het budgetrecht.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.07
3996	Volgens mij gaf u in een antwoord aan dat het wel vaker voorkomt en dat we als overheid wel vaker verplichtingen aangaan die een beperking inhouden van het budgetrecht van de Kamer.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.1
3998	Het lijkt soms ook wel een beetje op een pleidooi voor de 2%-NAVO-norm.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.03
3999	Dat is echter niet nodig, want daar zijn wij al van overtuigd.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4000	Ik ben dus een beetje aan het zoeken waar de verschillen van inzicht zitten tussen de indieners en de GroenLinks-PvdA-fractie.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.09
4001	Is het dan zo dat wanneer Nederland onderdeel is van de NAVO en de NAVO met elkaar een afspraak maakt, dit geen verplichting is die de Nederlandse overheid aangaat?	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.09
4003	Wij moeten ook nationaal staan voor ons woord en voor ons jawoord in die zin.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
4004	Alleen, ik kijk naar de geschiedenis en naar het heden en het is onvoorstelbaar hoeveel druk en dreiging er nodig is — Oekraïne et cetera, ik kan het allemaal opnoemen — voordat we nu eindelijk, en dan nog maar ternauwernood, voldoen aan die 2%.	Diederik van Dijk	SGP	0.11
4005	In de afgelopen hele lange reeks van jaren is het ons niet gelukt.	Diederik van Dijk	SGP	0.4
4006	Om de zekerheid te bieden dat we daar niet weer in vervallen, zien wij de wet als een krachtig middel dat ons bindt.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
4007	Ik voeg er meteen aan toe, ook als het gaat over het punt waarover de heer Nordkamp begint — ja, je legt je vast als Kamer en er is inperkend budgetrecht — dat ook deze wet veranderd kan worden.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
4010	Ik zal dat zeker niet bepleiten, maar je hebt dan in ieder geval de zekerheid, hoewel daar ook weer een zorgvuldig proces aan vooraf moet gaan.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
4011	Je kunt niet tijdens een debat een motie indienen en zeggen "we halen het geld weg bij Defensie en stoppen het in een ander doel".	Diederik van Dijk	SGP	0.37
4012	Nee, een wet is een krachtig middel om de benodigde zekerheid te bieden.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
4015	Dat ben ik ook niet voornemens met moties et cetera, alhoewel ik wel het idee heb dat de Raad van State het idee heeft dat het iets eenvoudiger te wijzigen is dan hoe de indieners het nu schetsen.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.24
4016	Even terug, want u had het over het budgetrecht en zei "soms gaat de overheid ook verplichtingen aan".	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.06
4017	We zijn het dus met elkaar eens dat als Nederland in NAVO-verband een afspraak maakt — in dit geval is dat de NAVO-norm — dit een verplichting is die de Nederlandse overheid aangaat.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.4
4019	Om een misverstand te voorkomen: die afspraak staat al heel lang en desalniettemin hebben we er niet aan voldaan.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
4020	Daarom zeggen we "leg het in de wet vast", want dan is de Kamer gebonden en is het kabinet gebonden zolang die wet geldt.	Diederik van Dijk	SGP	0.07
4028	De heer Nordkamp lacht nog, dus volgens mij komt dat goed.	voorzitter	None	0.04
4029	Dit alles gezegd hebbende, kom ik tot de laatste vragen van de heer Nordkamp over het behalen van het doel van het wetsvoorstel.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
4030	Samengevat behelst deze wet het vastleggen van de 2%.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
4031	Dat is een elementaire, essentiële bouwsteen om aan de broodnodige gereedstelling van de krijgsmacht te werken.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
4032	Wetgeving is een krachtig middel dat ons bindt, het kabinet bindt en de toekomst bindt.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
4033	Daarmee wordt het beleidsdoel van een betrouwbare en stabiele financiering voor de noodzakelijke opbouw van de krijgsmacht behaald.	Diederik van Dijk	SGP	0.21
4034	Het feit dat in de weerbarstige werkelijkheid met een overvoed aan dreigingen en een schaarste aan middelen altijd veel te wensen en te kiezen overblijft, betekent niet dat het doel van de wet niet gehaald zal worden.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
4036	En daaraan werkt het kabinet dagelijks hard; denk aan de materiële inkopen, het werven van personeel, het wegwerken van juridische en administratieve knelpunten en het toezien op de gereedstelling.	Diederik van Dijk	SGP	0.08
4037	Dit kan allemaal niet als de financiering te laag is of schommelt.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
4042	Hij vroeg de indieners naar het vastleggen van een outputdoelstelling en vroeg daarbij hoe we de taken gaan uitvoeren en wat er gebeurt als de situatie in de wereld verandert.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
4043	Hoe besteden we onze beschikbare euro's optimaal en toegesneden op de onveilige wereld om ons heen, zo vat ik de vraag samen.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
4045	Dit wetsvoorstel reikt daartoe de nodige en noodzakelijke instrumenten aan, namelijk de Defensievisie en de strategische monitor.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
4046	Het is primair aan het kabinet om deze instrumenten in te zetten en te gebruiken.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
4047	Collega Boswijk zal in zijn blokjes hierop nadere toelichting geven.	Diederik van Dijk	SGP	0.08
4048	De heer Van der Burg noemt daarnaast nog de 20%-norm op het vlak van innovatie.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
4049	Hij merkt daarbij op — dat is positief om te melden — dat we daar zelfs boven zitten.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
4052	In de eerste plaats: die afspraak staat er en moet ook gewoon worden nagekomen.	Diederik van Dijk	SGP	0.11
4053	Dit wetsvoorstel gaat over het vastleggen van de drempel voor de totale defensie-uitgaven en niet over een nog verdere precisering van de inrichting van bijzondere onderdelen van de begroting.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
4055	Voor een dergelijke specifieke uitwerking lijkt ons een formele wet niet de meest aangewezen plek.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
4056	Ik zag de heer Van der Burg al steeds op het puntje van zijn stoel zitten.	voorzitter	None	0.02
4058	U heeft net gezegd — sorry, niet de voorzitter uiteraard — richting de PvdA dat de afspraak over de 2% ook een afspraak is waaraan iedereen zich heeft te houden.	Van der Burg	VVD	0.1
4059	U gebruikt nu het argument in mijn richting dat voor die 20% al een afspraak staat waar we ons aan hebben te houden.	Van der Burg	VVD	0.06
4061	Beide zijn toch iets waar we ons als NAVO-landen aan verbonden hebben?	Van der Burg	VVD	0.04
4063	In de eerste plaats zijn wij ook aan die afspraak gehouden.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
4064	Tegelijkertijd willen we met dit wetsvoorstel de totale uitgaven vastleggen in een formele wet en dan niet nog nader gaan preciseren hoeveel dat betekent voor innovatie en een aantal andere zaken.	Diederik van Dijk	SGP	0.25
4066	Een formele wet blijft in die zin op hoofdlijnen die bijvoorbeeld raken aan de totale defensie-uitgaven.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
4067	Dat is in ieder geval de afweging die de indieners hebben gemaakt.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
4069	Een niet nader te noemen partij in deze Kamer heeft gezegd: een wet is inhoudsloos als er niet een politieke intentie achter zit.	Van der Burg	VVD	0.12
4070	Dat geldt helemaal voor afspraken op die manier, want die zijn lichter dan een wet.	Van der Burg	VVD	0.4
4071	Volgens die redenering zou, als er straks een andere minister van Defensie zit, die kunnen zeggen: ja, we hebben weliswaar de intentie om die 20% te doen, we kiezen er nu voor om daar 10% van te maken en te bezuinigen op innovatie, maar we blijven wél binnen de 2%.	Van der Burg	VVD	0.44
4072	Ik kan me niet voorstellen dat de initiatiefnemers dan zeggen dat dat past binnen hun gedachtegang achter deze wet.	Van der Burg	VVD	0.04
4074	Het lijkt me alle reden om daar als Kamer op te springen.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
4075	Dan zal de heer Van der Burg ongetwijfeld het voortouw nemen door te zeggen dat hij het met deze afweging niet eens is.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
4076	Tegelijkertijd zal de heer Van der Burg ook begrijpen, zeker gelet op het feit dat hij heel vaak aan deze kant heeft gestaan, dat een formele wet op een bepaald moment stopt, ook als het gaat om het benoemen van bepaalde posten.	Diederik van Dijk	SGP	0.11
4077	Wij regelen hier de drempel voor de totale defensie-uitgaven en gaan niet nog een stuk dieper via de route van de formele wet.	Diederik van Dijk	SGP	0.07
4080	Dit brengt mij bij het einde van het blokje politiek en juridisch.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
4081	Ik wil de beantwoording nu overgeven aan collega Boswijk.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
4083	Bij dit debat krijg ik hetzelfde gevoel als wanneer ik de initiatiefwet lees.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.06
4086	Het lijkt in die zin nog te veel op een pleidooi voor het behalen van de NAVO-norm van 2%.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.05
4087	Maar dat pleidooi hoeven we niet te houden, want daar zijn de meesten in dit huis wel van overtuigd.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.03
4088	Het gaat net om die 5% en in hoeverre het wettelijk verankeren echt extreme noodzaak is.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.03
4091	Als wij met elkaar voldoen aan internationale afspraken, verplichtingen die de Nederlandse overheid is aangegaan om 2% van ons bbp besteden aan defensie en als dat jaarlijks gevuld wordt.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	2.2
4092	Als we tegelijkertijd in onze Defensiebegroting een materieel fonds hebben om langjarige contracten te kunnen afsluiten met de defensie-industrie.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.09
4093	Is dat dan niet wat nodig is om zowel de krijgsmacht als de NAVO als de industrie die langjarige zekerheid te geven?	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.05
4099	De heer Nordkamp weet dat we een lange ervaring op dit terrein hebben.	Diederik van Dijk	SGP	0.15
4100	Ik heb eerder al uitgelegd dat het ongekend is hoeveel dreiging er nodig is geweest in deze wereld voordat we hier zijn wakker geschud.	Diederik van Dijk	SGP	0.36
4101	Dat is per saldo heel duur geweest, want we maken nu een inhaalslag, waarbij we voor alles de hoofdprijs betalen.	Diederik van Dijk	SGP	0.08
4103	Stel nu eens dat er morgen vrede wordt gesloten tussen Rusland en Oekraïne.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
4104	Wie garandeert dat we dan niet weer achteroverleunen en zeggen: tja, we moeten eigenlijk nog heel veel doen aan de pensioenen en aan de zorg?	Diederik van Dijk	SGP	0.05
4105	Dat zijn heel nuttige terreinen, net als in het verleden.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
4109	Als ik kijk naar het verleden, dan is het ergste de vrees.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
4110	We moeten dus de zekerheid bieden dat we die fout niet maken.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
4111	We moeten ook zekerheid bieden aan de defensie-industrie.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
4112	Die wil investeren, maar moet wel weten dat de politiek een bestendige lijn aanhoudt en dat het geld gegarandeerd is.	Diederik van Dijk	SGP	0.11
4113	We moeten ook zekerheid bieden aan de bondgenoten, die we te lang in de kou hebben laten staan.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
4114	Dat willen we allemaal verhelpen met dit wetsvoorstel.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
4117	Daarom zeg ik: laten we ons dan houden aan de internationale afspraak met betrekking tot de NAVO-norm om jaarlijks de nodige investeringen te doen.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.15
4118	We hebben ons Defensiematerieelbegrotingsfonds om de industrie langjarig zekerheid te kunnen geven.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.05
4119	De problemen die u schetst, erkent mijn fractie volledig.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.03
4120	Daarvoor hebben we de NAVO-norm en daarom zijn we als Nederlandse overheid die verplichting aangegaan.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.06
4121	Een vraag zou nog kunnen zijn hoe je de industrie langjarig zekerheid geeft.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.04
4130	Als we altijd de NAVO-norm hadden gevolgd, hadden we hier misschien niet gestaan.	Diederik van Dijk	SGP	0.08
4131	Dan was het vanzelfsprekend dat we aan de norm gebonden waren.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
4133	B: een belangrijk onderdeel van het betoog van de heer Nordkamp is dat we ook het defensiematerieelfonds hebben, maar dat kent geen drempel.	Diederik van Dijk	SGP	0.05
4134	Daarvoor geldt wel een bepaalde procedure, maar die legt ons niet vast en bindt ons niet aan een minimumuitgave voor Defensie.	Diederik van Dijk	SGP	0.07
4137	Dat legt de NAVO-norm, die PvdA-GroenLinks gelukkig ook heel belangrijk vindt, zo hoor ik, vast in de wet.	Diederik van Dijk	SGP	0.1
4138	Zo zijn wij en het kabinet daaraan gebonden en verschaffen we de krijgsmacht, de industrie en onze bondgenoten zekerheid.	Diederik van Dijk	SGP	0.15
4141	Ik heb best veel ruimte gelaten, maar het is nog steeds hetzelfde punt.	voorzitter	None	0.02
4144	Kort: in mijn beleving haalde de heer Van Dijk wat dingen door elkaar.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.04
4145	Ik heb niet gezegd dat het fonds verplicht tot langjarige investeringen in financiële zin.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.13
4147	Het fonds geeft ons de mogelijkheid om het geld dat we volgens die norm hebben langjarig uit te smeren richting de industrie.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.06
4149	Verder zullen we van mening blijven verschillen over de uitspraken van de Raad van State over hoe eenvoudig die norm eventueel te wijzigen valt als iets vandaag wordt aangenomen bij een reguliere begrotingsbehandeling.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.03
4150	Misschien zullen we er ook over van mening blijven verschillen in hoeverre de NAVO-afspraak een verplichting is die de Nederlandse overheid is aangegaan.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.09
4154	Want tja, handhaving van de NAVO-norm ... Wij staan hier juist omdat we daar heel lang niet aan voldaan hebben.	Diederik van Dijk	SGP	0.37
4155	Wij willen voorkomen dat dat nog een keer gaat gebeuren.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4156	Ik mag geen vragen terug stellen en dat ga ik ook niet doen, dus dit is puur retorisch: als PvdA-GroenLinks dit zo belangrijk vindt, wat verzet zich dan tegen zo'n extra borging in de wet?	Diederik van Dijk	SGP	0.02
4157	Ik begrijp dat ik nu misschien over het randje ga. Excuus.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4161	Wel kort, want dit is een debat dat we nu volgens mij in drie termijnen aan het voeren zijn.	voorzitter	None	0.01
4164	Dat is omdat we niet overtuigd zijn van het middel.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4165	Als het voorstel van de heer Van Dijk en zijn collega-indieners was geweest om het kabinet te dwingen om internationaal de boer op te gaan om die norm vast te laten leggen en onderdeel te laten worden van verdragsrechtelijke afspraken, dan had het meerwaarde gehad.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4168	Ik constateer dat het verschil van inzicht er nog is.	voorzitter	None	0.01
4169	Wellicht is collega Boswijk in staat om dat weg te nemen.	voorzitter	None	0.01
4173	Niks ten nadele van uw inbreng, meneer Diederik van Dijk.	voorzitter	None	0.01
4175	Ik wil nog even mijn verontschuldiging aanbieden aan de heer Patrick Verdoold, die hier namens JA21 aanwezig is.	voorzitter	None	0.02
4177	Dan ga ik nu door naar de heer Boswijk van het CDA.	voorzitter	None	0.01
4180	Ik hoef helemaal niemand meer te overtuigen, want ik hoor zojuist dat iemand voor 95% overtuigd is.	Boswijk	CDA	0.04
4181	Er is geen wet waar je het voor 100% mee eens bent, dus met 95% zie ik het met vertrouwen tegemoet.	Boswijk	CDA	0.04
4183	Ook van mijn kant wil ik dank uitspreken richting de collega's in de Kamer.	Boswijk	CDA	0.01
4184	Veel van de vragen zijn al door collega Van Dijk beantwoord.	Boswijk	CDA	0.01
4185	Ik zal mij voornamelijk richten op de vragen over het defensieplan, de strategische monitor en de financiën.	Boswijk	CDA	0.01
4186	De echt technische vragen en die over de begrotingssystematiek zullen door de minister worden beantwoord.	Boswijk	CDA	0.41
4187	Maar voordat ik hierop inga, wil ik kort stilstaan bij de totstandkoming van deze wet.	Boswijk	CDA	0.65
4188	Het belang van investeren in defensie en voldoen aan de NAVO-norm houdt mij persoonlijk al sinds 2019 bezig.	Boswijk	CDA	17.2
4189	Wat destijds begon met het driftig schrijven van opiniestukken, heeft nu geleid tot een initiatiefwet die ik hier met trots mag verdedigen namens de indieners.	Boswijk	CDA	0.01
4191	Binnen Defensie kennen we het adagium "één man is geen man".	Boswijk	CDA	0.01
4192	Vandaag laten we zien dat dit ook van toepassing is hier in de Tweede Kamer.	Boswijk	CDA	0.01
4193	Van de individuele commando in de Sahelregio tot de F-35-piloot in zijn cockpit, allen steunen ze op de inzet van hun collega's.	Boswijk	CDA	0.05
4194	Of het nou de monteurs zijn, de collega's van de inlichtingendiensten of de medewerkers van Paresto, uiteindelijk is het teamwork.	Boswijk	CDA	0.01
4195	Goedbedoelde initiatieven hier in de Kamer blijven slechts papier als niet een meerderheid van deze Kamer bereid is om samen te werken en initiatieven daadwerkelijk verder te brengen tot uiteindelijk wetgeving.	Boswijk	CDA	0.06
4196	Een initiatiefwet met zo veel medestanders is een toonbeeld van teamwork, iets wat binnen Defensie heel gebruikelijk is maar wat we helaas nog te vaak missen in de politiek.	Boswijk	CDA	0.19
4197	Vandaag laten we zien dat het wél kan. Collega Van Dijk heeft al een aantal mensen bedankt, zowel achter als voor de schermen.	Boswijk	CDA	0.01
4199	Allereerst onze oud-collega en oud-VVD-Kamerlid Peter Valstar, met wie Chris en ik het initiatief destijds hebben opgepakt.	Boswijk	CDA	0.01
4200	Peter is er helaas niet meer — hij is wethouder in Westland — maar ik wil er toch even bij stilstaan dat hij daar destijds bij betrokken is geweest.	Boswijk	CDA	0.02
4201	Daarnaast noem ik nog de voormalig beleidsmedewerkers Laurens Houtman en Bas Wiegmans, en niet te vergeten de vele mensen buiten deze zaal die ook hebben bijgedragen.	Boswijk	CDA	0.01
4202	Hoewel het onmogelijk is om ze allemaal te noemen, wil ik speciaal Alphons Jacobs en Stefan Mastenbroek bedanken.	Boswijk	CDA	11.63
4203	Zij staan symbool voor de duizenden medewerkers van onze krijgsmacht die dagelijks werken aan de veiligheid van onze samenleving.	Boswijk	CDA	0.02
4204	Sinds onze krijgsmacht de Carnegie Wateler Vredesprijs, de een-na-oudste vredesprijs ter wereld, heeft gekregen, kunnen we ook spreken over "de grootste vredesorganisatie van ons land".	Boswijk	CDA	0.02
4206	Zoals de heer Van Dijk zojuist aangaf, zal ik in dit blokje de vragen behandelen die raken aan de Defensieorganisatie.	Boswijk	CDA	0.01
4207	Ik moet helaas collega Van der Wal excuseren, dus ik zal ook de vragen over de financiën beantwoorden.	Boswijk	CDA	16.37
4208	Ik begin met de toelichting op een aantal belangrijke wijzigingen die de initiatiefnemers in nauwe samenspraak met het ministerie hebben doorgevoerd.	Boswijk	CDA	0.01
4209	Het gaat hierbij allereerst om de termen "defensieplan" en "defensiemonitor".	Boswijk	CDA	0.01
4210	Deze zijn aangepast in de nota van wijziging die de Kamer vorige week heeft ontvangen.	Boswijk	CDA	0.01
4211	Met deze wijzigingen willen we verduidelijken wat we precies bedoelen in deze plancyclus, omdat hierover nog enige verwarring bleek te bestaan.	Boswijk	CDA	0.02
4213	Allereerst hebben we besloten om de term "defensieplan" te vervangen door "defensievisie".	Boswijk	CDA	0.01
4214	De reden hiervoor is dat "defensieplan" onjuist de suggestie wekt dat wij tot in detail hier in de Kamer willen gaan bepalen welke maatregelen er moeten worden vastgelegd.	Boswijk	CDA	0.34
4215	Daarom hebben we ook het derde lid van artikel 2 aangepast.	Boswijk	CDA	0.01
4216	In plaats van een prioriteitsstelling voor investeringen, zoals oorspronkelijk voorgesteld, geeft het nieuwe lid expliciet aan dat de defensievisie een analyse omvat van de strategische omgeving en de langetermijnambities voor Defensie.	Boswijk	CDA	0.02
4217	Dat is dus op een iets abstracter niveau, wat beter past bij de rol van de Tweede Kamer.	Boswijk	CDA	2.2
4218	Met deze wijzigingen verduidelijken we de bedoeling van de wet.	Boswijk	CDA	9.01
4219	De defensievisie moet een breed strategisch kader bieden dat eens in de vijftien jaar wordt opgesteld.	Boswijk	CDA	0.01
4220	Dit is niet bedoeld als een gedetailleerd financieel plan voor een periode van vijftien jaar, maar juist als een langetermijnvisie voor Defensie.	Boswijk	CDA	0.03
4222	Een aantal Kamerleden — ik meen mevrouw Koekkoek en de heer Krul — stelden in eerste instantie terecht de vraag hoe het defensieplan zich verhoudt tot andere instrumenten, zoals de Defensienota en de jaarlijkse defensiebegroting.	Boswijk	CDA	0.01
4223	Daarnaast bleek uit signalen vanuit het ministerie dat de term "defensieplan" de indruk wekt dat een volledig uitgewerkt plan noodzakelijk is, terwijl dat niet onze bedoeling was.	Boswijk	CDA	0.03
4224	Met de nieuwe benaming "defensievisie" sluiten we beter aan bij de bedoeling van de wet en scheppen we duidelijkheid.	Boswijk	CDA	0.01
4227	Deze naam sluit beter aan bij het doel van de wet: een betere koppeling tussen enerzijds het budget en anderzijds het beleid.	Boswijk	CDA	14.11
4228	In het oorspronkelijke wetsvoorstel leek het alsof de minister zelf verantwoordelijk zou zijn voor de analyse van de trends en de dreigingen, alsook voor de noodzakelijke maatregelen, maar dat was niet de bedoeling.	Boswijk	CDA	0.03
4229	Met de nieuwe term wordt duidelijk dat de analyse van de trends en de dreigingen wordt uitgevoerd door externe experts in opdracht van de minister.	Boswijk	CDA	0.01
4230	De minister geeft vervolgens op basis hiervan een beleidsreactie, waarin de beleidsopties worden uitgewerkt die passen bij de trends en de dreigingen.	Boswijk	CDA	0.01
4231	We zijn van mening dat deze wijziging de besluitvorming versterkt en bijdraagt aan een betere koppeling tussen beleid en budget.	Boswijk	CDA	1.27
4233	Dit hebben wij bewust opengelaten, zodat het ministerie daar enige flexibiliteit in heeft.	Boswijk	CDA	27.73
4234	Maar wij denken dan bijvoorbeeld aan adviesorganen, denktanks of kennisinstellingen.	Boswijk	CDA	0.1
4235	Dan waren er nog vragen van Volt en het CDA over de plancyclus.	Boswijk	CDA	0.02
4236	Mevrouw Koekkoek vroeg hoe de introductie van de Defensievisie en de strategische monitor ons helpt om de defensiecapaciteit op orde te brengen.	Boswijk	CDA	0.02
4237	De heer Krul stelde een vergelijkbare vraag: hoe dragen deze instrumenten bij aan een beter beleidskader voor verstandige bestedingen en investeringen?	Boswijk	CDA	0.01
4238	Daarnaast werd nog gevraagd hoe deze nieuwe instrumenten zich verhouden tot bestaande documenten, zoals de Defensienota, de jaarlijkse begroting, de rapporten over de stand van zaken binnen Defensie en de NAVO-rapporten.	Boswijk	CDA	0.01
4240	Naast de budgettaire ondergrens is de krijgsmacht gebaat bij bestendig beleid, dat langjarig richting geeft aan de besteding van de middelen.	Boswijk	CDA	0.1
4241	Een Defensievisie met een horizon van vijftien jaar kan hierin een hele belangrijke rol spelen.	Boswijk	CDA	0.01
4242	De tussentijdse aanpassingen van de Defensievisie kunnen noodzakelijk zijn, afhankelijk van de strategische monitor, die eens in de vier jaar wordt opgesteld.	Boswijk	CDA	0.01
4243	Deze monitor kan aanleiding geven om de Defensievisie te actualiseren, bijvoorbeeld via een nieuwe Defensienota.	Boswijk	CDA	0.13
4244	We hebben de afgelopen jaren gezien dat dingen ineens heel abrupt kunnen veranderen, wat we niet zagen aankomen.	Boswijk	CDA	0.08
4245	Denk bijvoorbeeld aan de Russische invasie in Oekraïne, maar ook aan de val van het regime van Assad afgelopen week.	Boswijk	CDA	0.78
4246	Zo'n strategische monitor kan daar dan zeker een grote rol in spelen.	Boswijk	CDA	0.01
4247	Belangrijk is hierbij dat zowel de Defensievisie als de strategische monitor met bijbehorende beleidsreactie aan beide Kamers wordt voorgelegd.	Boswijk	CDA	0.01
4248	Dit waarborgt de parlementaire betrokkenheid bij het Defensiebeleid op de lange termijn.	Boswijk	CDA	0.01
4249	Daarnaast blijft uiteraard het budgetrecht van het parlement van kracht, via de jaarlijkse begrotingen.	Boswijk	CDA	0.01
4250	Hiermee is de koppeling tussen beleid, budget en parlementaire controle geborgd, zowel op korte als op lange termijn.	Boswijk	CDA	0.01
4252	Met deze wijzigingen en antwoorden willen we duidelijk maken dat de Defensievisie en de strategische monitor zorgen voor een betere beleidsstructuur.	Boswijk	CDA	0.04
4253	Tegelijkertijd versterken die ook de betrokkenheid van ons parlement.	Boswijk	CDA	0.02
4257	Het lid Stoffer stelde een belangrijke vraag: hoe wordt de 2%-NAVO-norm precies uitgevoerd?	Boswijk	CDA	0.01
4258	Ik denk dat dit de kern is, want we moeten er uiteindelijk voor zorgen dat dit waterdicht geregeld is.	Boswijk	CDA	0.01
4260	Na de Tweede Kamerverkiezingen wordt in de eerstvolgende Voorjaarsnota vastgesteld hoeveel geld er voor de komende vijf jaar naar Defensie toe gaat, voor het begrotingsjaar zelf en voor de vier jaar daarna.	Boswijk	CDA	0.01
4261	Dit is geen vrijblijvende belofte, maar een concrete financiële toezegging, die minimaal beschikbaar komt.	Boswijk	CDA	0.02
4262	Collega Van Dijk zei het al: het is echt een bodem, dus geen plafond.	Boswijk	CDA	0.02
4263	De hoogte van deze bedragen wordt gebaseerd op de meest recente meerjarige macro-economische analysen en ramingen van het CPB, specifiek gericht op het bruto binnenlandse product.	Boswijk	CDA	0.01
4264	Het mooie is dat dit systeem werkt als een soort vangnet met een stevige bodem.	Boswijk	CDA	0.01
4265	Stel dat het Centraal Economisch Planbureau aangeeft dat het bbp hoger uitvalt dan verwacht.	Boswijk	CDA	0.01
4266	Het Defensiebudget wordt dan bij de eerstvolgende Voorjaarsnota automatisch aangevuld.	Boswijk	CDA	0.01
4267	Als we boven de 2%-norm zitten, wordt er niets van afgetrokken.	Boswijk	CDA	11.5
4268	Op deze manier garanderen we de stabiliteit van onze krijgsmacht.	Boswijk	CDA	0.01
4269	Dankzij deze aanpak voldoen we dus altijd aan de NAVO-belofte.	Boswijk	CDA	0.01
4270	Als de economie sterker groeit, groeit het Defensiebudget automatisch mee.	Boswijk	CDA	0.07
4271	Zo blijven we flexibel en tegelijkertijd betrouwbaar.	Boswijk	CDA	0.01
4273	De leden Stoffer en Helder hebben een hele logische vraag gesteld over de onderuitputting bij Defensie: wat hebben we aan een wet die 2% garandeert, als we het geld tegelijkertijd niet volledig uitgegeven krijgen?	Boswijk	CDA	0.01
4276	Tegelijkertijd komt die onderuitputting ook voort uit de groeikrampen waarmee we nu zitten.	Boswijk	CDA	1.45
4277	We hebben jaren, eigenlijk drie decennia, bezuinigd en nu moeten we een verandering maken naar een forse investering.	Boswijk	CDA	0.01
4278	We zien dat het veel moeite kost — er wordt veel inspanning geleverd — om personeel aan te trekken en tegelijkertijd orders te plaatsen bij de industrie.	Boswijk	CDA	0.33
4279	De levertijden zijn langer, dus het duurt ook wat langer voordat je het geld krijgt weggezet.	Boswijk	CDA	0.03
4280	Ik denk dat dit juist het belang aangeeft van stabiele financiering voor onze krijgsmacht, zodat we de onderuitputting in de toekomst kunnen voorkomen door een stabiele basis te bieden.	Boswijk	CDA	0.01
4281	De uitdaging zit ook in de opbouw van onze Defensiebudget.	Boswijk	CDA	0.01
4282	Voor grote investeringen hebben we het Defensiematerieelbegrotingsfonds; daar hebben we net ook al even over gesproken.	Boswijk	CDA	0.01
4283	We moeten ons realiseren dat dit een wat inactief fonds is.	Boswijk	CDA	0.61
4284	Er wordt geld in gestort, maar het is geen stok achter de deur.	Boswijk	CDA	0.01
4285	Het is vooral de garantie dat het geld, als het niet op tijd wordt uitgegeven, wordt uitgegeven.	Boswijk	CDA	0.5
4286	Maar het feit dat er meer dan die 2% wordt besteed, ligt uiteindelijk niet bij het Defensiematerieelbegrotingsfonds, maar bij deze NAVO-wet.	Boswijk	CDA	0.02
4287	Natuurlijk lost de wet niet alle uitvoeringsvraagstukken op, zoals het personeelstekort of de leveringsproblemen qua materiaal.	Boswijk	CDA	0.04
4288	Maar omdat we met een ondergrens van 2% werken, worden de toekomstige bijstellingen wel beheersbaarder.	Boswijk	CDA	0.01
4289	Dit beperkt het risico op onderuitputting in de toekomst aanzienlijk.	Boswijk	CDA	0.07
4290	Het lid Helder stelde ook nog een belangrijke vraag, namelijk of er, vanwege de tekorten bij Defensie, naast de 2%-norm nog een aparte indexering nodig is voor kostenposten als materieel en munitie.	Boswijk	CDA	0.02
4291	Deze wet koppelt het Defensiebudget aan het bbp, wat ervoor zorgt dat het budget meegroeit met onze economie.	Boswijk	CDA	0.01
4293	Bij groei wordt het budget bijgesteld en bij krimp wordt er niks van afgetrokken.	Boswijk	CDA	0.01
4295	De NSC-fractie vroeg waarop de NAVO-berekeningswijze is gebaseerd.	Boswijk	CDA	0.08
4296	Wij gebruiken de Nederlandse systematiek voor de bbp-berekening en volgen de NAVO-definitie voor de defensie-uitgaven.	Boswijk	CDA	0.01
4297	Dat betekent dat we de actuele prijzen en de actuele bbp hanteren in plaats van de constante prijzen uit 2015, die de NAVO gebruikt.	Boswijk	CDA	0.04
4298	Wij zijn van mening dat dat beter is en dat dat ook beter uitpakt voor onze krijgsmacht.	Boswijk	CDA	0.01
4299	De onderliggende uitgavencategorieën, zoals personeel en materieel, zijn identiek aan de NAVO-systematiek.	Boswijk	CDA	0.01
4300	Er zit alleen verschil in de prijsberekening, niet in wat we meetellen.	Boswijk	CDA	0.02
4301	Zo garandeert deze wet dat we voldoen aan onze NAVO-verplichtingen, terwijl we flexibel blijven inspelen op onze nationale begrotingssystematiek.	Boswijk	CDA	0.01
4302	Wij vinden deze berekening actueler en daarom dus beter, ook voor onze krijgsmacht.	Boswijk	CDA	0.28
4311	Dan kijk ik even of de minister van Defensie de vragen die aan hem gesteld zijn, nu kan beantwoorden.	voorzitter	None	0.01
4315	De afgelopen jaren, de afgelopen decennia, was het vaak zo dat Defensie vroeg om meer budget of minder bezuinigingen, maar dat er geen gewillig oor was vanuit de politiek, en daarmee natuurlijk vanuit de samenleving.	Brekelmans	None	0.08
4317	Het initiatief om niet alleen de 2%-norm te halen, maar die ook wettelijk vast te leggen, komt namelijk vanuit de volksvertegenwoordiging en daarmee vanuit de samenleving.	Brekelmans	None	0.01
4318	Daar zijn wij bij Defensie natuurlijk zeer content mee.	Brekelmans	None	0.01
4319	Het werd net al gezegd: na al die jaren waarin de 2%-norm niet is gehaald, terwijl dat streven wel door ons is geuit en binnen de NAVO ook is toegezegd, is dit een heel erg belangrijk moment.	Brekelmans	None	0.04
4320	Het is niet alleen een belangrijk moment in de zin dat het mooi is dat Defensie die zekerheid geboden wordt; het is ook echt nodig.	Brekelmans	None	0.01
4321	We zien namelijk dat de internationale veiligheidssituatie verslechtert en dat het aantal dreigingen dat op ons afkomt, toeneemt.	Brekelmans	None	0.04
4322	Dat bedoel ik in militaire zin, maar ik doel ook op hybride dreigingen.	Brekelmans	None	11.32
4324	Als het dreigingsbeeld weer iets beter leek te zijn, werd al gauw de vraag gesteld of Defensie het niet met net iets minder budget kon doen en of het geld niet beter aan iets anders kon worden besteed.	Brekelmans	None	36.07
4325	Gegeven de dreigingen die op ons afkomen, dreigingen die structureel van aard zijn, is het van belang dat we in de toekomst nooit meer door de ondergrens zakken waar we in het verleden wel doorheen zijn gezakt.	Brekelmans	None	0.01
4326	Het is ook echt van belang om deze 2% niet alleen in de boeken, maar ook in onze wetgeving te hebben staan.	Brekelmans	None	0.01
4327	Ten tweede werd net al gezegd dat dit ook goed is omdat het meerjarige financiële zekerheid biedt.	Brekelmans	None	0.02
4329	Ten derde is het een heel belangrijk signaal naar onze bondgenoten dat wij als Nederland echt staan voor die afspraak om minimaal aan die 2%-norm te voldoen en dat we die met nog meer zekerheid borgen, ook in de toekomst, ongeacht wat er gebeurt.	Brekelmans	None	1.56
4330	Ik dank dan ook de initiatiefnemers voor het vele werk.	Brekelmans	None	0.31
4331	Er ligt natuurlijk een heel duidelijk wetsvoorstel, maar daarvoor heeft er natuurlijk heel veel discussie plaatsgevonden en is er veel uitgewerkt.	Brekelmans	None	0.02
4332	Daar is heel veel tijd en energie in gaan zitten van zowel de Kamerleden als de ondersteuners en de beleidsmedewerkers.	Brekelmans	None	1.84
4335	Dan begin ik bij artikel 1, dat de 2% vastlegt in de wet.	Brekelmans	None	0.01
4337	Jaarlijks wordt er in het voorjaar, op basis van de laatste CEP-cijfers, in de Voorjaarsnota geregeld dat er daadwerkelijk aan die 2%-norm wordt voldaan.	Brekelmans	None	0.01
4338	Die systematiek sluit goed aan bij de rijksbegrotingscyclus zoals wij die kennen.	Brekelmans	None	3.77
4339	Daarmee is dit wetsvoorstel niet alleen wenselijk, maar gelet op onze begrotingscyclus ook zeer uitvoerbaar.	Brekelmans	None	3.51
4341	Die gaan over de koppeling tussen beleid en begroting.	Brekelmans	None	0.01
4342	Ook daarin zie ik dat de mechanismen, de instrumenten die daarvoor worden gebruikt, eigenlijk heel goed aansluiten op de manier waarop wij de langjarige beleidsvorming binnen Defensie vormgeven.	Brekelmans	None	0.01
4343	Dus de Defensievisie is onderdeel van de wet die straks de doelstellingen en ambities voor vijftien jaar vastlegt en op hoofdlijnen ook aangeeft wat hiervoor nodig is.	Brekelmans	None	0.01
4344	Daarnaast is er de strategische monitor, die minimaal eens in de vier jaar een objectieve analyse geeft van welke dreigingen er op ons afkomen en hoe de mondiale veiligheidsomgeving eruitziet.	Brekelmans	None	0.01
4346	Voor al die dingen geldt — ik denk dat dat zeer terecht is — dat er wordt gezegd dat het minimaal eens in de vier jaar is, omdat het natuurlijk zomaar kan zijn — dat hebben we de afgelopen jaren ook gezien — dat het dreigingsbeeld in één keer verandert.	Brekelmans	None	0.09
4347	Dat vraagt dan om een aangepaste analyse en ook om een aangepaste strategie en inzet.	Brekelmans	None	0.01
4350	Wat mij betreft is deze wet zeer noodzakelijk, zeer wenselijk, zeer gepast.	Brekelmans	None	0.01
4352	De techniek, hoe die is uitgewerkt, past heel erg goed binnen zowel de cycli die we kennen binnen de rijksbegroting als binnen de beleidsvoering binnen Defensie.	Brekelmans	None	0.06
4353	Ik denk dat met deze wet een belangrijk fundament wordt gelegd, maar dan geldt wel dat op basis hiervan natuurlijk het echte werk moet gebeuren in de zin van dat onze krijgsmacht versterkt moet worden, dat we er heel hard aan moeten werken om dat voor elkaar te krijgen.	Brekelmans	None	0.01
4356	We hebben inmiddels een goed gevulde publieke tribune.	voorzitter	None	0.01
4359	De heer Van der Burg heeft een interruptie namens de VVD.	voorzitter	None	0.02
4360	De initiatiefnemers, bij monde van de heer Van Dijk, en ik hebben dezelfde doelstelling, namelijk om GroenLinks-PvdA over de streep te trekken.	Van der Burg	VVD	0.01
4362	Ik wil toch nog kijken of ik via de minister ook GroenLinks-PvdA kan overtuigen.	Van der Burg	VVD	0.01
4363	Gisteren werd er door een belangrijke adviseur van toekomstig president Trump kritiek geleverd op Nederland, op het niet halen van de 2% in de afgelopen jaren.	Van der Burg	VVD	0.05
4366	Het is ook wat mij betreft zeker deze tijd een heel belangrijk argument.	Brekelmans	None	0.01
4367	Ik zal gewoon heel transparant zijn over waarom ik het extra belangrijk vind, ook richting de heer Nordkamp.	Brekelmans	None	0.01
4369	Wij hebben die afspraak gemaakt, ook met dit kabinet, en toen in augustus bleek dat de economie harder groeide dan verwacht, hebben we meteen extra budget toegevoegd, ongeveer 700 miljoen, om aan die 2%-norm te voldoen.	Brekelmans	None	0.04
4370	Maar ik heb ook eerder hier in de Kamer aangegeven dat ik moeite heb op dit moment om die 2% op een doelmatige manier te besteden.	Brekelmans	None	0.03
4371	Want als ik nu wapens bestel, mensen wil aannemen of bepaalde investeringen wil doen, dan kost het vaak enige tijd om dat geld op een efficiënte en effectieve manier uit te geven.	Brekelmans	None	0.02
4372	Dus als je kijkt naar wat wij dit jaar en volgend jaar uitgeven, dan zou het kunnen dat aan het eind van het jaar blijkt dat we die 2%-norm niet halen.	Brekelmans	None	0.03
4373	Bij degenen die daarmee bezig zijn, leidt dat natuurlijk wel tot vragen.	Brekelmans	None	0.01
4374	Wij kunnen volgens mij steeds heel goed aangeven dat als je in onze begroting kijkt naar wat wij willen uitgeven, wij echt solide op die 2% zitten, ook meerjarig.	Brekelmans	None	0.08
4376	Ik denk dus dat om, juist nu, die boodschap als Nederland ook heel krachtig over te brengen richting Trump en ook richting alle andere bondgenoten binnen de NAVO die nu nog niet aan die 2% voldoen, deze wettelijke bekrachtiging heel erg goed werkt.	Brekelmans	None	0.01
4378	Dan heeft u nog een interruptie van de heer Nordkamp, GroenLinks-PvdA.	voorzitter	None	0.01
4379	Dit is inderdaad de discussie die we onlangs hebben gehad, vorige week: geld is niet per se het probleem, we krijgen het mogelijk niet weggezet.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4380	Hetgeen u nu betoogt is dan: stel dat we misschien wel die middelen hebben vrijgemaakt, maar het ons niet lukt om daadwerkelijk 2% volgens de NAVO-norm uit te geven, dan kunnen we altijd nog verwijzen naar dat we dan wel bij wet hebben vastgelegd dat we het willen doen.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.71
4382	Nee, ik reageerde heel specifiek op het argument van de heer Van der Burg.	Brekelmans	None	0.02
4384	Op de langere termijn zullen wij geen moeite hebben om die 2% uit te geven, want de dreigingen die op ons afkomen en de investeringen die wij moeten doen, zijn dusdanig groot dat die 2% ook echt een absoluut minimum is.	Brekelmans	None	0.03
4386	Misschien wordt er zelfs meer van Nederland gevraagd.	Brekelmans	None	0.01
4387	Maar als je kijkt naar de hele korte termijn, zie je dat we in een hele korte tijd enorm aan het groeien zijn.	Brekelmans	None	0.13
4388	We gaan van een begroting van ongeveer 12 miljard in twee, drie jaar tijd naar meer dan 20 miljard.	Brekelmans	None	0.01
4390	Alleen bij dat laatste stukje uitgaven tot en met 2% lopen we tegen de beperkingen aan zoals ik die net schetste.	Brekelmans	None	0.01
4391	De heer Van der Burg stelde mij een hele specifieke vraag over de boodschap richting Trump — dat is binnen de NAVO op dit moment nogal relevant — en de boodschap richting de landen die niet aan die 2% voldoen.	Brekelmans	None	0.02
4392	Als wij als Nederland willen uitstralen en willen laten zien dat die 2% ons echt menens is, dan kan ik op dit moment laten zien hoe wij dat in onze begroting hebben.	Brekelmans	None	0.01
4394	Dan heb ik straks een tweede argument in handen door te zeggen: we hebben het ook nog eens wettelijk vastgelegd.	Brekelmans	None	0.06
4395	Het zou helemaal mooi zijn als ik dan kan zeggen: met hele brede steun in de Kamer.	Brekelmans	None	0.01
4397	Natuurlijk worden er altijd vragen gesteld of alles wat we nu met elkaar afspreken wel duurzaam en houdbaar is, zeker bij de soms nogal opvallende verkiezingsuitslagen in sommige Europese landen.	Brekelmans	None	0.02
4398	Het kan namelijk zomaar zijn dat er in een keer een partij die nu nog klein is heel groot wordt of dat er een grote politieke verschuiving komt.	Brekelmans	None	0.01
4400	Een voorbeeld daarvan is bijvoorbeeld Noorwegen, waar er zeer brede politieke steun is als het gaat om de uitgaven aan defensie.	Brekelmans	None	0.02
4401	Mijn collega uit Noorwegen heeft een Defensienota opgesteld zoals wij die hebben.	Brekelmans	None	0.01
4402	Dat heeft hij niet alleen met de coalitie gedaan, maar eigenlijk parlementsbreed.	Brekelmans	None	0.02
4405	Er wordt gezien hoe op die manier eigenlijk de uitgaven en de koers van Defensie breed ondersteund worden in Noorwegen.	Brekelmans	None	0.05
4406	Op dat moment kan Defensie tegen een stootje bij een verkiezingsuitslag.	Brekelmans	None	0.01
4407	Daarom zou ik het persoonlijk ook heel mooi vinden als deze wet hele brede steun in de Kamer krijgt, zeker ook van grote partij als GroenLinks-PvdA, die wellicht in de toekomst ook weer in het landsbestuur zal zitten.	Brekelmans	None	0.01
4408	Ik hoop dat die steun breed blijft, ongeacht een toekomstige verkiezingsuitslag.	Brekelmans	None	0.01
4409	Ik hoop ook dat die 2% staat en dat partijen die in het verleden misschien niet in de regering zaten toch uiteindelijk aan de wet hebben bijgedragen.	Brekelmans	None	0.01
4410	Ik denk dat dat ook een heel krachtig signaal is richting de bondgenoten binnen de NAVO.	Brekelmans	None	0.01
4411	Mijn indruk is wel dat het verhaal verschillende kanten op schiet.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4412	Dat maakt het voor mij lastig om het te volgen, maar ik zal toch mijn best doen.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4413	Volgens mij was het eerste gedeelte van het verhaal van de minister als volgt.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.14
4414	Geld is niet het probleem — die discussie hebben we vorige week ook gehad — alleen het wegzetten daarvan is een probleem.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4415	Het helpt ons ook om andere landen te overtuigen als we kunnen zeggen: het is ons misschien nu niet gelukt om volgens de norm het geld uit te geven, maar het staat in de wet.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.17
4418	Ook naar aanleiding van wat u net zegt, is mijn tweede vraag: welke zorgen heeft de minister met betrekking tot de steun over de 2% NAVO-norm als GroenLinks mogelijk in de toekomst weer onderdeel uitmaakt van het landsbestuur?	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.68
4419	Je kunt een wet in theorie natuurlijk altijd aanpassen.	Brekelmans	None	0.55
4420	Door dit vast te leggen in de wet veranker je het eigenlijk nog steviger, maar theoretisch kan er natuurlijk een Kamermeerderheid zijn die over een x-aantal jaar zegt: we halen het weer uit de wet, want we hebben andere prioriteiten.	Brekelmans	None	0.03
4421	Ik bedoelde te zeggen dat we straks tegen bondgenoten kunnen zeggen dat we die 2% nu in de boeken hebben staan, dat we die wettelijk hebben verankerd.	Brekelmans	None	0.28
4422	Het is natuurlijk nog mooier als ik kan zeggen: "We hebben die 2% met een brede politieke meerderheid verankerd.	Brekelmans	None	0.05
4423	Van links tot rechts, van sociaaldemocratisch tot liberaal, van … nou ja, noem het allemaal maar op, het is een breed gesteunde wet, dus ongeacht de verkiezingsuitslag in de komende jaren kunnen we erop rekenen dat deze wet staat in Nederland."	Brekelmans	None	3.76
4425	Zij hebben ook een Defensievisie neergelegd voor tien of vijftien jaar, in ieder geval voor de lange termijn.	Brekelmans	None	0.01
4426	Dan denkt iedereen: leuk, over vier jaar maak je misschien weer een nieuwe visie.	Brekelmans	None	0.01
4427	Maar ik kan er ook bij zeggen: nee, deze Defensievisie is breed met het parlement opgesteld, dus de hele samenleving, de hele politiek, staat hierachter.	Brekelmans	None	0.02
4429	Vandaar dat ik zeg dat het heel mooi zou zijn als ik binnen de NAVO zou kunnen zeggen richting alle bondgenoten: het staat in onze begroting, het staat in onze wet en het wordt Kamerbreed, van links tot rechts, gesteund; Nederland staat hierachter.	Brekelmans	None	0.01
4430	De minister zal het vast niet bewust doen, maar ik krijg er wel een beetje een raar gevoel bij dat hij suggereert dat, mocht de Partij van de Arbeid, nu samen met GroenLinks, ooit in het landsbestuur komen, het doel van het volgen van die NAVO-norm onder druk staat.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	1.43
4431	Die suggestie vind ik vervelend, ook omdat die niet onderbouwd wordt.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4432	In dat licht lijkt me dat veel zorgwekkender, ook gezien wat dat uitstraalt naar andere NAVO-bondgenoten, want het doemscenario dat de minister net schetste voor andere landen, zie ik min of meer langzaamaan terugkomen in Nederland met medewerking van de partij van de minister.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4435	Zou u zich daar niet veel meer zorgen om moeten maken dan om de mogelijke gedachten van andere landen als de Partij van Arbeid in de toekomst weer in het landsbestuur zit?	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4438	Daarom vind ik het zeer kwalijk wat de minister hier doet.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4440	Ik wil u wel verzoeken om via de voorzitter te spreken.	voorzitter	None	0.01
4441	De heer Nordkamp zoekt nu de confrontatie met mij op, terwijl dat helemaal niet mijn bedoeling was.	Brekelmans	None	0.05
4442	Mijn bedoeling was juist om in reactie op de heer Van der Burg GroenLinks-PvdA uit te nodigen om de boodschap die ik uit kan dragen richting de Verenigde Staten en richting bondgenoten nog sterker te maken.	Brekelmans	None	0.18
4444	Ik heb niet gezegd dat ik denk dat in het toekomstig landsbestuur de 2%-norm met GroenLinks-PvdA onder druk staat.	Brekelmans	None	0.88
4446	Ik heb gezegd dat een toekomstig kabinet in theorie deze wet kan terugdraaien.	Brekelmans	None	0.02
4447	Beter gezegd: een toekomstige meerderheid, want het gaat om een initiatiefvoorstel.	Brekelmans	None	0.01
4448	Het maakt niet uit hoe de samenstelling van die meerderheid eruitziet, want je kunt een wet altijd aanpassen.	Brekelmans	None	0.27
4449	Daarmee heb ik alleen willen aangeven dat als ik internationaal kan uitdragen dat wij een 2%-wet hebben en daarbij kan aangeven dat die wet breed van links tot rechts en vrijwel unaniem gesteund wordt in de Tweede Kamer, dat dan een nog krachtiger boodschap is.	Brekelmans	None	0.03
4451	Ik heb niet willen zeggen dat als GroenLinks-PvdA ooit het landsbestuur in gaat, het misgaat.	Brekelmans	None	0.02
4452	Dus als meneer Nordkamp dat zo heeft opgevat, dan hoop ik dat ik dat nu heb rechtgezet.	Brekelmans	None	0.01
4455	Dan waren er nog een paar specifieke vragen aan het adres van het kabinet.	Brekelmans	None	0.01
4456	Onder andere het CDA vroeg hoe we aankijken tegen deze 2%-norm, afgezet tegen de uitspraken dat er wellicht 3%, 4% of 5% nodig is.	Brekelmans	None	0.02
4457	Ik herhaal wat de initiatiefnemers al hebben gezegd, namelijk dat het heel mooi is dat in deze wet zo duidelijk staat dat het een minimum is en dat het ten minste 2% moet zijn.	Brekelmans	None	0.02
4459	Als er binnen de NAVO wordt gezegd dat er een hogere doelstelling of meer nodig is dan die 2%, dan biedt deze wet daar alle ruimte voor.	Brekelmans	None	0.01
4461	Dan zijn er nog vragen gesteld over de berekeningswijze.	Brekelmans	None	0.01
4462	Daar is eigenlijk net ook al een goede toelichting op gegeven.	Brekelmans	None	0.01
4463	Er wordt gebruikgemaakt van het bbp zoals dat door het Centraal Planbureau wordt geraamd.	Brekelmans	None	0.01
4465	Volgens mij is dat ook heel goed, want dat sluit aan bij onze begrotingssystematiek, waarbij we ook gebruik maken van diezelfde cijfers van het Centraal Planbureau.	Brekelmans	None	0.01
4466	Het klopt inderdaad dat de NAVO een net iets andere definitie hanteert.	Brekelmans	None	0.09
4467	Ik kan verder op de techniek ingaan, maar volgens mij volstaat voor nu even om aan te geven dat die qua systematiek wat afwijkt.	Brekelmans	None	0.13
4468	Maar volgens mij is goed om gegeven de begrotingscyclus die wij hebben ook de systematiek die wij in Nederland in het verleden hebben gebruikt met dit wetsvoorstel voor te zetten.	Brekelmans	None	0.01
4469	Dus wat dat betreft staan we achter de systematiek zoals de initiatiefnemers die hebben verwerkt in deze wet.	Brekelmans	None	0.05
4470	Dan was er nog een vraag van de ChristenUnie over andere normen.	Brekelmans	None	0.02
4471	Moet je nou naast deze 2%-norm ook naar andere normen kijken?	Brekelmans	None	0.01
4473	Het gaat om een kerntaak van de overheid waarover iedereen het eigenlijk eens is.	Brekelmans	None	0.21
4475	We hebben in het verleden gezien dat politieke besluitvorming er toch toe kan leiden dat Defensie door een ondergrens zakt.	Brekelmans	None	0.13
4476	Vandaag de dag hebben we daar nog steeds mee te maken.	Brekelmans	None	4.7
4477	We zijn in staat om de dingen die we in stand hebben gehouden, soms op minimaal niveau, heel snel weer op te bouwen.	Brekelmans	None	0.01
4478	Maar we zijn vele jaren bezig om dingen die we in het verleden echt hebben afgestoten omdat we door een ondergrens zakten, weer op de rails te krijgen.	Brekelmans	None	0.08
4479	Per saldo zijn we veel duurder uit dan wanneer we wel dat minimum in stand hadden gehouden.	Brekelmans	None	0.04
4481	Als je het over een langere termijn bekijkt, denk ik dat het heel goed is dat we deze 2% nu wettelijk vastleggen.	Brekelmans	None	0.01
4482	Dat is wat mij betreft een sterke rationale om deze norm wettelijk vast te leggen.	Brekelmans	None	0.01
4483	Voor iedere andere norm gelden weer andere overwegingen en criteria.	Brekelmans	None	0.01
4484	Als ik namens het kabinet spreek, zijn wij in ieder geval niet voornemens om ook andere percentages wettelijk vast te leggen, maar vinden we deze 2% heel belangrijk.	Brekelmans	None	0.02
4485	Dan had D66 nog een hele rits vragen gesteld over innovatie en Europese samenwerking.	Brekelmans	None	0.02
4486	Dat zijn op zichzelf hele goede, inhoudelijke vragen, maar die hebben we vorige week bij de begrotingsbehandeling ook al uitgebreid behandeld.	Brekelmans	None	0.02
4487	Ik zou dus willen voorstellen dat ik die oversla en verwijs naar het vorige debat en de moties die daaromtrent zijn ingediend, zodat ik dat niet dubbel hoef te doen.	Brekelmans	None	0.01
4489	Dan kijk ik nog heel even rond of er nog vragen vanuit de Kamer zijn.	voorzitter	None	0.07
4491	Dan stel ik voor om even tot 20.15 uur te schorsen, en dan gaan we verder met de tweede termijn van de zijde van de Kamer.	voorzitter	None	0.01
4495	We zijn aanbeland bij de tweede termijn van de zijde van de Kamer.	voorzitter	financiële	0.01
4496	De heer Boswijk … Excuus, nou gebeurt het alweer hè.	voorzitter	financiële	2.22
4499	Ik heb net Boswijk opgelezen als naam; vandaar dat dat gebeurt.	voorzitter	financiële	0.01
4502	Ik heb mij laten vertellen dat u ook het woord voert namens de heer Stoffer en mevrouw Bikker.	voorzitter	financiële	0.02
4504	Nog even aan de leden: dit is de tweede termijn van de zijde van de Kamer, maar we hebben ook een eerste termijn gehad, waarin al uitgebreid de ruimte was om met elkaar het debat te voeren.	voorzitter	financiële	0.02
4505	Uiteraard geef ik gelegenheid om elkaar nog te bevragen.	voorzitter	financiële	0.01
4506	Dat zal ik doen, maar we gaan niet het hele debat opnieuw voeren.	voorzitter	financiële	0.03
4507	Ik wil toch iedereen verzoeken om via de voorzitter te spreken en niet naar elkaar te gaan wijzen en doen in het debat.	voorzitter	financiële	0.01
4508	Laat ik het dan ook netjes formuleren: probeer het vooral verbaal met elkaar uit te discussiëren.	voorzitter	financiële	0.01
4511	Zoals gezegd, zal ik de tweede termijn mede namens de ChristenUnie en de SGP doen.	Krul	CDA	0.32
4512	Gezondheid en vrijheid zijn onze meest kostbare bezit.	Krul	CDA	0.01
4513	Onze gezondheid hebben wij verzekerd met onze gezondheidszorg.	Krul	CDA	5.22
4514	Onze rechtsstaat, onze vrijheid, verzekeren we met Defensie.	Krul	CDA	0.53
4515	Want mocht onze vrijheid worden bedreigd, dan zijn het de mannen en vrouwen van Defensie die klaarstaan om die vrijheid te verdedigen.	Krul	CDA	0.01
4516	Die verzekering is van dermate belang dat wij die nooit mogen overlaten aan politieke grillen.	Krul	CDA	0.01
4517	In de eerste termijn stipte ik het al kort aan: als oud-militair weet ik hoe wrang en waar de volgende paradox is.	Krul	CDA	0.01
4518	Het gaat pas goed met Defensie als het slecht gaat met de wereld.	Krul	CDA	0.03
4519	En als het goed gaat met de wereld, gaat het vaak slecht met Defensie.	Krul	CDA	0.03
4522	Wij waren mannen en vrouwen die bereid waren om het hoogste offer te brengen voor onze collectieve veiligheid, die met hun eigen geld materiaal moesten kopen en op oefeningen met dennenappels en "pang" werden afgescheept.	Krul	CDA	0.01
4523	Ik weet nog heel goed dat ik als jonge officier in opleiding de kans kreeg om in gesprek te gaan met de vaste Kamercommissie Defensie.	Krul	CDA	0.01
4525	Dat was twee jaar na het sluiten van het pact in Wales.	Krul	CDA	0.01
4526	De indieners van dit wetsvoorstel en de leden in deze Kamer weten een beetje hoe die werkbezoeken gaan.	Krul	CDA	0.01
4529	Want ja, onze opdracht als jonge officieren in opleiding was helder: de politiek overtuigen om zich aan die NAVO-norm te houden.	Krul	CDA	0.02
4530	U kunt zich voorstellen hoe oneerbiedig dat eigenlijk is.	Krul	CDA	0.01
4531	Militairen in gesprek met politici die hen op missie sturen, met de vraag of diezelfde politici zich alsjeblieft willen houden aan internationale afspraken over defensie-uitgaven.	Krul	CDA	0.11
4532	Ik zat tegenover de woordvoerders — ook tegenover die van de Partij van de Arbeid en GroenLinks, zeg ik tegen de heer Nordkamp — en die zeiden: wij maken een andere politieke keuze.	Krul	CDA	0.02
4534	Want ik ben er helemaal niet gerust op dat in een andere kabinetsperiode, met een andere samenstelling van deze regering, die defensie-uitgaven, hopelijk in tijden van vrede, niet weer keihard kelderen.	Krul	CDA	0.02
4535	Die paradox, die ik net beschreef, doorbreken deze indieners.	Krul	CDA	0.01
4537	Ik ben ze dankbaar voor hun beantwoording; die was goed.	Krul	CDA	7.19
4538	Ik wens ze alvast heel veel sterkte en wijsheid bij hun verdediging in de Eerste Kamer.	Krul	CDA	0.01
4539	Ook ik wil toch nog even een speciaal woord van dank uitspreken aan de "mannen", zou ik willen zeggen, op de achterste rij, en ook aan Gijsbert Leertouwer die er nu niet zit.	Krul	CDA	0.01
4540	Rutger, Patrick, Hugo en Daniël hebben keihard gewerkt om dit mogelijk te maken.	Krul	CDA	0.05
4541	Dat wil ik toch ook even in de Handelingen vermeld hebben.	Krul	CDA	0.01
4545	Dank u wel, meneer Krul voor uw bijdrage namens het CDA.	voorzitter	None	0.22
4546	Dan is nu het woord aan mevrouw Koekkoek namens Volt.	voorzitter	None	0.01
4548	Mijn dank en ook complimenten voor de goede beantwoording door de leden in vak K. Het is altijd bijzonder als collega's een wet indienen en die dan ook verdedigen.	Koekkoek	Volt	0.7
4551	Het is niet alleen belangrijk dat we ons aan internationale afspraken houden, maar het is ook belangrijk dat we verantwoordelijkheid nemen voor onze eigen veiligheid, niet in de laatste plaats omdat we sinds de Amerikaanse verkiezingen weten wie daar nu aan de macht komt.	Koekkoek	Volt	0.08
4552	Wij kunnen als Europa, als Nederland niet langer leunen op de VS. De dreigingen zijn reëel en minister Brekelmans gaf terecht in een ander debat aan: we leven niet in tijden van oorlog, maar zeker ook niet in tijden van vrede.	Koekkoek	Volt	0.04
4553	De continuïteit en stabiliteit van Defensie is daarom cruciaal.	Koekkoek	Volt	0.01
4554	Daar draagt deze wet op een positieve manier aan bij.	Koekkoek	Volt	0.01
4555	Ik ben daarom blij dat we deze wet nog dit jaar konden behandelen.	Koekkoek	Volt	0.01
4556	Ook ik wens de collega's veel succes in de Eerste Kamer.	Koekkoek	Volt	0.58
4558	Dank u wel, mevrouw Koekkoek, voor uw inbreng namens Volt.	voorzitter	None	3.5
4559	Dan is nu het woord aan mevrouw Van der Werf namens D66.	voorzitter	None	0.01
4561	Ook ik wil de indieners bedanken voor hun harde werk.	Van der Werf	D66	0.03
4562	Daarbij wil ik ook de Kamerleden op de eerste rij, en uiteraard ook de bewindspersoon, bedanken voor de beantwoording.	Van der Werf	D66	0.24
4563	Maar ik wil zeker de tweede rij niet vergeten: de medewerkers.	Van der Werf	D66	0.01
4565	Ik weet uit eigen ervaring hoe belangrijk jullie rol is.	Van der Werf	D66	0.01
4566	Bij dezen dus een breder compliment voor de achterste rij vanavond.	Van der Werf	D66	0.05
4567	Het vastleggen van de 2%-norm is geen luxe, maar een keiharde noodzaak.	Van der Werf	D66	0.01
4568	De hybride dreigingen richting Nederland en de spanningen aan de Europese grens nemen toe.	Van der Werf	D66	0.03
4569	Ze laten ons opnieuw zien: met investeren in defensie en veiligheid begin je in tijden van vrede.	Van der Werf	D66	0.14
4572	Het is goed om te zien dat, juist wanneer het gaat om onze veiligheid, partijen uit alle hoeken van deze Kamer onder deze wet staan.	Van der Werf	D66	0.81
4573	Daarmee geven we Defensie perspectief en bouwen we aan een veilig en sterk Nederland en Europa.	Van der Werf	D66	0.01
4574	Dank u wel, mevrouw Van der Werf, voor uw inbreng namens D66.	voorzitter	None	8.63
4577	Ook een hartelijk woord van dank aan de initiatiefnemers, die tot dusver hun voorstel met verve verdedigd hebben.	Pool	PVV	1.75
4579	De PVV heeft zich in de eerste termijn al gecommitteerd aan steun aan uw mooie voorstel.	Pool	PVV	0.01
4581	De PVV vindt het namelijk enorm belangrijk dat onze mooie Nederlandse krijgsmacht in staat is om ons volk en ons mooie Nederland te beschermen.	Pool	PVV	3.09
4582	Ik hoop ook echt dat dit voorstel ook het herstel van vertrouwen van onze militairen in de politiek de goeie kant op duwt.	Pool	PVV	0.01
4583	Dat vertrouwen heeft natuurlijk met de vele bezuinigingen ook klappen gehad.	Pool	PVV	0.01
4584	Ik denk aan de vele mensen die zonder hoop zijn vertrokken in die jaren, maar vooral aan alle militairen die in al die tijd op hun post zijn gebleven, ondanks de moeilijke opgave waar ze voor stonden.	Pool	PVV	0.04
4586	Ik hoop dat hun werk in al die jaren niet voor niets is geweest en dat ze nu zullen zien dat met deze borging de structuur voor onze krijgsmacht goed is en dat ze op een goeie financiële basis kunnen rekenen.	Pool	PVV	0.01
4588	Dank u wel, meneer Pool, voor uw bijdrage namens de PVV.	voorzitter	None	1.98
4589	Het woord is nu aan mevrouw Heite namens Nieuw Sociaal Contract.	voorzitter	None	0.01
4591	Ook namens de fractie van Nieuw Sociaal Contract een groot woord van dank aan alle initiatiefnemers voor de uitgebreide beantwoording, maar ook aan alle mensen in vak K en achter in deze zaal, die alle inspanningen hebben verricht om tot dit wetsvoorstel te komen.	Heite	NSC	0.16
4593	Ik wil met het belangrijkste beginnen: een hartelijk woord van dank aan onze mannen en vrouwen van de krijgsmacht.	Heite	NSC	0.02
4595	Het onderhavige wetsvoorstel laat zien dat we een tijd van bezuinigingen achter ons laten en dat we op politiek niveau het belang van een sterke krijgsmacht en een weerbare samenleving eindelijk inzien.	Heite	NSC	0.23
4596	Ik ben trots om dit wetsvoorstel samen met mijn collega's te ondersteunen.	Heite	NSC	0.01
4599	Ik zie nog een paar open einden, die ik graag even kort wil benoemen.	Heite	NSC	0.01
4600	Dat geldt zeker waar het gaat om de besteding van de 2%-NAVO-norm.	Heite	NSC	2.67
4601	Zonder dat dit overigens ten koste zou moeten gaan van de snelheid van de invulling van de middelen en zonder bureaucratische processen te willen aanwakkeren, is het wat ons betreft nog steeds onvoldoende duidelijk hoe en wanneer nou een goed voorbereide krijgsmacht wordt gerealiseerd.	Heite	NSC	0.02
4602	Het ontbreekt nog steeds aan smart geformuleerde doelen.	Heite	NSC	0.01
4603	Als Kamer zijn we verantwoordelijk voor de inzet van gemeenschapsgeld.	Heite	NSC	0.01
4604	Ik wil er dus toch aandacht voor vragen, in het verlengde van het wetsvoorstel dat vandaag voorligt.	Heite	NSC	0.11
4605	Het gaat namelijk om de besteding van 2%, dus van vele miljarden euro's gemeenschapsgeld.	Heite	NSC	0.01
4607	Want ondanks bijvoorbeeld de belangrijke internationale positie van Nederland voor doorvoer van militair personeel en materieel van en naar Europa is Nederland daar op dit moment niet voldoende op voorbereid.	Heite	NSC	10.37
4608	Als laatste wil ik ook de te grote afhankelijkheid van de VS en China als het gaat om de aanschaf van wapens en munitie benoemen.	Heite	NSC	0.01
4609	Dat moeten we niet willen en dat moeten we voorkomen, juist door zelf meer te gaan innoveren en slagkracht te creëren.	Heite	NSC	0.01
4610	Hierbij moeten we ook onze onderwijs- en kennisinstellingen betrekken.	Heite	NSC	0.01
4611	We moeten ook meer samenwerken op zowel nationaal als Europees niveau.	Heite	NSC	0.01
4615	Ik zie dat de heer Nordkamp gaat staan voor zijn eigen inbreng en niet voor een interruptie.	voorzitter	None	0.01
4616	Ik nodig hem dan ook uit om zijn eigen inbreng te komen doen.	voorzitter	None	0.06
4619	In de eerste termijn heb ik al uitgebreid woorden van dank aan de indieners uitgesproken.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4620	Het is zeker niet niks wanneer zo veel collega's zich verenigen in het nemen van het initiatief om tot een initiatiefwetsvoorstel te komen.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4621	Daarom hebben wij ons ook echt in deze initiatiefwet vastgebeten.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4622	Ik denk dat dat ook terug is te zien aan onze schriftelijke inbreng, aan de vragen in de eerste termijn en aan de vragen van vanavond.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4623	Tegelijkertijd moet ik, met alle respect voor de inzet van de indieners, bekennen dat niet alle antwoorden even overtuigend op mij overkwamen.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4624	Ik denk dat we dat ook konden constateren bij enkele interrupties.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4625	Ik constateer namelijk dat een bij gewone wet vastgestelde ondergrens, wat deze initiatiefwet beoogt, jaarlijks kan worden gewijzigd door de begrotingswetgever, de Tweede Kamer.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4626	Daarom concludeer ik, evenals de Raad van State, dat dit voorstel geen meerwaarde heeft voor ons gezamenlijke doel van duurzame financiering in onze krijgsmacht.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4627	Ik heb dit uiteraard niet zelf bedacht, maar het is conform het advies van de Raad van State.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.03
4628	Daarnaast constateer ik dat het doel van deze initiatiefwet het garanderen van een minimale gereedheid van onze strijdkrachten is.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4629	Tegelijkertijd concludeer ik dat zowel door Defensie in de Defensienota als door de top van de NAVO wordt gesteld dat ook bij het behalen van de 2%-norm de minimale gereedheid van onze strijdkrachten niet gegarandeerd kan worden.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.05
4631	Daarom concludeer ik dat dit initiatiefwetsvoorstel zijn eigen beoogde doel helaas niet zal behalen.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4633	Ik constateer dat wij beschikken over een Defensiematerieelbegrotingsfonds waardoor Defensie de benodigde zekerheid kan geven aan bijvoorbeeld leveranciers, omdat financiële middelen hierdoor ook meerjarig beschikbaar zijn.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4634	Ik constateer en concludeer dat wij de NAVO en onze eigen defensie en haar partners de nodige zekerheid kunnen bieden als wij ons aan onze internationale afspraken houden.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4635	GroenLinks-Partij van de Arbeid staat voor onze internationale afspraken, of deze nu wel of niet wettelijk zijn vastgelegd.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4639	Het is fijn dat we nu duidelijkheid hebben over wat GroenLinks-PvdA wil, of eigenlijk niet wil in dit geval, maar ik heb daar bij het vorige debat en ook vanavond weer echt heel veel verschillende redenen voor gehoord.	Van der Werf	D66	0.02
4641	Ik zou de heer Nordkamp dus willen vragen wat nou eigenlijk hét argument is dat hij hier hanteert om tegen deze wet te zijn.	Van der Werf	D66	0.02
4644	Als ik zijn interrupties bij de indieners goed heb begrepen, dan zei de heer Nordkamp eigenlijk dat 2% niet genoeg is, dat er nog veel meer moet zijn, dat deze wet slechts een minimum is en dat dat onvoldoende is.	Van der Werf	D66	0.04
4645	In uw inbreng bij het vorige debat zei u: we steunen de investeringen in defensie en wij staan ook niet aan te moedigen dat er meer moet zijn.	Van der Werf	D66	0.02
4647	U zei ook: wij zijn een betrouwbare partner en aan de PvdA zal het niet liggen.	Van der Werf	D66	0.02
4649	Welke vraag die de heer Nordkamp heeft gesteld, is in zijn ogen niet duidelijk of goed beantwoord?	Van der Werf	D66	0.01
4650	Dat is de noodzaak van het middel waar hier voor gepleit wordt.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4652	Wij onderstrepen de aanleiding en ook het doel, maar met betrekking tot het middel — het wettelijk verankeren van die budgettaire ondergrens — hebben we, met alle bedenkingen die we daarbij hebben, ook het advies van de Raad van State gezien.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4653	We hebben ook gezien dat het al een internationale afspraak is; dat is voor ons dus een afspraak van de Nederlandse overheid.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.03
4654	Gezien die context heb ik wat mij betreft geen overtuigend antwoord gekregen op de vraag wat de meerwaarde van dat middel is.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4656	Een pleidooi voor 2% defensie-investeringen is niet nodig, want daar zit ons bezwaar niet.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4657	Dat is natuurlijk met elkaar in tegenspraak, want als het niet goed werkt om die 2%-norm te halen en als collega's hier een voorstel doen om ervoor te zorgen dat dat wel gebeurt, heeft u toch precies wat u wil hebben?	Van der Werf	D66	0.01
4658	Als het kabinet zich houdt aan de internationale afspraken, is een wettelijke verankering van deze budgettaire ondergrens niet nodig.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4659	Als het verhaal dan wordt dat ons kabinet — niet alleen dit kabinet, maar ook de vorige kabinetten — zich niet houdt aan internationale afspraken, hebben we een hele andere discussie.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.18
4660	Onze conclusie is dat we een internationale afspraak hebben om die investeringen jaarlijks te doen.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4661	Daar staan wij voor; daar staat Nederland voor en daar staat GroenLinks-Partij van de Arbeid voor.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4662	Tegelijkertijd hebben we, om ook langjarige zekerheid te kunnen bieden aan bijvoorbeeld de defensie-industrie, ons Defensiematerieelbegrotingsfonds.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4664	Dat is volgens mij compleet in lijn met wat ik vind en wat ik heb gevonden.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4666	Nou, dat is niet zo, want de laatste keer dat GroenLinks of in ieder geval de Partij van de Arbeid in het kabinet zat, werd er maar liefst 1 miljard per jaar bezuinigd op defensie en ontwikkelingssamenwerking.	Van der Werf	D66	99.59
4667	Pas in 2015, nadat Rusland de Krim had geannexeerd, kwam er meer geld bij voor defensie.	Van der Werf	D66	2.91
4668	Als ik u goed heb beluisterd, zegt u eigenlijk ook dat wij een betrouwbare partner moeten zijn en niet pas wanneer het misgaat de portemonnee moeten trekken.	Van der Werf	D66	0.01
4669	Het komt op mij dus heel erg over als een argumentatie die een beetje gezocht is, met de doelen die u voor ogen hebt, om tegen deze wet te stemmen.	Van der Werf	D66	0.01
4670	Dat vind ik jammer, omdat ik de woorden van de heer Van Dijk dat het van heel groot belang is dat hier een maximaal, breed draagvlak voor deze wet is, heel erg deel.	Van der Werf	D66	0.01
4671	En als ik u in de eerste termijn nog hoorde zeggen dat de wet zijn doel niet haalt omdat er eigenlijk meer dan 2% nodig is, dan kunt u nu toch niet zeggen: maar minimaal 2%, daar loop ik van weg?	Van der Werf	D66	0.06
4672	Dat is voor mij nog steeds niet opgehelderd, dus misschien kan de heer Nordkamp daar nog een laatste poging toe doen.	Van der Werf	D66	0.03
4673	Ik kan geen touw vastknopen aan de interruptie van mevrouw Van der Werf.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4674	Ik vind haar verwijt ook enigszins respectloos, gezien de input die wij hebben geleverd in de schriftelijke ronde en de vragen die ik heb gesteld in mijn eerste termijn en vandaag weer, in interrupties.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	2.87
4675	U kunt alles zeggen en we kunnen er alles van vinden.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4676	Ik weet niet of u het zegt, maar u kunt volgens mij absoluut niet de indruk hebben dat ik dit niet serieus neem.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4677	Ik geef u de gelegenheid om een extra interruptie te plegen, mevrouw Van der Werf, omdat u iets gevraagd wordt door de heer Nordkamp.	voorzitter	None	0.01
4678	Ik heb niet gezegd dat ik de heer Nordkamp niet serieus neem.	Van der Werf	D66	0.02
4679	Ik heb gezegd dat ik zijn argumentatie niet coherent vind en dat ik, als ik met hem meedenk, niet begrijp waarom hij de wet niet steunt.	Van der Werf	D66	0.03
4680	Dat is de reden waarom ik hem hier op verschillende manieren bevraag.	Van der Werf	D66	0.99
4683	Mevrouw Van der Werf concludeerde dat GroenLinks-PvdA niet binnenboord is, maar ik zou zeggen "nog niet binnenboord", want ik wil het toch blijven proberen.	Van der Burg	VVD	0.07
4684	Wij dienen hier heel veel moties in omdat wij signalen willen afgeven aan de rest van de wereld, aan premiers, presidenten et cetera.	Van der Burg	VVD	0.09
4685	Nu heb ik de heer Brekelmans het voorbeeld van Noorwegen horen noemen.	Van der Burg	VVD	0.01
4686	Een eenheid in een parlement kan een ongelofelijk krachtig signaal afgeven aan andere landen.	Van der Burg	VVD	0.01
4687	En juist GroenLinks-PvdA is dé partij die heel nadrukkelijk staat voor de taak van het parlement om aan andere landen signalen af te geven over hoe wij in een situatie zitten.	Van der Burg	VVD	0.21
4688	Kunt u reflecteren op hoe u aankijkt tegen datgene wat de heer Brekelmans op dat punt heeft gezegd en het voorlopige standpunt van GroenLinks-PvdA?	Van der Burg	VVD	0.01
4691	Mijn reflectie zou dan zijn dat ik niet doof ben voor wat de minister zegt en dat die signaalfunctie belangrijk is, maar dat dit niet van doorslaggevend effect is geweest in onze overwegingen met betrekking tot dit initiatiefwetsvoorstel.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4692	Tegelijkertijd vind ik ook dat er, áls we de signalen richting de NAVO en onze internationale partners dan zo belangrijk vinden, dan wel andere zorgen zouden moeten zijn bij deze Kamer en bij dit kabinet en de partijen die daarin zitten.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4695	De redenering van GroenLinks-PvdA is dus: omdat jullie dingen doen die slecht zijn als signaal, doen wij ook dingen die slecht zijn als signaal.	Van der Burg	VVD	0.02
4696	Dat zei ik vroeger ook, maar toen was ik 4 jaar oud en zat ik niet in het parlement.	Van der Burg	VVD	0.02
4698	Het was, meen ik, de heer Van Dijk die namens de initiatiefnemers de heer Nordkamp citeerde in wat hij zei over het voor 95% overtuigd zijn.	Van der Burg	VVD	0.02
4699	Nu ben ik mijn hele leven VVD-stemmer geweest, en VVD-raadslid en van alles en nog wat, en ik was het zelden tot nooit voor 100% eens met mijn eigen partij.	Van der Burg	VVD	0.04
4701	Zelfs de drie keer dat ik lijsttrekker was van mijn eigen partij was ik het niet voor 100% met mijn eigen verkiezingsprogramma eens.	Van der Burg	VVD	2.78
4702	En toch stemde ik vol overtuiging op de VVD en stond ik voor mijn verkiezingsprogramma.	Van der Burg	VVD	0.01
4703	De heer Nordkamp is lid geworden van de Partij van de Arbeid en heeft daarvoor op meerdere partijen gestemd.	Van der Burg	VVD	0.02
4704	Ik kan me niet voorstellen dat de heer Nordkamp het elke keer als hij stemde, voor 100% eens was met de partij waarop hij stemde.	Van der Burg	VVD	0.07
4706	De heer Nordkamp is wethouder geweest in Losser, meen ik.	Van der Burg	VVD	0.03
4707	Dan ben je het niet voor 100% eens met een coalitieakkoord, want dat is een compromis tussen verschillende partijen.	Van der Burg	VVD	0.02
4709	Toch sta je, ondanks dat percentage lager dan 95%, achter de voorstellen die er liggen.	Van der Burg	VVD	0.01
4711	Ik vond het opnoemen van mijn cv zeer aardig van de heer Van der Burg.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4712	De redenatie die ik volgens hem zou hanteren — wij geven geen signaal af want anderen doen dat ook niet — is niet onze redenatie.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4714	Ik vond de vergelijking met een kind van 4 ook kinderachtig, maar dat terzijde.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4715	Tegelijkertijd ben ik het ermee eens dat ik het nooit 100% eens ben met mijn partij.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4716	Als ik dat wel zou zijn, zou dat betekenen dat ik of geen mening heb of de dictator van mijn eigen partij ben.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4719	Wat betreft de 95% en de 5% die overblijft: die 5% is vrij fundamenteel.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	16.66
4720	Daarbij heb ik ook geprobeerd om echt te graven naar een mogelijkheid om nader tot elkaar te komen.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4721	Heb ik een motivatie of een redenatie van de indieners over het hoofd gezien?	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4722	Ik heb dat bij mijn schriftelijke inbreng, in mijn eerste termijn en ook vandaag weer niet ontdekt.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4724	Als we naar het advies van de Raad van State kijken, dan is mijn voorzichtige conclusie dat daar door de indieners vrij makkelijk overheen wordt gestapt.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4725	Wij trekken het ons in dit geval wel iets meer aan.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4727	Deze 5% is vrij fundamenteel en mede gebaseerd op het advies van de Raad van State.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4728	Ik heb echt geprobeerd te kijken of ik iets over het hoofd heb gezien, waardoor die 5% niet meer zo fundamenteel zou zijn of waardoor het 100% wordt.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.91
4729	Ik heb daar echt naar gezocht, maar ik heb het niet gevonden.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4732	Ik stoor me altijd buitengewoon aan de omgangsvormen in deze Kamer.	Van der Burg	VVD	0.01
4733	We zouden veel respectvoller met elkaar moeten omgaan.	Van der Burg	VVD	0.01
4734	Richting de heer Nordkamp zeg ik dat ik die vergelijking met een kind van 4 dan ook niet moet maken als ik me zelf stoor aan wat collega's hier met enige regelmaat doen.	Van der Burg	VVD	0.01
4737	Ik zou ook nooit stemmen op een partij waar één iemand het voor het zeggen heeft.	Van der Burg	VVD	0.01
4739	Je moet altijd uitgaan van democratische principes.	Van der Burg	VVD	0.01
4742	Wat kunnen de initiatiefnemers, dan wel de partijen waartoe de initiatiefnemers behoren, dan wel anderen die voor dit wetsvoorstel zijn, doen om GroenLinks-PvdA over de streep te trekken?	Van der Burg	VVD	0.01
4744	Wat ik daar alleen lastig aan vind, is dat ik geen onderdeel ben van de groep indieners van deze initiatiefwet.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.05
4745	Wat ik nu zou zeggen, is dan wellicht mosterd na de maaltijd, want dan had ik moeten kijken of ik me erbij aan kon sluiten.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4746	Maar de vraag is wel hoe veranderlijk het dan nog was geweest.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4747	Wij zouden wel te porren zijn geweest voor het volgende.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4748	Het zit 'm voor mij … Ik wil niet lichtzinnig doen over de inzet die gepleegd is, maar ik ben niet echt overtuigd van de meerwaarde.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4749	Ik zou mogelijk wel enthousiast zijn voor het plan om het kabinet op pad te sturen met de opdracht deze norm onderdeel te maken van het verdrag.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4751	Dat heeft heel veel betekenis, meer betekenis dan afspraken tussen lidstaten.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4753	Maar ik vind het lastig om dat nu te zeggen, want ik ben geen onderdeel van de indieners.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4755	Maar dat is iets waar ik wél warm van zou worden, want dat heeft betekenis.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4756	Normaals, ik wil niemand tekort doen, maar daar zit een bezwaar.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4757	Tegenover denkrichtingen richting dat doel zou ik wel anders staan.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4758	Dat zou meer daadkracht en betekenis opleveren, zou mijn indruk zijn.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4759	Dan heeft u nog een interruptie van mevrouw Heite van Nieuw Sociaal Contract.	voorzitter	None	0.01
4761	Ik had exact dezelfde vraag, dus het gras werd even een beetje voor mijn voeten weggemaaid.	Heite	NSC	0.02
4762	Wat is er nou voor nodig om wel steun uit te spreken?	Heite	NSC	0.01
4764	Laat ik nog een allerlaatste vraag proberen te stellen.	Heite	NSC	0.01
4765	Welke schriftelijke vraag die u heeft gesteld, is wat u betreft nou niet voldoende beantwoord?	Heite	NSC	0.01
4766	Je kunt daar verschillende gradaties in aanbrengen, maar neem bijvoorbeeld de vraag of deze initiatiefwet zijn doel al dan niet haalt.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4767	Ik vind dat dit uit de beantwoording niet blijkt, maar je kunt daar breder naar kijken.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	22.32
4768	Als ik er een uit moet kiezen, dan zit het 'm vooral in de vraag van ons om te reflecteren op het advies van de Raad van State.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4769	Een bij gewone wet vastgelegde ondergrens kan jaarlijks gewijzigd worden door de begrotingswetgever.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4770	De Afdeling wijst erop dat een bij gewone wet vastgelegde budgettaire ondergrens door de begrotingswetgever weer kan worden gewijzigd.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4771	In het licht hiervan rijst de vraag naar de meerwaarde van het wettelijk verankeren van een dergelijke norm.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	2.49
4772	Het betreft hier een bepaling die nauw samenhangt met de begroting, de inkomsten en uitgaven, dus dat kan. Als je de nota terugleest, net als de vragen en antwoorden en de reactie op de Raad van State, vind ik dat daar lichtzinnig mee is omgegaan.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.59
4773	Onze twijfels over in dit geval het gelijk van de Raad van de State zijn niet weggenomen.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4777	De heer Van der Burg, die de interruptie niet in drieën doet, maar in tweeën.	voorzitter	None	0.01
4778	De redenering van GroenLinks-PvdA is: het is helemaal niet nodig, het ligt al vast in een verdrag en in afspraken, en wij kunnen een gewone wet ook in deze Kamer wijzigen.	Van der Burg	VVD	0.04
4779	Het Verdrag van Parijs legt vast dat wij een klimaatdoelstelling hebben van 1,5 graad.	Van der Burg	VVD	0.04
4780	Toch vindt GroenLinks-PvdA dat we die 1,5 graad ook in een Klimaatwet moeten vastleggen, een gewone wet, die wij hier jaarlijks zouden kunnen wijzigen.	Van der Burg	VVD	0.04
4781	Kunt u uitleggen wat het verschil is in de redenering die GroenLinks-PvdA daarbij volgt?	Van der Burg	VVD	0.01
4782	Wat het verschil zou kunnen zijn, maar ik ben hier niet tot over mijn oren op voorbereid, is dat wanneer wij praten over graden, dat een bepaling is die minder nauw samenhangt met een begroting.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.56
4783	Ik vraag mij af of de Raad van State daarover hetzelfde advies zou hebben gegeven, als het gaat om 1,5 graad.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4784	Een 2%-norm, gerelateerd aan uitgaven en aan het bbp, is een aan de begroting gelieerde bepaling.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4786	Ik snap dat de heer Nordkamp geen klimaatdeskundige is.	Van der Burg	VVD	0.17
4788	Ik doe Buitenlandse Zaken en sta hier als invaller op Defensie.	Van der Burg	VVD	0.01
4789	Dat laat onverlet dat wij beiden niet spreken namens onszelf, maar namens onze partij en dus ook stemmen namens onze partij.	Van der Burg	VVD	0.05
4790	Het standpunt van GroenLinks-PvdA is dat die 1,5 graad weliswaar vastligt in een verdrag, maar dat dit een heel duidelijk signaal is dat zij willen afgeven aan de samenleving en aan anderen, dat zij zich committeren aan dat verdrag.	Van der Burg	VVD	0.02
4792	Dat was ook een van de argumenten die ik heb gebruikt.	Van der Burg	VVD	0.01
4793	Dat was ook een van de argumenten die het kabinet heeft gebruikt.	Van der Burg	VVD	0.02
4795	Dan zal de meerderheid die hier zit, tegen GroenLinks-PvdA zeggen: maar het ligt toch vast in afspraken, het ligt toch vast in een verdrag?	Van der Burg	VVD	0.03
4798	Ikzelf heb inderdaad wel mijn bedenkingen bij voorstellen of wetten om signalen te geven.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4799	Ik denk dat als we daar wat terughoudender in zouden zijn met elkaar, dat veel werk zou besparen.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4801	Ik kan er wel bij zeggen dat het verschil tussen een afspraak over 1,5 graad en dit geval is dat het in dit geval een bepaling betreft die nauw samenhangt met de begroting.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4802	Daarom is die makkelijker te wijzigen en minder daadkrachtig.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4803	Dat valt ook terug te lezen in het advies van de Raad van State.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4804	Ik zie mensen kijken alsof vuur brandt, maar dat staat ook in het advies van de Raad van State.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.07
4807	Voor u is het de eerste keer dat u interrumpeert, dus u heeft nog een interruptie in drieën.	voorzitter	None	0.03
4809	Het is natuurlijk heel goed om de Raad van State serieus te nemen.	Koekkoek	Volt	0.01
4811	Tegelijk, kijkend naar adviezen van de Raad van State in algemene zin, op het moment dat hij zich uitspreekt over een wet, kijkt hij natuurlijk met een juridische bril, en terecht.	Koekkoek	Volt	20.26
4812	Ik heb zelf deze overweging van de Raad van State zo gelezen: de wet is mogelijk minder doeltreffend, minder uitvoerbaar dan wat wij als Raad van State wenselijk achten.	Koekkoek	Volt	0.02
4813	Als Kamer mogen wij natuurlijk respectvol op een andere manier een afweging maken.	Koekkoek	Volt	0.01
4815	Omdat wij niet alleen maar puur juridisch kijken, maar ook naar de politieke wenselijkheid van deze wet.	Koekkoek	Volt	0.01
4816	Daarbij is voor ons de weging zo uitgevallen: als de Raad van State niet zegt dat het botst met bepaalde grondrechten of met bepaalde kernrechten van het parlement, dan maken wij een andere politieke weging bij deze overweging.	Koekkoek	Volt	1.59
4817	Ik ben eigenlijk wel benieuwd waarom de munt anders gevallen is bij GroenLinks-PvdA.	Koekkoek	Volt	0.02
4818	Dat is volgens mij vergelijkbaar met de allereerste interruptie die ik kreeg.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.05
4819	In onze benadering van de initiatiefwet hebben we het anders gewogen.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	7.45
4820	Zoals u terecht stelt, zegt de Raad van State: we hebben twijfels bij de effectiviteit van deze initiatiefwet.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.03
4822	Mijn bezwaar, ook in de eerste termijn, zat 'm juist ook in de noodzaak van het middel waarvoor gekozen wordt.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.19
4823	Als de Raad van State concludeert — laat ik het diplomatiek zeggen — dat het minder effectief is om het op deze manier te doen, dan is daar voor ons die noodzaak niet uit te halen.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.03
4824	Dat is vervolgens ook niet ontkracht door de initiatiefnemers.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.05
4825	Als het advies is om het maar te doen omdat het een signaalfunctie heeft, zegt dat eigenlijk wel wat nou de echte betekenis is van iets wat hier tot een historisch besluit wordt gemaakt.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4827	Ik sluit me aan bij wat collega Van der Burg aangaf over hoe wij omgaan met de klimaatafspraken.	Koekkoek	Volt	0.02
4828	Daarin zie je natuurlijk geen een-op-eenverplichting voor het budget dat we besteden.	Koekkoek	Volt	0.01
4829	Tegelijkertijd pakken we, als we het hebben over de klimaatbegroting, die wetten erbij en zeggen we hier in de Kamer: halen we de doelstellingen die we in onze eigen wet hebben vastgelegd?	Koekkoek	Volt	0.01
4830	Zo niet, dan zal er ook meer geld naartoe moeten en zullen er meer inspanningen moeten worden gedaan om die doelen wel te halen.	Koekkoek	Volt	0.01
4831	Uiteindelijk heeft een wet dus meer dan alleen een signaalfunctie.	Koekkoek	Volt	0.76
4832	Een wet dwingt ons ook om goed te redeneren en om het heel goed te onderbouwen als we willen afwijken.	Koekkoek	Volt	0.06
4834	Ik lees het advies van de Raad van State ook niet als dat het terzijde wordt geschoven als symboolpolitiek.	Koekkoek	Volt	0.03
4835	Het advies is juist een zeer juridische afweging, terwijl we hier een politieke afweging moeten maken.	Koekkoek	Volt	0.01
4836	Ik hoop dat dit nog kan worden meegenomen in de overwegingen deze week.	Koekkoek	Volt	0.01
4838	Dan heeft mevrouw Heite nog een interruptie namens Nieuw Sociaal Contract.	voorzitter	None	0.01
4840	Eerst even een checkvraag, omdat ik de eerste termijn niet heb gedaan.	Heite	NSC	0.01
4841	Klopt het als ik stel dat u het bij aanvang eigenlijk rond de 95% eens was met deze wet?	Heite	NSC	0.02
4844	Alleen, ik moet daarbij zeggen dat die 5% misschien wel fundamenteler van aard is dan grote delen van die 95%.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.04
4846	Ik vind het ook meer een verkapt pleidooi voor de NAVO-norm van 2% en voor hogere defensie-uitgaven.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4847	Daar ben ik het helemaal mee eens, net als met het doel.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4849	Dat zit 'm dus met name in de wettelijke verankering van een budgettaire minimale ondergrens.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.07
4850	In die zin zou je dus kunnen spreken over 95%, waarbij die 5% dus wel wat fundamenteler van aard is dan het gros waarmee ik het wel eens ben.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.03
4851	Omdat dit een verduidelijkingsvraag was, tel ik die niet mee.	voorzitter	None	7.85
4852	Ik wilde eigenlijk vooral aangeven dat ik de kloof tussen die 95% en wat we nu net van u horen wel heel groot vind.	Heite	NSC	0.01
4853	Ik heb het idee dat het veel meer is dan 5% en dat u bij dezen het hele middel afwijst.	Heite	NSC	0.17
4854	Ik vind dat toch best wel heel lastig met elkaar te rijmen.	Heite	NSC	0.01
4855	Kunt u daar misschien toch nog even iets meer duiding aan geven?	Heite	NSC	0.01
4856	Zou ze misschien een korte toelichting mogen geven?	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4859	Het ene moment zegt u het er voor 95% mee eens te zijn en vervolgens neemt u toch wel heel erg veel afstand.	Heite	NSC	0.01
4862	Kunt u wellicht een beetje meer duiden waar 'm dat nou in zit?	Heite	NSC	0.01
4863	Ik betreur het zeer, dat moge duidelijk zijn, welke afslag GroenLinks-PvdA nu neemt.	Heite	NSC	0.01
4864	Ik zou u ook echt willen meegeven om dit, met het oog op de stemmingen van dinsdag, alstublieft nog een keer in uw eigen fractie te bespreken.	Heite	NSC	0.01
4865	Maar kunt u, ook voor mij en voor ons, vandaag toch nog iets meer duiden waar nou het verschil zit?	Heite	NSC	0.01
4866	Want u spreekt over 95% maar neemt vervolgens in de tweede termijn behoorlijk wat afstand.	Heite	NSC	0.02
4867	Mijn eerste reactie is dat ik vind — ik heb dat lange tijd onderdrukt — dat dit hier wel heel erg groot wordt gemaakt.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.68
4868	Mevrouw Heite spreekt over een andere afslag, terwijl wij vierkant achter de NAVO-norm staan.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.04
4869	Als er meer geld nodig is voor defensie, dan staan wij daar zeker voor open.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4870	Wij willen te allen tijde een betrouwbare bondgenoot in de NAVO zijn.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4871	Als u spreekt over een andere afslag, dan maakt u deze wet ook veel en veel te groot.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4872	De indieners verwijzen naar het risico dat er mogelijk een keer een andere kleur komt in het kabinet.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4873	Zoals de Raad van State in het advies zegt: dan is dit beding zo gewijzigd.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4875	In die zin spreken we ook echt niet over een andere afslag.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4876	Dat vind ik net zo'n overdrijving als de manier waarop de effectiviteit van deze wet door mensen overdreven wordt.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4878	De verklaring die ik zojuist bij het begin van mijn tweede termijn ook aflegde, is allereerst dat een bij gewone wet vastgelegde ondergrens — dat is wat deze initiatiefwet beoogt — jaarlijks kan worden gewijzigd door een begrotingswetgever, dus de Tweede Kamer.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4879	Daarmee concludeer ik evenals de Raad van State dat dit voorstel — laat ik het netjes zeggen — een zeer minimale waarde heeft voor ons gezamenlijke doel, duurzame financiering van de krijgsmacht.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4880	Tegelijkertijd constateer ik dat deze initiatiefwet zichzelf een doel, minimale gereedheid en inzetbaarheid, stelt dat niet nagekomen zal worden.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4881	Wat wettelijk vastgelegd wordt, is namelijk de 2% en dat is niet voldoende.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4882	In de basis leidt deze initiatiefwet niet tot het doel dat zij voor zichzelf stelt.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.35
4883	Ten slotte, voor die duurzame financiering hebben we internationale afspraken, we hebben de NAVO-norm en we hebben het fonds om die gelden langjarig voor Defensie beschikbaar te houden.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4884	Dat is precies de oplossing voor de problemen; het volgt uit de analyses die we hier in deze Kamer maken.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4891	Ook wij zien dat de spanningen in de wereld toenemen en dat er een oorlog gaande is aan de grenzen van Europa.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.03
4892	Ook wij zien dat Nederland jarenlang haar defensie heeft verwaarloosd en dat we meer dan ooit tevoren moeten investeren in onze krijgsmacht.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	79.97
4893	GroenLinks-Partij van de Arbeid staat volledig achter de NAVO-afspraak om tenminste 2% van ons bbp uit te geven aan defensie.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	31.08
4894	Wij willen een betrouwbare partner zijn binnen het NAVO-bondgenootschap en we nemen het huidige dreigingsbeeld serieus.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4895	Ons verkiezingsprogramma is hier ook heel duidelijk over.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.49
4896	Net als de initiatiefnemers van dit wetsvoorstel staan wij voor een duurzame financiering, voor onderhoud en modernisering van de krijgsmacht, om de gereedheid en de inzetbaarheid van onze defensie te vergroten.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.05
4897	Is daar meer dan 2% van ons bbp voor nodig, dan is dat voor ons ook bespreekbaar.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4898	We onderschrijven de aanleiding van dit wetsvoorstel en we ondersteunen het doel ervan, namelijk structureel voldoen aan de binnen de NAVO afgesproken norm van 2%.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4899	Na al onze vragen en de antwoorden daarop zijn we echter niet overtuigd geraakt van de noodzaak van een wettelijk vastgestelde budgettaire ondergrens, het middel waar het initiatiefvoorstel voor pleit.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4900	Daarom zullen wij geen steun verlenen aan dit wetsvoorstel.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.01
4905	Zou de heer Nordkamp namens GroenLinks-PvdA kunnen ingaan op de verandering die heeft plaatsgevonden in het standpunt van GroenLinks-PvdA tussen vorig jaar en nu?	Van der Burg	VVD	0.02
4906	GroenLinks-PvdA was in augustus vorig jaar voorstander van de 2%-norm en de wettelijke vastlegging daarvan.	Van der Burg	VVD	0.03
4907	Ik citeer hier Frans Timmermans, op 22 augustus 2023.	Van der Burg	VVD	0.01
4908	Op een partijbijeenkomst in Den Haag zegt hij als lijsttrekker van GroenLinks-PvdA: ik ben voor het wettelijk vastleggen van de 2%-NAVO-norm.	Van der Burg	VVD	0.04
4910	Wat heeft PvdA-GroenLinks doen besluiten om af te wijken van het standpunt dat u verkondigde tijdens de verkiezingen?	Van der Burg	VVD	0.68
4913	Ook de heer Van der Burg concludeert dat wij de dreigingen serieus nemen en dat wij ook willen investeren in de krijgsmacht.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.02
4914	GroenLinks-Partij van de Arbeid is tot de conclusie gekomen dat wij voorstanders zijn van de 2%-norm en dat wij staan voor onze internationale afspraken, maar ook dat wij daar geen wettelijke verplichtingen voor nodig hebben.	Nordkamp	GroenLinks-PvdA	0.06
4916	Dan kijk ik nog heel even naar mevrouw Van der Werf.	voorzitter	None	0.01
4917	Ik zag haar zonet nog staan, maar nu zie ik haar weer zitten.	voorzitter	None	0.01
4918	Kijk eens aan, zij had dezelfde vraag als de heer Van der Burg.	voorzitter	None	0.01
4919	Dan dank ik de heer Nordkamp voor zijn inbreng namens GroenLinks en de PvdA.	voorzitter	None	0.01
4920	Dan zijn we aanbeland bij de laatste spreker van de zijde van de Kamer.	voorzitter	None	0.01
4921	Dat is in dit geval de heer Van der Burg, namens de VVD.	voorzitter	None	0.02
4923	Ook ik wil natuurlijk de initiatiefnemers bedanken en zeker ook de medewerkers die hier letterlijk achter zitten.	Van der Burg	VVD	0.01
4924	Ik ben nu vijf maanden fulltime Kamerlid en als Elise en Christian mij niet elke dag zouden helpen, liep ik hier dwalend, dolend en niks kunnend rond.	Van der Burg	VVD	0.01
4926	Zonder de medewerkers kunnen Kamerleden helemaal niks.	Van der Burg	VVD	0.26
4927	Dat gezegd hebbende, moge het duidelijk zijn dat de VVD achter dit initiatiefvoorstel staat.	Van der Burg	VVD	0.03
4929	Ik tel in die zin mijn zegeningen, want ik heb ook GroenLinks-PvdA horen zeggen "als er op NAVO-niveau afspraken worden gemaakt, moeten we ons daaraan houden".	Van der Burg	VVD	0.03
4932	Toch nog een laatste poging richting de heer Nordkamp, want de stemmingen zijn pas volgende week.	Van der Burg	VVD	0.01
4933	Alle Kamerleden hebben een artikeltje, een item, geschreven op de website van de Tweede Kamer.	Van der Burg	VVD	0.01
4935	Daarin staat heel nadrukkelijk dat meer willen samenwerken een van zijn doelstellingen is.	Van der Burg	VVD	0.23
4937	Een coalitie is niet alleen een coalitie in de zin van samen kiezen voor een regering of een bestuur.	Van der Burg	VVD	45.15
4938	Je sluit voortdurend coalities met andere partijen in deze Kamer.	Van der Burg	VVD	0.06
4939	Dat doe je met partijen en je sluit compromissen op onderwerpen waar je soms 50%, en soms wel 100%, tegenover elkaar staat.	Van der Burg	VVD	0.01
4941	Als je doelstelling is om meer samen te werken in de samenleving, zou dit toch het moment moeten zijn.	Van der Burg	VVD	0.01
4943	Wij, GroenLinks-PvdA, stappen over onze schaduw heen en kiezen voor de verbinding, de samenwerking met deze Kamerbrede coalitie en geven een nadrukkelijk signaal af aan onze eigen bevolking en die van onze partners.	Van der Burg	VVD	0.39
4945	Dank u wel, meneer Van der Burg, voor de inbreng namens de VVD.	voorzitter	None	1.79
4946	Daarmee zijn we hiermee aan het einde gekomen van deze termijn van de zijde van de Kamer.	voorzitter	None	0.07
4948	Er waren nog wat vragen gesteld door mevrouw Heite.	voorzitter	None	0.01
4949	Dan kunnen we die nog beantwoord hebben en komen dan aan het einde van het debat.	voorzitter	None	9.16
4952	We zullen dezelfde volgorde hanteren als bij de eerste beantwoording.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4953	Ik zal een paar politieke en juridische opmerkingen maken.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4954	Collega Boswijk zal in het bijzonder ingaan op de vragen van NSC, die raken aan besteding, infrastructuur en dergelijke.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4955	In de eerste plaats dank voor de bijdragen van de verschillende leden in deze Kamer.	Diederik van Dijk	SGP	0.83
4956	Als indieners constateren wij met hele grote tevredenheid en dankbaarheid dat er in deze Kamer veel draagvlak is voor deze wet.	Diederik van Dijk	SGP	2.19
4957	Minister Brekelmans maakte een paar hele fraaie zinnen.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4961	Na een hele lange tijd van bezuiniging op bezuiniging kan Defensie er, als deze wet voortgang vindt, structureel op rekenen dat minimaal 2% van het bbp tegemoet kan worden gezien en daarmee standvastig bouwen aan de opbouw van de defensie.	Diederik van Dijk	SGP	8.14
4962	Misschien net wel zo historisch is het dat wij als Kamer blijkbaar hebben geleerd van de geschiedenis en niet willen dat de geschiedenis zich herhaalt, in die zin dat we weer in de valkuil stappen door in tijden van vermeende vrede Defensie van binnenuit uithollen en er onvoldoende in investeren.	Diederik van Dijk	SGP	0.04
4964	Daarom ben ik blij met de brede steun die ik tot nu toe proef.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4966	Ik heb uiteraard goed geluisterd naar de tweede termijn van de heer Nordkamp.	Diederik van Dijk	SGP	0.06
4968	Ook ik was heel benieuwd wat het springende punt was.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4969	Daar komt toch wel een antwoord uit dat aan meer aspecten raakt.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4970	Een belangrijk argument dat keer op keer terugkomt en dat misschien het grootste verschil uitmaakt, is dat de heer Nordkamp benadrukt dat die internationale afspraken gewoon genoeg moeten zijn.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
4972	Ik constateer in alle voorzichtigheid dat dat in het verleden niet altijd gold voor GroenLinks-PvdA.	Diederik van Dijk	SGP	0.03
4974	Ik geloof ook dat de PvdA-GroenLinks internationale afspraken op dit terrein bindend vindt.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
4976	Ik wil daar richting de heer Nordkamp alleen nog aan toevoegen: ik geloof dat van de PvdA-GroenLinks, maar we weten niet hoe het is na nieuwe verkiezingen.	Diederik van Dijk	SGP	0.41
4977	Er kan zomaar een nieuwe partij opdoemen — dat is helemaal geen raar scenario — die in een keer met 35 zetels hier binnenkomt en die er totaal anders in staat.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4978	Zou het voor de zekerheid van de toekomst niet heel erg goed zijn als we een heldere wet hebben?	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4979	Op het andere punt, dat van de Raad van State, wil ik niet in herhaling vervallen.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
4980	Het is een bestendige lijn in de Kamer dat het voor ons als wetgever niet toelaatbaar is om per begroting andere wetten te wijzigen.	Diederik van Dijk	SGP	0.02
4981	Dat is ook een hele bestendige lijn van de Raad van State.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4982	Ik raad bepaald niet aan om van die lijn af te wijken, ook niet in dit geval.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4985	Ik hoop tot slot op een hele voortvarende behandeling, ook in de Eerste Kamer.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4986	Ik hoop dat uiteindelijk al deze mooie inspanningen goed uitpakken voor onze mannen en vrouwen van Defensie.	Diederik van Dijk	SGP	0.01
4987	Daarbij wens ik hun namens de indieners alle sterkte.	Diederik van Dijk	SGP	0.07
4990	Dank u wel, meneer Diederik van Dijk, voor uw beantwoording.	voorzitter	None	0.02
4991	Voor de Handelingen nog even: het is GroenLinks-PvdA, in die volgorde.	voorzitter	None	0.01
4993	Dank aan de collega's voor de vragen en opmerkingen en voor alle dankwoorden.	Boswijk	CDA	0.01
4994	Ik wil heel kort reageren op de opmerking die de heer Krul maakte.	Boswijk	CDA	14.88
4995	Hij identificeert zich soms ook weleens als de heer Boswijk.	Boswijk	CDA	9.88
4997	Ik moet bekennen dat de voorzitter hem daar weleens een handje bij helpt.	voorzitter	None	0.01
4998	Ik wil toch nogmaals de noodzaak van deze wet extra onderstrepen, juist gezien de ervaringen die wij in het verleden hebben gehad.	Boswijk	CDA	0.01
4999	Hij noemde een aantal voorbeelden over het oefenen, zoals dat er dan "pinda pinda" of "pang pang" moet worden geroepen.	Boswijk	CDA	0.01
5001	Er is niks waar je je meer voor schaamt dan dat te moeten doen.	Boswijk	CDA	0.01
5002	Je hoopt dat niemand je buiten Defensie op die manier ziet.	Boswijk	CDA	0.01
5003	Ik denk dat deze wet eraan kan bijdragen om die gênante vertoning, waar onze krijgsmacht helaas tot op de dag van vandaag mee te maken heeft, te voorkomen.	Boswijk	CDA	0.01
5004	Nu ik ga staan, bedenk ik me dat ik een kleine aanvulling heb op collega Van Dijk.	Boswijk	CDA	0.01
5005	Terecht was er een hele wisseling over de Raad van State en de positie daarin.	Boswijk	CDA	2.48
5006	Ik wil erop wijzen dat de AIV ook een heel duidelijk advies voor deze wet heeft uitgesproken bij monde van de voorzitter, de heer Koenders.	Boswijk	CDA	0.01
5009	Er zijn een aantal opmerkingen gemaakt door collega Heite: niet smart geformuleerd en grote zorgen over de infrastructuur, en nog veel breder: onze grote afhankelijkheid van de VS en China.	Boswijk	CDA	0.02
5010	Zij merkte op dat dit wetsvoorstel daar nog niet direct aan bijdraagt en ook nog niet genoeg gevoel geeft over het bereiken van de doelen.	Boswijk	CDA	0.04
5011	Ik ben het er inderdaad mee eens dat dit wetsvoorstel daar niet direct aan zal bijdragen.	Boswijk	CDA	0.01
5012	Het is vooral een financieel kader dat nu wordt neergezet en een extra borging.	Boswijk	CDA	9.21
5013	Er wordt op dit moment parallel heel hard gewerkt aan die specifieke dossiers.	Boswijk	CDA	0.01
5014	Met name de strategische monitor, die onderdeel uitmaakt van dit wetsvoorstel, zal ons daar veel meer feeling bij moeten gaan geven.	Boswijk	CDA	0.06
5015	Ik weet dat er, als het goed is, in Q1 een aantal brieven richting de Kamer komen, onder andere over het NAVO-plan en de verdeling van de capaciteiten.	Boswijk	CDA	0.02
5016	Daar zal ook deze Kamer nog veel debatten over gaan voeren, evenals over ruimte voor Defensie, waar veel over infrastructuur zal worden gesproken.	Boswijk	CDA	2.72
5018	Dit wetsvoorstel regelt die problemen nog niet direct, maar op de lange termijn zullen we mede dankzij de strategische monitor als Tweede Kamer wel veel dichter op de bal zitten.	Boswijk	CDA	0.47
5022	Laat ik dan heel kort nog aanvullen, omdat mevrouw Heite nog een paar punten maakte.	Brekelmans	None	0.02
5023	Ik kan in ieder geval zeggen hoe we daar, los van deze wet, als Defensie aan werken.	Brekelmans	None	0.01
5024	Het eerste punt was de vertaling in smart doelstellingen.	Brekelmans	None	0.01
5025	Voor ons zijn belangrijke richtsnoeren in de versterking van de krijgsmacht op dit moment de eisen die de NAVO stelt en de tekortkomingen die we hebben als het gaat om wat de NAVO van ons vraagt.	Brekelmans	None	0.3
5026	We hebben meer focus op de verdediging van ons bondgenootschappelijk verdragsgebied.	Brekelmans	None	44.41
5028	Maar het is niet alleen dat, want we hebben ook taken te vervullen buiten wat de NAVO van ons vraagt.	Brekelmans	None	0.03
5029	Ik heb het bij de begrotingsbehandeling met de heer Nordkamp onder andere gehad over onze verplichtingen in het Caribisch gebied, die natuurlijk ook van groot belang zijn.	Brekelmans	None	0.02
5030	Daarnaast zijn er nog een heleboel zaken waarbij we wel degelijk specifieke doelen stellen.	Brekelmans	None	1.17
5031	Een groot probleem voor de krijgsmacht is bijvoorbeeld ook om ervoor te zorgen dat we alle vacatures hebben ingevuld.	Brekelmans	None	0.03
5032	We hebben allemaal doelstellingen wat betreft werving, het aantal mensen dat we willen aantrekken via het dienjaar, of reservisten.	Brekelmans	None	4.96
5033	Ik denk dat we proberen om de grote opgave waar we voor staan, namelijk om ons land veilig te houden, te vertalen in een heleboel specifieke doelstellingen.	Brekelmans	None	0.01
5034	Dat gezegd hebbende moeten we het ook weer niet té wiskundig maken.	Brekelmans	None	0.01
5035	We hebben namelijk een steeds veranderende dreigingsomgeving waartoe we ons moeten verhouden.	Brekelmans	None	0.67
5036	Je wilt niet een soort papieren werkelijkheid creëren waardoor je heel veilig lijkt, maar waarin in de praktijk landen als Rusland, Iran en China zich bewegen terwijl je eigenlijk meer met de papieren werkelijkheid bezig bent dan met het daadwerkelijke dreigingsbeeld.	Brekelmans	None	0.02
5037	Gegeven alle doelstellingen die de NAVO van ons vraagt en de targets die we stellen, denk ik dat we daar nu een aardige balans in vinden.	Brekelmans	None	0.01
5039	Wij als Defensie leveren een bijdrage aan specifieke infrastructuur, omdat die echt op Defensie gericht is.	Brekelmans	None	0.09
5040	Aan de andere kant: zelfs met 2%, of als je nog meer zou uitgeven dan 2%, hebben we niet voldoende budget om alle bruggen, alle spoorrails, alle wegen en dat soort dingen zodanig aan te passen dat daar in groten getale zwaar materieel overheen kan rijden.	Brekelmans	None	1.21
5041	Dat is onderdeel van de bredere weerbaarheidsaanpak, waarvoor we als kabinet vorige week het startschot hebben gegeven.	Brekelmans	None	0.02
5042	Daarbij zullen we ook kijken naar dit soort dingen, en naar hoe we infrastructuurinvesteringen op een dusdanige manier kunnen doen dat ze ook geschikt zijn voor grote materieelverplaatsingen waar we in de toekomst als doorvoerland mogelijk mee te maken hebben.	Brekelmans	None	0.01
5043	Als laatste was ik het er helemaal mee eens dat we ervoor moeten zorgen dat we als Europese landen minder afhankelijk zijn van derde landen, en dat we als Europese landen in staat moeten zijn om zelf meer wapens en militair materieel te produceren.	Brekelmans	None	14.87
5044	We hebben vorige week uitgebreid besproken dat we daar diverse Europese programma's voor hebben en dat we daar ook op nationaal niveau heel veel aan doen.	Brekelmans	None	0.02
5045	Het moge duidelijk zijn dat daar een heel hoge prioriteit ligt.	Brekelmans	None	0.01
5047	Dan zijn we hiermee aan het einde gekomen van de beraadslagingen over deze wet in deze Kamer.	voorzitter	None	0.01