Kamer van Volksvertegenwoordigers 🇧🇪

_id 67ed71cf0a59ce37f2ce2f58
url https://www.dekamer.be/doc/CCRI/html/56/ic114x.html
LEGISLAT 56
TYPE comm
datetime 2025-04-02 00:00:00

 

Statements

idx statement speaker association score
0 Mevrouw de minister, de Grote Moskee van Brussel is niet onbesproken. Koen Metsu N-VA 0.02
1 Tussen 2010 en 2020 werd duidelijk dat de moskee misbruikt werd voor het uitdragen van een salafistische extremistische ideologie, die een gevaar vormde voor de nationale en zelfs de Europese veiligheid. Koen Metsu N-VA 1.14
2 In navolging van die vaststelling heeft de regering in 2018 de concessieovereenkomst met Saoedi-Arabië beëindigd om zo de invloed van het salafisme en het wahabisme terug te dringen. Koen Metsu N-VA 0.01
3 Toch blijft de Grote Moskee worstelen met bestuurlijke hervormingen, een gebrek aan financiering en erkenningsproblemen. Koen Metsu N-VA 28.74
4 De voorganger van uw voorganger hield het daarover vooral bij grote woorden, maar iets minder bij daden. Koen Metsu N-VA 0.02
5 Ook de zorgen over buitenlandse inmenging werden niet geheel uit de wereld geholpen. Koen Metsu N-VA 0.02
6 Aangezien de moskee een belangrijke rol speelt voor de islamitische gemeenschap moeten we waakzaam blijven over de integratie en veiligheid van deze gebedstempel. Koen Metsu N-VA 43.0
7 Mevrouw de minister, in welke mate wordt er door uw diensten toezicht gehouden op de Grote Moskee om problemen in verband met extremisme en spionage tegen te gaan? Koen Metsu N-VA 0.01
8 Kunt u het huidige beheersmodel van de Grote Moskee toelichten? Koen Metsu N-VA 0.01
9 Hoe wordt de onafhankelijkheid van buitenlandse invloeden in het beheer gewaarborgd? Koen Metsu N-VA 0.01
10 Hoeveel middelen vloeien er vanuit de federale overheid naar de Grote Moskee? Koen Metsu N-VA 0.01
12 Zijn er aanwijzingen dat extremistische tendensen nog steeds een probleem vormen binnen de werking van de moskee? Koen Metsu N-VA 0.01
13 Zo ja, welke acties worden ondernomen om dat aan te pakken? Koen Metsu N-VA 0.01
14 Ten slotte, hoe verloopt de samenwerking tussen de Grote Moskee en andere betrokken instanties zoals de Moslimraad? Koen Metsu N-VA 0.01
15 Mijnheer Metsu, in het kader van haar wettelijke bevoegdheden werkt de Veiligheid van de Staat op verschillende dreigingen, waaronder zowel religieus als ideologisch extremisme, door middel van een proportioneel inlichtingenonderzoek. Minister Annelies Verlinden 0.01
16 Het openen van een dergelijk onderzoek heeft tot doel inlichtingen te verzamelen die kunnen objectiveren of een entiteit of persoon al dan niet een dreiging vormt zoals gedefinieerd in de organieke wet van 1998 op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Minister Annelies Verlinden 0.01
17 De Veiligheid van de Staat richt zich niet specifiek op lokale geloofs­gemeenschappen of gebedshuizen, maar wel op de dreigingen die zich binnen die locaties of organisaties kunnen manifesteren. Minister Annelies Verlinden 0.02
18 Indien uit een onderzoek blijkt dat er daadwerkelijk een dreiging uitgaat van een persoon of organisatie, wordt dat doorgegeven aan de partners. Minister Annelies Verlinden 26.5
19 Trouwens, in het kader van de procedure voor de erkenning van lokale geloofsgemeenschappen zijn meerdere veiligheidspartners, waaronder de Veiligheid van de Staat, bevoegd om elementen aan te leveren aan het OCAD, dat het federale veiligheidsadvies coördineert. Minister Annelies Verlinden 0.01
20 De Veiligheid van de Staat en het OCAD hebben op dit moment geen aanwijzingen dat er binnen de werking van de Grote Moskee sprake zou zijn van extremistische tendensen. Minister Annelies Verlinden 0.2
21 U stelde ook een vraag over het beheermodel van de Grote Moskee. Minister Annelies Verlinden 0.02
22 Die wordt beheerd door de vzw Association de gestion de la Grande Mosquée de Bruxelles. Minister Annelies Verlinden 0.01
23 De parlementaire onderzoekscommissie belast met het onderzoek naar de omstandigheden die hebben geleid tot de terroristische aanslagen van 2016 heeft verschillende bevindingen en aanbevelingen gedaan met betrekking tot de Grote Moskee. Minister Annelies Verlinden 0.02
24 Een van die aanbevelingen was dat de moslimgemeenschap toegang moest blijven hebben tot een plaats van eredienst, maar ook dat er nieuwe overeenkomst moest worden gesloten met een nieuwe entiteit. Minister Annelies Verlinden 0.01
25 Met dat doel werd een koepelvzw opgericht, de vzw Association de gestion de la Grande Mosquée de Bruxelles, die verantwoordelijk is voor het technisch, administratief en financieel beheer van de Grote Moskee. Minister Annelies Verlinden 0.01
26 De Regie der Gebouwen heeft een domeinconcessie aan die vzw toegekend. Minister Annelies Verlinden 0.01
27 Die overeenkomst is toegevoegd als bijlage aan het KB van 9 april 2020 tot toekenning van een domeinconcessie op een onroerend goed, eigendom van de Belgische Staat en beheerd door de Regie der Gebouwen, aan die vzw. Minister Annelies Verlinden 0.01
28 Zowel de overeenkomst als het KB van 9 april 2020 zijn nog steeds van kracht. Minister Annelies Verlinden 0.01
29 Het Executief van de Moslims van België is echter niet langer erkend als representatief orgaan van het islamitische eredienst bij het KB van 29 september 2022. Minister Annelies Verlinden 0.01
30 Het Executief van de Moslims van België is wel lid van de vzw. Minister Annelies Verlinden 0.01
31 Een voorlopig representatief orgaan werd erkend bij het KB van 12 juni 2023, zijnde de Moslimraad van België. Minister Annelies Verlinden 0.01
32 Het mandaat van de Moslimraad verstrijkt in principe eind juni 2025. Minister Annelies Verlinden 0.01
33 Het beheer van de Grote Moskee maakt geen deel uit van het mandaat van de Moslimraad. Minister Annelies Verlinden 0.02
34 De vzw en de Moslimraad zijn twee aparte entiteiten. Minister Annelies Verlinden 0.01
35 Mijn administratie en ik zijn niet op de hoogte van de contacten tussen de Moslimraad en de vzw. Minister Annelies Verlinden 0.02
37 De FOD Justitie geeft geen subsidies meer voor de financiering van de Moslimraad sinds de intrekking van de erkenning van het Executief van de Moslims van België. Minister Annelies Verlinden 0.03
39 Ik hoor dat er geen subsidies worden gegeven aan de Moslimraad. Koen Metsu N-VA 0.04
40 Het was echter eigenlijk de bedoeling om te informeren of er subsidies worden gegeven aan de vzw Association de gestion de la Grande Mosquée de Bruxelles, waarvan het Executief van de Moslims in België nog steeds lid is. Koen Metsu N-VA 0.01
42 05.01   Alexander Van Hoecke (VB): Ik verwijs naar de schriftelijk ingediende vraag. Koen Metsu N-VA 0.01
43 Acht mensen die afkomstig zijn uit Zuid-Korea en in ons land werden geadopteerd dienen een klacht in tegen de Belgische staat. Koen Metsu N-VA 0.02
44 Die klacht werd gebundeld ingediend bij een Brusselse onderzoeksrechter en komt er nadat een waarheidscommissie in Zuid-Korea verschrikkelijke wantoestanden bij de adopties aan het licht bracht. Koen Metsu N-VA 0.03
45 De indieners van de klacht willen vooral dat de Belgische overheid haar eigen rol in de problematische adopties onderzoekt. Koen Metsu N-VA 5.31
46 Zal er gevolg gegeven worden aan de klacht die werd ingediend bij de Brusselse onderzoeksrechter? Koen Metsu N-VA 0.01
47 Plant de minister (eventueel in samenspraak met de minister van Binnenlandse Zaken) in overleg te gaan met de indieners van de klacht? Koen Metsu N-VA 0.01
48 Hoe staat de minister ten opzichte van de oprichting van een onderzoekscommissie om de rol van de Belgische overheid te onderzoeken in de kwestie? Koen Metsu N-VA 0.01
49 Plant de minister zelf nog initiatieven te nemen in het licht van de wantoestanden die naar boven kwamen in Zuid-Korea? Koen Metsu N-VA 0.01
50 Mijnheer Van Hoecke, krachtens het beginsel van de scheiding der machten mag ik niet optreden in of uitweiden over lopende gerechtelijke procedures. Minister Annelies Verlinden 9.86
51 Het is aan de gerechtelijke autoriteiten om aan de klacht de gevolgen te geven die zij passend achten. Minister Annelies Verlinden 0.9
53 De bevoegdheid inzake internationale adoptie wordt namelijk verdeeld tussen het federale niveau en de gemeenschappen. Minister Annelies Verlinden 0.01
54 De samenwerking met vreemde landen en het toezicht daarop vallen onder de bevoegdheid van de gemeenschappen. Minister Annelies Verlinden 0.01
56 De Commissie zal op mijn initiatief voor de zomer van 2025 worden bijeengeroepen. Minister Annelies Verlinden 0.06
57 05.03   Alexander Van Hoecke (VB): Mijnheer de voorzitter, mevrouw de minister, ik dank u voor uw antwoord. Minister Annelies Verlinden 0.01
58 Ouders aan wie een kind wordt ontnomen, dat lijkt mij een van de verschrikkelijkste zaken denkbaar te zijn. Minister Annelies Verlinden 0.01
59 Ik kan mij niet van de indruk ontdoen dat het om een veel groter mondialer probleem gaat. Minister Annelies Verlinden 0.01
60 De kans dat die wantoestanden enkel in Zuid-Korea zijn voorgevallen, is miniem. Minister Annelies Verlinden 12.59
61 Er zijn ook geruchten uit andere werelddelen dat daar gelijkaardige wanpraktijken zijn gebeurd. Minister Annelies Verlinden 0.03
62 U hebt gelijk over de scheiding der machten en de bevoegdheid van de gemeenschappen. Minister Annelies Verlinden 0.06
63 De problematiek is echter wel iets wat de hele gemeenschap aangaat en iets waarin ook de Belgische Staat in zijn geheel een verantwoordelijkheid draagt. Minister Annelies Verlinden 0.01
64 Ik heb enigszins respect voor de visie van de indieners van de klacht. Minister Annelies Verlinden 0.01
66 Het is iets wat de hele Belgische Staat moet bekijken. Minister Annelies Verlinden 0.01
67 We moeten nagaan waar onze verantwoordelijkheid ter zake ligt. Minister Annelies Verlinden 0.01
69 Het betreft immers een probleem dat veel groter is dan wat naar boven is gekomen bij die waarheids­commissie in Zuid-Korea. Minister Annelies Verlinden 0.15
70 06.01   Alexander Van Hoecke (VB): Bij spiking krijgen slachtoffers drugs of medicatie toegediend zonder dat ze daarvan op de hoogte zijn. Minister Annelies Verlinden 0.01
71 Meestal gebeurt dat door drugs te mengen in een drankje in een club of café. Minister Annelies Verlinden 0.25
72 De verschrikkelijke feiten die vorige week aan het licht kwamen in Kortrijk doen de maatschappelijke bezorgdheid rond spiking opnieuw toenemen en dat is terecht. Minister Annelies Verlinden 0.02
73 Vandaag kunnen we in de krant lezen dat nog meer vrouwen slachtoffer zijn geworden van spiking in Kortrijk en dat ze een klacht hebben ingediend. Minister Annelies Verlinden 0.86
74 Het parket van West-Vlaanderen zegt dat die vrouwen van in het begin steeds serieus werden genomen. Minister Annelies Verlinden 0.02
75 De woordvoerder bij het parket wijst er wel op dat het opsporen van spiking allesbehalve evident is. Minister Annelies Verlinden 0.03
76 Men luistert steeds naar de slachtoffers, maar als niets kan bewezen worden, is het zeer moeilijk om met die klacht iets te doen. Minister Annelies Verlinden 15.17
77 Slachtoffers doen trouwens vaak pas dagen of weken na de feiten een melding van de spiking. Minister Annelies Verlinden 0.01
78 Vaak duurt het ook een paar dagen vooraleer zij ten volle beseffen wat er gebeurd is of wat er gebeurd zou kunnen zijn. Minister Annelies Verlinden 0.01
79 Dat zorgt er natuurlijk voor dat het middel dat gebruikt werd bij de spiking, niet meer traceerbaar is in het lichaam van de slachtoffers. Minister Annelies Verlinden 0.2
80 Mevrouw de minister, hoeveel onderzoeken naar spiking heeft het parket de voorbije vijf jaar geopend? Minister Annelies Verlinden 0.01
84 Hoe vaak ging men ook daadwerkelijk over tot vervolging? Minister Annelies Verlinden 0.01
86 Hoe kijkt u naar de problemen bij de opsporing van spikingmiddelen en dus de problemen op het vlak van de bewijslast? Minister Annelies Verlinden 0.01
87 Plant u initiatieven te nemen om daaraan tegemoet te komen? Minister Annelies Verlinden 0.01
88 Bent u bereid om initiatieven te nemen om de problematiek van spiking meer onder de aandacht te brengen? Minister Annelies Verlinden 0.01
90 Mijnheer Van Hoecke, vooreerst maken de databanken van het openbaar ministerie het niet mogelijk om binnen de druggerelateerde misdrijven die gevallen te isoleren waarbij drugs zouden zijn geïnjecteerd of aan een glas toegevoegd zonder medeweten van het slachtoffer. Minister Annelies Verlinden 0.02
91 Het is daarom niet mogelijk om daarover cijfers te geven. Minister Annelies Verlinden 0.13
92 Verder merkt u terecht op dat dergelijke feiten vaak moeilijk vast te stellen zijn. Minister Annelies Verlinden 0.03
94 Een daarvan is dat sporen van bepaalde drugs snel verdwijnen uit het menselijk lichaam, waardoor de detectie en het bewijs van het misdrijf worden bemoeilijkt als het slachtoffer niet onmiddellijk aangifte doet. Minister Annelies Verlinden 99.97
95 Er zijn heel wat acties ondernomen om daaraan tegemoet te komen. Minister Annelies Verlinden 0.02
96 Zo werden de zorgcentra na seksueel geweld gecreëerd, waarbij slachtoffers dadelijk psychologische, medische en forensische bijstand kunnen krijgen. Minister Annelies Verlinden 0.01
97 Die centra zorgen ervoor dat het tijdsverloop tussen de feiten en de staalafname zo kort mogelijk wordt gehouden. Minister Annelies Verlinden 0.03
98 Het zorgcentrum na seksueel geweld in Antwerpen vraagt ook al proactief de bloed- en urinestalen op, die werden afgenomen op bijvoorbeeld de spoeddienst of bij de arts alvorens het slachtoffer naar het zorgcentrum kwam. Minister Annelies Verlinden 0.02
99 Dat wordt ook gedaan om de tijdsvork zo beperkt mogelijk te houden. Minister Annelies Verlinden 0.06
100 Ook werd het zogenaamde Code 37-project nationaal uitgerold, waardoor er forensisch adviseurs beschikbaar zijn voor de magistraten om hen bij te staan bij het bepalen van de optimale onderzoeksstrategie in het kader van onder andere zedendossiers. Minister Annelies Verlinden 0.01
101 In gevallen van mogelijke spiking waarbij bloed- of urinestalen negatief zijn of wanneer er geen stalen binnen een relevante tijdsvork konden worden afgenomen, stelt de dienst Forensisch Advies altijd een haaranalyse voor toxicologische screening voor. Minister Annelies Verlinden 0.01
102 Daarin heeft het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminalogie (NICC) al vele jaren geïnvesteerd en die analysemogelijkheid zal nog verder worden uitgebreid. Minister Annelies Verlinden 0.01
103 Haaranalyses zijn veeleer geschikt voor het aantonen van chronisch gebruik van verdovende middelen, psychotrope medicatie of alcohol, maar voor bepaalde stoffen zal zelfs een eenmalige inname of toediening al kunnen worden gedetecteerd in het haar. Minister Annelies Verlinden 87.71
104 Om de impact van haaranalyse te evalueren, is een onderzoek gestart bij de dienst Forensisch Advies en Toxicologie van het NICC. Minister Annelies Verlinden 0.01
105 Initiatieven voor het onder de aandacht brengen van spiking zijn bijzonder waardevol. Minister Annelies Verlinden 0.01
106 Ik ben dan ook bereid daarin mijn rol te spelen in samenwerking met de andere federale ministers en de gefedereerde entiteiten die bevoegd zijn voor het onderdeel preventie. Minister Annelies Verlinden 0.02
107 06.03   Alexander Van Hoecke (VB): Dank u wel voor uw antwoord, mevrouw de minister. Minister Annelies Verlinden 0.01
108 U verklaart dat de databanken van het openbaar ministerie het niet mogelijk maken om gevallen van spiking te isoleren. Minister Annelies Verlinden 0.03
110 Het probleem leeft maatschappelijk enorm en neemt naar mijn gevoel ook toe. Minister Annelies Verlinden 0.07
111 Ik heb het gevoel dat hoe meer het probleem bekend geraakt, hoe meer daders de neiging hebben om ernaar op zoek te gaan en het te proberen. Minister Annelies Verlinden 0.01
112 We moeten ervoor zorgen dat we daarover ook data hebben. Minister Annelies Verlinden 0.01
113 Ik wist niet dat de centra na seksueel geweld proactief bloed- en urinastalen opvragen. Minister Annelies Verlinden 0.02
114 Dat is een heel goede zaak, zeker in het kader van de bewijslast. Minister Annelies Verlinden 0.01
115 We moeten ons er een klein beetje – nooit volledig natuurlijk – bij neerleggen dat de bewijslast altijd zeer moeilijk zal zijn in geval van spiking. Minister Annelies Verlinden 0.07
118 Vorige week verscheen in de media nog een artikel over studenten die rietjes hadden ontworpen die op een bepaalde manier een toxische stof kunnen identificeren en dan van kleur veranderen. Minister Annelies Verlinden 0.05
120 Dat is niet alleen uw opdracht, maar ook die van uw collega's in de regering. Minister Annelies Verlinden 0.54
122 Ten tweede wil ik herhalen dat het echt heel belangrijk is om te beschikken over cijfers inzake spiking, zodat we niet in het ijle varen zonder te weten over hoeveel gevallen het eigenlijk gaat en hoe groot het probleem in onze samenleving juist is. Minister Annelies Verlinden 4.38
123 Mevrouw de minister, de Regie der Gebouwen heeft brandweerverslagen ontvangen met opmerkingen wegens inbreuken op de brandveiligheid, onder andere inzake de gevangenis van Hoogstraten, in het bijzonder het penitentiair schoolcentrum. Marijke Dillen VB 0.01
124 Op 19 juni 2024 heeft daar een rondgang plaatsgevonden in aanwezigheid van de Regie der Gebouwen, de FOD Justitie en brandweerzone Taxandria. Marijke Dillen VB 0.01
125 Het verslag was voorwaardelijk gunstig voor paviljoenen A en D, maar voor de overige gebouwen was het verslag werkelijk ongunstig. Marijke Dillen VB 0.17
126 Op 29 januari 2025 ontving de Regie der Gebouwen een nieuw brandweerverslag, waarin de brandweer verschillende noodzakelijke ingrepen aanhaalt. Marijke Dillen VB 0.01
127 Belangrijk daarbij is dat, volgens het verslag, die maatregelen genomen dienen te worden om het complex open te kunnen houden tot aan de sluiting. Marijke Dillen VB 0.01
128 Mevrouw de minister, bent u op de hoogte van dat ongunstige verslag? Marijke Dillen VB 0.01
129 Heeft er ter zake reeds overleg plaatsgevonden met uw collega bevoegd voor de Regie der Gebouwen over dringend te nemen maatregelen? Marijke Dillen VB 0.01
130 Welke maatregelen vallen onder de bevoegdheid van Justitie en welke onder de Regie der Gebouwen? Marijke Dillen VB 0.01
132 De beslissing om de sluiting uit te stellen heb ik in uw beleidsverklaring kunnen lezen. Marijke Dillen VB 0.01
133 Welke initiatieven zijn er genomen om de verschillende noodzakelijke ingrepen die onder uw verantwoordelijkheid vallen bij hoogdringendheid uit te voeren? Marijke Dillen VB 0.01
134 Collega Dillen, mijn administratie is op de hoogte van dit verslag en heeft dat ook al aangekaart bij de Regie der Gebouwen. Minister Annelies Verlinden 0.01
135 Het verslag beschrijft een aantal punten die gedeeltelijk tot de verantwoordelijkheid van Justitie behoren en gedeeltelijk tot de verantwoordelijkheid van de Regie der Gebouwen. Minister Annelies Verlinden 0.01
136 De verdeling van de bevoegdheden tussen Justitie en de Regie wordt beschreven in de handleiding klantenrelaties van de Regie en kan grosso modo worden omschreven als de opsplitsing van de verantwoordelijkheden tussen een huurder en een verhuurder. Minister Annelies Verlinden 0.01
137 Er werd alleszins contact opgenomen met de Regie, waarbij een beschrijving van alle punten en verantwoordelijkheden werd bezorgd. Minister Annelies Verlinden 0.01
138 Op verschillende niveaus wordt gehamerd op het belang en de dringendheid daarvan. Minister Annelies Verlinden 0.02
139 Tot slot klopt het dat wij de ambitie hebben het deel van de site buiten het kasteel te behouden. Minister Annelies Verlinden 0.02
140 De Regie werd gevraagd dat verder technisch te onderzoeken. Minister Annelies Verlinden 0.01
141 Mevrouw de minister, we zullen dat uiteraard opvolgen. Marijke Dillen VB 0.01
142 Indien u deze gevangenis effectief tijdelijk wilt openhouden, is het belangrijk dat de brandveiligheid in orde is met de regels. Marijke Dillen VB 0.01
143 Mijnheer de voorzitter, mevrouw de minister, de cipiers zijn de stijgende agressie in de overbevolkte gevangenissen beu en eisen een snelle en daadkrachtige aanpak. Marijke Dillen VB 9.18
144 Vorige week werd er wederom gestaakt en ik heb begrepen dat er een overleg plaatsvond met de vakbonden van het gevangeniswezen. Marijke Dillen VB 0.02
145 De eisen van de vakbonden zijn duidelijk en al lang gekend. Marijke Dillen VB 1.16
147 Zij vragen concrete acties met een onmiddellijke impact op het terrein. Marijke Dillen VB 2.77
148 Kunt u meer toelichting geven met betrekking tot de concrete resultaten van het overleg? Marijke Dillen VB 0.01
149 Zijn alle gedane beloftes realistisch – want dat is niet onbelangrijk –, heel specifiek wat de budgettaire impact betreft? Marijke Dillen VB 0.01
150 Kunt u meer toelichting geven over wat er op korte termijn concreet zal gebeuren? Marijke Dillen VB 0.01
152 We vernamen in de media dat er onder meer in het hele land 45 veiligheidscellen moeten bij komen, wat volgens de vakbonden een positief signaal is maar veel te weinig. Marijke Dillen VB 3.83
153 Waarom kan dit aantal niet verhoogd worden, wat noodzakelijk is gezien de steeds toenemende en zwaardere agressie­gevallen? Marijke Dillen VB 0.01
154 De vakbonden vinden de maatregelen een stap in de goede richting, maar missen nog een fors signaal van de overheid, de politie en Justitie: “Gedetineerden die hun criminele activiteiten voortzetten en cipiers bedreigen, moeten   worden opgespoord en aangepakt." Marijke Dillen VB 0.02
155 Zult u initiatieven nemen om daarvan bij hoogdringendheid werk te maken? Marijke Dillen VB 0.01
156 Ten slotte, kunt u meer toelichting geven betreffende de budgettaire impact van de gemaakte afspraken en beloftes? Marijke Dillen VB 0.01
157 U hebt volledig terecht bijkomende budgetten gevraagd aan de regering, maar we wachten nog steeds op een beslissing. Marijke Dillen VB 0.02
158 Nogmaals, is de budgettaire impact realistisch binnen het bestaande budget voor Justitie? Marijke Dillen VB 0.01
159 Mevrouw de minister, ik sluit aan bij mijn vragen van de voorbije weken. Alain Yzermans Vooruit 0.01
161 Afgelopen weekend kregen opnieuw drie penitentiair beambten in Haren klappen tijdens de wandeling. Alain Yzermans Vooruit 0.01
163 De procedure 'kritisch incident' werd opgestart met alle gevolgen van dien. Alain Yzermans Vooruit 0.01
164 Er konden zondag bijvoorbeeld geen activiteiten doorgaan. Alain Yzermans Vooruit 0.01
166 De vraag is natuurlijk wat we daaraan structureel kunnen doen. Alain Yzermans Vooruit 0.01
167 U hebt een heel stappenplan opgesteld, dat de voorbije weken aan ons werd meegegeven. Alain Yzermans Vooruit 0.01
168 Treft u echter nog bijkomende veiligheids­maatregelen om dat tegen te houden? Alain Yzermans Vooruit 0.01
169 De spanningen leiden uiteraard tot een gevoel van straffeloosheid, ook intern bij de cipiers. Alain Yzermans Vooruit 29.36
170 Zij grijpen naar een staking, maar worden telkens geconfronteerd met een nieuw incident. Alain Yzermans Vooruit 0.01
171 Wat me ook interesseert zijn de gesprekken met de vakbonden. Alain Yzermans Vooruit 0.01
172 Mijn vragen daarover sluiten aan bij wat mijn collega net heeft gevraagd. Alain Yzermans Vooruit 0.02
175 Ten slotte is er ook nog het hele aspect rond drugscriminaliteit in de gevangenissen. Alain Yzermans Vooruit 0.01
176 Er werd een suggestie gedaan om, zoals in andere landen, regelmatig een sweep te houden. Alain Yzermans Vooruit 0.01
177 Hebt u ook al gedacht aan deze maatregel in het kader van de drugsbestrijding in onze penitentiaire instellingen? Alain Yzermans Vooruit 0.01
179 Op donderdagavond 27 maart ging een 24 urenstaking van start in de gevangenissen uit protest tegen agressie ten aanzien van het gevangenispersoneel. Minister Annelies Verlinden 0.02
180 Op zondagavond 30 maart vond vanaf 22 uur opnieuw een actie plaats door de deelname van het personeel aan de nationale stakingsdag. Minister Annelies Verlinden 0.01
181 De minimale dienstverlening kon niet in alle penitentiaire instellingen worden gegarandeerd,   waardoor op tal van plaatsen een inzet nodig was van de lokale politie, al dan niet ondersteund door de federale politie. Minister Annelies Verlinden 0.02
182 Deze inzet heeft uiteraard een enorme impact op de reguliere werking van onze politiediensten en zo ook op de dienstverlening aan de bevolking. Minister Annelies Verlinden 1.63
183 Vrijdag 28 maart hebben in het licht van de 24 urenstaking verschillende vakbondsleden zich verzameld voor mijn kabinet. Minister Annelies Verlinden 0.01
184 Nadat er al eerder overlegmomenten hadden plaatsgevonden, ben ik ook afgelopen vrijdag in gesprek gegaan met die vertegenwoordigers van de verschillende vakorganisaties. Minister Annelies Verlinden 0.01
185 Het is duidelijk dat de schrijnende overbevolking in onze gevangenissen een humaan detentiebeleid in de weg staat en dat dat een impact heeft zowel op de personeelsleden als op de gedetineerden. Minister Annelies Verlinden 0.06
186 De werk- en leefomstandigheden dragen bij aan frustraties en geweldincidenten. Minister Annelies Verlinden 1.49
187 De reacties van de personeelsleden, waarbij na incidenten het regime wordt aangepast of het werk wordt neergelegd, versterken bij de gedetineerden de frustraties, wat maakt dat er een vicieuze cirkel ontstaat die nog moeilijk te doorbreken blijkt. Minister Annelies Verlinden 0.27
188 De impact van daden van fysiek of verbaal geweld op de gevangenismedewerkers is groot en ik wens in het bijzonder ook de mentale weerslag van dergelijke feiten te onderstrepen, ook op de familieleden van onze penitentiair beambten. Minister Annelies Verlinden 29.57
189 Niemand vertrekt naar het werk met het idee die dag niet naar huis te kunnen terugkeren, maar in plaats daarvan de nacht te moeten doorbrengen in een ziekenhuis. Minister Annelies Verlinden 99.8
190 Uiteraard, collega's, is het onaanvaardbaar dat veroordeelde criminelen hun business draaiende kunnen houden vanachter de gevangenismuren, terwijl ze verondersteld worden gestraft te zijn. Minister Annelies Verlinden 4.03
192 De toename van geweld en bedreigingen ook in de privésfeer van de gevangenismedewerkers, is voor mij een grote bezorgdheid en de aanpak ervan een prioriteit. Minister Annelies Verlinden 0.17
193 Dat heb ik in deze commissie al herhaald mee­gegeven en we voegen ondertussen ook de daad bij het woord. Minister Annelies Verlinden 0.01
194 Ik heb tijdens het overleg met de vakbondsvertegenwoordigers vorige vrijdag een aantal maatregelen aangekondigd. Minister Annelies Verlinden 0.01
195 Zo zullen we werk maken van meer veiligheid in de detentie-infrastructuur door het voorzien van beveiligde cellen voor de meest agressieve gedetineerden, met de bedoeling het aantal veiligheidscellen jaar na jaar te laten toenemen. Minister Annelies Verlinden 0.02
196 In eerste instantie wordt het aantal veiligheidscellen beperkt tot 45 om hun impact op het leef- en werkklimaat in de rest van de afdelingen te beperken. Minister Annelies Verlinden 0.01
197 Om de veiligheid binnen de gevangenismuren te verbeteren, maar ook om de strijd tegen criminaliteit binnen de gevangenismuren te intensiveren, zal materiaal worden aangekocht om gerichtere controles uit te voeren op de aanwezigheid van gsm-toestellen, tracers en drones. Minister Annelies Verlinden 0.01
198 Er zullen bijkomende IT-speurhonden bij de Directie hondensteun van de federale politie worden opgeleid, waardoor we die honden, net als de drugshonden, meer zullen kunnen inzetten binnen de gevangenissen. Minister Annelies Verlinden 0.01
199 Ook zullen toestellen worden aangekocht die signalen van gsm-toestellen kunnen jammen. Minister Annelies Verlinden 0.01
200 Uiteraard blijven we ook in samenwerking met de politie inzetten op controles en sweepings . Minister Annelies Verlinden 0.24
201 Het project drone-in-a-box zal verder worden getest en uitgebreid en moet zorgen voor een betere beveiliging in de onmiddellijke omgeving van de gevangenis door de inzet van drones, bijvoorbeeld op de personeelsparkings. Minister Annelies Verlinden 3.04
202 Uiteraard zal worden voorzien in de opleiding van personeelsleden, zodat zij met de nieuwe technologie en middelen aan de slag kunnen gaan. Minister Annelies Verlinden 7.0
203 De maatregelen die ik net heb overlopen, hebben we becijferd en we zullen de nodige stappen zetten om daarvoor budgetten vrij te maken. Minister Annelies Verlinden 0.03
204 Weliswaar gebiedt de realiteit me vast te stellen dat de aankoop van technische middelen, de installatie ervan en de opleiding van personeelsleden tijd vraagt en uiteraard gebonden is aan procedures. Minister Annelies Verlinden 0.04
206 De nodige initiatieven zullen spoedig worden genomen, maar de concrete uitwerking en realisatie ervan op het terrein zal mogelijk nog even op zich laten wachten. Minister Annelies Verlinden 0.01
207 We zullen ook de traceerbaarheid van de gevangenismedewerkers inperken, meer bepaald door de zichtbare personeelsinformatie op identificatiebadges van de medewerkers aan te passen. Minister Annelies Verlinden 0.01
209 De vele veroordelingen, zowel nationaal als internationaal, wijzen ons daarop. Minister Annelies Verlinden 0.01
210 Ik heb heel goed geluisterd naar de noden en de zorgen van de vakorganisaties. Minister Annelies Verlinden 0.01
211 Met de aangekondigde maatregelen wil ik alvast tegemoetkomen aan enkele zeer terechte bezorgdheden, maar het weze duidelijk dat het evolueren naar een humaan detentiebeleid meer zal behoeven dan de net besproken maatregelen. Minister Annelies Verlinden 0.01
212 U weet dat mijn voorstel voor het indijken van de overbevolking en mijn budgettaire meervraag voorligt bij de regeringscollega's. Minister Annelies Verlinden 0.02
213 De gesprekken die daarover vorige week al werden gevoerd, zullen worden verdergezet. Minister Annelies Verlinden 0.01
214 Mijnheer Yzermans, zoals voorzien in het regeerakkoord zullen we tegen 1 januari 2026 een sociaal akkoord met de vakbonden onder­handelen. Minister Annelies Verlinden 0.01
215 De gesprekken daartoe zullen nog voor de zomer worden opgestart. Minister Annelies Verlinden 0.01
216 Dank u vriendelijk voor uw antwoord, mevrouw de minister. Marijke Dillen VB 8.21
217 De maatregelen die u hebt aangekondigd, kunnen uiteraard al onze steun krijgen, maar ik vrees dat ze absoluut niet zullen volstaan. Marijke Dillen VB 1.89
218 Er zullen in eerste instantie 45 veiligheidscellen komen, bevestigde u vandaag. Marijke Dillen VB 0.02
220 Mevrouw de minister, u zult inspanningen moeten doen om dat aantal op korte termijn op te trekken om de veiligheid in de gevangenissen te waarborgen. Marijke Dillen VB 0.01
221 De vraag is dan natuurlijk ook hoe u die 45 veiligheidscellen wilt spreiden. Marijke Dillen VB 0.01
223 Het is dus belangrijk om de cellen op een juiste wijze te spreiden. Marijke Dillen VB 0.01
224 Ten tweede zegt u dat u de maatregelen becijferd hebt. Marijke Dillen VB 0.02
226 Hebt u becijferd welke exacte budgetten u graag ter beschikking zou krijgen? Marijke Dillen VB 0.01
227 Ik vrees namelijk dat dat binnen de bestaande budgettaire ruimte absoluut niet haalbaar is. Marijke Dillen VB 0.01
229 We weten allemaal dat er binnen het totaalpakket van uw bevoegdheden zeer grote noden zijn. Marijke Dillen VB 2.8
231 De vakbonden pleitten uitdrukkelijk voor strengere sancties voor gedetineerden die zich misdragen en voor de koppeling van de voorwaardelijke vrijlating aan iemands gedrag tijdens detentie. Marijke Dillen VB 0.02
232 Ik heb van u spijtig genoeg geen antwoord gehoord op die terechte vraag van de vakorganisaties. Marijke Dillen VB 0.02
235 Tot besluit van deze bespreking werden volgende moties ingediend. De voorzitter 0.01
236 Een motie van aanbeveling werd ingediend door mevrouw Marijke Dillen en luidt als volgt: De voorzitter 0.02
238 gehoord de interpellatie van mevrouw Marijke Dillen De voorzitter 99.91
239 en het antwoord van de minister van Justitie, belast met de Noordzee, De voorzitter 0.01
240 - overwegende dat aan de stijgende agressie tegenover cipiers in de gevangenissen paal en perk dient te worden gesteld; De voorzitter 0.02
241 - overwegende dat ondanks het feit dat deze problematiek bijzonder ernstig is en al geruime tijd aansleept, nog geen adequate maatregelen zijn genomen om de veiligheid van de penitentiaire beambten te benaarstigen, laat staan te garanderen; De voorzitter 36.38
242 - overwegende dat hier dan ook met prioriteit werk dient van gemaakt te worden; De voorzitter 0.01
243 - overwegende dat in die zin ook de vakbonden hun eisenpakket op tafel hebben gelegd; De voorzitter 0.02
246 - hiervoor bijkomend budget te voorzien zodat voormelde initiatieven binnen een korte termijn kunnen gerealiseerd worden. " De voorzitter 0.01
247 Een eenvoudige motie werd ingediend door de heer Steven Matheï. De voorzitter 0.01
250 Mijnheer de voorzitter, mevrouw de minister, ik verwijs naar de tekst van mijn vraag zoals ingediend. Marijke Dillen VB 0.02
251 De Regie der Gebouwen heeft brandweerverslagen ontvangen wegens inbreuken op de brandveiligheid voor het gerechtsgebouw in Nijvel op het Albert I-plein dat op bevel van de burgemeester gesloten werd na het negatief verslag van de dienst Service Régional d'Incendie. Marijke Dillen VB 0.02
252 De belangrijkste redenen voor de sluiting zijn een brandbare overbelasting van de zolderverdieping en de kelders, te wijten aan de grote opslag van documenten op papieren dragers en een onvoldoende compartimentering. Marijke Dillen VB 0.02
253 De Regie der Gebouwen heeft een actieplan overgemaakt aan de dienst New Infra van de FOD Justitie, zo blijkt uit het antwoord van voormalig staatssecretaris voor de Regie der Gebouwen aan mijn Collega Britt Huybrechts. Marijke Dillen VB 0.02
256 Heeft er inmiddels overleg plaatsgevonden met de minister bevoegd voor de Regie der Gebouwen betreffende de uitvoering van dit actieplan, meer bepaald wat betreft de bevoegdheidsverdeling voor de uit te voeren werken? Marijke Dillen VB 0.01
261 blijkbaar bevoegd voor het verwijderen van de opgeslagen archieven in de zolderverdieping en de kelders wat zorgt voor een brandbare overbelasting. Marijke Dillen VB 0.02
262 Werden er reeds initiatieven genomen om deze werken uit te voeren? Marijke Dillen VB 0.01
263 Mevrouw Dillen, het actieplan waarnaar u verwijst, is het resultaat van overleg tussen de Regie der Gebouwen en de FOD Justitie. Minister Annelies Verlinden 0.01
264 Dat plan en de uitvoering ervan worden regelmatig opgevolgd door een taskforce bestaande uit vertegen­woordigers van de Regie, de FOD Justitie, de rechtbanken, de balie, de stad Nijvel en ook de regionale brandweer. Minister Annelies Verlinden 0.01
265 Het is inderdaad de bedoeling dat de omvangrijke archieven op de zolders worden verwijderd. Minister Annelies Verlinden 0.01
266 Het technisch personeel van het directoraat Buildings & Facilities is daarvoor verantwoordelijk en heeft daartoe alvast de nodige stappen gezet. Minister Annelies Verlinden 0.01
267 Het verwijderen van de archieven van de gehele zolder en van de twee gewelfde kelders naar het algemeen archief van het Koninkrijk te Bergen dient weliswaar het voorwerp uit te maken van een overheidsopdracht. Minister Annelies Verlinden 0.01
268 Momenteel werken de operationele diensten aan de analyse van de offertes die naar aanleiding van de aankondiging van die opdracht werden ontvangen, met het oog op de vastlegging van de nodige kredieten. Minister Annelies Verlinden 0.01
269 In het licht van het voorgaande is het op dit moment moeilijk om een concreet tijdschema voor de verwijdering van de archieven te bepalen. Minister Annelies Verlinden 0.01
270 De diensten beogen de realisatie daarvan in het tweede kwartaal van 2025, indien alles volgens een regelmatig schema verloopt. Minister Annelies Verlinden 0.01
271 Volgende week heb ik met collega Matz, bevoegd voor de Regie, ook een bezoek gepland om mij ter plaatse van de stand van zaken in Nijvel te vergewissen. Minister Annelies Verlinden 0.01
273 Ik stel vast dat er toch al een aantal dringende initiatieven genomen worden, want over de brandveiligheid dient natuurlijk nauwgezet te worden gewaakt. Marijke Dillen VB 0.05
275 Ik ben wel benieuwd wat er specifiek uit de bus zal komen omtrent het gerechtsgebouw in Nijvel. Marijke Dillen VB 0.01
276 Mevrouw de minister, maandag was een stakingsdag en niet voor de eerste keer stond er ook een stakingspiket aan de oude gevangenis in Dendermonde. Barbara Pas VB 0.01
277 Er werd in eerste instantie gestaakt omwille van de erbarmelijke levensomstandigheden daar. Barbara Pas VB 0.02
279 Vorig jaar ging een aantal stafhouders van de Vlaamse balies op bezoek in verschillende gevangenissen, waaronder ook de oude gevangenis in Dendermonde. Barbara Pas VB 0.01
280 Daar zagen ze heel wat problemen, zoals de overbevolking en vooral de verouderde infrastructuur. Barbara Pas VB 25.99
281 Die advocaten hebben daar recent opnieuw op gereageerd Ik geef enkele citaten mee van de stafhouder van Dendermonde: "De isoleerruimten deden mij denken aan gevangenissen van totalitaire regimes. Barbara Pas VB 0.02
283 De leefomstandigheden zijn er zo dramatisch dat er van zorg geen sprake meer is. Barbara Pas VB 0.98
284 Maak er een museum van, want een gevangenis kan je dit niet meer noemen. Barbara Pas VB 1.83
285 Deze gevangenis kan geen functie meer hebben om er gedetineerden te gaan in opsluiten". Barbara Pas VB 0.02
286 Er stonden ook stakingspiketten toen de oude gevangenis vóór de verkiezingen met heel veel show werd heropend door toenmalig minister Van Tigchelt. Barbara Pas VB 0.01
287 Op dat moment was er nog een negatief advies van de brandweer. Barbara Pas VB 0.01
288 Ondertussen zijn er al wat aanpassingen gebeurd, maar vorige week nog was er een brand die werd veroorzaakt door de slechte staat van de elektriciteits­voorzieningen. Barbara Pas VB 0.03
289 Daarbij werd het centrum van de stad voor de helft afgesloten. Barbara Pas VB 0.01
290 Dat zijn situaties die niet voor herhaling vatbaar zijn. Barbara Pas VB 0.01
291 Mevrouw de minister, wat is uw reactie op de bevindingen van de Stafhouder van de balie van Dendermonde? Barbara Pas VB 0.01
292 Worden er initiatieven genomen om de situatie daar te verbeteren? Barbara Pas VB 0.01
294 Welke concrete werken en aanpassingen zijn daar nog gepland op korte, middellange en lange termijn? Barbara Pas VB 0.01
296 Wat ondertussen met de overbevolking in de oude gevangenis van Dendermonde? Barbara Pas VB 0.01
298 Wat zijn de plannen desbetreffend, rekening houdend met de onmenselijke situatie voor de gevangenen en de onveilige situatie voor zowel de gedetineerden als de cipiers? Barbara Pas VB 0.01
299 Mevrouw Pas, ik erken uiteraard de uitdagingen die in de gevangenis van Dendermonde bestaan. Minister Annelies Verlinden 33.56
300 De situatie in die penitentiaire inrichting wordt net als in de andere inrichtingen nauwgezet opgevolgd. Minister Annelies Verlinden 0.02
301 Er zijn verschillende initiatieven genomen om de leef- en werkomstandigheden maximaal te verbeteren. Minister Annelies Verlinden 0.01
302 Het klopt dat in het verleden werd beslist om de oude gevangenis te sluiten zodra de nieuwe gevangenis operationeel zou zijn, omdat de infrastructuur van de oude gevangenis niet meer voldoet aan de hedendaagse standaarden. Minister Annelies Verlinden 0.04
303 Door de aanhoudende overbevolkings­problematiek in de Belgische gevangenissen was de vorige regering echter genoodzaakt de oude gevangenis alsnog open te houden met een lagere bezetting. Minister Annelies Verlinden 0.01
304 Wij hebben beslist de oude gevangenis minstens open te houden tot de opening van het FPC longstay in Oost-Vlaanderen. Minister Annelies Verlinden 0.01
305 Gezien de problematiek van de huidige overbevolking, zal u willen begrijpen dat het niet mogelijk is om bestaande capaciteit te sluiten. Minister Annelies Verlinden 0.07
306 Vooraleer de oude gevangenis in gebruik werd genomen, werden een aantal renovatie- en opfris­sings­werken uitgevoerd. Minister Annelies Verlinden 0.01
307 Voor die werken kan ik verwijzen naar de aanpassing van de elektriciteit, de modernisering van de sanitaire leidingen en de opfrissing van een deel van de cellen. Minister Annelies Verlinden 0.01
308 Over de toekomst van de site is momenteel een analyse lopende. Minister Annelies Verlinden 0.01
309 Een voorstel over de budgetten en de timing van de eventuele verdere werken zal worden geformuleerd in het kader van het Masterplan 4, dat momenteel in voorbereiding is samen met de Regie der Gebouwen. Minister Annelies Verlinden 0.01
311 Ik ben mij ervan bewust dat er renovatie- en opfrissingswerken zijn gebeurd. Barbara Pas VB 0.01
312 Er zijn hier en daar wat likjes verf gegeven en aanpassingen gedaan, maar dat is uiteraard onvoldoende. Barbara Pas VB 0.03
313 U hebt niet gereageerd op de uitspraken van de stafhouder van de balie in Dendermonde. Barbara Pas VB 0.03
315 De omstandigheden zijn erbarmelijk, uiteraard door de overbevolking. Barbara Pas VB 0.11
316 Dat is niet alleen in de oude gevangenis het geval maar ook in de nieuwe gevangenis in Dendermonde. Barbara Pas VB 0.03
317 In plaats van de voorziene 444 gedetineerden zitten er in die gevangenis momenteel 520 gedetineerden, ook met grondslapers en alle gevolgen van dien voor de veiligheid van de cipiers. Barbara Pas VB 0.2
320 Als de cipiers dat geluid horen, moeten zij gaan checken welke deur ’s nachts is opengegaan vooraleer een gedetineerde zou kunnen buitenwandelen. Barbara Pas VB 0.32
321 Zij moeten die deur met hout stutten in afwachting dat iemand de deur met een sleutel opnieuw dichtdraait. Barbara Pas VB 0.01
323 Pak dus de overbevolking aan in plaats van die zaken te laten aanslepen. Barbara Pas VB 0.01
324 Dat komt immers de gedetineerden niet ten goede en de cipiers al zeker niet. Barbara Pas VB 0.01
325 "Waarom 700 gedetineerden in Antwerpen mogen smullen van lekkers, bereid in het Marokkaans consulaat. Sam Van Rooy VB 2.58
326 Zo'n iftarpakket kan hen even een positief gevoel geven. Sam Van Rooy VB 0.01
327 De geur van vers bereide harirasoep en zoete chebakia vult de keuken van het Marokkaanse consulaat aan de Boomsesteenweg in Wilrijk. Sam Van Rooy VB 0.01
328 De 750 voedselpakketten die hier bereid worden, maken geen deel uit van een alledaagse iftar, maar zullen verdeeld worden onder 720 gedetineerden en 30 personeelsleden in de Begijnenstraat in Antwerpen. Sam Van Rooy VB 0.03
329 “Met zo’n halve kilo dadels kunnen zij een week verder”, glimlacht de Marokkaanse consul-generaal Mounir Qtitou. Sam Van Rooy VB 1.24
330 We worden hartelijk verwelkomd door consul-generaal Mounir Qtitou, de officiële vertegenwoordiger van Marokko in Antwerpen. Sam Van Rooy VB 0.01
332 Zo'n propaganda-artikel zou men verwachten in een Marokkaanse krant, maar dit staat gewoon in Het Laatste Nieuws . Sam Van Rooy VB 0.03
333 Het artikel werd niet toevallig geschreven door iemand die Ghadija Akouk heet. Sam Van Rooy VB 0.02
334 Ook de islamisering van de mainstream media, minister, is volop bezig. Sam Van Rooy VB 0.01
335 Minister, wat vindt u ervan dat het Marokkaanse consulaat iftarpakketten uitdeelt aan de gedetineerden in de Antwerpse Begijnenstraat? Sam Van Rooy VB 0.15
336 Worden of werden deze iftarpakketten gecontroleerd? Sam Van Rooy VB 0.01
337 De Marokkaanse consul-generaal heeft gezegd dat hij nu ook iftarpakketten wil uitdelen in andere gevangenissen. Sam Van Rooy VB 0.2
340 Tot slot, mogen dan vanaf nu, als u dit steunt, vanuit elke religie of ideologie massaal culinaire leveringen worden gedaan aan gevangenen in dit land? Sam Van Rooy VB 0.01
342 Beste collega, de administratie heeft met het Marokkaanse consulaat afgesproken hoe het uitdelen van iftarpakketten logistiek op een veilige manier kon worden geregeld. Minister Annelies Verlinden 0.01
343 Alles wat binnenkomt in de penitentiaire inrichtingen, ongeacht de oorsprong, wordt gecontroleerd op veiligheid. Minister Annelies Verlinden 0.01
344 De HACCP-normen dienen te worden gerespecteerd omdat het om voedingswaren gaat. Minister Annelies Verlinden 1.16
346 Wanneer er een aanbod is vanuit een erkende religie, zal per aanbod worden bekeken welke organisatie die aanbiedt, wat het aanbod is en wat de mogelijkheden zijn en of er op het aanbod wordt ingegaan. Minister Annelies Verlinden 34.21
347 Een belangrijke voorwaarde hierbij is dat het aanbod aan alle gedetineerden wordt gedaan, ongeacht de religie. Minister Annelies Verlinden 1.25